ochrona wŁasnoŚci intelektualnej. wykŁad 4 … · procedura regionalna – system wspólnotowego...

14
OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 WYKŁAD 4. TREŚĆ I. Ochrona znaków towarowych. Definicja znaku towarowego. Rodzaje znaków towarowych. Cechy i funkcje znaku towarowego. Procedura uzyskiwania ochrony. Treść i zakres prawa ochronnego. II. Ochrona oznaczeń geograficznych. Źródła prawa. Definicja, funkcje i klasyfikacja oznaczeń geograficznych. Procedura rejestracji. Treść i zakres prawa ochronnego. III. Ochrona topografii układów scalonych. IV. Ochrona prawna odmian roślin. I. OCHRONA ZNAKÓW TOWAROWYCH POJĘCIE ZNAKU TOWAROWEGO Znak towarowy „ jest odbitym w świadomości człowieka jednolitym związkiem oznaczenia i towaru, obejmującym ogół informacji i wyobrażeń o towarze wyodrębnionym za pomocą tego oznaczenia wśród towarów tego samego rodzaju. Tak rozumiany znak towarowy jest dobrem niematerialnym, ponieważ istnieje jedynie w świadomości człowieka” (Skubisz 2001). „ to dobro niematerialne służące identyfikacji towarów, a o jego istocie decyduje nie forma przedstawieniowa, lecz skutki ekonomiczne korzyści płynące z jego używania. Jest dobrem niematerialnym o naturze majątkowej„ (Promińska 1998). Znak towarowy jest to każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa [art. 120 p.w.p.] FUNKCJE ZNAKU TOWAROWEGO FUNKCJA OZNACZENIA POCHODZENIA (ODRÓŻNIAJĄCA) najważniejsza: odróżnienie danych towarów od towarów tego samego rodzaju; określenie tożsamości towarów (lub usług) pochodzących od konkretnego przedsiębiorstwa; Funkcja gwarancyjna (jakościowa): przekazywanie informacji o cechach jakościowych towaru; informacja, że wszystkie towary oznaczone tym znakiem mają ten sam poziom cech jakościowych; Funkcja reklamowa: zachęcanie do wyboru towaru (usługi) oznaczonego tym znakiem. ZNAK TOWAROWY. ZDOLNOŚĆ ODRÓŻNIAJĄCA – WYMOGI Zmysłowa postrzegalność oznaczenia: zmysł wzroku, słuchu i dotyku (potencjalnie także węchu i smaku) Jednolitość oznaczenia: możliwe w całości do objęcia jednym aktem poznawczym Samodzielność znaku towarowego względem towaru: odrębność od towaru (fizyczna a przynajmniej pojęciowa) Graficzna przedstawialność: językiem obrazu, linii, znaków. KLASYFIKACJA ZNAKÓW TOWAROWYCH

Upload: duongngoc

Post on 28-Feb-2019

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4

WYKŁAD 4. TREŚĆ I. Ochrona znaków towarowych. Definicja znaku towarowego. Rodzaje znaków

towarowych. Cechy i funkcje znaku towarowego. Procedura uzyskiwania ochrony.

Treść i zakres prawa ochronnego.

II. Ochrona oznaczeń geograficznych. Źródła prawa. Definicja, funkcje i

klasyfikacja oznaczeń geograficznych. Procedura rejestracji. Treść i zakres prawa

ochronnego.

III. Ochrona topografii układów scalonych.

IV. Ochrona prawna odmian roślin.

I. OCHRONA ZNAKÓW TOWAROWYCH

POJĘCIE ZNAKU TOWAROWEGO

Znak towarowy „ jest odbitym w świadomości człowieka jednolitym związkiem

oznaczenia i towaru, obejmującym ogół informacji i wyobrażeń o towarze

wyodrębnionym za pomocą tego oznaczenia wśród towarów tego samego rodzaju. Tak

rozumiany znak towarowy jest dobrem niematerialnym, ponieważ istnieje jedynie w

świadomości człowieka” (Skubisz 2001).

„ to dobro niematerialne służące identyfikacji towarów, a o jego istocie decyduje nie

forma przedstawieniowa, lecz skutki ekonomiczne – korzyści płynące z jego używania.

Jest dobrem niematerialnym o naturze majątkowej„ (Promińska 1998).

Znak towarowy jest to każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny,

jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od

towarów innego przedsiębiorstwa [art. 120 p.w.p.]

