Özel sektöre yönelik ar-ge ve yenilik destek programları

77
Özel Sektöre Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları 23 Haziran 2009, Bodrum Oğuz ÖZBAY Bilimsel Programlar Uzmanı

Upload: elaine-hunt

Post on 30-Dec-2015

50 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

Özel Sektöre Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları. Oğuz ÖZBAY Bilimsel Programlar Uzmanı. 23 Haziran 2009, Bodrum. TÜBİTAK. Temel İşlevleri Bilim ve Teknoloji politikalarını belirlemek ARAŞTIRMA Enstitüler ( MAM, SAGE, UME, UEKAE, .....) DESTEK Proje Destekleri : - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Özel Sektöre Yönelik Ar-Ge ve Yenilik

Destek Programları

23 Haziran 2009, Bodrum

Oğuz ÖZBAYBilimsel Programlar Uzmanı

Page 2: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

TÜBİTAKTÜBİTAK

Temel İşlevleri

Bilim ve Teknoloji politikalarını Bilim ve Teknoloji politikalarını

belirlemekbelirlemek• ARAŞTIRMAARAŞTIRMA

Enstitüler (MAM, SAGE, UME, UEKAE, .....)

• DESTEKDESTEKProje Destekleri :

Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB)

Bilim İnsanı Destekleri:Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı (BİDEB)

Sanayiye, Özel Sektöre yönelik AR-GE Destekleri:Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB)

Page 3: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

MisyonumuzMisyonumuz

Ülkemizin ekonomik ve sosyal refahını artırmak için,

özel sektör Kuruluşlarının araştırma – teknoloji geliştirme ve yenilikçilik yeteneği ile rekabet gücünü yükseltmek ve ülkemizde girişimcilik kültürünün oluşmasına katkıda bulunmaktır. TEYDEB, bu amaçla, ilgili kesimlerle işbirliği yaparak;

• Özel sektör kuruluşlarının, proje esaslı araştırma-teknoloji geliştirme faaliyetlerine kaynak ayırmalarını özendirecek, risk paylaşımlı destek mekanizmaları uygular ve geliştirir,

• Sanayi kuruluşlarının kendi aralarında, üniversitelerle ve araştırma kurumlarıyla ulusal/uluslararası işbirliği ve teknoloji transfer mekanizmaları oluşturmalarına katkıda bulunur,

• Ölçme, değerlendirme ve izleme sistemleri oluşturarak uygulama araçlarının etkinliğini ölçer, destek programlarının sosyo-ekonomik etkilerini analiz eder.

Page 4: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

VizyonumuzVizyonumuz

Ülkemiz özel sektör kuruluşlarının, araştırmateknoloji geliştirme, teknoloji yönetimi veyenilikçilikte uluslararası düzeyde rekabetçi biryapıya ulaşmalarına katkı sağlamak ve bualanda dünya çapında bilinen ve uygulamalarıörnek alınan bir kuruluş olmak.

Page 5: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Teknoloji Grupları: Alanlarındaki Ar-Ge faaliyetlerini değerlendirmek, desteklemek ve izlemek amacıyla kurulan birimlerdir.

Mali Denetim ve Sözleşmeler Müdürlüğü: Destek programlarının

mali faaliyetlerini yürütmek ve izlemek amacıyla kurulan birimdir.

• Makine, İmalat Teknolojileri (MAKİTEG)

• Malzeme, Metalurji ve Kimya Teknolojileri (METATEG)

• Elektrik, Elektronik Teknolojileri (ELOTEG)

• Bilişim Teknolojileri (BİLTEG)

• Biyoteknoloji, Tarım, Çevre ve Gıda Teknolojileri (BİYOTEG)

Page 6: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Ar-Ge Yenilik Faaliyetlerinde Kamu Destekleri

• Projelere hibe destekler

– TÜBİTAK

– DTM

– KOSGEB

– Sanayi Bakanlığı (Santez)

• Projelere kredi

– TTGV

• Vergi teşvikleri

– Gelir vergisi (193) ve Kurumlar vergisi (5520) kanunlarında yer alan Ar-Ge indirimi, 2001

– 4691: Teknoloji geliştirme bölgesi kanunu, 2001

– 5746 sayılı Ar-Ge Kanunu (12.03.2008/R.G.26814)

Page 7: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

7

1501 -Sanayi Ar-Ge Projeleri Destek Programı

1503 -Ar-Ge Proje Pazarı Destekleme Programı

1507 -KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı

1508 -Teknogirişim Destek Programı

1509 -Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı

2007’de başlatıldı

TEYDEB Destek Programları

Page 8: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

8

1508-TEKNOGİRİŞİM 1507-KOBİ AR-GE 1501-SANAYİ AR-GE

Fikrim var!

Firmamı Kurdum!

