october 2016 ramthar 1 - · pdf filezawng hi headquarters office, aizawl a\angin enkawl a ni....

52
October 2016 Ramthar 1 Ramthar Chanchinbu Special Issue www.mizoramsynod.org

Upload: hoanghuong

Post on 26-Feb-2018

234 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 1

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

Page 2: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 2

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

Page 3: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 3

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

Pathian hruainain Synod RamtharChanchinbu pawhin kum 32 zet a lo tling ve ta a. Heileh chen Pathian hruaina kan dawn avàng hian ahnênah làwmthu sawi ila. Synod Ramthar chhiartuzawng zawngte Pathian hmingin Editorial Boardmember-ten Chibai kan bûk vek a che u.

Synod Ramthar hi a chhuah tirh (1984) chuan copies 3,000 chauhchhut a ni a, a kum telin hma a sâwn zêl a; kumin 2016-ah chuan copies31,500 lai a lo tling ta. Hei hi Pathian hnathawh a ni; láwmthu i sawi ang u.

Ramthar Chanchinbu latu kan pung zêl hi a làwmawm a. Ramchhúng leh pawnah pawh kan Mission rawngbàwlna chanchin hretu kanpun zêl laiin Kohhran 200 zetin an la la ve rih lo erawh hi chu rilru a kimlo deuh, la ve se kan duhsak hle.

Thla tin kum tinin Mission Board rawngbàwlnain hma a sâwnzêl a. Thawktu pawh an pung zêl a; tûnah hian Missionary kan neih zâtchu 2,531 lai a lo tling ta a. |halai lehkha thiam tak tak te, Krista tána mi\hahnemngai - engkim huama LALPA tána inpe thar kan nei zêl hi Kohhranho\awng\aina rah a ni. Thla tinin ringthar kan neih dàn Chanchinbu lamahtàr lan \hin a ni a, hei hian ramthar rawngbàwlnaah pawh phurna lehláwmna thar min pêk kan beisei. Kumin chhúng hian ringthar 5,102 laikan nei a, a va láwmawm êm!

Tûnah hian hêngahte hian rawng kan báwl mêk:- Barak, Tripura,Delhi, Kolkata, Siliguri, Nepal, Karbi Anglong, Lucknow, Patna, Arunachal(‘E’, ‘W’ & ‘N’), Home Mission (North & South), Assam, Jharkhand,Cachar Tlangram, Masihi Sangati, Odisha, Cambodia, Bolivia, Presbyte-rian Hindi Bible School (Bawngkawn), Missionary Training College, Mis-sion Development Training Centre (Bualpui), Ramthar Hostel, Missiondang nèna Partnership leh Ramthar Chanchinbu hmangin. Hêng zawngzawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Fieldleh hmun hrang hranga thawktute chu thuneituten an vilvang reng bawk a ni.

Tûn hma deuhva Ramthar Chanchinbu kawm hma lam sira hlathu khán tûn \um Editorial hi khâr ila:

Mi thlarau hruai ila,Kan lâwm zêl ang (KHB No. 586).

SYNOD RAMTHAR

Page 4: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 4

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

PRESBYTERIAN CHURCH OF INDIAMIZORAM SYNOD

Ph: (0389) 2326372/2322285/2335821/2324448;Email: [email protected]; Fax: 0389-2322132

THUCHAH

Ramthar Chanchinbu-in kum 32 lai a lo tling ta hia làwmawm ka ti hle mai. A hmelhmangte pawh adanglamin a chhúng thu pawh chhiar manhla tak a ni.Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun annghâkhlel a, chhiartu pawh \hahnem tak an ni. KohhranhoteRamthar rawngbàwlna lama min tibengvártu leh mintipumkhattu pawimawh tak a ni. Copy 31,500 zet chhuaha ni thei hi a ropui hle a ni.

Ramthar Chanchinbu chhiartu zawng zawng te, abuaipuitu te, \hahnemngai taka Lalpa tána seng khâwmhna thawk mawlh mawlh, field-a awm te leh awmhmunathilpêk leh \awng\aina nèna theih tâwp chhuahtute zawngzawng chibai ka bûk a. Lalpa tána seng khâwm hna thawka,\an la sauh sauh tùr leh Lalpa malsàwmna dawng zêl tùrinka duhsakna ka hlan e.

Rev. H. LalrinmawiaModerator

Page 5: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 5

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

THUCHAH

Ramthar Chanchinbu-in kum 32 a lo tling ta lehchumi pual Special Issue-a thuchah ziak tùra min sáwm hilàwmawm ka ti.

Kan Ramthar rawngbàwlna hi a zau êm êm a; Indiaram State hrang hrnaga kan inzàr darh bâkah khawvêlram dangah pawh missionary eng emaw zât intírin hmalâkna hrang hrang kan nei a. Chûng hmun hrang hrangaawmte min kan a, inhriattír tùr awmte min hrilh \hintuRamthar Chanchinbu hi a hluin a \angkai êm êm a ni.

Hun kal tawha a rawngbàwlna hlu tak hi vawngnung zêl se, hun lo kal leh tùrah pawh \angkai takarawngbáwl zêl tùrin ka duhsak e.

Chanchinbu enkawltute leh chhiartu zawng zawngLalpan malsàwm rawh se.

Rev. B. SangthangaExecutive Secretary

i/c Mission, etc.

PRESBYTERIAN CHURCH OF INDIAMIZORAM SYNOD

Ph: (0389) 2326372/2322285/2335821/2324448;Email: [email protected]; Fax: 0389-2322132

Page 6: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 6

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

K E I M A H N I† TUARPUINA:

1) Michael Lalchhandama, O/A, Agartala (TripuraMission Field) pa, Pu F. Thansanga (59), Khatla ‘S’ Vengtharchuan Chuap \ha lo avàngin ni 15.8.2016 khán chatuanram min pansan.

2) Pi Vanlaluapi E/T, Salem Boarding (HMN) leh Nl.Ramherliani Pachuau, S/N, Nalbari (Assam Mission Field)te nu\a, Tv. Thanghuliana (45), ITI Veng chuan Thin Canceravàngin ni 22.08.2016 khán chatuan ram min pansan.

3) David Lalrindika, Evangelist,Bareili (LucknowMission Field) pa, Pu Lalrammuana (53) chuan Canceravàngin ni 28.8.2016 khán chatuan ram min pansan.

4) Pu Lalramthanga Ngente, Evangelist, Kanpur(Lucknow Mission Field) fapa, Jerry Ramengmawia Ngente(8) chu ni 28.08.2016 khán an inkhâwm bang, scooty-a anchuang chu truck-in an hnung lam a\angin a su a,vanduaithlâk takin, a ka pawh chhawn lohvin chatuan rammin pansan ta a ni.

Synod Mission Board-in lusun chhúngte a tuarpuitak zet a ni. Lalpan awmpuiin thlamuan rawh se.

† RAMTHAR CAMPAIGN: Ramthar Ni (August 31) hmanginSMB Piasapuia thawktute leh MTC-a Missionary trainingbei laite chu hêng Kohhran hrang hrang - Falkawn, RamhlunEast, Pehlawn, Khanpui, Ratu Chhim Veng, Melkawn (Ratu),Saichal leh Sakawrtuichhun-ah te an kal a. Ramthar Haptahmangin, Sakawrdai, Nursery Venglai (Branch Church),Bungkawn leh Lengpui Kohhranah te an kal bawk.

† SMB HOTUTE ZIN: Rev. K. Lalrinmawia, Board Secretarychuan ni 8-12 Sept., 2016 chhúngin Diphu, KarbiAnglong-ah Partnership Committee-in a kal a; ni 16-24Sept., 2016 chhúngin Field Committee tùrin Silchar,Agartala, Guwahati leh Diphu-ah te BEC member ve ve,Rev. T.C. Laltlanzova leh Upa Zairemmawia te nèn an kal.Rev. B. Sangthanga, Executive Secretary chu ni 15-16Sept., 2016 khán Barak Area Committee hmanpuiinSilchar-ah a kal bawk.

Page 7: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 7

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

Ramthar Chanchinbu hi khaihlak lovin kum 15zet chu ka la ve ta a, ka lâwm hle. He Ramthar hian kanSynod chêtna lian leh sum pawh a luan chhuahna tamber pakhat, Chanchin |ha puan darhna lamah te mintibengvár \hin hle mai.

Tin, ‘Ramthar Feh’ tihchhuah \hin hi a \hainKohhranhote Ramthar lama rawngbáwlna kawngah mincho chhuak \hintu \ha tak niin ka hria. ‘Buhhmun a\angin’tih hi a bengvàrthlâkin a ngaihnawm \hin hle bawk.

Heti taka \hian kawm nuam leh chhiar manhla hi,‘Kohhran chhúngkaw tinten a thlen in nih i tum \heuhang u,’ tih hi mi dangte tán duhsakna ka hlan e.

He Ramthar Chanchinbu hi nghâkhlel taka lothlirtu tán chuan a lo thlen har deuh cháng te hian akhawhàrthlâkin, a nghahhlelhawm duh \hin hle.

Eng pawh ni se, he Ramthar Chanchinbuthlâkhlelhawm tak hi Pathian malsàwmna zárah lachhunzawm zêl thei ila, tih hi ka duhthusàm ber a ni.

Ramthar Chanchinbu Pathianin malsàwm zêl rawh se.

RAMTHAR HLUTTUTE HUANG

BiakhmingthangaSaitual North Kohhran

† “Lei leh vàna thuneihna zawng zawng neitu-ina mawhphurnamin pêk hi hmang chhuak lova kan awm chuan Setana hnênahthuneihna kan hlan chhâwng tihna a ni a, a mawh kan phur ngei ang.”

– Dr. Robert S. HallidayCoordinator, Synod Mission Board.

Page 8: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 8

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

CHANCHIN |HA HRIL

Kan thupui ‘Chanchin |ha hril’ tih hi kan Synodchuan a ngai pawimawh hle a. Hemi kawngah hiantheihtâwp a chhuah a, \an pawh a la nasa hle. Tûnahphei chuan India ram hmun laili leh hmun hrang hrang,ram pawn thlengin hma a la mék a, a làwmawm êm êm ani. Chanchin |ha hril hi Lal Isua thupêk langsàr ber leha bîk awm lova mi tinin kan tih theih a ni tih kan hriathmasak a pawimawh hle mai. Lal Isua chuan khawvêlzawng zawnga kala. Chanchin |ha hril tùrin min ti a, athlàwna kan dawn hi a thlàwna pe chhuak tùrin min ti a ni.

Mi, Lal Isua chanchinla hre lote hi veiin sawi sawi\hin mah ila, Chanchin |hahi kan hrilh miau si lohchuan engtin nge rinngaihna an hriat ang? ChuChanchin |ha hril hnathawk tùr chuan ringtuzawng zawng hian mawhkan phur a ni. Kan hrilhloh avànga ring lo te pawhan ni mai thei. Chuvàngin,Chanchin |ha hril tùr hianringtu zawng zawngte hianmawh kan phur a ni.

Chanchin |ha hril hikohhran tih tùr puala lum,kohhran nunna hnár a nih

avàngin ringlote hnênahChanchin |ha hi kan hrilzêl tùr a ni. Finna, thiamnaleh hmasâwnna tinréngkan dawn zawng zawng tehi Chanchin |ha vàng a ni.Amaherawhchu, tûnlai hunte kan ngaihtuaha kan thlirchuan kan ramah sual ahuaisàr zual ta hle mai tihkan hre thei ang. A chhaneng nge ni ta ang le?“Chanchin |ha hi kan hrildarh tâwk loh vàng a ni e,”tiin mi tam tak chuan ansawi a. “Kristian tin hianmissionary rilru pu \heuhila chuan sualna hi a tamlo vang,” an ti bawk, a dik

Rev. Lalchhawnkimai/c Ramhlun Vengthar Pastor Bial

SERMON

Page 9: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 9

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

hmèl hle mai. Ringtu nisiin, ‘Chanchin |ha hril tùrchuan kei chu min ko ve lo’kan ti nge mi dang tih atánkan khêk? Chanchin |hahril tùr chuan kei lehnang hian mawh kanphur a, hnam tina mi zirtírasiam hi ringtu zawng zawngtih tùr leh mawhphurhnachu a ni.

Kohhran huangchhúngah phur takinrawng kan bawl a ni thei e.Amaherawhchu, Chanchin|ha hril lam kan ngaihthahleh si chuan kan nih tùrang kan ni lo tihna a ni ang.Kan kohhran pawhintheihtâwpin hma a la zêl a,a làwmawm hle. Chuvàngin,kan chakna, thiamna, finnaleh theihna te hi Pathianina Chanchin |ha hrilna atánhman a duh a ni.

Khawvêlah hian LalIsua chanchin la hre ngaimiah lo tam tak an awm a.India ram chhúngah ngeipawh hian tam tak an laawm. Chûng la ring ve lotehnêna Chanchin |ha hriltùr chuan Lal IsuaChanchin |ha hretu lehdawngtu, keini hian mawh

kan phur a ni. Hnam tinami zirtíra siam thu leh LalIsua lo kal leh, lo kal rihlohna thu pawh hi hetahhian a innghat a ni.Matthaia 24:14-ah chuan,“He ram Chanchin |ha hihnam zawng zawngahhrilhin a awm ang; chumizawhah chuan tàwpnachu a lo thleng ang,” tihkan hmu.

