غیعری ژای جیاى

غیعری ژای جیاى

رگێڕا تێژی یال طبڵحی ن

2102لێر

يکزیبی ثۆ چبپ ثاڵکززەە ی ذب

ػیعزی ژبی جیب ● تويزيهةوة و وةسطيشاني: لةيال سالحي ● انباسنةخشةساصي ناوةوة: ● جيطش عةبذوجلةباسبةسط: ● 1023ضاثي يةكةم: ● 000تريار: ● 0000نشخ: ● موكشياني )هةوليش(ضاثخانة: ● ثيذساوة.( 1021( سالي )102طشييةكان رماسةي سثاسدني ) كييخخانةلة بةسيوةبةسايةتي طشيترماسةي سثاسدن: ●

(051زجنريةي كتيب )

www.mukiryani.com ::مالثةسمالثةس info@mukiryani.com: : ئيمةيلئيمةيل

رۆک ا

71 .................................................................................................................... کی پێػ

17 ...................................................................................... خاتخدای‌شێعر دۆوا‌ئیىێ

17 ......................................................................................... تریي غێعری جیاى کۆى

‌‌36...........................................................................‌ ئیاا ئیب

56 ......................................................... کت ڵذ دا ی خۆی خراپ ی ب غاعیر ئ

56 .............................................................. ارا غاعیری ک غێعر ژیای "ضافۆ" ژ

‌‌77....................................................................................‌ضافۆ

‌‌75...............................................................‌"ضافۆ"غێعرێکی پک چ

17 ............................................................................................... کاوی‌بیلیتیص‌یگۆراوی

17 ................................................................ ارا غێعر ژیای بیلیتیص، غاعیری ک

‌‌93..........................................................................‌ر تۆ ب ر ل

‌‌95............................................................................‌رگی دڵ ه

‌‌97.......................................................‌اڵم تۆ تۆ، ب ر ل ش ب ضێ ک

‌‌99............................................................................‌یی بێ ئۆقر

‌‌171..........................................................................‌ یادی ئ ب

‌‌173........................................................................‌ئاهێسی غێتا

705 ...................................................................... گێڕم‌ی‌کڕێملیه‌شیه‌دي‌ڕازي‌ر‌دي‌ب‌‌ل

705 .................................................................................. ژیان‌‌شێعری‌ئاوا‌ئاخماتا

‌‌117.......................................................................‌غێای ر لێ ض

‌‌119.................................................................................‌ێی

‌‌127............................................................................‌ڵێ بۆ تۆ ب

‌‌122.........................................................................‌ه رۆژێ

‌‌123...........................................................‌ لیاێک اخۆی ئیتر ل

‌‌125................................................................................‌ر گ ه

‌‎‌............................................................................‌126ری بیر

‌‌127............................................................................‌راى ک غ

‌‌128...............................................................................بۆ غێعر

‌‌129...........................................................................‌کاى چاری

‌‌137..............................................................‌ی تڕ ی ک کات ئ

‌‌131.........................................................‌ اخن دای ک ل ی ری بیر

‌‌132...........................................................‌بڕێ م بڕضتن لێ د چ بک

‌‌133.......................................................................‌هیي پێک دا

‌‌134..................................................................................‌بیای

‌‌135................................................................................‌داڕهاى

‌‌136...............................................................‌ڕی گی پ ئاضواى ر

‌‌137.............................................................................‌چ تاریکي

‌‌138..................................................................‌اڵتێکی زان تۆ خ د

‌‌139.....................................................................‌رایپاتایی ضیح

‌‌147...............................................................................‌ڕێ لێگ

‌‌142..............................................................‌ذ کای تاغک غێعر ل

711 ..................................................................................... م‌ک‌ظ‌تۆ‌دي‌م‌پێشک‌ک‌شاري

711 ................................................ م‌ی‌بیطت‌دي‌ی‌ض‌ري‌شاعیری‌گ تایا؛‌ماریىا‌تێطێ

‌‌149.....................................................................‌زان د قی راضت

‌‌157.........................................................‌خ رزگار ابیي دۆز ت ل ق

‌‌152............................................................‌ضێ غێعر بۆ ئاا ئاخواتا

‌‌152.........................................................‌(1) ردلک خاتخدای ض

‌‌154..............................................................‌(2"خاتخدای غێعر")

‌‌156........................................................‌(3کای تۆدا ) ضت د خۆر ل

‌‌157...................................................‌لیکطاذر بلک بۆ ئ چار غێعر

‌‌157................................................................................‌(1"ا")

‌‌159.................................................................‌(2گرم") د "گێت لێ

‌‌161.............................................................‌(3دا") رگ ئاهیسی ه ل"

‌‌163..........................................................................‌(4"هیرات")

‌‌164..........................................................................‌راپا گێن ض

‌‌166..........................................‌اڵکاى ڵفڕیی گ ڕاو ی د کاتا ئ

‌‌167...............................................................‌کان باپیر کێک ل ی

‌‌169.........................................................‌جی تۆ ی ر خۆغن ل دڵ

‌‌171........................................................................‌ڵذێی ر ض

‌‌173..................................................‌دا هن د دا ل د اڵظ تاهی غ گ

‌‌175..............................................‌ێعه تۆزێک خۆڵ ب ! بوک ی غ ئ

‌‌176..............................................................‌کی راک ی ر ج پ

‌‌177................................................................‌کاى ی خی غ ل

‌‌179............................................................‌م د هارم د د ر ل تغ

‌‌187...............................................................................‌اڵت خ

‌‌182...........................................................................‌پیری پیرۆز

‌‌184................................................................................‌هۆضکۆ

‌‌186..................................................................................‌غار

‌‌187..................................................‌چاى اارێکی در درێژ بێ

‌‌189................................................................‌بۆ بۆریص پاضتێراک

‌‌189..............................................................................‌1"غاعیر"

‌‌191..............................................................................‌2"غاعیر"

‌‌193.....................................................................‌یطتن خۆغت د

‌‌194.....................................................................‌ی کۆضار ضیذ ق

101 ................................................................................... دا‌وی‌رم‌کاوی‌ئ‌ڕي‌ت‌‌چاي‌‌ل

101 ..................................................................... گرقیىیان"شێعر‌‌ژیاوی‌"ششاویک‌

‌‌212..............................................................................‌هۆک خ

‌‌214...........................................................................‌هي غاعیرم

‌‌215.......................................................................‌ب... پێن خۆظ

‌‌217............................................................‌ی هي ذێػ ئ ک ڵۆی

‌‌219..................................................................................‌ڵۆ

‌‌223...............................................................................‌بۆ ژیي

116 ........................................................................................... م‌م‌ضاماوی‌ئێي‌مه‌

116 ....................................................................................... ژیان‌‌شێعری‌ضیلیا‌پالت

‌‌228................................................‌ئیلعازر ی غیعری خات خێذ

‌‌234.........................................................................‌خات ئیلعازر

‌‌247........................................................................‌ڕیي ل ئا تێپ

111 ....................................................................................................... پۆظ‌شاژوی‌ضپی

111 ........................................................................................................ ئیمیلی‌دیکىطۆن

‌248..........................................................‌گی غێعری هدێڕى: پێػ

‌‌257.......................................................‌تۆ کێی؟ ضن ئ هي یچ ک ئ

‌‌258...........................................................‌ر بڕیار با پاییس اتبای گ

‌‌267..........................................................‌ی پڕ ل غکۆ ک ی ضات ئ

‌‌261.......................................................................‌ضک ضاا

‌‌262.................................................‌دی یارم کی ب ی ی رگیس ز

‌‌263......................................................‌یاى رب ی ب ج ب در ل پ

‌‌265............................................................‌ب ت فر کاتێکن بۆ

‌‌266.........................................................................‌ر هردم گ ئ

‌‌267.................................................................‌دا ئێارای زضتاى ل

‌‌268...............................................................‌چ د بارا گی د

110 ............................................................................................ شاعیری‌ضات‌‌ضرشت

110 .................................................................................................... ضیلا‌گابدیگیان

‌‌277.....................................................................‌ی ره چاای ئ

‌‌278.......................................................................‌یي ضترای ئ

‌‌279............................................................................‌رک گ ئ

‌‌287...............................................................................‌غالی

‌‌282.......................................................................‌غق گۆرای ع

‌‌283.....................................................................‌غقی رابرد ع

‌‌285..............................................................................‌م ک دڵ

‌‌287................................‌، تۆ ضێکی تر یی ک ئ ، ب یی تۆ ئ هي ب

‌‌289......................................................................‌ ب غا تۆ در

‌‌291...................................................................................‌کێل

‌‌292........................................................................‌باگی پاییسی

‌‌294........................................................................‌یي ااری ئ

‌‌296.................................................................................‌تااى

‌‌297................................................................................‌ی ضب

‌‌298...................................................................‌ڵکی ضتي خ را

‌‌371........................................................................‌ بیر برد ل

401 ............................................................ کا‌ضت‌پێدي‌ریا‌کۆتایی‌پێدێ‌‌ئاضمان‌دي‌دي

401 ........................................................................................................... مارگۆت‌بیکێل

‌‌376.....................................................................................‌با

‌‌377..........................................................‌ی خازی داگیرم ک د ک

‌‌378............................................................‌م چاا خازی ئ ئاات

‌‌379..................................................................‌ ێ قاڵ ببو ه د

‌‌317.........................................................‌ذ جار یات پػکت چ

‌‌311...............................................................‌رێکی درێژ ف پاظ ض

‌‌312.........................................................‌ ی زیێ هل ه ئ

‌‌313.............................................................‌ڕێ رێبازی خۆت بگ ل

‌‌314...........................................................‌دا ضێک ه ک اخی ل

‌‌315..........................................................‌کتری ڵ ی گ زۆر جاراى ل

‌‌316...............................................................‌زان ڕان د د تێت

‌‌317...................................................................‌کاى اه رد ب ئاڵق

‌‌318.......................................................................‌م ت اک ڵو

‌‌319...............................................................‌ها ذ ی گاز ذ ئ

‌‌327.........................................................................‌هي فێر بم

‌‌321.................................................................‌کاى فر ێ ب ر

‌‌322...................................................................‌ تێت ۆڵ د ض

‌‌323.....................................................................‌ ڵفڕیی هتوا

‌‌324...............................................................‌ڵێ د -ڵێ ب-ضێک ک

‌‌325.............................................................‌ک ی خػ ر یچ ض ل

‌‌326...................................................................................‌اى

‌‌327...............................................................................‌یایی ت

‌‌328................................................................................‌هی گ

‌‌329...............................................................‌ر رضڕێ ژیای ض

‌‌337.......................................................................‌ری پاییسی

‌‌331...........................................................‌ضێ اپرضي ک رگیس ل

‌‌332..................................................................................‌فر ب

‌‌333..........................................................................‌ ک باڵذ

‌‌335.......................................................................‌رێبازی ئازادی

‌‌336.........................................................................‌دا ێر پێنژ ل

‌‌338...............................................................................‌رۆژگار

‌‌339.................................................................................‌ژاکا

‌‌341.........................................................................‌دێ رۆژ ئ

‌‌342...........................................................................‌زۆر ضاکار

416 ...................................................................................................... زیىائیدا‌یپش

‌347................................................................‌هێػی ی خۆڵ چارۆک

‌‌349..............................................................................‌دڕدۆگی

467 ..................................................... ‌ي‌م‌دا‌بک‌ری‌ي‌خت‌ری‌ب‌‌رکێک‌ب‌ێ‌دي‌م‌دي

467 .................................................................................... ی‌بالگا‌دیمیتراشێعر‌‌ژیاو

‌‌356.....................................................‌دا کاى ضت د در راکرد ل

‌‌357...........................................................................‌ێژێ پێع

‌‌359.........................................................................‌کلیلی ى ب

‌‌361.........................................................‌کای بر، بری ک چۆى ب

‌‌363................................................................................‌ر گ ئ

‌‌365.............................................................‌ڕ پ ڵ ئ گ اضیای ل

‌‌367..................................................................................‌رێگا

‌‌368..................................................................................‌تاا

‌‌377......................................................................‌هيی قی راضت

‌‌371..............................................................................‌زهى ئ

‌‌372..........................................................................‌تای ر د بێ

‌‌373........................................................................‌کاواى بۆ بیر

‌‌375.........................................................‌دا یێکی تاز ضچی ئ ل

‌‌377.........................................................................‌داگیر کردى

‌‌378.............................................................................‌ڕ رب

‌‌379.............................................................................‌ذی پێ

‌‌387...........................................................................‌ک ڵ ضت ب

481 ........................................................................................... ‌ویی‌‌ی‌ک‌‌ویشتماو‌ئ

481 ................................. والود‌ی‌شێعری‌وێی‌ضئێد‌‌ف‌ي‌وگی‌بستى‌ضدرگران‌پێش

‌‌386................................................................‌رۆژی زاڵڵی پاییسی

‌‌387...................................................................................‌هي

‌‌388...........................................................................‌ی ژى ئێو

‌‌389................................................‌فێک بێ ریک ا خ ک ا غ

‌‌392........................................................................‌ڕۆیی ژێ ئ

‌‌393....................................................................‌کای ئێو خغک

‌‌394..............................................................‌هیي گڵی پاییسی دا

‌‌396..........................................................................کاى ضتێر ئ

‌‌397.......................................................................‌ چااڵی ئاێ

‌‌399.............................................................‌یی ی ک یػتوا ئ

101 ......................................................... ربڕیىێکی‌وێ‌تای‌دي‌ري‌"مۆتطارتی‌شێعر"‌‌ض

101 ..................................................................................................یطاا‌شیمبۆرێطکا

‌‌476.................................................................‌رد ڵ ب گ تێژ ل

‌‌411.............................................................‌غتی ح بي ضاری ک

‌‌414.............................................................‌غێعری غاعیرێک غ

‌‌416...............................................................‌ر پرد ض کاى ل هرۆڤ

‌‌419...........................................................................‌اضی کۆی

‌‌422.......................................................................‌ د اڵچۆی ض ق

‌‌425..................................................................................‌پیاز

‌427..............................................................‌ڵ یگادا یي ل ئ

‌‌431..................................................‌کێک خیس د ( ب ێکی)رازا دیو

‌‌434...................................................................................‌کێل

‌‌435.................................................................................‌زیادی

148 ........................................................................................................... ماریا‌باوش

‌‌447....................................................‌کاى ی ری ی بیر ری تاز فت د

117 ................................................................................................. گىێص‌وێمیس‌واجی‌ئ

‌‌443.......................................................‌یی ضڕبی داریک ک ز

116 ..............................................................................................................یر‌ژوێکی‌ض

116 ............................................................................................................ مایا‌ئاوجێللۆ

‌‌449............................................................................‌یر ژی ض

‌‌453................................................................................‌غق ع

161 ......................................................................................ژمێردا‌کاوی‌کات‌واض‌‌‌ل

161 ................................................................................................ اوا‌گڕزاویک‌اوص

‌‌457............................................................................‌ژهێر کات

‌‌458...............................................................................‌رابرد

‌‌459.........................................................................‌ی باراى دڵۆپ

‌‌467..................................................................................‌یاقیق

157 .................................................................................... ۆڵ‌خۆڵ‌‌ض‌‌ک‌ل‌ی‌شري

157 ............................................................................................ ود‌ن‌فالکێه‌ل‌کریطتی

‌‌463...............................................................‌ڕی پ د دا تێاخن ب

‌‌464............................................................‌بێ ه غتێک قن د

‌‌466...................................................................‌دا چات ل رازا

‌‌468...................................................................‌ڕخێ! ئاضواى د

‌‌469.................................................‌دا ت کتی کات ل بریی هي ل

‌‌471.......................................................................‌دهاهکی کڵکي

111 ................................................................. وادێرێش‌را‌ش‌گێ‌بۆ‌ک‌؛‌ک‌‌اڵت‌ل

111 ..................................................................................................... د‌ت‌مارگارێت‌ئ

‌‌474..........................................................‌پارێسێ تۆ د ک ک ی غ

‌‌476..................................................‌کای اڵتی هي ضرا ێعرغ

‌‌481...........................................................................‌وگۆک:‌ر‌ف

* غێعری ژای جیاى 17

‌کی‌پێش

زا ئبکهبو س نه گه پێی ر ث ؛ ات پیبا ژب کززی ػێعز ث ع زاث

ڵ یظه گه ن گه ته ر ثبث نه رزثه راه زا خ چهبێیی ثبی ث

ری ک ذێه ی ئێه چ ئه . گزێت ک ص ی ثی سۆر ک ز لی ئ س

سی گهههه ک ر هههه ی ثههههی ذههههزی ػههههێعز زا ثهههه ثهههه جیههههسزی ػههههێعز ز

جههزایی ػههێعزی ژ نهه ی کهه گزیگبهه تهه ثبث کێک نهه ی. یهه ک ر طهه

ی فییهههزی رثهههڕی سۆر جهههبر ئبراطهههت راێهههژی ز رچب پیهههبزا سۆر ثههه

ی نه ػتب ر جۆری ژیب ئ ط ڕێت گ یغ ز ئ ک ت فی تبیج نظ ف

ػهێعزی ع نه یبه جیباسی جهۆر . ئ تز شیک رکبيیب ی ژیگ جیب

سيی ژیبیههب ت ئهه پێههی ر پیههب ثهه ژ نهه نهه زا؛ ػههبریزا ي هه

زر زرێههژی ثبطههی جههزایی یههب ثهه طههتى ییهه ث زا ي . يهه نێههز ی ئبطههبیی

لهی زا سۆر ز کتێجه ر نه گ و. ر ثبیی ێا ػێعزی ژب پیبا ثی ت

زا ی نێهز . ئه زاثێته ته ثبث یب نئبڕ ک ی ث ک تب راز یی ا ذ ر

ػهێ ػهێعز ک ژێیی ػبریز تب ئێظتب ذۆو ثه ي ی؛ ک ئ گزیگ

غشی جه که ڕای ثیبتى ه ز ئه نه ثی طهک ت چهب رگیش ث ثو

18پێػەکی *

رثهڕی چیهژ ز ک لێک ثو. ز ل ػێ ز ڵی ث و. ث ثۆ زیبری ثی

زا سۆر جهههبر کههه ػهههى ڕا گ ر نههه اڵو ههه ثێههه . ثههه زاڕػهههت ...ی ػهههبریزا

او رز ثهه ذێههس کبیبى ز لهه تاههبی ژ ز ػههبریزای ثهه یؼههت گ ز

ى ێڵهه زا ز ت ثهه يهه نێههز اى ثههۆ ژیههب زیههب پهه تبیجهه جههۆری رایههی ئهه

زیهبی نه رزثه ڵی ثه ثه را زا خ کی ثبی ی ػێ ثک ت تبیج

رثههڕی جههۆری راههی ک ز و یهه جیباسی رحههی ػههبریزای ژ ئهه

زا ي ػههبریزای ژ لههی هه ز نهه یهه سی ت تبیج ههس ئهه ر چ . هه زۆسییهه

ت به راێهژ ت ثه که سۆر ػبریزی ژی اع ه یی بػێ

ػهبریزی چهبکیغ ثه. شیک ث زیبی پیبا جۆری راییؼیب ن

تزی ػهبریزای کهۆ نه نى زا يه حه که یه ئ طت ث زا ي ی نێز ئ

اڵت تهب رۆژه رۆژئهبای زیهب رخ ن تب ػبریزای بچ ژی جیب

نى تج حه طه که ز کبیى له تابو بطیج ز ػبریزێیی ث ر ژ

تاب سۆر ػبریزی ث ر ثۆی ریب ثگێڕو. و ر ثی ط کبریب ن زا

"زییظهۆ" "ئبذهبتا" ک؛ " طهیهیب پالت" "تظهت تهبیا" ػهێاسی ذب

ههس" "فههبنیێ ن "بههب گزسایههک" ێههم" "يههبرگۆت ثیی "زییتههزا" "ػیجۆرطههیب"

"يبیهب ئهبلێههۆ" " طیها گبثزیگیهب" " سبئیسا یپص" " ز ت يبرگبرێ ئ"

" ػػهههبیک" " گێض ێهههز هههبجی ئههه" زۆهههب" "ئی "طهههبفۆ" "طهههزرگزا"

* غێعری ژای جیاى 19

کتێجیهب ي جیهب زا ثیظهتزا ه گیب ن ز یب ػبریزی زی ک ز

تبڵ ثهه. سيههبی کههرزی زا ثهه جێگبیههب نهه رگێههڕزرا ي سيبههب هه ثهه

ی نه یه ڵجژارز اڵو ئه ث زا کزا کب ێ فبرط ن کبر ػێ پێؼتز ن

کهی که یه ئ کهۆ ػهێعزا جۆر ڵ ئ گ جیباسی ن طتتب زای ر ز ث

ثهۆ ڕێته گ کبیب ز ی ػهێعز يه ت که بریزای ژتزی ػ کۆ کتى ن

. تب ػههبریزای ئێظههتبو تێههسا کههۆ کززۆتهه سایههی هه ر نهه ثهه ز ههسی طهه چ

ی اڵتههبی تههاى ثمههێى ػههبریزای ژههی سۆرثهه ز ػهه ثبری جاغڕافیبیی نهه

کی الیه ری کهرز. نه ذێ طتی ر ز ث ت زا ذزا ق ژیبیب نێز زیب ز

ڵیى کهه رچب ههسی طهه چ کب نهه ی ػههبریز لههی سۆرثهه يهه ثههۆ ز ػهه زیی

سۆریؼههیب زا ثو نهه هه رچب ک طهه ی یهه طههت یب اث تهه رگزتهه

. ػههى کههزز ک ی کی ر ط لهه رزی ز را تاههبو زاثههث ثهه ی نهه ههس ئ

زا کۆتهبیی . نه رگێهڕا ی فبرطهی و نه له کۆ ز زا ي ئ راطتی ن اڵو ث

ػهبریزای ژ یهب لێهک نه کهۆ ز گه ز سۆر ثه گه ر ع ثمێى که س ئ

نی ثهبص ػهێیبری ػهێعز طه ت يیب ث ر ک پیب ثاڵ ثثێت

نه جگه ل زرا زا حه کتێجه تێسا کزاث . نکبی سيی ػبریز ژیب ئ

ر ػهێعز طه ل نه طه کی ت یه کب ذێس ي ػهبریز س ػهبریز ه چ

تبلێهههک نههه ی کههه اتبیههه ثههه رثگێهههڕزرت. ژیبیؼهههیب ثطهههزت یهههب

22پێػەکی *

زا طه ر ز ثه ر ژیهب ػهێعزیب نه طه تبر طزا نه کب ک ػبریز

نههه تهههبلێیی زییههه رگێهههڕزرا کبیب ػهههێعز پیێک نههه ێهههڕای چههه ثههه

ر ثه ر ػهێعز ژیبیهب ن طه ل نه طه ذۆ ت رث تهبری طه کب ک ػبریز

ی کهههب کۆکززههه جۆراجۆر رچب زۆسیهههی طههه ثههه ث زا ههه طههه ز

و ژیههبی رهه ر ث طهه ر نی ػههێعزیب تههب زاهه سایههبری پێیظهه نێک

و ثتها طهزێیی نه ح زا یزارو ئ کۆتبیی ن . کزا یب ئبيبز ثی ز ئ

یظه ی ذۆػ پؼهتیای ئێه زابت زا ث ث ن ڕێش رای ث ثۆ ذێ

را. طتی ذێ ر ز ث ي ع ثر کتێج رگی زی ئ ث

یال طبڵحی ن

12شێعری ژنانی جیهان *

‌خاتخدای‌شێعر دۆوا‌ێئیى

‌تریه‌شێعری‌جیان‌کۆن

ئیێ دۆا* 11

ز ت طه سار حه ه (Sappho"طهبفۆ" ر نه ز طهبڵ ثه طه سار ه

ههههههبی کبیێههههههک ثهههههه (ur ػههههههبری ئههههههر طههههههبڵ پههههههێغ "ههههههۆيێز" نهههههه

ی هههۆزا کههه ی طههه ک ر ئههه ههه ژیهههب. ئههه ( زEnheduannaزۆهههب" "ئی

يهههه ر ث . ئهههه (ۆسۆتهههه1تزی زڵههههی" ر ی گههههرسی"ئیبب ذههههبت ثهههه

ت رکههههه ی ثۆيهههههب ز جێیههههه ئههههه . تهههههب تزی ػهههههێعزی جیبههههه کهههههۆ

ت ر طههههههاڵ طهههههه ن کهههههه ارێی و ػههههههێ کهههههه زۆب" ی ی"ئی ک ػههههههێعز

ارێیی و تههب کبتێههک ػههێ کهه الههی ایهه ک ت کب طههزا ی طههيێزی

تزی ػههبریزی جیههب ک کههۆ ػههبریز ثهه ئهه ز زۆسرێتهه تههز کههۆ

یساراهه "ئیبههب"ی طههتبیغ ئ کهه یهه ذبت ر ئهه زۆههب" هه ثبطههی. "ئی

اڵو نه . ثه ی ثۆ کته جا بطی و ػێعز ع ئ ۆی ر ث کزز ز

ا" زاتهز "حه نێک که ارگ ػهێ"ئیبهب" نه ػهبریز ێا طتبیؼی ئ

. یه رچب کی ثه یه ساه جیباسی ڕا ز يی گبح ن ک گێ ی ط ڵس

ثی س س غهه ههسی يیههزی يهه يزی ذزا ێبی ئهه هه ج ههۆی ث ا" ثهه "حهه

ر ثههه ػههت ث پۆػهه نهه اڵ ز گهه ی رػههۆڕی ط گیههزت ثهه ز ن

زیێبی ر تاهبی ثه ثه یب ن ر ت ک "ئیبب" زا کبتێک ێززرت. ن ز تبراگ

ی یؼهههب زیهههبرز ( کههه2ر ذهههبتزی "یهههی"ع ثههه ڵی ن رسێهههڕی ثههه

کزت. طتبیغ ز ی رث ساست ث

فهۆڕات ههکبی ێا زیل ػت ػبرێیی ز-ت ڵ زۆب" کبێی ز "ئێ

تهه رێی ر نهه ت ثهه ڵجهه . ی ژیههبر بطههزا ثێؼههی ثهه ثهه. ػههێێک کهه

ر کۆچه ێبی ثژی ط ز ػێ ڵیی تز ث ک ثبلی ذ کبیغ ژیبر

12شێعری ژنانی جیهان *

ر نه يی ثه ی پێله سار تب ر ث ي سار طبڵ ن چم و ن ک ث الی

زای ێهها ز چههۆيی يهه ( اتههMesopotamiaچۆيههب" ێاسایهی ژیههبری "

کبی ساگهههزۆص ػهههبذ کبی ێههها سلیهههز ػهههت ز فهههۆڕات نههه زیلهههه

ڵ ی ه رێهش کب نه ی سرت. طهيێزی يه فهۆڕات زاز کبی زیلهه چۆي

ثههثێت کههتێک ڵ ػبرطههتبی هه گهه ثهه ر ژیههبر کبی ئهه تهه ڵ ز

ت ذه زۆهب" ثه کبی "ئی ػهێعز ک ع رای ر ن ت ث. ری ذ زاێ

. ت سيبی طيێزی طزا

ی پێیههبتی پێیبتهه کلبر گزیگههی نهه زۆههب" رۆڵێیههی یهه ی "ئی ػههێعز

زا ی زایهی طباڵ ن ک ار ػێ رگێڕای ئ . زا ث ثیبتی جیب ز ئ

هههه ذهههب. ػهههێ زاب رز رههههی ثهههۆ ز يب ثههه تههه ثبث ئههه لبو زرا ئههه

گزیههو گهه کههزت ثمێههی ز ز کهه یهه؛ ی راز ی تههب ئهه ک ر رطههڕێ ط

زا ثهه ثهه ژێههز تیؼهیی ػههێی ئهه ي نهه کبی راثههزز هه ت رک طه

. نێیۆڵیههه پێغ ثهههزز ر ێژایهههی يێهههژ ثهههزر ثیبتیب ثههه ز ک ئههه یههه

ثیبت ز ی ئه گزت زاب ێمهی ػهی و ػهێ کب ئ ی برایی ثیبطبسی ک

ڕ ثیبطهههبسی يههه ن ڵێک طهههزا کۆيههه نێ. ثهههۆ ێههه طههه ای ز تههه ثههه

ک ێهزا کبی ئ ی یی ئطهتر ار کبی "ئهر" "تێڕۆئهب" یهب ػهێ ػبر

ارا و ػهێ . ئه ذه رز ز ی راطتی ئ ط زا ک ر ز ث و زژ" ن "گ

تهای ز به . نه ثیبت زاهب ز ر ئه ط یب ن ری سۆر ثارزا کبریگ ن

تههای ثمێههی پێیبتهه ی تههزیغ ز ڵگهه ی. ثههۆ ث "فهه پییههز" ثیهه ثهه ئبيههبژ

ئیێ دۆا* 12

يه ر ر ث طه کبیغ ػهێیب ن کۆه ار ػهێ ذب اڵ ثبڵ لی ػێ

. کب زاب ی ثی ز ئ

نێ. ثهه طهه ز ی و راطههتی کبیغ ئهه یهه برایی ک ار ت ػههێ بهه ت

زا ثیبت ز ئه تب ئێظتب نه ک ک ری رێگبی رذ ر ز ز ت ػبریزا پێؼب تبیج

ک ثبطههب کههزز زا فبرطههی . نهه رزا کههزا طهه چۆی ث ههبت کههزا ثیههزاس

ػههههبری " ئبيبج ق ڕهههه رێیههههبتی کۆػههههیی "ذ ی "فهههه پییههههز" هههه

اڵی لهههه کهههزت يهههبفرر ز ػههههیب ک چهههۆ ر . ههه ی یی ئطهههتر

. ػبر زراث حیب تێسا ػبر ی ئ طتی زیظب اس ث ع ي ئێزای

زاب و ػهێ ثی ئه ی ه ک ػهیب ڵ یه گه کب ن ت بتی ثبث رێک

چۆيههب" نهه کبی "ێا . ػههێ پێههی ئطههتر کهه ێشتز ز ثهه رثاڵ ثهه

ری ئهههه ز زا یؼههههب کههههب جۆراجۆر گهههه ر ف اری ری ئبطهههه راظهههه ط

چهههبذی ی "ئیبهههب" نههه ثیهههی ێههه کبتێهههک ز یهههییز طههه . ثهههۆ ێههه یههه ت ر

ثهه ا" کهه "حهه ڵ گههبحی گهه زا نهه کههب ی ژیبر سۆرثهه پیبطههبالری نهه

ی ا" هه رػههۆڕی "حهه ثهه . ط ڵ ز يی تههبا ێههی سڕا تێیهه کهه ی

ێههڕای یهه . ئهه ت زایهه چههبذێیی يێژیههی تبیجهه رػههۆڕی ژ نهه ط

ئێه يێک که رز هێ طه ێشثی پیهب ز ی تز چبذی ث سێک ێ

ک نه ی ػهێ ت ئێظهتبع ثه ڵجه ی ث طبالری بی ز ک چبذی ثبک

پێهی زیهبرز ثه ته رێی ر نه اڵو ثه ژی. ثه زا ز چبذ ر ن کب ػێ

چهبذێیی ن کب ئێ ی یی ئطتر کچیزۆ اری جۆراجۆر ثۆ ێ ئبط

زا راطههه ثههه چبذههه . نههه ثیههه طهههبالری ئبگهههبزار ز زر زرێهههژی ژ

14شێعری ژنانی جیهان *

طتبیؼهی زی گهبس ػهبی ثیسرت ئێه زا ز طبالری چبذی ثبک ن ی جۆر

کب ری ههه ز او ر ز ک ئبفزێههه کههه ی ئههه کههه ثهههۆ ژ "یی"ی

ثههۆ ڕاهه و گ زۆههب" ئهه یغ "ئی ر نهه يێک "طههبفۆ" ثهه رز . طهه بطههزا

زا ثیبت ز تههی ئهه ر طههبالری نهه ژ ر ثهه ی طههبالری ثبک نهه ؛ اتهه زایهه

ێ. ز

جهۆری کی لهڵ نه ی کبری کبی "طبفۆ" گۆڕا ار ی ئبط زۆسی ث

ت کهههه رز تب ثۆيههههب ز ر زی زت. چهههه طهههه ثهههه ثیبت ز راههههی ثههههۆ ئهههه

ع ز ههس طهه زا چ راطههتی نهه راثههززی سۆر زر رێیی ژ نهه طهه

راههی ڕێههژت پبػههبیغ ػههێ ثیبت زاز ز ی ئهه "ههۆيێز" پێیبتهه ر نهه ثهه

یهب ثه ذزاکهب رثبطی ئه تی ث ر. ثبث ذبت ژ ز کی جیباس ن ی ێ

ی زا ژ ئهه اهه ههبذی ئ نهه کهه کبهه ئبیی کی تههز ئطههتر اتبیهه

. "طههههبفۆ" یهههه یسارا ػههههی طههههبکبر ئ ک . ػههههێاسی کبر تزطههههیێت ز

گی رههه ف ذهههبتذزای "ێهههص" نههه زاتههه کی ذهههۆی ز ر رلی طههه طههه

ک ر ه ک که زا. ذبتذزایه هبیسيهبی ی زا یهب "ئبفزۆزیه " نه التی

ث ه هب ر ثه کی ی طتێز ی ذۆی "ئببیتب" ئ ک ی بتب ئێزای

ب کهبیێییغ ر کچهب ثه ه ر تی. "طبفۆ" يبيۆطتبی گ ی ئێظتبع

ع ذههبتذزای "ێههص" کههزز. ئهه ی ذههۆی پێؼههی يهه ي ت هه ثهه کهه

ێهه چۆيههب"زا نهه کههبی "ێا ژیبر نهه ث یغ هه ر نهه ثهه ذبتذزایهه

"ئیبههب" هههبی کب ثههه ێههه "طههيێزی"ی "ئیؼهههتبر" نهه کب ثهه کێسی"یهه "ئ

ز زۆههب" نهه کبی "ئێ ت رگێڕاههی طههاڵ زۆسیهه . ثهه رکههزز ز

ئیێ دۆا* 12

ی ذزاکهههه ک ذبت ت طههههبفۆع کهههه رز ی راثههههزززا ثۆيههههب ز یهههه ز

کهه ذههۆی ثهه تز نهه گههزی ػههبریز ذههبت کههبیێیی کههۆ "ێههص" جهه

ی گههه زۆهههب"ع ڕا تێس ػهههێعزی "ئی ب نههه ر ". ههه زۆبیههه یغ "ئی ئههه

کۆههههههه يبههههههه لبر رسایی ئطهههههههتر ثههههههه ت "ئیبهههههههب"ع نههههههه بههههههه ت

ب طتبیؼهی ع ػبریز ئب ر ثۆی زت. ڵب ز گ ن کب ی یی ئطتر

کب: ز

کب يێژی ثب ن ر تۆ تۆ ث

کب... يێژی ثبی ذزا ن ر

کب نه ر زا ػهێ ث يبکه ز ک ؛ گێڕ کب ئبا ز ی ت زۆسی

کبی پؼههه ػهههبرا ێههه چبذههه کبی زاهههبت نههه ثیبت نێیۆڵیههه ز ئههه

کهههه یهههه تێژی کی ئهههه یهههه کرت . ئێظههههت يههههب ثجییهههه يژی س و تهههه

ط . رز ث ی ذ زا ز ر ث ک ی ڕا گ

ذه ژێهز چهۆکی ر ر نه ط ک ی راثززی ژیبری يزۆڤ ی ز س ط چ

هو چیزۆکهی "ئیؼهتبر" ی زاڵو پهبع ثیظهتزا ث. ث زا ثی یبی ز ئ

ی ز تبی طه ر کبی ط تێژی ک ن ی کبری کێسی" گۆڕا ذبتذزای "ئ

کنێی ئههه نێ کههه نههه گههه ز و جهههبر ئههه کههه هههبت. ثهههۆ ی زی زا ثههه و ثیظهههت

سار طهههبڵ ی پێهههج ههه شییههه ثیظهههتزت کههه زا ز تب ص طهههاڵ رز ثههه

. طزاثۆ کێس" ڵیی "ئ ذ الی ر ن ث ي ن

کبی لهی ػهێعز ی ز ذێسه ێؼهتب تهب زۆسیه ڕای ئه ر طه

ػهتبزا ی یه ز ک ثبطیؼب کزز ن ر ی يبث. ی س ز چ زۆب" "ئی

12شێعری ژنانی جیهان *

زا ػههێعزا ئههێهها ی نهه کهه گی"ئیبههب" ثیظههتزا چیزۆک ئیتههز ز ثهه کهه

چهبپ کهزا هبی: "ئیبهب ت ئه ثبثه نه ارێک که ڵ ئبطه . ه گێڕزرا

ک ثهه نهه گززکۆیهه لهه ز ڵهه کۆي یهه" ثهه. ئهه ػهه س ذههبتی ث

ک"طههبيۆئیم کزیێههز" "زیههب فۆڵیؼههتبی". ی طيێزبطههبێیی طههزا

کههب رگێڕزرا ار تزی ئبطهه ر کههۆ طهه یههبتز نههزا "کزیێههز" س کتێجهه نهه

يڕۆزا ی ژهههی ئههه ئبێههه نههه ڵی زا زا "فۆڵیؼهههتبی" ههه کبتێهههک نههه زا

زا ػهێ ڵ ز ه ثسا. ژێک که طت ز "ئیبب" ث ن کی ػبریزا ی ێ

ع ثهه ڵ ئهه گهه ثههبساڕی کههبرزا زاثههی ثیههبت. بکههبت نهه ی ذههۆی نهه جێگهه

تی ذهۆی طهچ طهبی ی ک طهی پته ک زای تابی تبک طتی یؼب ث ي

هههێ ئبسایبههه طێیظهههی ذهههۆی ز یساراههه طهههتی ئ کبی ػهههبرا

ێها ژهی ر نه طه که ی ػه چ ڵێیی نه تی یبري ثڕت. ث ز ری ز

ی طهههت . "ئیبهههب" ێههه ث ڵس ی پززێهههک کههه ی اییبر ک رخ ێههه بچههه

رث راطه ک یؼهبی ثه ی ذهۆی ک ڕۆ "یی"ی برایی ژی ئ ک

ێبی و رههه چبهههس کهههێاڵ ث نههه ڵ تێیۆػهههبی ئههه ک ههه ر ههه

گی ذههۆی رهه کبی ف ی کی ر يب طهه کههب بکههبت ثهه زا طههتبیغ ز حبطههاڵت

ػهههێی ئبيهههبج ر ػههه " ثههه "پهههبپۆڕی ث یؼههه ر ئ سرێ . ههه يههه زاز

ثهۆ ثهبساڕی ڕاه گ ڕۆ ثه ژی ئه ی ک جۆر ر ث ئبژت. ط ز ث ي

پهبای پیهبا زاثه یب نه تهز ته پێغ ێهبی ذهۆی که و ره کبر تابی ث

ڵ تێیه پهبای ژ زایه ر نه ئێظهتبع ه ڵ تابی ئبفزاسی يهزۆڤ که گ ن

کزای تاهبی ی زای پهبا گه تێس که سار طبڵ پبع "ئیبب"ی کب. ز ز

ئیێ دۆا* 12

ت نهه تبیجهه طههبالری ثهه کبی ژ ئطههتر پیباهه الیهه ێب نهه و رهه ث

. پبػههب زا ثهه ههچیزۆکههی پیبا هه ز ی ذۆیههب ز زا جێگهه ثی یههبی ز ئهه

کهههزت ثهههبر ز يی گهههبح تهههبا کههه ی ا" ثههه ثیهههی "حههه ع ز زای ئههه

زا ثێژرت. ی پیبا گێڕاری ژێز طێج اڵ ثپۆػ ن ث گ ججر ز ي

ک ی "ئیؼههتبر" کهه ڵ ئطههتر گهه ن ی "ئیبههب" بطههب ئطههتر

زۆهب"زا ػهێعزی "ئی نه رچی نێز گ بطزت. ئ " زی "ئیبب کێس بتبی ئ

نهه ثێلگهه یی زاپۆػههزا سيههبێیی ذههاس ثهه ی سۆر ػههبرا کهه چیزۆک

کی زیهههبر نههه یههه کب ػهههێ پههه یههه جغڕافیبیی ز چیزۆکهههی ػهههبی يبکههه

ػهێێیی تهز نه ی "ئیبهب" ث ئطهتر زا ز راطتی بثیسرت ن ی بطبی

ی "ئیؼههتبر" کبيهه ثیههزت. ئطههتر رگههزت نهه رس ێههڕای ێههسێک لهه

ڕی ێمهه ی چیزۆکههی "ئیؼههتبر" ثههۆ ذظههت ر نهه ع ثهه ڕای ئهه ر طهه

ی ئطهتر کی کرت ثه ی ئبيبژ اثبػ ثگێڕی ک کبی ػێعز ی گؼتی

ک کبی ػێعز ی فیبییجغڕا ب يبک ر ی "ئیؼتبر" ک طتێز ليی ئ

ی. ثی

ژیههبری تز "ئیؼههتبر" نهه یغ کههۆ "ئیبههب" ذههبتذزای طههيێڕی نهه

ب ذههزای ر رث هه ی ثهه ڵک ئهه ی ذههیزا ذههزای ئبگههبزار کێههسی ئ

تی ثبثه کی اته ر . ذهبڵی طه ڕ ی پێه په طهتێز ئ ی ئه ڕ ث. یؼب ػ

ساظهتی نه ک ی بیس ث طتێز ئ و ذبتذزای ی ئ گزیگی ئطتر

ک ر هه زاههبێیی لههڵی ثهه زا ػههێ کههب جۆراجۆر لههيی اڵتهه

ی "ئببیتب" بیههس( یههب "ئبفزۆزیهه "ی کهه ی ر بتههب ئێزای طهه ری نهه کبریگهه

12شێعری ژنانی جیهان *

. ئه ی طهبيی زاهب ب "سهز" ر زی هیبی یب "ئیؼتبر"ی طهيێ

ههسی ت ثیههسرت تبیج چههبی ئبطههبییغ ز ثهه زار و پڕػهه کهه ی طههتێز ئ

تزی تزی لههههڵ گزیههههو کێک نهههه ع یهههه ۆیهههه ر ثهههه هههه . یهههه ذههههۆی

ی طهههتێز . ئ هههبت زی کبی نههه ثههه یههه ليی رتزی ئطهههتر زا ػهههێ

اڵت یهب ذۆره ر ن یب ث يیؼ ی ذۆر ج ر ز 48 ی گۆػ (ن3بیس" "

247ی ثهۆ يهب ی طهتێز و ئ کهزت. ئه زی ز زا ثه ئبطهب پبع ذۆرؼی نه

زا فبرطههههی نهههه ت کهههه کهههه ر ز ز رۆژئههههبا پههههبع ذۆرؼههههی رۆژ نهههه

رایه ن ی یساری ی ئ ئی زا یؼب کبت ڵێ ن "ػجبو"ی پ ز

ی چهههی و" "طهههزاة"زا زیههه چیزۆکهههی "رۆطهههت طهههی" نههه "فیزز ک

ی طهتێز ئ طهفی ئه و ثه رۆطهت " اته يت ی "ت ک " ثۆ ۆز ی "ت

کب: ز ط پ زا ز ئبطب ن

چ یک ثز اس تیز ػت زرگذػ

(4 ثگؼ گززا چزخ ثز ػجبو

ی طهتێز ئ اڵو ئه یؼ . ث یساریغ گ زابت کبتی ئ چ ػ ات

اڵتی ر ن اڵت ث رۆژ جبر ن رۆژ ث زیظب ئ پبع چبرز

ثه . ی ز زرێهژ ته ر رۆژ ئه 245ی ت ثهۆ يهب ڵجه کزت زی ز ذۆر ث

. یشايهههی یههه گێڕی ثبت ڕ ذههه ی ػههه یؼهههب ی طهههتێز ئ زا ئههه تههه حبڵ نههه

زای ثڕیههبر ثههۆ یؼههب . ئهه ع ێههب يببیهه ی "ػههجبو"ی ثهه لهه گ

ڵ " کب ئبا ز جۆراجۆر ر ثۆ رۆیؼت گزتی اڵت س طی ئبيبلی ئ

کبر ث زرآيس ثبر زن زگز

ئیێ دۆا* 30

یبر ثب طر گؼ زل زطتی

ػت رس رػ رطیسفزرف

زيیس صبزق صجح ػجبو را

ػس طجک ذیش ثرتى ثبر زگز

(5 ػس زنى ثز طر تیش ؼبط

ی طههتێز ثڕیحبی ثیزههی" ئ کهه "ئهه بطههێیی طتێز رای ئ ثهه

چۆيههب" ری اڵتههی "ێا زا ذههبتذزا "ئیبههب" ێهه راطههتی سههز نهه

ی ر سۆرثه طه ن ڕ په پێج طهتێز ئ ئه که ع رایه ر ن ( 6 "حیلبس"

ی طههتێز ئ اههسی ئهه ا نهه طههتی ئهه ث ثیههسرت. ي کب ز ی ئههباڵ ئیظههاليی

ی ئهه کبر زێهه. ثههۆ بزی ثهه ڕ جهه اتههبی ػهه ثهه یهه یبی ی ث طههتێز ئ

زڵهی نه ی طهتێز ئ جبرا ئه ی یب یؼب ثسرت سۆرث ر ئباڵک ط ن اتبی

نهههه ک طهههتێز ئ کههه يببیهههه ثههه کێؼههه زا ز تبی يبههههو ر یالنهههی طههه

ڕ پههه ی پێج طهههتێز . ئ یبههه رث ی ث طهههتێز اث ئ ڵهههست کههه اڵتههه رۆژ

ر ئیپڕاتهری رطههبی يجه نه ع ثه ػهی ئرپهبیی رت ی ئ یؼهب

کب ئه یه زا ئرپبیی راطهتی . ن کب ث يطڵب ی یغ یؼب ر ن ث

ر ئههباڵی ذۆیههب طهه نهه کب ثهه ی ر ئههباڵی رطههبی طهه نهه کهه ی طههتێز ئ

ڕی ێهشی زژ زژيهی ذۆیهب ذهزای ػه ی و ػهێ تهبک ثه کێؼ ز

سار زه کب پتهز نه ثه "رۆيی"یه گۆڕاه ع راط ئه . ئ زاگیز ثی

ڕی ئێزایههب ێههب تههب ای نێههبت ر "يیتههزا" ذههزای ػهه طهه ر ث ثهه ي طهبڵ ن

کی ی طههتگ ر تزی ذزایههبی "رۆيههی" پ س يهه کێک نهه یهه "يیتههزا" ثهه ثهه

22شێعری ژنانی جیهان *

کبی الی ذهههبکی ی طهههری بچههه ت نههه تبیجههه سۆریهههب ثهههۆ طهههبس کهههزز ث

ێهسرت کبر ز ثه يببی ر ث "ئبيزییب"ع ڕ ن پ ی پێج طتێز . ئ زژي

ع ت نه به ثیهسرت. ت ڕ ز کهبی ػه ئبيزاس طه ر ي ک ر ه ط ن

. پێتهبگۆ ر چهب زت ثه کبیؼهیب ر ژڕاڵ فظه ر ػهبی ئ ط تز ن گزیو

ر ئه ه ی ی طهتێز و ئ کی تزی ئه ی . ێ ڕ پ ی پێج طتێز اتبی ئ ث ک

. ڕ بطههههههزا ی ذههههههزای ػهههههه پێگهههههه ک ثیهههههه یهههههه ػههههههی يببی

چیهی ثبت زژ ث ێبی ذ ک یؼب یب طتێز ئ کبیغ ئ کۆيۆیظت

ر طه نه که ی طهتێز ئ ر ئ ع کبر ێب. ئ زاری ث ريبی ثۆڕژا ط

ثیسرت. تی" پێؼ "چی" "کریبی ثبکر" ز تی طۆڤی کی ئباڵی "ی

ک زاتهز ر ه ی[ ]ثی ک ت ]ثب ثبطێیی[ ثبری جغڕافیبیی ثبث اڵو ث

" رۆڵێیهی "ئیجه گه ثیی ػبخ ذزای ػبخ "ئیۆهب" یهب ر زا ز ک ػێعز ن

سای ب ثهههههبرزۆذی ػهههههێ فههههه ر . ههههه یههههه یب کی ر گزیهههههو طههههه

ر ثهه ر ن ێیی کێظههتبی هه ثههۆ زیهه کهه ی جۆرێههک ئبيبژ ع ثهه ک ػههێعز

ی ئطههتر را پێیههب ایهه ی تههێژ سۆرثهه کهه ػهه يبکب ثی ئهه هه

اڵتێیههی کێظههتبی و شیههک ثهه کهه اڵتێیههی کێظههتبی یههب الی "ئیبههب" نهه

. ێی گزتجه کێهی ساگهزۆص ه کبی رۆژئبای سلیز بچ چ ن ز ێغ

اڵتههی "يیظههز"یغ کهه ت نهه بهه چۆيههب" ت کبی "ێا ػههت ز نهه چیهه

رچبی ت ثثێ ػبخ کێهێیی ثه ی ػبرطتبیی ثێؼی ی ێغ ثۆی ئ

گۆڕی ڕاکێؼههی تههز ئههبڵ رج . ذههبڵێیی طهه ئێظههتبع نێههی ییهه ث نهه هه

ريب طهه ع را کهه . نهه رچب تز ثهه و چۆيب" کهه "ێا نهه کهه کبهه رس

ئیێ دۆا* 31

یهه ثههززرێ ثههۆی ڕی "ئیبههب" ههب ز ئههبيزاسی ػهه طهه ر ک ک ريب گهه

زا رج طه . ثه ی سی ب کی يبو ای ع ک ک ث ثۆ اڵتێک ث ی ئبيبژ

کێهسی کبی چیزۆکهی "ئیؼهتبر" بتهبی ئ ی کی ر طه ێمه اثبػ ذباڵ ث

. زا ثێی "ئیبب" نێز

يس" یهب "ته ی پهبع ئه ئه که ی "ئیؼهتبر"زا هبت ئطهتر ن

اڵو کبتێک ذؼ . ث ث ز يی ث ر س ث حکبتی ط ( کڕی ز7"زۆيۆس"ی

یب ڵک ئه کهزت ذه ز یزی ن کی طه ی پێؼهاسی ڵیه ذ الی ن گب تێس

ر طهه ێزێتهه گزت تبلێههک ز ز ڵ ت رلههی نهه هه تز ز زاییههی[ ذههۆع ]نهه

هبی نه زاکه گهۆو ری ثه ر چۆێک ث ط طپێزت ی رایب ز س

جیههبی یێزهه ثزیههساری ز ثهه کهه يس ثزیههسار ز ایغ تهه ر. ئهه ثهه

يس" ثهۆ جیهبی تهبرییی زیهبی ر . پهبع رۆیؼهتی "ته کب يزز

گههبی ثبر ڵیی نهه اڵی. ذهه س کبتێیی ػههک ثهه ئههب طهه ػههۆر ثێتهه ز

ی ذهههۆی کههزز نهه ئهه الاڵهه پبڕاههه ثهه کهه طهه ز "ئیؼههتبر" ز

ی کههههه ڵی کڕ کهههههب ثههههه جیهههههبی يزز چێتههههه ز ثێتههههه ژیا ز پههههه

کبه زاری جیبی يزز اڵت طت ز اڵو ذػیی "ئیؼتبر" ک ث ڕێێت ثگ

ع يس ػهه تهه کههب کهه ثڵ ز لهه ی ئهه کهه رج يههم ههبزا ئیؼههتبر بچههبر ي

ثێته ع يهبگیغ سیهس ثێته یه ثه ػه ژێهز س طبڵ نه يبو ن

زی رس ثه ر ره طه کب نه ريه طهبرز گ رس ی ػهێ ی. ث ری س

اڵو ثه ی رز ئێؼێیی سۆری پێ يس" ثۆ "ئیؼتبر" ز ثی "ت زایک زێ. ن

ی "ئیؼههتبر" نهه کهه الز ی ر ڕاهه گ اتهه ی ئهه ثهه زایک نهه زثههبر

22شێعری ژنانی جیهان *

. یه ری ڵ ئهێغ ثزکێیهی ز گه تز بڕت نه ژا کب ث يززجیبی

ثههی زایک اڵو نهه ثهه یظههتی چێههژ ی ذۆػ ڵ ئبێتهه ثههی هه زایک نهه

. رۆیؼهتی "ئیؼهتبر" یه ذهۆ ثرزیی ژیای ن ڵ پ گ و بڕت ن ز

ڵ زژارتههزی ثههبرزۆخ گهه ر ثهه نهه يجهه کههب اتهه ثههۆ جیههبی يزز

. رزای گیهههب رحههه ژیای تێژثههه ذهههۆ ثهههرزیی پههه ی نههه یؼهههب

جیبههه ڕی نههه ی تێپههه يس" یؼهههب ێی "تههه رن ی طههه ثههه زایک نههه

یه رسێڕی گی ر کبی ف ی تی ڕ يب ث ر ث . ئ ی طبي ر ث تزطێ

ی گههژ گیهب نهه ثه زایک رگ نهه يه ثهه ێؼهتز "ئیبههب" زایڕػهتپ که

و اری ئه . ئبطه زرێته ت یؼب ز رن زا ط کبی سطتب بی رس

ڕای . ثهه گز ڵ گی ئێهزایغ ئبػههیزا حبػهب رهه ر ف طه نهه ی ئطهتر

طهتر ئ نه يس تی ته طهبی يهب ک ر ه ع ه بر" طهیب "يێززازی ثه

کهی يس" ذهزای ر ع" "ت ێا چیزۆکی "طیب (ن8زا. کب ی ئێزای

یب تهه اڵو ئهه ثهه یهه چههێیی سۆر ػههک ێههک چۆيههب" ثهه ژیههبری "ێا

ی ڵههاڵ ع گ نهه ع سۆر. ثێلگهه ی زییهه هه نهه جگهه ییهه هه

ثهههبلی ئطهههتر ێشتز نههه رچبتز ثههه کی ثههه ی ػهههێ زایهههک کهههڕ ثههه

ههسی ێهها پێ . ثههۆ ێهه زیههبر یب پێهه یهه ری کبریگ زا ئهه کب یهه ئێزای

کهزت رز ر رلهی زاییهی ز ث ێت ک ی ا ز کڕ "يبی" "زاراة" ئ

که ی ژاێیهی لرطه ع ئبێته یه ڕا گ ئهت ڵجه . ڕێت گ پبػب ز

کههزت چیزۆکههی "بیههس" ز ب ػههیب ر ثهه "يههبی" تبثؼههتی ثێهه . هه ز

ی بچههههه زا نههههه کب ی فبرطهههههی طهههههزا ر" نههههه س ی "ئیظهههههی کههههه کڕ

ئیێ دۆا* 32

کی "ئیؼهههتبر" ر چیزۆکهههی طههه رگهههزت نههه ػهههێ چۆيهههب" ثههه "ێا

زا يهبکی بطهبی تهز سۆر که چیزۆکب . ن س" زیظب گێڕزراثێتي "ت

کی الیههه . نههه ێشتز ثیههه ثههه رگزتبههه زاب ػهههێ ػهههێ ئههه گههه ر

ثیههسرت. زا ز کبیغ یهه یبی ئطههتر نهه چیزۆکهه ػههێی ئهه تزیؼهه

کههب نهه جیههبی يزز نهه ی ئهه ڕاهه زیض" گ ک "ئهه ذههزای ر

ی و"زا ػههی ػههێ ریهه ههسی ێهها "ریظههب" "ي پێ يێیی تههززا نهه رز طهه

تهای ب ز ر ثه . ه ز یێیی زاییبه ڵ ئه گزت تێی ز ذۆ تز ث تبس

(نهه9ربتی "ئیهعههبسر" طهه ر ث طهه ن ربت طهه ث زاههبی ئهه ػههێ ثهه ئبيههبژ

رپبع ڕاطههتی ئهه کبی ب چبذهه ی. نهه زا ثیهه کب ی طههیحی ي ار ػههێ

( ثههههبلی 11ئههههبتر" ی "فیؼههههڕکیو" "ػههههب ر ئطههههتر طهههه ػههههێی ن

. کب زاب ی ئبگهۆطبکظۆی ئطتر

ژێهههز تیؼهههیی ػهههێعزی نههه ارا و ئبطههه ێی ئههه ر نههه تێڕایهههی طههه

گۆڕێیی کب تػههههی ئههههبڵ یهههه ثی ز ئ ر پێهههه ارچێههههزۆههههب"زا چ "ئی

زۆهب" "طهبفۆ" ػێعزی "ئی ی "فۆڵیؼتبی" رای ن ت کب. ث تی ز ڕ ث

ثهۆ ی ڕا ڵێی "گ رخ ڕا ز کبی بچ ی فیییظتی سێؼ یگبی ئ گۆػ ن

چۆيهب" گی "ێا ره ر ف طه نه ر کهبر تێژیه گه ػک ئ زابت". ث

ژێههز ثهه نهه رچبتز ز تز ثهه ری ثههۆ زاههبت ثهه ڕاهه گ تز ثێتهه لههڵ

کب یههه ثی ز يب اتهههب ئ ی ثههه سۆرثههه گههه ر زا اههه تێژی ری ئههه طهههێج

" ی "ئیبهههب طههه زاثهههی ئطهههتر رز ث ن ت ثههه تبیجههه ثگهههۆڕزرێ ثههه

فی نظه کی ف یه لاڵیی تزی زڵ" که ر رسی "ئیبهب ذهبتی گه ػێعزی ثه

24شێعری ژنانی جیهان *

ثگههزت[ ذۆ ستز ثهه نهه تێیههی ث ر گۆڕاهه چ ئهه ر. ]ێههس ذبتهه ههت ز

رای ئیلیههم نهه تههێژ ک رگێههڕی ئیگهیظههی ػههێعز ی "ثێتههی يیههسر" تهه ث

": ذهۆ يه هی هس ث ڕجیع ت زۆهب" ثه ئی گزیبی " ک گ زابتزا تێس

ییة" که ز کبی "ئه ڵ گزیبه گ ن ذاسی؟" بطب یشو ز ک تۆو/ثۆ ث

تیك"زا هسی ره کبی کتێجهی "ر ڕ ر الپه طه زۆهب" ثه "ئی سار طهبڵ زای ه

ر طه زۆهب" نه ی زاهبی "ئ ڵه : ػهێ ب ز ر ه راس. ئه ڵ فزيێظیی

ر ه ث ثمێهی "ئه ز ک ی ی راز کب تب ئ ی اڵتی رۆژئبایی رۆژ ل ز

یب زۆههب" تهه ری "ئی زا کبریگهه راطههتی ". نهه ڵب ثهه گهه نهه تب ر طهه نهه

ع ڵی نهه ثهه ر ػههبریزای پههبع ذههۆی ییهه طهه ری ػههبریزێک نهه کبریگهه

ثیبت ز ئههه نههه الی ژبههه يال ئههه ػهههی ثههه ئههه ی رۆڵ ث یؼهههبسیهههبتز

زا. گی جیب ر ف

ػهی رگێهڕای ث . زا ۆسۆته ع طه ثه ی نه ک زۆب" ػێعز "ئی

ی یایهه ثهه ههبت ژێههز زا نهه ژێههز ههبی ئیبههب ئیجهه ڵی نهه هه

را. طتی ذێ ر ز ث ێت تزا ثیزاب کبی تزیؼی ن ػ ث

ئیێ دۆا* 32

ئیاا ئیب

(11 ئب-ئع-يی-ی-ئی

*گبس

کب ئبگزی ذبتی اڵت

سرێی تزص زاپۆػزا ث

تی طار چبکی جای ئبگزی طر ث

ئیبب

طت ز ی ث ط ريجی ر

طبي کی ث ثبی ر ث

بار تڕ گزف ی ثک طێاڵێی

ط زا راز پب سی گۆڕ ب ن یؼ ر ئ

کێؼ زا ز ی ری س ث تبڵێیی پت ي

س ئیبب! ذبتی ي

ڕ ری ػ اڵییظێ

ثیژی زژي

22شێعری ژنانی جیهان *

ی ط ک ئ

ثبرێ زا ز ر زژي ط ثبرای تیزی ث

ێش تاب

ێ ز زا پێک کب یبر ر يج ن

ػت ػێزی گڕیی ثبذی ث

بڕت ز کب تێک ػ ن

ث زێ ن گ ریؼ ر

رسزا ر طیگی ر ط ث

کی یبذی گبی

زا ی س ن کبی چبس ط ک

ر زژيب ثۆ ط ت ڵ یبری ت

ػێزێیی ئبری

ط ن ص ث ڕ

. ر ثڕای ذۆی طر ط ن ک

* طتبیغ ثۆ ئ

ذبتی ي

ػ ی ث رز ر يساڵی سێڕێ ... پ

ئیێ دۆا* 32

ئیبب

ی ر گۆی س یؼتی ط ی سێڕی ... پێگ کیژۆڵ

ی گ تۆ پێس

اڵ ز ثبطیی ئب ث

کبی پبزػبی ذۆر ک ززا ر ز ال ن

ػ ث پۆػی ن زسرێی تزص ی ک کبت ئ

ی ر ری س ط زار ن و ثهرێیی پڕػ ثی ز

ی ک کب ػی ز ی ػبذ ی نێشگ کبت ئ

(12زای ػی ئبطبی تۆڕێیی چسرا ن ثیی ز

ی ز ئب ز ن ی ک کبت ئ

زا کب ربکی جۆثبری ب کێ ن

ۆطبرزاک ثی ن زایک ز ن

زا ع ذ ث ط الری ثهریی ر ت ن

گزی ئبيێش ز ن کبت ئ

کب يێژی ثب ن ر

ذزاکب يێژی ن

22شێعری ژنانی جیهان *

ثڕی کب ز ر ط ی کبت ئ

ک زاطێک

زرێت کب ز رسی گ ژی ث ث ک

( 13ع ر ر پبػب ط

ی ک ۆزا کب ث طتبیؼ ز

ثڕ ز ڵ و کب ێیڕا ز ی طيێزی

و بز ثێت ی رثبرێک ز ڵ بژ گ ص ن رک

ثبت ذبتی ذ

(14و يبڵی ذزای يبو ک ی

ئیبب کیژۆڵ

و ک طتبیؼ ز

ي طبس طتزای ئ ی ئ

ثڕت ز ڵ و *ئیبب ز

ي ذبت

کب ڕۆکی ئبطب گ

ی ر س چبی ط رێجاری ث

يێ چ ( ز15و کبی ئێه اڵت اڵت ن رۆژ ن

ئیێ دۆا* 20

تز ال ن –رۆژئبا ن

طڕێ کبی طثیززا ز ری اڵت ز ث

پێو کبی ننثۆ ز تزیغ اڵت ال ن

ر کێظتب ط ي ک ت ز ڵ

بذی زڵی ر راط ن

ي ذبت

شیک ثي

تزطب کۆطبر

ي ئیبب

شیک ثي

تزطب کۆطبر

شیک ػبذی ئیج بت

ی چ ػبخ را

یگزت چۆ ق چ

ڕيب رسیی ذۆی زا گی ن ز ث

ػیب رس تێک ر نجۆسی ث

يطی ییب را کبیؼی س نێ

32شێعری ژنانی جیهان *

ژێز چگی ذۆو ي ذ ز (16یؼتا ێگپ تبس ئ

رسی ن ي ذ گیبیب ز

گزت و طبيی ي ثیب ک ز ایب ن

گڕ کی ث گبی

ػیێى ز تێک ي ێش تابی ث

گێهپبرێییغ

ػی زای ن ی ن تابی تۆس ث

( 17و ز يب پبػمنیب ز لبيچی ط ث

ذۆیب زێ رثشێو سی ط ي ک ث

زاییظێى ڵ ڕ ئبری ػ

تیززا تیزو ئبيبز

بڵێى لبی تێک ز کبی لۆچ نی

ی چێی ێش

و ز و ساذب ز رێش تبڵ ط ي

گیزطێى کبیب ئبر زاز طری زارطتب ن

پبچى ر يهی زرۆسب زاز ت ث

ذزای ئبر مێ ثبو ز

ئیێ دۆا* 21

ع ذ گیجێهی ث

کبیب نالح ث س ع ػبذ ن رزات تب گڕ ث

( ػبری ذۆي18ئبراتب ن

ػب ی زر ری ػبرا گ

کب گیبی گؼ کۆطبر ي ذ تزص ز

(19کزای ئب ت ن فز ک کبتی

ت بڕێ ئیتز ل

(21هیم ێزای ئػی ػێی چ ن

ک ت پؼ راط ئیتز ل

کب کۆطبر رێگبی ي طتبیغ ثی

ر راط ي طتبیغ ثی

طتزاێک ث

الی ئب چێت *ئیبب ز

ئیبب

ی ذزای يبو رۆڵ

یؼت گڵێیی جای پێگ

32شێعری ژنانی جیهان *

ی ثبی ژب ر ث

کی بطیی ن ر ث ط تۆت ک ک

ێمی ێری کؼب ر ت ط

طبو ک ن ی ی گڕ تزطی ثمێظ تیؼیێک ن

یبلیمێیی ربکی

ڵاطی زا يهی گی ذێ ث ر ن

گزت ی طتی ز پبػب ث

ر ت ط گرسێیی ح

زا تی یای ال ن طتب را

طتی راطت ز او ث رز گرسێیی ث

ر يبڵی سی ط ێت پ ز

ڵی پێی ثچکی ث

تک زاپۆػزای ر پؼتی ث ط ێت ز

کێێیی ئبطبی گب

يزکێ زاز یؼ ر ئ

ی ربکی طیمی پڕ رػ

زا ئبطبی کڕی ئێار ن

ئیێ دۆا* 22

ر رێگبزا ط کبی ث گب ی طتێز ئ

زا رزای رگ ی ط ڕاس ز ثزت ث راز

س رگبی ذزا ز چێت ز

کبی ر ۆث تب يی

ثیبت ع ئ زرب شا پێؼی ث

کبی گزتۆت طت ئب ز

گزت رز کب يی

گب ئیبب ز ذۆػی ن ث

ج ح زا ز کبت ن

ی ئ کبتێک ک

ک ئیبب ی جڵ ث

یؼێ ی زازراطت طت الی ز ن

زت: لظ ئیبب

ئب

(21ثبکی ي.

