ontheffing: juridische & procedurele aspecten

Ontheffing:Ontheffing:

Juridische & Juridische & Procedurele Procedurele

aspectenaspecten

Juridische aspectenJuridische aspecten Ontheffen of niet Ontheffen of niet

ontheffen?ontheffen? Europese RichtlijnEuropese Richtlijn

MER/VR-decreet (B.S. 13/02/2003)MER/VR-decreet (B.S. 13/02/2003)

Uitvoeringsbesluit (B.S 17/02/2005)Uitvoeringsbesluit (B.S 17/02/2005)

Europese Europese RichtlijnRichtlijn

1985/ 19971985/ 1997

Europese RichtlijnEuropese Richtlijn Milieueffectenbeoordeling:Milieueffectenbeoordeling:

Verplichting overheid/ initiatiefnemersVerplichting overheid/ initiatiefnemers Om rekening te houden met:Om rekening te houden met:

o Bescherming gezondheido Beter milieu kwaliteit van bestaano Instandhouding diversiteit van soorteno Reproductievermogen ecosysteem

ONTHEFFING

Ontheffing definitie en Ontheffing definitie en implicatie:implicatie:

““Vrijstelling krijgen van verplichting zich Vrijstelling krijgen van verplichting zich aan een in principe algemeen-geldend aan een in principe algemeen-geldend (ge)/(ver)bod te houden”(ge)/(ver)bod te houden”

M.e.r. = rapportage-”gebod”M.e.r. = rapportage-”gebod” Vrijstelling Vrijstelling ≠ ≠ OntheffingOntheffing

politieke keuzepolitieke keuze technisch-inhoudelijke technisch-inhoudelijke keuze keuze

v/d administratiev/d administratie

Europese RichtlijnEuropese Richtlijn

Bijlage IBijlage I Projecten van bepaalde categorieën:Projecten van bepaalde categorieën:

qua aard en omvang: qua aard en omvang: waarschijnlijk waarschijnlijk aanzienlijke effectenaanzienlijke effecten

Bijlage IIBijlage II Projecten van bepaalde categorieën:Projecten van bepaalde categorieën:

qua aard en omvang: qua aard en omvang: niet in alle gevallen niet in alle gevallen aanzienlijke effectenaanzienlijke effecten

Europese RichtlijnEuropese Richtlijn Bijlage IBijlage I

Beoordeling Beoordeling verplichtverplicht in MERin MER

Bijlage IIBijlage II

Beoordeling geval per Beoordeling geval per gevalgeval

d.m.v. d.m.v. drempelwaarden drempelwaarden en/of criteria al dan en/of criteria al dan niet in MERniet in MER

MER/VR-decreetMER/VR-decreet B.S. 13/02/2003 B.S. 13/02/2003

ToepassingsgebiedToepassingsgebied

MilieubeoordelingsplichtMilieubeoordelingsplicht

ToepassingsgebiedToepassingsgebied

Projecten: vergunningsplichtige Projecten: vergunningsplichtige activiteitactiviteit Stedenbouwkundige vergunningStedenbouwkundige vergunning Milieu-vergunningMilieu-vergunning

HervergunningHervergunning

VeranderingVerandering

MilieubeoordelingsplichtMilieubeoordelingsplicht Al dan niet project-MER opstellenAl dan niet project-MER opstellen

Criteria:Criteria:

Kenmerken v/h projectKenmerken v/h project

Kwetsbaarheid milieuKwetsbaarheid milieu

Kenmerken potentiële effectenKenmerken potentiële effecten

Bijlage IIBijlage II


Al dan niet plan-MER opstellen:Al dan niet plan-MER opstellen:

als kader voor latere vergunningenals kader voor latere vergunningen• Bijlage I-project Bijlage I-project plan-MERplan-MER• Bijlage II-projectBijlage II-project milieubeoordelingmilieubeoordeling

aanzienlijke effectenaanzienlijke effecten

jaja neenee

plan-MERplan-MER geen plan-geen plan-MERMER


ONTHEFFING PLAN-merONTHEFFING PLAN-mer: : indien geen aanzienlijke effecten indien geen aanzienlijke effecten omwille vanomwille van

1.1. Klein gebied op lokaal niveau of kleine Klein gebied op lokaal niveau of kleine wijziging aan planwijziging aan plan

2.2. Uitwerking, herziening of voortzetting Uitwerking, herziening of voortzetting van plan: eerder plan-MER van plan: eerder plan-MER goedgekeurdgoedgekeurd

