ontwerpgrondslag wko installaties · wko installatie aas.docx 10 werking i/o correct ibs pl-mr adv....
TRANSCRIPT
MEMO
Project Renovatie en nieuwbouw Terminal complex
Inhoud Ontwerpgrondslag WKO installaties
Datum Zie versiebeheer
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
1
Ontwerpgrondslag
WKO installaties
INHOUDSOPGAVE
1 Inleiding en document informatie ....................................................................................................... 2 2 Scope WKO-installatie met proces- en instrumentatieschema’s .................................................. 3 3 Toe te passen componenten met I/O lijst ......................................................................................... 6
3.1 Componenten .......................................................................................................................... 6 3.2 I/O lijst ....................................................................................................................................... 9 3.3 Communicatie met bovenliggend systeem en registratie ............................................... 11
4 Functionele regelomschrijving .......................................................................................................... 16 4.1 Inleiding................................................................................................................................... 16 4.2 Werking op hoofdlijnen ......................................................................................................... 16 4.3 Continue zelfdiagnose .......................................................................................................... 19 4.4 Discontinue diagnose ........................................................................................................... 22
5 Regelkast en bekabeling ................................................................................................................... 23 5.1 Regelkast ................................................................................................................................ 23 5.2 Voedingen .............................................................................................................................. 23 5.3 Aarding .................................................................................................................................... 24
6 Op te stellen documenten ................................................................................................................. 26 I Bijlage renovatie werkzaamheden ................................................................................................... 27
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
2
1 Inleiding en document informatie
In deze memo is het standaard ontwerp voor de warmte- en koudeopslag (WKO) installaties in de
bodem van AAS opgenomen. Dit document dient gebruikt te worden voor:
Realisatie van nieuwe ondergrondse WKO-systemen
Revitalisatie van bestaande ondergrondse WKO-systemen
Dit document is met name opgezet om:
een uniforme opbouw te verkrijgen
overal zoveel als mogelijk dezelfde componenten te gebruiken (spare parts)
conditie gestuurd onderhoud nog beter mogelijk te maken
goed werkende en gestandaardiseerde besturingen te krijgen
onderhoud op gelijke manieren uit te kunnen voeren (o.a. via een filter)
De hierna volgende documenten zijn van toepassing.
“Ontwerpgrondslag Elektrotechnische Installaties Terminalcomplex”, versie 1.2, d.d. 27
december 2013, of nieuwere versie.
“Voorschriften Klivia gebouwbeheersysteem”, versie 2.8, 21-08-2012, of nieuwere versie.
“Ontwerpgrondslag Klimaat en werktuigkundige installaties”, versie 3.4, d.d. 26-08-2014,
of nieuwere versie.
“Voorschrift AAS toe te passen isolatie”, 1254rr108, versie 1.0, d.d. 24-12-2014
ISSO publicatie 39, 17 maart 2014
BRL 6000-21, 23-01-2014, inclusief wijzigingsbladen 05-06-2014 en 08-08-2014
Tijdens de calculatiefase geldt de versie die op dat moment voorhanden is.
In de hierna volgende tabellen is de informatie over dit document, het versiebeheer en de
goedkeuring van dit document weergegeven.
tabel 1.1 document informatie
Omschrijving Inhoud
inhoud Definitief ontwerp WKO installaties
item-ID -
eigenaar (naam, afdeling) Edwin Balkema, Infra
opslag lokatie -
fase Uitwerking ontwerp
producent(en) Cofely, Ton Kneppers
Ipero, Rick Rijksen
toewijzingsdatum aan producent(en) 15-04-2015
relatie(s) -
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
3
tabel 1.2 versiebeheer
Versie Datum Status/wijziging
0.1 20-04-2015 raamwerk document opgezet.
0.2 28-04-2015 document nagenoeg afgerond (nog enkele componenten selecteren), gereed voor
ontwerpteamoverleg
0.3 29-04-2015 besproken in ontwerpteam; div. betrokkenen gaan document reviewen
0.4 29-05-2015 input reviewers verwerkt in document / gereed voor ondertekening
0.5 30-11-2015 n.a.v. inbedrijfstelling WKO F-pier: noodstop KB + WB toegevoegd aan storingslijst +
ander fabricaat poweranalyzer + AAS coderingen volledig uitgeschreven
0.6 30-09-2016 n.a.v. nieuwe coderingsrichtlijn schema’s aangepast + oplossing niet werkende
poweranalyzer toegevoegd
2 Scope WKO-installatie met proces- en instrumentatieschema’s
Er zijn twee varianten voor de ondergrondse WKO-installaties:
1. Installatie met een warmtewisselaar
2. Installatie met twee warmtewisselaars
De installatie met een warmtewisselaar kan zowel uitgevoerd worden als monobron of als een
doublet. De keuze voor een variant kan o.a. afhangen van de energievraag van het gebouw en de
toe te passen componenten. De uitwerking van de bovengrondse installatie moet gebeuren
conform de inhoud van ISSO publicatie 39.
In de hierna volgende afbeeldingen zijn de twee varianten uitgewerkt. Ook er is aangegeven waar
de systeemgrens van de toepassing van dit document ligt: “Ondergrondse installatie”.
