4 /ضماربیست ي ضصسال مجل علمی ضیالت ایزان

52

های صمصامی و دیناران با استانداردهای مقایسه پارامترهای کیفی آب رودخانه

کیفی آب برای پرورش ماهی

2، پرویس منصوری1، مرتضی کرمی1، محمدعلی طالبی1، مجید فرزان*1محسه باقری

* bagheriimohsen@yahoo.com

ي آمسش تحقیقات، ساسمان بختیاری، ي چارمحال استان طبیعی مىابع ي کطايرسی آمسش ي تتحقیقا مزکش-1 ایزان ضزکزد، کطايرسی، تزيیج

ایزان ضزکزد، بختیاری، ي چارمحال استان کطايرسی جاد ساسمان -2

1316 مزتاریخ پذیزش: 1315 بمه تاریخ دریافت:

چکیدهمرد ارزیابی قرار گرفت. برای ر 1333ای صمصامی ي دیىاران در استان چارمحال ي بختیاری در سال کیفیت آب ريدخاو

ا برای تعییه برداری شذ ي وموایستگا در وظر گرفت شذ. از ر ایستگا ب طر مایاو )اردیبشت تا مر( ومو 7ريدخاو ، pHکلرير، سمم ارگاوفسفر، ،BOD5 ،COD ،TSS ،TDS ،Cu ،Zn ،Hgیم، فسفات محلل، میسان ویتریت، آموای تحت مطالع، فسفات محلل باالتر از تحت شرایط استاوذارد ب آزمایشگا مىتقل شذوذ. در ريدخاو ECماالشیت گریه ي

ری شذ ريوذ افسایشی از ایستگا ايل تا ایستگا آخر يجد گی(. در مرد تمامی پارامترای اوذازp<00/0مقذار استاوذارد بد )( یا در حذ استاوذارد p<0001/0تر از مقذار استاوذارد )ا، پاییهبجس در تعذاد معذيدی از ایستگا CODي BOD5داشت. میسان

(. سایر پارامترا در آب p<002/0ای تحت مطالع مقذاری ماالشیت گریه يجد داشت )ای آخر ريدخاوبد. در ایستگا(. بطر کلی، آب دي ريدخاو از کیفیت مطلبی برخردار p<00/0تر از میسان استاوذارد قرار داشتىذ )پاییه ر دي ريدخاو،

باشذ.است اما، گسترش مسارع جذیذ پريرش مای، مستلسم کىترل میسان فسفات، ویتریت ي ماالشیت گریه می

ردآبی، کیفیت آب، آلودگی، رودخانهماهیان س :کلمات کلیدی

یسذ هسئل *

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

...با دیىاران ي صمصامی ایريدخاو آب کیفی پارامتزای مقایسمکاران ي باقزی

52

مقدمها تش ای اص آب سدخاراهغ اؼای ت عس گؼتشد

ای وـاسصی، تلیذ تشق، تشذ. آب ؿشب، آتیاسی صهیيهیهلاسف كؼتی، پشسؽ ااع آتضیاى، حول مل، تفشیح

ذ. تا رد ا ؼتػشگشهی، اص رول هلاسف آب سدخاا دس اوخش ماط راى تػظ چیي اویتی، آب سدخا

ای ؿشی، . پؼاب(Karr, 1998اؼاى آلد ؿذ اػت )ای وـاسصی، اص ػوذ وؾسػتایی، كؼتی ص

آیذ )سی وىاساى، ا ت حؼاب هیای آبآالیذای (. هحذدیت دس هاتغ آب افضایؾ آالیذ1386

یغی، تاػج اویت تیؾ اص پیؾ اسصیاتی ویفیت هاتغ هح (. تؼییي1395آب گشدیذ اػت )خلزی وىاساى،

آى، اص تی اػتفاد هذیشیت آب، دس هاتغ ویفیتتد دس تـخیق ػالهت اوػیؼتن تؼیاس هؤحش

,Sandinفـاسای اسد ت آى، تؼیاس حائض اویت اػت )

ای ػغحی،آب ویفیت فللی تغییشات (. تشسػی2003-هؤحش هی اآلدگی سدخا هلتی تغییشات اسصیاتی دس

(.2006 وىاساى، Ouyangتاؿذ )هؼتلضم اػتفاد اص هاد های یض پشسؽ آزا و اص

خساوی دفغ فضالت هاد ضذػفی وذ، هلشفگشدد. هی آب ویفیت ػثة افت هشاوض ایي پؼاب تاؿذ،هی

-ایی و اص آب آىسدخا آب ویفیت اػت الصم اتشایي،ت

لشاس هغالؼ هسد ؿد،ا تشای پشسؽ های اػتفاد هی( تیاى 1381واظن صاد خاریی وىاساى ) .گیشد

ای پشسؽ های و تذى داؿتذ و، پؼاب واسگاؿذ، تاػج افت ؿذیذ ویفیت ا هیتلفی اسد سدخا

-300های، تلیذ یه تي اصای گشدذ. ت هیآب سدخا 250-300 ـذ غزایی هلشف هاد ویلگشم150

وىاساى، Philipsؿد )ویلگشم هذفع، اسد آب هی1985.)

ای ای كولاهی دیاساى اص رول سدخاسدخا هن پشآب اػتاى چاسهحال تختیاسی ؼتذ و دس

ػتاا تؼذاد صیادی هضسػ پشسؽ هایاى ا سهؼیش آى تؼیاس فاكل ػشدآتی رد داسد. اوخش هضاسع پشسؿی دس

ا تذى تلفیآى خشری آب اص ن لشاس داسذ وتاؿد. تا تر ت رد تماضا تشای دسیافت هی سدخا اسد

هزص احذاث هضاسع رذیذ پشسؽ های دس هؼیش ایي

ا تا صم اػت و، ویفیت آب ایي سدخاا، السدخا اػتاذاسدای هرد همایؼ گشدد.