3.3. Geen nieuwe bijkomende gegevens over Geen nieuwe bijkomende gegevens over aanzienlijke effectenaanzienlijke effecten

UitvoeringsbesluiUitvoeringsbesluitt

B.S.: 17/02/2005B.S.: 17/02/2005

Van kracht: 27/02/2005Van kracht: 27/02/2005

voor project-MERvoor project-MER

UitvoeringsbesluitUitvoeringsbesluit

MER- plicht MER- plicht categorieën van categorieën van projecten bijlage I & IIprojecten bijlage I & II

Bijlage I: overname EU-richtlijnBijlage I: overname EU-richtlijn

Bijlage II: categorieën met invulling Bijlage II: categorieën met invulling van drempels inzake grootte, omvang, van drempels inzake grootte, omvang, lengte, capaciteit, inzake ligging in lengte, capaciteit, inzake ligging in (t.o.v.) BBG(t.o.v.) BBG

Bijlage IIBijlage II SelectiecriteriaSelectiecriteria

Aard en omvang van het projectAard en omvang van het project Drempelwaarde ~ aanzienlijkheid van mogelijke Drempelwaarde ~ aanzienlijkheid van mogelijke

milieu-effectenmilieu-effecten Ligging in / of t.o.v. bijzonder beschermde gebiedenLigging in / of t.o.v. bijzonder beschermde gebieden

Alle selectiecriteria in overweging nemen, Alle selectiecriteria in overweging nemen, de relevante diepgaander behandelende relevante diepgaander behandelen

Ook als bijlage II-milieubeoordelingsplicht Ook als bijlage II-milieubeoordelingsplicht bij ontwerp-RUP als onderbouwing / bij ontwerp-RUP als onderbouwing / verantwoording voor voostel nieuwe verantwoording voor voostel nieuwe bestemming(en) in RUPbestemming(en) in RUP

Procedurele Procedurele aspectenaspecten

Procedurele aspectenProcedurele aspecten

Proces van een ontheffingsaanvraagProces van een ontheffingsaanvraag

Beoordeling van dossiers geval per Beoordeling van dossiers geval per gevalgeval‘ ‘ Ontheffen of niet ontheffen ’Ontheffen of niet ontheffen ’

Proces van een Proces van een ontheffingsaanvraagontheffingsaanvraag

Kan enkel gaan over Kan enkel gaan over inhoud/samenstelling van het inhoud/samenstelling van het in te dienen dossierin te dienen dossier

Kan nooit gaan over een Kan nooit gaan over een formele uitspraak over al dan formele uitspraak over al dan niet ingaan op het verzoekniet ingaan op het verzoek

Informeel overleg met de

cel Mer

Formeel indienen van een gemotiveerd verzoek

Beslissing over het al dan niet verlenen van de ontheffing

Administratie ontvangt een gemotiveerd verzoekschrift tot ontheffing

Mogelijke grensoverschrijdende

effecten ?

Ja

Neen

Dag 0

Administratie legt de beslissing bij haar ter inzage en betekent haar beslissing aan de initiatiefnemer en de EU-Commissie

In voorkomend geval ook aan Comité voor de Preventieen Bescherming op het werk en de Milieucoördinator.in voorkomend geval ook de ESPOO-verdragspartij

Dag 60

Dag 70

Administratie bezorgt info aan

verdragspartij (art.4.3.3 § 5)

Commentaar verdragspartij toezenden aan

de administratie

Max. 30 dagen

Administratie neemt beslissing

Wenstde administratie

adviezen ?

Administratie bezorgt info aan adiesverlener

Commentaar adviesverlener toezenden aan de

administratie

Ja

Neen

Ja

NeenBeslissing:ontheffing ?

VergunningsprocesBeslissing toevoegen bij aanvraag Opstellen MER

Heroverweging ?Neen

Ja

Artikel 4.6.4Ja

Heroverweging ?Neen

Administratie legt de beslissing bij haar ter inzage en betekent haar beslissing aan de initiatiefnemer en de EU-Commissie

In voorkomend geval ook aan Comité voor de Preventieen Bescherming op het werk en de Milieucoördinator.in voorkomend geval ook de ESPOO-verdragspartij

Dag 0

Dag 20

Dag 20

Verzoek tot heroverweging Verzoek tot heroverweging (Artikel 4.6.4)(Artikel 4.6.4)

Beslissing van de administratie over MER-plicht

Administratie ontvangt van IN verzoek tot heroverweging

Verzoek ontvankelijk volgens

art.4.6.4 §1 en §2?

