90 µπ√§√°π∞ °’ °Àª¡∞™π√À

ªÈÎÚ¤˜ ¤Ú¢Ó˜ Î·È ÂÚÁ·Û›Â˜

1. ¶ÔÏÏÔ› ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ ÂËÚ¿˙Ô˘Ó ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ Ì·˜, fiˆ˜ Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·, ÔÈ Ê›ÏÔÈ, Ë ÙËÏÂfiÚ·ÛË,

ÔÈ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊÈΤ˜ Ù·Èӛ˜, Ë ÌÔ˘ÛÈ΋, Ù· ÂÚÈÔ‰Èο, ÔÈ ‚ÈÙÚ›Ó˜ ÙˆÓ Î·Ù·ÛÙËÌ¿ÙˆÓ Î.¿. ªÂÚÈΤ˜

ÂÈÚÚÔ¤˜ Â›Ó·È ıÂÙÈΤ˜ Î·È ¿ÏϘ ·ÚÓËÙÈΤ˜, .¯. Ë ‚›· ÛÙȘ Ù·Èӛ˜ ÈÛÙ‡ÂÙ·È fiÙÈ ·˘Í¿ÓÂÈ ÙË ‚›· ÛÙËÓ

ÎÔÈÓˆÓ›·. ¡· ÚÔÛ·ı‹ÛÂÙ ӷ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ıÂÙÈÎÒÓ Î·È ·ÚÓËÙÈÎÒÓ ÂÈÚÚÔÒÓ Û¯ÂÙÈ-

ο Ì ÂÍ·ÚÙËÛÈÔÁfiÓ˜ Ô˘Û›Â˜. ¡· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÙ ÙȘ ·fi„ÂȘ Û·˜ ̤۷ ÛÙËÓ Ù¿ÍË. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ó· Û˘-

˙ËÙ‹ÛÂÙ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ ÙˆÓ Ì¤ÛˆÓ Ì·˙È΋˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ (ÙËÏÂfiÚ·ÛË, ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ˜, ı¤·ÙÚÔ,

Ú·‰ÈfiʈÓÔ Î.¿.) Û¯ÂÙÈο Ì ı¤Ì·Ù· Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó Ù· ÙÛÈÁ¿Ú·, ÙÔ ·ÏÎÔfiÏ Î·È Ù· Ê¿Ú̷η.

2. ¡· ¯ˆÚÈÛÙ›Ù Û ÙÚÂȘ ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÌ¿‰Â˜. ∫¿ı ÔÌ¿‰· ı· ·Û¯ÔÏËı› Ì ¤Ó· ·fi Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ ı¤Ì·Ù·:

·) ηÓfi˜/ÙÛÈÁ¿Ú·, ‚) ·ÏÎÔfiÏ, Á) Ê¿Ú̷η.

¡· Û˘ÏϤÍÂÙ ‰È·ÊËÌ›ÛÂȘ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ·˘Ù¤˜ ÙȘ Ô˘Û›Â˜, ȉȷ›ÙÂÚ· ·fi ÂÚÈÔ‰Èο Ô˘ ·Â˘ı‡ÓÔÓÙ·È

ÛÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜, Î·È Ó· ηٷÁÚ¿„ÂÙ ÙȘ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ Û·˜ ·fi ‰È·ÊËÌ›ÛÂȘ Ô˘ ›‰·Ù ÛÙËÓ ÙËÏÂfiÚ·ÛË,

ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ, Û ·Ê›Û˜, ‹ ·ÎÔ‡Û·Ù ÛÙÔ Ú·‰ÈfiʈÓÔ. ¡· ÛËÌÂÈÒÛÂÙ ›Û˘ ·Ó Ë Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤-

ÓË ‰È·Ê‹ÌÈÛË ÚÔ‚¿ÏÏÂÙ·È ÚÈÓ, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ‹ ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ·fi ¤Ó· ÚfiÁÚ·ÌÌ· Ô˘ ·Â˘ı‡ÓÂ-

Ù·È Û ӤԢ˜. ∫¿ı ÔÌ¿‰· ı· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÈ ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· Ù˘ ÛÙËÓ ˘fiÏÔÈË Ù¿ÍË, fiÔ˘ ı· ÂÍËÁ› ÙÈ Î·Ù¤-

ÁÚ·„ ۯÂÙÈο:

ñ Ì ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· Ù˘ Ô˘Û›·˜ Ô˘ ÚÔÛ·ıÔ‡ÛÂ Ë ‰È·Ê‹ÌÈÛË Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ.

ñ Ì ÙÔ Ì‹Ó˘Ì· Ô˘ ÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ ÂÚ¿ÛÂÈ.

ñ Ì ٷ ¿ÙÔÌ· Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙËÓ Ô˘Û›· ÛÙË ‰È·Ê‹ÌÈÛË.

ñ Ì ÙÔÓ ÙfiÔ fiÔ˘ ˘‹Ú¯Â Ë ‰È·Ê‹ÌÈÛË.

™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÙ ۯÂÙÈο Ì ÙȘ Ù¯ÓÈΤ˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÔÈ ‰È·ÊËÌ›ÛÂȘ. ªÂ ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ

¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÔÈ Ô˘Û›Â˜ ÛÙȘ ‰È·ÊËÌ›ÛÂȘ ÒÛÙ ӷ Ê·›ÓÔÓÙ·È ÂÏ΢ÛÙÈΤ˜ ‹ ··Ú·›ÙËÙ˜; ™Â ÔȘ

ηٷӷψÙÈΤ˜ ÔÌ¿‰Â˜ ·Â˘ı‡ÓÔÓÙ·È; ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ÌËӇ̷ٷ Ô˘ ·Â˘ı‡ÓÔ˘Ó ÛÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ·ÓıÚÒ-

Ô˘˜; °È·Ù› ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÙ·ÈÚ›˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ÔÈÎÔÓÔÌÈο οÔȘ ÔÏÈÙÈÛÙÈΤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ, fiˆ˜

·ıÏËÙÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· ‹ Û˘Ó·˘Ï›Â˜;

¶ ∂ ƒ π § ∏ æ ∏√È ˙ˆÓÙ·ÓÔ› ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ÈηÓfiÙËÙ· Ó· ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘˜ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Û¯Â-ÙÈο ÛÙ·ıÂÚfi, ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÙȘ Â͈ÙÂÚÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜ (ÔÌÔÈfiÛÙ·ÛË). √È ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ ÌÔÚ›ӷ ‰È·Ù·Ú¿ÍÔ˘Ó ÙËÓ ÔÌÔÈfiÛÙ·ÛË ÂÓfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ Â›Ó·È ÔÏÏÔ›, fiˆ˜ Ô ÙÚfiÔ˜ ˙ˆ‹˜ Î·È ÔÈ ·-

ıÔÁfiÓÔÈ ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› (ÈÔ›, οÔÈ· ‚·ÎÙ‹ÚÈ·, ̇ÎËÙ˜ Î·È ÚˆÙfi˙ˆ·). √ ¿ÓıÚˆÔ˜ ‰È·ı¤ÙÂÈ ·Ì˘ÓÙÈ-ÎÔ‡˜ Ì˯·ÓÈÛÌÔ‡˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÙÔÓ ÚÔÛÙ·ÙÂ‡Ô˘Ó ÂÓ Ì¤ÚÂÈ Ì ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘˜ Î·È ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Û Â͈ÙÂÚÈ-ÎÔ‡˜ Î·È ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡˜ (ÂȉÈÎÔ‡˜ ‹ ÌË ÂȉÈÎÔ‡˜). ∏ ·ʋ Ì·˜ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ì οÔÈÔÓ ÂÈÛ‚ÔϤ·(·ÓÙÈÁfiÓÔ) Ì·˜ ηıÈÛÙ¿ ¿ÓÔÛÔ˘˜ Û ·˘ÙfiÓ, ·Ó Ù‡¯ÂÈ Ó· Í·Ó¿ÚıÔ˘Ì Û ·ʋ Ì·˙› ÙÔ˘. ™ÙÔ˘˜ ÂȉÈÎÔ‡˜·Ì˘ÓÙÈÎÔ‡˜ Ì˯·ÓÈÛÌÔ‡˜ (·ÓÔÛ›·) ‚·Û›˙ÂÙ·È Ô ÂÌ‚ÔÏÈ·ÛÌfi˜ Î·È Ë ¯ÔÚ‹ÁËÛË ÔÚÔ‡. √ ¿ÓıÚˆÔ˜ ˘Ô-ʤÚÂÈ Î·È ·fi ¿ÏϘ ·Ûı¤ÓÂȘ ÔÈ Ôԛ˜ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙË ¯Ú‹ÛË Ô˘ÛÈÒÓ Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Ó ÂıÈÛÌfi (ÂÍ·Ú-ÙËÛÈÔÁfiÓ˜), fiˆ˜ ÙÔ Î¿ÓÈÛÌ·, ÙÔ ·ÏÎÔfiÏ, Ë ËÚˆ›ÓË Î.¿. ∏ ¯Ú‹ÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Ô˘ÛÈÒÓ ÚÔηÏ› ÂÍ¿Ú-ÙËÛË, Ì ÛÔ‚·Ú¿ ۈ̷ÙÈο, „˘¯Èο Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎÔÔÈÎÔÓÔÌÈο ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·.

§∂•∂π™-∫§∂π¢π∞: ÌÈÎÚfi‚ÈÔ (ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜), ÔÌÔÈfiÛÙ·ÛË, Ì˯·ÓÈÛÌÔ› ·˘ÙÔÚ‡ıÌÈÛ˘, ·Ûı¤ÓÂÈ·, ·-ıÔÁfiÓÔ˜ ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜, ÌfiÏ˘ÓÛË, ÍÂÓÈÛÙ‹˜, ÌÔÏ˘ÛÌ·ÙÈ΋ ·Ûı¤ÓÂÈ·, ÂÒ·ÛË, Û˘ÌÙÒÌ·Ù·, ‰È¿ÁÓˆ-ÛË, ÂȉËÌ›·, ·Ó‰ËÌ›·, ıÂڷ›·, ÚfiÏË„Ë, ‚·ÎÙ‹ÚÈ·, ÈÔ›, ÚˆÙfi˙ˆ·, ̇ÎËÙ˜, ÙÔ͛Ә, Â͈ÙÂÚÈÎÔ› ·Ì˘-ÓÙÈÎÔ› Ì˯·ÓÈÛÌÔ›, ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ› ·Ì˘ÓÙÈÎÔ› Ì˯·ÓÈÛÌÔ›, ÁÂÓÈÎÔ› ·Ì˘ÓÙÈÎÔ› Ì˯·ÓÈÛÌÔ›, ÂȉÈÎÔ› ·Ì˘ÓÙÈÎÔ› ÌË-¯·ÓÈÛÌÔ›, ·ÓÙÈÁfiÓÔ, ·Óٛۈ̷, ·ÓÔÛÔÏÔÁÈ΋ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË, Ê·ÁÔ΢ÙÙ¿ÚˆÛË, ÊÏÂÁÌÔÓ‹, ·ÓÔÛ›·, ÂÌ‚ÔÏÈ·-ÛÌfi˜, ÂÌ‚fiÏÈÔ, ÔÚfi˜, ÂÍ·ÚÙËÛÈÔÁfiÓÔ˜ Ô˘Û›·, ÂÍ¿ÚÙËÛË, ÂıÈÛÌfi˜, Û‡Ó‰ÚÔÌÔ ÛÙ¤ÚËÛ˘.

1. ¡· ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÙ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ì ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· (™), ·Ó Â›Ó·È ÛˆÛÙ¤˜, ‹ Ì ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· (§), ·Ó

Â›Ó·È Ï·Óı·Ṳ̂Ó˜:

·. √ÌÔÈfiÛÙ·ÛË Â›Ó·È Ë ÈηÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ Ó· ‰È·ÙËÚ› ÛÙ·ıÂÚfi ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ.

‚. •ÂÓÈÛÙ‹˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È Ô ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ Ô˘ ÚÔηÏ› ‚Ï¿‚˜ ÛÙÔ ÂÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·.

Á. ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÔ› ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Î·È ·ıÔÁfiÓÔÈ ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ÚÔηÏÔ‡Ó Û˘¯Ó¿ ·Ûı¤ÓÂȘ

ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ.

‰. ™Â ÂÚ›ÙˆÛË ·Ûı¤ÓÂÈ·˜ Ù· Û˘ÌÙÒÌ·Ù· Â›Ó·È ·˘Ù¿ Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Ó ÙÔÓ ÁÈ·ÙÚfi ÛÙË ‰È¿ÁÓˆÛ‹ Ù˘.

Â. ŸÏÔÈ ÔÈ ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ÚÔηÏÔ‡Ó ·Ûı¤ÓÂȘ.

2. ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂÙ Ì ÙȘ ηٿÏÏËϘ ϤÍÂȘ Ù· ÎÂÓ¿ ÛÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ΛÌÂÓÔ.

