ocak / january 2019 • volume / : 01kapsamlı eğitim, yönetim, iş idaresi ve pazarlama gibi...

C E N T U R Y 2 1 I S L A N D M A G A Z I N E

OCAK / JANUARY 2019 • VOLUME / SAYI : 01

NORTH CYPRUS KUZEY KIBRIS

CE

NT

UR

Y2

1 IS

LA

ND

MA

GA

ZIN

E O

CAK

/ JANUARY 2019 • VO

LUM

E / SAYI : 01w

ww

.ce

ntu

ry2

1.c

om

.tr/o

fis/

isla

nd

K.K.T.C’de Yabancılar Nasıl Gayrimenkul Mal

Satın Alabilirler?

Yurtdışı Kıbrıslı Türkler

Projesi

Kuzey Kıbrıs’tan Size Özel Gayrimenkul

Projeleri

Kıbrıs’ın Hayalet Şehri Kapalı Maraş

C E N T U R Y 2 1 M A G A Z I N E | O C A K / J A N U A R Y 2 0 1 9 | V O L U M E / S A Y I : 0 1 C E N T U R Y 2 1 M A G A Z I N E | O C A K / J A N U A R Y 2 0 1 9 | V O L U M E / S A Y I : 0 1

2 3

08K.K.T.C’de Yabancılar nasıl gayrimenkul mal satın alabilirler?

30Muhteşem plajlar, lezzetli yemekler ve sadece kimliğinizle ziyaret edebileceğiniz bir cennetten bir Köşe KIBRIS… 12 ayın tamamı neredeyse sıcak ve güneşli ve bir çok tatilcinin uğrak noktası olan Kıbrıs yaşamak için de en ideal yerlerin başında geliyor, Neden mi nedenleri ise saymakla bitmiyor!!!

NEDEN KUZEY KIBRIS !

10Yurtdışı Kıbrıslı Türkler Projesi 32

KKTC’deki tek Cam Sanatçısı

12Lemonadda ile vitamine ulaşın 34

“Eşsiz, alışılmışın dışında ve modern”

14Meriç Süt Ürünleri 36

CENTURY 21 ISLAND Ekibine katılmak için en az 21 neden var

28RÖPORTAJSEVİL BAŞER 38

Fırat İleri ile Hummingbird Ventures ve sıra dışı girişimler üzerine

Olağanüstü portföyler,Özel hizmetler zinciri ve sıradışı sonuçlarCentury 21’in ofislerine, danışmanlarına ya da bölgenizde size uygunportföylere ulaşmak için www.century21.com.tr/ofis/island’i ziyaret edin.

İçindekiler

C E N T U R Y 2 1 M A G A Z I N E | O C A K / J A N U A R Y 2 0 1 9 | V O L U M E / S A Y I : 0 1

4

Biz kimizCentury 21, 2014 yılında bağımsız araştırma şirketi tarafından yapılan çalışmaya göre yeniden Dünya da en çok bilinen Emlak Bayilik Sistemi Markası seçilmiştir. Bu pozisyonunu 1999 yılından beri korumaktadır.Kapsamlı eğitim, yönetim, iş idaresi ve pazarlama gibi konulardaki destekleriyle dünyada 78 ülkede, 6.900’ü aşkın bağımsız ofis ve 101.000 den fazla danışman kapasitesine sahiptir.E-pazarlama alanında lider olarak bilinmekte olup pek çok ödüle layık görülmüştür.Kuzey Kıbrıs Turk Cumhriyet’inde Century21 franchising olarak ilk olarak Girne merkezinde hizmet vermekteyiz.

VizyonumuzVizyonumuz yönetim anlayışını ve kalite standartlarını sürekli geliştirerek Kuzey Kıbrıs’ta gayrimenkül sektöründeki konumunu devam ettirmek ve daha ileriye taşımak.Planlı nitelilkli ve çevreye duyarlı anlayışını Uluslararası kiriterlerde daha yukarıya taşıyarak dünyadaki sayılı Century21 ofisleri arasına girmek.

MisyonumuzKuzey Kıbırs gayrimenkul sektörüne yon veren oncu kuruluşlardan bırısı olarak ,sektordekı gelısmelerı ve yenilikleri yakından takıp etmek , toplumsal degerlerı ve yatırımcı memnunıyetını önemseyerek, danışmanlık yaptığımız kışı ve kurumların doğru yatırımlar yapmasını sağlamak.Danışmanlarımızın ve yatırımcılarımızın maddi ve manevi memnunıyetini önemsemek.

77 Countries 7,000 Offices 104,000 Agents


6 7

Stark Construction’ın Genel Koordinatörü ve İnşaat Mühendisi Kağan Semavi emlak danışmanlığıyla da kendini ispatlamış başarılı bir iş adamı. Şu an da ise arkasına global emlak devi Century 21’i de alarak Kuzey Kıbrıs’ın master franchise’ı oldu.

Century 21 Island ile hedefleriniz nelerdir?

Çok iddialı bir ekibimiz var. Bu ekibimizle adaya yatırım yapmak isteyen yerli ve yabancı tüm müşterilerimize, en dürüst, en kaliteli ve en profesyonel danışmanlık hizmetini sunacağız.

Hangi bölgelerde hizmet vereceksiniz?

Özellikle Girne ve Lefkoşa başta olmak üzere çok başarılı projeler gerçekleştirdik. Bizim için önemli olan müşterilerimizin talebidir. Müşterimizin isteğine bağlı olarak tüm adada hakimiyetimiz bulunmakta.

Sizce nitelikli ve iyi bir emlak danışmanın özellikleri neler olmalıdır?

Bizim nitelikli kriterimiz biraz daha yüksek. Nitelikli bir danışman, piyasada kalıcı yer edinebilmeli ve sürdürülebilir gelirlerle iş yapabilmeli. Alanında uzman, bölgesine hakim, düzenli çalışan, portföyünde yer alan her mülkün tüm detay özelliklerini bilen, karşılaşacağı sorulara hiç düşünmeden cevap veren, motivasyonu ve enerjisi yüksek, paylaşımcı ve girişimci, müşterisinin taleplerini iyi analiz edebilen ve anlayan bir emlak danışmanı ancak bizim kriterlerimize uyacaktır.

Kıbrıs emlak sektörü global piyasada nasıl anılıyor?

Kıbrıs’ta emlak sistemi, Türkiye’den daha farklı bir yapıya

sahip. Kıbrıs’ta amortisman süreleri 10 -14 yıl iken,

Türkiye’de bu süre 20 yılın üstündedir. Bu da adaya yatırım

yapmak isteyenler için büyük bir fırsat. Ada’ya henüz yatırım

yapmamış ülke ve uyrukların da önümüzdeki dönemlerde

yatırım yapacağına eminiz.

İkinci el emlak pazarı ile ilgili düşünceleriniz nelerdir?

İkinci el emlak pazarı daha yeni yeni oluşmasına rağmen,

gün geçtikçe daha da gelişecek ve iyi bir piyasa haline

dönüşecektir. Hem dünyanın her yerinden gelen yatırımcıların,

hem de Türkiyeli yatırımcıların ikinci el pazarına talebi gittikçe

artacaktır.

Girne Merkez’de yer alan çok şık bir ofise sahipsiniz. Bu

modern ofiste dekorasyon konusunda kiminle çalıştınız?

Yapım inşaat mühendisleri, iç mimarları ve İngiltere’den gelen

Lancaster Group iç mimarları ile ofisimiz tasarlandı. Century

21 Island ofisi, adına yakışır bir ofise sahip oldu. Ofiste,

çalışma odalarımız haricinde, toplantı ve dinlenme odaları da

var. Dinlenme odalarında keyifli zaman geçirebilmemiz için

Netflix de kurduk. Motivasyon bizim için çok önemlidir.

K A Ğ A N S E M A V İC E N T U R Y 2 1 I S L A N D D İ R E K T Ö R Ü

Emlak piyasasında iddialı bir isim



8 9

K . K . T. C ’ D E YA B A N C I L A R N A S I L G A Y R I M E N K U L M A L S A T I N A L A B İ L İ R L E R ?

K K T C ’ D E 3 Ç E Ş İ T E M L A K T Ü R Ü V A R D I R

K K T C A L A N Ö L Ç Ü B İ R İ M L E R İ

> Yabancı kişiler 1 arsa ve/veya 1 dönüm ve / veya 1 ev’den fazla Taşınmaz Mal satın alamaz.

> Birden fazla Taşınmaz Mal ve / veya ev ve /veya 1 dönümden daha büyük mal almak istenilirse yedi emin (trustees) kullanmak veya K.K.T.C’de şirket kurmak gerekir.

> Söz konusu Taşınmaz Mal üzerinde bulunan inşaat ve/veya ev için inşaat izin ruhsatı alınması gerekir.

> Satın alıncak Taşınmaz Mal üzerinde herhangi bir ipotek ve/veya engel olmamalı.

> Satıcı gerçek malsahibi olmalı.

> Satış Sözleşmesi imzalandıktan 21 gün içerisinde tapu dairesinde kaydedilmeli.

> Taşınmaz Malın Yabancı adına kaydı için K.K.T.C’ de Bakanlar Kuruluna başvurarak Bakanlar Kurulu tarafından satın alma izni alınması gerekir.

