Yrd. Doç. Dr. Ebru Taştekin

Özofagus hastalıkları

Özofagus 25 cm uzunluğunda Posterior mediastende Son derece esnek,

kastan oluşan bir tüp C6, T11-12 AÖS-ÜOS 3 adet fizyolojik darlık;

Krikoid hizası, Sol ana bronş hizası, Kardia

Özofagus histolojisi İçten dışa doğru mukoza,

submukoza, muskularis propria ve adventisya.

Özofagus ve rektumda seroza yok!

Mukozal epitel non-keratinize skuamöz epitel

Muskularis mukoza çoğu düz kas lifleri, arada çizgili kas lifleri

Özofagusun innervasyonu sempatik ve parasempatik (N. Vagus) Submukozada Meissner pleksusu ve Kas lifleri arasında Auerbach pleksusu

Fonksiyon…..

KONJENİTAL ANOMALİLER Ektopi mide, pankreas, sebase gl. Atrezi ve Trakea-özofageal fistül, En

sık görülen anomaliler…hayati tehlike Atrezi özofagusun lümeni yok Sıklıkla atrezi ile birlikte trakeo-özofageal fistül

özofagus anomalilerinin %90’ı Duplikasyon kistleri: Çok seyrek, alt

özefagusta, konj…Bronkojenik, pulm. sekestrasyon

Slide 18.1

A B

C D EEN SIK TİP

Vater sendromu Vertebra defektleri Anal atrezi, Trakeo-

Esophageal fistül Renal displazi,

(VACTERL C: Cardiac, L: Limb anomaly)

HER AN, HER YERDE SORULABİLİR….

MEKANİK BOZUKLUKLAR1- Webler (Perde), halkalar (A ve B) ve

stenoz

2- Hiatal herni

3- Divertikül

Web (Perde) Tanım…. ??? Peterson- Brown Kelly (Plummer-Vinson) sendromu

Orta yaş kadınlarda sık Üst özofagus segmentlerinde web- ring Demir eksikliği anemisi Disfaji Atrofik glossit

Özofagus Ca oranı yüksek

HER AN, HER YERDE SORULABİLİR….

• Alt özefagus, skuamokolumnar bileşke yerleşimli ring= B halkası= Schatzki halkası (bilinmeli!....)Disfaji

• Bileşke üzeri ring= A halkası

HALKALAR….A ve B

Web (Perde) ve halkalar

NORMAL

-Sliding Hernie-Rolling Hernie

Hiatal hernia A)Sliding herni:

Hiatus hernilerinin yaklaşık % 95’i 50 yaş ve üzerinde Sebepler doğumsal kısa

özefagus, intraabdominal basınç artışı yapan sebepler (kronik öksürük, kifoz, obezite) ve şiddetli özofajitler sonrası gelişen özofagial skarlar

En sık komplikasyonu gastro-özofagial reflü ve buna bağlı özofagus patolojileri

B) para-özofagial herni (Rolling): Hiatus hernilerinin % 5’i Özofagogastrik bileşkede

kalır, Genellikle büyük kurvatur

üzerinde midenin bir bölümü genişlemiş hiatusdan mediastene kayar.

3-Divertikül Özofagus duvarının lümenden dışarı

doğru kese şeklinde lokalize genişlemesi Gerçek divertikülde kese duvarında

özofagusun tüm duvar katları vardır. Üst ve alt Yalancı divertikülOrta Gerçek divertikül

NORMAL DİVERTİKÜL

3 şekilde olabilir.Pulsion (itme) divertikülü = Zenker divertikülü: YALANCI

Genellikle üst özefagus yerleşimli Üst özofagusta motor fonksiyon bozukluğu sonucu

oluşur.Traksiyon (çekme) divertikülü: GERÇEK

Genellikle orta özefagus yerleşimli Fibrozis ile karekterli mediastinal patolojiler (tbc, tm)

Epifrenik divertikül: YALANCI Alt özofagusta Diafragma hernisi ve gastro-özofageal reflü sonucu

YUTMA Yiyeceklerin posterior farengeal duvar

mukozasında sonlanan sinir uçlarını stimule etmesiyle başlayan refleks Yutma

Beyin sapında yutma merkezinden gelen impulslar farengeal sfinkterin gevşemesine, yiyeceklerin özefagus içine itilmesine ve peristaltizmin başlamasına sebep olur.

