أ‌

داـىذ وـبسصی بثغ جیؼی

ثیتىطیش

اػ

بیوتکنولوژیضعیت محصوالت و

6102تغییر یافته ژنتیکی در جهان در سال

شخت

سین گدم دست

سین برزگسی

ػتبد سابا

کتس زحین حدادد

1396ػفذا

ب‌

ج‌

فسست هطالب

صفح عاى

1 ...................................................... یوـبسص یتىطیث یب وبسثشد یشیفشا یثشا یا یث خذبت

1 .............................................................................................................................. مذ

2 ..................................................... یتىطیث حلالت یشی وبس ث ؿشع دس 2016 ػب ػف مبى

دس ىتبس یی 185.1 سفت وـت شیص ث ثب آ یثبال تیمج سذ ادا 2016 دس یتىطیث حلالت وبؿت

2 ............................................................................................................ .ثبؿذ ی یخب ػح

2 ................... ػبصد ی بی 2016 ػب دس وذب لشف ث اسائ خت سا یبدیص تع یتىطیث حلالت

3 ................................. وذب لشف وـبسصا بفغ شیؼ دس ذیخذ یتىطیث حلالت ب یظی

یثشا یتىط یتش غیػش _اػت بفتی ؾیافضا ثشاثش 110 یجیتمش س ث 1996 ػب اص یتىطیث حلالت

3 .............................. ىتبس بسدیی 2.1 ؼبد وـت شیص ػح مذاس ثب _بید دس ؿذ الغ لج سد حل

4 .............. دذ ی وـت سا یتىطیث حلالت یكؼت وـس 7 تػؼ حب دس وـس 19 ؿب وـس 26

4 .... اػت داد اختلبف خد ث سا یتىطیث حلالت یثشا یخب ىتبس ضای و اص% 50 یتىطیث یبیػ

ػف ث مب حلالت اص ثؼذ و اػت وشد تلشف سا خب وـت شیص ىتبس ضای و اص% 41 ؿذ تیتشو كفبت

4 ....................................................................................... داسد لشاس د ستج دس% 47 ضای ثب وؾ

،یثشص) تػؼ حب دس یوـسب خضء وـس 5 دذ، ی وـت سا یتىطیث حلالت% 91 و ا وـس 5 اص

5 .................................................. ؼتذ( وببدا ىبیآش) یكؼت یوـسب اص وـس د ( ذ یآسطات

10 ............................. .وبسذ ی یتىطیث حلالت سا ىتبس یی 80 جبیتمش یالت یىبیآش دس وـس د

12 ....................... .دادذ سؿذ سا یتىطیث حلالت ىتبس یی 6/18 ~ ،یبػیال بیآػ دس وـس ـت

12 ............ پشداصذی یتىطیث رست وـت ث ىتبس 136000 اص ـتشیث دس چب اسپب یاتحبد دس وـس چبس

13 ................................................. دادذ ؾیافضا سا یتىطیث حلالت وـت ػدا یخث یمبیآفش

14 ..................... یفشآس یتغز غزا، دس لشف لبث یتىطیث حلالت یثشا ؿذ ذییتب یذادبیس تیهؼ

17 ............................. ثد 2016 ػب دس دالس بسدیی 8/15 ضای ث تب یتىطیث ثزس فشؽ یخب اسصؽ

17 ................................... ییا آة شاتییتغ یشیپز ذیتدذ ،ییغزا تیا دس یتىطیث حلالت ػ

19 ................................................... یتىطیث یبیضا اص یذ ثش دس وذ حذد ػب یلب اغ

19 ............................................................................. یآفش تح هی: یتىطیث حلالت ذیآ

21 ............................................................................................................................. دیت

1

وـبسصی یثیتىطی فشایشی وبسثشد بی ثی ای ثشاخذبت

ISAAA بیخالك

كفح 135: 52خالك

2016دس خب: طتیىی تغییش یبفت/ ثیتىطییت حلالت هؼ

خالك اخشایی: ISAAA ،52- 2016خالك

ی هؼیت خب( دس خلف 2015تب 1996ػبال )اص بی خذ اص خالك 20یه لذالی اص ISAAA 2016ای خالك

ISAAAػغ سییغ ثبصـؼت افتخبسی Clive Jamesثبؿذ و تػي یطتیىی تغییش یبفتی/ ثیتىطحلالت

تبیف ؿذ اػت.

مذ

ب تدبسی ػبصی شسی دس ساث ثوـبسصی ش ػب مبالتی ثیتىطیی فشایشی وبسثشد بی ثی ای ثشا خذبت

ای ػشی اص دػ ػشی ثیؼت یه ISAAAتـش ی وذ. خالك ISAAA بییب خالك ثیتىطیحلالت

یض االػبت 2017دس ثیتىطییشی تصیغ حلالت بیی اػت و آخشی االػبت خبی دس خلف ث وبس

)ای ػب تدبسی ػبصی(، هؼیت وـس، شایـبت دس خت افمت ثب حلالت 1996خغ آسی ؿذ اص ػب

دس دیب سا ثیتىطی آیذ چـ اذاص ای تىطی دس وـسبی داسای ػح صیش وـت حلالت ثیتىطی

ث دی ؼتجش دلیك ثدؾ اص خ بثؼی اػت و ثیؾ اص ث آ اسخبع ISAAAتذ ػبصی ی وذ. خالك ؼ

ث ػا تب شخغ ثشخؼت دس ISAAA، 1996دس ػب ثیتىطیاص صب ث وبسیشی حلالت دادا ؿذ اػت.

خلف ای االػبت ثبلی بذ اػت.

ای دس خلف حبیت اص یه ثیبی Noble Laureatesاص ایت یظ ای ثشخسداس اػت چ ثشای ای ثبس، 2016ػب

تـش وشد. ػبصب غزا Golden Rice حىیت اتمبدات دس ظشی اتمبدی آ ب ػی تىطی ثیتىطی

وـس 19)تـىی ؿذ اص 20 غزای ثی ای، وـسبی ش اذیـی حت، ػؼ تحمیمبتی لی تحذوـبسص

، تؼذ ؿذ اذ تب شػی ػ سثشای وـبسصی پبیذا 2030 وبس ثشب پب( دیش اػوبی ظش دس ساػتبی اتحبدی اس

ایى داـب بی ی ػ، ذػی داسی ایبالت تش ػب آیذ یب وتش اص آ سیـ و وذ. 10سا دس تغزی

2

و حلالت ذ دسیبفتذ تـش وشد ثیتىطیتحمیك دس خلف 900یه مب شسی اص تب و 1996اص تحذ

حیي تغییش یبفت طتیىی حلالتی و ث ؿی شػ تیذ ی ؿذ دس ؿشایي خشات احتبی ثشای ػالتی اؼب

ثیؼت ػب اخیش ػبثم دسخـبی اص ایت اػتفبد لشف دس ثیتىطیذاسذ. حلالت صیؼت یچ فشلی ثب

ثب یظی بی اكالح ثیتىطیث دػت آسد اػت. ؼ بی آیذ ی تاذ اص ضی بی ؼتشد ای اص حلالت

ؿذ ثشای ثبصدی اسصؽ غزایی ثبال یض ایت لشف غزایی حیي صیؼت ثشخسداس ثبؿذ.

ثیتىطیدس ؿشع ث وبس یشی حلالت 2016مبى ػف ػب

طحکتاز دز س هیلیى 1/185 ت زفتيهقبلیت باالی آى با ب شیس کشاداه زد 2016دز بیتکلضیکاشت هحصالت

جای هی باشد.

