ХҮҮХДЭД ЭЭЛТЭЙ (ЭРҮҮЛ, АЮУЛГҮЙ, ТЭГШ ХҮРТЭЭМЖТЭЙ) ОРЧИН БҮРДЭЛТ, ТҮҮНИЙГ ҮНЭЛЭХ НЬ

Г.Дуламжав

СУРГАЛТЫН ОРЧНЫ ТАЛААРХ ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛ

Онол, үзэл баримтлал

Нэр томъёо

Үндсэн санаа

Л.С.Выготский “хүүхдийн хөгжлийн бүсийн онол”, “Сургалт оюун ухааны харилцан холбоо”

Хөгжүүлэх сургалт

Хүүхдийн хөгжлийг хангахуйцаар сургалтыг зохион байгуулахын тулд: хүүхдийн урьд олж авсан мэдлэг чадварыг бататгах, хур мэдлэгт тулгуурлан шинээр өгөх зүйлийг эзэмшүүлэх, сурах үйл явц нь хүсэл тэмүүлэлд тулгуурлан шинээр юм суралцах, хоорондоо чөлөөтэй харилцах орчин нөхцлийг бүрдүүлэх сурах үйл явц нь албадлагын ажил биш, харин мэдэхгүйгээс мэддэгт шилжих, танин мэдэх сонирхол, хэрэгцээг татсан ажил байх багшийн үүрэг нь хэрэгтэй үед туслах, чиглүүлэн хамтран ажиллах явдал

СУРГАЛТЫН ОРЧНЫ ТАЛААРХ ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛ

Онол, үзэл баримтлал

Нэр томъёо

Үндсэн санаа

2.А.Н.Леонтьев “үйл ажиллагааны онол”

Сургалт-

танин мэдэх

үйн хэлбэр

Хүүхдийн суралцах гадаад нөхцөл нь хүүхдийн дотоод хөгжилд сайн нөлөө үзүүлэхүйцээр зохион байгуулагдах ёстой. Иймд хүүхдийг сэтгэхүйн үйлдэл хийх арга барилд сургах, аргыг эзэмших тодорхой нөхцөл орчинг бүрдүүлэх боломжийг олгох нь чухал.

3.А.М.Кравченко В.И.Слободчиков “Амьд биеийн өөрийн хөгжил”

Хөгжлийн

тухай онол

Ертөнц дэх амьд бие гадаад, дотоод хүчин зүйлсийн нөлөөгөөр өөрсдийн зүй тогтлын дагуу хөгжиж байдаг. Гадаад хүчин зүйлс нь хүрээлэн буй орчны нөхцөл, дотоод хүчин зүйл нь амьдралаас урган гарсан хувь хүүхдийн хэрэгцээ сонирхол болно. Иймд бүх амьд биес өөрийн хэрэгцээг хангах тохиромжтой, таатай орчин өөрийгөө удирдаж чиглүүлж, хөгжүүлдэг.

СУРГАЛТЫН ОРЧНЫ ТАЛААРХ ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛ

Онол, үзэл баримтлал

Нэр томъёо

Үндсэн санаа

Мария Монтессори “Хүүхдийг хөгжүүлэх үзэл баримтлал “

Хүүхэд багшийн бүрдүүлсэн орчинд өөрийн туршлагад үндэслэн, тодорхой хэмжээний төсөөлөлтэй болдог. Хөгжүүлэх орчин нь хүүхдэд өөрийн хэмнэлээр хөгжих боломж огоход чиглэгдсэн байна. Бага насны хүүхдийг хөгжүүлэхэд тэднийг өөрсдөөр нь хийлгэх, гар хуруугаар нь тэмтэрч мэдрүүлэх арга чухал үүрэгтэй.

СУРГАЛТЫН ОРЧИН ГЭЖ ЮУ ВЭ?