Artık Ar-Ge yapabiliyorum

Ar-Ge ile

yeni ufuklar

7. Çerçeve Programı

EUREKA

İkli ve Çoklu

İşbirlikleri

1503-PROJE PAZARLARI

Page 9: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

KİM BAŞVURABİLİR ?Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın firma düzeyinde katma değeryaratan ülkemizde yerleşik tüm işletmeler

DESTEK BİÇİMİHarcama yapıldıktan sonra hibe şeklinde destek

DESTEKLEME ORANIAr-Ge proje giderleri toplamının en fazla %60’ı

DESTEKLEME SÜRESİEn çok 36 ay

1501 - Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı

Page 10: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

1503 - Ar-Ge Proje Pazarı Destekleme Programı

AMACI Üniversite, araştırma kurumları veya sanayi şemsiye kuruluşlarının, proje fikirlerini hayata geçirmek için düzenleyecekleri ortaklık arayış toplantılarına finansal destek sağlamak

SAĞLANAN DESTEĞİN TÜRÜ VE MİKTARI Etkinlik kapsamında; Basım, Kırtasiye, İletişim, Haberleşme, Tanıtım, Konaklama/Seyahat giderlerine ilişkin olarak en fazla 15.000.- YTL ile destek verilmektedir.

KİMLER BAŞVURABİLİR? Üniversiteler, araştırma kuruluşları ya da sanayi şemsiye Kuruluşları,

Proje Pazarları, katılımcıların aktif olarak katılacak biçimde kurgulanmalı, bu kapsamda atelye çalışmaları, paralel oturumlar,katılımcıların proje önerilerini içeren sunumları ve proje ortaklıklarına yönelik ikili görüşme faaliyetlerini içermelidir.

Page 11: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

1507-KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programıİlk Ar-Ge’m !!!

AMACIKOBİ’lerin ilk iki projelerine avantajlı bir şekilde desteksağlayarak araştırma - teknoloji geliştirme ve yenilik projesiyapmaya özendirmek

SAĞLANAN DESTEĞİN TÜRÜ VE MİKTARIproje giderlerinin %75’i hibeProje bütçe üst sınırı 400.000 YTLProje (AGY101 ve AGY301) Hazırlama ve Hazırlatma Giderleriile Yeminli Mali Müşavir Giderleri de desteklenecektir.

DESTEK SÜRESİproje bazında en çok 18 ay

KİMLER BAŞVURABİLİR?TÜBİTAK’tan hiç destek almamış ya da en fazla bir projesidesteklenmiş KOBİ’ler başvurabilir.

Page 12: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

1508-TEKNOGİRİŞİM Destek Programı

AMACIGenç girişimcilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerinedayanan, nitelikli istihdam yaratma ve rekabet gücü potansiyeliyüksek iş kurma girişimlerinin desteklenmesi

KİMLER BAŞVURABİLİR?Lisans, Y. Lisans veya Doktora programını 5 yıl içerisinde tamamlamış genç girişimciler başvurabilir.

SAĞLANAN DESTEĞİN TÜRÜ VE MİKTARIen fazla 100.000 YTL; Destek oranı %75genel destek kalemleri + • Ofis ve işlik kira, su, elektrik, ısıtma, iletişim giderleri,• Yeminli mali müşavir ücretleri

DESTEK SÜRESİDestek süresi 12 ay

Page 13: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

1509 - Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı

AMACIEUREKA gibi işbirliği ağlarını kullanarak Avrupa ülkeleri

arasında pazar odaklı Ar-Ge projelerini yaratmak ve Avrupa çapındaki firmalar, üniversiteler ve araştırma kurumları arasındaki işbirliğini artırmaktır.

DİĞER PROGRAMLARDAN FARKI• Katılımcı ülkelerden bir veya daha fazla ortağı olması,• Proje destek süresinde kısıtlama olmaması,

SAĞLADIĞI FIRSATLAR• Uluslararası işbirliği yeteneğinin kazanılması,• Diğer uluslar arası programlara daha kolay erişim ve adaptasyon, • Uluslararası pazarlara erişim.

Page 14: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Sanayi Ar-Ge Destek Programları

Bilimsel ve teknolojik bilginin, ürüne, sürece,

yönteme veya sisteme dönüştürme

aşamalarında yapılan teknoloji ve yenilik odaklı

araştırma, geliştirme, iyileştirme, faaliyetlerine

ilişkin proje önerilerinin desteklenmesine yönelik

risk paylaşımlı destek programlarıdır.

