obrazovni politiki na opstina mavrovo i...

31
OBRAZOVNI POLITIKI NA OP[TINA MAVROVO I ROSTU[E

Upload: others

Post on 20-Feb-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

OBRAZOVNI POLITIKINA OP[TINA

MAVROVO I ROSTU[E

Skopje, 2008

OBRAZOVNI POLITIKINA OP[TINA

MAVROVO I ROSTU[E

Proekt:Unapreduvawe na obrazovanieto vo op{tinite

OBRAZOVNI POLITIKI NA OP[TINA MAVROVO I ROSTU[E

Bro{urata e izrabotena od ~lenovite na op{tinskoto telo za obrazovanie:Ilber Imeroski, Sorabotnik za obrazovanie, nauka, kultura i sport, Op{tina Mavrovo i Rostu{eMirena Bastriu, Nastavnik, OU „\or|i Pulevski”Amzo Ahmedoski, OU „Bla`e Konevski“, Rostu{eAlmedina Mehmedi, NVO „Rekanski biseri“, Rostu{eDidi Xaferi, Op{tinska administracija, Op{tina Mavrovo i Rostu{e

Stru~ni sorabotnici:Zoran Uzunov, konsultant za obrazovni politiki Merita Kuli, konsultant za strate{ko planirawe

Lektura:Suzana Stojkovska

Grafi~ki dizajn:Biljana Mihajlovska

Tira`:120

Bro{urata e rezultat na realizacija na proektot "Unapreduvawe na obrazovanieto voop{tinite“ {to go realizira{e Makedonskiot centar za gra|ansko obrazovanie (MCGO)vo periodot fevruari 2006 do fevruari 2008 godina. Ovaa bro{ura be{e ovozmo`enaso poddr{ka od Institutot za trajni zaednici (ITZ) preku fondovi na Agencijata naSoedinetite Amerikanski Dr`avi za me|unaroden razvoj (USAID).

Mislewata {to se ovde izrazeni im pripa|aat na avtorite i ne gi odrazuvaat stavo-vite na Makedonskiot centar za gra|ansko obrazovanie (MCGO), Institutot za trajnizaednici (ITZ) ili na Agencijata na Soedninetite Amerikanski Dr`avi za me|unaro-den razvoj (USAID). Isto taka, spomenuvaweto na trgovski marki ili komercijalniproizvodi ne pretstavuva poddr{ka ili preporaka za koristewe.

CIVIL SOCIETY STRENGTHENING PROJECT

V o juli 2005 godina Makedonija usvoi paket zakoni za de-centralizacija vo osnovnoto i vo srednoto obrazova-nie. Toa pretstavuva{e golema promena bidej}i na op{-

tinite im se prenesoa pogolem del odgovornostite, pred s¢vo oblasta na administriraweto i finansiraweto na u~i-li{tata.

Makedonskiot centar za gra|ansko obrazovanie (MCGO)ve}e 4 godini kontinuirano raboti na dolgoro~ni proekti po-vrzani so jaknewe na kapacitetite na raznite subjekti vo sek-torot na obrazovanieto. Poseduvaj}i go iskustvoto MCGO goinicira{e proektot Unapreduvawe na obrazovanieto voop{tinite ~ija glavna cel e zajaknuvawe na kapacitetot navrabotenite vo op{tinite, u~ili{tata i nevladinite orga-nizacii da odgovorat na novite predizvici.

Vo ovaa bro{ura se sodr`ani op{tinskite obrazovnipolitiki, kako i akcionite planovi izraboteni od pretstav-nici od razli~ni sektori od 10 op{tini. Vo nea se poso~eniproblemite koi{to proizleguvaat od neadekvatnata infra-struktura ili, pak, pregolemiot broj na u~enici vo oddelniu~ili{ta, razli~nite sostojbi vo centralnite i vo podra~-nite u~ili{ta, urbanite nasproti ruralnite zoni, struktu-rata na nastavniot kadar, sodr`ani se prioritetite na de-luvawe ~ija cel e da se podobri kvalitetot na nastavniot pro-ces ili da se podobrat uslovite za rabota; preporakite zanabquduvawe i evalvacija, kako i metodite preku koi }e se

zgolemi transparentnosta na op{tin-sko nivo za site aktivnosti povrzaniso procesot na obrazovanieto.

So cel da se promovira i prakti~-no da se primeni decentraliziraniotna~in na odlu~uvawe na nivo na sekojaop{tina se formiraa op{tinski telaza obrazovanie (OTO). Vo ovie tela ak-tivno u~estvuvaat pretstavnici na op{-tinite (prete`no od sektorite za obra-zovanie i za kultura), pretstavnici navospitno-obrazovniot kadar od osnov-nite u~ili{ta, kako i pretstavnici nanevladiniot sektor koi{to aktivno de-luvaat na poleto na obrazovanieto na

PORAKA DO ^ITATELOT

3Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

4 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

op{tinsko nivo. ^lenovite na OTO od 10-te op{tini, preku strukturiranproces, gi realiziraa fazite na procena na potrebite na u~ili{tata,

izvr{ija rangirawe i izbor na prioritetite zemaj}i gi predvid prilikitei predizvicite koi{to se specifi~ni za sekoja op{tina. Pri sprovedu-vaweto na proektnite aktivnosti, op{tinite imaa mo`nost prakti~no da goprimenat modelot koj im be{e prezentiran za izgotvuvawe na op{tinskiteobrazovni politiki.

