okul - ministry of national education · bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele...

38

Upload: others

Post on 28-May-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!
Page 2: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

• Kalp-damar hastalıkları,• Tip 2 Diyabet,• Ortopedik problemler,• Zihinsel bozukluklar,• Okul başarısında düşme,• Kendine güvensizlik,• Psikolojik sorunlar

ÇOCUKLUK ÇAĞI OBEZİTESİ;

Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile

mücadele etmek

önemli ve önceliğiolan bir husustur.

Page 3: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Dünyada Durum

Dünyada obezite artmakta!

1975’ten bu yana neredeyse üç kat artmıştır

Page 4: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

2016 yılında;

5 yaş altı 41 milyon çocuk fazla kilolu veya obez (1990’da 32

milyon)

155 milyon çocuk bodur (yaşa göre boyun kısa kalması)

5-19 yaş 340 milyon çocuk ve adolesan fazla kilolu veya

obez

18 yaş ve üzeri yetişkinlerin 1,9 milyarı fazla kilolu, bunların 650

milyonundan

Dünyada Durum

Page 5: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Diyabet görülme sıklığı gitgide artmakta

Dünyada Durum

Dünyada 422 milyon yetişkin

diyabetli

3,7 milyon ölüm diyabet ve

yüksek kan glukozu ile ilgili

1,5 milyon ölüm direk olarak

diyabet yüzünden

İnme

Körlük

Kalp krizi

Böbrek yetmezliği

Amputasyon

HER 11 KİŞİDEN 1’İ

DİYABETLİ

Page 6: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Bulaşıcı olmayan hastalıklar yüzünden her yıl 40

milyon insan hayatını kaybetmekte (tüm ölümlerin %70’i)

Fazla kiloluluk veya obezite sebebiyle 2,8 milyon insan

Fazla tuz/sodyum alımı nedeniyle 4,1 milyon insan

Yetersiz fiziksel aktivite sebebiyle 1,6 milyon insan

Diyabet yüzünden 1,6 milyon insan hayatını

kaybetmekte.

Dünyada Durum

Page 7: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Türkiye’de Durum

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

TOÇBi,2011 COSI,2013 COSI,2016

6,5

8,3

9,9

Araştırmalar gösteriyor ki

Türkiye’de de çocukluk çağı obezitesi artıyor

(7-8 Yaş)

Page 8: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Türkiye’de Durum

Yetişkin obezitesi de artıyor (19 yaş ve üzeri)

0

5

10

15

20

25

30

35

1998, TURDEP 1 2009, TURDEP 2 2010, TBSA 2017, TBSA

22,3

31,2 30,3

33,5

Page 9: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Türkiye’de Durum

0

2

4

6

8

10

12

14

1998, TURDEP 1 2009, TURDEP 2 2011, KronikHastalıklar veRisk Faktörleri

Çalışması

2017, TBSA

7,4

13,612,3

13,5

Diyabet görülme sıklığı da artış eğiliminde

Page 10: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

BU VERİLEROKUL ÇAĞININ ÖNEMİNİ

DAHA FAZLA ARTIRIYOR!

Yetişkinlik

ve

Yaşlılık

Bebeklik

Okul

öncesi

(anaokulu)İlkokul Ortaokul Lise

Page 11: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Okul Çağının Önemi

Ülkemiz nüfusunun yaklaşık beşte biri

öğrenci, öğretmen ve okulda çalışan diğer

personelden oluşmaktadır. Bu nedenle

Okul sağlığı uygulamaları, nüfusumuzun

büyük bir bölümünü doğrudan, tamamını

ise dolaylı olarak etkileyen önemli bir

hizmet alanıdır.

Page 12: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Okul Çağının Önemi

Fizyolojik, psikolojik ve

sosyal gelişimin hızlı

olduğu

Yaşam boyu devam

edebilecek davranışların

büyük ölçüde oluştuğu

Bilgi almaya ve alışkanlık

kazanmaya en uygun

Yetişkinlik hastalıklarının gelişimi açısından ise en riskli dönem!