Chanchin |ha hril tùrinringtu zawng zawnginmawh kan phur kan ti a,hetiang zawng hianngaihtuah zui ta ila –

1. Chanchin |hahrilna hmun hmasa berchu kan in chhúng \heuhhi a ni: Chanchin |ha hrilkan tih hian kan rilruin atinzawn ber \hin chuMizoram kal kâna, ram hladeuh leh hmun hla zâwk ani \hin. A dik a; mahse adik famkim lo deuh a ni.Kan in chhúng khur \heuhLal Isua Chanchin |ha fanchhuahtír hi an tih tùrhmasa a ni. Lal Isua aia dahlal zâwk kan nei em le?

Kan khawtlánga ringtusiam zêl leh chau leh ngui

Page 10: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 10

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

tun din te pawh hiChanchin |ha hril hnapawimawh tak a ni. Hmunhla leh ram dangah ni kherlovin he Chanchin |ha hrilhna hi kan khawtlángahkan \an hmasak a \ul êmêm a ni.

2. Khaw \henawm lehram \henawmah Chanchin|ha hi kan hril zêl tùr ani : Hei hi tuna kankohhranin kan thawh méklai a ni. Pathian tána mi inpetak takten he Chanchin |hahril hna hi an thawk a,Pathianin an hnathawh mala sàwm nasa hle. Lal Isuaringtu an pung a, kohhranpawh a pung zêl a, alàwmawm hle. Hemikawngah pawh hian mi inpean pun ang zêlin rawngbàwlhna pawh hi a sâwt zêldawn a ni.

3. Khawvêl pumahChanchin |ha hi kan hriltùr a ni: Kan Lal Isua chuankhawvêl hi a ram a nih hmaloh chuan a ram zauh zêl atum. Chumi ram zauh hnathawk tùr chuan amahzuitute hian mawh kanphur a ni. Tûnah hian kankohhran chuan kan ram

(Mizoram) chhúng leh pawnbâkah khawvêl hmun hlazâwkah te Chanchin |hahril tùr kan la intír zêl a, heihi thil làwmawm tak a ni.

Kan sawi tawh angkhán Krista chuan khawvêlhi a ram a nih hma lohchuan zauh zêl a tum.Chuvàngin, amah ringtutechu káwlkil thleng pawhina thuhretu kan ni dawn.Chu chuan khawvêl hiLalpa hriatna ramah a lahung dawn a ni. Chutianga nihna tùrin mi inpetenLalpa rawng an báwl zêl a.Hrehawm pawh an tuar zêl,an zâm chuang hek lo.‘Martarte thisen chukohhran chi a ni’ tih anhriat avàngin huai takinChanchin |ha hril hna hian thawk zêl a ni.

“Hrehawm tam taktuarin Pathian ramah kanlût tùr a ni rêng a ni,” tih hian thinlungah a nghet êmêm a; eng mah an hlau lo.A chhan eng nge kan tihchuan Kristan a awmpui tlatvàng a ni. ‘Khawvêl tàwpthleng pawhin in hnênahka awm zêl ang’ titu khana awmpui tlat avàngin tu

Page 11: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 11

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

mah an zâm ngai lo. Hei hiringtute rawngbàwl dàntùra min kawh hmuh a nirêng a ni.

Chanchin |ha hril hnahi kohhran tih tùr pualalum, kohhran nunna hnára nih avàngin ringlotehnênah Chanchin |ha hikan hril zêl tùr a ni. Finnaleh thiamna, hmasâwnnatinrêng kan dawn zawngzawngte hi Chanchin |haavànga kan dawn a ni a,hêng malsàwmna kandawn zawng zawngte hiPathianin Chanchin |hahril tùra min buatsaihnaniin a lang. Judate chuJentail-te ti-êngtu atánPathianin a ruat a.

Nimahsela, Jentail-tetih-èn an ngaihsak lohavàngin an chan chu chhetak a ni. Chutiang bawkinkeini pawhin Chanchin |hahril hi kan thlahthlam a nihphawt chuan emaw, kan

ngaihthah emaw a nihchuan kan chan tùr chuJudate chan ai hian a \habîk kher lo vang. Lal Isuan,“Chumi avàng chuanPathian ram chu in hnên atalâksak a ni ang a, a rahchhuah tùr hnam hnênahpêk a ni ang,” a tih angkhán min tih ve ahlauhawm êm êm a ni.

Tûnlai hunah hian thildang zawng aiin Chanchin|ha hril hna hi kan ngaihpawimawh zâwka, engkimmai hi Chanchin |ha hrilnán kan hman chuanmalsàwmna chhiarsenlohvin kan kohhran leh kanram min vûr ngei ang. ‘Keikumkhuain, khawvêl tàwpthleng pawhin in hnênahka awm zêl ang’ titu khânmin awmpui tlat dawnavàngin Chanchin |ha hi ihril zêl ang u.

Lalpan malsàwm rawhse. Amen.

[Pastor Lalchhawnkiman kan ngenna tihlawhtlingaSermon \ha tak a rawn ziah theih avàngin a chungahkan lâwm hle a ni. - Editor]

Page 12: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 12

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

MIZOTE LEH CHANCHIN |HA

.

Thuhma: “Mizote leh Chanchin |ha” tih hi zau takasawi theih a ni a. Chanchin |ha-in hnam hrang hrangahnghawng a neih dàn a inchen lo hle ang. Anmahni hnamzia a zirin an thinlunga chi a tuh ngheh dàn te, a \ha záwngleh a chhe záwnga a nghawng dàn te a dang ang a. Chanchin|ha hian mihring nun hi khawih danglam nasa hle \hin mahse hnam rinawmtea a tlâk dàn te, hnam chángkâng sa deuhleh la chángkâng rih lo tea a nghawng dàn te, chi hnuaihnungleh sang deuhte hnêna a thlen dàn te, ram leh hnam inrelbàwldàn lo awm tawh sa azir te, a tlâkna leilung azirin Chanchin|ha hian mihring nun a khawih dàn a danglam thei hle ang.

Rev. VanlalrawnaLecturer, ATC

Mizote leh Chanchin|ha tih kan sawi hian, Mizozia leh an nunphung, an lokhawsak \hin dàn kan hriatdàn leh sawi duh dàn azirina inang lo thei ang. Chuchuan kan sawi dàn tùrpawh a hril thei dawn a ni.A tlâkna leilung Mizotenunin Chanchin |ha a lodawn dàn leh a nghawngintûn hun min thlenpui dànte, tûnlai huna \an kanlâkna tùr lam hawi tlém sawitel kan tum ang.

Mizo sakhua kha mipakhat sakhua (papacy angdeuh) a ni a. Puithiamho –

Sadâwt leh Bàwlpu an lal hlea. An thu zàwm lo ngam anawm ngai lo. Mizote khânthlarau \ha leh \ha lo an biaa. Thlarau \ha an biak dànchu Puithiamte chauhvin anhria a, hlauh vànga an biakthlarau \ha lo chu tláng hriata ni. Chu thlarau \ha anbiaka chu Paulan, ‘hriat lohPathian’ a tih kha ni àwm ani. Thlarau \ha, Puithiamtechauhvin a biak dàn an hriatchu mipuiin hriat ve an châka. Kristianna a lo luha mizawng zawng tán a ni tihan lo hriat khân Mizote atiphâwklêkin ngaihven ahlawh ta hle a. Pathian thu

Page 13: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 13

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

pawm an awlsam phah tahle a ni.

Mizote kha hriat sa lehhmuh fiah sa pathian bia anni lo va, an sakhua chupathian zawnna sakhua a nimah zâwk. Chuvàngin,Mizote kha awm hle hle anni hauh lo; Pathian zawng mi,pathian be reng an ni. Andam loh pawha tuar ngawtan ni lo va, damna zawngaan inthawina hmasa berpawh ‘Arte thlah’ leh‘Bulthlûk’ a ni. Chuta \angchuan an dam loh chánga aninthawina leh sakhua anhriat dàn chu a hrang hrethret a. Damlo thawina lehsakhaw hmanna pawh anthliar fel hret hret zêl niin alang. Damna duh mi, damnaatána inthawina hlan \hin annih avàngin Missionary-tehmanrua, damdawia damnakhân mite a tiphâwklêkinKristianna chuan ngaihsaka hlawh phah hle a; Mizote ahíp ta hle a ni. Pathian thupawmna hmanraw \angkaitak niin an rinna a thlâkdanglamsak a, an nun a lodanglam ta a ni.

Kristianna-in Mizotetána Chanchin |ha a rawn

pêk tel chu zirna (education)hi a ni a. An sakhaw rin dànkha ziaka chhiar theihahmuh tùr a awm lo.Chuvàngin, ziaka chhiartheih sakhua, Kristiannachu mi zawng zawng huap,mi zawng zawng tána ziahchhuaha awm leh chhiartheih a nih avàngin mitengaihven a hlawhin an bawhnasa ta êm êm a. Ziak theileh chhiar thei an lo ni a.Chhiar tùr an neih hmasakchu Lal Isua chanchin a nimai a. Mi chhiar leh ziakainnghat lova mahni ngeiin anchhiara, an hriata, an biaktheih Sakhaw thar kha anngaihvenin an pung chak tahle a ni. Chu Chanchin |hachuan Mizote nunah kawnghrang hrangin nghawng arawn nei ta a. Chung zíngatlém chauh tár lang ila.

1. Hlauhna a tireh:‘Hlauhna bâwiha awm himihring nun tihrehawmbertu zínga mi’ a tih theihang. Ramthimah ramhuaipai, tihrehawma awm,hlau rêng rênga khawsa anawm reng a. Tihdam annih avànga chhúngkuaaKristiana inpe hial pawh anawm \hin. Mizote khân

Page 14: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 14

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

bâwihtu, thununtu hlauh anngah hle a. Khawhring neiaan puh, nula emawhmeichhia emaw chu anhmusit êm êm a. Chutiangrinna chu Chanchin |ha-ina tibo va, an tán chuanChanchin |ha lo thleng hi ava làwmawm dawn êm! Tûnthleng hian Mizote hlauhnabâwih ata chhanchhuah kanni ta a ni.

2. Thiamna min pe:Missionary hmasate khânMizo \awng an zir khân anthiam chak hle a. Mizoraman lo luh khân sawi tùr tingchuan Zirna Sikul pahnih -Aizawlah leh LungleiahBengali sikul a awm a. Anlo thlen a\anga thla 3 a ralhmain a bang dâp, a chungdí-a sain Sikul an hawng a;office atán an hmang bawka. Bengali a aw hman antum chu Mizote tán a awlailohzia hriain Sâp a aw(Roman Script) an hmangta zâwk a. Zirna chuan hmaa sâwn chak hle a. Mizohnam din chhuahna tùrazirna kawnga Lungphumpawimawh tak phumtumissionary-te zárah kum zazet a lo liam tâk hnuahchuan zirna pangngai leh

Pathian thu lama Doctorzirna hial kan lo nei ta a ni.

3. Sunday School minpe. Kan sawi hmaih hauh lohtùr Missionary te hnathawhropui tak chu Sunday Schoolmin dinsak hi a ni. A din \anni sawi dàn a inang lo va. PuZosâpthara lo kal ve hmakhân Pu Zosâphluia hovinan lo hawng tawh tih hriatchian a ni. Chu chu 1898-aa report pêk a\angin a langchiang thei. Chawhnu lamahLushai Sunday School anhawng a, ni tina sikul kaltekha Sunday School-a lo kalan nih ber \hin avànginzirlaite chu puitling lehnaupang an inpawlh a.Puitlingte chuan naupanghozíngah chhiar an zir ve maia, Pathian thu cháng thlanchhuah an sem \hin.Naupangho phei chu anPathian thu hriatna an enfiahsak \hin a. Thingtlanglamah nèn zirtu an pungchak hle a. Kum 1911- a ankaihhruaina siam chu mawltê mah ni se a \angkai hle a.

Hmarchhak lamahhmasâwnna a kal chak zuala. 1917 –ah India SundaySchool Union zawmin, 1918-

Page 15: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 15

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

ah phei chuan Ngopa khuachu ISSU examnaah a ti\haber an tling ta hial a ni.Mizote thlarau lam \hanzêlna atána dinhmunpawimawh tak luahtuSunday School chuanMizoramah chak takin hmaa sâwn zêl a. Tûnah chuanIndia ram mai ni lovinkhawvêl huap pawhin,Sunday School nei \ha bertezínga mi kan lo ni ta a. Kannaupang Inkhâwmpui ropuitakte hi kan missionaryhmasate khân min rawnhmuhpui leh ta se,Chanchin |ha thiltih-theihzia an hmuhin làwmavàngin an biangah mittui aluang ngei ang.

Chanchin |ha kan lodawn dàn leh a zár kan zonarah \ha tlém kan sawi a. |ankan lâkna tùr lam sawi tel anih loh chuan a kim thei lovang. Mizote nun phung hitui luang anga hun kal zêlamihring khawsak dàn leh anéktu boruakin a tihdang-lam ve hret hret zêl avànginChanchin |ha nèna inmawilo a tam tial tial niin a lang.Chu chuan Isua zirtírnaakan ngheh zawh lohzia atilang àwm e. Mi mal nuna

nghet nia kan hriat hi a huholeh a hnam nunah hianMizote chenna ramtidanglam khawpa anghehna hmuh tùr a vángtial tial niin a lang.

