Urokiżylińskiegokraju

SŁOWACJATwój mały wielki sąsiad

ISSN

168

9-46

OX

Nr 1/09 zima SŁOWACJA

Narodowe Centrum Turystyki Słowackiejul. Krakowskie Przedmieście 13 pok. 17(budynek hotelu Europejski)00-071 Warszawa Polskatel./fax +48/22/827 00 09e-mail: sacr@poczta.onet.pl

Nie lubisz leniuchować i marzysz o zimowym wypoczynku połączonym z relaksem w wodach termalnych!? Nie musisz daleko szukać. Wybierz Słowację – piękny kraj malowniczych gór, historycznych zamków, tajemniczych jaskiń, urokliwych miasteczek, wspaniałych win, życzliwych ludzi, nowoczesnych kompleksów narciarskich oraz gorących termalnych źródeł i ośrodków Spa & Wellness.

Miłośnicy sportów zimowych oraz ci, którzy podzi-wiają scenerię zaśnieżonych gór, będą zafascynowa-ni zimowym pobytem na Słowacji. Do dyspozycji narciarzy jest ponad 300 ośr odków nar ciarskich, w których kursuje około 950 wyciągów oraz 55 ko-lejek linowy ch. Co r oku poprawia i posz erza się jakość ofer owanych usług , co pow oduje większ e zadowolenie z zimow ego wy poczynku. W nad-chodzącym sezonie narciarskim ponad 95 słowac-kich ośr odków będzie dy sponowało sztuczny m naśnieżaniem, a łączna długość naśnież anych tras wynosić będzie około 180 km. S ezon nar ciarski na Słowacji trwa od 130 do 160 dni. Ceny dzien-nych karnetów nar ciarskich kształtować się będą w granicach od 40 do 90 złotych. Cenowo bardziej atrakcyjne są karnety wielodniowe.

Szczególnie atrakc yjne jest nar ciarstwo zjaz-dowe po stokach Z achodnich, Wysokich i N i-skich Tatr oraz Małej i Wielkiej Fatry, połączone z kąpielami w basenach termalny ch z widokiem na zaśnieżone szczyty gór.

Relaks w naturalnych gorących wodach termal-nych o temperaturze 32-38°C, połączony z zabie-gami wellness, to idealne rozwiązanie dla zmęczo-nych narciarzy. Słowacja ofer uje także wspaniałe warunki do uprawiania turystyki zimowej, narciar-stwa biegowego, skitouringu oraz snowboardingu. Zadowoleni będą również miłośnicy sportów eks-tremalnych, takich jak: skialpinizm, paragliding ,

snowrafting, snowtubing, kitewing – windsurfi ng narciarski, bungee jumbing i in.

Urozmaiceniem oferty zimowej na pewno będą nowe, nietrady cyjne spor ty, takie jak: skijör ing – jazda na saniach z psim z aprzęgiem, chodze-nie na tzw. rakietach śnieżnych czy wspinanie się po lodow cach t ylko z pr zewodnikiem górskim. Dodatkową atrakcją, dającą potężny zastrzyk ad-renaliny, w ośrodkach narciarskich Snow Paradi-se – Wielka Racza – Osz czadnica i P ark Snow Donovaly jest jazda na torze saneczkowym.

W w olnych chwilach lub w cz asie niespr zy-jającej pogody tur yści będą mogli spacer ować po miejskich star ówkach, odwiedz ać galer ie, zwiedzać jaskinie i z amki, a takż e spr óbować specjalności kuchni słowackiej w licznych restau-racjach, szałasach i kolibach.

Słowacja ma do zaoferowania dla polskich tu-rystów szeroką gamę atrakcji turystycznych. Ale, jak mówi jedna słowac ka ludowa pr zypowieść: lepiej raz z obaczyć, niż sto raz y usłyszeć. Przyj-mijcie więc Państwo ode mnie ser deczne zapro-szenie do odwiedzenia mojego małego pięknego kraju, jakim jest Słowacja.

AHOJ NA SLOVENSKU!

Ján Bošnovič

dyrektor Narodowego Centrum

Turystyki Słowackiej w Polsce

Białe szaleństwo na Słowacji

Przed nami zima. Od letniego urlopu minęło już sporo cz asu i należ y nam się kolejny wy poczy-nek. W czasopiśmie „Przystanek Słowacja/Cze-chy i Morawy” zachęcamy do spędzenia wolnego czasu w Cz echach i na Słowacji: na stoku nar-ciarskim, w basenie z w odą termalną; podziwia-jąc zabytki i piękno natury, delektując się smako-łykami czeskiej i słowackiej kuchni.

Słowacja i Czechy są tuż za rogiem, można się tam wybrać nawet na chwilę , np. na w eekendo-wy wypad. Nie trzeba się specjalnie ucz yć języ-ka – jęz yk polski wy starczy, aby się por ozumieć. Istotne jest również to, że można tam miło spę-dzić czas za normalne pieniądze.

Magazyn „P rzystanek Słowacja/Czechy i Morawy” chce mieć swój udział w przybliżaniu Polakom krajów ich południowych sąsiadów :

chcemy pr zybliżyć wam Cz echy i Słowację , zdradzić ich sekr ety, posz erzyć wiedz ę o nich, pomóc wam podjąć dec yzję o wy borze miejsc a odpoczynku. W t ym celu nawiąz aliśmy współ-pracę z Jánem Bošnovičem, dy rektorem N aro-dowego Centr um Turystyki Słowac kiej w P ol-sce, oraz z Ivaną Hanačíkovą, dyrektor Czeskiej Centrali R uchu Turystycznego Cz echTourism. Reprezentują oni inst ytucje, któr e z ajmują się promowaniem walorów tur ystycznych Słowacji i Czech na terenie Polski.