Vo tekot na realizacijata na proektot, od fevruari 2006 do fevruari2008, bea postignati slednite reazultati: vospostaveni se mre`i me|u pret-stavnicite na u~ili{tata, pretstavnicite na NVO sektorot i op{tinskiotkadar vo 10 op{tini vo Makedonija, u~ili{tata i NVO, zajaknati se kapaci-tetite na vrabotenite vo op{tinskite tela za obrazovanie, definirani sestrate{kite planovi vo koi{to sekoja od op{tinite gi istakna prioriteti-te za intervencija.

Proektot be{e realiziran so poddr{ka od Institutot za trajni zaed-nici (ITZ) preku fondovi na Agencijata na Soedinetite Amerikanski Dr`a-vi za me|unaroden razvoj (USAID), a e rezultat na izvonrednata sorabotkaso 10 op{tini vklu~eni vo proektot: Vrap~i{te, Ki~evo, Ko~ani, Mavrovoi Rostu{e, Negotino, Radovi{, Saraj, Sveti Nikole, Strumica i ^a{ka.

Z na~ajna novina vo pravniot i politi~kiot sistem na Re-publika Makedonija, koja ja odbele`uva prvata dekadana dvaeset i prviot vek, e zajaknatiot proces na decen-

tralizacija. Toa podrazbira prenesuvawe na golem broj na nad-le`nosti od dr`avno na lokalno nivo. Analogno na toa pro-cesot na decentralizacija go opfati i obrazovanieto, {topodrazbira postepeno prenesuvawe na nadle`nostite odVladata i MON na edinicite na lokalnata samouprava. Ovaprenesuvawe se odviva vo fazi, a zapo~na na 1 juli 2005 go-dina, koga so prvata faza vo sproveduvaweto na decentrali-zacijata vo obrazovanieto, op{tinite se zdobija so zgolemenbroj na ingerencii. Imeno, edinicite na lokalnata samoup-rava ja prezedoa sopstvenosta vrz u~ili{nite objekti, niv-noto odr`uvawe i prevozot na u~enicite za {to sredstva seobezbeduvaat preku namenski dotacii. So vtorata faza, kojastartuva od 1 juli 2007 godina, op{tinite gi prezemaat i ob-vrskite kon nastavniot i tehni~kiot personal so sredstva odposebni blok dotacii.

So novite nadle`nosti lokalnata samouprava stanuvaglavniot ~initel vo procesot na odlu~uvawe vo odnos na ob-razovanieto, a toa, pak, ja nametnuva potrebata, no i odgovor-nosta za soodvetno menaxirawe na novonastanatata sostojba.Zatoa od golema va`nost za lokalnata samouprava e da se iz-gotvi soodvetna strategija koja }e gi sodr`i najva`nite krat-koro~ni i dolgoro~ni celi, politiki i programi.

So ovoj dokument Op{tinata treba da dobie jasna slikaza sostojbata vo obrazovanieto, brojot i kvalitetot na u~i-li{nite zgradi, opremenosta so nastavni pomagala, brojot nanastavnicite i nivoto na educiranosta, brojot na u~enicite,potrebnite finansiski sredstva i drugo, a so toa }e mo`e narealna osnova da ja gradi strategijata za podobruvawe na kva-litetot na sevkupniot obrazoven proces. So odluka na grado-na~alnikot, vo Op{tinata e formirano Op{tinsko telo zaobrazovanie (OTO) vo koe se vklu~eni pretstavnici od Op{-tinata, u~ili{tata i nevladiniot sektor.

1. VOVED

5Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

6 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

Op{tinata Mavrovo i Rostu{e se protega vo zapadniot i severozapad-niot del na Republika Makedonija i spa|a vo redot na najgolemite op{tinivo na{ata dr`ava po teritorija, so povr{ina od 682 km2. Vo 42 naselenimesta, spored posledniot popis, `iveat 8 618 `iteli. Nastavata vo osnov-noto obrazovanie se odviva vo ~etiri osnovni i edinaeset podra~ni u~i-li{ta vo 15 naseleni mesta. Vo ostanatite ili nema u~enici ili se vikendnaselbi so povremeni `iteli koi tamu prestojuvaat za vreme na vikenditei vo tekot na letnite meseci. Vo Op{tinata postoi relativno dobro raz-graneta mre`a na u~ili{ni objekti i tie se, glavno, vo dobra sostojba, soisklu~ok na zgradata na podra~noto u~ili{te vo selo Nistrovo, koja e vokrajno lo{a sostojba i potrebna e izgradba na nov objekt. Zgradata vo Ros-tu{e e mnogu stara, poradi {to izgradba na nov objekt e poisplatliva opci-ja otkolku kakvi bilo renovirawa. Sostojbata so brojot na u~enicite e mo{-ne zagri`uva~ka. Vo poslednite nekolku godini se zabele`uva intenzivnoosipuvawe na brojot na u~enicite i toa re~isi podednakvo vo site selazaradi migracijata na naselenieto vo Italija. Nastavniot kadar vo pogolembroj se `iteli od Op{tinata, no ima i zna~itelen broj nastavnici koi dou~ili{tata patuvaat od sosednite op{tini Gostivar i Debar.