1. “Sém sém dám dám,ei bíl thi thi”: Mizote kha hethu ropui tak nunpui \hin anni a. Tûnlai chángkànnakhawvêla chêng Mizote hian‘Sém sém dám dám, ei bíl thithi’ tiin kan chantír ta mék a niem? Mahni chan a \hat phawtchuan mi dang chan chu chhemah se, mahni kan damkhawchhuah phawt chuan midang chu eng dinhmunahpawh ding se, tih rilru pu niàwm tak Mizo Kristiantenunah hmuh tùr a tam ta.

2. Nih loh anga lang:Mizote hi nih loh anga lang\hin - duh reng, duh lo angte; neinung si, hausa lo angte; nei si lo, nei anga lang tepawh kan ni a tih theih àwme. Artui ei ngai lo anga insawivàngin zaipawl Sâp ramfangte an zin chhúngzawngin artui an eitír ta lo,an ti a. Kohhran rawng-bàwlna huanga biak nuam,fel leh hawihháwm tak, officelama biak har êm êm mai si

Page 16: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 16

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

te, hmelhriat leh hriat lohtelaka tlawm-ngaihna leh\hatna lantír \hin Mizo nunmawi kha, tûnah chuanhmelhriat neih leh neih lohkár a hla ta êm êm mai te hini tina a taka kan tawn mékreng a lo ni ta a. Mahni nihloh anga lan tum zia kanneih kha Chanchin |ha hianmin tidanglam zo lo a ni angem? Zoram leilungaChanchin |ha \iak mawi takleh \hangduang tak hianMizote nunah leh a leilungahhian rah \ha a chhuah zêltheihna tùra vengtu lehenkawltu kan nih \heuh apawimawh lehzual ta a ni.

3. Hniak tam lam:Mizote kha a hniak tam lamzui hnam kan ni a. A tamzâwk tih dàn a nih vànga tive mai leh thil thar bawh chikan nihna hi kum za chuangKristian kan nih thlenginkan ziaah hian a lang thei.|ha nia kan hriat lama thledual mai, Kristianna pawh\ha nia hriate chuan anpawm mai a. Âwih lehrinawm taka zui an awm laiina tam lam lam tia mi tih dàna nih vànga ti ve mai \hin ziahi sakhaw thilah hi chuan alo \ha ber àwm lo ve.

Kum 50 chhúnga a hnampum anga kan inleh puktheihna kha mi tih dàn a nihvàng maia ti ve kan tam vànga ni ang em? Mahniduhthlanna ngei ni lovapiantharnaa inhnuh-luhnania lang, mite tih dàn a nihavànga Camping luh ve mainahian Mizote nunah Chanchin|ha rah \ha, tlo leh daih rei atitlém. Mamawh vàng ni lovami neih vànga neih duh kannihna te hi Chanchin |haahpawh hian kan lo seng lût thuihle niin a lang. Chanchin |hahi mamawh tak tak te chuanan nei nghet \hin a. Mamawhnia inhre lêm lote barh luihnahian chhúngril nun a khawihpha lo fo niin a lang. Chuvàngchuan Chanchin |ha hianMizote nun nawlpui a lo hnehlo hle a ni tih a hmuh theih.Kár hnih khat chhúngaPathian thu pawm huknahian mi mal nun, rilruchhúngril taka Pathian thlaraupàwlna tak leh Pathian \ih taktakna nunah min hruai lûthman lo niin a lang.

4. Hnam bíl: HmânlaiMizoten hnam bíl an ngaihpawimawh avàngin Lalhrang an nei fer fur a.Chanchin |ha-in Lal pakhat

Page 17: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 17

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

hnuaia min kuntírin Mizotemin tipumkhat hle a. ‘Mintipumkhat zêl ang em?’ tiherawh zawhna lian a tlingthei. Kan nihna (identity)-achianna lamah min ti\hang-harh niin a hriat. Kan hnamchibîngte khaikhâwmtuchhúnga chi tê zâwkthlengin kan hming bulahkan dah ta chur chur mai a.Mahni hnam bíl \awng Biblelehlinte a lo awm \an ta zêla. Chu chuan a hrin tùr chuhnam bíl \awng hmangte ahranga Pathian biak a lachawh dawn a ni. Chi bîngpicnic, chi bíng whatsappgroup, leh chhúng-kaw bíltihkhâwm a tam ta a. Hmalam thui tak thlir ila, kanchheh vêl rama chi bînghmanga inthliarna tam lutukvànga khawsaho hlei theilote kawng zawh lam hi kanpan hret hret em aw?Missionary-te din, kohhranleh YMA te hian min latipumkhat hrâm hrâm hi ava làwmawm tak êm!

5. Chángkànna:Chángkànna hi ze ken-ah a

chan zui ve theih bawk \hinavàng hian, cháng-kànna ziahian Chanchin |ha zirtírnaina ken tel ze \ha kha Mizotenunah a luahlan \an ta niin alang. Kristian \ha tam tak anla awm ti bawk mah ila, ramleh khawtlánga a lanchhuahna hmuh tùr a tlémtawh si a. Korea ramKristianna chuan ramhmangaihna rilru nghet an loneih tawh sa kha nasa zâwkina rawn chawi nung a. Khawvêlhriat kohhran leh ram an lonei ta mai a ni. China Kristianan \hang chak chho mék a.Khawvêl Kristianten an thlirmék a ni. Rah chhuah tùrhnam hnênah Chanchin |hakawltírin a awm mék zêl niina lang.

Aw le, hêng kan sawitâk a\ang hian MizoteChanchin |ha nunpuikawnga kan nghehlehzuala, a lan chhuahnalama nghawng awmze neizâwka a kal theih nán \ani la thar ang u. Mizote lehChanchin |ha hi engtinnge a nih zêl dawn le ?

[Kan sàwmna ngai pawimawha hun chêp tak kára thuziak \ha tak min chhawp chhuahsak avàngin Rev.Vanlalrawna chungah kan lâwm tak zet a ni - Editor]

Page 18: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 18

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

PASAL|HA RAMMU-TE HNÊNA THUCHAH

Krista Pasal\ha Rammu te u,Rammu tùra in chhuahsante hian chibai kan bûk

a che u. In faten “Khawi khua nge i nih?” tih zawhnachhan har an tih \hinzia ngaihtuah hian Hebrailehkhathawn ziaktuin, “…leiah hian mikhual leh khualzinmai an ni tih an inhriattír tawh bawk a,” (Heb 11:13c) atih te kha in chhúngkaw nunah kan lo bel \hin a. Nula-tlangval ve uaih tawh mahni khua bîk pawh hre lo lékain lo feh kualpui nasat tawh avàng hian khawvêlah hianmikhual leh khualzin mai in ni tih in lo inhriattír tawh a.

Rev. K. LalrinmawiaSecretary

Synod Mission Board

Vàn khua leh tui, hekhawvêla ral do tùra lachámbáng mai in ni tihngaihtuahna hian inchatuan hmun awhawmziamin ti-hre thar leh \hin. Eitùr leh silhfen in mamawhlo a ni bîk lo va, chumizawng tùr chuan in thiamnaleh theihna in hmang hmanlo mai zâwk a ni si. In leh lo\ha leh lirthei man to te hiin duh lo pawh a ni bîk lova, Krista avàngin chànna-ah in ruat chauh zâwk a ni.

Khual-ral lam hla,\henkhat phei chu phai lamkhawpui lian tak taka awmte in ni bawk a, keini tih

theih loh thil eng eng emawhan chah che u ka duh a.Inthlahrung hauh lovin“min rawn hawn hrâm tache u,” tiin hêngte hi ka hanchah ang che u. Indiahmarchhak kil khâwr taktak, motor luh theih lohnahmuna awm te leh Mizoramchhim lam leh khawthlangkilkhâwra awmte pawhinmin rawn tihhlawhtlinsaktheih hrâm chuan kan valàwm dawn êm! Ram laili-aawm, mite hmuhsit hnamdang kára Pasal\ha tepawhin min rawn hawnthei ngeiin ka ring tlat ania. Hêngte hi rawn hawnang che u.

Page 19: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 19

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

1. Ringthar: Lal Isuala hre ngai lo, achhandamna phei chu aawm tih pawh la hre rêngrêng lo tlimpui kára awm inni a. Chutianga Lal Isuachhandamna la hre ngai lozinga a tam thei ang berringthar min rawn hawnang che u. Keini Mizoramlaili-a awm te hi chu ahming tal chuan ringtu(kristian) kan ni alâwm.

Mahse, Lal Isua la hrelote hnêna a chhandamnathu thlentute thawh rah,nangni missionary-tethawhrîm rah tlingkhâwmpawh ngaihsak ngai rêngrêng lo kan ni fur mai.Kumin January – Julychhúnga mi 4000/-chuang fé in rawn hawntawhte pawh hi ramchhúnga mite hian kan hremang hauh lo a nia.Ringthar tam zâwk hmuhchâkin kan tuihâl a nih hi!Rawn hawn \euh ang cheu. Mizoramah rawn hruaiang che u ka tihna a nihran lo; Lalpa zémah rawnkhung \euh mai teh u.

2. Thawhrîm vàngahlimna: Vuivai thu hi

chuan min hnem lo êm mai,hlim taka in thawhrîmnachanchin min hrilh seuhseuh \hin hi kan ngaithlakham thei lo. Hrehawmtuar tam apiang hianhrehawm in tuar tih ininhre mang lo tlat hi alâwmmak kan lo tih \hin! In tuarnasat poh leh in hlim tlat\hin hi eng nge a chhan tihte hi kan inzâwt nawn fo\hin. Phun nawina thu hianmi dang a siam \ha lo va,nangni erawh chuan hlawhleh sum lam emaw, kaninvawnna/InkaihhruainaDàn lam kér kér lovin inthawk miah miah chu a nisi! In nuna hlimna lehlàwmna inphum tlat \hin himin rawn hawn ve teh u.

3. Thuawihna: In lama\anga a rêlbâwltute kan felseng lo tih hre reng chungpawha Kohhran rorelna thuawih tak leh lungawi takain zawm mar pát theihna tetak hi ram chhúnga inunau, in lo haw chhuahnikhuaa in inkhâwmpui ve\hin te hian kan mamawhngawt asin. Chawlh laa lohaw chhuak hnaivai tùrapiangin thuawihna te himission hnaa inhmang ve

Page 20: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 20

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

lote tan min rawn hawnsakteuh teh u. Khaw lum uaplutuk tak maia phunnawinari tel lova hlim takaChanchin \ha in fehpuitheihna thuawihna khakan mamawh ve ngang mai.

|henkhatte phei chukum tam tak lo bung tawhin ni a; in feh chhuah lai vêlapiang chauh tih hriatngawih ngawihten hotuchan an rawn chan pawhaan thu in lo zawm maitheihna thuawihna kha ahlutzia mihring tehna hiana teh chhuak pha lo. Inhetih vàng hi em niang “Thil\ha Chanchin làwmawmthlentute ke chu a va mawiem!” tih thu- te hial Bible-aa chuan le? Nge, kan LalpaIsua hnung zuiin “…thikhawp hiala thu zawmin alo awm ta a; kraws-a thihnangei chu” (Philipi 2:8) tih khain nun pum hian in lo zawmthei bîk reng a lo ni zâwk?

Thil dang pawh chahduh che u ka la nei nual naa, tûn tum atán chuan a rit\ham lutuk palh ang e.Tûnah zawng In (MizoramKohhran) a\angin in fehchhuak a, in riahchilhin in

chàmchilh miau a. In fehchhuahna hmunah thlámahin tawm reng thei \hin silo. Pa pakhat pawh a hlothlawh \ul hi tûk tin afehchhuak a. Lo a va thlenchuan thlám a\angin athlawhhma chu a kâwk kuala, “Naktûkah sawntlungmual khu ka thlo ang a;tûklehah mual te, kárlehahchuan thlám thlang lamahka bung ang a; a lehpekahthlám chhak lamah,” tiin akâwk kual a, thlámah atawm nileng \hak \hak mai\hin an ti. ‘Naktûk’ chu a lothleng ngai lo va, vawiin ani ni tin zâwk si.

Nangni pawh thlámain chawlh mai mai chuanfeh chhuak ve ûk si,rawngbáwl hauh lovin aawm theih tih in hriat kha!Rawngbàwlna ni chhiarhranpa tùr a la awm cheutih in report form-ah pawha lan kha. Thláma tawmmai mai chuan khami nikhán rawng a báwl lo va,hna a thawk lo; a fehchhuak ringawt a, in lamamite a bum mai mai a nizâwk. Nangni erawh chuchutiang in nih ve a rem lotih in hriat vek kha aw!

Page 21: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 21

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

BUHHMUN A|ANGINJORHAT RAWNGBÂWLNA CHANCHIN TAWI

Tling lo tak chungin Jorhat-ah hian kum 2010January a\angin Lalpa rawng ka báwl ve a, report ropuipêk tùr ka nei lo hle. Mahse Pu Lallawmnakima Hmarmin ngenna zah tak chungin tlêm ka han ziak ve ang e.Insit chu a na a, mahse Lalpa ropuina atán chauh nirawh se. Lalpan Jorhat rawngbàwlna atána Bible chángmin pêk chu Sâm 108:12,13 a ni. Kan Field hi tûna kanBoard Secretary, Rev. K. Lalrinmawia (Assam MissionField-ah Field Secretary a nih laia) a buatsaih ‘MasterPlan’ kaihhruainain kan kal a ni.