Н.Наранчимэг: Боловсролын байгууллагын үйл ажиллагаа

/зорилго, зорилт, төлөвлөлт, багшлах нөөцийн хангалт, ур чадварын түвшин, санхүүгийн чадамж зэрэг/

Сурах нөхцөл /анги, танхим, номын сангийн хангалт, үйлчилгээ, хичээллэх, амрах, хооллох боломж бүрдүүлсэн байдал зэрэг/

Сургалтын хэрэглэгдэхүүн /ном, гарын авлага, сурах бичиг, тараах материал, үзүүлэн зэрэг/

Сургалтын техник хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж /аудео, видео хэрэгсэл, кино, компьютер зэрэг/-ийг багтаан авч үздэг.

СУРГАЛТЫН ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН

Бодит зүйл /эрдэс, чулуулаг, үйлдвэрийн бүтээгдэхүүн, ургамал, амьтан, хянах, хэмжих багаж төхөөрөмж зэрэг/

Бодит юмс үзэгдлийн дүрс загвар /фото зураг, карт, бүдүүвч, диафильм, дүрс бичлэг, глобус, кино зэрэг/

Бичмэл зүйл /сурах бичиг, гарын авлага, зөвлөмж, үзүүлэн, тараах материал зэрэг/

СУРГАЛТЫН ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН

Сургалтын хэрэглэгдэхүүн, хэрэгсэл нь дараах сургах зүйн шаардлагыг хангасан байвал зохино.

агуулга нь ил тодорхой байх харах талбайн хэмжээ хүрэлцэхүйц байх өнгө тохирсон байх талбайгаа дүүрэн ашигласан байх харах талбай дээрх материал утга төгс

байх зураас, шугам нь тод байх бичиглэл аль болохоор бага байх

СУРГАЛТЫН ТЕХНИК ХЭРЭГСЭЛ

СТХ-ээр үзүүлэх материал нь мэргэжлийн хувьд зайлшгүй байх

Үзүүлэх материалаа сургах арга зүйн талаас боловсруулж бэлтгэсэн байх

СТХ-ийн боломж нь үзүүлэн таниулах материалынхаа шинж байдалд зохицсон байх

СТХ-ийн боломж нь ашиглах нөхцөлтэйгээ уялдсан байх

Үзүүлж ярьж байгаа зүйл нэгдмэл байх Үзүүлэнгийн материалыг харуулах хугацаа

зохимжтой байх

БОЛОВСРОЛЫН БАЙГУУЛЛАГЫН ОРЧНЫ ЭРҮҮЛ АХУЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД

Боловсролын байгууллагын газар нутгийн ариун цэврийн байдал

Барилгын техникийн ариун цэврийн байдал Анги танхимын тоног төхөөрөмжийн байдал

Гэрэл дулааны байдал Сургалтын зохион байгуулалт ба дэглэм Чийрэгжүүлэлтийн танхимын зохион байгуулалт,

нөхцөл Гал тогооны өрөөний зохион байгуулалт Ариун цэврийн халдвар эсэргүүцэх дэглэм Эмнэлгийн хангамжийн зохион байгуулалт

ХҮҮХДЭД ЭЭЛТЭЙ ОРЧИН БҮРДЭЛТ

Амьд бүхэнд үйлэнд суралцаж, тэрхүү үйлийг амьдарч буй орчин нь төрүүлдэг жамтай. Хүүхдийн, ер нь хүний юунд, хэрхэн суралцахад нь орчин нөлөөлдөг. Иймд хүүхдийн цэцэрлэг нь хүүхдүүдийн юу хүсч байгаа болон тэд юуг, ямар түвшинд сурах шаардлагатайд тохирсон орчныг бүрдүүлэх хэрэгтэй болж байна. Хүүхдийн хөгжилд эрүүл мэндийн байдал, хоол тэжээл, аюулгүй, хамгаалагдсан орчин шууд нөлөөлдөг. бага насны хүүхэд бүрт ээлтэй орчинг хэр бүрдүүлж буйг үнэлэх нь цэцэрлэгийн өөрийн үнэлгээний дөрөв дэх чиглэл юм.