Vo Op{tina Mavrovo i Rostu{e nema mati~no sredno u~ili{te. Nasta-vata vo srednoto obrazovanie se izveduva vo istureni paralelki na sred-noto op{tinsko u~ili{te od Gostivar koi se smesteni vo selo Rostu{e.Najgolemiot broj od zavr{enite osnovci svoeto obrazovanie go prodol`u-vaat vo ovie paralelki, a ostanatite prodol`uvaat vo srednite u~ili{tavo sosednite op{tini Gostivar i Debar, no i vo Skopje.

OP[TI PODATOCI

N a po~etokot na u~ebnata 2007/2008 godina vo OU „\or|iPulevski“, vo selo Rostu{e so podra~nite u~ili{ta voselata Velebrdo, Trebi{te i Jan~e, nastava posetuva-

at 301 u~enik, vo OU „Josip Broz Tito“ vo selo @irovnica sopodra~nite u~ili{ta vo selata Vrbjane i Vidu{e - 241 u~e-nik, OU „Bla`e Koneski“ vo selo Skudriwe so podra~nite u~i-li{ta vo selata Prisojnica i Axievci - 274 u~enici i vo OU„Den~e Dejanoski“ vo naselbata Mavrovi Anovi vo ~ii ramkirabotat i podra~nite u~ili{ta vo selata Mavrovo, Nistro-vo, Vrben i Duf - 77 u~enici.

Zapi{ani u~enici vo osnovnite u~ili{ta vo Op{tina Mavrovo i Rostu{e na po~etokot na u~ebnata 2007/2008 godina

Na po~etokot na u~ebnata 2007/2008 godina vo OU „\or|iPulevski“ vo selo Rostu{e zapi{ani se 301 u~enik raspore-deni vo 23 paralelki. Nastavata se izveduva na makedonskinastaven jazik. Vo tabeli e prika`an brojot na u~enicite iparalelkite vo OU vo Rostu{e i vo podra~nite u~ili{ta voselata Velebrdo, Trebi{te i Jan~e koi se vo sostav na ovaosnovno u~ili{te.

2. BROJ NA U^ENICI PO U^ILI[TA NA TERITORIJATA NA OP[TINATA

7Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

OU „Den~e Dejanoski“

OU „Bla`e Koneski“

OU „Josip Broz Tito“

OU „\or|i Pulevski“

77

274

241

301

0 50 100 150 200 250 300 350

OU „\or|i Pulevski“ - s. Rostu{e

8 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

OU „\or|i Pulevski“ - s. Rostu{e

POU „\or|i Pulevski“ - s. Trebi{te

POU „\or|i Pulevski“ - s. Velebrdo

POU „\or|i Pulevski“ - s. Jan~e

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I-6 1 10

I-7 1 10

II i IV komb. 1 18

III 1 10

V 2 30

VI 2 27

VII 2 34

VIII 2 37

Vkupno 12 176

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I-6 0,5 7

I-7 / III 1 15

II 1 6

IV 1 14

V 1 7

VI 1 12

VII 1 10

VIII 1 19

Vkupno 7,5 90

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I-6 0,5 2

I-7 / III 1 12

II, IV 1 12

Vkupno 2,5 26

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I, II, III 1 9

9Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

Vkupniot broj na u~enici na po~etokot na u~ebnata 2007/2008 godinaiznesuva 241, podeleni vo 21 paralelka. Nastavata se odviva na makedon-ski nastaven jazik vo @irovnica i Vidu{e i na albanski nastaven jazik voselo Vrbjane. Edna kombinirana paralelka na albanski nastaven jazik eg-zistira vo OU vo selo @irovnica. Na tabelite podolu prika`ani se siteparalelki so brojot na u~enicite vo osnovnoto i vo podra~nite u~ili{ta.

OU „Josip Broz Tito“ - s. @irovnica

POU „Josip Broz Tito“ - s. Vrbjane

OU „Josip Broz Tito“ - s. @irovnica

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I-6 1 15

I-7 1 18

II 1 11

III 1 10

IV 1 17

V 1 18

VI 1 21

VII 1 24

VIII 1 23

I-IV komb. albanski jazik

1 2

Vkupno 9 159

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I-6 god. 1 6

I-7 god. 1 6

II 1 5

III 1 4

IV 1 9

V 1 5

VI 1 7

VII 1 12

VIII 1 13

Vkupno 9 67

10 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

POU „Josip Broz Tito“ - s. Vidu{e

Na po~etokot na u~ebnata 2007/2008 godina vo 19 paralelki vo OU "Bla-`e Koneski“ vo selo Skudriwe nastava posetuvaat 274 u~enici na makedon-ski nastaven jazik.

Vo tabelite dadeni podolu prika`an e brojot na u~enicite i paralel-kite vo OU "Bla`e Koneski“ vo selo Skudriwe i podra~nite u~ili{ta voPrisojnica i Axievci.

OU „Bla`e Koneski“ - s. Skudriwe

POU „Bla`e Koneski“ - s. Prisojnica

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I, (6 i 7 god.) 1 8

II, III, IV, 1 7

Vkupno 2 15

OU „Bla`e Koneski“ - s. Skudriwe

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I-6 1 25

I-7 2 29

II 1 13

III 1 22

IV 2 22

V 2 32

VI 2 27

VII 2 37

VIII 2 32

Vkupno 15 239

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I-6 1 6

I-7, III 1 6

II - IV 1 14

Vkupno 3 26

11Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

POU „Bla`e Koneski“ - s. Axievci

Vo u~ebnata 2007/2008 godina brojot na u~enicite vo OU „Den~e Dejano-ski“ iznesuva 77, rasporedeni vo 11 paralelki vo OU vo naselbata MavroviAnovi i selata Mavrovo, Nistrovo, Vrben i Duf.