∆Ș ·Ûı¤ÓÂȘ Â›Ó·È ÚÔÙÈÌfiÙÂÚÔ Ó· ÙȘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ì Ì .................... ·Ú¿ Ì ıÂڷ›·. ŸÙ·Ó Ô ÔÚÁ·-

ÓÈÛÌfi˜ Ì·˜ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ¤Ó· ·ÓÙÈÁfiÓÔ, ÍÂÎÈÓ¿ ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·ÓÙȉڿÛˆÓ, Ë.................... .................... . ∫·Ù¿ ÙË

‰È¿ÚÎÂÈ· ·˘Ù‹˜ ÔÚÈṲ̂ӷ Ï¢ÎÔ·ÙÙ·Ú· ·Ú¿ÁÔ˘Ó ÂȉÈΤ˜ ÚˆÙ½Ó˜, Ù· ..................... . √ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜

Ô˘ ¤¯ÂÈ ÚÔÛ‚ÏËı› ·fi ¤Ó· ·ÓÙÈÁfiÓÔ ·ÔÎÙ¿ .................... ¤Ó·ÓÙÈ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·ÓÙÈÁfiÓÔ˘. .................... ›-

Ó·È Ë ÌÈÎÚ‹ ÔÛfiÙËÙ· ÓÂÎÚÒÓ ‹ ·ÓÂÓÂÚÁÒÓ ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ Ô˘ ÂÈÛ¿ÁÂÙ·È ÛÂ ¤Ó·Ó ¿ÓıÚˆÔ ÌÂ

ÛÎÔfi Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ·ÓÔÛ›·.

3. ¢Â‰Ô̤ÓÔ˘ fiÙÈ Ë ÁÚ›Ë Î·È ÙÔ ÎÚ˘ÔÏfiÁËÌ· Â›Ó·È ÌÂÚÈΤ˜ ·fi ÙȘ ·Ûı¤ÓÂȘ (ÈÒÛÂȘ) Ô˘ ÌÂÙ·‰›‰ÔÓÙ·È

Ì ÛÙ·ÁÔÓ›‰È· ÙÔ˘ ·¤Ú·, Ó· ÂÍËÁ‹ÛÂÙ ÁÈ·Ù› Â›Ó·È ÂÈΛӉ˘ÓÔ Ó· ÂÈÛΤÙÂÛÙ ÔÏ˘Û‡¯Ó·ÛÙÔ˘˜ ÎÏÂÈ-

ÛÙÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜.

4. ∆· ÎfiÚ·Ó· ÂÓfi˜ ·ÙfiÌÔ˘ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÚÔÛ‚ÏËı› ·fi Ù‡ÊÔ Â›Ó·È ÁÂÌ¿Ù· ·fi ÙÔ ‚·ÎÙ‹ÚÈÔ Ô˘ ¢ı‡ÓÂ-

Ù·È ÁÈ’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ·Ûı¤ÓÂÈ·. ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ ·˘Ùfi ÙÔ ¿ÙÔÌÔ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È Û ¤Ó· ÂÛÙÈ·ÙfiÚÈÔ;

¡· ÙÂÎÌËÚÈÒÛÂÙÂ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Û·˜.

5. ªÂ ‚¿ÛË Ù· fiÛ· Ì¿ı·Ù ÁÈ· ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÂͿψÛ˘ ÙˆÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ Ó· ÂÍËÁ‹ÛÂÙ ÁÈ·Ù› Ú¤ÂÈ Ó· Ϥ-

ÓÂÙ ٷ ¯¤ÚÈ· Û·˜ ÌÂÙ¿ ·fi οı ÊÔÚ¿ Ô˘ ËÁ·›ÓÂÙ ÛÙËÓ ÙÔ˘·Ï¤Ù·.

6. ∆Ô ‚·ÎÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ¯ÔϤڷ˜ ÂÓÙÔ›˙ÂÙ·È ÛÙ· ÎfiÚ·Ó· ·ÙfiÌˆÓ Ô˘ ¿Û¯Ô˘Ó. ªÂ ‚¿ÛË ·˘Ùfi ÙÔ ‰Â‰Ô̤-

ÓÔ Ó· ÂÍËÁ‹ÛÂÙ Ҙ ÌÔÚ› Ó· Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ë ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÌÈ·˜ ÂȉËÌ›·˜ ¯ÔϤڷ˜ Û ̛· fiÏË ÌÂÙ¿ ·fi

¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÛÂÈÛÌfi.

7. √È ÙÚfiÔÈ Î·Ï‹˜ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜ ··ÈÙÔ‡Ó Î¿ı ÊÔÚ¿ Ô˘ ÊÙ·ÚÓÈ˙fiÌ·ÛÙ ӷ ‚¿˙Ô˘Ì ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ

ÛÙfiÌ· Ì·˜ ¤Ó· Ì·ÓÙ›ÏÈ ‹, ·Ó ‰ÂÓ ¤¯Ô˘ÌÂ, ÙÔ ¯¤ÚÈ Ì·˜. ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ ˘¿Ú¯ÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ Ú·ÎÙÈÎfi˜ ÏfiÁÔ˜

ÁÈ’ ·˘Ùfi; ¡· ·ÈÙÈÔÏÔÁ‹ÛÂÙÂ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Û·˜.

ªÈÎÚ¤˜ ¤Ú¢Ó˜ Î·È ÂÚÁ·Û›Â˜

1. ∞fi ÙȘ ·Ûı¤ÓÂȘ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ·Ú·Î¿Ùˆ, Ì›· ÔÊ›ÏÂÙ·È Û ·ıÔÁfiÓÔ ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌfi, Ì›·

ÛÙÔÓ ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜, Ì›· ÛÙËÓ ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfiÙËÙ· Î·È Ì›· Û ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfi ·Ú¿ÁÔÓÙ·:

ñ ËÏ›·ÛË

ñ ÙÔÍÔÏ¿Û̈ÛË

ñ ·¯˘Û·ÚΛ·

ñ ÌÂÛÔÁÂȷ΋ ·Ó·ÈÌ›·

√π ∞™£∂¡∂π∂™ ∫∞π √π ¶∞ƒ∞°√¡∆∂™ ¶√À ™Ã∂∆π∑√¡∆∞π ª∂ ∆∏¡ ∂ªº∞¡π™∏ ∆√À™ 91

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ ¶ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ °π∞ ∂¶∞¡∞§∏æ∏

¡· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÙ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ’ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·Ûı¤ÓÂȘ Û ۯÂÙÈ΋ ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›·: ÔÈÔ˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ ¢-

ı‡ÓÂÙ·È ÁÈ· ηıÂÌ›· ·fi ·˘Ù¤˜, ÔȘ Â›Ó·È ÔÈ ÂÈÙÒÛÂȘ Ù˘ ÛÙÔÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi Î·È Ò˜ ÌÔÚ› Ó· ıÂÚ·-

¢Ù›;

2. ¡· ‰È·‚¿ÛÂÙ ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ ·Ú¿ıÂÌ· Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ AIDS Î·È Ó· ·Ó·ÙÚ¤ÍÂÙ ηÈ

Û ¿ÏϘ ËÁ¤˜ ÁÈ· Ó· Û˘ÏϤÍÂÙ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ AIDS. ¡· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÙ ̛· ÂÓËÌÂÚˆÙÈ΋

ÂÎÛÙÚ·Ù›· ηٿ ÙÔ˘ AIDS (Ó· ۯ‰ȿÛÂÙ ·Ê›Û·, Ó· ηϤÛÂÙ ÂȉÈÎÔ‡˜ Ó· ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ó ÁÈ· ÙÔ ı¤Ì· Î.¿.).

¡· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÙ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Û·˜ ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ÙËÓ 1Ë ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘, Ô˘ Â›Ó·È Ë ¶·ÁÎfiÛÌÈ· ∏̤ڷ η-

Ù¿ ÙÔ˘ AIDS.

92 µπ√§√°π∞ °’ °Àª¡∞™π√À

‰È·Ù‹ÚËÛË Î·È Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙË ˙ˆ‹˜

5

∫ø

™∆∞

™ ™¶

Àƒπ√

À¡∏

™- √

∞ÁÒ

Ó, Ù

Ô ÛÎ

ÔÙ¿‰

È ÙÔ

ηÈ

Ë Û

οϷ

˘Ë

ÚÂÛ›

·˜

¶ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜ ÁÓÒÛÂȘ Ô˘ ı· ¯ÚÂÈ·ÛÙÒ...

√È ÚˆÙ½Ó˜ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ·fi ·ÌÈÓÔͤ·. ∆· ÓÔ˘ÎÏÂ˚ο Ôͤ· ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ·fi ÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰È·.

∫¿ÔÈÔÈ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ·Ó··Ú¿ÁÔÓÙ·È ÌÔÓÔÁÔÓÈο... ..Î·È ¿ÏÏÔÈ ·ÌÊÈÁÔÓÈο.

...ηÈÓÔ‡ÚȘ ÁÓÒÛÂȘ Ô˘ ı· ·ÔÎÙ‹Ûˆ

ñ ∆È Â›Ó·È Ë ÁÂÓÂÙÈ΋ ÏËÚÔÊÔÚ›·, Ò˜ ÔÚÁ·ÓÒÓÂÙ·È Î·È Ô‡ ÂÓÙÔ›˙ÂÙ·È.

ñ ¶Ò˜ ηıÔÚ›˙ÂÙ·È ÙÔ Ê‡ÏÔ ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ.

ñ ¶ÔÈ· Ë ‰ÔÌ‹ Î·È ÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÙÔ˘ DNA Î·È ÙÔ˘ RNA.

ñ ¶Ò˜ Ú¤ÂÈ Ë ÁÂÓÂÙÈ΋ ÏËÚÔÊÔÚ›· ÛÙÔ Î‡ÙÙ·ÚÔ.

ñ ¶Ò˜ ‰È·ÈÚÔ‡ÓÙ·È Ù· ·ÙÙ·Ú·.

ñ ¶Ò˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÔ‡ÓÙ·È Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο.

ñ ∆È Â›Ó·È ÔÈ ÌÂÙ·ÏÏ¿ÍÂȘ Î·È Ò˜ ÚÔηÏÔ‡ÓÙ·È.

ŸÏ· Ù· ·ÙÙ·Ú· ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÁÂÓÂÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi.

√È ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ÂÌÊ·Ó›˙Ô˘Ó ÌÂÁ¿ÏË ÔÈÎÈÏ›· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ.

96 µπ√§√°π∞ °’ °Àª¡∞™π√À

ŸÏÔÈ ÔÈ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› –¢ηڢˆÙÈÎÔ› Î·È ÚÔηڢˆÙÈÎÔ›,

ÌÔÓÔ·ÙÙ·ÚÔÈ Î·È ÔÏ˘Î‡ÙÙ·ÚÔÈ, ˙ˆÈÎÔ› Î·È Ê˘ÙÈÎÔ›– ÂÌÊ·-

Ó›˙Ô˘Ó Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ‰ÔÌÈο ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Î·È ÂÈÙÂ-

ÏÔ‡Ó Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜. √È ÂÈÛÙËÌÔÓÈΤ˜ ÌÂϤÙ˜

¤¯Ô˘Ó ‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ ÔÈ ÔÚÁ·ÓÈΤ˜ ÂÓÒÛÂȘ ÙÔ˘ ΢ÙÙ¿ÚÔ˘, Ô˘ ›-

Ó·È Î˘Ú›ˆ˜ ˘Â‡ı˘Ó˜ ÁÈ’ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ȉÈfiÙËÙ˜, Â›Ó·È ÔÈ Úˆ-

Ù½Ó˜. ∏ ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ ÚˆÙÂ˚ÓÒÓ ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÙË Û‡ÛÙ·Û‹

ÙÔ˘˜, ‰ËÏ·‰‹ ·fi ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ·ÌÈÓÔͤˆÓ Ô˘ ÂÚȤ¯Ô˘Ó.

∆È Â›Ó·È fï˜ ·˘Ùfi Ô˘ ηıÔÚ›˙ÂÈ ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ·ÌÈÓÔͤˆÓ

ÛÙȘ ÚˆÙ½Ó˜ ÂÓfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ Î·È Û˘ÓÂÒ˜ ÙȘ ȉÈfiÙËÙ¤˜

ÙÔ˘; ∂›Ó·È ÙÔ ÁÂÓÂÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi, ÙÔ DNA, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚȤ¯ÂÈ ÙȘ

ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÙÌ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘, Ù·

ÁÔÓ›‰È·.

µ¤‚·È·, ÛÙËÓ ¤ÎÊÚ·ÛË ÙˆÓ È‰ÈÔÙ‹ÙˆÓ ÂÓfi˜ ÔÚÁ·ÓÈ-

ÛÌÔ‡ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ, ÂÎÙfi˜ ·fi Ù· ÁÔÓ›‰È·, ·›˙ÂÈ Î·È ÙÔ

Ê˘ÛÈÎfi ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ.

