ORGAN NAKLİ ORGAN NAKLİ HAFTASIHAFTASI

3-9 KASIM 20043-9 KASIM 2004

BURSA İL SAĞLIK BURSA İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜMÜDÜRLÜĞÜ

• Tedavisi sadece organ ve doku nakli ile Tedavisi sadece organ ve doku nakli ile mümkün olan hastalıklar tüm dünyanın mümkün olan hastalıklar tüm dünyanın olduğu gibi ülkemizin de önemli sağlık olduğu gibi ülkemizin de önemli sağlık sorunlarından biridir.sorunlarından biridir.

• Organ ve doku nakli bekleyen hastaların Organ ve doku nakli bekleyen hastaların sayısı her geçen gün artmaktadır.sayısı her geçen gün artmaktadır.

• Kalp ve karaciğer nakli bekleyen hastalar Kalp ve karaciğer nakli bekleyen hastalar uygun organ bulunamadığı takdirde uygun organ bulunamadığı takdirde yaşamlarını kısa sürede yaşamlarını kısa sürede kaybetmektedirler.kaybetmektedirler.

• Ülkemizde bugün Ülkemizde bugün 3056230562 kronik böbrek kronik böbrek yetmezliği hastası diyaliz cihazlarına yetmezliği hastası diyaliz cihazlarına bağlı olarak bir gün böbrek nakli bağlı olarak bir gün böbrek nakli olabilmek umuduyla yaşamaktadırlar.olabilmek umuduyla yaşamaktadırlar.

• Bursa’da da bugün Bursa’da da bugün 10211021 kronik böbrek kronik böbrek yetmezliği hastası haftada 3 kez diyaliz yetmezliği hastası haftada 3 kez diyaliz cihazına bağlı olarak böbrek nakli için cihazına bağlı olarak böbrek nakli için organ beklemektedirler.organ beklemektedirler.

• Tedavisi mümkün olmayan Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar nedeniyle görev hastalıklar nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar gören yapamayacak derecede hasar gören organların yerine, canlı veya ölüden organların yerine, canlı veya ölüden alınan yeni, sağlam organın alınan yeni, sağlam organın konularak hastanın tedavi konularak hastanın tedavi edilmesine edilmesine organ nakliorgan nakli denir. denir.

• Ülkemizde nakli Ülkemizde nakli yapılan organlar:yapılan organlar:

-Böbrek-Böbrek-Karaciğer-Karaciğer-Kalp-Kalp-Akciğer-Akciğer-Pankreas -Pankreas -İnce -İnce

barsaktır.barsaktır.

• Ülkemizde nakli Ülkemizde nakli yapılan dokular:yapılan dokular:

-Kalp kapağı-Kalp kapağı-Kornea-Kornea-Kemik-Kemik-Kemik iliği-Kemik iliği-Deridir.-Deridir.

• Organ ve doku nakli, Organ ve doku nakli, canlıdan ve canlıdan ve kadavradankadavradan olmak üzere 2 şekilde olmak üzere 2 şekilde gerçekleştirilebilmektedir.gerçekleştirilebilmektedir.

• Canlıdan olan nakillerde böbrek ve Canlıdan olan nakillerde böbrek ve karaciğer kullanılabilir.karaciğer kullanılabilir.

• Kadavradan olan nakillerde ise böbrek, Kadavradan olan nakillerde ise böbrek, karaciğer, pankreas, kalp, kalp karaciğer, pankreas, kalp, kalp kapakları ve kornea kullanılabilir.kapakları ve kornea kullanılabilir.

ÜLKEMİZDE ORGAN ÜLKEMİZDE ORGAN NAKLİNAKLİ

• 2004 yılı Ekim ayı itibarıyla 2004 yılı Ekim ayı itibarıyla Ülkemizde:Ülkemizde:

- 12 Kalp Nakli Merkezi,- 12 Kalp Nakli Merkezi,

- 17 Karaciğer Nakli Merkezi,- 17 Karaciğer Nakli Merkezi,

- 25 Böbrek Nakli Merkezi,- 25 Böbrek Nakli Merkezi,

- 21 Kemik İliği Nakli Merkezi,- 21 Kemik İliği Nakli Merkezi,

- 11 Göz Bankası mevcuttur. - 11 Göz Bankası mevcuttur.