Vo OU vo Mavrovi Anovi ima edna kombinirana paralelka od I do IVoddelenie i ~etiri paralelki od V do VIII na makedonski nastaven jazik, vopodra~noto u~ili{te vo selo Mavrovo edna kombinirana paralelka so troj-ca u~enici vo prvo oddelenie, na makedonski nastaven jazik, vo podra~notou~ili{te vo selo Vrben edna paralelka od I-IV oddelenie so 5 u~enici namakedonski nastaven jazik, vo podra~noto u~ili{te vo selo Nistrovo imatri kombinirani paralelki od koi edna od I-IV, edna od V i VI oddelenie iedna od VII i VIII oddelenie, site na albanski nastaven jazik, i vo podra~-noto u~ili{te vo selo Duf edna kombinirana paralelka so trojca u~eniciod vtoro, treto i ~etvrto oddelenie.

OU „Den~e Dejanoski“ - nas. Mavrovi Anovi

POU „Den~e Dejanoski“ - s. Nistrovo

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I-IV 1 16

V 1 6

VI 1 7

VII 1 5

VIII 1 6

Vkupno 5 40

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I, II, III, IV 1 8

V i VI 1 6

VII i VIII 1 12

Vkupno 3 26

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I, II, III, IV 1 9

OU „Den~e Dejanoski“ - nas. Mavrovi Anovi

12 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

POU „Den~e Dejanoski“ - s. Mavrovo

POU „Den~e Dejanoski“ - s. Vrben

POU „Den~e Dejanoski“ - s. Duf

Vo poslednite desetina godini brojot na u~enicite kontinuirano opa|aporadi masovnoto iseluvawe na naselenieto vo Italija. Sporedbenata ana-liza vo OU "\or|i Pulevski“ vo Rostu{e poka`uva kontinuirano osipuvawena u~enicite. Od po~etokot do krajot na u~ebnata 2000/2001 brojot na u~eni-cite se namalil za 26, istoto se povtorilo i narednata 2001/2002 koga u~i-li{teto go napu{tile novi 26 u~enici, potoa sledat nekolku godini so po-malo osipuvawe, pa pak porast na osipuvaweto vo u~ebnata 2005/2006 od 19u~enici. Sli~na e sostojbata vo OU "Bla`e Koneski“ vo selo Skudriwe kade{to brojot na u~enicite od 439 na po~etokot na u~ebnata 2002/2003, se na-malil na 341 vo u~ebnata 2006/2007 godina, za da padne na samo 274 vo te-kovnata 2007/2008 godina. Vo OU "Josip Broz Tito“ vo selo @irovnica sos-tojbata e u{te polo{a. Tamu za sedum godini brojot na u~enicite e prepolo-ven: vo u~ebnata 2000/2001 u~ele 483 u~enici, a sega nivniot broj e 241. Osi-puvaweto na u~enicite e najmalo vo OU "Den~e Dejanovski“ vo Mavrovi Ano-vi, no tamu vkupniot broj e mnogu mal. Imeno, vo u~ebnata 2003/2004 u~ele90 u~enici, vo 2006/2007 nivniot broj e 87, a tekovnata u~ebna godina nas-tavata ja zapo~naa 77 u~enici.

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I, II, III, IV 1 3

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I, II, III, IV 1 5

Oddelenie Broj na paralelki Broj na u~enici

I, II, III, IV 1 3

Zaklu~ok

Za realizacija na nastavnata programa vo OU „\or|i Pu-levski“ vo u~ebnata 2007/2008 godina anga`irani se vkupno29 nastavnici, so slednoto nivo na zavr{eno obrazovanie:

Vospitno-obrazovniot proces vo OU „Josip Broz Tito“,vo selo @irovnica i vo podra~nite u~ili{ta vo Vrbjane iVidu{e go realiziraat 25 nastavnici od koi so VSS ima 6, soV[SS 10 i so neoformeno obrazovanie 9 nastavnici.

3. STRUKTURA NA NASTAVNIOT KADAR

13Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

OU „\or|i Pulevski“ - s. Rostu{e

OU „Josip Broz Tito“ - s. @irovnica

VSS 11 nastavnici

V[SS 17 nastavnici

SSS 1 nastavnik

VSSV[SSSSS

VSS 6 nastavnici

V[SS 10 nastavnici

Neoformeno obrazovanie 9 nastavnik

VSSV[SSNeoformenoobrazovanie

14 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

Na po~etokot na u~ebnata 2007/2008 godina vo ova u~ili{te brojot naanga`iranite nastavnici za izveduvawe na nastavata iznesuva 22, a nivno-to obrazovno nivo e prika`ano vo prodol`enie.

Stepenot na obrazovanie na nastavniot kadar e sledniot:

Za realizacija na vospitno-obrazovniot proces vo OU vo Mavrovi Ano-vi i vo podra~nite u~ili{ta anga`irani se vkupno 18 nastavnici i 10 licastru~en i pomo{en personal.

Stepenot na obrazovanie na nastavniot kadar e sledniot:

Od prilo`enoto mo`e da se vidi deka strukturata na nastavniot ka-dar vo osnovnite u~ili{ta vo Op{tinata e dobra iako ne i idealna. Vo tojpogled najdobro stoi OU „Bla`e Koneski“ vo selo Skudriwe kade {to okolu90 procenti od anga`iranite nastavnici se so soodvetno obrazovanie.