FUNKCJE ZNAKU TOWAROWEGO

FUNKCJA OZNACZENIA POCHODZENIA (ODRÓŻNIAJĄCA)

najważniejsza: odróżnienie danych towarów od towarów tego samego rodzaju;

określenie tożsamości towarów (lub usług) pochodzących od konkretnego

przedsiębiorstwa;

Funkcja gwarancyjna (jakościowa): przekazywanie informacji o cechach

jakościowych towaru; informacja, że wszystkie towary oznaczone tym znakiem mają

ten sam poziom cech jakościowych;

Funkcja reklamowa: zachęcanie do wyboru towaru (usługi) oznaczonego tym

znakiem.

ZNAK TOWAROWY. ZDOLNOŚĆ ODRÓŻNIAJĄCA – WYMOGI

Zmysłowa postrzegalność oznaczenia: zmysł wzroku, słuchu i dotyku (potencjalnie

także węchu i smaku)

Jednolitość oznaczenia: możliwe w całości do objęcia jednym aktem poznawczym

Samodzielność znaku towarowego względem towaru: odrębność od towaru

(fizyczna a przynajmniej pojęciowa)

Graficzna przedstawialność: językiem obrazu, linii, znaków.

KLASYFIKACJA ZNAKÓW TOWAROWYCH

Page 2: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

Ze względu na rodzaj oznaczenia

Znaki towarowe SŁOWNE: m.in. imiona, nazwiska, pseudonimy, nazwy

historyczne, litery i ich kombinacje, cyfry i ich kombinacje, nazwy geograficzne,

slogany reklamowe, nazwy przedsiębiorstw, określenia „fantazyjne”, i inne

Znaki towarowe graficzne: fantazyjna grafika, kompozycja kolorystyczna

Znaki towarowe przestrzenne: forma towaru lub jego opakowania, różne formy

przestrzenne

Znaki towarowe KOMBINOWANE: np. słowno-graficzne, graficzno-

przestrzenne

Znaki towarowe niekonwencjonalne: znaki dźwiękowe, znaki zapachowe, znaki

smakowe, znaki dotykowe, znaki animowane (ruchome obrazy), znaki stanowiące

nieograniczone przestrzennie kombinacje kolorystyczne (kolor per se), hologramy.

Najczęstsze znaki towarowe to znaki SŁOWNE i znaki KOMBINOWANE.

Z punktu widzenia przedsiębiorcy - najlepszym znakiem towarowym jest znak kombinowany

z silnym elementem słownym i fantazyjnie ukształtowaną formą (grafiką) (np. znak firmy

ADIDAS, ORLEN).

Ze względu na rodzaj oznaczanego dobra

Znaki towarowe sensu stricto: oznaczają pochodzenie towarów

Znaki usługowe: oznaczają pochodzenie usług (np. budownictwo, naprawy,

ubezpieczenia, nauczanie)

Klasyfikację towarów i usług zawiera tzw. klasyfikacja nicejska (Porozumienie nicejskie z

1958 r.), która wyróżnia 34 klasy towarowe i 11 klas usługowych (45 klas). Klasyfikacja ta

dostępna jest na stronie internetowej Urzędu Patentowego RP.

Ze względu na fakt rejestracji / braku rejestracji

Znaki towarowe zarejestrowane: znaki posiadające prawo ochronne;

Page 3: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

podlegają ochronie na podstawie ustawy p.w.p. i (ewentualnie) innych ustaw; znaki

takie można opatrzyć poniższymi symbolami:

TM SM ® ©

Znaki towarowe niezarejestrowane: nie posiadają prawa ochronnego; podlegają

ewentualnej ochronie na podstawie ustawy u.z.n.k (np. art. 10, art. 3) i innych ustaw.

Ze względu na tryb uzyskania rejestracji

Znak towarowy krajowy: rejestrowane przez właściwy urząd krajowy (np. Urząd

Patentowy RP)

Znak towarowy wspólnotowy: rejestracja w OHIM w Alicante ze skutkiem na

całą UE (na podstawie rozporządzenia nr 207/2009)

Znak towarowy międzynarodowy: rejestracja w Biurze WIPO w Genewie ze

skutkiem w różnych państwach (zgodnie ze wskazaniem), w tzw. trybie

madryckim (Porozumienie madryckie z 1891 r. i protokół do Porozumienie

madryckiego z 1989 r.).

Ze względu na podmiot uprawniony

Znak towarowy indywidualny: rejestrowany na rzecz jednego podmiotu

Znak towarowy, na który zostało udzielone wspólne prawo ochronne:

rejestrowany na rzecz wielu przedsiębiorców

Znak towarowy wspólny: rejestrowany tylko na rzecz organizacji reprezentującej

zrzeszonych w niej przedsiębiorców (uprawnieni – zarówno organizacja jak i

przedsiębiorcy)

Znak towarowy wspólny gwarancyjny: rejestrowany tylko na rzecz organizacji

reprezentującej zrzeszonych w niej przedsiębiorców (uprawnieni – tylko

przedsiębiorcy).