Şöyle ki;TÜRK KOÇANI : 1974 yılı öncesinde Kıbrıslı Türklerin veya yabancı uyruklu şahısların sahip olduğu konut, arazi ve işyerleri için verilen koçan türüdür. Türk Koçanı en güvenli koçan olarak kabul edilir.EŞDEĞER KOÇAN : 1974 yılında Güney Kıbrıs‘taki gayrimenkullerini bırakarak Kuzey Kıbrıs‘a göç etmek zorunda kalan Kıbrıslı Türklere, KKTC devleti tarafından Rum tarafında bırakmış oldukları gayrimenkuller karşılığında, orada sahip oldukları mülkün eş değerinde olan gayrimenkuller verilmiştir. Eşdeğer gayrimenkullerini alan Kıbrıslı Türkler, Rum kesiminde kalan arazilerinden feragat ettiklerine daire belgeler imzalayarak “Eşdeğer” gayrimenkullerinin koçanlarını KKTC devletinden almışlardır. Eşdeğer Koçanlı gayrimenkuller güvenli olarak değerlendirilir ve her türlü alım / satımı yapılabilmektedir.TAHSİS KOÇAN : KKTC devleti tarafından savaşta gösterilen başarıya ödül olarak KKTC vatandaşlarına veya 1974 sonrasında Türkiye’den gelen kişilere ülkeye yerleşip hayatlarını sürdürebilmeleri için verilmiş gayrimenkullerin koçanlarıdır. Bu koçanlar, KKTC devleti garantisi altındadır ve sahipleri gayrimenkuller üzeninde tüm mülkiyet hakkına sahiptirler.

K . K . T. C ’ D E G A Y R I M E N K U L M A L S A T I N A L I N I R K E N Ö D E N M E S İ G E R E K E N V E R G İ L E R ?

➤ Satış Sözleşmesi yapılmışsa Satış

Sözleşmesi üzerinden %0.5 Pul Harcı

(Alıcı tarafından ödenir )

➤ Taşınmaz Mal Devir harcı %6

( Ancak her bir Alıcı bir defaya

mahsus olma üzere % 6 yerine %3

ödeyebilir)

➤ %5 KDV (Alıcı tarafından

ödenir;Satıcının profesyonellik

statüsüne bağlı olarak değişebilir.

Satıcı profesyonel değilse Alıcı

% 5 KDV ödemez)

➤ Stopaj (Satıcı tarafından ödenir)

➤ Hibe yoluyla devirlerde farklı

vergiler uygulanır;

Anne ve babadan evlada hibe % 0.2,

Eşden eşe hibe %0.4,

Dededen toruna hibe % 0.4 + maliyeye

stopaj ödenir.

KKTC’de arsa/arazi alım satımlarında sıklıkla dönüm, evlek ve ayak kare (ft2) ölçü birimleri ile karşılaşılır.

KISA KISA1 Dönüm = 4 Evlek = 14.400 ay2 = 1.338 m2

1 Evlek = 3600 ay2 = 334,5 m2

1 m2 = 10,76 ay2


1 0 1 1

Yurtdışı KıbrıslıTürkler Projesi

Yurtdışında Yaşayan Kıbrıslı Türkler’’ Projesi nedir?

Bu proje, yurtdışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin sayısının ne kadar olduğunu tespit etme projesi değildir. Yani bu proje bir nüfus çalışması değildir. Ayrıca, yurtdışında yaşayan bütün vatandaşlarımızı, Kıbrıs’a döndürme projesi de değildir. Hükümetimizin böyle bir gailesi yoktur ama dönme niyeti olan veya dönmeye karar veren vatandaşlarımızın bu dönüşünü kolaylaştırmaya dönük adımlar içermektedir.

Projenin amacı;

Kuzey Kıbrıs’ta yaşayan Kıbrıslı Türkler ve yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız arasında var olan bağları güçlendirmek, Yurtdışı ve Kuzey Kıbrıs arasındaki gidiş-gelişleri amacı ne olursa olsun arttırmak,Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yapılacak olan yatırımları arttırmak,Ülkeye dönüş yapmak isteyen vatandaşlarımızın dönüşünü kolaylaştırmak,Kimliğimizin yeni nesillere aktarılması ile yurt dışındaki

CE

NT

UR

Y2

1

MA

GA

Zİ

NE

D I Ş İ Ş L E R İ B A K A N I K U D R E T Ö Z E R S A Y “ Y U R T D I Ş I K I B R I S L I T Ü R K L E R P R O J E S İ ” Ç E R Ç E V E S İ N D E A T I L M A S I

D Ü Ş Ü N Ü L E N A D I M L A R I A Ç I K L A D I

BA

KA

N

ÖZ

ER

SA

Y A

NL

AT

TI


1 0

gençlerimizde kimliklerine olan aidiyet duygusunu güçlendirmektir.

Proje kapsamında sizlerden gelen taleplerle oluşturulan yol haritamızda yer alan düşünce ve adımlar 13 madde şeklinde aşağıdaki gibidir:Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde alınan-satılan taşınmaz mallarda ‘‘tapu devir harcı’’ vardır ve bir defaya mahsus olmak üzere bu tapu devir harcında bir muafiyet sağlanır ve herkes bir defaya mahsus olmak üzere bunu kullanabilir. Hükümet olarak yurtdışında yaşayan gençlerimize özellikle bir ikinci ev (secondary home) olarak veya Kıbrıs’a yerleşmeyi düşünüyorsa, alacağı taşınmaz mallara ilave bir tapu devir harcı muafiyeti getirilmesi düşünülmektedir. Ülkeye kesin geri dönüş yapmaya karar veren ailelere ve vatandaşlarımıza satın almayı düşündükleri bir ev veya arazi fark etmeksizin, tapu devir harcı muafiyeti getirilmesi düşünülmektedir. Gençlerin ülkeyi terk etmelerini önlemek için arazi dağıtımı şeklinde değil ama sosyal konut projesi yaparak kendi bölgelerine yerleşmelerini kolaylaştırılması düşünülmektedir. Sosyal konut projesi kapmasına yurtdışında yaşayan gençleri de dâhil ederek, bazı bölgelerde doğrudan sosyal konut yapıp kişilere uzun vadeli ödeme kolaylıkları sağlanması ya da bazı bölgelerde kişiler bu kapsamda bir sosyal konut olarak yapacaksa, devletin uygun şekilde faizsiz kredi sağlaması tasarlanacaktır. Çalışmayı İçişleri Bakanlığımız yürütecektir. KKTC’ye geri dönüş yapacak kişilere gerek şahsi araçları gerekse mobilya bağlamında gümrük, fon vb. muafiyetlerle ilgili olarak bir takım kolaylıklar getirilmesi düşülmektedir. Geçmişte meydana gelen istismarların önüne geçmek için, bir takım tedbirler alarak ülkeye geri dönüş yapacak olan kişilerin, hem şahsi araç

hem de mobilya bağlamında gümrük, fon vb. konularda muafiyetten yararlanmalarının tekrar tasarlanması düşünülmektedir. Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın yatırım teşviklerinden yararlandırılması düşünülmektedir. Yerel mevzuatta yüzde yüz yatırım indirimi ve yüzde iki yüz yatırım indirimi şeklinde bir takım teşvikler yer almaktadır. Yürürlükte olan mevzuat uyarınca, yüzde iki yüz yatırım indirimi özellikle kalkınmada öncelikli bölge olarak tanımlanan Lefke, Güzelyurt ve İskele gibi bölgelerde yapılacak yatırımları kapsamakta olup, yatırım teşvikleri bağlamındaki bu uygulamaya yurtdışında yaşayan Kıbrıslı Türkleri kapsayacak bir şekilde düzenleme getirilmesi düşünülmektedir. KKTC’ye yatırım yapılması durumunda yurtdışından getirilecek makine ve teçhizat konusunda gümrük ve fonlarda muafiyet verilmesi düşünülmektedir. İthal veya yerli makine ve teçhizat alındığında yüzde sıfıra varan KDV uygulaması yani KDV’nin kaldırılacağı bir yaklaşım ortaya konulması tasarlanmaktadır. İlaveten, uzun süreli devlet arazisi kiralamalarına yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin de dâhil edilerek öncelik verilmesi düşünülmektedir. Ayrıca, bu gibi yapılacak yatırımlarda katkı paylarına ilişkin olarak da muafiyet getirilmesi, eğer yatırımlarda ipotek gösterilerek kredi kullanılacaksa devletin aldığı pul ve kayıt harcında da indirim yapılması düşünülmektedir. Son olarak, yatırımlar kapsamında yeni kurulacak olan tesis ve yapılacak olan yatırımların ekonomik faaliyete başlamasından sonra belli bir süre kurumlar vergisinden yüzde yirmi veya yüzde otuz oranında muafiyet sağlanması düşünülmektedir. Hükümet olarak, KKTC’ye hiç gitmemiş olan gençlerimizin memleketine gelebilmelerini teşvik etmek bağlamında her yıl bir defaya mahsus olmak üzere belirli sayıdaki gençlerin uçak biletinin karşılanması şeklinde bir yaklaşımı ortaya koymayı düşünüyoruz. İngiltere’deki gençlerimizle KKTC’deki gençlerimizin kaynaşabilmesi ve bir arada daha fazla vakit geçirebilmesi her yıl KKTC’de düzenlenen gençlik kamplarına yurtdışından Kıbrıslı Türk bir grup gencin de katılmasını sağlayacak ve masraflarını karşılayacak bir teşvik programı geliştireceğiz. Yurtdışında yaşayan istekli ve belli bir başarı sağlamış olan gençlerimizin hem kendi memleketinden kopmamaları hem de KKTC’ye daha bir aşina olmalarını sağlamak için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki üniversitelerde eğitim görmelerine imkân verecek özel bir burs programı geliştireceğiz.