(22طتب ثی! طیهیى را

کبی ي ثجیظت لظ

ی ي رازێز گت ثۆ ت

34شێعری ژنانی جیهان *

ی تۆ ئب ت

ت گی زا زا ز ػ ث ن

ت ی طبيی ي راسا تزطی ث

ی ط ک ئب تۆ ئ

رس ر ر ط ػ ن ث ن

طێیی زی ر ک سێتز ن

و ت ی ذؼی ث لرطبیی ز

تۆی ک ئ

ری اڵتێیی پب ث

(23ػ تبک طری ث

و ک ئبطی طبرز ر ت ی ذؼی ث ز

ڵسا کبی سێڕی کۆنی طێک ک ک

ػیۆکب ث ک ذبت جا

ێ زطتبى پ کبتی را

ی ي زاسرا ک ذت ی ا ت ػێ ئ

ی ا ػێ ئ

يبسۆت زا چ و سرۆک تبي طت ز يی ن ک کبس

ئیێ دۆا* 22

و ز تزطی ز ػبی ي ي ػب ن

ڕ زاپۆػزا سرێی ػ ری ث گ ع بط ڵ ػ گ ن

ر ث گزي رێی ئبطب ز

ػ کبی ث تب طر

پێؼ چ ک ذبتێک ز

ثبرێى ز ی ئبطب يیۆڵ ي فێیبیی يبو ن

ث رثبس ز طتی ي ز ز کبى ن تیز

ی زارطتب ثبغ س

ػیێ لبلیب تێک ز ک ززای ئ

ی تیژ ک ػ کب تیز

ک رثشێ رێک ز ی ط س

لع گی ثبیػی چ چ کبى ن طت ز

ک کب نێک ثاڵ ز نه ک

(24و يبر ک ک ی

و ک رز کۆطبرا ز ن

ذش زا ز کب زێزا ی ن يبرا ک ئ ر س ن ث

ػیێى ز کب تێک نه ي ک

32شێعری ژنانی جیهان *

س ئب: يیزی ي

تۆ بڕێی ي بی ئ

ڵى کزز رای تبێیى کززۆت ک ی گڵۆڵ

ی تبک کۆتبیی س

زۆست ی ز ػێ س چبو ػێ ث

س ی چ ساى زرێژایی س ي ز

زا ػ ػی ث ذ رێی ث ڕیو ث تێپ

ساى یغ ز لاڵیی س

(25کێغ ت تۆ ئیۆبی چه ب ت

ی کب زا ػ طبيی ي ن ک

ی گێى ثس

س ي ذبتی ي

ی چ کب را ػبذ ثي شیک

ي ئیبب

شیک ثي

تزطب کۆطبر

شیک ػبذی ئیج بت

ی چ ػبخ را

ئیێ دۆا* 22

یگزت چۆ ق چ

ڕيب رسیی ذۆی زا گی ن ز ث

ػیب رس تێک ر نجۆسی ث

يطی ییب را کبیؼی س نێ

ژێز چگی ذۆو ي ذ یؼتا ز پێگ تبس ئ

رسی ن ي ذ گیبیب ز

گزت و طبيی ي ثیب ک ز ایب ن

گڕ کی ث گبی

ػیێى ز تێک ي ێش تابی ث

گێهپبرێییغ

ػی زای ن ی ن تابی تۆس ث

و ز يب پبػمنیب ز لبيچی ط ث

یب زێذۆ رثشێو سی ط ي ک ث

ڵساییظێى ڕ ئبری ػ

تیززا تیزو ئبيبز

بڵێى ز لبی تێک کبی لۆچ نی

ی چێی ێش

32شێعری ژنانی جیهان *

و ز و ساذب ز رێش تبڵ ط ي

گیزطێى کبیب ئبر زاز طری زارطتب ن

پبچى ر يهی زرۆسب زاز ت ث

ذزای ئبر ێم ثبو ز

ع ذ گیجێهی ث

کبیب نالح ث س ع ػبذ ن رزات تب گڕ ث

ئبراتب ػبری ذۆي ن

ػب ی زر ری ػبرا گ

کب گیبی گؼ کۆطبر ي ذ تزص ز

ت نێیزای ئب فز ک کبتی

ت بڕێ ئیتز ل

هیم ػی ػێی ێزای ئ چ ن

ک ت پؼ راط ئیتز ل

کب کۆطبر رێگبی ي طتبیغ ثی

ر راط ي طتبیغ ثی

طتزاێک ث

ئیێ دۆا* 00

ئب

ي ذزاکب پبزػبی

زات اڵيی ز

و! ک ئبسیش

ی ػیزی! رۆڵ

ت تۆ کۆطبرت ز

بذی زڵی

زات ئبات اڵو ز

س ۆ ذبتی ي

ػبذی ئیج

تۆ ذۆت یظت

ڵجژارز تزییب و طت تۆ ذۆت ح

ئیبب ت: ئبای ث ئ

ذزاکب

طتب ػێی ذۆیب را ن

ثزز یب ثۆ ئیج تزطب طژز ن

ئیۆب

زا زایؼت تبفی پیزۆسی ذۆی ن

42شێعری ژنانی جیهان *

رسۆک يی ن ذ

رئبژ کزا ػت ػێیی ن ث

طبيێیی طری ئبگزی

کب ج زگۆ ي یؼتبی ئێ

را کبی ئیج کۆطبر طبيێیی ئبگزی ن

ريب کبی چار ز اڵت ذڵمێ ن لی ز

تزۆپیی ػبذی ئیج

راغێک رازا ل ر سی لڵی ػیی ث گيج

کب زار

یؼت گ کی سۆر رثی ث ث

طتب رسا رث زا ط زايێی ن

طتر اڵی ئ تێژ تێژ گ

ی کبی چڕ پز زار ث

گێڕ ئبطب تبریک زاز

کب جت جت ػێز

ی نمب ژێز ظێی ئ چ ن زێ ز

ئیێ دۆا* 01

ط ئبطب ز ن ل پ

رو ۆڵ ذری کێی ث را ث

کێی چب کزا ثش

کب پۆڵی ر ت ڵاڵی ط ڕ ت ث ث ػا نێز ن

بت چۆزا کێی ن گب

اڵی س ی ط رێؼی يچی ک ڕ ر پ ط ت پێیب ب

يب جتێک ػبذی چ ثشێک ث

کب ی‎کۆطبری ر ط ژێز زار ن

ڕت گ ی ذۆی ز ک جت ن

ثزی طبيى و س ک ي ی

زا‎کۆتبیب ر ػیۆی ث ط ث

ت ئ ي ێڕای تۆ بچ

ئیبب ۆ کیژۆڵ

پێبی تۆ بێى ر ن ي ط

ی ئبگزیی کۆطبر ر تزطی يج ن

زت ڵی ز گ ئب ئبا ن

42شێعری ژنانی جیهان *

ێژ ئیبب! پێغ

زػو! ێژی ث ی پێغ طۆفیهی

چگی لی ێت ک زڵی ز

کبی ثزی پبژ س ث

زا پڕێک ئیبب ن

ر پؼ ط ذبت ڕ ز ی يبڵی ػ ڕاس ز

ڕێش کبی ئبڵم طت ز ث

رزێ رگبی ػیی ز ز ن

ا يبڵی ک رثبس ث ن کی ز ی ػێتی - ڵاڵ ثگز ث

ثبرێ ی ذۆی زاز ڕی ػێتب ػ

طڕێ ز ڵ زا ثبۆس کبی ێا ثبطی ن

ێزت رزی ز طب ثۆ ر ئ

کێؼ ت ژێی بطک ز ئبفز

یبری بێژرا ت -کب ڵ ث تیز

کبیغ ثبۆس

ثبرێ ر ز ػت ذۆ پێچ. نل ز ز ی تێی س

ڵ ئیبب گ فڕ ن ز ڵ

ری رزی پب ث ر

ئیێ دۆا* 02

بذیب يژ ز ڵ زا ای ذۆع ع ک ن

گزت ز بط پیه ث تۆس رێگ پ ت

ذیشی طر ثۆ رزی ػیب رز ث رز ێڕای

ثزت راز طڕێت يێغ ز ڵ ذۆڵ گ ن

ػیێ ز تێک ک سی ي کێ ذبتی ي

کت زا ز رسی ذتی ر ت پبێی ث

طت کب ز رز طبی ث ر ن ل يی ذ ز

ی تس گزت طتۆی ئیج ئ

را یش ک ح ی ک ثبل ر

ڕ ا تیژ تێپ

گزیبێیی رز بطی ث

ێشی ئیج زڵی ث ذبت زرس ز

رزی زايێی ػبخ ث ث

بت بڕت يظ ز ز ئیبب تێک

ثڕت ڵس زا نێک پێک زاز

کب س تۆفبی ر

زڕت ز ڵ ی ػبخ نێک ذبڵیگ

44شێعری ژنانی جیهان *

باڵ يۆک تێک کب ذ يبر

ڵاطزا بک نم ث

رزێ ز طبيی ئیبب زرۆػ يزی ث ر ئ ط ن

ثبرێ ی ذۆیب زاز س ژاری کػ

سيبی ژارای ئیببع

نێیزا ت فز ری ک کی طیض ک گیبی

کب ر پڕ ث ری زار را ز ز ث

ذا زا نل ز کب س ط زارطتب

یی س ث ئیبب ث

ثشێ ی زاغ یؼیی ذۆی ز بط

زا ک گیبی ػهک ی ر اڵڵ ر ط ث

یب یی س تۆس ذۆڵی ػییغ سۆر ث ث

ثبرێ گزتزا ز س ر الطیی ل ط ک ث ثبی ک گژ

ث ثێ يیغ ن ی ػ ڵی زايی زڵۆپ ث تب

زا کب ڕا ڵگ طیض ر يێزگ ط ث

ثبرت ز ر تۆفبی ئبگز

ثڕت س ز ژی ر ث ئبطب ث ثمێظ

کب رز اڵت ڵ ث زک تی ثمێظ يبی لبي ط

ئیێ دۆا* 02

گزت ي اڵت زاز زا طبتێک س ن ی ذبتی ي تزطی

ئیببی پیزۆس

تزص ت رذظبری

ال کی چارػب ی رکزز ی ط ێش ێ ث

ێ چۆک زاز زا کۆطبر ث ڕێک ػ ن

طت زا راز جێگبی ذۆی ت ن رک ط

گزی کۆطبر! ئیبب ز

! ئیج

زت کێؼب تۆ ثباڵت کزز ل چی

طتبی رس را ب ث تۆ ئب چی

یێیی ئبا جا پ ک ث

ذۆثبیی س ن ذێ ػیزی ط

ػب ثبی يیزیی ث ر

زا ری ئب ث ئبيێشت کزا

ذؼێ رسی ي ر نجۆس ن

ط رسی ي ر نێت ن

تۆو کػ ي ئ

زڵ تى کزز ڵ ژار پ ي ث

ت تبل ی فیهی ث تۆ ئ

42شێعری ژنانی جیهان *

و ز رست ثبز نتی ث

ػب ثبۆ ی گب کێی ث ئ

ػیێى يه ز

گزو رت زطت ز ػبذی ئ

تۆس پ ب ت ي ز تڕت ز

و ذ ز پێ رت لی ث

تب فزيێظک رذظبرت ثرطێ

زڵ زاگیز کب ژار پ

ئیبب

طبو تی ث رک ط

ڕت زیظب سيب ثگ

کێ کێظتب

ئیشى ثس ئیج ثبک

تبک گرسی طبيبکى

ثگزو ێشي طتی راطتی ث ز ث

طڕێى ڵ ػى ک ر پ ت طتی چ ز ث

زڕ ز ڵ طتی ثڕی ل ر گرس ث ت

ک کی تیژی ػ

ئیێ دۆا* 02

کب تی ذۆی چ ز رک ی ط طتگ ر ئیبب پ

رز ر ث ط رز ن ث

و ک طبس ز طتگ ر پ

و رێی حکبتی ذۆو زیبری ثی تب

رز ر ث ط ن رز ث

و ک ای ز ت یی ػیۆ ر گ ث

طت رزێک لرص لبیى راز ث ذتی گبػ ر ت ط ن

ڕاسێێت تبفی زایؼت ز

کزز ثبو ثێم ک" ثۆ گبس "کرگبرای

ذؼ ری پ ثج ل ئبيزاسی پیزۆس گرس ذ

( ثبو ک26ک" "گبالی

رػی ێژێیی ط رزنی ط

کبی طتبیغ ئبيزاس

ی ی ثس يجر پ ت ت

کب پیزۆس کبر ت ذشي ثبو ک

ذ ذ ث ڕای ت رگ طی ڕ ثۆ رت

ژ ثێت کبی ز

پیب ثێت ع ز کبی

42شێعری ژنانی جیهان *

و ک طبس ز ػیۆی ث طتگ ر پ ي ئ

کب کێ یبتت ث ڵ تای ی ک ط ک ئ

طتب ت را رک ط ی ئێظت ط ک ئ

نزف زێز الفبێیی ث ڵ ئب

کبى ػۆرز ي يێزگ

س ن پۆنی تسی ث ػ ث

تباڵ ثزز کبیؼى ث رژی پ

کب! کۆطبر

تو رک ي ط

! ئیج

تو رک ي ط

و کیژی يبو ک ی

فز تب کزز ت ت ئیج ک

ئیببی کیژۆڵ

طتبیغ ثیزت!

ر ػبیبی( یظبثبی ( طتبیغ

. ذبتذزای طی ک

ئیێ دۆا* 20

:کب راێش پ

: ی ژێز کتێج ی ئ رگێڕا ػێعز ئ -1Inana: lady of larjest heart,poems of the Sumerian haigh priestess

enhedunna,translated by betty de shong meador,university of texas

press,austin1988 . ڵههێ ی ژ ز ههسايی يێیهه ئ زا ثهه سيههبی طبظههیزی یههی نهه-2

. کی پیزۆس ی زا ػ کب یس ئبیی ب ن ر ی يێژطههب سۆرثهه الیهه چی ئببیتههب ئیبههب نهه ێههک-3

(urania کب طتبیؼهی ئرایهب ی ڵ : ئێزای یزۆزۆت ز . ثۆ ێ نێسرا طيێژطهێیی فێز ث. ثزۆططهیغ که کب ث ڕ ئبػریی ر نيی ػهههیزی زههه رز طههه : ئ ز ساییههه ر نههه ثههه ز نهههسای طههه طههه کػك زا زی ي بثێم ػع ث ی ئبفزۆزیتی ن ر یی یؼی پ ذبي

ڵیی رۆژئهبا ثبػهر ی فێهزی ذه سراس طتبیغ کززی ئ طبرز زايطهههبتیز ی ئ هههسی ثاڵکززهه کب ئیجهههڕایى پههرزاز ب ػههت کههزز. ی

(163-164ی ڕ و الپ ک رگی ی ث 174ی ڕ الپه و رگی زه طی چهبپی يۆطهیۆ ثه ی فیزز ػببي-4

62 1323ی ڕ الپ سی یگب ب ی ئیمجبڵبي ل یشايی گ-5

52شێعری ژنانی جیهان *

آثههبر انجبلیهه 198 ل1367اثریحههب ثیزههی "انتفههیى" ؼههز ههب -6 457ل

زا لبو ئه ئیبهب نه ی ئیبهبزا يێهززی ئه ئطهتر يس نه ت-7جیهههبی ێزێتههه طهههبڵ ز يبهههو نهههع ی ػههه جێهههی ذهههۆی ثهههۆ يهههب ثههه ئهه

سيهبی : نه يسزا ئهبای طهی ی ته ژێهز ػه . "زێرزا" نه ی تبریییت يێهههززی ئیبهههب بههه و یهههب ت بر یهههبر هههبز هههسی ثههه زا ذزا ثهههبثێهی

هبی يبگهه نه که ػه ب ر ئهه رث ثه. ه ذهبتذزای ساست ثهو ه ڵ يبگی هبی يهبگی ز يس بی . ت ی زا کب ی یطریب

یزا ئهبة ژ ێها حهس نه که کب ی طهبڵی رۆيهی طهریبی ن : . ثۆ ێ ئت(زای ک سس اط آ ذزز کزک س تس يز طزيب س ػس یب ههههبر اس اطههههتر تههههب تههههبرید تههههبری "طههههگ : يههههززاز ث ثڕاهههه-8 469-459 ل1379طیبع" ئ و جۆر ث کبت نعبسێز سیس ز ی ذۆی ئ بط ریظب ث-9

. ڕێێت گ کب ز جیبی يزز ن ڕاطهتیغ ثه کبی ب ی چبذ ی یی ئطتر ی تی طبی ز ک ئ-11

ڵ کۆتههبیی ههبتی گه کهب نهه جیههبی يزز ی ذۆیهب نهه يبهه رگ يه. یه ذۆی کی راطهت یه سی ريب پێ رسی گه طهتپێیی رسی طبرز ز

"اڵتی لهبلڕ"زا نه بثبگی ذۆی ات رس ث ػێعزی ث تی ئێض ئیهیت ن . رگزت ڵیی ک ی تی طبی ک بی ئ

ئیێ دۆا* 21

بثهههبگی رزێڕی ثههه طههه ی ک و يیظهههڕاری ػهههێعز کههه ی ئههه-11رێی : ذههههبتی هههه ی ئبایهههه کب يببکهههه ی الی طههههيێزی نهههه ک ػههههێعز

و ی طيێزبطهب ثهۆ ئه سۆرث ک ی بێیی ت کب. ئیبب ئیج ػب زر . یب زاب ػێعز

س اته تهۆڕی يه ث ی سی سگی پێ (طsa-za-ginتۆڕی ػی -12هسی پێهی ثهڕای هبل پێ ث ک ڕ (ئبيزاسێیی ػsa-sus-gal ػع گبل( ط . ی یی ذزاکب تڕ ث

بطزاث. ب کب ث ی طيێزی-13 . "ئۆتۆ"ی ی ذزای ذۆر ات ر گ ئیبب ذػی-14اڵتی طههت ژێز ز نهه ثهه کهه اڵتبهه ۆ ئههو طههثیز نۆنۆثهه ئیههه-15

چۆيب(زا ث. یپڕاتری ێاو ئ ک طبرگۆ ی تهبس یؼت ػبذێک ثی که پێگ ی تبس سارا ط ن ث چ ي ێس-16 . کب کزا ۆر ثبطی رای ػبذزا س کب ی برایی ک ل ز . ن را نهه کهه ک يبی یههبری یههب طهه ػههێک نهه ههب ثيچی پیههزۆسی ئیب لهه-17 . چ ڕێ زا ث کبی ئ جێژ

برازا که ئێزاهی که نه بثبگی کێظتبی ث ئبراتب ػبرێیی ث-18يب ثهه تیههب کههزز کب زا ریجبز ی ی طههيێزی طههتگ ر پ ی نهه کهه ڵی ذ

ی ک ی طهههبسی پیؼ ر کۆیهههه ثههه . ئبراتهههب ن ث کبی ئیببیهههب ههه یههه ئبییی . بثبو ث ث

پێههی سایههبری کتیج ػههبذ یهه س ایزاههی يزاگیشکههبر ثهه -19 . ػال الیلی(ئب ذزای ئبطب

52شێعری ژنانی جیهان *

پێههی سایههبری کتیج ػههبذ یهه س ایزاههی يزاگیشکههبر ثهه -21 . نه یه ی ر س ڕاتهری ذزاکهبی طهػال الیلی(ئیهیم کڕی ئهب ئیپ

. ا بت اتبی ذزای زا ث ع رچب ست ط پیبا. ر گ ثۆ رێشگزت ن ک ی سارا-21کی ی ػهه کهه رگێههڕ ثههڕای ایهه زا طههیهیى ههبت کهه ل ز نهه-22 ثی ثێ . ڕ اليی ر ی ط ر ػ ی ثۆی ی طيێزیڵ چیزۆکهی رۆیؼهتی کهبص گه ن یه چی ێهک ی و کۆپه ئ -23

. "ثسغ زییزز"زا بت ن ثۆ ئبطب ک ثهه ی یی رێیی ئطههتر ( ثههmus-sag-kalيههع طههو کههم -24

و جۆری يبر ک و یب ی ک يببی يبری ی-anا زا ههبی ئهه طههيێزی کههب. نهه"ئیۆ"بکههب راێژکههبری ذزا-25

nun-keنه یه ثهۆی ی اتبی ئب یب تهۆيی ػهبساز ث ک ک--( ئب کب ػهیز ذزای ئب ک یب ئییی را بتج ک--(ئبa-nun-keی ػ

کههبی ک ئب ی پێههی ئطههتر ثهه کهه ی طهه ک ئهه سیهه ذههزای ئبر . یب گزت رچب را ط تۆی ئ فڕات ن لهزی

ێزيهههههبیی یهههههب جظهههههی گهههههبرا گهههههبال ز کهههههبی کهههههکر-26

. کزایب یی زیبری

ئیێ دۆا* 22

کاى: رچا ض

تههزی لهههت تههزی ػههعز زیهب ایبههب ثههبی ثهشرگ زيههس طههعیس کههه 1

تب يله ثربرا ثی

تههزی زا تههس طههيزی کههر يیههب( 1382 يههيی ذرػههیس ههه 2

ػعز گیتی يله چیظتب

ؼظه زهى: طهزای طهزز هآیهی سرتؼه ( 1386 آیهسا آثهبزپر ه 3

-http://pajuhesh) ههههبی ایزاؼبطههههی طههههبی کههههب پههههژغ طههههزای زرغ

iranshenasi.blogfa.com/post-34.aspx)

54شێعری ژنانی جیهان *

کت‌ديڵ‌ا‌د‌ی‌خۆی‌خراپ‌‌ی‌ب‌‌شاعیري‌ئ

وارا‌شاعیری‌ک‌‌شێعر‌‌ژیاوی‌"ضافۆ"‌ژو

ضافۆ* 66

نه سایهی ثه که ر نه يی ثه ت ػبریزای یبی چبذی ح طبفۆ" ن

و ڵه ل ن یسار تزی ػبریزی ػێعزی ئ س بی ي برازا ث يی ک رز ط

طهههی ذۆیههه ک طهههتی تبک ب پههه نههه ڵ ژێهههک ثههه کههه ههه . ئههه زرا

کبی ػهێێیی ثڕی. ػهێعز رز ػێعززا ز ی ن کبی ژب طت تزی تی تبیج

یب نهه تهه ری هه سیههسی طهه ر ثهه کبی زاههب. هه ر بچبذهه طهه ریب ن کبریگهه

کبی يه ر کبیغ ث طهت ز زر ػهێ نهڵی سای ذۆی ث ػبری ػێ

کێؼهب. ثه رلی هۆگزای ػهێعزیب ثهۆ الی ذۆیهب راز ط ذێسرا ز

ک . "کههبتنص" ر يی ذههبتذزای هه یهه ز فالت" ئهه ثههڕای "ئهه

ک هبی "تبتیهبص" "طبفۆی پیب" بی زێه ػهێرێیی ئبطهری ثه

ڵ ههبی ڵههس زا ی ذههۆی ذزاپهه ی ثهه طهه ک ی ئهه ایی ػههێتی ئههطههۆس

ذاسی که بجظ ث زا ثبطی ۆگزی ئ ڕ ئ ي گۆ ن ثب. سیبتزی ز ز

زا طتبیؼهی کبی ػهێعز . "طبفۆ" ن کزز یب پ را ئبيبژ ط تبلێک ن

کبی ثههێزی کی طههزا ر ههسی طهه ت کههب. تبیج یی ێهها ژههب ز ئهه

ئێظهتب ثه ر نه ثه ز هسی طه یغ چ ئه یه طهتی ژب رثڕیی رتی ز

ههت تبهه ثبث زا ئهه زاههبتع ت نهه بهه ع ت يڕۆکهه ئ ک کهه ی ػههێ

ێ. ز ثێزا

طهههبفۆ يبيۆطهههتبی ت کههه رز کب ز یههه يێژیی رچب طههه ک نههه

ذێههز ڵ ثهه ػههی تێیهه طههتپێیی ژیههبی بث کچههب ثههۆ ز ر فێزکههبری گهه

ڵههێ: هههۆگزی ثههه ز ڕ ئههه يهه ن کههه یهه ر ئ ثههه ر ن . هه ذۆػههی ثههه

کبی ثهه زی طههزا ػههبی چی ثهه . کهه ژ ثهه بجظههی ذههۆی اتهه

52شێعری ژنانی جیهان *

کبی فیییظهههت کههه ث ههه جهههۆر فزێهیهههو" طهههبفۆ ئهه ی "طهههی گتهه

کبی ذۆی ثۆ طتبیغ رێشنێب ػێعز ػبریز . ئ ک ثبطی ز يڕۆک ئ

ی ئه راگ ی ژ ن کزز ر . ثۆ گ رذب کزز ی ژب ت پبی په ن

ر ب ثههۆ ئبگهههبزا ر ههه نێیی سۆری زا ذاسیههبری ژههه حهه ی کههه پیباهه

. کبی ژ تێیۆػب ی یی جای ر گ ی پیب ن کزز

يڕۆکه ئ ع ر ئه ث ر ن ی "نیشثۆص" ثی زرگ زایک طبفۆ ن

ڵێ نێشثی. ذاس ز ژبی بجظ ث

طههههههز" بچبذی"طههههههۆنۆ" "ثذت يی طههههههبفۆزا کهههههه رز طهههههه نهههههه

گهی کی س ی "جۆريیب" ث "نیشثۆص" زرگ چۆيب( ای ێا ڕ ريب ف

را زارطههتبی سرای ثهه س يهه یتهه ر ثههبذی س نهه پههڕ ثهه ثهه کهه

پیه ی ساری ث ڕاط س ریبی ب ی ز ای بچ ع چڕپڕ. ک

هههبث. ێ و رههه سیؼهههی ث ي ڵ گلبر ز کی یههه ڵگبیههه ت کۆي تی ئههه کههه ر ث

هسی کنتهری چهبذی سێڕیهی "پهڕییهێض" ب ر نه ز طبڵ ث "نیشثص" ط

ک ی یساراه ی راێهبی ػهبریزای ػهێعزی ئ برا چبگه یبی که

"ئبنیبیص" طبفۆ ث.

طهتێ نه ث کبی شییه ػهبر چب ن کی ث ی طتب ثبسرگبی زا

او رز ڵ "يیظهز"زا ثه گه ت نه ب " ت کبی "ئێژ زرگئبطیبی ثچک

يههبڵ ر نهه سیههبتز هه یهه زرگ کبی ئهه یهه ریبیی ز اڵو ثبسرگبهه ثهه ثهه

يبی ر ثه طه ر. ئبثری نیشثص نه ث گزت ز رێی زریب يب ز

یتههه ڕاة رۆ س ػههه سراث. طهههبسی سرێیهههبی زايههه ثبسرگهههبی پیؼ

ضافۆ* 68

ته ثبث ت رۆح چزای گڕطۆس ػتی نه ی طاڵ تگ کپ ێم زا

ههسی نی" ب ثهه. "يیتههی یهه زرگ تزی حبطههاڵتی ثبسرگههبیی ئهه گزیههو

ژيبر. ئهه بتهه ز يحبڵهه تزی ػههبری ئهه ک گزیههو ی نیشثههص زرگهه

زایهک نه ػهبر سایهی نه ر ن ی ث526طبڵی طبفۆ نڵێ يێژطب ز

ی ێهه ػههبری "ئیزطههص" ثهه نهه ی ێههسێک طههیی اڵو زیتهه . ثهه ثهه

ڕ طهههبڵی يههه . ن ههه ک ڕ ز ر ثههه ڵ کێؼههه گههه نههه رایههه ئههه طهههبفۆ

گهههههبل" . "ئهههههبتر ی یههههه کی سۆر یههههه بکۆکی ثی طبفۆػههههه زایک نههههه

ر نهه ی ثهه261طههبڵی نهه ا يێژطههی ئبيزییههبیی پێههی ایهه ت طیبطهه

یب ته رێی را ئه ی طه سۆرثه ی که . ێڕای ئه زایک ث سایی ن

ڵ "یگبل" بڕا هی گ ن ک نێک يێژطی زی گ س کزز ط پ

هۆی ته "یگهبل" ث اته ر طه ئهر سۆر جهبر ه پێیب ایه چی

. زا طهت ز کززی يێژیهی ث ثبر سایبری زطه ریتی بن رذظتی ز

ی ر طه بی طبفۆی ثه ی پبپیزطێک ک زیت ػ کی زیی الی ]ن

رایههههه ئههههه ڕێتههههه گ سایهههههی ز ر نههههه طهههههبڵ ثههههه 511 يێهههههژی ثهههههۆ

. [ ػێێت ز ڵ

کهبی ب رێک طبفۆ ط ثزای ثه س ط ی چ ی طزا گێز ث

پێهههی سایهههبری . ثههه ث "کبراکظهههص" "الرییهههص" "ئۆریگیهههص" ههه

ی طهبفۆ ر فزۆع ثهزا گه ڕاة سی ػه ي ڵ ز يێژطب "زرییب" ژ

. ی کب کڕی ی يیظزی "کبراکظص"ی ن ات

52شێعری ژنانی جیهان *

ێهههها ههههسی نهههه ثی پێ ههههۆی هههه زا ثهههه کبی ػههههێعز طههههبفۆ نهههه

"رزپهیض" تۆيهبر ی ثه "ێهڕۆزۆت" هبی ئه ک -"کبراکظص" "زرییب"

زا براع چهبذی که نه ته و ثبث گزت. ئ ی ز ر ثزای گ ن ذ ر - کزز

ڵی چبذی ه ن تی ک "ئیظتزاثۆ" طیی . ر کزا ط سۆری ثبطی ن ث

کبی يه ێڕ کێک نه کهب: یه ز ثهبص نه که تێک ثه ایه زا ر سایی ر ن ث

ههس یب ئ يی طههبفۆ تهه ثههزای زهه . نهه يیظههز "زرییههب" ثیههبی کههزز

تهی نهی" فزۆػهتتی "يی حیي ڕاثی ث ػ ک ط زای ر ز ث سایبری ن

طه ز يبڵه تی کڕای الی ث یب تبیج رای "ئبتێئۆص" ت ع ث رک ئ ئ

کی یه يبڵ ث طبفۆ نه ک ثێت را ثۆيب ر ز . ن کب ث رۆیؼت

ی س ذهب که ت ركه ی نیشثهص ز تی زرگه ک ػب ػ ث

ری ػههههبری يیتههههی نههههی ثهههه. ههههی ررثهههه ز بذههههبتێیی سۆر نههههسار ث

.. طههه زا ییههه ر ز ثههه يی طهههبفۆ ن ثهههزای طهههێ ت ثههه ثبر اڵێییغ طههه ههه

. ڵههههههه هههههههبی ثهههههههبکی طهههههههبفۆ "ئیظهههههههیبيبسرۆ یهههههههۆص" ێهههههههزۆزۆت ز

skamandronymoئیض" تۆيبر کزا "که ( بی زایییؼی ث .

رکۆالص" ک ڵ "کی زا ن گ ی يێزيساڵی ي ت ۆ نطبف تبلێک پێیب ای

يی ره کهبت ث هس ز يب ی "ئهبۆرۆص" ثه س ڵیی زرگ ثبسرگبێیی ذ

ئیض". بی "که ث کچێک ث س يب س ئ

ريه گ سۆر ثه ڤباڵی طهبفۆ ثه که کێک ن ر ی "ئبنیبیص"ی ۆ

زا طهتزای ز گی نه رای "ێڕيظیببص" "ئبنیبیص" چ ب. ثک طتبیؼی ز

ضافۆ* 72

کێک نهه یه طههبفۆ ثهێ . نه یی ذهۆی ثه ی ئه ر ئهه ثه یب نه ذێهس ته ز

کب: کبی زا ئبا ثبطی ز ػێعز طبفۆ

ی کبی ی الی ثظی ػ گڵ ث

و ... ی یهگێ ػ کی ػیزیی ن ی ثش ث

سيههبی . ثهه ئههبرا زایهه ههسێک زڕزۆگههی نهه ڕ ههبی طبفۆػهه يهه نهه

"طهبفب" طهی سيبی سکبکی طبفۆ ث بیهب ثه یبی ئبیۆنی ک

طهبڵ 511ه زا که پبپیزۆطهیک . نه زا ث طبفۆ بت یبی "ئبتێ"یغ ن

کب ی طههیی ر سۆرثهه طه اڵو ن ثهه طهبفب طههزار ثهه هه ساییه ر نهه ثه

ریتی پێههی هه . ثهه طههبفۆ بیههب ثههزز برا ثهه زای کهه ێههسێک لههبپ گههڵ

تبلێههک نهه ههب نهه کههبی ئرپههبیی ئهه ثههبی ثێژکههزز طههیی ب

. ت طزا Sappho زا ث کب رچب ط

ڕ يه نێیی سۆر ن گ فظهب ئ زا ئطهتر ی ساییهیي ی چار ز ط ن

ژێیی طهۆسای ثه یهب ئ ی ک ک ئ بت زی ث تی طبفۆ طبی ک

هبی "فهبئۆ" یهساری پیهبێیی سرێیهب ثه ئ ی هۆی ئه ثه ژێک ث ک

ذهارت ته زا ڵ ذهۆی تهڕ رزێی ث ر گبػه طه ن ئه تبی ث ن

ژێیهی ی زییه کیب ػهبریز ئه یه ث که ز طهبفۆ ه ی که یب ئه

. س بػیزی ث ژێیی بح ئ ی ک یب ئ س ث ي ڵ ز

"طهلڕات" : طبفۆی جا هبی زێه . چیه "يبکظیۆص تیزطی" ث

تی ذۆی پێی ذۆع ث ای پ ثمه نه طبی کبی ک ر جای ػێعز ث ن

22شێعری ژنانی جیهان *

ڵه : برا ز رێیی تزی ک ر ث. ط ط ئ ع ثباڵ ر کرت زا ئ کبتێک

ثباڵی کزا يزۆڤههههی ثظههههت ثنجههههنی ثههههبڵ لطههههتب ثهههه ثهههه طههههبفۆ

ػثێ . ز

ی پێههی طههزا ئبيزییههبیی" ثهه-". ی. ة زثهها" رۆػههجیزی "ئههبفزۆ

ڵ "ئبسريهسا" کچهی گه طهبفۆ نه . ئه ع ث ڕ ڵ : طبفۆ لن "ئۆیسیۆص" ز

ڵیی"ئبئۆرنی" ذه که ییزا گێ . ی ػیێک ن ط ڵس پبزػبی "ئیتیۆپی"

رس لههژی کههبڵ ثههباڵی ثهه کب؛ اتهه یهه ری ئبتێی ڵ پێهه گهه ثهه نهه زڕڕ

. ی لی راطت ع ثی طبفۆ زر ن ڕ اڵو لن گلب ث ز

ی ػههێعز کههزت ثمێههی نهه ز ثباڵ ثهه طههبفۆ رز کرتهه ی کهه ئهه

. یه گلبر رزیه ی ئ ئبطب چی کبی بگبت طت ڵ : ز ز ک ذۆی رای

ثبطههی زاذههۆ ئهه کهه یهه ئ ثێتهه زا لههت ز نێههز اڵو پزطههیبرێک کهه ثهه

ی جیهب ذهۆی ثه ر کبی گه ػب ر کبک يج کب یب ن ی ذۆی ز طت ج

سای؟ ثچک ز

جهای ذهبتذزای ئبفزۆزیه کب ثه ر طهیی طه رذظبری طبفۆ ن

کبی ی بچبذههه تههه و نههه رهههی طهههبفۆع ههه . جهههای ز ذؼهههێسرا

زا. کبی ذۆی ػێعز و ن ت ک رز ز

ک "ئههبيفیض" سایههی ر نهه ی چههاری ثهه ز کۆيێههسی طههبی طهه

ر تیهزی زا ثه طی زی طبفۆ ػهێعزی طهبفۆیب ز "ئبتی پبض" ێسێک ک

کههزز ژێههک ثتهها ز یب ثهه کب سۆریههب گبڵتهه یهه ر ئبتێی ػهه ت تبهه

ػههبۆ پیههبا نهه ت کهه یجههتب رثههڕت. ثهه کبی ذههۆی ز ی طههی ک تبک طههت

ضافۆ* 72

یب ثهه ر گبڵتهه ک هه را هه گێههڕا. طهه زا رۆڵههی ژبیههب ز کب یهه کيێسی

سيهبی ػهێعزی یؼهیب ثه ڵی سيبی ػێعزی ئ کزز ث تی طبفۆ ز طبی ک

هسی پێ نێیی سۆر نه ت گه ت جبرثهبر حییبیه به ساهی. ت کب ز ی طۆسای

که گێهڕزرا ز پیباه ئه الی راػیبی ن ث ی ئ اساذ بجظ

کبی طبفۆ ث. ػێعز ا ن یؼتی ئ ری جۆری تێگ ز یؼب

یب ثهه طههبفۆ ی گبڵتهه اهه ی "ئههبتێ" ئ ڵگبی پیباهه کۆيهه و ذبڵهه ئهه

تی طهههبفۆ ثهههۆ بیهههس رای ا بثبهههو ي بطهههێ . ثههه ز ئێههه کهههزز ثههه ز

ی کهه تزطههی ثهه. ئهه جێههی ي کبتهه تاههبی پیههبای ئهه تی ثهه طههبی ک

ک ثێمه ڵگبیه ر ثێته کۆي گه ئ ثه که یؼت ئه گ کب پێی ز ی کيێسی

ث . کی ات نێی ی ڕای رثجڕ بکزت چب کبی ذۆیب ز طت ژب

کبی طهههبفۆ نههه ر طهههزا طههه ذۆ ن طهههتزای راػهههیب را حهههکى

رچۆێک ثه ه و طهزاا اڵو ئه زی هبت ثه زا ت ی طیحی زیبی ي

ػهێک ڕ کهزز تهب ئێظهتبع ث ڕاط چبذی ییتۆڕیهبی تێپه کبی ب چبذ

زا پێغ ر نههه ڵ ههه تی ئههه ی طهههیحی طهههت. ي رز ث کبی نههه طهههزا نههه

طهبڵی نه تی که . "تبتیبص" طهیی ت کزز کبی طبفۆی ر طزا

("طهههههێ یی ت طت زا ئۆطهههههمۆفی ػهههههبری کظتبتیپۆل ل ی ساییهههههی38

کبی ػهێعزی طهبفۆ ڕتک ي پ يزی کزز تب گزێگۆریۆص بسیبتزۆص" ئ

ريبی ذههه نهههػهههیب کهههزز گڕیهههب کبر ی ئهههبر ئههه چیه طهههت ز ههه ثی

رزا. برا ث ی جیبی ک ػبریز و ژ ک ی کبی ئ ي ر ث

22شێعری ژنانی جیهان *

ی کتێجرببههه ي ئههه کب ههه ی طهههیحی زا ي ی ساییهههی391طهههبڵی نههه

یب رای کالطهههییی ی طههه طهههزا یب طهههتبس کههه ریی" س طهههی "ئ

ی رێیی تههههز پبػههههبساییههههی جههههب 731طههههبڵی نهههه ع کهههه تێههههساث. ئهههه

و" نه رۆو ته گریطی ح يزی "پبپ گزی ر ئ ط کبی طبفۆ ن ڕتک پ

ػێعزی طبفۆ تب ئه ک ی ری ئ ز ر زرا یؼب یی" ئبری تێج ت طت "ل

زا کهه نیجی ڕی طهه يی ػهه چههار طههتب ثهه. نهه ر ز ثهه ر نهه ع هه کبتهه

ج ثه ی که یب تباڵ کزز ئ یی" ت طت کب ػبری "ل ی یێیش رزار ط

ر "ثیههشاض"زا ثهه طهه کب ثهه تی ترکهه رک پههبع طهه1453طههبڵی يههب نهه

کبی طههبفۆ نهه ئێظههتبع کتێههت ػههێعز چ کهه ا چهه. ێههس تی ئهه یهه غ

گه ر که یش ع ثه یه ۆک ثیز ئ ک ی تزیغ ئ ر يبث. گزیو ترکیب

طههێک نهه ط و ز کهه ی "اتییههب" الی ذبهه ئبڕػههیی کتێههت ئێظههتبع نهه

گهبحی ػهێعز ک نه ی ڵگ ک ث ت تبیج کبی طبفۆ پبرێشراث ث طزا

ی يبه ر ث ي ئه ی ک اتییهب ه تی ػبریز. بکزت ثڕا ثی طبی ک

هههبی کهههزز نههه ساهههی یبطهههبغی ز تی ز ی الڕت چههه زاطههه ثههه

کههبی زار پههبرێش. کتێت کبی تههبایغ ز ڵگهه ت ث بهه ثههززثێت. کهیظههبکب ت

ػهێێک ڵی نه س بطهتێ ثه کبغه ي جیب کتێت طهزا

. یؼبر ز

کی ئهبییی لرثهبیی ر ی طهزژيهب نه کبی ثێلگ طبفۆ طزا

ڕیی ب تێپههه ر ڕاطههه ههه کبی ب ز طهه زاڕيههبی کۆػهههیی ساظههه نههه

کب ههی یهه يێژیی رچب ی طهه کززهه پێههی ر يههبیغ ثهه. ثهه س

ضافۆ* 74

نه ػه ث . ئه یهزا ی طه رز ث کبی نه طهزا ا کبي ن کتێجێیی ت

هسێک کۆپههه ثهزیتی نه ته تهب ئێظهتب زۆسرا ی طهبفۆ کهکب طهزا

رای یهبی طه الیه نه ثشی ک اتب زڵ زێڕی ث ػێعز ػ

ر پهبپیزۆص طه ن کبی ک طزا ػێیی سۆر ن . ث ت کۆکزا رۆي

ری هههۆی کبرتێیههه هههسێییب ثهههع ێ اههه ن کههه تههه طهههزا زیتزا

یب ز ػههێعز تهه طهه پێج ههب چهه. نهه ای ػههێی راگیزایههب نهه هه ع ک

. ت ػی ثچکی ذێسرا ز ث ط پێج

کی تههز ی ز ڵ طهه گهه ن ی ز طهه ههبکزت ئهه اهه يی ئ ڕای هه ر طهه

ي ئههههبيێشی هههه کبهههه ي چبذ گێسرت. طههههبفۆ ػههههبریزی هههه ثظهههه ڵ

ڵک ی ذهه زا ثههۆ سۆرثهه کههبتی ژیههبی نهه . ئهه یهه زا کزا ری کب ثهه يبهه س

ثیهز رگیغ نه ڵه پهبع يه ی ثۆذهۆی ز ی ػهێ ر ث ی رێش ث جێگ

نی طه ی لظه ئه را ػبرێزاێیی سۆر یظتیب . ط بچێت

نبس ی طه اڵو طهبفۆ ذهۆی ئه ثه یه ثی طبفۆ راثگ ز رگی ئ ي

. جهههب یههه ر ت ر ثیهههز ػهههێعزی ههه ثههه ي طهههبڵ ن 2511ک يڕۆع ئههه

ی گزیههو ػههیبی ئههیههگزیههو ی ذاس ثههث رایجهه بجظهه

ژههه ی ئههه رسی ػهههبریزا ثیهههزی ثههه ی پتههه پێیبتههه یههه رزث ن

زا. کبی ز تێی ػێعز ن ی ت ثهی

24شێعری ژنانی جیهان *

غێعرێکی "ضافۆ" پک چ

1

ت ذۆػى ز

ر ػتێک يی ذۆع ثت.

ي پێى ای

ی ئ

. ثڕا تب پ ػێیی ن ث

2

کب ۆ ػ

ع ێشگڕێیتب تێسا ث ر ئێ گ ئ

کب. يزتب ز سيبی ي

3

یب ث

گڵێیی تبطی سێڕی ث

. ریب و ئبطۆگ ز ز ث

ضافۆ* 76

4

ڕۆیب ی

ريب ی باڵی گ ي ز ئ

ت ک ز

تێت طتی ذبک ز ئ

کب طیظزک ک گیک طبس ز ئب

کبیب زای ثبڵ نێک ث

ک"زا. ی رز تێی"یپ ن

5

ئێارا

چ کب گڵێک ز ۆڵکیژ

کب. ر ثۆ ثک یب ت ث

22شێعری ژنانی جیهان *

6

یظپزص

تۆ ػای ئێارای ئ

ثۆ يبڵ یێی ڕ ز ي ک را

ی طپێس ػت ي ئ

. کبت یب ثاڵی ز ث ر ث

يبڵ ر ث ێی ز ذ تۆی ک ئ

کب. ڕ ثش نی ي ک يێگ ر

ر تۆع يساڵ

رزێ . ػی زاییی ز ثب ن

ضافۆ* 78

7

کب ػ ذؼ يبو ث ث ز تزیف

کبیغ کیژ

زایؼ ک زۆس ک ز ی جێگ

ری يیحڕاثێک. ز ک رۆیؼت ن

8

ری يبو ز کب ن طتێز ئ

ػبر رذظبری ربکی ذۆیب ز

زا طتیب زپی ب ن ن

ا يبگی ت ی ک ي ز ئ

ئبطب ن

رس. ر ر ط ڕێژێت ی سێ ز ک تزیف ث

22شێعری ژنانی جیهان *

9

کبی ڵ ل ئێظیی را

ثشێیی طپی

و ک ثۆ تۆ لرثبی ز

زا. لی يیحڕاث چ ن

11

ڵسێ کب طتێز ئ

کب کبژ اڵػی پلی زار ک ت

زا. کچیبری يبو ب ن

ثێت ز ی ن ئبگز پڕیؼی

ثشێت ل ز پ

ی. تب س

ضافۆ* 82

11

ذ

ڕێژت تبرییی چڕپڕی ذۆی ز

زا. کبی ئ ر چب ط ث

يیی ر ي ط ری ذظتۆت ط

ک. ی کیژۆڵ

12

رتبپ سێڕپۆع يبو ط

. کبری ئبفزۆزیت ت ذشي

چ ػ ێس

. ر ثۆ ي زرێژ ثێت

13

ز نێک ذ

کبی چب

زا ێک ػ ن

ازا. ێیی ت ػ ن

زا ی ذۆو ک ري ف ب پێر يیغ ن

ػی يبسو ن

. کێؼ ز

12شێعری ژنانی جیهان *

14

ی کۆ رۆچ طتیز يبو ئ

زا ذیب. تبرییی ن

جبيی ػ ن

يب. کب س ال ز ک

ر ي

ر يى ذبر ج زاخ

یب تبق ت ک

. تێی ێی ذ چ ز

15

ت ب ت ک ي پێى ای

بتاى

ئبيێش. ئبطب ثگزي

ضافۆ* 82

16

و ک ف الی پێر بت

یبی ... ث کبی ی کبڵ" ث"

طتبسو ڵیؼی

. کبت ر ئ

17

بساى ثۆچی

. ت زپبت ثي

18

زا یبڵ ذ ن

نێک! گ-ڵ زاو گ ي ن

ی ذبتذزا کیظپزیض. ئ

12شێعری ژنانی جیهان *

19

ۆ طبفۆ

ذؼی تای چی ثج تۆ ز

ی ئبفزۆزی ێ ذۆی ث ی ک ط ک ث

؟ ي ػتێی ی ذب

21

ی کیپزیض" ئ

ر "کزیتب" ج ثێم

سای ثۆ کت ثۆ ذۆت ز

زا اڵکب ژێز تبجی گ ن

. زارطتبی تۆی ئێز

ضافۆ* 84

21

طت ز ڵ ڵ يیحڕاة زک ن

رسایی ث ذار ن ئب زێت

کب ژێز زار ث ن و طتزا ز ث

گڵ. ری طر ثۆ ژێز طێج

تی ز ذ

اڵکب. ذؼی گ ذؼ ن

ر ذبک ط ڕژێت ز

. کب چب ڕژێت ز

کب ثژێ ت ن ن

ڕ ن کب ز طپ ئ جا

ر"زا ز ذض" "ػ ر "ط بری پڕ ن ث ن

ێ گژگیبزا ع ن -ثب-

. ػێت ر ز

14شێعری ژنانی جیهان *

الو ر ی کیپزیض ث ئ ر

. ر ثۆ الی ي ئێز ر ث

ی ی سێڕیى ثس پیبڵ

ڕاة ػ ن نێانێیب ک

ی ک ػت ن

. یرۆ ر ذزاکب ز

ضافۆ* 86

22

ئیض" و که ک ثۆ کچ

چی ثپۆػی!؟ پزط ئیض! نێى ي که

یکزای "طبرزیظی"و ی زۆسی طبڵی گڵ ي ز

ي زیبری ثتس تبک ث

. ی ذۆو پۆػیي طبڵ ز ن

ییت: ر ز يیؼ زاییى

کبب نی طتی پ یب ث زا ت يی ئێ رز ط ن

ای رذ کی ئ ی طز ز ث

يبڵی ػیۆ ث. ر ێبی گ

فبيی ئێ يب ز اڵو ث

ی ک کیژ ئ

گڕی فبص ن تز کبی سێزی لژ

ی لژی رگیش بث ثۆ راساس

گڵی تبس ن ػتێک جگ

ط . اڵ

12شێعری ژنانی جیهان *

23

""ثۆ تیبص

ی طزا ئ کسی ئ ئێ

ێی. زاز پبپۆڕ ر ئ ط ن

يێؼی "تیبص"ی ثچک ذۆڵ ئ

رگ ي جا ک

ف ی تبرییی پێزط ػێی ذ ر ث

کزا ڕت ث

ئ

يبڵی ذۆی زر ث ن

ی ي کبی بت کیژ

ڵگزت کبیب ساذب زرا تیغ

ثبری زاثی تبسی تب ث

کبیب ثجڕ. ذب پک لژ پک چ چ

ضافۆ* 88

24

سای ز ذۆ تۆ ئێز

. ئێز ر ماث "کزێ " ج ثێ ک

ی. ک ڕێ ز چب ک نێز

ثۆ تۆ پیزۆس ن ئێز

ر س طپ کبی ئ ی ز ک ئێز

پێغ يیحڕاة ن

ػێت ز راي ثۆ ث ث

کب فێی کبیه

کبی زار طێزا ب نم ن

ذػ ز و طتزا ز ث

گڵ ی طر چڕ پز جا پچی ئ

ی. ر س ط ذبت ر ز طێج

يب و ط ز اڵکبیغ ث گ

ثبر. ێیی لڵ زاز ذ

کب ػ يێزگ پێس ن ک نێز

حیهێ. کب ز طپ ئ

12شێعری ژنانی جیهان *

25

يبێک. لبر ن تز س ي ئ

ذای زا ئ چبی ي ن

الت زایؼ تا ن ز ک ئ

گت ثسات ربػمب

گ ی ػیزیی ز ي يش س

ڕفی یی زڵ ئباسی پێی

کب. ی ي تستز ز کت زڵ ک

26

سرۆو تبي

ڵس ذ زا ثي سرۆیی تبي ن

ی ط ک تۆی ئ

... * ثبثى ز ک

ػههی کۆتههبیی ث ا ی طههبفۆزا ئههبا بتهه ک طهه رز ث نهه ػههێعز *ئهه

. ت ذێسرا طا

ضافۆ* 92

کب: رچب ط

ی یهبی زرا ثبطهتب تزجه رههی رجهسانی يلهه طبف ػهبرز -1

51-49 ؽ26بف ػبر

طهههبف رظههههتی س ػههههبرز تزجههه پیزایهههه یغههههبیی ثزگزفتهههه اس -2

((www. mesyeux. blogfa. com 42-41 ؽwomen poemsکتبة

يرتصهههههزی زرثهههههبر طهههههبف تزجههههه رههههههی ثجهههههبتی ثزگزفتههههه اس -3

(www. vazna. comانعبرف ثزیتبییب زایز

4- www. fa. wikipedia. org "سیزرا "طبف

22شێعری ژنانی جیهان *

‌کاوی‌بیلیتیص‌ی‌گۆراوی

وارا‌،‌شاعیری‌کشێعر‌‌ژیاوی‌بیلیتیص

بیلیتیص* 92

ڵ طهبفۆ گه بکبت نه ک ی یۆبی ی ت ڵی زی ػبری ثیهیتیض ژ

ؼهیی ئبطهیبی ئبای یۆبیژرۆ سایی ن ر ن طبڵ ث 711تب 611ک ی ت ث

ی زرگهه ێتهه ک طههباڵ رێههی ز ی ػههبسز يهه ت . ن ثهه زایک ثچههک نهه

فتههبر ػههێ کههب ربػههمی ر یههسا ز ڵ طههبفۆ بطههیبی پ گهه نێظههجۆص ن

ثهه تهه کبی تێههسا ثاڵکزا کههۆی طههی ێک کهه يهه ر ثهه . ث طههیی ز

الی زیههبزا بطههزا ي گهه ههب هه نهه کبی ثیهیتههیض یهه ههبی گههۆرای

ری ثیهیتیظهههیب طهههتبیغ ز ثههه راز بریزای جیهههب تاهههبیی نهههػهههی سۆرثههه

کتێجێهک که یب ڵ : ت ساز ز ڕڕخ ػبریزی ئێزای فزغی ف . ثۆ ێ کزز

." ػهههێعزی کبی ثیهیتیظههه یههه هههبثى گهههۆرای ی يبهههس ذێسههه رگیش نههه ههه

ث رثڕی ز ػێ ئ طتی ژب ن ک ػێعزی طبفۆ پڕ ثیهیتیظیغ

نێیهب ک تهبثۆ ثیه ڵگب سۆر کۆيه اڵییظێ ث زرێژایی يێژ کێؼ

کهب جیباس کب تبکه جیباس ی کهتر پێی راگ ث ر ثۆی . رای

ر ذبتذزای ه تب ی طۆسای ن ثیهیتیض زا بطبی جزاػیب ث

ی. ئ

22شێعری ژنانی جیهان *

ر تۆ ب ر ل

!زارطتبی جا

ت ک و ک یظت ذۆػ چبت ث

؟ ئێز ثڕیبر ث ثێت ک

.حزا کزز ػ ط ز راثزز ری ن ڵ زیتى نێز ث-

!و ز ػتی ث ز

؟ زی ي زڵساری ئ

.ر رۆی ث طتێی چۆيی گزت زی ث ث_

!چۆيی ربک

ي کزز؟ ی ئ ک یظت ذۆػ چ ن

زا ی رت ێ بساى ن_

.چ جبز ر ث ي جیبثۆ ن

!ر ی گ جبز ۆ

؟ يی تۆی و بز ع یبر ػک ئێظتبک ث

پێغ ک ن ی يب ذبر _ ج

بیلیتیص* 94

ر ث ێؼتى رێگبی ثچکی ػبری گزت جێی ث

ڵێی چی رێگبی طپی ربکی ػبر؟ تۆ ز

کت؟ ت یبس ی ي گ ک جا

ی ک ب طپبطى ز بسا ز -

"طبرز" چێت ز ێیی سێڕی ککۆاڵ یبس و گ ئ

!ۆ کۆاڵی سێڕی ی ئۆ

و ک ئێظتبع زڵسار رت ئ

؟ گب ز ر تۆ زا ط تی ث پێی پ ث

کۆػیی ػب ت چۆت ک ر یبر ث ي س طبت ن چ ب چی-

!يی ي ری س ی ۆ کۆػک! ۆ رگ

يى ثس ک زڵسار

اێززا ل ج رتبپ ن ت ط ک زڵسار ئێظتب_

يم زای گزاجبیی ن ێیێییيه

ڵبص سيڕت راسا ئ یتبج کبی ث ثظی

ئبيێشیب گزت ع ن ز ثبطیی پیبا

ێم ؟ ر تۆ ج ز ر ن ث ػت ي ئ پێ ای

24شێعری ژنانی جیهان *

رگی دڵ ه

!ق ڕ ذبتذزای زڵ ی ئ ! ی سز ئ

يیغ ثزت زڵی ئ ث ک یم ن ت تۆ ات ي ربلیج

يبيی الیى ػک ث زا طترت ز

ر ثیز ث ی ذۆیب ن کبى ثزیم ثظی

ذۆو کزز زا چبو ن ئبێ ڕۆ ن ئ

ثش طزیێیى ثۆ يبثۆ ئ

رذظبر يێک ئ رز و ط چۆ ثڕا ثی

؟ ذبطب ث ی گؼ جا رگ

زاذزا؟ يیؼ ری جایى ثۆ فت رت زاذا ز ئ

ثارز ی ژیبى را ػ طبڵ يی ي ێؼتب پێل ذۆ

ص يی بت؟ و ئیتز ک چۆ ثڕا ثی

!ريب يشی ر !ی جا ی سز ئ

ی ذۆو ثڕاا ثظی ئ

ت زا ػبرزي و پؼتێی ن ک

و ک گبت ز ػی ثبر پێؼی

ى ي ي کبتی ت چ

بیلیتیص* 96

فبزاری تۆ ثي ر

ثى فبزاری تۆ ز ر الع ث ن

ريزی ي يب ی ن ئ اڵو تبس ث

ريزی بساى ت ث ي ل

ر چ ط يی جای ي ث رز ط یچ

تیى سۆر راثزز کبتی ال چ ن

زايی ػێعزی ثیهیتیظی جا ئ

ی ک ط ک ئ

فبزاری کبری ت ذشي

. ريب ی جای ذبتذزای ئ

22شێعری ژنانی جیهان *

اڵم تۆ تۆ، ب ر ل ش ب ضێ ک

ی ذۆی گت: ک یظت ذۆػ کچێیی جا ث

!و ک زڵسار

زڵ ذۆػیب یظتو ص ث ئێظتبع ط ک ن ر ث

ری ێب ێیێیی گ کیب يه ی

زێب ی کبی گ طت ر ي کۆػک پ ػبرێیی ث ک

.ی ث زا تزطی يهی جاى ی ن ثۆ

طتی سۆر بطک ث کیب ی

ػێعزی جا ث

تز ع و سۆر ر س ی ػ گزیچ ئ کتی ثظیی ي ن

رذظبریؼى

تز ع ی يبگی بی سۆر گ تزیف ن

جای ذێ ػیزیی ي ی تزیب ک ئ

ذبکی پێی یؼت گ ز

زا کڕۆػی ثزز ئبط جایى ن

بیلیتیص* 98

کبی يب کزز رت الل

یظتى! ذۆػ

تزی گؼ جیب یب ی ن ط ک ی ئ ئ

طتی ػبریزا ی سێڕت جای تۆ

ی ز ثباڵيی پ ثی طفی ل تب

رچبو ث اڵو ئێظتبع ن ث

تزی. يیب جا تۆ ن

22شێعری ژنانی جیهان *

‌

یی بێ ئۆقر

ی ئبيێشی ی رػت ي گزیب ن

ی ر ػبی ط ث ی زڵى زیت کمپ

ڕت ثگ تزطب سيبى ی ن ر ن ث

کى ی ي يساڵۆچی ک ئبخ

ڕ پ تێس الي ث رای ن پیبای ػۆخ ث

ک ی تۆ ث کى ث جا ترت ي تاى ز ي ی ز ک

و ثسڕێ ک ک کزاط ک

.ڕێ رگ زی پیبا ن

بثڕت چبی تیو ت ص ک

فڕێ ط ز ز ن ىي ک کزاط ی ثب کبت ئ

ذارت ک ز ثظی بث ن گاڵ ص ربػمی ئ ک

ت نێێیی تز ثی ر نێت گ و ئژتی ز ص پێى بڵ ک ک

ی ئبسیش :" ثیهیتیض کیژۆڵ اڵيی زا ی یثب يیز ث

گزی زا ز ػ ژێز يبگ ک ن ی ک پؼیه تۆ

بیلیتیص* 122

ث زا ي ڵذۆڕا ز ن

ث زا ي ڵ زا ی ػێ ئ ث

تز ی ث ئۆلز کچب چ ئ

.ثژێز ڵیب ز تز و زر

202شێعری ژنانی جیهان *

یادی ئ ب

ی لیزێیی گ ک رزاتۆو ذ ي ئ

ڕاثی چبک ػ تێک ن رث ک ػ ذرازيی

ئبيێشو تۆو گزت طتی ئ ػی پڕ ن

رو لبڵ ث ط

.ػی بطی يیی ترت ن لژی کرت ي ث

.ذريب تز ن ع کب ر يی گۆی ي

کب س تیێتی پبرا ز ک ذێی ر ژ

کب کبی را ز جای ذۆی زڵسار ث

زا ي ێ ئبيێشی ئ تی ن ئبخ تۆ ذ

یظتێیی زی ک تبريبیی ذۆػ

تۆ ببطى

زا ػی تۆ ي یی ن ثيب چ ن

کب زاگیزو ز تیی ئ ذنیبی ث

بیلیتیص* 122

ئبيێش ک ثزیێک گزت تۆو

راس ڵ کبى فزيێظی یبزی ئ ث

"***"! يبطیسییببيبطیسییب! يبطیسیی"

یظتی ثیهیتیض ث ب ذۆػيبطیسیی ***

202شێعری ژنانی جیهان *

ئاهێسی غێتا

ذۆػ ثێى

پیی گڵ گی ػؼبڵ چ ز ثش ث

کب فزيێظی زڵ ث ث

کب بط ريی گ ث

ت تۆو ذۆع ز ئک چۆ ي

رو جاى ئبيێشی ث

.پڕيی گزیبى پڕي ث

ذؼێی طیگى ز ی طیگ ن يب ز ئ

زڵ زێی یظتی طکبییى ث ذۆػ ی ث کبتب ئ

طێی ز پؼت ژۆکب ث ی ئ يب ز ئ

يی تیو ز

کب ط پێس تیێتی تۆ

کب ط پێس ز پبڵ تۆ و ن کت زڵ

گزو ئبيێشت ز ي ن ک چۆ ئ ئبيێشو ثگز ن

بیلیتیص* 124

کبتی ذ ئێ ثڕا

ػ ی يبگ ژێز تزیف ن

يۆيێک یی تهێی ز

گزو ئبيێش ز ػی ئبگزی ن ن

گزو زا راز گت ن ري ی بط گی ز

گ ث ثبڵێ ر ز گ ث ر ز

ئێزط اڵتی ذ لرط ژا چ ئ

زا زت ػ ن ی کبتی سا ث ژا ئ

تز و زا ک ی بئبيێشی ن

ژاێک ن

ی ززی ئپێی ط کبتی ز

.ڕت گ زا ز ػ ن ن

204شێعری ژنانی جیهان *

: رچب ط

ی ػهبرز هبی ی ییهی اس تزاه ( ثتز اس ه تزجه1356ثیهیتیض -1

56حبن اثنمبطى يله گز ػبر یبی يتزجى

انسی ػهفب تهزا: تهیض تزجه ػهلب ثیهیبی تزا(2212ثیهیتیض -2

آثبر جبیسا

(تزجهههه طهههه ػههههعز اس ثیهیتههههیض يتههههزجى یبطههههی 1391ثیهیتههههیض -3

حؼسری طبی ریبش

ای اس فهزغ ثه يلهه فززطهی ثب اػهبر ثه (بي1391فزذشاز فزغ -4

http://irwomen.blogfa.com/post/8 ثیهیتیض(

* ئانا ئامخاتووا 202

‌گێڕم‌ی‌کڕێملیه‌شیه‌دي‌ڕازي‌ر‌دي‌ب‌‌ل

‌ژیان‌‌شێعری‌ئاوا‌ئاخماتا

202شێعری ژنانی جیهان *

نێ که نه رزثه تهای ثه ز که ی ػهبریزا ب ئبذبتا نئب

زای زاثهه طهههێک کهه ؛ یهه ک طهههێک ػههی ی رثرز لههژثی ژیههبی طهه

ي ه زا ن س طبڵ ی چ يب ذێزایی ن ث ییػۆڕػی ئۆکتۆثزی رط

ری ز ثیهه ػههبی ثێتهه ز ێتهه کهه کبی زر ز ی ػۆڕػههگێڕی ئبڕيبلهه

تزی گ يههه ئ تزی ثههه گهههی ثهههبع ز یی ث اڵچۆ ئهههبار کهههژرا لههه

ئبههب ئبذههبتا ثهه؛ ژێههک کهه يزذبهه ثههێز ث رۆڵهه کێک نهه کبی. یهه رۆڵهه

لهبنجی ػهێعززا يبهب کهزز ن ی ی الی ي ت ر ن ای ژیبی ذۆی ت

تهز ایه یهب ثهبع ػهبریزا پبرچه ک ری ی رثه راییؼی ثۆ زیبی ز

ت. "ئبب ئبسری بگبرییۆ" ژێیهی ال تی تبیج ثمێی ػێعز ث. ػێعزێیی پ

رگهزت رس له ی ثه ر گه ػهبریز هبی زای ث کبتێییغ یظتی ثجێته

ثههبکی نهه پێؼههیبری ثههبکی ثهه. چیهه ع ثهه ر ذههۆی زاههب ئهه طهه ن

اڵو ث . ثه زا ه ثبرا یبڵی ذۆی ػهبریز ثه یچهی نه ذ ر ث تزطب ئبب ز

هههبی يیؼههه ثهههۆ نبس کههه ثهههبکی طههه هههبی تاهههبیی ذهههۆی ثههه ئبهههب

ر طه يبی نه يێژزا تۆيبر کزا بی ثبکیؼی تۆسی س ی ن ر گ زای

ێب. زا ههبی هه ڕیغ ی تهه کهه کن ص نهه ئیتههز کهه ثیههز چههۆ ؼهه نههی

ک ڵهه چ ر زذب ثهه حهه ز ذههب" ثهه. ئ حهه ثههبپیزی زاییههی ئبههب ههبی "ئ

ر طهههه یؼههههت گ ههههس پؼهههه ز چ کبی تبتههههبر ثهههه ر ذبهههه طهههه چههههۆ ز

ر "ئبذهبت" ه ثه رطی ز زذب ث ح گیشذبی يغۆل. بی ئ چ

ثژێزت پێهههی ز ڵی ک بسهههبی ذهههۆی ههه پبػهههب ئبهههب کههه ػههه ب ئههه

بطزت. ز

* ئانا ئامخاتووا 202

ر کهزز که ث طهت زا ز ثیبت ز جیهبی ئه کی ثۆذهۆی نه یه پبی ئبب په

ی ی زییه ک ز گۆػه بطه که کی ز ی ک لهۆچیی طه گۆػه ڕۆک ئ

ػههبریزای گزپههی ر طههێییب پێیهه يبیبکۆفظههیی" هه"يبسنؼههتبیى" "

زێ. پێک ییی رط ر گ

ری ثهه رثهه جیههبی ز زا ز ػههێعز نێههک ي ػههتێیی ثهه ئبههب هه

بطهزاتزی کێک نه . یه زا گیهب ز زا ز هبذی نه که کزز ز ػهی ػب

ث". ئبهب ثه ه ذهۆع طه ػهتی په ئه هبی " ثه کبی ػهێعزێی ػێعز

ڵ : کب ز ی ز ک طفی يێزز ػێعز

ث ذۆع زا ط ػتی پ یبی ز ن ئ

گزیبی يساڵ

ڵ چب گ ثجبی تتزک ن يز

ی ژب ڕ کێؼ ػ

ي ژی ثو...