Ze względu na stopień konkretnej zdolności odróżniającej (konkretna zdolność

odróżniająca znaku towarowego – „siła” znaku, postrzeganie znaku przez odbiorców i jego

znajomość).

Znak towarowy zwykły: posiada dostateczną (wystarczającą) zdolność

odróżniającą

Znak towarowy renomowany: ponadprzeciętnie znany wśród znaczącej liczby

właściwych odbiorców na znaczącej części właściwego terytorium

Znak towarowy powszechnie znany: stopień znajomości wśród nabywców jest

wyższy niż renomowanego znaku towarowego (znajomość wśród ponad 50%

właściwych odbiorców)

Znak towarowy sławny: „elita” znaków, najsilniejsze, najbardziej znane znaki

towarowe. Wykaz takich znaków zamieszczono poniżej:

Page 4: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante
Page 5: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

PRZESZKODY UDZIELENIA PRAWA OCHRONNEGO NA ZNAK TOWAROWY

1) Brak zdolności odróżniającej [art. 129 p.w.p.]

2) Bezwzględne przeszkody rejestracyjne [art. 131 p.w.p.]

3) Względne przeszkody rejestracyjne [art. 132 p.w.p.]

Brak zdolności odróżniającej [art. 129 ust. 1 i 2 p.w.p.]

Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, które nie mogą być znakiem towarowym, a

także na oznaczenia, które nie mają dostatecznych znamion odróżniających, tzn.:

1) nie nadają się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostały zgłoszone;

2) nie spełniają łącznie cech: zmysłowej postrzegalności, jednolitości, samodzielności

względem towaru, przedstawialności graficznej;

3) weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane;

4) składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w

szczególności: rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości.

Bezwzględne przeszkody rejestracyjne [art. 131 ust. 1 i 2 p.w.p.]

Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia:

1) naruszające prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich;

2) sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami;

3) wprowadzające w błąd;

4) zgłoszone w złej wierze do Urzędu Patentowego;

5) zawierające nazwy lub symbole państwowe lub urzędowe;

6) zawierające symbole o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, których

używanie mogłoby obrażać uczucia religijne, patriotyczne lub tradycje narodową;

7) stanowiące formę, która jest uwarunkowana wyłącznie naturą towaru.

Względne przeszkody rejestracyjne [art. 132 ust. 1 i 2 p.w.p.] 1) kolizja znaku z oznaczeniem geograficznym;

Page 6: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

2) ochrona znaków powszechnie znanych niezarejestrowanych;

3) ryzyko pomyłki ze znakami wcześniejszymi;

4) pierwszeństwo zgłoszenia;

5) istnienie wcześniejszego prawa.

PROCEDURA UZYSKIWANIA PRAWA OCHRONNEGO NA ZNAK TOWAROWY

Tryb krajowy - Urząd Patentowy RP

Tryb regionalny - Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) w

Alicante

Tryb międzynarodowy - Biuro Międzynarodowe Światowej Organizacji

Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie

Procedura krajowa

Zgłoszenie (do Urzędu Patentowego RP) – dokumentacja zgłoszeniowa

1) podanie – formularz;

2) określenie znaku towarowego (postać graficzna + opis), fotografie znaku; nagranie

dźwięku (w przypadku znaku dźwiękowego);

3) wskazanie towarów dla których znak jest przeznaczony (wg Międzynarodowej

Klasyfikacji Towarów i Usług, tzw. klasyfikacji nicejskiej);

4) regulamin znaku (w przypadku zgłaszania wspólnego znaku);

5) pełnomocnictwo (ewentualnie);

6) dowód opłaty za zgłoszenie.

Zgłoszenie (=DATA PIERWSZEŃSTWA)

Dalszy bieg: Ogłoszenie o zgłoszeniu (3 MIESIĄCE), publikacja w „Biuletynie Urzędu

Patentowego” → Pełne badanie zgłoszenia przez UP (warunki formalne, bezwzględne

przeszkody, względne przeszkody) → Decyzja odmowna lub Decyzja pozytywna o

udzieleniu prawa ochronnego, warunek: wniesienie opłaty za pierwszy okres ochrony →

Udzielenie PRAWA OCHRONNEGO NA ZNAK TOWAROWY, publikacja w

„Wiadomościach Urzędu Patentowego”, wpis do rejestru znaków towarowych, wydanie

„Świadectwa ochronnego na znak towarowy”.