1 2 1 3

F İ R M A Y E T K İ L İ S İ

F O T O Ğ R A F Y E R İ ile

vitamine ulaşınT Ü R K I Y E ’ D E S E Ç K I N I Ş L E T M E L E R I T E R C I H E T T I

Türkiye pazarına da girmeyi başardıklarını kaydeden Ahmet Tokatlıoğlu, Engin Akkaya’nın Türkiye’de “Limonada” adıyla

kendi ürünlerinin dispritörlüğünü üstlendiğini kaydetti. Tokatlıoğlu, Kıbrıslıların bu ferahlatıcı içeceği “Lemonadda” olarak bildiğini bu nedenle KKTC’de ‘Lemonadda’ markasının kolayca tanındığını anımsatarak, Türkiye’de ise, pazarın kolayca alışabileceği “Limonada” markası ile piyasaya girdiklerini ifade etti. Bu

girişimle Türkiye’de doğal limonata pazarını oluşturduklarını söyleyen Ahmet Tokatlıoğlu, “Türkiye’de sitrik asitle yapay olarak üretilen limonatanın aksine yerli limon ve yerli mandalina ile üretim yapıyoruz” dedi. Genç girişimci, ayrıca, Türkiye’deki birçok otel, restoran ve kafelerde “Limonada” markasının kullanıldığını kaydederek, Hilton Hotel zincirleri, Concorde grubu, Green Salads ve Cook Shop gibi önemli markalarla çalıştıklarını vurguladı.

Anne ve ninelerimizin limon ve mandalinadan elde ettiği bu doğal içeceği market raflarında da bulmak mümkün. Kıbrıs’ın kuzeyindeki birçok marketten sonra İngiltere’deki seçkin marketler ve Türkiye’deki restoran ve hotel zincirlerinde “Lemonadda” markasıyla bu vitamin deposuna ulaşmak kolaylaştı. Lemonadda markasını Kıbrıs Türk halkıyla buluşturan genç girişimci Ahmet Tokatlıoğlu, markasının doğuşunu ve hedeflerini anlattı. Delmona Global Ltd. Direktörü Ahmet Tokatlıoğlu, iş dünyasına girer girmez başarılı işlere imza atmasının yanı sıra sosyal hayatında da oldukça aktif.

YURT DIŞINDA ÇİFT DİPLOMA ALIP KIBRIS’TA İŞ KURDU

Küresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler alanında eğitim alan Tokatlıoğlu, ODTÜ ve New York Eyalet Üniversitesi’nden çift diploma sahibi. Ahmet Tokatlıoğlu, New York’taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi’nde çalışma imkanı bulmuş. İş imkanları olmasına rağmen Kıbrıs sevgisini yüreğinde taşıyan genç girişimci, hedeflerini hayata geçirmek için adaya dönmüş. Anne ve babasının evde yapıp sattığı limonatayı şirketleştirme kararı alan Ahmet Tokatlıoğlu, tesis açmaya karar verip bu yolculuğa çıkmış. AB Hibe Programı aracılığıyla Lemonadda’nın marka haline gelmesinin ilk adımını atmış olan genç girişimci, 2011 yılında Çatalköy’de AB standartlarında bir tesis kurdu. Burası, kalite standardını gösteren ISO 9001 ve ISO 22000 belgelerine de sahip. Limon ve mandalina ile limon karışımı olarak iki farklı çeşitte üretilen şurup, cam şişede satışa sunuluyor. Lemonadda markasının ayrıca içime hazır şekilde ürünleri de üretiliyor.

İNGİLTERE’YE LİMONATA İHRAÇ EDİYOR

2010 yılından itibaren ilk 3 yıl iç piyasada markalaşmayı hedeflediklerini belirten genç girişimci, “‘Kıbrıs hellimi’ gibi doğal yapım limonatayı dünyaya duyurmayı hedefledik. Limonata Kıbrıs’ta biliniyordu ancak ticarileştirilmemişti. Biz bunu hedef aldık ve onun üzerine çalışmalar yaptık. Birebir olarak insanlara dokunmayı hedefledik. Bu kapsamda özellikle sosyal medya, market içi tanıtımlar ve yaratıcı reklamlarla iç piyasada adımızı duyurduk” dedi. Ahmet Tokatlıoğlu, iç piyasanın ardından ihracat yapmak için girişimlere başladıklarını söyleyerek, 2016 yılında İngiltere’ye ihraç yapmaya başladıklarını vurgu yaptı.

LEMONADDA, İNGİLTERE’DEKİ TÜRK MARKETLERİNDE

Ahmet Tokatlıoğlu, Lemonadda markasının İngiltere piyasasındaki yerini alması için Ozan Yenilmez ile ortaklık kurduklarını da ifade etti. Lemonadda markasının başkent

Londra’da bulunan Türk marketlerindeki raflarda yerini aldığını ifade eden Tokatlıoğlu, bu marketlerden bazılarının Turkish Food Centre ve Yaşar Halim olduğunu belirtti. İhracat sürecinin zahmetli oluşundan da bahseden Tokatlıoğlu, İngiltere’nin Kuzey Kıbrıs’ta hazırlanan sağlık sertifikasını tanımaması nedeniyle gümrük girişinde ürünlerden numune alınarak bir kez daha test yapıldığını ve bu şekilde ülkede kabul edildiğini söyledi. Tokatlıoğlu, devlet desteğinin önemine de işaret ederek, İngiltere’ye girişte ihracatçıdan alınan gümrük vergisine karşılık KKTC devleti tarafından teşvik verilmesi ve navlun bedeli ödenmesinin o ürünün piyasada rekabet edebilirliği açısından oldukça önemli olduğuna dikkat çekti.

K I B R I S ’ I N G E L E N E S E L İ Ç E C E Ğ İ O L A N L İ M O N A TA , S A D E C E S I C A K YA Z G Ü N L E R İ N İ N D E Ğ İ L , D Ö R T M E V S İ M R A Ğ B E T G Ö R E N B İ R İ Ç E C E K .


1 2

YERL

İ ÜRE

TİM

Ahmet Tokatlıoğlu, girdi maliyetlerinin giderek arttığını ve bunları göz önünde bulundurarak ürünlerin satış fiyatını olması gerekenin üzerinde tutmak zorunda olduklarını kaydederek, bu kapsamda çıkış

yolunu ihracat yapmakta bulduklarını döviz girdileriyle oluşan farkı kapatmaya çalıştıklarını ifade etti. Ahmet Tokatlıoğlu, sözlerinin sonunda, hedeflerinin, faaliyet gösterdikleri ülkelerde ürünlerin örnek

gösterilen bir marka haline gelmesi olduğunu vurguladı.


1 4 1 5


F O T O Ğ R A F Y E R İ

MeriçSüt Ürünleri

HELLİM

1998 yılında, 200m² kapalı alanı, 8 personeli ve 2.000 litrelik günlük

süt işleme kapasitesi ile üretime başlayan Meriç İşletmeleri, kısa sürede tesislerini genişleterek kapalı alanını 3.000 m² ye, personel sayısını 75’e ve günlük süt işleme kapasitesini de tek vardiyada 100.000 litreye çıkarmıştır. Her gün gelişmeye devam eden Meriç İşletmeleri yoğun olarak Yöresel KIBRIS HELLIMI, Taze KASAR PEYNIRI ve Pizzanın vazgeçilmezi olan MOZZARELLA’yı MERİÇ kalite ve tadını tüm MERİÇ severlere sunmaya başlamıştır. Toplam üretiminin % 80’ni Metro Gross Market gibi dünyaca ünlü zincir marketlerin Türkiye’deki uzantılarına başarıyla pazarlayan ve bunun yanında bir dünya devi olan ÜLKER ‘e kendi markalarıyla İÇİM HELLİM, EKİCİ HELLİM, YÖRÜKOĞLU HELLİM, YÖRSAN’a uzun yıllar üretimini yapmıştır. Türkiye dışındaki diğer körfez ülkelerinde – Kuveyt, Dubai, Suudi Arabistan, Katar, Ürdün- gibi ülkelerde konusunda uzman olan müşterilerinin de kendi marka çalışmalarıyla yeni markalar yaratmış ve var olan markalarda MERİÇ’in kalite tadını sunmuştur. Kıbrıs Türk Sanayi Odasının en çok ihracat yapan işletmesi olup, kalan üretimini ise Kuzey Kıbrıs’ta yine aynı beğeniyle tüketilmesi için sunmakatdır. Ayni zamanda KKTC’den Japonya’ya hellim ihracati yapan ilk ve tek firma olmanın gururunu yaşamaktadır. Sağlıklı ve hijyenik üretim gereği ISO 22000:2005, BRC ve Helal belgelerini başarıyla alıp uygulamaya devam ettirmektedir. Sağlıklı koşullarda ürettiği kaliteli ürünlerinin yanı sıra, Meriç sosyal sorumluluk bilinciyle de geleceğimiz olan çocuklar için düzenlenen çeşitli etkinliklerde sponsor olarak yer almaktadır.