Neen

ja

Betekening initiatiefnemer

van het onvolledig verzoek

Leidend ambtenaar van de administratie wijst 3 of 5 leden aan voor de adviescommissie

Dag -20

Dag 0

Dag 20

Adviescommissie wijst een voorzitter aan

Adviescommissie betekent het advies aan de administratie

Dag 40

Dag 50

Adviescommissie formuleert een advies

Verzoek tot heroverweging Verzoek tot heroverweging (Artikel 4.6.4) (Artikel 4.6.4) VERVOLGVERVOLG

Adviescommissie betekent het advies aan de administratieDag 50

Is advies unaniem ?

janeen

Advies is bindendAdvies is niet bindend

Administratie neemt een beslissing rekening

houdend met het advies

Administratie betekent de beslissing aande initiatiefnemer

de aangewezen betrokkenen

Dag 80

Dag 70 Administratie neemt een onverwijlde beslissing op

basis van het advies

Ontheffen of niet Ontheffen of niet ontheffen?ontheffen?

Beoordeling van dossiers: “geval per Beoordeling van dossiers: “geval per geval”geval”

Toetsing aan bijlage II-lijstToetsing aan bijlage II-lijst

Specificaties in de lijst: Specificaties in de lijst: vergemakkelijken van MER-vergemakkelijken van MER-beoordelingsonderzoekbeoordelingsonderzoek

Flexibiliteit: aandacht voor specifieke Flexibiliteit: aandacht voor specifieke disciplines of beleidsdomeinendisciplines of beleidsdomeinen

ontheffing met voorwaardenontheffing met voorwaarden



Artikel 2.1 v/d Europese Richtlijn Artikel 2.1 v/d Europese Richtlijn blijft van toepassing !blijft van toepassing !

Europese RL: Artikel 2.1Europese RL: Artikel 2.1

“…“…. Voor projecten die aanzienlijke . Voor projecten die aanzienlijke effecten kunnen hebben gezien hun effecten kunnen hebben gezien hun aard, omvang of ligging ”aard, omvang of ligging ”

“ “ alle maatregelen moeten getroffen alle maatregelen moeten getroffen worde om het door de richtlijn worde om het door de richtlijn voorgeschreven resultaat te voorgeschreven resultaat te bereiken = dwingende verplichting bereiken = dwingende verplichting van art. 189 v/h EG-verdrag ”van art. 189 v/h EG-verdrag ”

Arresten Europees Hof van JustitieArresten Europees Hof van Justitie


Beoordeling van dossiers: “geval per geval”Beoordeling van dossiers: “geval per geval”

Te beoordelen of :Te beoordelen of : project zelfstandig gerealiseerd wordtproject zelfstandig gerealiseerd wordt

aan bestaande installaties toegevoegd aan bestaande installaties toegevoegd wordtwordt

cumulatie met ander projecten cumulatie met ander projecten > > drempel?drempel?


Beoordeling van dossiers: “geval per Beoordeling van dossiers: “geval per geval”geval”Plan-MER opgemaaktPlan-MER opgemaakt

Kader voor latere projecten ?Kader voor latere projecten ?

o Detailleringsgraad plan – projectDetailleringsgraad plan – projecto Gewijzigde regelgevingGewijzigde regelgevingo Gewijzigde projectkenmerkenGewijzigde projectkenmerkeno Cumulatie van projectenCumulatie van projecten



Op basis van vroegere project-Op basis van vroegere project-MERMER

Herhaling – voortzetting – Herhaling – voortzetting – alternatief ?alternatief ?

Vb.: leiding dieper leggenVb.: leiding dieper leggen



Onderzoek meerwaarde nieuwe Onderzoek meerwaarde nieuwe MERMER::

nieuwe of bijkomende aanzienlijke nieuwe of bijkomende aanzienlijke milieu-effectenmilieu-effecten

Beoordeling:Beoordeling: kenmerken van project,kenmerken van project, kwetsbaarheid van projectomgeving,kwetsbaarheid van projectomgeving, kenmerken van potentiële effectenkenmerken van potentiële effecten

Kenmerken van de Kenmerken van de projectenprojecten

Omvang: Omvang: Juist onder drempelJuist onder drempel SaucissonSaucisson

+ samenhang met andere criteria + samenhang met andere criteria zoals kwetsbaarheid milieu en potentiële zoals kwetsbaarheid milieu en potentiële effecteneffecten