I ja zachęcam do odwiedzenia mojego rodzin-nego kraju – Słowacji – i z apraszam do lektur y wypowiedzi Jána Bošnoviča.

Cyril Bedlovič

konsultant

Drodzy Czytelnicy!

OD REDAKCJI 1PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

fot.

O. D

udek

P.o. redaktora naczelnegoMałgorzata Chuchla

tel. kom. +48 602 463 214e-mail: m.chuchla@elamed.pl

Konsultant/marketingCyril Bedlovič

tel. kom. +48 691 059 749e-mail: c.bedlovic@elamed.pl

KorektaEwa Stawiarska

Redaktor technicznyMarcin Korus

Projekt, skład, łamanie,przygotowanie do druku

Adam Adamowicz

Konto bankowePKO BP SA I o/Katowice

PL 35 1020 2313 0000 3302 0133 8490SWIFT: BPKOPLPW

Adres redakcjiWydawnictwo Elamed

40-203 Katowice, al. Roździeńskiego 188tel. +48 32 788 51 61fax +48 32 203 93 56

Wydawca

Wydawnictwo Elamed40-203 Katowice, al. Roździeńskiego 188tel. +48 32 258 03 61, +48 32 781 00 77

fax +48 32 203 93 56e-mail: elamed@elamed.pl

www.elamed.pl

DrukDrukarnia

Częstochowskie Zakłady Grafi czne Sp. z o.o.

Nakład: 40 000 egzemplarzy

Wersja elektroniczna dostępna na portaluwww.expertia.pl

Redakcja nie odpowiada za treść reklam, ogło-szeń i artykułów sponsorowanych oraz wszel-kich materiałów powierzonych, tj. prezentacji,

przeglądów itp. Wydawca ma prawo odmówić zamieszczenia reklam i ogłoszeń, jeżeli ich

treść lub forma są sprzeczne z charakterem pisma lub interesem wydawcy.

Przedruk, kopiowanie lub powielanie w ja-kiejkolwiek formie, w części lub całości bez pisemnej zgody Wydawnictwa Elamed są

całkowicie zabronione.

Foto na okładceShutterstock, SACR

Od redakcji ......................................................................................1

Słowacja w pigułce ....................................................................3

Słowacja w strefi e EURO od 1 stycznia 2009 r. ....4

Bratysława – perła Dunaju ..................................................6

Odkryj żyliński kraj – klejnot Słowacji .....................8-9

Region Orava ..............................................................................10

Region Kysuce ............................................................................12

Halušky – narodowa potrawa Słowacji ...................13

Region Liptov ..............................................................................14

Region Turiec...............................................................................15

Region Horné Považie ..........................................................16

Słowackie Tatry .........................................................................18

Okolice Popradu .......................................................................20

Zamek Bojnice: Poczuj się jak nad Loarą ...............22

Nr 1/09 zima

..............................................................................................................................Indeks fi rmAquaCity Poprad

Cyrilovka

Expertia

21

12

13

Narodowe Centrum Turystyki Słowackiej II okładka

Jasenska Dolina

Kupele Bojnice

Racibor

15

23

11

Ski Bachledova

Sorea

Vratna

19

7

17

SPIS TREŚCI2

Drogowe przejścia graniczne:• Skalité/Zwardoń• Oravská Polhora/Korbielów• Trstená/Chyżne• Sucha Horá/Chochołów• Tatranska Javorina/Łysa Polana• Mnišek nad Popradom/Piwniczna Zdrój• Vyšný Komárnik/Barwinek• Podspády/Jurgów• Lysá nad Dunajcom/Niedzica• Kurov/Muszynka• Becherov/Konieczna

Ofi cjalna nazwa: Republika SłowackaData powstania państwa: 1 stycznia 1993 r.(rozpad Czechosłowacji)Ustrój: republikaSystem polityczny: demokracja parlamentarnaPodział administracyjny: 79 powiatów, 138 miast, 2883 miejscowości – gminMiasta w ojewódzkie (krajské mestá): Bratysła-wa, Trnawa, Nitra, Trenczyn, Żylina, Bańska By-strzyca, Preszów, KoszyceJęzyk państwowy: słowackiStolica: Bratysława (428 672 mieszkańców)Sąsiedzi: Republika Czeska, Rzeczpospolita Pol-ska, Ukraina, Republika Węgierska, AustriaPowierzchnia: 49 035 km2

Liczba mieszkańców: 5 455 000 Gęstość zaludnienia: 111/km2

Waluta: euro (od 1 stycznia 2009 r.)PKB per capita w 2008 r.: 16 436 USD

Zwardoń

Chyżne

ŁysaPolana

Barwinek

Warszawa415 km

Warszawa449 km

Warszawa465 km

Warszawa390 km

Katowice125 km

Kraków96 km

Kraków113 km

Katowice269 kmWrocław

317 kmWrocław362 km Kraków

188 km

SŁOWACJAwPIGUŁCE

Ważne informacje

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w BratysławieHummelova 4, 814 91 BratislavaRepublika Słowackatel. 00421/2/59490211, fax 00421/2/54413184

e-mail: bratampl@nextra.skwww.polskevelvyslanectvo.skWydział Konsularnye-mail: wydzialkonsularny@zoznam.sk

SLOVENSKÁ REPUBLIKA 3PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Od 24 sier pnia 2008 r . wszystkie ceny towar ów i usług na Słowacji są podawane w koronach sło-wackich SKK i euro (przeliczone po kursie 1 € = 30,126 SKK). „Podwójne” ceny będą obowiąz y-wać przez cały 2009 rok, ale jako pierwsza będzie podana cena w euro, a następnie cena w koronach słowackich SKK.