1 4

YERL

İ ÜRE

TİM

Hellim, Kıbrıs’a özgü bir lezzet olup koyu beyaz renkte sık dokuya sahip bir peynir türüdür. Yağsız tavada ya da ızgarada kızartılarak da tüketilmektedir. Hafif uzayan ve orta sertliğe sahip olan hellim, imal edildikten sonra bol tuzlu su ile salamura edilmektedir. Bu nedenle tuzlu bir peynir olma özelliği taşımaktadır. Kıbrıs’ta uzun yıllardır üretimi yapılan hellim, Türkiye’de son yaygın olarak tüketilmeye başlamıştır.

Hellim nerelerde kullanılır?Kıbrıs mutfağında kahvaltıdan ana yemeklere kadar geniş bir kullanım alanı vardır. Parçalara ayrılarak ızgara ya da tavada kızartılabileceği gibi, rende yapılarak köftelere de konulabilmektedir.Yine Kıbrıs’a özgü bir yemek olarak kesilmiş Kıbrıs lavaşının arasına konulan hellim peyniri, fırında pişirildikten sonra börek olarak servis edilebilmektedir. Hellim Türk mutfağında genellikle kızartılarak kahvaltılarda tüketilmektedir. Bunun yanında kızartılmış hellim makarnalarda, çorbalarda ve salatalarda da kullanılmaktadır.

1 6



1 8 1 9


2 0 2 1

Begonvillas


2 2 2 3


2 4 2 5


2 8 2 92 9

RÖPORTAJ

Okuyucularımızın sizi daha yakından tanıyabilmesi için bize kendinizden bahsedermisiniz?Ben Sevil Başer 26/11/1980 doğumluyum. Eğitimimi Haydarpaşa Ticaret Lisesinde Muhasebe üzerenine tamamladıktan sonra Uzun yıllar (10 sene kadar :) ) matbaa malzemeleri üzerine çalışıp 4 sene turizm sektöründe devam ettim. Bilgisayar programlarına olan merakımdan çeşitli eğitim ve kurslara katılarak 6 program sertifikası aldım. 2014 yılında Basher Reklam ve Organizasyon adında kendi reklam ajansımı kurdum. 2018 yılında Century 21 İsland Broker’ı Kağan Semavi ile tanışıp beni ikna etmesi ve bana güvenmesi ile gerekli eğitimleri alıp Gayrimenkul Danışmanı oldum.

Emlak danışmanlığı görevini bize açabilirmisiniz. Bildiğimiz emlakçı ile arasında fark varmıdır?Gayrimenkul ve inşaat sektörünün gelişmesine paralel olarak son yılların gözde iş kollarından biri olan emlak danışmanlığı; konut, arsa, villa gibi mülklerin alım, satım ve kiralama işlemlerini sorunsuz ve kurallara uygun bir şekilde gerçekleştirmesi ile bilinir. Bu iş kolunda çalışanların, potansiyel müşterilere hizmet verirken kendi portföyünü oluşturarak yeni müşterileri firma veri tabanına kazandırması da görevleri arasında yer alır. Emlak danışmanlığı yapan kişiler, müşterilerin ihtiyaçlarını belirleyerek, sahip oldukları ekonomik duruma göre mülk sahibi olmalarını veya kiralamalarını sağlarken, gayrimenkulünü satmak isteyenler ile de devamlı irtibat halindedir. Müşteri memnuniyetinin en üst düzeyde olması gereken hizmet sektörlerinden biri olduğu için iyi giyimli ve güler yüzlü olması gereken çalışanlar, müşteri ilişkileri yönetimi ve sektör hakkında da

bilgi sahibi olmalıdırlar. Vee tabiki bunlara ek olarak; Hukuki, teknik ve fiziki verilerin bilimsel, doğru ve hızlı bir şekilde araştırılması, sonuca göre yatırım kararına yön verilmesi, yapılan yatırımın güvenilirliğinin ve zaman içerisindeki getirisinin tesbit edilmesi sorumuzun bir diğer cevabıda emlakçı ve emlak danışmanlığı arasındaki farkı bir örnek ile karşılaştıracak olursak;

Emlakçı sinemada yer gösteren çocuk,Emlak Danışmanı ise sinemayı, filmi, salonu, seansı, koltuğu ve hatta izleyiciyi seçen kişidir.

Gayrimenkul yatırımcıları bir emlak danışmanında hangi özelliklere dikkat etmeli?Gayrimenkule para yatırmak ciddi bir iştir. Parayı taşa toprağa yatırırsınız ve banka mevduat hesapları veya borsa hisseleri kadar çabuk likidite edemezsiniz. Yaptığınız gayrimenkul yatırımlarının sizi tesadüfen beklentilerinize götürmesini hayal etmek, büyük bir yanlıştır. Bilmeniz gereken en önemli şey de şudur: “Gayrimenkul yatırımılarında tesadüflere yer yoktur. Bu noktada işinde uzman gayrimenkul danışmanından yardım alınmalıdır, gayrimenkul danışmanında aranılan özellikler arasında ;Hangi eğitimleri aldığı, yatırım yapmayı planladığınız bölgeye hakimiyeti, rapor analizlerini sizlerle paylaşak en önemlisi size güven verecek kişiler olmasıdır.

Emlak danışmanının sorumlulukları nerede başlar ve biter?Gayrimenkul Danışmanlarımız sürecin en önemli parçasıdır.Potansiyel müşterilerin bulunması her Gayrimenkul Danışmanı kendi işini yaptığı için kendisine ait bir müşteri

veri tabanı oluşturur ve gayrimenkul satmak ya da almak isteyen insanlar dışında yeni müşteriler de kazanmak için kendi adına pazarlama faaliyetleri yapar.

Gayrimenkulleri portföyüne almak – potansiyel satıcılara ulaşmak ve müşterilerine karşı sorumluluklarını yerine getirmek için pazarlama faaliyetleri yaparken, belirgin bir bölge seçer ve burada daha fazla portföy almak için o bölgenin sakinleri ile sürekli temasta kalır.Gayrimenkulün pazarlanması – portföyündeki her bir gayrimenkul için ayrı ayrı pazarlama faaliyetleri yapar. Century21, 101 Evler ve Hürriyet Emlak sisteminin kendisine sunduğu araçları kullanarak gayrimenkulü pazardaki daha fazla sayıda potansiyel alıcıya ulaştırır.Müşteri yönetimi - uzmanlık alanında edindiği bilgiler ile sürekli alıcı ve satıcılar ile bağlantıdadır. Bu pazarda, müşterilerden en fazla gelen şikayetlerden biri Gayrimenkul Danışmanından haber alamamaktır. Century21 island Gayrimenkul Danışmanları ise bütün müşteri ile düzenli bağlantı halindedir.

Müşterilerimizin ihtiyaçlarını anlamak ve finansal olanaklar bulmalarına destek vermek Satıcılara daha iyi hizmet sağlamak için çok yoğun değil çok akıllıca çalışır. Gayrimenkulü göstermeden önce alıcının ihtiyaçlarını anlar ve onlara t a m a m e n arzuladıkları

özelliklerdeki mülklerin sunumlarını yapar.Satış kapama işin en can alıcı finalidir.

Yatırımcı ve emlak danışmanının birlikte çalışır iken daha verimli bir sonuç elde edebilmeleri için ev ödevleri nelerdir?Yatırımcı kısa vade de kara dönüşecek gayrimenkul sahibi olmak ister, bu konuda uzman, gerekli eğitimlerini almış gayrimenkul danışmanları ile çalışmak her iki tarafa olumlu anlamda fayda sağlayacaktır. Gayri menkul danışmanın yatırımcıya gerekli raporlamaları yapması; Hukuki, teknik ve fiziki verilerin bilimsel, doğru ve hızlı bir şekilde araştırılması, sonuca göre yatırım kararına yön verilmesi, yapılan yatırımın güvenilirliğinin ve zaman içerisindeki getirisinin tespit edilmesi gibi sorumluluklarını hızlı bir şekilde yerine getirmelidir.

SEVİL BAŞER

“Emlakçı sinemada yer gösteren çocuk,Emlak Danışmanı ise sinemayı, filmi,

salonu, seansı, koltuğu ve hatta izleyiciyi seçen kişidir.”

SEVİL BAŞERGayrimenkul Danışmanı



3 0 3 1

5. TÜRKİYE’YE ÇOK YAKINKıbrıs, Türkiye’nin büyük şehirleri, İstanbul ve Ankara’ya sadece 2 saatlik uzaklıktadır. Sevdiklerinize iki saatlik uzaklıkta olmak huzuru içinizi ferahlatır. Pasaportların kaldırılması ise iki ülke için en büyük avantajdır.

6. EN GÜZEL SAHİLLER Ada sahilleri de ün salmıştır. Sahilleri, Avrupa Birliği ülkeleri tarafından en iyi su kalitesine sahil ünvanını taşımaktadır.

7. YENİ BİR DİL ÖĞRENME DERDİ YOKYeni bir ülkeye yerleşmek istediğimiz de en çok da dil konusu bizi tedirgin eder. Oysa ki adadaki yerli Türklerin konuştuğu dil, Türkçenin bir şivesi gibidir. Bu yüzden Kıbrıs Türkçesi de denir.

8. PARA BİRİMİ KARMAŞASI YOKAdanın para birimi Türk lirasıdır. Adada geçerli olan Türk Lirası sayesinde Kur farkı ve döviz karmaşası gibi sorunlar yaşanmaz.