ÜLKEÜLKE Milyon Milyon nüfusa nüfusa düşen düşen donördonör

İSPANYAİSPANYA 33,833,8

FRANSAFRANSA 18,318,3

ALMANYAALMANYA 12,312,3

İNGİLTEREİNGİLTERE 9,79,7YUNANİSTANYUNANİSTAN 6,46,4

TÜRKİYETÜRKİYE 1,61,6

Ülkemizde yeterli donanıma sahip nakil merkezleri ve deneyimli bilim adamları olmasına rağmen, organ bağışının yetersiz olması sebebiyle nakil sayıları yetersiz kalmaktadır.

YILLAYILLARR

BÖBREBÖBREKK

K.CİĞEK.CİĞERR

KALPKALP KALP KALP KAPAĞKAPAĞII

KORNEKORNEAA

KEMİK KEMİK İLİĞİİLİĞİ

PANKREAPANKREASS

20020000

368368 5959 1111 77 913913 293293 --

20020011

491491 106106 2727 2525 12671267 374374 --

20020022

550550 159159 2020 1515 15381538 443443 --

20020033

605605 174174 2323 2424 18071807 498498 99

Ülkemizde yapılan toplam organ ve doku nakil sayıları her geçen yıl artmakla birlikte henüz istenen seviyeye ulaşmamıştır.

YILLARA GÖRE YAPILAN TOPLAM ORGAN VE DOKU NAKİLLERİ

Türkiye’de 2003 yılı sonu itibarıyla organ nakil merkezlerinde sıraya girip organ ve doku nakli bekleyen hasta sayısı toplam 11932’dir. ORGAN-DOKUORGAN-DOKU Bekleyen hasta Bekleyen hasta

sayısısayısı

BöbrekBöbrek 60606060

KaraciğerKaraciğer 430430

KalpKalp 146146

Kalp kapağıKalp kapağı 99

AkciğerAkciğer 44

Kalp-AkciğerKalp-Akciğer 2727

PankreasPankreas 1616

KorneaKornea 49584958

Kemik İliğiKemik İliği 282282

ORGAN BAĞIŞIORGAN BAĞIŞI• Kişi hayatta iken, serbest iradesi ile tıbben Kişi hayatta iken, serbest iradesi ile tıbben

yaşamı sona erdikten sonra doku ve yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının başka hastaların tedavisi için organlarının başka hastaların tedavisi için kullanılmasının izin verilmesine kullanılmasının izin verilmesine organ organ bağışıbağışı denir. denir.

• 2238 sayılı ‘Organ ve Doku Alınması, 2238 sayılı ‘Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun’da: Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun’da: ‘18 yaşından büyük ve akli dengesi yerinde ‘18 yaşından büyük ve akli dengesi yerinde olan herkes organlarının tamamını veya bir olan herkes organlarının tamamını veya bir bölümünü bağışlayabilir.’ denmektedir.bölümünü bağışlayabilir.’ denmektedir.

• ORGAN BAĞIŞLARI;ORGAN BAĞIŞLARI;

-İl Sağlık Müdürlüğünde,-İl Sağlık Müdürlüğünde,-Hastanelerde,-Hastanelerde,-Emniyet Müdürlüklerinde (Ehliyet -Emniyet Müdürlüklerinde (Ehliyet

alımı sırasında),alımı sırasında),-Organ nakli yapan merkezlerde,-Organ nakli yapan merkezlerde,-Organ nakli ile ilgilenen Vakıf, Dernek -Organ nakli ile ilgilenen Vakıf, Dernek

vb. vb. kuruluşlarda yapılabilir. kuruluşlarda yapılabilir.

• Organ bağışında Organ bağışında bulunabilmek bulunabilmek için; organ bağış için; organ bağış senedini iki senedini iki tanık huzurunda tanık huzurunda doldurup doldurup imzalamak imzalamak yeterlidir.yeterlidir.