Produkcja już ruszyła!W przeciwieństwie do banknotów eur o, któ-re są dr ukowane pod bezpośr ednią kontr olą Europejskiego Banku Centralnego (w 12 róż-nych dr ukarniach), monet y są pr odukowane przez mennice posz czególnych państw. P ro-dukcja słowackich monet euro rozpoczęła się 19 sier pnia 2008 r . w jednej z najstarsz ych mennic na świecie, która znajduje się w miej-scowości Kr emnica w śr odkowej Słowacji (www.mint.sk). Mennic a w Kr emnicy działa bez przerwy od 17 listopada 1328 roku. Na sa-mym pocz ątku pr odukowane tu b yły jedne z najbar dziej war tościowych monet w Eur o-pie (kr emnicke dukat y – flor eny), któr e wy-bijano z 23,9-karatowego złota. W Kremnicy

wyprodukowano około 21,5 miliona florenów, a ich wartość dzisiaj to około 1 miliarda dola-rów amerykańskich.

Do 15 gr udnia 2008 r . mennic a w Kr emnicy musi wybić d la Narodowego Banku Słowac kie-go 500 milionów sztuk (2405 ton) słowac kich monet eur o – 2 €, 1 €, 50 centów , 20 centów , 10 centów, 5 centów, 2 centy i 1 cent. Miesięczna produkcja kremnickiej mennicy wynosi 150 mi-lionów monet.

Jakie będzie słowackie euro?Awers monet euro jest jednakowy we wszystkich krajach strefy EURO. Rewersy (strona narodo-wa) są natomiast inne w każdym z państw, które decydują, jakie sy mbole są tam z amieszczone. Rewers słowackich monet euro będzie następu-jący: na monetach 2 € i 1 € będzie słowacki po-dwójny krzyż na trzech wzgórzach (identycznie jak w her bie Republiki Słowac kiej), na mone-tach 50-, 20- i 10-centowy ch – Z amek Braty-sławski, a na 5-, 2- i 1-centówkach – tatrzański szczyt Kr ywań 2494 m n.p .m. (narodowa góra Słowaków).

OD NOWEGO ROKU SŁOWACJA STANIE SIĘ 16. CZŁONKIEM STREFY EURO, PIERWSZYM KRAJEM Z EUROPY WSCHODNIEJ.

Słowacja w strefi e

fot.

Shut

ters

tock

AKTUALNOŚCI4 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Powoli żegnamy koronęOd 1 gr udnia 2008 r . r ozpocznie się spr zedaż pakietu startowego, w którym będzie 45 słowac-kich monet euro o war tości 500 SKK (16,60 €). Wyprodukowanych zostanie 1,2 miliona pakie-tów startowych, które będzie można kupić w Na-rodowym Banku Słowac kim, w bankach oraz na pocz cie. Słowac kimi monetami eur o będzie można płacić dopier o od 1 st ycznia 2009 r oku, kiedy Słowacja ofi cjalnie wejdzie do strefy euro.

Okres przejściowy, kiedy będzie można na Sło-wacji płacić w kor onach słowac kich oraz eur o,

potrwa od 1 do 16 st ycznia 2009 r oku. Po tym terminie jedynym środkiem płatniczym na Sło-wacji będzie euro.

I ważna informacja d la wszystkich posiadają-cych słowacką walutę: słowackie monety będzie można wymienić do 30 czerwca 2009 r., a bank-noty – do 31 grudnia 2009 r. Będą się tym zajmo-wały banki komercyjne na Słowacji.

Opracował Ján Bošnovič

dyrektor Narodowego Centrum

Turystyki Słowackiej w Polsce

od 1 stycznia 2009 r.

Ważne daty związane z wprowadzaniem waluty euro na Słowacji

19 sierpnia 2008 r. ___ w kremnickiej mennicy rusza produkcja słowackich monet euro24 sierpnia 2008 r. ___ obowiązek podawania „podwójnych” cen – w euro i koronach słowackich1 grudnia 2008 r. _____rozpoczęcie sprzedaży startowego pakietu 45 słowackich monet euro1 stycznia 2009 r. ____ Słowacja wkracza do strefy euro – można płacić słowackim euro1-16 stycznia 2009 r. __ okres przejściowy – na Słowacji można jeszcze płacić także koroną17 stycznia 2009 r. ___ żegnamy słowacką koronę30 czerwca 2009 r. ___ ostateczny termin wymiany słowackich monet31 grudnia 2009 r. ____ostateczny termin wymiany słowackich banknotów

AKTUALNOŚCI 5PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Jest jedną z najmłodsz ych stolic świata pomimo tego, ż e należ y do najstarsz ych miast eur opej-skich. W cz asie sw ojej długiej, licz ącej ponad 2 tysiące lat histor ii była również (przez prawie 200 lat) stolic ą...Węgier. Jest co praw da niezbyt dużym (425 t ys. mieszkańców), ale tętniąc ym życiem now oczesnym miastem, w któr ym bo-gactwo histor ii pr zeplata się z now oczesnością. Zapraszamy na krótki spacer po Bratysławie.

Zamek BratysławskiNa skale , 85 m powy żej D unaju, usy tuowany jest Zamek Brat ysławski. Jego sy lwetka z 4 wież ami, przypominająca odw rócony stół, dominuje nad miastem. Z amek był koronacyjną siedzibą kr ólów węgierskich. W 1811 r. spłonął, a decyzję o jego re-konstrukcji podjęto dopier o w 1953 r . Dziś mieści ekspozycje Słowackiego Muzeum Narodowego oraz pomieszczenia reprezentacyjne władz Słowacji.

