Özel eĞİtİm

ÖZEL EĞİTİMÖZEL EĞİTİM

Özel Eğitimle İlgili Temel KavramlarÖzel Eğitimle İlgili Temel Kavramlar

Özel Eğitim Gerektiren Birey Kimdir ?Özel Eğitim Gerektiren Birey Kimdir ?

Özel Eğitim Nedir?Özel Eğitim Nedir?

Etiketleme ve Kullanılan DilEtiketleme ve Kullanılan Dil

Özel Eğitimde Yasal DüzenlemelerÖzel Eğitimde Yasal Düzenlemeler

Özel Eğitimin İlkeleriÖzel Eğitimin İlkeleri

SınıflandırmaSınıflandırma

NedenlerNedenler

Özel Eğitimin ÖnemiÖzel Eğitimin Önemi

Özel Eğitimde Gelecekteki EğilimlerÖzel Eğitimde Gelecekteki Eğilimler

ÖZEL EĞİTİMLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

ZedelenmeZedelenme

YetersizlikYetersizlik

Özür/EngelÖzür/Engel

Risk TaşımaRisk Taşıma

Zedelenme:Zedelenme:

Bireyin psikolojik, fizyolojik, anatomik yapısında geçici ya da kalıcı Bireyin psikolojik, fizyolojik, anatomik yapısında geçici ya da kalıcı

türden bir kayıp, yapı veya işleyiş bozukluğu durumudur.türden bir kayıp, yapı veya işleyiş bozukluğu durumudur.

(Beyinde,gözde,kulakta zedelenme)(Beyinde,gözde,kulakta zedelenme). .


ZedelenmeZedelenme

Yetersizlik:Yetersizlik:

Zedelenme sonucu organın işlevini yerine getirememesi durumudur.Zedelenme sonucu organın işlevini yerine getirememesi durumudur.

(Kulağındaki zedelenmeden dolayı işitememesi)(Kulağındaki zedelenmeden dolayı işitememesi)


Zedelenme:Zedelenme: Yetersizlik:Yetersizlik: Özür/Engel:Özür/Engel:

Bireyin yetersizlik yüzünden yaş,cinsiyet,sosyal ve kültürel faktörle-Bireyin yetersizlik yüzünden yaş,cinsiyet,sosyal ve kültürel faktörle-

re bağlı olarak oynaması gereken rolleri gereği gibi oynayamama du-re bağlı olarak oynaması gereken rolleri gereği gibi oynayamama du-

rumda kalmasına özür/engel denir. rumda kalmasına özür/engel denir.

(Kolları olmayanın kapıyı açamaması)(Kolları olmayanın kapıyı açamaması)


Risk Taşıma:Risk Taşıma: Halen bir yetersizliği belirlenemeyen ancak ileride yetersizlik gös-Halen bir yetersizliği belirlenemeyen ancak ileride yetersizlik gös-

terme olasılığı normalde beklenenden daha fazla olan çocukları ifade terme olasılığı normalde beklenenden daha fazla olan çocukları ifade

etmektedir. (Okul öncesi özel eğitim hizmetlerinin planlanmasında öne-etmektedir. (Okul öncesi özel eğitim hizmetlerinin planlanmasında öne-

mi ortaya çıkmaktadır)mi ortaya çıkmaktadır)


Özel Eğitim Gerektiren Birey:Özel Eğitim Gerektiren Birey:

Çeşitli nedenlerle, bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısındanÇeşitli nedenlerle, bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından

akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren birey akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren birey özel özel

eğitim gerektiren birey”eğitim gerektiren birey” olarak tanımlanmaktadır. olarak tanımlanmaktadır.

Özel Eğitim:Özel Eğitim:

Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak

için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim proğramları ve için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim proğramları ve

yöntemleri ile onların özür ve özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülenyöntemleri ile onların özür ve özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülen

eğitime eğitime özel eğitimözel eğitim denir. denir.

ETİKETLEME VE KULLANILAN DİLETİKETLEME VE KULLANILAN DİL

Kullanılan DilKullanılan Dil

Ne desek daha az örseleyici olur?Ne desek daha az örseleyici olur?

Dili özenle seçmek gerekli mi?Dili özenle seçmek gerekli mi?

Zihinsel Engelli Birey yerine Zihinsel Yetersizliği Olan BireyZihinsel Engelli Birey yerine Zihinsel Yetersizliği Olan Birey

Etiketlemenin Avantaj ve DezavantajlarıEtiketlemenin Avantaj ve Dezavantajları Belli hizmetleri alabilmeleri için etiketleme şart mı?Belli hizmetleri alabilmeleri için etiketleme şart mı?