Kum 2010 Januarykhan ka rawngbàwlnahmun Jorhat chu ka thlengthla ve rawih a. Jorhat hiSMB Assam Mission Fieldhnuaia station hawn thara ni. Assamese thumalpakhat pawh hre ngailovina Hindu leh Muslimnuai thum vêl han beih tùrchu a huphurhawm hle.Jorhat hi Assam-a khawlian ber pawl a ni a,Assamese an tam ber a,Muslim an pung chak hlebawk. Assamese chu an\awng hman ber a ni a,Hindi leh English thiam anawm nual bawk. Zirna

hmunpui a ni a, Engineer,doctor, Agriculture leh adangte zirna a awm kim hle.Pathian thu zirna lar takEastern Theological Collegea awm bawk.

American missionary-ten lo bei fe mah se Kristianan pung thei lo hle. GospelCentenary hmang tawhmah se Kristian chu 4% vêlchauh an la ni. Kristianz íngah Assamese tak(Okhomyia) an la tlêm êmem bawk. Evangelism anthlahthlam niin a lang a,Kr is t ian tam ber hiBaptist an ni.  

DuhlianaEvangelist

Page 22: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 22

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

A ngaihna ka hre lo -kawng ka zawng:Jorhat kathlen kumin ke-in Jorhatka fang chhuak a. Kathawhpuipa, Pu R. Ro-dingliana nèn 2011-ahthirsakawr kan lei a, km3,000 vêl Lalpa tán kan tlanhman. Moran-ah an sawna, ka ui hle. Tv. Paul-a,tlangval fel tak an rawn daha, ka làwm tehlúl nèn kum2012-ah Jharkhand-ah ansawn leh daih. Kum hnihka mal tlat hnuahMissionary Senior, PuLalhmingzauva te chhúngkuaan rawn dah a, ka lâwm hle.

|awng thiam loh nènrawngbàwl \an dàn thiam ahar hle. Mahse ThlarauThianghlimin min awmpuizêl \hin. Thil ka lei apianginPathian Thu ziak (BibleTract) pein \hiana siam zêlka tum \hin. An tui záwngka tuipui a, film te kasawipui a, Pathian thuahka hruai lût \hin. Ka TVremote control chu an taang maiin zàn dár 11:00 vêlthleng an kawl \hin. Kanhotute thuràwn angin zingkárah rawngbàwlnaa ngaiin‘tution ’ ka pe a, anchhúngte nèn inpawhna

siam a awlsam phah hle ani. ‘Pathian thu an hriatnatùr a nih phawt chuan’ tiinchaw pawh ka eitír nasahlawm. Tichuan, Lalpantlangval fel tak tak \hianmin pe a, rawngbàwlnaahan \angkai hle. |an a nabawk a, a chaw ka ei hmanloh cháng lah a tam. Inthiarchunga ka insûk cháng aawm nual bawk.

Infiamna (Sport) lehPolitics: |hian siam nánhian Lalpan sport min pebawk. Mi vàntláng leh achung lam (Upper Class) beitùr kan nih avàngin tenniska khel a. Office-a kan biakphâk loh tùr –officer,doctor, engineer \hian tamtak sport hmangin Lalpan\hian min pe. Politics-ah katui der a, an MLA \hin RanaGushwami \hianah ka siama, min ngaina hle. ‘Imamawh min hrilh la, ka\anpui zêl ang che,’ min ti.Bible pawh ka pe tawhnghe nghe. An MLA thar,Hitena BJP chu kaninhmelhriat \an. A pa,Pokasha nèn phei chuankan innél hle. ThlarauThianghlim hnathawh minlo dilpui ang che u aw. 

Page 23: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 23

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

|hela nâwrin: Ka awmtírh lam kha chuan \hiansiamna tùrin mi dangte ka\anpui nasa. |hela (nâwr-lirh ke pahnih nei, bungrawphurh nána hman) nâwrhohi kum upa tak takte an nia, ka khawngaih \hin hlawmhle. Ka theih ang anginchûng |hela-pute chu kanâwrpui \hin. Ka nâwrpui\hin pakhat chuan cementa nâwr \hin a. Khua a lumsi a, amah lah a upa tawhsi a. Kilometer 3 vêl kanâwrpui chu a lâwm êm êmmai a; thla khat hnu vêl kaninhmu leh chu unau, rei takinhmu tawh lo inhmu lehang maiin kan hlim a ni.Hetiang hian mi dangtepawh an hnêna Chanchin|ha hrilna atán anhnathawh ka thawhpui\hin. Pathian thu hril a awlphah hle a ni.

|awng\aina – Pathianhmanrua: Tûnah hian BiakIn kan nei lo va, pindàn(room) tê reuh têah kaninkhâwm \hin. Hinduhotupa Pu Bora chuan kanin neitu hnênah, “Engatinge Kristianhote i Inah iinkhâwmtír \hin?” tiin a losawisêl a. Lalpan min veng

tlat. “In luah man an pêkchuan a tâwk,” tiin, kainluah neitu JannordànDutto hian a lo chháng hmiahmai. Kan in neitu hi EngineerOfficer pension a ni.

Pu Bora chu min dotutih ka hriat vêleh \hianasiam ka tum nghal a. Huana siam \hin a; a huan leileh ka pui a, kan \anpuihnu chuan a ném sawt. Afapa Amara leh a \hian,Vaskar leh Pritoma tenengineer zir tùra aninbuatsaih dawnin \awng-\aisak tùrin min rawn pana, Lalpan \awng\aina tláwma chháng a an hlawhtlingvek! BE pawh an zir zo vek.Vaskara phei chu M. Tech.a zir mék. |awng\aina anring êm êm a, ‘Lal Isuachauh Chhandamna’ tihpawh an ring. Mahsebaptisma chang tùrin annu leh paten khawtlâng anhlau va, an la chang ngamlo. Kohhranhoten PathianThlarau Thianghlim puihnaahuaisenna an neih nán minlo dilpui rawh u.

Damlo tidamtu Isua:Lalpan damlo min tihdam-sak an tam. Thil ropui a

Page 24: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 24

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

thleng tam. Pi Bhaterrjeethaw-hah (asthma), thi tùrangaih chu \awng\ainaavàngin tûn thlengin a ladam. Pi Tinku-i fapa zeng,kár hnih vêl khuma mutawp chu Pu R. Rodingliananèn kan va \awng\ai a, Lalpazárah a dam viah. UttomSaura, mipa naupang chua hrawk a vúng lúk mai a, athih mai kan ring. A chêrêm êm mai a; mahse\awng\ainain a dam viah a,an lâwm hle. A nu leh painLal Isua an rin phah a,tûnah chuan an chhúng-kuain Kristian an ni ta.

Ka Sermon kachhuttír: Ka \hianpa Geetu-a chu lehkha thiam (MBA)tak a ni. Muslim a ni a,fimkhur a ngai hle. Sermonka ziah chu a Computerdawrah ka chhut (type)-tíra, a lo chhiar phah ve \hin.Krismas-ah a lo kal ziah. Anchhúngkaw harsatnate chua Muslim \hiante a hrilhtam lovin, ka hnênah a sawitam zâwk a, \awng\aipuitùrin min ngen \hin.

Scooty \angkai:Scooty hi ka \hiannu, Dr.Rosy L. Khuma Australia-a

pasal neia awmte nupain aman zâtve vêl min tumsakavângin kan lei ve a.

Kan Scooty hirawngbàwl nán kan nupainkan hlan a, Lalpan mal asàwm nasa êm êm a ni.Rawngbàwl nán a \angkaihle; damlo phurh nán te,inkhâwm thlah nán te a\angkai hle.

Kan \henawm hmeithaichuan a Gas lâk nán min diltawp; kan inpawh phah hle.

Tlangval pakhat AloeBurgohain, zai thiam takchuan (inhre ngai pawhkan ni lo) mi lo phar a, kaphur ta a. A lâwm hle a, arawn inkhâwm ve tawh a ni.

Damlo chak lo tak pitar,a hah êm vànga kal \ha theilo chu ka phur a, mi retheiemaw ka ti a. A duhnahmun kan thleng chu anau, Pu Deuri-a chu pahausa êm êm a lo ni a. Afarnu, damlo, tar chak lo kaphur tih a hriat chuan alâwm hle a, Chanchin |hatui takin a ngaithla. An inchu tlangnél takin kan lentheih phah a ni.

Page 25: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 25

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

Kan member damlo,Rupam-a chuan a dàr vunglian tak awm chunginthingtum a lo pu a. A thingput tùr Scooty-a kaphurhsak chu a lâwm ngeimai. A rinna a nghehphahin ka hria. Damdawiinah ka hruai a, tûn thlenghian a natna tak an la hmuchhuak thei lo va,\awng\aipui a ngai hle mai.

Jorhat Mizo zirlaite an\angkai: Jorhat Mizozirlaiho rawngbàwlnaah an\angkai hle a. Mizo zirlaiteadmission ka buaipuinalamah hmelhriat \ha tak tak- an Principal te, lecturerte leh director te Lalpan minpe. Mizo zirlaite puihnainzirlai (mi thiam rual) zíngahChanchin |ha beihpui kanthlâk tawh nghe nghe.Pathian khawngaihnain aropuizia kan hmu a ni.

Lalpan ringthar min peve!: Kum 2011-ah kanbeisei ngam loh ringthar,Jethu Karmokar te

chhúngkua Lalpan min pe.Baptisma an chan dawnhian an nu ber, Anita chudamlovin a chau hle mai a.Dibrugarh-a Pastor pan angai si a, kan buai hle. PuRodingliana nèn theihtâwpin kan \awng\ai a, maktakin kal dawn \êpah a dama, baptisma an chang ta ani. Halleluiah!

Kohhranhoten min\awng\aipuina azárah mi26-in baptisma an chang vetawh. Mahse a tam zâwk hihnam hnuaihnung lehrethei an ni a, kan tum ber(target) hnam changkâng(Upper Class)-te Kristahnêna hruai thlen an nihtheih nán kohhranhotenkhawngaih takin min lodilpui zêl ang che u.

Ram lâk tùr a la tam êmêm a, Joshua anga huaitaka kan beih zêl theih nánKohhranhoten min lo dilpuizêl rawh u aw. Lalpa chauhropui se, a ram zau zêl rawhse. (1 Korinth 10:31)

† “Mahni inkhawngaihna hian rawngbàwlnaahmin tihnual a, mi dangte khawngaihna erawh chuanrawngbàwlna a tinung.” – Rev. F. Lalhmingthanga

Field Secretary, Lucknow Mission Field.

Page 26: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 26

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

HAJIPUR FELLOWSHIP, PATNA FIELD

Ringtu sawi âwm pawh a ni lo nâ a, a cháng hichuan Pathian lakah hian ka va han lunghnúr \hin tak êm!

Inkhâwmna mumalneilovin mi bathlàrahinthlahrung êm êmin kaninkhâwm a, an tûkchhuaka fuh loh tûk phei chuankan inthlahrung êm êm a.Chutiang kan nih laiinSawrkár-in khawtláng Inatâna an sak, hun rei takan luah ngai tawh loh, balleh \awp tak, a kawng velpawh dailen nána an hman\hin, in ram tawh, Bawngleh vawk te an thlunnahmun chu ringthartlangvalten, “Didi, tifai ila.Inkhâwm ang u, mi in aiina \ha ang,” tiin, inkhâwmnána hman an rawt a.

Hotu mumal an neihloh avàngin khawtlánga pathenkhatte chu biain, anremtihna la thlapin rawngte kan hnawih \ha a,kalkawng \awp te nèn lamkan tifai a. Biak In ang thei

tùr berin kan chei \ha a,inkhâwm nan kan hmangta a. Nuam kan tiin mipawh kan pung hle a. Michi hrang hrang an lo kala. Tu mitmei mah ven angai lo, duhtawka ringinkhuang kan bengin kanzai thei a. Kan duh hunhunah kan lûtin kanchhuak a, nuam kan ti a;mi 6 laiin Baptisma pawhan chang hman a ni.

Thlamuang taka kaninkhâwma, hma lam thuitak kan thlir laiin ni09.07.2016 (Inrinni) chuanchanchin duhawm lo kanhre leh ta a. Kan ringthartlangvalte chuan, “Didi,kan Biak In kalhna thir chutichhia-in bungruate chuzàn lamah an khawih \hina. A tirah chuan an sim maikan ring a, kan hrilh lo chea. Mahse, nizàn lamah an

Lalchhandami Evangelist

Page 27: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 27

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

lo khawih leh a. Khaw-tlángah buaina lian zâwka chhuah a hlauhawm ta sia. Tu mahin an thunun phâkloh an ni a, kan ngam lo ani. Kan inlâk chhuah a ngaia ni. Kan kal thei tawh lovang,” an ti a.

Luah theih a ni leh talo! Kan tlêm zâwk a, hnamchhe zâwk leh rethei berhtê tê kan ni a. Tu zah mahkai pha lo, hnam hniam kanni a. Keimahni In a ni bawksi lo va, ui ngawih ngawihmah ila kan chhuahsan a\ul leh ta a ni.