Page 13: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Okul çağında çocuklar, aile ortamından sonra ilk defa sosyal ortama dâhil olurlar

Yeni tanıştıkları sosyal çevre çok önemli hale gelir

Motor becerilerde uyum artar

Bilişsel ve konuşma yeteneği önemli ölçüde ilerler

Kendini ispat etme isteği daha önemli olmaya başlar

Üretmek, yaptığı işlerde başarılı olma isteği gibi yeni davranış modelleri geliştirirler

Okul Çağının Önemi

Page 14: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Dolayısı ile okul çağı dönemi

Çocuk ve gençlere

Sağlıklı beslenme ve yaşam biçimi alışkanlığının kazandırılması

Sağlıklı yaşam bilincinin yerleştirilmesi

Yetişkinlik dönemi hastalıklarının önlenmesi açısından atılacak adımlar için

temeldir

Okul Çağının Önemi

Page 15: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

ÇOCUKLUK VE ERGENLİK DÖNEMİNDE

OBEZİTEYE YOL AÇAN FAKTÖRLER:

Ayaküstü beslenme,

Tatlandırılmış içeceklerin tüketimi,

Okullarda enerji yoğunluğu fazla olan atıştırmalık

besinlerin ve ayaküstü besinlerin varlığı,

Evde ve okulda hareketsiz yaşam

Page 16: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Okul Çağında Yaygın Görülen Beslenme Sorunları ve

Çözüm Önerileri

Çocuğun

Yeterli ve dengelibeslenme alışkanlıkları desteklenmeli

Israrcı olmadan!

Beden algısı ve

vücut

ağırlığına ulaşma ile

ilgili ısrarlardan

kaçınılmalı

Page 17: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Okul Çağında

Yeterli ve Dengeli Beslenme

Düzenli Fiziksel Aktivite

ÇOK ÖNEMLİ

Page 18: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

TÜM BU SEBEPLERLE

BESLENME DOSTU

OKUL OLALIM

Page 19: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

“BESLENME DOSTU OKUL” PROGRAMI

Page 20: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

29.09.2010 tarihli ve 27714 sayılı Resmi Gazete’deBaşbakanlık Genelgesi olarak yayımlanan TürkiyeSağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı’nınOkullarda Obezite ile Mücadelede Yeterli ve DengeliBeslenme ve Düzenli Fiziksel Aktivite AlışkanlığınınKazandırılması başlığı kapsamında,“Beslenme DostuOkullar Programı” uygulanmaktadır

BESLENME DOSTU OKULLAR PROGRAMI

Page 21: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

PROGRAMIN AMACI

Ülke genelinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi/özel okul/kurumlarda

Sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam konularında

duyarlılığın arttırılması

Bu konuda yapılan iyi uygulamaların desteklenmesi

Okul sağlığının daha iyi düzeylere çıkarılması

hedeflenmektedir.

Page 22: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Dosyası tam olan okul, Halk Sağlığı Müdürlüğü ve İl MillîEğitim Müdürlüğünden ikişer yetkilinin katılımı ileoluşturulan “Denetim Ekibi” tarafından EK-2: BeslenmeDostu Okul Denetim Formu ile okulların açık olduğudönemde okul ziyareti ile denetlenir. Yapılan denetimsonucunda en az 75 puan alan okul “Beslenme Dostu OkulSertifikası” almaya hak kazanır

BESLENME DOSTU OKULLAR PROGRAMI İŞ

AKIŞI

Page 23: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

PROGRAMIN UYGULANMASI

Beslenme Dostu Okullar Programı Uygulama Kılavuzu doğrultusunda yapılır

Page 24: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

PROGRAMIN YÜRÜTÜLMESİNDE

Sağlık Bakanlığı adına İl Sağlık Müdürlüğü,

Milli Eğitim Bakanlığı adınaDestek Hizmetleri Genel Müdürlüğü

(İş Yeri Sağlık ve Güvenlik Birimi) yetkilidir

Page 25: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

GENEL KURALLAR

Okulun Beslenme Dostu Okullar Programı’na başvurabilmesi için “Beyaz Bayrak” sertifikası sahibi olması gerekmektedir.

