opleiding duurzaam gebouw - bruxelles …...2017/01/17 · 2 doelstellingen van de presentatie de...

Leefmilieu Brussel

Opleiding Duurzaam Gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficientie : technische details

LUCHTDICHTHEID:

Pierre DEMESMAECKER

ICEDD

2

Doelstellingen van de presentatie

● De logica begrijpen van het luchtdicht maken van

een gebouw.

● Dieper ingaan op de verschillende

aandachtspunten tijdens het ontwerp en de

uitvoering van het luchtdicht maken van een

gebouw

3

● Principes

● Gebouwschil

● Technische installaties

● Van ontwerp tot op de werf

● Te onthouden uit deze presentatie

● Nog een stap verder gaan

Overzicht

Principes Waarom een gebouw luchtdicht maken? (herhaling)

4

4 voornaamste principes

●Beperken van de energieverliezen

●Beschermen van het bouwwerk

●Begunstigen van de goede werking van de ventilatie

●Verhogen van het comfort

Isolation

Etanchéité

à l’air

Ventilation

U = 0.3 W/m²K > U = 1.44 W/m²K !

1m

14 cm

spleetbreedte 1 mm

3 cm

1m

Bron: Isoproc

Principes Impact van de gebouw luchtdichtheid over sur les besoins de chaleur

Bron:A2M

6

Principes Luchtdichtheid meetmethoden (herhaling)

● De luchtdichtheid kan niet

worden berekend, enkel

gemeten.

● Methode : Druktest of

infiltrometrie of Blower Door-

test.

● Enkel met behulp van deze

testen is het mogelijk de

verliezen via in/exfiltratie

precies te bepalen

Bron :

www.architectesdehemptinneetgregoire.be

Principes Luchtdichtheid indicatoren

7

Voorzichtig !

Niet te verwarren:

- 50 : EPB

- n50 : gebruikt in PHPP

Bron : CSTC

v50 = V50 /

warmteverliesoppervlak (EPB)

n50 = V50 / inwendig volume

Principes Lekdetectie

● Infrarood thermografie

● Anemometer

● Kunstmatige rook (onder- en overdruk)

8

Source : cstc

Principes Definiëren van het luchtdicht volume

9

● Op elk plan en elke

gebouwsnede met een

ononderbroken lijn de

grenzen van het

luchtdicht volume

aangeven

● Geïsoleerd volume =

luchtdicht volume

Principes Materiaalkeuze voor de luchtdichtheid

10

Hangt af van de bouwwijze :

●Traditionele bouw

► Bepleistering = luchtdichte barrière

► Aandacht voor de samenstelling en plaatsing van de

pleister om scheuren te voorkomen

► Ad-hoc membraan bij de aansluitingen

Arch. : A2M

11

Dépend du système constructif :

●Houtskeletbouw

► OSB (!) + ad-hoc membraan

► Dampwerend of -remmend

= luchtdicht barrière

► Tegenwand voorzien

Bron: info-fiches ENE10 - IBGE

Principes Materiaalkeuze voor de luchtdichtheid

Bron: A2M

12

● Principes

● Gebouwschil





Overzicht

Droge

aansluiting

Vochtige

aansluiting

13

Bron : Pierre Demesmaecker

Gebouwschil Aansluiting dak / buitenmuur

Droge aansluiting Vochtige aansluiting

14

Bron: WTCB Bron: WTCB

Gebouwschil Aansluiting dak / binnenmuur

Gebouwschil Aansluiting ter hoogte van dakconstructie

15 Bron: guide pour la conception des

maisons neuves durables (arch. et climat)

1. dampscherm

2. flap te plaatsen

voor plaatsing

kepers

3. kleefband

Aansluiting rond een gording

Flap op de gording

Gebouwschil Aansluiting plat dak

16 Bron: WTCB

Gebouwschil Doorboringen

17 Bron : guide pour la conception des


Aansluiting in uitvoering rond een

kolom Aansluiting rond een schouw

Aansluiting in uitvoering rond een

afvoer

Aansluiting vloerplaat-afvoer


18 Bron : Pierre Demesmaecker


19 Aanbrengen vloeibaar product om luchtdicht te maken

Gebouwschil Aansluiting muur/venster



Droge aansluiting venster

houtskelet Vochtige aansluiting venster/muur

Gepleisterde vochtige aansluiting

Venster-muur

VOOR de plaatsing vh venster

NA de plaatsing vh venster

VOOR de plaatsing vh venster

NA de plaatsing vh venster

Enveloppe du bâtiment Raccord mur/fenêtre



Vochtige aansluiting: kleefband

gekleefd voor de plaatsing van het

raamwerk.