Tichuan, kan Fieldhotute nena inberawninkan thawhpui, khaw dangaawm (Pu Lalhmachhuanaleh Tv. Lalbiakhlua)-tenmin rawn pui bawk a; \apchungin, rilru na êm êminkan chhuahsan ta a ni.Kan inlâkchhuah dawnchuan Biak In atána kanhman \hin chhûngahchuan ding kualin kan\awng\ai a. Lungchhe êmêmin ka hnunga dingringthar pakhat chuan,“Lalpa, a aia \ha min perawh aw,” tiin, mittui tlazawih zawihin a dil a,

ngaihthlâk nuam ka va hanti lo êm!

A tûk kha Pathianni ani tawh bawk si. Ka in luahlamah, In neitute hlau rutak chungin kan insuanphei ta rih a ni. Ka in luahneitute hi Hindu Puithiamhnam an ni a, inkhâwmnana hman an phal kherang em? Zíng Devotion-akan zai ring pawh an ngaithei lo \hin a ni si a, engtinnge maw ka han hrilh fiahdawn ni?

‘Mi \ha lo zâwkten chan\ha zâwk an chan \hinna,ringtute tlàwm ngawihngawihna khawvêl hi kathlir cháng chuan rèl suala awm em ni le?’ ka ti \hin.Mizorama Biak In lehKohhrante ka mitthla a.Hêng rinna tam pawh la neilote tán hian Lalpa hi akhauh mah mahin ka hre\hin. ‘Insawn kual leh aneitute vengthâwng rengaawm ngai lovin, Biak Inpakhat tal min pêk hi hetikhawpa khawpui zauvahhian i tán a har si lo.Ringtute an hnual a,thawktu ril ru a na a,thinlung hi a rûm vawng

Page 28: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 28

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

vawng \hin. Lalpa, Mizotechuan i tán hmun \ha laikan pe che a, chhuang takinBiak In te chu langsàr theiang berin kan sa ve asin,’tiin rilru tawi tak hian kangaihtuah hman \hin.Mahse a rél sual lo ve.

A tûkah Pathianniahchuan ka in luahahchuan inthlahrung takinkan inkhâwm a.‘Inkhâwm tùr pawh kanawm lo vàng’ tia kanngaihtuah laiin, \ha takinkan inkhâwm thung. Inneitute khaw dangah ankal hlauh bawk a, kapindàna leng lo lek lek kaninkhâwm a. Kan zai tui êmêm bawk a. Inkhâwmbanah in luah tùr zawnnahmun tùrte sawi hovintun kár chhûnga theihang anga ngaihven \heuhtùrin kan inchah a. Papakhatin, “Ram lei tùrpawh zawng nghal ila,” ati chu kan nui dar dar a.Kan hlim e; kan tlêm nâa, kan inhmangaih zualinka hria. Inléng, Pathianthu hrilh tùr indawt zutinan lo kal bawk a. Kangaihtuah phâk loh athleng a ni.

|antu, thawhlâwmhlantu leh hruaitu te rêngrêng nung takin an\awng\ai a. |awng\ai tawphlei thei lo khawpin kutbéng ri ringawt pawh kha\henawmte ka véngthâwng,ka lo îp deuh \hin.

Mosia-in Israel fate ahruai dàn leh kawngchanchin kha black board-a lem ziak nen kan zir a.Kan infuih thar a,“Tuipuisen kântirtu khânram min pe ve thei. Biak Inatán, In luah chauh ni tawhlovin ram leina tùr i diltawh zâwk ang u. A kal-kawng chu kan ngaihtuaha ngai lo va, min \anpuinachu lei leh vàn siamtu hnêna\angin a lo thleng ang,” tiin.

Hetah hian khaw hmunnghet kan nei si lo va.VÀNAH keimahni BIAK INNGEIAH chatuan inah hênghi kan tâwk leh ngai dawntawh lo. Kan duh chenchen, kan duh hunapiangah, kan duh tâwkaringin kan zai ang a, kanlám ang. Vàn ngai theia minsiamtu leh hêng ringtu thartê tête, kei aia thûk zâwkahmangaih ngawih ngawiha

Page 29: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 29

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

lo thlir rengtu khian vànhmun ropui hmangaih ramkhi a lo buatsaih lâwk a loni! (Tûnah hian mi in hnuaikan luahah kan inkhâwmrih mék a ni).

He kan harsatna tawhavàng hian páwl, mi mal lehKohhranhote \awng\aipuinanasa tak, rin phâk bakanasa hmun tin a\angin kandawng a, a ropui hi ka titawp thei lo. Messagechhan sen loh kan dawngbawk a. Thu \ha min fuihtu,mi tichaktu hla thu thlenginkan dawng a.

A hma niin rilru na lehbaihvai takin kan \ap a; atûkah chuan a ropui êmavângin kan \ap ta thung.Min \awng\aipuitu zawngzawngte chungah lâwmthukan sawi séng lo a ni.

Jeremia pawhin, “AwLALPA, i hnênah kaphunnawi pawhin,Nang zawng i dik \hin;Mahse ka vuina thu chuka sawi tho dawn,”(12:1) a lo ti a. Vui ngamlo mah ila, ka phunnawive \hin. Mahse, ani chu adik zâwk \hin.

† “Pathian rawngbàwl hna hi ka theihtâwpin ka thawk ang a,ka theih bâk chu Kohhran leh Pathianin min ngaidam ang.”

– Rev. Z.D. LalhmachhuanaAdministrative Secretary, Barak Area.

† “Ramthar rawngbàwlna thlahthlam lotu nun chu Luipui kangngai lo ang a ni.”

– Rev. P.B. Zosapthara, Field Secretary,Jharkhand Mission Board

† “Missionary-te hian Ramthar Field-a kan luh veleh hnung lamkan hawisan nghal hi a pawimawh. Chhúngte leh \hiante kan ngaihpawimawh chhúng chuan kan rawngbàwlna hian min tihlim thei lo.”

– Rev. B. ZobiaktluangaField Secretary, Siliguri Mission Field.

Page 30: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 30

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

JUBILEE MODEL SCHOOL, LAIMEKURI CHANCHIN

Jubilee Model School, Laimekuri hi EvangelicalOrganistion Church (EOC) Mission Field (Arunachal &Assam Mission Field) chhúnga school a pahnihna atánleh Jubilee Model School, Jonai branch atán kum 1993-a an lo din tawh kha a ni a.

EOC Mission-in Jonai-a bul a \an hnu kum 8-navêlah khán Laimekuri khawmipuiten an vengah pawhschool hawng ve tùrin anva ngen a. An ngenna khaJonai Mission CompoundCommittee chuan nguntaka an ngaihtuah hnuinEOC Headquarters, Chura-chanpur, Manipur-ah anhan thlensak ta a.

Headquarters laminrem an tih thu an dawnvê leh Jona i MissionCompound Committeechuan La imekuri -abranch school pakhathawn chu an rél thlu ta ani (Res. No. 2 of dt 26/01/93). Jonai School branch anih dawn avàngin a hmingpawh inang (Jubi lee

Model School) ni se, tiin anrél ta a ni.

Jonai Mission CompoundCommittee-in a lo rél tawhchu bawhzuiin, Pu HoridhanPegu, Inspector, BlockElementary Education,Jonai chu Chief Guest-ahsáwmin ni 15 March, 1993khán Jubilee Model School,Laimekuri hi hawn a lo nita a ni.

Hetih hun lai hian PuSangthang Vaiphei, Principal(hmasa ber) leh Staff dangpathum – Nl. Titing, Pu C.K.Lian leh Pu Sharma Doleyten bul an \an a. KG – I & IIchauh hawngin mau râp(kutcha)-in bul an \an a ni.Naupang pawh 67 chauhadmit an ni. Hetih lai hian

H. Vanlalruati, HeadmistressJMS, Laimekuri

Page 31: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 31

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

school sakna tùr hmunnghet an hmuh mai lohavàngin temporary-in an saphawt a, tûna a awmnahmun hi Pu HorokantaParme (ram neitu) hnêna\angin ̀ 28,000/- in bigha5 ni 27 January, 1995khán an lei ta a ni. A hnuahtuna a awmna hmunahhian an lo sawn ta a ni (a nileh kum erawh a hriat theihloh). Amaherawhchu ni22.08.2012 khán ̀ 60,000/- in a ram hi lei belh a ni a,Tûna a ram zau záwng hi– a dung 411 ft a ni a, avâng hi 216 ft a ni a; a vaiabelh khâwm chu 6.19bigha vêl a ni.

School a din tirha\angin tûn thleng hianHeadmaster/Principalparukin an lo enkawl tawha, hetiangin :-

1. Mr. L.S. Suantak[BA (1993 – 1997)]

2. Mr. Khaitinkham (i/c)[PUC (1998)]

3. Mr. S.N. Pegu[BA (1999 – 2002)]

4. Mr. Kh. Lemthang[BA (2002 - 2010)]

5. Mr. K. Zothlamuana[BA, B.Ed (2011)]

6. Mr. Lunkhosat Singson[BA, B.Ed (2012 – 2015)]

7. Miss.H.Vanlalruati[M.A., BD., B. Ed. (2015 –till date)]

Staff hming erawh hanhmuh mai tùr a awm lohavàngin tàr lan a remchángta lo a ni.

Hun a lo kal zêl a, sumlampang harsatna avànginEOC chuan Kum 2011-ahSynod Mission Board kutaha lo hlan ta a. Amaherawh-chu, harsatna tam tak káraan \hahnemngaihna te leh aninpêkna te ka ngaihtuah hianka ngaisang êm êm a ni. Tûnthleng hian Synod MissionBoard-in a enkawl ta a ni.

Laimekuri hi khaw lianve tak a ni a. A khaw mitesawi dànin in sangnga(5,000) vêl an ni a, mihring(population) pawh singhnihsangnga (25,000) vêl zet anni. Helai hmun hi Missinghnam hlang awm khâwmnaa ni a. Assam phaizawl,Dhemaji District, JonaiSub-division hnuaia awm,National Highway 52 a\anga100 metre vêl leka hla, Nari(6 Km), Arunachal

Page 32: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 32

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

kawngpui niin RailwayStation pawh 100 metre vêlchauh a ni bawk.

Synod Mission Board-in a lâk (2011) hnu hianPathian malsàwmna lehkan hotute \hahnem-ngaihna a zárah sikul leh ahmun hian hma a sâwnnasa êm êm a, a làwmawmtak zet a ni.

School Building hlui achhiat tawh êm avàngin `15,00,000/- (2012- 2013)budget hmangin sak thar ani a, ni 24 January, 2014kh’n Rev P.C. Pachhunga,Executive Secretary i/cMission-in a hawng a. A kumleh budget (2013-2014) `10,00,000 /- hmangin officebuilding sak thar a ni leh a,ni 23 October 23, 2014 vêkkhán Rev. LallianmawiaPachuau, Field Secretary-ina hawng bawk a ni. Pathianmalsàwmna kan dawnnasatzia ka ngaihtuahinlàwmthu kan sawi lo theilo a ni.

Synod Mission Board-in a lâk hnua schoolnaupang pun chhoh dànchu hetiang hi a ni :-

Kum Naupang zât2010 (SMB lâk hma) 2862011(SMB lâk kum) 3122012 3472013 3712014 4012015 4222016 434

Sikul a len tâwk lohavànga mi tam tak hnâwl annih thin avàngin harsatnakan tawh phah thin a ni.High School thlengupgrade a remchan lohavàngin KG- I a\anga Class– VIII la kalpui rih a ni a.Middle School rau rauvahnaupang ngah ber kan nimai thei e.

Kum 2011 – 2015chhúng hian staff quarterssawm pakhat (11) sak tharniin, Biak In thar pawh a loding ve ta a. Compoundgate leh kawngte pawh apangngai tawh a, tûnahchuan a hlui hmél hmuh tùrpakhat mah a awm tawh loa tih theih tawh àwm e.

Helai hmun hi Chanchin|ha hrilh darhna atánahmanrua pawimawh tak ani a a la nih zêl pawh kabeisei. A chhan chu

Page 33: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 33

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

kohhran pawh hian hmakan sâwn chak hle a ni.Arunachal & AssamMission Field Westchhúnga ringthar hmuhzât kan han tàr lan \hintezínga mi tam tak pawh hihelai hmuna mite an nithin. Sikul naupangzíngah chauh ni lovin, annu leh pate hnênahpawh, an inlam thlengin,Evangelist-ho luh theihlohnaah pawh lûtaChanchin |ha hri lhtheihna hmun a ni a.Pathianin helai hmunahhian a ram a la zauh zêlkan beisei hle a ni.

Sikulin harsatna atawh langsàr zualte:

1. Mizoram Synod-in aenkawl hmain zirtírtu pakhat,veng chhúng thuneituten anlo sawisa tawh.

2. Kum 2014-ah KG-IAdmission chungchángasikul naupang nu leh palung awi lo \henkhat chuanbuaina an siam a,Headmaster leh zirtírtutekut thlâk tumin mualpho-thlâk takin thil a thleng.