PERŁADUNA JUStare MiastoSchodząc ze wzgórza zamkowego, mijamy Katedrę św. Marcina, gdzie odbywały się koronacje królów węgierskich, i dochodzimy do najbardziej atrakcyj-nej cz ęści Brat ysławy, o największ ej koncentracji historycznych z abytków i inst ytucji kulturalny ch. Jest to idealne miejsce d la r omantyków, któr zy lubią przechadzać się wąskimi, krętymi uliczkami, odkrywając ślady dawnej pr zeszłości. Do S tarego Miasta wiedzie Brama Michalska, któr ej cz ęścią jest wieża z dachem w kształcie cebuli i tarasem widokowym. Z jej szczytu roztoczy się przed nami piękna panorama Starego Miasta.

Nowy MostSymbolem nowoczesności Bratysławy jest Nowy Most. Z restauracji UFO, usytuowanej na szczy-cie pylonu mostu, roztacza się wspaniał y widok na miasto, Austrię i okoliczne Małe Karpaty.

Na tur ystę, któr y z amierza spędzić w stoli-cy Słowacji więcej cz asu, cz eka jesz cze wiele atrakcji. Brat ysława moż e b yć r ównież miej-scem wy padowym do niedalekich naddunaj-skich stolic (Wiednia i Budapesztu) czy pobli-skich Małych Karpat.

Restauracja UFO

na szczycie pylonu

Nowego Mostu

fot.

Shut

ters

tock

Zamek Bratysławski wznosi się

85 m nad poziomem Dunaju

NA POŁUDNIOWYM ZACHODZIE SŁOWACJI, NAD DUNAJEM, U PODNÓŻA MAŁYCH KARPAT ROZPOŚCIERA SIĘ STOLICA KRAJU – BRATYSŁAWA.

Jedna z wielu

mosiężnych postaci

zdobiących Rynek

Główny i dochodzące

do niego uliczki

fot. Shutterstock

BRATYSŁAWA6 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Żyliński kraj to jeden z 8 krajów (odpowiedników naszych województw) Republiki Słowac kiej. Z aj-muje on malownicz e tereny jej północno-z achod-niej części i obejmuje regiony: Liptov, Orava, Kysu-ce, Turiec i Horné Považie. Każdy z nich ma swoje unikalne walory, które opisujemy na kolejnych stro-nach magazynu „Przystanek Słowacja“.

Kraina ta oferuje odwiedzającym prawie wszyst-kie atrakcje (z wy jątkiem dostępu do mor za), o jakich moż e mar zyć tur ysta. N a stosunkow o niewielkim obsz arze znajdziemy c ałe mnóstw o osobliwości: malownicze krajobrazy, wysokie góry, łąki, lasy, górskie strumyki, jeziora, unikalną faunę i fl orę – to wszystko tworzy niezmierzone bogac-two przyrody żylińskiego kraju.

Jeżeli do tego dodamy bogactwo form ukryte w ja-skiniach, liczne źródła leczniczych wód mineralnych i termalnych, a także zbiorniki wodne, to otrzymamy prawie doskonały obraz tego pięknego obszaru.

Miejsca warte odwiedzenia

RegionyLiptov, Orava, Kysuce, Turiec, Horné Považie

UzdrowiskaRajecké Teplice, Lúčky, Turčianske Teplice

Aquaparki Turčianske Teplice, Oravice, Bešeňová,Liptovský Trnovec (Tatralandia)

Najlepsze ośrodki wypoczynku zimowegoVeľká Rača, Jasná, Jasenská dolina,Martinské hole, Valčianska dolina,Kubínska hoľa, Oravice, Vratna, Zuberec,Malinô brdo, Racibor, Vitanova

Żyliński kraj zajmuje trzecie miejsce – po bratysławskim i preszowskim kraju – pod względem liczby • odwiedzających – w 2007 r. odwiedziło go 689 531 turystów. Region jest tradycyjnie ulubionym kierunkiem wyjazdów polskich turystów. Polska niezmiennie zaj-• muje 2. miejsce w s tatystykach odwiedzalności t ego obszar u. W 2007 r . Polacy s tanowili 30% wszystkich turystów zagranicznych odwiedzających żyliński kraj. Na obszarze żylińskiego kraju znajdują się 4 parki narodowe i 3 chronione parki krajobrazowe.• Drewniana wioska Vlkolínec (zabytek architektury ludowej) jest wpisana na listę kulturalnego dzie-• dzictwa UNESCO.Kraina słynie z licznych źródeł wód mineralnych i termalnych. Do dyspozycji turystów jest całe bo-• gactwo uzdrowisk i aquaparków, a także ośrodków zimowego wypoczynku.

Żylina nocą

Ważne informacje:

fot. Žilinský samosprávny kraj

LiptovLip ov

TuriecTuriec

KysuceKysucec OravaOravvaO

Horné PovažieHorné Považie

Bytča

Čadca

KysuckéNové Mesto

Námestovo

Tvrdošín

Dolný Kubin

RužomberokMartin

TurčianskeTeplice

LiptovskýMikuláš

Žilina

1

2

127

9

24

8

1

5

1 3

310

11

6

34

2

Žilinský kraj

ŽILINSKÝ KRAJ8 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

ODKRYJ

ŻYLIŃSKI KRAJ

– KLEJNOTSŁOWACJI

fot. SACR

fot.

Shut

ters

tock

fot.

Shut

ters

tock

fot.