هامواد و روش

ویفیت آب د سدخا دیاساى كولاهی دس اػتاى چاسهحال تختیاسی هسد تشسػی لشاس گشفت. اػتاى

دلیم تا 9دسر 31چاسهحال تختیاسی تیي 30سر د 49 ػشم ؿوالی دلیم 38دسر 32

دلیم عل ؿشلی لشاس داسد. 26دسر 51دلیم تا 1ای هسد تشسػی دس ؿىل هلؼیت اػتاى سدخا

. ـاى داد ؿذ اػت

-بى چبرهحبل بختیبری ردخبهقؼیت است :1شکل

بی هرد هطبلؼFigure 1: Locality of Chaharmahal and bakhtiari

province and studied rivers

تشداسی دس ظش ایؼتگا و 7ا، تشای ش وذام اص سدخا

تشداسی سدخا ای وگشفت ؿذ. هختلات ایؼتگا 2 سدخا دیاساى دس رذال 1كولاهی دس رذل

تشداسی ای وآسد ؿذ اػت. تؼذاد هحل ایؼتگاتشاون هضاسع پشسؽ های، تشای ش سدخا تش اػاع

ای دسخاػت احذاث هضاسع پشسؽ هاتغ آالیذ هحلا اتخاب ؿذذ. تشای ش سدخا های رد هزتوغ

یه ایؼتگا الی ت ػاى ؿاذ )لثل اص ش گ هضسػ پشسؽ های یا سد پؼاب( یه ایؼتگا اتایی )و

ذ دیگشی رد ذاؿت( دس تؼذ اص آى هضسػ یا هثغ آالی ظش گشفت ؿذ.

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

4 /ضماربیست ي ضصسال مجل علمی ضیالت ایزان

52

بی هرد هطبلؼ ردخب صوصبهیهقؼیت جغرافیبیی ایستگب :1جذل Table 1: Geographic location of studied stations of Samsami River

تضیحبت ػرض جغرافیبیی طل جغرافیبیی ایستگب

1 E″7/37 ′16 ◦50 N″8/43 ′10 ◦32 و دصداساىػشچـ

2 E″8/44 ′16 ◦50 N″2/24 ′10 ◦32 تاالتش اص پل كولاهی

3 E″5/33 ′17 ◦50 N″9/10 ′10 ◦32 ای دصداساى كولاهیهحل تاللی سدخا

4 E″5/47 ′17 ◦50 N″9/1 ′10 ◦32 یه ویلهتش تؼذ اص هحل تاللی دصداساى كولاهی

5 E″0/50 ′18 ◦50 N″7/49 ′9 ◦32 شػیذ ت سػتای دصن ػلیا

6 E″9/2 ′20 ◦50 N″2/45 ′9 ◦32 تؼذ اص سػتای دصن ػلیا

7 E″7/14 ′23 ◦50 N″6/23 ′9 ◦32 سػتای فخش آتاد

بی هرد هطبلؼ ردخب دیبراىهقؼیت جغرافیبیی ایستگب :2جذل Table 2: Geographic location of studied stations of Dinaran River

تضیحات ػشم رغشافیایی عل رغشافیایی ایؼتگا1 E″6/40 ′19 ◦50 N″5/38 ′1 ◦32 چـو لال تن تن

2 E″3/31 ′23 ◦50 N″6/14 ′58 ◦31 تؼذ اص خشری هضسػ سحواى خؼشی

3 E″2/30 ′24 ◦50 N″7/0 ′58 ◦31 تؼذ اص سػتای ػضیض آتاد

4 E″1/58 ′26 ◦50 N″5/24 ′57 ◦31 تاالتش اص پل تشوی

5 E″9/51 ′27 ◦50 N″5/12 ′57 ◦31 ای آتؼشد ػضیض آتادلثل اص هحل تاللی سدخا

6 E″4/32 ′29 ◦50 N″4/41 ′56 ◦31 400 هتش لثل اص سدی فت چـو

7 E″4/56 ′29 ◦50 N″4/47 ′56 ◦31 هیخن هحودی تؼذ اص هضسػ

1393ای اسدیثـت تا هشها ػال تشداسی عی هاوتشداسی اص ظشف ت كست هایا ازام ؿذ. تشای و

ػی اػتفاد ػی 300پالػتیىی تویض اػتشیل تا حزن تشداسی اص آب ضدیه ت ػغح ازام ؿذ. گشدیذ. و

حای یخ ای ای اخز ؿذ تالفاكل دس هحفظوگزاؿت ؿذ دس حذالل فاكل صهای هوىي ت آصهایـگا

ؿذذ. دس داسی گشاد گدسر ػاتی 4اسػال دس دهای گیشی ؿذذ: ول هاد ایي هغالؼ پاساهتشای صیش اذاص

( اص TSS( ول هاد راهذ هؼلك )TDSراهذ هحلل )( اص عشیك CODسؽ صی، یاص اوؼیظى ؿیویایی )

( اص BOD5سص ) 5یتشاػیى، یاص اوؼیظى تیلطیىی دس تداسی دس اىتاتس ت گ BOD Trackعشیك دػتگا

گشاد، للیائیت دسر ػاتی 20سص دس دهای 5هذت فؼفات هحلل اص سؽ تیتشاػیى، آهیم یتشیت تا اػتفاد اص دػتگا اػپىتشفتهتش، ولش هحلل اص سؽ

ى، هاالؿیت گشیي ػوم اسگافؼفش تا اػتفاد تیتشاػیری، سی هغ تا اػتفاد اص ،HPLCاص دػتگا

دػتگا اتویه اتضستـي لاتلیت ذایت الىتشیىی اص .Sension156دػتگا عشیك

اسد ؿذذ پغ اص حلل Excel ا دس شم افضاسداد ، تا اػتفاد اص اعویاى اص كحیح تدى اعالػات اسد ؿذ

یه عشف هثا لشاس t-Test آصهى SASشم افضاس دادى اػتاذاسدای هشتط ت ش ػاهل، هسد تزضی آهاسی

لشاس گشفتذ.