3. Admission hunahkhawtláng hruaituten Quotaneih an tum \hin bawk.

4. Sikul inrêlbàwlna( A d m i n i s t r a t i o n ) - a hkhawtláng hruaituteninrawlh an tum reng \hin.

5. Kum 2013 a\anginInrinni (Saturday)-ah sikulkhar a ni a. Tûn thleng hiansikul naupang nu leh pa lehkhawtláng hruaitutenInrinnia sikul kal hi anphut reng bawk.

6. Zirtírtuten thununna(discipline) an kenkawhchungchángah naupanginlungawi lohna lo nei se, nuleh pa te hnên an thlenhian sikul thuneitu(Headmaster/Headmis-tress) hnêna an harsatnasawi lovin anmahniinzirtírtu kha an vahmachhawn mai \hin hikan harsatna a ni bawk.

7. Kumina thawktupakhat chu discipline vawnchungchánga complaint anneih avàngin warning peinTMPK-ten intiamkamna(bond) an ziah (sign) luihtír.

Page 34: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 34

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

BOMDILA BIAL INKHÂWMPUI VAWI 15-NA

Kumina Bomdila Bial Inkhâwmpui (ni 22-24.04.2016) hi Jerigaon Biak Inah kan hmang a. Kohhran(Fellowship telin) pasarih awmin he inkhâwmpuiah hiannaupang zawng zawng nèn mi 100 kan tel thei a ni. KanBial Chairman, Pu Jabong Rokpudu te, Secretary (Sr.),Pu Chongrei Khon Juju te leh Thlarau lam thupui (Puitlinlam i pan ang u) sawitu, Pro Pastor Kenny Ngomdir techu a ram mi an ni hlawm.

J.C. LianmawiiEvangelist, Dinang

Bomdila khua hiArunachal Pradesh-a WestKameng District khawpui ani a. Arunachal & AssamMission Field ‘West’ chhúngaawm niin Pastor \huthmuna ni. He Bial hi kum 2002-ahawn a ni a; Pastor 1, ProPastor 1, Health Worker 1,Evangelist 7 leh Field Worker2 an bung mék a ni.

Inkhâwmpui thlengtuhi kan Kohhran in panga(5) chauh an nih avàngin anbuaiin an indaih lo hle a ni.Palaite chu sikulah an riakkhâwm a, thawktute erawhchu missionary quarters-ahan thleng thung.

Êng (electric) mumalloh avàngin kan buai thei

hle. Tui a harsa êm êmbawk a; Pathian hnênah\awng\aiin tui kan díl a. PuPaihio-a, Dinang Kohhranpalai chungah a tla a, amotor (pick-up)-in tui achawi \hin a, a làwmawmduh ngei mai!

Thlarau lam thupui hiInrinni zànah leh Pathiannichawhmaah Pro PastorKennya Ngomdir-an a sawia; a thusawi a nung hle.Palaiten an ngaithla \ha hlea, a làwmawm hle mai.

Ni 24.04.2016 (Pathianni)chawhnu, Lalpa ZanriahSakramen pual inkhâwmahringthar nupa tuak khatLalpan min pe a. BialtuPastor Laldawnglianan

Page 35: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 35

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

baptisma a chantír a, kanlâwm tak zet a ni.

Kan inkhâwmpui laihian Nepali tlangvalpakhat, Chhetry-a chu LalIsua hmuh duhin a rawninkhâwm a. Nu leh pa neitawh lo, inhlawhfaa khawsaa ni a. Thawktute hnênahBible a díl a; an pe a. A lâwmlutuk chuan a kuah hle hlemai nia! Hmuhnawm tak ani. Pathianni zànahthawktu zawng zawngtechu Tv. Chhatry-a atán kan\awng\ai ho va, rilru akhawih hle. Pathianni zànfellowship banah kham lotakin nakuma BialInkhâwmpuia inhmuhkhâwm leh tùrin kan \in ta.

|awng\aipui kanmamawhnate:

1) Bial chhúngahThlarau Thianghlimaharhna a thlen ve theihnân, Tv. Chhetry-a hrereng ila.

2) Ringtu la ni veloten Pathian an hmuh vetheih nán.

3) Kohhran/Fellowship-ten thilpêkah hma kansâwn nán.

4) Thawktuten chakzâwka Lalpa ram kan zauhtheih nán – tisa lehthlarau malsàwmna kandawn zêl nán.

† “Tûn dinhmunah Mizote tluka hnam hlawm, ramtharrawngbàwlnaa thawh hlâwk hi khawvêlah an awm âwm lo ve. Kohhrandangin an neih ve loh Kohhran mal, chhúngkaw tin, mi mal tinte herawngbàwlnaa kan inthlun khâwmna \ha tak hi ngaihluin i vawng nungreng ang u.”

– Rev. R. LalhmingsangaField Secretary, Patna Mission Field

† “Mahni chi tuh a \o nge \o lo, tih hriat tuma hai hai chin hi,hmakhalh loh tùr hmakhalhna a ni thin.”

– Rev. ZochhuanmawiaField Secretary, Kolkata Mission Field.

Page 36: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 36

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

TUIPUIBARI PASTOR BIAL EVANGELIST-TE LAMTLUANG

Hmun hrang hranga rawngbàwlna chanchin te,hun hrehawm leh harsatna tam tak pal tlangarawngbàwlna te leh Pathian hnathawh ropui tak tak tekára keini, Tuipuibari Pastor Bial chhúnga Evangelist-terawngbàwlna beitham tak han tàr lân ve chu insit a nahle mai. Chuti chung chuan Lalpan kawng khat tala mala sàwm beiseiin kan han tár lang ve dawn mai zâwk a ni.

1. TUIPUIBARI PASTORBIAL HMATHLIR -2018:Tuipuibari Pastor Bial hiChakma leh Bru inawmpawlhna a nih avàngin\awng thu-ah harsatnakan tâwk a. Hei hianrawng-bàwlna duh anginkalpui a tiharsa deuh \hin.Kan Bial chhúngah hianringlo mi 4,000 (sangli)chuang lai an la awm a,hmun \hen-khatah chuan‘ringtu’ tia inchhál te pawhzahthlâka la ngaite pawhan la awm hial a ni. Hêngteavàng tak hian PastorBial a awm hran hi \ulhle in kan hr ia a ,hetiangin hma lâkna kankalpui mék:

1. SMB duh dàn -“Commission hmasa lorawt tawh angin Bru lehChakma te hi hnam zia leh\awng hrang daih an nihavàngin Pastor Bial hrangadah tùra hma lâk chhun-zawm zêl a ni ang a.Presbytery pawh a hrang vevea la nei thei tùra hma lâka ni ang” (RamtharCommision leh Rawng-bawlna Hmathlir phêk 99Rawtna No. 2) hi a puitlinhun kan nghâkhlel hle.Kum 2018 hian Bial hran anih ngei theih nántheihtâwp chhuah mék a ni.

2. Bial hrana an awmtheihna tùr chuan kohhran

Jenny Lalhruaikimi, EvangelistTuipuibari Forest Veng

Page 37: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 37

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

din tam a ni tih hriain RajivNagar- Kadamtuli (Chakmaarea)-ah House church/House Fellowship din a ni a.Rajiv Nagar-a thawktuten\hahnemngai takin an beimék bawk a. Nilai zànapiangin inkhâwmna hunhman \hin a ni. West PhailengPastor Bial-in thawktupakhat (anmahni chàwm) minpe a, kan lâwm hle a ni.

3. Tûn hma zawnginKhantlang (Chakma area)khuaah hian luh an remtingai lo va. Pathianin kawngmin hawnsak ta a. Kumin2016 kumtír a\angin WestPhaileng Dinthar KohhranRamthar Committee-inhemi khuaah thawktupahnih an dah thei ta a.Hetah hian ringthar pawhkan nei ve ta bawk. Kuminni 7-10 June, 2016 khánfeh chhuah (outreach) kanhan nei tawh bawk.

4. Bru huam chhúngaTuipuibari Forest Vengahpawh March ni 2 a\anginHouse Fellowship din a ni a.West Phaileng kohhranthawktu pakhat an dah tharbawk a. Hei pawh hiKohhran puitlinga a din thuai

theih nána hma lâk mék niin,feh chhuah (outreach) ni 16-19 August, 2016 khán kannei tawh bawk.

5. Kohhran insawhngheh hmathlir (vision) kanneih mék lai hian ringlotezíngah pawh meichhêr a mitchuang lo va. Khaw tinaMissionary awmten hunremchángah len chhuahprogramme te, home visitnèn theihtâwp an chhuahreng bawk a ni.

2. HARSATNA LAM:Harsatna lian lutuk kantâwk lo va, tlém azáwngerawh lo tár lang ila:

1.Tûn lai khawvêlchangkang tawh takahinbiakpawhna (mobilephone ) chungchángahharsatna kan nei a. Mobilephone Tower a awm ve lohavàngin Bial chhúngchanchin inhriat pawh lehhmun danga mite nènainzàr zâwmnaah harsatnakan tâwk deuh \hin.

2. Bial chhúng inkalpawhna te a \hat tâwk lohavàngin rawngbàwlnakawngah harsatna kan

Page 38: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 38

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

tâwk \hin a. Hmun\henkhat chu kilometressawm (10) chuang kea kalngai te a ni a. Pastor\huthmun a\anga hla ber hiKhantlang (Chakma khua)niin kilometres 23 lai a nia, \hál lai tih lohvah chuankea kal a ngaih \hin avàngintiang han hawl \auh \auh angaih châng te a awm \hin.

3. Bial chhúng hmun\henkhatah ringlo mi tamdeuh bîknate a awm laiinhmun dangah erawh chuankohhran innèkna a awm vetho. Hmun \henkhataherawh chuan politics avàngakohhranah harsatnate pawha awm ve a, Pathian aia politicsngai pawimawh tlat te pawhkan awm \hin niin a hriat.

|um khat chu Chakmakhaw pakhata rawngbàwlnakan neih \umin thu sawi lotùrin an veng chhúngtlangvalten min rawn khapa, hun eng emaw chen kanhan inhrilhfiah hnuin an kalsawn ve mai a. A tûk zànthusawi leh tùra kan kalkhâwm chu kalkawngahlungte lo dah khâwmin an lotihnawk nuaih mai a. Hunkan hmang dawn chiah

tihah chuan ring tak takaauvin min tihbuai an tum a,nimahsela \hulh mai lovinhun hmang tùra kal zawngzawngte chuan kut insuihkhâwma hnehna te puangin\awng\ai rualna kan nei taa. Chutia \awng\aina te kanhman zawh hnu rei vaklovah chuan anni lam thawmpawh chu a reh ve ta mai a.Thu te pawh \ha takin kansawi zui thei ta a ni.

Vawi khat leh chu fehchhuah rawngbàwlna kanneih zawh tawh si; zíngdár 6:30 vêla haw tùrakan chhuak chu ruah arawn sûr a. A nâl nasamai a. Khaw chhúng pelhhma a\ang chuan kaninnâwr ta ngat ngat maia. Chutiang hlîr chuankhaw kár kawngah kaninnawr a, zàn lai pelh (dár12:15 vêl)-ah Tuipuibarikan thleng thei chauh ani. Hêng harsatnatepawh hian a hnuahmalsàwmna min thlentua lo ni leh zâwk \hin tiherawh kan hria.

3. LÀWMNA LAM:Pathian kaihhruaina avàngaPastor Bialin hmasâwnna

Page 39: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 39

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

leh malsàwmna kan dawntam tak zínga a langsàrzualte han tár lang ila:

1. Zarkawt Kohhran-hoten thawktu pakhatchâwm (sponsor)-inTuipuibari Venghluiahthawktu pakhat dah a ni a,kan lâwm hle.

2. Thawktu Quarterssakna atán Bungkawnkohhran leh Electric VengKohhranhoten sum min pea, kan lâwm hle a ni.

3. Tuipuibari PastorBial chhúnga thawktuteinpawhna a \hain, sikullama búng mék – EvangelistTeacher-te pawhinrawngbàwlna kawngahEvangelist-te min thláwp\ha hle. Evangelist-ten fehchhuah (outreach) kanneihnaah kan BialtuPastor, Rev. Zonunsangapawhin vawi hnih lai min hothei a, kan lâwm hle bawk.

4. EVANGELIST-TEFEH CHHUAH DÀN : Heipawh hi a tlángpui chauhtár lang ila:

1. Bial chhúngEvangelist-ten thla tin feh

chhuah rawngbàwlna neih\hin a ni a. September thlahi Beihrual thla a nihavàngin mahni thawhnahmun lamah hun tam zâwkhman duhna avàngin kanâwl thung a ni. Kohhranmal leh Pastor Bialchâwmte nèn feh chhuah(outreach) kan neiho vekzêl a. Mipa 9 leh hmeichhia4 an awm mék a, kan vaiin11 kan bung mék a ni.

2. Hêng kan thawhnahmun zêlah hianrawngbàwlna neih \hin a nia, thla khat chhúnga hunremcháng apiangah mahnimutbu télin kan kal khâwm\hin a. Thawhlehni a\angaNingani zàn thleng Pathianthu sawiin, zíng leh tlaiahringtu leh ringlo in te kantlawh kual a; chhun lamah\awng\ai rualna hun te kanhmang \hin. Thawktuquarters thawm \hat ngai tea awm chuan han thawm\hat lâwp lâwp cháng te aawm ve bawk.