Bilginin Teknolojiye

Teknolojinin Ürüne Dönüştürülmesi

Page 15: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

8080

6060

4040

2020

00

8080

6060

4040

2020

00

M YTL M YTL

0 1 5 10 15 20 250 1 5 10 15 20 25 YılYılYılYıl

Teknoloji ÜretimiTeknoloji Üretimi

Teknoloji TransferiTeknoloji Transferi

Mevcut TeknolojiMevcut Teknoloji

Ar-Ge Yatırımı Neden Farklıdır? (Teknoloji Temin Seçeneklerinin Kârlılığı)

Page 16: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Krizlerde Ar-Ge ile kurtuluş

Page 17: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

BTYK’nun 10 Mart 2005 tarihli 11. toplantısında Ülke kalkınma hedefleri de dikkate alınarak belirlenen 2013’de Ar-Ge harcamalarının Gayri Safi Yurt İçi Hasıla içindeki oranının %2 ve özel sektörün Ar-Ge harcamalarındaki payının %50 olması, diğer bilim-teknoloji destek programları ile birlikte bu programların da hedefidir.

(Ülkemizin 2005 yılı Ar-Ge Harcaması/GSYİH oranı %0,79 dur. Avrupa Komisyonunca bu hedef 2010 yılında GSYİH içindeki % 3 Ar-Ge payına ulaşılması hedeflenmekte (Yeni Lizbon Stratejisi) Şu an için bu oran bazı Avrupa ülkelerinde %3 ün üzerindedir.)

Destek Programlarının Hedefi

Page 18: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Sektörler Bazında Ar-He Harcamaları Oranı (%)

Özel sektörün, Ar-Ge harcamaları içindeki payı artıyor.

Ancak, hala AB ortalamasının 2/3’ü kadar.

Sektör 2002 2007ABD

(2006)AB27(2006)

TR 2013 Hedefi

Yüksek Öğretim 64 48 14 23 26

Özel Sektör 29 41 69 62 60

Kamu 7 11 12 14 14

Kaynak: TÜİK, OECD

Page 19: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Destek Programlarının Etkileri -1

Ar-Ge kültürü ve Ar-Ge yapılanmasının oluşturulması

Proje ve kaynak yönetimi yeteneğinin kazanılması

Bilgi kazanımların dökümante edilerek kalıcılığının ve sürekliliğinin sağlanması

Üniversite sanayi işbirliğinin oluşturulması

Ar-Ge yapabilmenin ve başarabilmenin verdiği moral ve özgüven

Ticari başarı

Yeni açılım olanakları

Page 20: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Destek Programlarının Etkileri -2

• Dünya pazarlarında rekabet edebilir başarılı firmalarımızın sayılarının artması,

• Bu firmaların rekabet güçlerini artırarak daha çok ihracat yapmaları,

• İthalatı azaltıcı yerli ürünler geliştirmeleri,

• Üretim teknolojilerini geliştirilerek verimliliklerini ve üretim kalitelerini artırmaları,

• Nitelikli işgücü istihdamının artırılması.

• Program ile yaklaşık 1,6 milyardolarlık bir Ar-Ge proje hacmi oluşturulmuştur.

Page 21: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

21

Ar-Ge Projelerinden Beklenen Hedefler

1. Yeni ürün geliştirilmesi

2. Ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi

3. Maliyet düşürücü ve standart yükseltici yeni tekniklerin geliştirilmesi

4. Yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi

1 ve 2 ürün geliştirme; 3 ve 4 süreç geliştirme

Page 22: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Projelerin Değerlendirilmesinde OECD tarafından hazırlanmış olan Oslo ve Frascati kılavuzlarındaki tanımlar ve kavramlar esas alınmaktadır.

Oslo Kılavuzu’na göre :

• Teknolojik açıdan yeni ürün,

• Teknolojik açıdan iyileştirilmiş ürün,

• Teknolojik süreç yeniliği

Sanayi Ar-Ge’sinin çerçevesini çizmektedir.

Yenilik ve Ar-Ge

Page 23: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

• Dünya İçin Yeni Bir Ürün Geliştirilmesi

• Ülke İçin Yeni Bir Ürün Geliştirilmesi

• Firma İçin Yeni Bir Ürün Platformu Geliştirilmesi

• Firma İçin Yeni Bir Ürün Geliştirilmesi

• Firmada Mevcut Bir Ürünün Yeni Modellerinin Geliştirilmesi

Ürün Yeniliği Sınıflandırması

Page 24: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

• Ürün Yeniliği

• Süreç Yeniliği

• Pazarlama Yeniliği

• Organizasyonel Yenilik

Yenilik ve Ar-Ge

DESTEK KAPSAMINDA

KAPSAM DIŞI

Page 25: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenen Ar-Ge ve yenilik aşamaları

Page 26: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

• Personel giderleri

• Alet, teçhizat, prototip, kalıp, yazılım ve yayın alımları

• Malzeme giderleri

• Proje personelinin seyahat giderleri

• Yurtiçi ve yurtdışı danışmanlık hizmeti ve diğer hizmet alımları

• Üniversitelere ve kamu ve özel sektör Ar-Ge kuruluşlarına yaptırılan Ar-Ge hizmeti giderleri