نتایجهمایؼ هیاگیي پاساهتشای ویفی : ردخب صوصبهی

دس رذال آب سدخا كولاهی تا اػتاذاسدای هرد، .ػتآسد ؿذ ا 4 3

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

...با دیىاران ي صمصامی ایريدخاو آب کیفی پارامتزای مقایسمکاران ي باقزی

52

†گیری شذ در ردخب صوصبهی بب هقبدیر استبذاردهقبیس پبراهتربی اذاز :3جذلTable 3: Comparison of measured parameters for Samsami River with standard amounts†

سطح هؼی داری هیبگیي تؼذاد هشبذات هقذار استبذارد پبراهتر

<1/0 42 068/0 0001/0 (mg/lیتشیت )

<1 42 018/0 0001/0 (mg/lآهیم )

<1/0 42 129/0 005/0 (mg/lفؼفات هحلل )

BOD5 (mg/l) 5 42 74/2 0001/0>

COD (mg/l) 10 42 39/5 0001/0>

<25 42 51/2 0001/0 (mg/l) ول هاد راهذ هؼلك

<200 42 38/158 0001/0 (mg/lول هاد راهذ هحلل )

<006/0 42 0019/0 0001/0 (mg/lهغ )

<005/0 42 0014/0 0001/0 (mg/lسی )

<02/0 42 0009/0 0001/0 (mg/lری )

<170 42 28/13 0001/0 (mg/lولشس )

<11/1 42 0157/0 0001/0 (mg/lػوم اسگافؼفش )

<400 42 88/46 0001/0 (mg/lللیائیت )

<0 42 0046/0 002/0 (mg/lهاالؿیت گشیي )

<500 42 265 001/0 (µs/cmایت الىتشیىی )ذ

t-test: همایؼ اص عشیك †

تا هیضاى فؼفات هحلل هاالؿیت گشیي دس سدخا كولاهی تاالتش اص حذ هزاص تد ػایش هاسد دس حذ همذاس

تش لشاس داؿتذ.هزاص پاییي

تفات تیي هیضاى یتشیت دس چاس ایؼتگا ال تا ( تد هیضاى p<01/0داس )اػتاذاسد تؼیاس هؼیهمذاس

تش اص حذ هزاص تد. هیضاى یتشیت دس ا پاییيیتشیت آىایؼتگا آخش تاالتش اص حذ هزاص لشاس داؿت اختالف آى تا

(. p<05/0داس تد )همذاس اػتاذاسد اص ظش آهاسی هؼیزاص هیضاى یتشیت دس د ایؼتگا دیگش دس حذد همادیش ه

داس ثد. لشاس داؿتذ اختالف آا تا همادیش هزاص هؼیدذ و ش چ اص ػشچـو سدخا ایي سذ ـاى هی

ؿین یا ت ػثاستی تتش، ش چ اص ایؼتگا ؿاذ دس هیا اص رول هضاسع پشسؽ های افضد ت تؼذاد آلد وذ

ت ت عسی و، دس ؿد، همذاس یتشیت یض افضایؾ یافهی گشدد.ایؼتگا آخش همذاس آى تاالتش اص حذ هزاص هی

هیضاى فؼفات هحلل اص ایؼتگا پزن اص هحذد حذ گشدد. هیضاى فؼفات هحلل دس ایؼتگا ال هزاص خاسد هی

تش اص حذ هزاص لشاس داؿت اختالف آى تا اػتاذاسد، پاییيایؼتگا تؼذ همذاس (. دس ػp<01/0داس تد )تؼیاس هؼی

فؼفات هحلل دس حذد حذ هزاص لشاس داؿت دس ػ داسی ایؼتگا پایای همذاس فؼفات هحلل ت عس هؼی

تاالتش اص حذ هزاص لشاس داؿت. ت عس ولی همذاس فؼفات هحلل داسای یه سذ افضایـی اص ایؼتگا ؿاذ تا

ایؼتگا آخش تد.تش اص ا، پاییيواهی ایؼتگادست BOD5 CODهیضاى

حذ هزاص تد اها، داسای سذ افضایـی تدذ ت عسی و، دس BOD5دس د ایؼتگا آخش هیضاى CODهیضاى

تش اص اػتاذاسد ایؼتگا آخش، ش چذ و اصظش ػذدی پاییيداسی تا همذاس اػتاذاسد تدذ اها اص ظش آهاسی تفات هؼی

ا تاالتش هاالؿیت گشیي دس تواهی ایؼتگاذاؿتذ. همذاس

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

4 /ضماربیست ي ضصسال مجل علمی ضیالت ایزان

52

اص كفش )همذاس اػتاذاسد( تد لی اص ظش آهاسی تفات داسی تا اػتاذاسد ذاؿت داسای سذ خاكی ثد. هؼی

تش اص حذ ا، تؼیاس پاییيػایش پاساهتشا دس تواهی ایؼتگا

-هزاص تدذ. وداس سذ تغییشات تواهی پاساهتشای اذاصآسد ؿذ 2گیشی ؿذ دس سدخا كولاهی، دس ؿىل

اػت.