1/185وـس 21، 2016/ تغییش یبفت طتیىی دس ػب ثیتىطی تدبسی ػبصی حلالت یه ػب ثؼذ اص دی د

ؼجت ثیی ىتبس 7/179% اص 3یی ىتبسی یب ث ػجبستی 4/5افضایؾ )ثب سا ثیتىطییی ىتبس اص حلالت

ی ثبؿذ ث ثیتىطیوـت دادذ. ای ثیؼتی ػشی اص افضایـبت ش ػب ػح صیش وـت حلالت ( 2015ػب

د ثشاثش ثد اػت. سؿذی ؼبد داسای شخ ،ػب 20ػب اص آ 12س لبث تخی

یا هی ساشده 2016ئ ب هصسف کدگاى دز سال تع شیادی زا جت ازا بیتکلضیهحصالت

حل ثضسي )رست، ػیب، پج، وبال( زس وشد تب ضی بی اتخبثی ثیـتشی سا دس 4اص شص ثیتىطیحلالت

صیی بیی خد دس ثبصاس چغذسلذ، پبپبیب، وذ، ثبددب، ػیت ب خبی لشاس ثذذ. ای حلالت، اختیبس لشف وذ

. ػیت صیی چبسی غزای دس دیب د ثبصاس خاذ ؿذ سا ؿب ی ؿداس 2017دس یض ػیت صیی بیی و

ؿذی پػیذی ل ای ث . ػیت ب ػیت صیی بی مب ثبددب تشی ػجضی لشفی دس آػیب ی ثبؿذ

،ی تػي ػؼبت تحمیمبت ادب شفتی تاذ ػ ث ػضایی دس وبؾ ذسسفت غزا داؿت ثبؿذ. ث ػال،

ص اسصیبثی دس شح پیـشفت ای ا ساحلالتی اص خ ثشح، ص، ػیت صیی، ذ، خد، ثیب ػدای، خشد یـىش

. یب ی ػبصدحب تػؼ ثشای لشف وذب تع ػشه ای ثیـتشی سا ػی اخلف دس وـسبی دس بال احت داؿت

3

جدید دز هسیس هافع کشازشاى هصسف کدگاى بیتکلضی هحصالت یطگی ا

تب خاػت لبث آصبیؾ ثبؿذخذیذ ث كست یذای ثیتىطی اػت و كفبت حلالت ای ثؼیبس لبث تخ

ثشح ثشآسد ػبصد. ای حلالت دس ثی ػبیش حلالت ؿب ااع غزابی اكی اص خ سا وـبسصا لشف وذب

مب ث یشع ثیتىطیالیی غی ؿذ ثب ثتبوبست و او یض لبث وـت دس فییپی ثالدؽ اػت. ص

مب ث ثیبسی ب مب ث ثیتىطیذ مب ث پظشدی فصاسیی ثیتىطیػشخبسیی دس ابذا، ص

)ثیبع(، صیتد . ذ خد داسذ خـىی ثب حتی سغی تشویجبت دا ای تغییشیبفت دس اػتشایب ث كست لبث وـت

و مب ث ثیبسی دس ابذا Desiree Victoriaتحت ػا دس ایبالت تحذ آشیىب، ااع ػیت صیی ی ثبال ب ثبصدث

ثب پػیذی خیی و ػیت Maris Piper ثیبسی ثبدصدی بتذ یه ع ػیت صیی مب ث ؼتذثبدصدی

و اص ػجضی بی ثیتىطیصیی ثب اوشی آیذ و دس اتحبدی اسپب، خد ثیبی ػدای مب ث آفت خشد

دس 3ؿذ ثب اب یـىش مب ث خـىی دس ذ اذضی یب وبیب غی ، ی ثبؿذ دس ذجغ سغ پشلشف

اتحبدی اسپب اص خ حلالت ثیتىطی خد دس ثبصاس ی ثبؿذ.

با اک ب سسیع تسیي تکلضی دز دی بسابس افصایش یافت است 110ب طز تقسیبی 1996اش سال بیتکلضیهحصالت

تبدیل گسدید است. هیلیازد کتاز 1/2هقداز سطح شیس کشت هعادل

2016یی ىتبس دس 1/185تب 1996یی ىتبس دس 7/1اص ثیتىطیخبی صیش وـت حلالت مذاس ىتبس

پشػشػت تشی تىطی سد لج ثیتىطیثشاثشی داؿت اػت. ای ثبػث ؿذ اػت و حلالت 110افضایؾ تمشیجی

3/5 ث ػجبستی بسد ىتبسی یبیی 1/2( ػح صیش وـت 1996 -2016ػب ) 21دس ای الغ ؿذ دس صب اخیش ثبؿذ.

ث دػت آذ اػت. ثیتىطیییبسد خشیجی اص تدبسی ػبصی حلالت

4

زا کشت هی دد بیتکلضی کشز صعتی هحصالت 7کشز دز حال تسع 19کشز شاهل 26

دس حب تػؼ وـس 19الغ ؿذ اذ و ؿب ثیتىطیوـت حلالت صیش وـس 26یی ىتبس تػي 1/185

سا ثیتىطیوـت حلالت یی ىتبس( احی صیش 6/91% )54وـسبی دس حب تػؼ وـس كؼتی ثد اػت. 7

سا ؿب ی ؿد. ی ىتبس( ثشای وـسبی كؼتیی 5/85% )40دس مبیؼ ثب

زا ب خد اختصاص داد است بیتکلضی% اش کل هیصاى کتاز جای بسای هحصالت 50 بیتکلضیسیای

وـس ثدذ. 26الغ ؿذ تػي سد لج ثیتىطیچبس حل اكی: ػیب، رست، پج وبال تشی حلالت

صیش وـت سا ث خد اختلبف ی یی ىتبس ثبالتشی یضا ػح 4/91ثب مذاس ثیتىطیح صیش وـت ػیبی ػ

سا ؿب ی ؿد. اشچ ثیتىطییی ىتبس صیش وـت ثشای تب حلالت 1/185% اص و 50ث ای و دذ

ص ، اب ـب یذذ سا یی ىتبس( 7/91) 2015ػب ؼجت ث یه دسكذییه وبؾ بچیض ػح صیش وـت ػیب

ثش اػبع یضا ىتبس خبی صیش وـت حلالت فشدی، . ثجبت خد سا دس ثبصاس حفظ وشد اػتی ىتبس ی 4/91ثب یضا

ثدذ. ثیتىطیحلالت ء خض 2016% وبال دس 24% رست 26% پج، 64% ػیب، 78

% اش کل هیصاى کتاز شیس کشت جاى زا تصسف کسد است ک بعد اش هحصالت هقام ب علف کش 41صفات تسکیب شد

% دز زتب دم قساز دازد47با هیصاى

ىتبس خبی % یضا47كفت مبت ث ػف وؾ دس ػیب، وبال، رست، ید پج اس یه خلكیت ثشخؼت دس

وبؾ تبی ث وبؿت حلالت مب ث ػف وؾ ثب ظس حلالت ثب كفبت تشویت ؿذ )تشویجی اص كفبت ثد اػت.