™Ù· ¢ηڢˆÙÈο ·ÙÙ·Ú· ÙÔ ÁÂÓÂÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ÂÓÙÔ›˙ÂÙ·È

΢ڛˆ˜ ÛÙÔÓ ˘Ú‹Ó· Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ‰Ô̤˜ ÔÈ Ôԛ˜ ÔÓÔÌ¿-

˙ÔÓÙ·È ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù·. ™Â ÔÚÈṲ̂ӷ ÛÙ¿‰È· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘

΢ÙÙ¿ÚÔ˘ Ù· ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· Á›ÓÔÓÙ·È ÔÚ·Ù¿ ·ÎfiÌË Î·È

Ì ÙÔ ÔÙÈÎfi ÌÈÎÚÔÛÎfiÈÔ. ∫¿ı ¯ÚˆÌfiۈ̷ ‰ÔÌ›ٷÈ

΢ڛˆ˜ ·fi DNA, ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘ÛÂÈÚÒÓÂÙ·È Ì ÙË ‚Ô‹-

ıÂÈ· ÚˆÙÂ˚ÓÒÓ. √ ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ Â›Ó·È

¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi˜ ÁÈ· οı ›‰Ô˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡. °È· ·-

Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Î¿ı ۈ̷ÙÈÎfi ·ÙÙ·ÚÔ ¤¯ÂÈ

46 ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù·, Ù· ÔÔ›· Â›Ó·È ·Ó¿ ‰‡Ô fiÌÔÈ·. ∫¿ıÂ

˙¢Á¿ÚÈ ¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ›‰ÈÔ Û¯‹Ì· ηÈ

̤ÁÂıÔ˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÔÌfiÏÔÁ·. ∆· ÔÌfiÏÔÁ· ¯ÚˆÌÔ-

ÛÒÌ·Ù· ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ·ÊÔ-

ÚÔ‡Ó ÙȘ ›‰È˜ ȉÈfiÙËÙ˜ Û ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ı¤ÛÂȘ. °È· Ó· Ù·

ÌÂÏÂÙ‹ÛÔ˘ÌÂ, ηٷÛ΢¿˙Ô˘Ì ÙÔÓ Î·Ú˘fiÙ˘Ô. ¢ËÏ·-

‰‹, ·ÊÔ‡ Ù· ʈÙÔÁÚ·Ê›ÛÔ˘ÌÂ, Ù· ÙÔÔıÂÙԇ̠ÛÂ

˙‡ÁË. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ù· Ù·ÍÈÓÔÌԇ̠·fi Ù· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂ-

Ú· Û ̤ÁÂıÔ˜ ÚÔ˜ Ù· ÌÈÎÚfiÙÂÚ·. √ ηڢfiÙ˘Ô˜ ›ӷÈ

Ë ·ÂÈÎfiÓÈÛË ÙˆÓ ¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ ÂÓfi˜ ΢ÙÙ¿ÚÔ˘ Ù·-

ÍÈÓÔÌËÌ¤ÓˆÓ Û ˙‡ÁË, ηٿ ÂÏ·ÙÙÔ‡ÌÂÓÔ Ì¤ÁÂıÔ˜.

√È ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ù· ·ÙÙ·Ú· ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÔÌfiÏÔÁ·

¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ˆ˜ ‰ÈÏÔÂȉ›˜ (2n) Î·È Â›Ó·È

Û˘Ó‹ıˆ˜ ·ÓÒÙÂÚÔÈ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ›. ™Â οı ˙‡ÁÔ˜ ÔÌfiÏÔÁˆÓ

¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ ¤Ó· ¯ÚˆÌfiۈ̷ Â›Ó·È ÌËÙÚÈ΋˜ Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ

·ÙÚÈ΋˜ ÚÔ¤Ï¢Û˘. ŒÙÛÈ, οı ¿ÓıÚˆÔ˜ ¤¯ÂÈ 23 ¯ÚˆÌÔÛÒ-

Ì·Ù· ·fi ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ Î·È 23 ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· ·fi ÙË ÌËÙ¤Ú·

ÙÔ˘ (2x23=46). ™Â ¿ÏÏÔ˘˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜, fiˆ˜ Â›Ó·È ÔÈ ÚÔη-

Ú˘ˆÙÈÎÔ› Î·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÌÔÓÔ·ÙÙ·ÚÔÈ Â˘Î·Ú˘ˆÙÈÎÔ›, Ù·

¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Ó¿ ‰‡Ô fiÌÔÈ· Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ

χρωμόσωμα

πρωτεΐνες

DNA

∂ÈÎ. 5.2 TÔ ¯ÚˆÌfiۈ̷ ‰ÔÌÂ›Ù·È ·fi

DNA, ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘ÛÂÈÚÒÓÂÙ·È ÌÂ ÙË

‚Ô‹ıÂÈ· ÚˆÙÂ˚ÓÒÓ.

∂ÈÎ. 5.3 ™Ù· ¢ηڢˆÙÈο ·ÙÙ·Ú· ÙÔ

ÁÂÓÂÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ÂÓÙÔ›˙ÂÙ·È ÛÙÔÓ ˘Ú‹Ó·.

∂ÈÎ. 5.1 TfiÛÔ fiÌÔÈÔÈ Î·È ÙfiÛÔ

‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ›.

∆Ô ÁÂÓÂÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ÔÚÁ·ÓÒÓÂÙ·È Û ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù·5.1

Ù· ÙÔÔıÂÙ‹ÛÔ˘Ì Û ˙‡ÁË. √È ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ·˘ÙÔ› ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô-

ÓÙ·È ˆ˜ ·ÏÔÂȉ›˜ (1n).

™ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ ·ÏÏ¿ Î·È Û ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜

ÙÔ Ê‡ÏÔ Î·ıÔÚ›˙ÂÙ·È ·fi ¤Ó· ˙‡ÁÔ˜ ¯ÚˆÌÔۈ̿وÓ, Ù· ÔÔ›·

ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È Ê˘ÏÂÙÈο. ∆· ˘fiÏÔÈ· ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· ‰ÂÓ Û¯ÂÙ›˙Ô-

ÓÙ·È Ì ÙÔ Ê‡ÏÔ Î·È ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ·˘ÙÔÛˆÌÈο (‹ ·˘ÙÔÛÒÌ·Ù·).

™Ù· ·ÙÙ·Ú· ÂÓfi˜ ¿Ó‰Ú· ˘¿Ú¯Ô˘Ó 22 ˙‡ÁË ·˘ÙÔÛˆÌ¿ÙˆÓ Î·È Ù·

Ê˘ÏÂÙÈο ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· Ã Î·È À. ™Ù· ·ÙÙ·Ú· ÌÈ·˜ Á˘Ó·›Î·˜, ÂÎÙfi˜

·fi Ù· 22 ˙‡ÁË ·˘ÙÔۈ̿وÓ, ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ÙÔ Ê˘ÏÂÙÈÎfi ¯ÚˆÌfi-

ۈ̷ à ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜. ∏ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·ÙÔ˜ À Â›Ó·È ·˘Ù‹

Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ ÙÔ ·ÚÛÂÓÈÎfi ¿ÙÔÌÔ (ÃÀ), ÂÓÒ Ë ·Ô˘Û›· ÙÔ˘ η-

ıÔÚ›˙ÂÈ ÙÔ ıËÏ˘Îfi (ÃÃ). ∂ÈÎ. 5.4 ∫·Ú˘fiÙ˘Ô˜ ·ÏfiÁÔ˘.

∂ÈÎ. 5.5 ∫·Ú˘fiÙ˘Ô˜ ¯ÈÌ·ÓÙ˙‹.

¢π∞∆∏ƒ∏™∏ ∫∞π ™À¡∂Ã∂π∞ ∆∏™ ∑ø∏™ 97

∂ÈÎ. 5.6 ∆· ۈ̷ÙÈο ·ÙÙ·Ú· ÙˆÓ

·ÓıÚÒˆÓ ÂÚȤ¯Ô˘Ó 22 ˙‡ÁË

·˘ÙÔÛˆÌÈÎÒÓ ¯ÚˆÌÔۈ̿وÓ

Î·È ¤Ó· ˙‡ÁÔ˜ Ê˘ÏÂÙÈÎÒÓ.

·ÙÙ·Ú· ı‡ÌÔ˘ ·‰¤Ó·

·ÙÙ·Ú· ÂÈıËÏÈ·ÎÔ‡ ÈÛÙÔ‡

∏ µπ√§√°π∞ ∫∞π... √π ∞§§∂™Ã∏ª∂π∞∏ ¯ËÌ›· ÂÓfi˜ ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·ÙÔ˜

DNA 27%

¶ÚˆÙ½Ó˜ 67%

RNA 6%

∫¿ı ¯ÚˆÌfiۈ̷ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi:

1. ¡· ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÙ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ì ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· (™), ·Ó Â›Ó·È ÛˆÛÙ¤˜, ‹ Ì ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· (§), ·Ó

Â›Ó·È Ï·Óı·Ṳ̂Ó˜:

·. ∆· ‰ÔÌÈο Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈο ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÂÓfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ ηıÔÚ›˙ÔÓÙ·È ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ·fi

ÙÔ DNA ÙÔ˘.

‚. ™Ù· ۈ̷ÙÈο ·ÙÙ·Ú· ÙˆÓ ‰ÈÏÔÂȉÒÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ ÂÓÙÔ›˙ÔÓÙ·È ˙‡ÁË ÔÌfiÏÔÁˆÓ ¯ÚˆÌÔ-

ۈ̿وÓ.

Á. ∏ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·ÙÔ˜ à ηıÔÚ›˙ÂÈ ÙÔ ıËÏ˘Îfi ʇÏÔ ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ.

‰. ∫¿ı ۈ̷ÙÈÎfi ·ÙÙ·ÚÔ ÌÈ·˜ Á˘Ó·›Î·˜ ÂÚȤ¯ÂÈ ‰‡Ô ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· Ã.

2. ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂÙ Ì ÙÔ˘˜ ηٿÏÏËÏÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù· ÎÂÓ¿ ÛÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ:

·. ∆Ô ÁÂÓÂÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi Ô˘ ÂÓÙÔ›˙ÂÙ·È ÛÙÔÓ ˘Ú‹Ó· ÙˆÓ .................... ΢ÙÙ¿ÚˆÓ ÔÚÁ·ÓÒÓÂÙ·È Û ‰Ô-

̤˜ Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ..................... .

‚. ™Ù· ·ÙÙ·Ú· ÙˆÓ ....................ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ Î·È ÛÙÔ˘˜ Á·Ì¤Ù˜ ÙˆÓ .................... ÔÏ˘Î‡ÙÙ·ÚˆÓ ÔÚ-

Á·ÓÈÛÌÒÓ Ù· ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Ó¿ ‰‡Ô fiÌÔÈ·.

3. ∞Ó Û˘ÌÏËÚÒÛÂÙ ۈÛÙ¿ ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ÛÙ·˘ÚfiÏÂÍÔ, ÛÙË ¯ÚˆÌ·ÙÈÛÙ‹ ÛÙ‹ÏË ı· Û¯ËÌ·ÙÈÛÙ› ¤Ó·... Â-

ÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ô˘ ·›˙ÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙËÓ ¤ÎÊÚ·ÛË ÙˆÓ È‰ÈÔÙ‹ÙˆÓ ÂÓfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡.

1. ∞˘Ù¿ Ù· ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· ηıÔÚ›˙Ô˘Ó ÙÔ Ê‡ÏÔ.

2. √ÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È Î·È ·˘ÙÔÛˆÌÈο.

3. ¢Ô̤˜ ÙÔ˘ ÁÂÓÂÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ ÔÚ·Ù¤˜ Ì ÙÔ ÔÙÈÎfi ÌÈÎÚÔÛÎfiÈÔ.

4. ∆Ô Î·ıÔÚ›˙ÂÈ Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·ÙÔ˜ À.

5. ∆¤ÙÔÈÔ ˘ÏÈÎfi Â›Ó·È ÙÔ DNA.

6. ∆· ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ¤ÙÛÈ ÌfiÓÔ fiÙ·Ó ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ·ÊÔ-

ÚÔ‡Ó ÙȘ ›‰È˜ ȉÈfiÙËÙ˜.

98 µπ√§√°π∞ °’ °Àª¡∞™π√À

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ ¶ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜

1

2

3

4

5

6

¢π∞∆∏ƒ∏™∏ ∫∞π ™À¡∂Ã∂π∞ ∆∏™ ∑ø∏™ 99

∏ ‰ÔÌ‹ ÙˆÓ ÓÔ˘ÎÏÂ˚ÎÒÓ ÔͤˆÓ –

∞Ôı‹Î¢ÛË Ù˘ ÁÂÓÂÙÈ΋˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜

Ÿˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ‹‰Ë ·Ó·Ê¤ÚÂÈ, Ù· ÓÔ˘ÎÏÂ˚ο Ôͤ· ‰ÔÌÔ‡ÓÙ·È ·fi

·ÏÔ‡ÛÙÂÚ˜ ·ӷϷ̂·ÓfiÌÂÓ˜ ÌÔÓ¿‰Â˜, Ù· ÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰È·. ∆·

ÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰È· Ô˘ ‰ÔÌÔ‡Ó ÙÔ DNA ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ‰ÂÔ͢ÚÈ‚ÔÓÔ˘ÎÏÂ-

ÔÙ›‰È· Î·È ÂÓÒÓÔÓÙ·È ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Ì ÈÛ¯˘ÚÔ‡˜ ¯ËÌÈÎÔ‡˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜,

Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·˜ Ì›· ·Ï˘Û›‰·. ∏ ·ÏÏËÏÔ˘¯›· ÙˆÓ ÓÔ˘ÎÏÂÔÙȉ›ˆÓ ÛÙËÓ

·Ï˘Û›‰· ÙÔ˘ DNA Â›Ó·È ·˘Ù‹ Ô˘ ηıÔÚ›˙ÂÈ, fiˆ˜ ı· ‰Ô‡Ì ·Ú·-

οو, ÙË ÁÂÓÂÙÈ΋ ÏËÚÔÊÔÚ›·.