Hiernaast kan het aantal bronnenparen variëren van een tot vijf.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
4
afbeelding 2.1 proces- en instrumentatie schema WKO-installatie met een warmtewisselaar en met scope aanduiding
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
5
afbeelding 2.2 proces- en instrumentatie schema WKO-installatie met twee warmtewisselaars en met scope aanduiding
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
6
3 Toe te passen componenten met I/O lijst
3.1 Componenten
In de hierna volgende tabellen zijn de toe te passen componenten weergegeven. Als eerste zijn de
centraal op te stellen componenten weergegeven en daarna de componenten per bronput. tabel 3.1 overzicht centraal opgestelde componenten en onderdelen
Omschrijving Type Fabrikaat
temperatuursensor in
leidingwerk
KFK01, 7 mm, L >= 135mm (hangt af van leidingdiameter),
PT1000, 1/3 DIN + THMS (dompelbuis) >= 120 mm, hangt af
van gekozen lengte sensor; aansluiten met minstens 2x2x0,8mm2
Thermokon
debiet meter Proline Promag 50W (elektromagnetische flowmeter) E&H
energiemeting
Pollutherm N Pt 500, eenheid MWh (net gevoed)
- uitlezing energiehoeveelheid via Mod-bus
- puls vanuit flowmeter inlezen via relais, die bekrachtigd
worden bij de betreffende situatie (laden of ontladen)
Sensus
motorbediende klep
- huis: CompoSeal (kuststof); inwendige diameter >= inwendige
leiding diameter
- motor: EL-serie, IP65, 230V, 50Hz, 1 fase On/Off
- inclusief inwendige heater (10W)
huis: Tyco
motor: EL-O-
Matic
wateroverlastmeting Cavia W&D
elektra meter regelkast Nemo 96HD, uitlezing via Mod-bus IME
druksensor ME0107 (0 - 10 bar); display zodanig ophangen, dat deze vanaf
de grond op ooghooogte afleesbaar is Fischer
drukindicator
- artikelnummer 10059694 (hydraulische manometer met
membraan, glycerine gevuld; meetbereik: 0..10 bar)
- aansluiting voorzien van kogelkraan, RVS 316
Eriks
temperatuurindicator RX, glasthermometer, -10 - +50°C Eriks
TSA
- platenwarmtewisselaar
- materiaal: hangt af van grondwater kwaliteit, minimaal RVS
316
- max. drukval 50 kpa
- drukklasse PN10
- logaritmisch temperatuurverschil: ca. 1,0K bij geen
warmteafvoer TSA; bij warmteafvoer kan deze hoger zijn
Alfa Laval of
Sondex
spuifilter kaarsenfilter, verticale opstelling; max. dP in vervuilde toestand:
100 kPa; maaswijdte filterdoek: 0,45 micron Mahle
expansievat C2-lite CAD DAB
terugslagklep
- kunststof tussenflens terugslagklep
- materiaal: PVDF
- met veer
- PN10
- maximale drukval: 10 kPa
- let op: druk in installatie onder de 5 bar houden
FIP
handafsluiter
- CompoSeal (kuststof)
- met handgreep voorzien van arreteerplaat
- inwendige diameter >= inwendige leiding diameter
Tyco
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
7
Omschrijving Type Fabrikaat
aftappers in ieder afsluitbaar deel aanbrengen, ook voor aftappen
grondwater aanbrengen t.b.v. nemen monsters; RVS316 -
handmatige
ontluchtingen uitvoeren in RVS 316 -
DDC apparatuur
- Climatix, Pol 638, met I/O modulen; er mag geen ander
fabrikaat toegepast worden i.v.m. standaardisatie op Schiphol
- standaard WKO software, v1.9 gebruiken of nieuwere versie
- voor Schiphol zijn extra modulen (continue diagnose)
toegevoegd, deze dienen mee geladen te worden in de regelaar
- in deze software is het aantal bronnen paren configureerbaar
tussen de 1 en 5 (dit houdt in dat er dus tot 5 koude en 5
warme bronnen met deze module aangestuurd moeten kunnen
worden)
- standaard I/O indeling van deze software voor de regelkast
aanhouden
Siemens
terrein leidingen PE-LD, drukklasse PN10; verbindingen: elektrolasmof -
tabel 3.2 overzicht componenten per bronput
Omschrijving Type Fabrikaat
druksensor Cerabar T, 0-10bar (overdruk), 4-20 mA E&H
drukindicator artikelnummer 10059694 (hydraulische manometer met membraan,
glycerine gevuld; meetbereik: 0..10 bar) Eriks
niveaumeter waterpilot FMX 167, 0-20meter, 4-20 mA E&H
injectieklep
Rollseal, fail-safe uitvoering: normally closed, 230V, materiaal:
hangt af van grondwater kwaliteit, hydraulisch bediend en voorzien
van afstelmogelijkheid door middel van pilots
Bij moeilijk bereikbare locaties een bovengrondseklep toepassen,
anders een ondergrondse klep toepassen
Cla-val
bronpomp
- eigen voetklep/keerklep van leverancier
- aangegoten voedingskabel
- werkgebied 20 - 60 Hz
Melotte
frequentieregelaar
- FC302 met separaat sinus filter
- frequentieregelaar buiten de regelkast hangen, zodat er geen
ventilator nodig is in de regelkast
- Let op: geen ander type toepassen, omdat anders de stromen niet
via Modbus uitgelezen kan worden voor het uitvoeren van
diagnosen
Danfoss
handafsluiter zie centraal opgestelde componenten -
bronkop
- zowel de onttrekkings- als injectieleiding (RVS 316) door deksel
(RVS 316) voeren en hieraan vast lassen
- alle lassen beitsen en passiveren
- deksel d.m.v. flensboutverbinding losneembaar maken
- bouten en moeren (RVS 316) invetten in vaseline
- kogelkraan, DN50 t.b.v. peil-metingen
- lassokken, flenzen, ondersteuningsconstructie etc.: RVS316
-
heater
- ribbenbuiskachel
- GG-L
- met opbouw thermostaat
Sinus Jevi
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
8
Omschrijving Type Fabrikaat
putbehuizing
- helemaal of half bovengronds
- waterdiffusiedicht gewapend beton (waar nodig wordt het beton
achteraf geïnjecteerd)
- natuurlijke ventilatie openingen in zijkanten
- aluminium deksels over de gehele opening, met gasveer,
losneembare schanieren, afsluitbaar door middel van discusslot en
vergrendeling tegen dichtvallen
- voldoende sta- en werkruimte ten behoeve van het uitvoeren van
onderhoudswerkzaamheden in de put zelf (er dient voor gezorgd te
worden dat de put niet als besloen ruimte wordt aangemerkt)
- putbehuizing wordt zodanig geconstrueerd dat zetting ten gevolge
van opwaartse grondwaterdruk of verkeersbelasting is uitgesloten.