زا ثه 1912طهبڵی ػهێعزی ذهۆی نه ڵ يی کۆي ک کبتێک "ئبذبتا" ی

کههۆڕ کۆثهه ثهه نهه يهه طههبڵی ت 23زا چههبپ گبر" نهه ێههی "ػهه

ههسێک کبتهه ێهه ێهها. تههب ئهه تج زا ێههی کهه کههبت کبی ئهه یهه ثی ز ئ

ع ن زا چبپ کزاث. ثێلگ ي رز ط کبی ئ ی ثی ز ئ گۆڤبر ػێعزی ن

گێڕ ئهبژا ػهبریز کێک ثه نه یه ڵ "گۆيیهیهۆف" که گ ن تی ئ زۆطتبی

تز کززثه. رطهیب نه بثبهو کبت "ئبذهبتا"ی ثه کبی ئ ر ز ێث

گبری زژی ر زا ث. ێشی ث کب لڵ ی کبری ژای ػۆڕع گۆڕا ر ث

202شێعری ژنانی جیهان *

تێیی ڵه ثه ذهۆی ثهۆ رییی ئه ذه 1915ی ک یبػ ر پبع تێک یظ ل

تی رۆکبی طههه ثههه ي رز طههه یبر ثیهههب. ػهههێعزی رطهههیبی ئههه تز تههه ری ثههه

الی ئههه يال ژێهههز چهههۆکی ثههه ئ "ثیزیطهههۆف" "ئێهیظهههبسر ثههههک" نههه

يجۆنیشو زاث. ط

يجههۆنیشو ثههۆ يههش ێههی طهه ێههژی ر اڵو ێههبذاسی ػههبرا ثهه

ثبر ی رطهیب نه يه ز گێڕی ئ سیس ػۆڕع جڵ ڵگبی پڕ ن کۆي

زا پێیظهتی ریغ ثیبت ه ز ئ تی ن اڵی رچبی کۆي جۆڵی ث ث. جى

هب ثه کی ی يبی پێسایظهتی ر ث ط یی ث. ن ػبرا راػكبی ث

زی يجۆنیشو زژی طهه ئیظههى" ثهه "فۆتۆریظههى" "ئبکی ز لتبثربهه کهه

بت.

زا "ئییهیههۆ طههباڵ ث. نهه کی ئیتبنیههبیی هه يبیهه فۆتۆریظههى پههج ث

سراههههسث ی فۆتۆریظههههی زاي ئیتبنیههههب لتبثربهههه فیهیپههههۆ يههههبریێتتی" نهههه

. کززثهزا ثهاڵ گۆڤهبری "فیگهبرۆ"ی پهبریض نه 1919طبڵی ػی ک يبیفێظت

پههبی ئیتههز چههبذی يبػههییشيی ههت گۆڕ کهه ثڕایهه ثهه یهه لتبثرب ئهه

تی ڵهه ذۆ یهه راطههتیکب یهه ێی رۆيبظههی پههز نهه طههت زرکبههسی

یبطههب رێشيههبی الههبی ئهه ی ثهه ڕاظهه يجۆنیشيی ف ر طهه طهه کههزز

ههسێک لههبڵجی ههێی گزتجهه. ڵک ذیههب پهه ػههێعززا ذهه ی نهه یبهه ثی ز ئ

فهههۆڕو ثههه یههه لتبثرب زای ئههه رج یب طههه اڵو تههه ێهههب ثههه ػهههێعزی پێک

و رگزتجهه ئههه ی پیبی ئهه ڵههه تێههری ک یچهه نههه ک کهه یهه ری کبریگ

ئیتبنیههبی کبی یهه ثی ز ئ تزی لتبثربهه کههبری کێک نهه یهه ی کههزز یهه لتبثرب

* ئانا ئامخاتووا 220

نجییۆف" نه رطیب "يبیبکۆفظهیی " "ذه اڵو ن يی يطنیی. ث رز ط

رگهههزت ثههه ڵییب زا کههه فهههۆڕيی ػهههێعز ک ػۆڕػهههێک نههه یههه لتبثرب

زژاری کبی فۆتۆریظهههى ػهههێعزیب نههه ی گؼهههتی کبرێهههبی ثۆچههه

. یب شیهک کهزز ی رۆژاهسيهبی ثهبی ئبذهبت پێچیبی رسگبر کهزز نه

زر نههه تی ثههه ی بطهههزا تبیجههه کززی ػههه کهههبر ز "يبیبکۆفظهههیی" ثههه

زاههب ذبڵ کهبری نه ێهبی گۆڕا يجۆنیک ێهڕای پێک کبی طه یه جایبری

ی اڵو ثشتهه کی ػههۆڕع. ثه چه کههب ػهێعزی کههزز زرێهژ کهرتی زێڕ

تێظهیی" رطی ث. "گۆيیهیۆف" "طهێزگێئی گزۆز ت ڕ ث ئیظى" ن "ئبک

طهێیی هس ک پبطهتێزبک" چ يبسنؼتبیى" ئبهب ئبذهبتا" "ثهریض "ئۆسیپ

یب ثیهههبت هههب. ثههه یههه لتبثرب يجۆنیشو ئههه ڵ طههه گههه تی نههه زی ثهههۆ زژایههه

رێجههههبسێیی ری ثهههه ػههههێ گزت ا ثهههه کب " ئهههه ی فۆتۆریظههههت اهههه پێچ

ث. ڕی ػهۆڕع ه ثهۆ راپه رێجهبس رگزت نه ڵک ک گێڕا ػۆڕع

اڵ هۆی گه گڵی طهر ثه رای ئێ زا ئبا بتج: ث ا زای ئ ی راگ ن

گهڵێیی طهری راطهتی ته ت ث رن ی ذهۆی طه رايه و ث ر

ی نهه ێههی یههب ههی ػههتێیی زییهه یی پههڕ نهه ئهه کی ثهه یهه سی ههی پێ

ههسا ري ریههشی یظهه ثچێتهه یس . "ئبذههبتا " کهه یههی تهه ثبث

ث. پبػبیغ نه ی لتبثرب کبی ئ ڵ ریش تێی گێڕ ػبریزای ػۆڕع

هسی يب س یه ب لتبثر کبی ئ گ پێؼ کێک ث ن ی ڵ "گۆيیهیۆف" ک گ

ک تێیی ی ثبثه هۆی ئه ثه ک گیزی ػۆڕػه لبو کزز. بئبرايی بط

طهههببیی ر ثههه ثههه رلبڵی ههه یب طههه ثههه تههه هههسا ز ري ی کههه ئههه

222شێعری ژنانی جیهان *

ت "گۆيیهیههههۆف" تبیجهههه کب ثهههه ههههس ري ی گیزت ثههههۆ سۆرثهههه رهههه

پیبێههک که اڵو ئهه تێک زژار ثه. ثه هب ثبثهه ڵ گهه نه ڕثه ر ث

1912. طهبڵی کب ػۆڕػه ریهشی زژ ذرا چه ز کێؼ ری ن ث ط

ثهه. " گۆيیهیههۆف" زایک ی "ئبذههبتا" " گۆيیهیههۆف" نهه ر گهه "نهه" کههڕ

ی کبرثهبری ڕاهس راپ کبی ذهۆی ثه ی کبته سۆرثه ػه رت ێه ئ چ

ثارز. راز ی رثبسی ط

هههبی ػههێعزی ذههۆی ثهه ڵهه يی کۆي زهه 1914ئبذههبتا طههبڵی

کهزا. ی ن ێه کی ثه ی ع پێؼاسی ػێعز ڵ کۆي . ئ طجێح" ثاڵکزز "ت

نهه یهه کب ثزیتی ي ػههێعز هه یهه یسا ػههێعزێیی ئ ڵهه طههجێح" کۆي "ت

زا. ی ئ ػیب ن رذۆػی تێک ی ط ئ

ژاهههههههس. ری رطهههههههیبی راظههههههه ط 1917ی زػۆڕػهههههههی ئۆکتهههههههۆث

ی کۆثثهه کب جێههی ذۆیههب زا ثهه ػههێعز ثی ػهه ز ئهه ی ؼههیی ػ

کههبتیغ نهه تههب ئهه ک "ئبذههبتا" کهه گڕی طیبطههی. ػههبریزاێیی رو گه

زا "ئبذههبتا" طههبڵ ر نهه ثهه. هه گهه سۆر ززر ثهه ثهه ژاهه

کب " ثههاڵ ی طههپی ی ثبڵههس ههبی "ر ػههێعزی ذههۆی ثهه ڵهه يی کۆي طههێ

ر ػهۆڕع ثه ه ر نه هس يبهو ثه چ کتێجه ی ئه . ثاڵ ثه کبت ز

گبر" ی "ػه اه پێچ زرا. ث رلێیی ػیبی پ گیزا ط ێس ث ثۆی

نههه يی ئههه کتێجهههی طهههێ چهههبپ زراههه هههس جهههبر نههه چ طهههجێح" کههه "ت

یؼهههههت گ ت بههههه چ ت تهههههز ههههه ال کبی "پیتڕۆگهههههڕاز" ثههههه طهههههر

س رث طهه ت ثههبرزۆذی ئههبڵۆسی ئهه ڵجهه کبی "يۆطههیۆ"ع. فزۆػهه کتێت

* ئانا ئامخاتووا 221

ثه. "ئبذهبتا" ذهۆی نه کتێجه کزز نه کبی پێؼاسی ۆی کێک ن ی

ثهه کتێجهه ڕ ئهه يهه گزا ن ذهه و ر را هه و ذێهه ڵهه : هه ز یهه ثبر

زا ثبرزۆذێهک نه کتێجه . ئه گبس طه ڵ ث جایهب ئیظهبف ه

رز را و ثههکبی پێؼهه ڵ زۆذههی کتێجهه گهه ر ههبکزت نهه هه کهه ثههاڵ ثهه

ثههۆ کهه تای کتێج یب ت هه بهه ای راگیههزا ثهه ت تهه چۆ ثهه ثیههزت. ههبت

ر ثههه ي راگیزاثههه ههه کب ههه يۆطهههیۆع ثێهههز. گۆڤهههبر رۆژبيههه

. پهێى ئهبرا بته ثبطهێک هی لظه کتێجه ر ئه ط ن ع ث ک ۆیب

. ذبڵ ئ رج بزات ص ط ڕۆع ک ثۆچی ئ یز ط

یهسای ي نه ی که که يێزز نه ئبذبتا پبع ط طبڵ زر ث

ػهێعزی ڵه يی کۆي طه طهبڵ زاتهز چهار ڕ زاث نێی جهزا ثه ػ

زا "گۆيیهیهۆف" گیهزا کبته ر نه . ه بی "زار چهبر" ثهاڵ کهزز ذۆی ث

ت هبثززی حکيه تهبای تێیۆػهب ثهۆ نه ی کرت ثهک ی ي پبع يحبک

رچهه. پههبع يززههی "گۆيیهیههۆف" ػههک زڕزۆگههی نهه طههشای ئیعههسايی ثههۆ ز

طهبڵ ال ثه ر ئبهبزا کێؼهب ئیتهز نه ط ری ث طێج ت حکي الی

کههزز طههتی پ ی ئبههب ز ذۆرپهه تههزص زڵ کبی ژیههبی پههڕ نهه ثهه سر پههڕ ج

ت ثهههڕای حکيههه و زژار ثههه. ثههه طهههت کبی ئ ی کتێجههه زاههه چبپ ن

رگیش ههی ػههێعزێیی ثههۆ هه کهه ػۆڕػهه ئبذههبتا ژههی گۆيیهیههۆفی زژ

که "ئۆسیهپ ػۆڕػهی سای زژ ري ڵ گ ن ت ۆی ػۆڕع

. ی چۆی تی بت يبسنؼتبیى" زۆطتبی

222شێعری ژنانی جیهان *

ک هههبڕێی ػهههبریزی ذهههۆی "پبطهههتێزبک" زا طهههباڵ ئبذهههبتا نههه

ی زاهه نێک بيهه ب ژیههب ر هه رگێههڕا تێژیهه کههب ثهه طهه ز ز

. کبت کبی پػیی ثاڵ ز ػێعز

کههههزت پههههبع ر ز طهههه ث ط زا "نهههه"ی کههههڕی ز 1935طههههبڵی نهههه

ههس تههبای ههبی چ پههبڵ ت ثهه رن اڵو طهه . ثههثهه ر ز کی کههرت ثهه یهه يب

تزی تبریهههک ثههه رۆژاههه . ئبذهههبتا ئههه کزێتههه ر ز طههه ث ط بزیهههبر ز

طهیی کهب ثه طه ز زا ز س رث طه ساه . نه کبی ژیبی ذۆی ز رۆژ

کهب. ای ز ته زا 1941طهبڵی " نه رزنی بثبگی "ط رس ث ػێعزی ث

کبی ػههبکبر نهه کێیهه رزنی ی گزا ػهێعزی طهه ذهه ر رای تبلێههک نهه ثه

ػێعزی يزێڕی رطیب:

زا ثززیبی یبی ی ث کبسی ا ن ئ

زا بتى ػێ ي ث ئ

ێى گب ز زا ت زای تبثک تیت ث ز

زا کب تبریی ۆز ن

کزز یب ز یيسااڵ ػ

ػب ر رذظبری پیزۆسی زر ط ثبراس ڵی ز يۆيیغ زک

ر رذظبری پیزۆس ط يی يب ن طبرز زا

ێ ر ت کبی ط ل ربر طبرز زڵۆپ

ک ژبی ئێظتێزنیتظی

* ئانا ئامخاتووا 222

گێڕو ی کڕێهی ػی ز ڕاس ر ز ث ن

. طڕێت زطزیی چبای کێک ئ تز ی ال ن

تێت ز سیرب گی کۆتزی ث گ

ثشت جڵی "ێا" ز ۆڵ ز ط

ریب. ز ر ث ذػبی ێر ث

ػههسارث نهه بطههزت ثههۆ ث تههبا ز ثهه زا "نهه" ثهه 1941طههبڵی نهه

1941کهبی طهبڵ کزت. ئبذهبتا نه ئبساز ز گزتذب ڕی یؼتبی ن ػ

کێک نهههه یهههه ۆێتهههه ز ڕ ڕ ػهههه يهههه ههههس ػههههێعزێک نهههه چ 1945تههههب

: کتزێت ڕزا ز کبی ػ ر ث ک طززێیی یؼتبی ن کبی ۆزا

ت چزاکب کژا

زا... کب ثبذ ب ذب کب ن رێش ت کی ي س ذ

کبی پێتزسثۆرگ تی

ي يسااڵی ي...

زا ژێزذب ن

ر ث ی زێت بط طیو

ز ێ چ ز ر ت ط ئێغ ژا ن

زا کب ی ثۆيج ێ گزي ن

ثیظزت. گی يساڵێک ز ز

ڕ"ی ئبذهبتا نه کبی "ػه چهبپی ػهێعز سیربه ث ئبسازی "نه" نه

کبی ئبههههبی زای لبچههههبذی ػههههێعز ی يههههاث زا یههههای تهههه کهههب گۆڤبر

224شێعری ژنانی جیهان *

ر زا پههه ثیبت ز پبتهههبی ئههه ههو نههه ثزس ڕ س اڵو پهههبع ػههه . ثههه ێهههب زی ثهه

تبرێیی تهستیژزا طتێ . "ژێساۆف" کيیظبری کنتری "ئیظتبنی" ن ز

یههم "ئبذههبتا" "يیربئ کبتهه "نییگههڕاز" "ئیشۆطههتیب" زا ثههاڵی ز نهه کهه

کنتههری ػۆڕػهه ههبۆگز ثهه ثهه ثههبر کههزز ثهه سػههچێیۆ"ی تبا

و ڵه ل طهۆسای نه یچه –رایهت ػهبریزێیی یچه ت ئبذهبتا ثه ب ت

ی کههه ثیهههب ثههه ڕی ئههه يی ػههه رز کبی طههه ب ػهههێعز ر زا ههه ز

زاێهک ي یها ب نزر بيێسی یاثڕای ث زاريبڵ ن

را ػهڕای طه ئببیب نه پێؼیبری ئ ر ث سا . پبػب ی ز ث

زا کێؼب. ر ژیبی ط رب ثۆ جبرێیی تز تزص ثبڵی ث ز

ی راثهزز ثکززه ر زا ل 1953طهبڵی زای يززی "ئیظهتبنی" نه

نه ی که سا ري زار ي ت طیبط ػیۆی ئسی ی ي ڕاس گ

اڵو "ئبهب" ثهڕای کهب. ثه ز طه پ ڵگیزاث ز زا رلیب ن چبذی "ئیظتبنی"

: کبت ثاڵ ز س ػێعز چ ئ تزط ث یی ی ا ت ع و ک ث

ث ثیزو ز ڵێی ن ی کبتێک ز ک رطڕيبى ز تػی ط

ثیز ثززۆت زا جبر ن يیب ط

گۆڕزا راکؼبو زا جبر ن ط

ذبتذزای ػێعز کێز گێژ

زا رساو رسی ژێز ر ک تۆێک ن

ص ل ک ل کا جبرێیی تز

زا ی ثباڵ ز ل ػ ث ن راز يێؼ بذی ذۆڵ ن

* ئانا ئامخاتووا 222

کب. ط ر ی ئبيێشی ػیبیی ر ث

کبی ی کتێجهه راطه ئیشههی چهبپ ثاڵکززهه ر ث جهبر هه اڵو ئهه ثه

زا چههبپ 1958طههبڵی کههبی پێؼههی نهه ۆزا ک نهه یهه ڵجژارز زرت. ز

کههزت. ثههۆ جههبرێیی ز بتههبی ن کلبر ثههبع ث کی یهه ی کههزت پێؼههاسی ز

کێؼه کب ثهۆ الی ذهۆی راز ی ثی ز ئ رلی کۆث زی ئبذبتا ط

رییی طههیی ػههێعز زا ذهه طههباڵ نهه ت. ئهه کهه ز ثههز کبی ػههێعز

يی جهبر نه که ثۆ ی ػێعز ث . ئ يب" ز لبر بی "ث ی ذۆی ث ک رس ث

ثمێههی کههزت ز زا کهه ػههێعز . ئبذههبتا نهه کزێتهه زا ثههاڵ ز 1962طههبڵی

ر یه یه طهی نێ پ بتزی کهبرێتی که په تزی پڕ پێ پذ

را. رچبی ذێ ث ذبت کبی چم طبڵ ژیبی ذۆی ز تبریی

–اڵتی "ئبتهب کب تب ذ رێک ثۆ ئیتبنیب ز ف زا ئبذبتا ط1964طبڵی ن

زا ع طهبڵ ر نه رثگهزت. ه ی ثی ز بثبگی ئ اڵتێیی ث ذ تبئريیب" ک

ریتبیب زکتهۆڕای ػهببسی نه ثه چێته ثبگێؼتی سایۆی "ئبکظفۆڕز" ز ث

گزت. رز سایۆی ئ الی

رای ػههێعزی رتزی ۆهه زا ػههێ نهه کێیهه ػههک ی ئبههب ئبذههبتا ثهه

ک ػهههبرێزای پهههبع ذهههۆی ر طههه ن ری ئههه يهههزێڕی رطهههیب. کبریگههه

. گز ڵ زنیب" حبػب فتػییۆ" "ئبسرت اسێظێظیی" "ثالذب "ی

کی شیهک ی ذۆػهرب نه 1965کبی طهبڵی زایی رۆژ ئبذبتا ن

نهه 1966ی يبڕطههی 5 نهه ريبهه زێزی ز ژێههز چههب ذزێتهه يۆطههیۆ ز

کب. ژیب ػێعز ز بایی نزا يبڵئ طباڵ 77ی ي ت

222شێعری ژنانی جیهان *

غێای لێر ض

ربکی ر ذیێ

بي ب ػێت ئبراو یگبکبی ز س چ

کب ذظیزو ز ی پیب طبکبر ئ س چ

اڵو طبتێک زازێت ث

-ک ثم ی ی ػ ر ن ث-

ج زێم ذێ رذظبرو ث

کێهی ژیبى؟ ثێت ی ز زاذۆ ئ

ي ذۆػ بێى بڕای

رذظبری تۆ جا س چ طێێت ح ت ذزا

کبی يساڵیى ن ث ي ثبڵ

و ثفڕو. ی ثبڵ ثس ل ػ تب ن

* ئانا ئامخاتووا 222

کؼ ر چبو ز ط يێک ت

ي رذظبرێک ي ػ تب

نێ ثجیى

ی طر ڵ گاڵ ن جگ

. ت زا ک ی کۆت کی زگ ن

222شێعری ژنانی جیهان *

ێی

و يی ر بر بت پڕ ن ث ا ئێظت

ڕایى سی ذبیبس چب چ

ذۆػی بری پڕاپڕ ن ث پبسز

رێب ئبيێش یى ن س

ثي ت نێی جزا ل

تی تب پبییش ێی ذ

. سزا ذێ گیبی ي ن

* ئانا ئامخاتووا 210

ڵێ بۆ تۆ ب

ڵ ثۆ تۆ؟ ث

ػێ ثی؟ ئ

ڵێى. ڵ ثۆ ذزا ز یب ث ي ت

و بت و ژا ئبسار ئیتز ئ

. سیرب ػى ث ک يبڵ ا و سیسا ک يێزز

ێ ػ بت ي ثو ک اڵو ئ ث

زا رۆژێیی سطتبی ن

ػتی زاگزتج. ي پێس ثبڕ ک

ت ربک ث ک سیسا

اڵو ث ر ل ری پ ث ئ

تبریک. س چ

زا سطتبێیی زیی ن ئێظت

212شێعری ژنانی جیهان *

طت و ز ک ی ۆز ػػ ثبڵ ن ثبڵس

ڕ ثبڵی طپی ذێێغ پ

گێڕت ای زاز ڕذ ئ

ذۆػى ئیتز ئبراو زڵ

و يیؼ یظتی ی ذۆػ طپبص ثۆ تۆ ئ

ت. ک يبڵ ت رێی رت زا گ ت چ سیبر

* ئانا ئامخاتووا 211

ه رۆژێ

یبێک ي رۆژت گؼ ث

ذظیزی ذ ر ی طتب کب ی چب ک

رس گی ث ز زێى ث ڵ ذۆو ز گ ن

يبريب ز ک ذێ ن یغ ئ

زا طیگى کب ن بط ڵی ک

را ذت ػمێیی ث ک ر

کزا ڕا زرێیی چب غ

زا ػى ن ن

زا. ر چ ز

212شێعری ژنانی جیهان *

لیاێک اخۆی ئیتر ل

نیاێک بذۆی ث ئیتز ئێ

ڕاثێک. ػ چۆڕ ئبێک لي

ث ا ز یببیغ ت ری ث کبی ث ئیتز يبچ

کززی ئێاری ذۆرؼی چب ن

. کب ر ل پؼ پ ن

ژی ڵ ذۆرزا ز گ تۆ ن ئ

ڵ يبو گ ي ن

زا رزکب ب اڵو ن ث

. یێک سیس یب ئ ت

ػیزی فبزار ڤبڵێیی ثۆي ک

ثۆ تۆ

کیژێیی ذێ ػیزی.

يێؼی اڵو چبی ذۆڵ ث

ثیزت زا ز تزطێییب ت

* ئانا ئامخاتووا 212

ذۆع ثى. ۆی تۆی ثی

ذبی و و ک و زر کب زر زیسار

ذێ ز گی تۆی ر ز زا ػێعزو ن

. زای ڵ زا رحی ي ػێعزت ن

ئبرێیی ا زاگیزطب

تزص پێی بێز. رايۆػی ف

زا ثزیب تۆ ثتشایجبی کبت ن

ییتى. سرۆی نێی ػک چێز س تبي چ

214شێعری ژنانی جیهان *

ر گ ه

زا پبی ذب ثو ن ر ي گ ي

ریبزا ذیب س ثو ن ر ي گ ي

ت بذۆو چ ئێظتبک ف ذ

. کبى تبيی تۆیب ثیز چۆت نێ

* ئانا ئامخاتووا 212

‎ری بیر

ط کرتی زار ز پێب اث

کزز طتی پ ي ػت ز کیض چی اڵو کبت ن ث

ری ثیز ي رۆژێیب ث ث

طب ػێعزيب ۆی ئ

يب ث ی ي ئ ثۆ

س ثۆ زنۆڤبی ذزا

212شێعری ژنانی جیهان *

راى ک غ

ڵێی نێز ز

گت ت ۆڤ بیگی يز رگیش ز

کب رزی ث ز یب ثبی ط ت

کت. کب ز ػ رگب ر ز

ڵێی نێز ز

و ئبطب ژێز ئ ن

یب ي سیس يبي ت

ڵ يزۆڤێک ثو چی

را ثو. ک ذاسی جبيێیی ػ ئبات

* ئانا ئامخاتووا 212

‌ بۆ غێعر

ک بیگبت ی ی رێگثزز ػێ ي تب ئ

کی ئبگزی ی طتێز گۆ ئ ث

و ػی ذ تب یؼتبی ر

ثۆ ي بيێسی ثی

فزی ثی

اڵو ث

طکبیی

رگیش.

212شێعری ژنانی جیهان *

کاى چاری

*

ص تبڵی کزیظ کبی طپی ث رۆژ

ز ثبزف ث کڕێ

کب ذهیظی لبي ي چی ػ ث

ثچى کى ی ی جێگ

*

ذؼى ث يا ز

زا طیح پبی ذبچی ي ن

تی کزز یب ذ ی ک و ێچبای ئ ک يب ز

کزز. ی ی کبی ئ نێ

*

گۆڕت گی سێز ز ر

ذبک ثێت ڕ ز ڕي ي

و زێ پۆاڵ ژ

زا زیب ن ي ػتێی ڕێی يب ب

ذۆڕاگز ي یب ذ ت

. ػیۆ ثێ ث ی ػ کبت تب ئ

* ئانا ئامخاتووا 230

ی تڕ ی ک کات ئ

ڵچ زا ی ی لی ثزطی ي ز ئ

کتزيب ذاط ع ئباتی يزز تێساچی ی ئێ

و زیبی ئ سایج ک يب گ ر

. کلبر ثچک ر زکب ػێێیی ی ثۆ

یی س ث کب ث ری تیژی یبز ػت

تڕػێ ز

- حب ڕ ث نالز ج ئ-

زا ژا ێیی پڕ ن ی ػ گ ج پبػب ن

چزپێ: زا ز ت گێچی ث

ت! ک یظت ذۆػ ثبری کزز يیؼ ثۆ

طت ی ا ز رز ی ئڵ ب زک ئیلب ن

زڕزۆگی ذۆرپ ػبزيبی ث ث

ڕا تێ ز

رثبس ثی بکزت نێیب ز ی ک چبا ث

ئیتز زڵ

چڕژت. ز ێر ێر تێک

222شێعری ژنانی جیهان *

اخن دای ک ل ی ری بیر

بذى زای ک ن ی یر ثیز

زا چبڵێک رزێیی طپی ن ػی ث چ

یییى رگبرث طتی ث ث ي

تیؼی: تبل

.تیغ ف ذ ی ثۆ ي ػبزی

چبو طێک ثڕاێت ر ثێت ک گ ئ

یجی . ز

ی ک ث ن تز ز يی ذ

. سێی ثیظت ت کی زڵ ی رثرز ط

ػتێک ک ساى ذزاکب يزۆڤ ز ز

ثظتێ ی رحی ن ث ئ

بذب رزێک ن ث تۆع ثی ث

ی. يز ک کب ي تب ذ

* ئانا ئامخاتووا 231

بڕێ م بڕضتن لێ د چ بک

ثڕت ز و ثڕطتى ن ثی

الی ي ن ی ک يب ز ئ

زێ. ر سارزا ط بی ث

کی طتب ی یؼ کۆنی ت ن

ڕو پ ز ت رێی ێ زارطتب تن ن

ػێت ز رو باز کی ثبی

... بر ثۆی ث ڕۆ ث ر ط

زا بی زڵی يیغ ن

ثیظت کب ز طت ز اڵی زر

اڵی تبڵ

سیس ئ

زا پؼ ز

. زا یی زڵ تێیی ن ف اڵو ذ ث

222شێعری ژنانی جیهان *

پێکهیي دا

ذۆي ز پێکيی زا

ػب ڵ ی نێک ی تی کی ی تی ئ طاڵي ث

رزکب یبیی ثۆ ت

تی ي. ف ذ

ذۆي ر ز يیؼ

ی زرۆیب کزز نێا ئ تی طاڵي ث

ک گۆڕ ی طبرز ث چبا ئ

یی س ث ث زیبی تڕ

ی ط فزیبڕ ئ

. زای غڕاثی ذ ن

* ئانا ئامخاتووا 232

بیای

و ڕی نییگڕاز پ ن بر ط ث

يی. زا گ يی؟ ر طێ

و ثیز بک رگیش ن اڵو ث

رگ ي ر تب ط

یظ . ز ذۆع ی ئبو ربػمب ي يش چهۆ س ک

کب: ری زار ژێز طێج ن

زاری لۆخ گڵی کزز

کبیغ ػ تۆسی

. ػێت ازا ز ن

ي ثم تا ث ک ز

ر ذبکێیی ثیبیى؟ ط ن

224شێعری ژنانی جیهان *

داڕهاى

بتو گ چ ک ربػمێک ث

ڵی بذی ذ ي ثچ تب

تزپی پێی گڵێی کبى تزپ ػێعز

بڵێی ثیبجیظتی ز

ی. ک ت ز فز

زێى کب ز ی تبڵی بت ثۆ ن

ڵێی نێى ک

طتبیغ بثبگى یظت رگیش

ق ژیبو ث طی طبڵی ر

زا. ژێز ثبڵی زاڕيب ن

* ئانا ئامخاتووا 232

ڕی گی پ ئاضواى ر

ػی زا ز کب ی ژیز پ ۆڵ ن ی ط ػػ

گی ثشرکب ئبطب ر

لێی ڕ و رچی ا ز ث ن

بساى؟ تۆ کزز چیى ن

ت ت ر ز گ ئ ثیژ

فزۆػ ڕو پ ي اڵو ػ ث

ت ي ز اڵ نيس

ػێعزێییغ

اثی ذۆػ چۆ پ

و ک ر طێس ط ي طرو ن

- ر ثۆ تۆی ژیبی ي

اڵو تب گۆڕ ث

. زڵ زای ر ن و ي ذ ئ

222شێعری ژنانی جیهان *

چ تاریکي

تبریی

ریب راخ ز یزاگبی ل ط کب ن رێی ێ زار ثبریی

بکی ر رز پڕ ن س

کب گمۆپ

.... ي ی ئبرايؼێیى

ک الی ي ي ن ثبطی ئ

يؼۆک ر ئ یب ت ر

ێ الو ي ن بی ئ

گزی تۆ زڵ

ت کتزيب ذۆع ز ی ئێ

ی ک ز پیبط پێی

ثی ی پیز ز ک کتز يب ز ی

ث ڕ ز تێپ ن پ طببیی ث کب ث ثبڵ طک يبگ

کبی ی طپی طتێز ک ئ

رطڕيب. ط

* ئانا ئامخاتووا 232

اڵتێکی زان تۆ خ د

اڵتێیی ساى تۆ ذ ز

تیى ی ج ي ر کبی پڕ ن ثۆ طبڵ

کب ی يبزی ذۆػ چێژ زا ث رگیش زڵى ی ثۆ ئ

ربػمێک يیت ث رگیش ی ک ثۆ ئ

یی یب ئ تۆ ت ک

و زی نێی ثرزو ذزاپ ی ک ثۆ ئ

ثی تۆ ز ئ

ريبی ي. ی فزیؼت ث

222شێعری ژنانی جیهان *

پاتایی ضیحرای

کی طبرز ثبی : کش ئێز س جا چ

زێ یبێک طبرزتز ن رث ی ترت ثفزێی ث

گڵێک ثی طر لبڵ

فز ث ر پچیێیی زاپۆػزا ث ط ن

فز: پبتبیی طیحزای ث

ص ػێ پێی ز ک

کب ر ز ت تبک چب

کبی ي تۆ گب ی ثیزێب

زا. کب زر رۆژ ن

* ئانا ئامخاتووا 220

ڕێ لێگ

ڕی ڕت ثب کبت تێپ نێگ

ڕی ػێ تێپ

: زا زی یب رث ربکی ث يیبى ن

ت ک ر يیش يی ێزگشی ط زا

ت ک ر ڵی کبڵی جگ زک

ی ئبراو ث کمپ طتێز ئ

زا ی تۆ ک ی ۆز ر ی گ ئبێ ن

تۆ ثێی... ک ن ی ت ێ ی ز ک

. یی ی... چبر و ز تۆ بتای یبریس

برز ثۆچی ػێعزێیى

ک زت ثبی ریب الی ز ن

ئیتز چۆڵ ی ک يبڵ ئ

تزی کبژیغ ظێی ػۆخ

... ر ل تزی پ ری لبچبخ ث ا ن

ث طێک ک ر تبل زا جیب ن

232شێعری ژنانی جیهان *

يتای ز ک

کبی ذۆيی ثۆ ثێزو ي ػیعز

اڵو ثۆچی؟ ث

ی تبڵیب ثێت کب ثش ڕت نێ نێگ

زڵی يیغ جبرێیی تز

ثب يچڕکێک زاگیزی کب.

* ئانا ئامخاتووا 221

ذ کای تاغک غێعر ل

ت ک ػێیی ػ ن ت ث ذ

راث! ذ ن ربػمب

ر ط س کب چ ی يێالل بکب سایی ئ ن

چیی ی ئبطبی ێش ئ

کب ؟ ي ثرجی ربجی ذبتذزای ذ ذشێت ز ک

ک ف ب ر ت کبی ط ػۆرا ت جه ک ثچک ػ ح

ذؼ . ث ژی ز ث کی ػێتب ی راي ث

طر ث یؼ ر طبر ثۆ ئ کب ح زار طپی

زساز ػ

ر ز زێت ک ثبذ کبی ن رزیه گب ث

تۆ ئبای؛ ئ

ا. کی ت ی اڵتی رۆژ

232شێعری ژنانی جیهان *

رچب: ط

ای زر زرههى اطهه تزجهه احههس پههری ذههبهز )1377(آذبتا آههب-1

تزا: ؼز چؼ

يلههه آههب آذههبتا؛ ػههبرزی زر يظههیز ثبزههب (1391آههب آذههبتا -2

انیتزییی طیزغ

* هاریا تێطێ تایا 144

‌م‌ک‌ظ‌تۆ‌دي‌م‌پێشک‌ک‌شاري

‌م‌ی‌بیطت‌دي‌ی‌ض‌ري‌شاعیری‌گ ؛تایا‌ماریىا‌تێطێ

234شێعری ژنانی جیهان *

طهی زاػت ن ط رجی ز ي ػتى ث ر ث گ ڵ : ئ تبیا ز تێظت

ههێ ر ز رطههڕێ ط ػههبریز ت ثهه ثبر ی طهه ت". ئهه بيهه ثهس

ذؼهی ث ػه ی ثهۆ گ ثڕاه نالی ث له ل ت ػبی ح ػب ث ک ی ئ

تی لرطههی رپزطههبی زرێژایههی ژیههبی ث یی ثهه تهه ڵی یی ػههب نێ ثهه

زا ثهۆ ی يه یزای ت يی له رز طه هس نه ر چ . ه ر ػب ث ط ػی ن ژب

ی تهب کۆتهبیی رک ئ اڵو ئ ث گب ت ت ثززی کبرثبری ژیبی ک ڕێ ث

ر ػب ث. ط ر ن ژیبی

تب ه ط زایه ر ز ث يب سایبری ن س ژیبی يبریب ئ ت ث ثبر ط

ريب طههڕ ی طهه کهه ر ری ز ثهه راز ی نهه ی ػههبرا زیتههی س ثهه

کبی سایهۆی جاه ر ی پڕۆفظهۆڕێیی ه ر ک يهساڵی گه ثێه . ئه

زارایههی نێهه نهه کی نێا ایهه ع ک يی يههساڵی ذههۆی نهه رز يۆطههیۆ طهه

چ. یب تێههک کهه تی يبڵ ێبیهه ذبیبههس که اڵو سۆری زا راثههارز. ثهه ذۆػهی

ثهه ثهه ههۆی گیههزۆز ثهه ثهه کبرايهه ێیههی پیههبۆ ژ زاییههی يبریههب کهه

رگی زاییهی يبریهب ثبری کهزز. پهبع يه جیب ن برییث ذۆػی ئبسار

ی نههه کهههب. ئههه ری ػهههێعز ز ههه نههه ههه ر ال ز هههی پیهههبۆ ژ

ک زاییهههی ؛ ئههه کههه یههه ئ رل ی ژیهههبی يبریهههبزا جێهههی طههه ي رز طههه

هه الی رچی ئهه گهه زا ئ ی يههبززی ژیههب هه الیهه تۆی ثهه کی ئهه یهه گزیگی

يیزاتهی زاییهی ث. ئه زا ژیبی طباڵی زابتی ئ رۆڵێیی گزیگی ن

ڵه : "پهبع ز ت ثبث ت ث ثبر ثۆذۆػی ط ر ثۆی یؼتج گ ث ث ک

ی". یغ ػبریزێتی يى زا يب ئ رز ث ن ک ی رت کۆچی زایی زاییى تبل

* هاریا تێطێ تایا 146

ر نه ط ێهبث. ه ز رچبی بثبگێیی ث طباڵ ث ک ژز

کێؼهی ک "يبکظییهیب نػی" ػهبریز ێ تی طبی ک ک زای ي ت

ثی ز گزی ئههه يی الیههه کههه ی ثێتههه ز یههه اڵی ی ب ثبسههه هههبزار زێتههه

يبریب.

ڵ "طهێزگێئی ئێفهزۆ" ػهبریز گه ن یکز یالی نػی ن ر ن

ع پێهک ژیبی بث بط پبػب پێی کتز ز طباڵ ی ڤس ری ح ط

زێ.

ک "ئۆطهیپ يبسنؼهتبیى" يی ذهۆی رز ڵ ػبریزای طه گ يبریب ن

ی کی سۆر یه ب ۆگزی ر . ئ گڕی ث رو سی گ "طفیب پبۆک" پی

ث نیظههبسر ثهههک هه ک ئبههب ئبذههبتا ئ ػههێعزی ػههبریزای ثهه

. کبی ثۆ ا طی ػێیی سۆری ػیعز ت ث ب ت

ریغ يی هه رهه ث اڵو پههڕ نهه ههس ثهه سن ک تبیا پههڕ ژیههبی تێظههت

ری بطه ثڕت. ئێفڕۆهی ز ڵ ی ه ک ر بطه سیهی نه ر ثه . ئ ث

. يێه کبی ز ت يبریب يساڵه ک ػی طپی ز رت رای ئ فظ ڵ ئ گ ر

رییی ک ذه الی ن ی ڕاسی کبرثبری رۆژا رییی راپ ک ذ الی يبریب ن

زا ک یه بي نه یه ثبر ر نه . ه ری طیی ػهێعز زاێبی کبری

تێیى ثهههۆ ثیزکززههه رفههه طههه : "هههی ز پبطهههتێزبک" ز ثهههۆ "ثهههۆریض

طهتی ذظهیزی ز رۆژ ی . ػه يب کهب ه زیبرز رايب نه رزث

ر نه . يه ه پها کبراه ط ئه ز ی يێؼیى ث و س کبری رۆژا

زا که کبیؼى ی طی ک تبک یبطپ ت ن ڵج ثی زا ذۆو ز کبى یبززاػت

232شێعری ژنانی جیهان *

زا يهساڵى ای ژیهبى ت و. ن ک ثی ی ت پیبط ک ز ڵ گ یغ سۆر ز ئ

." طبي ح ث ػ ثب ث

تبیا بچهههبذی ئبذهههبتا يبسنؼهههتبیى پبطهههتێزبک يبریهههب تێظهههت

زا ژیهب. و ی ثیظهت ز ط ن ی رطیب ک ی ر گ چار ػبریز ن کێی ی

جه ی ثه ی ػهڕ که يبریب پێج طهبڵ زای ػڕػهی طهر ێهڕای کچ

گزای ریهههشی الیههه چثههه ت کههه ی کههه کههه ڵ يێزز گههه ی ر زێمههه ثهههۆ

کی یههه رێی زرذزا ههه پێهههی بیههه ی ػهههێ . ثههه ی ػهههی طهههپی رت ئ

ڵ گه هسی طزػهتی ذهۆی نه ی پێ ۆی ئ ع ث ر ئ ذۆیظ .

رای ثپظێ . ذێ

کی کتێجهی "ػهێعزی پێؼه هسی نه ػهبریزی ئیزن ک گهنی" ژه زي "ي

یی "ئییهی ت ڵی ط : ي رێشێیی سۆر ثۆ تابیی زا "ز ژبی جیب

. یسای ذههۆی کههزز یا" يههی ػههێ ػههتب اڵو "تێظههت ههێى ثهه زاز ثڕۆتهه"

لڕی طه لهبت ز ڕزا کچێیی نه ػ رگ ن ي کچێیی جا ث يبریب ژێی

یهه ک ل طههچی يسث نهه کی سۆر یهه ثههێزی زنێزی ثهه طههب ن ذ

کههب. ثزیههسار ثهه يزی ثههۆ ذههۆی زاگیههز ز ثیبت هه ز ئهه ػههێیی سۆر نهه ث

ر زکیهب ط ه ز ث یب ن ط ػۆڕع يساڵ ز ػت ن ژا چ

ر ػههێعز طهه او ثهه نهه رز ێؼههتی پێههص ثهه ج ث ر زیظههبیغ هه

یهی تزی ثیهز س لی تزی راطت ط پؼیتی ر طی پێیظتی ث

. ی ػبریزا

* هاریا تێطێ تایا 148

يێک ثه رز طه ی که که ڵ کڕ گه زا نه1939طهبڵی لبو ن ر ط

ی ثه که يبڵ اڵو ێڕای ث ثۆ رطیب. ث ڕێ گ ی اڵتب ثج ز ڕی پ

ی که ی يێزز که کزێ. کڕ ثبر ز ی تبا ڵ رژێی ػڕ گ تی ن زژای

زا ذههههۆی 1941طههههبڵی یغ نهههه کههههزێ ئهههه ر ز طهههه ث ط رزکیب ز هههه

رگی ههب بی طههبڵ پههبع يهه ژیههبی زێهه . طههبڵ اطهه کۆتههبیی ثهه ز ڵ

زا پبػههبیغ نهه یؼههتبی ذههۆی ئبيزییههب زاتههز نهه تب نهه ر بثههبگی طهه

ک زا 2111طهبڵی ی طهتبس نه ر رۆژ په زا رۆژ ث ی جیب اڵتبی زیی

و بزێز کزا. ی ثیظت ز ػبریزی ط س ي ز کێک ن ی

232شێعری ژنانی جیهان *

زان د قی راضت

! فظب ي ئ ی زی ئ ساى ي ز لی راطت

. ڕ یی ػ ی پێیظتی ث ی کێی س نێک ن ی گ

ا ذۆرؼی ثڕا

ر زازت: ط ث رز رز ریی ذ ػ

ا ی ػبریز ئ ثیگێڕ ث چی ػک ز

را؟ گب ۆ ربػك ج

پۆػ ى ز ث ذبکی ذب ػ ثب ئبراو ز ئێظتبک

گزت ز زا ئۆلز ئبطب کبیغ ن طتێز تۆفبی ئ

ی ز زا چب ز ژێز ذبک ێیڕا ن ئێ سا ث

رگیش ر ئ ط ن ک ئێ

ک. ی زا ث ثۆ ئبرايغ تێیب رف ز

* هاریا تێطێ تایا 152

خ رزگار ابیي دۆز ت ل ق

کبى زار رز ز ت رسگبر بثی ذػی خ ل زۆس ن

- ذۆی کب ز ػ ر ػیه ن ئێ

کزز زا ذزايب طتبیغ ز طتزاب ن ک ئێ

ػب پۆی ن تب ث

ر ثێؼی ط یی ن يب چ کبب ث ػ ک ئێ

ثارز زا را ػی رطت کبتی ت یب ن

کی گێڕ يی ر گ ط ئێظتب ن

زا ێمی کب ب ئب ث

کی ث لۆڵ ی تێی ثبڵت ث

پۆػی ریزيب ز یبب جهیی ح ری ث ث ک ئێ

کت ئێظتب ن

طتزای ذزایی ثمێی؟

:

کب! ت تی چ الی ئبگزی ذێ ن

242شێعری ژنانی جیهان *

ع رس الی(ژبی جهک زری

ذری( يب ثۆ ک ریظ

کبیغ: رس ڵ ر کت ر ئ يبک ط

ای جیب ثی! ػبژی ت ک ئێ

جهیی ػڕ زڕ زاپۆػزا تب ث ر ط

بکب ر ثظی ط زار ن تبجێیی پڕػو پبػب ث

زا کب ژ ج ن سیرب ث ن

کیض چ ػتب ن ث ئێ

کب طتێز پڕ ئ ػ ر ی يج ن

کب. ی ػتی ث طێ ثبذ

کب جیج ی کیژۆڵ کبی ي ئ ڕێش ث ذػی

. ثیی زا ز خ زۆس ػک ذۆيب ن ث

* هاریا تێطێ تایا 152

ئاا ئاخواتاضێ غێعر بۆ

(0) ردلک خاتخدای ض

"1"؛ رزنی ی ذبتذزای ط ئ

یتزی زا جا ێ ذبتذاکب تۆ ن

ی طپی: ی ػ ی ػێتب زا و پڕػ

ي ذبکی رطیب تۆ ن

کزز ڵ ع فزی ر ث تۆفبێی ن

. تۆی کبی ئ زنیر ی گرچثڕی ط گیبب ثزیساری ێش

پظێی يێد یبذی( نغب ز طپی ن ک ئ ئێ ک بی ئب

"2"ئبخ!ئبب –طتی ڵ ث گ ڵێب ن چیب ث

ک ئبذێیی لڵ ی ب ئ -ئبذبتا

کب. بطزا ی لاڵیی چێت رۆز

گزی ز ڵ گب کبی چی ڵجژارز ع ئێ

ی ی ی س ر ئ ط ص ن ر ک

؛ ڵێب ر ط گبت ن تۆ

زا ع ژێز ئبطبێیی بث ن

242شێعری ژنانی جیهان *

رز ێی تۆزا بز رگ ڵ تابیی ي گ ص ن ر ک

ژی يز ز

زا. رگی ذۆی ڕی ي پ ئ ن

زا ئباسی ي ذۆعػبری ن

ػێ زر جای ز کب ث س گيج

کب. طتبیغ ز زای کێز؛ ذای پڕ تیزێژی ئێ ڵ

و ک ي ػبر

و ک ػی تۆ ز پێؼی ی کبی ژيبر ث ئ ژاي ث

یغ: زڵى. ئبذبتا؛ ێڕای ئ

ثههۆ ذههبت ذههزای یهه ؛ ئبيبژ ((Museی گی ػهه ا بطههزذههبتذ -1

برازا. یبی ک ر ن

طهتی ث يی هبی ػهبریزی ي که ػی ی ث( (Akhرطیغ زا ئبخ ن -2

. تێظت تبیاػ

* هاریا تێطێ تایا 154

(2خاتخدای غێعر")"

ي ک کبب ثیز ز طت ب ز رو ن طتبو ط را

ێی کی ز ی ثۆ ی زاا ذ ئ ث ثبی

ذێى کبب طتزا ثۆ ز طت ب ز رو ن ط

. تب طپێس کبی ذۆرؼی زایی طبت ن

ی پۆن ػ ئ ێش ئبخ ث

ر تزۆپیی ذۆی ط ت يی کێؼب ک

زا بيب ن بتبی ی ث ط ک طتزای طتبیؼی ئ

زا. ئبطب ن یبی ت ک يبو ک ر

ک ک طێزی ی ط ک ئ

فڕت ز ڵ ئبطبی زڵى ر ث

زڕت ز ڵ کب ر طیگی

: ی رگبی یی ي تڕ ڵۆیی ث زسکێیی ث

گزت. ز ڵی تزطی ثبی تۆع ي ت يیز ب ت

244شێعری ژنانی جیهان *

ری ذۆت راذظت ریی ز ثی ػ چی

ػی کڕێهی ذ ر سێڕی ث ط ن

گػی چێژی ئباس ز رػى ث گ

طتر... گریظێیی ئ ک ث ر

ت ک ر ع ز ئبا گ ت طپێس ذۆػى ي ل ڵ زڵ ث

ئێظتبی تز ن تز ربک ػب زر

تۆ ي ػتێک ث ع کززی پێؼی ذۆػى ي ن زڵ

ژارێیی زايب ک ت زرک

ع تۆو کزز پێؼی ص ثو ک ڵ ک ي چی

(1 کۆطهۆ" بی ذبتذای ػیعزی "تشارص

گی تۆ ز ی ک ژ ی ئ ئ

کی لڵ ی ک تبرییبیی

! و گزت بط رێی ث

کۆطههۆ ػهبری يیزؼهیی تهشارص تی نه کبی ال طبڵی ئبذبتا سۆرث -1

رزاێیی ع جبربجهبرت طهه ۆیهه ر ثه ر هه طه شیهک ػههبری پێتزسثهۆرگ ثههزز

کزز. ێی ز ئ

* هاریا تێطێ تایا 156

(3کای تۆدا ) ضت د خۆر ل

ط ز ي ػتێی گزتۆت تۆ

ت ذۆریغ ب ت

کػی! ز کب رێک طتیز ئ زا يظت ط ن ز زر ن

ک ػیجب اڵ رکێیی ئب ز ثزیب ثتایجب ن

ری تۆزا ث ثؼبثبي

سيبێیی پظک ػى کززثب ث لظ

ري ػ رذظبرێیی زاگیزطب ن ث

ری تۆزا و ن رو زاذ ثتایجب ط

ۆکک يساڵێیی گزی رێى کب زا فزيێظی

نێرۆع ث. یؼت ث ثۆ گ

242شێعری ژنانی جیهان *

‌ لیکطاذر بلک چار غێعر بۆ ئ

(0"ا")

طتب ز ن ک ی بت ثبڵس

ر سيب ط ۆڵ ن تێک ط ن

کب ثۆ يب ک ثشتی نێ

. ی بی تۆ پێج یؼب

طت ب ز ێت ک ز ی رسایی ث ن تۆپێی

زا. و ب ز ن ره اڵی زاری ن تبيی گ

سزا طتیزێیی ي ئ ن رزێی ی ث ڵ بت سای

زا بی طیۆڵی تبرییی بس س ذا ن نل ز ی گ ز ئ

تزیؼم ر ک رس ث

ێمی ي ت کبت ذۆ ر ز راطت ک

. پیتی ن گی پ ک ز ر تس تیژ

بت يبچییی سۆر زر

ع ڕ گ کب ت ػبیی چب ر ر ط ن

* هاریا تێطێ تایا 158

جڵ ی ث نێیی کزا ب پێه گ پ ن

فزێی بت يبچی که ث

بری چۆڕییی فێیی جۆثبرێیی ث

ػی کۆتزێک چ ر ث ػی

. بی تۆ "ذ ن تزی ػ شیک

242شێعری ژنانی جیهان *

(2گرم") د گێت لێ"

-يۆطیۆ ن ت ذبکی ن

* ػێ زر کب ز س گيج ی ک ػێ ئ

يۆطیۆ ن ت ذبکی ن

زا کب گی ژاي بی ز بس س ن–

–ژیى زا ز ی ي تێی ػی ن

ت ڵی ک یؼ ی ت ڕیش ن کب ث ثز ل

کبیب راکؼب. ر ژ یظ زا ل بیب ن

یب کڕێهی ت ئ –یب ث ر چهۆ ث تۆع بسای ک

ڵژی. ثۆ ی کی ای زا ی ری گۆی س راط ط ن

کڕێهی یبێک ن رث ي ث تۆع بسای چهۆ

تز ی رۆژێیی تب کبسی و ک زربت ثۆ ز

گزو ز ڵ گب ێڕای تۆ

راخ چۆيی ای ذۆت** تبک ل –

ی زت ذڕ الی تزي ن –چۆيی يۆطیۆع

یبڵ اڵڵی ذ طتبو ئێظتب نێز ػ را

* هاریا تێطێ تایا 162

ری ػۆڕ ط ث

ئبی چبيب. ن ثزیظیێت ز کبیغ لبي ریشی چزای ػ

ێی ذۆػى ز

و ذ ث تب طپێس ی ا ػ ي ئ ت ل ث

گزو ز گێ ن

و. یبی بذ تب ث ی ک ا ػ ری ئ راط ط

ری کڕێهی راط ط ی ن طبت تب ئ

و زێ ز کب ژاي ی ک پیبا ئ

زێ. ڵ ث چبیب راز ذ ن –

رثبری تۆ –ثبری ي ع ر ڕای ئ ر ط

کب طت طتی ي ز ع ز ێڕای ئ

ی طبت تب ئ –کتزی ی رگیش بگ

کی زی. ی طپێس گبت ک ز ی طپێس

هههههههههههههههههههههههههههههه

پبڕاه ثه که ی ػهێعز ئبيبژ ػی کۆتبیی ئه و ث ک *ز زێڕی ی

زا ثب. کهیظبی ئۆڕتۆزۆکض ی ن زربیب

پێتڕسثرگ ث. سای ثهک: ط **چۆيی ا: ػبری ػێ

252شێعری ژنانی جیهان *

(3دا") رگ ئاهیسی ه ل"

يزۆڤ پێیب اث ک

جب ثڕیبریب زا ثییژ.

يزز ئ ئێظتب ک

کی يزز. ی ثۆ فزیؼت ثگێڕ ثگزی ػی تبی تب

زا يی ذۆرؼی ز ي ز ن

طتزای جای چڕی ئ

تیؼیی گڕی ط يۆو ئێظت

ی بی ی ری ن ث

فز ڕی کنی ث پ ريیغ ن تیؼیی گ

گز. ز رچب ط ن

ط يۆيی زاگیزطب

تب ر ث

* هاریا تێطێ تایا 162

ری ربکی. پ ک چ

کبی پێه ئبخ ثڕا

ر چۆ ز

کبی ثبڵ ئبخ ثڕا

ػیێ. چهۆ ز

ثڕت ز ڵ گی پۆع ز ع گێڕی ر‎ ػی

ثز و راز ذ کب ث فبتیحبذێ

زا رگ يێشی ي ئب ن ی گزت ػبریز ئۆلز

ڕی. ڵپ ژ ج راطبی ذۆی کززۆت طتب

252شێعری ژنانی جیهان *

(4"هیرات")

اڵتبی ثێگب س يبس ن ڕ ئ ت ئ ئ ثڕا

طی. ک ری تبک رێک ث پبرێش رێج

ئ ت ئ ن

ۆػ زا ز کبی طت ز جۆثبری کێظتب ن ک

ک ث اڵتی زایی ثبثی. ی ػبساز

ي ػتێی ی ذب زا ئ رێی پیزۆسی ذۆی ت ن ن

. طپب ب زایی ث

کبی تۆ جا يیزات

کب . ڤبڵ زر ن ڤبڵ ث ی ئ حکبت ثی

* هاریا تێطێ تایا 164

‌ راپا گێن ض

ثیظت راپب گێى ثۆ ط

زا ذ ن ک زاییێک ک سی ریب

چپ و ث ذۆع ز ری طبای ژێز ط ن

. ػی تۆ زاو ي تب طپێس ثب ی ن جۆر ر ئ

زڵی تۆ کبت ثبو ز ژێز پێظت ذێى ن

ی تزی ئبطبى تب ئبطۆک ک ئبطۆی ن

ی ی ئ رگی ز ری زیت ز رث ز

ذػێ تۆ ز ر ث

کبى. رثبر

نێژێک ر تبرێى ث ي ز

ثبذێک گبت ی ز پهییب ک ئ

زا. زاکب یؼب ز ی ي تبثمۆی زر ن ث

254شێعری ژنانی جیهان *

ی کب ػێتی س طتێز ئ

کب ر کێه ط ن

ت ط ک ڕۆیی ز ل ر ی ث یب ػببسی ئ

ی ئباڵ کب ػێتی ػ

زا. کب ت کبالػ طز ح ت کسێک ن ن

ذار زاا ر ڵ يیغ ث

زا ر کێهێک ط ث يب ک چ زا رت ث يێ چ ز

ێژو راثززی ذۆػى ز

کبی تۆزا ػێ نێ ڕێى ث گ کبى ز نێ ث

ڵمڵی. کی ی ک کبی

* هاریا تێطێ تایا 166

‌ اڵکاى ڵفڕیی گ ڕاو ی د کاتا ئ

اڵکب ڵفڕیی گ ڕا ی ز کبتب ئ

رسی تیب تب ئبطتی ر ی ک رچ

يبڵ ایب راز -ثب- یب ثیى ک ز

کبر سێیی نێبتی ػێ ري ڵیی ز

ا کزز ی ت ک ط لبو ر ر ط ک

: ي ک ثیز ز ي ز ئ

زا ی رێجارێک پێی ذۆع یی ع کبت ]ن

ي طتبی ئ ی را ػێ ثڕاێت

و[ سێؼ ئ رذظبری پڕ ن

اڵت رز ػک کی س اڵی چ گ

يب ج ث

. طت ز ر نمێیی زر ط ث

252شێعری ژنانی جیهان *

کان باپیر کێک ل ی

ێک ث کبى یۆڵۆ ژ ثبپیز کێک ن ی

ب رێگزیغ... ر

رزاى رگ ثۆ طزػتی ط پبطبێی ئبذۆ ئ

ک ؟ ػ ز يبڵ و ػ ز ث ثۆ ثۆی ثظیى ک

تی ر ذۆی ڵۆ ػی زسکی چ ع نت ن لژ ر

زست ز زاػم یظی ن ل ک

تی ڵ راط ذۆی کبی ي! ث طت ز ث

ئبژت. طی ي ز چبر

ق رػتی رسێڕ يبػبی ئبر رلبڵی ت ط

رایی پڕ طتبیغ ث

ڕا گ کبیب ز نێ ن ر طت گڵێیی زای

ثبر ث اڵێیی بن

اڵو. یغ ث ط یسارێیی ر ئ

یظ ی ذۆع ز ک سۆری ل

* هاریا تێطێ تایا 168

ػی ک طجێح ا ت ػ يبگی ی

کبی جیزای... جا ت ي ئبفز ب ر

ذێڕیغ ث ي پێى ای

ی ي. ک کبڵ چب ثبپیز

ای ب گۆڕطتب ػ ی ی پیبط تزطب ن ز

ک ی ػبیی چ رحی ذۆی فزۆػتج ث

رێیی پێج ل او ذ رز ػک ث ث

زا. ی ک ک چ ن ػبرا

طیا ب پ پ گزت ن ی ز سۆر جبر طیپ

زار کی ثزیم ی ک پؼیه

ی ى نزڕزۆگ ي جبری ای

؟ یشای یۆڵۆ ثژ راطتی ز ئبذۆ ث ک

الی ئ اڵو زڵیبو ک ث

. تز یی ثبید ی پبر ث فزی تا ث ی ػتێک ن

ػیۆی ي ی ذب ر گ ب ث ثبپیز ڵ ئب ث

يى. ػبریزێک ک ژ بػ ئب

252شێعری ژنانی جیهان *

جی تۆ ی ر خۆغن ل دڵ

ییلی تۆ ثۆ ي ی ر نذۆػى زڵ

ییلی يیغ ثۆ تۆ ر

. ی راطتی سایی ئ سۆر ػبزیؼى ن

ژێز پێب بذشت رگیش ن ق رزی ر ر ک

ک بی ی پ ثژی ن تای ئبطز ز

ک ی ی زێزی ػ ث تزطی چب ث

ی طر پۆن ػ ث ذۆفی ذیب ن ث

طت ز ڵ تب ثب گێب

ذؼ . ز کبب نێک لۆڵی کزاط ی ک کبت ئ

تۆ ڕا ز ئبرايؼ ی ث ذۆػى ن زڵ

ئبيێش ی گزی ر چبو ژێیی تز ز ث ی ا ن ي ز ئ

ی ثبرو ک ت ف ت ذ ی ثت ث ئ ث

بگزی تۆ ئبر را ک

و. ک يب ز ي پیبێیی زیی ی ئ کبتب ئ

رۆژ ػ ت ساى ل ز

* هاریا تێطێ تایا 172

ی ثبو بک یسارا ب رحى ئ

گی ساڵی ب کهیظبزا ز ث گێییغ ن ی ز

يب ثۆ بچڕت. طتزای پیزۆسی پبک ث

زرۆت یظتی ث طپبص ثۆ تۆ ثۆ ذۆػ

ی ک ػك ز ر ط ث تۆ چی

رچی ێؼتب بیبطی. گ ئ

زا ي تێی ی ک ا ػ طپبص ثۆ تۆ ئ

رايجارز ی ێی ئبرايی ث

ػ گی يبگ کبی ژێز پڕػ طپبص ثۆ تۆ پیبط

ػ کبی ی ژا ڵگزت ن ي طت ن تۆ ز

. ت زپبت بکزێ ل ک

طپبص ثۆ تۆ

ريب زابێ ط پیزۆسی ث یطت رگیش ز تب

کبی يی ذ طپبط

رگز زڵی ػێاو

چی

ر ي ث لی تۆ ن ر

ر تۆ. ث لی يیغ ن ر

222شێعری ژنانی جیهان *

ذێیڵ ر ض

چی رس زێی نت ث ڵ ر ط

سنی. ذۆثبیی لظ ن

طبڵ سطتبی ئ

! زیبری ثۆ ي ێب ڕۆی ث ر ڤبڵێیی ط

کبى ذزیگی ثبس گی ذزیگ ز ي ث

ت ک ر جگ و يژ نێسای ێر ن ز تۆع ث

ڕێی گ ی ز ک ز بطزا پی سای ي ػبری ػێ ن

کب! ی ثیبی ڕۆک ک گ

ال! ی پیبی جای ػۆڕ يیغ ئ

س ژ طتی زنۆڤبی چ ت نێ بپزطى: ز ل

کبتی الاسۆت زرێژ ثزژۆڵ

. کبتی رايطی س ژ نێ کبی چ تی نێ

* هاریا تێطێ تایا 172

تیی تۆ یظتی ث ذۆػ

. ساس تێیڕا ث ی ث اڵ ڵی ک ئ

و ک ثچک ی پیزۆس و ئ ثی تاى ػببسی پێ ئێظتب ز

! ک طباڵ ز طبکبر ۆ کڕ

طتی رۆخ رثبر را ڕت تبێک ن نێگ

زا کبی ئب ن ک

: ػات لبو ز سێڕیی چزاکبی ػ ک طجێحی ز ت

و: ث کب ز طت ز تب زر ئیلب

پبێک تب گۆڕ

. کب يێز يساڵ ر یظ ری حسری ل ز یؼب ک

و فیت نێسا ز ثڕی ث ز رێگ

و ذ ک يێزيساڵێیی کبڵی ث

زا يظت اڵو زڵ ن ث

و! ک سێ طر ث ی ی ئ ئ

ئێظتب ثڕۆ

تۆ ئبسازی

ذزا ئبگبزارت ث .

222شێعری ژنانی جیهان *

دا هن د دا ل د اڵظ تاهی غ گ

ی ي ک ر گ ػبر ن کبتی ػ

و ج زێمى ک ت ذ يبڵ

ة کیژێیی ربس ي ث ئ گ ڵییغ ر ذ

ژێک ثشا یب ث

ػ ن ڕت جگ زا بگ یی ي س اڵو ثیزێک ن ث

کبت و ثۆ ز رێگ ی بی ئێظتبک ػ

گی يطیمب زت ز کی زر ی ر ل پ ن

ػیجبی ئ ػێت ز تبک طپێس ڵێی ز

زا. کی طیگى و ت ری ت ز ن

کب نێڕێژی ر. ر ل کب پ ػ ر چبر

کب رس ث ذب ثبڵ گی يطیمب ن ز

. طت ز گڵێک ث چم

طێک بک کبى بڕێیی ی ک گب ثڕا

* هاریا تێطێ تایا 174

ي بچ . ی ػتێیی ن-ی ي ک ر طێج ثڕا

چ طجێحی سێڕی ز ت ی ز چزاکب ن

يب. ز زا ن ز اڵع تبيی ػ گ

کبی رۆژ طر ن کرسگبرو

: ي ی یى ڤباڵى! ثڕا ثی

زا. یی ئێ س ن کی راسا ذنیبی ن جگ

224شێعری ژنانی جیهان *

هێع تۆزێک خۆڵ ب ! بوک ی غ ئ

ػبیی گهێ ک ر ع ر

ت ریبیی چبالکی ! يژت ذۆػى ز ز ڵ ربکبیی ک

کب! ي ئباس و زاییی ک ! ی ی ػ ئ

ت ثرێى ک لبي ثب ي ذؼ گێیى پ ثج ز

: ت زای ثبی زیب ن-ي نغبی

کبی تۆ زا. ب لبيی ن

را و ز ی ث کبت ئ

و ک ع ز طتبیؼ پێؼی ی پڕ ن ػ

ي ی یى ئ

ک ی يبطی گێچی ن جگ

زا بذی ی ئلیبص ن ڵ ئێظتبع سای ک

. زات و ز ز

کبی يزۆڤى رای چب کی سۆر ن ی اڵو ي يب ث

ع ر یه ی ذۆری ي ئێظتب ئ

يێغ. تۆسێک ذۆڵ ث ! ثی ی ػ ئ

* هاریا تێطێ تایا 176

‌ کی راک ی ر ج پ

کی تز ی ر ل پ

! ری کێؼبی تز ػ ث

ڕاة ثرۆ ا ػ ئ گ ر

ر زایؼتجێت گ ر

. رز ک ث ی ط ن بتا ز ز زڵسار ث ک گ یب ر

. ی کی ئبای ی ر ل ی پ ر يبڵ

زاثڕا یب نێکی ژا ڵ سای زا: نێڕێژ ن ػ ک ن ی ر ل پ

چزاکب ری ػ ڕاث ث ربک زاگ گ ر

کب. رسۆکی يۆي ری ن یب ر ث ث یب ت

طێت ی کت ثیزی بح اڵو ن ث

زا يبڵی يیغ ن چی

ر زت. ث رحیب ذۆسگب ئ

سی يبڵێیی سیس ئبر

کی ربک. ی ر ل پ ػبی یبر ػب ث

222شێعری ژنانی جیهان *

کاى ی خی غ ل

ت ی ذۆػى ز ػێ ر ث

کب طت رايطیی ز

ی رچی ب ثززی

ت ذۆػیؼى ز

رگبکب! ی ز کزز

ر گبسی پؼ ط اڵ ن ئب

زا! ری تبرییبیی ػ ث

طو زتبرییی ێ ن ت

ي ز ی گت ز جۆر ر ث

ک زر ز رز ی رز رسا ث گب ئ

( زێزو یب گت ثۆ ثب راز

ژێ راز ک

ت ی ا ذ زارا ئ

* هاریا تێطێ تایا 178

کێؼ. ری ز یب ػ

ئبخ ػ

ذػێ کبی ئب ز ثچک رثبر

ر طیگی ذ ط ذ ر ز ط

ث( کبى لرص ز پیه

زا ػ ک ن ی جێگ ن

ذی . ز ریی طێک ذ ک

زا لههههی کههههرزی ز ػههههی ههههۆع نهههه لههههی ئیگهیههههشی ث ز نهههه 4 1ػههههی *ث

ربێژرا. ز

222شێعری ژنانی جیهان *

م د هارم د د ر ل غت

و ز يبرو ز ز ر ن ػت

ژیب

لڵ ز ڵ

او رز ث

بچبر

ی جبو پیباڵ ي ئ

ریشو کزز

کب نێڕێژ ز

طب ئ

ێمی ر ت ط ڕژێت ز

ع ذبکی ر

او بچبر رز تب ث

لڵ ڵ

ثیب فار

کبی ػێعز...