Ova u~ili{te e vo popovolna sostojba i vo pogled na mestoto na`iveewe na nastavnicite. Imeno, tamu imame najgolem procent na nastavenkadar `iteli na seloto, so podolg sta` vo soodvetnata oblast, {to, pak,

OU „Bla`e Koneski“ - s. Skudriwe

OU „Den~e Dejanoski“ - nas. Mavrovi Anovi

VSS 13 nastavnici

V[SS 9 nastavnici VSSV[SS

VSS 10 nastavnici

V[SS 4 nastavnici

U~itelska 2 nastavnici

SSS 2 nastavnici

VSSV[SSU~itelskaSSS

Zaklu~ok

15Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

podrazbira pogolema redovnost vo nastavata, mo`nost za podolgoro~nosledewe na razvojot na u~enicite, no i za{teda na finansiski sredstvaza prevoz do u~ili{teto, {to ne e slu~aj vo ostanatite u~ili{ta. Oviepogodnosti gi nemaat drugite u~ili{ta kade {to golem broj na nastavnicitesekojdnevno do rabotnite mesta patuvaat i po 60 kilometri vo eden pravec.Najlo{a e sostojbata vo OU „Den~e Dejanoski“. Tamu osven dvajca nastavni-ci, site ostanati od mestoto na `iveewe do u~ili{teto vo Mavrovi Anovii do podra~nite u~ili{ta patuvaat sekoj den po 40 i pove}e kilometri vodvata pravci.

Za `al, re{enie na ovoj problem ne se gleda vo bliska idnina zatoa{to, kako {to pogore poso~ivme, poradi migracijata na naselenieto voItalija, pokraj na u~enici imame odliv i na nastavnici, taka {to i vo pret-stojniot period, nastaven kadar }e mora da se obezbeduva od sosedniteop{tini Gostivar i Debar, za {to }e treba da se planiraat sè pove}e sred-stva za niven prevoz do osnovnite u~ili{ta vo Op{tinata.

K ako {to konstatiravme vo vovedot sostojbata so u~i-li{nite objekti e relativno dobra, pove}eto u~ili{taimaat novi zgradi kade {to so mali investicii mo`e

postojano da se podobruvaat uslovite za odvivawe na nasta-vata, no postojat i objekti vo krajno lo{a sostojba za koi e ne-ophodna itna sanacija ili nivno ru{ewe i izgradba na novi.

U~ili{nata zgrada na OU "\or|i Pulevski“ vo s. Rostu{edatira od 1927 godina, raspolaga so 8 u~ilnici, posebni pros-torii za nastavnicite, administracijata, kancelarija za di-rektorot i rabotilnica. U~ili{nata kujna i trpezarijata seposeben objekt i tamu od 2006 godina smestena e u~ili{natabiblioteka. Iako zgradata vo 1989 godina e renovirana u~il-nicite se tesni, nedovolno osvetleni, taka {to izgradba nanov objekt e ekonomski popovolna opcija otkolku kakvi bilopopravki ili renovirawe na enterierot, odnosno interierotna zgradata. Zgradata na podra~noto u~ili{te vo selo Tre-bi{te raspolaga so {est univerzalni u~ilnici i edna nas-tavni~ka kancelarija i e vo dobra sostojba. Objektot na pod-ra~noto u~ili{te vo selo Velebrdo datira od 1968 godina,raspolaga so dve u~ilnici i edna nastavni~ka kancelarija,no e renoviran vo 1992 godina i evo dobra sostojba.

Vo podra~nite u~ili{ta voTrebi{te i Velebrdo zgradite sevo relativno dobra sostojba, nosepak za podobruvawe na kvali-tetot na objektite, a so cel po-dobri uslovi za izveduvawe nanastavata potrebna e zamena navratite i prozorcite, po mo`nostvoveduvawe na parno greewe.

U~ili{nata zgrada vo seloJan~e datira od 1937 godina, imaedna u~ilnica i nastavni~ka kan-

4. ANALIZA NA USLOVITE VO U^ILI[NITE OBJEKTI

16 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

OU „\or|i Pulevski“ - s. Rostu{e

17Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

celarija, a pri renoviraweto vo 2000 i vo 2004 godina izgraden e novvlez, sanitaren jazol, zameneti se prozorcite, obnovena fasadata idrugo, no kako problem se nametnuva krovnata konstrukcija koja e dotraena.

Nastavata vo OU „Josip Broz Tito“ vo selo @irovnica se odviva vonova zgrada koja pred nekolku godini be{e celeosno renovirana i pritoa napostojnite dva kata be{e doyidan i tret. Objektot raspolaga so 9 univer-zalni u~ilnici, so vkupna korisna povr{ina od 468 m2, ili vo prosek 2,45 m2

po u~enik U~ili{teto raspolaga so u~ili{ten dvor od 150 m2 i posebnatrevna povr{ina, kako i otvoren sportski teren koj e celosno staven vofunkcija na u~enicite, taka {to vo ova u~ili{te problemot so u~ili{tenprostor e dolgoro~no re{en, no problem e {to nema fiskulturna sala. Vopodra~noto u~ili{te vo s. Vrbjane zgradata e, isto taka, nova (izgradena vo2000-2002 godina), so povr{ina od 156 m2, ili vo prosek po 3,12 m2 po u~enik.Nastavata se izveduva vo dve smeni. Dvorot na u~ili{teto e soodvetno iz-graden so pomo{ na proektot za modernizacija vo obrazovanieto vo u~eb-nata 2006/2007 godina i donekade gi ispolnuva uslovite za izveduvawe nanastavata po fizi~ko i zdravstveno obrazovanie, no sepak potrebna e fis-kulturna sala. U~ili{niot objekt vo podra~noto u~ili{te vo s. Vidu{e emonta`na baraka od 1968 godina, raspolaga so edna u~ilnica i edna nastav-ni~ka kancelarija. U~ilnicata ima povr{ina od 40 m2 ili vo prosek po 4 m2

po u~enik. Rabotata se odbiva vo edna smena, nema u~ili{ten dvor i sport-ski teren.