.ث لع پیػتمبت ث حـشات، مبت ث ػف وؾ ب ػبیش كفبت(

5

یی ىتبس 1/185% اص 47یی ىتبس ثد و 5/86ث ػف وؾ ػح صیش وـت حلالت مب 2016دس ػب

. اص شفی دیش، ػح صیش وـت حلالت ثب كفبت ذسا ث خد اختلبف ی د ثیتىطیت خبی صیش وـت حلال

افضایؾ یبفت. 2016 ػب یی ىتبس دس 4/75تب 2015 ػب یی ىتبس دس 4/58% یؼی اص 29تشویت ؿذ تب

سا ؿب ی ؿد. ثیتىطیىتبس خبی صیش وـت حلالت 1/185% اص و 41ثب كفبت تشویجی، حلالت

دز حال تسع )بسشیل، کشزای ءکشز جص 5زا کشت هی دد، بیتکلضی% هحصالت 91کشز ال ک 5اش

آزضاتیي د( د کشز اش کشزای صعتی )آهسیکا کاادا( ستد

1/49یی ىتبس اػت ثؼذ اص آ وـسبی ثشصی ) 9/72ثب 2016آشیىب پیـش وـت حلالت ثیتىطی دس

( 1ؿى 1یی ىتبس( )خذ 8/10یی ىتبس( ذ ) 6/11یی ىتبس(، وببدا ) 8/23یی ىتبس(، آسطاتی )

% و ػح صیش وـت دیب سا تـىی ی دذ.91ىتبس، یی 2/168لشاس داسذ و سی سفت ثب

‌

6

، 2016دس دیب پیـش ثد اػت. دس ػب ثیتىطیاس دس تدبسی ػبصی حلالت 1996ایبالت تحذ آشیىب اص ػب

84/31ىتبس(، ػیب )یی 05/35رست ) . ؿبیی ىتبس حلالت اكی ثد اػت 73یب ث س تمشیجی 9/72

23/1ید )ؿب ثیتىطیمذاس ػح صیش وـت حلالت یی ىتبس( ی شدد. 70/3یی ىتبس(، پج )

اص پبپبیب وذی مب ث بچیضیػح یی ىتبس( 47/0 چغذسلذ ) یی ىتبس( 62/0، وبال )یی ىتبس(

USDAاسصیبثی ىتبس(ی ثبؿذ. 500/2ىتبس( ػیت صیی مب ث پػیذی ل ای دسی ) 000/1یشع )ش وذا

وبال ة یب ثیتىطیمجیت دسكذی ػ حل اكی )دپبستب وـبسصی ایبالت تحذ( ـب ی دذ و

دسكذ 93( پج ثب 2015دسكذ )بذ ػب 92رست ثب (، 2015دسكذ )بذ ػب 94ضدیه ث ة ی ثبؿذ: ػیب ثب

دس ایبالت تحذ آشیىب ػح صیش 2016دس ػب (. USDA, NASS, 2016( )2015ؼجت ث ػب )وتش اص یه دسكذ

7

% اص و ػح تحت وـت خبی سا ؿب ی ؿد 39یی ىتبس ثد اػت و 73حذد ثیتىطیوـت حلالت

فضایذ ػح صیش وـت سؿذ ػشیغ ی ثبؿذ. 2015 ؼجت ث ػبیی ىتبس ػح صیش وـت 9/70ـتش اص % ثی3

دس ػح وبؾ بچیض 2015ـب ی دذ و دس 2016/ تغییش یبفت طتیىی دس آشیىب دس ػب ثیتىطیحلالت

. تدذیذ لیت بی دس ذت صب و ثد اػتشثى ث لیت بی پبیی رست پج صیش وـت حلالت ثیتىطی

مجیت حلالت 2016خبی تدبست فؼب ثب وـسب ثشای تغزی احـب، پشداصؽ غزا یبص ث ػخت صیؼتی دس

ا ثبصشداذ. دثبس ث یذ 2015ػب ؼجت ث دسكذ افضایؾ 3دس ایبالت تحذ سا ثب ثیتىطی

خبی، ستج ییبسد ىتبس 1/185% اص و 27یؼی ثیتىطییی ىتبس ػح صیش وـت حلالت 1/49ثشصی ثب

،یی ىتبس 14/49ثشصی ثب ثیتىطید سا ثؼذ اص آشیىب دثبس ث دػت آسد. مذاس ىتبس وی صیش وـت حلالت

یی ىتبس ی ثبؿذ. 9/4یی ىتبس( یب ث ػجبستی افضایؾ ؼبد 2/44) 2015 جت ث ػبؼدسكذی 11یه افضایؾ

ثد اػت و 2016یی ىتبسی تب آ صب ثیـتشی مذاس افضایؾ دس ثی تب وـسبی دیب دس 9/4ای افضایؾ

ثیتىطیػح خبی تجذی وشد. حلالت دس ثیتىطیثشصی سا ث تس سؿذ پیـشفت دس صی حلالت

)رست یی ىتبس 7/15ثب ثیتىطییی ىتبس، رست 7/32ثب مذاس تمشیجی ثیتىطیوـت ؿذ ؿب ػیبی

و ػح صیش وـت ای ػ حل دس ثشصی یی ىتبس ی ثبؿذ. 8/0ثب تمشیجب ثیتىطیتبثؼتبی صؼتبی( پج

ثدذ. ثیتىطیدسكذ، حلالت 4/93یی ىتبس آ یؼی 14/49یی ىتبس تخی صد ؿذ اػت و 6/52

. بذ ایبالت ی ثبؿذدسكذ( 7/90) 2015دسكذی دس مبیؼ ثب ػب 7/2افضایؾ ؼبددسكذی یض 4/93شخ مجیت

IR/HTػیبی دسكذ تمشیجب ة الغ ؿذ. 4/93ثب یبی ثیتىطیخ مجیت ػ حل اكی تحذ ش

Intacta وؾ ب تىطی ثذ یبص ث ؿخ دس تید افضایؾ آفتكشف خیی دس خشیذ وـبسصا ث ػت دس ثی

دس دادس كؼت پشسؽ خن یبص ؿذیذ ؼتش ث تبی رست لشفی اػت. حجثیت پیذا وشد آ، ػح صیش وـت

ػق دذ. 2017وـس ى اػت وـبسصا سا ث وـت ثیـتش رست دس ػب

8

ثبلی 2016دس دیب دس ػب ثیتىطیآسطاتی ثؼذ اص آشیىب ثشصی ث ػا ػی وـس ثضسي تیذ وذ حلالت

یی 67/0یی ىتبس یؼی 82/23% اص ػح صیش وـت سا ث خد اختلبف داد اػت. ای وـس 13و بذ اػت

یی ىتبس 7/18دس ای وـس ثیتىطییی ىتبس وـت وشد. حلالت 49/24ثب 2015ىتبس وتش اص ػب

یی 38/0یی ىتبس ػح وبؾ یبفت پج ثب 74/4ثب ثیتىطی، یضا یـ ثبالی رست ثیتىطیػیبی

. ای وـس ػذتب ثخبش ػیب تب حذدی ثخبش وبؾ لیت خبی پج، یه وبؾ بچیضی دس ىتبس سا ؿب ی ؿد

ػذ ثدبؼبداؿت اػت. ؿشایي بػبصبس آة ایی ثشای وبؿت ذ ثیتىطییضا ىتبس صیش وـت حلالت

ثؼذ اص ذ وبؿت ػیب سا یض تحت تبثیش لشاس داد. اص شفی دیش افضایؾ وبؿت رست اػبػب ثخبش ؿشایي آة ایی

تدبسی ػبصی %، تػؼ 97دس آسطاتی دس ػح ثیتىطی. ثب حذاوثش تمشیت مجیت حلالت اػتؼبػذ ثد

ذ. ؿ خاذ یؼش ثب یظی بی خذیذ لالتشا ثب لشف ح ثیتىطیحلالت

دسكذی ؼجت 5یی ىتبس، یه افضایؾ 55/11ثب ػح صیش وـت ثیتىطیس ستج ثذی خبی حلالت دوببدا