ХҮҮХДЭД ЭЭЛТЭЙ ОРЧНЫ ҮЗЭЛ САНАА

Үзэл санааны үндэслэл: Хүүхдийн эрхийн конвенци Хүүхдийн эрхэд тулгуурласан боловсрол Хүүхдийн эрхийн хөтөлбөрүүд Боловсролын шинэ үзэл санаа

Хүүхдийн үндсэн 4 эрхийг хангах

Эсэн мэнд

амьдрах

Хамгаалуулах

Хөгжих Нийгмийн амьдралд оролцох

Эсэн мэнд амьдрах эрхээ эдлэх талаар Цэцэрлэгт эрүүл, аюулгүй орчин бүрдсэн байх

/ариутгал цэвэрлэгээ, эрүүл мэндийн тогтмол үйлчилгээнд хамрагдах, цэвэр ус, эрүүл аюулгүй хоол тэжээлээр хангагдах/

Хамгаалуулах эрхээ эдлэх талаар Цэцэрлэг дээр аливаа ялгаварлал, хүчирхийлэлд өртөхгүй

орчин бүрдэх

Хөгжих эрхээ эдлэх талаар Цэцэрлэг нь хүүхдүүдэд нээлттэй үйлчлэх Суралцах үйл явцад үүсэх бэрхшээлийг багасгах Хүүхдийн онцлог, хэрэгцээнд нийцсэн суралцах тэгш боломж

бүрдэх

Нийгмийн амьдралд оролцох эрхээ эдлэх талаар Цэцэрлэг багшийн үйл ажиллагаанд хүүхдүүд өөрсдийн үзэл

бодлоор хандах, санаа бодлоо илэрхийлэх бололцоо бий болох

ХҮҮХДЭД ЭЭЛТЭЙ ОРЧНЫ ҮНДСЭН ЭЛЕМЕНТҮҮД

Материаллаг болон нийгэм сэтгэл зүйн орчин

Оролцоо ба түншлэл

Хүүхдийн эрхийг хангах

Хүүхэд бүрийн

сурах үйл ажиллагааг

дэмжих

ХҮҮХДЭД ЭЭЛТЭЙ СУРГАЛТЫН ОРЧИН

Сурах-сургах үйл явцын шинэчлэл Олон нийт ба цэцэрлэгт

тулгуурласан менежмент Хүүхдийн бие бялдар ба эрүүл мэнд Үзэл бодол, санаагаа чөлөөтэй

илэрхийлэх хүүхдийн чадвар Энэ бүгд хүүхдийн эрэлт, хэрэгцээ, сонирхолд тулгуурлана.

ХҮҮХДИЙН ЭРХЭД ТУЛГУУРЛАСАН ХҮҮХДЭД ЭЭЛТЭЙ ЦЭЦЭРЛЭГ

Хүүхдийн эрүүл мэнд Идэвхтэй сургалт Хүүхдийн оролцоо ба хамгаалал Хүйсийн тэгш байдал Гэр бүл олон нийтийн оролцоо

Хүүхдэд ээлтэй цэцэрлэгийн гол онцлог Хүүхдэд ээлтэй цэцэрлэг нь дор дурьдсан орчныг

хамгийн зохистой, тухтай бүрдүүлсэн байна. Хүүхэд бүр оюун санааны болон бие бялдрын аливаа

дарамт шахалтгүй байх

ХҮҮХДЭД ЭЭЛТЭЙ ЦЭЦЭРЛЭГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

Хүүхдэд ээлтэй цэцэрлэгийн өөрийн үнэлгээ Цэцэрлэг хөгжүүлэх хөтөлбөр, төлөвлөгөө Цэцэрлэгийн удирдлагын мэдээллийн систем Хүүхдэд ээлтэй сургалтын орчин Хүүхэд бүр өөрийн амьдралд холбогдох үйл

ажиллагаанд оролцох, тэгш боломжоор хангагдсан байх

Хүүхдийг сурлагын амжилтын үр дүнгээр үл ялгаварлах ба өрсөлдүүлэхгүй байх

Хүүхдэд ээлтэй орчин

Бүх хүүхэд хамгаалагдс

ан байх

Хүүхдүүдийн соёлын ялгааг

хүндэтгэх

Хүүхдийн оролцоо, хамтын

ажиллагааг дэмжих

Эрүүл аж төрөх ёс, дадал хэвшлийг дэмжих

Сургалтыг хүүхдийн өдөр

тутмын амьдралтай

холбох

Багш нар сурч хөгжих

боломжтой байх

Хүйсээр ялгаварлалгү

й хандах

Хүүхдийн сурах үйл ажиллагаанд

багш, гэр бүл, олон нийтийн

оролцоог хангах

Бүх хүүхдийн

хамруулах

ТЭГШ БОЛОМЖ ГЭДЭГТ ЮУГ ОЙЛГОХ ВЭ?