* هاریا تێطێ تایا 182

اڵت خ

ری ئێ رث ز ن-–ژيبر نێیی ث ر گ

ريب رث ز ن –ژيبر نێیی ث س گ گيج

ری رطیبع رتبط ط

! ر ز ث راز طتی ن ز پێیظتی ث

گزو ز ڵ يبيێک ک

. تۆ کلبر ثبرطکى ث ی

زا یز ط ثبژێڕ ن

زا ێر ثبژێڕ ن

يێ رذۆع ز را ط

ت پبع يززیؼى. ب ت

ذتی ي ت گزی تبج يیزات ثیی تۆ ز

کب. ی ػی ر گزی ژا رۆژ يیزات گ یب ر

ی يی! ر تۆ ۆث چی

کب ی ئبییی ط ئبکبر رت ر چب ثی ر

212شێعری ژنانی جیهان *

لاڵیی زڵت ن

-ػبری کهیظبکب ث يۆطیۆ ثی ػببسی ث

زا ژیر ث پ پی ت ت ح ری ئ راظ ط ث پێیب راثز ث

. کبت رس ثێز ث گب ث

ی تۆع زت ۆر

ت ک اڵتی کچ ذ ی ک تۆع يۆطیۆ ز

. یظتب کی ذۆػ ی تی سای بڕ ث

ذؼی ي ث ێیب ث ک ئ ر

ی اگبک(زا راساگۆڕطتب ن يیؼ ی ثۆ ا ئ

ی گۆڕطتبی اگبک( تا ذ يیؼ ئ

گی ژايی کهیظبکب ڵ ز گ ن

زا. ی رۆژی از کبسی ن

ههههههههههههههههههههههههههههههههه

ی ڕاه . ئبنیهب ز يبهو پهبع گ ی ثۆ ئبنیبی کچی گت ػێعز تبیا ئ *تێظت

ئۆرزگهبی کهبری سۆر طهبڵ نه 17ی کهزت يهب ز سیربه راپێچهی ثرطیب زاییی ثۆ

ث . يهی سیسای ز

. ی ثزۆی کزز و ر ذۆپبراطت ن ط رۆژی چهه ث زا ي **نێز

تبیا زایههک ثههبکی تێظههت کهه بثههبگی يۆطههیۆی ***اگههبک گۆڕطههتبێیی ثهه

. ت ێژرا ن

* هاریا تێطێ تایا 182

پیری پیرۆز

رگز نێی ک ػۆذ ی ثزان ریت ئ جا غ

! طتێک یی کززی ی ز ط ز ک ػبر ئ

کبی س کهیظب گيج کهیظب ث

فڕ. ز ڵ ریب ط ن ع ک ثبرییب کۆتز ئ

ی کبی گڵ ی **( ث گ طپبطیی رگز نێى

ث ر الز ط کب کاڵ ن ی ئۆڕتۆزۆکظ ػێ ئ

زی ی ئ زاڵس کبیغ ک طتێز يیحڕاثی ئ

ت ک ثزیم يب ث ک ی ک رس ر ث

رگز اڵی پیزۆس نێى ی پیزی پیزۆس تبلب! ئ

ی کهیظبی گؼتی. ک پێلی س گيج

رێێیی زیی ی ک يیا

يیحڕاثی کهیظبی ئیب زۆرتێ جی***( یت و ثۆ سیبر تج ز

212شێعری ژنانی جیهان *

کب سێڕی ػب زر س ی گيج جێگبی ئ

ػێ زر ر تۆ ز ث ن

گزيێ ر ز ک کب زیظب ی ێسی ژاي

زا زاز ر ػبی تۆ ط ی ث ک يی پیزۆس چبرۆک ری ت ي ن

کب ی ای رذ ئ ر ر ط ن

ثی کب راز ی یی فظب ئ ێش تۆع نێڕێژ ن

ژیا بثیی ت پ زا ل ي ئیتز ن

. یظت ی ي ذۆع ن

هههههههههههههههههههههههههههههههههههههههه

ژیهب پێتزسثۆرگ ز ط ذۆی ن ک ثۆ يبسنؼتبیى طزا ن س و غ *ئ

کب. ع ز تبیا يۆطیۆی سێسی پێؼی تێظت

کڕێهی **پێج کهیظبی گؼتی ن

شیهک کهڕێهی ن ک سرای يی ر ری ری ي رطڕێ کی ط ی ر یی ***پ

. ت یڵ

* هاریا تێطێ تایا 184

هۆضکۆ

ی تۆ ک يبڵ

يۆطیۆ! س کی ي ی ذب يیا

ال ث ذب نی رطیب ث ي گ

ر تۆ. ث ب ثێی ث پ ع ز ي ئێ

پؼتب یی ث ػر زاذی پڕ ن ث

ی ک الی ذۆتب ثبو ز ر تۆ ذۆت ث چی

سۆری ن زری س رچ

کب يی زاغ ڵح چ ي

کبی ئێ رز ای ز ز

ی نێز

"چبیمس پبتهی"* ن

کی ثچک رگبی پؼ ز ن

ز ز ت پر ػی ی ح ػێ ن

214شێعری ژنانی جیهان *

-ڵاطزا ی"ئیرطیی"** ێ

زار. و طر سێڕی پڕػ

یی ذزا س طێاڵی ث

ر ث کب ري گ ػت پێس ث

و ک يب ز يێ چ ز

ی ذۆو يۆطیۆ! ک ت ػبر ػب طیگی زر

ههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههه

ڵیی ثهڕای ذه کهب ثه کهیظبی ئۆرتۆزۆکض طتبیؼهتی ز ی ک پیزۆس *ئ

زا. ذۆػب ز ػۆکی ػفبی ر

تی ثۆ یؼ يیحڕاثی تبیجػێی طتب ک سرای يی ر ری کی ي ی ر یی **پ

زا ثۆ ػبری الزییز راگێشرا. 1812طبڵی ن کزا چ

* هاریا تێطێ تایا 186

غار

پؼ گت س ذظتیی پێتڕی ي ی ک ػبر ر ئ ط ن

. ز و ز کب ز ی ژاي گزي

کب ئێظتب ز کؼ پۆنێیی پڕ ذزۆع پبػ ػ

پؼ گت ی یر تۆ ز زا ک ژ ر ئ راج ث ن

و ک س ز تۆ پێتڕی ي طتبیؼتی ئ

ث طتبتز ز رزکتب را کب ن س ژاي رچ

زات ز و زا ز ئبطبی ػی یب ن ر گزي

یی يۆطیۆ بکزت ر گ ی گيبێک ن

سی کهیظبکب ی گيج ک ی ک چ ی

کب. ر یظ رسی ل ث نت لبلبیب زت ث

هههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههه

جێهی يۆطهیۆ ئه ثه ری پێتڕسثۆرگ زا (ثبذ1725-1689س *پێتڕی ي

ذتی رطیب. پێت ی کزز ػبر

212شێعری ژنانی جیهان *

‌ چاى اارێکی در درێژ بێ

کب اڵتی ل ن

ذاسو *طپی زڵکبرگی ثچک ثۆنتطی

سرا طززی رطیب يبی ي ط

زات و ز زا ز ری ط ث

طتبى یی تابی را فزیبو ک

رچبی گزتو گی ذێ ث ر

:

اڵ کب ئب ي ز ر ث ن

چۆڕا کب ي ی ز گۆػ ی ثبرییی ذێ ن ن جۆگ

زت: کی نێ ی بڵ ر ثزیسار

گیب! ئبخ زای-

:

ک ک ی يیب ا ئ

ک ی ث ی جیباسی ث

ڕ ثێ ػ يیب بت ث

ثبڵی ي؟ ر ث اڵو کبيیب ط ث

ي؟ ثبڵی زژ ث کبيیب ن

* هاریا تێطێ تایا 188

:

ػی طپی ث رت ی ئ و پیب ئ

کبی "طر" پبڵ ریش ئێظتب چۆت

ذێی رژای "طر"ی کزز

ػی "طر" ث رت ئ ر ث یب ط ئ

کب ی ڵ طپی گ ئێظتب ن

ذؼیج. ث رگ طپیبیی ذۆی پ ي

پ راط چ ن ی و ػێ ث

پبع پێغ ن

ثیظتزت ر بارێک ز طپی طر ن

گیب! ایئبخ ز

یی ث تڕ ث ث زاڵس

چب بارێیی زر زرێژ ث

ێمی ئبطب: ح گبت ز ک ک ی بڵ

گیب! ئبخ زای

ههههههههههههههههههههههههههههههههههه

یه گهی هسی ر چ که ی ی گۆػهتی ر *ثنتص جۆرێک کهبرگی گه

ذرێ. سێییب ز

212شێعری ژنانی جیهان *

بۆ بۆریص پاضتێراک

0"غاعیر"

پێت کی زر ز ی ی ػبریز رێگ گت

نتی ثبت جبرت ز ػبریز ث

کبی گت

ت ربز ئبيبژ طتێز رێی ئ ن

ی ئب ب کبی يبث طت یس ث چیزۆک

ی ژايی کهیظبکب ر ت ن ب کبیب ت طت ز ن

کب طتێز ی گۆ ئ ی پزطیبر. چ رێگ یؼب ث ز

کب زاثڕای ۆکبر نێک ی ئبڵم رێی ػبریز

تی جزی ئ ت ن ن

ڕێی "کطفی" ػبریز گ نێی ز ذۆڕا ن

. کزا ثیی زا پێغ ژيێزێک ی رۆژ ن

زا لی ليبر ز ر ا ثۆڕ ن ی ط ک ػبریز ئ

* هاریا تێطێ تایا 192

کب ي ل ر زا ژيبر تێییب ز

زا کب ػێ اڵي ث زای ڵ پؼ يیشی لتبثرب ن

کب. تی کب ز سر ح کلبری حبػب ن ی ث ی ط ک ئ

کبی ثبطتیه ثز پؼ کێهی ل ی ن ئ

يێێت ذتی چڕ ز می زرک ن

بێم ج ک ث ی رگیش رچ ی ئ

زا بیگبت . کبتی ذۆی ص ن ی ک ی ر ف س ي ػ ئ

کب طتێز رێی گۆ ئ چی

رو زاثێ ی گ ث ث ئ ا لبڵ ز : ئ رێگبی ػبریزا

ی زاثچێ ث ئ ث زر ز

-ثار ی ث لی ا ئبا: ػۆڕع ت ئ

یپێ ز ع ک ی رت راس ؼێی ئ

. کزا زا تۆيبر ک ی ذؼ ی ن

222شێعری ژنانی جیهان *

2"غاعیر"

ژی زا ز زیبی ط لژثی ئ ا سیبزی ن ئ

زا ری رێێ فت ز ت ن ب ت ر چب بی ث

یبیب ی

ب ئب يبڵ ژیب یف ح

ثۆا.

ب ػیبی پبڵ پێ ری بثت س ث چ

ػی رید و گێژ چ ز ث ث بی نف ئ ن

ػببسی ئێ زاێی پڕ ن ت ک پڕیب زا ی ل پ

زا. کبتب ری يبػی گ ژێز ت نیبڵی لڕ چمپبێیی ذ

زی ث ػی ظێی چ ا ئبا ث ئ

کب ک ثزیی گڵ ذۆیب ت ث ی تبیج زیبرز ث

ثزتز ط ییة ث ک ئ طب ک ئ

ثب. یب پ ز یی ییة ئێز ػێیی ا ئ چ

زا يب ثرکزا ی ز گی ػ "ػبریز"ی ز ئێ

ڕیی کبی ذۆيب تێپ طتێ ث ع ن ڕای ئ ر ط

* هاریا تێطێ تایا 192

ی يب ی ذزایی پبی ڵ په گ ن ثێزی کێؼ ئێ

سيی پیزۆ ری ڵ ذاژ ي گ ری ن ث ثێزی رل

ت. ب ڵ ذزی ذاع ت گ ن

222شێعری ژنانی جیهان *

یطتن خۆغت د

یظتى زرۆکب ذۆػ ز

ث ذۆیب ت ث راطتۆکی تبیج

کی تێسا ث ی لی ک راطت ر زرۆی

ساس کبی ث یی تۆ گؼ طر ئ

یؼت . یگ ص ئیتز ک ک ک ی ػێ ث

یی تۆ ئ پێى اث ک

يب ذزی س ن ذبی سۆرتز ز

ئبایی ی يبڵ یؼب ڵسێ ث طتى ن ز ئێظت

ي کۆتبیی زت ػم ث بکبێک ر ن

. - زای پێج پیت یب ن ع ت لی راطت

* هاریا تێطێ تایا 194

ی کۆضار ضیذ ق

کبب ػب ک: ن ی رس ن

ڵفڕیی رح زا! و ػبذ کی ئ ژێز رذ ن

ی ا ي ذ طتزاێک ثمێى ن ڕت ئێظت گ نێى

ػبخ. نێى ثۆت

رگیش ی ک ی تبرییبیی ئ

طتى. تی ن بث ڵ رێی

و ثمێى ذ ڕت طتزاێک ن گ نێى

! و ػبذ ر تزۆپیی پڕ ػیۆی ئ ط ن

1)

ػبذێک

رگ ي رثبسێیی جا ت کزای ط ت ن ريی ن ک ت

یبڵی یژێیی ذتی رايطیی ک طز ح ن

زا س يب سيی س سو ر ث

ییظ . ی ػبخ ز ث ئ ئ

ی ػؼێز ل ػ چی ئلیبطێک ن ک

! زا سریگبی گێی کب ن ػێت بار

224شێعری ژنانی جیهان *

اڵو ػبخ ث

ڕی کزز! ێظتب ػ

ث ک ثزطی

زا کب یتبئبيبی ت ثزی ث ژێز س پمێک ن ک ت

ک پی ر ت يێ يبڵ ط ثیزت زت زا

راغ ػبر؟( ل ن

یزی ث ػبخ کی ط زیبی

. طێک کزز ک یزی ن کی ط ی ذزاع تۆڵ

طتی پێیزز ز ػبذ و ن ذ

رسی ػبخ. ئبيبلی یگبی ث ػبریغ ثج

2)

طیب پبربطۆص

ػی رت پیێیی ػیی ئ یب ت ت

! ئبگز! ئبيبز

ر چبی ي ث زی ثۆ ن ئ

برت( ڕاطتی ث ک ێ تبی سطتب ر ط ن

چ؟ ری ز ػتی ث ث ن ػبذ ئ

* هاریا تێطێ تایا 196

3)

ث س ذؼ طتێیی ث ػ زیبری ز ث

( سای طر ثۆت ر ز گ ێ زاي طت ز ط ث ز

کبی رانێژ ط زۆڵ ن ێڕای جۆگ ک

. ذۆی کێؼب ژێز پێب

کب ی تیتب ل پ ث

کب کبژ ي ثژێ زار ث

ػبخ

یێؼ ثڕۆی

ثبگی کزز:

! ثێ

ػ : ڵ ث گ ن بس ثێگ کب چ کتێجی ا

ثب ک گژ ی ػبذ ئ

نػی زاای کزز ڵی

ثگزی ئۆلز

زا. ئبيێشی پڕ يێزی ن

چی ر ذۆ ز ط ن راکێؼب ێشی ئ ث

رو طڕ يب ػیۆی ط ێشێک ث ئێظتبع ن

ک پیزۆسی ثبی ث اڵڵی يیز ػبخ ز

222شێعری ژنانی جیهان *

کززی ثۆ الی ذۆی زکبسی: ثبگی

ثگز. زا ئۆلز ئب نێز

4)

زا تی سطتب ذم ط کزت ن چهۆ ز

؟ ری ثیز ث ن ف بری پێزط ی ز

ی کزاا ی نێ ئ ثیز زێ

سیس

يبطی ڕی گێچی ک ز پ

کبى ث. ذاسیبری يبچ

! بر ی ز ر ئ ث ن ف زایی پێزط ڵ

کب ک طری نێ ر اي رز ث

ثزژۆڵی فزيێظیبی

زا. ػ ن طبر ی سێڕێی ک تزطی ػب زر ز

5)

فزییغ یبڵ ث ذ

!او ث رز ػمێیی بث یب ر ت -ب -کیغ ت زرۆی ب ت

ػبیی ڵیی ر ک ذ ثزیب ي تۆع

ی ئ رایجبيب

. ثسیجبی ی ی ک جۆر ر ث ي ػتێیب

* هاریا تێطێ تایا 198

گتیب کۆ ع ن ڕای ئ ر ط

ت.( ک رز کب ڕا ز لاڵیی زۆڵ رسایی ػبخ ن ث

زا کب تبریی گ ثبڵغی ج ر ل اث ن ک

زا کب بت ساڵ ی کبژ ب زرگ ن

زا( ع کبی ن ڕی طر پ ن رػێتی ڕێ ط ن

. رێ ئبيێشو تس ن-

کبی يبڵ ثچک ی ذۆػی زڵ ن رثبسو ک ز

-کب ڵ جکی جج جک-

زای یب کبل ث ز ا ئێظتب ن ک چ ئێ

ژیبی زا ز ری ػتی ث ث رۆژگبرێک ن

زا. ی رێی ئ ن

6)

گێڕا پۆڕیب ز کب ػ گزیب ػبذ کێ ز

گزت و زایس ػیب ذ ک زا ذۆڵ زاثڕا کبتی نێک ن

کۆتزئبطبی ثبی ػبخ گزیب ثۆ يیز

. ریجی ئێ ی غ کبسی

ػمی پڕطۆسی ئێ ی کت: ثۆ ر رزۆنی ػبخ ط

222شێعری ژنانی جیهان *

کبب ايی نێ رز ی ث ثۆ نێک شیک ث

طێک ر ک ػی ث ع زاێب ک ززای ث

تی. کبی ذۆی ت فزيێظی ل ث

کب چ ر ی ليبڵ ع ژیب ر ثبر ث چی و ػبخ ذ

ی. ک زڵ ز ثبسرگبی ث ي زرێژایی ت ع ث ئێ

ر ث ری بج ک کێز ع ي ئ

طر ػتبیی ث ز ر ر ن ز ػبرث

ی ذۆی. طباک ڵ رۆڵ گ ن

ب ػبخ ر

ی یتبی ي ػتێک فێمێیی ػ ع زاب ک زای ث

يبب کی ث ی لبػنی

و ثی ز ع ث ت زایگزت ئێ طز رتبپ ح ػبخ ط

لبسیب... تبک ػبخ ثۆذۆی ثجێت

7)

ذێ ثۆت ی ئێظتبک ػبخ گزیب ثۆ

ت ف تی ذ ذم ط ثێت تیی ذێیغ ز

ػبخ گزیب

* هاریا تێطێ تایا 222

ثڕۆی بێم ئێ ئ

ڵیی بيۆزا ثڕاسێی. ێی ذتێی بێم تۆع ن

زیب بطزا ی ئێظتب ث ػت ػبخ گزیب ثۆ ئ

کبالػێک. ثێت ز ثۆ ػیۆی رۆو ک

ڵ زیتزا ثی گ ث ن ز ػبخ گزیب چ ئێ

و.( ص بث ک یی ث ي ئێز

زا کب ڵێ ث ژێز ثبری لرطی از ػبخ گزیب ن

زا( لرط ثبر ژێز ئ رثبس ث ن تی ز رف ث ز ث

ػبخ ػیی کزز ثۆ طزػتی زێزیی

ی. ی یبطب ئ گزێپچی

ب. ر کبی ئێ ی کزز ثۆ گزیب ػبخ ػی

ڕۆ! ک ثۆ ئ ی ثۆ طج

زا کب ی یر تزطی ثیز ریبی پڕ ي ز ذیێی ن ز

گزیب ػبخ

ڕی پ ی راز ی ی ثۆ طج

يی. رذ يت ی گزای ک ذ ن

ث؟ گ ز ئ

102شێعری ژنانی جیهان *

گزیب ثمیی ػبخ ث ؟ ز شییب طێک ن ڵێی ک ز

ک ی ث زر ن ز گێڕت چ ئێ ػبخ ػی ز

زا نیت نێژێیی گربی پڕ ن ن

ذارت. ثێی

سای ی یی ي ز ژیبێک ک ر ث

کب رثبسگ بی ثبساڕیی ط ب س س ن جگ

کبی کێظتب ي ػێعز ییت ی ز گ ز ئ

. ۆزا ی ػێ ث

8)

ئێز ط تم کبی ئ زار ػب رز تیتبی ز

ژی زا ز تێی ی ک ػبر ئ

کب. ػبخ ز زابتزا ػببسی ث ن

ی ژیبب ن ثزز ی کبی ػێ ئ

ژیب راثارز ر ث یب ک ت ی ئ رێشگزت ن ث

زا ال ک رچێیی ن

حۆری. ػی زاسز چ یب ث

* هاریا تێطێ تایا 222

ث . تی تبرییی ئێ ػی رێی ئ تی حري رێش ن

ڵهػی( ریبی کبی ز رس ث پۆن ػ تێک ثو ک ػی ئ

طتی کبی زایی ز ک ثیزت ئبذۆ ن

راغ ػبر کۆتبیی بت؟ ل ن

ژيبر... ذزاکب ئ ػبخ... زیبی ث

ک کبیب ز بػب ن تۆڵ

طتی پێیزز را ز و ػبذ يی يیغ ن ذ

طت . رو راز ر ط ط کێم نک ئێظت ک

9)

س ي رز ث گبػ ڕ پبػب ئ پ کب تێس طبڵ

کێم ت ثجێت ت ن ی ن زت ثۆ ک ز ڵ

کزێ کب ثیب ز ی کێظتبی يبڵ

ی ػبذی ئێ طت ر ج ط ن

سیی ایغ ث ری ئ را ز ز

پۆػزت. کب زاز ثبذ ث

ر ز ن چی

ػبذ ک زاێی ئ کی ی ج ن

102شێعری ژنانی جیهان *

تز ژیبیغ ئبطز تز ایب پ ذبێ ا ئ

ک ت ز ت ن ی ن ک ی ی س ای ک

لێ. چ طتێیی سۆریؼی ن ز زارث

ک ثیزاس ز کبی ئێ ی کێظتبی ا رچ ئ

زاێ کبی ئ لڵ ۆڵي ز

. ک ذ ز ی ت ڵ س گ ن

يبڵ ری ثج ذت ت ث یب ا ز ئ

ب. ر ریغ ث ذت ث

ی ث فڕ فێ زا! ئ ب يبڵ ری ن ذت ث

تز. کی ت ای ث : ث ثی جا ثیزی ن

ثێى ا ژێیی ا ثى تبثؼتی ئ ث ي ز

- لی ری راطت ذت ث -ث ری ذت ث

ی ي( ک يبڵ ی بتی ی تۆ ز يب ز ئ

سی ػیزیی زری ث ت یێک ث ئ

رێک. ػت ثزی کبری یب س

ی ئێیر ذت ی ث ر ێزا ط ئێظتبع ن

کب ژ پیب ن کزت: ػبرێک ثیب ز

تۆ زا ک ا پیزۆس ر ن

-ث ربػك ث طێیی زی ز ر ک

* هاریا تێطێ تایا 224

ک کبرا کبێژی ز کبطت سا ث

کبیب ی سۆری لبسال ژيبر

تز ت ژیبی ثبع ی پێؼی ڵ ڵی او ک رز ث

ێ یب پ ز ي ػتێک رێی يبڵ جۆرێک ک ث

طێیی ن ث ت ک ث ئ چ ز

. گ ن گ ی حبجی ن ػی ێال چ يحتبجی يیچێک ن

11)

زا و ثیبیب ژێز لرطبیی ئ ع ن ڕای ئ ر ط

ثیز بثبت ت یبری ن ػبخ ل

ثیزیب ث . ث ن اڵو ز ڕۆ... ث رچی الڕت ز ڵیی گ ذ

کب. ز طکۆطبری ن ػبخ پڕاپڕ

يێ کب ز لڵ ػ زرس ڵ ل

گ و تێس کب زر ی کێظتبی ی يبڵ ذب

ذب یی پیێیی زاپۆػزا ث ت ئێز

ڵی ث

ئێز گڕکب

ط ثێ.( ز ی ن چۆ پبر ک ز ثیز ن ئێ

104شێعری ژنانی جیهان *

! ک تزطی طیص ز ي رگیش ثیز ن کب س زاذۆ ر

رگ بتزطێ ي ت ن ت ل کب ل گیگبت

یب پێی چ گیبی طیحزای

یب ت کبیغ ث طۆسی زڵ ئبذی ث

: زا ت تبل ی ن س ر ئ

گۆڕت یب جۆع زێ ز کب س ی ر ێس

ێت ذۆیب ثڕػ فز کزای رزی لبڵ تب ث

طۆسای ث کبتب ز ي کیژۆڵ

کبتب ػبریز! تێیڕای کڕ

ی کچى! ک ز ر کی سۆڵ گ تۆ طبای

کڕو! چب ر ژێز پێی ل ێی تی ز تۆ پیب

ک تب پبرا ز طتی ذێی ي ث ک ئێ

ث. ت ک ر پی ث ی ث ی س ذب ت ث ت ل ل ذۆسگ

و: ک ز تتب ن فز

کی لبیى ی رزی ثبذ ي ث تز ن ق ر

زا: رگ ي ر ط تی پیبێک ن طی ک گۆڕ

ث ر ذت ت ث یبذا ل

کۆڵ! ز ڵ ی ي ک ػبذ ک يۆرک ک ک ی ئێ

* هاریا تێطێ تایا 226

کبتێیی بزیبرزا ڕای ن چب طبتێیی زر ن ن

سا ز ک ی ک ی ئێ

طر س ث س ي چ

-ػبخ ... يی ذزا ت یبطبی ح

: رچب ط

ساز تزجههههه فزیهههههس حظههههه (گشیههههه اػهههههعبر 1381يبریهههههب تبی تظههههه-1

تزا:اتؼبرات ظیى زاغ

ساز ج فزیس حظ(ػبرز ثزگشیس لز ثیظتى تز1381تبیا يبریب تظ-2

29يله ػعز ػبر

102شێعری ژنانی جیهان *

‌دا‌وی‌رم‌کاوی‌ئ‌ڕي‌ت‌‌چاي‌‌ل

‌شێعر‌‌ژیاوی‌"ششاویک‌گرقیىیان"

* غغایک گرقییاى 228

ػػهههبیک گرلییهههب ژههه ػػهههبیک پثنلیهههب بطهههزا ثههه

ػههبری ی ساییههی نهه 1876یهه طههبڵی ی ري تی ئ اڵیهه ػههبریز چههبالکی کۆي

زایهک اڵت نه ظهتبی رۆژه ري ئ ڕۆ نه نیبکهبی ئه ل اتهنیظبسرا پۆ ئ

سای کبی ػههبری ػههێ لتبثربهه ههسی نهه تبیی ب ر . ذێههسی طهه ثهه

ی ثهۆ زاری ثاری ئ کرتی ط ۆی ز اڵو ث ا کزز ث ذۆی ت

ای سایههۆ ذێههسی هه ع ذێههسی ثههباڵ ثههسا ک ثهه ذظههب زرێههژ ڕ

رطههیبی تێههشاری کههۆ ر ی ساییههی ثهه1911. طههبڵی سایههۆیی تههبلی ثیبتهه

ڕا کهبی رطهیب گه جۆر جهۆر ثه ػهبر کی زر زرێژ نه ی کب. يب ز

تی اڵیههه ری ثهههبری کۆي ههه ڵ زاة گههه ذۆ نههه کی راطهههت ی ػهههێ ثههه

رذبی کهههزز. ػػهههبیک تێیهههڕای ژیهههی تههه یهههسا یهههب بطهههیبی پ ری ز

طهبڵی ظتب ن ري ئ ڕا گ 1921کب کزز. طبڵی ی تی اڵی کۆي ی چبالکی

کهۆچی زایهی ثبرییه ذۆػهی ئبسار هۆی ا ث ر ػبری ی زا ن 1927

کزز.

يهه ر ػههبسی ث طههتی کههزز ثهه ز 1891طههبڵی ػػههبیک نهه

کهبی گۆڤبر يی نه ره ن ث زا گه کی کهرت ی يب کبی ذۆی ن ی ػێعزی

ػههێعزی ڵهه و کۆي کهه . ی اڵت رۆژئههبازا ثههاڵ کههزز ظههتبی رۆژهه ري ئ

. زا ثاڵ ثۆ1917طبڵی یب" ن رث گی ث بی "س ث ػبریز ژ ئ

رستز نهه رکێیی ثهه ئهه کهه ی بریزاػهه ژهه ػػههبیک گرلییههب نهه

ییه يببیه ع ثه . ئ طتۆ گزت ئ ری ر پ زاری يساڵ رکی يبڵ ئ

طهه ث ڵی ي ثههبیر ثهه ث یهه تی اڵی ی کۆي راگهه نهه رکبهه ئ ئهه کهه

102شێعری ژنانی جیهان *

ری تاهبی ه ػهێیی سۆر نه ث رکب ئ ڕای ئ ر گرلییب ط ی ئ

کب. رذب ز ی ذۆی ت ک ن رزی يێژیی گ ڕی ژا ز ذۆی ثۆ ذظت

ژێز ژیهبی ذهۆی نه کی سۆر نه یه يب که یه ال گ ی نه ريه نی ئ گ

. طههبڵ زارزا ژیههب اڵت طههت ڕێژای ز ر ذههێ طههێ رکێفههی سۆرزار چ

ثه پۆکه ژێزچ طه ر ن گ پیز الی ئیبيێیی سۆر ژ پیب ر

یی تهه ی نی تاسهه کێغ حهه ڵهه زارای ک اڵت طههت سۆرزارا ز

ی ثڕکززی ریؼههه ت تهههب طهههری ژیۆطهههبیس ذبػههه بههه ایب زا ت ئههه

ت ی ػبرطهتبی ذهب ی که ريه نی ئ اڵو گ ث پێغ یب چ یی ت

رچی گه ئ طهباڵ زرێژایهی ئه ث ث ذۆ پت رث سيب کنتری ط

رذۆزا بت ثه زا ه چۆک اڵو ثه زا باڵهسی ثه طهب ژێهز یهزی چ ن

چممهههی چهههبی ثجههه ی ثێههه هههۆی ئههه ايیب ثههه رز راثهههی ثههه

نه گ ذۆیی ئه ثه يتب تی يبه ی یبريه ػهتب کێک ن زژيبیب. ی

را تی کززههههی طهههه رپزطههههبی ث طهههه ثهههه ی زا کههههزا ن سڵههههى

ػههێیی سۆری ژاههی ی ث ريهه . ػههبریزای ئ یهه ی ري یی ئ تهه ػههبریزای

یب کهه ت گههی زنێههزی ز رػههبی ذۆیههب ثهه ط یب ذظههت کهه ن گ

رێهههی ػهههێعزی ذهههۆڕاگزی یب نههه کههه ن ی گ ذاساههه ق گهههی ح هههو ر ز

یژزاهی رای ثه ي رۆػجیزا طه گێی یبس گ گێڕا ػۆڕع

زیب.

ی يبثهه یز نهه کی طه یهه تی شییبی جههبری ایه ػهه ۆی ر ئه ثهه ر ن ه

یغ ريه ت. ػهێعزی ئ که رچب ز زا ثه ی کهرزیی ػهێعز ري ػێعزی ئ

* غغایک گرقییاى 212

ی ػههبرێز بطههب طههتی جای ی زاهه و یب ر ک ػههێعزی کههرزی تهه

زا یی تهه طههتی ری ژێههز کبریگهه ػههیب نهه ک ی بطی ڵی جای ییهه ثهه

ری هرکێیی ک ئه الی ک ػبریزی کرز ن ی ري . ػبریزی ئ گرا

یههههه جایبری هههههسێک پییظهههههت ري ک ک الیههههه نههههه طهههههتۆی ئ نههههه

ێش ثرهڵمێ . اڵو ث رپزص ث ثی ث ز يێیی ئ ر چب کب ث کب ر ی ثی ز ئ

ری ػهبریزای یه چه ثشێه ی ژار ی رذظبرێیی پڕ پ ري ػێعزی ئ

ثهه یب کێؼههب کهه ر اڵت طهه ثههبڵی کهه ثهه ثبرزۆذهه ی ئهه ريهه ئ

. زا ث ا سی ئ رژ ث تز ن و ک ثبرزۆذ يبیغ ئ زرێژایی س

په ک ی ی ري ی ئ ػبریزا ژ کێک ن ػػبیک گرلییب ی

زژيب ڵ گ کبی ن ر رث ی ػێعزی ثۆ ث ک ن گ یپێی ػبریزای پیب ث

ژه ػهێعزی ئه ی که ع ث ۆی ئ . ئ ی طی ک ن یبرای گ

زا رگێڕاهه ثهه . نهه رس پتهه اڵو ثهه ثهه ػههێعزێیی تههڕ سهه ي ػههبریز

ر سيههبی طهه رثگێڕيهه ی گرلییههب ػههێعزا ػههێک نهه ث نى زا حهه

ػههێعزی ی ثبطههب کههزز یؼههب ثههسا. نهه زیبرزاهه ثبػههی ئهه ثهه کههرزی کهه

کی پهڕ نهه یگبیه ی ثهه که ن يێهژی گ تهه يۆک"زا ػهبریز چهبی ثڕی "ذه

ثڕاه ثه که ی ی ري چبی يزۆڤی ئ ئ ڕا پێ ای ز تێی ژا

ئیظههههبی طههههیگی طههههزی ئهههه ی ئ چههههب تهههه کههههب ث ک رثبر

اڵو ثهه گی ذارزۆتهه زا پهه ژا ههبار تێههی کهه یهه ی ري ی ئ طههب چ

ڕ ثههه گێڕ رێهههی ذهههۆڕاگزی رثههه ر ػهههبریزێیی ػهههۆڕع ک ههه

ػهههبریزی ػهههێعزی "يهههی ػهههبریز"زا ذهههۆی ثههه زا. نههه ی ز کههه ن یؼهههب گ

122شێعری ژنانی جیهان *

ثۆ سیهس راگزتهی یهبزی سا ک ػی ز ڕ تزص رۆژ رگی پڕ ن ي ر ط

طهههتزای ذهههێ نههه گ ذهههۆ ثهههرزیی کهههڕا کچهههبی ئههه ثبت نههه ذههه

ههبذی ل نهه ری گهه ذتهه او یهها ثههۆ رسگههبری ث رز اڵو ثهه ذههێ ثهه ز

ڵهه ثهه ک ثۆذههۆی ز یایهه رچی ئهه گهه ههێ ئ زا ذههۆ ز کبی ػههێعز

ری ز یؼهههب ڵۆ"ع کههه ث . ػهههێعزی "هههطهههزییغ پهههبرا ثههه پۆنی ئ ػههه

ی ػهێعزا ی ئه ک سۆرث ی يێزا ثژارزی جۆرێک ژیبی ثێزا ڵ

اڵو ڵۆی پػههیی ثهه ثهه هه چههبێیی نهه ڵۆ طههزا طههیه بی هه ثهه

زا ڵۆیهه نهه کهه زایهه نهه ڵۆی زییهه کبی هه ڵ ػههێعز گهه جیههباسی نهه

ر نهه گهه ئههبرا زا ییهه ئ ل نهه ڵۆ لهه ی هه ثهه ڕ رثهه لهه ت ي ز

ل له رس رث يزۆڤی طه رسا رث ڵۆ ێبی ژیبی ط زا ڵۆکبی زیی

یی طههک چههزک پۆکهه ڵی ژێزچ ههس گ ژیێیههی پههڕ نهه اهه پێچ ثهه

ڵۆیبههههه ذۆ ژیهههههی زا راطهههههت ی ػػهههههبیک ػهههههێعز هههههێ نههههه ز

ێهه نهه ر کهه ذزێتهه ری زا ژیههی ئیظههبی ز رايجهه ث ذؼههێسرت نهه ز

. ئهه ت طههتزا زا ث غشی ژاههی ژیههب جهه نهه ژای کههبری رۆژاهه ژا

رخ ثهه ثههۆ ثههبرزۆذی يزۆڤههی بچهه یهه ی گزاهه ذ رایێیههی ر ػههێعز

تز و ثبرزا که ثهبرزۆذی بنه ی نه بکبرايبه يزۆڤ ثۆ ئ طێی گؼتی ت

رچی گه زا ئ ػهێعز نه ر ثۆیه هێ. ه ذۆیب ز ڵک ن ک کی ث ی کزز

ثیزێیهی هت تههب ڵ سيهبێیی پته گهه اڵو نه ثه ته ػهبریز کهرتی ثڕی

ری. ر ث ڵۆکبی زیی ک جیباستز ن ی راز

* غغایک گرقییاى 212

هۆک خ

زا رۆذی چۆيی پڕ نزف زایؼتو ن

. ي ک و ثیز ز ت يۆک زڵ ذ

کب... گێژا ي ز کب گت ز پۆن ػ ڕا ز

ي ک ز ي ثیز ن

يێژ طبڵ ن ي چ ئ ک

سارا جۆثبری ربک تۆکی ث-

– زا کززۆت ی طیگی س ن ی رچ

ذػ ... ێر ز

زا ی ري کبی ئ ڕ ت چب ر ن گ

ڵ ثای کب تێی فزيێظی

ک طێاڵێیی تۆفبی

ر... ػ کێیب گزتجب ث رێی ز

زا ی ري تبای ئ ذێی ث ر ن گ

یب ثبتجبی ر نزف و جۆثبر چ

122شێعری ژنانی جیهان *

ثبری ذێبی طتێی تبسی ث

کبیب ژيبر ث ئ ز ط

پۆل ثیتبثب گرسی ػ ث

ی را ري طیگی ئ ر ن گ

ر ز کب بتجب بار

ثب -ثثب

گزيبسثبیب ر ژای رذێ ث

ريب ز رزی ث سارا ز

ڕی چ پۆالی ذێیب ز ػ

زا ێی طتزاێک ن

ی ي يش و س ز ع ث -ثب

نراس. يیی ز ی ذ زا چزیی ط

* غغایک گرقییاى 214

هي غاعیرم

ػیى ر تزص رۆژ رگی پڕ ن ي ر ي ػبریزی ط

زی بری ژیى ث

. چی گڵێیی جاى

کب ی کبالػ ي طیظز

و ێ ػ کی ئ زرسی رذ

ري ر گ ی ک يێؼ ئێظتبع ذۆڵ

زت. لػی ن گی ثبی ز

ي جۆثبری فزيێظیی ئ

ی ذۆيى طب نی چ ی گ ث سر ج

ثو تب ئێظتبع ػک ک

ثو. ییغ ر س ط ن

ػیى ر تزص رۆژ رگی پڕ ن ي ر ي ػبریزی ط

ى ذێسطتزای ذێ

طزی پۆنی ئ ػ یاو ث

. پبرا ث

124شێعری ژنانی جیهان *

ب... پێن خۆظ

زا ػى لاڵیی ن ن ک ث تۆو ثسیجبی پێى ذۆع

ری ک رێجارێیی کۆچ

. کزز تم ت رێگبک

رۆژ ػ

ث ذارز ذ ث

و ک بت ز ک ذزا ط

زا کی ن پڕ گڵ ی ثبذچ ث نپێى ذۆع

راگزتجبی...ک ثنجنی ثبڵ کزا ...تۆو

زا کبى یبڵ تت تێی چزۆی ذ تب ن

ثیظتزاثب

ت ک ري س گ ط ئباس

یراست. ی ي ز زڵ ئ ک

* غغایک گرقییاى 216

زا رايژاسثبی طیگى ن تبی تب پێى ذۆع ث

. بيب ژای ث ئ الی الی ث

يززیؼى ک

و ک ثب کێه

کبی زڵی تۆ زاتبػزاثب. ي طت ئ س ر ن

122شێعری ژنانی جیهان *

ی هي ذێػ ئ ک ڵۆی

ی ي سێؼ ئ ک ڵۆی

زا ػتی ئبطبی ػی ز ن

ب ئبيێشی ئێیظیززا ن

ي ذنیبکبى ێڕای ...ب ئبساز ر

- یبڵی زاگیزطبو زای کۆتبیی ذ ریشی ث ن

. ڵفڕی سای ػبر ئ

ی ي سێؼ ئ ک ی ػ

زا ػێ يبو ث کب طتێز الی ئ ن

رزا کبی ري ثبڵ ن

... ػێت ز يززا راسی زیبی پبتبیی ن

. طتبی راکزز ن ئ

ی ي سێؼ ئ ێی ػ

کب نیی گڵ ر پ ط زا ن کب س ط ػت پێس ن

طجل س ڵچ ل ێ گژ گیبی تێک ن

سی چزۆکب ر ثبڵی طر ط ط ن

. ی ذ رز پ تیێت ز

* غغایک گرقییاى 218

ی ي سێؼ ئ الفبێی

یاکب ث طبت ر ث

پزکێ ت ژای تبل

ص ر و ۆکی ز رلی تزط ر ث

ت ی چی پڕ ي تباڵ ژیبی ث

ذ اری ث ئبط ر ث

ت. رگیش بطز ذزۆػ ز

ی ي سێؼ ئ رثبرێی

رگی ب زۆڵی ي ڕژێت ز

زی ژیبێیی ذۆػی ی باری ژا کزز ێتگی ئب ز

کڵ ايی گزیبێیی سۆر ث رز یظیی ث ڵ گ ن

و. بز ثۆت

ی ي سێؼ ئ ئبگزێی

زڵی بػبزی رثۆت ث

ژاری ذظیزی ی پڕ ن

طب ی بزیبری چ ژاری تۆڵ

گیزطێ . یسڵ زا ػغ ک ي

122شێعری ژنانی جیهان *

ڵۆ

رسایی ث ن

رزێک ث ذتی طیگی تبػ ت

رزێک ر

ئبرايی ث

فڕ... رس ڵۆی ث یؼتج

ػێ يبت پ

تی ذۆی ک رس ػ ثبڵی ث

ئبرايغ طپبرزث ث

اڵارزث یب ذۆی ت

ی یڕای ز

ػتێیی ػیی لبلڕ: پێس

ێ ت ف س ذ چ ذار _ ئ

زا زۆڵ ن

رز گۆی ر ری ئ رتبط ط ن

زا رز ث پڕ ن

* غغایک گرقییاى 222

کب؛ يزۆڤ

ک زا بار ز ژێز یزێیی لرص ن

سیرب ط ژای ث ز بڵێ ن ز

یی زاذی ژیی کۆیه ن

. ژاری ژا باریب

يیب ثێشراو ي ن

يب س ی ث ثبڵس...ي ئ

-ريب ی رۆڵ

زا ژیبو... پزی ئبطب ژێز ک ئبساز ن

ی ێشو گێیی ث ز

ی زت... ڵ س سای سا ر و ر چزیی

زا بذشێى رسی ر ت ث ل

تبی فز سای ڕ ک ذؼۆکێیی ث

رزا کێؼب ط تبرییی ثبڵی ث ک

تبی... فڕی رس ی ث يى ثبڵس

يزۆڤی تزطب يسی رگیش

ڕیج رسایی تێپ ث ن

ػیۆی ای ث

112شێعری ژنانی جیهان *

ػتی ػیی ئبطبی ز

يژیج ڵ ئبسازی ث

ػی ي چ ث

ڵفڕی تیژثبڵ تیی

طێک فڕیج ... ک يسی

زا ژیب ن

؟ ی تز ػیزی چی ن

زڵێیی پڕ یا ث

کب ثیێمی گؼ ئبطب

ێمی... و ک ثۆ ذ زای ي

کب طت ز زر ر فڕو ث ز ڵ

ر رسگبر يپ ئبساز ث ن

ڕی پ ئ ر ث

کب طت رث ط ی رسایی ث

فڕو زرس ث

ڕاک ث تزص زڵ ث

زڕو. ز ڵ ا بی ػبثبڵى ث

* غغایک گرقییاى 222

ڵۆ ای گت

ی ػبثبڵی ل ػ

تیزێک ک

ذار رايبڵی ر ای ث

ذار ن

س ر زاێی ئ ن

بڵی ژار ز يزۆڤی

ی ژاێیی ا ط رێژ ز ن

... طب پێی ذ ژیی ئ ک

ط ژیێک ز ن

... طب ی ێمی ت ت ث فز زاغی

112شێعری ژنانی جیهان *

بۆ ژیي

ث ثۆ ژی ثسۆڕێی ي ػتێک ز

تی. ي رۆژای ال ێش تاب ػبزيبی فزيێظک ثگزی ر ث ث ث ز

زایی. تزص زڵ زا ث کبتی ژا ن

ری ثیز ث ی ن پێی

ی. چب ثی یظتی زنۆڤبی ر ذۆػ

يب ثیی ری يج ث ثۆ ژیب ز

ت پیز بثی( ل کی پیزۆس ی ری ذت ث

کب ی ذۆی ز ۆ گبڵت يبیغ ث س

ث ب یؼب ی تۆی ط ر سیی ز ث

ڕت. پ تێس

ڵفڕی! گب ب ی جێ ث

گزت و زات تیؼی ذ ر ک گ

ت. ت بک ل رثۆت ث ی رسایی ث ی ن ئ

رز زاثزک ! ر ززای ز ط ڕت ثب گیب ن نێگ

کززی ژی رکت ط

ثۆ ژی...

* غغایک گرقییاى 224

: رچب ط

صهس طهبل ػهعز ساز احهس هری( تزج 1369گرلییب ػػبیک

ؼز چؼ :اريی تزا

114شێعری ژنانی جیهان *

‌م‌م‌ضاماوی‌ئێي‌مه‌

‌ژیان‌‌شێعری‌ضیلیا‌پالت

* ضیلیا پالت 226

ػه زایهک ثه. يبطبچۆطهێتی ئبيزییهب نه نه 1932طبڵی طیهیب پالت ن

ص کهه یغ ث ئهه زیههبی تههز پێچههب ر ی ثهه طههباڵ ثهه ثههبکی ثبرگهه

ا کهزز نه سای ذۆی ته ػبری ػێ تبیی ن ر ی ط. ذێس ت یب ک ت

یی ذههۆی نهه رگیههزا نێههبتیی کبرايهه ک ذێههسکبر سایههۆی ئێظههی

ا کههزز. طههیهیب نهه سایههۆی تهه تزی پههه ثههبع رذظهه ثهه زا ز ذێههس

ب ل ذههارزی پهه ی زا یظههتی ثهه نههه ک زا ثیههزی ذۆکههژی نهه1953طههبڵی

کی ی ػههههێ اڵو ثهههه ژیههههبی ثێهههه ثهههه زار کۆتههههبیی ثهههه تزطههههی لرطههههی ي

هههس طهههبڵ زاتهههز ثرطهههێیی رگ رسگهههبری زت. چ يههه ر نههه رطهههڕێ ط

سایۆیه ثزیتبیهب. نه کبته گهزت ر ز رز يجزیج سایۆی ک ذێس ن

کهب نه یهسا ز بی پرسی ئیگهیظهی "تێهس یهس" بطهی ثه ی ڵ ػبریزی پب گ ن

تزی ر گه کێک نه کهب. طهیهیب پهالت یه ڵ ز گه سی نه يب زا س1956طبڵی

کبی زیههب سیههس ي سيبهه هه کبی ثهه ػههێعز ػههبریزای ژههی جیبهه

ی تهب زا که يێزز ن ۆی جیب ث ث زیػبر س ي رگێڕزرا. ئ

لبو طههبڵی ر ژی طهه یب ز تهه کبی ثهه ڵ يساڵهه گهه ی نهه يهه ی تکب طههبت

ذیێ . گبس ذۆی ز زا ث ک طباڵ ی ی طی ي ت ن1963

زذی ذظهت يی ثه ره ڵێک ث زا کۆيه ی يه ک ه ي ت طیهیب پهالت نه

ڵه پێهج کۆي نه کبی ثهزیتی يه ر ثی جیهبی. کهۆی ث ز ريبی ئه ر ذه ط

کبی: ب ػێعز رۆيبێک ث

س ػێعزی زی کهۆطص چ -1

ئبطک -2

112شێعری ژنانی جیهان *

ئب ڕی ن تێپ -3

کبی سطتبی زار -4

کب کۆی ػێعز -5

( ی ػػ ی تۆله بي ژیب –رۆيب -6

ػههههێعزی "ذههههبت ل زرا زا حهههه طهههه ر ز ی ثهههه ی طههههزا نهههه

حیههس" ی "زکتههۆر سیههبی ي ذێسهه ذهه ئیهعههبسر"ی طههیهیب پههالت ر

جێهههی ههه هههس الی چ نههه ػههێعز ر سيهههبی کهههرزی. ئههه طههه رگێڕزرێتهه

کبی طهیهیبی تێهسا یه يۆکی رز ذ ز ػهێک نه ث ی ک و ئ ک . ی رل ط

ژیهب رگ يب ثۆ يه رایی ئ ػێ ی ک و ئ ز ػبر زرا ح

ػبریز تی سيبی ئ ک ڵض ڵ گ ر ن ذێ ی ک ن ێ جگ ز پ

ث ... ع ئبػب ز س ي

* ضیلیا پالت 228

ی غیعری خات ئیلعازر خێذ

زای ی ثبکهه ی ػههیعزی ئطههتر ػههیعزی ذههبت ئیهعههبسر زرێههژ

ی يێهزز ثهبک هۆر ری . پبع رسگبر ث ن ثیهز ت یغ ۆزا ئ

هسی ئطهتر ػهێعزی ذهبت ئیهعهبسرزا چ . ن ی زایک ثێیی زیی ن

تی طهههبی ػهههیعز ک کی ئههه ر تی طههه گهههزت زرا. راڵههه پێیههه فظهههب ئ

ی ک زیظهههب ژیبههه بزا هههبت ئیلیههههی یحههه چیزۆکێیههه کههه نههه

ب ریظبی يی ئیلیهی یح ػی یبسز پێی ث . ث ت زا طیحیب نێک ي

بی ئیهعبسر چار رۆژ پبع کف زفه کهزا ێژراهی طیح پیبێک ث ي

: کبت سیس ز

گه ز و که ک رس طپبط ز ڵێب کتی ثبکی ث ریظب چبای ذۆی

ی ت ػبي ح ر ئ ث اڵ ن ی ث ژ کبی ي ز او لظ رز ػشای ث ثیظتى * ز

ر ثۆیه تۆع يه ه ذێز ثێه ئه ڵی ئیهبی ثه و گهت ثه نێز حبسر ئ

ر رای کهزز هۆ ئیهعهبسر رس ه گهی ثه ز ی گت ثه ر ئ * راطپبرز

ن طتزاثۆ ث ک ط پێی ث کف ز يزز ک ج ئ ط ث رت * ز ز

ئیلب نێی ک رذظبری زاپۆػزاث ریظب گتی ثیی ی طز گۆڕ راطب ث ز

ڕێ ثب ثڕا * گ

112شێعری ژنانی جیهان *

ػهیعز پهبع ی ئ ع طبڵ زای ۆی و ػ ک طیهیب پالت الی

زا نهههه1953طههههبڵی و ذۆکههههژی نهههه کهههه رههههی ی چی ثههههبری ز تێههههک

ڵ : ا زز یبززاػتێک

. ر رطهههڕێ . چیزۆکێیهههی سۆر ط یههه ک ئیهعهههبسرو طهههتێیی

. يززثو. زیظب ژیبي

ئۆکتهههۆثزی ػهههێعز نههه ی ئههه تب ۆیههه ذهههب ههه رز ثۆيهههب ز ئههه

زا جێههی ذههۆع کههزز یههی ئهه س ههس جههبر نهه چیزۆکهه چ زا ئهه1962

زا کههبکی ر ز طهه تێهه ز کهه ا ػههبریز چیزۆکز ع . نێههز ثهه رز ر پهه

رثهبسث ثهۆ ز شێیی تبڵه تبی ته ر ط ذبت ئیهعبسر. ئ کبت ئیهعبسر ز

ی الیهههه ت ثهههه ثبر اڵو طهههه . ثهههه ڵپهههه طهههه ثههههی طهههه ساڵ ز نهههه

زت: ػێعز طیهیب ئبا ز یی ئ ئطتر

ی زایهک ثه ری ثهۆ نه کی تزطهێ یه بتیژێی که تاهبیی نێ

تب ر ثهه طهه ز کهه کهه نێههز زایهه یب ثههبری زژاری کبر یهه. تهه ت رن طهه

رچێیی ئێه . رحێیهی رسگهبر یهب ه ص ایه له ک ل ژه ثزت. ئه

. تابی ق ث رب ژێیی ثبع طبکبر سۆر الی پێتب ثبػ

کی کهۆی یه زا يێژی ال ثیبتی گه ز ئ ن ی ی زثبر ژیب ێ ئ

کب. ط پێس ئبا ز ک . ػێعز ی

و کزز و کبر زیظب ئ

ز طبڵ جبرێک

و ک ي ا ز

* ضیلیا پالت 232

. ژێهک که گێڕزرێته ز چیزۆکه تی ئه طهبی سيهب ک ک ن ػێعز

ت نه زایهک ثێته ر ن ذۆی ثیژت تب ط جبرێک بچبر طبڵ ر ز

ڵ : زا ز ک ػێیی ػێعز ث . ن ط ثێێت ز ژیبێیی راطتی

يی جبری طێ ئ

ػ کی ر ی تی بي

طبڵ جبرێک يزز. ر ز ث

ب پههالت ز جههبر . طههیهی ییهه لی رثڕیههی راطههت ک ز ت ػههێعز ڵجهه

ئهه ذههاست کهه یی ز ی ئطههتر ايهه اڵو ز یظههتی ذههۆی ثیههژت. ثهه

ئێظهتب ثۆته طهی طهباڵ. که ژ ت که تبیجه و. ثه یب ثجێت جهبری طهێ جبر

یب بچهبر ئه گزت که ذۆ ز ن طب ک و سایی ئ ک را ث ک نێز ػیعز

ی ری سیسثهه ی تزطههێ ی تههز زیهه ذههۆی ثیههژت. زیهه کههزز

ێزع زێ. زی را ثۆ ثییی ئ . ثی ی ژ

تزکێ ێزع زێ ت ت ز ػی ح

تب ثجی

ک چۆ رت ز

ط پێى ز

س تیشی ي ئیظتزیپ

گبت : ز پڕ ذۆف ت ی ئ جب زای ۆر

ثزایبذػیب

کبی ي طت ز ئ

122شێعری ژنانی جیهان *

ژۆکبی ي ئ ئ

ر پێظ ئێظیێی چی تز

يب! يب ژى ر اڵو ي ث

یه زا ئبيبژ راطهتی نه طهیح ی راێهژی ي ر ثیزێ راێژ ئ

ػهی ثیظه لب ثزا. ن ئیلیهی ن ێی رن ی ط ڕا کبتی گ طیح ن ثۆ ي

: ب طزا زا ئب 41تب 36کبی ت و ئبی چار

طتب پێهی کهت طهاڵتب نه زا را ێیب پڕ ریظب ثۆ ذۆی ن کت

رسی پێیههب اثهه نهه ز ڵ ک يێژۆکهه تزطههب ا ز اڵو ئهه ثهه . * ثهه

؟ ثۆچی ػک زڕزۆگهی ڵیی یبس ثۆ ػێا ذ پێی راگ ثی. * رح ز

کبى جب ط الل ر ز ز * جا ثڕا ر ث بتب ث زڵ

ػههى ثظهه ن طهه نهه ر ز يهه ذههۆيى ت کهه کهه رز ئیلههب ثههۆ ز

... * یی ثیجی چی رح ذۆ گۆػ ئێظیی پێ

ی نه ػێ چ ئ . ێس ی ػی زییژای تێژێیی ث ک اڵو ػێعز ث

ای ثزطهێتی ی پبڵه پیب ری چیزۆکێیی کبفیب زاث . چیزۆکهی ئه ژێز کبریگ

و نههههه ز طهههههتێت ث زا ز ک یههههه رک چهههههم رۆژا ذهههههۆی نههههه ػهههههت چ

کهب ذارز زیهبری ز ی چهم رۆژ ثهۆ ه ی يهب طه ک ی بزا. ئه ي ذارز

ری ػهبۆک ثه ڕێ . پهبع چهم رۆژ ث یه ت ێ فه ػهبۆ ذ ری ئ ث ڕێ ث

طههی سارا ز ه ثه زا کهه طه ڕ رت کب. نه ػهی طههبسز طهێیی ث ڕ رت

ته تبلێهک که ته ثبر راسا گڵ گزپی يطیمب کچی جا ن

ت ڵجه ثجی ک ا ی پبڵتزکێ ێزع زێ تب پبع چم رۆژ ذارز ز

* ضیلیا پالت 232

سیهبتز نه ی که طه ک اڵو ئه . ثه ث پڵێییغ ثهس ز زی ثۆ زیتی ئ

يببهه لبر ی کههزا کههبر ئهه زا ییهه گههۆڕت اێک نهه ساهه پبڵهه يا ز هه

زا ی کبفیههب کهه چیزۆک . نهه ػههت ر ذههزی کههبثزای ثزطههێتی چ ث هه هه

ڵ : ای ثزطێتی ز پبڵ

ڵاڵو پهه ثمههێ چهه يهه بچههبرو ثزطههێتی ثچێههژو لهه "پییظهه ییهه ثبر

ت کهه ز طههتى یظهه ز ي ی ز یهه ی ي ذارز و ... ئهه کهه ههبتاى ا

ڵاڵ ثگههز طههبسزا هه پییظههتی ثهه تجبیهه طههتى ک ز ر گهه ثڕاتههب ثهه ئ

ثو" ذارز تب يڕ ز ێسو ز ئێک ث

ثهب که ػهت ر ئ ر ژیبی ئ گ . ئ ی ی ذبت ئیهعبسریغ ئ لظ

ی ذهۆ لی زای راطهت ذۆکػهت ک ثه ی یظتی ذۆی ث پییظهتی

ر . طهیهیب ه یه ژیب جهۆر زژی ژیهب ییه زژی ئه ث ئه ز ت ک

ثههههه ذهههههۆی ێهههههس ک طهههههکبیی بیههههه تهههههب کۆتهههههبیی ػهههههیعز هههههس ث

کلبر سۆر کی یه یه کب تهب راز ر ز ل ػهی ئ که ێ کزای ز ل ػی ئ

ئههبای کۆتههبیی ک . ػههیعز ر چههب ثیهه ثهه نهه طههک چههزک ثجهه

زت: پ

ثشا ئبگبزار ث

ثشا ئبگبزار ث

يێؼ زڵی ذڵ ن

و ک رز لژی طر ز ث

ا ک

122شێعری ژنانی جیهان *

نػى. ز ڵ کب گؼ پیب

کهههب کهههرت . زێڕ یههه ی ػهههیعز سيهههبێیی طهههبکبر رۆژاههه ئههه

زا ع ػههیعز . نهه ع ثهه زار زاثهه ی طهه زێههڕی کههێغ ثهه کۆپههه ک ػههیعز

رگ و ئۆرزگهههبی يهههه ڕی جیهههبی ز او ثهههۆ ػههه رز ی ثههه ئبيهههبژ

چزای ػی ػه ی "پێظتى ث چ ت. رطت ک رچب ز کب ث ی تی بسی جیبی

یؼهب ته ثبث رلی ػبریز ثهۆ ئه جای ط " ث ػێت زر کب ز ی بسی

پێظهههتی کبی ئبڵهههب نههه یههه بسی ی کههه ثههه یههه ئبيبژ ی رطهههت زا. ئههه ز

ع ک ی ػهێعز کزز. زایی کۆپهه پزیب ثۆ چزاکبیب طبس ز کب ک ک جن

ی ص ثبڵهس له ثهۆ ل ی ئبيهبژ يێؼه زڵهی ذۆڵ نه ته رک ثبطهی ز ک

ز ههس طهه گههزت زای چ زا گههڕ ز ئههبری ذههۆی نهه کههب کهه یی ز ئطههتر

. زات ز ڵ ر ط يێؼی ذۆی ێ ذۆڵ زیظب ن

* ضیلیا پالت 234

خات ئیلعازر

و کزز و کبر زیظب ئ

ز طبڵ جبرێک

و ک ي ا ز

ت طز ئیعلبسێیی

ػێت زر کب ز ی چزای بسی ػی ػ پێظتى ث چ

اللی راطتى

ێ سی زاز ر کبغ ط ن گێی پبرط

ت رذظبریؼى ث راڵ

کب. ی زی یتبی بطیی ک ک

ی زژی ي ئ

رذظبرو الز س ن رث

رو؟ ي تزطێ رت ئ ئ

ی چب نت لڵی

کب؟ ي ززا ریشی

124شێعری ژنانی جیهان *

تبيی تف تبڵی ب سار

چ ب ز رۆژێک ن گؼ ث

ذبکی گۆڕ زا پاث ی ن گۆػتب ئ

ڕێ ز زیظب

ی پێی و ث یی زژێ ث ي ز

یب طی طبڵ ى ت ي ت

ع ک پؼیه

. ی زا گیب ۆ رحى ن

يی جبری طێ ئ

ػ کی ر ی تی زاي

طبڵ جبرێک يزز. ر ز ث

يبر س ز يهێب ث ث

تزکێ ێزع زێ ت ت ز ػی ح

تب ثجی

ث چۆ رت ز

ط پێى ز

س. تیشی ي ئیظتزیپ

* ضیلیا پالت 236

ذػیب ثزایب

کبی ي طت ز ئ

ژۆکبی ي ئ ئ

ر پێظ ئێظیێی چی تز

يب! يب ژى ر اڵو ي ث

ر بت ز طباڵ ثو ط او ث و جبر ک ک ی

پڕ ث... تێیی کت رێی

و ا ک ت ک و یظتى کبر جبری ز

ک ی يبطی ػی گێچی ث چ

زا ر ذۆو گبڵ ط رکى ن ز

و ثیت رگبک بچبر ث ز

رت گیبى ثێ ز ک يزاری نیچك ن کب کزي

ر ک سۆر ػتی زیی يززیغ

يیغ

ساو سۆری ن ػبر

ساى ی ز یتبب سۆر ػ

122شێعری ژنانی جیهان *

راط ثچ ساى ن زای

ڵێ. پێى ز یج گ پێ اث ن غ ر

ڕێی طببیی رایپ تای ث ز سیرب ث ن

ت ثێی ر ن ڕێی رایپ طببیی ث

ک ػبۆ ر ػتێی

ڕێی رۆژی ربک ثگ ک ث

ڕێی راط ثۆت ثگ

ػ رذظبر ر ث

: ی کی ي ر يسااڵ بار ث

ي ئ ئیعلبس

ۆع. ی ێبيی ی بار ئ ئ

ث پڵ ثس کبى ز ثۆ زیتی ثزی

ث پڵ ثس ی زڵى ز ثۆ ثیظتی تزپ

زا. زڵى ن ز ذۆ کڕ

کذێێ زڵۆپط پێساێبێک ک ز ی ثۆ ثیظتی لظ

کبى چم لژێک یب کتێک ن جه

* ضیلیا پالت 238

پڵێیی سۆر ث پڵ ثس ز

کبکی زکتۆر ی سۆر ثبػ ز

کبکی زژي

و ي طبيبی ئێ ي

سێڕی رت يساڵێیى ن

تێت زا ز ک ی بڵ ن ک

طتێى ز طڕێ ز

. یر چب ی ث کبتى ن ی زێزی ث چب پێ ا

يێغ يێغ ذۆڵ ذۆڵ

ڕێ ثیگ ڵی ز ثۆذۆتب تێی

ئێظک ی ػتێک نێز یی گۆػ

لبنجێک طبث

کی ثکێی ی ئبڵم

ززاێیی سێڕ

حب ڕێش ر ث

یتب ػیۆ ػ ذب

122شێعری ژنانی جیهان *

ثشا ئبگبزار ث

ثشا ئبگبزار ث

يێؼ ن زڵی ذڵ

و ک رز لژی طر ز ث

ا ک

نػى. ز ڵ کب گؼ پیب

* ضیلیا پالت 242

ڕیي ل ئا تێپ

ع سی ر ع ز يزۆڤی کبغ يی ر ن ع ث گۆنی ر

؟ ذۆ ئب ز ی نێز ػب ر زار چ ئ ثۆ کت ز

ث کببزاع زاثپۆػ . کبیب ز ر طێج

ثزیظیێت ز کبی ئب ێ گڵ تۆسلبڵێک ر ن

ی ن ثی پ ت اڵکبیب بیب گ

ع. ئبيۆژگبری ر ذت پڕ ن ذڕ ت

رسی. ن ک ڵ ز ثزی ط س کب ث طبرز جیب

زا کب ی يبطی ن ئێ زای ی ن یرحی تبریی

. ڵێب گی ڕ طتێیی ث سێک ثۆ يبڵئبایی ز ر

پؼیێ زا ز کب ڕ ێ یهف کب ن طتێز ئ

و؟ ز ری ئبا ث ط پ ز رت تۆ کێز بث ن ئ

. کب تزطب گی رح ز ث ئ

132شێعری ژنانی جیهان *

رچب: ط

ػعز ػبذ تزا اتؼبرات يزاریس(1377 يحس ضیبء-1

تههزا: یسپر (زر کظهت يهب تزجه طهعیس طهع1384پالت طهیهیب -2

ؼز يزاریس

* ئیویلی دیکطۆى 242

‌پۆظ‌شاژوی‌ضپی

‌دیکىطۆنئیمیلی‌

132شێعری ژنانی جیهان *

زا ههبێیی کبی ئێههزا یهه ثی ز ئ کههۆڕ کۆثهه ئییهههی زییظههۆ نهه

ػهههێاسی ڕ ػهههێ يههه نێیی سۆر ن گههه ت طهههزا . نێهههز نههه بطهههزا

تهه اڵ کزاکبی ثهه ػههێعز بيهه ێههڕای کۆپههه ػههبریز ری ئهه هه

. ئیتز ثی ثۆ الی ذۆی راکێؼب ز گزای ػێعز ئ رلی الی ۆگزی ط

اڵی کۆيه تز ثه کی ثهبع ی ػهێ ثه سه ي ػهبریز ئه هبت کبتی ئ

ت ثهه ثبر طهه ی بطههیبی ئێهه راز ی کهه ر ئهه ثهه ثی ثبطههێسرت. ن ز ئهه

ک ػههێ زابهه کبی نهه الیهه چههب ثبرطههتبی لرطههی ػههێعز ػههبریز نهه

و کلبر ک ی زیی کی ر ػێعزی يزێڕ ن الی ط ی ن ک راکێؼ رج ط

. طی رت ث

کێک نه ػبریز" " یه تزی ژ س "ػبریزی ػبریزا" "ي "ئییهی"یب ث

ذهاس" " ػهبریزی ػهبریزای ت گی تزی ػبریزای ئبيزییب" "پێؼه ر گ

ر هه سیههبتز نهه ئهه گهه . ر " ... ههبزێز کههزز کب ر رطههڕێ ط ػههت

ڵهسا ی تهبری پێسا رطهڕيب يبیه هۆی ط ػبریزێیی تز ثثێت

کبی ار ػهههههێای ػهههههبریزای پهههههبع ذهههههۆی ػهههههێ رن ت ط بههههه ت

تجێته ک زراثێته نی نێک طه ت ژاسثێ ثذاطێیی سۆری ر ثبص

پیهه ػههێعز چ ڵهه زا کۆي . تههب ئێظههتب طهه ػههزۆڤ ذهه ر تیؼههیی ر ثهه

ڕ ژیههب ػههێاسی يهه زا تههبر کتێههت ن کزا طهه ػههێعزی نهه چههبپ

ت ک "تێس یس" "طیهیب پهال ذاسی . ػبریزای ت طزا ػێعزی ئ

اڵو ثههه . ثههه نیغ" طتبیؼهههیب کهههزز ک " "ریچهههبرز یهجێهههز" "ئبڕچیجبڵهههس يههه