- er komt geen klemmenkast in de put, zie hierna volgend punt
- werkschakelaar bronpomp + heater wel in put opnemen
-
klemmenkast
- zo dicht mogelijk bij de bronput wordt bovengronds een
klemmenkast gesitueerd (bijv. tegen gevel aan)
- tussen put en kast buizen aanleggen t.b.v. doorvoeren van kabels,
voorzien van (reserve) trekdraden
- buizen in de kast en in de put om kabels heen dicht maken
- het moet mogelijk zijn om achteraf kabels in- en uit te voeren
- de kabels van de sensoren / pompen dienen direct naar de
klemmenkast gevoerd te worden
- klemmenkast uitvoeren in RVS316; hierin een waterdichte
kunstsof kast opnemen met een klemmenstrook
- klemmenkast dient voorzien te zijn van een deur/luik en dient
afsluitbaar te zijn met cilinderslot (aangeleverd door AAS)
-
De installatie die binnen in de technische ruimte is opgesteld isoleren conform “Voorschrift AAS
toe te passen isolatie”, hoofdstuk “Gekoeld waterinstallaties, binnen opgesteld”.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
9
3.2 I/O lijst
In het hierna volgende overzicht zijn de I/O punten gevisualiseerd. Bij toepassing van meerdere
bronparen (tot 5) neemt het aantal I/O punten van de bronparen toe. Daarom zijn de I/O punten
van de bronparen apart weergegeven.
tabel 3.3 I/O lijst basis installatie
Basis installatie
Omschrijving AO AI DO DI bus Opmerking
temperatuur koude bron 1
temperatuur warme bron 1
temperatuur tussen TSA1/2 1 alleen bij 2 warmtewisselaars
debietmeting 1 puls gaat naar energie rekenwerken laden en ontladen; splitsing gebeurd via relais (zie volgende regel)
laadproces actief 1 t.b.v. splitsing puls flow voor energie rekenwerken
druk in TR 1
rekenwerk laden (van koude) 1 energiehoeveelheid waterhoeveelheid
rekenwerk ontladen (van koude) 1 energiehoeveelheid waterhoeveelheid
klep om TSA's te bypassen 1 1
spuiklep 1 1
klep TSA 2 1 1 alleen bij 2 warmtewisselaars
wateroverlast 1
koppeling met GBS 1 2 3 1 zie paragraaf "Communicatie met bovenliggend systeem" voor detail uitwerking
spuischakelaar *) 2 spuien WB1, KB1, WB2 of KB2
reset + netwachter 2
storingslamp urgent, storingslamp niet urgent
3
24Vac, 24Vdc, 230V, stuurstroom bewaking
3
elektra meter regelkast 1
Totaal 0 6 9 14 4
*) Uitgangspunt bij het spuien is dat als er meer dan 2 bronparen aanwezig zijn, dat dit dan
handmatig gebeurt. De spuischakelaar vervalt dus als er 3 of meer bronparen zijn. Hier zijn nu
2 DI’s opgenomen voor 1 bronpaar; bij 2 bronparen worden dit 4 DI’s.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
10
werking I/O correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
tabel 3.4 I/O lijst per bronpaar
Per bronpaar
Omschrijving AO AI DO DI bus Opmerking
frequentie regelaar 1 1 2 1 DI = alarm + bedrijfsmelding
bronpomp koude bron 1 1 DI via hulpcontact op relais
injectieklep koude bron 1
niveau koude bron 1
druk koude bron 1
werkschakelaar pomp kb 1
bronpomp warme bron 1 1 DI via hulpcontact op relais
injectieklep warme bron 1
niveau warme bron 1
druk warme bron 1
werkschakelaar pomp wb 1
Totaal 1 4 5 6 1
werking I/O correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
11
3.3 Communicatie met bovenliggend systeem en registratie
Met het bovenliggende systeem (GBS) wordt via harde contacten en BACnet gecommuniceerd
met het WKO-systeem. De hierna volgende harde contacten worden voorzien.