9. DURMAK BİLMEZ EĞLENCE HAYATI Kıbrıs, gece kulüpleri, casinoları ve otellerin bir birinden muhteşem programları ile dolu dolu bir gece hayatını sizlerle buluşturmaktadır. Bir çok ülkeye fark atan bu eğlence hayatını kim yaşamak istemez ki…

10. HAYALLERİNİZ ÖTESİNDE EVE SAHİP OLUN !Ada yeni keşfedilmeye başlandığı için ve yatırımların gün geçtikçe artmaya başladığı için diğer ülkelere oranlara gayrimenkul sektöründe fiyatlar oldukça makuldür. Hayalinizdeki eve Kuzey Kıbrıs’ta sahip olmanız hatta hayalinizdekinden daha güzel bir eve sahip olmak istemez misiniz?

3. EŞSİZ MUTFAK KÜLTÜRÜAdanın geniş ve kendine has mutfağı inanılmazdır. En meşhuru ise adaya has hellim peyniridir. Şeftali kebabı ve Kıbrıs köftesi de muhteşem ada mutfaklarının vazgeçilmezidir.

4. SORUNSUZ TRAFİKKıbrıs, Türkiye’nin büyük şehirleri, İstanbul ve Ankara’ya sadece 2 saatlik uzaklıktadır. Ülke nüfusunun az olması şehirlerdeki trafik yoğunluğunu en aza indirmiştir. Kıbrıs’ta trafik yok desek yanlış olmaz.

NEDEN KUZEY KIBRIS !Muhteşem plajlar, lezzetli yemekler ve sadece kimliğinizle ziyaret

edebileceğiniz bir cennetten bir Köşe KIBRIS… 12 ayın tamamı neredeyse sıcak ve güneşli ve bir çok tatilcinin uğrak noktası olan Kıbrıs yaşamak için de en ideal yerlerin başında geliyor, Neden mi nedenleri ise saymakla bitmiyor!!!

İşte size en geçerli 10 neden

1.HAVA KOŞULLARI VE İKLİMKıbrıs, Her daim sıcak ve güneşli. Yapılan Araştırma sonuçlarına göre dünyanın en iyi havasına sahip 2. Ülke olarak dikkat çekmekte.

2.GÜVENLİ ÜLKE Adanın havasından mıdır bilinmez ama, güvenlik açısından ada da hiçbir sorun olmaz. Bunu araştırmalarda kanıtlıyor. 5 milyondan az nüfusa sahip ülkeler arasında demografik yapı ve araştırma kurumlarının verilerine göre en güvenli ülke iken dünya sırlamasında 5. Sıradadır.



3 2 3 3


F O T O Ğ R A F Y E R İ

KKTC’deki tekCam Sanatçısı

G U I N N E S S K A B U L E T M E D İ

Dünyanın en küçük cam filini yaptığınızı söylüyorsunuz… 15 senedir yapmış olduğum bir ürün bu. Kıbrıs’a gelmeden, Çeşme’de başladı bu olay. Bunun müracaatını Guınness Rekorlar Kitabı’na yapmak istedim ama KKTC’nin tanınmamasından dolayı rekorlar kitabına giremeyeceğimi öğrendim. Ama gerek Türkiye’deki gerek buradaki televizyon programlarında bu küçük fil yayınlandı. Bütün cam sanatçılarına, yapmış olduğum bu ürün konusunda hodri meydan da dedim. Fakat bu güne kadar karşıma bir cam ustası çıkıp, “ben bu küçük filden 20 tane yaparım” diyemedi. Şu anda 18 tanesi hazır ama 24 taneyi de yapacağıma inanıyorum.

Bu kadar küçük bir fili sadece ellerinizi kullanarak mı yapıyorsunuz? O fili yaparken ne gözlük ne cımbız, hiçbir alet kullanmıyorum. Tamamıyla ellerimle yapıyorum. Bir tek koparırken cımbız kullanıyorum. Sadece cam, beyin ve el hareketlerimle yapıyorum. Yurtdışından gelenler, hiç böyle bir çalışma görmedikleri için hayranlıkla izliyor ve duygularını ifade ediyorlar. Bu da benim için bir rekordur.

Yaz aylarında Bellapais’da küçük tezgâhınızın başında camlarınızı yapıyorsunuz, şimdi bir de dükkânınız oldu… Bildiğiniz gibi bu dükkân da yanmıştı diğerleri gibi. Tadilatını yaptıktan sonra “cam işlerimi daha iyi sergilerim” diye düşündüm ve bir hayalimi gerçekleştirdim. Cam işlerimin yanı sıra turistlere yönelik birkaç eşya daha koyarak içeriği zenginleştirdim.

BELLAPAİS MANASTIRI’NIN YANINDA UZUN YILLARDIR CAM SANATINI SERGİLEYEN VE BÜYÜK İLGİ TOPLAYAN SEDAT AKKOYUN, KKTC’DEKİ TEK CAM SANATÇISI OLMA ÖZELLİĞİNİ TAŞIYOR..

Nasıl öğrendiniz bu sanatı? 1968 senesinde babam; bu işin piri Kemal AKKOYUN’ un yanında çırak olarak işe başladım. Çıraklık devresi çay getir götür, atölyeyi silmek, süpürmekle geçti. Patronum babam dahi olsa, 5 yıllık çıraklık devresini geçirdim. Amcamlar da babamla beraber çalışıyordu. Tabii bu seneler içinde devamlı gözlem yaptım. Onların el hareketlerini, camı tutuş ve çevirme şekillerini 5 yıl takip ederek, hiç ocağın önüne geçmeden (şalama) izledim.

İLK MODEL BEŞİNCİ SENE

Sonra... Sonra, yavaş yavaş ustalarımıza cam eritme tekniğinde yardımcı olmaya başladık. Çünkü atölyemizde o zamanlar geyik, deve gibi büyük parçalar yapılıyordu. Ben ve kardeşlerim, bunların camlarını hazırlar, ustalarımıza verirdik. Bu işi de öğrendikten sonra ufak figür çalışmalarına başladım.

Yani kaç sene sonra eliniz camla buluştu? Beşinci sene buluştu, yedinci sene ise ilk modelimi yaptım… Fildi. Bu işin temel direği fil yapımıdır. Çünkü fil figüründe, cam sanatında kullanılan her türlü el ve kol hareketlerini yapabiliyoruz. Her modelin ayrı kol omuz hareketleri vardır ama bütün figürlerin hareketleri fil yapımında vardır. Fili yaptıktan sonra diğer figürlere geçiş yapılır. Başrol fildir… Sonra kademe kademe ustalarımızdan öğrendiğimiz ördek, tavşan, kedi yani halkın en fazla ilgi gösterdiği hayvancıkları yapmaya başlıyoruz.

Hangi tür cam kullanıyorsunuz? Kullandığımız cam Swarovski’ nin kristal camıdır. Çünkü Swarovski nin camları bazı renklerle anlaşıyor. Ürünü bitiriyorsun, renklendirme yaptığın yer daha sonra soğumaya bırakıldığında çatlıyor. Bu duruma camın anlaşmaması diyoruz. Swarovski’nin kristal camında bu olay nadir oluyor ve yerli camlarla ve muranoyla da anlaşıyor.

FİLLER AĞIRLIKTA

Günde kaç cam adet fil yapabiliyorsunuz? Ufak boyutta bir filin yapımı benim için beş dakikadır, gerisini düşünün artık.

En fazla hangi modellere talep var? En fazla, tüm dünyanın uğuruna inandığı fillere talep var. Bir de yunus balığı, kedi, köpek, tavşan gibi sevimli hayvan figürlerine talep var. Yedi tane fili dilek filleri olarak söylüyorum, Tek fili de şans olarak söylüyorum.

Özel istekler oluyor mu? Mesela; insanlar kedi, köpeklerinin resimlerini getirirler ve biblolarını yapmamı isterler. Birebir aynısı olmasa da, onların modellerini de çıkarabiliyorum. Size yaptığım

Pegasus çalışmasını kendi beynimde yarattım ve sanatımın yaratıcılığını kullanarak yaptım.“HAYRANLIKLA İZLİYORLAR”

KULLANDIĞI CAMLAR ARASINDAN SWAROVSKİ, YERLİ CAMLAR VE MURANO OLDUĞUNU SÖYLEYEN AKKOYUN, SWAROVSKİ KRİSTAL CAMININ DİĞER CAMLAR İLE RENKLENDİRİLEBİLDİĞİNİ, BİR TEK YERLİ CAM VE MURANOYLA BİRLEŞTİRİLDİĞİ ZAMAN ÇATLAMA YAPMADIĞINI BELİRTTİ. ÇALIŞMA YAPTIĞI SÜRECE TURİSTLERİN OLDUKÇA YOĞUN İLGİ GÖSTERDİĞİNİ BELİRTEN AKKOYUN, “ALIŞVERİŞ OLMASA DA HAYRANLIKLA İZLİYORLAR” DEDİ.

3 2



3 4 3 5

“Eşsiz, alışılmışın dışında ve modern”

L A N C AS T E R G R O U P

T A S A R I M L A R I N I Z D A G E N E L O L A R A K H A N G İ K O N U YA Ö N E M V E R İ R S İ N İ Z ?