* ئیویلی دیکطۆى 244

تهب ئه چهب کهزز که طیێیی ر ] ػێ کێی ػبریز راطتی ئ

را[؟ را تێژ ذاطی ط ێی طی ثبص ت ث ی راز

تههه چههه ژیهههبی ک چ ی تی طهههبی هههب ک ت ثههه ثبر طهههی طههه

زی هبکزت. ثهۆ بطهیی ئه راس ؼهێێیی ای تێهسا ثه طی ئ ک تبک

هه کبی رح زی یهه زی ث ر لژثهه رێی ز ههب هه ثهه ثچیهه ز

تی یبنهههه ئ ی "ئیێزطهههه " نهههه ػههههبرۆچی نهههه 1831. طههههبڵی کب ػههههبرا

ر ه ػهبر ر نه ه 1886زایهک ثه طهبڵی ب نه"يبطبچۆطێتی" ئبيزییه

زایی کهزز. ثهبثی ڵێبث کهۆچی ری زیهب زا ه چبی ث زا ک ع يبڵ ن

یؼههک نههه ثی ک سهه ػههی يههبڵی سایههۆ يزۆڤێیههی ي رپزطههی ث ئییهههی ث

هههی ثههر ثهه. ئیی زا تزطههێ يب کههبت هه ی زڵێیههی پههبک نهه اڵو ذههب ثهه

تیغ ػهبر زیههبری ذهۆی ثهه ڵیه رت ثهه ز چه يههبڵ ز ت نه ڵیه

ػهێعز ته ئبگهبزاری کزز ژیبی ذۆی ث رگیش يێززی ێؼ . ز ج

کلبری یه رگی زایک ثبثی ئیتز ث ثارز. پبع ي يبڵ زایک ثبثی راز ن

بيهه ر ثهه کبریؼههی هه ص شو کڵ ذهه گهه ت ن بهه ؼههی ثهه ت گۆػ

هبی یسای پیبێک ثه زا ػ ی طی طبڵی ي ت گزت. ن سی ز پێ طزا

ری زازگب ثه بطهیبی ی زاز پیؼ ک پیب "چبڕنش ێس سۆرص" ث ئ

اڵو رلی ئییهههی راکێؼههب ثهه تب "سۆرص" سۆری طهه ر یب ثهه. طهه کهه يبڵ ث

ی ثههۆ "کبنیفۆڕیههب" کهه ی ئیساری ثیههبی راگههێشرای پیؼهه بڵێک زاتههز ثههطهه

ی هۆی ئه زا ثه ریؼهم ێؼ . بکبيی ن ج ری ث زاط ػبریزی ط

زا ثه که ي رز ط ر ن چ رێؼب یاثڕا ث . ێس کلبر پ ئییهی ی

134شێعری ژنانی جیهان *

يیؼ ثۆ ت رێی ئییهیغ پبع ئڕی ذۆی پ ئ گبت ز زاێبی ئ

ت. ربک ز يبڵ کب ن ر ز ث جهی طپی ن

ک ثههۆ یه بي ػهێعزێیی ێههڕای نمێهک گهڵ یههب کرته طهت سۆر جهبر ث

یز ژییهی طه یب ثه کبی سیهبتز ئه ی هبرز. بػهبری ذشو زۆطتبی ز

" رێزێیی نێهبت بسهبی "ئطهترػهب ک ثه سای راکێغ ز رج ط

ع نه ڕای ئ ر زاث. ط ؼیب"یب پ پۆع" "ػبژی گۆػ "ژی طپی

گیزی گۆػه ت که ک رز ز يب ج پبع ئییهی ث ن ڕا ک ی بي ي

کهبری ص ذهشو که يبهبی ثێهشاری زری نه رگیش ث یبثی ئ ت

هسی شیهک یظهتی پێ ػهك ذۆػ ر کبی پڕ ن بي ث چی

ڵ "تههبيض گهه ههسی طههیی ن زا پێ1862طههبڵی . نهه هه ر زالی رايجهه ث

طهههه پێیههههزز. ئهههه ی "ئبتالتیههههک" ز بيهههه ری يبو رطهههه یگظههههۆ" ط

يبڵی یب جبرێههک نهه او ثهه. تهه رز ی ئییهههی ثهه يهه تههب کۆتههبیی ت یهه سی پێ

بت... زا پێک یایب ئییهی زیسارێک ن

اڵو یؼهه ثهه گ کههبری تاههبی ػههێعزی ئییهههی ز جا یگظههۆ نهه

زار لههههبنجی ثههههب راههههبتج؛ زاێههههب ػههههێعزی چارچێهههه چهههه ثهههه

را ێغ طهههت کههه ثبثههه ی ئییههههی نههه ثێزاههه ی زنێزاههه کززههه ت

ثهه رایهه ر ئهه طهه چ ن ز پهه لههت هه ... طههبسی ئیههبو ێ

. یگظهههۆ نههه ی گههه پ طهههتب طت زا ز تبههه ثبث ئییههههی ێؼهههتب نههه

ریؼهههه نهههه کهههه ک ایهههه ک گیبیهههه ڵهههه : ػههههێعزی ئییهههههی زا ز ػههههێێک

اهه . ێههڕای ئ یهه ى ثههبرای پێ ذههۆڵ ػهه اڵو ێؼههتب ثهه زا ڵیهه

* ئیویلی دیکطۆى 246

طهه راگههزت چبپۆػههی ثیههب نهه ک ز یهه طههپێزت تههب يب ر راز رطهه ط

تز ثه ثهبری تهز یهب ا کبی ر ڵی ثتا ػهێعز کبی ث چبپی ػێعز

رکی سیبتزیهب ثهسات . ئییههیغ ازیهب ی کسی یب ثبػتز ث ت يطیمبیی

گهزت رز ی نه که ی . ئبيۆژگبری زڵ ثه ر الپ ثه ی ه ی زاذاسی ئ

اڵو هۆی ذۆپبراطهتی ثزی نێهی الهبزا. ثه گهێی له ه یج ی ز رۆژ تب ئه

زا پێههی ا ثهه ت ڕ ثهه ر ن هه ثهه کهه کبی ئهه چههبپی طههزا نهه ئهه

طههتی ئییهههی نهه ث یههی يههزۆڤ. ي زی ثیههز سکز ڕاج زا؛ یههبی هه چبپ نهه

کبی ذه ر رگزت ن ڵک ر ک رط ڵ ط گ سی ن طتی پززی پێ ڵج

زا چبپ ک نهه کههبی طههیجی هه ۆزا ت ثهه ثبر طهه ثهه کهه ئهه

زایهههه ز رلی کی تههههز ئییهههههی ههههی طهههه یهههه گت یب. ثهههه ثاڵکززهههه

رای ی کههههێغ طهههه کززهههه ت چبک ثبثهههه کبی يبيۆطههههتب نهههه راطههههپبرز

سای. ری ز رگ ػت ی ث پێساچ کبی. ئ ػێعز

کههبی ۆزا تێیی پههڕ نهه پههبع يززههی ئییهههی؛ الێیههبی ذػههیی پبکهه

ر طه کب نه ػهێعز ثه. ػهێعز کۆپهه 1715 سیهبتز نه ک ئییهی زۆسیی

پیهه ڵ چ زراثهه. هه سی جۆراجههۆر طههزاث پێیهه کبغهه

تی" تهههبيض یگظهههۆ " پهههبع یبريههه ثههه 1891طهههبڵی ػهههێعزی ئییههههی نههه

. تهب طهبڵی یهب جهبر چهبپ کهزا چهبپ زرا پبػهب ز نه ی ئ پێساچ

ثههبساڕ بتهه ی ێهه ههسی پێساچهه چ ػههێعزی ئییهههی ثهه 1951

ػهێیی سۆر زا ث ثه 1921طبڵی ت ن تبیج رچبی نێیزا. ث کی ث ی پێؼاسی

چههب کههزز. نهه یب ر تی زاێههبی ػههێعزی ئهه بی طهه کههب ر ذاس ت نهه

132شێعری ژنانی جیهان *

کبی ئییهی "سایۆی بڕارز" تێیڕای ػێعز "تبيض جبظۆ" ن 1955طبڵی

ر ز طه ی جبظهۆ نه که . کبر جیهبزا کهۆکزز رگی تهێی طه ثه ن

کههبی ئییهههی ثهه ي ۆزا : هه ی کهه و ئهه کهه رچب ثهه ی گزیههو ثهه

. زا کهۆکزز ڵێک کۆيه ( نه1776تهب 1 ژيهبر رزا نه يهبی ثه ی س ػێ

کبی تێیظههتی ػههێعزيب ثهه کبی کههزز ی کی ر طهه طهه ط و: ز زهه

و که ثهۆ ی جهۆر رزا رسگهبر کهزز. ثه تێ ط ری ز رگ ػت ئییهی ن

را ثههاری کهههێغ يطههیمب طههه نههه ػههبریز کبی ئههه جههبر زاێبهه

زای تهههههه پۆی نێک تههههههب نهههههه کبی ئهههههه ر رطههههههڕێ ط رۆچهههههه

ڵیی رلی ذههه طههه طههه ر ز ثههه تههه زا ک يهههب پبرازۆکظهههییبڵی سيهههب س

جیب.

ڵ "یگظههۆ" گهه ههسی ذههۆی ن زرێژایی پێ ئییهههی ثهه کهه یهه یز ئ طهه

زا نه ی ز فز ت کب س سۆر سیز رچ سای. يبيۆطتبی ذۆی ز ی ث ئ

رثههبس ز کبی ئهه ی طههی ک تی تبک تبیجهه ی پزطههیبر زاهه ژێههز ثههبری اڵو

زا اڵو پزطهه ؛ نهه ی ئییهههی ز يهه ت ههبثزا نهه جبرێههک کهه ثهه. ثههۆ ێهه ز

ک یه نه طهی جگه ی ػێعزێیى سطتب ط : "کبکی ثزا تب ئ ز

ایغ راطهه ههی ". یههب کبتێههک "ێگظههۆ" زای ت ئهه ڵجهه زاێههک کهه

سو طه ع پ ثه ێه طه : " ثه یههی زی ذۆی ثهۆ ثێهزت ئی کب ێ ز ن

لژی طهر فهڕ کی ثچهکى ثه ی ک پبطبری کزت ثمێى ي ؟ ز ک ز

ڕاثی ێهه ی ػهه ذمتهه کبیؼههى نهه چهه چب ڕ ز کههبی زار ثهه زڕ نهه کهه

زا ک یهه ي ب ؟" نه که ک ب یهه کهبری ێ لظهب کهب. ئههبذۆ ئه جهبيی يیها ز

* ئیویلی دیکطۆى 248

پێؼههیبری ئێهه ثههڕت: ثهه رز ز ئههبا ت بثبگهه ثبثهه ثۆچههی ذههۆی ن

یى زت. ثیهزی نه و پێیه ک ن زا پ کبى چبپی ػێعز ن ی ک ت ث ثبر ط

ک طهههری ێههها تهههبرییی یهههی يههه زر س نههه هههس زا ئ چهههبپ

ر هی يهیغ گه طتی رسگهبر هبثى ئ ز ث نر بثبو ی ي گ . ئ ر

ػى ک گ ت ط ب طتى پێی رابگب ت زا ێ ثى ز ػێ سی ث رچ ث

تز ثهبع یه یی ڵه ذبطی رت پ ر ئ گێڕت. ثۆ ي رز رو ن

. کبڵێت ز ػى ن ر ئ

گی غێعری هدێڕى: پێػ

تی نه شییبی س ی ئییهی زییظۆ ثبط ئ الو ێژ ص ک رک

ثههبگی ثێمهه . ههبی چیۆنهه ر ثهه هه کههب کهه ز طهه پ زا ێهها ذههۆی ئهه

ری ذههۆی نهه ڵ ذێهه گهه تی ن گههی تبیجهه راێههژ ز ثهه ػههبریز ئهه چیهه

ی زڕزۆگهی زت؛ ثبطی ئ ڤ زکبی يزۆ ػ بث سي تزی ئ ػبرا

ی يبڵه گۆػه ذهۆی نه ژ کب. ئ ريب ... ز رگ ذزا طزػ ي

سيههههه ئ ػهههههبێیی نههههه ت کبک نههههه زا سیهههههسای کززثههههه چیههههه ثهههههبة

پبتبی ک ن کزز ری ز ف زا ط بذی ژیب ث . ئ زیت کب ز ی ری ز

رگی نهههه يهههه کبی پێغ ػههههب زر ههههۆزا ث کهههه ذههههۆڕا هههه زا. نهههه ی س

. زا زیتزا ک ی يلزی

ی الاسههه زا هههی یؼهههبێک نههه هههج بيێهههسی لهههاڵیی ر نههه

یی ػهههب ڵی گ زا بثیهههسرت ثههه ی راێهههژ ثێهههژ ی ذهههۆی نههه زاههه زڵ

132شێعری ژنانی جیهان *

ری کههزت. هه زی ز شای تێههسا ثهه يێیی تهه رسی ێههڕای تهه ثهه ر ی راگهه

یتض" ثهیه. ة. یه ک "ز یغ ئه س ر چ ؛ سێؼ ئ...رگ ػێعزێیی ي ئ

ر گه اڵو ئ . ثه ژیهب تڕاژیسیبیه یؼتج که سی پبع ذۆی تێگ ػبرێزی ئیزن

زا ثبطهیب ثیزک ریک نه ک ػبرێزای ته ژیبی ػبریزا تڕاژیک ث ئیتز

کزت. ز ن

ی چههبی ێهه ر راطهه ث ع ػههبز ثهه هه ثهه گهه چههبی ػههبریز ز

ی تهه زا. ثهه جههبيی ثهههریی يیهها ڕاة نهه ی ػهه گههی پبػههب ر ثهه ئییهههی

که ثرێیه ػهێعزا راهبتی ئه نیغ" ػبریزی ئبيزییبیی ئێه ک "ي

ڵ گه ی ػهبریز ن طهزت ی زسی يزۆڤ ث ک ای ک ئ یب ذێس

تی تیهژ تبیجه ڕاک زڵه پهڕ نه س گی ئییهی ئ اڵو ز ذۆی ثجیظت . ث

ی یز ئ تب ئبذزی گێی ثۆ رازێزت. ط کبت ز ر ا ن ذێ تی ک ذۆی

... ئییههی زا ػهبرزثۆ ک یه يلزی ی نه ی سیس طهیحزای گ ز ئ ک

زت که کب ز گتزا ه ئبػهیزایی نه ب ثه ر "ي"ێیی سیس ێڕای

... ثیێت زا ز ی ئ ػ ػی ذۆی ن ی ن گ ی ث يزۆڤ گ

ڵی ذههزی ؛ ثهه یبيی ییهه زا ػههێعزی ئییهههی زییظههۆ پهه راطههتی نهه

ری رت. ێی ز ڵێێت ز ت ز کی ی بطیبریی ػێ کب ث سي ئ

ی ذۆ زاگیهز ثیه سيیی راطهت ر ثیهزت جیهبی ئه گه ئ که زای ن ئ

ک ذهزی طهب ی ئ پێیزای ثیه طه کزا زی رایجگهزی ثه جڵه ث

چههه ێک طهههتی "ػهههبڕڵ ثهههزنێز" نههه ث ي گههه ثههه . ر ذهههۆی يبهههبی ز

ذۆ نه رث کی طه ی ػهێ تها ثه ثثێه . جیهب ز ر ئ کب ی گؼتی

* ئیویلی دیکطۆى 252

ي ثگهههزت. ئییههههی ههه ذهههۆ زا يبهههب ثههه جزاکهههبی ػههه هههسی ێههها ث پێ

چارچێه یڕێژێته کهب ز ذظهیز ز زا ی ی فۆڕو ێه رک کب ن زیبرز

رذظههبری جیههب نهه چیهه نێههڕێژی يبههب؛ کبی . ػههێعز لههبنجی ػههێعز

ر هه کهه ع کبرێیهه گههزت؛ ئهه زا راز کههب جۆراجۆر ههسی ػههت ههبذی پێ

کهب تهب ثیبیبته کب ز سيه ر ئ ثه جهیی ػێعز ن طتی زت. ئ ز ػێعز ن

ذهاست ۆر زکی س یه ثێزی جبری ای کزز لی راطت و ث ئ لی راطت

ص بتهب ػهێعزی که ث یه ثهبری ثێزی کبی ئییهی ن ی ػێعز سۆرث

ک: ڵێیی ػهێعز گه ثه تای ئبيهبژ ز ثۆ ێ ثسا ػبیب بتا ػب ن

پێیزز نهه طهه طههی بػههتێیى ڕ ت" "رت ز لههى ذههۆع "رذظههبری ر

ی. ئهبذۆ ڵاڵ زاثهو" ثیه گیبه ی نه کبته "ئ یهشی يهێغ" زا" "یش يێؼیى

و ژا ذهه نهه ههس ػههبریز چ تهه ثبث ی ػههێعزی نهه ثهه ثههۆ ۆیهه ز

رچب کی ثه ی ی راطهتی ػهێ ی ثه اه ئ تجێت رالی ذۆی زر ک ي

ئیههبو پههڕ نهه کبی ػههێعز کهه ػهه ی سی ت تبیج ر ئهه ثهه ر ن زیتجهه ؟ هه

سیی ر" "يهههه ێزایهههه ک "نههههتفی يبڵ رجیزی تهههه اژ طههههت ز زژاسی

ذێڕی".

کهب ێز ززتی هب ػبرێزی جیبی تبیجه نیغ" ئییهی ث ک "ئبڕچیجبڵس ي

ی تێهی پبتبی ری ئ کت ئ ثێت ڵی ز یب بڕا ث رێیی ئبا ت ڵ : ۆ ز

گههی رزا ز کتهه رۆڵههی ئ تی نهه گههی ذۆیهه کبی ز ثێژی ػههێعز تهه. هه ڕا ز

هو ک ز ی ه کی زالی یه کبی پێیبت رۆڵهی ػهبریززا. ته ن تی ذۆی

که زای ن طیی ئ ڕی تابیی ػێعزی ربػمب پ . ئ ی يببیب

142شێعری ژنانی جیهان *

کب یه س زر . ێه گه يبهبع ز بیههو يب اڵ. ز و يبب تێیه ز

طهت ثه پؼه ث هێ. ثه یه ز س کب زر کزا زی کزێ ث زی ز ث

ثبطهی یب ػهێعز ثهۆ پێبطه ێزت ز ػبریز ز ک ی ت تبیج گ راێژ ز

ػههێ.: زر زیههی ػههبریززا س ڵێههی نهه ز کههب ثطهه کهه جۆراجۆر ػههت

کبی س پێ ط ػیبر ز ژیای ثیزێی . یب: "پ س ث کی ڕۆی یا سگ

ػهێعززا تێیی نه ی ثبثه ت ئییههی ثهێزی پێبطه ل ثبر". ک ث رلبڵ بن ط

کهب؟ ز ط پ ی "ي" ز ػ ث ڵێک ک ی ػێعز گ ی. یب زنێزی ۆی

گزا ذهه ثبطههی ر ڵی لظ ڕایهه زا ئییهههی گت راطههتی نهه کهه یهه اڵو ئ

ذظهههیزی يهههۆز زاثهههی ػهههێعز ت ی ههه ب ث؛ ت کب ههه یههه ثی ز ئ ر نێیۆڵههه

رسی ذهۆی طتی ث ی ػب زر سێک ث ک ري ث. ػبریزیغ

ثهڕی. رز زا ز اليێیی طیحزای ک و ئب ن رثاڵ کی ث ی نێبتیی ث

کههبی ی ۆزا ی طههێحزای یهه جای کبی پههبع ذههۆی ئهه ر ت ثهه ڵجهه

رسی ی ثه پێگه ی پێچه تهب جێگ ز رگیؼی یه طه یب بطی پبع ي ئ

که ی ی راطهتی ری ئه ز یؼهب کهزز. ئه زا پته ة ز ػهێعز ئه ذۆی ن

زا ؼههیی گۆػ یب نه ته ثه ت يهبی ذههۆی که پهێغ س هس تهب چ ئه

. ت زۆسی کبی ػێعزی تبس ی یپبتبی

اڵێیی ة ه ز ی ئیالی" ئه رجیزی "ثیژ ت ی "ئیشراپبس" ث گت ث

طههتی ێههی ڕا ع ثهه ئهه يێێتهه ع ز یهه ريی گ ر ثهه هه ريهه گ

ڵی ثهه ثهه ريهه یب گ تهه هه کبی ئهه اڵی ػههێعز . هه یهه ی ئییهی يبهه

* ئیویلی دیکطۆى 252

ثهۆ که ذهۆڕا ییه ثه . نه ز تز ثه رو او گه رز پێغ ث ر کی ث ی ػێ

. ريب اڵی ر یجیظتى ز ي رۆژت اڵێیی ک یب ڵ ت ذۆی ز

گی ػهههیبری پێؼههه ة زییظهههۆ ثههه ز گزای ئههه هههذ ی ر سۆرثههه

کتێجههی "کێێهه ئێظههتبکض" نهه ساهه. ثههۆ ێهه ری يزێڕیظههتی ز گهه سي ئ

ذههاساێیی ی ت رێههش ی نهه "ئییهههی زییظههۆ ػههیبری يههزێڕ"زا ئهه

ش" تهب ی "بپیی رێش کب یب ن ی ی ڕاظ ف ک "ثزنێز" تب طڕیبنیظت

ت نهه بهه . تهه و زا ڵهه ل زا نهه کب ئیگهیظههی سيبهه ههب ػههبریز "ئیهیههت" نهه

رذی ئییهههی ههبپییش" ػههبریزی بچهه ڵ "جێههڕارز يێهی گهه گبس نهه ڵظهه

پبتههبی رێشيههب ههس "ههبپییش" نهه رچ هه . چیهه تز زاز س يهه ئییهههی ثهه

ههۆی اڵو ثهه ثهه یهه ی ػههب نێیی زر گهه سي ئزا طههبسی و ێ ئبهه

ی ی ئهه هه الی ي ی یههی ذههۆی راگهه ریتی کههبتۆنییی س ی هه ریؼهه گ ر

ڵ ذهزی گه ثی نه سه کی ي یه ئبگبیی ذۆ ث هی پێغ . ئییهی راطت یی

. ثۆ ڕ ر کب ث یزای يزۆڤ ثۆػبیی ثبیر ل

ک زر نههه یههه زت کێز گیز نههه کهههزت ژێیهههی گۆػههه و چههههۆ زاڵ ثههه

ذههههاسی گی ت پێؼهههه کب ثجێتهههه ی ثی رۆػههههجیزی ز ئهههه کۆثهههه

ڵهه : ز ری ػههبریزا هه ج ت ثهه ثبر " طهه ی ػههێعزی ههت؟ "گۆتهه رلبفم طهه

ی زههبطهه ثههۆ ذۆیبکز زا جیههب ز ساتی ذههۆی نهه لی ػههبریزی راطههت

. کههب ییهه جۆراجۆر سي یههب زیتههی ػههت کب چههبشێزی ئهه ی راطههتی

زا کبی ػهههێعز کێک نههه یههه ئییههههی نههه کههه ی ی راطهههتی ر ئههه ع ههه ئههه

: یۆێت ز

142شێعری ژنانی جیهان *

... " زی یبرو کی ث ی ی رگیش س "

ڵی کب ثه یه جیبی رزڵ زیهب گه یب ن ته ػهبریز ه سای ک زا ز نێز

یه که رج ئ . ذبڵی جێی ط ی ذزاییغ ئبػبی ر رێی ي ڵ گ ن

يبی جیهههبی ثههه کههه یههه لی ی راطهههت ئبطهههتب هههسی ثههه ػهههێعز پێ

رچب اڵو زیههبر ثهه ثهه ێههب ی پێک کبی رۆژاهه سيهه پێیزای ئ طهه

. یی

ی" جغڕافیبی بيێسی ی رێک ػب ػێعزی "زر ۆ ێث

ڵێظهتی ػهێعز ذؼهێ . پێیزا ز ط ێیی ی زی ػێ ث1زاثڕا نێک

" ثهه "گۆتهه کهه ک یهه یی؛ پبتههب کب زایهه یهه سی رههی يبههب پێ جیههبی ز نهه

یه نه س ی زر سێؼه طهتی ئ ث ه . نێهک کی ػهبریزی زاز ر رێی ط

ێشی رچب ذههههبڵی ثهههه ههههسی ثهههه ي ت ی زیههههبر بطههههزا تبیج ڵ ێهههه گهههه

کبرێهبی ن ۆی تابیی ئ ث طت ث نێک . ئ کبی زییظۆ ي ر ث

ػههههێعزێک کهههه ئههههبرا ػههههێ کبی سيههههب زێتهههه ههههس ي ڵ ز رچب طهههه

ت ػههێعزی تبیجهه ڤههس ثهه ی ح ز طهه ر نهه کبی ثهه ی ػههێعز ر ههثیزێ

طهه "ری پچڕای ێؼههتب "نێههک ی کهه کبتهه ؛ یههبی ئهه کبهه "يیتبفیشییبڵ"

تزاساث. ط نێک سێؼ ی ئیهیت ئ ت زاث ث

ی ۆی ئه هی ثۆتریی ئیی ی ز زۆسی ا پڕ ن اليی ر ک

ثجێتهه زا ثێێتهه کههب یبز کبی نهه رجیز تهه رطههت ػههێیی سۆر نهه ث کهه

کبی يهزۆڤ ثهۆ لڵه سيه ئ ت ثه ثبر نێیی کرت طه گ رطت سارا

* ئیویلی دیکطۆى 254

ي یهشای ه ػه ز ث ت ثه ثبر طه که یب ػهتێی زاثڕا ته "نێهک ێ

تۆ کێی؟ ی ئ طى ئ ت. " یب "ي ی ک ذب ز زۆس ن ک ػ ػت ئ

ک نێیی ی يزێڕیظ گه ػێ زا ث کبی ػێعز ػێک ن ث ئییهی ن

طهت هس ث چ نه . ثهۆ ێه "زڵهی تهبرییی" ڕاێته تهزص ز "ژۆسێ کهۆڕاز" ث

ک یغ ث" ... ئه رگ ه يهتهۆ زازێه " " ط ثه ک "رح ز ػێعزی

ی رتزی کێؼه تزطێ یشای ک ی ثیظ ز ز "ئبزێ" ػبریزی ئیگهیظی ط

ته ثبث ر ئه ر. ه ز کبی هبخ ی و يژای ت زۆڵ ن ػبریز؛ رای

ثڕت. رز ری ز "زا ث ر ط ئبطبێک ث ػێعزی "گێژ ن

گهی ػهبریز ی ز ڵ طی سای یسارا ئ ی "ئیهیت" راگ ن

کبی زییظهۆ راطه ۆزا سێک ن زت. ڵ ذۆی ز گ ن زا ک کبت ن

یهه یبیی ت ثهه ئهه ت "ثهه تبیجهه . ثهه هه ک ر ز تهه ثبث زیههبتی ئهه

طهتزا". نه کۆتهبیی زجهبر ث ر نه ى ثه ي ری ت فت یبتز ثى" "ز ت گ /ر

کههه طهههبتێی ڕ کبر يههه نههه زاههه یساراههه ػهههێعزی ئییههههی ئ تههه ثبث

کبی ئییهههههی ی ربػههههمب سۆرثهههه یهههه ثههههۆ ێهههه ی لی کی راطههههت يبیهههه ث

تی. ی ک بکبي ی ی ئ رزنی ط

؛ ي ی ثیظههت ز فی طهه نظهه ههس ػۆڕػههێیی ف رچ ئیگشیظتبظههیبنیشو

کبی "طهۆرۆ کیێزکه گهر" نه سێؼه ئ ثۆ ڕێت گ کبی ز اڵو ریؼ ث

رچبی ػهێێیی سۆر ثه ی سێؼه ئ ک ئه تی زا ثبثه ی ئییهیهیغ رزیف ي

ػێعززا ث ن ی ث کی ػبرا ی ػێ ا ث ی ک ػت . ئییهی ئ ی

ثبطه یؼهتێیی لهڵ نه زا تێگ کبی ۆزا ێسێک ن ثڕی. ن ری ز ئبگبیب

144شێعری ژنانی جیهان *

زا يههزۆڤ نهه نهه ت. ثبطههی ا کهه کهه رچب ز ثهه کب ی ئیگشطتبظیبنیظههتی

ڵی ثههه رثبص ثههه ثههه بتۆتههه زا ی ذهههۆی طههه لهههبنجی ثهههی ساتهههی ر

ثهه نهه ز کی ههبيۆ ێههب کههزا کهه ی ػههێ زاثههڕا ثهه ذههبک ر ی ػههێ

تی یظهههههه ثبیرهههههه یبريهههههه زا ثهههههه تی اڵیهههههه یشايههههههی طزػههههههتی کۆي

يببکههبی ذههۆی نهه کبی ذههۆی ثههی ذههۆی ذۆیههب ثیبتهه یهه ری ز

زا ثرڵمێ . فی نظ ثۆػبیی ئبکبری ف

راکێی یههب زڵهه angstرثههڕی ی ئییهههی زکب ػههێعز طههت ث ێههسێک نهه

ڵ گهههه زا کهههه ن ػههههێب ت نهههه تبیجهههه . ثهههه ی ثی ئیگشطتبظیبنیظههههتی هههه

ی " س کۆپههه کههب. ثههۆ ێهه ههبيۆیی ز طهه ثهه کبی طزػههتیغ تذهه

یؼهک ر ػهبر ثه ثبته ب ز ریهب په تزطهی ز ی ن ک ثێژ تى" ک ک ڕت

ڵ طزػههتی گهه ت طزػهه ثههۆ ئییهههی ن کهه رز کههی ز ی ذههۆی. کهه ڕلبل

. کب سۆر جیباس ذاس رس ری رۆيبتیک ث ڕفێ کبرتێی زڵ

ری کتێجههههی "گیههههب " "جههههۆڕج نۆکههههب "ی طهههه "نطههههی گڵسيهههه

نیظه ی ئیگشطتبظیب لی ری راطهت زاه ثبغ بیهسگێز ثه ر نه کب" ث زی

ژێهز تیؼهیی یب نه ث ته ی ه لی ڵه : راطهت زا ز کتێجه سا . نۆکب ن ز

طهههیی رت ث ثههه نههه ی ئبگهههبزار طهههبی یهههی نههه ێشی س سيێیی ثههه ئههه

ريب نی ههه س ئههه ئبيهههبز يیؼههه کی ی راطهههتی يهههزز ثههه کههه...ژیهههب

ی طهههیی رت ڕی ث پههه ثهههۆ ذهههۆی ئ رگ کههه ثههه . يههه ر ز يظهههۆگ ...بطههه ز

طهههیی رت ث یؼهههت نههه تێگ زێههه . ثههه زی ريبی ژیهههب ثههه ی ههه لی راطهههتی

ێهههڕای طهههی رت ث چیههه یههه ...ػهههیبری گبتههه رح ز کههه ی طهههتی

* ئیویلی دیکطۆى 256

ئههبا یهه رزیف ي جههۆڕج نۆکههب ئهه ...یهه زا ع طههی رت پبتههب ث ع نهه ئهه

ک ی ک ثزطهی "ڕت گه بکهب رهبک زاز نه کب "رێک که بتت زت

ثیسرت: زا ز ی ئییهی ػێعز ن و ثیز ی ئ زا ". ێ ث ر الڕت ط ث

ثیظتى رێک ک زرتزی گزي

تز ث. ئبطب شیک ن

کب ري ڕۆ گ س ی رچ گزيێ را ز ئێظتبع

ثبرێ زا ز رو ط کبیب ث گنه

بت ر ن ث ک ک ی ثزطی

طتبس. طی ذۆو ک ن جگ

ی ثزطی اڵو ي ئ ث

. ي ت گؼ ث گۆڕيب

142شێعری ژنانی جیهان *

تۆ کێی؟ ضن ئ هي یچ ک ئ

تۆ کێی؟ طى ئ ي ی ک ئ

طی ر ی ک تۆع رت ئ ئ

جتێیی ئێاث ک

زرکێ ص ي الی ک ئ

. ثبزا ریظايب ثی

طێک ث ک بذۆػ س چ

ک ثۆق ی یی ػر

بر سی ث ی ط ي زرێژایی ت ث

بی ذۆت ثمێی

رزا ... گێی گۆالێیی ػبی ث

* ئیویلی دیکطۆى 258

ر بڕیار با پاییس اتبای گ

ثب پبییش بتجبیر ثڕیبر گ

ب ال ز ي بیى

ػبس. ط را ز ثش ث

ک ذبتێک

ڵفڕێ ذۆی يێؼێک ن

يتای طبڵێیی تز ثتجی ر ز گ

کػی ز کبى رێک يبگ

کزز و ز گمۆڵ

ک ی يلزی ذظت رکبيیبى ز

اثگزویب ر تب ژيبر

و بتجبی زر ز س ط یب چ ر ت گ ئ

ژيبرز کبى ز لبيی کبى ث ز ط

142شێعری ژنانی جیهان *

کزز ز و پبػب نێیى ک

لبو ر تب ط

زرتزی اڵت ت ک و ز ل پ

يزو ی ز کبت ر زڵیب ثبو ئ گ

ی ک ڵى ز گ تۆع ر ئ

ک تێژێیی سیبزی رحى

ی پچڕی ز

ثژارز. ز ڵ تى زیی ث ذێزایی ئ ث

* ئیویلی دیکطۆى 262

ی پڕ ل غکۆ ک ی ضات ئ

ی پڕ ن ػیۆ ک ی طبت ئ

ێسی ث

و. يبػبت ک تبک تێز ت

ئێظتب ک پبرایى زی

. تی تیێتیى یی تبل

رۆژێیی سۆر جیباس

یب و ث ئ

ی ط ک ثۆ ئ

. ث ی ز زار ر ط ث ک

152شێعری ژنانی جیهان *

ضک ضاا

طک طبب

رسی گبی ب ػێی ث

رز. ی س طتێز ئ

ری ذۆی ر رذظبری پڕ ن ط زا ن الی

يبو

ی ک سێی کاڵ

زاگیزطب ری ػ رتبط ط

الرێیی ئبطبی ک ت

ب کتى: ئبط رو کزز

ثبکی پیزۆس!

بطی. کب ز ثبػی کبت طبت س ث چ

* ئیویلی دیکطۆى 262

‌ دی یارم کی ب ی ی رگیس ز

زی یبرو کی ث ی ی رگیش س

ڕای ریبو ز ت ن ل

چ ک چی ز یبر ساى ث اڵو ز ث

ث چهۆ ث . پۆنیغ ز ػ

زاو ڵ ذزا گ ت ن ل

کزز ر ػتیؼى رزای ث ط

اڵو ێس ث

یبى رذ ی ئ ک ػێ ن

. یى زاڕػت ک ذؼ ڵێی ثۆذۆو ز

152شێعری ژنانی جیهان *

یاى رب ی ب ج ب در ل پ

یب رث ی ث ل ث زر ن پ

ڕۆ ی ی ل ث زر ن پ

طتب ی ث تبثؼتی ت زایؼتا ذ

زا کبیب ڕی ڕي ێ ن ۆز ي

ریز ح سیب ن ث ذت ت

رز! کبیب ن ث رثب ط

زا ی ک تبی کۆػی ن ػ

ی زێت ێری ثش ث

گی يێؼ

چزپێ زا ز کی طک ی گێچی ث

کبیغ ثبڵس لؼتیه

ت فم غ ڵێ ن ئباسێک ز

* ئیویلی دیکطۆى 264

. زا ێزا ث تێک نێز ئبخ.. حیی

ا ر ئ ن یالنی ط

ڕ پ ز کب ث ػیۆ ت طبڵ

ث کب کڕ ز جیب

ثشێ ڵ ز يیب ط کب ئبطب

ک کب زاز یتبج

ث طهیى ز رایغ ت زاز

و ز ث

فز. ذتی طپی ث ر ت ط ذبڵێک ن ک

154شێعری ژنانی جیهان *

ب ت فر کاتێکن بۆ

ث ت فز کبتێیى ثۆ

طتى ث رث رگ ث چی ي

ث یغ ێس زرێژ ي ت

تب ثتاى

کی ثێى. کۆتبیی ث

ث تێک رف ػمیغ ز ثۆ ر

ث ػتێک ثیزت ی ڕا ک ز اڵو ن ث

ن الو اث

ػمێک کی رلی ثچ ک ر

ط. ثۆ ي ث

* ئیویلی دیکطۆى 266

ر هردم گ ئ

ر يززو گ ئ

کب ک بت طر لریگ

ث یبزی ي

ی ذؼ ث تێک ب ثج ن

زا. يم ک ا ثۆی ثبذێیی طری ن

ێیی ػیزی لرص زاثو ذ ر ن گ

و يتای طپبط ک

و ز نی ثۆ ز ح ثشا

رزی ذبرا. ث ت ی ک ث نێا ث

152شێعری ژنانی جیهان *

دا ئێارای زضتاى ل

زا ئێارای سطتب ن

کزت زی ز ک ر ث زای

زیبری زێ ذیب ث ک

کبی کهیظب ک کێؼی ئباس

چێژت ژاێیی ئبطبیب پ ز

ی ثب رػێ ث ئ

زا بخ ک ن ی ر جیباسی گ ي

ێ ی اتبکب ن ػێ ن

ص بکب ی ػتێک فێزی ک

يۆر رث کی ط ی بيێسی

ئبطب ن ػیۆ ک ساثێیی ث ر

ثبرت زاز ر ئێ ط ث گز کب گت راز زت زی طبت ئ

گز کبیب راز بط کب ر طێج

ی ریجی ی غ ک ێ ڕا کبتێیغ ز

. رگ ر رذظبری ي ط ث

* ئیویلی دیکطۆى 268

چ د بارا گی د

ی يی چ تب چ ز ثبرا گی ز

گی ثبی کبت سایى ز ئ

پێا پۆل رێی ز ڕی ػ کززاری ت ث

ػتێیی زر پێس یؼت اڵو کبت گ ث

ب گبی ز کززاری ػیی نى ث

ثیظزا ک ز ی طپبیی بت گبي

راط ثبرا ث یب ث ئ

کبی پڕ پڕکزز چبڵ

الڕێژ کبیغ ک طتێز ئ

را ثب کززیی رێگ ن

ڵسای ر ذڕ زۆاڵ ط ری ن ط

ڕی ذظت طێاڵی ن

ڵجڕی کبی نێک ی ی س

جۆع ریبکبی ێبی ز

152شێعری ژنانی جیهان *

ثشات ی زکب سی ػبر ب

ک "ئیهیب"* پبػب ن

ر طار ث رذی ر چ ط ن

. ت زرک

ػهههی و ث کههه تی ی و ئبیههه ههه ڤس ػهههی ح کتێجهههی "پبػهههبیب" ث * نههه

ػههجی" ثههبرا يزی "ئیهیههبی ت ئهه ث کهه زا طههزا46-44تی و ئبیهه هه ژز

. ی ثۆ ثۆ ئیهیب ث ػێعز ی ئ ئبيبژ کزز. ز زای

رچب: ط

ب تزجهه طههعیس طههعیسپر ثهه ذبيػههی متهه (1379 زییظهه ايیهههی

تزا: يزاریس

* ضیلا گابدیگیاى 272

‌شاعیری‌ضات‌‌ضرشت

‌ضیلا‌گابدیگیان

122شێعری ژنانی جیهان *

تی نه اڵیه کۆي-ثی ز ر چهبالکی ئه طیها گبثزیگیب ػبریز ط 1936. طههبڵی زایههک ثهه ڤههب نهه ػههبری یێز نهه 1919ی طههبڵی ی ژاییهه21

ر نه ا کزز ڤب ت ی کزۆپظیبیبی یێز لتبثرب سی ن ذێسی ب طه پێیهزز. نه ڤب ز ثیبتی سایۆی یێز ز نمی ئ زا ذێسی ذۆی ن ع طبڵزا ذێهسی ثهبالی 1951طهبڵی نها کزز پبػهب زا سایۆی ت1941طبڵی

ا کزز. يۆطیۆ ت ظتیتۆی يبکظیى گۆرکی ن ئ ثیبتی ن ز ئک نثهب طهریب ی اڵتهبی جیهب سۆرثه طیها گبثزیگیهب نه

ثه يزییبزا ژیهب کبی ئ گزت ک ی ژاپۆ کببزا اڵت ڕاظ يیظز فیههب جههبر یؼههب ز کبی ثهه یهه تی اڵی کۆي_ثی ز ئهه ریهه ث یهه ههۆی چبالکی

تی ڵه ی ثهباڵی ز ليه يی ذهنی ئ ۆیه نه رگزت يیساڵی ػببسی . رگیزا ساو ئ ظتب ث ري ئ

پبتههبی ػبۆطههی ی ػههێعز نهه ۆسهه نهه گبثزیگیههب ثێلگهه . زا کبری کزز ریغ طیی ثیزثی ز ئ ی ذ ر

زا کتێهت تهێی ز کبی طیها گبثزیگیهب تهب ئێظهتب نه کبر طزا کبی اڵتههی رطههیب ێههسێیی تههز نهه تهه سيههبی ثهه تهه ثاڵکزا

. رگێڕزرا کبی جیب سيب ی ێهڕای طزػه نه يه کبی ت طبت ػێعز ک ی ػبریز طیهیب ئ

ت گیههبی ػههێعزی پهه یهه ی ا ز اتبیهه ئهه کهه يببیهه ثهه ثهه زایههک زکهب. گهزت ثهباڵ ز ذهۆ ز ی طهیها نه ی ژیگ طبت ذؼ طزػتی ئ ثج

ڵێلبی اتههبی رگزت هه کی ػههێ ر ی طهه ی طههیها چههب ژیگهه جیبتی ی ثبثه ثهۆ زۆسیه ی ػهبریزا نه . ئه ی یظهبیطهتی ئ ػبریزا

* ضیلا گابدیگیاى 272

ی ڕت ژیههههبی رۆژاهههه بگهههه ر ي یزطهههه ی ط طهههه ر ک کبی نهههه ػههههێعز رێتی. ئیظههب نهه ز زا ههب و کهه ی ی پههه ی ذههۆی نهه ڵگبکهه ری کۆي رثهه ز

ێی ػهێعزی زا لبنجێیی گؼتی يی ئیظبیغ ن زا ذ ڵتی ذۆی اتبی طنه گهب که ز ئبکبيه ر ثه زا ذێه سۆر ػهێ نه ر ثۆیه زێ ه طیها پێک

يا ػههی هه يی بث يا ذهه ثههۆ هه کهه ڕیهه ر ڵ ػههبریزێک ث گهه ثیهههی. رهههی ز "زا ثههه ڵییههه طهههت ذ ػێعزی"را نههه یههه ێ زت. ئههه ز

تهب ذڵێته زا ز کب کۆاڵه ی ثه که سای اڵت يي ػهبرۆ ک ه ػبریز اڵو ر ثیهههبت ثههه ث طهههت طهههێیی هههت ثهههۆ ذهههۆی ز رۆژێیهههی هههت چبر

نه زا که یه ژیگ جیب ر نه ه که زایه يا ن ڵ گ ن جیباسی ئ که ئه یی ئهر زا ػه هسای تهز تێهی ري ت به ڵیی تهز ت ڵ ذه گی کهۆاڵ طهچ ر ئه طه کبته یهی سو ز س ثیی کبيێزای ػه ڕ سزا و کهه ی ی پههه زا طههیها نهه ػههێعز گێههڕت. نهه زا ػههی ز زايبێههک تێههی کهه

تز ئهبڕی و ثی که ػهبریزای گؼهتی ذب ک رز ز سا ري کی ی رزثییگهۆڵی ی ژیهبی پهڕ گزت ک ئبراطهت یه ذ زا ر و ی زه پهه . ن ز ت ز

رايۆع راێش زا فه په زا تبلێهک نه ی زیب ت ن کب ک زیبی ت ز هههۆی نههه ی ثۆتههه یههه سو یبطهههب ت ههه زا نههه و ی طهههێ پهههه کهههزا نهههجۆرێههک ثهه ػههێعز ئههزت. يی ئیظههبی ز ی ئیظههب ذهه ثیزچهه

یغ . ئههه کب"ی "یهههب یػهههیج" ی ػهههێعزی "هههۆی يزۆڤههه ر ثیزێههه يب له ریهبزا ن س طبی نه رثبسکززی ک کب ثۆ ز ز ػ چ بارێیی ن

ث. و ذ نێیب ث ک يا زێێت ثیز گزیب ز زا ژێک زايبا کۆاڵ ن

122شێعری ژنانی جیهان *

-ط ز کی زر ک ئبطۆی _ الی زا ث ي ر. ث يهی رێی ذۆو گزتج

زێ کب ز پیز ر گ ڵ ت گ ێمی ئبط ن ث. ز زێ تڕ ڵ و لیژێ ژ ز فبي ... ڵێی ئبطیغ ز ز

زیهبر ێهیب پ تی اڵی يی کۆي ی ذ ػێعزا ر ثۆ ئ ک طیها زاێی طزػهتی طهت کبی ذۆػهی ز بطهی طهت رثڕیی ڵی ثۆ ز ث

: ی ژیگ ێی رن ثی ط راز ذ ن و ث ک تزطی ئ گێڕ زێی بری ػۆڕع ێڕای ث

و ێر ێر ثیزچ فزی ن ث تێت ز سیش ک گ تۆ رت. ز زێی ذبک یظب ني

هۆگزی ئبفزاهسی اتهب ێس ئ طزػ ثۆ طیها ئبيزاسی ػێعز ئبطههب زارطههتب کب ییهه کزز طهه رس ز لههرص يبههب ثهه یهه ری ز يیؼههه کبی ثهههۆ زرکبهههسی ػهههێعز کههه ػهههتب ... ئههه طهههتێز و ئ چههه ػهێعزی ثهبگی پهبییشزا که پێی . ن یب ز یغ ػبریزا ئ ز تی ز یبري

: ز تی ز ێی یبري ث کب ز رس ی ک زڵسار ێمێت طیها ثبو ز و ک ز رات ن پبییشی ذۆو ث . ی سيی پبییشی ئ ث

* ضیلا گابدیگیاى 274

ر ڵ س اڵکبی ذ طری گ تی ث ف ذ ث ! ر

فزاجبری ي ث ئبطۆی ر ن ئیتز ثبڵس ک ريێ کۆ ز گ ر ث اهه يی ئ ژیهب يهزز ه ڕاهه و ذۆػهی رۆیؼهت گ ذه

ثه ثه که یه ػهبریز ڵێی ئه . ز ز و ز زا ز طزػ یب ن یب ت ت کی تز بتا ثط . اتبی ت ثط یب ث طزػ بی

بری زاثی یی ث ذنیبی ئ ن و! ک زڵ

ثی. س ذؼ کی ث ی ک از ي چزۆی ێڕای ی ػب ی ئ طبت ئ

تۆ بی ثی ێڕیگی س پی س ث

رچ یب ز ػك غ کبتێک ر ک پبییش ی زڵی ي تۆ ئ

پۆڕت گێڕا ڕای ػ ڵگ طیض تی چههبای ی ذۆػههی تهه طههیها ػههبریزی اهه اڵو ێههڕای ئ ثههي طهههی ههه ع چبر ئههه بطهههێت ز يیؼههه ی ذهههۆی س گههه بڕ

ڵ گهه نهه اهه ت . ػههبریزی ئهه کبهه یي طهه ک ز ث تهه ػههبریزای ک ک الیه نه ا . ئ ئێر طت ػبریزای تز ز ثبرزۆذێیی جیباستز ن

کی یه گت بطهێ ثه زێه ذهۆ ز کب ز ي يزۆڤ ثۆ ػبریزێک ک

124شێعری ژنانی جیهان *

هس ا ثز ی ػه چارچێه کبی يزۆڤ نه ی گؼتی طت و ػبزی تز ذطهتیب زا یب ز ه ع ز يێیی زییه ذه اه ئ کی زییه الیه ن ک زڕێه . زا ز زڵ یب نه ثش چبیب جبری اػ سێێت طزی ز ثشێت ئ ز نه که راێشکزای ذۆیبه طه په ی ثه ز ته و ػهبزی یغ ذه ئ. کهزا ت حبػهبی ن به ت ثیهز ثهزا نه ت طب چ سۆری الیکبی ژیههبی ڕ الپهه ػههێک نهه ث ز ل ز زا حهه ع ثههار نهه ػههبریزا ئههت رک طهههه ثهههه یهههه کبی ت ف ػههههبزی ذ ثهههه –ی ذۆیههههب تهههه

ػههێعزی ذؼههێ. طههیهاع نهه زا ث کبیب يهه ر ث نهه- ی کبی ػههیب تێک ته کی تبیج ی بطهی جای ی ثه گه ن يیی گ ثبػهی يێهژی ذه "چب"زا ث

: گێڕێت ز رکت ث ن ر رذظبرێک ر ط ن

رذظبری پڕ نۆچی زاییێک و ى ر یب يساڵێیی گ

ت ک طتی ثکی ػ ر ری تب ط یب ن جا. ی ئێ ري کبی ئ ی چب ئ

کب رحههههههی ئههههههبڵۆسی يێژیههههههی یهههههه یی ت ژار طههههههیها پههههههاڵچۆکززی يی لههههه رز طههههه بطهههههێت زا ز چبیهههههب کب نههههه یههههه ی ري ئچهههبی يزۆڤێیهههی یب نههه جبر اڵو ئههه ثههه کبتههه ظهههتب سیهههس ز ري ئ زا: ی ري ئ

جا. ی ئێ ري کبی ئ چبی ئ

* ضیلا گابدیگیاى 276

ي فزيێظک ئ ک ئێ ری کێز تب زی ذێ

ػهێت کهب ثسر زاییهی یؼهتب زاا ز گز نه ز ی زا ژار کبتێییغ پ ر ث : ذت یؼتب ث ثی ک زا ز ری ن ذت ث

و ک ػی تۆ اڵت اثێت ثڕ کڵ ث يیب ن کبی تۆع ی کبی ا ر ث یب ساڵڵ ر ي يش س

ی زت ثش را ذت زڵی يیغ زیظب ثتی ػهههههێعزی طهههههیها طهههههبی ک ت کههههه کههههه رز کبی ڕا ز ػهههههێعز نههههه

ی یزی ئههههه ػهههههبر ئههههه بيێهههههس یهههههاثڕا ییههههه کی ی تی طهههههبی ککۆی ذۆػههی يێههس. کبی يهه ي رطههت او هه رز ثهه ی ػههب زر ثههه زیهههبر یهههب پێههه يێیی يێژیی ع ا ثهههۆی ذههه ػهههێعزا ت ئههه بههه ت

کبی ژیهب لڵه ف نظه ػهبریزی ف ثه ئه ا ز ته ئبکبيێیی پڕ یها اتبکهههبی ػهههبریزی طهههبت طزػهههت ییهههکب کزا ههه ثههه جز اتهههب ت ڵ. ڵ طزػ یا تێی گ ذۆ ن راطت

122شێعری ژنانی جیهان *

ی ره چاای ئ

رکت ث ن

ر رذظبرێک ر ط ن

رذظبری پڕ نۆچی زاییێک

و ى ر یب يساڵێیی گ

ت ک طتی ثکی ػ ر ری تب ط یب ن

جا. ئێ ی ري کبی ئ ی چب ئ

ي فزيێظک ئ ک ئێ

ری کێز

تب زی ذێ

زا کب ز ب زڵی ط چۆ تایتب ن

ثشێ ذۆتب راگز ئبا جا زڵ

طتیی رايێ. ثباڵی ئبا جایغ ن

* ضیلا گابدیگیاى 278

یي ضترای ئ

برزا ث ی ن يب چۆ ئ

رکێغ تۆفبی ث ا ط

زا. کێؼ ريیب ز ێر ێر طیگی

يب بڕا ئیتز

ی ػب ئ

ڵب ث. گ ن رێگ زرێژایی ث

ڕی کلبری تێپ ی ث ی ک بر ث ن

-زا ی کتێجێک ڕ زتێی الپ اڵت ن ک گڵێیی ػک -

يیزات يب ػمی ي ث ر طتزای ر

یی. ػ ی ط رێیی ر ج طزا ث

122شێعری ژنانی جیهان *

رک گ ئ

ث ػێت ر ثێت چباى ث گ

طتى یب ث کبى ز تبریی پیه ث

تجی. زیبزا ثب ن

رػێتى بت ثێ ر ثێت سيبی ط گ ئ

کزۆژو ززا ز بی ث

ت. گۆ ک ن يیؼ ثۆ

اڵو کبتێک زڵى ث

زڵى یظتی بت ثێ

چبای ثجی تۆ ث

چبی زڵى چهۆ نێک ێى؟

سيبی زڵى چۆ ثیزۆژو؟

* ضیلا گابدیگیاى 282

غالی

یی ث بیؼباڵتێ ط ن ز زر ن

زی کی زر ی رت ن

چ زڵی ػیب زێ ز ث

ئ

فیشی ذنیبکبى. ی ث ػانیی ئ

طپێیی طپی یبڵ طاری ئ

ػب ک ن ر چ ث سرت ن

ثۆ اڵتێیی زیی اڵتێی ن ذنێت ز

. زاڵ ي زا ر ػێ ئ زا ث جیب ن

ی ک ربػم بی پبکى گۆرای زڵ

ر پؼ ط ذبت ػبر ز اڵ ػبر ث اڵ ل ل

ڕت گ ي ز يبڵ ن يبڵ ث

و بسا . ک اڵو بیؼبی يبڵ ث

112شێعری ژنانی جیهان *

رێێیی زر ی تی ئبار ک ی ػ ئ-

رػێى! ی ث ط ػانیی

ێی. ذۆػى ز

ت زت بط زا طتى تۆی ا ن ر ئ

ژی. زا ز ي یبڵی کچێی ئ ذ ن

ڕو ث رێگبی ر ت چبو ثڕی يیؼ ا

. ثێی ڕێتى ک چب

ثیظتى ت ز ک طپ ی ئ حیه

. لبو بتی ر زڵى زازت ط ث

ثڕۆ زڵگ ری ذۆت ط ڕێ اڵو ب ثگ ث

کب ثپێ ر اڵت ثڕۆ زیظب

. کب ث بزیبر زی رێگ ث کی ئ ی ری کۆچ

زا ث ڵ زا ػێى ث زیظب

ی ئ تبی ئ ڕت پبکی نێگ

ث . ی يبچێک گڕت ث

زا یسارو ی ئ زڵی کچب ڕت ثب ن نێگ

ێیک ذنیب ث تۆ

رز. گ پبک ث

* ضیلا گابدیگیاى 282

غق گۆرای ع

ي تۆو ذۆع بت ر ئ گ ئ

؟ ی بری ث ی راز ثۆچی سطتب ث

ري تبی سطتب گ ثۆ

؟ و ثۆ لڵ ز ئبطبی ث

ي تۆو ذۆع بت. ر ئ گ ئ

ر تۆ ي ذۆع بت گ ئ

گز رو ز ڕێش ث کۆاڵی ئێ ثۆچی ن

کب... فز ث رێجار يبڵ رچ

ر تۆ ي ذۆع بت. گ ئ

کب ذۆع بت ی ر ئێ گ

ژيبر؟ ث ئ طتێز ثۆ ئ

يمی ئبا ذ رۆژ ػ

ئبػتی؟ پڕ ن جیبیغ ا زڵۆڤب

کب ذۆع بت. ی ر ئێ گ

112شێعری ژنانی جیهان *

غقی رابرد ع

ت رن ثی ط راز ذ ن و ث ک تزطی ئ

گێڕ زێی بری ػۆڕع ێڕای ث

و ێر ێر ثیزچ فزی ن ث

تێت ز

سیش ک گ تۆ

رت. ز زێی ذبک يیظب ن

ی ئباڵ ر ل پ و ث ن تزطی ئ

ب ڕژێی تب ز راي ک ث

ق ػ ی ثی و ز ز ی ثی ز

يژو. ز ڵی ثی ک ز ای ی ئ ئبێت

و ث ا ر تزطی ئ ي

بتی ذۆو ک ی ن ذ

ژاس. ی ي زڵ ئ

و ک ا زڵڕت ثب چبێک ثس گ نێی

* ضیلا گابدیگیاى 284

زا بر ث ن ئ

ڵى ئبػ ثۆت گ یز ن سۆر ط

ذۆي ر ث ط

. ثێت ر -ڵ ڕای گت ب يساڵ

114شێعری ژنانی جیهان *

م ک دڵ

بری زاثی یی ث ذنیبی ئ ن

و! ک زڵ

ثی. س ذؼ کی ث ی ک از ي چزۆی ێڕای

ی ػب ی ئ طبت ئ

تۆ بی ثی

گی سێڕی پی س ث

ثی ػ کۆتبیی ث ک ث

ی زڵی ذۆو! ئ

رچ یب ز ػك غ کبتێک ر

ک پبییش ی زڵی ي تۆ ئ

پڕت گێڕا ڕای ػ گ ڵ طیض

. رت ثی گب ز ث

کب زاثبری فز ث ک که ثیزچ اڵو ن ث

رێبی الاستی ئبيێشی ن

و! ک زڵ-ذۆرت و ذ ث ث

* ضیلا گابدیگیاى 286

زا فزی لرطی سطتبی ژێز ث ن ئێظت

طتی ز ڵ ریی ا ذ

ی ز ز ر ل چ

زڵی ذۆو!

112شێعری ژنانی جیهان *

، تۆ ضێکی تر یی ک ئ ، ب یی تۆ ئ هي ب

ی ک ز زا پیبط کب کۆاڵ ن

یی تۆ ئ ي ث

. طێیی تز یی ک ئ تۆع ث

گزی کب گڕ ز ر ثبڵی ثمێظ ط ن ئێ

. طێیی تز ئبری ک تۆ ث ئبری تۆ ي ث

یؼی ز زا ت طز ق ح ػ ا ث

گزت ز تیغ زايب ف ذ ػێی گ ز

کبی تۆ لظ ي ث

. طێیی زیی ی ک گت تۆع ث

ثی ذنیبی ػیزی ز اڵڵی ذ ػ

ذۆػی زیساری تۆ ي ن

کی زی. زیساری ی تۆع ن

اڵ ث ر ا ذ ذ ثب ث ! ز رز ئبخ ک

ثیزيب ثیب زا ن زیبی ن

* ضیلا گابدیگیاى 288

ثی ػب گ ی ی ئ ثمێظ یب ث ع ت ئێ

یی تۆ ئ ي ث

. طێیی زیی یی ک ی ئ ػ تۆع ث

112شێعری ژنانی جیهان *

‌ ب غا تۆ در

تب نێ ث زا ئبطب گیبى ن

ع ثب گزتۆتػیب کب ن ر

! ػێ ی ئبطبی یؼتبى ثسر ئ-

! اڵتی ي تیؼک ثب ن تبی تب تب ی ئ

زا کژا زڵی ي ػبزی گۆرای ن

. ژار پ ث کبى ئێظتبک ی کبیه ذڕ

تب ث ! ػبزی نزف کبی اڵتى ثب ث ی ئب ئ-

! پۆنتب ثڕاسێ بى ػکبی یؼت چۆي

ي گڵ ذنیب پڕ ػیۆکبی ي

ڕا. ڵگ زا طیض ػتی اڵتى پێس ن

کب! ػتی اڵتی ي! ۆ گڵ ۆ پێس-

ت ثپؼیێ! ر ن ط ثی رێؼی ک

* ضیلا گابدیگیاى 292

کب لبي ػ ری ن ڵ یی ي ری ئ ذت ث

ثبرێى ئێظتب ی زازطز و ئ ز پڕ ث يیغ زڵ

کبى! یظت ذۆػ کیژۆاڵی اڵتی ي! ذػی-

تب ثێت او ثش رز و! ث يیؼ رای ذت ث

و ک ػی تۆ اڵت ثێت ثڕا

کڵ ث يیب ن کبی تۆع ی کبی

ا ر ث یب ساڵڵ ر ي يش س

ی زت ثش را ذت زڵی يیغ زیظب ث

ػی يیغ کبی ن ر

پێچ یب ز ث بیؼب ثبرگ

ث... ئبا ز

122شێعری ژنانی جیهان *

کێل

زایک ثج ڵ ي ن گ تیت بت ن ز

ر نێو ث ط ن يیؼ

زا. ب زڵى او ن رز ث

رتک زاگیز کززث تۆ يبڵ زیبي

زا. ژیبى ن زا پۆن ز و ػ و ز ز

ثڕو ز چبت ت ئێظتب ک

س گۆڕای! چ

رییی. ڵێی يیای اڵتێیی ت ز

زا و زڵی کژا ک ن يۆی ژیه ت ثی

کبى ی ػمبی ر ی گۆرای

ت. ک کێهی گۆڕ ت ث

* ضیلا گابدیگیاى 292

باگی پاییسی

و ک ثبگ ز

اڵو ث

بر کبی ث تبای زار ث ث

ڕ. ي یی رثبری ثب ئبطز ث

و ک ز رات ن پبییشی ذۆو ث

. ی سيی پبییشی ئ ث

ر ڵ س اڵکبی ذ طری گ تی ث ف ذ ث

رثبرا ذۆفی ئ ث

ڕا زا. چۆ ڵ تی ڕ ن ک

! ر

تزطێیی سطتبی

. ر ث کبی ي ػت پێس ث

کبی سطتبیغ بط

گز ز ر پ

122شێعری ژنانی جیهان *

. ک ر گساری تۆو گ تبی پڕػ ي

! ر

فزاجبری ي ث ئبطۆی ر ن ئیتز ثبڵس

ک ريێ کۆ ز گ ر ث

ت. ريی تۆو ز ی گ بط

کبی ي ت ک ػ ی زار ل پ ن

س ذؼ ی زاڵا ث زایی يی

ر زاز

ػیۆی ػبزيبیى پێیظت ێی ث

! ر

ذۆثرزیی پبییش ت ن ذب ط ث

کب ی پبییشی يشای يی ػ ث

و. ک ثبگ ز

زایی ث

و ک رات ز رػێتی ط

... ر ی زایی ػێتیی ژیبى ئ

* ضیلا گابدیگیاى 294

یي ااری ئ

زا پیز ث ڕای چب ی ن فزا ث ئ

تێ ز ریی لی ئبریی تۆ ا ذ ػ ن

. ڕی ثگ

کب تب کبسی اریس ئ طتێز ئ

کژێ ڕای تۆزا ز چب ن

. ڕی ثگ

رکزز سارا نمیب ز کب زارطتب

ط ثبگ زێم سارا ز ث

. ر

و جیب کبی ئ ئب

ط کب ز رز ث طیو ن

ک گبست ز ژار ت پ طز ح ث

. ر

124شێعری ژنانی جیهان *

یب بارێیی ػێت زیب ثۆ ي ت

ڵ : کب ز ثبگ ز گێی ي ز ث ک

". ر "

* ضیلا گابدیگیاى 296

تااى

یبزاز ی ن ئ ر تباێی گ ئ

پبڵ ي. کب ثس ي تبا ڕت ثب گ ن

ػێی تباجبرا ێ ن ثب زاو

ری ي زاز کب ثب ثی نێ

زارو ز ػی تۆع ن چیی ثظیی ر ث

زا ئبکبو ن

زا ئبيێشت ثب ي ن

ئبيێشی تۆزا ثێژ. ن

122شێعری ژنانی جیهان *

ی ضب

یێى ثۆثی ڕۆ راثزز ثبطی طج ئ

یێی ثراس طج و! ن ک یؼتێی ۆ زڵ یگ ڕۆ ی ئ ئ

ثزت. راز ي ر ئبا ت

ع ئێظتبک اڵو پێى ای ث

ث ژیب ز

ثیب. پ ط ز طجیێ ن

* ضیلا گابدیگیاى 298

ڵکی ضتي خ را

– رذۆ زا ط زیارێیی ن پبڵی –زا کۆاڵ ن

ڕێژت ژێک طزی ز ئ

کڵ. رو ث ێیی گ ػی

ی زت! پێغ نزف ر کب ث يزۆڤ رثبرێک ن

- یغ زايب ث جڵ ئ

طتێ. بڵی ثر ث ط تۆت ک

یب تس ن طپی پ گی ئ ڵک ئبس ذ

زا. ا ی ئ رێش يیغ ن

گزیب ز زا ژێک زايبا کۆاڵ ن

-–ط ز کی زر ک ئبطۆی –زا الی ي ث

ر. ث يهی رێی ذۆو گزتج

122شێعری ژنانی جیهان *

زێ کب ز پیز ر گ ڵ ت گ ێمی ئبط ن

ث. ز زێ تڕ ڵ و لیژێ ژ ز

فبي ڵێی ئبطیغ ز ز

ژای یژزا ی ڵێی ئبطیغ یژزای ز

ر ف س ي چب ػ ث

ذػ ... پێغ ز ر ث

ذنیبکبی يیغ

-ػی ێمی ئبط چ ر ن -

زا. ر ث ڕێ گ ز

پۆڕی ػی زت ػێێک ػ ن

ڕ. پ ز و ت ذ ڵییغ ث ذ

طتێ! کب ث ر ف س ي ي ػ رچی ستز -

ذارت! کبیغ ثێ ک فڕۆک يػ -

! کبر ثر تێیڕایی ن ب ثک يبػی -

طتێ! ثۆ ث ڕێ ثگ ر ػتی گ ک -

زاا! ڵ ڵیی ث ۆ ذ

* ضیلا گابدیگیاى 322

طت! ث

چب ثگز!