Postojnata u~ili{na zgrada vo selo Skudriwe raspolaga so 520 m2 ko-risna povr{ina i dvorno mesto od 800 m2. Zgradata e vo dobra sostojba, nosepak za podobruvawe na kvalitetot i uslovite za izveduvawe na nastava-ta, potrebna e zamena na stolarijata (vrati i prozorci) i drugi positni in-tervencii. Pokraj toa neophodna e sanacija na dvorot i izgradba na igra-li{te. Vo podra~noto u~ili{te vo s. Prisojnica u~ili{nata zgrada e vodobra sostojba. Raspolaga so korisna povr{ina od 108 m2 i dvorno mesto od129 m2, potrebna e intervencija na sanitarnite jazli. Zgradata vo seloAxievci, isto taka, e vo dobra sostojaba, raspolaga so korisna povr{ina od57 m2 i dvor od 102 m2, no i ovde sanitarnite jazli se vo lo{a sostojba izd-voeni nadvor od objektot, taka {to nivnoto renovirawe e neophodno.

OU „Bla`e Koneski“ - s. Skudriwe

OU „Josip Broz Tito“ - s. @irovnica

18 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

Zamena na krovot i priklu~ok na parno greewe e prioritet za u~ili{-nata zgrada vo Mavrovi Anovi. Inaku, ovaa zgrada raspolaga so {est uni-verzalni u~ilnici od po 30 m2 ili prose~no po 6,1 m2 po u~enik. Vo selo Duftreba da se saniraat krovot, sanitarnite jazli i elektrikata, a vo seloNistrovo poradi dotraenost, edinstveno re{enie e izgradba na nova zgra-da. U~ili{nata zgrada vo selo Mavrovo e vo dobra sostojba.

Vo sostav na ova u~ili{te raboti i internatot "Sedek Kostovski“ vokoj prestojuvaat u~enici od mati~noto u~ili{te. Raspolaga so sedum spal-ni sobi so 70 legla, kujna, trpezarija, zanimalna i zaedni~ki prostorii. Ob-jektot datira od 1978 godina, potrebno e renovirawe na pogolemiot del odzgradata i zamena na inventarot koj e dotraen.

Od iznesenite fakti mo`e da se konstatira deka sostojbata so u~i-li{nite objekti e relativno dobra, no sepak potrebno e kontinuirano da seintervenira vrz niv. Vo ovoj kontekst napomenuvame deka neodamna na{ataop{tina pozitivno odgovori na inicijativata na Vladata na Republika Ma-kedonija za izgradba na 100 novi u~ili{ni objekti vrz principot na part-nerstvo na: Vladata na RM, lokalnata samouprava i privaten investitor,pri {to go iska`avme na{iot interes za izgradba na novi u~ili{ni zgradivo Rostu{e i Nistrovo.

Zagrevaweto na u~ili{nite zgradi ne zadovoluva. Imeno, so osklu~okna zgradata vo OU „Josip Broz Tito“ vo selo @irovnica i U~eni~kiot dom„Sedek Kostovski“ vo Mavrovi Anovi, vo koi e instalirano parno greewe, voostanatite greeweto e na drva. Vo perspektiva potrebno e postepeno pre-minuvawe na parno greewe.

OU „Den~e Dejanoski“ - nas. Mavrovi Anovi

Zaklu~ok

________________________

* SWOT (Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats) - izrazot e prezemen od an-gliskoto jazi~no podra~je. Vo prevod zna~i: Silni strani, Slabi strani, Mo`-nosti i Zakani i pretstavuva metod za analiza na sostojbite, procesite i po-javite pri planirawe i izgotvuvawe na strate{ki dokumenti.

5. SWOT * ANALIZA

19Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

SILNI STRANI SLABI STRANI

Relativno dobri uslovi nau~ili{nite zgradi

Relativno dobro obrazovnonivo na nastavnicite

Posvetenost na obrazova-nieto

Sorabotka me|u u~ili{tata i Op{tinata

Mal broj na u~enici

Nedostatok od soodvetninastavnici po informatika,stranski jazici muzi~ko i dr.

Nedostatok od u~ili{naoprema, kabineti, bibliotekii dr., pred sè vo podra~niteu~ili{ta

Nedostatok od sportski sali

MO@NOSTI ZAKANI

Sredno u~ili{te

Lokalna strategija za obra-zovanie

Finansiska i tehni~ka po-mo{ od donatori, biznis-meni, nevladini organizaciii `iteli od Op{tinata vra-boteni vo stranstvo

Sorabotka so MON

Sorabotka so sosedniteop{tini

Osipuvawe na u~enicite

Buxet

Kontinuirano sozdavawe povolni uslovi i efikas-ni metodi za razvoj na obrazovanieto vo Op{tina Mavro-vo i Rostu{e i prilagoduvawe kon potrebite na sovreme-noto op{testvo, pretstavuva nose~kata strate{ka cel, odkoja potoa proizleguvaat i konkretnite zada~i.