Signalen van GBS ->WKO
• Laden (van koude), NO
• Ontladen (van koude), NO
• Warmteafvoer, NO
• Setpoint (0-10V = min tot max. gewenste flow)
Signalen van WKO -> GBS
• WKO paraat, NC
• Pre alarm, NC
Deze signalen worden normally closed uitgevoerd, zodat spanningsuitval gedetecteerd kan worden
in het GBS. Het wegvallen van het WKO paraat signaal wordt gemeld bij de TO&I als een urgente
storing.
werking communicatie en visualisatie correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
De volgende berekeningen worden uitgevoerd:
gewogen gemiddelde injectietemperatuur koude bron en warme bron per uur; weging op
basis van gemeten debiet grondwater
specifiek debiet koude- en warme bron
De belangrijkste data wordt op meerdere plaatsen geregistreerd, zodat bij disfunctioneren van het
GBS de data kan worden achterhaald:
1. registratie via het GBS, Klivia
2. lokale opslag op een SD kaart
3. energierekenwerken: van afgelopen 16 maanden de energiestromen en waterhoeveelheden
per maand
In het hierna volgende overzicht zijn de punten weergegeven die worden gevisualiseerd in Klivia
(GBS vis.), geregisteerd in Klivia (GBS reg.) en lokaal worden geregistreerd (Lokale reg.).
De punten voor het GBS dienen beschikbaar gesteld te worden via BAnet, mstp Het moet
mogelijk zijn om dit eenvoudig om te zetten naar BACnet over IP, als Klivia daarvoor geschikt is
ter zijner tijd.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
12
tabel 3.5 visualisatie en registratie basis installatie
Basis installatie GBS GBS Lokale
Omschrijving vis. reg. reg. Opmerking
koude bron, meting [°C] 1 1 1
gewogen gem. temperatuur laden / ontladen [°C]
- 2 2
warme bron, meting [°C] 1 1 1
gewogen gem. temperatuur laden / ontladen [°C]
- 2 2
tussen TSA1/2, meting [°C] 1 1 1 alleen bij 2 warmtewisselaars
debiet [m3/h] 1 1 1
druk in TR [bar] 1 - -
rekenwerk laden [MWh] / [m3] 2 2 2 energiehoeveelheid waterhoeveelheid
rekenwerk ontladen [MWh] / [m3] 2 2 2 energiehoeveelheid waterhoeveelheid
rekenwerk TSA 2 [MWh] / [m3] 2 2 2 energiehoeveelheid waterhoeveelheid
klep om TSA's te bypassen 1 - -
spuiklep 1 - -
klep TSA 2 1 - - alleen bij 2 warmtewisselaars
wateroverlast 1 - -
elektra meter regelkast [kW] 1 - -
elektra meter regelkast [kWh] 1 1 1
automatische bedrijfstoestand WKO, multistate opgebouwd uit: 0 storing 1 uit 2 drukhandhaving 3 laden 4 ontladen 5 spuien koudebron 1 6 spuien warmebron 1 7 spuien koudebron 2 8 spuien warmebron 2 9 wachttijd (tussen toestanden) 10 rust 1 1 1
manuele bedrijfstoestand WKO, multistate opgebouwd uit: 0 automatisch 1 uit 2 rust 3 laden 4 ontladen 5 spuien koudebron 1 6 spuien warmebron 1 7 spuien koudebron 2 (indien van toep.) 8 spuien warmebron2 (indien van toep.) 1 - -
vermogen laden / ontladen [kW] 2
- -
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
13
Basis installatie GBS GBS Lokale
Omschrijving vis. reg. reg. Opmerking
SPF WKO 1 1 1
storing urgent + storing niet urgent - - -
reset op afstand 1 - - bedienbaar
grenswaarde bereikt van een sensor, multistate variabele: 1 drukmeting technische ruimte 2 debietmeter 3 temperatuur koude bron 4 temperatuur tussen warmtewisselaars in 5 temperatuur warme bron 6 niveaumeting spui-bron (indien van toepassing)
1 - -
storing, multistate variabele opgebouwd uit: 1 installatie automaten 400/230V voeding 2 spanningswegval 230V stuurstroomcircuit 3 spanningswegval 24Vac stuurstroomcircuit 4 spanningswegval 24Vdc stuurstroomcircuit 5 fasebewaking 6 noodschakelaar spui-bron (indien van toep.)
1 1 1
aantal drukhandhavingen 1 1 1
Totaal aantal punten 26 19 19
werking communicatie en visualisatie correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
14
tabel 3.6visualisatie en registratie per bronpaar
Per bronpaar GBS GBS Lokale
Omschrijving vis. reg. reg. Opmerking
frequentie regelaar 2 - -
sturing bedrijf
power analyser bronpompen - - -
bronpomp koude bron 1 - - vrijgave
injectieklep koude bron 1 - -
niveau koude bron 2 - -
meting [m] rust niveau [m]
specifiek debiet koude bron [m2/h] 1 1 1
druk koude bron [bar] 1 1 1
werkschakelaar pomp kb 1 - -
bronpomp warme bron 1 - -
injectieklep warme bron 1 - -
niveau warme bron 2 - -
meting [m] rust niveau [m]
specifiek debiet warme bron [m2/h] 1 1 1
druk warme bron [bar] 1 1 1
werkschakelaar pomp wb 1 - -
bedrijfstoestand bronpaar, multistate opgebouwd uit: 0 storing 1 uit 2 rust 3 laden 4 ontladen 5 spuien koudebron 6 spuien warmebron
1 1 1 alleen bij meerdere bronparen
grenswaarde bereikt van een sensor, multistate variabele 1 niveaumeting koude bron 2 niveau meting warme bron 3 drukmeting koude bron 4 drukmeting warme bron
alarmtoestand 1 bronpaar 1 niveau KB 2 niveau WB 3 frequentie regelaar 4 max. duur drukhandhaving bereikt 5 max. druk overschreden 6 max. aantal drukhandhavingen bereikt 7 werkschakelaar KB 8 werkschakelaar WB 9 pomp KB 10 pomp WB
1 1 1
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
15
Per bronpaar GBS GBS Lokale
Omschrijving vis. reg. reg. Opmerking
alarmtoestand 2 bronpaar 1 te laag debiet bij laden 2 te laag debiet bij ontladen 3 lage druk bij in bedrijf laden 4 lage druk bij in bedrijf ontladen 5 waarschuwing niveau KB 6 waarschuwing niveau WB 7 bronpaar in onderhoud 8 noodschakelaar KB (indien aanwezig) 9 noodschakelaar WB (indien aanwezig)
1 1 1
continue diagnose alarm 1 minimum debiet te hoog 2 maximum debiet te laag 3 stroomopname stijgt 4 ongelijke stroombelasting 5 harmonische vervorming stijgt 6 injectietemperatuur te laag 7 injectietemperatuur te hoog
1 1 1
Totaal aantal punten 20 8 8
Het registratie interval bij het GBS is op basis van COV. Bij de lokale registratie worden de
energie- en waterhoeveelheden per uur weggeschreven, de metingen per 300 seconden en de
overige registraties op basis van COV.