، ستج چبس خبی سا 2015% بذ ػب 93شخ مجیت یبی ثشاثش ثب ثب یی ىتبس 95/10ثب 2015ث ػب

یی ىتبس(، ػیب 53/7وبال ) ،وـت داد ؿذذدس وببدا 2016و دس ػب ثیتىطیداساػت. چبس حل اكی

ثب ثشای ای ثبس ید مجیت(% 100ىتبس ثب 8000یی ىتبس( چغذسلذ ) 49/1یی ىتبس(، رست ) 08/2)

یی ىتبس 38/12( تب 2015یی ىتبس ) 74/11ىتبس( ثدذ. وـت وی ای حلالت یض اص 809ی و )ی

9

% داؿت. ای وـس دس ادا افضایؾ ػح صیش وـت وبال، ػیب رست، یضا وـت ای حلالت سا یض افضایؾ 5افضایؾ

اص شیك 2025یی ت وبال تب ػب 26ی تیذ شاب اػتشاتظیه خد سا ثاد وبال دس وببدا ث س فؼبال ثشداد.

تىطی بی اكالح حلالت دجب ی وذ. افضایؾ ػح صیش وـت ػیب ثخبش ػد ثخـی لیت ثبالی دا بی

اتب ثخبش لیت وتش بص ایض ای ثشای وبؿت رست ث خد ی سغ آ اػت. ثشای رست، افضایؾ لشف ثضی

آسد.

10%( دس 8ح صیش وـت پج )و ػشا ثب وبؾ وچىی دس ثیتىطی%( دس وبؿت پج 7ذ یه وبؾ خضیی )

یی وـبسص ریفغ 2/7% ـبش پزیشؽ تػي 96% ث 95ث ش حب افضایؾ مجیت اص داؿت. ث شا ذ سا م

ظبست ؼتش آصبیـبت یذای حذد مشسات صیؼت ایی دس وـس ثب خي ـی بی اكالح ؿذ ثشتىطی اػت. ای

اػت barnas_ barstarثیب وذ ط و ثیتىطیذ. خشد الغ ؿذ ، ػبد ثشثیتىطیؿذ اص حلالت

ی ثبؿذ. دس ثیؼت ػب 2017تحت ثبصثیی دذد اػت و ؿب تفبػیش ػی ثشای تشخیق حیي صیؼتی دس ػب

ث كست ثبم ی و دس آیذ ثیتىطی ؼشفی سػی خشد ؛دس سود ثد اػت آ زؿت تیذ خشد ثبصدی

ثش اػتفبد اص خشد سا احیب خاذ وشد ثب وبال ث سلبثت خاذ تىی% افضایؾ دذ، كؼت 25تب ی سادثبص تاذ

ثشای آصبیـبت یذای سد 2016. خد ثیبی ػدای مب ث حـشات تػي آطاغ تظیی دت دس ػب ثشخبػت

ػا ای وـس تیذ baleیی ت 35ذ ثؼیبس صیبد شغ وبؾ ثبصاس خبی پج، ثب تییذ ػافمت الغ ؿذ.

وذ دس دیب سا حفظ وشد اػت.

11

هی کازد. بیتکلضیهیلیى کتاز زا هحصالت 80 کشز دز آهسیکای التیي تقسیبا د

ثیتىطیسا خت كبدسات ی وبسذ، وـسبی حلالت ثیتىطیث خض ؿیی وبػتبسیىب و اس حلالت

9/4دسكذی یب 11ی وبسذ. ثشصی ثبالتشی افضایؾ فشآسی، تغزی التی ای حلالت سا اص خت خسان دس آشیىبی

سا ثیتىطی% اص ػح صیش وـت حلالت 27ث دػت آسد 2016سا دس ػب ثیتىطیىتبس اص حلالت یی

ثی وـبسصا حجثیت ث دسطی ثذ ؿخ وؾ تى آفتثخبش وبؾ لشف Intactaث خد اختلبف ی داد.

دسكذ دس ثشصی آسطاتی تمشیجب دس 4/93ثب یبی ثیتىطیدػت آسد اػت. شخ بی مجیت ػ حل اكی

تبثیش خـىی ؿذیذ لشاس شفت. تتحدس آسطاتی ثیی ثیتىطیػیب یبب ػح ثی لشاس داؿت اذ. دع

ػال ثش ای دس پبسائ، وبؾ خضیی دس ػح صیش وـت ػیب ث خبش سلبثت ثب وبؿت رست خت تبی تمبهبی تغزی ای

سص افض كؼت دس حب ؼتشؽ پشسؽ خن دس وـس ثد اػت. دس ىضیه، وبؾ وبؿت ػیب ث خبش وـىؾ

ث خبش لیت پبیی ثیتىطیػیب رست ،ثد اػت. دس اسئ ثیتىطیحلالت بؿی اص تجیغبت فی ػی

حلالت، ضی بی تیذ ثبال پیـشفت بی ػیبػی ثجت ثشای ثخؾ حجثبت ػیب دس آسطاتی، وبؾ یبفت. وبؾ

لیت پج چی اثشات فی دس آسطاتی، ىضیه وجیب داؿت.

11

تشغیت 2017دس ثشصی ى اػت وـبسصا سا ث وبؿت رست ثیـتش دس ػب شؽ احتبی كؼت پشسؽ خن داؼت

تدبسی ؿذ ؼتذ اتظبس ی ؼتذ دس حبحلالت خذیذی اوبیپتع ثیتىطی ثیبی مب ث یشع وذ.

بیؾسطاتی تػؼ ػیبی مب ث خـىی و او دس شح آص. دس آد ثشصی سا تحت تبثیش لشاس ثذذسد و التلب

اىب اػتفبد اص احی حبؿی ای و تحت تبثیش خـىی لشاس شفت اذ سا یؼش ی ػبصد. چی مجیت ػیت لشاس داسد،

خاذ ؿذ. ؼتشؽ ػح ، ػدذ الغ صیی مب ث خـىی ثشای وـبسصا دس افضایؾ ثبصدی وبؾ لیت تیذ

ثد اػت. احتب ادا ای سذ دس چذ افضایؾ تػؼ كؼت پشسؽ خن صیش وـت رست دس پبسائ وجیب ث خبش

خد داسد و ثخبش تمبهب اص شف ثشصی ؿیی ی ثبؿذ. دس تید مجیت رست ػب آتی ثب لیت ؼجتب صیبدتش رست

یی و تحت تبثیش لیت پبیی پج خب لشاس شفت اذ ى اػت ث حن ثبثت ؿذ لیت ب، سبوـافضایؾ ی یبثذ.

بذ رست و تح لیت بی پبیی دس د ػب اخیش ثد. خلكیبت حلالت دثبس ث هؼیت اـب ثششدذ؛

ذ دپزیش ثؼذ اص ػب یخؿب مبت وذ یه آػبیؾب خذیذ و ی تاذ دس مبث خـىی ػبیش تؾ ثیتىطی

ب خؼبست صیب خاذ ثد.