1. Podobruvawe na kvalitetot na obrazovanieto soprofesionalno unapreduvawe na nastavniot kadar.

2. Gradewe kapaciteti za sovremeno obrazovanie prekuopremuvawe na u~ili{tata so sovremena tehnologija,laboratorii i kompjuterizacija na u~ili{nite bib-lioteki.

3. Podobruvawe na u~ili{nata infrastruktura isportskite objekti so cel da se podobrat uslovite za rabota i u~ewe.

4. Podobruvawe na bezbednosta na u~enicite.

5. Unapreduvawe na sorabotkata me|u u~ili{tata iroditelite.

6. Obezbeduvawe na alternativi za da se promovirasovremeno sredno obrazovanie, so prilagoduvawe napotrebite na pazarot.

6. STRATE[KI CELI

20 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

STRATE[KA CEL

STRATE[KI ZADA^I

S pored ~len 125 od Zakonot za osnovno obrazovanie, fi-nansiraweto na dejnosta na obrazovanieto se obezbe-duva od buxetot na Republika Makedonija, pri {to sred-

stvata se raspredeluvaat po op{tinite po pat na blok dota-cii i namenski dotacii.

Op{tinata Mavrovo i Rostu{e zaedno so 42 op{tini voRepublika Makedonija premina vo vtorata faza na decen-tralizacija taka {to isplatata na platite, pridonesite, hra-narinata i sredstvata za prevoz na nastavnicite, od 1 ok-tomvri 2007 godina se vr{i preku lokalnata samouprava.

Finansiraweto na obrazovanieto vo osnovnite u~ili{tavo Op{tina Mavrovo i Rostu{e vo 2008 godina }e se vr{i sosredstvata od namenskata dotacija koja iznesuva 52.168.000,00denari.

Sredstvata za finansirawe na obrazovanieto se obez-beduvaat isklu~ivo od namenskite dotacii, no vo pove}e na-vrati Op{tinata ima intervenirano so zna~itelni sredstvaod sopstveniot buxet koi ne se nameneti za obrazovanieto.Takvi intervencii se praveni za nabavka na drva, hrana, ka-ko i za organizirawe na prevozot na u~enicite, so cel da ne-ma pre~ki vo normalnoto odvivawe na vospitno-obrazovniotproces.

7. FINANSIRAWE NA OBRAZOVANIETO

21Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

Zaklu~ok

Z a realizacija na op{tinskata strategija za obrazo-vanie, kako i za site poedine~ni proekti sodr`ani voistata, neophodno e instalirawe na monitoring na ce-

liot proekten ciklus od „ideja do realizacija“, za {to, pak, epotrebno da se praktikuvaat alatki koi }e ovozmo`at objek-tivna evalvacija na sekoja aktivnost i proekt vo ramkite nastrategijata.

Monitoringot mora da sodr`i kriteriumi koi }e ovoz-mo`at da se obezbedat kvalitetni informacii pred startotna programskite aktivnosti za navremeno detektirawe naeventualnite problemi, sledewe na kvalitetot, kvantitetoti dinamikata na predvidenite aktivnosti i realna ocenka zaizlezniot rezultat. Ovie kriteriumi ili indikatori trebada bidat:

- su{tinski ili merlivi;

- objektivni (bazirani na fakti), ne subjektivni;

- realno izvodlivi vo prostorot.

Sistemot na monitoring mora da se vospostavi za sekojpoedine~en proekt i toa u{te vo inicijalnata faza za daovozmo`i navremeno identifikuvawe na eventualnite prob-lemi. Monitoringot, isto taka, podrazbira i kontinuiranosledewe na rabotata na nastavniot kadar, pristapot kon nas-tavniot proces, ocenuvaweto i uspehot na u~enicite. Toa spo-red nas e klu~en moment koj potoa }e garantira deka dokolkuse pojavat odredeni problemi, istite }e se re{at so navre-mena aktivnost. Od tie pri~ini monitoringot mora da gi so-dr`i slednite tri fazi:

Inicijalna faza: pribirawe na site informacii napo~etokot na programskite aktivnosti.

Sredna faza: sledewe na implementacijata naproektot, vremenska ramka ili dinamika na izvedu-vawe na aktivnostite.

Zavr{na faza: pribirawe na site indikatori ipodatoci za proektot i nivno a`urirawe i dostavu-vawe do OTO.

8. MONITORING I EVALVACIJA

22 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

23Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

Na kraj na monitoringot sledi evalvacija koja treba da ja napraviKomisijata za obrazovanie na Op{tinata, a mo`e da bide pobarana i nad-vore{na evalvacija koja mo`e da dade poobjektivna slika za realizacijatana proektot.