Vochtige aansluiting: kleefband


raamwerk.




Droge aansluiting:kleefband


raamwerk.

Droge aansluiting: kleefband


raamwerk.


23 Bron : Pierre Demesmaecker


24 Bron : A2M


25

Bron: ICEDD

Gebouwschil Profiel op zich

26

• Minimum dubbele

sluiting

• Klasse 4 zeer ruim

• Opgelet bij

schuiframen/deuren

• Opgelet bij te hoge

profielen

Bron: WTCB

Gebouwschil Aansluiting toegangsdeur



Deur met profiel

Photo Pierre Demesmaecker

Guillotinedeur (systeem

gedemonteerd voor de

illustratie)

Gebouwschil Aansluiting vloerplaat/muur

Bron : A2M

Gebouwschil Aansluiting vloerplaat/muur



Droge aansluiting vloerplaat – OSB

Photo Pierre Demesmaecker

Gebouwschil Elektrische leidingen

30

Source : guide pour la conception des


Dicht stopcontact

Element voor elektrische aansluiting

Technische wand

Gebouwschil Elektrische leidingen

Bron : info-fiche ENE10 - LM

Gebouwschil Continuïteit (metselwerk)



Niet gepleisterd stuk achter de

leidingen: INFILTRATIES

Niet gepleisterd stuk achter de WC:

INFILTRATIES




Niet gepleisterd stuk ad onderkant

van de muur: INFILTRATIES


34 Bron: WTCB

Bron: WTCB

Porte intérieure à proximité d’une façade

Gebouwschil Continuïteit (skeletbouw)

35

Bron: guide pour la conception des


Bron: pmp

1. dampscherm

2. kleefband

1. dampscherm

2. voeg gedicht

met lijm

1. dampscherm

2. voeg gedicht

met lijm

3. lat

3 droge aansluitingen tussen

dampschermen

● Garage :

► A priori niet in het beschermd volume!

► Maar mogelijk om te ventileren via GMV

● Lokalen die eenventilatievereisen

► Vuilnislokalen

► Gastellers

► Ketelruimten

● Toegang tot aanpalende niet verwarmde ruimten

► Zolder, garage, etc.

► Opgelet dat hier de luchtdichtheid niet vergeten wordt!

36

Gebouwschil Bijzondere gevallen

● Dampkap

► Zonder afvoer naar buiten (met kook voor de woning of

met compensatie voor grotere systemen)

● Lift

► Automatische ventilatieklep

● Brievenbus

► Buiten de luchtdichte barrière!

● Kattenluik

► Geen erkende oplossingen!

37


38


● Brievenbus

► Buiten de luchtdichte barrière!

● Kattenluik

► Geen erkende oplossingen!

Bron: www.pet-porte.fr/chatieres-electronique Bron: www.energyefficientdogdoors.com

39

● Principes

● Gebouwschil





Overzicht

40

Technische installaties Centrale verwarming

Bron: wtcb

● Algemeen: plaatsen van de ketel

op zo’n manier dat er zo weinig

mogelijk doorboringen nodig zijn

● Ideaal : Bij gesloten ketel (type

C) en nominaal vermogen < 70

kW deze bij voorkeur plaatsen

binnen beschermd volume. In de

andere gevalen, plaatsen buiten

beschermd volume.

41

Technische installaties Individuele verwarming

● Kachels, inbouwcassettes,

openhaarden, ... met open

verbrandingskamer, zijn niet echt

compatibel met de vereisten voor

het doorgedreven luchtdichte

prestatie

● Er bestaan inbouwcassettes op

hout of pellets die luchtdicht zijn

en hun lucht van buiten

aanzuigen.

Bron : Pierre Demesmaecker

42

Technische installaties Diverse leidingen

● Ventilatie

► Groep binnen of buiten beschermd volume

► Principe : Beperk het aantal doorboringen en de afstand

tussen de groep en luchtdichtheidsbarrière

● Elektriciteit

► Hoofdbord in de verwarmde ruimte (minder

doorboringen dan verder)

● Gas

► Gasteller buiten beschermd volume

43

Technische installaties Dampkap

● De plaatsing van een dampkap kan aanleiding

geven tot disfuncties

► Hoge debieten in de belangrijkste delen op het moment

dat er geen nood aan is (-> energieverlies)

► Inversie van de debieten badkamer/wc (! luchtkwaliteit)

► Verhoogde onderdruk in het volledige gebouw

► Slecht werking van de trek van de dampkap

● Oplossingen:

► Kleine installaties: dampkap met koolstoffilter, zonder

buitenaansluiting (! Onderhoud)

► Grote installaties: dampkap met compensatie (evenveel

luchtinname als afgevoerd)

► In alle gevallen: dampkap niet aansluiten op hygiënische

ventilatie!