Etiketlemenin alternatifi;öğrenme gereksinimlerine odaklanmadır.Etiketlemenin alternatifi;öğrenme gereksinimlerine odaklanmadır.

Okuma anlama becerilerinin geliştirilmesi vb.Okuma anlama becerilerinin geliştirilmesi vb.

ÖZEL EĞİTİMLE İGİLİ YASAL ÖZEL EĞİTİMLE İGİLİ YASAL DÜZENLEMELERDÜZENLEMELER

2916 sayılı Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar 2916 sayılı Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar Kanunu(1983)Kanunu(1983)

573 sayılı KHK (06.06.1997)573 sayılı KHK (06.06.1997)

ÖZEL EĞİTİMİN İLKELERİÖZEL EĞİTİMİN İLKELERİ

1.Özel eğitimi gerektiren tüm bireyler ilgi, istek, yeterlilik ve1.Özel eğitimi gerektiren tüm bireyler ilgi, istek, yeterlilik ve

yetenekleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmet-yetenekleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmet-

lerinden yararlandırılır.lerinden yararlandırılır.


2.Özel eğitime erken başlamak esastır .2.Özel eğitime erken başlamak esastır .


3.Özel eğitim hizmetleri özel eğitim gerektiren bireyleri sos-3.Özel eğitim hizmetleri özel eğitim gerektiren bireyleri sos-

yal ve fiziksel çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayırma-yal ve fiziksel çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayırma-

dan planlanır ve yürütülür.dan planlanır ve yürütülür.


4.Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitsel performansları dik-4.Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitsel performansları dik-

kate alınarak amaç, muhteva ve öğretim süreçlerinde uyarla-kate alınarak amaç, muhteva ve öğretim süreçlerinde uyarla-

malar yapılarak diğer bireylerle birlikte eğitilmelerine öncelikmalar yapılarak diğer bireylerle birlikte eğitilmelerine öncelik

verilir.verilir.

5.Özel eğitim gerektiren bireylerin her tür ve 5.Özel eğitim gerektiren bireylerin her tür ve kademedeki eğitimlerininkademedeki eğitimlerinin

kesintisiz sürdürülebilmesi için her türlü kesintisiz sürdürülebilmesi için her türlü rehabilitasyonlarını sağlayacakrehabilitasyonlarını sağlayacak

kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılır.kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılır.



6. Özel eğitim gerektiren bireyler için 6. Özel eğitim gerektiren bireyler için bireysel eğitim planı geliştirilmesi bireysel eğitim planı geliştirilmesi

ve eğitim programlarının bireyselleştirilerek ve eğitim programlarının bireyselleştirilerek uygulanması esastır.uygulanması esastır.


7. Ailelerin özel eğitim sürecinin her 7. Ailelerin özel eğitim sürecinin her boyutuna aktif katılımlarının sağ-boyutuna aktif katılımlarının sağ-

lanması esastır.lanması esastır.

8.Özel eğitim politikalarının geliştirilmesinde özel eğitim gerektiren 8.Özel eğitim politikalarının geliştirilmesinde özel eğitim gerektiren bireylerin örgütlerinin görüşlerine önem verilir. bireylerin örgütlerinin görüşlerine önem verilir.



9. Özel eğitim hizmetleri, özel eğitim 9. Özel eğitim hizmetleri, özel eğitim gerektiren bireyleri toplumla et- gerektiren bireyleri toplumla et-

kileşim ve karşılıklı uyum sağlama sürecini kileşim ve karşılıklı uyum sağlama sürecini kapsayacak şekle planlanır.kapsayacak şekle planlanır.