Cumulatie:Cumulatie: Gekende, geplande projectenGekende, geplande projecten Zie juridische-beleidsmatige Zie juridische-beleidsmatige

randvoorwaardenrandvoorwaarden Kwaliteitsnormen lucht-geluid-water-Kwaliteitsnormen lucht-geluid-water-

bodem in samenhang met gezondheid mensbodem in samenhang met gezondheid mens


Gebruik van natuurlijke hulpbronnenGebruik van natuurlijke hulpbronnen Grondwater (noodzakelijk?) voor Grondwater (noodzakelijk?) voor

productieproductie Afweging aard van winning Afweging aard van winning

oppervlaktewinning - aanvoeroppervlaktewinning - aanvoer Zand, leem, klei Zand, leem, klei vervangmaterialen vervangmaterialen Energie: reductie/ hernieuwbaarEnergie: reductie/ hernieuwbaar

Productie van afvalstoffen: aard en Productie van afvalstoffen: aard en hoeveelheidhoeveelheid


Verontreiniging en hinderVerontreiniging en hinder LuchtkwaliteitsnormLuchtkwaliteitsnorm

Stand stillStand still Immissiekwaliteit nu al overschredenImmissiekwaliteit nu al overschreden

Fijn stof: lokaal/ dagFijn stof: lokaal/ dag NONO2 2 : jaar/ Vlaanderen: jaar/ Vlaanderen

Geluid:Geluid: Eu-geluidskaartenEu-geluidskaarten Link met slaapstoornis-gezondheidLink met slaapstoornis-gezondheid


Depositie via lucht-water:Depositie via lucht-water: Verwaarloosbaar t.o.v. referentietoestand?Verwaarloosbaar t.o.v. referentietoestand? Nood aan evaluatie en monitoringNood aan evaluatie en monitoring

Hinder:Hinder: Slechts tijdelijk? Week – enkele jarenSlechts tijdelijk? Week – enkele jaren Welke ernst en grootteWelke ernst en grootte

Risico op ongevallen:Risico op ongevallen: Onder SEVESO I en II-drempelOnder SEVESO I en II-drempel calamiteitencalamiteiten

Kwetsbaarheid van milieu Kwetsbaarheid van milieu rond projectrond project

Bestaand grondgebruikBestaand grondgebruik LandbouweffectrapportageLandbouweffectrapportage Relatie met referentiesituatie en Relatie met referentiesituatie en

tijdsschaaltijdsschaal

Regeneratievermogen – Regeneratievermogen – (on)omkeerbaarheid(on)omkeerbaarheid

Kwetsbaarheid van milieu Kwetsbaarheid van milieu rond projectrond project

Draagkracht milieu: bijzonder Draagkracht milieu: bijzonder beschermde gebiedenbeschermde gebieden Ook bos- en valleigebiedOok bos- en valleigebied Agrarisch gebied met ecologisch belangAgrarisch gebied met ecologisch belang Te verifiëren in overleg met AROHM-Te verifiëren in overleg met AROHM-

hoofdbestuur: archeologische zone/ hoofdbestuur: archeologische zone/ erfgoedlandschaperfgoedlandschap

Gebieden met hoge bevolkingsdichtheidGebieden met hoge bevolkingsdichtheid

Kenmerken van het Kenmerken van het potentiële effectpotentiële effect

Bereik effectBereik effect Geluidsverstoring:Geluidsverstoring:

Probleem van normeringProbleem van normering StiltezonesStiltezones Huidige slechte kwaliteitHuidige slechte kwaliteit

Barrière-effect – versnipperingBarrière-effect – versnippering Grondwaterstroming – afpompingskegelGrondwaterstroming – afpompingskegel Emissie-depositie: eutrofiëringEmissie-depositie: eutrofiëring


Grensoverschrijdend karakterGrensoverschrijdend karakter Inschatting: chauvinistisch?Inschatting: chauvinistisch? Open en bloot?Open en bloot?

Orde van grootte en complexiteit Orde van grootte en complexiteit van effectvan effect Schaalindeling ernst en grootte?Schaalindeling ernst en grootte?