• Ulusal patent tescili, faydalı model tescili ve endüstriyel tasarım tescili ile ilgili giderler

Desteklenen Gider Kalemleri

Page 27: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Proje Değerlendirme ve İzleme Sistemi (PRODİS) e-Başvuru

27

https://eteydeb.tubitak.gov.tr

Page 28: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

28

e-Başvuru

Page 29: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenen Proje Örnekleri

• Uzaktan Lazerle Kaynak Prosesinin Geliştirilmesi• Projede yapılacak faaliyetler: Proje kapsamında

lazer ışınları aracılığıyla uzaktan (0,5-1,5 metre), temassız olarak metali metale kaynaklı birleştirme teknolojisini deneme amaçlı gerçekleştirilecektir.

• Ar-Ge ve yenilik unsurları: Yüksek güç üretebilen Nd:YAG, disk lazer üreteçli, robotik uygulamalı sistemler tasarlanarak kaynak mesafesinin 0,5-1.5 metreye çıkarılması hedeflenmektedir. Kaynak mesafesinin uzaması ile kaynaklanacak bölgelerdeki parça boyları kısalacak, geleneksel kaynak prosesinden kaynaklanan tasarım kısıtları ortadan kaldırılacak, fikstür ve jigler azaltılacak ve montaj hattında değişiklikler olacaktır.

Page 30: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenen Proje Örnekleri

• Krem Bal Üretimi• Projede yapılacak faaliyetler: Projede Türkiye’de

yaygın olarak üretimi yapılan ve tek başlarına süzme bal olarak kullanılamayan ayçicek, pamuk, narenciye, üçgül ve kanola gibi farklı bitkisel orijinlere ait balların kristalleşme özelliklerinin incelenmesi ve bu balların kontrollü koşullarda krem bal olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

• Ar-Ge ve yenilik unsurları: Kolayca kristalleştiği için süzme bal olarak kullanılamayan, farklı bitkisel ve coğrafi orijinlere sahip balların krem bal olarak değerlendirilip katma değerinin artırılması ve raf ömrü süzme bala göre daha uzun olan yeni krem bal ürünlerinin üretilmesi projenin yenilikçi yönünü oluşturmaktadır.

Page 31: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenen Proje Örnekleri

• Step Motor Sürücüsü Geliştirme• Projede yapılacak faaliyetler: Proje kapsamında 8

ampere kadar faz akımı ve 60V besleme gerilimi ile sürme yeteneği olan iki fazlı (bipolar) step motor sürücüsü tasarlanması ve prototip üretimi yapılması hedeflenmiştir.

• Ar-Ge ve yenilik unsurları: Kullanıcı tarafından uygulama programı (script) yazılarak kontrolör olarak da çalışabilme yeteneği olacak, böylece harici kontrol elemanı (PC, PLC) kullanımına gerek kalmayacaktır. RS232/RS485 üzerinden haberleşme yapabilme yeteneği olacak, bu sayede uzaktan yönetilebilecek ve izlenebilecektir. İki fazlı rotary encoder bağlanmasını sağlayan donanıma ve yazılıma sahip olacak, kapalı çevrim hareket kontrol sistemleri tasarlanmasına imkan verecektir.

Page 32: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenen Proje Örnekleri

• Seramik Karolarda Kullanılan Medium Üretimi• Projede yapılacak faaliyetler: Seramik ürünlerin

baskı kalitesinin pasta olarak ifade edilen kompozit organik sıvı içerisinde inorganik pigmentlerin homojen olarak elde edilen karışımın belirlediği açıklanarak, pasta malzemesinin de en önemli ve kritik girdisinin medium olarak ifade edilen organik malzemelerden elde edilen sıvı olduğu belirtilmiştir.

• Ar-Ge ve yenilik unsurları: yurtdışından ithal edilen mediumu oluşturan malzemelerin tesbit ve özelliklerinin araştırılması ve mediumun üretiminin gerçekleştirilmesi.

Page 33: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenen Proje Örnekleri

• İnsanların Üzerlerinde Taşıyacağı Bir Bilişim Sistemi Projesi (Uluslararası Proje)• Projede yapılacak faaliyetler: Avrupa çapında 37

ortağı olan "giyilebilir bilişim sistemleri" projesinde, haberleşme altyapısı, görüntü ve ses servislerinin oluşturulması faaliyetleri gerçekleştirilecektir.

• Ar-Ge ve yenilik unsurları: Proje çerçevesinde yeni bir sistemin standartları belirlenecek ve bu standartlara dayalı prototip ürünler geliştirilecektir. Türk firmasının Ar-Ge çalışmaları çoklu haberleşme sistemleri, kablosuz çoklu ortam iletişim katmanları yazılımı, ses-görüntü yönetim yazılımı, ses-görüntü sıkıştırma teknolojilerinin mobil sistemlere uyumlandırılması gibi karmaşık sinyal işleme, haberleşme algoritma ve protokollerinin geliştirilmesini kapsamaktadır.