Сурах хөгжих явцад нь бэрхшээл тохиолдсон хүүхдүүдийг бусад хүүхдүүдийн нэгэн адил үзэж суралцах хөгжихөд нь тэдэнд бүх талаар дэмжлэг туслалцаа үзүүлэх

Хүүхдэд ээлтэй гэдэгт юуг ойлгох вэ? Хүүхдийн сурах хөгжих эрхийг бүх талаар хангах,

сургалтын үйл ажиллагаанд хүүхэд бүрийн оролцоог дээдлэх

ЦЭЦЭРЛЭГИЙН НИЙГЭМ СЭТГЭЛ ЗҮЙН ОРЧИН

Нийгэм сэтгэл зүйн орчин

Сэтгэл зүйн орчин

Харилцааны шинж чанар

Хүмүүсийн хоорондын

холбоо харилцаа

Нийгмийн орчин

Аюулгүй байдлын

материаллаг орчин

Цэцэрлэгийн үнэт зүйл,

соёл

Дэмжих орчин

ХҮНИЙ НИЙГЭМ СЭТГЭЛ ЗҮЙН ХЭРЭГЦЭЭ

Аюулгүй байдлын Харъяалагдах Санаа сэтгэлээ хуваалцах Бусдаар бие хүн гэдгээ хүлээн зөвшөөрүүлэх Хийсэн бүтээснээ бусдаар мэдрүүлэх Бусад хүмүүстэй харилцаа холбоотой байх зэрэг

болно.

Цэцэрлэг дахь нийгмийн орчин нь: Аюулгүй байдлын материаллаг орчин Цэцэрлэгийн үнэт зүйл, соёл Дэмжих орчин

ХҮҮХДЭД ЭЭЛТЭЙ ОРЧИН

аюулгүй архи, тамхигүй хүчирхийлэлгүй эрүүл ахуйн хувьд цэвэр стресс дарамтгүй орчин байх Хүүхдэд ээлтэй цэцэрлэгийн дээдлэн үзэх үнэт зүйл

нь хүүхдийн эрхийг дээдлэх, бие биенээ хүндэтгэх, үл ялгаварлах, бүгдэд тэгш боломж олгох, сурах нөхцлийг бүрдүүлэх, тэдний хөгжих боломжийг хангах, багш, хүүхдийн идэвх, бүтээлч байдлыг эрхэмлэх зэрэг болно.

ҮНЭТ ЗҮЙЛС

1. Нийтлэг үнэт зүйлс Хүний амьдрал бол ховор нандин зүйл гэсэн

итгэл үнэмшил Хүн боловсрол эзэмших эрхтэй гэдэгт итгэх

2. Байгууллагын үнэт зүйлс Хүүхдүүдийн бурууг биш зөвийг нь илүү хэлж

урамшуулж байх хандлага Хүүхэд бүрийн тэгш оролцоог хангах ёстой

гэсэн үзэл Ямар ч нөхцөлд байгууллагын журмыг

баримтлах ёстой гэсэн зарчим

ҮНЭТ ЗҮЙЛС

3. Мэргэжлийн үнэт зүйлс Эрх тэгш байдлыг хангах Хүүхдүүд өөрсдийнхөө төлөө шийдвэр гаргах

чадвартай гэсэн итгэл үнэмшил

4. Хувийн үнэт зүйлс Эрдэм боловсрол нь хамгийн үнэт баялаг Ахмад хүмүүсийг хүүхдүүд хүндэтгэж харьцах ёстой

гэсэн итгэл үнэмшил

Үнэт зүйлс, хандлагаа мэдэх нь чухал, учир нь: Зөв шийдвэр гаргах, сонголт хийхэд тустай Биеэ хэрхэн зөв авч явах чиглэл болно. Адил төстэй зүйлүүдийг эрхэмлэдэг хүмүүстэй

сэтгэлээрээ ойрхон байж илүү ойлголцоно. Зорилгодоо хүрэхэд түлхэц болно.

