Okul Öncesi Eğitimde Sınıf İçinde Karşılaşılan

Problemler ve Pratik Çözüm Yolları

Öğretim Görevlisi

Uzman Psikolog

Meltem MAZICI

DAVRANIŞIN NORMAL Mİ ANORMAL Mİ OLDUĞUNU NASIL BİLEBİLİRİM?

1. Yaş

2. Miktar

3. Süreklilik

4. Cinsel rol beklentisi

5. Kültürel faktörler

(Yavuzer, 1994)

Sınıfta gördüğüm herhangi bir gelişimsel, davranışsal sorunda ilk dikkat etmem gerekenler nedir?

***DAVRANIŞIN ALTINDA YATAN NEDENLER??????????1. Çocuğun takvim yaşı

2. Sınıf içi durumu

3. Aile içi durumu

4. Diğer nedenler

ÇOCUĞUN TAKVİM YAŞ HESABI

Doğum tarihi 15.12.2010

Hesap yapılan tarih : 12.10. 2014

Yıl ay gun

2014 10 12

2010 12 15

3yas 9ay 27gun

Faaliyet zamanları, dergi çalışmalarında kıpır kıpır hareketlilik ya da ilgisizlik var...

Yapılan çalışmanın gelişim duzeyinin altında ya da ustunde olması .

Çalışmanın gelişim duzeyine uygun seçilmesi!

Yapılan çalışmanın uzun sürmesi, sürekli aynı şeylerin yapılması.

Dikkat süresini, ilgi süresini dikkate almak ve yeni çalışmalar yapmak!

Yapılan çalışma öncesinde gereksinimlerinin doyurulmamış olması.

Yemek, uyku, yorgunluk ve günün hangi vakti olduğu!

Yapılan çalışma için motive edici yaklaşımda bulunmaması

Yenilik, ses, dikkat, günlük yaşam, iletişim teknikleri

Masa başı çalışmalarda sınıf yönetimi oluşturmakta zorlanabiliyorum ne yapabilirim?Grup dikkatini sağlamak için...

Masanın etrafında dolaşma

Yerleşme düzeni

Temas, yakınlık, farkında olma

Her çocuk ile göz kontağı kurma

Derse katılım sağlam, ilgi oluşturma,soru sorma

Faaliyetin hızını arttırma

Sözlü uyarıyı sık kullanmama (etiket oluşturmama)

Sözlü düelloya girmemek

Diğer arkadaşlarla kıyaslamama

Çocuğa değil davranışa odaklanmak!

Kural tanımayan, hareketli, saldırgan çocuğa karşı ne yapabilirim? Davranış analizi Davranışın tanımı

Davranışın nerede olduğu?

Davranışın ne zaman olduğu?

Davranışın ne kadar sürdüğü?

Davranışın öncesinde ne olduğu?

Davranış sırasında ne olduğu?

Davranışın sonrasında ne olduğu?

Sakin oyun oynarken ya da faaliyet yaparken 5 dakika aralarla gidip başını okşamak, yaptığı eylem hakkında kısa konuşma. 5 dakika araları zaman içinde 10-15 dakika ile arttırmak.

Olumlu davranışlarına odaklanmak.

Sözel olumlu pekistireçlerde bulunmak.

Psikolinguistik program.

Sınıf içi yardımcı küçük görevler vermek.

Sınıfımda parmağını emen çocuk var.Nasıl yaklaşmalıyım?Nedenleri ???????

Doğuştan gelen emme refleksi

Kıskançlık

Korku

Yalnızlık

Kaygı

Uykusuzluk

Yorgunluk

Utanma

Sıkılma

Ayrılık

ölüm

Parmak emme 4 yaşından sonra devam ediyorsa davranış bozukluğu denilebilir. Uyarmaktan kaçınılmalidır.

Elini kullanabileceği etkinliğe yönlendirilmelidir.

Yaşına ve gelişim düzeyine uygun açıklamada bulunulmalıdır.

Sınıfımda tırnak yiyen çocuk var. Nasıl yaklaşmalıyım?

Nedenleri ?????????

Birincil neden güvensizliktir.

Aile tutumu aşırı baskıcı ve otoriter olanlar

İçe dönük, eleştirel, ilgi ve sevgi azlığı içinde olanlar

Aşırı kaygı ve korku içinde yetişenler

Ailede tırnak yiyen birinin model olması

Okula uyum sağlayamama

Öğretmenin otoriter tutumu

Tırnak yeme davranışı 5 yaşından sonra devam ediyorsa davranış bozukluğu denilebilir.

Nedeni üzerine yaklaşım geliştirmek.

En etkili yaklaşım görmezden gelmektir.

Sürekli uyarılarda bulunulmamalıdır.

Gerginlik yaratan durumlardan uzak tutulmalıdır.

Elleriyle uğraşacağı ilgisini çeken aktiviteye yönlendirilmeli.

Gelişim ve yaşına uygun drama, kitap, konuşmalar yapılabilir.

Sınıfımda yalan söyleyen çocuğum var. Nasıl yaklaşmalıyım?

Nedenleri?

Aile içinde yaşanan eleştirel, cezalandırıcı tutumlar.

Utandığı ya da durumu farklı göstermek istediğinde.

Doğruyu söylemesi için zorlama ve baskı oluşturmuyoruz.

Drama ve hikaye ile bu konu üzerinde çalışıyoruz.

Doğruyu söylediği zaman olumlu ifadede bulunuyoruz.