ÖZEL EĞİTİMDE SINIFLANDIRMAÖZEL EĞİTİMDE SINIFLANDIRMA Zihinsel YetersizlikZihinsel Yetersizlik

İşitme Yetersizliğiİşitme Yetersizliği

Görme YetersizliğiGörme Yetersizliği

Bedensel YetersizlikBedensel Yetersizlik

Dil ve Konuşma GüçlüğüDil ve Konuşma Güçlüğü

Özel Öğrenme GüçlüğüÖzel Öğrenme Güçlüğü

Duygu ve Davranış Bozukluğu Duygu ve Davranış Bozukluğu

OtizmOtizm

Üstün Zekalılar ve Üstün YeteneklilerÜstün Zekalılar ve Üstün Yetenekliler

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite BozukluğuDikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

ENGELLİ OLMA NEDENLERİENGELLİ OLMA NEDENLERİ

Doğum Öncesi NedenlerDoğum Öncesi Nedenler

Doğum Anı NedenlerDoğum Anı Nedenler

Doğum Sonrası NedenlerDoğum Sonrası Nedenler

Doğum Öncesi NedenlerDoğum Öncesi Nedenler Aile soyunda var olan kalıtımsal hastalıklarAile soyunda var olan kalıtımsal hastalıklar

Özellikle kalıtımsal hastalığı olan akrabalar arasındaki evliliklerÖzellikle kalıtımsal hastalığı olan akrabalar arasındaki evlilikler

Anne ve baba arasındaki kan ( Rh ) uyuşmazlığıAnne ve baba arasındaki kan ( Rh ) uyuşmazlığı

Kromozomsal nedenlerKromozomsal nedenler

Annenin doğum yaşının altında ya da üstünde bir yaşta hamile Annenin doğum yaşının altında ya da üstünde bir yaşta hamile kalması sonucu doğumlarkalması sonucu doğumlar

Hamilelik sırasında annenin sigara, alkol, uyuşturucu kullanmasıHamilelik sırasında annenin sigara, alkol, uyuşturucu kullanması

Hamilelik sırasında röntgen ışınlarına maruz kalmaHamilelik sırasında röntgen ışınlarına maruz kalma

Doğum Öncesi NedenlerDoğum Öncesi Nedenler Hamilelik sırasında yetersiz beslenmeHamilelik sırasında yetersiz beslenme

Hamilelik sırasında ateşli, bulaşıcı hastalık geçirmeHamilelik sırasında ateşli, bulaşıcı hastalık geçirme

Hamilelik sırasında kaza, aşırı stres, zehirlenme ve travmaya maruz Hamilelik sırasında kaza, aşırı stres, zehirlenme ve travmaya maruz kalmakalma

Hamilelik sırasında sağlık kontrollerinin ve yapılması gereken Hamilelik sırasında sağlık kontrollerinin ve yapılması gereken tedavinin yaptırılmamasıtedavinin yaptırılmaması

Hamile kalmadan önce ve hamilelik döneminde alınması gereken Hamile kalmadan önce ve hamilelik döneminde alınması gereken vitamin ve minerallerin eksikliğivitamin ve minerallerin eksikliği

Çok sayıda ve sık hamile kalınması veya doğum yapılmasıÇok sayıda ve sık hamile kalınması veya doğum yapılması

Annede yüksek tansiyon, kalp hastalığı, şeker hastalığı gibi Annede yüksek tansiyon, kalp hastalığı, şeker hastalığı gibi hastalıkların bulunması.hastalıkların bulunması.

Doğum Anı NedenlerDoğum Anı Nedenler Doğumun sağlık kuruluşunda, sağlık elemanlarınca gerçekleştirilme-Doğumun sağlık kuruluşunda, sağlık elemanlarınca gerçekleştirilme-mesimesi

Doğumun beklenen süreden önce ve güç olmasıDoğumun beklenen süreden önce ve güç olması

Bebeğin düşük doğum ağırlığı ile doğmasıBebeğin düşük doğum ağırlığı ile doğması

Doğum esnasında bebeğin travmaya maruz kalmasıDoğum esnasında bebeğin travmaya maruz kalması

Doğum esnasında bebeğin oksijensiz kalmasıDoğum esnasında bebeğin oksijensiz kalması

Doğum Sonrası NedenlerDoğum Sonrası Nedenler Doğum sonrası bebeğin ağır ve ateşli hastalık geçirmesiDoğum sonrası bebeğin ağır ve ateşli hastalık geçirmesi

Yeni doğan bebeğin sağlık kontrolünden geçirilmemesi ve gerekli Yeni doğan bebeğin sağlık kontrolünden geçirilmemesi ve gerekli testlerin yaptırılmamasıtestlerin yaptırılmaması

Bebeğin aşılarının düzenli olarak yaptırılmamasıBebeğin aşılarının düzenli olarak yaptırılmaması

Ağır doğum sarılığıAğır doğum sarılığı

Bebeğin yetersiz beslenmesiBebeğin yetersiz beslenmesi

Doğum Sonrası NedenlerDoğum Sonrası Nedenler Ev, iş, trafik kazalarıEv, iş, trafik kazaları