†ردخب صوصبهی بب هقبدیر استبذاردگیری شذ در ر ایستگب اذاز: هقبیس پبراهتربی 4جذل Table 4: Comparison of measured parameters for each Samsami River station with standard amounts†

7ایستگب 6ایستگب 5ایستگب 4ایستگب 3ایستگب 2ایستگب 1تگبایس پبراهتر

015/0 **031/0 **051/0 **068/0 ns090/0 ns103/0 *120/0** (mg/lیتشیت )

005/0 **018/0 **013/0 **015/0 **018/0 **025/0 **033/0** (mg/lآهیم )

050/0 ns086/0 ns100/0 ns120/0 *156/0 **170/0 *213/0** (mg/lفؼفات هحلل )

BOD5 (mg/l) **54/1 *25/2 **38/2 **60/2 *04/3 *40/3 ns95/3

COD (mg/l) **88/2 **62/4 **26/4 **80/4 *94/5 ns22/7 ns04/8

84/1 **45/2 **34/2 **23/2 **55/2 **97/2 **22/3** (mg/l) ول هاد راهذ هؼلك

ns164 **151 **154 **153 **166 **154 ns164 (mg/lول هاد راهذ هحلل )

0010/0 **0010/0 **0017/0 **0017/0 **0025/0 **0023/0 **0028/0** (mg/lهغ )

0010/0 **0012/0 **0012/0 **0012/0 **0015/0 **0020/0 **0020/0** (mg/lسی )

0000/0 ns0002/0 ns0005/0 ns0010/0 ns0015/0 ns0015/0 ns0017/0** (mg/lری )

0/14 **9/11 **8/12 **4/12 **4/15 **2/13 **1/13** (mg/lس )ولش

000/0 **000/0 **008/0 **018/0 **025/0 **028/0 **029/0** (mg/lػوم اسگافؼفش )

1/48 **2/45 **8/45 **7/42 **7/44 **1/49 **3/52** (mg/lللیائیت )

0030/0 0100/0 0017/0 0050/0 0018/0 0017/0 0085/0 (mg/lهاالؿیت گشیي )

276 **253 **258 **257 **278 **258 **275** (µS/cmذایت الىتشیىی )

دسكذ 1، هؼی داس دس ػغح ووتش اص **دسكذ؛ 5، هؼی داس دس ػغح ووتش اص * ، غیش هؼی داس؛ns؛ t-test، همایؼ اص عشیك †

گیشی همایؼ هیاگیي پاساهتشای اذاص:ردخب دیبراى 6 5ؿذ دس آب سدخا دیاساى تا اػتاذاسد دس رذال

آسد ؿذ اػت. †گیری شذ در ردخب دیبراى بب هقبدیر استبذاردهقبیس هیبگیي پبراهتربی اذاز :5جذل

Table 5: Comparison of measured parameters for Dinaran River with standard amounts†

سطح هؼی داری هیبگیي تؼذاد هشبذات ر استبذاردهقذا پبراهتر

1/0 42 062/0 0001/0 (mg/lیتشیت )

1 42 013/0 0001/0 (mg/lآهیم )

1/0 42 135/0 019/0 (mg/lفؼفات هحلل )

BOD5 (mg/l) 5 42 37/2 0001/0

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

...با دیىاران ي صمصامی ایريدخاو آب کیفی پارامتزای مقایسمکاران ي باقزی

30

:5اداه جذل

COD (mg/l) 10 42 7/4 0001/0

25 42 49/2 0001/0 (mg/lول هاد راهذ هؼلك )

200 42 166 0001/0 (mg/lول هاد راهذ هحلل )

006/0 42 0018/0 0001/0 (mg/lهغ )

005/0 42 0014/0 0001/0 (mg/lسی )

02/0 42 0006/0 0001/0 (mg/lری )

170 42 95/12 0001/0 (mg/lولشس )

11/1 42 0144/0 0001/0 (mg/lػوم اسگافؼفش )

400 42 7/40 0001/0 (mg/lت )للیائی

0 42 005/0 001/0 (mg/lهاالؿیت گشیي )

500 42 7/281 001/0 (µS/cmذایت الىتشیىی )

t-test: همایؼ اص عشیك آصهى †

تاى گفت و هیضاى فؼفات هحلل تا تر ت رذل هی

(05/0>p( هاالؿیت گشیي )0001/0>p هرد دس آب )تاالتش اص حذ هزاص تد اختالف آا تا سدخا دیاساى،

تش اص داس تد. ػایش پاساهتشا، پاییيهمذاس اػتاذاسد هؼیحذ هزاص لشاس داؿتذ. تفات هیضاى یتشیت دس ایؼتگا

داس ثد. هیضاى یتشیت دس ػم همذاس اػتاذاسد، هؼیذ تش اص حا، ت اػتخای ایؼتگا آخش، پاییيػایش ایؼتگا

داس هزاص تد اختالف آى تا همذاس اػتاذاسد، تؼیاس هؼی(. هیضاى یتشیت دس ایؼتگا آخش، تاالتش اص p<01/0تد )

حذ هزاص لشاس داؿت اها، اختالف آى تا همذاس اػتاذاسد، اص ؿد، داس ثد. ت عسی و هـاذ هیظش آهاسی هؼی

تگا لثل، هیضاى یتشیت دس ش ایؼتگا ؼثت ت ایؼافضایؾ ـاى داد تا رایی و، همذاس آى دس ایؼتگا آخش ت

تشاتش ایؼتگا ؿاذ سػیذ. 5تیؾ اص

†گیری شذ در ر ایستگب ردخب دیبراى بب هقبدیر استبذاردهقبیس پبراهتربی اذاز :6جذل Table 6: Comparison of measured parameters for each Dinaran River station with standard amounts

†

7ایستگب 6ایستگب 5ایستگب 4ایستگب 3ایستگب 2ایستگب 1ایستگب پبراهتر

021/0** (mg/lیتشیت )