ДЭМЖИХ ОРЧИН

• Багш, суралцагчийн тооны харьцаа• Суралцагчдад үзүүлэх нийгмийн дэмжлэг• Ангийн хэмжээ• Багшид үзүүлэх дэмжлэг • Хамтын ажиллагаа• Суралцагчдын оролцоо

АЮУЛГҮЙ ОРЧИН Замын хөдөлгөөнд аюулгүй оролцох дадал

зуршилтай болох. “Ногоон гэрэл цагаан шугам” дүрмийг баримталж сурах

Цахилгаан хэрэгсэл, хутга, мэс зэргээс үүсч болох гэмтлүүдийг мэддэг

Санамсар болгоомжгүй үйлдлээс гэмтэж, бэртэж болох тохиолдлыг нэрлэх /ухсан нүх, барьж буй барилга гм/, тэдгээрээс болгоомжлох

Гэмтэж бэртсэн тохиолдолд хэнд хандахаа мэддэг болох /том хүнд хандах/

Хөлдөлт, хайралт, түлэгдэлт, наранд цохиулах үед анхны арга хэмжээ авч чаддаг болох

Эмийн зүйлийг дур мэдэн хэрэглэхгүй байх, зөвхөн эмчийн заавраар хэрэглэж сурах

НИЙГЭМ СЭТГЭЛ ЗҮЙН ОРЧИН

БАГШ СУРАГЧИЙН ХАРИЛЦАА Хэрвээ хүүхэд шүүмжлүүлж өссөн бол

бусдыг шүүмжилж доромжилж сурна Хэрвээ хүүхэд өс хонзонтой, өшөө

хорсолтой орчинд өссөн бол хэрүүл зодоон сурна

Хэрвээ хүүхэд доромжлуулж, дээрэлхүүлж өссөн бол ичиж зовохыг сурна

Хэрвээ хүүхэд байнга ичиж эмээж хүмүүжсэн бол өөрийгөө буруутгахыг сурна

Хэрвээ хүүхэд дэмжиж туслуулж өссөн бол өөртөө итгэж сурна

БАГШ СУРАГЧИЙН ХАРИЛЦАА

Хэрвээ хүүхэд магтуулж, таалуулж өссөн бол сайшааж сурна

Хэрвээ хүүхэд өөрийн эрхээ хүндлүүлж өссөн бол эрх тэгш байхыг сурна

Хэрвээ хүүхэд итгэж найдаж өссөн бол сүсэг бишрэлтэй байж сурна

Хэрэв хүүхэд хүлээн зөвшөөрүүлж, зөвтгүүлж өссөн бол өөрийгөө хайрлаж сурна

Хэрэв хүүхэд найрсаг, нөхөрсөг гэр бүлд өссөн бол жаргалтай байж сурна

/Күчүкахмет, “Анги удирдах шинэ арга барил” 2001 /

СЭТГЭЛ ЗҮЙН ОРЧИН

ХАРИЛЦАА СЭТГЭЛИЙН

ХАДГАЛАМЖААС ЭХЭЛНЭ.

Анх харах болон танилцах тэрхэн агшинд үүсдэг Баялаг байх эсэх нь тухайн хүнээс өөрөөс нь

шалтгаална. Баялаг байхын хэрээр хамтран ажиллах нөхцөл

бүрдэнэ.