PRAWO OCHRONNE NA ZNAK TOWAROWY. TREŚĆ I ZAKRES (art. 153 p.w.p.)

Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku

towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej

Polskiej [art. 153 ust. 1 p.w.p.]

Używanie znaku polega w szczególności na [art. 154 i 169 p.w.p.]

• umieszczaniu znaku na towarach objętych prawem ochronnym

• oferowaniu i wprowadzaniu tych towarów do obrotu

• imporcie lub eksporcie towarów

• składowaniu towarów w celu oferowania i wprowadzania do obrotu

• oferowaniu lub świadczeniu usług pod znakiem

• umieszczaniu znaku na dokumentach dotyczących towarów

• posługiwaniu się znakiem w celu reklamy

• posługiwaniu się znakiem przez osobę trzecią za zgodą uprawnionego

Zakres prawa ochronnego

• nieograniczone czasowo – okresy 10-letnie (potencjalnie wieczne)

• ograniczone terytorialnie – RP (lub inny – w zależności od trybu ochrony: krajowy,

regionalny, międzynarodowy)

Page 7: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

• zbywalne (sprzedaż, licencja, zamiana, darowizna, zastaw) i podlega dziedziczeniu

[art. 162 p.w.p.]

Wygaśnięcie prawa ochronnego (przyczyny) [art. 168 i 169 p.w.p.]

• upływ okresu ochrony

• zrzeczenie się prawa przez uprawnionego

• nieużywanie znaku

• utrata przez znak znamion odróżniających

• znak nabrał charakteru oznaczenia wprowadzającego w błąd

• wykreślenie z właściwego rejestru podmiotu, któremu przysługiwało prawo ochronne

• nieuiszczenie w terminie opłaty okresowej.

Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie

Rady (WE) Nr 207/2009]

Zgłoszenie w OHIM w Alicante.

Procedura międzynarodowa rejestracji znaku towarowego [Porozumienie madryckie z

1891r. i Protokół do tego porozumienia z 1989 r.]

Zgłoszenie w WIPO w Genewie, za pośrednictwem Urzędu Patentowego RP.

Prawo ochronne na znak towarowy. Korzyści:

wyłączność korzystania ze znaku dla celów zawodowych i zarobkowych na obszarze

RP

dodatkowe źródło dochodów – prawo jest zbywalne (sprzedaż, licencja, zamiana)

wspomaganie w pozyskiwaniu zewnętrznego finansowania (zastaw, zabezpieczenie

kredytu)

narzędzie marketingowe

istotna rola w budowaniu renomy towaru, renomy przedsiębiorstwa i ich

promocji → pozyskiwanie klientów → podnoszenie wartości przedsiębiorstwa

łatwiejsze działania prawne i mniejsze koszty postępowania roszczeniowego w

stosunku do konkurentów.

II. OCHRONA OZNACZEŃ GEOGRAFICZNYCH

POJĘCIE OZNACZENIA GEOGRAFICZNEGO

„ po pierwsze, oznaczeniami geograficznymi są tylko oznaczenia słowne. Poza ramami

ustawy pozostały zatem graficzne oznaczenia geograficzne (np. rysunek wieży w Pizie). Po

drugie, oznaczenia geograficzne mogą być rejestrowane wyłącznie dla towarów,

natomiast nie przewidziano rejestracji dla usług. Po trzecie, przedmiotem regulacji są

wyłącznie kwalifikowane oznaczenia geograficzne. Regulacja ustawy nie przewiduje

zatem ochrony dla zwykłych oznaczeń geograficznych. Po czwarte, oznaczenia

geograficzne odnoszą się do wszystkich towarów; nie ma zawężenia ochrony do

produktów rolnych lub spożywczych” (Skubisz 2006).

ŹRÓDŁA PRAWA EUROPEJSKIEGO

Rozporządzenie PE i Rady (UE) nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie

systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (Dz. Urz. UE z 14

grudnia 2012 r. L343)

Page 8: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

Rozporządzenie Rady (WE) nr 479/2008 z dnia 29 kwietnia 2008 r. w sprawie

wspólnej organizacji rynku wina zmieniające (…) (Dz. Urz. WE z 6 czerwca 2008 r. L

148)

Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 110/2008 z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie

definicji, opisu, prezentacji, etykietowania i ochrony oznaczeń geograficznych

napojów spirytusowych oraz uchylające (…) (Dz. Urz. WE z 13 lutego 2008 r. L 39)

FUNKCJE OZNACZENIA GEOGRAFICZNEGO

FUNKCJA INFORMACYJNA najważniejsza

informowanie odbiorców o pochodzeniu towarów ze wskazanego rejonu

geograficznego

Funkcja odróżniająca odróżnianie towarów pochodzących z określonego miejsca geograficznego od innych

towarów tego samego rodzaju, pochodzących z innych obszarów geograficznych

Funkcja reklamowa

zachęcanie do wyboru towaru (usługi) oznaczonego tym znakiem.