Žilin

ský

sam

ospr

ávny

kra

j

Trencianskykraj

Žilinskýkraj

Bratislavský krajTrnavský kraj

Nitrianskykraj

Prešovský kraj

Košický krajBanskobystrickýkraj

CzechyPolska

Źródła termalne

w ośrodku spa

w Orawicach

Veľká Rača – jeden

z topowych ośrodków

narciarskich żylińskiego kraju

Sceneria uzdrowiska Lúčky Jasna: panorama

ŽILINSKÝ KRAJ 9PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Orawa jest najbar dziej na północ wy suniętym regionem Słowacji i z tego pow odu cz ęsto na-zywana jest Słowac ką S yberią. Walory r egionu to cz yste powietr ze, z drowe śr odowisko natu-ralne, zachwycająca przyroda oraz mnóstw o za-bytków histor ycznych. Odwiedz ającym O rawa oferuje szerokie możliwości uprawiania turystyki pieszej i r owerowej, agroturystyki, jazdy konnej, wspinaczki, sportów wodnych, wędkarstwa i my-ślistwa oraz spł yw r zeką na tratwach. A zimą można tu uprawiać nar ciarstwo zjaz dowe, bie-

OD NOWEGO ROKU SŁOWACJA STANIE SIĘ 16. CZŁONKIEM STREFY EURO, PIERWSZYM KRAJEM Z EUROPY WSCHODNIEJ.

Słowniczek: kontakt

Dobrý deň/Dobrý večer ____________________Dzień dobry/Dobry wieczórDovidenia _____________________________ Do widzeniaAhoj, Čau ______________________________CześćĎakujem _______________________________DziękujęNech sa páči ____________________________Proszę bardzoĽutujem________________________________Przykro miPrepáčte _______________________________PrzepraszamKoľko stojí? _____________________________Ile kosztuje?Kde je...? _______________________________Gdzie jest...?Kde môžem nájsť...? _______________________Gdzie mogę znaleźć...?Počkajte prosím __________________________Proszę zaczekaćKoľko je hodín? __________________________ Która godzina?Môžete mi ukázať cestu na mape? ___________ Czy możesz mi pokazać drogę na mapie?

REGIONORAVAgowe i tour owe. Największą atrakcją tur ystycz-ną r egionu jest majestat yczny Zamek Orawski , dostępny dla zwiedzających, który dominuje nad okolicą, dumnie prezentując się na ponadstume-trowej wapiennej turni.

W nie wielkiej od ległości od z amku (0,8 km), w miejscowości Oravský Podzámok, na miłośni-ków białego szaleństwa czeka Skipark RACIBOR (www.racibor.sk), kameralny ośr odek z dosko-nałymi war unkami do uprawiania nar ciarstwa z całą rodziną.

Zadymka nad

Zamkiem Orawskim

– największą atrakcją

turystyczną Orawy

fot.

Shut

ters

tock

Zamek Orawski

dominuje

nad okolicą

fot. Žilinský samosprávny kraj

ŽILINSKÝ KRAJ10 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

tel. +421 43 582 3353www.racibor.sk

Zapraszamy na narty do Orawskiego Podzamku

7 km tras

pensjonat Racibor

dośnieżanie ski serwis i wypożyczalnia sprzętu

4-osobowy wyciąg krzesełkowy

Kysuce to kraina zielonych lasów, górskich stru-myków i maleńkich wiosek, wciśnięta w zakątek między polską i cz eską granic ą. Region sł ynie z wielu powieści i legend. Tu ur odził się zna-komity słowac ki aktor Joz ef Kr óner. Bogactw o lasów, zwier zyny i smaczny ch ow oców leśny ch, drewniane domki na zielony ch polanach, małe

Słowniczek: problem

poletka i bezkr esne gór y, połącz one dr ogami, które do dzisiaj tętnią podkowami furmańskich zaprzęgów – to wszystko decyduje o atrakcyjno-ści tego obsz aru, sz czycącego się bogat ymi tra-dycjami kulturowymi i autent ycznym folklorem. W przeszłości region słynął z druciarstwa, które osiągnęło tu bardzo wysoki poziom artystyczny.

Przejazd

zabytkową kolejką

po trasie będącej

częścią dawnej

kysucko-orawskiej

kolei wąskotorowej

fot.

Žilin

ský

sam

ospr

ávny

kra

j

prvá pomoc ___________ pogotowie ratunkoweZavolajte políciu! _______ Proszę wezwać policję!Zavolajte lekára! _______ Proszę wezwać lekarza!Zavolajte sanitku! ______ Proszę wezwać karetkę pogotowia!nemocnica ____________ szpitalliek __________________ lekZablúdil som __________ ZbłądziłemV tom účte je asi chyba __ Chyba w tym rachunku jest błąd

REGIONKYSUCE

ŽILINSKÝ KRAJ12 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Halušky są jedny m z najbar dziej znany ch sło-wackich dań. Trudno sobie wy obrazić bez nich kulturę Orawy, Liptowa i okolic. Są traktowane jako nar odowe danie Słowacji, a jednocz eśnie są bardzo łatwe do wykonania.

Do przygotowania haluszek potrzebne są bar-dzo pr oste sur owce: ziemniaki, mąka i jajka. Starte ziemniaki miesz a się z mąką i jajkami – w ten sposób uz yskuje się półpł ynne ciasto , które w rzuca się do w rzątku mał ymi por cjami. Można do tej cz ynności wykorzystać drewnianą

deseczkę do krojenia, na której kładzie się ciasto i za pomocą łyżki zrzuca się z jej kraw ędzi małe kawałki ciasta o nier egularnym kształcie do na-czynia z wrzącą wodą.