12

زا زشد دادد. بیتکلضیهیلیى کتاز هحصالت 6/18 ~شت کشز دز آسیا اقیاسی،

فیجش ػجبستذ اص و وـت داد ؿذذ آػیب الیبػی ثیتىطیحلالت داسای وـس 8دس ثیتىطیحلالت

: اػتتغیش ثد 2016دس ػب ثیتىطیخسان )رست وبال( غزا )رست ثبددب(. پزیشؽ ای حلالت ،)پج(

ث ؿذت تحت تبثیش لیت پبئی خبی پج ثدذ، دس حبی و پبوؼتب ثیتىطیذ چی دس صی تیذ حلالت

دس فییپی یتب ث ػت ثیتىطیرست صیش وـت خد سا حفظ وشدذ. م ثیتىطی یببس م پج

. دس اػتشایب ؿشایي آة افضایؾ یبفت اػت چی ؿشایي آة ایی بػتهبی صیبد ثشای خسان دا یس تمب

ػال ثش ای، اػت. ؿذ ثیتىطیوبال دس صی ایی بػت پغ اص د ػب خـىؼبی ثبػث افضایؾ وبؿت پج

ب ثشخسداس ؿذذ. وؾػفثب مبت ثؼیبس ثبال ث آفبت، حـشات Bolgar III / RR® Flexوـبسصا اص پج

ىتبس 700سا ث (تشخ -ػیع تشدؼیغ ب ثب شفت ؿذ اص ػی ثبوتشی خبوضی ث)ط Btثالدؽ وبؿت ثبددب

، خت تدبسی ؿذ دس آیذ، ث كست یذای دس حب Btداسای ط brinjalااع ختفی اص ثبددب افضایؾ داد

آصبیؾ ثشسػی ی ثبؿذ.

خد داسد، بس و بك ثبم یتب، پبوؼتب فییپیدس چی، ثیتىطیص بك ثبم صیبدی ثشای رست

صیی سا ث ػاػیت ،یتب، ثالدؽ فییپی خد داسد. دس چی، كبیغ غزایی تیذیدس ثیتىطیپج ثشای

تیذ ای حل، سد تخ لشاس دادذ.ثب سیىشدی تبص دس تحمیمبت، تػؼ چبسی جغ غزایی اكی

پبئی، ثب اثش آوشی آیذ ،یظی بیی ؿب ؿذی وتش و دس حب سد ث ثبصاس ؼتذ ثب ثیتىطیبی ػیت صیی

ػء تغزی سفغث غی ؿذ ثب ثتبوبست ثشح الییدس ثشاثش ثیبسی ثبدصدی، چی مبت وبؾ لذ خ

ذ وشد.وه خاآػیب الیبػی شػی دس

پسداشدهی بیتکلضیکتاز ب کشت ذزت 136000چاز کشز دز اتحادی ازپا وچاى دز بیشتس اش

-( ادا ی810MONسیذاد ثب وذ IR)رست ثیتىطی( چب ث وـت رست Eu-28چبس وـس دس اتحبدی اسپب )

ىتبس( 75ىتبس( وـسچه ) 138ىتبس(، اػاوی ) 7069ىتبس، پشتغب ) 129081اػپبیب ثب ؿب 2016دذ. دس ػب

اص 17% ثب افضایؾ ؼبدىتبس 19493. ثبثشای، یه تفبت لبث تخ دس سا ؿب ی ؿدىتبس 136363دس دع

دس اتحبدی اسپب دس اػپبیب وبؿت ؿذ ثد. ثیتىطیاص و رست 95. ثیؾ اص %خد داسد 2015 ؼجت ث ػب 116870

خبش ث سصا ثشای وـت رست مب ث آفتث ػت تلی وـب ثیتىطیدس اػپبیب اػاوی، افضایؾ وـت رست

13

بحی اص دس خـىؼبیپشتغب، ػال ثش لیت پبئی ثبصاس رست، رست اسپبیی ثد. دس د آفتدس اثش یدبد ؿذاخشاثی

. ای تح ث وبؾ و تیذ وذ ثیـتشی یضا رست ثد سا ث ؿذت تحت تبثیش لشاس داد Alentejoوـس پشتغب ث ب

.ؿذ ثیتىطیم رست وبؾ و م رست دس تید

-ضاسؽ بسهبیتی اص ػذ ثشآسد تمبهب ثشایث ػت ثیتىطی، وبؾ ذا وـت حلالت ثب ای حب دس وـس چه

تدی ثش ذی اص ضایبیو دس خؼ ایض وتش وـبسصا تب ػشبی داسایثد و IRرست دی دلیك دس خلف

ػبیش وـسبیی و ثؼذ اص اتـبس ، بذتبثیش لشاس داد ثد چی سبی سا تحت ی ؼباسا خت ؿذ. ثدذ IRرست

دس سبی 2016، دس ػب ثبثشای. ، اتخبة ؿذ ثدذذ طتیىیاكالح ؿ حلالت ثشای تػؼ دػتساؼ اتحبدی اسپب

وبؿت ـذ. ثیتىطیرست

ؼئ تىشاسی ذ اػت وحلالت كفبت خذی پزیشؽ دس ای وـسب ـشى ث ثیتىطیت اىب ؼتشؽ حلال

. ػال ثشای، رست مب ث خـىی IR/HTبی ختف رست بذ فبسیسا ثششف ی وذ؛ رست آفت دا خاسد

یبص ,WEMA خـىی اص پشط ثب كفت مبت ث آفت ثیتىطیدس ایبالت تحذ یه حل ـبث رست

شتفغ خاذ وشد. وـبسصا دس پشتغب سا

زا افصایش دادد بیتکلضیفسیقای جبی سداى کشت هحصالت آ

ػ، لش، ثسویبفبتغییشیبفت طتیىی سا اسد ثبصاس وشدذ و ؿب ، حذال چبس وـس دس زؿت حلالت 2016تب ػب

فبػ لش، بدس ثسویوـت حلالت ثیتىطی ثب ای حب، ث ػت تلف لت ػدا ی ثبؿذ.آفشیمبی خثی

یی ىتبس وـت وشدذ. 8/2سا دس ثیتىطیفشیمبی خثی ػدا حلالت آتب

سا وـت وـت حلالت ثیتىطی یی ىتبس 1ثیؾ اص 2016فشیمبی خثی یىی اص د وـس ثشتش اػت و دس ػب آ

، ثیتىطیرست سا دس لبس آفشیمب ث س ذا ؼتشؽ داد اػت. ػح صیش وـت ثیتىطیحلالت پزیشؽ داد

ؼجت ث ػب یی ىتبسی 29/2ص ا 16یه افضایؾ % سػیذ و ؼبد 2016یی ىتبس دس ػب 66/2ػیب پج ث

ی ثبؿذ. 2015

بی سبیی اص تحمیمبت ث اػبی تأییذی ،ویب، بالی یدشیاص پزیشؽ دس لبس دس حب لع اػت. ػ وـس ج خذیذی

ابذا پیـشفت لبث اتیپی، غب، یدشی، ػاصیذ ،فبػثسویبی و ؿؾ وـس دیش . دس حبحیي تغییش لؼیت دادذ

داؿتذ. ػ سد اص ای ثشای آبدی خت دسیبفت پزیشؽ تدبسی یس خت تىی آصبیـبت چذی ىبتخی د

14

دس خس تخ اػت و وـس حلالت خذیذی ی ثبؿذ. ،ایت غزایی دیذب حلالت ص، ثیب ػدای ػس اص

ضسػ آصبیـی ای ( WEMA) "رست ثب لشف ثی آة ثشای آفشیمب"خلكی _تبضایب تحت ظبست ـبسوت ػی

ای پزیشؽ ثشای رست چذ حذد ؿذ اص رست مب ث خـىی خد سا ث صیش وـت ثشد؛ دس ب حب وـس صاجیه

خد سا ث دػت آسد. ( مب ث آفت خـىیكفتی )