*033/0

ns053/0

**058/0

**075/0

**085/0

ns110/0

005/0** (mg/lآهیم )

**010/0

**018/0

**015/0

**013/0

**008/0

**033/0

05/0* (mg/lفؼفات هحلل)

ns07/0

ns10/0

ns18/0

*136/0

*17/0

**22/0

BOD5 (mg/l) **50/1

*05/2

ns40/2

*17/2

ns60/2

*40/2

ns47/3

COD (mg/l) **08/3

*91/3

ns72/4

*57/4

*02/5

**80/4

ns80/6

13/2** (mg/lول هاد راهذ هؼلك)

**68/2

**10/3

**27/2

**28/2

**27/2

**71/2

167** (mg/lول هاد راهذ هحلل)

ns188

ns178

**155

**168

**154

**154

001/0** (mg/lهغ )

**001/0

**001/0

**001/0

**001/0

**002/0

**002/0

001/0** (mg/lسی )

**001/0

**001/0

**001/0

**001/0

**001/0

**002/0

0002/0** (mg/lری )

**0003/0

**0008/0

**0003/0

**0005/0

**0008/0

**0010/0

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

4 /ضماربیست ي ضصسال مجل علمی ضیالت ایزان

33

:6اداه جذل

5/13** (mg/lولشس )

**9/14

**9/12

**6/11

**4/13

**9/11

**3/12

0** (mg/lػوم اسگافؼفش )

**005/0

**021/0

**020/0

**0188/0

**017/0

**017/0

60/34** (mg/lللیائیت )

**05/35

**40/37

**10/39

**36/42

**20/46

**20/50

ns0 (mg/lهاالؿیت گشیي)

ns013/0

ns0

ns0

ns005/0

ns0

*020/0

282** (µS/cmذایت الىتشیىی )

**319

**253

**264

**283

**260

**262

دسكذ 1، هؼی داس دس ػغح ووتش اص **دسكذ؛ 5، هؼی داس دس ػغح ووتش اص * ی داس؛، غیش هؼns؛ t-test: همایؼ اص عشیك †

تش اص هیضاى فؼفات هحلل، تا دس ایؼتگا ؿاذ پاییي

داس تدحذ هزاص تد اختالف آى تا همذاس اػتاذاسد هؼی(05/0>pهمذاس فؼفات هحلل، دس ایؼتگا .) 3 2ای 6 5ای ، دس حذ همذاس اػتاذاسد تد دس ایؼتگا4(05/0>p( ایؼتگا آخش )01/0>pت عس هؼی ،) داسی

تاالتش اص همذاس اػتاذاسد تد.، تا همذاس 7 5 3ای دس ایؼتگا BOD5هیضاى

ا، داسی ذاؿت دس ػایش ایؼتگااػتاذاسد تفات هؼیا، (. دس تواهی ایؼتگاp<05/0داس تد )هؼیتفات تش اص همذاس اص ظش ػذدی، تؼیاس پاییي BOD5هیضاى

اػتاذاسد تد اها، ت دلیل تؼذاد ون و دس تیز ، 7 5 3ای ا دس ایؼتگاافضایؾ خغای هؼیاس، تفات

سذ افضایـی ایؼتگا ت ایؼتگا، دس هسد داس ـذذ.هؼیBOD5 .همذاس یض هـاذ ؿذCOD ا، دس توام ایؼتگا

3تش اص حذ هزاص تد اها، دس ایؼتگا اص ظش ػذدی پاییيداس ثد. همذاس ا تا همذاس اػتاذاسد، هؼی، تفات آى7

COD .ول دس ایؼتگا آخش، د تشاتش ایؼتگا ؿاذ تدس ، دس حذ همذا3 2هاد راهذ هحلل دس ایؼتگا

اػتاذاسد تد تفات آا تا همذاس اػتاذاسد، اص ظش آهاسی ا، همذاس ول هاد راهذ داس ثد. دس ػایش ایؼتگاهؼی

(. همذاس p<01/0تش اص اػتاذاسد تد )هحلل تؼیاس پاییيوشد تا دس هاالؿیت گشیي اص سذ خاكی پیشی ویذاسد تاالتش تد ایؼتگا آخش، هیضاى آى اص همذاس اػتا

(05/0>pػایش پاساهتشا دس تواهی ایؼتگا .) ا، تؼیاستش اص حذ هزاص تدذ. وداس سذ تغییشات تواهی پاییي

گیشی ؿذ دس سدخا دیاساى، دس ؿىل پاساهتشای اذاص آسد ؿذ اػت. 2

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

...با دیىاران ي صمصامی ایريدخاو آب کیفی پارامتزای مقایسمکاران ي باقزی

35

(( دیاساى )●ای كولاهی )وداس تغییشات پاساهتشای اذاص گیشی ؿذ دس سدخا :2ؿىل Figure 2:Variation curve of measured parameters for Samsami (●) and Dinaran () rivers

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

4 /ضماربیست ي ضصسال مجل علمی ضیالت ایزان

33

بحثگیشی ؿذ دس ش د تشای تواهی پاساهتشای اذاص

سدخا، یه سذ افضایـی اص ایؼتگا ال تا ایؼتگا آخش هـاذ گشدیذ و حاوی اص افضایؾ آلدگی آب، ت اػغ

-ا هیافضایؾ تؼذاد هضاسع پشسؽ های ػایش آالیذ

اتك تا تایذ ایي تشسػی، عواػثی وىاساى تاؿذ. هغتحلیل ضؼیت فیضیىی، ؿیویایی هیىشتی ( دس 1390)

و، آب سدخا دس ش گضاسؽ دادذسدخا گشگ آبتاالدػت، تتشیي دس پاییي دػت، تذتشیي ویفیت سا داسا