Page 34: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenmesi Uygun Bulunmayan Proje Örnekleri

• Katı Yakıtlı Endüstriyel Kazan ve Besleme Sistemi• Projede yapılacak faaliyetler: Kağıt atıklarından

enerji elde edilmesi amacıyla endüstriyel tip bir kazanın geliştirilmesi ve kazana ait besleme siteminin kurulması

• Desteklenmeme Nedenleri: Proje konusu kazanın benzerlerine göre karşılaştırmalı bir üstünlüğünün bulunmaması, tasarım faaliyetlerinin rutin mühendislik uygulamaları olması, projenin Ar-Ge’den çok yatırım ağırlığı bulunması

Page 35: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenmesi Uygun Bulunmayan Proje Örnekleri

• Atık Su Arıtma Sistemi Geliştirilmesi• Projede yapılacak faaliyetler: Proje ile işletmede

proses suyundan kaynaklanan endüstriyel nitelikli atık suların arıtılması için bir biyolojik atık su arıtma sistemi geliştirilmesi planlanmıştır.

• Desteklenmeme Nedenleri: Proje konusu arıtma sisteminin benzerlerine göre karşılaştırmalı bir üstünlüğünün bulunmaması, tasarım faaliyetlerinin rutin mühendislik uygulamaları olması, projenin Ar-Ge’den çok yatırım ağırlığı bulunması

Page 36: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenmesi Uygun Bulunmayan Proje Örnekleri

• Yolcu Bilgilendirme Sistemi• Projede yapılacak faaliyetler: Proje kapsamında,

otobüs duraklarına ve otobüslere yerleştirilecek bilgilendirme ekranları ile yolcuların seyahat sürelerini daha kolay organize edebilecekleri, bu sayede toplu taşıma araç kullanımının arttırılmasının sağlanabileceği bir yolcu bilgilendirme sistemi geliştirilecektir. Bilgilendirme ekranında gereksinim duyulacak enerji ve aydınlatma için güneş enerjili homojen aydınlatma teknolojisinin kullanılması projenin bir diğer amacıdır.

• Desteklenmeme Nedenleri: Durakların güneş enerjisi ile desteklenmesi ve yolcu bilgilendirme sisteminin gerçekleştirilmesi birbirinden bağımsız uygulamalardır. Akıllı duraklar oluşturulması temel olarak bir altyapıyı sağlama çalışması olup, önemli bir yazılım tasarımı gerektirmemektedir.

Page 37: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenmesi Uygun Bulunmayan Proje Örnekleri

• Özlü Elektrod Tel Üretimi• Projede yapılacak faaliyetler: Fluks özlü kaynak

elektrodu üretilmesini sağlayacak sistemin firmada kurulması amaçlamaktadır. Bu amaçla temin edilen makinelerin fluks özlü elektrod üretimine uygun hale getirilmesi için makinelere yapılacak adaptasyon işlemleri, kullanılacak fluks karışımının belirlenmesi, vakumlu ambalajlama cihazı tasarlanması ve imal ettirilmesi.

• Desteklenmeme Nedenleri: Projenin ağırlığını, üretimin gerçekleşmesini sağlayan tamamlayıcı sistemlerin temin edilmesi ve devreye alınması oluşturmaktadır. Firma yapacağı yatırım için gerekli analiz ve etütleri yapmış, ihtiyaçlarını belirlemiş ancak proje için gerekli tasarım, analiz ve yönlendirme çalışmaları danışmanlık hizmetleri ile karşılanacaktır.

Page 38: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenmesi Uygun Bulunmayan Proje Örnekleri

• Yeni Bir Yöntemle Görüntü İşleme Sistemi Geliştirme Projesi• Projede yapılacak faaliyetler: Görüntü işleme

yazılımının güvenlik amaçlı kullanımından biri olan “Biyometrik Yüz Tanıma Sistemi” geliştirilecektir. Geliştirilmiş ve denemiş olan bir yüz tanıma kiti SDK (Yazılım Geliştirme Kiti) alınıp, bu SDK üzerine ilgili kişinin tanımlı olup olmadığı saptanacak, bu saptama ile ilgili önceden tanımlanmış işlemler yapılacaktır.

• Desteklenmeme Nedenleri: Proje çalışmasının birçok açıdan yurtdışına bağımlı olduğu, SDK'nın yurt dışı bir firmadan sağlanacağı, proje danışmanlığının da sürekli olarak aynı firmadan alınacağı, projenin arge içeriğinin hazır olan SDK yazılımını ürün haline dönüştürecek kamera ve bilgisayar yazılımının kurulması şeklinde olması.