¢‡Ô ÔÏ˘ÓÔ˘ÎÏÂÔÙȉÈΤ˜ ·Ï˘Û›‰Â˜ ÂÓÒÓÔÓÙ·È Ì ·ÛıÂÓ›˜ ¯ËÌÈ-

ÎÔ‡˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜ Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ·˙ˆÙÔ‡¯Â˜ ‚¿ÛÂȘ

ÙÔ˘˜. ∏ ¤ÓˆÛË ·˘Ù‹ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ù˘¯·›·: fiÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ·‰ÂÓ›ÓË (∞) ÛÙË

Ì›· ·Ï˘Û›‰· ÂÓÒÓÂÙ·È Ì ı˘Ì›ÓË (∆), Ô˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ

·Ï˘Û›‰·, Î·È fiÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÁÔ˘·Ó›ÓË (G) ÂÓÒÓÂÙ·È Ì ΢ÙÔÛ›ÓË (C).

∞˘Ùfi Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÂÂȉ‹ Ë ·‰ÂÓ›ÓË Â›Ó·È Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈ΋ Ù˘ ı˘Ì›-

Ó˘ Î·È Ë ÁÔ˘·Ó›ÓË Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈ΋ Ù˘ ΢ÙÔÛ›Ó˘. ŒÙÛÈ ÚÔ·-

ÙÂÈ ¤Ó· ‰›ÎψÓÔ ÌfiÚÈÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÂÚÈÂÏ›ÛÛÂÙ·È ÛÙÔÓ

¯ÒÚÔ, Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·˜ ÙÂÏÈο Ì›· ‰ÈÏ‹ ¤ÏÈη, ÙÔ DNA.

∆· ÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰È· Ô˘ ‰ÔÌÔ‡Ó ÙÔ RNA ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÚÈ‚ÔÓÔ˘-

ÎÏÂÔÙ›‰È·. √È ‚¿ÛÂȘ ÙˆÓ ÚÈ‚ÔÓÔ˘ÎÏÂÔÙȉ›ˆÓ Â›Ó·È Ë ·‰ÂÓ›ÓË, Ë

ԢڷΛÏË (U) (·ÓÙ› Ù˘ ı˘Ì›Ó˘), Ë ÁÔ˘·Ó›ÓË Î·È Ë Î˘ÙÔÛ›ÓË. ∏

ԢڷΛÏË Â›Ó·È Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈ΋ Ì ÙËÓ ·‰ÂÓ›ÓË. ∆· ÚÈ‚ÔÓÔ˘ÎÏÂ-

ÔÙ›‰È· ÂÓÒÓÔÓÙ·È ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Ì ¯ËÌÈÎÔ‡˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜ Î·È Û¯ËÌ·Ù›-

˙Ô˘Ó ·Ï˘Û›‰Â˜. ∆Ô RNA Â›Ó·È ÌÔÓfiÎψÓÔ, ‰ÂÓ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ‰ËÏ·‰‹

‰ÈÏ‹ ¤ÏÈη. À¿Ú¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ›‰Ë RNA, ÙÔ ·ÁÁÂÏÈ·ÊfiÚÔ ‹

mRNA, ÙÔ ÌÂÙ·ÊÔÚÈÎfi ‹ tRNA Î·È ÙÔ ÚÈ‚ÔÛˆÌÈÎfi ‹ rRNA, ÙˆÓ

ÔÔ›ˆÓ ÙÔ˘˜ ‚ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ÚfiÏÔ˘˜ ı· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ì ·Ú·Î¿Ùˆ.

∞ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ DNA – ¢È·Ù‹ÚËÛË Î·È ÌÂÙ·‚›‚·ÛË

Ù˘ ÁÂÓÂÙÈ΋˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜

∆Ô DNA οı ΢ÙÙ¿ÚÔ˘ ÂÚȤ¯ÂÈ ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ›ӷÈ

··Ú·›ÙËÙ˜ ÁÈ· ÙË ‰ÔÌ‹ Î·È ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘. ∫·Ù¿ ÙË ‰È·›ÚÂÛË

ÂÓfi˜ ΢ÙÙ¿ÚÔ˘ ÚÔ·ÙÔ˘Ó ı˘Á·ÙÚÈο ·ÙÙ·Ú· ÛÙ· ÔÔ›· ÂÚȤ¯Ô-

ÓÙ·È ÔÈ ›‰È˜ ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜. ∞˘Ùfi ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È ¯¿ÚË ÛÙËÓ

ÈηÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ DNA Ó· ‰ÈÏ·ÛÈ¿˙ÂÙ·È Ì ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· Ô˘ ÔÓÔÌ¿-

˙ÂÙ·È ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹. ∏ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÚÔËÁÂ›Ù·È Ù˘ ΢ÙÙ·ÚÈ΋˜ ‰È·›ÚÂ-

Û˘, ÒÛÙ οıÂ Ó¤Ô Î‡ÙÙ·ÚÔ Ó· ÂÚȤ¯ÂÈ ¤Ó· ·ÓÙ›ÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ DNA ÙÔ˘

·Ú¯ÈÎÔ‡ ΢ÙÙ¿ÚÔ˘.

∫·Ù’ ·Ú¯¿˜, Ë ‰ÈÏ‹ ¤ÏÈη ·ÓÔ›ÁÂÈ ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ı¤ÛÂȘ, η-

ıÒ˜ Û¿Ó ÔÈ ‰ÂÛÌÔ› Ô˘ Û˘ÁÎÚ·ÙÔ‡Ó ÙȘ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈΤ˜ ·˙ˆ-

ÙÔ‡¯Â˜ ‚¿ÛÂȘ.

ŒÙÛÈ, ÔÈ ‚¿ÛÂȘ Ù˘ οı ·Ï˘Û›‰·˜ ̤ÓÔ˘Ó ·˙¢Á¿ÚˆÙ˜. ∞˘Ùfi

ÂÈÙÚ¤ÂÈ ÙÔÓ Û¯ËÌ·ÙÈÛÌfi ‰ÂÛÌÒÓ ÌÂ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈΤ˜ ‚¿ÛÂȘ

∏ ÚÔ‹ Ù˘ ÁÂÓÂÙÈ΋˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜5.2

∂ÈÎ. 5.8 ∫¿ı ·Ï˘Û›‰· ÙÔ˘ DNA

Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È fiÙ·Ó ÙÔ Û¿Î¯·ÚÔ ÂÓfi˜

ÓÔ˘ÎÏÂÔÙȉ›Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì ÙË ÊˆÛÊÔÚÈ΋

ÔÌ¿‰· ÙÔ˘ ÂfiÌÂÓÔ˘. ∞ÛıÂÓ›˜ ¯ËÌÈÎÔ›

‰ÂÛÌÔ› ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ

Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈΤ˜ ‚¿ÛÂȘ ÙˆÓ ·¤Ó·ÓÙÈ

·Ï˘Û›‰ˆÓ. ∆Ô ‰›ÎψÓÔ, ϤÔÓ, ÌfiÚÈÔ ÙÔ˘

DNA ÂÚÈÂÏ›ÛÛÂÙ·È ÛÙÔÓ ¯ÒÚÔ,

Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·˜ ‰ÈÏ‹ ¤ÏÈη.

∂ÈÎ. 5.7 ∆· Ù¤ÛÛÂÚ·

‰ÂÔ͢ÚÈ‚ÔÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰È· (Ì º

Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÙ·È Ë ÊˆÛÊÔÚÈ΋ ÔÌ¿‰·

Î·È Ì ¢ ÙÔ Û¿Î¯·ÚÔ ‰ÂÔ͢ÚÈ‚fi˙Ë).

∂ÈÎ. 5.9 ∆· Ù¤ÛÛÂÚ· ÚÈ‚ÔÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰È· (ÌÂ

º Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÙ·È Ë ÊˆÛÊÔÚÈ΋ ÔÌ¿‰· ηÈ

Ì P ÙÔ Û¿Î¯·ÚÔ ÚÈ‚fi˙Ë).

¿ÏÏˆÓ ÂχıÂÚˆÓ ‰ÂÔ͢ÚÈ‚ÔÓÔ˘ÎÏÂÔÙȉ›ˆÓ. ∆· ÓÔ˘-

ÎÏÂÔÙ›‰È· ·˘Ù¿ ÂÓÒÓÔÓÙ·È ·ÊÂÓfi˜ Ì ÙȘ ·˙¢Á¿ÚˆÙ˜

‚¿ÛÂȘ Ù˘ ·ÏÈ¿˜ ÓÔ˘ÎÏÂÔÙȉÈ΋˜ ·Ï˘Û›‰·˜ Î·È ·ÊÂ-

Ù¤ÚÔ˘ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·˜ Ì›· Ó¤· Û˘ÌÏË-

ڈ̷ÙÈ΋ ·Ï˘Û›‰·.

∆Ô ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹˜ Â›Ó·È Ô Û¯ËÌ·ÙÈÛÌfi˜

‰‡Ô ‰›ÎÏˆÓˆÓ ÌÔÚ›ˆÓ DNA, ηı¤Ó· ·fi Ù· ÔÔ›· ·Ô-

ÙÂÏÂ›Ù·È ·fi Ì›· ·ÏÈ¿ Î·È Ì›· Ó¤· ·Ï˘Û›‰·. ∞˘Ù¿ Ù· Ìfi-

ÚÈ· –Û ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Û˘Ì‚Â› οÔÈÔ «Ï¿ıÔ˜»

ÛÙË Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ‚¿ÛˆӖ Â›Ó·È ·ÓÔÌÔÈ-

fiÙ˘· ÙfiÛÔ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ fiÛÔ Î·È Ì ÙÔ ·Ú¯ÈÎfi ÌfiÚÈÔ,

‰ËÏ·‰‹ ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ›‰È· ·ÏÏËÏÔ˘¯›· ÓÔ˘ÎÏÂÔÙȉ›ˆÓ ηÈ

Û˘ÓÂÒ˜ ÙȘ ›‰È˜ ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜.

ªÂÙ·ÁÚ·Ê‹, ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË – ŒÎÊÚ·ÛË

Ù˘ ÁÂÓÂÙÈ΋˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜

Ÿˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ‹‰Ë ·Ó·Ê¤ÚÂÈ, Ë ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ·ÌÈÓÔͤˆÓ ÛÙȘ

ÚˆÙ½Ó˜ ηıÔÚ›˙ÂÙ·È ·fi ÙȘ ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘

ÂÚȤ¯ÔÓÙ·È ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÙÌ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ DNA, Ù· ÁÔÓ›-

‰È·. ∏ Û‡ÓıÂÛË ÙˆÓ ÚˆÙÂ˚ÓÒÓ Á›ÓÂÙ·È ÛÙ· ÚÈ‚ÔÛÒÌ·Ù·

ÙÔ˘ ΢ÙÙ¿ÚÔ˘. ¢ÂÓ Â›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ fï˜ Ó· ÌÂٷʤÚÂÙ·È

ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ DNA ÛÙ· ÚÈ‚ÔÛÒÌ·Ù·, οı ÊÔÚ¿ Ô˘ ÙÔ

·ÙÙ·ÚÔ Û˘Óı¤ÙÂÈ Ì›· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÚˆÙ½ÓË. ∏ Û˘ÁÎÂ-

ÎÚÈ̤ÓË ÁÂÓÂÙÈ΋ ÏËÚÔÊÔÚ›· ÌÂٷʤÚÂÙ·È ·fi ÙÔ DNA

ÛÙ· ÚÈ‚ÔÛÒÌ·Ù· ̤ۈ ÙÔ˘ mRNA. ∫¿ı ÊÔÚ¿, ‰ËÏ·‰‹,

Ô˘ ··ÈÙÂ›Ù·È Ë Û‡ÓıÂÛË ÌÈ·˜ ÚˆÙ½Ó˘, ÙÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘

DNA Ô˘ ʤÚÂÈ ÙËÓ ÏËÚÔÊÔÚ›· ÁÈ· ÙË Û‡ÓıÂÛ‹ Ù˘ ·Ú¯È-

ο ÌÂÙ·ÁÚ¿ÊÂÙ·È Û mRNA.

∆Ô mRNA Ô˘ Û˘ÓÙ›ıÂÙ·È Ú¤ÂÈ Ó· ÂÚȤ¯ÂÈ ÙË ÁÂ-

ÓÂÙÈ΋ ÏËÚÔÊÔÚ›· ÁÈ· ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ·ÌÈÓÔͤˆÓ Ù˘

Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ÚˆÙ½Ó˘. °È· Ó· Á›ÓÂÈ ·˘Ùfi, ÙÔ Û˘ÁÎÂ-

ÎÚÈ̤ÓÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ DNA ÍÂÙ˘Ï›ÁÂÙ·È Î·È Ë Ì›· ·Ï˘Û›‰·

·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÙ·È ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË. ∞¤Ó·ÓÙÈ ·fi ÙȘ ·˙¢-

Á¿ÚˆÙ˜ ϤÔÓ ·˙ˆÙÔ‡¯Â˜ ‚¿ÛÂȘ ÙˆÓ ‰ÂÔ͢ÚÈ‚ÔÓÔ˘-

ÎÏÂÔÙȉ›ˆÓ Ù˘ ÌÈ·˜ ·Ï˘Û›‰·˜ ÙÔÔıÂÙÔ‡ÓÙ·È, ηٿ Ì›·

Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÊÔÚ¿, ÂχıÂÚ· ÚÈ‚ÔÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰È· Ô˘

‰È·ı¤ÙÔ˘Ó ÙȘ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈΤ˜ ·˙ˆÙÔ‡¯Â˜ ‚¿ÛÂȘ.