Ailenin nasıl yaklaşması gerektiği konusunda bilgilendiriyoruz.

Sınıfımda eşya götüren (çalan) çocuğum var. Nasıl yaklaşmalıyım?

3-4 yaşa kadar mülkiyet kavramı tam gelişmemektedir.

Ailenin bu konuda bilgilendirmiş olması önemlidir.

Çalma ifadesi olarak kullanmıyoruz.(izinsiz alınmaz)

Aile çocukla beraber alınan eşyayı getirmeli.

Drama, hikaye ile üzerinde çalışılmalı.

Sınıfımda alt ıslatan çocuğum var?

Kaç yaşında?

Tuvalet eğitimini ne zamandır almış? (gece-gündüz)

Yaşadığı herhanhi fizyolojik sorun var mı?

Yaşadığı psikolojik sorun var mı?

Sınıfımda alt ıslatan çocuğum var?

Yeni bir tuvalet eğitimi ise hatırlatma aralıkları daha sık ve iyi bir gözlem, çamaşır kullanımı ve ifadelere dikkatttt!

Oyun zamanı hatırlatmalar önemli!

Çizelge yöntemi!

Alt ıslatma durumunda kendisinin çıkartması sağlanmalı!

Arkadaşlarının görmemesi önemli!

Tuvalete yaptığında olumlu pekiştireçlerde bulunmak!

Oyun saatinde hep aynı rolleri alan ve hep aynı köşelerde olan çocuklarım var?Oyun saati çocuğu tanımak için en iyi gözlem yapılacak zaman dilimidir!

Özgür oldukları ve seçim haklarının kendilerinde olduğu alandır.

Yönlendirici olmuyoruz.

Ne zaman yönlendirici olabiliriz?

Rol dağılımına bağlı sıkıntılar yaşanıyor ise...

Çocukların farklı alanlarda yapabildiklerini göstermek adına....

Sınıfımda kekemelik gösteren çocuğum var?

2-4 yaş arası düşünce hızı konuşma hızından daha hızlı olduğu için gözlemleyebiliyoruz. Geçicidir.

Sabırla dinlemeliyiz.

Cümleleri onun yerine bitirmemeliyiz.

Tekrar etmesi için zorlamıyoruz.

Sakin ortam sağlanmalı.

Okula yeni başlayan çocuklarım var?

Yaş?

Aileden ilk ayrılık mı?

Uyum süreci 1 ay (mekan,zaman,kişiler)

İlk hafta çocuğa bağlı olarak anne eşlik etmeli, aşamalı ayrılışlar sağlanmalı.

Çocuğun gelişim problemi olup olmadığını nasıl anlarım?

Yaş grubunun tüm özelliklerini çok iyi bilmek!

Erken teşhis erken tedavi!

Boy/Kg

İşitme

Görme

Bilişsel

Motor

Dil

Sosyal ve duygusal

Çok yavaş hareket eden, geç faaliyetini bitiren çocuklarım var?

Mizaç , aile

Yaş, gelişim durumu

Uygulama içerisinde çevreyle olan ilişkisi gözlenmeli.

Yanındaki arkadaşıyla konuşmaktansa yer değişimi,

Bitirme duygusu gelişmemişse küçükten büyüğe, azdan çoğa faaliyetlerle evde destekleme.

Motive edici ve ilgi çekici yaklaşımda bulunmak.

Sınıfımda kaynaştırma çocuğum var. Nasıl yaklaşmalıyım?

Çocuğun tanısının ve özelliklerinin ne olduğunu bilmek.

Özel eğitim aldığı kişi ile görüşme.

Sınıf içinde katkı sağlanabilecek konuları belirleyebilmek.

Gerekli olunan durumda sınıfı durum hakkında bilgilendirmek.

Mola tekniğini nasıl uygulayabilirim?

Uygulanabilecek problem davranışlar

Öfke nöbeti

Oyuncak fırlatmak, kırmak

Tekme atma,

Isırmak,

Tükürmek,

Çimdiklemek,

Saç çekmek vb.

Mola tekniğini nasıl uygulayabilirim?

MOLA TEKNİĞİNİN KULLANIMA UYGUN OLMAYAN DAVRANIŞLAR!

Doğrudan gözlemlenmemiş davranışlar

Çekingenlik

Anne babaya bağımlılık ve pasiflik

Korkaklık,

İçe kapanıklık

Sinirlilik, aksilik

Giysi ve oyuncakları toplamamak

Mola tekniğini nasıl uygulayabilirim?

Sorun olan davranış belirlenir.

Belli süre içerisinde kaç kez yaptığı sayılır.

Mola için yer belirlenir.

- uyarıcılardan uzak

- 10 saniye içerisinde gidilebilecek.

Sorun olan davranış çıktığında 10 saniye içerisinde mola yerine götürülür.

Çocuğun yaşına 1 yıla 1 dakika şeklinde çalar saat

Mola bittiğinde çocuğa neden molaya gönderildiği üzerine kısa net konuşulur.

Problem oluşmadan problemi çözmek için?

İyi bir gözlemci olmak.

Çocukları iyi tanımak.

Yaş grubunun özelliklerini iyi bilmek.

Sorundan, çocuktan korkmamak!

İyi bir davranış analizi yapabilmek, sorunu doğru tespit edebilmek.

Yapabileceklerimi ve yardım almam gereken durumları belirleyebilmek.

Sınıf yönetimini iyi koruyabilmek.