Page 39: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Destek Programları’na yapılan proje başvuru içeriği :

• Bölüm A Proje ve Kuruluş Bilgileri

• Bölüm B Projenin Endüstriyel Ar-Ge İçeriği,

Teknoloji Düzeyi ve Yenilikçi Yönü

• Bölüm C Proje Planı ve Kuruluşun Altyapısı

• Bölüm D Projenin Ekonomik Yarara ve Ulusal

Kazanıma Dönüşebilirliği

• Bölüm E Proje Bütçesi

Proje Öneri Bilgileri

Page 40: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Proje İş-Zaman Çubuk Grafiği

Page 41: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Proje üçgeni ve AGY100 Proje Öneri Bilgileri

Zam

anM

aliyet

Kapsam

Proje Planı ve Kuruluşun Altyapısı

Endüstriyel Ar-Ge İçeriği Teknoloji Düzeyi ve Yenilikçi

Yönü

Proje Bütçesi

Başarılı proje, Kapsamını, belirlenen niteliklerde

zamanında ve hesaplanan

maliyet sınırları içinde

tamamlayabilen projedir.

Page 42: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Proje Başvurusunda Nelere Dikkat Edilmeli -1

• Projenin endüstriyel Ar-Ge içeriği ve yenilikçi yönü vurgulanmalı

• Projenin teknoloji düzeyi bilimsel/teknik literatür ve standartlar referans verilerek açıklanmalı

• Projenin hedef ve çıktıları net ve ölçülebilir biçimde başarı kriterleri tanımlanmalıdır.

• Projede kullanılacak yöntem ve teknikler açıklanmalı.

Page 43: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Proje Başvurusunda Nelere Dikkat Edilmeli - 2

• Proje süresi ve bütçesi gerçekçi tahmin edilmeli.

• Proje iş paketlerine bölünmeli, iş paketleri arasındaki ilişkileri iyi kurgulanmalı.

• Projeyi gerçekleştirmek için gerekli işbirlikleri ve hizmet alımları tanımlanmalı.

• Proje ekibi projeyi gerçekleştirebilir nitelikte oluşturulmalı.

• Değerlendirme sürecinde hakemlere proje faaliyetlerine ilişkin proje personelinin ve var ise teknik danışmanların sunum yapmaları.

Page 44: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenmeyen projeler

• Ar-ge ve yenilikçi yönü zayıf, fonksiyonel değişiklik içermeyen rutin mühendislik uygulamaları, sadece şekil ve estetiğe yönelik değişikliklerden ibaret projeler

• Altyapının iyileştirilmesine yönelik, üretim altyapısına yönelik yatırım ağırlıklı projeler

• Firmanın özgün katkısının sınırlı olduğu ya da hiç olmadığı projeler

• Proje ekibi nitelik veya nicelik olarak projeyi gerçekleştirecek yeterlilikte değil.

• Proje çıktısı ekonomik yarara dönüşebilir nitelikte

değildir.

Page 45: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

3 Boyutlu Değerlendirme

Proje önerilerini, her boyuta eşit ağırlık vererek3 boyutta değerlendirmek için geliştirilen

Tanımlara Bağlanmış Değerlendirme Ölçeği(Phrase-Anchored Rating Scale)(Likert Ölçeği – 1, 2, 3, ... yerine)

Her 3 boyut için ayrı ayrıÇOK İYİİYİİYİ DEĞİL / YETERSİZ

yönleri tanımlayan ifadeler / kavramlar / hükümler

Page 46: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Sanayi Ar-Ge Projeleri Değerlendirme Boyutları

1. Projenin endüstriyel Ar-Ge içeriği, teknoloji düzeyi ve yenilikçi yönü

2. Proje planının ve kuruluşun altyapısının proje için uygunluğu

3. Proje çıktılarının ekonomik ve ulusal kazanıma dönüşebilirliği

Page 47: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

105 ÜNİVERSİTEDEN

20.544 HAKEMLİK

2.817 ARAŞTIRMACIDAN OLUŞAN, SÜREKLİ BÜYÜYEN

HAKEM HAVUZU

Hakem Havuzu

Page 48: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Hakem/İzleyicilerin Üniversitelere Dağılımı

Page 49: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Destek Programları Kapsamında Hakem ve İzleyicilik Kullanımı

ARBİS’e kayıtlı hakemler görevlendirilmektedir.

2008 yılında 911 yeni hakem/izleyici görev almıştır.