زاذۆ بثیظت

گێڕت؟ طێیی زايب ػی ز ک

ر ػبی! ط طتێک ثر پێؼ ز ثچ

ثیالێ

کبی ذۆتب ري ريبی ثالێی چب گ ث

زا یبیی غشی ت ج ێم ن ي

رت! ث ڵ گڵی گیبی

کب! ی يزۆڤ ۆ ئبپۆر

ثز! و راي ذ ث یؼ ئیظب ت ن

ر گیزفبتب گ ت ئ ب ت

تێساث . – گۆی يبگی ر ث–ی ن پ ڵفڕیی ث ثهیتی

202شێعری ژنانی جیهان *

ردبیر ب ل

و ثیزت بک ن پێ ای

زیب ری ث

. کب ی سرای ذۆػی زیب ي

ي رۆژت ک و ز سارا ثزی ز

ث. سارا ساو طبڕێژ ز

ثى زایک ز زیبزا ن ت ن ر ن ي ط

زیظب

-ر ثزیی ذۆو ط ێ و ز ڵح ي-

. ي ث ثیز ز تۆع ن ئ

طپێزو. ت ز ثیز چ ی ن ػ ث تبی تب

ک طتى ز بری ي کبی ث س ط کۆاڵ

کی زیی ی طتی ذۆػی ري يیغ ط

* ضیلا گابدیگیاى 322

ثشێو. ل ز ي ال پ ثۆ

ى ک پێس و رێجارا زیب ز ث

. کبت ی ذاسو زڵى ثیز ن ز

ڵ تۆ ػیزی ث.( گ زایی ن ڵ ئبی...

گز کب ا چبو ن زاز ژ ی ج سو یز کۆڕی ث

کبیغ... ی يب ػبیی ػبزی ط

-. ثیزثزز ثۆ ن ي و ت کی ک یای -

ڵێ یبی گۆرای ز لی ث ث تب ػ گێڕ و ز ئب

کب. ی لی ػبزی ث ط ػۆق ػ ز ي ز يیغ ذۆو ز

چڕیى.( تی جا گۆرای ثۆ ز ث

رو را ز ز

ثبری سۆر جا ی ر الای ن گزي

ی ئبری یگبکب زاگیزطب. ثمێظ ث ک

زا ذیب طتی يژی ي يیغ ن

رو. ذت و ث ک ط ز س طبتێک ا ثۆ چ

ث( ث و تۆ رایێیی لڵی ث اڵ ث

يبڵ ر ث يجبت الێک ز

رػێ ێى ػبز ط گب ز

202شێعری ژنانی جیهان *

. اڵی یب ئب ی پێی الل ی ز ک ز گبڵت

پبػب

ڵێی: ثبػێک پێک ز ػ

يبڵئبا"

زا.( گێى ن گی تۆی ئێظتبع ز ئ

و؟ ثیزت بک ن ایپێ

: رچب ط

ساز احس صس طبل ػعز اريهی ری(تزج 1369گبثزیگیب طیها

ؼز چؼ :تزا

* هارگۆت بیکێل 324

کا‌ضت‌پێدي‌ریا‌کۆتایی‌پێدێ‌‌ئاضمان‌دي‌دي

‌مارگۆت‌بیکێل

204شێعری ژنانی جیهان *

ی ئبڵبه. نه ر ز ػهبریزای بثه ( نهMargot Bickelيبرگۆت ثییێهم

رگێهڕزرا. طه سۆر ک الی کبی بطزا ن ثبػی ػێعز ا ثئێز

زی ػههبيه ػههبریزی حهه ئ الیهه کبی نهه تزی ػههێعز گزیههو ػههێک نهه ث

کبیب ع ػهێعز رگێڕی زییه فبرطی سۆر ت کزا ی بطزای ئێزای

بطهزا ذبته کبی ئ سی ػێعز ئ زای یز ن اڵو ط . ث رگێڕا

تۆی تی بیؼب هی بیؼهبێیی ئه طبی ک ک گز ذۆی پڕ الی

نه نه ئبڵهب 1958: طبڵی ک ی ئ ػبریز ڕ ئ ي سایبری ن . تبل یی

(. ريبی( ذزابطی یب ئیالیبت ز پظپۆڕی گت زایک ث

* هارگۆت بیکێل 326

با

کبی يزۆڤ ی گی ثب زڵت

گۆرای. کبت ز

طتێز ئبطبی پڕ ئ

پؼ گت ذبت ذنیبکبی ز

کبیغ فز ث ي که

ڕێژرا. ک فزيێظیی گی ز ث

کب زرکب نێڕێژی گت

کزا ی جڵ ن "پڕ

کب ػبرا ی زرکبسی ئ

. زا بی سيب ی ث یزا ط ػت ئ زا ی گی ثێس ب ئ ن

. ػبر زرا ح ی ئێ لی راطت

تۆ ی ئ لی راطت

ي. ئ

202شێعری ژنانی جیهان *

ی خازی داگیرم ک د ک

ی ذاسی زاگیزو ک ز ک

یظتى ذۆػ

ی. ز کیظى ز ن

ڕێی ي ثی تب يزۆڤێیی ئبساز ثىت ب ت ز ک

یظتى ذۆػ

ڕت کی ا ز ی تی کی زا ی ێاب ن

رزکب ژیبی ک

پۆػ . زاز ػیۆف ث

* هارگۆت بیکێل 328

م چاا خازی ئ ئاات

و چبا ذاسی ئ ئبات

ثۆذۆو ذۆت

کب چزا یؼب ک

زا ی ذۆيبب تبریی ن

زی ثیب. ث

کیغ ی گێچی

و ێبکب ز ک

زا ثجیظت . ثێۆػی ن

رحێک

ثۆذۆو ذۆت

ذۆ ثگزت يیب ن ک

سيبێییغ

زا تی ذۆی زال ط ن ک

گیب رسگبر کب ز ث ن

ثسێی ػتب تب ن ڕت گ نێب

سیب کززی. ث ا کۆت ک

202شێعری ژنانی جیهان *

ێ قاڵ ببو ه د

ت لبڵ ثج ي ز

زا پبتبی ئبطۆکب ن

ریب کۆتبیی پێست ز ی ک ی جێگ ن

کب. ط پێس ئبطبی ػی ز ذۆ گزت ی يیب ن ػتب ي ئ ڵ گ ت ن ي ز

ک. ی ثجى ث ساى و پێس ک ط ز

تزطى. طو ز کبى نێک ز طت ز

و یازارو ک ثڕا ز

ث . ڵی بکۆک گ ی ػت ن ت ثتێ ي ز

زا پبتبی ئبطۆکب ن

ریب کۆتبیی پێست ز ی ک ی جێگ ن

کب. ط پێس ئبطب ز

* هارگۆت بیکێل 312

پػکت ذ جار یات چ

س جبر یات پؼیت زات ب چ

ر ز تی طتێیی یبري تب ز

ثبی يیز کی پڕ ن ی ت

الاس

تبثؼ رێیی ث یب ثیظ

؟ ثجیی

؟ تبڵی زیت ث ت ث ک زا

گز ي ڵ ط ز

یبر ث ت

زیظب

ت ر ن ط

! زا ثێ

222شێعری ژنانی جیهان *

رێکی درێژ ف پاظ ض

رێیی زرێژ ف پبع ط

ی ریب تۆفبی و ز راس ؼێی ئ ڕی ن تێپ

ت ي ا ز

ر ثگزو. گ ن ی تۆال ن

کب ثپێچ ا ثبی

کبیؼى زاثێى ڵ ط

و ر ثس ث ک ريب ف

رگبت گ گی چۆڵی ن ز ث ثێ

. الی تۆ ثگیزطێ ن

ئبيێشی تۆ ثسۆسي

ێیغ ی پت س

زا. ژێز پێى ن

* هارگۆت بیکێل 312

‌ ی زیێ هل ه ئ

ی سیت يه ي ئ

ثار ي ئ

چزای ي ئ

! ی یؼب ي ئ

ر از ط ايیغ طر ث ن رز ر ا ث

فبزاری

و ک رێگ ث

ذۆو ث

ئبيبلى ث

ۆ. ت ث

ی فبی ئ

ي تۆ ئ ک

ثب. ئبيێشی ئبيبلێک ز ر ث

222شێعری ژنانی جیهان *

‌ ڕێ رێبازی خۆت بگ ل

ڕت رێجبسی ذۆت ثگ ن

ی ي جۆر ئ

زا. ػێ يزۆڤ ث ێمى ث

زا ێ رت ن

لی راطت ت ث ک چبيب ز

ئبسازی

ذۆيب

ێ ر ز کب ث ز ػ زا گ ب رت ن

زات ی ێشيب ز ی تی زۆطتبی ئ

ڵک تب ثۆ ذ

ک ثی بڕاسێک. ی زاڵس

يب رێگ ی ئ

رێگبی تۆ

رێگبی ي.

* هارگۆت بیکێل 314

دا ضێک ه ک اخی ل

زا طێک ي ک بذی ن

ی ػبرا ر کی سۆر گ ی ێی

چیزۆکێک

ک ی رێگ

ک. ی ڕت کێز

ی ێی ی ئ اڵڵ گ

ێی ي -

ێی تۆ

-ێی ژی

. پیت ڵێیی ث سی ئبکبيی ي

224شێعری ژنانی جیهان *

کتری ڵ ی گ زۆر جاراى ل

کتزی ڵ ی گ سۆر جبرا ن

زێی و ػبزیب ز ذ ن

زی بکزت. ک ث ی زا ێی ي ػتێک اڵو ن ث

پێیظ یی جبری ای

ی کب ثی ثبطی ثزی

ت ف تی ذ ی گی ي ز ث

تا ز

کبب ثسێ. ی ێی ن

* هارگۆت بیکێل 316

زان ڕان د د تێت

ساى ڕاى ز ز تێ

ک یگبی پێیظت ث

زڵرۆػی ثسات ک

زڵ زات

ذؼ ئبرايؼ پ ثج

ػێێت ثتگ

... ثیبت ت ن زرگبک

ی. رک ز تبک تۆ

کؼێ پبع ز ي پبػ

ک ئباڵ رگب ی ز

ری تۆزا ث

ت. زر ز گبڵ

222شێعری ژنانی جیهان *

‌ کاى اه رد ب ئاڵق

کب اي رز ث ئبڵم

زا ک ی ی ز ث

ط . ز تب زر

. گۆیب ثڕیبرێیی ثبع راط

يێ فبزار ز ڵ ذۆو گ ئبذۆ ن

ر؟ ث گزي کی طببتز ز ی یب رێگ

* هارگۆت بیکێل 318

‌ م ت اک ڵو

اسيذ ی زڵ ر ئ ط ي ت بک ڵ

کێؼى رزا ز ط ا ذۆيی ث ڵی ت ث

ت ر ث گ

ت ر ن ط ک زیظب

رپ ط طت

. و یی چبر ن جگ

222شێعری ژنانی جیهان *

‌ ها ذ ی گاز ذ ئ

يب س ی گبس س ئ

ريب ر ث تی ز ذم ط ن

چب طتگ تبرییی ئ ن

تی لبتیی رێیی ث ن

او رز چ ث

ی ز ز گبڵ

کب ی يبڵۆچی رثیل ز

ی رحب. الل ز

* هارگۆت بیکێل 322

‌ هي فێر بم

ي فێز ثو

ثۆ ذۆو رازێزو گێچی

گێک ثجیظتى ز

ڵ پێى ز ک

زات . کى ز ی " زیبری و طبت "ئ

ثو فێز

رازێزو گ ۆ زگت ث

کب ڵ ي ز گ ن لظ ک

پزط یتب نێى ز یتب پ پ

و. " ثی و طبت ع "ث ک پێؼی ی ث زیبری ي ز

212شێعری ژنانی جیهان *

‌ کاى فر ێ ب ر

ئبطب کب ن فز ێ ث ر

بڵێ. پز تێک ز

ػێت ز -ثب

گبت . تۆفب ز

ث. ز کبى پیز ثزی

* هارگۆت بیکێل 322

‌ تێت ۆڵ د ض

تێت ۆڵ ز ط

زا رحى ن

زا... کبى سێؼ ئ ن

بر ث

ثی تۆی ئبيبز

. ثی تۆی

212شێعری ژنانی جیهان *

‌ ڵفڕیی هتوا

ڵفڕیی يتب

چێژی ز پێی

تیب گیب ػبثبڵی زۆطتبی ئ

رت. ز ڵ

* هارگۆت بیکێل 324

‌ ڵێ د -ڵێ ب-ضێک ک

ڵ ڵ " ز طێک "ث ک

زایک ثى ثۆ ن

ثۆ ژیبى

ثۆ ثى

الاسیى

ێشیى ث

يبى.

ڵ ڵ " ز طێک "ث ک

ثۆ ي

ثۆ تۆ

ايی رز ڕای ث چب ن

ثیظتی اڵيی ي

تۆ ثیظتی اڵيی

يبس بث .

214شێعری ژنانی جیهان *

‌ ک ی خػ ر یچ ض ل

ک ی ذؼ ر ی ط ن

زی بکزت کب ث یؼتبی يزۆڤ

کب یؼتبی يزۆڤ

زیبر زا طب ک زڵی ئ ن یب ت

ت. ذۆػیب ز ک

* هارگۆت بیکێل 326

اى

ب کزز

ت کزز ب ن

ع کزز ب ث

ب ث!

212شێعری ژنانی جیهان *

یایی ت

ث رثبس ي یبیی ز ت ن

. ث رثبس ي یبیی ز ثۆ ت

جبرثبرێک

ڕت ثۆی ثگ

ت ثێ تبل

ی ثیزت. طب ح ث ت ثس رف ز

* هارگۆت بیکێل 328

‌ هی گ

ک ی يی گ ثۆ تۆ ثجى ث ئبات جبری ای

. ذۆػی ذۆت پێ ػێ ئ ي تب ثتج

ت ثى تبل کی ث ی يی گ

ر ػبی تۆ ی ط ک ثۆ ثبر

ڕت گ ر ت ک ل ی يی گ

ت ثی طز تۆ س رچ

. ریب پڕ گێژ ز س ر چ

212شێعری ژنانی جیهان *

‌ ر رضڕێ ژیای ض

ر ثی ژیب رطڕێ ط

. ی ايی و ز ي ک ث

تۆزا ثێزی ث ن

زا ي زنێزی ث ن

ػبزی طری ث ج ن

زا ... و ف ج بذی گبڵت ن

زا کۆتبیی ثش ذۆػی ث ن

زا ت ێبی ژا تبل ن

. ی ػبرا

* هارگۆت بیکێل 332

‌ ری پاییسی

زا ی رحى س ری پبییشی ن

ری پبییشی لرص پڕ ظ .

ئبرايغ زای ح نر

ذێی کب بتای شری يزۆڤ

چب ثجیی. ئبيبلیؼیب بتای ث

زا غڕاثی ذ کب ن زڵ

کب. ر ی یای ثاڵکززی ر ث

ی رحى. کبی ب س ی پبییشی ر

222شێعری ژنانی جیهان *

‌ ضێ اپرضي ک رگیس ل

ط بپزط ک رگیش ن

ث يبڵئبایی ثیب. گ ز ک

ی بپزط. کززاری يزۆڤب ن

ذزی ذۆی بپزط. ن

ث ئبذزی ز

بکبێک ن

ڕ ثێت رث ڵ ئ گ ن

تبثؼ ثێ

گزت ریب

يبڵئبایی

رگ ژای ي

ێب ص ر

". طتێت ا "ثت تب زیظب

* هارگۆت بیکێل 332

‌ فر ب

فز زاپۆػزا ث پیی ث ت

فز زاپۆػزا ث زاری ث

فز زاپۆػزا. ث ریگبی ث

گزت ز ڵ گب فززا ر ث ط ی ث ئ

ێم ز ج ک ث ی ػێ پ

زا يزۆڤ ب ز ک

ڵگزت. ػێی

فز ث پیی زاپۆػزا ث ت

فز ث ۆػزا ثزاری زاپ

–فز ث رێگبی زاپۆػزا ث

ػێێک او ن رز ث

ژیب. ک ن ێبی

222شێعری ژنانی جیهان *

‌

ک باڵذ

ک ثبڵس

فڕت ز ڵ ػیۆ ث ک

کبت کبی ز ثبڵ

ثزت راز ڵفڕی و ز ث

ذنێت ز

ذشت... ازا ز ح ێسی ث

يزۆڤ ای

ڵفڕت تی ک ذنیبی

ڵفڕت. زر

ی ذۆی ثسۆسێت رێگ

ڕت.... زا ثگ ێی ن

ک ثبڵس

* هارگۆت بیکێل 334

ی ر س ط یؼێت ز ک

طتێ ث کبی ز ثبڵ

کب ز چی

ی تزطی زای راچی ي ێت ک ز

ێتڕ گ يزۆڤیغ ز

تب یبر ت

ط ژیب ز ذۆی ثظپێزێت

ص. چبر

224شێعری ژنانی جیهان *

‌

رێبازی ئازادی

ئێار ي تبی ز يی گشگی زا

ێ کى پ ز رێگبی

. ذاسو ثیط ز ک

چ ی ثب زێ ز ػ ی ث را ئ

ێ کى پ ز ی رێگ

. ذاسو ثیط ز ک

گبو اڵکبی ژێز ذؼی گ ذؼ

ڵێ: ي ز ث

ثڕت ز ڕت تب ثڕطت ن گ ن

ئیلب رێجبسی ئبسازی

. ثیی ز

* هارگۆت بیکێل 336

دا ژێر پێن ل

زا ژێز پێى ن

ی طپب ئ طیۆڵی ئ رست ن ن ذبک ز

ڕ پ ز ت کت لم ت ک

ژا نغب پظب ػم سۆر ػێتب

کب طپ ئ

. ک غبر ز پڕيێ ز

کبى ئبات یبڵیب ئباڵ ن

ک ػبیب راز ػب ث

کبى. یظت

طپ ی ئ راي ث ن ا پڕ

ت ف ذ

... تۆسلبڵێک ذۆسگ

الی ئبطۆ ن

222شێعری ژنانی جیهان *

کب ثچک ػ ر ذبڵ ک يب ز ط

ی ا ذبک ئ

ریؼی ێظتبو ط ن

ت ێر ثۆت رن ط

ێک ث: ذ ا ي ئ ڵێی ز

ی ئبسازی ذ

یب

س. ث کۆت کزز ث ط

* هارگۆت بیکێل 338

‌ رۆژگار

رچی پیزتز ث زار

تز. ثبید تز ث لبیى

تز ث رچی لڵ ی ک پل

کی زڵیبتز. ی زاڵس

طترتز رچی ئ زی ێل

تز. ذغ ث پؼتیاێیی يتب

پۆڕتز رچی پب اڵی تبجی چ گ

گزتز. ی يیا ظێی

ی ک کی کۆنی ی ر ثبس

کی ئبػیزاتز ێبی

: ی رایجارز رۆژگبر ن

ک گلێک

ێمێک. ر ت ط ن

222شێعری ژنانی جیهان *

‌ ژاکا

ژاکب

رو بری گ ب زڵی ث ن

زا. ک ڵ طت اڵتێیی ث ن

ی ئ تبڵ ن کب ث ػ

کی سۆر طبرز. ی الاس

زا تی ی ثب زڵی بیێی ژاکب ن

ێ ت ف کی ذ ی زپبت ن

اسی ث

ی. رگب کی ي ی طبرزی زڵ

گز ب زڵی پبییشی زڵ ژاکب ن

زا. یبڵی ذ ث ن

رایێیی زڕزۆو

بيێسی.

* هارگۆت بیکێل 342

لبڵ

زا ت ذم ب زڵی سطتبێیی ط ن

رو طتێیی گ ب ز ن

ثب زکی يی یگبی ن

زا. تی کی ث ی بط باڵی ن

232شێعری ژنانی جیهان *

‌ دێ رۆژ ئ

زت رۆژ ئ

رسایی ثرػێ ث ر کب ث چۆي ک

کب فز ث که

طت. ق ث يۆن ازا ث ح ن

ثهغ ر يسااڵ ث

. ثی ػ يساڵی گ ر کب ث ر گ

ر ث ژ ثگزێت رئب ی ث ێگییغ ر ت س ب ت

ي ػتێک رايبڵ -ثب

زا ذل ثرا ذۆی ی ن س

کب ػیبر

. ي ػتێک ط ثی ن

ر زیظب تۆ ثچێی گ ئ

تا تی ز يزۆڤبی

ثیب. ػ ڕ گ پ تب ئ

* هارگۆت بیکێل 342

‌ زۆر ضاکار

ڵاڵ ڕ گێیی ث ی ط الاس سۆر طبکبر

ت ک کێک ز ڵت ر غ ث ی کبت زیتی ئ

ث". گی ي ط ی "ذۆ ئ گتی ئ

کززی گڵێک طتبیغ سۆر طبکبر

ی کزز ن

ث ئب زرت. ی ز ی ئ ثیزثزز ن

ی يزۆڤ طبس چ سۆر طبکبر

یسارا طتێیی ئ یظتی ث ذۆع

پؼ گت ذظتی پبػب

ي ئیتز بیبطى". ئ ی "ک گتی ئ

232شێعری ژنانی جیهان *

کب ڵ ی بطی سۆر طبکبر

ڵیی ڵ ذ گ ژیب ن

ڵیی رکی ذ ر ئ ط ن

ی گتی ئ

ڵ ي او. ث

چهۆ ژیب سۆر طبکبر

ڵی.... ژیب سۆر طبکبر ث

.. اڵپێچیغ. ت سۆر پێچ ڵج

* هارگۆت بیکێل 344

: رچب ط

احههس ػههبيهری تزجهه ( گههززآ1376 اتههب ئی ثی چهه کچهه-1

گب تزا:اتؼبراتچبپ چبرو

احههس ( چیههس طههپیس زو تزجهه آساز تطهه 22۵۶ ثییههم يههبرگت -2

ؼز اثتیبر ثبل يحس سری يهػب

زارو تزجه بیی که يه زطه يهی ربػمب(2211ثییم يبرگت -3

سی اتؼبرات زاریع تزا( سا س

ای زر کهبر تطه تزجه: هسا سسیه فزػهت( 1381ثییم يبرگت -4

اتؼبرات زاریع تزا:

آساز بط تزجه ( طیت طزػبر اس بگفت22۵۶ ثییم يبرگت -5

ثهبل يحهس سری احهس ػهبيه اجزای اػعبری اس يبرگت ثییهم تطه

ؼز اثتیبر

234شێعری ژنانی جیهان *

‌زیىائیدا‌یپش

‌

‌

* زیائیذا یپش 346

. نه کبی رطهیبی يجنیظهت ئهبییی ط ػهبریز سیبئیسا یپص نه

بثبگی رطهههههی ری ثههههه ڵ طههههه گههههه زا نههههه ی ثیظههههه طهههههبڵی يههههه ت

تی زۆطتب يێززای گزی ژ الی زز. ئسی ک يب "يیزژکۆێظیی"زا س

ژیهب نه و ػبریز لبس. ئ ڕ ی کبی ێا ژ پیب ز ی کظبی ث. بی

ک ثههههۆ ی رێگبیهههه زای زۆسیهههه زا ثهههه کبیؼههههی طزا ههههب نهههه ر هههه

ی نهه کهه يێزز کب ثهه. ئهه یهه تی اڵی کۆي ی کظههبی رکززی بی طهه چبر

یههه ێبی ئبسازی طههه ز ثهههۆ رۆػهههجیزای رطهههیب ثههه کههه نههه طهههت ز

اڵو پههبع ػههۆڕع ػههۆڕع کههزز ثهه یب نهه کب پؼههتیای یهه طیبطههی ئبییی

ت پهبریض کۆچیهب کهزز نه ر کبیب ثه ئبيبله یؼهت ثه گ بيێس نه

ت تی طۆڤی کی تسی ػۆڕػی ی ر زژيبی کێک ن ی یپص ث ث

ک ر ػههبریزای زای ذههۆی طهه نهه پههبریض يههزز. ػههێعزی ئهه ر نهه هه

. ث رچبی کی ث ی ری ثهک ئبذبتا يبسنؼتبیى کبریگ

232شێعری ژنانی جیهان *

‌ هێػی ی خۆڵ چارۆک

ک ی يێؼی ذۆڵ چبرۆک ۆ کیژۆڵ

چ ز ک نۆک پزچ

تۆ ی کێی؟ کیژۆڵ کیژۆڵ

ص ی ک گ ی زاییى... یب ر ثى. ثراسی ی تۆ ز ک

ک ی يێؼی ذۆڵ چبرۆک ۆ کیژۆڵ

الاس طت ئبػب ث ئبذۆ ز

: ئبسیش ؛چبت ثۆچی ای

چۆاڵ چب و لڵی ئ زاا ڵی چب ئ

بی چبی زاییى. ک ی لڵی ێ راط ث

ک ی يێؼی ذۆڵ چبرۆک ۆ کیژۆڵ

ی ک چی ز ث کبی ئ

؟ ػبری يی ز ن چیی

و ثی ي کبی ی تێک رف زاذۆ ز

* زیائیذا یپش 348

زا کبر ي ب ئ ن

طجێحێک ثپظێى ت ث نشگ ئیؼتب ز

و ڕ ثی ڕ پ ی گڵێک پ ث غچ ئیظتب ز

و ثب زاز رێک ث فت کبی ز ڕ ث الپ ێظتب زئ

کی ثچک ثؼیێى. ی ث ثبڵی ثبڵس یب ز

ک ی يێؼی ذۆڵ چبرۆک ۆ کیژۆڵ

؟ ک! زا پێى ثم بت چیی چب چۆڵ ۆ کیژۆڵ يبط بێک ز ص ث رک

ر ئباو ثبو ثێم ذۆػ تۆع چۆ پ

کی ر ێ زثڵ تبلێک ز

تی ێسێک زژای

ک زڕزۆگی ی طت ز

گی یب زڵت

ج ڵێ ر ڵێک پێى ز کۆي

رز کی تزیغ ز ی ئبپۆر

کب رگ" "زری"و ثبو ز "ي ر ث زایییؼى

!! ک ی يێؼی ذۆڵ چبرۆک ئبخ کیژۆڵ

232شێعری ژنانی جیهان *

‌ دڕدۆگی

زا ريب ی ڵ ػ گ ن

کۆتبی ڕ ث گ يبی ن س

و ک ػتێیی تز ز ط ث یب ي ت

ژايی طبتێیی ت ث

ت رک ثب یب ط ػیبى ز تێک ر ث ی و ػ ئبذۆ ئ

زیبری زێ یب ػببسی زا ێڕای ث ڵ ذۆی گ ن

ي رذظبری بثیى ئ

و ک ز ط پ بکبی ن ی ییب ػ ي ت ئ

و گزت رذظبری ت فڕ ث ز ڵ کب طبت

ری کی ث ی زیبی ک ثبڵس

طری ژی پبتبیی ث ر ث

* زیائیذا یپش 352

یب ثگزو ڵفڕی تاى پێغ ث چۆ ز

زا کبیغ زای طبت ي زژيی ث ئیتز ئبا ن

کبیب زا ت زای زا ن

چڕژت ئبرايؼى ز

کبی زڕزۆگی. ػ ر ثاری طبت ن

242شێعری ژنانی جیهان *

‌‌ي‌م‌دا‌بک‌ری‌ي‌خت‌ری‌ب‌‌رکێک‌ب‌ێ‌دي‌م‌دي

‌شێعر‌‌ژیاوی‌بالگا‌دیمیترا

* بالگا دیویترا 352

ی سایهۆی طهفیب ف نظه نمهی ف ثالگب زییتزا ذێسی ثباڵی ذۆی ن

ههههبی ی ثهههه ک ت رک طهههه شههههۆی طههههیی تێهههه ا کههههزز ثهههه تهههه

ی زکتهههۆڕای سایهههۆی يۆطهههیۆ "يبیبکۆفظهههیی ػهههێعزی ثنغهههبر" تهههای پهههه

یب نهه سۆرثهه کهه ػههێعزی چههبپ کههزز ڵهه ثیظهه کۆي رگههزت. سیههبتز نهه

کههبری يطههیمبی سۆر کههزا یب ن پێؼههاسی کبهه ر ئههباس زا الیهه

ار رگێههههڕی ػههههێ ػههههبریز ب ئهههه ر . هههه جایههههب نهههه طههههبسکزا

ػهێعزا ڵه کۆي نه . جگ التی ڕاظ ێظتب ئبڵب ف کبی ن ی ثی ز ئ

هس چ ثه ئبيهبژ اه کهزت ن ز که س رۆيهبی جۆراجۆریؼهی طهی چ

ی. ئه بر" ثیهر ثۆ ب ذۆت" "الڕت ث" "رذظ ف ک؛ "ط رۆيبێیی

ئبطههتی تی ذۆیههب نهه ی تبیجهه زاهه و ز زاهه و ر کههبو ر هه رۆيببهه

کبی جیههب سیههس سيبهه يی ثهه کهه رۆيههبی ی . ثههۆ ێهه ث زا هه جیههب

تی ێیهشی ڵه اڵتی ێز فیهى ذه ت يی کزا . رۆيبی ز رگێڕزرا

ی ثهۆ ک ی کۆيۆیظهتی زژ رۆکه ۆی ب ث يیؼی رۆيبی طێ. ثززۆت

. ی گیزا ثاڵث ر ث س طبڵ ث ی چ يب

رای تزی طههه تزی ثهههبع یظههه ذۆػ نههه ثالگهههب زییتهههزا کههه

ی سۆرثهه کبی ث یهه ثی ز ئ ار ژيبر ػههێ ئهه اڵتی ئرپههب زێتهه رۆژهه

تی کهههبی حیيههه زرزرێژ طهههبڵ رگێهههڕزرا نههه بی جیهههب ک سيبههه

ی حیشثهی زژ ثه تی ثێزاه رایه کلبر تسی ثنغبرطتب رێج کۆيۆیظتی ی

يههزۆڤ يههبفی کزز نهه رگزی رذبی ثهه کههزز ژیههبی ذههۆی تهه تی ز ڵهه ز

پهههههبک تێیۆػهههههبی کب کهههههزز. ثهههههۆ رێشنێهههههب نههههه ی طیبطهههههی ریفۆريههههه

242شێعری ژنانی جیهان *

تی زێهکڕاتی حیيه نه 1992زا طبڵی رێی ئبسازی ی ن بطب يبسیی

کۆيبر. رۆک جێگزی ط زا کزا ث زای ثڵغبرطتب ثیبت تبس

طهی ڵ ػێعزی ػبریزای ب گ رارز ن ث ػێعزی ثالگب زییتزا ث

تز ػهێعزێک نه و . که یه رچبی کی ثه ی جیباسی ثبری زاڕػت ذۆی ن

سي ق ئ س ی زیبرز نی گێڕا ح ی زا ػبریز کبی ئ ي ر ث

کههبی ي زیبرز فی ثالگههب ثههۆ زیههب هه نظهه کب ثههسا. رایههی ف ی گؼههتی

ڵهه ڵ کۆي گهه ی نهه ههۆی ئهه ثۆتهه ئیظههب طزػههت زار ثهه ههسی پێ

ژێهز ه ذ کهب ز فی زیبرز نظه ری ف ڕ ثهی که ر یی ػێعزی ثهلێ ز

تی چهۆێتی ثه چییه تای ثمێی پزطهیبر نه کی تز ز اتبی پزطیبر. ث

ر گهه . ئ ی زاگیزکههزز ػههبریز رێی ثیههزی ئهه ػههێیی سۆری هه ثهه ث

رییی ذهه تههز نهه ق کی س ی ػههێ ثهه طهههی ئهه ػههبریزای ب تبلێههک نهه

سيهههه ئ نهههه کب ئهههه طههههی رۆژاهههه ک تبک سيهههه ئ پزطههههیبر نهههه

پزطههیبری ی ئهه کب پزطههیبر ههس ی ثیزي گتهه پزطهه ثهه کب ز ی ئیظههبی

يههزۆڤ یههب ک نهه زا هه فی نظهه کی گؼههتی ف اتبیهه ک يههزۆڤ نهه يزۆڤهه

ی ػهێعزی ئه هۆی ئه ع ثۆته ر ئه ت. تبیجی سيێیی يزۆڤب ئ

ع یه جیباسی هسێک جیهباس ثهێ . ئه سيی ػهبریزای تهز چب ئ ن

ی ػهێ و نه يی زێه ه ره هب ػهیعزێک ث زا که اتبیبه و نه

ت ثه ثبر طهزڕزۆگی يهزۆڤ . ثبص ن ێ زا ذۆ ز ػبریز رثڕیی ئ ز

زا ههبگل کی ێمههی یهه ی گێڕا چارچێهه ڕی جیههب نهه پهه جیههب ئ

که . ثێیه ییه پبرچه ک چ ثی يزۆڤ جیهب ثهێیی ێمهی ی

* بالگا دیویترا 354

ي ههههههه کهههههههب ثههههههه اتهههههههب پزطهههههههیبر رزا ک کۆالژێهههههههک نههههههه

ت ثبر ب ثێک یب پزطیبر طه . ثبص ن بت پێک یب گی گبڕ ر

ست زڕزۆگی جهبری ایه ری ذظت کی زیی الی ن ت ثبث ث

ثه . بی لرطهبیی ڵگزی ئه ذاست ک فی سيبێیی ا ز نظ ی ف گزیب

ێمهههی هههبث . پبرچههه ک رثڕیێیهههی ی ػهههک ز ث ػههه چ رثڕیێیهههی نههه ز

گه کهب. ر کب پچهڕ پچهڕ ئبراطهت زا پزطهیبر ل ز ػبریزی ػێعزێیی ا ح

پزطههیبر ڕت. ئهه گهه زا ت ػههێ اڵيێیههی تبیجهه زا ثهه ع پزطههیبرا نهه

کبیؼهههیب و پزطهههیبر اڵي رز و يزۆڤهههی طههه رز ثههه ذبتههه زڕزۆگهههی ز

طههههۆراغی چهههه ی ز ساهههه ر فیهظههههف ثیزي ثههههۆ ذێهههه ێمێتهههه ز

رڕاط ط ی ێس ک اڵي ث ر اڵيێییؼی گ ی. ػبریزێیی ا ئ ک ل ز

ثه ڕای زثهبر گه پزطهیی زثهبر ر نه ذێ ک گۆڵ یی ث گزت

یبس ثیب. زا ث زای اڵو

ک ثۆ کۆی ي ق ث کبی تز ز ری ثار یب ط ر ػبریزی زیی گ ئ

لهی ثهۆ ز رکه ئ ساه ثالگهب ئه ری ذۆیهب ز یی ذێ ی س کزز ر

زت ئه جهزی ذۆػهی ز ت کبتێهک نه به . ت لبیم یی کزز ذۆی ث

نههه ههس. ئهه ڕ طهه تبک تبک زت ذزێههک ییههه نێههی ز ی ئهه ذههز

رثاڵ نه کی ثه زیبیه ع نه ػه ر ث ع ه سی ث چ زت ن ئیظبێک ز

ی ثههی ذههۆی ثهه لی ػههی راطههت ث رچی ئهه گهه . ئ ههبت اتبکههب پێک

طهتێک زێته ز زر ک يهساڵێک نه ازا هبیی ته ر نه سا ک ز ػ ث

کبی تهزی جهز ػه ث ثی ه یب حبػهب نه ته زا ع اڵو نێز رچب. ث ث

244شێعری ژنانی جیهان *

گهزت. ػهبریزێک رچب ز ثه رێک ثۆ ث نه گ ک ئ ایغ ڵی ئ بکب ث

ت ثههه ثبر ػهههک طههه ث ث ذهههۆی ههه ت ثههه ثبر رایێیهههی ئهههبای طههه کههه

ت ڵجه هبزا. طهت ز هس ثه کبی تزی جیب ثۆچهێیی تهبک ر زیبرز

الیه فی نه نظه یهی ف ثاڵگب زییتزا رایهی ا رێژ ن جگ ث ک

ت بهه طههم ت ػههبریزای ب ر نهه ر. هه ذزاثێتهه ػههبریزای زییهه

کبی يه ر کهۆی ث که یه ک ػیجۆرطهیب طهێیی سی ذهۆی ک گ بڕ

ب ثههۆ ذظههت ر هه پزطههیبرا ت ثهه ثبر ثههۆ زا طهه رذب کههزا تهه

جاه ڵ يتبه یغ ز ئه که ذهۆڕا ییه . ن ری جیبێک زڕزۆگی تبس

ههب ػههێعزی زا هه ػههبریزای کههرزیغ (. نهه تز اڵو زڕزۆگههی جهها ثهه

رسی "طههبسی بطههبس"ی يبيۆطههتب . ػههێعزی ثهه یهه يب اڵییظههێ زڕزۆگههی

یه یز ئ کب طه تی ث ز چیی پزطیبر ن ک ی ا پت ػێعز ێ ن

ذبته کب ثهۆ ثه ز ر ػهیب گه ي ئ کی نێهشا ه ک يبيۆطهتبی ک

ڕی ڵی زای ذظهت ثه ق بزاته زا اڵيێیی يتمه ئبکبو اڵو ن ر ث

ر: و ذێ رز ث بتذ فی ز نظ کی ف ی کبی ث زڕزۆگی ئییب

و یب یى(. ک ی تۆ ثمێى ي چیى ذۆو گيبى تاى ث چۆ ز

رۆک فهههۆڕيی هههب تهههای ثمێهههی ػهههێعزی ثالگهههب ثههه زا ز ئبکهههبو نههه

ذاست. کی جزاع ز ی ذێس ػێ جزای

* بالگا دیویترا 356

‌ دا کاى ضت د در راکرد ل

ي ػێک ن ث

ريبزا تی گ طز ح او ن رز ث

. تی تبی ئ ع ن ث ث

ي ػێک ن ث

ی ربک ڵ کبسی گ ثب ن ت

ری ذنیبکب. ذظیزی طێج او ی رز ث

ي ػێک ن ث

ثبڵی فڕی پڕ پڕ ن

رزی ئبطب. ػیب ػی ذۆی ن ث ی کزز

ي ػێک ن ث

چبی يساڵێی ث ؛ لی يی راطت

کب ر کۆچ بڕێی ثبڵس

زا ... کب طت ز زر راکزز ن

242شێعری ژنانی جیهان *

‌ ێژێ پێع

زرت ز الو ن ژايی ک

کزازا ڕا طبتێیی چب راط ن

گزيێ ع ز لی راطت

زا ر ػیزای ط بری ث ثبرای ثک

ذػێ ع ز کبی ت چۆي

رچب ط ر ژر ث ر ث

ثشێ جێی ذۆیب ز کبیغ ن رز ث

ػێی کێظتبی ذۆیب ر رکبو ث

ک رز پۆپ ز کبیغ نك زار

طتێزا رۆکی ئ ث ر ط رازاػت ث ز

* بالگا دیویترا 358

ت ر ن ط پؼیێ کبیغ ز گڵ

ريی ثب ی و ػ ز زا ث يبع ط ن

يیظب ڕێ گ کبیغ ز ثبڵس

ک ۆل طبس ز ط ک ن ی گۆرای-زسکیب ث

ث کبیغ زرس ز گۆڕ

تبڵ چبی ث لڵی کبیغ ث ر ط نه ک

و زێ ز ک ژايی راث

رس ر ر ط ی ذێێییغ بڕژێت

الو ذؼی ک فبث ر تیغی ػ ث یب ن ت

کب. اڵت ػک يبر ز ڕێت گ ذێ ز

242شێعری ژنانی جیهان *

‌ کلیلی ى ب

کهیهی ت ث

ي زا ثی کب گلب ری رکێک ث يیظ ز ز

براکب ک کهیهی ئطتر ث

ي زا ثی ری زیبی ت کێک ثر يیظ ز ز

کهیهی يطیمبی ثالێی ثبخ ث

ي ڕزا ثی پ ری ئ رکێک ث يیظ ز ز

کب ر رذۆع ک کهیهی ذنیب ط ث

ي زا ثی ری زڵ رکێک ث يیظ ز ز

!بطڕت! گی ێب ژ

* بالگا دیویترا 362

کهییی گزیب ث

ي زا ثی تی اڵی ی کۆي ػ ری گ ثرکێک يیظ ز ز

ریش کهیهی غ ث

ي زا ثی ری طزػ رکێک ث يیظ ز ز

ت رک کهیهی ط ث

ي زا ثی ری ذت ری ث رکێک ث يیظ ز ز

کب ڵێ ث ػبکهیهی از ث

ي ری زابتزا ثی رکێک ث يیظ ز ز

!بطڕت! گی ێب ژ

کب ثێژ ر فیهظف طتزا يج پێى ثمێ ۆ پێغ ز

کهیهی ث؟ ی کبي

252شێعری ژنانی جیهان *

کای بر، بری ک چۆى ب

سيب چهۆ ێؼت ک

يۆ طت رکێغ بز ط ط

زا کب ززای ػ ح ن

يۆ ث ؟ طت ز

ظێتنێ کب ز ػ

ثز ک چۆ ث

ثزیی ذۆی...

کی زاذزازا ی رک ن

* بالگا دیویترا 362

کب کی ن ی ی لڵپ ک ت ریظبن

زا ذێی ذۆی ن

زا. لی يی ت ز ي ز ک ن ی گزي

تی زژی ذۆی

گزت ذۆی ز تسی گبس ن ث

ثێ ا ز گی ر ز ث

کب پؼ ززا ن

چۆڕت! ز سيب ذێی ن

252شێعری ژنانی جیهان *

‌

ر گ ئ

ڕێی کبتێک ثگ

- ڕێی ر ثگ گ ئ

ڕاێ گ تب ئێظتب ک

ثیی. تبڵی ذۆت ز ػێی ث

ث یب ز ي رێگبکب زرێژ

ئبطۆی جۆراجۆر ر ث

ث . زاذزا ز تۆی یب رێگبی ئ ت

-اليی طاڵ بطیبی تۆ ک

-نل يبت ي

ثیظتزت. بيۆیی ز ث

* بالگا دیویترا 364

ژرت ێی گب ز طبر ري ػ

ر رث ز ی ڕای بع ز

زیتزا... ذ کزا ث رايۆع يبڵێیی ف ڵێی ن ر ز

ک ط ز کبیؼ لبيی

تبڵ ێی ثػ ث

. ی جێیب گۆڕا ػتب زا ن کب کتێج ن

ی گ تۆع تێس ئ

ي ػتێک گۆڕا

تۆزا ی ئ ک يبڵ ر ن ک یغ ئ

زا ي جیب ڵی ن ث

سۆر طبکبر طزػتی

ا ئ ک پڕی ز

. پێغ تۆ پڕت کززثۆ ی ن ػێ ئ

254شێعری ژنانی جیهان *

‌ ڕ پ ڵ ئ گ اضیای ل

ا ػیبر ڵاڵزا ت يی گیب ز ن

زا ڵ ز ي ێش ث

ێسی ثزی

ک ی ث بارێک ث بڵ

رسیێک ث ن ت ث ب ت

ڕت. زڵى گ کب تزص ن

زا و زڵ ز طت ث ز

زا طتى ب ز ن طبرز ثۆ

زیبی تز ئ زا ثززيیی ڵ ذۆی گ رح طک ن

رگى ثیب. تب ئبػبی ي

طتبر ر ک پ ر جبرایغ

گزتى طتی ثچک ز ز

ثزز زا ي ز ڵ ذۆت گ ن

* بالگا دیویترا 366

ی ڵ ژی ئبػبو ثی گ تب ن

ڕت زڵى گ کب تزص ن

ػێتب زێى ث

ذبيۆػ رێ ثۆ ئ

کی يسااڵ ی يتب ث

ي چی ر ن ی ث ػێ ثۆ ئ

و ک ریجی غ ط ث ثب

رگیش بێمى ئیتز ي

ڕت. زڵى گ تزص ن ک

252شێعری ژنانی جیهان *

‌ رێگا

ر پێؼێهى ثی گ ئ ی تزطى

ک گژ گیب؟

طی ذۆڵی پێؼێم کزا چبر

رێگبی ث ث

رۆیؼت...

* بالگا دیویترا 368

‌ تاا

تابو ێس ث

نێى ثظتێ یچى یی

ژێى چی ثؼم کیض تزطی ن ن یچى یی

و ػبری ثس زا ح گی ز ث ن یچى یی

چب زای ثج کیض تزطی ن رتبپ ن یب ط

طتى ذۆف را تاى ث ز

کبی جیب ي ثبی ڕی رث

کب تس ی ثبی طت ئ

ذار. ر ي زاثێ ط کبتب ث ی يچی ل

تباڵ ثچ ؟ ث ی چى

و ڵ ذۆو بث گ ی ػتێک ن

تبک تێیى ثؼیێ

ثۆ ذۆو ک یی ر یچى گ

چۆکى زاثێ تب ث

252شێعری ژنانی جیهان *

ب ک ر ی ط یچى

. سلیزو ک تب کۆت

ي ئبسازو ئ ئێظتبک

ب ثبڵ ذنیبی ر ث

تابو سۆر ث

ي ػتێک رێبی ئبيێش ثۆ ن

تۆع زیب! ئ

رچی سیبتزو ن ثظتێ

کبى زای. چگ سیبتز ن

ع ک ي ز ئ

ذۆو ن ثؼۆي ىطت ز

يمیی ذۆو. ثی ث تۆ ز ئ

* بالگا دیویترا 372

‌ ی هي قی راضت

زا ي ژیبی ئ ر ن گ ئ

پیبێک ثث ذۆػی ثێى

کبى ريبی سێڕیی ثظی ر ذ ث ن

ػى تزئبطبی ن ی ر راي ث

بطیێیی طمۆکى( ي کبرئ

یبڵ ذ ذۆع ات ک

ذۆع کزز –ثب –ی لی راطت زڵی ث

ر جبر بجبرێک گ اڵو ئ ث

ر جبرێک یب

پیبێک ثث ذۆػی یظتجێى

تى ف ر ذ ث یب ن ت ث

بت بزیبر کت ن

تی ليزی ف ػی ذ چ ث

ئ ای ک

ي ذۆع کزز ئ ی لی راطت زڵی ث

کززو. سی ن ح یسارا ئ

222شێعری ژنانی جیهان *

‌ زهى ئ

ت يب ک ی ێبی

ی يێژ ػیۆیب ث ژ ج ي ن

ث فز تب ز ي ػتێک ت

سای ريبی ز ث ئێ ع ک ئ

فز تبتز... يا ت ن

تی ۆطتبیز

بثبو

اڵت ط ز

ت رک ط

ث ساڵ

: يێێت ز گز ترت ذۆ ػت یب ئ ت

جێی زێم . ی ث ئ ی لڵی سايێک ک یؼب

* بالگا دیویترا 372

‌ تای ر د بێ

یێی ڕای طج چب

طتب ڕای ی چب

اڵو ث

. گ ر

زا بذ ی ا ن ڕای ئ چب

ڕا بث گیب چب س ط

ڵپزک رز تبک ث

ذب. ر ثۆ ذۆی زرسی تێس

رزیغ بچبر ث

زا ز رێی پ

تبی ر ز ث ن چ نێا نێ

را ن

پؼیت. ن

222شێعری ژنانی جیهان *

کاواى بۆ بیر

کبب ثۆ ثیز

رسایی ی ث تب ئبذزی راز

ر ثڕ... تۆی ی چی ػر

رثڕی ثۆ ز

یی ی ػبرا ک زایی راز تب

ت لفمی ئبطی ی ئبطی ح رز پ

ثۆ ثشت

رۆيب ی گ تب ئبذزی راز

س ػی ک چ طهنی ن

* بالگا دیویترا 374

یباڵت ثۆ ذ

ر ێؼتبع ێش گڕێییب تێساث گ ئ

ر ل پ ث ی ث ریبیی ػر ث

سا ف

طبو طری ث ث

تێی ثگ ی ک پێغ ئ

ثی ت ز ن ئێ

ػب زر

.. ی ک ز ثاڵی ذۆيب ی ن ی ربکبیی ث

224شێعری ژنانی جیهان *

دا یێکی تاز ضچی ئ ل

اڵڵی ذێ طتی ػ یێیی ت ز ر ئ

رست طتی ثه ی ز ث ئ

سێ گ زا ز ذێ کبی پێؼ ن ی ي ئ

رز گ کی ث ی ثش ئبی ث

ر پؼتی ثۆ ط ر زازێێت ل ذ

ی تزی ئ يی زايی تبلب ک ی

: ی طتی ي ػێێک بز ن

گبت . و ز زر زا ک ئتثطێک ن

زا کی کت پڕیغ ی رس ت ن

سار ط لژثی زی ب ن ر

* بالگا دیویترا 376

. ی ػی ئبسازی ک ری تبا بس

چ ثبس ث ز ذۆ زر ک ن ی ژا از ئ

ێی ز ک لمی پێی ػ- ر ف ط ئ

ی ئبيبز جهی گۆڕا رگ ث ي ی ک ػێ ئ

ث یێک کۆ ز ئ ع ک کبت ئ

يی زای ک رێک ن ل ذ

زا یێیی تبس طچی ئ ن

ی ئ ی ک گ ز تۆع ت ئ

- يب کبی س ار ئبط ن

تز ت سا ت ثێتاو کبژ فڕی ث رز ث ث ز

222شێعری ژنانی جیهان *

داگیر کردى

بي چۆڕێ رگ ز ي

زا. زايی رای ی ن ئ

ژا پۆنێک ن ػ ث

رسگبری

طتى ر ط ي ک ێزع ز

گزو ز ذی پ

ت ژیب. ل ث

زارو ي زار ثێت ز

ی ي. ثێت ز يیؼ ثۆ

بتا زاگیزی کب ص ک

زا رگ بيربت ي

رک ڵی یب ئ ث از ث

زا فز ت طتی تباجبری یب ث ث

رلبو ط ئ

ذب. ر ز ز ي ی ئبسازی ئ ڵگ ث

* بالگا دیویترا 378

ڕ رب

ک ری ی راج زایؼت ث

کی ر ذبڵی ط ت ث ثبر زێی ط ز

. کزز ث - کی تز الی ن -ر گ ئ

ثێژت؟ ز لی كی راطت

گی ز کب یب ث ػ

و رای یب ز

ط یب ئبيبژ ز

کت ئبرايغ یب زڵ

زری یب شییی

یؼی ک زاز ڕی ی رث

ذۆيب پؼ ن

گیزا کزت رذظبرێیی ث ث

لی کی ذێزا ثۆ راطت ی ئبيبژ

ی. ز ػبر ز کی ح ر ذبڵی ط ئێ

222شێعری ژنانی جیهان *

ذی پێ

کزز ي ػتێیی نێک ێمێیی طری

ی گزت زا ػتی تز ث

ی پێظ ک کۆیه نك

کب. ط ز ڕا ثب ثبرا ن

یبر ت ک پن يبطی پ

کب پۆن ی ػ گێژ گب ن ز را ت ر ن

بر ک طتزا ث ث ریب ز

گزت ذبکی تی ئبيێشی ز ڕا ن ن

زا ب پێظتی ژێک ي ن

بط را ثزی الاس ز ن

کبب بزیبرتز س طر چ

رثاڵتز. يب ث یبیی ت

* بالگا دیویترا 382

ک ڵ ضت ب

کێؼ رز رۆژی گیزا ط

کب فزی ث ێا يیه ن

ڵفڕی بتا ک ی ک چۆنی

زا زڕی ێ ئبطب رساییی تێم ث ث

گزت ی ۆڵ رێگ ی ط ڵ تۆپ

ی ئب ری پڕ کمپ گ ن

زا فزای ی ث ر س ط ع ن کبی ئێ گب ن

طت ز ڵ ی کۆت سلیز گی ذزي ز

ی ث رثبس ی ز ک رێگ یب ی ت ثۆ ئێ

سیسای طپی سطتب: ن

زا ثی. سی ئبسازی ث ن

212شێعری ژنانی جیهان *

کب: رچب ط

ػعز سب جب اتؼبرات گب تزا (1383 ه حظ ساز فزیس 1

2_ www. shabestan. ir

* ئیذیت ضدرگراى 382

‌‌ویی‌‌ی‌ک‌‌ویشتماو‌ئ

‌والود‌ی‌شێعری‌وێی‌ضئێد‌‌ف‌ي‌وگی‌بستى‌ضدرگران‌پێش

212شێعری ژنانی جیهان *

طئێسی نه –السی کی ف ی يبڵ ث ن 1892ئیسی طزرگزا طبڵی

ی رطهیب کبته ذتی ئه ػبری طێ پێتزسثرگ پێت سی ن ب چیی يبو

ثی زایههک ههس يبگێههک پههێغ نهه ی "طههزرگزا" چ يبڵهه زایههک ثهه. ث نهه

ی شیههک نتیهه ک ثهه نهه یهه ئبایی کبتهه ئهه "رای اال" کهه ر ئێههسی ثهه

ر طهه نهه زێیهه ذ کۆچیههب کههزز. ئهه طهه کیهههۆيیتزی پێتهه ػ "کبرنظههیب" نهه

اڵو ئێهههسی ذۆێهههسی تج. ثههه ڵیههه الهههس رطهههیب طهههری ێههها ف

ا کزز. پێتزسثۆرگ" ت "ط تبیی ذۆی ن ر ط

ثههه ثبرییههه رذۆػهههی ئبسا يێزيهههساڵی تػهههی طهههزێزگزا ثههه

رگ يه زا جا1923طهبڵی ی نه کبته ژیهبی ذهۆی تهب ئه ي سۆرتزی ت

ژیب. کب ز زار تی طیم ی تبیج ذۆػرب ث ن

کبی زاههب ػههێیی سۆری ػههێعز ر ث طهه ی ػههێی نهه ک ی ذۆػههی

رگ يه نه ی ی ثزیتی ک ی ذۆػی ن کبی جگ رۆکی ػێعز ب ب ر

کبی ػهههێعز اڵو جهههبری ایههه کبی ذهههۆی ثههه یههه گی کمۆڵی تههه هههج زڵ ر

. زیههبر ژیههبی پێهه ی ثههۆ ئهه تههێژێیی یهها ػههبزی نێههرێژ ثهه نهه

رپب رذی ئه ڵ ػهێعزی بچه گ سای ن سی سيبی ز "طزێزگزا" چ

ث. ئه زا بطهیبی ه کب کب ئییظپێزطییظهت يجنیظهت ت ط تبیجه ث

–ػهبریزای طهئێسی کبی گزپێهک نه زیبر ر رذظبر کێک ث ن ی

ی ثیظههه ػهههێاسی ز ڵی طههه ی ههه یههه تبی ز ر طههه نههه الهههسی کههه ف

و ئه زا که کبتێهک یغ نه زا ئه په زا ثهز ػهێعزی ذۆیهب يزێڕیظیب نه

چب کزا. طئێس ر طبڵ زاتز ن ز ػێاس

* ئیذیت ضدرگراى 384

کب" بی"ػهێعز ػێعزی "طزێزگزا" ث ڵ زیا ی ثاڵث

زا زێته يێهژی ػهێعزی طهئێسی رزاێیی گزیو نه زا ث1916طبڵی ن

ژيبر. ئ

طههێیض –یساراهه ک ئ ێی ههێی زا طههزێزگزا هه ػههێعزا نهه

طزػه پهبرای ثه طتی ث ب ر یباڵی یؼتی ئیؼڕالی ذ تێگ

یهه رزث ی ػههبیبی ن . ئهه چێژ ێههب کههزز ێش ثهه سيههبێیی ثهه

نهه رثڕیههی ئهه ڵهه ػههێاسی ز زا ز ک یهه ت ک چههۆ نهه ر هه کهه یهه ئ

کبی ذهب ػهێعز ثبری فۆڕيه ن السی جیبی ف–ػبریزای طئێسی

ػهێعزی زا ثه رج طه ثه رۆکیؼه ثهبری ب نه فۆڕيێیی بيۆ تهبس

. ڕاکێغ پڕثبیری کزز رج کی ط ی رپب ێیبری يی ئ رز ط ئ

ی پهه زای ئهه يهه يهه ت رگ ثهه يهه رچی جا گهه طهزرگزا ئ

ر نه اڵو ه زا چبالک ث ث ثاری ػێعز زاێب کی سۆر ن ی يب از

ی ػهێعزی ذبه ع کتێهت زذهی پێؼهی يی ثه ر سی ث زا چ ع کرت يب

1925تهب 1916طهبڵی ت نه که رز ز ک که ی ػهێ . ثه طئێسی کزز

یب پێهی طهبڵی ثاڵثه کبی ثه . کتێجه ػێعزی ثاڵثۆت ڵ ع کۆي ػ

: ثزیتی ن

( 1918تی طههههههههههههههههههههێپتبيجز رثهههههههههههههههههههه ( ث1916کب ػههههههههههههههههههههێعز

ری ( طهههههێج1919کهههههب ثاڵ پزع ( رایههههه1919گڵ طهههههر پێؼربی

ئهه (. زایههی کتێجههی اتهه1925 ییهه ی کهه یؼههتب ( ئهه1921زاههبت

. رگی ثاڵثۆت زای ي یی ی ک یؼتب

214شێعری ژنانی جیهان *

گزا ثه ذه ی ر سۆرثه "ێهظهییی" ثاڵثه کبی ن کبتێک ػێعز

کبی گزی ػههههێعز یب الیهههه ر کتبیههههب. تهههه طهههه تههههسی ێزػههههیب کههههزز

ی ثه کبی ئه ػێعز بی "بگب رانظی" ث ک ذبتێیی رازییبڵی ال ث

ک ی ی طههی يهه ت بطههبس. ئیههسی طههزرگزا نهه الههس ز ػههبریزای الی ف

گی تهه ثبرییهه ذۆػههی ئبسار ژاری ثزطههێتی ههۆی هه زا ثهه طههباڵ

ک رگی ژیهب کهزز. پهبع يه يبڵئبایی ن تبڵی ئبسار ڵچسرا ث پ

رز الههس طههئێس بطههزا رز ی ههێی ػههێعزی ف گی ثشتهه پێؼهه

گیز ث. بثبگی ئیمهیى

ص هبتا زت: "ی ک ئبا ز کبی ذۆی ڕ ػێعز ي طزێزگزا ن

کبى ت ثمههێى ػههێعز اڵو بيهه کبى ػههێعز. ثهه ثیههب طههزا حبػههب نهه

لهبڵجی يه کب ثر رثشێ طه ػهیعز ێهست نه ڵى زا ي ی کێؼیب

یب نههه يههه تههه ی کههه ئبکبيههه ئههه ت یؼهههتي گ جۆر و ثههه کهههێغ زار

کب ێهه ػهه نهه تایيهه کهه فڕێههسای کێؼههی ػههیعز ثهه زا اتهه ههبیی ر

ثیزت. یبززاػتێک چبیب ن پی ک چ ث کبى ز رگزو. ػێعز ڵک ک

ت ثهه رفهه يهه ز ثمههێى کهه ثهه ز کب رۆکی ػههێعز ڕ ههب يهه اڵو ن ثهه

هههو ر یهههێ گززکهههۆ کبتههه ی هههۆع ز ػهههت و ئههه ز سو ز ئهههب

کبی ذهۆو یه تابیی که ڕای ذۆیی ي ن ث ری ثسات . يتب کی ڕی

و. ک ي تز ک چیۆن ڵبگزت ذۆو ن . ػبى ت زۆسی

* ئیذیت ضدرگراى 386

پاییسیرۆژی زاڵڵی

رۆژی ساڵڵی پبییشی

ر پبتبی سێیی زارطتب ط ذؼب ن

ی زت ي زیبزا ثش ری ث

تێی نێمی ذ ث ی ئباتێک چ ذۆػ

زار ز يبػبی گڵ يبس ن ت تێز ن

ژيبر ئ رت ث ثب ط سیغ ن تبجی طری ر

ئیتز زڵی پڕ یی رۆژی پبییشیی

کبی طبرز ث رثشێ ط گطت ئ

زا ذنیبی ن

ثبر. ر زاز چب فز ث کبی ث ی طپی که

212شێعری ژنانی جیهان *

هي

ي ثیبیى

ریب زای کبی س ژێز لرطبیی ئب ن زا ک اڵت ن

ڕا ز تێى ی کبی ی تیؼی ثبس تب ث

چۆڕت ز کب طت ز اع ن

زایک ثو زا ن ذظیزی ی ڵێ ن پێى ز

ی رذظبرێیی بطیب بثیى

ڵسرا ثۆ ث گۆو؟ رزێک ثو تڕ زاذۆ ث

پۆپی ذۆو؟ ک ثو لرص ثۆ نك ی زاذۆ يی

ژێز زارێک ن نێز

چزپێ زا ز اڵکبی گێی گ ثب ث ک

ا ێظتبوڕ چب

و؟ ر ک ط زار ی ذشی ئ طت ج چۆ ن

ی کبی رسایی نم ث ت ن ي ز

ی ڵ زک ئ چب ثجڕي

کب. يب ز ط کای یؼتبی زای ثبثی ذۆي ن

* ئیذیت ضدرگراى 388

ی ژى ئێو

س ث ی ی س کب پێب ث ژ ئێ

ک ر بر گ ث پزطی چی ن ز ثبریی کۆتز ن

بڵێی ر ز ث ػی رتی ط ن کبب ن ثبطی ئێ

زا تبیغ زاچۆڕای ن ئێ

ڕێی گ س ێبزا ز ػێ پ ث

یظ ي پیبێیى ذۆع ز ئ

ث... ی ػتێک ثڕای ث

بت تبڵ کی ث یگبی رۆژێیی طبرز ث

ژێیی لرطیغ رۆ

ێمی ػیبسث رۆیی لمی ت رايۆػی ػ ف ک

... ن –ث زایک رگیش ن ک –و يساڵ ئ

212شێعری ژنانی جیهان *

فێک بێ ریک ا خ ک ا غ

1 فێک ث ریی ا ذ ک ا ػ ريب ثرۆ گ طتی ي ز ن تی ز بری ن طتى ذێی ث ز طتى ثگز ز

کبى ثگز ی طپی ثبطی ... کبى ثگز الاس گی ػب زڵت ث یز ز ط ػ ک ئ ێیی ێک ػ ر ػ گ ئ

. ط ثیززثبی ر طیگی ذۆو ط ری تۆو ن لرطبیی ط

2 ی گڵی ئ تۆ طر

ب يساڵسای طپی ي ذظت ڕت ڵگ ریک ث طیض ذ کی گڵی ئ طر

گزو. کبى ز زاگیزطب طت ز ث ۆڵی رایی ط ک ث ی رکزز ڵ تۆي! ط گ ن گزو ز ری

* ئیذیت ضدرگراى 392

ري ب ط ی ن تبج ئ . زڵى ذار کززۆت ر ريی ث ی ط تبج ئ

3

ی ذۆيى زی ر گجبر و ک ڕۆ ثۆ ی ئ

رسی بطی ن ز ڵ

کبی لرط طت یب ز ئێظتب ت

و ک ز ط پ کبى طک ر ثبطی ط ن

ی پبکى ڵ ی پڕ سای ثش

ر بت؟ ط و چی ث ی ژب رسا رث ئبسازی ط

کبی تس یب چگ ئێظتب ت

و طت ر ج ط ن

رست ن ز ڵ ریی ذ ک

و ک ز ط پ

لی لی راطت گی ر ئێظتب ز

ثیظتى. کبب ز یب ترت بطیذن ن

222شێعری ژنانی جیهان *

4

تۆ گڵێی زیت

ک زۆسیی ی يی

ک زیت ی کبی

ک زۆسیی ریبی ز

ژێی زیت

- ێیی سیست زۆسییرح

ڵی تۆ بيێس ثی. تۆ ث

* ئیذیت ضدرگراى 392

ڕۆیی ژێ ئ

ى الی رێیی ث ي ژ یى ث

و یب ثڕیبرێیی ثێزا ي يساڵى ذبشاز

تبێیی طر ی ثش ي تیزێژی نێ ث

کب يبح ت ث ی ي تۆڕێک ثۆ يبطی

بي ژ ذۆػی ک" ث ی ي"ذۆػی

ت تێساچ رێی ر گبێک ث ي

طتی رث ئبسازی ط ر ي ثبسزاێک ث

گێی پیبزا ی ذێ ن ي طزت

ع گی زاکؼبی ن ت يبحی رح زڵ ي ت

ػتێیی ت ي رێێی ث

ع ثشۆس ي ئبریگێیی گ

ک اڵو ت ث نزف ي چۆيێیی لڵ ث

ي ئبو ئ ي ئبر

زا سی پی ن

راط

گزت ث

.ئبساز

222شێعری ژنانی جیهان *

کای ئێو خغک

کبی ئێ ذػی

جهی ئبڵ ااڵ ث

طتێ کبی ث رز ث ر گبػ ط طتب ن

ڕێ چب و گۆرای کت ز ث

ی ئێکب ذػی

ڵێ گڵ کبیب ز يجیه ای ب س ئب ث

بڵێى ذبچێک ز کبى ن اڵو ثبطی ي ث

گێڕو ػی ز

س بطک ثو کی ط اڵی ک گ يێک رز ط

رسایی ػیی ئبطبب ث ئبێشا ث

ڕی تێپ ب زڵ بکب ن و ن ػؼیزێیی ز ز

کبی زاگیز کزز ک نێ تی رک ط

ثبی ث ی يیز ب ئبێت یی ئ تڕ

ػیبس رحی يی تێک ک

زا ێمى ت ی ن ػب کی زر ی طتێز ئ ئ

ێؼ ک ج ی زرگ يی ن یظی گی و ز ز ث

ث. بی طبرزی سطتب ک

* ئیذیت ضدرگراى 394

هیي گڵی پاییسی دا

ي زایی گڵی پبییشییى

زا راژاو ی بی ب ثێؼی ن

طتبو ک کێؼیچی را زا يبڵ ر ثبی ػ راث ث ن

کب طر ثمێظ

. يبیب کزز ر گۆبی طپیى ط ط ن

ي زایی گڵی پبییشییى

راثزززا. بریى ن التزی چزۆی ث

ػی زایی گڵ زژار یی چ ڕا ث ڵگ طیض

رچب ث یی بتۆت فظب و ػی ئ ریبچ ي ز

ی زڵی بیی يززو ثیظت تزپ

رگ ئبط تی ي ر ث گیبی ي پل

224شێعری ژنانی جیهان *

ي زایی گڵی پبییشییى

کبی پبییش ێزطت لڵی جیبی ئ

طتى ثیی ز کبی زر ري گ ری ئبگززا

ک طببی ری رێگبی ث یب گزت ت يیؼ

و ذ رگ زاز کبی ي ڕاس ز

ي زایی گڵی پبییشییى.