ŒÙÛÈ, ·¤Ó·ÓÙÈ ·fi ÙËÓ ·‰ÂÓ›ÓË, ÙË ı˘Ì›ÓË, ÙË ÁÔ˘·Ó›-

ÓË Î·È ÙËÓ Î˘ÙÔÛ›ÓË ÙÔ˘ DNA ÙÔÔıÂÙÔ‡ÓÙ·È ÂχıÂ-

Ú· ÚÈ‚ÔÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰È· Ô˘ ʤÚÔ˘Ó ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· ԢڷΛ-

ÏË, ·‰ÂÓ›ÓË, ΢ÙÔÛ›ÓË Î·È ÁÔ˘·Ó›ÓË. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ù·

ÚÈ‚ÔÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰È· ÂÓÒÓÔÓÙ·È ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, Û¯ËÌ·Ù›˙Ô-

ÓÙ·˜ ¤Ó· ÌfiÚÈÔ mRNA ÛÙÔ ÔÔ›Ô ¤¯ÂÈ Ï¤ÔÓ Î·Ù·ÁÚ·-

Ê› Ë ÁÂÓÂÙÈ΋ ÏËÚÔÊÔÚ›· ˆ˜ ·ÏÏËÏÔ˘¯›· ÚÈ‚ÔÓÔ˘-

ÎÏÂÔÙȉ›ˆÓ. ∆Ô ÌfiÚÈÔ ·˘Ùfi ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÙ·È Î·È ÔÈ Û˘-

100 µπ√§√°π∞ °’ °Àª¡∞™π√À

μόριο DNA

ριβονουκλεοτίδιο

μόριο RNA

∂ÈÎ. 5.11 ∏ ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ ÌÂÙ·ÁÚ·Ê‹˜

ÙÔ˘ DNA.

∂ÈÎ. 5.10 ∏ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ DNA.

ÌÏËڈ̷ÙÈΤ˜ ·˙ˆÙÔ‡¯Â˜ ‚¿ÛÂȘ ÙˆÓ ‰‡Ô ·Ï˘-

Û›‰ˆÓ ÙÔ˘ DNA ÂÓÒÓÔÓÙ·È Î·È ¿ÏÈ.

ªÂ ÙË ÌÂÙ·ÁÚ·Ê‹ fï˜ ‰ÂÓ ·Ú¿ÁÂÙ·È ÌfiÓÔ

mRNA. ¢È¿ÊÔÚ· ÙÌ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ DNA ÌÂÙ·ÁÚ¿ÊÔ-

ÓÙ·È Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ, ÁÈ· Ó· Û˘ÓÙÂıÔ‡Ó Î·È ¿ÏÏ·

ÌfiÚÈ· RNA, ÙÔ ÌÂÙ·ÊÔÚÈÎfi RNA (tRNA), ÙÔ ÚÈ‚Ô-

ÛˆÌÈÎfi RNA (rRNA). ∫¿ı ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÌÔÚ›Ô˘ DNA

Ô˘ ¤¯ÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ÌÂÙ·ÁÚ·Ê› ÔÓÔÌ¿˙Â-

Ù·È ÁÔÓ›‰ÈÔ. ∆· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÁÔÓ›‰È· ÂÚȤ¯Ô˘Ó

ÙËÓ ÏËÚÔÊÔÚ›· ÁÈ· ÙË Û‡ÓıÂÛË ÌÈ·˜ ÚˆÙ½Ó˘.

∆Ô ÁÔÓ›‰ÈÔ ·ÔÙÂÏ› ÙË ÛÙÔȯÂÈÒ‰Ë Ê˘ÛÈ΋ Î·È ÏÂÈ-

ÙÔ˘ÚÁÈ΋ ÌÔÓ¿‰· Ù˘ ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfiÙËÙ·˜ Ô˘ ÌÂ-

Ù·‚È‚¿˙ÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ ÛÙ· ·È‰È¿ ÙÔ˘˜.

∆Ô mRNA Ô˘ ÚÔ·ÙÂÈ ·fi ÙË ÌÂÙ·ÁÚ·Ê‹

ÚÔÛ‰¤ÓÂÙ·È Û ¤Ó· ÚÈ‚fiۈ̷, ÁÈ· Ó· ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ Ë

‰È·‰Èηۛ· Ù˘ ÌÂÙ¿ÊÚ·Û˘ (ÚˆÙÂ˚ÓÔÛ‡ÓıÂÛË),

·fi ÙËÓ ÔÔ›· ı· ÚÔ·„ÂÈ ÙÂÏÈο Ë ÚˆÙ½ÓË.

™ÙËÓ ÚˆÙÂ˚ÓÔÛ‡ÓıÂÛË Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙË Ë Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Î·È ÙˆÓ

ÙÚÈÒÓ ÂȉÒÓ RNA Ô˘ ·Ó·Ê¤Ú·ÌÂ. ∆Ô ¤Ó· ¿ÎÚÔ ÙÔ˘ mRNA Û˘Ó‰¤Â-

Ù·È ÌÂ Ù· ÌfiÚÈ· rRNA ÙÔ˘ ÚÈ‚Ô-

ÛÒÌ·ÙÔ˜ ¯¿ÚË ÛÙË Û˘ÌÏËÚˆ-

Ì·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ·˙ˆÙÔ‡¯ˆÓ ‚¿-

ÛˆÓ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ηٿÏÏËÏ·

ÌfiÚÈ· tRNA, Ù· ÔÔ›· ÂÌÊ·Ó›-

˙Ô˘Ó Â›Û˘ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎfi-

ÙËÙ· Ì ÙÔ mRNA, ÌÂٷʤÚÔ˘Ó

‰È·‰Ô¯Èο ÛÙÔ ÚÈ‚fiۈ̷ Û˘-

ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ·ÌÈÓÔͤ·. ∫¿ı ·ÌÈ-

ÓÔ͇ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì ¯ËÌÈÎfi ‰ÂÛÌfi Ì ÙÔ ÂfiÌÂÓÔ Î·È ¤ÙÛÈ Û¯ËÌ·Ù›˙Â-

Ù·È Ë Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÚˆÙ½ÓË.

√È ‰È·‰Èηۛ˜ Ù˘ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹˜, Ù˘ ÌÂÙ·ÁÚ·Ê‹˜ Î·È Ù˘ ÌÂÙ¿ÊÚ·-

Û˘ Á›ÓÔÓÙ·È Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÂȉÈÎÒÓ ÂÓ˙‡ÌˆÓ. √È ‰È·‰Èηۛ˜ ·˘Ù¤˜

Û˘ÓÔ„›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ ∫ÂÓÙÚÈÎfi ¢fiÁÌ· Ù˘ ‚ÈÔÏÔÁ›·˜, Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙË

ÚÔ‹ Ù˘ ÁÂÓÂÙÈ΋˜ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜.

¢π∞∆∏ƒ∏™∏ ∫∞π ™À¡∂Ã∂π∞ ∆∏™ ∑ø∏™ 101

αντιγραφή

DNAμεταγραφή

mRNAμετάφραση

πρωτεΐνη

DNA mRNA πρωτεΐνη

ένζυμο

ορμόνη

δομική πρωτεΐνη

∂ÈÎ. 5.13 ∆Ô ∫ÂÓÙÚÈÎfi ¢fiÁÌ· Ù˘

‚ÈÔÏÔÁ›·˜.

∂ÈÎ. 5.12 ∏ ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ ÌÂÙ¿ÊÚ·Û˘

(ÚˆÙÂ˚ÓÔÛ‡ÓıÂÛË).

∂ÈÎ. 5.14 ∞fi Ù· ÁÔÓ›‰È· ÛÙ·

¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο.

102 µπ√§√°π∞ °’ °Àª¡∞™π√À

1. ¡· ‚¿ÏÂÙ Û ·ÎÏÔ ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· Ô˘ ·ÓÙÈÛÙÔȯ› ÛÙË ÛˆÛÙ‹ ·¿ÓÙËÛË:

∞. ™Â ¤Ó· ‰›ÎψÓÔ ÌfiÚÈÔ DNA Ë ·‰ÂÓ›ÓË Â›Ó·È Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈ΋ ÌÂ:

·. ÙË ÁÔ˘·Ó›ÓË

‚. ÙËÓ Î˘ÙÔÛ›ÓË

Á. ÙË ı˘Ì›ÓË

‰. ÙËÓ Ô˘Ú·Î›ÏË

µ. ∫·Ù¿ ÙËÓ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ DNA:

·. ·ÓÔ›ÁÂÈ Ë ‰ÈÏ‹ ¤ÏÈη

‚. Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÔÏÏ¿ ¤Ó˙˘Ì·

Á. Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ‰‡Ô ·ÓÔÌÔÈfiÙ˘· ÌfiÚÈ· DNA

‰. Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó fiÏ· fiÛ· ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙ· ·, ‚ Î·È Á

°. ∏ ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË ÙÔ˘ mRNA:

·. Û˘ÓÙÂÏÂ›Ù·È ÛÙÔÓ ˘Ú‹Ó· ÙÔ˘ ¢ηڢˆÙÈÎÔ‡ ΢ÙÙ¿ÚÔ˘

‚. Á›ÓÂÙ·È ÛÙÔ ÚÈ‚fiۈ̷ Ì ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ tRNA

Á. Â›Ó·È ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· Ô˘ ÚÔËÁÂ›Ù·È Ù˘ ÌÂÙ·ÁÚ·Ê‹˜

‰. Â›Ó·È ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó fiÏ· fiÛ· ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙ· ·, ‚ Î·È Á

2. ¡· ·ÓÙÈÛÙÔȯ›ÛÂÙ ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ ÛÙ‹Ï˘ π Ì ÙȘ ηٿÏÏËϘ ÊÚ¿ÛÂȘ Ù˘ ÛÙ‹Ï˘ ππ:

3. ŒÓ· ÙÌ‹Ì· ÌÈ·˜ ·Ï˘Û›‰·˜ ÂÓfi˜ ÌÔÚ›Ô˘ DNA ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ÙËÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ·ÏÏËÏÔ˘¯›· ·˙ˆÙÔ‡¯ˆÓ

‚¿ÛˆÓ:

...AATTGCCCATGG...

¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ·ÏÏËÏÔ˘¯›· ÙˆÓ ·˙ˆÙÔ‡¯ˆÓ ‚¿ÛˆÓ:

·. Ù˘ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈ΋˜ ·Ï˘Û›‰·˜ ÙÔ˘ ·Ú·¿Óˆ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ DNA;

‚. ÙÔ˘ RNA Ô˘ ÚÔ·ÙÂÈ ·fi ÙË ÌÂÙ·ÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ·Ï˘Û›‰·˜ ÙÔ˘ DNA Ô˘ ‰fiıËÎÂ;

4. Ÿˆ˜ ÌÔÚ›Ù ӷ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ ÛÙË ‰ÈÏ·Ó‹ ÂÈÎfiÓ·, Ë ·fiÛÙ·ÛË

ÌÂٷ͇ ‰‡Ô ‰È·‰Ô¯ÈÎÒÓ ˙¢ÁÒÓ ‚¿ÛÂˆÓ ÙÔ˘ DNA Â›Ó·È 0,34 nm.

·. ¡· ˘ÔÏÔÁ›ÛÂÙÂ, Û ̤ÙÚ·, ÙÔ Û˘ÓÔÏÈÎfi Ì‹ÎÔ˜ Ô˘ ı· ¤¯ÂÈ ÙÔ

DNA ÂÓfi˜ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ ۈ̷ÙÈÎÔ‡ ΢ÙÙ¿ÚÔ˘, Ì ‰Â‰Ô̤ÓÔ fiÙÈ

ÙÔ DNA ·˘Ùfi ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi 6x10 9 ˙‡ÁË ‚¿ÛˆÓ. ¢›ÓÂÙ·È fiÙÈ

1 m = 10 9 nm.

‚. ¡· ÂÍËÁ‹ÛÂÙÂ, Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜ 5.2, Ò˜ ¤Ó· ÌfiÚÈÔ ÌÂ

ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Ì‹ÎÔ˜ ¯ˆÚ¿ÂÈ ÛÙÔÓ ˘Ú‹Ó· ÙÔ˘ ΢ÙÙ¿ÚÔ˘.

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ ¶ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜

π ππ

∞ÔÙÂÏ› Û˘ÛÙ·ÙÈÎfi ÙÔ˘ ÚÈ‚ÔÛÒÌ·ÙÔ˜.

¶ÂÚȤ¯ÂÈ ÙËÓ ·˙ˆÙÔ‡¯Ô ‚¿ÛË ı˘Ì›ÓË.

ªÂٷʤÚÂÈ ÙË ÁÂÓÂÙÈ΋ ÏËÚÔÊÔÚ›·.

ªÂٷʤÚÂÈ ·ÌÈÓÔͤ· ÛÙÔ ÚÈ‚fiۈ̷.

mRNA

tRNA

rRNA

0,34 nm

GCTA

TAGC

ATTA

TAGC

TAGC

¢π∞∆∏ƒ∏™∏ ∫∞π ™À¡∂Ã∂π∞ ∆∏™ ∑ø∏™ 103

√È ‰ÈÏÔÂȉ›˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÙȘ ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜,

Ù· ÁÔÓ›‰È·, ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜, Ì›· ·fi ÙË ÌËÙ¤Ú· Î·È Ì›· ·fi ÙÔÓ ·Ù¤Ú·.

∫¿ı ÁÔÓ›‰ÈÔ ÌÔÚ› Ó· ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÌÔÚʤ˜, Ô˘

ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ·. ™˘ÓÂÒ˜, ÁÈ· οı ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi

ÔÈ ‰ÈÏÔÂȉ›˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó ‰‡Ô ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ·, Ù· ÔÔ›·

‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ı¤ÛÂȘ ÙˆÓ ÔÌfiÏÔÁˆÓ ¯ÚˆÌÔۈ̿وÓ.