Funkcja gwarancyjna

wskazywanie na określoną jakość i cechy charakterystyczne towaru, które zawdzięcza

on miejscu pochodzenia (dotyczy to tylko kwalifikowanych oznaczeń

geograficznych).

KLASYFIKACJA OZNACZEŃ GEOGRAFICZNYCH

Oznaczenia zwykłe (proste) i kwalifikowane (ochronie podlegają tylko

kwalifikowane)

zwykłe – wskazują tylko na pochodzenie geograficzne towaru, nie odnoszą się do

jego jakości, renomy

kwalifikowane – odnoszą się do jakości towaru wynikającej z jego pochodzenia

geograficznego

Oznaczenia bezpośrednie i pośrednie (jedne i drugie podlegają ochronie)

bezpośrednie – zawierają nazwy geograficzne (forma przymiotnikowa lub

rzeczownikowa), np. „obwarzanek krakowski”, „bryndza podhalańska”

pośrednie – nie zawierają nazw geograficznych ale zawierają elementy łączące dany

towar z konkretnym miejscem geograficznym, np. „oscypek”, „rogal

Świętomarciński”

Oznaczenia słowne, słowno-graficzne i graficzne

forma towaru lub jego opakowania, różne formy przestrzenne (ochronie podlegają

tylko słowne)

TERMINOLOGIA DOTYCZĄCA OZNACZEŃ GEOGRAFICZNYCH

„geograficzne oznaczenia pochodzenia” („oznaczenia geograficzne”) najszersze pojęcie, obejmujące: oznaczenia zwykłe i kwalifikowane, bezpośrednie i

pośrednie, słowne, słowno-graficzne, graficzne, a nawet „made in”

„oznaczenia pochodzenia”

(kategoria wyst. w aktach prawnych)

„OZNACZENIA GEOGRAFICZNE” (sensu stricto) (podlegają ochronie)

„NAZWY POCHODZENIA” (podlegają ochronie)

Page 9: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

Ochronie podlegają tylko oznaczenia słowne.

OZNACZENIE GEOGRAFICZNE I NAZWA POCHODZENIA. DEFINICJE.

[Rozporządzenie nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków

spożywczych]

Art. 2 ust 1 lit. a: „nazwa pochodzenia oznacza nazwę regionu, określonego miejsca lub,

w wyjątkowych przypadkach, kraju, która służy do oznaczenia produktu rolnego lub

środka spożywczego pochodzącego z tego regionu, określonego miejsca lub kraju, którego

jakość lub cechy charakterystyczne są w istotnej lub wyłącznej mierze zasługą

środowiska geograficznego, na które składają się czynniki naturalne i ludzkie, oraz

którego produkcja, przetwarzanie i przygotowywanie mają miejsce na określonym

obszarze geograficznym”. Art. 2 ust. 1 lit b: „oznaczenie geograficzne oznacza nazwę regionu, określonego miejsca

lub, w wyjątkowych przypadkach, kraju, która służy do oznaczenia produktu rolnego lub

środka spożywczego pochodzącego z tego regionu, określonego miejsca lub kraju, oraz

którego określona jakość, renoma lub inna cecha charakterystyczna może być

przypisana temu pochodzeniu geograficznemu, oraz którego produkcja lub

przetwarzanie lub przygotowywanie mają miejsce na określonym obszarze

geograficznym”.

Oznaczenia geograficzne i nazwy pochodzenia - cechy wspólne:

oznaczenia słowne

oznaczenia kwalifikowane

oznaczenia bezpośrednie (zwykle)

Oznaczenia geograficzne i nazwy pochodzenia - różnica:

różny stopień związania produktu z miejscem jego pochodzenia – nierozerwalny u

nazw pochodzenia, słabszy u oznaczeń geograficznych

Definicja „oznaczenia geograficznego” zawarta w Ustawie p.w.p.:

Oznaczenia geograficzne – są to oznaczenia słowne odnoszące się bezpośrednio lub

pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (teren), które identyfikują

towar jako pochodzący z tego terenu, jeżeli określona jakość, dobra opinia lub inne

cechy towaru są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego

towaru [art. 174 p.w.p.]