ZehirlenmelerZehirlenmeler

Doğal afetlerDoğal afetler

Ailenin ve çevrenin eğitimsizliği (cehalet)Ailenin ve çevrenin eğitimsizliği (cehalet)

Bireylerin ihmal ve istismar edilmesiBireylerin ihmal ve istismar edilmesi

ÖZEL EĞİTİMİN ÖNEMİÖZEL EĞİTİMİN ÖNEMİ Özel eğitim bireyin gelişimi, var olan yetenek ve gizil güçlerin ortayaÖzel eğitim bireyin gelişimi, var olan yetenek ve gizil güçlerin ortayaçıkması,çıkması,

Yetersizlik durumlarında ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde yeter-Yetersizlik durumlarında ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde yeter-lilik kazandırılması,lilik kazandırılması,

Bireyi başkalarına bağımlı hayat sürdürmesini önlemekBireyi başkalarına bağımlı hayat sürdürmesini önlemek

Bağımsız bir birey olarak yaşamını sürdürebilmesi için kişinin Bağımsız bir birey olarak yaşamını sürdürebilmesi için kişinin amacı-amacı-

na ulaşıp mutlu olması, na ulaşıp mutlu olması,

Ailenin ve toplumun refahı açısından çok önemlidir.Ailenin ve toplumun refahı açısından çok önemlidir.

ÖZEL EĞİTİMDE GELECEKTEKİ ÖZEL EĞİTİMDE GELECEKTEKİ EĞİLİMLEREĞİLİMLER

Fırsat EşitliğiFırsat Eşitliği

Tam KatılımTam Katılım

Bağımsız YaşamBağımsız Yaşam

Ekonomik Olarak Kendi Kendine YetebilmeEkonomik Olarak Kendi Kendine Yetebilme


Fırsat Eşitliği:Fırsat Eşitliği:

Yetersizliği olan bireyler,yetersizliği olmayan bireylerle eşit şans ve Yetersizliği olan bireyler,yetersizliği olmayan bireylerle eşit şans ve

fırsatlara sahip olacaktır.fırsatlara sahip olacaktır.

ÖZEL EĞİTİMDE GELECEKTEKİ ÖZEL EĞİTİMDE GELECEKTEKİ

EĞİLİMLEREĞİLİMLER Fırsat EşitliğiFırsat Eşitliği Tam Katılım:Tam Katılım: Yetersizliği olan bireyler yaşadıkları çevredeki ortamlarda bütün-Yetersizliği olan bireyler yaşadıkları çevredeki ortamlarda bütün-

leşme fırsatlarına sahip olacaklardır ve insanların sadece onların yeter-leşme fırsatlarına sahip olacaklardır ve insanların sadece onların yeter-

sizliklerini temel alarak ayrıştırmalarıyla ilgili her türlü girişimden koru-sizliklerini temel alarak ayrıştırmalarıyla ilgili her türlü girişimden koru-

nacaklardır.nacaklardır.


Fırsat EşitliğiFırsat Eşitliği Tam KatılımTam Katılım Bağımsız Yaşam:Bağımsız Yaşam:

Yetersizliği olan bireyler yaşamlarını nasıl sürdürecekleri konusun-Yetersizliği olan bireyler yaşamlarını nasıl sürdürecekleri konusun-

da seçim yapmada özgür iradesini kullanma yaşantısına ve kendisi ile da seçim yapmada özgür iradesini kullanma yaşantısına ve kendisi ile

ilgili verilecek kararlarda tam katılımcı olma fırsatlarına sahip olacaklar-ilgili verilecek kararlarda tam katılımcı olma fırsatlarına sahip olacaklar-

dır.dır.


Fırsat EşitliğiFırsat Eşitliği Tam KatılımTam Katılım Bağımsız YaşamBağımsız Yaşam Ekonomik Olarak Kendi Kendine Yetebilme:Ekonomik Olarak Kendi Kendine Yetebilme:

Yetersizliği olan bireylere tam gelir getirici iş ortamlarında, toplum-Yetersizliği olan bireylere tam gelir getirici iş ortamlarında, toplum-

da yada aile bireyleri içerisindeki herhangi bir gelir elde edilmeyen işlerda yada aile bireyleri içerisindeki herhangi bir gelir elde edilmeyen işler

de çalışma fırsatları sağlanacaktır.de çalışma fırsatları sağlanacaktır.

Özel eĞİtİm

Documents