ŒÓ· ¿ÙÔÌÔ ÌÔÚ› Ó· ʤÚÂÈ ›‰È· ‹ ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ· ÁÈ·

¤Ó· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿

ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙˆÓ ÏÔ‚ÒÓ ÙˆÓ ·˘ÙÈÒÓ, ÌÔÚ› ÙÔ ¤Ó· ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊÔ Ó·

ηıÔÚ›˙ÂÈ ÂχıÂÚÔ˘˜ ÏÔ‚Ô‡˜ Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ ÚÔÛÎÔÏÏË̤ÓÔ˘˜.

ŸÙ·Ó Ù· ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ· Â›Ó·È ›‰È·, ÙÔ ¿ÙÔÌÔ Ô˘ Ù· ʤÚÂÈ Â›Ó·È

ÔÌfi˙˘ÁÔ ÁÈ· ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi, ÂÓÒ, ·Ó Â›Ó·È ‰È·-

ÊÔÚÂÙÈο, ÙÔ ¿ÙÔÌÔ Â›Ó·È ÂÙÂÚfi˙˘ÁÔ. ŒÓ· ÔÌfi˙˘ÁÔ ¿ÙÔÌÔ Ô˘ ʤ-

ÚÂÈ ‰‡Ô ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ· Ù· ÔÔ›· ηıÔÚ›˙Ô˘Ó ÂχıÂÚÔ˘˜ ÏÔ‚Ô‡˜

ÂΉËÏÒÓÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi. √ÌÔ›ˆ˜,

¤Ó· ÔÌfi˙˘ÁÔ ¿ÙÔÌÔ Ô˘ ʤÚÂÈ ‰‡Ô ·ÏÏËÏfi-

ÌÔÚÊ· Ù· ÔÔ›· ηıÔÚ›˙Ô˘Ó ÚÔÛÎÔÏÏË̤-

ÓÔ˘˜ ÏÔ‚Ô‡˜ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈ-

ÛÙÈÎfi. ∂›Û˘, ¤Ó· ¿ÙÔÌÔ ÂÙÂÚfi˙˘ÁÔ ÁÈ· Ù·

·Ú·¿Óˆ ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ· ¤¯ÂÈ ÂχıÂÚÔ˘˜

ÏÔ‚Ô‡˜. ∞˘Ùfi Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÂÂȉ‹ ÙÔ ·ÏÏËÏfi-

ÌÔÚÊÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂχıÂÚÔ˘˜ ÏÔ‚Ô‡˜ ηχÙÂÈ

ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ·ÏÏËÏÔÌfiÚÊÔ˘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÚÔ-

ÛÎÔÏÏË̤ÓÔ˘˜ ÏÔ‚Ô‡˜. ∆Ô ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊÔ

ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ‰Ú¿ÛË ÂΉËÏÒÓÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÙÂ-

Úfi˙˘ÁË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÂÈÎÚ·Ù¤˜ ηÈ

Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì ÎÂÊ·Ï·›Ô ÁÚ¿ÌÌ· (.¯. ∞). ∆Ô ·ÏÏËÏfi-

ÌÔÚÊÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ‰Ú¿ÛË ‰ÂÓ ÂΉËÏÒÓÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÙÂÚfi˙˘ÁË Î·-

Ù¿ÛÙ·ÛË ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ˘ÔÏÂÈfiÌÂÓÔ Î·È Û˘Ó‹ıˆ˜ Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÙ·È

Ì ÙÔ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô Â˙fi ÁÚ¿ÌÌ· (.¯. ·). ™˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘Ì ÏÔÈfiÓ fiÙÈ

Ù· ˘ÔÏÂÈfiÌÂÓ· ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂΉËψıÔ‡Ó ÌfiÓÔ

Û ÔÌfi˙˘ÁË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË.

∞ÏÏËÏfiÌÔÚÊ·5.3

∂ÈÎ. 5.15 √È ÏÔ‚Ô› ÙˆÓ ·˘ÙÈÒÓ ÌÔÚ› Ó·

Â›Ó·È ÚÔÛÎÔÏÏË̤ÓÔÈ (·) ‹ ÂχıÂÚÔÈ (‚).

∂ÈÎ. 5.16 ∏ ÈηÓfiÙËÙ· ·Ó·‰›ÏˆÛ˘ Ù˘

ÁÏÒÛÛ·˜ ÔÊ›ÏÂÙ·È Û ÂÈÎÚ·Ù¤˜

·ÏÏËÏfiÌÔÚÊÔ.

∂ÈÎ. 5.17 °Ú·ÌÌ‹ ÙÚȯÔÊ˘˝·˜:

Ì ÎÔÚ˘Ê‹ (·), ¯ˆÚ›˜ ÎÔÚ˘Ê‹ (‚).

∂ÈÎ. 5.18 ∆· ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ· ÂÓÙÔ›˙ÔÓÙ·È ÛÙȘ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ı¤ÛÂȘ ÛÙ· ÔÌfiÏÔÁ·

¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù·. ™ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÂÚ›ÙˆÛË, ‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó Û ¤Ó· ÓÔ˘ÎÏÂÔÙ›‰ÈÔ.

·. ‚.

·.

‚.

104 µπ√§√°π∞ °’ °Àª¡∞™π√À

1. ¡· ÂÈϤÍÂÙ ÙÔ˘˜ ηٿÏÏËÏÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Î·È Ó· Û˘ÌÏËÚÒÛÂÙ ٷ ÎÂÓ¿ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›,

ÒÛÙ ÔÈ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ó· Â›Ó·È ÛˆÛÙ¤˜ (οı fiÚÔ˜ ı· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› Ì›· ÊÔÚ¿): ÂÈÎÚ·Ù¤˜, ˘ÔÏÂÈfiÌÂ-

ÓÔ, ˘ÔÏÂÈfiÌÂÓ·, ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊÔ.

∏ ¢·Ó¿Ë ¤¯ÂÈ ÎfiÎÎÈÓ· Ì·ÏÏÈ¿ Î·È Â›Ó·È ÔÌfi˙˘ÁË ÁÈ· ÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ·˘Ùfi. √ ÌÈÎÚfi˜ Ù˘ ·‰ÂÏ-

Êfi˜ ¤¯ÂÈ Ì·‡Ú· Ì·ÏÏÈ¿ Î·È Â›Ó·È ÂÙÂÚfi˙˘ÁÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ›‰ÈÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi. ∂Âȉ‹ ÙÔ ....................

Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÙÂÚfi˙˘ÁË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Â›Ó·È ·˘Ùfi ÁÈ· Ù· Ì·‡Ú· Ì·ÏÏÈ¿, Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘Ì fiÙÈ

Ë ¢·Ó¿Ë ¤¯ÂÈ ‰‡Ô ...................., ÂÓÒ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ Ù˘ ¤¯ÂÈ ¤Ó· ....................Î·È ¤Ó· ..................... .

2. ™ÙË ‰ÈÏ·Ó‹ ÂÈÎfiÓ· ¤¯Ô˘Ó ۯ‰ȷÛÙ› Ù· ÁÔÓ›-

‰È· ÂÓfi˜ ·ÙfiÌÔ˘ ÁÈ· ¤ÓÙ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο. ∆·

‰È·ÊÔÚÂÙÈο ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ· ·ÚÈÛÙ¿ÓÔÓÙ·È ÌÂ

‰È·ÊÔÚÂÙÈο ¯ÚÒÌ·Ù·. °È· ÔÈ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο

ÙÔ ¿ÙÔÌÔ Â›Ó·È ÔÌfi˙˘ÁÔ Î·È ÁÈ· ÔÈ· ÂÙÂÚfi˙˘ÁÔ;

¡· ·ÈÙÈÔÏÔÁ‹ÛÂÙÂ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Û·˜. (ÀÔı¤-

ÙÔ˘Ì fiÙÈ Ù· ÁÔÓ›‰È· ÁÈ· Ù· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ¯·Ú·-

ÎÙËÚÈÛÙÈο ÂÓÙÔ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ ›‰ÈÔ ¯ÚˆÌfiۈ̷.)

3. √ ∞¯ÈÏϤ·˜ ‰È·ı¤ÙÂÈ Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊ·:

∞§§∏§√ª√ƒº∞

¡· ۯ‰ȿÛÂÙ ÙÔÓ ∞¯ÈÏϤ· ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ·Ú·-

¿Óˆ ›Ó·Î·. ¡· ·ÈÙÈÔÏÔÁ‹ÛÂÙ οı ÂÈÏÔÁ‹ Û·˜.

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ ¶ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜

ίσια μύτη

φακίδες

γαλάζια μάτια

ίσια μαλλιά

ελεύθεροι λοβοί αυτιών

ανασηκωμένη μύτη

φακίδες

καστανά μάτια

κατσαρά μαλλιά

ελεύθεροι λοβοί αυτιών

αυτές οι δύο κάρτες αντιστοιχούν σε δύο

αλληλόμορφα

αλληλόμορφο

για τύπο μαλλιών

ένα ζεύγος ομόλογων χρωμοσωμάτων

°Ú·ÌÌ‹ ÙÚȯÔÊ˘˝·˜ Ì ÎÔÚ˘Ê‹ (ÂÈÎÚ·Ù¤˜)

¶ÚÔÛÎÔÏÏË̤ÓÔÈ ÏÔ‚Ô› ·˘ÙÈÒÓ (˘ÔÏÂÈfiÌÂÓÔ)

¶Ù‡¯ˆÛË ÁÏÒÛÛ·˜ (ÂÈÎÚ·Ù¤˜)

°·Ï¿˙È· Ì¿ÙÈ· (˘ÔÏÂÈfiÌÂÓÔ)

°Ú·ÌÌ‹ ÙÚȯÔÊ˘˝·˜ ¯ˆÚ›˜ ÎÔÚ˘Ê‹ (˘ÔÏÂÈfiÌÂÓÔ)

¶ÚÔÛÎÔÏÏË̤ÓÔÈ ÏÔ‚Ô› ·˘ÙÈÒÓ (˘ÔÏÂÈfiÌÂÓÔ)

ªË Ù‡¯ˆÛË ÁÏÒÛÛ·˜ (˘ÔÏÂÈfiÌÂÓÔ)

∫·ÛÙ·Ó¿ Ì¿ÙÈ· (ÂÈÎÚ·Ù¤˜)

ª›ÙˆÛË

∞Í›˙ÂÈ ÙÔÓ ÎfiÔ Ó· ı˘ÌËıԇ̠fiÙÈ Ë ˙ˆ‹

Ì·˜ ÍÂΛÓËÛ ·fi ¤Ó· ·ÙÙ·ÚÔ, ÙÔ ÁÔÓÈÌÔ-

ÔÈË̤ÓÔ ˆ¿ÚÈÔ ‹ ˙˘ÁˆÙfi. ∞fi ÙÔ Î‡ÙÙ·-

ÚÔ ·˘Ùfi ÚÔ·ÙÂÈ ÙÂÏÈο ¤Ó·˜ ÔÏ˘Î‡Ù-

Ù·ÚÔ˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜, fiÏ· Ù· ·ÙÙ·Ú· ÙÔ˘

ÔÔ›Ô˘ ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÙȘ ›‰È˜ ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏË-

ÚÔÊÔڛ˜ Ì ÙÔ ˙˘ÁˆÙfi. ∏ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ

ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ, Ë ·Ó·Ó¤ˆÛË ÙˆÓ ÈÛÙÒÓ, ÁÈ·

·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙÔ˘ ‰¤ÚÌ·ÙÔ˜, Ë ÂԇψÛË

Μ

ΙΤΩΣΗ

5.4 ∫˘ÙÙ·ÚÈ΋ ‰È·›ÚÂÛË

ÌÈ·˜ ÏËÁ‹˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ô ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÌfi˜ ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ÌÔÓÔ·ÙÙ·-

ÚˆÓ Â˘Î·Ú˘ˆÙÈÎÒÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ, fiˆ˜ Ë ·ÌÔÈ‚¿‰·, ··ÈÙÔ‡Ó ÙÔÓ

΢ÙÙ·ÚÈÎfi ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÌfi. ∆· Ó¤· ·ÙÙ·Ú· Ô˘ ÚÔ·ÙÔ˘Ó ı·

Ú¤ÂÈ Ó· ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ ·ÚÈıÌfi ¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙȘ ›‰È˜

ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ì ÙÔ ·Ú¯ÈÎfi. ∞˘Ùfi ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ Î˘Ù-

Ù·ÚÈ΋ ‰È·›ÚÂÛË, Ì ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È Ì›ÙˆÛË.