( Powyższa definicja odnosi się do oznaczenia kwalifikowanego !!!)

ZAREJESTROWANE CHRONIONE NAZWY POCHODZENIA I OZNACZENIA

GEOGRAFICZNE Z POLSKI [wg danych na 16.01.2014 r.)

produkty rolne i środki spożywcze

1. Bryndza podhalańska

2. Oscypek

3. Miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich

4. Półtorak

5. Dwójniak

6. Trójniak

7. Czwórniak

8. Rogal Świętomarciński

9. Wielkopolski ser smażony

10. Andruty kaliskie

11. Olej rydzowy

Page 10: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

12. Pierekaczewnik

13. Truskawka kaszubska

14. Redykołka

15. Wiśnia nadwiślanka

16. Fasola korczyńska

17. Miód kurpiowski

18. Podkarpacki miód spadziowy

19. Suska sechlońska

20. Kiełbasa lisiecka

21. Obwarzanek krakowski

22. Śliwka szydłowska

23. Jabłka łąckie

24. Chleb prądnicki

25. Kiełbasa jałowcowa

26. Kiełbasa myśliwska

27. Karp zatorski

28. Miód drahimski

29. Kołocz śląski / kołacz śląski

30. Jabłka grójeckie

31. Kabanosy

32. Fasola Piękny Jaś z Doliny Dunajca / fasola z Doliny Dunajca

33. Fasola wrzawska

34. Miód z Sejneńszczyzny / Łoździejszczyzny

35. Ser koryciński swojski

36. Jagnięcina podhalańska

oraz – z grupy napojów spirytusowych:

1. Wódka ziołowa z Niziny Północnopodlaskiej aromatyzowana ekstraktem z trawy

żubrowej / Herbal vodka from the North Podlasie Lowland aromatised with an extract

of bison Grass

2. Polish Cherry

3. Polska Wódka / Polish Vodka

WYŁĄCZENIA

[Rozporządzenie nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków

spożywczych]

Nie rejestruje się:

• nazw rodzajowych

• nazw kolidujących z nazwami odmian roślin lub ras zwierząt

• nazw kolidujących z renomowanymi znakami towarowymi

Nazwą rodzajową jest nazwa produktu rolnego lub środka spożywczego, która – mimo iż jest

związana z miejscem lub regionem, w którym produkt lub środek spożywczy był pierwotnie

produkowany lub wprowadzany na rynek – stała się powszechną nazwą produktu rolnego lub

środka spożywczego we Wspólnocie [art. 3 Rozporz. Nr 1151/2012]

Przykłady nazw rodzajowych:

1. Majonez kielecki

2. Pierogi ruskie

3. Sałatka grecka

4. Bułka paryska

5. Mąka poznańska

Page 11: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

6. Paprykarz szczeciński.

PROCEDURA REJESTRACJI

tylko europejska (zasięg europejski)

w Polsce oznaczenia geograficzne nie są rejestrowane !!!

Procedura [art. 7 i następne Rozp. 1151/2012]

Etap I – przed organami państwa członkowskiego (Urząd Patentowy RP)

Etap II – przed Komisją Europejską

Etap I – krajowy

1) zgłoszenie wniosku (do ministra właściwego ds. rynków rolnych); zgłaszający –

grupa osób lub jedna osoba (wyjątkowo); badanie formalne; wpis do rejestru

wewnętrznego;

2) przekazanie wniosku Radzie do Spraw Tradycyjnych i Regionalnych Nazw

Produktów Rolnych i Środków Spożywczych; ogłoszenie w dzienniku urzędowym

informacji o zgłoszeniu; czas na zgłaszanie zastrzeżeń; badanie merytoryczne; opinia

Rady czy wniosek spełnia wymogi Rozp. Nr 1151/2012; decyzja ministra;

3) przekazanie wniosku do Komisji Europejskiej – od tego dnia trwa ochrona

tymczasowa nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych w Polsce.

ZGŁOSZENIE

Nazwa i adres grupy składającej wniosek SPECYFIKACJA PRODUKTU [wg art. 4 Rozp. Nr 1151/2012]

• szczegółowo definiuje chroniony produkt (nazwa, skład, właściwości, metoda

otrzymywania, informacje o związku między jakością i cechami produktu a

środowiskiem geograficznym, itd.)