werking communicatie en visualisatie correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
16
4 Functionele regelomschrijving
4.1 Inleiding
De parameters dienen door de beheerder eenvoudig in te stellen te zijn, zonder tussenkomst van de
software programmeer omgeving zelf. Dit geldt ook voor de parameters waarbij niet expliciet
vermeld staat “instelbaar”. In de regelaar dient de menu structuur zodanig opgezet te worden, dat
er niet meer dan ca. 10 parameters per menu item in gesteld behoeven te worden. Voertaal in
software dient Nederlands of Engels te zijn.
Het mag niet mogelijk zijn om de software aan te passen, als deze in de regelaar/onderstation
geladen is en opgeleverd is (zie paragraaf 3.1 voor type regelaar). Alleen de setpoints en
schakelwaarden en dergelijke zijn dus nog te verstellen. Door middel van parametrering wordt de
configuratie van het WKO-systeem gekozen. Zie hoofdstuk 2 voor maximum aantal bronparen.
In dit hoofdstuk is de werking op hoofdlijnen uitgeschreven, omdat er kant en klare besturingen
voorhanden zijn.
4.2 Werking op hoofdlijnen
De installatie kent de volgende automatische bedrijfssituaties/toestanden:
laden (van koude, winterbedrijf)
ontladen (van koude, zomer bedrijf)
stopprocedure/drukhandhaving
wachtstand (wachttijd tussen wisselen bedrijfstoestanden)
spuien koude bron 1
spuien warme bron 1
spuien koude bron 2
spuien warme bron 2
rust
storing
paraat
Definitie paraat: de installatie is gereed voor laden of ontladen of is dat aan het doen. Er is dus
bijvoorbeeld geen storing aanwezig, en geen spuibedrijf en de installatie staat ook niet op hand
Rust.
De installatie kent de volgende handmatige bedrijfssituaties/toestanden:
automatisch
uit
rust (alleen drukhandhaving is toegestaan)
laden
ontladen
spuien koude bron 1
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
17
spuien warme bron 1
spuien koude bron 2
spuien warme bron 2
Ieder bronpaar kan in onderhoud gezet worden. Dit bronpaar wordt dan niet meer automatisch
aangezet door de software.
Er kan gekozen worden voor het al dan niet uitschakelen van het WKO-systeem als de
wateroverlast melding aanspreekt.
Na vrijgave laden/ontladen/warmteafvoer, blijft de WKO installatie een minimale tijd in deze
toestand functioneren. Het systeem dient beveiligd te zijn tegen het gelijktijdig inschakelen van de
laad en ontlaadtoestand. Ook als er gewisseld wordt tussen handmatige bedieningen, moet er eerst
naar de toestand Rust gegaan worden, voordat een andere toestand opstart.
Tijdens het spuien gaat CV02 open (andere kleppen dicht). Tijdens warmteafvoer gaat CV03 open
(andere kleppen dicht). In alle overige gevallen gaat CV01 open (andere kleppen dicht).
werking sturing correct
werking schakeling/beveiliging correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
Tijdens het laden en ontladen wordt er geregeld tussen het minimale en maximale debiet van het
bronpaar. Het setpoint wordt bepaald door:
extern setpoint GBS (gedempt)
minimale injectietemperatuur
maximale injectietemperatuur
Op basis van de sturing naar de frequentie regelaar wordt bepaald of er een tweede bronpaar wordt
bijgeschakeld of afgeschakeld.
werking sturing correct
werking schakeling/beveiliging correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
Het spuien verloopt automatisch een instelbare tijd. Na deze tijd wordt de installatie uit gezet,
totdat de spui-schakelaar wordt verzet of de handmatige bediening wordt verzet.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
18
Voor de bronpomp/frequentie regelaar en injectieklep zijn er aparte start, stop en regel(snelheid)
instellingen voor:
start/stop procedure
normaal bedrijf
drukhandhaven na normaal bedrijf (incl. nadraaitijd om expansievat op druk te krijgen)
drukhandhaven tijdens rust (ook min. tijd tussen drukhandhavingen)
spuien
op- en afregelen van een bronpaar
voorkeur pomp drukhandhaven
Beveiligingen: zijn opgenomen in de alarmlijsten en in het continue diagnose overzicht, nummer 1
t/m 5 (paragraaf 4.3). Voor de beveiligingen dienen alle benodigde instellingen aanwezig te zijn.