Tasarimlarimda meslegimin gerektirdigi tum konulara onem veririm.Fakat sanirim en fazla onem verdigim konu biraz onceki soruda sordugunuz `Yasam Kalitesi`dir.Bence tasarlanan bir binada en onemli nokta budur. Cok guzel binalar, cok basarili cepheler tasarlayabilirsiniz, fakat kaliteli alanlar olusturup yasam kalitesini en ust seviyede tasarlamazsaniz bu guzel tasarimlarin hicbir onemi kalmaz. Bu yuzden isleyise ve ergonomiye cok onem veririm.

n ILK OLARAK SIZI TANIYABILIRMIYIZ ?

Ismim Andim Eryilmazlar. 16 Mayıs 1990 Girne doğumluyum. Orta ve lise ogrenimimi 19 Mayis Turk Maarif Kolej`inde tamamladim. Ardindan 2014 yilinda Dogu Akdeniz Universitesi Mimarlik Fakultesi Mimarlik Bolumu`nden mezun oldum.Egitimime devam etmek icin Londra`ya gittim.Mesleki egitimime orada bir sure devam edip tamamladiktan sonra, simdiki is ortagim Ozge Sevinc`in direktoru oldugu Os Designs sirketine girip burada 2 yil meslegimi icra ettim.Ingiltere ve Dubai`deki ofislerimizin bir cok projesinde gorev aldim.Daha sonra Ozge Hanim ile Kibris`ta bir sirket kurmaya ve buraya yatirim yapmaya karar verdik.Yaklasik 1 yili askin suresdir LANCASTER GROUP olarak Kibris`ta bir cok yeni projeye imza atmaya basladik n LANCASTER GROUP HAKKINDA BIZE BILGI VERIRMISINIZ ?

Lancaster Group, Londra ve Kıbrıs merkezli bir tasarım ve mimarlik şirketidir. Essiz, alisilmisin disinda ve modern teknoloji kullanarak geliştirdigimiz tasarımları, müsterilerimize sadece bir ev degil, bir yasam tarzı sunan bir sirketiz. Bunu bir misyon haline getiren Lancaster Group, basarili bir ortakligi sürdürmek ve en iyi sonuçları elde edebilmek icin, tüm müşterileri ile sürekli iletişimdedir. Lancaster Group’un odak noktası; Londra’nin dinamik, çeşitli ve hızlı tasarım felsefesini Akdeniz Kültürü ile birleştirmesidir. Bu yolda, Akdeniz iklimi ve hayat tarzını ön planda tutarak kaliteli mimari tasarımların cözumlerini ortaya koymaktadır. Lancaster Group, bir projeyi gerçekleştirirken, mimarinin ve ic tasarımın akici baglantisi ve devamliligini yaratacak sekilde bütün alanı tasarlamaktadır. n LANCASTER GROUP HANGI ALANLARDA PROFESYONEL HIZMET VERIYOR ?

Lancaster Group, bireylerin ihtiyac ve yasam tarzlarına uygun ve insanlar ile uyum içersinde olan projeler gerçekleştirmektedir. TASARIM,MIMARI VE IC MIMARI`de lüks ve ergonomik tasarımlar, en ince detaya kadar özen gösterilerek gerçekleştirilmekte ve tasarım ile işlevsellik bir birliktelik saglamaktadir.

n MIMARIN EVDEKI YASAM KALITESINE ETKISI SIZCE NE KADARDIR ?

Bir mimarin tasarladigi evdeki yasam kalitesine etkisi cok buyuktur.Zaten mimarin tasarimdaki amaci:yasam kalitesini en iyi sekilde musterisinin istekleri ve zevkleri dogrultusunda tasarlamaktir. Musterisini

yakindan tanimali, onun zevklerini ve beklentilerini ozumsemeli ardindan tasarimini bu dogrultuda gerceklestirmelidir. Bu sekilde tasarlanan bir binada yasam kalitesi mutlaka ust seviyede olur.


3 4

C E N T U R Y 2 1 M A G A Z I N E | O C A K / J A N U A R Y 2 0 1 9 | V O L U M E / S A Y I : 0 1C E N T U R Y 2 1 M A G A Z I N E | O C A K / J A N U A R Y 2 0 1 9 | V O L U M E / S A Y I : 0 1

3 73 6


3 8 3 9

RÖPORTAJFIRAT İLERİ

çünkü bu alanın “ya batarsın ya çıkarsın” gibi bir düzende ilerlediğini düşünüyorlar. Fırat’a göre ise eğer doğru takımın arkasında durur, sabırlı olur ve elinden gelen yardımı ardına koymazsan bu düzeni “batarsın, batarsın, batarsın ve sonra acayip çıkarsın”a çevirebilirsin. Çıktığın anda da ölçeklenebilir bir şirket yaratmış olursun. Fırat’ın bu konudaki örneği ise, oyun dünyasının nereye gidebileceğine dair bir öngörü sunmalarının ardından 4 yılda 10 milyon ABD dolarının üzerinde değerlenen Supercell. Bu sebeple de sıra dışı oyun firmaları için her zaman bir yerleri var.Türkiye’deki oyunculuğa yönelik ilgiyi hesaba katınca, kürsel bir başarıya imza atılabilecek ve yerel ekosistemde iz bırakılabilecek bir alan olduğu aşikar. İyi bildiğin şeyin üzerine akıllıca eğilmenin getirdiği avantaj da keza aynı şekilde. Peak Games ve Gram Games’in ardından kapılarının hala doğru kişilerin kurduğu akıllıca ilerleyen oyun firmalarına sonuna kadar açık olmasının sebebi de tam olarak bu. Oyun alanında üçüncü başarıyı da yakalamak.

Türkiye açısından baktığında, Fırat ülkede oyun sektörüne yetecek kadar yetenekli insan olmadığını düşünüyor. Bu sebeple

uluslararası arenaya daha yakın ki aslında burada bile oyun endüstrisi oldukça küçük denebilir. Gram Games, Londra’da açtığı stüdyosu ile Birleşik Krallık pazarına girmiş durumda. Uluslararası bir seviyeye yükselmek zaruri, coğrafi olarak olsa bile. Yetenek avcılığı için de en doğru yer yine bu seviye.

Hummingbird ilk yatırım turunu 2000 yılında gerçekleştirdi ve toplamda 6 tur tamamladı. Ortalama 40 milyon ABD doları ile her bir turda 10-15 arası girişime, 100.000 ile 9 milyon arasında (çoğunlukla da 1-3 milyon civarında) tutarlarda yatırım yaptılar. Her ne kadar yatırıma harcanan ABD dolarlarının sadece yaklaşık %15’i Türkiye’ye gelse de, en iyi performans gösteren ülkelerden birisi. Hummingbird, şu anda bile Türkiye’deki portfolyolarından 1 milyar+likidite gibi bir beklenti içinde. ABD’ye taşınmalarının ardından 60 milyon dolar yatırım alan Belçikalı bir girişim olan Showpad’e de yatırım yaptıklarını bilmek de heyecan verici. Fırat’ın en büyük özelliklerinden birisi, gelişmekte olan piyasalarda sıra dışı girişimciler bulmak. Girişimlere bütünsel bir açıdan yaklaşıyor ve girişimcilerin sunumlarındaki detaylara odaklanıyor. Sıra dışı dönüşlerin, sıra dışı insanlardan geldiğine inanıyor ve Hummingbird de başarılı ve hırslı girişimleri üretebilecek girişimcilerin ne tür özelliklere sahip olmaları gerektiği hakkında uzun uzun çalışmalar yapıyor. Bu özelliklerin arasında direnç, liderlik ve daha pek çok şey var. Takım çok önemli evet, ancak piyasaya dair bir algılarının olması da çok önemli. Ona göre hiçbir şey olmazsa olmaz değil; sonuçta Hummingbird bir şeyleri zorlamıyor, girişimler oldurmaya çalışıyor. Fırat aktif bir şekilde 7 farklı girişimle ilgileniyor ve her birinin kurucularını hem yetenekli hem de birlikte çalışması çok zevkli insanlar olarak tanımlıyor.Humminbird’e göre girişimciler şirketi kendileri kurmalı ve yatırımcıların yönetimsel işleri devralmalarına izin vermemeliler. Genelde durum, 5 yılda aşağı yukarı 2-3 milyon ABD dolarına kadar genişleyebilecek bir pazar için küçük karlılık oranlarıyla boğuşan girişimcilerden ibaret. Çoğunlukla da kendi içlerinde kapalı kalınıyor ve genişlemek için gereken riskler alınmıyor. Girişimlerin çoğu uluslararası arenaya çıkmak için gereken kafa yapısı ve atılımcı ruha sahip değiller. Zamanlama konusu da bu noktada çok önemli. Bugün yatırım yapan çoğu kişi, farklı piyasalarda halihazırda başarılı olmuş fikirleri aramaktan başka bir şey yapmıyor. Yani ne zaman ki konfor alanınızın dışına çıkar, Türkçe konuşulmayan bir piyasaya girmeye çalışır ve bunun için yeterli kaynak/yatırım/bilgi ve birikime sahip olduğunuzu

düşünürseniz, o anda dişli rakiplerle dolu bir alana girersiniz. Diğer piyasalardan devşirilen fikirler, uluslararası piyasalar için -neredeyse- her zaman çok geç kalınmış bir şekilde geliyor. Özellikle de ürününüz herhangi bir yenilik veya hizmet önerisi içermiyorsa. Fırat’a göre B serisi fonlama Türkiye’nin en büyük problemlerinden birisi; neredeyse hiçbir girişim 5 milyon ABD dolarının üzerinde bir yatırım alamıyor. Melek yatırımcılar tarafında ise her dost, ahbap, arkadaş… Çoğu zaman kendi işleri, yatırım yaptıkları girişimden daha iyi çalışıyor ve yine çoğu zaman teknolojik girişimleri ölçeklendirmek konusunda hiçbir bilgileri olmuyor. Bu sebeple dönüp dolaşıp satın alıcı platformlara geliniyor.