• określa wymogi, jakie muszą być spełnione by móc używać chronionej nazwy

pochodzenia lub chronionego oznaczenia geograficznego

• jest podstawą przyszłych kontroli jakości

Jednolity dokument

• główne elementy specyfikacji

• opis związku między produktem a środowiskiem geograficznym

Etap II – unijny

• 1) czas trwania – nie dłużej niż 12 miesięcy

• 2) Komisja Europejska prowadzi dochodzenie czy wniosek spełnia wymogi Rozp. nr

1151/2012; pozytywna decyzja Komisji;

• 3) publikacja wniosku w dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; czas na zgłaszanie

zastrzeżeń (6 miesięcy);

• 4) Komisja wydaje rozporządzenie i wpisuje nazwę do rejestru chronionych nazw

pochodzenia oraz chronionych oznaczeń geograficznych; od daty wpisu nazwa

pochodzenia lub oznaczenie geograficzne podlega ochronie unijnej; publikacja w

dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

PRAWO Z REJESTRACJI NAZW POCHODZENIA I OZNACZEŃ GEOGRAFICZNYCH.

TREŚĆ I ZAKRES

Strona pozytywna [art. 12 ust. 1 Rozp. 1151/2012]

• Możność używania nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych w obrocie, warunek

- produkty muszą spełniać wymogi specyfikacji.

Strona negatywna [art. 13 ust. 1 Rozp. 1151/2012]

Zarejestrowane nazwy są chronione przed: • Wszelkim bezpośrednim używaniem w obrocie zarejestrowanej nazwy dla produktów

nieobjętych rejestracją (…);

Page 12: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

• Wszelkim nadużywaniem, imitacją lub aluzją, nawet jeśli jest wskazane prawdziwe

pochodzenie produktu lub jeśli chroniona nazwa została przetłumaczona, lub

towarzyszy jej określenie takie, jak „rodzaj”, „typ”, „metoda”, „na sposób”, „imitacja”

lub inne podobne określenie. [Przykład: w Polsce wycofano z obrotu „ser typu Feta”

i zastąpiono go serem „Fetina”, po proteście Grecji na forum UE, w stosunku do

różnych państw. Uznano zasadność protestu Grecji, która twierdziła, że nazwa „Feta”

odnosi się tylko do sera pochodzącego z Grecji].

• Wszelkim innym fałszywym lub wprowadzającym w błąd określeniem miejsca

pochodzenia lub wytwarzania, właściwości lub podstawowych cech produktu (…);

• Wszelkimi innymi praktykami mogącymi wprowadzić odbiorców w błąd co do

prawdziwego pochodzenia produktu.

Zakres prawa z rejestracji • bezterminowe (bez potrzeby okresowego przedłużania)

• skuteczne na terytorium całej Unii Europejskiej

Wygaśnięcie prawa z rejestracji (przyczyny)

• nieużywanie oznaczenia przez okres 5 lat bez ważnego powodu

• zrzeczenie się prawa przez uprawnionego

• oznaczenie przestało spełniać ustawowe warunki niezbędne do uzyskania ochrony.

III. OCHRONA TOPOGRAFII UKŁADÓW SCALONYCH

TOPOGRAFIA UKŁADU SCALONEGO. DEFINICJA

Topografia układu scalonego jest to rozwiązanie polegające na przestrzennym, wyrażonym

w dowolny sposób, rozplanowaniu elementów, z których co najmniej jeden jest elementem

aktywnym, oraz wszystkich lub części połączeń układu scalonego [art. 196 ust. 1 p.w.p]

Przez układ scalony rozumie się jedno- lub wielowarstwowy wytwór przestrzenny,

utworzony z elementów z materiału półprzewodnikowego tworzącego ciągłą warstwę, ich

wzajemnych połączeń przewodzących i obszarów izolujących, nierozdzielnie ze sobą

sprzężonych, w celu spełniania funkcji elektronicznych [art. 196 ust. 2 p.w.p]

„są to miniaturowe układy elektroniczne charakteryzujące się tym, że ich elementy wraz z

połączeniem między nimi wytworzone są w jednym cyklu technologicznym, wewnątrz lub na

powierzchni wspólnego podłoża” (Żakowska-Henzler 2004)

PRZESŁANKI ZDOLNOŚCI REJESTROWEJ TOPOGRAFII UKŁADU SCALONEGO

Prawo z rejestracji topografii może być udzielone (…) na topografię oryginalną [art. 197 ust.

2 p.w.p.]

Topografię uznaje się za oryginalną, jeżeli jest wynikiem pracy intelektualnej twórcy i nie

jest powszechnie znana w chwili jej powstania [art. 198 ust. 1 p.w.p]

Przesłanki:

oryginalność – jako wynik pracy twórczej; oryginalność – jako nowość.