• Organ bağış senedi Organ bağış senedi imzalandıktan sonra organ bağış imzalandıktan sonra organ bağış kartı doldurulur ve bağış yapan kartı doldurulur ve bağış yapan kişiye verilir.kişiye verilir.

• Organ bağışı yapanların bu durumdan Organ bağışı yapanların bu durumdan ailelerini haberdar etmeleri daha sonra ailelerini haberdar etmeleri daha sonra çıkacak problemleri önleme açısından çıkacak problemleri önleme açısından yararlıdır.yararlıdır.

• Organ bağışında bulunan kişilerin organ Organ bağışında bulunan kişilerin organ bağışı kartını daima yanında taşıması, bağışı kartını daima yanında taşıması, organ bağış işleminin karışıklık ve gecikme organ bağış işleminin karışıklık ve gecikme olmaksızın yerine getirilmesini olmaksızın yerine getirilmesini sağlayacaktır.sağlayacaktır.

• Kişi organ bağışından vazgeçtiği anda Kişi organ bağışından vazgeçtiği anda organ bağış kartını taşımaktan vazgeçmeli organ bağış kartını taşımaktan vazgeçmeli ve bu kararı ailesine bildirmelidir.ve bu kararı ailesine bildirmelidir.

• Organ nakli çalışmalarında verimliliği Organ nakli çalışmalarında verimliliği artırmak, adaletli organ ve doku artırmak, adaletli organ ve doku dağıtımını sağlamak amacıyla; Sağlık dağıtımını sağlamak amacıyla; Sağlık Bakanlığı’nın koordinasyon ve Bakanlığı’nın koordinasyon ve denetiminde, üniversitelerin, kamu ve denetiminde, üniversitelerin, kamu ve özel sağlık kuruluşlarının katılımıyla, özel sağlık kuruluşlarının katılımıyla, ‘Ulusal Organ ve Doku Nakil ‘Ulusal Organ ve Doku Nakil Koordinasyon Sistemi’Koordinasyon Sistemi’ kurulmuştur. kurulmuştur.

• Sistemin amacı; Ülke genelinde organ Sistemin amacı; Ülke genelinde organ ve doku nakli hizmetleri alanında ve doku nakli hizmetleri alanında çalışan kurum ve kuruluşlar arasında çalışan kurum ve kuruluşlar arasında gerekli koordinasyonu sağlamak, sınırlı gerekli koordinasyonu sağlamak, sınırlı sayıda temin edilebilen organ ve sayıda temin edilebilen organ ve dokuları, bilimsel kurallara, tıbbi etik dokuları, bilimsel kurallara, tıbbi etik anlayışına uygun olarak, adaletli bir anlayışına uygun olarak, adaletli bir dağıtımla, en uygun hastalara, en kısa dağıtımla, en uygun hastalara, en kısa süre içerisinde naklini sağlamaktır. süre içerisinde naklini sağlamaktır.

• Organ ve doku nakil hizmetlerinde Organ ve doku nakil hizmetlerinde yaşanan en önemli sorun, organ ve doku yaşanan en önemli sorun, organ ve doku bağışının teminidir.bağışının teminidir.

• Organ ve doku bağışının temininde halkı Organ ve doku bağışının temininde halkı bilgilendirmek ve bilinçlendirmek bilgilendirmek ve bilinçlendirmek önemli bir rol oynamaktadır.önemli bir rol oynamaktadır.

• Bu konuda Sağlık Personeline özel ve Bu konuda Sağlık Personeline özel ve önemli görevler düşmektedir.önemli görevler düşmektedir.

• UNUTULMAMALIDIR Kİ UNUTULMAMALIDIR Kİ BAĞIŞLANAN HER ORGAN BAĞIŞLANAN HER ORGAN KURTULAN BİR YAŞAMDIR VE KURTULAN BİR YAŞAMDIR VE ÜLKEMİZE MADDİ VE MANEVİ ÜLKEMİZE MADDİ VE MANEVİ ÖNEMLİ KATKILAR ÖNEMLİ KATKILAR SAĞLAMAKTADIR.SAĞLAMAKTADIR.