44

● Principes

● Gebouwschil





Overzicht

Van ontwerp tot op de werf Goede communicatie

● Alle actoren moet zich bewust zijn van de

uitdagingen (zo vroeg mogelijk overleg)

● Aanmoedigen van de dialoog tussen aannemer –

architect en uitvoerders

● Begrijpen en uitleggen om geen vergissingen te

maken

● Wijzigingen tov voorgeschreven werkwijze

signaleren

● Uitvoeren van de test in het bijzijn van de

werkmannen is een goede zaak om te vermijden

dat ze steeds dezelfde fouten maken

45

Van ontwerp tot op de werf Ontwerp

● Systematisch nadenken over alle aansluitingen,

indien mogelijk in samenspraak met de aannemer

● Een detailboek opstellen

● Nauwkeurig vastleggen « wie wat doet tegen

wanneer »

46

Van ontwerp tot op de werf Lastenboek

● Niet alleen maar een eindresultaat voorschrijven

● Het geheel van toe te passen ingrepen beschrijven

► Niet schrijven: « De aansluiting tussen muur en

schrijnwerk moet dicht zijn ».

► Maar: « De zelfklevende dichtingsbanden moeten

aangebracht worden tussen het schrijnwerk en het

metselwerk, de gebruikte lijm moet compatibel zijn met de

andere gebruikte materialen: de banden worden

aangebracht voor de plaatsing van het schrijnwerk ».

● Geen schrik hebben om iets extra te herhalen

47

Van ontwerp tot op de werf Werf

● Nauwgezette en verzorgde uitvoering, volgens de

voorschriften van de fabrikant

● Aangepaste werfcontrole

● Belang van een goede coördinatie !

● Tussentijdse Blowerdoortest + bij de oplevering van

elk deelwerk.

48

Van ontwerp tot op de werf Oplevering en ingebruikname

● Oplevering na uitvoering Blowerdoortest

● De conformiteit van de details die zijn opgenomen

in het PID nagaan, met het oog op het vermijden

van toekomstige doorboringen van de luchtdichte

laag

● Gebruikersgids

49

50

Te onthouden uit deze presentatie

● De behoefte aan verwarming hangt sterk af van

de luchtdichtheid van het gebouw

● Rekening houden met de luchtdichtheid van bij

het ontwerp

● Om succesvol te zijn is de betrokkenheid van alle

intervenanten cruciaal

● Voor alles bestaan er een technische oplossing,

maar hoe eenvoudiger de details, hoe

gemakkelijker de uitvoering en hoe beter de

luchtdichtheid.

51

● Gids duurzaam bouwen en renoveren van kleine

gebouwen(fiche ENE04)

► www.leefmilieubrussel.be/gidsduurzamegebouwen

● Fiches voorbeeldgebouwen (fiches 1.1. en 1.2.)

► http://www.leefmilieubrussel.be/Templates/Particuliers/infor

mer.aspx?id=4640&langtype=2067

● Guide pour la conception de maisons neuves

durables

► http://energie.wallonie.be/fr/conception-de-maisons-

neuves-durables.html?IDC=6099&IDD=44684

Tools, interessante websites, ... :

52

● WTCB contact 2012/01 : Spécial étanchéité à l’air

► http://www.wtcb.be/homepage/index.cfm?cat=publications

&sub=bbri-contact&pag=Contact33

► Memento étanchéité (ADEME / CETE Lyon)

► http://www.rt-batiment.fr/batiments-neufs/etancheite-a-lair-

du-batiment/letancheite-a-lair-du-batiment.html

Tools, interessante websites, ... :

http://www.wtcb.be/homepage/index.cfm?cat=publications&sub=bbri-contact&pag=Contact33




53

Contact

● Facilitator Duurzame Gebouwen voor het Brussels

Geweest

► Tel : 0800/85.775

► [email protected]

Bron : Deze presentatie is geïnspireerd door een presentatie von PMP en A2M.

mailto:[email protected]

opleiding duurzaam gebouw - bruxelles …...2017/01/17 · 2 doelstellingen van de presentatie de...

Documents