Halušky można jeść z kiszoną kapustą, kwaśną śmietaną i twar ogiem, z makiem, jednak najpo-pularniejsze są bryndzové halušky , podawane z bryndzą, która nadaje im wyjątkowy smak, po-sypane skwarkami i szczypiorkiem, udekorowane koprem. Do takiej potrawy cz ęsto ser wuje się szklankę kwaśnego mleka.

Bryndzové halušky

fot.

Shut

ters

tock

HALUŠKYNARODOWA POTRAWA

SŁOWACJI

Słowniczek: jedzenie

potraviny ________ sklep spożywczyvečierka _________ sklep nocnyraňajky __________śniadanievečera __________ kolacja

čaj _____________ herbatahranolky _________frytkiDobrú chuť! ______ Smacznego!džús ____________ sok

pivo ____________ piwopolievka _________ zupavyprážaný syr _____smażony serknedliky _________ knedle

A

1 2 3 4 5 6

B

C

D

na trasie:

Z WIZYTĄ W SCHRONISKU SPRZĘT WSPINACZKOWY PIERWSZE KROKI

NURKOWANIE

PARALOTNIE

AKTY

WNY

WYP

OCZY

NEK

BIEG

PRZ

EZ M

IEJS

KĄ D

ŻUNG

LĘ

PARKOUR

KULINARIA 13PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Tu znajdują się jedne z najbardziej malowniczych naturalnych krajobraz ów w c ałej Słowacji. Jeśli lubisz piesz e w ędrówki, to Liptow jest właśnie miejscem d la ciebie . Znajdziesz tu wsz ystko: od spokojny ch spacer ów w poszukiwaniu cisz y po najbar dziej wy magające wy sokogórskie tra-sy pr zebiegające gr zbietami gór. Za bogactwem przyrodniczym nie pozostają w tyle zabytki kul-turalno-historyczne. Cały region jest wy jątkowo bogaty w zabytkowe budowle z różnych okresów

Słowniczek: fałszywi przyjaciele*

počut’ _______________ słyszećjahoda _______________ truskawkabezcenny _____________ bezwartościowyčerstvy _______________ świeżylistopad ______________ opadanie liści (poetycko)nekonečny ____________ nieskończony, bezkresny, bezmierny, bez graniczimný ________________ zimowymesto ________________miastomiesto _______________ miejscedroga ________________narkotykcesta ________________ droga

* Tym terminem określa się sło wa w języku obcym, które są podobne do słó w w naszym język u, ale znaczą coś innego.

Uwaga! Polscy turyści powinni unikać słowa „szukać“, gdyż jest ono podobne do słowackiego nieprzy-zwoitego słowa określającego stosunek płciowy.

REGIONLIPTOVhistorii, np. dworki szlacheckie. Najstarsze zabyt-ki histor yczne to r uiny śr edniowiecznych z am-ków. W wielu wioskach można spotkać z abytki architektury ludow ej, np . w e wsi Wilkoliniec (Vlkolínec) obok miasta Ružomberok (która zo-stała wpisana na listę dziedzictwa kulturalnego Unesco) oraz w Muz eum Naturalnym w Priby-linie. Unikalny dr ewniany kościół w Ś więtym Krzyżu jest jedną z największ ych dr ewnianych budowli w Europie.

Drewniane chaty

kryte strzechą

w zabytkowej wsi

Wilkoliniec, wpisanej

na listę dziedzictwa

kulturalnego

UNESCO

ŽILINSKÝ KRAJ14 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Snowtubing

Oświetlenie stoku

www.jasenskadolina.sk

7 wyciągównarciarskich

4-krzesełkowakolejka linowa

k łk na południeod Martina

ł d i

12km

bezpłatnyparking

b ł

Turiec, otoczony wieńcem gór Wielkiej i Małej Fatry, ze względu na sw oją malowniczość bywa nazywany „turcianskim ogr ódkiem”. Jego stoli-cą jest Martin, miasto o bogatej histor ii, będące centrum kulturalnym regionu. Doliny Blatnicka, Gaderska i Necpalska oferują różnorodne trasy turystyczne i rowerowe, a Jasenská i Valčianska Dolina oraz Martinské Hole – możliwości spę-

dzania wolnego czasu na nartach. Po trudach tu-rystycznych wędrówek czy całodziennej jeździe na nar tach cz y r owerze najlepsz ym balsamem dla zmęcz onego tur ysty są źr ódła termalne . W mieście Turčianske Teplice można skorzystać z ich dobroczynnych właściwości i nabrać ener-gii do dalszych eksploracji tego pięknego r egio-nu Słowacji.

Martinské Hole:

panorama

REGIONTURIEC

fot.

Shut

ters

tock

ŽILINSKÝ KRAJ 15PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Cały region ma głównie górski charakter , a po-nadto może się poszczycić bogactwem lasów, za-bytków kulturalno-histor ycznych i źr ódeł ter-malnych. To tutaj, jak głosi legenda, w wiosce Terchová, urodził się Juraj Janosik. Na obszarze tego regionu mieści się stolica żylińskiego kraju – Žilina. Pod zaborem węgierskim była ona pierw-szym słowac kim miastem, któr e miało sw oich

OD NOWEGO ROKU SŁOWACJA STANIE SIĘ 16. CZŁONKIEM STREFY EURO, PIERWSZYM KRAJEM Z EUROPY WSCHODNIEJ.