БАГШ СУРАГЧИЙН ХАРИЛЦААНД БАРИМТЛАХ ЗАРЧИМ

Эхний өдрүүдэд сурагчидтайгаа танилц Сурагчдаа нэрээр нь дууд Сурагчдынхаа хувийн “зовлонг” хуваалцдаг

бай Ангид хүн бүр хүндэтгэлтэй, эрх тэгш эрхтэй Ангийн манлайлагч сурагчидтайгаа ойр

дотно харилцах Ангид урамшуулал, шийтгэлийг нөлөөтэй

бөгөөд тэнцвэртэй хэрэглэх Сурагчид танд туслахыг зөвшөөр Сурагчдад чухал хүмүүс гэдгийг мэдрүүлэх

БАГШ СУРАГЧИЙН ХАРИЛЦААНД БАРИМТЛАХ ЗАРЧИМ

Шийдэмгий байх Ангидаа багш та үүрэг хариуцлагатай бай Сурагчдын эерэг үйл хөдөлгөөн, зан араншинг

дэмж Аль болохоор суухгүй байх хэрэгтэй Тэдэнд ангидаа өөрсдийн бодол санаагаа зохих

төвшинд илэрхийлэх боломж олго Сурагчдыг өөр шигээ байлгах гэж бүү оролд Бүү шүүмжил

СЭТГЭЛ ЗҮЙН ОРЧИН

Харилцаа гэж юу вэ?• Харилцаа-холбоо хэлхээний тухай, хэлэлцэн

тохирох, үг хэл солилцох, яриа хөөрөө (Я.Цэвэл.Монгол хэлний товч тайлбар толь. 1965.665.668)

• Хамтран ажиллах хэрэгцээний улмаас хүмүүс бие биетэйгээ холбоо тогтоох, түүнийгээ хадгалах хөгжүүлэхийн тулд өөр хоорондоо мэдээлэл солилцож, бие биенээ хүртэн ойлгож, бие биедээ нөлөөлөх үйл явцыг харилцаа гэнэ.

БАГШ ХҮҮХЭДТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХАРИЛЦААНЫ АРГУУД

Хүүхэдтэй аль болох ганцаарчилан ярилцах Намхан сандал дээр суух буюу сөхрөн сууж

хүүхдийн өндөртэй зэрэгцэн ярих Хүүхдэд юм амлавал заавал биелүүлэх Хүүхэд юу хэлж байгааг нь сайн сонсож

асуултанд нь хариулах Хүүхдэд найз нөхөдтэйгээ тоглоомоо хуваах

боломж олгох Хүүхдийн санал бодлыг авч хувь нэмэр

оруулж байгаад нь талархал илэрхийлэх

ХАРИЛЦАА ТОГТООХ 3 АРГА

Үгэн харилцаа

•7%

Ярианы өнгө аялга

•38%

Биеийн хэл

•55%

ХАРИЛЦААНЫ ЯВЦАД ГАРАХ ЗАРИМ АЛДАА

Багшийн ихэмсэг зан, биеэ тоох байдал Багш, сурагчдын тэвчээргүй, яаруу зан Соёлтой харилцааны энгийн дадал хэвшлийг

багш, сурагчид эзэмшээгүй байдал /мэндлэх, хүндлэх, талархах/

Нэг ангид олон сурагч байх Багш, сурагчийн нээлттэй бус зан авир Багшийн хамаагүй зүйл ярьдаг мэдрэмжгүй зан,

бүхнийг мэдэгч, шүүмжлэгч зан байдал Ангийн цөөн хэдэн сурагчтай харилцаад бусдыг

нь тоохгүй орхих Сурагчдын хувийн асуудалд багш нар оролцож

хутгалдах явдал

БАГШ ХҮҮХДИЙН ХАРИЛЦАА Тогтвортой эерэг харилцаа:

Сэтгэл зүйн эерэг уур амьсгал бүрдүүлж чаддаг. Суралцагчид ядрахгүйгээр амжилттай сурч хөгждөг.

Идэвхгүй эерэг харилцаа: Багш уургүй, дэндүү амгалан, энэ нь харилцааг идэвхгүй

болгодог. Сурагчид идэвхтэй биш боловч сурлага, хүмүүжил нь сайн.

Тогтворгүй харилцаа: Багш туйлбаргүй авирладаг. Сурагчид айдаст автаж, сурах, эрч хүч, идэвх заавал

буурдаг.