گیشی ػاهل (، تا اذاص1388تد اػت. لاغ وىاساى )دس BOD5ویفی آب ؿاهل تشویثات یتشطى، فؼفش

سدخا ػثضو اػتاى چاسهحال تختیاسی پؼاب اگش چ دس ای پشسؽ های گضاسؽ دادذ و، واسگا

پؼاب خشری هضاسع پشسؽ های، همادیش ایي پاساهتشا اص سد، لی، دس هاعك پاییي دػت ت حذد آػتا فشاتش وی

ؿد ت عسی و، حذاوخش هیضاى هزاص تؼیاس ضدیه هی-همذاس ایي ػاهل دس هاعك پاییي دػت اختالف هؼی

ا دس هاعك تاالدػت داسد.داسی تا همذاس آىدس هغالؼ پاساهتشای ویفی سدخا گاهاػیاب گضاسؽ

ای هختلف تا ا دس ایؼتگاؿذ و، همادیش اوخش فشاػزداس داؿتذ. وچیي هیاگیي غلظت یىذیگش تفات هؼی

-ای آهیم یتشیت ایؼتگا ؿاذ تا ػایش ایؼتگایى

اص هاد ای و تشداسی، ت دلیل سد تاس لاتل تریای آتضی پشسی هغزی ت سدخا تش احش فؼالیت

داس داؿت وچیي فاضالب سػتاای اعشاف، تفات هؼی( و تا تایذ تشسػی 1391اػت )عیثی ػثحاى اسدوای،

حاضش هغاتمت داسد.Trojanaowski (1990 دس هغالؼ ویفیت آب )

اد و، پؼاب سدخا لپاا دس وـس لؼتاى، ـاى دهضاسع پشسؽ های لضل آال احشات هفی تش هحیظ صیؼت

ؿد، داسد. هغاتك تا تایذ آتی و پؼاب اسد آى هی( گضاسؽ وشدذ 1392تحمیك حاضش، حؼیی وىاساى )

داسی تش و، پؼاب هضاسع پشسؽ های تأحیش هؼیػختی ول، ذایت الىتشیىی، آهیان، ،pHپاساهتشای

، ول هاد راهذ، اوؼیظى هسد یاص صیؼتی فؼفاتاوؼیظى هسد یاص ؿیویایی آب سدخا سیزاب، داؿت

اػت.

ا، حضس تؼذاد صیاد هاتغ آالیذ دس هؼیش سدخا تاػج گشدیذ اػت و، سدخا تاى خدپاالیی سا ذاؿت

تا تاؿذ دائوا تش حزن هاد آالیذ افضد گشدد. هغاتك ( تیاى ودذ و، 1388ایي تایذ، لاغ وىاساى )

ای تاالدػت سدخا ػثضو ؿشایظ تتشی تشای ایؼتگاای پشسی داسذ لی دس ایؼتگاای آتضیتػؼ فؼالیت

ای هتوشوض غیش پاییي دػت، ػال تش تزوغ آلدگیهتوشوض وـاسصی هؼىی، پؼاب هضاسع پشسؽ های

گزاسذ.گیشی تش ویفیت آب هیتأحیش هفی چـن یض

( دس 1372تش خالف تایذ تشسػی حاضش، اػشاتی ) ای تحت ػاى، تشسػی احشات فاضالب هضاسع هغالؼ

ای عثیؼی آتضیاى، پشسؽ های ػشدآتی تش صیؼتگاگضاسؽ وشدذ و، دس عل هؼیش سدخا، خد پاالیی

گشدد. آرسی ص هضاسع هیتاػج واؾ آلدگی اؿی ا( یض دس هغالؼ خاف فیضیىی ؿیویایی آب 1372)

اػتخشای پشسؽ هایاى خایاسی، تیاى ودذ و، یتشیت، یتشات، ػلفات، ػختی ول دسر حشاست آب

یاتذ و پغ اص دس خشری ت همذاس ووی افضایؾ هی اختالط تا آب اوػیؼتن عثیؼی عی هؼیش، دتاس ت

گشدد.حالت الی خد تاص هیای تحت هغالؼ، دس حذ فؼفات هحلل دس سدخا

ای پایای ش تاالیی لشاس داؿت ت عسی و، دس ایؼتگاداسی اص حذ اػتاذاسد سدخا، همذاس آى ت عس هؼی

( تا 1393پشسؽ های تاالتش تد. دادگش وىاساى )سؽ هایاى ػشدآتی تش ویفیت آب هغالؼ تأحیش هضاسع پش

ای حض آتشیض ػذ عالماى، گضاسؽ ودذ و سدخا، فؼفش ول یتشطى ول دس پؼاب BOD5 ،CODهیضاى

ای پشسؽ های دس حذ هیضاى اػتاذاسد خشری واسگاتاؿذ اها همذاس فؼفش یتشطى اص هاعك تاالدػت ت هی

افضایؾ ـاى داد. هاعك پاییي دػت، تا د تشاتش وذست pHگیشی ؿذ تشای وچیي، همادیش اذاص

(TSS ) .تیؾ اص حذ اػتاذاسد تدذ سػذ و هاد دفؼی هضاسع پشسؽ های، ت ظش هی

هضاسع وـاسصی هاد دفؼی سػتاا، اص ػاهل اكلی ای تحت هغالؼ افضایؾ همذاس فؼفات هحلل دس سدخا

(، دس تایذ تحمیمات 1985 وىاساى ) Philipsذ. تاؿهی-300خد ـاى دادذ و، ت اصای ش تي تلیذ های،