Verklaring?Verklaring? Expert jugdmentExpert jugdment

Vanaf welke ernst en grootte:Vanaf welke ernst en grootte: AanbevelingenAanbevelingen vergunningsvoorwaardevergunningsvoorwaarde


Duur, frequentie en Duur, frequentie en (on)omkeerbaarheid(on)omkeerbaarheid Tijdelijk – permanent: Bemaling – lozing Tijdelijk – permanent: Bemaling – lozing

–verdunning–verdunning Regelmatig – onvoorspelbaarRegelmatig – onvoorspelbaar Herstelbaarheid - regeneratievermogenHerstelbaarheid - regeneratievermogen

Verzoek tot ontheffingVerzoek tot ontheffing

Verantwoording en relevante Verantwoording en relevante gegevens ter stavinggegevens ter staving

Lijst v/d relevante criteriaLijst v/d relevante criteria

Milieubeoordeling van projectMilieubeoordeling van project= leidmotief i/h kader van:= leidmotief i/h kader van:

o MilieuverantwoordelijkheidMilieuverantwoordelijkheido Proactief beleid en voorzorgsbeginselProactief beleid en voorzorgsbeginsel

Verzoek tot ontheffing =Verzoek tot ontheffing =

OpportuniteitsonderzoekOpportuniteitsonderzoek

Al dan niet MERAl dan niet MER

Milieubeoordeling als verantwoording Milieubeoordeling als verantwoording bij de bij de vergunningsaanvraaagvergunningsaanvraaag

Invulling Invulling vergunningsaanvraagvergunningsaanvraag

Vlarem IVlarem I= Mini – milieueffectbeoordeling= Mini – milieueffectbeoordeling

1° …1° …

11° ‘ de op basis van de best beschikbare 11° ‘ de op basis van de best beschikbare technieken voorzien maatregelen en / of technieken voorzien maatregelen en / of installaties om:installaties om:

a)a) zo weinig mogelijk afval te voorzaken;zo weinig mogelijk afval te voorzaken;

b)b) minder gevaarlijke stoffen te gebruiken;minder gevaarlijke stoffen te gebruiken;

c)c) de in het proces uitgestoten en gebruikte stoffen de in het proces uitgestoten en gebruikte stoffen alsook afval, waar mogelijk, terug te winnen en te alsook afval, waar mogelijk, terug te winnen en te recycleren;recycleren;

d)d) het verbruik van grondstoffen, met inbegrip van het verbruik van grondstoffen, met inbegrip van water, te beperken en de energie efficiëntie zo groot water, te beperken en de energie efficiëntie zo groot mogelijk te maken;mogelijk te maken;


Vlarem IVlarem Ie) het algemene effect van de emissies en de risico’s op het milieu te e) het algemene effect van de emissies en de risico’s op het milieu te

voorkomenvoorkomen

of tot een minimum te beperken en dit zowel voor geluid, trillingen, of tot een minimum te beperken en dit zowel voor geluid, trillingen, stralingen,stralingen,

lucht-, bodem- en waterverontreiniging als voor het gevaar voor de lucht-, bodem- en waterverontreiniging als voor het gevaar voor de mens buiten mens buiten

de inrichting en het leefmilieu;de inrichting en het leefmilieu;

f) Ongevallen te voorkomen en de gevolgen daarvan voor het milieu f) Ongevallen te voorkomen en de gevolgen daarvan voor het milieu te beperken;te beperken;

g) te voldoen aan de algemene en sectorale milieuvoorwaarden die g) te voldoen aan de algemene en sectorale milieuvoorwaarden die van toepassingvan toepassing

zijn op de inrichting;zijn op de inrichting;

h) te voldoen aan art. 14 en art. 16 §4 van het decreet van h) te voldoen aan art. 14 en art. 16 §4 van het decreet van 21/10/1997 21/10/1997

betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu;betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu;


Vlarem IVlarem I= Mini – milieueffectbeoordeling= Mini – milieueffectbeoordeling

Met in voorkomend geval toevoeging van:Met in voorkomend geval toevoeging van:

o hydro-geologische studie (grondwaterwinning, hydro-geologische studie (grondwaterwinning, afvalstorten,…)afvalstorten,…)

o werkplan en inrichtingsplan nabestemming bij werkplan en inrichtingsplan nabestemming bij ontginningenontginningen

o energieplanenergieplan

‘‘Ontheffen of niet Ontheffen of niet ontheffen’ontheffen’

That’s the questionThat’s the question

Laat milieu, mens en gezondheid Laat milieu, mens en gezondheid er wel bij varener wel bij varen

ontheffing: juridische & procedurele aspecten

Documents