¶ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ΢ÙÙ·ÚÈ΋˜ ‰È·›ÚÂÛ˘ ¤¯ÂÈ ÚÔËÁËı›

Ë ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ DNA Î·È Û˘ÓÂÒ˜ Ô ‰ÈÏ·ÛÈ·ÛÌfi˜ Ù˘ ÁÂÓÂÙÈ΋˜

ÏËÚÔÊÔÚ›·˜. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ οı ¯ÚˆÌfiۈ̷ ·ÔÙÂÏ›ٷÈ

ϤÔÓ ·fi Ù· ‰‡Ô ·ÓÙ›ÁÚ·Ê· ÙÔ˘ DNA, Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ·‰ÂÏʤ˜

¯ÚˆÌ·Ù›‰Â˜. ∞˘Ù¤˜ Â›Ó·È Û˘ÌÌÂÙÚÈΤ˜ Î·È fiÌÔȘ, ÂÂȉ‹ ·ÔÙÂ-

ÏÔ‡Ó ›‰È· ÌfiÚÈ· DNA, Î·È Â›Ó·È Âӈ̤Ó˜ Û ̛· ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘˜, ÙÔ

ÎÂÓÙÚÔÌÂÚ›‰ÈÔ. ∫·Ù¿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ Ì›-

ÙˆÛ˘ Ù· ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· Û˘ÛÂÈÚÒÓÔÓÙ·È

Î·È ·Ú¯›˙Ô˘Ó Ó· ÌÂÙ·ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È, ÒÛÙ ӷ

‰È·Ù·¯ıÔ‡Ó Û ¤Ó· ›‰Ô. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·,

ÔÈ ‰‡Ô ·‰ÂÏʤ˜ ¯ÚˆÌ·Ù›‰Â˜ οı ¯ÚˆÌÔ-

ÛÒÌ·ÙÔ˜ ·Ô¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Î·È ·ÔÌ·ÎÚ‡-

ÓÔÓÙ·È. ∆Ô Î˘ÙÙ·ÚfiÏ·ÛÌ· ‰È·ÈÚÂ›Ù·È Î·È

‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È ‰‡Ô Ó¤· ·ÙÙ·Ú·.

™ÙÔ˘˜ ÔÏ˘Î‡ÙÙ·ÚÔ˘˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ Ù·

ۈ̷ÙÈο ·ÙÙ·Ú· ‰È·ÈÚÔ‡ÓÙ·È Ì ̛وÛË.

ªÂ›ˆÛË

∆· ÁÂÓÓËÙÈο ·ÙÙ·Ú·, ÔÈ Á·Ì¤Ù˜, ÙˆÓ ‰ÈÏÔÂȉÒÓ ÔÚÁ·ÓÈ-

ÛÌÒÓ Ô˘ ·Ó··Ú¿ÁÔÓÙ·È Ì ·ÌÊÈÁÔÓ›· ÚÔ·ÙÔ˘Ó Ì ¤Ó·

‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ›‰Ô˜ ΢ÙÙ·ÚÈ΋˜ ‰È·›ÚÂÛ˘, ÙË Ì›ˆÛË.

∫·Ù¿ ÙËÓ ·ÌÊÈÁÔÓ›· ÙÔ ˙˘ÁˆÙfi Ô˘ ÚÔ·ÙÂÈ ·fi ÙË Û‡-

ÓÙËÍË ÙˆÓ Á·ÌÂÙÒÓ (ÁÔÓÈÌÔÔ›ËÛË) ı· Ú¤ÂÈ Ó· ¤¯ÂÈ ÙÔÓ ›‰ÈÔ

·ÚÈıÌfi ¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ Ì ٷ ·ÙÙ·Ú· ÙˆÓ ÁÔÓ¤ˆÓ ÙÔ˘. °È·

Ó· Û˘Ì‚Â› ·˘Ùfi, Ô Î¿ı Á·Ì¤Ù˘ ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÂÚȤ¯ÂÈ fiϘ ÙȘ

ÁÂÓÂÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ì›· ÊÔÚ¿. ¢ËÏ·‰‹ Ó· ¤¯ÂÈ ÙÔÓ ÌÈÛfi

·ÚÈıÌfi ¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ (·ÏÔÂȉ‹˜ ·ÚÈıÌfi˜) Û ۯ¤ÛË Ì ٷ

ۈ̷ÙÈο ·ÙÙ·Ú·, Ô˘ Â›Ó·È ‰ÈÏÔÂȉ‹. ∏ Ì›ˆÛË ÏÔÈfiÓ Â›-

Ó·È Ë ‰È·‰Èηۛ· Ì ÙËÓ ÔÔ›· ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÙ·È Ô ·ÏÔÂȉ‹˜

·ÚÈıÌfi˜ ¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ ÙˆÓ Á·ÌÂÙÒÓ. ¶Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÂ›Ù·È ÛÂ

Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ‰ÈÏÔÂȉ‹ ·ÙÙ·Ú·, Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ¿ˆÚ·

ÁÂÓÓËÙÈο ·ÙÙ·Ú·. ∞fi ·˘Ù¿ ı· ÚÔ·„Ô˘Ó ÙÂÏÈο ÔÈ Á·Ì¤-

Ù˜ ÙÔ˘ ÔÏ˘Î‡ÙÙ·ÚÔ˘ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡.

¢π∞∆∏ƒ∏™∏ ∫∞π ™À¡∂Ã∂π∞ ∆∏™ ∑ø∏™ 105

αδελφές χρωματίδες

κεντρομερίδιο

∂ÈÎ. 5.19 ∆· ÛÙ¿‰È· Ù˘ ̛وÛ˘.

∂ÈÎ. 5.20 º˘ÙÈο ·ÙÙ·Ú· ÛÂ

‰È¿ÊÔÚ· ÛÙ¿‰È· ̛وÛ˘,

fiˆ˜ Ê·›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ ÔÙÈÎfi

ÌÈÎÚÔÛÎfiÈÔ.

∂ÈÎ. 5.21 ™¯ËÌ·ÙÈ΋ ·Ú¿ÛÙ·ÛË Ù˘

Ì›ˆÛ˘ ÁÈ· ¤Ó· ˘ÔıÂÙÈÎfi ·ÙÙ·ÚÔ ÌÂ

‰‡Ô ˙‡ÁË ÔÌfiÏÔÁˆÓ ¯ÚˆÌÔۈ̿وÓ.

¶ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ Ì›ˆÛ˘ ¤¯ÂÈ ÚÔËÁËı› Î·È ¿ÏÈ Ë

·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ DNA, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· οı ¯ÚˆÌfiۈ̷ Ó· ·ÔÙÂ-

ÏÂ›Ù·È ·fi ‰‡Ô ·‰ÂÏʤ˜ ¯ÚˆÌ·Ù›‰Â˜, Âӈ̤Ó˜ ÛÙÔ ÎÂÓÙÚÔÌÂÚ›‰ÈÔ.

™ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ Ì›ˆÛ˘, ÔÈ ‰‡Ô ·‰ÂÏʤ˜ ¯ÚˆÌ·Ù›‰Â˜ οı ¯ÚˆÌÔ-

ÛÒÌ·ÙÔ˜ Û˘ÛÂÈÚÒÓÔÓÙ·È. ∆· ÔÌfiÏÔÁ· ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· ‰È·Ù¿ÛÛÔ-

ÓÙ·È Û ˙‡ÁË, ÙÔ ¤Ó· ·¤Ó·ÓÙÈ ·fi ÙÔ ¿ÏÏÔ. ∫·ÙfiÈÓ ·Ô¯ˆÚ›˙Ô-

ÓÙ·È Ù· ÔÌfiÏÔÁ· ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù· οı ˙‡ÁÔ˘˜ (·ÏÏ¿ fi¯È ÔÈ ·‰ÂÏʤ˜

¯ÚˆÌ·Ù›‰Â˜) Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ‰‡Ô Ó¤· ·ÙÙ·Ú·, Ô˘ ÙÔ Î·ı¤Ó·

ϤÔÓ ¤¯ÂÈ ÙÔÓ ÌÈÛfi ·ÚÈıÌfi ¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔ ·Ú¯È-

Îfi. ∞˘Ù‹ Â›Ó·È Ë 1Ë ÌÂȈÙÈ΋ ‰È·›ÚÂÛË. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÛÙÔ Î·ı¤Ó·

·fi Ù· ‰‡Ô ·ÙÙ·Ú· ÔÈ ·‰ÂÏʤ˜ ¯ÚˆÌ·Ù›‰Â˜ οı ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·ÙÔ˜

·Ô¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Î·È ÚÔ·ÙÔ˘Ó ‰‡Ô Ó¤· ·ÙÙ·Ú·, Ô˘ ÙÔ Î·ı¤Ó·

¤¯ÂÈ Ì›· ·‰ÂÏÊ‹ ¯ÚˆÌ·Ù›‰· ·fi οı ÔÌfiÏÔÁÔ ˙¢Á¿ÚÈ ¯ÚˆÌÔÛˆ-

Ì¿ÙˆÓ (2Ë ÌÂȈÙÈ΋ ‰È·›ÚÂÛË). ™˘ÓÔÏÈο, ÏÔÈfiÓ, ·fi ¤Ó· ·Ú¯ÈÎfi

‰ÈÏÔÂȉ¤˜ ·ÙÙ·ÚÔ ÚÔ·ÙÔ˘Ó Î·Ù¿ ÙË Ì›ˆÛË Ù¤ÛÛÂÚ· ·ÏÔÂÈ-

‰‹ ÁÂÓÓËÙÈο ·ÙÙ·Ú·, Ô˘ ÙÔ Î·ı¤Ó· ¤¯ÂÈ ÙÔÓ ÌÈÛfi ·ÚÈıÌfi ¯ÚˆÌÔ-

ÛˆÌ¿ÙˆÓ Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔ ·Ú¯ÈÎfi.

106 µπ√§√°π∞ °’ °Àª¡∞™π√À

1. ¡· ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÙ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ì ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· (™), ·Ó Â›Ó·È ÛˆÛÙ¤˜, ‹ Ì ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· (§), ·Ó

Â›Ó·È Ï·Óı·Ṳ̂Ó˜:

·. ªÂ ̛وÛË ‰È·ÈÚÔ‡ÓÙ·È Ù· ۈ̷ÙÈο ·ÙÙ·Ú· ÙˆÓ ÔÏ˘Î‡ÙÙ·ÚˆÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ.

‚. ªÂ ÙË Ì›ˆÛË ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È ÛÙ·ıÂÚfi˜ Ô ·ÚÈıÌfi˜ ¯ÚˆÌÔÛˆÌ¿ÙˆÓ ÛÙ· Ó¤· ·ÙÙ·Ú· Ô˘ ÚÔ·ÙÔ˘Ó.

Á. ∏ ̛وÛË ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·È Û ‰‡Ô ÛÙ¿‰È·, ÛÙËÓ ÚÒÙË ÌÈÙˆÙÈ΋ ‰È·›ÚÂÛË Î·È ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÌÈÙˆÙÈ΋

‰È·›ÚÂÛË.

‰. ∏ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ DNA ÚÔËÁÂ›Ù·È Ù˘ Ì›ˆÛ˘ Î·È ¤ÙÛÈ ÙÔ ¯ÚˆÌfiۈ̷ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ‰‡Ô ·‰ÂÏ-

ʤ˜ ¯ÚˆÌ·Ù›‰Â˜.

2. ¡· ÁÚ¿„ÂÙ ÙÚÂȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ fiÔ˘ ı· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÙ ηı¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ fiÚÔ˘˜, ¤ÙÛÈ

ÒÛÙ ӷ ·Ô‰›‰ÂÙ·È ÛˆÛÙ¿ Ë ¤ÓÓÔÈ¿ ÙÔ˘˜:

·ÏÔÂȉ‹˜ Á·Ì¤Ù˘, ·‰ÂÏʤ˜ ¯ÚˆÌ·Ù›‰Â˜, ̛وÛË.

3. ¶ÔÈÔ Â›‰Ô˜ ΢ÙÙ·ÚÈ΋˜ ‰È·›ÚÂÛ˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ Ë ·Ú·Î¿Ùˆ ÂÈÎfiÓ·; ¡· ÙÂÎÌËÚÈÒÛÂÙ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Û· .

4. ™ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ Û¯‹Ì· Ó· Û˘ÌÏËÚÒÛÂÙ ٷ ÎÂÓ¿ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÌÔÚ›ˆÓ DNA ηٿ ÙËÓ

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ ¶ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜

√È ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ›, ηıÒ˜ ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È, ÂÌÊ·Ó›-

˙Ô˘Ó ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ÔÈÎÈÏ›· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ, ·fi

Ù· ÔÔ›· ¿ÏÏ· ¤¯Ô˘Ó ÎÏËÚÔÓÔÌ‹ÛÂÈ ·fi ÙÔ˘˜ ÁÔ-

Ó›˜ ÙÔ˘˜ Î·È ¿ÏÏ· ÔÊ›ÏÔÓÙ·È ÛÙȘ ÂȉڿÛÂȘ ÙÔ˘

ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ∂¿Ó, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÌÔÚ›Ù ӷ

·Ó·‰ÈÏÒÓÂÙ ÙË ÁÏÒÛÛ· Û·˜, ·˘Ùfi Â›Ó·È ¤Ó·

ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfi ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi, ÂÓÒ, ·Ó ÌÔÚ›ÙÂ

Ó· ÌÈÏ¿Ù ÙÚÂȘ ͤÓ˜ ÁÏÒÛÛ˜, ·˘Ùfi ÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÂ

Âη›‰Â˘ÛË Î·È ÌÂϤÙË, Â›Ó·È Û˘ÓÂÒ˜ ¤Ó· ›-

ÎÙËÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi. ∏ ÌÂÙ·‚›‚·ÛË ÙˆÓ ÁÂÓÂÙÈ-

ÎÒÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ ÛÙÔ˘˜

·ÔÁfiÓÔ˘˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfiÙËÙ·.