Сөрөг харилцаа: Тодорхой нөхцөлд багш өөрийгөө хянах, эзэмдэх чадвараа

алддаг. Айх байдлыг бий болгохын хамт суралцагчид далд ухамсарлах түвшинд хүлээн авч дуурайх төлөвшил олгодог аюултай

ХАРИЛЦААНЫ ҮҮРЭГ

Хамтын ажиллагааг зохицуулах үүрэг. Мэдээллийн солилцооноос гадна нийгмийг удирдлагаар хангах, нэгтгэх, хүмүүсийг өөр хооронд нь холбох үүргийг гүйцэтгэнэ.

Танин мэдэхүйн хэрэгслийн үүрэг.

Хүмүүс харилцааны явцад тодорхой зүйлийн талаар санал бодол, мэдлэг туршлагаа хуваалцан, бие биенийхээ байр суурийг ойлгож, үйл ажиллагааны тодорхой арга барилаа бие биедээ зааж сурган, өөрсдийн үнэлгээ дүгнэлтийг солилцож байдаг. Харилцаагаар бид хойч үедээ өмнөх үеийн мэдээлэл мэдлэг, соёлын өвийг уламжлуулдаг.

Хувь хүнийг тодорхойлох хэрэгслийн үүрэг.

Хүний дотоод ухамсрын үндэс болж, өөрөө өөртэйгээ харилцаж, өөрийгөө танин мэдэх, өөрийгөө илэрхийлэх хэрэгсэл болно.

ЭРХ ТЭГШ, ХҮРТЭЭМЖТЭЙ ОРЧИН

АНУ-ын Техас Их сургуулийн оюутнуудын дунд хийсэн судалгааны үр дүнд дараах хариу гарчээ.

Оюутнууд: сонссон зүйлийнхээ 20% харсан зүйлийнхээ 30% нүдээр харж, чихээрээ сонссон зүйлийнхээ 50% нүдээр харж, чихээрээ сонсож, үгээр илэрхийл,

гараар хүрсэн зүйлийнхээ 90%-ийг л эргээд санадаг ажээ.

Энэ бүх судалгаанаас үзэхэд анги нь жинхэнэ утгаараа суралцахад зориулсан орчин байх ёстой.

ЭРХ ТЭГШ, ХҮРТЭЭМЖТЭЙ ОРЧИН

Ангиуд бол сургалтын төвүүд, сурах төвтэй орчин байх /номын тавиур, сэтгүүл, нэвтэрхий толь/

Анги хэтэрхий олон хүүхэдтэй байх нь амжилт, сахилга батад сөргөөр нөлөөлнө.

Ангид нууц зүйл байх ёсгүй. Сурагчид цэцэрлэгтээ ирэх дуртай байх Ангийн сурагчдын суух байрлал чухал асуудлын

нэг юм. Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг урдуур суулгах

Ангийн зохион байгуулалтыг бодит байдалтай зохицуулж байх хэрэгтэй

Гэрлийн тусгалыг тохируулах хэрэгтэй.

ЭРХ ТЭГШ, ХҮРТЭЭМЖТЭЙ ОРЧИН

Ангид сонсогдох дуу чимээ нь дунджаар 45 герц байх ёстой.

Ангид аль аль хэмжээгээрээ өөр өөр ширээ, сандал байх нь зүйтэй. /хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд, мяраатай, намхан хүүхдүүдэд зориулсан/

Сурагчдын хэрэглэж буй ширээ, сандал, шүүгээ, самбар зэрэг эд хогшил нь чанартай сайн хийгдсэн байх

Сурагчдын сэтгэлд нийцсэн зохион байгуулалт хийх хэрэгтэй. /сурагчдын ангидаа аквариум, цэцэг гм зүйлээ авчрахыг зөвшөөрөх /

ХҮЙСИЙН ТЭГШ БАЙДАЛ

Охид, Хөвгүүд,

эмэгтэйчүүдийн эрэгтэйчүүдийн

хэрэгцээ ба эрх хэрэгцээ ба эрх

ХҮРТЭЭМЖ Цэцэрлэгт тэгш хамрагдах

ЧАНАР Суралцах үйл ажиллагааны тэгш байдлыг хангах Сургалтын үр дүнгийн тэгш байдлыг хангах Мэргэжил эзэмшихэд тэгш байдлыг хангах