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

...با دیىاران ي صمصامی ایريدخاو آب کیفی پارامتزای مقایسمکاران ي باقزی

33

250-300ویلگشم هاد غزایی هلشف ـذ 150ؿد. هغاتك تا تشسػی ویلگشم هذفع، ت آب اسد هی

( دس 1380حاضش، دسخـذ لاضی هحل وىاساى )ای پشسؽ حضچ ای خشریتشسػی احشات پؼاب

سد دس هغم آال تش ویفیت آب سدخا صایذهای لضلچلگشد اػتاى چاسهحال تختیاسی تیاى داؿتذ و،

داس تد. ا اص ظش هیضاى فؼفات، هؼیاختالف تیي ایؼتگا( دس هغالؼ تأحیش 1392وچیي حؼیی وىاساى )

دخا پؼاب هضاسع پشسؽ های تش خلكیات آب سسیزاب، تیاى ودذ و، پؼاب هضاسع پشسؽ های تأحیش

داسی تش پاساهتشای هختلف، اص رول هیضاى فؼفات هؼی( تا ازام پظـی 1380آب، داؿت. اها اهیی ساد )

دسیافت و احذای پشسؽ هایاى ػشدآتی سدخا شاص، دس صهاى تشسػی، دس ویفیت آب سدخا شاص

صاد اذ. لشالهن خغشاوی ایزاد ىشدتغییشات (، دس تشسػی خلكیات 1395ػاسی وىاساى )

فیضیىؿیویایی آب ػذ آصاد ػذد گضاسؽ وشدذ و، تش اػاع تایذ حاكل اص آصهایـات فیضیىؿیویایی، آب پـت ػذ آصاد ػذد تا ت واسگیشی اكل كحیح

ی هاػة اػت.پشسای آتضیهذیشیتی، تشای فؼالیتBanas ( ـاى دادذ و، هیضاى 2008 وىاساى )

ا دس احش سد پؼاب دس اتای دس فؼفش یتشطى آب-فؼالیت اػتخشا، ت تیؾ اص یه گشم دس لیتش افضایؾ هی

یاتذ. ایي هحممیي اتخار هذیشیت هاػة رت واؾ ای دس ا دس اتهیضاى فؼفش، یتشطى هاد هؼلك پؼاب

فؼالیت اػتخشا سا الصم داؼت ت هظس واؾ ایي گیشای اػتخشا واسایی ظیش تػؼ سػبهاد، سا

هواؼت اص فشػایؾ سػتات وف اػتخشا سد آا ت آب سدخا سا تكی ودذ.

ای هضاسع پشسؽ های هرد دس حض سدخا ـىل صیؼت هحیغی حادی سا كولاهی دیاساى، ه

اذ اها تتش اػت دس هلشف هاد خساوی ترد یاسدتشی كست گیشد اص ا، وتشل تیؾتلفی خشری

هلشف هاالؿیت گشیي رلگیشی ت ػول آیذ. تاػیغ ا )تیي هضاسع رذیذ پشسؽ های دس هؼیش ایي سدخا

ص ظش صیؼت ایؼتگا ال تا ایؼتگا آخش( دس حال حاضش ا

هحیغی تری پزیش یؼت تاػج آلدگی آب ایي ا خاذ ؿذ.سدخا

منابع

تشسػی خاف فیضیىی ؿیویایی .1372آرری، پ.، آب اػتخشای پشسؽ هایاى خایاسی احشات آى تش هحیظ صیؼت. پایاى اه واسؿاػی اسؿذ، داـگا

كفح. 78آصاد اػالهی تشاى احذ ؿوال،

. تشسػی احشات فاضالب هضاسع پشسؽ 1372اػرابی، د.، هایاى ػشدآتی تش سی صیؼتگا ای عثیؼی آتضیاى )رارشد(. پایاى اه واسؿاػی اسؿذ، داـگا

كفح. 93تشاى،

تشسػی تشاون احشات صیؼت .1381راد، ا.، اهییهحیغی احذای پشسؽ هایاى ػشدآتی سدخا

اه واسؿاػی اسؿذ، داـگا تشتیت شاص، پایاى كفح. 86هذسع،

حسیی، س.ح.، سجبدی، م.م.، کبهرای، ا.، سری تاحیش پؼاب هضاسع .1392ژاد، ا. رجبر، ح.،

پشسؽ های لضل آالی سگیي وواى تش پاساهتشای فیضیى ؿیویایی آب سدخا سیزاب )اػتاى

.2: 29-39وشهاـا(. هزل تم ؿاػی آتضیاى، ژاد، .، هتقی، ا. خلجی، م.، ابرایوی، ع.، بشوی

. اسصیاتی ویفیت آب دسیاچ ػذ 1395اسذال، س.، . هزل ػلوی WQIسد تا اػتفاد اص ؿاخق صایذ

.5: 56-63ؿیالت ایشاى، دادگر، ش.، گبرستبى، ح.، چرزاد، ف.، رزهی، ک.،

خا، ک.، فبیضی، م.، رای، ح.، شیخ، ؽ. رادتؼییي تأحیش هضاسع پشسؽ هایاى ػشدآتی تش .1393

ای حض آتشیض ػذ عالماى. ویفیت آب سدخاگضاسؽ ایی پشط، هػؼ تحمیمات ػلم ؿیالتی

كفح. 31وـس، درخشذ قبضی هحل، ر.، ظبهی، ش.، اهیی

رجبر، ؽ.، هرابی، ی.، اربببی، م.، افراز، ع. ای تشسػی احشات پؼاب .1381. ع.، طبلبی، م

خشری حضچ ای پشسؽ های لضل آال. گضاسؽ ایی پشط تحمیماتی، هشوض تحمیمات هاتغ عثیؼی

كفح. 165 اهس دام اػتاى چاسهحال تختیاسی،

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

4 /ضماربیست ي ضصسال مجل علمی ضیالت ایزان

32

پر، ى.، طبری، ؽ.، قبغ، ا.، ػفی، ف.، جفػببذیی، ع.، هیرزاجبی، ع.، سبک آرا، ج.