MOTOR BOZUKLUKLAR

Motor bozukluklar primer veya sekonderDiffüz özofageal spazm veya tirbüşon özofagus Özefagus gövde kaslarının motor bozuklukları,Nutcracker özefagus Periyodik, kısa süreli kasılıp gevşemelerAkalazya alt özefagus sfinkterinin gevşeyememesi

Akalazya Motor bozukluklardan en sık rastlanılanı

Kelime anlamı; gevşeyememe Alt özofagus gevşeyemediği için gıdalar mideye

iletilemez ve özefagusda birikir.

NORMAL AKALAZYA

Akalazya.. 3 anormal durum; (Triad….)

Alt özofagus sfinkterinde aperistaltizm, Yutma sırasında alt özofagus sfinkterinin

gevşeyememesi, Alt özefagus sfinkterinin dinlenme tonusunda artış

Akalazya.. Genellikle primer Primer: Distal özefagusta nitrik oksit ve

vazoaktif intestinal peptit içeren inhibitör nöronlarda fonk. bzk.

Sekonder: Nörotrop virüs enfeksiyonları Trypanasoma cruzi paraziti ile

oluşan ve myenterik pleksus hasarı oluşturan Chagas hastalığı

Çocuk felci, DM, malignite,amiloidoz

Akalazya..

Akalazya.. Beklenen komplikasyonlar

Sekonder özofajit, Kanama, Barret özefajiti, Displazi, Kandida özofajiti, Divertikül, Aspirasyon ve buna bağlı pnömoni

En ciddi komplikasyonu erken yaşta özofagus SCC gelişimi

Sistemik hastalıklarda görülen motor bozukluklar

Özofageal motor fonksiyon bozukluğu; Dermatomyozitis (proksimal), SLE (distal) Skleroderma (progressif sistemik sklerozis)

(distal)……TUS

(Sklerodermada Submukozada fibrozis, düz kaslarda atrofi, mukozada incelme)

Alkolik nöropati ve diabetes mellitusda

Özofagus varisi Portal hipertansiyonda; özellikle özofagus 1/3 alt segmentinde

submukozal venöz pleksusta dilatasyon ve varisler

Muhtemel sonuç Abondan kanamalar

Mallory-Weiss sendromu Şiddetli kusma nöbetlerine sekonder

gastroözofageal bileşkede longitudinal yırtıklar

Kadınlarda en sık gebelik sırasında, erkeklerde ise alkol alımı sonrasında

YENİ EKLEME… Bulimia Nervosa Boerhaave’s sendromu Şiddetli kusma

ve öğürme sonucu oluşan özofagus rüptürü

Lye Darlığı Genellikle trakea bifurkasyon bölgesinde Asit-alkali alımı sonucu oluşan koagülatif

nekroz ve fibrozis Özofagus karsinomu riski

ÖZOFAJİTLER

1- Enfeksiyöz özofajitler Fungal (candida vb.), viral (Herpes vb), bakteriyel, spiroket ve parazitik

2- Ekzojen kimyasallarla oluşan özofajit

3- Travmatik

4- Fiziksel ajanlarla olan özofajit: radyasyon, termal hasar

5- Hiatal herni ile olan özofajit

6- Reflü özofajit

CANDİDAMukozada hiperemi ve beyaz-sarı membranlar ile karakterize

HERPES SİMPLEKSKeskin sınırlı ülserler, dev hücreler ve nükleer inklüzyonlar ile karakterize

Reflü Özofajit

Özefagusun mide içeriği ile teması sonucu Sırt üstü yatan hastada alt retrosternal yanma,

…………. Endoskopi özefagus alt kısmı hiperemik ve

erozyone

Histolojik olarak bazal tabaka hücrelerinde hiperplazi Mukozada kalınlaşma, Epitelde eozinofil ve nötrofil lökosit

infiltrasyonu

Komplikasyonları: Barrett özefagus, peptik ülserasyon, fibröz striktür, motilite anormalliği

BARRETT İLE TANIŞTINIZ!...

Barret Özofagus Uzun süren gastro-özofageal reflünün bir

komplikasyonu (%10) Özofagus mukozasında yassı epitelin yerini

intestinal metaplazi gösteren kolumnar epitel alır Prekanseröz; !!!!!! Alt özefagus primer adenokarsinomları için en

önemli, tek risk faktörü…….iddialı Barret özefaguslu hastaların %5-10’unda

adenokarsinom gelişir

Z çizgisinde düzensizlik

TANI ENDOSKOPİK spesifik görünüm… PATOLOJİK Goblet hücreleri…

Özofagusun tümörleri Epitelyal tümörler:

Benign, Malign

Mezenkimal tümörler: Benign, Malign

Benign epitelyal tümörler Skuamöz papillom;

En sık görülen epitelyal benign tümör Etiyolojide HPV SCC için prekanseröz lezyon.