Ważne numery telefonów

Zintegrowany system ratunkowy 112

Policja 158

Straż miejska (Mestská polícía – cała Słowacja) 159

Pogotowie ratunkowe 155 lub 16 155

Straż pożarna 150

Pomoc drogowa (ASA Slovakia) 18 124

Informacja o numerach telefonów na terenie całej Słowacji 1181

Górskie pogotowie ratunkowe HZS (Horská záchranná služba) do wezwań z telefonów komórkowych

622 (płatne z sieci Orange) i 18300 (bezpłatne z sieci Eurotel)

Bezpłatne (na koszt abonenta) połączenie do Polski (PolandDirect) 0800 00 48 00

Numer kierunkowy na Słowację z Polski 00 421

Numer kierunkowy ze Słowacji do Polski 00 48

Numer kierunkowy do Bratysławy z terenu całej Słowacji 02

REGIONHORNÉ POVAŽIE

przedstawicieli w radzie miasta. Z abytkowym klejnotem kulturalnym regionu jest zamek Stre-čno, do któr ego można dopł ynąć na tratwach najdłuższą słowac ką r zeką – r zeką Vah ( Wag). W Dolinie Rajeckej znajduje się uzdrowisko Ra-jecké Teplice, w któr ym, dzięki źr ódłom w ody termalnej, można nabrać sił. O kolica ofer uje również ścieżki turystyczne i rowerowe.

Zamek Strečno

nad rzeką Vah

fot.

Žilin

ský

sam

ospr

ávny

kra

j

ŽILINSKÝ KRAJ16 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

prystanek_fin_podklad.pdf 22. 10. 2008 22:12:27

Słowackie Wysokie Tatry ofer ują nam panora-mę składającą się z takich szczytów, jak: Gerlach, Krywań (nar odowy sz czyt Słowacji), Ry sy cz y Łomnica, głębokie doliny lodow cowe (doliny Mięguszowiecka, Wielka i Mała Zimna), moreny i stawy (Sz czyrbskie i S kalne P leso). W okolicy znajdują się z abytkowe miejscowości (Kieżmark, Spiska Sobota, Poprad) i centra turystyczne (Stary Smokowiec, Szczyrbskie Pleso, Tatrzańska Łom-nica, Zdziar) z możliwością zakwaterowania.

Zimowe ograniczeniaWielbicielom w ędrówek górskich pr zypomi-namy, ż e w sez onie zimowy m wsz ystkie szla-ki wy sokogórskie powy żej schr onisk górskich w słowackich Tatrach są zamknięte dla turystów. Szlaki wy sokogórskie z amykane są na Słowacji sezonowo od roku 1980 z e względu na ochr onę przyrody i bezpieczeństwo turystów.

W okr esie zimowy m tur ystom udostępnione są szlaki pr owadzące do wsz ystkich schr onisk wysokogórskich oprócz Chaty pod Rysami, która znajduje się na wy sokości 2250 m n.p .m. W su-mie w okresie od 1 listopada 2008 r. do 15 czerwca 2009 r. w Tatrzańskim Parku Narodowym i Pie-

SŁOWACKIETATRYnińskim Parku Narodowym na Słowacji do dy s-pozycji tur ystów poz ostaje około 600 km szla-ków górskich z całkowitej liczby 746 km.

O zamknięciu szlaków informują tablice infor-macyjne. Z a niepr zestrzeganie pr zepisów gr ozi kara do 2000 SKK (66 euro) – około 230 PLN.

Tatry także dla niepełnosprawnychDodatkowo w sez onie zimowy m, jeż eli nie ma duż ej pokr ywy śnieżnej, otwar tych jest 8 szlaków dla osób niepełnosprawnych (łącznie ponad 31 km tras). Szlaki te są również idealne do spacerów z małymi dziećmi.

Chodzi o następujące trasy tur ystyczne: na Po-pradskie Pleso, na Hrebienok (Siodełko), do Bo-browieckiej i Cichej Doliny w Z achodnich Tatrach, na Zv erovkę, pr zez Roháčską Dolinę do Ťatliakovej Chaty, do Doliny Białej Wody i Ja-worowej Doliny w Tatrach Bielskich i w P rzeło-mie Dunajca. Budowa nowych szlaków kosztowa-ła około 200 tys. PLN (ok. 60 tys. euro).

Szlaki tur ystyczne d la niepełnosprawny ch oznakowane są piktogramem – w ózkiem inwa-lidzkim. P rojekt r ealizowany jest pod hasłem „Tatry bez barier”.

Wysokie Tatry

od słowackiej strony

Tatry bez barier

– droga na Hrebienok

Oznakowanie

tras dla

niepełnosprawnych

fot.

Shut

ters

tock

BĘDĄC W ZAKOPANEM, WARTO PRZEJECHAĆ PRZEZ ŁYSĄ POLANĘ,ABY ZOBACZYĆ, JAKIE SĄ TATRY Z TEJ DRUGIEJ STRONY.

fot.

SAC

Rfo

t. SA

CR

TATRY18 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Poprad to największ a podtatr zańska miejsco-wość po słowac kiej str onie, centr um admini-stracyjne regionu. W mieście znajdują się liczne obiekty kulturalne , hotele , r estauracje, obiekt y sportowe. Poprad ma świetne połączenia komu-nikacyjne z miejscow ościami podtatr zańskimi, może zatem stanowić bazę wypadową w Wyso-kie Tatry. Niedaleko stąd także do Słowackiego Raju i Niskich Tatr.

W promieniu 50 kilometrów od Popradu znaj-dują się czter y parki narodowe – każdy o innym charakterze – oraz liczne źródła termalne i mine-ralne, a także jaskinie.

Ekologiczny przykład dla świataTe wspaniałe warunki naturalne i olbr zymie za-soby naturalnej, bogatej w minerał y w ody geo-termalnej z adecydowały o powstaniu A quaCity

OKOLICEPOPRADU

– najbardziej ekologicznego ośr odka wypoczyn-kowego na świecie . Do ogr zewania wykor zy-stywana jest energia geotermalna uzupełniana przez energię słoneczną, uzyskiwaną z promieni słonecznych w olbr zymich, szklany ch fasadach z bateriami słonecznymi, umieszczonymi na z e-wnątrz centrum basenowego Blue Sapphire.