. تشسػی هغالؼ احشات پؼاب 1388بببیی، .، بهضاسع پشسؽ هایاى ػشدآتی سدخا ػثضو دس اػتاى چاسهحال تختیاسی. گضاسؽ ایی پشط، هػؼ تحمیمات ػلم ؿیالتی وـس، پظـىذ

كفح. 100ای داخلی، پشسی آبآتضیزاد خاجیی، ا.، اسوبػیلی سبری، ع. کبظن

تشسػی آلدگی اؿی اص .1381ری، س.م.، قبسوپآال دس سدخا شاص. ای پشسؽ های لضلواسگا

.3 :27-34ػلم دسیایی ایشاى،

.1391طوبسبی، س.، افخوی، م. تکذستبى، ا.، تحلیل ضؼیت فیضیىی، ؿیویایی هیىشتی آب

. هزل ویفیت آبتا اػتفاد اص ؿاخق سدخا گشگش .4: 55-64ذی ؿاپس، ؿواس ، ػلم ػالهت ر

. ػزؾ 1391طیبی، ل. سبحبى اردکبی، س.، پاساهتشای ویفی آب سدخا گاهاػیاب ػاهل

37-49هحش تش آى. ػلم تىلطی هحیظ صیؼت، :2.

زاد سبری، ح.، پرافکذ، ف.، فضلی، ح.، صرالپر، ح.، افرایی، م.ع.، هیرزایی، ر.، حسیي

.1395تببر، ع.، هخلق، آ. احذی، ى.، صرالهغالؼ خلكیات فیضیىؿیویایی آب دس دسیاچ

ای ؿیالتی. پـت ػذ آصاد ػذد ت هظس فؼالیت .5: 143-157هزل ػلوی ؿیالت ایشاى،

ری، ر.، کراچیبى، ر.، خذادادی درببى، ا. ای اسصیاتی اویت ایؼتگا .1386یب، ا.، شکیببیی

ای ا تا اػتفاد اص آالیض هلفپایؾ ویفی سدخااكلی آالیض فاوتس، هغالؼ هسدی: سدخا واسى.

.63: 60-69آب فاضالب، ؿواس. Banas, D., Masson, G., Leglize, L.,

Usseglio-Polatera, P. and Boyd, C.E.,

2008. Assessment of sediment

concentration and nutrient loads in

effluents drained from extensively

managed fishponds in France,

Environmental Pollution, 152: 679-685.

DOI: 10.1016/j.envpol.2007.06.058

Karr, J.R., 1998. Rivers as sentinels: using

the biology of rivers to guide landscape

management. In: Naiman, R.J., Bilby, R.E.

(eds.) River ecology and management:

lessons from the Pacific coastal ecoregion.

New York: Springer-Verlag, pp: 502-528.

Ouyang, Y., Nkedi-Kizza, P., Wu, Q.T.,

Shinde, D. and Huang, C.H., 2006.

Assessment of seasonal variations in

surface water quality. Water Research, 40:

3800-3810. DOI:

10.1016/j.watres.2006.08.030

Philips, M.G., Beveridge, C.M. and Ross,

L.G., 1985. The environmental impact of

Salmonid cage culture on inland fisheries:

present status and future trends. Journal of

Fish Biology, 27: 123-137.

DOI: 10.1111/j.1095-8649.1985.tb03236.x

Sandin, L., 2003. Benthic macro

invertebrates in Swedish stream.

Community structure, Taxon richness and

environmental relations. Ecography, 26:

269-282. DOI: 10.1034/j.1600-

0587.2003.03380.x

Trojanaowski, j., 1990. The effect of trout

culture on water quality of Lopawa River.

Pal. Arch Hydrobio. pp: 383-395.

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]

Iranian Scientific Fisheries Journal Vol. 26, No.4

Comparison of water quality parameters of the Samsami and Dinaran rivers with water

quality standards for trout culture

Bagheri M.1*

; Farzan M.1; Talebi M.A.

1; Karami M.

1; Mansouri P.

2

*bagheriimohsen@yahoo.com

1-Animal Science Research Department, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural

Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension

Organization( AREEO), Shahrekord, Iran

2-Master of science, Agricultural Jahad Organization, Shahrekord, Iran

Abstract

Water quality of the Samsami and Dinaran rivers of Chaharmahal and Bakhtiari province

were assessed in year 1393. For each river, 7 stations were determined. Water sampling has

been done monthly (May to October) and samples, under standard situation, were sent to

laboratory for assessing: Nitrite, Ammonium, Soluble Phosphate, BOD5, COD, TSS, TDS,

Cu, Zn, Hg, Cl-, Organophosphate toxins, pH, Malachite green and EC. Soluble phosphate

was higher than standard in studied rivers (p<0.05). There were increasing trend for all

recorded parameters from first to last station. Except for the low number of stations, BOD5

and COD were equal or lower (p<0.0001) than its standards. There were some malachite

green in studied rivers especially at their last station (p<0.002). Other parameters were lower

than standard for two rivers (p<0.05). Generally, water quality of these two rivers was

absolute, but, for development new trout culture farms, Nitrite, Phosphate and Malachite

green must be controlled.

Keywords: Coldwater fish, Water quality, Pollution, River

*Corresponding author

Dow

nloa

ded

from

isfj.

ir at

19:

54 +

0330

on

Tue

sday

Feb

ruar

y 25

th 2

020

[ D

OI:

10.2

2092

/ISF

J.20

17.1

1389

7 ]