Fırat, şu noktaları yineliyor : piyasa büyüklüğü, takım, ürün-pazar uyumu ve ölçeklenebilirlik. Bu manzarada iyi bir validasyonla desteklenen bir iş modeli kanvasının çözemeyeceği hiçbir şey yok. Fırat girişimcilik ve yatırımcılık dünyasına girerken kimseden yardım almadığını, kendi kendine öğrendiğini söylüyor. Risk sermayesi yöneticiliğini Hummingbird’deki ortaklarının yardımıyla yeteri kadar blog yazısı, makale ve podcast ile içli dışlı olarak öğrenmiş. Yani kendi kendine öğretecek kadar merak sahibi. Fırat ile konuşurken bazı diğer eksiklikler üzerine de konuştuk, hikaye anlatıcılığı da bunların arasında. Eğer hikaye anlatabilir, vizyonunuzu tane tane dile dökebilirseniz, fikrinizi de satabilirsiniz. Ancak yine de ekosistemin 2010 yılında başladığını, henüz çok genç ve tecrübesiz olduğunu unutmamak gerektiğini, önümüzdeki yıllarda başarılı çıkışlarla piyasanın büyüyeceğine inancı da tam.

Girişimlerin izini sürmek, dahil olduğunuz iş ağlarını korumak ve genişletmekle mümkündür.

Fırat, başarıyı özetleyen bir takım kelimelerden bahsediyor. Ne de olsa bir mühendis; analitik düşünce onun hayat damarlarından birisi sayılır. Yetkin hissetmek, sıra dışı girişimcilere hayallerini gerçekleştirme fırsatı sunmak, yolculuklarının önemli bir parçası olmak, başarıyı amaçlayan girişimlere yatırım yapmak, olabildiğince erken sürece dahil olabilmek ve tüm yol boyunca onlara destek olmak…

İşte size yatırım yaptığı girişimlerden oluşan liste: Amplidata, Armut, Awingu.com, Çicek Sepeti, Clear2pay, Deliveroo, Eatup, Elder, Engagor, Eon, Garajyeri, Gram Games, MamHmall.ma, InstaCarro, Kraken, Markavip, Moda Cruz, Peak Games, Showpad, Shutl, Souqalmal and Taxibeat.

Kaynak: Sherpa Blog -Patrick Bosteels-Founder & Chief Connector- Stage-Co

Karşımda Fırat İleri var. Kuzey Kıbrıs doğumlu. Çok kararlı ve net bir tavrı var. MIT bünyesinde çift ana dal yaparak Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği mezunu olmuş, yüksek lisansını ise Finans alanında tamamlamış. İlk iş tecrübesi JPMorgan’da stajyerlik olan İleri, New York ofisinden tam zamanlı iş teklifi almış ancak eğitimini tamamlar tamamlamaz soluğu Londra’da alarak 2,5 sene orada kalmış. Gelişmekte olan piyasalar üzerine, özellikle de Türkiye, Merkez ve Doğu Avrupa ile BDT ülkeleri özelinde çalışmış.

Erken yaşlardan itibaren teknoloji ve inovasyon ile çok içli dışlı bir hayatı olan İleri, Dropbox, Khan Academy, Bose, Zipcar gibi birçok girişimin filizlendiği MIT’de okurken risk sermayelerine merak salmış. 2011 yılına geldiğimizde bir yandan girişimler için nasıl yatırım

yapıldığı konusunu araştırmaya başlamış, öte yandan da ilk dalga başarılı Türkiyeli girişimleri incelemeye başlamış. Bu sırada da Belçika ve Birleşik Krallık merkezli risk sermayesi Hummingbird ile iletişime geçmiş. O sırada Hummingbird’ün aktif bir şekilde Peak Games ve ÇiçekSepeti gibi girişimler de dahil olmak üzere Türkiye pazarına yatırım yapması onu heyecanlandırmış. Çok ikna edici bir yanı olmalı ki, hemen işe koyularak ortaklığı kapmış. Amacı, ayağı yere basan girişimler bularak portfolyoyu genişletmek olmuş. 2015 yılında evlenmiş ve İstanbul’a yerleşmiş. Şu an tüm antlaşmalar onun elinden geçiyor.

Gram Games, İleri’nin Humminbird bünyesinde yönettiği ilk yatırımı ve en yeni başarısı. Tohum yatırım öncesi 100.000 ABD doları tutarında yatırım yapan Hummingbird, seri A yatırım sürecini de yönetmiş. Oyun stüdyosunun hikayesi ise şöyle: İlk iki prototip sürecinde başarısız olan ilk oyunları 1010!’u, banka hesaplarındaki 25.000 ABD doları ile yaratırlar ve oyun bir anda küresel bir fenomene dönüşür. 80 milyon yüklenme, 3,5 milyon günlük aktif kullanıcı ve günde ortalama 30 dakika oyun süresi ile nasıl bir başarıya imza atıldığını çok

iyi anlayabiliyoruz. Tüm oyunlarının toplam indirilme sayısı 100 milyonu aşar. Fırat’a göre bu, “alaylı ve çok zeki” olarak tanımladığı, kendi hikayesini yazan Mehmet Ecevit’in başarı hikayesi. Gram Games, Hummingbird’ün yatırım yaptığı ilk oyun girişimi değil. Sidar Şahin önderliğinde Türkiye’nin küresel anlamda ilk başarı hikayesine imza atan Peak Games de Hummingbird tarafından desteklenen bir diğer oyun stüdyosu. Kurucu ortaklardan birisi olan Rina Onur, bugün 500 İstanbul’un önde gelen üyelerinden birisi. 2010’da Peak Games’e 1,5 milyon ABD doları yatırım yapan Hummingbird, Toy Blast’ın bugün küresel anlamda hit olmasının ardından şirketin inanılmaz potansiyelini her geçen gün artırdığını düşünüyor. Bugün itibarıyla bir çok yatırımcı tarafından yapılmış toplamda 18 milyon ABD dolarını aşan bir miktardan bahsedebiliyoruz. Bu noktada Fırat, yeni ABD başkanının danışmanlığını yapmasıyla antipati toplayan Peter Thiel’den bir alıntı yapıyor: “Eğer inandığın bir şeyin senden başka kimsede karşılığı yoksa, neyi bildiğini düşünüyorsun?” Fırat, aldığı risklerin mobil ve sosyal oyunlar üzerine olduğunu biliyordu ve kazandı da. Dünyada pek çok risk sermayesi yöneticisi oyun sektörüne yatırım yapmaktan çekiniyor

Fırat İleri ile Hummingbird Ventures ve sıra dışı girişimler üzerine

Fotoğraf

: @

Forb

esTu

rkey

Kıbrıslı genç girişimciForbes Dergisi’nde

4 2 4 3


Kıbrıs’ın Hayalet Şehri Kapalı Maraş’ın 34 Fotoğrafta HikayesiBir zamanlar turizm ve mimarinin cenneti olan Maraş yani Varosha, dünya starları ve zenginlerinin uğrak noktalarından birisiydi. Savaş çıkmadan önce dünyanın varlıklı insanlarının uğradığı bu yere Marliyn Monroe’dan Sophia Loren’e kadar birçok ünlü isim uğradı. Kıbrıs halkı iç savaş ve harekat sonrasında evlerini ve dükkanlarını arkalarında bırakmak zorunda kaldı. Peki şimdinin hayalet şehri, en parlak olduğu zamanlar nasıl görünüyordu, şimdi nasıl ve hikayesi neydi?

Maraş, diğer ismiyle “hayalet şehir”, Mağusa ilçesindeydi ve modern mimarisi ile dünyanın en lüks turizm merkezlerinden birisiydi (1973-74)

Şehir genelinde 4469 ev, 143 resmi daire, 9 kilise, türbe ve mezarlık, 8 okul bulunuyordu. Bu bölge tek başına özellikle 1973 yılında bütün Kıbrıs’ın turzim sektöründeki toplam gelirinin %53,7’sini sağlıyordu

1974 sabahından sonra zaman donmuş ve o hiç uyumayan şehir, o günden beri askeri sessizliğe bürünmüş. 39.000 nüfuslu kentsel yaşam kalitesinin yerini artık hayvanların bile zor yaşadığı bir ortama bırakmıştır.

BM askerleri tarafından özel koruma altına alınan ve düzenli olarak bakımı yapılan üç binanın haricinde tüm binalar kaderine terk edilmiş vaziyettedir.

Siyah-beyaz televizyonlar da yaygındı.

Ve buzdolabı da lüks sayılmıyordu.

Zamanın ileri teknoloji fırını aslında bugün bir müzede yer almalıydı. Ve yağmalanmış bir oda… Burası Kıbrıs’ın Hayalet Şehri Kapalı Maraş…

Bu bölgenin geneli Kıbrıs Türk Evkaflarından Abdullah Paşa Vakfı, Lala Mustafa Paşa Vakfı ve Tekkelitika Vakfı’nın Koçanlı (tapulu) malı olduğu söylenmektedir.