3. Home visit neiaringlo in tlawhna hmun\henkhatah chuan an zúchhuang lai te kan nang fuhthei hle a. Pathian thu

Page 40: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 40

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

sawipui theih meuh lova kanchhuah leh tawp cháng tepawh a awm ve bawk a.Hmun \henkhatah erawhchuan ringtu ni lêm lotepawhin min lo dawngsawng\ha thei hle thung a ni. Fehchhuah rawngbàwlna hi ahlâwkin thawktute inpawhnán pawh a \angkai hle a ni.

5. |AWNG|AIPUI KANNGAIHNA: Kohhran a inanloh avànga intlawh pawhnuam lo khawpa inthliarnaêm êm awm lo mah se, kaninèn dàn erawh a danglamhle thung. Khawtlangrorèlna leh inrelbàwlnakawngah pawh kohhranang záwnga inbeihna a awmzauh zauh bawk.

Tuipuibari huamchhúngah hian natna chihrang hrang a tam a.Damdawi in kan hnaih berhi W. Phaileng PHC a ni a,chu chu Km 60 vêla hla a ni.Malaria avàngin kan mite an

thi fo. Kaw\halo leh pum náavàngin harsatna kan neireng bawk. Ei leh in lehchènna – in leh a vêltihthianghlim kawngah te,intodelh kawngah te,hmasâwnna tùr tam tak kannei a. A bîk takin, thawktutepawh hrisel a harin kanrilruin peih mah sela,taksain a tlin lo fo \hin.

Krista tána inpete hi mitling leh hrisel, rorum takkan nih loh avàngin\awng\aipui kan mamawhêm êm.

Setana kulh thiat a,Pathian ram din zêlna tùrinhmabâk a la tamin tih tùr ava tam em!

“Buh seng tùr a tam hle sia, nimahsela a thawktutean tlém; chutichuan, abuh seng tùra thawktutùrte tír tùrin buh neitupahnênah chuan ngen rawhu.” (Mt 9:37).

† “Mahni in lum chhuahsana, tu khaw kha hriat lohvah Kristaavànga Isua ke bula hruai tur záwnga, thil dang zawng aia Chanchin|ha vahvaihpuitu, Missionary-te hlutzia hi Kohhranhoten i hre tharleh ang u.” - Rev. Lalrintluanga Ngente

Field Secretary, Nepal Mission Field.

Page 41: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 41

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

MIZORAM HI INDIA BEIH NAN A |HA BER

Lal Isua thupêk awiha Chanchin |ha hrilh hna hiMizoram Kohhranhoten kan thawk zêl dáwn a nih chuantûn aia nasa deuh zawka \an kan lâk a \ulin a lang. Mihringkan tam lo êm mai pawh a, Kristianna hi chuan zakhua arâwih viau a. Tûn ai hian tam hneh ila chuan a ziaawmhret mai thei; mahse kan piang (pung) chak si lo va.Chuvàng chuan mipui kan àl/pawlh hneh lo bawk a ni.

Upa H. LalchungnungaBawngkawn

Heti chung pawh hian kanbei nasa ve hle bawk a ni.Hmun pui leh khawpuiahtehmun (Field) kan nei a.Chûngahte chuan keimahnimite ngei a fawng vuantuahkan awm bawk a. Rawngbáwltu4,000 báwr vêlin rawngbàwlhna kan thawk mék a ni. Chinaram dawta Kristian pun tamnaram kan ni, an ti a ni. Chanchin|ha hrilh hi Kohhran din chhanber a ni a, chuvang chuan \ankan la sauh sauh reng a ni.

Kan India ram hi sakhawzalenna ram angin ngai mahila a tam ber, Hindu unautehian a remchàn dàn angangin min dang deuh fo va.Mosolman unaute pawh hianIndia ram chhúngah hi chuanmin hal vak lêm lo. Hêng thilte

avàng hian Mizoram chhúngaPathian Thu, hriam tak takakan sawi pawp pawp ang hiankan India ram State\henkhatah hi chuan kan sawimai lêm lo a ni. Chutiang vàngchu ni bawk mah se mitemamawh hriain ‘Indirect’ ti maiila, damdawi lam, zirna lam lehkut themthiamna lam teinhma kan la nasa hle bawk.

Sawrkar lamin a chhiardàn lam aiin Kristian pawhkan tam chak hle. Kum 2010-a chhut, Operation World bu,phêk 913-ah chuan Kristian7,69,97,037 tiin a inziak.Hetiang zât lai kan ni chunghian Isua la hre hauh lo mimakraduai tam tak an la awma ni. Hêng zínga Isua chanchinsawi tùr hian khawi rama mi

Page 42: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 42

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

mah an lo kal thei tawh lo. Keinierawh chu phalna ngai miahlovin kan duh duhnaah kan kalthei thung si.

Chuvàng chuan tûnahpawh mi 4,000 vêl chuan anzíngah kan thawk mék a ni. Anla tam dàn ngaihtuah chuanRih Dil, khelawka suah ang leka la ni. |an lâk sauh sauh a langai hle a ni. |an kan lâk zêlnaatána \ha ka tihte chu:

1. Mizoram chhúngaringlo awm, kan hmuh apianghnênah a remchàn dàn angapiangin Isua Chanchin |hakan hrilh \hin tùr a ni. Vawihnih khat hrilh pawha anawih lo a nih pawhin hrilh zêlmai tùr a ni. Kan sawi thiamvak lo a nih pawhin \awngkamleh chêtzia talin Kristiannungchang lantír a \ha.

2. Mizorama lo lût tharapiangte hnênah Chanchin|ha lo hrilh hi ringtu zawngzawngte mawhphurhna a nia. Eng mi pawh ni se, vawikhat tal lo hrilh ngei ngei tùrinKohhranho kan inbuatsaihzêl a pawimawh a ni.

3. Hindi hi India ram\awngpui (Official languagepakhat) a ni a. Chumi \awng

ngei chuan Pathian Thu zirna,Bawngkawnah kan nei a, mi1,000 aia tam daihin an zirchhuak tawh a ni. Thla rukchhúng zir a ni a, a zirchhuakte hi Mizoram chhúngleh ram páwna kanrawngbàwlna hmunah mi\angkai tak tak an ni tih hi midang sawi mai ni lovin a takahmu leh hretute kan ni.

Amaherawhchu, tûnahhian zirlai 30 tán chauhhmunhma kan la nei thei a,he thil hi a duhthawhawm êmêm mai. Tûnah pawh hian mi30 lâk tùrah zir châk, ram hlatak tak a\anga lo kal hanhawtír leh mai kha Field lama\anga rawn tírtute rilru tùr ahriat mai si a; chuvàng chuanmi 30 aia tam lâk an ni ta a ni.Mizoram Kohhrana mi\hahnemngaiten mawh la-inpawm/dah an ni ve ta tho va,a làwmawm hle mai.

Hêng avàngte leh Pathianrawng kan bàwlnaah hiannasa taka \an lâk a la ngaihreng avàng leh sâwt zâwkdeuhva kan thawh zêl theihnán Hindi Bible Sikul seat hi50 tal te han ni thei se aw!kan ti a ni. Tûna a dinnahmunah hi chuan tihlen leh

Page 43: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 43

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

zauh a harsa mai thei, Mahsehelai chauh hi hmun awm ani lo va, \ha kan tih phawtchuan hmun a tam ang tihhriat a \ha.

Pathian khawngaihnaazárah ram (state) rethei kanni chung hian Pathian tánainphal tak tak kan pungin kantam tial tial bawk si a.Kohhranhoten \an kan lâk zêla \ul êm êm a ni. A hmunhmaatán pawh Kohhran puitlingtak tak hmu phâk leh telphâkna ngei ni se, hrilh kherlohva zir tùr tam tak an hmu/chang thei bawk dáwn a ni.

Kum 2010 July-December chhúng zir tùrtlangval pathumten Mizoraman hmuh dàn heti hian ansawi a: “Mizoram khawpuiAizawl leh a vêlte kan thlirkual ve a. Pawisa tam takthawh chhuahna factory lianchimney hmuh tùr a awmhauh si lo va. Kohhran hianpawisa in ngah hmèl êm êmsi a. Khawi a\angin ngeKohhran hian pawisa ahmuh?” an ti a ni. (Phai ramkhawpuiahte chuan khawluh tirh vêlah hian factory lianmeikhuchhuah hi a ther furmai \hin a ni a, chûng chuan

pawisa nasa tak an thawkchhuak \hin a ni).

Kei pek chuan, “PathianEngkimtithei ringtu kan ni a.Kan neih ang ang hi Pathianrawngbàwl nán (mitenchhandamna an chan theihnán) kan pe mai \hin a. Abâka kan mamawh chuPathianin remcháng minsiamsak hmangin kan hmuhbelh zêl mai \hin a ni,” tiin kachhang mai a ni.

A tàwp berah chuan,Pathian Thuin, ‘I rawngbáwlduh lo hnam leh ram chu aboral dáwn si a’ (Isaia 60:12) ati a. Kan ram hi ram tê tak tê,mihring pawh nuai sawm âwrhkan ni a. Zàn khat thil thuadah bo vek tham lek kan ni a.Mahse Pathian nung ringtukan nih avàngin kan him a nihhi. Pawisa (sum) emaw politicsemaw thiamna emaw thil dangeng emaw avàng maiin kanram leh hnam hi a dam dáwnlo va, mihring min siama, rammin pea, nun khaw chhuahnatùra kawng min sialsaktuChanchin |ha a\ang chauh lochuan kan ram leh hnam hi ahim dam lo vang. Chanchin|haa kan innghah chhúngchuan kan HIM ang.

Page 44: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 44

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

RAMTHAR FEH1.1. Field Hming : Tripura Mission Field2. Khua : Lokhidon Veng, Tuidu3. Tlawh hun chhúng : Ni 30 Nov. - 4 Dec., 20154. Tlawhtu : Chanmari ‘W’ Hmar veng Kohhran5. Kal zât : Mipa - 13; Hmeichhia - 26. Tlawh chhan : Hnathawh7. Hnathawh : Biak In sak (15’x24’)8. Senso zât : ` 1,35,335/-9. Làwmawm lam : Tuidu Mission Compund-ah thlenin min siamsak a. Thawktute an inhawngin min ngaihsaka, nuam kan tiin kan tlángnél hle. Baik In sak zawh ni tlaihian ringtharte leh thawktu \henkhatte nèn zanriah kankîl ho va, a hlimawm hle. Kal lam leh haw lamah harsatnaeng mah tâwk lovin Pathian hruaina leh awmpuina, avenhimna kan dawng a, kan hnathawh chhúng zawnga minkaihruaitu Pathian hnênah làwmthu kan sawi a ni.

10. Report \ul dang : Biak In kan saksakte hiDebbarma hnam an ni a. Biak In an neih loh avàngin TuiduKohhran Biak In (Kaipeng \awng hmang) –ah \awng hrelovin an lo inkhâwm ve mai \hin a. Anmahni pual Baik Insak hi an phur êm êm a; ringlo 2/3 te leh Bialtu Pastor,R.C. Lalchhuanthanga hovin thawktu \henkhatten phurtakin min thawhpui \hin. Biak In hmun hi thawktute lehringtharten an lo lai zawl sa vek a. A chung rangva, a bangtile, a ban bul concrete leh hma lamah hulhliap mawi taksiam a ni bawk. Thingzaina lian chi (a chung leh hnuaia\an ngai chi kha) an inchhawp rup mai a, a \ul apiang an lozai phel ve zung zung mai a, pa tak an ni.

Zíng thawh hlim a\anga khaw thim thlengin\hahnemngai takin kan thawk a, ni thum chhúngin kan zohrâm a ni. Kan zawh ni tlaiah hian Upa R. ThangkimanPathian hnênah \awng\aiin Biak In thar hi a hlan a ni.

P.C. Lalrinawma, Ramthar Ziaktu

Page 45: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 45

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

2.1. Field Hming : Cachar Tlangram2. Khua : B. Tlangnuam3. Tlawh hun chhúng : Ni 30 November, 20154. Tlawhtu : Laipuitlang Kohhran5. Kal zât : Mipa - 166. Tlawh chhan : Hnathawh7. Hnathawh : Biak In sak (15’x30’x9’)8. Senso zât : ̀ 2,10,910/-9. Làwmawm lam : B. Tlangnuamah hian Synod MissionBoard hian kum 1997-ah khan missionary a lo dah tawha. Biak In pawh (râp inin) a lo ding tawh a. Mahse engemaw avàngin kum 2007 khán rauhsan leh niin missionarypawh lâk chhuah a ni a, Biak In pawh a tlau sawp leh tawha ni. Kum tam a liam hmain he hmunah hian SMB bawkinmissionary inpe tak, Nl. Vanlalzawni a dah leh a. Kum hniha awm hnu lekah Biak In tun din leh a lo ni ta mai hi aropui kan tiin kan lâwm hle.

10. Report \ul dang:1) Biak In sakna hmun hi Hindu Mandir nèn ram inrî

(in\henawm) a ni a. Biak In panna kawng ni Mandir ramin adîp a, Mandir enkawltu hnênah kalin ram chu tlém min kianakawng zauhna tùr kan dil nghal a. Kan beisei aia \ha lehzau chu rang takin min kian mai hi a makin a ropui hle a ni.