De hierna volgende tabel geeft een overzicht van de storing en meldingen met bijbehorende acties.
tabel 4.1 storings- en meldingsafhandeling
1. Onmiddellijk uit, urgente storing, vergrendelend
2. Op druk wegzetten en uit, urgente storing, vergrendelend
3. Meldingen, niet urgente storing (pre alarm), vergrendelend
niveau alarm KB te laag debiet laden bronpaar in onderhoud
niveau alarm WB te laag debiet ontladen waarschuwing niveau KB
frequentie regelaar storing lage druk bij in bedrijf laden waarschuwing niveau WB
max. duur drukhandhaving bereikt lage druk bij in bedrijf ontladen minimum debiet te hoog
max. druk overschreden max. aantal drukhandhavingen bereikt
maximum debiet te laag
werkschakelaar KB min. injectietemp. onderschreden stroomopname stijgt
werkschakelaar WB max. injectietemp. overschreden ongelijke stroombelasting
storing pomp KB harmonische vervorming stijgt
storing pomp WB grenswaarde sensor
spanningswegval LS (netwachter)
spanningswegval stuurstroomcircuit
werking sturing correct
werking schakeling/beveiliging correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
19
4.3 Continue zelfdiagnose
De hierna volgende prestatie indicatoren zijn gedefinieerd.
1. Conditie bronfilter daalt
a. zowel voor warme als koude bron apart uitvoeren
b. voor zowel het laden, ontladen en spuien (onttrekken) dienen aparte grenswaarden
opgegeven te kunnen worden
c. parameter opnemen om meting in put te kunnen verstellen, zodat hoogte gelijk
getrokken kan worden aan afstand water tot aan bronkop
d. zowel een voormelding als een urgente melding genereren (inkomvertraging
instelbaar om valse meldingen te voorkomen)
e. gemeten niveau in de bron (LT-01M--) - rustniveau in de bron > of < kenlijn
f. kenlijnen in te stellen middels een knikpunt en een Kfactor, afhankelijk van de
gemeten volumestroom, zie hierna volgende figuur, waarin enkele voorbeelden zijn
opgenomen van in te stellen lijnen
2. Systeemdruk in bedrijf te laag
a. tijdens laden en ontladen monitoren
b. laagste gemeten druk in warme of koude bron < instelbare waarde, gedurende 300
sec.
3. Systeemdruk in rust daalt
a. tijdens rust situatie monitoren
b. gemeten aantal drukhandhavingen > instelbare waarde
4. Grenswaarden sensoren
a. altijd controle
b. meetsignaal komt buiten de toegestane grenzen
c. deze bewaking wordt ook gebruikt bij injectietemperaturen bronnen,
opkomvertraging 600 sec.
5. Debiet te laag
a. tijdens laden en ontladen
b. gemeten debiet < instelbare waarde, gedurende 120 sec.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
20
werking sturing correct
werking schakeling/beveiliging correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
De hierna volgende diagnosen worden via een aparte Multi state variabele gemeld
6. Minimum debiet te hoog
a. tijdens laden en ontladen
b. voor beide situaties (laden / ontladen) moeten aparte waarden op te geven zijn
c. let erop dat bij meerdere bronparen gerekend wordt met de ontwerpvolumestromen
van de op dat moment actief zijnde bronparen
d. sturing frequentie regelaar < 3%
e. gemeten debiet > minimaal ingestelde debiet (voor de flowregeling) *1,25,
gedurende 600 sec.
7. Maximum debiet te laag
a. tijdens laden en ontladen
b. voor beide situaties (laden / ontladen) moeten aparte waarden op te geven zijn
c. let erop dat bij meerdere bronparen gerekend wordt met de ontwerpvolumestromen
van de op dat moment actief zijnde bronparen
d. sturing frequentie regelaar > 97%
e. gemeten debiet < maximaal ingestelde debiet (voor de flowregeling) *0,9,
gedurende 600 sec.
werking sturing correct
werking schakeling/beveiliging correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
8. Stroomopname bronpomp stijgt
a. betreffende bronpaar is vrijgegeven voor laden of ontladen
b. voor beide situaties (laden / ontladen) moeten aparte waarden op te geven zijn
c. opgenomen stroom (gemiddelde van I1, I2 en I3, uit frequentie regelaar) > kenlijn
op basis van gemeten volumestroom * 1,15, zie hierna volgende afbeelding voor
kenlijn
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
21
9. Ongelijke stroom belasting bronpomp
a. metingen komen uit frequentie regelaar
b. frequentie regelaar is vrijgegeven
c. I1/ I2 < 0,85 of > 1,176
d. I1/ I3 < 0,85 of > 1,176
e. I2/ I3 < 0,85 of > 1,176
f. opkomvertraging 60 sec. bij alle controles
werking sturing correct
werking schakeling/beveiliging correct
IBS PL-MR ADV. datum: datum: datum:
paraaf: paraaf: paraaf:
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
22
4.4 Discontinue diagnose
De hierna volgende prestatie indicatoren zijn gedefinieerd.