Page 50: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

50

İzleme ve Destekleme Süreci

Dönem Raporu

TEYDEB Teknik ve Mali Uzman ön değerlendirmesi

İzleyiciDeğerlendirmesi

Mali Rapor

YMM Onayı AGY500

Ar-Ge Yardımı İstek FormuAGY300

Ar-GeFaaliyeti

Page 51: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

51

Ödeme Süreci

TEYDEB Uzman Değerlendirmesi Destek oranının ve miktarının tespiti

İzleyici RaporuAGY400

Dış Ticaret Müsteşarlığı uygunluk görüşü (1501)

Firmaya ödemeninyapılması

(1507) (1508)

Page 52: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme ProgramıFirma ayrımı yapılmaksızın temel destek oranı % 50 - %60

1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç ProgramıDestek oranı % 75

1508 Teknogirişim Destek ProgramıDestek oranı % 75

1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Destek Programı

Destek oranları; Büyük firmalar % 50 - %60 KOBİ % 75

Tüm programlarda “Ön Ödeme Sistemi” vardır

Destek Oranı

Page 53: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Projelerin Destek Süreci

Ar-Ge Yardımı İstek Formu (AGY300)

1. Dönem Raporu Ar-Ge Yardımı İstek Formu Hazırlama Kılavuzu

2. Mali Rapor Mali Rapor Hazırlama Kılavuzu 3. YMM Proje Harcamaları Değerlendirme ve Tasdik

Raporu (AGY500)

4. Proje Sonuç Raporu (AGY350) (projenin son döneminde)

Page 54: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Teknoloji ve Yenilik Teknoloji ve Yenilik DDestekestek

PProgramlarına İlişkinrogramlarına İlişkin İstatistiki İstatistiki

BilgilerBilgiler

Page 55: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

• 8.160 Proje Başvurusu

• Desteklenen 5.106 Proje

• Tamamlanan 2.678 Proje

• 806 Milyon Dolar Destek

• 1,2 Milyar YTL Destek ( 2008 yılı sabit fiyatlarıyla )

• 1,6 Milyar Dolar Ar-Ge Hacmi oluşturulmuş

(2,6 Milyar YTL 2008 yılı sabit fiyatlarıyla )

1995 Yılından Bugüne Ne Yapıldı?

Page 56: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

1995-2008 Yılları Arasında Önerilen Projeler (Birikimli)

• 8.160 Proje

• 3.826 FirmaKOBİ :3.437

BÜYÜK:389

KOBİ :5.633

BÜYÜK:2.527

Proje başvuruları

Page 57: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

1995-2008 Yılları Arasında Desteklenen Projeler (Birikimli)

• 5.106 Proje

• 2.428 FirmaKOBİ :2.112

BÜYÜK:316

KOBİ :3.311

BÜYÜK:1.795

Desteklenen projeler

Page 58: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Destek Programları Kapsamında Proje ve Firma Sayıları

Son 5 yılda (2004-2008)

Başvuru sayısı 4,5 katına

Toplam firma sayısı 4,7 katına

Yeni firma sayısı 5,2 katına

Page 59: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Sunulan,Kabul Edilen Harcama Tutarları, Hibe Destek Tutarı

2008 yılında Transfer Ödemesi;

Transfer Ödemesi Tutarı: 7,3 Milyon USD

2008 HedefleriSunulan Harcama Tutarı : 662 Milyon USDKabul Edilen Harcama Tutarı: 515 Milyon USDVerilen Hibe Destek Tutarı: 260 Milyon USD

Page 60: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Sunulan,Kabul Edilen Harcama Tutarları, Hibe Destek Tutarı (2008 Yılı Sabit Fiyatlarıyla)

2008 yılında Transfer Ödemesi;

Transfer Ödemesi Tutarı: 9,48 Milyon YTL

2008 HedefleriSunulan Harcama Tutarı : 860 Milyon YTLKabul Edilen Harcama Tutarı: 670 Milyon YTL Verilen Hibe Destek Tutarı: 313 Milyon YTL

Page 61: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Özel Sektör Ar-Ge ve Yenilik Destekleri

2008 yılında 185 Milyon USD hibe destek verilmiştir.

Page 62: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Özel Sektör Ar-Ge ve Yenilik Destekleri

2008 yılında 238,8 Milyon YTL hibe destek verilmiştir.

(Ödeme rakamları 2008 yılı sabit tutularak deflate edilmiştir.)

Page 63: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Karar Süreci, Desteklenen, Destekleme Oranı

2008 Hedefleri

Destek Kararı Verilen Proje Sayısı: 1.071 Teknoloji Gruplarında Görüşülen Proje Sayısı: 1.530

Page 64: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Destek Programlarına Önerilen Projelerin Şehirlere Göre Dağılımı

Toplam 61ilDiğer (41 İl): Afyon,Aksaray,Amasya,Balıkesir,Bartın, Bilecik, Bitlis, Bolu, Burdur, Çankırı, Çorum, Diyarbakır, Düzce, Edirne, Elazığ, Erzincan,Giresun, Hatay, Isparta, K.Maraş, Karabük, Karaman, Kastamonu,Kırıkkale, Kırşehir,Kilis, Malatya, Mardin, Muğla,Nevşehir,Rize, Samsun, Sinop, Sivas ,Ş.Urfa, Tokat,Trabzon,Uşak,Yalova, Yozgat, Zonguldak