لبث لشف دس غزا، تغزی فشآسی ثیتىطیهؼیت سیذادبی تبییذ ؿذ ثشای حلالت

ثجت 1996وبؿت دس اثؼبد ثضسي دس ػب دس میبع وچه وبؿت ؿذذ 1994دس ااخش ػب ثیتىطیحلالت

ی حلالت اكالح ؿذ بی لبی ثشا( تأییذیEU+39-28وـس ) 40، دس دع 2016تب ػب 1994ؿذ. اص ػب

3768ذ. اص ای وـسب، دس وشدكبی حیي صیؼت شخیقت ضب ثبلشف ث ػا غزا /یب خسان طتیىی سا خت

یخه كذپش، ث غیش اص اكالح ؿذ بی طتیىی) اكالح ؿذ طتیىیحل 26 ساث ثب دستػي ؼئی لبی تبییذی

ػتفبد خساویثشای اسد 1777ب، . اص ای تبییذیدػتبسد اكالح ؿذ طتیىی كبدس شدیذ اػت 392( یب سص پت

753ؼتذ سی()اػتفبد ؼتمی یب ثشای فشآ تغزی ایثشای اػتفبد 1238، ذؼت ی(س)اػتفبد ؼتمی یب ثشای فشآ

دس 218(. رست ص ثیـتشی تؼذاد سیذادبی تبییذ ؿذ سا داسد )2حیي صیؼت ؼتذ )خذ دسثشای وـت یب سبیی

11سیذاد دس 38وـس(، وبال ) 11سیذاد دس 47وـس(، ػیت صیی ) 22سیذاد دس 58)وـس(، پغ اص آ پج 29

.لشاس شفت اذ وـس( 28سیذاد دس 35) وـس(، ػیب

ب سا داسد. ثؼذ اص ( ص ثیـتشی تؼذاد تبییذیEU-28وـس+ 26تبییذ دس 54) 603NKرست مب ث ػف وؾ سیذاد

آفت(، رست مب ث EU-28وـس+ 27تبییذ دس 53) GTS 40-3-2ػیبی مب ث ػف وؾ ث تشتیت آ

810MON (52 28وـس+ 26تبییذ دس-EU رست مب ث ،) 11آفتBt (50 28وـس+ 24تبییذ دس-EU رست مب ،)

(، EU-28وـس+ 23ذ دس تبیی 49) 21GA(، رست مب ث ػف وؾ EU-28وـس + 24تبییذ دس 50)1507TCآفت ث

تبییذ دس 12A (42-2704(، ػیب مب ث ػف وؾ EU-28وـس+ 24تبییذ دس 48) 89034MON آفترست مب ث

(، رست مب ث ػف وؾ EU-28وـس + 22تبییذ دس 41) MON 88017 آفت(، رست مب ث EU-28وـس+ 23

25T (40 28وـس+ 20تبییذ دس-EU رست مب ث )162 آفتMIR (40 28 وـس+ 21تبییذ دس- EU) داسای تبییذی

ی ثبؿذ.

15

16

‌

17

ثد 2016دالس دس ػب ییبسد 8/15تب ث یضا ثیتىطیاسصؽ خبی فشؽ ثزس

دالس ثد ییبسد corpnosis، 8/15 تػي ذ، تخی صد ؿثیتىطیلالت ، اسصؽ فشؽ خبی ح2016دس ػب

خت آشیىب ییبسد دالس 5/73اص 22ای ـب دذ % . (2015ؼجت ث ػب دالس ییبسد 3/15اص 3)افضایؾ %اػت.

دسآذ تخی صد ؿذ ثبصاس ثزس تدبسی خب اػت. دالس ییبسد 45اص 35 % 2016دس ػب حل خبی حفظ ثبصاس

ث تبیی ثیـتش دیش حلالت ثشداؿت ؿذ( ثیتىطی)غ تدبسی "حل پبیبی"ضسػ داسی خبی اص ثشداؿت

ؼتذ. ثیتىطیاص د ثشاثش ثضستش اص اسصؽ دا

تغییشات آة اییدس ایت غزایی، تدذیذ پزیشی ثیتىطیحلالت ػ

تغییشات آة ایی ػ ث ػضایی داؿتذ: تدذیذ پزیشی دس ایت اد غزایی، ثیتىطیحلالت

یی ت ثب اسصؽ 75 ،2015تب 1996بی دالس دس ػب ییبسد 8/167یی ت ثب اسصؽ 574افضایؾ تیذ حل

.2015دالس تب دس ػب ییبسد 4/15

.2015یی ىتبس تب دس ػب 4/19یی ىتبس، 174ثب رخیش 2015تب 1996بی حفظ تع صیؼتی دس ػب

ثتش صیؼت یه حیي تبی

4/37 ثب 2015تب 1996بی ب دس ػب( اص آفت وؾa.iبد تـىی دذ فؼب ) ویشیی 620ثب رخیش -

.2015تب دس ػب اص آ بد ویشیی

.2015تب دس ػب 1/6% تب 2015تب 1996بی دس ػب 1/8ب، رخیش %آفت وؾ اػتفبد اصثب وبؾ -

.2015تب دس ػب 4/18% تب ، 2015تب 1996س ػببی د 19% تب( یحیي صیؼت هشیت فر) EIQثب وبؾ -

ثشای یه ػب؛ خدسیی 9/11 حزف ؼبد، چیضی ویش ییبسد 7/26 تب 2015دس ػب 2COوبؾ یضا اتـبس

یی 65و دس دع بی آب خباد یی اص وـبسص و ػب 18 وه سػبی ث ه ث وبؾ فمش اص شیكو

.(Forthcoming، 2017)ثشوغ ثبسفت، سا ؿب یـد. اص فمیشتشی شد دس خب ؼتذ فش و

و تػي ثؼیبسی اص خاغ داـبی ػی دس « پبیذاس تػؼ»تاذ ث اػتشاتظی ی ثیتىطیثبثشای، حلالت

ییبسد 5/1 ی/ تیذ، دسسدذ ثشاخبص ی وه وذ؛ ث سی و سد تخ لشاس شفت اػتػشاػش خب

ثیتىطی. حلالت ثیـتشی یؼش خاذ ؿذب تع صیؼتی دبت خوی افضایؾ یبثذ و دس تید آ ىتبس

18

ذیشیت تبة بی صساػیبذ ؿی بیی بی وـبسی خة وبسآذ یؼتذ؛ؿیثذ هشسی ؼتذ اب ث تبیی

ثبؿذ.ی یشسه ثیتىطیثشای حلالت ی و ثشای حلالت شػ، الص االخشا ؼتذ مبت

19

قای عاهل هحدد کد دز بس هدی اش هصایای بیتکلضیهاع

ثشای ثؼیبسی اص ـخلب ؿذ، و مشسات ػخت یشا ثشای حلالت تشاسیخت حذدیت اكی ثشای پزیشؽ حؼة ی

سان فیجش یی، خایت غزا و ثیتىطیاػتفبد اص حلالت وـسبی دس حب تػؼ اػت؛ ث سی و فشكت

سا تبی ی وذ، حذد وشد اػت.

خاػتبس مشسات ػختیشا ؼتذ و مبث مشسات جتی ثش ػ ؼتشم ثد دس تغییشیبفت طتیىیخبفب حلالت

تػؼ وـبسصا .ب سا حذد ی وذوـبسصا فمیش سا دس وـسبی دس حب تػؼ، چی دػتشػی اسپب ث ف آسی

ب تب ای چبؾ ػالسغ خد ؿاذ حىی و ایت اػتفبد اص ای تىطی سا توی ی وذ، ثب ،دذب ف آسی

شاثش ؿذ تیذ ث د ث اشاس ؼبؽ وذب، وـبسصا فمیش وچه لبدس خاذ ثد اص ای فبسیدثب اػتفباخ ؼتذ.