1. Isolatieweerstand bronpomp daalt
a. bij het uitvoeren van onderhoud wordt de isolatieweerstand per bronpomp
(handmatig) gemeten.
b. te lage waarde (ca. < 500 MOhm) duid op defect gaan bronpomp
c. afname isolatieweerstand tussen metingen, idem.
d. controleer instellingen frequentie regelaar i.r.t. sinus filter en i.r.t. originele
bronpomp gegevens
e. controleer instellingen software: stop/start procedure en drukhandhavingscycli
2. Instellingen parameters
a. controleer of de parameters in de software nog conform de referentie instellingen
zijn ingesteld
b. leg afwijkingen vast en overleg met betrokken of deze waarde terug gezet moeten
worden naar de referentie instellingen, zo niet, dan dient de referentie instelling
gewijzigd te worden
Naast deze werkzaamheden dienen de reguliere onderhoudswerkzaamheden halfjaarlijks
uitgevoerd te worden.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
23
5 Regelkast en bekabeling
5.1 Regelkast
De regelkast dient opgebouwd te worden conform de Klivia voorschriften. Er zijn aanvullende
eisen van toepassing, deze zijn:
Er dient, ongeacht het opgenomen vermogen van de RK, altijd een elektra meter voorzien
te worden voor het bemeten van de gehele kast (wettelijk verplicht).
De regelkast dient uit 2 aparte, van elkaar gescheiden, delen te bestaan.
Linker kast/deel: hoofdschakelaar, elektra meter, krachtgroepen, frequentieregelaar(s) met
bijbehorende motorschakelaars, sinusfilter(s) en poweranalyzer(s).
Rechterkast/deel: alle overige onderdelen.
Kabeldoorvoeren van buiten naar binnen in de kast dienen (spatwater)dicht te zijn; dit
geldt ook voor de doorvoeren die niet gebruikt worden.
In elk kastdeel LED verlichting aanbrengen.
Voor de communicatie met het bovenliggende systeem, dient de automatiseringsinstallatie
zodanig uitgevoerd te worden dat volstaan kan worden met 1 IP adres per regelkast. De
overige apparatuur die ook via het IP protocol communiceert, dient dit via een intern
netwerk te doen.
De twee motorschakelaars, die achter de frequentieregelaar zijn opgenomen voorzien van
een hardware matige interlock.
Stand werkschakelaar bronpomp inlezen m.b.v. 24V stuurspanning.
Voeding frequentieregelaar onderbreken (met magneetschakelaar) als een werkschakelaar
van een bronpomp wordt bediend.
Touch screen opnemen in deur regelkast, waarin een schema van de WKO-installatie is
opgenomen met alle metingen, sturingen, statussen en bedrijfstoestanden.
5.2 Voedingen
Voor de hiernavolgende hoofdonderdelen aparte voedingen opnemen in de regelkast (KB =
koudebron, WB = warme bron, RK = regelkast).
regelapparatuur, 24VDC, 24VAC
regelapparatuur 230V
energierekenwerken
frequentieregelaar WB1/KB1
injectieklep KB1, met aardlekbeveiliging
injectieklep WB1, met aardlekbeveiliging
putverwarming KB1, met aardlekbeveiliging
putverwarming WB1, met aardlekbeveiliging
WCD klemmenkast KB1, met aardlekbeveiliging
WCD klemmenkast WB1, met aardlekbeveiliging
verlichting RK, WCD’s RK, eventueel ventilatie RK
Voor meerdere bronparen (KB2 / WB2, KB3 / WB3, etc.) worden ook aparte voedingen
opgenomen conform bovenstaande lijst.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
24
5.3 Aarding
Regelkast – frequentieregelaar/ filter
De frequentieregelaar is voorzien van aarding. Deze aarding wordt separaat d.m.v. een ader
aangesloten op de frequentieregelaar. Voor de aarding wordt gebruikt gemaakt van de aarding van
de betreffende regelkast.
De frequentieregelaar en het filter worden door gebruik van een 4 aderige EMC kabel met elkaar
verbonden. Hierbij wordt de aarde van de EMC kabel aan weerskanten aangesloten op de
aardaansluiting van zowel de frequentieregelaars als het filter. Het shield van deze EMC kabel
wordt tevens aan weerskanten aangesloten. Op de frequentieregelaar wordt gebruikt gemaakt van
een EMC wartel, waarop het shield wordt afgemonteerd. Aan de kant van het filter wordt er
gebruikt gemaakt van een schermklem. Bij het toepassen van magneetschakelaars en/ of de
tussenkomst van andere schakelmaterialen/ componenten wordt het shield op eenzelfde wijze
aangesloten en doorgelust. Er wordt geen gebruikt gemaakt van aanvullende klemmen. De
bekabeling wordt rechtstreeks op de componenten aangesloten.
Veldbekabeling - bronpomp
Voor de afgaande bekabeling richting bronput (t.b.v. de bronpomp) wordt een KAS kabel
toegepast. De afgaande bekabeling richting de bronput wordt rechtstreeks afgemonteerd op het
filter of wanneer toegepast de magneetschakelaars. Er wordt geen gebruikt gemaakt van
aanvullende klemmen. Het shield van de KAS kabel wordt op eenzelfde wijze afgemonteerd als
bij de frequentieregelaar/ het filter.
Veldbekabeling – veldapparatuur
De veldapparatuur wordt aangesloten d.m.v. KAS kabel. Het shield van deze KAS kabel wordt
afgemonteerd op de aardrail in de regelkast. De afgaande bekabeling wordt op de klemmenstrook
aangesloten.
Bronput - bronpomp
De bronpomp wordt d.m.v. een klemmenstrook of een werkschakelaar aangesloten op de
veldbekabeling. Het shield van de veldbekabeling wordt afgemonteerd op de aardrail in de
klemmenkast. Wanneer de bronpomp is voorzien van een aardkabel wordt deze tevens op de
aardrail in de klemmenkast afgemonteerd.