2) He khuaa in \ha ber, Biak In tun din a ni ta mai hi akhaw mipuite an lâwm hle a, Kristian ni lote pawhin anrawn làwm a. Kan sak zawh zàna kan inkhâwmte pawhmin rawn hmanpui nghal mai hi rawngbàwlna hmun \haleh remcháng tak niin a hriat bawk a ni.

Vanlalzidinga, Ramthar Ziaktu3.1. Field Hming : Tripura Mission Field2. Khua : Karbook3. Tlawh hun chhúng : Ni 22-28 December, 20154. Tlawhtu : Sihphir Kohhran5. Kal zât : Mipa - 7; Hmeichhia - 12

Page 46: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 46

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

6. Tlawh chhan : Krismas hmanpui7. Senso zât : ̀ 60,000/-8. Làwmawm lam : Kal lam leh haw lamah tluang takaPathian hruaina kan dawn avàng te, kan chàm chhúngaharsatna awm lova Pathian awmpuina kan dawnah te kanlâwm hle. Kan chàm chhúngin mi eng emaw zâtin baptismaan chang bawk. A ropuiin Pathian hnathawh nasa takin alang a ni. Bial chhúng Kohhran hrang hrang an phurin hmuhan nuam hle.

9. Report \ul dang : Ni 22 (Thawhlehni) tlai dár 5:30-ahRamthar Committee Chairman Upa R.K. Liansangan\awngtaiin min thlah a, a tûk tlai dár 2:30-ah Karbook MissionCompound kan thleng. Bialtu Pator, R. Lalfakawma hovinthawktuten min lo hmuak a. Thawktute ina thleng dárhin,chaw erawh chu hmun khata ei tùrin ruahman a ni a.

Bialtu Pastor-in Kohran 31 zínga pariat (8) tlawhtùrin ruahmanna min siamsak a, pawl hnihah in\henin hunhlimawm tak kan hmang a ni. Kan zínga mi \henkhat –Upa Vanlalchhúnga, Pu R.K. Lalduhsaka leh Tv.Lalbiakmawia ten thuchah an sawi a ni. A remchan dànangin a kalhote hian hla kan rem \hin bawk. Bialtu Pastor-in \anpui ngai zual deuh nia a hriat Kohhranah ̀ 1,000/-\heuhvin \anpuina kan hlan bawk. Krismas Ni-ah chuanPastor \huthmun, Karbook Kohhranah kan inkhâwm thung.An tih \hin dànin, chawhma inkhâwm banah ruai kan \heha, a dangdai kan ti hle.

Kan haw dawn zànah thawktute nèn PastorQuarters-ah inkâwm hona kan nei a, hlim leh inpawh tlángtaka hun hmangin zàn dár 10:30-ah kan \în thei chauh ani. Thawh\anni zîngah Karbook chhuahsanin AmbassaMission Compound-ah tûk\huan ei tùrin thawktuten minlo thleng dárh a, kan lâwm hle. Tluang takin ni 29(Thawhlehni) zîng dár 4:30-ah Sihphir kan thleng leh a ni.

Lalbiakmawia, Team Ziaktu4.1. Field hming : Barak Area2. Khua : Baitakhal, Karimganj District

Page 47: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 47

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

3. Tlawh hun chhúng : Ni 15-19 March, 20164. Tlawhtu : Kawnpui Chhimveng Kohhran RT Comt.5. Kal zât : Mipa - 7+1 Driver, Hmeichhia - 26. Tlawh chhan : Hnathawh7. Senso : ̀ 20,230/-8. Làwmawm lam: Upa Lalnghakan zíng dár 10-ah\awng\aiin min thlah a. Bairabi Road-ah kalin Evan.Lalbiaksanga (LB-an) Winchester School thlengin min lohmuak a. School en nghalin Alexandrapur \hingpui huanaMary Winchester-i pa, Mizo pasal\haten an thahna tlangaTBZ \awng\aina Inah \awng\ai hovin tluang takin tlai dár6:00-ah Baitakhal kan thleng a. Evan. C.C. Vanlalsawmate chhúngkuain min lo dawngsawng a, a hlimawm hle. Kanhaw lam pawh Evan. LB-an Lala Bazar thlengin min thlah leha, a chungah kan lâwm a, thawktute bula awm a nuam hle.

Kan hnathawhte:- 1)Tuichhunchhuah 7’9" a thûk kanlai. 2)Evangelist Quarters Ceiling kan bel zo. 3) Inchung far nasa kan charin rangva, thli chhem rîk nasatlutuk kan siam \ha bawk.

9. Report \ul dang: Baitakhal Mission Compound hi Sâp-ho hun lai a\angin Vaiho chuan “Church Area” an ti mai\hin a. Kolasib Venglai Pu R. Pakunga te nupain an fapaEr. R. Lalrindika (28) SDO, P&E Dept ni 13.12.2007-a thita hriatreng nána Synod Ramthar Board hnêna an pek a nia. Chhuah chhawng mual hnih, Tripura National Highwayhrula awm a ni. A chhim lam mualah Thawktu Quartersleh Biak In sak lai mék leh tuichhunchhuah, a banga“Presbyterian Kohhran, Kawnpui Chhimveng, 16.3.2016”tih inziak a awm a. A hmar lam mualah chuan Sâp-ho BiakIn hlui chhe tawh leh thlan eng emaw zât leh Kraws a awmbawk. He compound hi SMB-in rawngbàwlna Centrepawimawh takah a chher chhuah ngei a rinawm.

Upa H. Lalbeiseia, Ramthar Chairman5.1. Field Hming : Nepal Mission Field2. Khua : Padampur3. Tlawh hun chhúng : Ni 5 April, 2016

Page 48: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 48

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

4. Tlawhtu : Zarkawt Kohhran5. Kal zât : Mipa - 56. Tlawh chhan : Biak In thar hawnnaa tel7. Senso zât : ̀ 1,05,090/-8. Làwmawm lam : Kan Kohhran Ramthar Committee-in sàwmna ka hmuh angin Padampur Kohhran Biak tharhawnaa tel tùrin ni 2 (Inrinni)-ah chhuakin Thawh\annizànah Bharatpur kan thleng a. Pastor Lalmuanzova hovinthawktuten lâwm takin min lo dawngsawng a, a nuam kanti hle. Field Secretary, Rev. Lalrintluanga Ngente techhúngkua an lo thleng hmasa a, kan inhmu chu kan hlimtláng hle.

Padampur hi Bial \huthmun, Bharatpur a\anga 5Km vela hla a ni. Ni 5 (Thawhlehni) chawhnu dár 1:00-ahprogramme kan \an a. Hun ruat thlen hma dárkár khat vêlchhúng ni sensa hnuaia Kohhran mipui, Biak In tualanghâkhlel êm êma an lo awm hmúr mai han hmuh churilru a khawih hle mai a, a ropui kan ti hle. Biak In hawnprogramme hi hun 1-na leh hun 2-na tia \hen a ni a. Hun1-naah Pu Chandra Khadka, Bial Chairman-in inkhâwmkaihruaiin Rev. Lalrintluanga Ngente, Field Secretary-inBiak In thar a hawng a. Hun 2-naah Bialtu PastorLalmuanzovan inkhâwm kaihruaiin Field Secretary-in Pathianthuchah a sawi thung. Keini lam aiawhin Pu R. Lalmawianthuchah tawi a sawi a, lâwmpuina thilpêk a hlan bawk.

An Biak In hi 38x20 ft niin, verandah 10 ft a ni.Kohhran hnatláng vawi 52-ah tha 286 sen a ni a, an thawknasa hle. Kohhran ngelnghet tak an nih theih nán i\awng\aipui \hin ang u.

9. Report \ul dang : Kal lamah Siliguri MissionField hnuaia awm Jaigaon-a kan Missionary-te kan tlawha. An Biak In hmun lei tharah ni sensa hnuaiah lohnatlángin, phur takin an ram chin chu RCC-in an lo hunga, an fakawm hle. An fellowship-ah te tel vein hun hlimawmtak kan hmang ho va, ringlote pawhin thiam takin Pathianfakna hla an lo sa thei a, a hlimawm hle a ni.

Vanlalsawma, Ramthar Ziaktu

Page 49: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 49

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

6.1. Field Hming : Barak Area2. Khua : Borosinga3. Tlawh hun chhúng : Ni 5-8 April, 20164. Tlawhtu : Ramhlun East Kohhran5. Kal zât : Mipa - 29; Hmeichhia - 36. Tlawh chhan : Hnathawh7. Hnathawh : Lung rem8. Senso zât : ` 1,51,000/-9. Làwmawm lam : Ni 5 (Thawhlehni) zíng dár 6:30 UpaK. Zahmuakan \awng\aiin min thlah a. Kan Work Camp hiUpa Dr. C. Lalzarliana leh Upa K. Lianchhúnga ten min hova, tluang takin tlai dár 3:30-ah Borosinga (Silchar bul)kan thleng. Thawktuten min lo dawngsawng \ha hle a, BiakIn tualah \hingpui nèn min lo hmuak a, hah a dam sawngsawng mai.

10. Report \ul dang: Kan hna hi a hautak dawn tih kanhre sa a. Biak In bul mai luikawrah Compound kal ral zêltùr ven nán lung rem tùr a ni a. Kan thlen ni hian kanriahna tùrte kan tihfel hnuin hna kan \an nghal mawilhmawlh mai a ni. Zíngah pawh dár 6:00-ah hna \anin khawèn chhúng kan thawk a. Kan kal hun hi |oruah haw hunlai a nih tawh avàngin khuain min bumro ang tih kan hlauhle a. Mahse kohhranhote min \awng\aisakna avàngin ruahte han súr \hin mah se tluang takin kan thawk thei a, nihnih chhúngin (a dung 130 ft, a sang lai 7 ft & a hniam lai3 ft) kan rem zo vek a ni.

Thawktuten min \awiawm \ha a, Bialtu Pastor-inmin kan reng bawk a, kan lâwm tak zet a ni. Pathian minhruaina avàngin kan thawh chhúng pawh hian tu mahinharsatna tâwk lovin, ni 8 (Zirtawpni) 5:00 p.m.-ah tluangtakin Aizawl kan thleng leh a. Biak Inah Kohhranhoten\hingpui nèn min lo hmuak a ni. Min hruaitu Pathianhnênah lâwmthu kan sawi e.

Lalbiaksanga Tlau, Ramthar Ziaktu7.1. Field Hming : Home Mission North2. Khua : Marpara3. Tlawh hun chhúng : Ni 25-29 April, 20164. Tlawhtu : Armed Veng Kohhran

Page 50: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 50

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

5. Kal zât : Mipa - 21; Hmeichhia - 36. Tlawh chhan : Hnathawh7. Hnathawh : Missionary Temporary Quarters sak8. Senso zât : ` 1,53,081/-9. Làwmawm lam : Ni 25 (Thawh\anni) zíng dár 6:00-ah Marpara panin kan chhuak a, Dampa Wild LifeSanctuary kan tlan laiin Ramar nupa leh sava dang, kawngsira an tla lai kan hmu a, rilru an tihlim hle. Dár 4:00p.m.-ah Marpara thawktuten Headmaster quarters-ahmin lo hmuak a, Pathian hnênah \awng\aiin làwmthu kansawi a. A tûk zíng 4:30 a.m. a\angin a hmun laih zawla\angin kan \an a. Rîm taka hna thawk zêlin ni 28-ahchuan Assam Type – a chhuat cement, a bang tile, a chungrangva bâkah êk in nèn lam ni 29.04.2016-ah chuanPathian hruaina nasa tak dawngin khaw lum tak hnuaiahluah theihin kan sa zo ta a ni.

10. Report \ul dang: Kan quarters sak bâkah hian MarparaSouth-a Volunteer Missionary, Nl. Zaitei, Sakawrtuichhunin luah lai chu a chung a chhiat tawh avàngin di in chungtharin kan thlâksak a ni.

Kan hnathawh chhúng zawng hian hna kan thawhloh hun, zàn lamah ‘Tihdam rawngbàwlna’ kan zínga mipahnihin zàn rei tak tak thlengin Missionary Quarters-ahan nei \hin a. Ringtu leh ringlo mi 70 vêl laiin an rawn pana. Ringlo hnênah a theih ang angin Pathian thu an hrilhbawk. Mahni kal thei lote pawh damna changin anmahniaan kal thei ta mai han hmuh chuan Pathian hnathawh kandawng nasa hle tih kan hria a, Pathian hnênah làwmthukan sawi a ni.

Lalzarliana, Ramthar Ziaktu

Tuidu Khambar Kohhran (Tuidu Pastor Bial, Tripura) chuan ni 14October, 2016 (Inrinni) hian Kohhran Silver Jubilee làwmna leh Biak In tharhawnna kan nei dawn a. He hun min rawn hmanpui tùr hian Tuidu PastorBial chhúnga thawktu lo awm tawh zawng zawngte kan sáwm a che u.

Upa Dunia Kalai Kohhran Ziaktu

SÂWMNA

Page 51: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 51

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org

Page 52: October 2016 Ramthar 1 - · PDF filezawng hi Headquarters Office, Aizawl a\angin enkawl a ni. Chuta \ang chuan Field ... Ramthar Chanchinbu hi mi tam takin a chhuah hun an nghâkhlel

October 2016 Ramthar 52

Ramthar Chanchinbu Special Issuewww.mizoramsynod.org