خاذ سػیذ، وه وذ. 2100ػب دس ییبسد 11شای سفغ یبصبی خؼیت س ث سؿذی و ث ثیـتش اص ثاد غزایی

: یه تح آفشیثیتىطیآیذ حلالت

تح آفشی، دس حب شح بی آسی ،ؿذ/ تدبسی ػبصی یاسد د ػ وبؿت ثیتىطیچب و حلالت

، افضایؾ یبفت ادس ح ث خد آسذ. ثیتىطیخذیذ تػؼ حلالت كفبت سیضی ؼتذ تب امالثی دس خت

ثیتىطی، ظس كفبت حلالت حلالت ثب چذی یظی تا تػي وـبسصا، دس ح دپزیشؽ دسن اسصؽ

وذ، یای تشخیحی ـتشیب سا یض تبی وذ، ثى یبصبی تغزیـبسصی وـبسصا سا فشا یو تب یبصبی و

ػتفبد بی ثؼذی اص آب ثشای اكالح حلالت تػؼ وـف ط ا دس ح ػ، وبسثشد دسخـب اثضاسبی اثذاػی ثشای

ث یشع ذف مب آفتث ػف وؾ، مبالت مب ث ثش سی تیذ حل ثیتىطیؼ ا حلالت تع

یی ت ث اسصؽ 574و وـبسصا تیذ وذب اد غزایی اص دػتبسدبی التلبدی زاسی وشدذ؛ ث سی

ذ ؿذذ.ثش 2015تب 1996دالس دس ػببی 8/167

كفت ، ثیتىطی. ؼ د حلالت تبی وشدخؼیت خبی سا ییبسد 4/7ای ضایب چی غزای لبث دػتشع

. سا ؿب ی ؿد ـى شتجي ثب تغییشات آة ایی اػت بی دػت ای و ؿب مبت ث خـىی ث ػا یه

4/2ػد التلبدی ( رست مب ث آفت دا خاس رست یه پذیذ فق اؼبد ثبIntacta TM) IR/HTپزیشؽ ػیب

، 2017) ثشوغ ثبسفت، ثد. 2005 تب 2003دالس دس ػب بی ییبسد 6/12 ،2015تب 2013بی دالس دس ػب ییبسد

Forthcoming.)

21

ؼ ػ ثدذ و ث ػت تغزی ثیتىطیكفبت حلالت ، ویفیت ثجد یبفت بتكفبت خشخی ثشای تشویج

اػیذبی چشة ) حیابت ثدذ ب ػیب ثشای اؼبحس تشخیح ـتشی ذایت ؿذ ثدذ. ایب ؿب حلالت ػالت

)ید(، صیی(، یی پبئی )ػیت سیه ثبال(، ـبػت/ لذ تؼذی ؿذ، اػیذ ائیه ثبال، فیتبت پبئی، اػیذ اػتئب3اب

-پیؾ و مب ث پػیی ل ای بیػیت دػتشع ؼتذ،مب ث پػیی ل ای و او دس بی صییػیت

اكی وبست فشیتی دس حلالت چی ثتبدس دػتشع ثبؿذ 2017حذ دس ػب دس ثبصاس ایبالت ت اػت ثیی ؿذ

س فمیت ث Innate TMصیی بی ػیتؼتذ. الص ث روش اػت و ػشیو او دس شاح پیـشفت تػؼ

مب ث پػیی دسخت ػیت 70000صیی ىتبس ػیت 2500اذ، تدبسی ػبصی ؿذ آیضی دس ایبالت تحذ آشیىب

بؿی ذ دس وبؾ هبیؼبت اد غزایی اتی آبپزیشؽ و ىتبس( د حل ػذ ثیتىطی ؼتذ 81 )ل ای

ػ ث ػضایی داؿت ثبؿذ.حلالت فؼبدپػیی ل ای اص

بی خذیذ خت یب ثشای وـف ط دس حب ؼتشؽ ؼتذث س ذا بی اثذاػی صیؼت ؿبختی ىی اثضاس

شحو دس حب حبهش دس ثیتىطیحلالت سد اػتفبد لشاس ی یشذ. وشد ثبال ثشد اسصؽ غزایی خسان

كفبت خشخی سدی ختف ثشای ی اصسذ س ث سؿذتـش ؿذ، دس چذ ػب آیذ احتبال ؼتذ یذای بیؾآص

وذ. حلالت اكی بذ ثشح، ص، ػیت صیی، ذ، سیشاع، خشد ذی، وـبسصا ـتشیب سا ؼىغ ی

ثشای مبت ث كفبت خذیذحلالت ث ای ثجد یبفت اذ و داسای خد، خد وجتش یـىش، دس یب ثمی

یبفت ی ثبؿذ.ثجد د ثبصد صیؼت ت، ایحتای تغزی، تح تؾ خـىی، آفتثیبسی

تاذ تیذات اد غزایی سا د ثشاثش بی حبیتی یای اػت و ف آسی، دس استجبى ثب ػیبػت دش وذچـ اذاص

تاذ تػي خبؼ حمك ؿد ش آى توی وذ مشسات حلالت وذ. ثب ای خد، د ثشاثش ؿذ تیذ غزا ی

ذ. ؿىؼت خبؼ دس ػح خب ب ثبؿ ذ/ ػ، تبػت ثب ذف، دس حذ ىی ثش ؿاجت تغییشیبفت طتیىی

اص یه شف، خب خاذ داؿت. بخؿبیذی دس پیػالت سات بػت ث لغ ثشای تیذ غزا،خبی ثشای توی مش

ا، غزایی فبسی ثشای تیذ جغدس حبی و اص شف دیش، لذست ػ ؛ سح خاذ ثشدبوبفی غزای ث خبش تبی

سد خاذ ؿذ. ،بی خذیذثیتىطیخبفب بفز ث خبش ػخب ایذئطیه وبفی توی ؿذ ثشای تب ؼ ثـش

‌

21

تید

یی ىتبس 1/185یی ىتبس ث 7/179اص ثیتىطیىتبس خبی حلالت ( ػح صیش وـت) ،2016دس ػب

حبوی اص ادب ؿذ James, C. (2015)تػي و یی بپیؾ ثیی( افضایؾ یبفت. یی ىتبس 4/5اص 3افضایؾ ؼبد %)

،ث ػت پبئی ثد لیت وبالی خبی 2015دس ػب ثیتىطی ػح صیش وـت حلالتدس بچیض وبؾ آ اػت و

اظبس یذاسد تمذی اػت و تجیغبتث حن ثشـت لیت ب ث ػح ثبالتش، فسا ؼىع خاذ ؿذ. ای ثش خالف

حلالت ثیتىطی ثبػث سؿىؼتی وـبسصا ی ؿد.