Bronput - veldapparatuur
De veldapparatuur wordt d.m.v. een klemmenstrook in een klemmenkast aangesloten op de
veldbekabeling. Het shield van de veldbekabeling wordt niet aangesloten.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
25
afbeelding 5.1 voorbeeld aarding bron-installatie (poweranalyzer en separate klemmenkast is niet in dit
voorbeeld opgenomen)
Bronput - aarding
De bronput wordt ook geaard. Er zijn twee opties mogelijk. Minimaal is het toepassen van één van
deze opties noodzakelijk. Het toepassen van beide opties is ook toegestaan.
Optie 1: er wordt tussen de regelkast en de bronput een aard/ vereffeningskabel gemonteerd. In de
regelkast wordt deze aard/ vereffeningskabel op de aardrail afgemonteerd. In de bronput wordt
deze aard/ vereffeningskabel tevens afgemonteerd op de aardrail.
Optie 2: de bronput wordt voorzien van eigen aardpen. In de bronput wordt deze aardpen
afgemonteerd op de aardrail.
De aardrail in de bronput is voorzien van genoeg aansluitmogelijkheden voor het aarden van
bijvoorbeeld het leidingwerk en overige componenten welke geaard dienen te worden.
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
26
6 Op te stellen documenten
De hierna volgende documenten dienen aangeleverd te worden, naast de reeds beschreven
onderdelen:
plattegronden met terreinleidingloop (incl. locatie tekening bronnen)
boorprofiel
vergunning waterwet (incl. ontheffing boren in polder)
vergunning lozingen
eventuele beschikbare gegevens bodemkwaliteit
tekeningen technische ruimte, met aanzichten
tekeningen putbehuizing, bronkop met leidingwerk en appendages
specificaties toegepaste componenten
regelkastschema’s
I/O test resultaten, incl. diepte waarop niveau sensoren hangen
BACnet lijst met object instance nummer
testresultaten van de software: aantonen met ondertekende SAT tabellen dat de software
conform dit document werkt
De hierna volgende documentatie wordt overlegd rond de bronpomp:
Hoogte aanzuigopening van de pomp ten opzichte van de bovenzijde van de bron.
Hoogte persopening van de pomp ten opzichte van de bovenzijde van de bron.
Opgave van de minimale spanning (spanningstolerantie pompmotor) bij vollast (in verband
met kabelberekeningen).
Opgave van de maximaal toelaatbare stroom- en spanningsvervuiling, indien noodzakelijk
per octaafband (THD,I en THD, U) in verband met de selectie van een passend sinusfilter.
Serienummer, merk, type en bouwjaar.
Bijbehorende pompcurves.
Maximaal toegestane temperatuur in de motorwikkelingen.
In bedrijf name rapport waarin tenminste vermeld:
o controle werkpunten bij 20, 40 en 60 Hz (flow, druk op de bronkop);
o controle stroomopname bij 20, 40 en 60 Hz;
o controle op spanningsvervuiling (THD,I en THD-U).
Ontwerpgrondslag WKO installaties
1256rr105
WTB
richtlijn
WKO
installatie
AAS.docx
27
I Bijlage renovatie werkzaamheden
Instrumentatie
Bij renovatie wordt alle bestaande instrumentatie gedemonteerd en vervangen voor nieuwe
instrumentatie. Tijdens de vervanging worden ook de dompelbuizen gecontroleerd en indien nodig
vervangen. Opnemers in dompelbuizen worden bij montage voorzien van contactpasta.
DDC apparatuur
Deze wordt vervangen voor het standaard besturingssysteem, zoals dat in dit document uitgewerkt
is.
Warmtewisselaar(s) (TSA’s)
Tijdens de renovatie worden de bestaande TSA’s onderzocht op geschiktheid voor hergebruik
indien de leeftijd lager is dan vijftien jaar. Indien dit het geval is, wordt de TSA gereinigd en
onderhouden. Indien de TSA ongeschikt is, wordt deze vervangen door een nieuwe TSA volgens
de hierna volgende specificaties:
• Ontwerpcheck of het vermogen en temperatuurtrajecten nog voldoen aan de huidige
specificaties.
• Het reinigen van de platen.
• Inspectie van de platen op materiaalveroudering en corrosie (methode in overleg met
leverancier).
• Het vervangen van pakkingen.
• Het coaten van de flensplaat en de achter plaat.
Bronpompen
Afhankelijk van de conditie van de pompen (isolatieweerstand) in combinatie met de leeftijd
worden deze al dan niet vervangen: ouder dan 10 jaar, dan vervangen.
Bron
Tijdens het modificeren van de bronkop wordt tevens groot onderhoud uitgevoerd aan de bron en
het filterpakket, bestaande uit de volgende werkzaamheden.
• Lichten van de bron (bronplaat, pomp, injectieklep en stijgleidingen).
• Uitwendig inspecteren, reinigen en conserveren van stijgleidingen en ingebouwde
appendages (voor zover niet vervangen).
• Regeneratie door middel van langdurig spuien, indien mogelijk.
• Camera-inspectie van de bronbuis en filter op zichtbare schade.
• Het vervangen van pakkingen, afdichtingen en doorvoeringen
Putbehuizing
Bij renovatie wordt de putbehuizing gecontroleerd op waterdichtheid en indien nodig worden
injecties uitgevoerd.