Polip; seyrek

Malign epitelyal tümörler Skuamöz hücreli karsinom Adenokarsinom Adenoid kistik karsinom Mukoepidermoid karsinom Adenoskuamöz karsinom Küçük hücreli karsinom Karsinoid tümör Malign melanom

Skuamöz Hücreli Karsinom Özofagus neoplazmlarının %95’i, tüm GİS

kanserlerinin %1’i Yaşlılarda ve erkeklerde sık Etiyoloji;

Sigara ve alkol alımı, sıcak yiyecekler, gıdalarda nitrözaminler, aflotoksinler, tütsülenmiş yiyecekler

Prekanseröz lezyonlar: Lye striktürleri, Plummer Vinson send., akalazya, divertiküller, çölyak hast., familyal tylosis, radyoterapi, papillom, kronik özofajit

(Familyal Tylosis =Palmoplantar hiperkeratosis)

% 55’i 1/3 orta, % 30’u 1/3 alt, % 25’i 1/3 üstte Genellikle sinsi seyirli, geç semptom Klinik progressif disfaji, kilo kaybı, anemi,

hematemez, melana

Adenokarsinom

Özofagus karsinomlarının %5-10’unu Alt 1/3 segmentinde Barret epitelinden köken alır

Mezenkimal tümörler… Özefagusun benign tümörleri genellikle mezenkimal…

BenignLeimyom: Özofagusun en sık görülen benign tümörü 1/3 alt kısımda NörofibromLipom

Malign LeiomyosarkomGIST

?

Aralık 2010- TUS Sternum arkasında ağrı ve yanma yakınmaları olan 55

yaşında kadın hastada endoskopide Z çizgisinde düzensizlik saptanıyor. Biopside yüzeyel eroziv değişiklikler, displastik kolumnar epitel ve inkomplet intestinal metaplazi görülüyor.

En olası tanınız nedir?

A- Herpes özefajiti

B-Barret özefagusu

C-Akalazya

D-Chagas hastalığı

E- Candida özefajiti

Nisan 2008-TUSBir kanser hastasında, özofagusun geniş alanlarının

gri-beyaz psödomembranla kaplanmış olması

durumunda aşağıdaki özofajit tiplerinden hangisi

düşünülmelidir?

A) Herpesvirus özofajiti

B) Radyasyon özofajiti

C) Koroziv alkali özofajiti

D) Kandida özofajiti

E) Sitomegalovirus özofajiti

Nisan 2009 TUS…1999,2001 (2 kez),2002, 2003, vs...Aşağıdakilerden hangisi özofagusta adenokarsinom

gelişmesinde en önemli risk faktörüdür?

A) Sitomegalovirus enfeksyionu

B) Alkali özofajiti

C) Barrett özofagusu

D) Akalazya

E) Sıcak içecek alımı

Eylül 2006- TUSBarrett özofagusunda izlenen morfolojik değişiklikler

aşağıdaki patolojik olaylardan hangisine

örnektir?

A) Hiperplazi

B) Hipertrofi

C) Atrofi

D) Metaplazi

E) Anaplazi

Nisan 2005-TUS

40 yaşında hasta şiddetli bulantı kusma sonrası ani göğüs ağrısı ile başvuruyor. Plevral efüzyon ve deri altı amfizem belirleniyor. Olası tanınız?

A-AC kist hidatik rüptürü

B-Paraözefagial herni

C- Özefagus rüptürü

D-Pankreatit

E- Bronş rüptürü

Eylül 2002-TUS

İleri derecede reflü özefajitine bağlı olarak aşağıdakilerden

hangisinin gelişme riski daha azdır?

a. Özefageal ülser

b. Barret özefagusu

c. Skuamöz hücreli karsinom

d. Striktür

e. Kanama

Eylül 2004-TUS- Dahiliye

Özefagus üst kısmını tutarak disfaji yapması beklenen hangisidir?A) SLEB) Romatoid artritC) SklerodermaD) DermatomiyozitE) Sjögren sendromu