* ئیذیت ضدرگراى 396

کاى ضتێر ئ

طتى یا راز ػی ن راز ػ ک

زا ک ئبطبی ثبغ ن

کب طتێز بی ئ بس س ي ز زگت

کژێت ذػ ز ک راز ی طتێز ئ

! گز ي ڵ گب زا کب ی سایی ر ط ط تی ث پێی پ ث

ڕع کزا ثبغی ي ف

ی ػیب. طتێز ئ رز ث

222شێعری ژنانی جیهان *

‌

چااڵی ئاێ

زی!ث طپی ثژی یب طر ث ص کتی: یب ز چبر

ژیى طر ز زا: ک زڵى ثڕیبری

ی تۆی اڵتێیى ک ئێظتب ن

رگ بیگبت ي اڵتێک ک

یؼى ڕیی چباڵ زاز ڕي ر نێاری ي ط ای رۆژ ن ت

زا راثزز ری ثێز ذت طێک نێى ثپزط ئبذۆ ث ر ک گ ئ

ػێى: ر راز ط ثش ث

طت ز زر ری ن ذت ث

زرت ی ز ک ثۆ يساڵ ی ا ژێیی ال نێف ػێ ن

طت ز زر ری ن ذت ث

زا زارطتب ی ا پێبێک ن ػێ ن

کب ز ثۆ ذۆی چ پزۆچی ک

گڵ طر نێز

* ئیذیت ضدرگراى 398

ڕێ کب ز الڕێژ ک راغ چباڵ ل ن يیؼ

کب جا رۆژ نێز

بذی ئب ڕێژ ی ذۆیب ز ػب رذظبری گ

ع ر گ گڵی

رێ. ز ڵ ز ز کیض اڵکبیب ن تزی گ جا

222شێعری ژنانی جیهان *

یی ی ک یػتوا ئ

یی ی ک ثۆ یؼتب زڵى گیزا

ي ػتێک يبس ثو ئیتز یظتی چ ن

ی سێیی ذۆی ت يبو ث

یی ک گێڕێت تی اڵتێک ز حییبی

ت ن اڵتێیی ا ک

زی زێ کب گؼ ئبات

پظێ کب ز ي سلیز ت ن یؼتبێک ک

ت ن اڵتێیی ا ک

ثێت زا فێک ز ی يبو ػ ێمی زاگیزطبيب ن ت

ث ر تزایهی ژیبی ي

ت اڵو ئێظتب رێگبی ذۆو زۆسی ث

یی ی ک یؼتب یؼت ث رێی گ

* ئیذیت ضدرگراى 422

یی ی ک یؼتب ن

رزا ط ی ن ػب و تبجێیی زر ک زڵسار

؟ ي کێی ی ئ ک زڵسار

و ثزیظیب ز کب ث طتێز ئ

ی تبریک : ػ ز اڵو ز

؟ کێیي ی ئ ک زڵسار

؟ بی چیی

ثێت رستز ز رس ث يیچی ئبطب ث

ث زا لى ز کۆتبیی يژێیی ث يساڵیى ن

و بسا ک اڵيی پزطیبر

ی ر تیی سابیی اڵو و ث ثیبز

کب ڕی ئبطب زرێژ ز پ تب ئ کبی ثبطی

: زرێت اڵيێک ز

یظ زو ذۆػ ط ک ي ئ

ت. ع ذۆػ ز يیؼ

302شێعری ژنانی جیهان *

کب: رچب ط

طزرگزا ازی طهزسيیی که جهز هسارز تزجه بيهسار بصهز -1

Nordient؛Goteborgبػز:

1383ساز فزیس ػعز سب جب اتؼبرات گب تزا حظ-2

* یطاا غیوبۆرێطکا 422

‌ربڕیىێکی‌وێ‌تای‌دي‌ري‌"مۆتطارتی‌شێعر"‌‌ض

‌رێطکایطاا‌شیمبۆ

302شێعری ژنانی جیهان *

ی ێظههتبی زی ژاییهه یظههاا ػیجرطههیب ػههبریزی بطههزای ن

زایک ثه. ێظهتب نه رۆژئبای ن ت ن ڵی "ثی" ئبایی ن 1923طبڵی

ی "کڕاکهه". ر ػههبری گهه ی ریههب کههزز کهه يبڵ ێههڕای ث 1931طههبڵی

ا کهزز. کۆتبیی سایهۆی ته تبیی ر ذێسی ط ػبر ر ن یظاا

سایهۆی کزاکه طهبڵی بطهی نه ڵ ی نیظبظی کۆي رگزتی ثڕابي پبع

کهزز. طه پ ثی"زا ز ز ی "ژیهبی ئه بيه فت ح ای نه چبالکی رۆژبي1953

کبی ڕ ثززی الپه ڕێ طهباڵ ثه28ی يه ت ات 1981ػیجۆرطیب تب طبڵی

کبی گۆڤهبر ثاڵڤۆکه طتۆ ثه. بکهبت نه ئ ی ن ی بي فت ح ػێعزی ئ

. کزز ی ػێعز چیزۆکی ثاڵ ز ذ زا ر ع زیی

ػهێعز طههی. کزز ثه طهتی ز یه يی يێزيساڵی رز طه یظهاا نه

زا 1951طهههبڵی ژیهههى" نههه ز یههه ۆی هههبی "ثههه ػهههێعزی ثههه ڵههه و کۆي کههه ی

ثهزیتی که ػی ثاڵ کهزز يی زیی ر س ث چ کتێج . پبع ئ ثاڵکزز

: ن

کبی ( يزۆڤه1963( هبار ثهۆ ثێتظهی 1954ذهۆو س پزطهیبرێک نه چ

1996(. ػیجۆرطهههیب طهههبڵی 1993تب کۆتهههبیی ر ( طههه1986ر پهههزز طههه

ی یبثههبگی جیههب ی ػههێ ذؼههزا ثهه ثیبتی پهه ث ز اڵتی ههۆثێهی ئهه ذهه

ثی ۆثێهههم بطهههبی "يۆتظهههبرتی ز اڵتی ئههه کهههبی ذههه ر طههه ێهههب. زا ز

ڵ گهه کبی ن یهه سيبی یهه کبری رز طههێک کهه ک . اتهه ذؼههی ث ػههێعز"یب پ

. کزز جبی ثێتۆێی ئبێت ی ڵپ

* یطاا غیوبۆرێطکا 424

سيههبی جیههب 37 کههبی ثهه اڵتی ۆثێههم ػههێعز رگزتههی ذهه پههبع

رگێڕزرا.

ػهێک چ ثه یه ێ کی ث یه سی ت ی تبیج ػێعزی ػێجۆرطیب ذهب

ڵیک ػهههێعززا ێههه کۆيههه تهههای نههه هههس ػهههێعز ز ی چ پهههبع ذێسههه کههه

ي هه یهه تی طههبی ي ػههتێک ک زا هه ػههێعزی ئهه . نهه بطههی ثیب

جۆرێهک ثه ذؼهێسار ته کزا ثیهزی ن کیغ ػهبریزا ی یت طبی ک

ری ي ػهههتێک طهههێج ػهههێعزی ػیجۆرطهههیبزا ههه تهههای ثمێهههی نههه ز کههه

ثهههۆ ػههه ػههه اتبکهههب کؼههه . رایهههی ئههه ر ز طههه تی بی طههه ر

ي ػههتێک ههت یهه ز ک کهه ی ػههێ ؛ ثهه زیههب ڵماڵ نهه رایێیههی هه

زا جیبه ێی ئه رن ی طه زۆسیه ن . ػێعزی ئ ت ثسۆسێت رن ط

گزت. رز پێیبت طزێت ز

که یه رثڕیهی ػیجۆرطهیب ئ کبی ز یه سی ت تبیج نه کێیی زییه ی

ی رزااه . ئ ێعزپبتبیی ػ کێؼێت کب ز رۆژا طبت رزا کبر

طههبرز اڵو ثهه ی ثهه ئێر طههت ڵیب ز گهه ي رۆژێههک نهه يبب هه ئێهه کهه

ن رچی رزث گ ی . ئ رلیب بز ثزی ط راز بیب پ طڕی ن

اڵو ثه ؛ یه کبی ػهێعزی ژب یه سی ت تبیج کێک نه کبی ژیب ی ی کبری رز

نه یمۆسێته گزت ز رز ڵک ک ی ژب ی سی ت تبیج ػیجۆرطیب ن

پێ . ط زا ز کبی ژیب ػ تزی ث ر ثچک ط رایێیی لڵ ث رێی

تی نههه کی تبیجههه یههه ش پێگ تههه کهههبرذاس ػیجۆرطهههیب ػهههبریزێیی ئب

سۆر سيه يبی ئ ر ثه طه ی ػیجۆرطهیب نه. ػهێعز ی زا ػێعزی ئ

304شێعری ژنانی جیهان *

يههه ر ث . نههه تههه ێظهههتب ۆزا ی ن کبی ػهههێعزی ربػهههمب هههس س

ئیظهبی ژاه ته ر ثبث راج ث تی ن رپزطبی زا ث ػبریز کبی ئ جیباس

. ی رچبی کی ث ی پبی کب په ی تی اڵی کۆي

زا پههبع ژیههبێیی طههبڵی 89 نهه 2112لبو ػێجۆرطههیب طههبڵی ر طهه

" ژیهب کهرت ثه ک کتیب اڵو زایی کزز ث زر زرێژ کۆچی

ی ػهێعز ذێسه ثه ر ثۆیه ر کرت ثه . " ه ث ز بي زرێژ/ ژیب

کبی هبيۆ ی چیهی ػه و فۆڕو ػێ رثڕی و ز کبی ک جیباس

يب ثهههۆ تی ئههه رایهههی تبیجههه تی ػهههێ طهههبی سیهههبتز ک گههه ر تهههبس

ئهه تههای ثمێههی کهه ػیجۆرطههیب ز ت ثهه ثبر زا طهه کۆتههبیی ت. نهه رکهه ز

هههت گههه ر ر کههه ی ذظهههتۆت ی ػهههبریزا رثڕیێیهههی تهههبس ز ػهههبریز

ع ثجێتهه طههی زییهه ذغ ثهه ثههۆ سۆر ک ص چیههژ ثهه ی ثههۆ سۆر کهه کهه ث

رطڕيب. ی ط يبی

* یطاا غیوبۆرێطکا 426

رد ڵ ب گ تێژ ل

و ز رزێک ز رگبی ث ز ق ن ت

ژر ثێ يى ئیشى ز_

بذت ت ثچ ي ز

ر ر ث ز ئ ثڕا

يژو. ڵ ا ک

ڵ رز ا ز ث-ثڕۆ_ -

ای زاذزاو ت ثي

ت ثی ت ن ر ن گ ت ئ ب ت

يێی ر زاذزا ز

ذیش ر ثجی ت گ ب ت

ی. ص ثۆ بذب رت بز ی ک

و ز رزێک ز رگبی ث ز ق ن ت

ژر ثێ يى ئیشى ز_

ۆی رزثیی بتو. ر ث

. تی ژیب رف یب ز ت ک ک ی رزثیی

302شێعری ژنانی جیهان *

ت ک کۆػی ت ثڕا ي ز

ک تۆکێک ئب اڵی زیساری گ پبػب ثچ

ثۆ ئیؼب ي يب ک س

کززثبی. رگبی ثى کبری ت ث ي ز

-ڵ رز ا ز ث_ رزو جظی ث ي ن

ر ا لرص ثى پێیظت

ثڕۆ نێز

. و یی سايی ثش ي ئ

و ز رزێک ز رگبی ث ز ن ق ت

ژر ثێ يى ئیشى ز_

تۆزا چۆڵ ن ر نێیی گ گ ۆز ک ثیظتي

ڵی کی ث ک ی جای زی ث ث نێیی گ ۆز

طێک گبی ک ی و ث ذؼپ ز ث

زا زا ث

بسای. ذۆت ػتێیی ای ن ک

-ڵ رز ا ز ث_ چۆڵ! ر نێیی گ گ ۆز

* یطاا غیوبۆرێطکا 428

زا ػێێک ثی یی ا اڵو ن ث

اڵو جا ث ث گ ر

طتی کرت کۆڵی تۆ. ر ن ز ث

ی و بک ث جز ت ت اڵو ل ثتای ثبطی ث گ ر

ر چبت ث و ن ر گؼ ز

ژ. رى ئب اڵو ز ث

و ز رزێک ز رگبی ث ز ق ن ت

ژر ثێ يى ئیشى ز_

تۆزا یى ن یی يیؼ کی ی ػێ زاڵس ث-

ع یى ر رۆژ

ال یى ث ذب

تێی زاو ی ک جیب ئ ڕێ ت ثگ رن ط ذۆػ پێى

ژر طتی ذبڵی زێ ز ث

و. ک ر ز ز طتی ذبڵیغ ز ر ث

ی ثۆ طبتێک نبسی ئ پبػب ثۆ ط

ثو تۆزا ئبيبز ي ن

نێ ط ص بیب ی ک نێک ک گ ػ ن جگ

و. ی ز طت ز ث یچى یی

302شێعری ژنانی جیهان *

-ڵ رز ا ز ث-ژرت ثێی ئیش یی

طتی برییبری یی

بگزێت طت ئ ی طتێک جێگ ی

تیژیغ ثسۆسیی س ر چبێیی ئ گ ت ئ ب ت

ي ػتێک ثجی . ک

. ڵی ر ث ک طتی برییبری ث ث

ژرت ثێی ئیش یی

طت کزت تۆسێک ن یب ز ت

تبیی ئ ر ی ط اڵڵ یب گ

ث . ک نێی ی یب ثیزۆک ر ت یب

و ز رزێک ز رگبی ث ز ق ن ت

ژر ثێ يى ئیشى ز-

ز سار ط بتاى ز

گبت ثى. ڕێی ئیشی بت ثۆ ثبر چب

-ڵ رز ا ز ث_ ی ر تۆ ثڕاو پێبک گ ئ

ڵ ي کتى ز ر ئ _ اڵ ثپزط گ ن

اڵ کتی گ ڵ ک ز ر ئ _تۆکی ئب ثپزط ن

رت پزطیبر ثی تبڵی يی ط کۆتبیی زا ن ن

* یطاا غیوبۆرێطکا 412

یی تس ی پێی اڵو بکب پێی ی ئب پێی

ى. ڵی پێجی گ بتاى ن ێییغ ک ی پێی

و ز رزێک ز رگبی ث ز ق ن ت

ژر ثێ يى ئیشى ز_

-ڵ ازرز ث- کى یی رگبی ي ز_-

322شێعری ژنانی جیهان *

غتی ح بي ضاری ک

و زای زا طار ث ذڕ ثبراێیی ث

ر بی ثۆ ث پ کتب یی جێی چی

کب گ ز تبک ی ػێعز ئ

کب ت تبیج جۆع بت طت

کب ڵی ک ث ی یتابی

کب ۆی ث ی رزثیی

کب و ذبی ک رس تزص ن

ع ال! ػ کب ن ی ئیؼتیبی زیتی ػت تۆ ئ

یب زت ث نزف کب راز ئبی چۆي

طار ث:

کب ی کبری کبری رز جا ریؼ

* یطاا غیوبۆرێطکا 412

جب ی گ ڵارت

کب ثیزکزا ن یؼب

يێؼی گی ذۆڵ کبی ر ژيبر ث ئ جۆر

ثۆ کبی کبی

ذۆػی زیی زڵط ئ

يژزا کب ئب ئبطۆ ن ر ز ت تب چب

کی زر ثۆ زابتی اڵڵ طار ث: گ

جیباسی ڵماڵ ن ذۆػی زڵ

کب طتبیؼی ثبػتزی

طتزێت ث ز ط ػ ب ث ڵجژارزێک ک

يێژی کی ن ی ژیای پ

کبتێک ثۆ ثیزکزز

ی ثثڕا

ڵک زێ ک يا رۆژێک ث ا ئ ک

ی يسااڵ ر ئ ث ن

ر ذۆيبی ئێظتبع ک

ذۆػ کب فظب کۆتبیی ئ

ی ث . کی زیی ی ع بتا کۆتبیی ئێز

کبت ثبرا نێی ز

جێ ح کب ز پۆن ػ

322شێعری ژنانی جیهان *

زا ئبطبی طبيبڵ ن

ث ثش کم ز زکب ر

زیظبیغ

کب: ػیبی ئیظب زت ک یب ن را ک ئ

جبڕا ػیۆ گبڵت ث

ری ذت ث ی ک زرگ

کب رذ ث

و ن ک گڵ

ی يساڵ کۆ

. ث ػک ز ریی ژێز تیؼیی تب ذ ی ن کبت ئ

* یطاا غیوبۆرێطکا 414

عیرێکغێعری غا غ

ی ذبتذزای ػێعز ئ

ت طتبسی را ن ئ باری ثی

ر ثیؼی یی ڵێی ث ز طێک ثۆکظۆڕ ر ک گ ئ

ص بت ک زاسز

ی ثی ط پ ز بت ئیتز کبتی ئ

ثبرت ثبرا ز یب بت چی ی

بتذزای ػێعز. ی ذ ک ئ ای تز ذشيی ی ئ

رذۆ چ ط ی ن کب ئبيبز زا ژ ی پبییشی و ػ ن

زا رکێی ثۆکض ث ک یب ن اڵو ت ث ک ا از ئ

یی" ثجیی کزت ػبۆی "زات ز ی ت ر ن

يیعڕاج ی کزت ثچی ز ک ێؼ ر ن

-ی ذبتذزای ػێعز ئ

324شێعری ژنانی جیهان *

ػبریز ثث ثۆکظۆڕ

زژاری "ریسی". حیو ث ث ي

ث ػب ثبۆ ۆی ث ث

ێسرێی زا ز ثی لتبثرب ز کبی ئ کتێجی ا ن

-ذت ثێ ر ث گ یغ ئ ئ-

زار طپی ثبڵ ی ئ ی ذبتذزای ػێعز ئ ئ

طپ ئبطب. ی ئ ی فزیؼت ئ

زا ڵ ریشی ن

ثی . ێیی ػیزی ز پیبێک ذ پیز

پێغ راطب ی ن ک يزز ژ

کب. اڵڵکی ثۆ چ ز ییی ث ک

طت . ز ک یی ب ک و ث ز ث ک ی ژێزی ز ک گڕ

ی ذبتذزای ػێعز. ئ ذێس ی ث ط ثی ثب ز

هههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههه

ر ػبۆی تزطێ

بی طهههبڵ زای طهههبڵ (کههه1883-1821ێظهههتبی ی ن ػهههبریزی زرذهههزا

ریب طڕيب. زیتیب ط ن ی کبیب زۆسی رگی ػێعز ي

* یطاا غیوبۆرێطکا 416

ر پرد ض کاى ل هرۆڤ

یز. یغ ط ر ئ کبی ط يزۆڤ یز کی ط ی طتێز ئ

. بک اڵو ثڕای پ ث ػتێ زا ز يب ر س يج ن

. ی تیب ػێی تبیج تی اسیب رت ثۆ زژای

ذڵمێ: ز ػ چ نێیی ن گ ێ

. ییزا ػتێیی ا و ک یگبی ی ن

. ئبێک زیبر

رچب زت. ث کبی طتێ ث کێک ن ی

پێغ. چێت تی ز چ ئب ث زژ ث یسرت کث پبپۆڕێییغ ز

زیبر. پزز ر ئ ط کب ن يزۆڤ پززێی ک ر ئب ط ن

ر چب زێ ث تز ن پ کب ث گب

و طبت چ ئ

کب ثبرا زاز ػ رێیی ر ن

بزا. زاتز ی ػتێک ر ک ی ئ ن ط ي

ی ذۆی بگۆڕت. ي طو ر ر

. کبت نێی ػ ئ ث تس ز ع ک ثبرا

ثشت ز جڵ ث ث ک پبپۆڕ

322شێعری ژنانی جیهان *

ک راز ک ر پزز ط کب ن يزۆڤ

الی ئ ر راط ث

کززث. پێؼتز ریب ت ک

و: ی سیبتز ثی کزز ر زا بکزت چبپۆػی ن نێز

ع یی ذ کی ث ی رگیش ێ ي ئ

يبیب راگزت س نێز

ر چب بگز. ث رێظبکبی

کبیب ت تی رێی ر کزز ن ێشی کبرت

طتبسۆت يب ئ س ن

. کزز پ یب تی ت طکبی زا گێیب

-گێڕێک ر ذبتزی ػۆڕع ث ن

طێک ثب بی یزػیگ تۆتبگبا ک

ر ث ي طباڵێک ن ی ک ط ک ئ

رگ ث( ي جا

ت. گت ک ڵ يب س

یب ت ئ گ ر

يبب ث . کی ث ی الطبری

* یطاا غیوبۆرێطکا 418

ػبێک س کبک ت چ ل یب ث ک ت ی الطبری

ثی ک ز ثبزا ػتێیی تزیغ اڵو ثۆ رۆژی ي ث

يب: ک کزز ر ر ط ی ذ ز

ی ێ رێش گزت ن نێز

زیتی رطڕيب ن رگزت ط ػێ

کبی پێؼۆ ر ن

ثب. ت جبر ب جبرت ث

ص یی ثػیب پ ئ ک ص ێست ک

ثیظت ی ثبرایغ ز تزپ ت ذزي ب ت

ک ط ز ر يم پؼتیب ط کبی ن فێیبیی زڵۆپ

کب پزز يزۆڤ ڕا ز ک

ت ذۆیب ک ڵێی چبیب ث ر ز

-زا کۆتبیی کی ث ی رت اڵت ث يی ز ن

- بیی بیرگیش کۆت ک

ز. ث ڕی تب ئ ک ثۆ تێپ ی رت

ل پێیب ای ڕ نه ع ک ێس

راطتی. ا ئ

322شێعری ژنانی جیهان *

اضی کۆی

ع! ڕ يزۆڤی چبر ی ثبػ ز

. طتی زا ي ز ت ث ثبر رچب ط تێیی ث پێؼی

کب راثزز سار

طیب ی بي ب کۆی رۆژ ن

کب رزی ذزا ث ث ئیتز پێیظتى یی

ێمیب. ر ت ی زیبری ط کبالع طزا ث

ی ی تۆ ػتب ي ئ یؼبى ز

تۆ ک ثی. ڵێى ک ي پێ ز

ي لبپێیى یؼب ز لاڵیی

تیی يبتۆڕ ي ػتێک ن رکی ز

یشۆ ن ی ت طتۆی ػبػ ئ

نی پڕع ثاڵ گ ل کبث پ ػێک ن ث

تزیغ و تز ک و ت ک ب ت

* یطاا غیوبۆرێطکا 422

ک ی ػێ ث

تای ثیشای تس يب س ئ ک

چهۆ ثیزگ ساى ک ز

ر ثێى ث ذ زا کب ژيبر ث ئ ی طزػتی طبت کبر ن

زیبر يیؼ ػی پێی

ػێت زر زرۆ ز

ز و ز کب ز ڵگ تی ێی ثپی

. ک رز کب ز ی کب زڕزۆگی طت ث ي

ت یب ث ر ت گ ئ

ت ي ی ز ت ث ثبر چ ط

ث ( ت يتب يیؼ بث

گی ز ری ث گ ثڕا

ذێ زا ز کب ی چب پیبڵ ن

تۆ ی زابتی ئکب س رج ث

ثیز زێ کبی ی کبری ي رز ث

رگ؟ ي ن ڕێی ثی جگ زا چب ژیب ن

312شێعری ژنانی جیهان *

یؼبى ز

ی ی ػت ئ

يب ج پبػ ث ن ک

و ک ز زارطتب ئتثبی ن چ

ثبی ی پچی يیز فڕگ

ب. ر چع کیض يبڵی ن

تى یؼب ز ک ثچک ػێعز

ڵێى ي پێ ز

. بت زی تز ث و زر ستز ثۆچی

یؼتی ي گ ب! ذزاپ ن

پی زاپۆػزا ث لۆڕ س و کبغ ئ

ر ثۆذۆت

ی تۆ ک ذۆڵ يظتێک ن

کب کۆ یبي يبی طتبکی ر ج ثۆی ث

. ط ثۆ ي ث

* یطاا غیوبۆرێطکا 422

‌

د اڵچۆی ض ق

پێؼ ثبػتز ث ن ی ئێ ي ی ثیظت ز ط ثڕیبڕ اث ئ

نێ يب ثۆ ثظ ئ تی یی رف ئیتز ز

يی يب کلبر ک طباڵێیی ی

پێغ چێت ێر ێر ز

. ئبیهی تۆت ئیتز ک

ر بت ط اڵی سۆری ث رز ث ز

ثڕیبریغ ث ر ثسا ی ک ئ

. زا ری

بر ث ث ثڕیبر ث ری ن

ری . ذت ث ر ثۆ ێ

کب ثبرکب ػبخ زۆڵ ثڕیبر اث تزص ن

ط ث ي زرۆ ثگبت ثڕیبر اث راطتی ستز ن

312شێعری ژنانی جیهان *

ػی ڕ ری رۆژ ط ري ثڕیبر اث چ

ڕ ثزطێتی ػتی تز ک ػ

. ذ ر ت ذۆ ز ل

ثڕیبر اث

ػیێ ژار ڵیی تی ث ذب الی ذ حري

ثڕا ػتی اع. يتب

زیبزا ػبز ثژی یظ ن ی ی ز ئ

. ڕی ثۆت ر رکێیی زژار ث ئ

بث ث ثۆ ثش يژ گ

. ت ػبزی ثشێ یی حیی

یا

ی پێؼ یی کچ ر گ ئیتز ئ

. زاذ ػتی تز ػتی تزیغ ث

لبو ذزا ئیب ثێ ر ثڕیبر اث ط

تاب يزۆڤی ثبع ث ث

ئێظتبی اڵو ئێظتبع ک ث

ثبع تاب

ط. ر زک

* یطاا غیوبۆرێطکا 424

ي پزطی ی ن ئطێک زا ک بي ن -ث چۆ ثژی؟ ز

یظ ي يیغ ثۆذۆو ز ک

ثپزطى. ن پزطیبر ر ئ

کزز ک پێؼتزیغ ثبطب ر

يیؼ ک زیظبیغ

ت. ط بک ز يژا پزطیبری گ تز ن پزطیبرێیی پێیظ

314شێعری ژنانی جیهان *

پیاز

ی پیاس ػتێیی زیی

ی یی زڵ ریرۆڵ

ر پیاس ذی تب بذی ب

ی پیاس ث تب راز

ر ز پیاس ثی ن

گ پیاس ث. تب پج ر

راک تا ث زڵ پیاس ز

ری ذۆی. ز ثڕاێت

یب گزت ر زا پ ئێ یی بيۆیی ن زڕس

ت ریبی زاپۆػی ح س پێظتب ث

زای ئێ ری ن پۆی ز تب ذێک ن زۆس

کی پڕ ػۆر ی ئببتۆيی

اڵپێ ی پێچ جێی ریرۆڵ اڵو ث ث

پیاسزا ن

ثیزت. ر پیاس ز یب ت

تز رت ز ێس پیاس ط

چ . ذۆی ز تب لاڵیی ن

* یطاا غیوبۆرێطکا 426

ث زژاسی ث پیاس ثێی

. ت رک کی ط ی پیاس زیبرز

ی طبکبری ث ب تێژێیی تززای ێک نتێژ

ئبيێش گزت تزی ن تز ثچک ر گ

يی يی چار طێ ی زت ات ژ زا ب ی تزی ک تێژ ن

س ب یه *فگی ي

کۆڕ. ثێت ز ر ث ر ث ک ک ی ڵ سای

ػتێک: ث ث پیاس ئ

بتزی جی جیت

ت ی پیزۆس ز ريب ی ذۆی ذ ر ز ن

ثۆ ػیۆی ذۆی. زا ئێ ن

گی طر يبر ر س ز ث

ێمی ذێ ...

یؼیب رػێتی کبي ث ط

. زی ا ر ئێ ث

ههههههههههههههههههههههههههههههههه

فۆی. گی یب پۆنی س ز يبی چ ر ث ط کی يطیمی ن ی تع ل*

312شێعری ژنانی جیهان *

‌ ڵ یگادا یي ل ئ

رزکیب پێیب ای

گزێی زا بکب پێی طتێک ن ک

کی ا جا ی يتب

تز اڵو زڕزۆگی جا ث

بطی ز کتزیب پێؼتز ی چی

ث کیب ی سی ت ی پێ گيبیب ل ث

ی رێیب لبو پهییب ئ اڵو ثۆچی ػ ث

طباڵێیی پێؼزا ن و زا ئ ک

ک نێی راثزز بی ی پ ن

ث چی ث ؟ ز

ث نێیب ثپزطى پێى ذۆع

ێ ثیز ز زاذۆ

اڵ ئب کی ی ێ زرگبی ن گ ر

کتز؟ ڕی ی ثۆ طبتێک رث

* یطاا غیوبۆرێطکا 428

زا؟ ڵک ثبڵغی ذ ر ب ل ر"ێک نیب گتی "ثج

زا؟ ک ف ن ب ت " ن گزت ڵ تب ک گی "ژيبر یب ز

ساى اڵو اڵيیب ز ث-

ت ب یچیب ثیز بی

یز ثب سۆریب پ ط گ ر

سایجبی ر ثیب گ ئ

کی زرێژذبی ی يب

پلبڕێک ث گ

زا. کب ت رێی طتی ز ن

ث یبر ا ت ێؼتب ت

ص چبر ثۆیب ثجێت

کزز چی نێیی زر شیک ز ک

گزت ز ی پ یب رێگ

کی ثشۆس ی ثش ث

ڕی. پ ز ت

ثث ث نێک ز ێبگ یؼب

312شێعری ژنانی جیهان *

-نێ س رچ -

ر ث ي ط طبڵ ن گ ر

يۆی راثزز ػ ط یب

کیب ر ػبی ی ط اڵی زارێک ن گ

ی تزیب. ر ػبی ئ ثۆ ط فڕی ڵ

کیب ػتێیی ن ثثێ ی گ ر

گزتج . ڵی تز زیتجێتی ی ئ

سا ؟ چساى؟ ک ز

ثث ؟ کبی يساڵی ژێز ظێی ثڕک ثمێی تۆپێک ن

ث رگبی ا گی ز س ڕێش ئبڵم

ت ک طتی ێی کیب ز ی ک

تزیب ی طبتێیی زی ئ

يجبرزا ر ک ن ب ی پ جبتبکبیب ن

ێییب زیج رزکیب ذ ێک ػ گ ر

ثیز چثێت طتب ذێزا ن پبع ک

زا ئبکبو ن

طتپێیێک ر ز

* یطاا غیوبۆرێطکا 432

ک ی ێژر زر یب ت

کبیغ ت کتێجی رێی

. کزێت ڕا ز ی ر ن يیؼ

322شێعری ژنانی جیهان *

‌ کێک خیس د ( ب ێکی)رازا دیو

یی ذیش ێی ز بی ز

ذیش سا ک ز ز ذۆی ث اڵو ئ ث

ث بی سیسی ث

تی بی گؼتی بی تبیج

راط . ڵ

تب یگبکبب ێک ک ث کبری یی

ی ز ز طتی ن ڕای ز تێی ز پێی ای

ر ل ی پ ر ػػ ط ن ی ز تی ئ ک

ثۆ ئ تێی رێی

ک ثۆ ئێ

ر ػػ ط ت ک ثڕای ئ ث

ک ک ی تز ر ػتێیی ر ط ت ڵ ک گ ن

* یطاا غیوبۆرێطکا 432

ت ئبذۆ ئیتز ک ی ک ث يتب ث ث

ت. ک ز ریی ر ذ یب ئێظتبع

ریبچ ی جای ز زی ڕای ز ر ل پ ن

ذۆی بثی جا و زی اڵو ئ ث

ي ط و ث ر ث

راي ث و ث ز ث

. اي رز ر ث زا ثۆذۆی زیبی ژا ن ث

ثی یی ک ریبچ ثی س

طتێیب یی کب ث طتێ ث

ػک ڕ ت ئب

ی پۆال ػ ئ

زا ر گ گچی رزی ث ری ذڕک ز ث

ذۆ گێژز

. گی ذۆیب بگ ز ت ن ل

کۆ. تبک

ع ي ػت ئ

ث ئبطب گ ر ک ژێز ئبطبێک زای ن

322شێعری ژنانی جیهان *

ث رۆژئبا ئبا ز زر ن ت ذۆری ث ن

زرت. ػبر ز ػبر زاث ح ت ذۆی ح ل ی ک ث ئ ث

. ذۆڕا بت ن ک رێی پؼ ن

ػی ن ک جگ ث ی ۆی -ثب-

کبت کب ثاڵ ز ر

ڕت پ ک تێس ی چزک

ز چزک

. ط چزک

ڕت پ تێس ر ثۆ ئێ ی و ط چزک اڵو ئ ث

یبيێیی گزیگ پ ڕی ث يب تێپ ر س پ ک چ

. ی یب ػثبسی ئێ ت اڵو ئ ث

پبی ی زاط ن ن یبڵی پ تی ذ طبی ک

. ثۆ يزۆڤ یی ی ئ ک یبي اڵو پ ث

* یطاا غیوبۆرێطکا 434

کێل

ک کبيب ر تیی ر ت رێک ذ ط نێز

سی ػێعز ی چ ذب ک

ذؼێ زی پ ث ث یی ذۆی ئبرايؼێیی ئ ر گ ذبک ث

ک یت ی ي ڕای ئ ر ط

ث ثی ز ی ی کۆڕێیی ئساي ئ

ی يسااڵ ڵ ت ي ن اڵو ی ػتێک جگ ث

ث و کس ئبز گیبی ثب

بثیسرت ک ر کێه ط ن

ر ز ت يێؼیی ئیهێیتڕۆی ثێ جبتبک کبکی رێجار ن

. طی ػیجۆرطیب ثی چبر ثۆ طبتێییغ ثیز ن

324شێعری ژنانی جیهان *

زیادی

یب زیتۆت کی ت ی طتێز ئ

تز ث ريب ر ر ث ز ک یی يببی ع ث ئ

ث تبک ئێظتب ک سیبز ث ػتێیی پێ

زر ئێ ن ی ر گ ک طتیز ئ

ثچک زر ک س ئ

تز ثچک ن ی ک طتێزا ئ تز ن ت ثچک ب ت

ث ز یز رطڕيب ػتێیی ط ط ئیتز نێز

ثب تب ثۆی رف ر ز گ ئ

ک طتێز لرطبیی ػێی ئ طتێز ی ئ ي ت

ص ثێ ثۆ تێشێیی زکتۆڕا ث ا يی ئ گ ر

ڕاثی بلبثیم رزاذێک ػ پ

: کبی شیک ئبطب ج يتب کۆڕ ن

* یطاا غیوبۆرێطکا 436

ی ذشو زۆطتی ک بص ژ طتێز ئ-

کی ذۆيب ای ع ک

ذاس رگی زڵ ث جم

کبی تززا ر لظ ط ساڵ ث ی ذۆيب لظ

يیی ذرت ثبزاو س زیظب ز

یز ػتێیی ط طتێز ئ

ی ۆی ئ بث ثجێت اڵو ئ ث

ذۆی کبب تی ژ طاڵي ث

تز. شیک ئێ گيب ن ث ک

ئبکبو کی ث ی طتێز ئ

ػێ زاث ی ک ث ئ

ا ع ر ک ط ن

زاة يۆز

کب ی رسػی رک ث لبيی ک ئ

کب یریزای ثب ی زابت ل ت راز ڵ گۆڕی ز یب ئبڵ

طبسی لرص پڕۆپبگبسا ر پیؼ ط ی ػێ زاث ن ث ئ

و زات ز ی ک ث ئ

کب ێژ ڵیۆڵی يیشی ت ر الکی ئ ط ن

. ت ژیب يب ی ن سیبزی ثۆ رۆژا

زا ثۆچی ثپزطی نێز

322شێعری ژنانی جیهان *

ث زایک ز زا ن طتێز س ئ ژێز چ يزۆڤ ن

يزت زا ز طتێز س ئ چژێز ن

؟ ذبی و س طبتێیی ک پبع چ

ت رک ز کی تبس ی طتێز ئ

. ی کت ن و یؼبى ثس ک الی-

ی يێؼی ذۆڵ پچڕپچز ر یی نێاری ئ ث ن-

زا پ الی چ ث يب لبلیبی چ ئ ثچک نم ئ

ب ئ-

. ي ز اڵو ز-

: رچب ط

آزيههههب ری پههههم تزجهههه يههههبرک (1376ػیجرطههههیب یظههههاا -1

چکب چیبز تزا: ؼز يزکش - ػزاو ػیسایی-اطژظیی

ػهههعز سهههسگی ػیجرطهههیب تزجههه (1391 ػیجرطیب یظهههالا-2

يحس حظی ثزايیب طبرا ػعز

* هاریا باش 438

‌ماریا‌باوش

322شێعری ژنانی جیهان *

رچهی کهۆنیژی ز زایک ثی ػهبری ثذبرێظهت يبریب ثبص ن

ب چههار ر . هه ػههێعزی ثههاڵ کززۆتهه کتێجهه . تههب ئێظههتب ز يههبف ئبزاثهه

ریهیه کبی گۆته ک ػهێعز پێج سيب رگێڕا ن ڵێک کۆي ػبۆبي

. کبی ئ ی ثی ز ئ ي ر ث رێجۆ ێزۆزا ن

رذی ذههۆی ػههبریزای بچهه ک یههب کبطههیب نهه ثبطههیغ يبریههب

. رگزت یی رۆيبی ت ػبریزی بسبی ژ

* هاریا باش 442

کاى ی ری ی بیر ری تاز فت د

ثیزی پڕ پ نێڕێژ ن ي ز ز ڵ کب ی ری ی ثیز ری تبس فت ز ریب. زکبی پۆن ػ- کب ی اڵ طپی گ

ثى ڕێی ز ێى چب کبى نێک ز چب و رۆژی زیب ک ثۆ ی

ی کبی ڕ ت نێ ئبفزۆزی ث گی طری ئبگز ر پ

اڵ کی ئب ی يبطی گێچی لی ی ريێ نێڕێژ ن ػ ریب ذتی ز ت طب ن را زا. کب س و ل ک يبرۆی ی گ ن ڕێى. کب ي چب زا نێک ێهژێز پ ن کزت ثجیظتی ز

کب ی ریبیی ز يبی ثبڵس ئباسی ذ ژێز يیچی کرتی ئبطب ن

کبیغ پۆن ايی ػ رز ی ث گزي چب ث ک . یؼ طت ز ز ڵ

332شێعری ژنانی جیهان *

‌گىێص‌وێمیس‌واجی‌ئ

گێص ێویس اجی * ئ 442

نمهی ایک ث. ذێسی نز ػبری ثزاپێظ ن ن 1922گێض طبڵی ئ

و که . ی ا کهزز سایهۆی ثزاپیظه ته ر نه کب ه ی ئیظهبی ساظت

طهیی نه گێض جگه . ئه ثهاڵ کززۆته 1946ػێعزی ذۆی طبڵی کتێج

جبری سيهههبی يههه ثههه رپی رای ئههه ػهههێعزی طههه ػهههێعز طهههزا

. رگێڕا

332شێعری ژنانی جیهان *

یی ضڕبی داریک ک ز

زا ک ب يێزگ ڵسی ن

کت. لم ت کزاطێک ث

زا بری تۆفبی ث ن

رثبس کزز کب ذۆی ز بفی جه ت ن

فڕی: ز ڵ سا سی ط ي ر س ط ئێظتب ث

رثبسێیی ثزیسارزا. ی ط طت ج کی چۆڵ ن يبی ط

ث رثبس ز کب گؼ ز جه

زا ری ثزیظی ژێز گڕی تزطێ ن

ػی ئباڵکب رت تی ئ ڵ زایی

ریت کی غ ی نر ک ز ن کب پ الف ي

ڕۆ پ کۆ اێیی زڕا ثبی

سزا کۆتبیی يێزگی ط ث ن

ڵتۆلی ل کت سگ ػ

کب ڵی جه کۆي گۆڕی ث

گێص ێویس اجی * ئ 444

زێى ک ز ڵ طبو پ ذۆيی ح ن

زیبسا ڵسێى ث يیغ

تز ع ثێیی ێسێک گ ئبيبز ث

اڵ طتێیی ئب ز ث

یی طڕثی زارێیی يزز ک س

کبی ذۆی اڵتی نم ی ثبڵس کبت ثبو ز ک

رسی ر ک ڕ ز پ ا ر ئێظتب ئ

ػیب ػی تێک رت ي ئ

ز ز ثبڵ نێک طتێت ڵس کب ب ن

زا ی س ذؼێک ن ک

سا ذێ گ ڵفڕیێیی ن یب

ک ی رچی گنه پبع ز ن

زا ئێظتب ک ب يێزگ ن پؼت ن

س يبتی چی ای ط

ی ثپبڕێت ک ئ

ک. ی چریب ز

334شێعری ژنانی جیهان *

‌یر‌ژوێکی‌ض

‌مایا‌ئاوجێللۆ

* هایا ئاجێللۆ 446

ری ئبيزییهبیی رێه ر ز کته هص ئ يبیب ئبلێههۆ ػهبریز چیزۆک

نییض"ی پبرێشگبی "يیظهری" نه "ط ن 1938رۆژی چاری ئبریهی

ثهه. ههبی ر نههییض يیظههریغ گهه طهه ر نهه زایههک ثهه هه

و کهبری ػهبۆیی که ی رگێڕا ن پبع ز ک گزێ جبظۆی يبر لی راطت

گێههڕا رێیی ز يبک ری طهه ای" ز ڕذهه ههبی "پیههاسی ئ "ثبڕێههک" ثهه نهه کهه

"يبیب ئبلێههۆ". کبتێهک طه طهباڵ ثه زایهک ی بی ذۆی گۆڕی کززی

"ئێظتبيپض" تب نه بی ثبیهی ث چ ی ک ثزاک زاثڕا ئ ثبثی نێک

الی زاییههی. ئهه ڕێتهه گ ک ز یهه اڵو پههبع يب . ثهه ییب ثێهه الی هه

ر طه کبت زرێژی ز ط ریفی زاییی ز ح يێێت الی زاییی ز ی ک ی يب

اڵو ثه ثه ثه طباڵ الڵ ز ی طێشز ي تب ت طبت کبر ۆی ئ يبیب ث

. ثێته چهبک ز ر ثه ر بی "فالێهزس" ثه ايی ژێک ث رز نی ث ۆی ح

هبی "هبساى ثهۆ ث طت کی نێڕێژ ن ی بي ژیب ثی ئ ز و کبری ئ ک ی

ثێته ی ثهاڵ ز پبع ئ کتێج ڵێ". ئ گۆرای ز کبی ب رک زیه ثبڵس

. يبیهب نه ی زا ثبساڕی فزۆع ی ريێی چبکیب ن کتێجب یشی ئر چێت ز

يی کتێجهی کهبت. زه ثزی طهی ز جه ثزی تبراگه زا ثبطی جه کتێج

تی طبی ثبطی ک " ث ک ک کۆ ثج ری ی ز بی ي ن "ث ػبریز ئ

تی. ذۆی

کهب سیههبتز زا ێههبی ز کبی يه ر بی ث هه يبیهب ئههبلێههۆ نه ژێهک کهه

زا کبی ػهێعز او نه رز ثه چیه گزێته پێظهتی ئبيزییهبیی ز ع ژبی ر

ڵگب ثهه کۆيهه رت کهه ز ثێێتهه ژبهه ی ئهه ثبسهه زا ذههۆی نهه ز نی ئهه حهه

332شێعری ژنانی جیهان *

زا ثبرزۆذههه نههه یههه طهههتی ئ ث ثڕت ي ق چبیهههب تێهههس کی س ی ػهههێ

. نه ثسۆسێته زای یگهبی پیبطهبالرا رثهبسثی ذهۆی نه ک ثۆ ز رێگبی

ی ذهۆی. ئهبلێههۆ پۆپه چم گبته ز ی ژب ػب یززا زر ػێعزی ژی ط

ڵێهی تبلبه ر ز ذؼهێ ه زا ز ی ػێعزی ی ێ چاچێ ب ن ژ ئ

کب لی یزی يبیههب ئههبلێههۆ راطههت . ژههی طهه یهه رس ر ر طهه ی ئههر زیێهه ث

ێ . ر زابه زا طه یب راطهتی ئبط ئه اڵو ن ث سا زایب پ زاز ز

ڵگبی ڵی ژهبی کۆيه پیهبا ثه ته زا رلی یب طه زا ته ػهێعز ن ئ

کب. ز ێیی ئبا ئبيبزتی ژ رک ذۆػی ثۆ ذۆیبث ز

: ت راسا اڵتب ذ ی ژیبی يبیب ث کبربي

کب" ػهههبۆکبی "ریؼههه رگێهههڕا نههه زذی تهههۆی ثهههۆ ز اڵتی ثههه ذههه

اڵتی زا پهبڵیرا ثهۆ ذه1977طهبڵی اڵتی پۆنیتشێڕ نه "زا. پبڵیرا ثۆ ذ "ثشا

اڵتی رگزتهههی ذههه کب". ی "ریؼهههزڕايهههب رێهههبی سلیهههز ر ز ثههه "ئێهههی" ن

ای "يههبڵی اڵتی رۆژبيهه رگزتههی ذهه زا 1971طههبڵی تی کتێههت نهه ڵهه ێز

یهب زکتهۆڕای ػهببسی رگزتهی ز 1992اڵتی ژهی زا ذه1976 ژب" ن

کبی جیب. سایۆ جۆراجۆر ن

: کبی ثزیتی ن کتێج

طی:

(1971ذێ زا ز رک کب ن ساى ثبڵس ز-1

(1974 ک کۆ ثج ری ی ز بی ي ن ث-2

* هایا ئاجێللۆ 448

ذهههههۆع ک کزیظهههههض زڵ يب کهههههزز گهههههۆرای کهههههت طههههه-3

(1976ث

(1981زڵی ژێک -4

(1986ت ری ز ف يێک پێاڵی ط ی ثیبز چی ي ث -5

ػێعز: ڵ کۆي

(1971يزرررررو ز ریی ذ ى زک ئبی فێی ی ر پیبڵ -1

(1978 ث زیظب راز-2

(1988ثۆ گۆرای بڵێی؟ ی ژ طۆفیهی -3

(1994کبی يبیب ئبلێههۆ ي ػێعز کۆی -4

ػبۆبي

(1961کبثبڕای ئبسازی -1

(1966يتزییب ک -2

(1974ئبژاکض -3

(1976 ث زیظبیغ راز -4

کب: تبر

(1998یب زیبر کبیغ ت طتێز ت ئ ب ت-1

332شێعری ژنانی جیهان *

یر ژی ض

طڕ يب ریب ن ر ط ژبی جا

ی چی زا ػبرا ێی ي ن ک

. ي جا یی ي جا یى جهیی ثب ن ئ

پێى کت اڵو کبتێک ک ث

و. ک پێیب اث زرۆ ز

ي کتى

زا کبى طت ریبیی ز ث ن

زا پببیی طتى ن

زا گبو رسایی ث ن

زا ... کبى ێمی نێ ن

یز جۆرێیی ط ث

ژى

یز ژێیی ط

ر يى.

* هایا ئاجێللۆ 452

ک ی ب ۆز چي

ی تۆ پێ ذۆػ جۆر ر ث فێک

طتب رو ث کب ن پیب

چۆک زابت زاتزیغ ث

پبػب

یب زاو ر ز اڵ رز ک پۆن س

کتى

کب ئبگزی چب

کبى ی ززا یؼ ر

زی ػع ثبرییى ێ ل

کبى ػبزيبی الل

ڕيب ط ریب ن ر ط کبیغ پیب

ثی زا ز ي چی ن ک

اڵو بتا ث ز ڵ ز ۆر س

زا ثیێؼ ر ێی بذى ط ط ث ز

ڵێی اڵو ز ث

کبى ثجی. ی ر بتا ێی

342شێعری ژنانی جیهان *

ڵێى ز

زی ثبرییى زای لاڵیی ب ل ن

زا و تبی ثش ێ ن

زا کبى يی ی ي ر ن ن

زا ػیۆی ئبکبرو یب ن

یز طکی ی ػێ ث

ژى

یز ژێیی ط

ر يى.

سای جبر ز جب ئ

ێى ر زاب ثۆچی ط

سو بث ڵیغ و ثۆچی بار بک

رس ثسێى یب بث سۆر ث

و ثز زا راز ي ر ز ث کبتێک ث

ی ثی. ذ ػت ثث ز

* هایا ئاجێللۆ 452

و زای ذؼپی پبی ذؼپ ڵێى ن ز

زا چیی ثظیى ن

زا طتى پی ز ن ن

زا بس یبسی یگبو ن

یز جۆرێیی ط چ ث

ژى

یز ژێیی ط

ر يى.

342شێعری ژنانی جیهان *

غق ع

سا کب ز يبيب يزز ػۆر

ت س چ زایک ث چ ن

ک ی طب يززیغ ح

زا زا یی ئ يبث ن سيێیی کرت ژیبیغ ئ

ثۆڵ ثۆڵ ث ی ثۆ ئێ ئ

ز لب ز گۆکب ن ز ی ک ا ک ئ

زا کب طتێز ێا ئ ن

ری ز رث زا ز ڵ ر

کی ث زای ػێ ثبرطتبی ئبذۆ ث

؟ ػم ر ثبرطتب ث ئبذۆ بی ئ

: رچب ط

( گههبی ثهه تصههیز س زر اػههعبر يبیههب آلههه 1391زاچههی آساز -1

يله انیتزییی صر

تزجه يحهس لهه(آػعز: طهیب سذهى یهک رایه اس سهسگی يبیهب -2

رضب فزساز يله گهظتب

* اا گڕزایک اص 454

‌ژمێردا‌کاوی‌کات‌واض‌‌‌ل

‌اوا‌گڕزاویک‌اوص

344شێعری ژنانی جیهان *

ثبری ثههبری ههۆی بنهه . ثهه ڵیی کۆيههبری چێیهه ههبض ذهه بههب گڕسایههک

چێیۆطههمۆاکی جهه ثێمهه ر تی بچههبر ثهه ڵهه طیبطههی گػههبری ز

ر ز ر ه طه . بب ث ی ج ػبری طیسی یؼت ئۆطتڕاڵیب. ئێظتب ن ثیبت

طهه . ر ز سيههب ػههێعز ز هه ثهه زا ساڵهه سيههبی ئیگهیظههی چێیههی

. یب ثاڵکززۆتهه کبی ئهه او ػههێعز رز کبی چێههک ثهه ی طههی ر رۆژبيهه

. ػهێعز کززۆته ػێعزی ثاڵ ڵ تب ئێظتب ز کۆي تابی ث ػبریز ئ

. بهب ئێظهتبک ثه کبی ئۆطتڕانیبزا ثاڵ ز رۆژبي کبیؼی ن ی ئیگهیظی

ی ثزابيهه ف نظهه . زکتههۆڕای ف ی ػههێعزی ئۆطههتڕاڵیبی ليهه ههسايی ئ ئ

. ی ع ع يساڵ ػ ی ػ ذب ی زیپمۆيی تیۆنۆژی

ی بطهههب طهههتی جای تی زا یبريههه ڵ ز زا حههه کبی ػهههیعز بهههب نههه

ػههت تب جهای نه ڵک ثهسا هه یی ذه تی یبريهه یه نی ئ حه ڵیی ثهسا. ئهه ذه

. طتیی رز ثج يشی راس ڕ ن زا ثجی کب ثچک

ی ثه ئه زت ثه طه ػه ز زا نه ی ذهار ا ػهێعز ن ثۆ ێ

گههۆڕت . طهه ػهه زێێتهه ػههی کبتهه اهه کب ث زار ههسی پێ هه الی

رێی ه نه کززیب گت ن ثبص جۆر ث رثبص ک ث ذبت یب ز ػبریزا

اڵو تاههبیی ێ . ثهههه ق ػههک ز ر کهه یههب سيب ذبتهه ػههێعز زر ز

ػهێعز طهبس بػهبریزا ػهتی جهبری ایه نه که زایه ی بهب نه ػبریزا

کی یهه اڵو ثیزکزز زت. ثهه کههبتژيێز ز زا نهه و کهه ػههێعزی ی کههبت. نهه ز

زا کبی تهزی بهب ثبلی ػێعز ػێعز بذی ئ ن ک فی رزثیب نظ ف

ک ثیهبت پهبع رز ی ڵێظهت ر ی ذێه هۆی ئه ثێته زیه ثی

* اا گڕزایک اص 456

. یه ثهی ػهب پؼه ئه فی نه نظه رایێیهی ف ثشا ک ث

گههۆڕت يههب زێێتهه ثی س ههسی تههز ثبطههی گزیههو ک سۆر ثیزي بههب

ک ػهتێک يب ر. س ذبت ع ز ی زیبرز ڕی ئ ع س تێپ ێڕای ئ

سیشتزی کهبت ره ڵ ئیظب ز گ يهال ن ریی ذ ی يزۆڤ ک ر ز ن

ڕا گههۆڕای گههر طهه ن ک کهه ی ف نظهه ێتی. ف يهه ت زست کهه ػههتی نهه ز

ثیزێیهی تهبس یه ثیزکزز جهۆر کبت. ذزی ئه ذ ز يب ژیب ج س

زا سۆر ػهبریزی ثی فهبرص ز ئه ر نه ثیه ه ػهبریز زاێهبی ئه که یی

ڕا گههۆڕای گههزا کبیب ػههێعز نی نهه طهه ت یبو ... ثهه ک حههبفش ذهه

سارا ههه رثبص. ثهههۆ ێههه ثههه ی ػهههێعززا ذظهههتۆت چارچێههه يبیهههب نههه س

که ذهۆت ی ئێه ک ثؼی ثز نت جی گذر رز ثجی( ... ی

رت( ... ثهه ذ الی ث گههۆس ثههی ثهه ز ک ئێهه ی ذۆػهه ... ی طههج ثهه ئ

ی تب ثێرز ێ ثبطی زیبرز ی بنی و سۆر ن ػبریزای کرزیغ ک

تی. ی ڵ يزۆف گ ن کی ک ی يهال يبیب کزز س

ته ی ێب کۆه ثبطه بتژيێززا ئهػهێعزی که گؼتی ببع نه ث

رج طه رثڕیهی تهبس و سيهبی ز و فهۆڕو ه اڵو غشی ػێعز ث ب ج

ثی یی ث ێههههه ی ػهههههبریزا الیههههه تزیؼههههه کی الی راکێؼههههه. نههههه

ثهکبت چێژێیهی سۆر زا لرطبیی ز یی سێؼ ی ئ ر الی ط ث ک رثڕی ز

ک نه ی ػهێ ر کهبو ثه زا ه ی تزیؼهی ک طه ػهێعز ذؼ . نه ث ر ز ذێ

. ثێت رز ز کبی تز ثچک ػت

342شێعری ژنانی جیهان *

ژهێر کات

ژيیز کبت ڕا ز

ي ک کبت ز ثیز ن

ي زست ن ز

کبى زارتزی طبت ثبید

کبى رۆژ

ي طچێک ن

زا ک زای ی ت زاث ت ن ن

ژيێز کبت ڕا ز

ڕت گ کبت ز

طڕێ رز ی الی س ر ی ي ث ي ت

ی چزکی ێی چزک چزک ث

تێت ژیبى ز

ژيێززا کبی کبت بط ن

* اا گڕزایک اص 458

رابرد

کب ری کبت یی پ رزی ث

رس ن ک ز یبچێژی ژ ث

ی جبرێک کتزا ػ

یؼ ر ز ط تۆسیب ن زا ک کتێجب ن

ثڕای ی ثڕط ن ێ

زا ع ثشت ن ذێ زاغ کزا ی ث ئ

ث ئێظتب ی سۆر راطتی ی ک رۆژا ری ئ ثیز

کب چێژ فزيێظی ثش

زا ث يب س ن تبی تب

یب یظ ی ي ث ی ز ب ذ ئبگبیی ئ

-رۆیؼت گیب گۆڕا يیب ر

بيێێت يیؼ ی ػتێک ثۆ

ری کبی ثیز ث گیب ثڕک

يیزات يب ث ک ػت تێكڕای ئ

راثززو. ن

342شێعری ژنانی جیهان *

ی باراى پدڵۆ

کی ثچکی ثبرا گتی: ی زڵۆپ

ڵگز ط ی ذۆری ئبسیش! ز ئ "تیبی

تی کلبر ث ی ی ريبک گ

ر ث ي شیک ي سیبتز ن ن

تزطى سۆر ز

فح ثج سیی ي ر ث گ ر

تێسا چى"

ڕی ... تێپ تب اڵو ذۆر ث

ذؼی ث ز ثبڵی پ

ڵفڕت تبک

کب. ػمی ئبطب ت ر ث

* اا گڕزایک اص 462

‌ یاقیق

رزێک ث تی ر ن ط چۆڕای

رو یب طپبیی ئ ث

یب ت طزیێیی ث ئ زڵۆپ

ی ڕی ئ چبای ت ن

تب کزز تی طتی ث رز ث تی ن

زا يبی ػێ ر ن يیؼ ثۆ

زا طرایی طتبێیی راسای ن

رززا ث ئبيێشێک ن ن

پبع ذۆی ڵیۆڵی ن کبی ئبات

ێؼ ج کی ث ی ػێ پ

و ر ر ک ن ی ػێ رز ث ث ث تی ن

حبڵی ذۆی ێ ئباتی ي ئێظتبع ز

ی. ئ

352شێعری ژنانی جیهان *

‌ۆڵ‌خۆڵ‌‌ض‌‌ک‌ل‌ی‌شري

ود‌ن‌فالکێه‌ل‌کریطتی

لەذ * کریطتیەى فالکێي 462

یی ئه . ژیهبی پیؼه زایک ثه ن 1967س" طبڵی فبنیێ ن "کزیظتی

طتی ػێعزی ز ڵ يی کۆي ک ی ی پبع ثاڵ ث 1991طبڵی ػبریز

کهبری طهی نه نه . جگه ێج کۆ ػێعزی ثاڵ کززۆتهکزز. تب ئێظتب پ پ

. ػههێعزی ذێسۆتهه ع کههزز زا تههبری پێؼههی کههب کۆڕ ک نهه سۆریهه

فههبنیێ . کزیظههتی یشیۆی ثهه نهه ی ت ربيهه یههب ث ػههساری ز ب ث ر هه

کبی ػههێعزی تهه ڵی ی تی طههبی بطههزا ک گهه ز کێک نهه ک یهه ههس ن

رنێؼهێای ئهبڵۆسی ط نی زا زا حه کبی ػهیعز نه . ئ طئێس بطزا

ػههێ ثهه طهههێک کهه . ػهه ی ێهه چارچێهه طهههی ذههۆی ثربتهه

زا ثههی ذههۆی ی ػبطههی یبیی زۆسیهه ک ثههۆ تهه ی اتبیهه زۆسیهه

ص کرته ف رثڕیێیی پچڕ پچڕ ز ذب ڕی. ػێعزی کزیظتی گ ز

يزۆڤههی زت کهه ز کههۆالژ ئبطههب پچههڕ پچههڕ زاثههڕا ػبطهه گؼههت نهه

. ی ث رخ گیزۆز بچ

352شێعری ژنانی جیهان *

ڕی پ د دا تێ اخن ب

ی ذ ر ثۆ ي زا ث ط ز

یس ث ێش ػ س ث گێیی ي ز کب ث يۆي

ثیڕ ک ی يب ر ئ ئێظتب

. يب ج زا ث کبى چب ی ن ئ

و ثى ز ث بت کبتی ئ

ڕی پ ز بذى زا ت ن

زات و ز زا ز و نه ک ک ن ی کۆذ

یبی ت زا ک ػییک ن

رز تب س رز س ڵیى: ن ي ز

و نێی ێى بێک ػک بث ک ت ػتێک ذ نێز

طر ثی پێؼی ذۆيى ثس

یگب ي زۆسیی ث

ی ئبػتی ػب زر و ن ث پبرێش ثی ز

لەذ * کریطتیەى فالکێي 464

بێ ه غتێک قن د

ی ی ک ل ػی تب ئ ػێک یی ن نێز

زا ي ثظتێ ێ ر ن

سای تز ز و جبر ک جب ئ

تز ثبطی. کتز ثبع ػتای ی ز

کبب ک زرا ت ػ ػ ن ي چ ز

رچ ط ي ػتێک ث ئیتز کبتی

ي ک ري ز تبی ئبيێشو گ ث ث

و ک رۆ ئت ز ێم ث ت

ػ ساظتێیی ر ئ

طێیی تز جێی ێؼت ک

تۆ رۆػتی ئ

354شێعری ژنانی جیهان *

یی کؼ تێک ثۆ پبػ رف ی ز

رێت ن رو ز ب ط

يیظب ػێ رگ ز ثبی ي

اڵ ک کبى ئب ثبطی

ث . زا لى ز ب ذۆی ي ػتێک ن

ػێی ری زاگیز کزز ػ

ث ثۆی تۆ کشتز ز

زی کى راز ر الی ر ث

لەذ * کریطتیەى فالکێي 466

‌ دا چات ل رازا

ريب ثسا ر ف ڕت ط نێگ

تی ثسا ر یبري ڕت ط نێگ

ث کب چڕ پڕ ز ی ری ثیز

گێک. ر ر ث ی ذؼ سی ث

ث ػتێک ثشاى بساى ز

ػبیی ثت: ر و ن لی راطت

کی سیبتز ی تبرییی طتێک پڕ ن ز

ػی تۆ ػی ي يیغ ن تۆ ن

ۆ یىي يمیی ت ئیتز ئ

ک ی ي تۆ ی ذۆتی

او رز ثشت ث زا ز ي ت ن بط

زا. یب تبریک ری ث زا ریب ن ػ ریب ن

352شێعری ژنانی جیهان *

پێغ چباى ڵاطزا ن بفی طر س ت ز

طب ی ثۆ ح ط بک ػێێک ز

ڵسێ ری طت ط ث يی ز يزۆ ز

ث ػ ل ڕت ثب نێگ

ذا زا ذل ز ژرت ن

ڕای چب زا و ز

ژرت بکبت ر ک ث ی کبت رچ

جبتبزا یی گی یچی ن ز ث

تز ث لرص لرص بط

کی چڕژا پؼتی کۆو یگبی ث

کب چڕژا چب رای

زاپۆػى ذۆو تاى تۆ ن ز

زا چبا ن تاى ذۆو ثڕاسێ ز

لەذ * کریطتیەى فالکێي 468

‌ ڕخێ! ئاضواى د

ث ڕێ: ي شیک ز گ ع زاز کب ر ػت

ع ز ث ثی ێؼتي

الو ی تۆ ن

زا ػی چبڵ لاڵیی ر ن

ػی ي یبیی ن ت

ػی ي ث ن ػی ک ن ئ

ڕێش ئبڵم يۆر يۆو چارچێ ث

و ز ز رزا گبڵ رگبکب ث زا ز ذ ن

ڕیش ث ث ر زرێژ ز طب کبی ح رۆژ

ذبڵ ر ئ ط ڕێ بتاى ثگ

بذب جۆال بفێک ی ت گزیب ئ

ڕذ ػی زاز ز یب تێک ت

ای تت ز ی ک ئبطب ئ

ڵفڕێی. رزا طۆيبی چبتی ث

352شێعری ژنانی جیهان *

دا ت کتی کات ل بریی هي ل

زا تزط ن ڵچ رز ر ث ط رز ن ث

کب ػێ ب

رسو ن ي ز يێژ سۆر ن

ۆڵ. ذۆڵ ط ک ن ی ػر

. ی ػتێک بثی نێز

ڕێى گ رثبس ث ز رێی ز ن

کب طت زر ز پێظتى ن

کب رسۆک ن طت ز

ک ئبط. ز ز ثزیم

. ی طب رییی ح ر ذ طێج

ر يم ث تب يهی ن ک ػک بثب ی ربکبیی

لەذ * کریطتیەى فالکێي 472

ڵێیی سۆر کبڵ ت ثي

کؼ ز ڵ ت ر ط ر ر ث ريب ط

ي ثڕک بط ي ئ

. ی رػب ئبيبز ر رث

زا کبی کبت ت کت ن ن

ڵێ. ز کبی ي ذێ ز ثزی

322شێعری ژنانی جیهان *

دهاهکی کڵکي

ػێێک ث ن ی ثتای ز ثۆ

طپبیی ئ کبتێیی سۆر ث

ک. ی ز ک ط زا کب ری چب يۆيێیی يزز ث

ڵاطزای ذار ر رث ط ئێ

ڕا زا ز رێی ذۆی ت ث راڵ يبیغ ث س

ڵاطزای ذار ر ر ث ط ئێ

رس ن نێ ي ک تی ز ی ثۆ بڕت

طتبو نێز

کب کڵی يبيی پؼ ز و ن ز ث

د هارگارێت ئەت* 472

‌ش‌راوادێرێ‌ش‌گێ‌بۆ‌ک‌؛‌ک‌‌اڵت‌ل

‌د‌ت‌مارگارێت‌ئ

322شێعری ژنانی جیهان *

. زایهههک ثههه اڵتهههی کبهههبزا نههه نههه 1939ز طهههبڵی ت يبرگبرێههه ئههه

رێیی فیییظت ثی ط ز گزی ئ ذ ص ر يبرگبرێ ػبریز رۆيب

ت جهبر تهب ذهنی حه . ذؼهزا ث بثبگی په اڵتی ث یب ذ ز تب ئێظتب ث

ز جبریؼههی ئهه ( چههGovernor General's Awardاڵتی کۆتههبیی ذهه

کههه . "پیهههبکژی کهههێز" بطهههزاتزی رۆيهههبی يبرگبرێتههه ثززۆتههه تهههاڵ ذ

25 ر اڵت ثههۆ طهه 38 کبی نهه يهه ر . ث ذؼههزا ث اڵتی "ثههکێز"ی پ ذهه

ک کههههبی جیباس ثههههار رۆيههههب نهههه نهههه رگێههههڕزرا. جگهههه سيههههب

. کههبری کههزز زا یثی يههسااڵ ػبۆطهه ز عز ئههچیزۆک ػههێ کرتهه

طهباڵێیی یی" ثه ته هسايی طهبسيبی "نێجهرزی ێ سی طبڵ ئ چ

ز ذێهسی ت . ئه ثی چبالکی کزز ز زژی طبظۆڕی ئ زر زرێژ ث

ا کههههزز زا تهههه ڕاظهههه سيههههبی ف ف نظهههه کبی ف نمهههه سایههههۆی نهههه

نهه که ی ر طه ریبی ث چیزۆکهی په ری ئطهتر کبیؼهی طهێج ػێعز

18رۆيهب 13 . تهب ئێظهتب سیهبتز نه کی سۆری پێهی ثه یه زا ۆگزی يساڵی

. ػێعزی ثاڵ کززۆت ڵ کۆي

د هارگارێت ئەت* 474

پارێسێ تۆ د ک ک ی غ

و ک زا چبت ن ذ ت ن ي ز

ت ک ڵ ت ئ ل گ ساى ر ز

زا ذ ت تێ ثڕاى ن ي ز

ڵ گ و ن ثر

ت ێ ذ تب ثرشێ

پۆنێیی ثشۆسی نێ ک ػ

ی زت ر ن ري ر ط ط ن ک

و ثی ڵ تۆ پیبط گ ن

ب زارطتبی ری ن

زا کب س اڵ ػی ط پۆنی گ پڕ ػ

ڕ تبێیی ت ڵ گ بڕت ن

ط يبو

سی زا زاث ث تێی ز تێک ک ػی ئ ر ث

کب ذرپ رتزی زڵ تب تزطێ

ػى ت پ ثجر سێی نم ت ئ ي ز

324شێعری ژنانی جیهان *

ثچک ی طپی گڵ ئ

پبرێشت تۆ ز ک ک ی ػ

ژی زا ز کب سی ذ ب ن ی ک ت ف ذ ن

و ػێ ک ی ي ز

يیظب کب ر پهییب تب ط

گێڕێت زا ز ر ئبطپبیی تۆ ث ث پبپۆڕیک ک ثج

زا ط کبی ێ ز ز جبي ک ن ی ثمێظ

ت طب ػ ح ن ی ک ػێ تب ن

بی ي پ ن

ی بی ذشێی تۆع ز

کێؼی. ز ڵی ی ی بط طببیی ئ ث

ا ت ثج ي ز

ثی ج ز زا یؼت ی تێی ای ئ

ت ب ثۆ طبتێییغ ت

سیبزی ی راز ر ث ت ي ز

ع پێیظ ثى. ی راز ث

د هارگارێت ئەت* 476

کای اڵتی هي ضرا غێعر

1

ی ػێ ئ راط ێز ئ

ثیبطی ت ت ز ک

ی ک ز طبس ک ی يبڵۆچی زا ێ ت ک

زابی یزیؼ ث ث

. ػیێ ز تێی لبو ر ط ک ێێکػ

ػک" ۆچی"ث ی ػ ک ی ێ ػ ئ

. ث پک ز

. زا نێی لڕی لبت ێزئ

2

طیث ثۆ ػێعزێیی ی یبتا

زا تێیب ص ک سۆر ک ی تبثتب ۆث

ێژرا

زرا ػبر ۆڕگ

رت ز ت ێزا

322شێعری ژنانی جیهان *

ێزکپ ت تبل لی ر ێیج ک

. يب ػیب ن ر ط ث طتبع ی

ر ث ي ن طبڵ چم ث راثزز ڵیطب

. پێؼ ی فت ح

ثسا ر ث ڕیبرث

ر ثسا.