Takas amaçlı bir siyasi koz olarak tutulan bölge, savaşın ve anlaşmazlıkların simgesi gibi, 39 yıldır terk edilmiş vaziyette ve kapalı duruyor.

Şehirdeki yapılar bu geçen zaman içinde yağmalanmış ve uzun süre kullanılmadıklarından dolayı harabeye dönüşmüş durumda.

Türkiye’nin 14 Ağustos 1974’deki 2. askeri müdahelesinden sonra Maraş, TSK ve BM askerinin haricinde sivil halka kapatılmıştır

Türkiye’nin merdaneli

çamaşır makinesiyle

çamaşır yıkadığı o

zamanlarda bölgede tam

otomatik çamaşır

makinesi kullanılıyordu.

Kapalı Maraş’taki otel ve işyeri binalarının önemli bir bölümü uluslararası kurum ve kuruluşların yatırımları ile inşa edilse de, toprakları Kıbrıs halkına aittir.

Şimdilerde bu bölgede

sanki hiç kimse

yaşamamış, burası hiç olmamış

gibi davranılıyor.

Şehirde 3000 civarı büyüklü küçüklü ticari iş yeri, 99 eğlence merkezi, 25 müze, 24 sinema ve tiyatro, 21 banka, 2 spor tesisi bulunuyordu.

1970-1974 yılları arasında en parlak dönemini yaşayan şehirde bulunan ünlüler arasında Sophia Loren, Elizabeth Taylor ve Richard Burton, Raquel Welch, Brigitte Bardot gibi sanatçılar yer alıyordu.

Zamanında Maraş’ta bulunan, İngiliz Kraliyet ailesinin yaptığı Golden Sands Hotel, rivayete göre dünyanın ilk 7 yıldızlı otelidir. Otelin içinde ulaşımı sağlayan bir de raylı sistem bulunmaktadır. Zamanında Maraş’ta bulunan, İngiliz Kraliyet ailesinin yaptığı Golden Sands Hotel, rivayete göre dünyanın ilk 7 yıldızlı otelidir. Basamakların altın kaplı olduğu da söylentiler arasındadır.

TSK mensupları ile orduevi yanında bulunan kız öğrenci yurdunda kalan öğrenciler dışında da içeriye giriş kapatılmıştır.

Yalnızca arazi değeri 100 milyar doları aştığı tahmin edilen şehrin turizm yönündeki yapılanması takriben 1960 yılında başlamıştır.

6,5 km uzunluğundaki deniz kıyısında boydan boya uzanan Maraş’ın, 1970’lerde adanın %50 üzeri oranda oteli bulunuyordu.

Yalnızca bu bölgenin otel yatak sayısı, bugünkü KKTC’deki toplam otel yatak sayısına eşit bir kapasiteye sahipti.

45 otel, 60 apartman otel (toplam 10.000 üzeri yatak kapasitesi)

Kıbrıs’ın gözde bölgelerinden Maraş’ın Yunanca ismi ise Varosha’dır

13 Ağustos 1974 yılında İkinci Kıbrıs Harekâtı ile Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ele geçirilmiştir.

1974 öncesi Akdeniz’in en ünlü tatil merkezlerinden biri olan Maraş, Kıbrıs’ı ikiye ayıran Yeşil hat tampon bölgesindedir.

Anlaşmalar sonrası bölge yerleşim ve iskana kapatılmıştır.


Tablo 6.Ocak-Kasım 2018 döneminde KKTC'ye hava ve deniz yoluyla giriş yapan yolcuların uyruklara göre dağılımı. (KKTC ve TC uyruklular hariç) (2017-2018 mukayeseli)

2017 % Payı 2018 % Payı DEĞİŞİM %ABD 3.016 1 3.473 1 15,2ALMANYA 53.352 14 48.064 13 -9,9ARNAVUTLUK 280 412 47,1AVUSTRALYA 732 829 13,3AVUSTURYA 2.955 1 7.297 2 146,9AZERBAYCAN 4.389 1 5.213 1 18,8BELÇİKA 5.664 1 4.451 1 -21,4BEYAZ RUSYA 1.926 2.044 6,1BULGARİSTAN 3.341 1 3.357 1 0,5ÇEK CUMHURİYETİ 14.078 4 13.086 3 -7,0ÇİN 1.815 1.655 -8,8DANİMARKA 10.203 3 7.249 2 -29,0ESTONYA 2.211 226 -89,8FAS 1.026 1.229 19,8FİNLANDİYA 3.472 1 6.172 2 77,8FRANSA 8.066 2 11.207 3 38,9GÜRCİSTAN 1.710 2.421 1 41,6HİNDİSTAN 1.074 2.761 1 157,1HOLLANDA 10.719 3 12.269 3 14,5IRAK 6.789 2 9.655 3 42,2İNGİLTERE 42.888 11 32.657 9 -23,9İNGİLTERE(Kıbrıslı Türk) 22.715 6 18.715 5 -17,6İRAN 23.967 6 20.859 6 -13,0İRLANDA 1.030 783 -24,0İSPANYA 1.539 928 -39,7İSRAİL 505 679 34,5İSVEÇ 13.858 4 10.570 3 -23,7İSVİÇRE 5.301 1 2.949 1 -44,4İTALYA 3.294 1 3.784 1 14,9KANADA 749 812 8,4KAZAKİSTAN 5.278 1 5.687 2 7,7KIRGIZİSTAN 2.718 1 3.063 1 12,7LETONYA 721 444 -38,4LÜBNAN 3.318 1 3.945 1 18,9MACARİSTAN 3.188 1 2.286 1 -28,3MAKEDONYA 315 433 37,5MOLDOVYA 2.240 1 2.150 1 -4,0NORVEÇ 5.412 1 2.662 1 -50,8PAKİSTAN 5.631 1 6.373 2 13,2POLONYA 8.540 2 7.219 2 -15,5ROMANYA 2.258 1 1.380 -38,9RUSYA 11.769 3 11.827 3 0,5SLOVAKYA 9.364 2 6.516 2 -30,4SLOVENYA 3.357 1 2.488 1 -25,9SURİYE 7.562 2 9.813 3 29,8TÜRKMENİSTAN 8.901 2 11.448 3 28,6UKRAYNA 9.443 2 9.554 3 1,2ÜRDÜN 8.790 2 11.611 3 32,1YUNANİSTAN 1.329 1.368 2,9DİĞER 35.147 41.308 17,5TOPLAM 387.945 377.381 -2,7Kaynak : Polis Genel Müdürlüğü

2. GELEN YOLCU SAYISI :

2017 yılının ilk onbir ayında hava ve deniz yolu ile ülkemize gelen yolcu sayısı 1,599,196 ( KKTC uyruklular hariç) iken 2018 yılı Ocak-Kasım dönemi için bu rakam % 2.2 oranında artarak 1,634,089 olarak gerçekleşmiştir. TC uyruklularda % 3.8 oranında bir artış, diğer yabancı uyruklularda ise % 2.7 oranında bir düşüş gerçekleşmiştir.

Tablo 4. Gelen yolcuların aylara göre dağılımı.( 2017-2018 mukayeseli )

AYLAR TC DİĞER YABANCI

2017 2018 % 2017 2018 % 2017 2018 %

OCAK 85.102 97.305 14,3 20.242 21.783 7,6 105.344 119.088 13,0

ŞUBAT 101.113 108.195 7,0 31.737 33.105 4,3 132.850 141.300 6,4

MART 101.949 108.825 6,7 40.252 36.534 -9,2 142.201 145.359 2,2

NİSAN 111.236 121.905 9,6 35.119 33.919 -3,4 146.355 155.824 6,5

MAYIS 121.019 113.104 -6,5 29.421 31.320 6,5 150.440 144.424 -4,0

HAZİRAN 102.804 110.425 7,4 31.575 29.852 -5,5 134.379 140.277 4,4

TEMMUZ 113.045 119.565 5,8 37.736 35.983 -4,6 150.781 155.548 3,2

AĞUSTOS 105.107 111.635 6,2 37.593 35.512 -5,5 142.700 147.147 3,1

EYLÜL 145.894 146.028 0,1 43.733 44.702 2,2 189.627 190.730 0,6

EKİM 117.996 115.111 -2,4 46.645 41.235 -11,6 164.641 156.346 -5,0

KASIM 105.986 104.610 -1,3 33.892 33.436 -1,3 139.878 138.046 -1,3

TOPLAM 1.211.251 1.256.708 3,8 387.945 377.381 -2,7 1.599.196 1.634.089 2,2

Kaynak : Polis Genel Müdürlüğü

Grafik 4. Gelen toplam yolcu sayısının (KKTC uyruklular hariç) aylara göre dağılımı.( 2017-2018 mukayeseli )

2017 2018OCAK 105.344 119.088ŞUBAT 132.850 141.300MART 142.201 145.359NİSAN 146.355 155.824MAYIS 150.440 144.424HAZİRAN 134.379 140.277TEMMUZ 150.781 155.548AĞUSTOS 142.700 147.147EYLÜL 189.627 190.730EKİM 164.641 156.346KASIM 139.878 138.046ARALIK #BAŞV! #BAŞV!

#BAŞV! #BAŞV!

TOPLAM YOLCU

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

160.000

180.000

200.000

20172018

İSTATİSTİK


4 6

ocak / january 2019 • volume / : 01kapsamlı eğitim, yönetim, iş idaresi ve pazarlama gibi...

Documents