Przykład AquaCity dowodzi, ż e możliwe jest stworzenie ośrodka wypoczynkowego, w którym oferowane są luksusow e usługi o wy sokiej jako-ści, w pr zystępnych cenach, pr zy jednocz esnym ograniczaniu wpływu inwestycji na środowisko.

W ciągu niecałych pięciu lat AquaCity stało się znane na całym świecie ze względu na nowator-skie podejście do turystyki ekologicznej. Obecnie ośrodek odwiedza co r oku około miliona gości. Każdego dnia ograniczana jest emisja związków węgla do atmosfery przekraczająca 27 ton.

Bogactwo

tatrzańskiej natury

U stóp Tatr: Poprad

fot.

Shut

ters

tock

fot. www.poprad.sk

TATRY20 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09

Otwarte baseny termalne, rury, atrakcje wodne

Witalny świat: sauny, jakuzi,solarium, śnie¿ny raj...

Kryty basen p³ywacki (50 m), kryty basen dla dzieci, sauny parowe

Blue Sapphire:Nowe kryte baseny termalne z natryskami masuj¹cymi,chromoterapia

Krioterapia: zabieg maj¹cy na celu wzmocniæ zdrowie i kondycjê

Hotele Mountain View****Seasons***

Centrum Kongresowe

Restauracja High Tatras

Lobby bar, Café barVital bar, Fast food,The Hollywood Suite&Cocktail bar

Info: +421 52 7851 111Hotel: +421 52 7851 222 GPS: N 49.06071xE 20.30784

info@aquacity.skwww.aquacity.sk

Blue Diamond: ekskluzywne termalne baseny z natryskami masuj¹cymi i bary

Zamek Bojnice jest narodowym zabytkiem kultu-ry oraz siedzibą muzeum. Należy do najstarszych i najpiękniejszych zamków na Słowacji i jest czę-sto odwiedzany przez turystów z całego świata.

Od drewnianego grodudo bajkowego zamkuBojnice były królewskim majątkiem, przekazywa-nym w dziedziczne użytkowanie oddanym królo-wi wielmożom. Pierwotnie był to gród drewniany, odbudowany później z kamienia. Każdy z właści-cieli pr zebudowywał gr ód w st ylu sw ojej dob y. Ostatnim szlachec kim właścicielem z amku b ył hrabia Ján Pálff y, wielki miłośnik sztuki i zbieracz staroci, który w latach 1889-1910 dokonał pr ze-budowy grodu w stylu neogotyckim, wzorując się na zamkach w dolinie Loary we Francji. Przebu-dowa zmieniła gród w przepiękny zamek.

Dlaczego warto odwiedzićbojnicki zamek?Ważnymi cz ęściami z amku są: hrabiowskie mieszkanie z e Złotą S alą, tzw. Ś rodkowy Gród z Salą Marmurową i Salą Rycerską, kaplica, gro-bowiec rodziny Palffi ch i pieczara pod zamkiem. Do zwiedzania udostępnionych jest 20 sal i po-mieszczeń ur ządzonych w histor ycznym st ylu, zdobionych cennymi dziełami sztuki.

POCZUJ SIĘJAK NAD LOARA

Ulubioną atrakcją tur ystów jest zwiedz anie nocne. Przewodnik i klucznik ubrani w stroje hi-storyczne, światło świec, nastrojowa muzyka, de-gustacja wina w Złotej Sali – wszystko to tworzy tajemniczą atmosferę. A kulminacją pr zeżyć jest spotkanie z Cz arną Damą, Białą Panią Zamko-wą oraz ze straszydłami i duchami.

Okazji do świętowania ci u nas dostatekZamek tętni ż yciem pr zez c ały r ok. Odb ywają się tu okolicznościowe imprezy, takie jak: tydzień walentynkowy, festiwal duchów i straszydeł, boj-nickie lato kulturalne , dni r ycerskie, szlacheckie Boże Narodzenie czy Trzech Króli. Szczególnie uroczysty nastr ój towar zyszy zwiedz ającym z a-mek podcz as Ś wiąt Boż ego N arodzenia: każ dą salę zdobi wtedy przepięknie udekorowana cho-inka, z amek wy pełniony jest dźwiękami kolęd, a turyści mogą się spotkać ze Św. Mikołajem oraz z innymi postaciami biblijnymi.

A co oprócz zamku?Bojnice są takż e znanym uzdrowiskiem, w któ-rym lecz y się chor oby układu ner wowego i na-rządów r uchu. O bok z amku znajdują się ogr ód zoologiczny oraz kompleks basenów termalnych, gdzie można zr egenerować sił y i spędzić miłe chwile na beztroskim leniuchowaniu.

Bojnice

– romantyczny

zamek w stylu

grodzkiej

architektury

francuskiej

fot.

Shut

ters

tock

Motyw wieżyczki

w przyzamkowym

ogrodzie

fot. Shutterstock

JEDNYM Z NAJPIĘKNIEJSZYCH MIAST NA SŁOWACJI SĄ 5-TYSIĘCZNE BOJNICE, LEŻĄCE W POŁUDNIOWO-ZACHODNIEJ CZĘŚCI KRAJU, A ICH GŁÓWNĄ ATRAKCJĄ JEST ROMANTYCZNY ZAMEK.

BOJNICE22 PRZYSTANEK SŁOWACJA NR 1/09