√È ÓfiÌÔÈ ÙÔ˘ ª¤ÓÙÂÏ

∆· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ì·˜ ηıÔÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ÁÔÓ›‰È· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È

ÛÙ· ÔÌfiÏÔÁ· ¯ÚˆÌÔÛÒÌ·Ù·. ∆Ô ¤Ó· ¯ÚˆÌfiۈ̷ οı ˙‡ÁÔ˘˜ ÙÔ

¤¯Ô˘Ì ¿ÚÂÈ ·fi ÙÔÓ ·Ù¤Ú· Ì·˜ Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ ·fi ÙË ÌËÙ¤Ú· Ì·˜.

∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÁÈ· οı ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Ì·˜ ¤¯Ô˘Ì ÎÏËÚÔÓÔÌ‹-

ÛÂÈ ¤Ó· ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊÔ ·fi ÙÔÓ ·Ù¤Ú· Ì·˜ Î·È ¤Ó· ·fi ÙË ÌËÙ¤Ú·

Ì·˜. ∆Ô Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ·ÏÏËÏÔÌfiÚÊˆÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û οı ۈ̷-

ÙÈÎfi ·ÙÙ·ÚÔ ÂÓfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ ·ÔÙÂÏ› ÙÔÓ ÁÔÓfiÙ˘Ô ÙÔ˘ ÔÚÁ·ÓÈ-

ÛÌÔ‡, ÂÓÒ ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ (ÌÔÚÊÔÏÔÁÈÎÒÓ,

·Ó·ÙÔÌÈÎÒÓ, Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎÒÓ ÎÙÏ.) ·ÔÙÂÏ› ÙÔÓ Ê·ÈÓfiÙ˘fi ÙÔ˘.

¢π∞∆∏ƒ∏™∏ ∫∞π ™À¡∂Ã∂π∞ ∆∏™ ∑ø∏™ 107

·Ú·ÁˆÁ‹ Á·ÌÂÙÒÓ ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ.

∂ÈÎ. 5.22 ∆· ÌÔÓÔ˙˘ÁˆÙÈο ‰›‰˘Ì·, fiˆ˜

·˘Ù¿ Ù˘ ʈÙÔÁÚ·Ê›·˜, ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È

·fi ÙÔ ›‰ÈÔ ˆ¿ÚÈÔ Î·È ÛÂÚÌ·ÙÔ˙ˆ¿ÚÈÔ,

¿Ú· ¤¯Ô˘Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÁÔÓfiÙ˘Ô.

46

46

...

...

... ... ... ...

∫ÏËÚÔÓÔÌÈÎfiÙËÙ·5.5

∞˜ ÂÍÂÙ¿ÛÔ˘Ì Ҙ ÎÏËÚÔÓÔÌÂ›Ù·È ¤Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi, .¯. ÙÔ

¯ÚÒÌ· ÙˆÓ Ì·ÙÈÒÓ. ∆È ı· Û˘Ì‚Â› ·Ó, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ë ÌËÙ¤Ú· ¤¯ÂÈ

Á·Ï·Ó¿ Ì¿ÙÈ· Î·È Ô ·Ù¤Ú·˜ ηÛÙ·Ó¿ Î·È Â›Ó·È Î·È ÔÈ ‰‡Ô ÔÌfi˙˘ÁÔÈ ÁÈ’

·˘Ùfi ÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi; ¶ÔÈÔ ı· Â›Ó·È ÙÔ ¯ÚÒÌ· Ì·ÙÈÒÓ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡;

∞Ó Û˘Ì‚ÔÏ›ÛÔ˘Ì Ì ª ÙÔ ÂÈÎÚ·Ù¤˜ ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊÔ ÁÈ· Ù· ηÛÙ·-

Ó¿ Ì¿ÙÈ· Î·È ÌÂ Ì ÙÔ ˘ÔÏÂÈfiÌÂÓÔ ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊÔ ÁÈ· Ù· Á·Ï·Ó¿, ÙfiÙÂ:

∞fi ÙÔ˘˜ Èı·ÓÔ‡˜ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡˜ ı· ÚÔ·„Ô˘Ó Ù· ˙˘ÁˆÙ¿:

Ì Ì

ª ªÌ ªÌ

ª ªÌ ªÌ

ŸÏ· Ù· ·È‰È¿ ı· Â›Ó·È ÂÙÂÚfi˙˘Á· Î·È ı· ¤¯Ô˘Ó ηÛÙ·Ó¿ Ì¿ÙÈ·.

∆È ı· Û˘Ì‚Â› ·Ó Ë ÌËÙ¤Ú· Î·È Ô ·Ù¤Ú·˜ Â›Ó·È ÂÙÂÚfi˙˘ÁÔÈ ÁÈ· ÙÔ

ηÛÙ·Ófi ¯ÚÒÌ· ÙˆÓ Ì·ÙÈÒÓ; ¶ÔÈÔ ı· Â›Ó·È ÙÔ ¯ÚÒÌ· Ì·ÙÈÒÓ ÙÔ˘ ·È-

‰ÈÔ‡;

108 µπ√§√°π∞ °’ °Àª¡∞™π√À

ÁÔÓfiÙ˘Ô˜ ·Ù¤Ú· ªª

ª ª ª ª ª ª

Ì Ì›ˆÛË ı·

‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó

ÛÂÚÌ·ÙÔ˙ˆ¿ÚÈ·

ª ª

ª ª

ŸÏ· Ù· ÛÂÚÌ·ÙÔ˙ˆ¿ÚÈ·

ı· ʤÚÔ˘Ó ÙÔ ÁÔÓ›‰ÈÔ ª.

ÁÔÓfiÙ˘Ô˜ ÌËÙ¤Ú·˜ ÌÌ

Ì Ì Ì Ì Ì Ì

Ì Ì›ˆÛË ı·

‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó

ˆ¿ÚÈ·

Ì Ì

Ì Ì

ŸÏ· Ù· ˆ¿ÚÈ· ı· ʤÚÔ˘Ó

ÙÔ ÁÔÓ›‰ÈÔ Ì.

ÁÔÓfiÙ˘Ô˜ ·Ù¤Ú· ªÌ

ª Ì ª ª Ì Ì

Ì Ì›ˆÛË ı·

‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó

ÛÂÚÌ·ÙÔ˙ˆ¿ÚÈ·

ª Ì

ª Ì

∆· ÌÈÛ¿ ·fi Ù· ÛÂÚÌ·ÙÔ˙ˆ¿ÚÈ·

ı· ʤÚÔ˘Ó ÙÔ ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊÔ ª

Î·È Ù· ¿ÏÏ· ÌÈÛ¿ ÙÔ Ì.

ÁÔÓfiÙ˘Ô˜ ÌËÙ¤Ú·˜ ªÌ

ª Ì ª ª Ì Ì

Ì Ì›ˆÛË ı·

‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó

ˆ¿ÚÈ·

ª Ì

ª Ì

∆· ÌÈÛ¿ ·fi Ù· ˆ¿ÚÈ·

ı· ʤÚÔ˘Ó ÙÔ ·ÏÏËÏfiÌÔÚÊÔ ª

Î·È Ù· ¿ÏÏ· ÌÈÛ¿ ÙÔ Ì.

∞fi ÙÔ˘˜ Èı·ÓÔ‡˜ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡˜ ı· ÚÔ·„Ô˘Ó Ù· ˙˘ÁˆÙ¿:

ª Ì

ª ªª ªÌ

ª ̪ ÌÌ

∆Ô ·È‰› Ì ÁÔÓfiÙ˘Ô ªª ı· ¤¯ÂÈ Î·ÛÙ·Ó¿ Ì¿ÙÈ·, ÙÔ ·È‰› Ì ÁÔ-

ÓfiÙ˘Ô ªÌ ‹ ̪ ı· ¤¯ÂÈ Î·ÛÙ·Ó¿ Ì¿ÙÈ· Î·È ÙÔ ·È‰› Ì ÁÔÓfiÙ˘Ô ÌÌ

ı· ¤¯ÂÈ Á·Ï·Ó¿ Ì¿ÙÈ·.

™˘ÓÂÒ˜ Ë Èı·ÓfiÙËÙ· Ó· ÁÂÓÓËı› ·È‰› Ì Á·Ï·Ó¿ Ì¿ÙÈ· ›ӷÈ

25% (1/4), ÂÓÒ Ì ηÛÙ·Ó¿ Ì¿ÙÈ· 75% (3/4), ÎÈ ·˘Ùfi ı· ÈÛ¯‡ÂÈ Î¿ıÂ

ÊÔÚ¿ Ô˘ ı· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ¤Ó· ˙˘ÁˆÙfi.

∆ÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÎÏËÚÔÓÔÌÔ‡ÓÙ·È Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο

ÙˆÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ ÌÂϤÙËÛ ÂÎÙÂٷ̤ӷ Ô ª¤ÓÙÂÏ (G. Mendel). √

ª¤ÓÙÂÏ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ÁÈ· Ù· ÂÈÚ¿Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ÙÔ ÌÔÛ¯ÔÌ›˙ÂÏÔ, ÔÈ

ÓfiÌÔÈ fï˜ ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ η٤ÏËÍ ÈÛ¯‡Ô˘Ó ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ‰È-

ÏÔÂȉ›˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜. √È ÓfiÌÔÈ ·˘ÙÔ› ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó:

ñ ∆· ¿ÙÔÌ· Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ‰È·ÛÙ·‡ÚˆÛË ÔÌfi˙˘ÁˆÓ ÁÔÓ¤ˆÓ

ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó Û ¤Ó· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ›-

Ó·È ÔÌÔÈfiÌÔÚÊ· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ·˘Ù¿.

ñ ŸÙ·Ó ‰È·ÛÙ·˘ÚÒÓÔ˘Ì ÂÙÂÚfi˙˘Á· ¿ÙÔÌ·, ·ÓÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È

ÛÙÔ˘˜ ·ÔÁfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙˆÓ ÁÔÓ¤ˆÓ ÙÔ˘˜ ÌÂ

ηıÔÚÈṲ̂ÓË ·Ó·ÏÔÁ›·.

¢π∞∆∏ƒ∏™∏ ∫∞π ™À¡∂Ã∂π∞ ∆∏™ ∑ø∏™ 109

∞˜ ÛÎÂÊÙÔ‡ÌÂ

¶ÔÈÔ ı· Â›Ó·È ÙÔ ¯ÚÒÌ· ÙˆÓ Ì·ÙÈÒÓ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ·Ó Ë ÌËÙ¤Ú· ¤¯ÂÈ Á·Ï·Ó¿ Ì¿ÙÈ· Î·È Ô ·Ù¤Ú·˜ ›-

Ó·È ÂÙÂÚfi˙˘ÁÔ˜ Î·È ¤¯ÂÈ Î·ÛÙ·Ófi ¯ÚÒÌ· Ì·ÙÈÒÓ;

µπ√§√°π∞ ∫∞π... ∞§§∏ µπ√§√°π∞∏ ˙ˆ‹ Â›Ó·È ÁÂÌ¿ÙË ÂÎÏ‹ÍÂȘ!

∞fi ÙȘ ÁÓÒÛÂȘ Ô˘ ·ÔÎÙ‹Û·Ù Û ·˘Ù‹ ÙËÓ

ÂÓfiÙËÙ· ›Ûˆ˜ Û˘ÌÂÚ¿Ó·Ù fiÙÈ ÁÔÓ›˜ Ì Á·-

Ï·Ó¿ Ì¿ÙÈ· ı· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÔˆÛ‰‹ÔÙÂ

·È‰È¿ Ì Á·Ï·Ó¿ Ì¿ÙÈ·. ∞˘Ùfi fï˜ ‰ÂÓ Û˘Ì-

‚·›ÓÂÈ ¿ÓÙÔÙÂ. ∫¿ÔȘ ÊÔÚ¤˜ ÁÔÓ›˜ Ì Á·Ï·Ó¿ Ì¿-

ÙÈ· ÌÔÚ› Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ·È‰› Ì ηÛÙ·Ó¿ Ì¿ÙÈ·.

∞˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È ÂÂȉ‹ Ô ÙÚfiÔ˜ ÎÏËÚÔÓfiÌËÛ˘ ·˘ÙÔ‡

ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÔ‡ Â›Ó·È ·ÚÎÂÙ¿ ÔχÏÔÎÔ˜ ηÈ

‰ÂÓ ÔÊ›ÏÂÙ·È Û ¤Ó· ÌfiÓÔ ˙‡ÁÔ˜ ·ÏÏËÏÔÌfiÚÊˆÓ ·ÏÏ¿ Û ÌÈ· ÔÌ¿‰· ÁÔÓȉ›ˆÓ Ô˘ Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È. √ÚÈṲ̂-

Ó˜ ÊÔÚ¤˜ Ù· ÁÔÓ›‰È· ·˘Ù¿ ‰›ÓÔ˘Ó ¤Ó· ·ÚÔÛ‰fiÎËÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ŒÙÛÈ, ÙÔ ¯ÚÒÌ· ÙˆÓ Ì·ÙÈÒÓ ÂÓfi˜ ·ÓıÚÒÔ˘

ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Î·ÛÙ·ÓÔÚ¿ÛÈÓÔ, Á·Ï·˙ÔÚ¿ÛÈÓÔ ‹ ÁÎÚ›˙Ô. ªËÓ ÂÎÏ·Á›Ù ·ÎfiÌ· ÎÈ ·Ó Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÙ ¤Ó·Ó

¿ÓıÚˆÔ Ì ¤Ó· Ì¿ÙÈ Á·Ï¿˙ÈÔ Î·È ¤Ó· Ì¿ÙÈ Î·ÛÙ·Ófi!