چذی ( تحت تبثیشی یبثذ ) افضایؾ وبؾ ساص ای ثیتىطی تحلال دس یضا ػح صیش وـت ػببت

، ای فبوتسب ػجبست ثدذ اص: پزیشؽ تدبسی ػبصی تیذات خذیذ دس ایبالت تحذ اشیىب، 2016ػب اػت. دس ػب

ثشصی اػتشایب؛ افضایؾ تمبهب ثشای تغزی دا خن دس ثشصی؛ یبصب ثشای تغزی دا یس دس یتب؛ ؿشایي آة ایی

رست دس اػپبیب اػاوی؛ ث سفغ ـى آفت دا خاس س ثشای رست دس فییپی ذساع، یبص بػت ثجد لیت ثبصا

دس حلالت تغییشیبفت طتیىی ثجد التلبد دس وببدا؛ غ ػیت ثیتىطیثشب اػتشاتظیه دت ثشای اػتفبد

مذاس ىتبس ػح صیش .دس ثالدؽثب ػالت ثیـتش ثشیدب ثبددب عغشة اػتشایب، تمبهبی لشف وذب ثشای

ىشد. یتغییش، یچ تش، بذ ثشخی وـسبی وچهدس یببس پبوؼتب ثیتىطیحل وـت

آسطاتی، دس وـسبیی بذ بی پجوبؾ لیت. سا وبؾ داد ثدذ ثیتىطیحل تؼذاد وی اص وـسب وبؿت

ػیب دسذ؛ ػدآسی پبئی پج پبئی پج ث یظ دس چی لیت رخیش ؿذ صیبد خدیاسئ ىضیه،

فشیمبی خثی، آسطاتی ؿذ( دس وـت ػیب دس آ بثیغشلئ اسئ؛ تؾ حیی )خـىی/سلبثت ثب رست دس پبسا

دس آخش دس خسی چه دی ػشػختب ضاسؽ چی اضابت دس چی ؼجت ث ثیتىطی یفدیذب ی؛ ثی

د. 2016دس ػب ثیتىطیث تلف وـت حلالت وـبسصا سا دجسدس سبی، ػخت یشا اضابت

خذیذ، خؼیت پش ثیتىطیثب كفبت حلالت یدب ؼتذ ثشای ایى ثبذ ا ثیتىطیدس بیت، حلالت

ثب ای حب، حتی ثؼذ .ثش خاذ آذ یبصبی وـبسصا لشف وذبدس خت تبی ػبصذ ئبؿس سا ثش ذ

بی ثبلی بذ ػجبستذ اص:، ثؼوی اص چبؾثیتىطیفك حلالت ػبصی تدبسیاص ػب 21اص زؿت

اس وـبسصا لشف وذب ؿد و تػؼ فبسی ی بغ وذ اغ لبی و آسی ػی سا حذد یا،

اػت. سا ثش ذ ػبخت

22

خد حلالت آػتب ػح پبئی یضا غیش ضببی تبییذی و اسغبتدبست اختالالتث خد آذ د،

دس Cartagenaپشتى اتـبس . پغ اصؼب وذ حلالت تغییش یبفت طتیىی ی ثبؿذدس وـسبی ثیتىطی،

آػتب ثشای سیذادبی تبییذ یضا یه ،ثیتىطیدبی تبییذ ؿذ سیذا اخبص سد تب سد ایی ثیطیه، وـسب

اسداتی ؿب اش تیذات ثب پشػ الی ؼتذ وبی ػخت یب . ثؼوی وـسب داسای تبییذیا ی دذس ـذ

ضاسؽ تدضی .ـىالتی سا ثبػث ی ؿد ثب كفبت دػت ای(سیذاد خلف دس ظث ی) ثبؿذ سیذادبی غیش تبییذ ؿذ

( دس سد تأییذ لثبت غیش ضب ثشای CAST ،2016 تحی ادب ؿذ تػي ؿسای ػ كؼت وـبسصی )

حلالت ثیتىطی دس صی پبیذاسی وـبسصی، تدبست آسی ـب ی دذ و حد صیبدی اص تدبست ث اسصؽ

ػح پبئی لثبت غیشضب حوسیه تحمیك خبغ ثشای اسصیبثی ضی خبی ییبسدب دالس دس ؼشم خش اػت.

(LLP اثشات ببی ثش آسی ،)دس د ثخؾ ثیتىطییشی تػؼ دذب تلی فشآیذ حل اكالح

تب حذ اىب، یه فتی ثی ای دس خلف تدبست، خت ػی خلكی سد یبص اػت. تحمیمبت ث لغ

خاذ ؿذ.آبی ثیـتش ػیبػتزاسا اكالح شاحی اثضاسبی ػیبػی

، ثب تبویذ ثش ضایب اییثیتىطیػ، یبص وـسب ثشای تذا فت دس یب تب ریفؼب ثشای ف دسن ػشیغ اص

ذ ثی دس ث س پیؾ ثشد ؿ ببی اختبػی دیش حاػتفبد اص سػبضب ثب بی استجبی آسا . سؽآ

شفت ؿد.ثش ث وبس

غشة، ثخؾ ػی ث یه ىبسی یب ؿب خة، ؿشق ب یه وبس دؿاس اػت و یبصغج ثش ای چبؾ

تای ایب حبك وی و غزای بػت غزی ث س آبد دس دػتشع . فمي اص شیك ـبسوت یداسد خلكی

ثشای ؼیش لبث دػتشع پبیذاس خسان ثشای دا یس، جبع پبب تبی لشاس خاذ شفت، شد سی یض

خاذ ؿذ.

ایب داد اػت و ضاسؽ ػبال 20ثب تبییذ ،ISAAAدس داـب اص تش والیخیض، ػغ كبحت وشػی دو

ISAAA Brief ا ذافغ ثضسي فبسی یه جغ ؼتجش االػبت دس سد حلالت صیؼتی دس د د زؿت اػت .

و حبی تبػیغ ثشذ خبیض كح ث سا ،س ثسالي اػتبد ىبس ثضسؾ سااػت و ثیتىطیحلالت

ISAAA دجب وشد.یض ثد سا

23

ثیتىطیحلالت دس خلفآبد د یه ضاسؽ ث سص خد سا ثشای ؿی ی شػ ISAAA 2016 بتخالك

-ادا ی دیش یبسا ثیتىطی سا اص شیك خغ آسی االػبت اص یه ؿجى خبی ؼتشد اص شاوض االع سػبی

دذ.

24

Executive Summary

The International Service for the Acquisition of Agri-biotech Applications publishes the

Annual Global Review of Biotech Crops Commercialization or ISAAA Briefs. ISAAA Brief

52 is the 21st of the series which documents the latest information on the subject, global

database on the adoption and distribution of biotech crops in 2016 as well as the

accumulative data since 1996 (the first year of commercialization), country situations, trends

in approval of biotech crops, and future prospects of the technology in the biotech crop

growing countries and the world. ISAAA Brief is one of the most cited references in the field

of modern agri-biotechnology due to its credibility and accuracy. Since the adoption of

biotech crops in 1996, ISAAA has remained the single most prominent source of this

information.

The year 2016 was momentous since for the first time, Nobel Laureates released a statement

in support of biotechnology and condemning critics in their critical stance against the

technology and Golden Rice. The UN Food and Agriculture Organization, International

Food and Policy Research Institute, the G20 countries and other like-minded bodies, guided

by 2030 Agenda for Sustainable Agriculture have committed to eradicate hunger and

malnutrition in 15 years or less. More importantly, the US National Academies of Sciences,

Engineering, and Medicine published a review of 900 researches on biotech crops since 1996

and found that genetically modified crops and conventionally-bred crops have no difference

in terms of probable risks to human health and the environment. Biotech crops have now had

an unblemished record of safe use and consumption for over 20 years. Future generations

can benefit more from wide choices of biotech crops with improved traits for high yield and

nutrition as well as safe for food use and environment.

25

Imam Khomeini International University

Faculty of Agriculture and Natural Resources

Biotechnology Department

Global Status of Commercialized Biotech

/GM Crops: 2016

Translated by

Nasim Gandomdoost

Nasim Bazrgari

Superviser

Dr. Raheem Haddad

March , 2018