ХҮЙСИЙН ТЭГШ БАЙДАЛ

Хүйс Хүйсийн тэгш байдал

Төрмөл шинж Мэдлэг Биологи шинж Нийгмийн шинж Өөрчлөгдөшгүй Хүйсийн ялгаа, соёл

Өөрчлөгддөг

Эмэгтэйчүүд хүүхэд төрүүлдэг,

эрэгтэйчүүд үгүй

Хөвгүүд математик илүү чадвартай,

ихэнх охид тэдэнд хараахан хүрэхгүй

байж болно.

ХҮЙСИЙН ТЭГШ БАЙДАЛ-ЦЭЦЭРЛЭГ

Хүмүүс Багш нар, цэцэрлэгийн удирдлага, олон нийт

Үйл явц Сурах, сургах үйл ажиллагаа Орчин Хөтөлбөр /сургалтын материал/

ЭРҮҮЛ АЮУЛГҮЙ, ХАМГААЛАГДСАН ОРЧИН

“ХҮҮХДИЙН ЦЭЦЭРЛЭГИЙН АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫН ДҮРЭМ ” Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын 2008 оны 11 дүгээр сарын 13 -ны өдрийн 68 дугаартушаалын хавсралт

2.2.1  Цэцэрлэгийн болон анги танхимын тавилга хэрэгслийг хөдөлгөөнгүй, тогтвортой байрлуулж, хүүхэд бэртэж, гэмтэхээс урьдчилан сэргийлсэн байна.

2.2.2  Хүүхдийн бие эрхтэнд гэмтэл учруулах хурц үзүүр, ирмэгтэй болон шил, төмрөөр хийсэн тавилга, тоног төхөөрөмж ашиглахыг хориглоно.

2.2.3 Тоглоом наадгай, сургалтын хэрэглэгдэхүүнийг ашиглахаас өмнө эрүүл ахуй, ариун цэврийн шинжилгээнд оруулж, хүүхдийн эрүүл мэнд, бие махбодид хоргүй болох нь тогтоогдсон тохиолдолд ашиглана. 

2.2.4 Цэвэрлэгээ, үйлчилгээнд ашиглах химийн бодис, ариун цэврийн хэрэгслийг хүүхдийн гар хүрэх газар байрлуулахыг хориглоно.

АЮУЛГҮЙ БАЙДАЛ БА ХАМГААЛАЛ

“Хүүхдийн цэцэрлэгийн аюулгүй байдлын дүрэм”-ийн 3.11 Хүүхдийг хараа хяналтгүй орхихгүй байх, ямарваа нэг осол тохиодохоос урьдчилан сэргийлэх явдал. Үүнд:

Орчин аюулгүй байх Аюулгүй тоглоомтой байх Хүүхдүүдээ зөв зохион байгуулж, дүрэм,

журам мөрдүүлж сургах Эмнэлгийн анхны тусламж үзүүлэх

чадварыг ажилчдад эзэмшүүлэх, хүүхдүүдийг сургах

ГЭР БҮЛИЙН ОРЧИНД ХҮҮХДИЙН СУРАХ ЭРХИЙГ ХЯЗГААРЛАЖ БУЙ

ХҮЧИН ЗҮЙЛС

Ядуурал Гэр бүлийн таагүй уур амьсгал Гэр бүлийн үзэл хандлага Ялгаварлал

НИЙГМИЙН ОРЧИНД ХҮҮХДИЙН СУРАХ ЭРХИЙГ ХЯҮГААРЛАЖ БУЙ

ХҮЧИН ЗҮЙЛС

Хүйсийн ялгаварлал Соёлын ялгаатай байдал Сөрөг хандлага

Цэцэрлэгийн орчинд хүүхдийн сурах эрхийг хязгаарлаж буй хүчин зүйлс

Цэцэрлэгийн зардал Цэцэрлэгийн байрлал Хичээлийн хуваарь Сургалтын орчин Багшийн бэлтгэл Анги дүүргэлт

Анхааралтай сонссонд баярлалаа