•Sertifikanın güncel olması (süresinin dolmamış olması)•Denetimin yapıldığı tarihte sertifika almaya hak kazanılmış olması (sertifika daha sonra alınacak)

Page 26: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

İlkokul ve ortaokul olarak eğitim veren bu okullarilkokul için ayrı ortaokul için ayrı başvuruda bulunacakşekilde dosya hazırlıkları yapmalıdır

EK-2: Denetim Formu ve EK-3: Okul Bilgi Formu hereğitim-öğretim programı için ayrı ayrı doldurulacaktır.Beslenme Dostu Okul Sertifikası da ayrı ayrıhazırlanacaktır

GENEL KURALLAR

Page 27: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Okul, Beslenme Dostu Okullar Programı’na başvurudabulunmadan önce bir “Başvuru Dosyası” hazırlamalıdır.Dosyada;

Beyaz Bayrak sertifikasının örneği,Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Yaşam Ekibi üye listesi,Ekip tarafından hazırlanan okula özgü, yıllık BeslenmeDostu Okul PlanıPlan kapsamında gerçekleştirilen etkinliklere aitbelgeler (fotoğraf, kayıt/katılım listeleri, afiş, broşür vb.)yer almalıdır

Başvuru dosyası hazırlamayan okulun başvurusu kabul edilmeyecektir

GENEL KURALLAR

Page 28: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

BESLENME DOSTU OKULLAR PROGRAMI İŞ AKIŞI

Program İl Milli Eğitim Müdürlüğü aracılığı ile okullaraBeslenme Dostu Okullar Programı Uygulama Kılavuzu vekılavuzun ekleri (EK-1: Beslenme Dostu Okul BaşvuruFormu, EK-2: Beslenme Dostu Okul Denetim Formu, EK-3:Okul Bilgi Formu, EK-4: Beslenme Dostu Okul Planı Formu)ile birlikte duyurulur.

Başvuru yapan okulun Başvuru Dosyası başvuruaşamasında İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nce incelenir. İl MilliEğitim Müdürlüğü’nce yapılan incelemede temel koşullarınvarlığı kontrol edilir. Temel koşullar: Başvuru Dosyasınınvarlığı ve dosya içeriğinin tam olmasıdır.

Page 29: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Dosya içeriği tam değil

Dosya içeriği tam

başvuru kabul edilmez

Başvurusu ile birlikte okulun dosyasıincelenmek üzere İl Millî EğitimMüdürlüğü tarafından İl SağlıkMüdürlüğüne iletilir. Sağlık Müdürlüğüncedosya içeriklerinin uygunluğu incelenir.

BESLENME DOSTU OKULLAR PROGRAMI İŞ AKIŞI

Page 30: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

EK-5’te yer alan Beslenme Dostu Okul sertifikası Halk Sağlığı

Müdürlüğünce basılarak Halk Sağlığı Müdürü ve Millî EğitimMüdürü tarafından imzalanmasının ardından İl Millî EğitimMüdürlüğü tarafından okula teslim edilir. Sertifika, düzenlemetarihinden itibaren 3 (üç) yıl geçerlidir.

Sertifika süresi dolan okula, yapılan takip denetimi(okulun 3. takip denetimi) sonucunda koşulların devamınısağlaması halinde yeni tarihli sertifika düzenlenir.

BESLENME DOSTU OKULLAR PROGRAMI İŞ AKIŞI

Page 31: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!

Beslenme Dostu Okul sertifikası almaya hak kazananokulların, Halk Sağlığı Müdürlüğü bünyesindeyetkilendirilmiş personel tarafından HTS (Hızlı TakipSistemi) içinde yer alan Beslenme Dostu Okul Modülünekayıtları yapılır.

Beslenme Dostu Okul sertifikası almaya hak kazananokulların, e-Okul sisteminde yer alan Okul SağlığıDeğerlendirme Formundaki Beslenme Dostu OkulProgramına okul Müdürlüklerince gerekli kayıtlarınınyapılması sağlanır.

BESLENME DOSTU OKULLAR PROGRAMI İŞ AKIŞI

Page 32: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!
Page 33: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!
Page 34: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!
Page 35: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!
Page 36: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!
Page 37: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!
Page 38: Okul - Ministry of National Education · Bu nedenle, çocukluk çağı obezitesi ile mücadele etmek önemli ve önceliği olan bir husustur. Dünyada Durum Dünyada obezite artmakta!