Page 65: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Destek Programlarına Önerilen Projelerin Şehirlere Göre Dağılımı (İlk 20 Şehir)

Toplam 61ilDiğer (41 İl): Afyon, Aksaray, Bilecik, Bolu, Çanakkale, Diyarbakır Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, K.Maraş, Karaman, Kastamonu, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Mardin, Muğla, Nevşehir, Ordu, Osmaniye, Samsun, Sivas Şanlıurfa, Tokat, Trabzon, Yalova, Yozgat, Zonguldak

Page 66: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

66

Destek Programlarına Önerilen Projelerin Şehirlere Göre Dağılımı

31.12.2003 itibariyle Destek Programlarına Proje başvurusu bulunmayan iller

1995-2003 Destek Programlarına Proje başvurusu yapan iller

Page 67: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

67

Destek Programlarına Önerilen Projelerin Şehirlere Göre Dağılımı

31.12.2008 itibariyle Destek Programlarına Proje başvurusu bulunmayan iller

1995-2008 Destek Programlarına Proje başvurusu yapan iller

Page 68: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

68

1995-2008 Yılları Arasında Destek Programlarına Önerilen Projelerin Bölgelere Göre Dağılımı (%)

%22,6

%54,7

%13,7%3,5 %3,7

%0,3

%1,5

Page 69: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Önerilen Projelerin Teknoloji Alanlarına Göre Dağılımı

Page 70: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Desteklenmekte Olan ve Sonuçlanan Proje Sayıları (31 Aralık itibariyle)

2008 Hedefleri

Desteklenmekte Olan proje Sayısı: 1.600 Sonuçlanan Proje Sayısı: 476

Page 71: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

• Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı kurum kazancının ve ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır.

- Kurumlar ve Gelir vergisi kanunları uyarınca daha önce mükelleflere tanınan Ar-Ge harcamalarındaki yüzde 40'lık matrah indirimi yüzde 100'e çıkarılmıştır. Yapılacak Ar-Ge harcamalarının yüzde 100'ü yapıldığı yılda vergiden düşülecek, ayrıca bu gider amortisman yoluyla daha sonraki yıllarda vergi matrahından indirilecektir.

Ar-Ge Kanunu

Page 72: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

• Kamu personeli hariç Ar-Ge personelinin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin yüzde 80'i, doktoralı olanlarda ise yüzde 90'ı istisna kapsamına alınmıştır.

• Kamu personeli hariç Ar-Ge personelinin ücretleri üzerinden hesaplanacak sigorta primi işveren hissesinin yarısı, 5 yıl süreyle bütçeden karşılanacaktır.

Gelir Vergisi ve SSK İndirimi

Page 73: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

İLGİLİ MEVZUAT

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 10. Maddesi 1. fıkra a bendi

SORUMLU KURULUŞ

Mali Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı

KAPSAMKurumlar, yıl içinde yaptıkları Ar-Ge harcamaları tutarının %40’ı oranında hesaplayacakları Ar-Ge indirimini beyanname üzerinde kazançtan indirebileceklerdir.

------------------------------------------------------------ 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin

Desteklenmesi Hakkında Kanun’un 5 inci maddesi ile bu oran %100 e çıkarılmıştır.

Ar-Ge İndirimi

Page 74: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Sonuç…

• Hazır teknolojiyi taklit etme veya alıp kullanma

döngüsü sadece ülkeye değil, bizatihi sanayiye

pahalıya gelir.

• Teknolojiyi kendiniz üretmeniz ilk başta zor ve

pahalıdır, ama daha yüksek maliyetli bir gelecek

getiren kısır döngüden kurtarır.

• Günümüzde işletmelerin başarıları tesadüfi

olmaktan çıkmış olup, başarılar planlanarak

gerçekleşmektedir.

Page 75: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Sonuç…

• Firmalarımızın kendi ürünlerini tasarlamaları,

üretim teknolojilerine sahip olmalarında Ar-Ge

yapmanın zorunluluğu bulunmaktadır.

• Firmaların Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin teşvik ve

hibe desteklerden azami yararlanma konusunda,

gerektiğinde üniversitelerden veya deneyimli

yetkin kişi ve kuruluşlardan danışmanlık hizmeti

almaları önerilmektedir.

Page 76: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

TEYDEB İletişim Bilgileri

TÜBİTAKTeknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı(TEYDEB)

Atatürk Bulvarı No: 22106100, Kavaklıdere, ANKARA

Tel: (312) 467 18 01

Faks: (312) 427 43 05

e-posta: [email protected]

İnternet: www.teydeb.tubitak.gov.tr

Page 77: Özel Sektöre Yönelik  Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları

Teşekkürler...Teşekkürler...

[email protected]

www.teydeb.tubitak.gov.tr