PRAWO Z REJESTRACJI TOPOGRAFII UKŁADU SCALONEGO

TREŚĆ

Page 13: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

Przez uzyskanie prawa z rejestracji nabywa się prawo do wyłącznego korzystania z

topografii w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej

Polskiej [art. 211 p.w.p.]

ZAKRES TERYTORIALNY RP

ZAKRES CZASOWY 10 lat

PROCEDURA UZYSKANIA PRAWA Przed Urzędem Patentowym [art. 202 p.w.p.].

IV. OCHRONA PRAWNA ODMIAN ROŚLIN

ŹRÓDŁA PRAWA

Ustawa z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej ochronie roślin [Dz. U. 2003 nr 137

poz. 1300]

ODMIANA. DEFINICJA

Odmiana oznacza zbiorowość roślin w obrębie botanicznej jednostki systematycznej

najniższego znanego stopnia, która niezależnie od tego, czy w pełni odpowiada warunkom

przyznania wyłącznego prawa: a) jest określana na podstawie przejawianych właściwości

wynikających z określonego genotypu lub kombinacji genotypów; b) jest odróżnialna od

każdej innej zbiorowości roślin na podstawie co najmniej jednej z przejawianych

właściwości; c) pozostaje niezmieniona po rozmnożeniu [art. 21 u.o.p.o.r.]

WYŁĄCZNE PRAWO HODOWCY. PRZESŁANKI PRZYZNANIA PRAWA

Hodowca oznacza osobę, która [art. 2 ust. 1 u.o.p.o.r.]:

Wyhodowała albo odkryła i wyprowadziła odmianę, przy czym nie jest hodowcą

osoba, która wyhodowała lub odkryła odmianę na podstawie umowy o pracę lub innej

umowy, jest lub była pracodawcą lub zleceniodawcą tej osoby lub zawarła umowę, w

ramach której inna strona tej umowy wyhodowała lub odkryła i wyprowadziła

odmianę.

Jest prawnym następcą osób, o których mowa wyżej

Prawo wyłączne jest przyznawane gdy odmiana jest: odrębna

wyrównana

trwała

nowa

jej nazwa odpowiada obowiązującym wymaganiom [art. 21 u.o.p.o.r.]

WYŁĄCZNE PRAWO HODOWCY. TREŚĆ

treść wyłącznego prawa hodowcy obejmuje przede wszystkim wytwarzanie i

rozmnażanie materiału siewnego oraz różne formy jego komercyjnej eksploatacji [art.

21 u.o.p.o.r.]

przyznaje hodowcy tzw. dodatkowe prawa do materiału ze zbioru odmiany chronionej

oraz produktów wytworzonych bezpośrednio z tego materiału, prawo do odmiany

pochodnej w stosunku do odmiany chronionej oraz prawo do odmiany w przypadku

której wytworzenie materiału siewnego wymaga powtarzalnego użycia odmiany

chronionej. [art. 21 u.o.p.o.r.]

Page 14: OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. WYKŁAD 4 … · Procedura regionalna – system wspólnotowego znaku towarowego [Rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009] Zgłoszenie w OHIM w Alicante

obowiązki (!!!) hodowcy, w szczególności obowiązek zachowania odmiany, tj.

zapobieżenia jej wyradzaniu (zaniedbanie skutkuje pozbawieniem hodowcy

wyłącznego prawa) [art. 24 u.o.p.o.r.]

WYŁĄCZNE PRAWO HODOWCY. OGRANICZENIA

ograniczenie czasu trwania prawa maksymalnie 25 lat (lub w wyjątkowych przypadkach 30 lat) [art. 27 u.o.p.o.r.]

wyczerpanie prawa wyłączne prawo hodowcy wyczerpuje się w stosunku do wprowadzonego przez niego

lub za jego zgodą do obrotu materiału siewnego odmiany chronionej [art. 28 u.o.p.o.r.]

dozwolony użytek

prywatny

badawczy

tzw. odstępstwo rolne (bardzo duże znaczenie praktyczne!) [art. 22 i 23 u.o.p.o.r.]

WYŁĄCZNE PRAWO HODOWCY. PROCEDURA UZYSKANIA

złożenie wniosku - do Dyrektora Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin

Uprawnych (COBORU)

przeprowadzenie BADAŃ OWT (polowe badania odrębności, wyrównania i trwałości

odmiany)

decyzja Dyrektora COBORU

wpis do urzędowego rejestru (księga ochrony wyłącznego prawa)

utrzymanie ochrony – uiszczanie opłat.