طبسکزز ثۆ ڵگت پێسا ن يب ڵیگ تبج

يبثژارز طجێح ت یکب ی ک ز

لب طبس کزز ر ژيبر یب ز ن

زرب

. ڕاپب

. ئبا ػێعزی ێعز ػ اب کزز ئ

ث کبرطبس

. يب ا ر تب تب ث ۆا چ ئ

3

کؼ راز ک ۆز طیبیی ذتی ت رۆژائبی یطچ ن ژ

زا طر ث ربکبیی ێزژ ن

کبی ثبطی ر ط ن رسی ز ێیػ

ثچ ذۆی ۆع تب ن

د هارگارێت ئەت* 478

. يزت ز ثۆچی ک طڕيب یؼیر ط

کزز ی لظ چی ت يز ز

. تيز ز ر ػ ث ن

ئ یػ ن ئ

و ز ث

گط ئ ث

. ط ز ێعز ػ ئ

4

چ ز یر رگ ػت ن

یی ا اڵو ث

کزاا الل ئ ی ا ێچپ ت ث ب ب ت

. ث زایک ن جۆرێک ذێ ڵب یگ ز ئ

ثۆذۆی ک ی یؼع پ ئ

ی یی کبراي یاس

. کۆظێزتێک یک طبسازا

چبک یبک ث ثبع یتتا ز

. یسرکێ ز ۆذۆیبث

. رێی ۆذۆیث

322شێعری ژنانی جیهان *

5

کزا چبی ث ۆػبذ ئ

. تب یؼ ت ن

ثیی؟ ز چی تبێظئ

ئبڵۆس؟ ێیی ذ

یباڵت؟ ذ

؟ ذ سیس گ ر یب

یظتی؟ث ز

ڕت پ ز ت کب گهێ ن ی یغ ت ئ

. کۆ فیهێیی ی

راطت اڵو ث

. ثێی تی ػبی تبثؼتی ثتای ث ز

رێثیس ز ری ث زیبی ئ کبی ی یراطت

کب فزيێظی ی يبث ن

ڵێی ز ي ث ثۆچی ی ئ

؟ ی یزازیبکبى ئ چب

زا پ گت زیت یر ث

ی الز ۆتذ ی ئ ث

د هارگارێت ئەت* 482

6

ثیمێی تای ز ث ذۆع پ رچی زا اڵت ن

. رابزێزت ثۆ گێ رگیش ص ک ی چی

ێ ذاست ز ڵتب ز

ثطی یتا ز

طزا ت ل ک ی ێعز ػ ئ

زابێ ػتێک ی ک ێعزێکػ

ێی ازز ذۆت ر ۆژێکي ر چی

. ی ک ز ذۆت ۆث پبکب

. یی زاێب ػێعز ئ تز ێێییػ ن

. ت ز ثێزی ػێعز ئ تز ێێییػ ن

ثطزت تز ػێێیی ن ث ز ێعزػ ئ

. يزز ئیتز کبی یزػبر چی

طزا ز ب ػێعز ئ تز ێیییػ ن

يززثی ێغپ ک ن ر

ی ثی تز ێییکزا کبر ز تیت ر ز

. کب رسگبر تۆ ک ثمێی کزا ز تز ػتێیی یب

ثطی ػێعز ئ ث ز تز ێێییػ ن

. بی ط ز ن تزت یییکبر چی

312شێعری ژنانی جیهان *

:گۆک ر ف

طیم زیك ثبریی رز : ئبساری طی ز ثبریی ئبسار اڵییظێ ڕ ػ فیت گێڕ يبی ت : کگێڕ ئبژا

ػهی ئبطهیبیی اڵتهی تۆرکیهب کب ثهۆ ث یه ییهب ک : بێیئبطیبی ثچکئبههبتۆنی اڵتی یب ثهه یهه بچ کههب ئهه جیباس بچر . طهه کهه کههبری ز ز

. اڵت ێزێز کزز رۆو رۆيی ثچک رۆيی رۆژڵهههسا. ری رطهههیب طههه نههه ثی ثههه کههه ز کی ئههه یههه ثشت :ئیظهههى ئبک يهش یهی ر ی ػبرا کزز ت ر طتیب کزز ث ز ت ر رای ئ ط

ری چهڕ يی رطهیب زا طهێج رز طه ثی ئه ز رثڕیی ئ ر ز ط ث راسێک ک ر ثه ز طه زاطه ری ط يی ه ره کب پێیب اث ث ئیظت . ئبک کززثۆ

ت ثهی تبیجه ثه .يب ذهۆع ثهت يه ر ث ث ئه ز کب طت زیبی یههههه ثهههههی يهههههزۆڤ راطهههههتی اتههههه ر ههههه ری ئههههه رطهههههڕێ طکبی کهتری جیبی راکێؼ رج ط ي ر ئبذبتا( ث ئی کب ی ری زرای پؼیێ کێیای ر بر کهیظبکب يبسنؼتبیى( گڵ گیب ثػ

يیب هههههههه کههههههههبی طزػ گزۆزتظههههههههیی( ... ثێز گيیهیههههههههۆف( ێش ثههه هههبی ئههه ز ثههه کههه رایههه ر ئههه طههه نههه گزۆزتظهههیییظهههت. ذۆػ یؼههتی پتهه تێگ اتههAdamisme ثگههۆڕزرت ثههۆ "ئبزايیظههى" یهه ثشیثتیمهههبی نههه ثههه کههه رایههه ر ئههه طههه ژیهههب. يبسنؼهههتبیى نههه نههه پیباههه ههو زه ػهه ێههه ثههسرت: ػهه ػهه کی ثهه ر ی طهه زا پههه ئیظههتی ئبک اتب. هه ػ

ی نێشثهۆص ڵیی زرگه برا ذه ی یهبی که ر : ػبریزی گهئبنیبیۆصک کبی رس ثه ی ػهێعز که زا ذب يبڵه ۆی بثبگی ث ث . ئ ث

فەرەگۆک* 482

زا ثیبتی یهب ز يێهژی ئه . نه بیی یهب بطهزا گی ػێعزی غه پێؼڵ گهه نهه چیهه رکههزز ههبی زز ػههبض ی ثههػههبریزێی ئبنیههبیص ثههک فالت ئهه . ػههبریزێک کهه يههب ثهه تاههب طههبفۆ بس ػههبریزی ثهه

ر ههبت زێهه . ئبنیههبیص ههباڵی طههبفۆ ثهه ی هه طههتێز يی ئ هه زتههبای زا ثهه کبی زێکڕاطههی نێشثههۆص ی ػۆڕػهه گهه ج ێههڕای طههبفۆ نهه

. ر کزا ز برثػطیبطی زژی پیتبکص پیالی و گبڕ ی ر : پبرچااڵ ئبڵ گۆڕی پێک : گۆڕیگۆڕ ئبڵ

کب ذ ذؼێسرت ػبری زا ز یبڵ ذ ن کی کبي ک : زیبیػبر ئبيبج ی ئبری رزیه : پڕیؼیئبریو تی ذای سی رک کبی ئبطی ط : رکێ پهگی ئبس

تزص ززڵی و ث ذ و ث : ذبتزجیب رذ ئکززههی چههبسار گههزت ثههۆ پهه ز رێیی گشينهه ثهه کهه : گیبیر س طههپ ئ یظتێ ز

نه 1916 طهبڵی یه ری رطهی ػهبریز طه :ئطیپ يبسنؼهتبیىێعز طهههی. ذێهههسی ػههه ثههه طهههتی کهههزز زا ز طهههباڵ ی پهههبسز يههه تاڵو ثه پێهسا طهۆرثۆی پهبریض زرێهژ سایهۆی نه ییرط تبیی ن ر ط

بریزای ػهههڵ گههه نههه پێتڕسثهههۆرگ. بطهههیبی ئههه تههه ڕا پهههبع طهههبڵێک گ طههباڵ ر نهه ک فڕاظهها رۆالههس ێههزنێ پرالههس هه ی ڕاظهه فبیهههسنجێزگ ثهههۆ ز یطهههبڵی ذێهههس نههه 1911طهههبڵی . پێیهههزز طهههتی زسایهۆی نه 1911. طهبڵی ثه ڕاظه ثیبتی کهۆی ف ز رییی فێزثهی ئه ذ

رییی ذێهس ثه ی ذهیبطهی رۆيبیهب نمی سيب ی پیتڕسثۆرگ ن ػبیب طهتی کهزز ز 1919طهبڵی نه . کزا ا ه ی پ ت رط ز رگیش ئ زا سۆر طههباڵ ب نهه ر زا هه گۆڤههبری ئههبپۆنۆ کبی نهه چههبپی ػههێعز ثهه

ڵ گهه زا ن س رث طهه . نهه تهه ۆزا ثاڵکزز کههبی رطههی گۆڤبر ػههێعزی نهه

312شێعری ژنانی جیهان *

ا بطههیبی پ ێێیی کبریگهه یهه ههسی پی ئهه کههب یههسا ز ئببئبذههبت ر طهه ری ن ػهه ثی ئه ز ژیبی ئ ا يبسنؼهتبیى هییالی ئیظهتپبۆی گۆيیهیهۆف ثه . ئبذهبت

کههه ی ژیبیهههب نێهههک تههه طههه هههبڕت ثههه . طهههبڵی ڵههه ا ڵههه کۆي 1913ثڕا 1921. طهههبڵی زثاڵکهههز "رز ثههه"بی ػهههێعزێیی ثههه تهههی یهههک هههسايی ی ئ ثههه

کههبر کههزز. ی ثههطههت ههسايێیی کههبرا ز ک ئ گرجظههتب رای رص نهه طهه "تزیظههتب" "کب طزػههتی ػهه"کههبی ب ػههێعزی ثهه ڵهه ز کۆي 1922طههبڵی

ڵ ثهههۆریض گههه زا نههه ی نێهههی کهههۆڕی پزطههه زا نههه طهههبڵ ر نههه . ههه ثاڵکهههزز ر کهبر طهیی ئه طه نه یه بطهیبی کهب ئه یهسا ز پبطتێزبک بطهیبی پ

ر نهه ێک ػههێعز طههی چههبالکی کبریگهه يهه لبو پههبع ت ر ثهه . طهه ر ز کبریگهه هۆی ذه ث 1938طبڵی ییثی رط ز ر ئ ط کهۆچی طهتبی زڵه يۆکی را

ایی کزز . زص ری رۆژ نهه کهه ی ییا: ئههبئێزطهه . ئهه ز ی يهه ی زرگههابئههثبػهه نهی یۆههب

. ت ت يب کیغ طبفۆ ن ی يب ث یؼتبی تێئۆفزێظتض ی زرگ طزی غیهی ح ذیهی ث : ثیی ئێز

ساهبی یۆهبی کتێجهی جغڕافیهبیی يێژص جغزافی ن کێی : یئیظتزاثۆاته ز ر طه نه ک يێی ر ث تبل ئ کڕای "ئبگطهتص" ر نه ثه ی27 يهی حه

یۆهبی کهب که ز اه ت ل گ ي ئ زا ثبطی کتێج ن ئ. ت سایی يب. ی رۆيی کب بطییبب ر رث ه ی ثه ڵک ئه ی ذیزا ذزای ئبگبزار کێسی ژیبری ئ ن :ئیؼتبر

وهڕ ث ذزای ػ

ثبکت : تۆف کڕێ ثبز ر ف کزز ثۆ ط : ذۆئبيبزپێچب تێی ثبرگ ثبص و ر ز ث : ذذاص ثبص طزا غمی ث ػێک گیب یب ز : ثب ثبل کزز : ثبوێؼت ثبو

فەرەگۆک* 484

يی ر گ : چبزری طا ثبیاب ثڕصثڕط : ێش ت : پلی ثێظتب ثڕک

ڕ ی پڕ گیب ن س س ي : سثژێ ی ژیب : يبیثژی ثباڵ : کرتثباڵ ثظت ر ر زڵساری ز ک : زڵرۆعثالێ ثیتبل ت پ : پظنثهی س ي ڵ ز ز ث : ثگی پی س ث تسی ثبرێی ثبرا و ث غڕ تسی ث : ثو ذڕ ث طت ث و ي ک زا يببی ی ل ز يبح ن ت ق ث س ث:يزخ ث ی : ثب ثزی ث چب زیتزا پێغ : نکزا زی ث پێغ چب ڕا زیبر ن : زیس رج ثص رز ث ری طزاث ط رزێک ن رز ث ر ث ی ط : طزا ر نهه ژا ههبتی ثهه زرۆسهه : ژاههژا ر ثهه يهه یؼههتی ز ثههۆ گ کهه ی ذ سارا يی ػتێک یب رزاێک ز ری کزز راج گژ راچ ث ز: گبری ر ث پێگ : رێب و ر ث یبس ێێب رثو يی ث يی زابتی س ی س ز : ثرث ث اڵو : ثاڵ ث ن پ : ثس ن ث س ن ن ت پ ک ن پ : ط ن ث و : زڕک ڵ ث

314شێعری ژنانی جیهان *

ا ئه تهێ ک ز ی الق که ػه ث ئه :ک ن ث ا ئه ژۆ په ێه ژۆ گۆػهتی ێه پبژيبههبی طههت زا ز لهه ز طهههیى نهه ی ت ... ڕاو کهه: طهه لػههمی ریههبطهه یس ث طت ث و ي ک ی

یی گێرکبيیب بثههب هه کهه پبػههبیبی ثبثێههه ص نهه ههس کهه : ههبی چطههز ثذتی ر ییههه ر پ زع ثهههۆ طهههێهههيی کههه ی ثهههۆ ێههه . هههب یهههب پێیههه یی فظهههب ئ

ن طههتگ ر کب پ ج ک طههتگ ر کززههی پ نیى ێههزا ئۆرػهه یب( نهه ی طهه. ز ز پبػهبیب کێک نه کهبری یه ز ث نی ی گزتی گ مزی ث کهبرکززی ئه ساه

ئه راط یی "ی "ثر انصز ػێ ث ی ػ ثی ڕ کی ره ی ػه ی ػه ؛ چهطهزیغ هبی یه رز ث هس اتهبی يهساڵ یهب ث زا ثه سيبی ریجهزی ن یی

ثهۆ ێتهڕ گ ز بنێبه ی ئیظهاليی هۆی ئه رچب هسێک طه پێهی . ثه ثتێی بطهی ثبکیهب الی ثتێهک زیتۆته نطزیب يساڵی ثذت ث ی ک ئ ڵه ل یب نه ثته کڕی ئه ث ر ثۆی ایه و زا نه هب ئه . تهبلێییغ پێیهب زری ئطه کهزت:" ه ثێهژ ز ی ػهێ ثه یه ط زا ثبثێهی ئ -Nabuر ث که

Kudurri-Ussurذههبتذزای ساظههت . هه ههبت ع پێک طهه ثهه ". نهه : . ی ثبثێهههث: جێؼههیی یههبيزس زر اتهه . ئطهه کهه ای ثیهه ر: اتهه پؼههتی ذههبتذزای .

ای ثیههه ساظهههتی ثهههبثێهی نههه ب . ثههه جێؼهههیی یهههبيزس پؼهههتی ڵ ای يطههه کب ثهههڕێ ساڵى کێک نههه طهههز یههه ثذت تهههزی ذههه ثبثێهههم نههه رێژتزی پبػهههبکب ثههه . رزا ژیب يج ريیبی پێغ يبی ئ س ن تی کزز پبزػبی ر ػبی ی کتی ط ک ر ئ ک : لظثێژ

ێه لهی ليهبر نه ر ی ثڕێهک نه لی ليبر جیبکزز ر : ثڕ نێسای ثۆڕ نێسا زا کب ل ر ي

نه که یه سی رطهی ری ي ( ػبریز ط2120-22۵0: ثۆریض پبطتێزبک ثی پ ث ز اڵتی ئ یب ذ ز زا ث ی ژیبی يب ی ر ز نه . بثهبگی ئه ذؼهزااگۆی ث ییرط ک رطهیب سیهبتز اڵو نه ث ۆی طیی رۆيبی زکتۆر ژی

فەرەگۆک* 486

. بطیبی ئ س ز ػبریزێیی ي اسی ڵ ێه گ ن یبط اسی ێهبذ رای ػهێ کبی نه ی ثۆ ذهۆع کهزز ػهێعز ا يبیبکۆفظیی رێگبی ئ ک ن فۆتۆریظى ی

11پبطهههتێزبک . گۆڤهههبری نیزییهههبزا ثاڵثێتههه نههه ثهههۆ ێههه زا کب گزیگههه گۆڤهههبر رای رص نهه ی طهه يی کههۆگز کهه ی نهه ػههێعزی ثاڵکززۆتهه ڵهه کۆياڵو بطههێسرا. ثهه ییرذی رطهه تههزی ػههبریزی بچهه س ک يهه زا 1934طههبڵی

ته سیهی ک ثه طهت ث ز کب ی یکزێیبر ت ثبث یب ث کبی ت چ ػێعزی تههس ذهه ڵ ر گهه کب جێگههبی ذۆیههب نهه ڵیتهه پێسا ذهه پۆنی ر ر ػهه ثهه

اته ز ئهی بررییی طیی ػبک پبطتێڕبک ذ 1946طبڵی . ی گۆڕی ثی ذهۆی اگۆ ز ثێته ثهاڵ ز کتێجه ئیتبنیهب ئه ن 1957طبڵی ث ن رۆيبی زکتۆر ژی

زا نێژه 1958طبڵی ن رۆيبه هۆی طهیی ئه ثی ۆثێهم ثه ز راهی ئه ی زاتزطههههی ههههس پبطههههتێزبک نهههه رچ ذؼهههه ث ز بکپبطههههتێز اڵتی ۆثێههههم ثهههه ذهههه ی ئههه ک یؼهههتب رکهههزا نههه ز ی تهههسی رژێهههى زرذزاههه هههکبرزا گزت. ‎ری ت کزز ی ر اڵت ذ

ار : ث يبڵال ث ذب ث ر حبڵ ئب ز ػو و ث ز : ث پ ل ي ث ط

ص کززههی س : تههثیزاسکههزز کززههی ثی ذ نهه کهه کهه ص رازػههی نهه طت ث و ي ک زا يببی ی ل ز ک ثبع ثبڕت. ن ی ز ثۆ

: کت ثێژکزز ثیبت ز ئ : ێژ ثێژ طر : ث ػ ک ث

تبیی کبغه ر رتبص جههۆری طهه : پههبپیزص یههب لهپهبپیزص . پههبپیزص نهه س ثهه ثهه گیبیهه ثهه . ئهه زطههبس ێیهه گ ج جههۆر ههبی ثریههب کهه ک ثهه ی گیبیهه ػههیه

راخ چههۆيی یههم ر کبی لهه ػههت ز سۆری نهه . يیتههز 5تههب 2ی کهه ی رسایی ث ا ڵک نهه برا سۆریههب کهه ڵیی يیظههزی کهه ذهه کبی چههڵیی ب اڵو ذهه ثهه رگزتهه

312شێعری ژنانی جیهان *

ای ػهههرپب ثب ئههه ػهههێک نههه ث زیتزاههه ي ڵییب بطهههیبع کهههئری رۆژئهههب . ترگز ن

اسی ن تزی جۆر گزیو کێک ن : یپبرازۆکظییبڵ نهی نه . ثیبت زایه ز ئه کبی زژاتبی ی ئ پێبط اسی تێهی که که ی پهبرازۆکض ت :ڵ زا ز یز طه هس زا ئ زژ

اتبیهػه کهب ثه ججريب ز يه ک . ڕێی زا ثگه کبی ڕی ػه په کی راطهتی ن ێ ڵه : الزاهی يبهبیی نه سا ز ۆڕيی يببیی ز جۆرێک الزا ن نی پبرازۆکض ث

اتهبیی فش ػهیم ثهبری نه ۆڕو نه اڵ اڵو ئه ثه یه ثه انێهس ذێه ته ر کب ر اڵ زیی ئههه نههه ڕت. ئههه هههشر شیهههک ثگههه رجیزێیی نههه اتهههب تههه نههه تههه ر

ا ایه ذه بریز رػه که گزیگه هس ێعز زا ئػه اتب ن ی تطراگ گزا پێیهب . ثبیر راطتی ث ز زا ثعیػ ن ک ػتێی تبل

کبت ڕ بتى حهههههههههه ک طهههههههههه بت ک طهههههههههه کبتى ڕ حهههههههههه نى طهههه ک ریع رهههه طهههه س یهههه ی طظههههتی ل چطههههت

بنی( ی پب : پبی پبژ

زا ای سۆر پ پێچب ن م پ ن: پبػمپبػمل

ز : يپبتب پبب رڕاط ػتی پب ط یساری ڕک ا تهههههبرثێژ ػههههه ت ی پهههههێغ سایهههههی( طیبطههههه 429-495: ضێیهیپهههههزی ئبتێ ث زا ػێ ا ػببسی" زایه يببی "ن ی ث ک . ب ر بطزا . ئه ێ

يبڵهه ث ثههر طهه ی زاییهه ر ثهه ن طهه زاێیی ز ذبهه کهه ی ئبنیههبيئی ثهه. تطهیسیس يێژطهی بس ی پبیه يهبی ذهۆی طتبیؼهی پهه رۆیؼت ثه

ر طهه گۆڕی ثهه ئههبڵ ثههب. ئهه سی ئههبتێی بز و ػههبرۆي کهه ی کههب ث پههڕییهیض زتی رایهه پهۆپههۆشزا رێجڕی تبی ػهه ر ز طههبڵی طهه تی زنههۆص زاێههب نهه کیهه ی ر زا ئهبتێی کهزز ثیبت ه ز ئه ی ثه ر . پڕییهێض په رػب ث ط ڵیی ن ذری یههبی کهه ب ی فڕاهه رس کی ث یهه پڕۆژ برا. ئهه ههسی فێزکههبری کهتهه ک پزتههۆ ئبکزۆپۆنیظههی طههبس کههزز. ئهه ذظهه ثیههبی سۆر گزیگههی ڕت

فەرەگۆک* 488

ڵک ی ثهۆ ذه ب پیؼه ذؼی ه ػیۆی پ ث ئبتێی راساس ی ئ ی پڕۆژل ی حهه ێههس ری ئههبتێی سیههس کههزز ر طهه ڵک ذ سابیهه . ئهه زیتهه رزا ثڕی. ط گزای بی پۆپۆنیظتیب ث ذ ر نال ثۆ زا ک ل ت او رز ب ثچ ک ث ر ی ط : نیتب یتب پ پ

: رسیپاار ن ی ڵپێ ثزیتی : پێج زرا پێچاڵپێ پێچ سۆر زژ تی پ پ ع : ث کذبص پ

ن رج : طو پێؼ ا سارا ای ڵیی زی که ذه ثۆ ئیظهبی پێؼهڕ ی کبر ز ک ز

زای زابتکززی ر س س کب ي ثیی کززی رزا : پێغێژی پێغ ذێکزز : ثیبس پێگ پۆنی ئب : ػپێم

ا ت ێش ت : تبلتبثؼ ریب ی ساییهی نه121کب طهبڵی یه یيێژی بچر پێهی طه : ثهتبتیبص نه طه

ایهی کهزز273 طبڵی ث زایک ری رۆيهی کهزز ف . طه ی ساییی کۆچی ز ی يڵ ئههبیی گهه ێغ ن ر نهه هه ب ثهه ڵهه ثێههشاری نهه ک ذههۆی ز . طههیحی ئبػهه

زا ز ػههی ئبییبهه ئهه اتهه ئههبییی يػههزییب ر يههی ثهه ثیهه ریک ثههۆ ذههای ثه ی ته ذێسه عکب هب زا. پهب یه ئبییی ت ثبث ی بربلاڵه ڕات ثهڕ ثهزا ز ػههه ێهههب کههه ئبییبههه ئههه ری کهههزز ر ثۆیههه ههه زیتههه ریییب ثهههۆ ذههه ثه ی طیحی ي ی اه پێل ػهبگزز يزیهسی یطهتیص. تبتیهبص ثه ت ثه

طهیحی ی ثیهزی یۆهبی ئهبییی ي کززه شیک نێک کی ث ی ی ۆگزی يبيۆطتبک. ئهه زی هه یهه ڵ ههس گ کبی یۆههبی ثهه یهه ئبکههبری ثبیرهه ثی کالطههیک ز ث جێهی ئه طهیحی نه گی ي ره ف کهزز ت ز سێتی یۆبی ر سای شري زڵ گه طهیحی ن ي_ زی رطهتی یه پ بکی بڕی تبل ی ب. تبتیبص ئبێت زاز

ت -الههی اتبکههبی ر ص پێههک ئهههه ههسی کتێجههی ێههب. تبتیههبص چ فالتی نۆگهه

312شێعری ژنانی جیهان *

ار ث ي بی" ن یب ثک ی . ی ار ئیلیهم که نه که ی ئبێت که و"زایه طتی چ چها ر ث . ئه ای رز ریب ثهز نه ز هس طه چی ثهۆ يهب ئیلیهه ت کهزا ی طهت . کتێجێیههی تههزی ثهه بچ و نهه ی پێلهه ز طهه ث هه ڵ گهه ک نهه یهه ههبی "

" ی یبی اث ڵهبل زي نه یه ع ثزیتهی کتێجه . ئه یه کب هسای گی ثیزي جه ج. نهه ؼههسێ ڵ ئ گهه نهه ثهه ڕ ی رثههیههب بطههی زا جیههب کتێجهه کبیبگێ طهه ڵس ک ڵ یهه گهه طههیحی ن رطههتی ي پ طههیحی ذزابطههی تبلب ي ثه یه بطهی رطهتی جیهب پ ب تبل گهزت ئه یب زڵ ذزایبی یبی پێی گ ن سا . تز ز س رتز ي ط

ط تس : سۆر تبریک تبرییبیی ذک تبریک تا تبثؼ ت تبل : ێش ت

تبک تک گ ز ثرا: تبک ت

س ن ن : پ تبڵک زا : راێ تێپۆ تب یبر رذی ط چ ی: تبر گ ت ر يپ : کۆطپ ن ر گ ت ر ف ثۆ کبر یب ط : طبس ئبيبزیبر ت

زر زا ڵسا ثۆ زر بیؼت فڕت : تڕ تڕزا رزا : تێد ثرزا تێژث ساس تزی ئ و ک ذتک : تۆسنیتۆسلبڵ ژ یب پیب س ثۆ گ گ ر ر ػ ریؼ : چجظ

ت سی ت ر سی : ئبسار ئ ث سر ج ڕت گۆالزا ز ن الطیی ط طچ ک : گیبی گ ج

طپ يبی ئ : جب ثێچجا ز ر ػبی زاز ط ژب ث : ليبػێی چبرۆک

فەرەگۆک* 492

و که زا يبهبی ی له ز _نهيبح کبر یی جبچۆک ته ئێز ث ط ز چب ن:چبشێز طت ث ي

ثۆ ربکی ک چزای : جۆرچزای گڕطۆس

ڕی ڕ ذۆڵی ت : لڕ نیتچمپب ر ت ر ت ث : پیبی بير پ چ ت بڕاط تع ت چ ح : ست چ سی رێگ : بق چ سی يیحڕاة : بلی يیحڕاة چ ژۆ ػی تب ئ ک سي ج : جشي ک چ

یی ي گی ئبڵی کبڵ پ : ریی چێز زسک ک ث ی ز ڵگزت : چی

ز راي ز ز : ثحبطاڵتاجی ح ئبراو گزت : حب ت ػی ح : ئبپۆرت ػبي ح چ لبيیؼی بپڕ ز ڕت ن رو ز ػێی گ ن : زارێیرا یش ح

ثزغ ل ک ن : ک ذبڵیگ : ج الفب ئبزڕذڕ زۆڵ

: ئبزڕ ج الفب ذڕ يؼ سیری زرػ رزی پڕ ث : ثرز ث ذڕک

ا ذشی ز ی ث ذؼ ئ زا ز ی س ی ث ئ : ذؼسذؼۆک ڕ سرا ڵی زا يی س ی زرێژی ن س لڵی ر : ذک س ذ : سید چذیش کۆ ی : چبزر ذت ذێ بیی طتی ث ص زارث کزز زارث زا ثۆ طیب ت : زار نێکط زارث ب : پ زاڵس

322شێعری ژنانی جیهان *

: ثبر زايێی کێزايێ گۆڕی ثیههز را_ نهه ێههژ ئههبڵ تکزز کههڕی فزۆػههت : يبيمههطههتب زا طت ث و ي ک زا يببی ی ل ز

يبی يبر س : زرێؼک زرۆػ ک ی سیی ز ػتی زژ ث جۆری پێ: زژاسی

رای : ززڵی یگڕاک زڵ الل : ز رثیل ز

ی يبثههه نههه راههه زیت ری ي ز را ی ز ریبیبههه ز نههه کێیههه : ی ریهههبی ئێهههژ زێههم ی ئههبزڕی زارزا رێگهه نهه ت ڵیهه ی یۆههب ئبههبتنی زرگ ػههێ

. ثێت ز ڵ ع تێی ریبی ر ز ڕ ڕي ریبی ي ڵ ز گ ثۆطفۆڕ ن طێک ػتێک یب ک ن ط ػػت : زط زاػت ز

ص ی که ف یؼهب نه ی ت هب یهب ژيهبر رێک که فته : زری رێێ فت زکب ثیههبت ثههۆ طهه ێی کرێهه رێک کهه فتهه ر ز کههبی تێههسا تۆيههبر کزاثهه هه زایز کبی زیی ڵک ػێ ڕ ذ ي ط ێبی سایبری ن ز

گ ز ڕ : ز تۆي زڕڕ کزا ثۆ ئب زاػت يیی چبڵ : سزێزا کی ػز : بطیی بذزیب زا لبو کبر ئ ێب ئبسایب : کبر پێکڕاس راپکههبر ز طههێک ثههۆ ک ػهه ڕ ثههۆ کززههرس طهه ثهه ز ثههرس : ثههبطهه را کبته رس ز طه ثه ز ػ ڕ طتی ث ي ث کزت ک ز ڕی ثهۆ ثهۆ راپه یه سارا

ل و راطههبی گهه زا( ثههۆ يبههبی ز ز کی نهه یهه طهه سنه و نێی راز کهه يبههبی ی طت ث و ي ک بی یزا يب ل ز يبی زژي( ن ات

ػ ػێک ن ڕێی ث تێپ: بػی را ت راکؼب : ذراسا

ت زال : ث زرۆ ث طراطتۆکی

فەرەگۆک* 492

ڕ ي ن : يێگڕ ي رای ز : ز راێژ ثێژ ا ئبذبفت طێک ػێ ثیبتی ک ز و ئ را ی ز

ت ک پێغ زا ثۆ ل حت کزز لبث کبی کزز ر ر رث : ثری ث رل س ف : ل رک

گۆ گی س : ئبسرکێ ی زرێژ : رو ێشريت : ئبطبیی ربزکی ي ر کی ر رط ط ثۆ کبری فؼ ک ی تی سارا ر طیب کت ط ر ط و ط ز : پ ل ي و ط ر کۆي ث یی ػطپ يب ڵی ئ زا کۆي ط ئ : ن ر اێک حر ڵی کێ ی

ر رذب ط ريب ن : شیک ثک رذ رو ک : کبشایرۆح

طتری کبر ڵ ز : ثبی ب کۆيرت ػێ

و ػیبک : ررید ساخ : لبیى کزز ثساذبزاس : ثێچ ثساست سا زیب ێب ریب ر ز ط : کبرکزز نسرێیبی طی زذی سۆر ک رێیی ث : گسيڕت

ی بلۆال ژ حۆرت تن: سنالح ث س رتبڵ : ل يجیه سب ب س س ی سۆر را گڕ ژا : ژا گی کهیظب : چبو سژاو گی کهیظب : يلێری سکع ژاو ی سۆر را گڕ ب ب س : سژا ژا

چبر ی ر طپیطپێسا : ئزار طپی ک : طزک رطمۆک

322شێعری ژنانی جیهان *

: ن ر ث ط ی ثزز ث گۆو زا کزز زرا ط ن : زيۆر رث ط ػت رگس ربت ط ط رثری ث ط رثزز : ط رثرز طاس رطیی گێڕی ي : ػی رزنی ط ی ثب ث ی يزز ث ال الێێت ی ثب ز ث يزز ث طێک ک : کێژ نیرز ط ڵێ ع ػو ز ڕ ژی پ ع ػو ث ڕ : پ رػی ط ی رسی اڵ ز ر گ ث : زارێیی راط ث ر ط يی ڵپ ثێمی ئبژتی گ : طڵ ط

رث : ئبگز ثطتب

پبرێش زاری ث رزێ ن ی ثزیتی زاری چیۆن : رزێ طۆفیهیثهبکی ػهبری ئهبتێ . ث ی ئبتێ ر ػبریزی کبراي ط یبطبزا ز کبرث :طۆنۆ ی یهه ت یبطههب رێظههب ئبکبری ر طیبطهه راجهه ث نی زا ن . حهه بطههزا کبی پێؼهه ئهههبتێ ت زاثههه زا را ی رێفهههۆرو رچی سۆرثههه گههه سرێ . ئ طهههت یبطهههبی ههه

ثهه پههبع ذههۆی نهه کبی ئهه ی چبکظههبسی زاڕػههتی نهه اڵو رۆڵههی ئهه ب چهه. ذؼهههی طهههۆنۆ ث تی ثههه زا ئیعتجهههبر حريههه ری ئهههبتێ ر طههه ڵک ی ذ ثبذههه

. ی ذۆیبی ز ر ز ت سابی بث ح کێک ن ی کب ث ی یبی سا زار ي ت ت طیبط ری طیبط ث ڕێ : ثا ت طیبطک گزت ثۆط : ثۆطگزت طیپ ر ی را

ای : ریؼۆڵ ػڵ : رطێز گب ی زت سیڕ سرای ي ن ػ ی کهۆ ر تیز ن رێی ثڕ جب : طفز طیظز : باڵتیس ػبرۆي ێب ری ث ز ػب زا : نگزت ڵ ػب

ع ی نر ی الی ط : ػب پیم زیػب ثبۆ یبی تبی ث تبی ر : رۆػبیی ئبطۆ تیؼیی طیبی لی ث ث ػ و ثۆ يزز ز : گزیبی ثپۆڕ ػ

فەرەگۆک* 494

: يۆرل ػ

ار چگی ذۆیب ث ػ ػ : زاری چ ثب زا ک ر گیبی ثس : ػر ز ػ ت ذ ػ ثێساری ث : ػری ػ

انیی ار. نهه ػههۆڕ (Chevalier): ػهه نهه یهه ی ڕاظهه زا بسههبێیی ف راطههتی طهه ی ڕاظهههه ف (یCheval طههههپ ههههبی ئ ی ئیگهیظههههی . بتههههبی ػهههه رگیههههزا

Knight )ار ث انییػه. يببی ػبطه کی ت یه په کبی ز طه نه ػهزیفبتی ثه رپب ثههز ڕاطههتی ئهه ب ههی ثزیتبیههب نهه نهه ئێظههتب جگهه بسههب . ئهه ی ثهه الیه نه یه بسهب په زا ئه جیهبی ئێظهتبع ربگێزت. نه ڵیی ن ک ک کێی کهه تذؼههز ث ز طههب ک ی ػههببسی ثهه ک یؼههب ای ثزیتبیههب ڕ ريب فهه بث .ط ێ ز رچبیب ثۆ ثزیتبیب جیب ت ػببسی ث طتی ز

اری طیبی سۆر ثرثڕ تۆی ی چی ػر رس : زی ی ث حبطمی طێز سار ػبيبت س : ػۆرکبت ػۆر

گڕێ ز ک : ػێزی تڕػێزی گڕی يی سایی س : طرز ػیب

ارز : ذۆع گسیغ ر رای ذۆع راثکههزز ثهه ن طزػههتی گیب: ریش غهه ارز ڕا اسهه را ثههۆ ذهه حب ثێچهه

طت و ز ث ػتی ن جت ثب ثیزاس کززی رت ثۆ کتب کی لرط ی کی : ئبيزاس یب يک ڵت غ ت ثیب یب ط ذ : ذبی کیب غ

ذ ی لرص ػیز : ذ غڕاثی ذکبی یهه ری هه ثشتهه کێک نهه ای یههڕفۆتۆریظههى یههب زاههبت :فۆتۆریظههى

. ب ی ثیظت ز تبی ط ر ط یه ثشت ئه ڵسای ر ی طهس و ث ئیتبنیهب ثهاری کب نه کهزز. فۆتۆریظهت ریهب ته ر ر ثه ثه سای رطیبع ري ثه

جههۆری اڵ یی یگبرکێؼههی پ ثیبت ز ک ئهه جۆرا طههبسی ػههبۆ ت رطههبسی طهه

324شێعری ژنانی جیهان *

اههس. یههب ز زا چههبالکی سی ت ئبػههپ بهه ب يیعههبری تيطههیم فهیپههۆ تيبطههۆ ی رۆژبيه نه 1919طهبڵی ی فۆتۆریظهى نه یببيه ی ث ثاڵکزز يبریێتی ثزا یههه یببي ث یبهههس. نههه ی راگ یههه ثشت بالکی ئهههچهههريی فههه ثههه فیگهههبرۆزا

ک کب ن فۆتۆریظت ک طییب کی ر ی طه ڵه ڵی ری راثزز ثێهشرا کب يبػههی فڕۆکهه . ثههۆ فۆتۆریظههت کۆنۆژیبیهه ا ثههشت ذێزایههی ت ئهه یب ثه اه ر کهبو ن ه ی چی سۆر گزیو ث یؼب کب ی طبسی پیؼ برػکی ای یگبیهڕزاهبت ساهی. زا ز ر طزػه طه ثی يزۆڤ ث ری ساڵ ز بؼی

ا یههبذی زا رایههب نهه ی ذۆیههب یببيهه ث کههبی ژیههبر نهه ثههۆ يێههژ زیبرز یهه ثاڵ کههبی ژیههبر ههبثززی زیبرز ر نهه طهه زێڕی ئیظههبی تهه طتبیؼههی ر کبی يههاسیهبری نه . ئه ک ز ته ثبث نه ػهتی ذبه کتێهت ذبه بچی يۆس ا ذ

ه ذۆیهب کبی راثزز ژیبری پێؼیب نه یؼب ث ک ر ثه زا راگزتجه ڵسای فبػیظهى نه ر کبی طه ریؼهنه کێک یه ی فۆتۆریظى ث ث ثشت ۆی

ی یگبرکێؼههی ک ر یهه طهه ذتیب نهه کبی فۆتۆریظهه جهه ههس ري ئیتبنیههب. ثههت: ز کههزز ز زر ثیهه ثگههزت تههب زا جهه ههسی یگبرکێؼههی ب ر نهه ثهه ثیهه یههب گههڕێ تی ط اڵیهه یؼههتێیی کۆي تێگ اس رههی یگبرکێؼههی ئهه ز ر نهه رطهه ػههێاگه زی هۆی ثه ع ث ت ثبث ط ثێ ." ئ ز زێڕ هبتی ر ی يبػهیی يهزا کب ز یه ساظهتی زۆسیه سۆریب گزیگی ث ا یگبرکێؼی. ئ ت ث ثبر ط ر ئهه کههزز هه ذتیب ز زا جهه لبػههی ر ثههشت نهه طهه نهه ههۆی ثهه ع ثهه

. جن یؼ یب یگبرکێؼی ث ی زیبتی ئاڵ کز: ر لبػنی ت چیی ط ی ذێ ػیزی چیۆن : ذچیال لؼتیه

اڵ کۆػیی ز ۆو رس ل اڵ يبڵی ث : ل ذب بڵاڵ ث ل بثزز ذظت ن : لڕا ت اڵچۆ ل ثبص ل س ی کهک زرێژ ل ثیه : ط ل ر ئب ی ط ػی : جه س ل

فەرەگۆک* 496

ڕ گمی ت : لڕ نیتلڕ چمپبابی رۆيی ی : ثێژی ثکبتۆنص ثی ز رسی يێهژی ئه ث رای ۆ کێک ن ت

ص طهبڵی جیب رهب" نه" سایهی نه ر نه ی ثه84. کهبتۆن طهبڵی زایهک ثهایی کهزز سایی ن ر ن ی ث54 ص . ػهێعزی ربػهمب رۆو کۆچی ز ی کهبتۆننی رۆيهی س ثبػهی غه ر ی ه یعززا هػه نه تی ئه فز ی رثڕیی ئ زص یکپ یی ذهۆی ثهۆ ژێهک تێیهب زا ئه یه رسی ػهێعزی ثه 25زێ . کبتۆن ج کبی ه ێعزػ. ثبلی رثڕی بی "نێشثیب" ز ث يهی ثهۆ س که ػهێعز جێه

تی. طیی کبی زیی ی تی طبی "ژۆنیۆص طێشار" ک ئبطک چی : ثکبرئبطک

: زاری کبجکبژ کبڵک کاڵع چ ی ن: پێتب کبڵ ريی ذب ػڵ لبيیغ ی ن : ذبچیپز ک ػڵ لبيیغ طبس کزا ی ن پزی ثچک ذبچی : ک پزۆچی ک لی ڕ : فک پ ک پڕی گۆل ث : رژای ئب نالڕێژ ک ص ه ی که لظه ثه طهێک که کذ رط : طکێغ ڵ ک يزۆڤهی ثهۆ یه کب سارا

یبذی ب ط لژث ػ پ ڵ ل :طی نێ پ ک یبیه : ػێی پڕ چبڵ چۆڵ ثمیهسایی س س ن ک ثهۆ گزفه که ی تی سارا

ری ط ري چ ک يێژی : کۆ نبرا ک

: ئبگززا تفککا ی ئبگززا رز : ط ثکچیبر گیزارۆژ: کطف

322شێعری ژنانی جیهان *

ق ڕهه کۆػهیی ذ ثههۆ پبػههبی رهب حههبکی حیهز کهه : هبی کۆػههیێک ثهاتهه ک شیههک یهه نهه کۆػههی کهب. ئهه طههبس ز طبطههبی يی کهه سزگێززی ی یهه ؛ذهۆی

ای ػهههبری ا ف نههه جههه يهههبیهی رۆژئهههب . ػهههبریزای ت ڵیههه چۆيهههب ێهههطهی ػههتی ک نههێک ک یه بی کۆػهی ئهه ئیظهالو ر نه ثی ثهه ڕ طهی ره چبيق هههبێیی ههه ڕ . هههبی ذ ری جیهههب هههبزێز کهههزز ڕێطهههر یز ط طههه

زا طهه ئ نهه یهه ئێزاههی اتهه رهه "هه " ذههب" " ا ههبی برطههێێ. يیچههی جهه که رۆيهی يیعهبر یهبی ئه ههبی يزی ر ئه لی ثه ڕه کۆػهیی ذ یه ثهريی کۆػهیی ی فه کزاه ر ن بر رۆژێک ثیض طبس کزز. طێێ نم يزئ کڕی ئ

ث ذهه کبتێههک زا کهه ق نهه ڕهه ذ جۆر ػهه ریک ثهه کههبی کۆػههیی یؼههب جۆراهۆی طهیڕڕێک زػب ثهبطتری پ ز ث ی کۆػک رثب ط گ ز زا ک رب ز

ههکههبر کزا زا ز ک کۆػههی طههبسکززی ئهه نهه کهه ی ههۆی ئهه ثهه ب ر ثههڕی ر طهه نهه ص ثیشاهه کهه طههیڕڕ یظهه ئهه یس ػههبع پبز ثههبی کۆػههک را تههار ز ڵس . ذ

ط : پؼتی چکڕ ذ رژری ط رث يب ی يم ثبریک ڵ : کپکس طت ث ی پ زسیسای ی ئبيزاس ئ: س ث کۆت پێچ ی ز يساڵ ن ڕۆی کۆ ک : پی يساڵ کۆ : پظپۆڕی بطیی يێژی کۆبص کۆی

رز رزی سل گبث : ثرز ث گبػ : زاذزازرا گبڵ چب و ثی ز ک ک ڵرزی گڕۆ ئب ذۆػی ز : ییگڕێ : چز گج ػتی پبپۆڕ : کيی گ ئبژت ػتی ز ک ط ک : کا ي گ س ث : ث گ ی ث گ سی ئێظمب

فەرەگۆک* 498

ثزی لرص : سگرچثڕا رطیب : رگرا گ زاکتب ر ثیسرت ط رثبرا ز و ث ز ن فێی ز : طيبطی گێچی تزطیێت ز ا ػ طتێزۆک کزيێی ئ طتێز ئ : گڵ طتێز گۆئ رچ يی رح ز ز ي زا ز يی ئبیهی : زڵال یبگ

رزا گێژا : گگێژا زڵ ث : سۆر ثزڵ ث الپ ث : پبڕا الاڵ

نه جمه طهی ڵجڕا ز ه جمه طهی : زنغب پظب ثهۆ ئیظهبی یه ت کهزا سارا ظبیبطب رێ زات گت یب یبغی ک ح ث

تی ح : پۆس زنجۆس ا و ن ی ت بػیبر ث ۆع ک : ث رذۆچ ط ن

الڵ ت لی رزێیی ث : ثرم ن کت کزز ی بت لظ ق : يتث بت نف ئ ن

تێکنل ذارز باڵ : ثبزرای نێهشثی . ػه ت ڵیه زا ی ئێهژریهب ز نه یه کی یۆهبی یه : زرگنێشثۆص

اس ز ثههۆ ژههبی بجظهه کهه یهه زرگ ههبی ئهه کههزت نهه کههبر ز ذهه رگیههزا بریزػه ئه ساییه ر نه يی ثه ته ی ح ز سای طبفۆ ػبریزی ط ػێ چی

ا ژب زا ئ کبی ػێعز ن ێی نه که ی گ زر . ئ ی طتبیغ کززیی ێ ػهی طههبفۆی زایههک ی ب سیههبتز ژهه ی یۆبههبک یهه ػههتیبری گ ێػهه نهه ئێظههتبک ثهه

اس ثۆ ط بجظ . ک یزا ری تێس ذا تی زػ ن ک بت رێک : ن کباڵ ن ث ج ػیب : نێبت ػبیظت ػب ن

ۆی زرط ث بت ػتی ن پێک ک ک ی چیس ث گ ر ر : يبک ا ری ک رزک ط یی : يبثا يبڵی ک

322شێعری ژنانی جیهان *

: طسلی چیۆنيلزی : بچيحبڵ ر ڵغب طپ : لتبڵ ي ڵ ر ذ گ : طرێش ت ي يیێک ئب ثسرت يیی ئبی س : سرا سرای ث ي و ڵ يثزی طبی ريبی ن : زو ڵح ي

ێی ر ی ذری ذۆر جب : يۆرا يۆرک ک پت لزذ ک : پیظ بثت

ار زی ث رچب ث ن زیبر : پێ ریت س ذ ر کبغ ط : ػیمی اڵتب ن ذؼ ر ک ک کزا ػت ر کتزا ث ػت : ثر ئبژ ػت ساو ئ و ض ک: بلیلطتب

زا کبی یبی ئطتر ن : ذبتذزای طییظبثبا ز چۆيی زیله : يچۆيب ێا ی ز ین فڕات ث زای ێ

اس يبی ژههب طهه تهه ی ئهه کهه تهه : جۆرێههک یظههتی تبیجبجظهه ذهها ایهب ی بهچ ک ژ ئه زا. بجظی ذۆیب یؼب زثۆ پیب یه طهتێیی

. ث نێشثی بطزا تسی اليبری ث : پزژو

زای حکی چب : ير ت ی ر ػهبریزی گه "ی له یشايی گ"کبی ػێعزی ػبکبر ن کێی : یر یی پ ف

زا ز ث نه یه تهی چیزۆکهی ر ثهبری پێیبته نه جهێ کت . ئی ئێزای ػهی جها ثبطههی ئهه تب کۆتههبیی ر ػههی طهه . ث پێیههبت یههب ثهه ههسی ێپ کهه یهه رزا

رگی ئه تهب يه ثه زایهک رۆژی نه نه یه یه يی طبطهبی ثبرايی پێله. یهه یههیکی يێژ یهه اڕپێههی گێ ثهه ربت طهه ث تههی ئهه . ر گزێتهه ز بیػههپب یهبتێت پ ت حییبیه حه ن تی ک ی ڕاطتی ػی ب ث کتێج ی ئ ػێیی زیی ث

فەرەگۆک* 522

ت ژهههی ئههه سيهههب حههه نههه ت ئیپیهههشۆز ت یهههب حههه ت حییبیههه حههه ئههه ح کهبری پێؼهییب( ثهۆ ع پێ زاثه ت ئیمهیى ث بی حػی پبچت ک طبسکزا

ی ی حیبطهههی الیههه الیههه نههه کههه ی ئبێت یههه شي ي . ئههه گێڕههه ثهههبرايی زاتبیههه بیی. ثههه غهه ی ذهههب تههه س ثههه ت گيجههه ػهههی حههه ث کههه اذ ا هههب

رچی ػهبریز گه ئ زا ی که ی يێژیی ػ ث ن اڵو ث بیی رۆيبتیی غرحێیی ی الیهه نهه کهه ی ئبێت ثههبراو زاثڕێههژتيبطههی ثههۆ تی رذظههبرێیی ح یظههتی

. یسارا يبطی ئ حای ئ طیيی ئبطب تز رزا س یی ت پ ح ن ا ی ج : گ پێک ز ز ر س طه س نه ت گيج ک ح الی ن هو ت ر ت رۆژ حه حه ی طهبسکزا

ک کهه ت ئیمهههیى حهه حهه نهه س ر ثهه يیب طهه هه ت ثهه ی ر س طهه يیهه نهه تهه ڵ ح گهه ن تبهه ح بطههب زاههبی ئهه کی زییهه الیهه یؼههب زرا

بی ک( نهه ت ف حهه طههێز ت ک حهه ک رابیههب ر یهه ثهه کب ن یهه ئبطهها ثهه سێیهه ع گيج تبهه ز ح ههسی ئهه ێی پ رێگهه ل ذهه ر طهه ر ر ثههذهه ت. ر ک ط ڕ گ سی ذڕ ن گيج ر تی ث ی طتی ئ ث ي ذؼێسرا گزت گڵی ز گی ن يێؼ : يبکی يۆو ک اڵڵ تی رک ث ێ : ث ت ڵی ی سۆر ن : پزاا ڵ گزت ث ر : طگت ڵ

زکبر کبر ژی ث زاپ: ذ رس ڵ

: تبیج ڵارت ئیظتیظب ت تبق ذزاریب : گبي را رس : سۆر ثرثڕ

ی ر ئێؼبڕ رثڕیی ث : زێبذاسی يشا : پؼزاچب گزت

کزز رايۆع زا ف گت پ پؼ گت ذظت:

402شێعری ژنانی جیهان *

ثاڵکزز :ػبس ( ػههههبریز ػبۆطههههی فۆتۆریظههههتی 2220_2122: ییالزیێههههز يبیبکۆفظهههه

ایی ث رطی ن اسی هۆی کبریگه . ث زایک ث گساتی گرجظتب ن ئب ری ػهێ. ی ز ری رطههیی کبی هه ههه گ ز تهه ڵی کێک نهه یههه ثهه طههیی ساههه

ی تهبس اس ذه اژ طهت فش ز زا کهێغ نه ػهێعزی رطهی يبیبکۆفظیی ناسهه زرێژ ثهه . ئهه ێههب زی ی ثهه ههێ ثهه اسی فۆتۆریظههتی زابتذ زاههی ػههێاس ي یبطبرێظهبکبی ئه اڵو ث ذڵمبس کبی ز ي ر ث ر چهب ثه ی نه ػهێ.چهر ثه تی ذۆػهی نه طهیی تبیجه گزت ػهێ ز يبیبکۆفظهیی هی ب ثهسای ز رهبر ه یت ره ای ذۆی ثهڕی ثیز کی ثۆ ثاڵکزز ی ػێ ط ر ک . ذێهههس ڵک ز ثهههۆ ذهههی کهههزز ػهههێعز ی ز زا پیبطههه کب کۆاڵههه ت نههه بههه ت

ز يبیبکۆفظههیی ئهه کبی ژیههب نێههک شیههک یهه ڵ راطههتی گهه ػههێعزی ن ثی ههۆزایظههت تی ی ثههۆ ذشيهه ر هه ئهه کههزز کبرێب رخ ثهه چههب کبی ی یپێسارگهزت. ڵیی نه کبی که ئبيبله یؼهت ثه رێی گ کبی ن ر رث کێک ثۆ ث ک چ ثه ذهۆع ػێعزی کالطهییی په ئ ت: ث ز ز چی ه که اڵو يهم ثه ر "ه ییه ثهه تێههک ثڕذهه ." زثهه یههب ثهه ئبێتهه ثهه . یههب ز ڵ ژیههب ئبێتهه گهه ثهه ن ز

ثههۆ ڕێهه گ ػههی ز ک ذههۆی کػهه . ۆکبر گنههه ثهه 1931يبیبکۆفظههیی طههبڵی الیهه ی نهه ر ری ز ف کززههی طهه طهه رث ک ث الیهه ی نهه ئهه بکههبيی نههۆ ."....ث ی طههی ی رطههت ک ئهه یهه ڕ ر الپ طهه نهه رگی يهه نهه ر . ثهه تهه حیي

ا ز هه ر گۆڕطههتبی گهه ی نهه کهه یت يههزو..." ي ي . نهه کبی ػههۆڕع زا ێههژرا تی طههۆڤی کیهه ی يی ػههۆڕع رز تزی ػههبریزی طهه ر گهه یب ثهه ئهه تی پێؼهه بطی. ز

ث نێ : گۆرای ن یز ذغ کزا : ێبکزا

زیم طیز : ئذظیز ی

ضەرچاەکاى* 401

کب: رچب ط ب آذ -1 ا آ (ذبهز1377بت ؼز چؼ : زا ری ت احس پ ى اط تزج ای زر زر

ا -2 بت ب آذ زغ(1391آ ییی طی انیتز ب يله ا؛ ػبرزی زر يظیز ثبز بت ب آذ آ

ر -3 ؼظهه زههى: (1386آیههسا آثههبزپ سرتؼهه _ طههزای زرغآیههی بی طههزای طههزز پژؼهه کههب

بطی ؼ ایزا

ز -4 1391يبرگهههههههههبرت اتهههههههه ز يتهههههههههزجى گهههههههههالر ػههههههههعز اس يبرگهههههههههبرت اتههههههههه طههههههههه (تزجههههههههه

(http://shaeraneha.com/gelareh جؼیسی

حؼسری 1391ثیهیتیض -5 ی ػعز اس ثیهیتیض يتزجى یبط ط ش(تزج یب طبی ر

ػلب تیض ثیهی بی تزا(2212 ثیهیتیض -6 ػفب تزج انسی یسا : آثبر جب زا ت

طهه 22۵۶ ثییههم يههبرگت -7 اجههزای اػههعبری اس يههبرگت ثییههم ت آساز زو تزجهه طههپیس احههس (چیههس

ؼز اثتیبر ثبل يحس سری ػبيه

زط يی ربػمب(2211 ثییم يبرگت -8 ي ( بیی ک زا ع ت تؼبرات زاری ا سا سسی زارو تزج

یزایغ: فزػت( 1381 ثییم يبرگت -9 سا سسی : ط تزج بر ت ییای زر ک ب گهز :یغ هزا تؼهبرات ت ا

ع زاری

بگفت (22۵۶ ثییم يبرگت -10 آساز اجهزای اػهعبری اس يهبرگت ثییهم بط تزجه طیت طزػبر اس

ط ؼز اثتیبر ثبل يحس سری احس ػبيهت

ا -11 تبی حظ1381تظ فزیس اػعبر تزج غ (گشی ظیى زا تؼبرات :ا زا ت ساز

ب -12 ا يبری تبی 1381تظ بر ػعز ػ يله ساز حظ فزیس ثیظتى تزج لز 29(ػبرز ثزگشیس

فزیس حظ -13 زا(1383 ساز ت ب ج ب :ػعز س گب تؼبرات ا

نمبطههى -14 هه(1356حبنه اث تهز اس ه تزجه ث ی ی ػههبرز ثیهیتهیضههبی ی ییههی اس تزا هب ز ی گهه يلههه

بر 56ػ

ی:چبپرب ر (ف1964ز ي ذبڵ ػێد يح -15 ب را کبي ی گی ذبڵ طهێ

اچی آساز -16 زر اػعبر يبیب 1391 ز یز س تص ی ث گب صر( ییی انیتز يله له آ

402شێعری ژنانی جیهان *

ايیهی -17 مت(1379 زییظ ذبيػی اریس ث :يز زا ر ت طعیس طعیسپ ب تزج

ػبرز -18 بر طبف ػ بف ی يله رهی رجسان تزج ثبطتب ی زرا ب 51-49ؽ 26ی ی

اس کتبة -19 بیی ثزگزفت یغ پیزای ػبرز تزج س رظتی 42-41 ؽwomen poemsطبف

ازی -20 بػز: (1999 طزرگزا بصز بيسار سارز تزج جز ی ک Nordient؛Goteborgطزسيی

ی رضب -21 زا بی ازثی يیتت(1381 طیسحظی ت گب ؼز :

یب -22 اریس1384پالت طیه ؼز يز : زا ر ت طعیس طعیسپ تزج (زر کظت يب

ا -23 ا یظ رطیب ج يهبرک اطژظهیی (1376 ػی ب ری پم تزجه زاو ػهیسایی-آزي چکهب چیهبز -ػه

زا ؼز يزکش ت :

ا -24 یظال رطیب ج طبرا ػعز1391ػی زايیب ث يحس حظی رطیب تزج ج سسگی ػی (ػعز

25- ) له ای اس سسگی يبیب ا سذى یک ر گهظتبػعز: طیب يحس رضب فزساز يله تزج

ػزفیسی رجسانزح -26 تؼبرات طزع چبپی ز ثۆری جب (1376ب : ا زا و ت

زط يی ربػمب -27 ي زا(2211 زارو بیی ک ت سا سسی ع : تزج تؼبرات زاری ا

فبنی -28 س کزیظهههههتی 1391ن فبنی(يعزفهههههی ترهههههت اػهههههعبر کزیظهههههتی ي زاة تزجههههه طههههه س تزجههههه ن

ی ((=275http://www.vazna.ir/?p رحی

ثیهیتههههههیض(1391فزذشاز فههههههزغ -29 ثهههههه فززطههههههی ثب اػههههههبر يلههههههه ای اس فههههههزغ ثهههههه بيهههههه )

http://irwomen.blogfa.com/post/8

سیؼ -30 و ا یزاطتبر . پبػبئی. تزج (1369) فز . ی يتزج زاگز تؼبرات يبسیبرت : ا

ک -31 ب گزاسی ب ض ب1391ب اس ییی انیتز کهی يله احتزاو طبزات ت یک تزج ػعز گزاس (گشیس

ک يیب(1382 ييی ذرػیس -32 طيزی س ت ػعز گیتی رزا چیظتبتزی 214يله

اس زایز -33 رهی ثجبتی ثزگزفت تزج طبف ییب يرتصزی زرثبر عبرف ثزیتب (www. vazna. com ان

اریس(1377 يحس ضیبء -34 تؼبرات يز ا زا بذ ت ػ ػعز

ری -35 احس زا (1369 ساز :صس طبل ػعز اريی ت ؼز چؼ

ب زيس طعیس ک -36 ب یب ای ػعز ز ی ثشرگتزی ثربرا ثی ثب لهت يله تب تزی

کچ -37 ب یئی ث چ ت 1376 ا تزج برو احس ػبيه(گززآری زا چبپ چ تؼبراتت :ا گب

38- (http://pajuhesh-iranshenasi.blogfa.com/post-34.aspx)

ضەرچاەکاى* 403

39- www. mesyeux. blogfa. com

40- www. iranseda. ir

41- www. shabestan. ir

42- http: //ketabeshear. com/Tazeh/sohrab-dec. htm

43- www. vazna. com

44- http: //ketabeshear. com/Tazeh/sohrab-dec. htm

45- http://www.sacred-texts.com/cla/sob/index.htm

46- 38http://shaeraneha.com/gelareh/-

47- 39http://sarapoem.persiangig.com/link7/t41.htm

48- http://www.noormags.com/view/fa/articlepage

49- 81html /1390.02.19 http://royanz.com /