Vo pogled na evalvacijata, Strategijata za razvoj na obrazovanieto naOp{tina Mavrovo i Rostu{e predviduva organizirawe na op{tinski nat-prevari za u~enicite od osnovnite u~ili{ta so {to }e se stimulira nat-prevaruva~kiot duh kaj u~enicite i nastavnicite i }e se ovozmo`i me|useb-no zbli`uvawe i zgolemuvawe na nivoto na sorabotka, razmena na idei,iskustva i sli~no. Ova e osobeno zna~ajno poradi faktot {to dosega u~e-nicite od na{ata op{tina na natprevari vo drugi op{tini prisustvuvaa bezsoodvetni podgotovki, so problemi vo prevozot i smestuvaweto, nesoodvet-na literatura, taka {to znaeweto i uspehot na natprevarite postojano os-tanuvala vo vtor plan. Ovaa planirana aktivnost ve}e do`ivea promocijaso uspe{nata organizacija na op{tinskite natprevari po geografija i senadevame deka vo naredniot period }e se instaliraat redovni natprevaripo site predmeti.

Z a uspe{na realizacija na Strategijata za razvoj na ob-razovanieto na Op{tina Mavrovo i Rostu{e, OTO priOp{tinata predviduva redovno informirawe na site

zasegnati strani i celokupnata javnost vo Op{tinata.

Zasegnatite strani, a toa se lokalnata samouprava, u~i-li{tata, roditelite, u~enicite, nastavnicite, biznis sek-torot i drugi, informaciite }e gi dobivaat na redovni sred-bi, koi }e se koristat za prezentacija na predvidenite ak-tivnosti, no i povratno, od zasegnatite strani }e se dobivaatpredlozi i sugestii neophodni za celosna implementacija naovaa strategija.

Po{irokata javnost potrebnite informacii }e gi do-biva preku redovna promocija na aktivnostite na lokalniteelektronski mediumi.

9. TRANSPARENTNOST

24 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

V o Op{tina Mavrovo i Rostu{e so re{enie na gradona-~alnikot e formirano OTO (Op{tinsko telo za obra-zovanie) i vo nego pokraj pretstavnici od lokalnata

samouprava ~lenuvaat i pretstavnik od nevladiniot sektori dvajca ~lenovi od osnovnite u~ili{ta od Op{tinata. Ovatelo od po~etokot na svoeto postoewe dava golem pridonesvo aktivnostite povrzani so obrazovanieto, vklu~itelno isoodvetna participacija vo kreiraweto na Strategijata zarazvoj na obrazovanieto vo Op{tina Mavrovo i Rostu{e.

Ovaa strategija predviduva natamo{no {iroko i zna~aj-no vklu~uvawe na OTO vo implementacijata na op{tinskiteobrazovni politiki vo naredniot petgodi{en period, pri{to smetame deka e mnogu va`no ova telo da bide vklu~enovo sekoj poedine~en proekt i sekoja poedine~na aktivnostpredvideni so Strategijata.

OTO treba postojano da gi detektira problemite so koise soo~uvaat u~ili{tata, a toa }e go pravi so postojani kon-takti so rakovodstvata, vrabotenite i u~enicite vo niv.

Preku redovni sredbi i kontakti da gi evidentira po-trebite i interesite na u~enicite, nastavnicite, roditeli-te i voop{to site zasegnati strani vo obrazovniot proces,analogno na toa da predlaga soodvetni re{enija.

Da lobira i da vlijae na gradona~alnikot na Op{tina-ta, Sovetot na Op{tinata, Vladata na RM, ministerstvata,me|unarodnite institucii i organizacii koi postojat vo Re-publika Makedonija, nevladiniot sektor, biznis sektorot ipoedincite, vo nivnoto animirawe i konkretno vklu~uvawe

sekade kade {to mo`at da go dadatsvojot pridones za obrazovanieto.

Krajnata cel na site ovie aktiv-nosti e postojano podigawe na kvali-tetot na obrazovanieto vo Op{tinaMavrovo i Rostu{e i sozdavawe na po-trebnite uslovi za vospostavuvawe nasovremen i visokokvaliteten obra-zoven sistem koj }e gi dostigne evrop-skite standardi i }e gi spodeli i raz-viva evropskite vrednosti.

10. IMPLEMENTACIJA NA OBRAZOVNITE POLITIKI

25Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

26 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

Operativna zada~a 1: PODOBRUVAWE NA KVALITETOT NA OBRAZOVANIETO

Podoperativna zada~a: PROFESIONALNO USOVR[UVAWE NA NASTAVNIOT KADAR

Zada~a Po~etok Zavr{etok Zasegnatistrani

Odgovornolice

Buxet

1. Ocenka za aktuelnatasostojba za profesio-nalniot razvoj na nas-tavniot kadarDefinirawe na potre-bite

2. Podgotovka na plan zaprofesionalno usovr-{uvawe na nastavniotkadar

3. Implementacija naplanot

Operativna zada~a 2: KREIRAWE NA KAPACITETI ZA SOVREMENO OBRAZOVANIE

Podoperativna zada~a: OPREMUVAWE NA U^ILI[TATA SO SOVREMENI NASTAVNI POMAGALA, LABORATORII I KOMPJUTERIZACIJA

Zada~a Po~etok Zavr{etok Zasegnatistrani

Odgovornolice

Buxet

1. Podgotovka na dolgo-ro~en plan za investi-rawe vo sovremenaoprema vo u~ili{tata

2. Elaboracija na planotkako prilog na op{tin-skiot buxet

3. Odobruvawe na planotvo Sovetot naOp{tinata

4. Implementacija naplanot

PRILOZI

OPERATIVNI ZADA^I, AKTIVNOSTI I BUXET

27Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

Operativna zada~a 4: PODOBRUVAWE NA BEZBEDNOSTA NA U^ENICITE

Podoperativna zada~a: VOSPOSTAVUVAWE NA MONITORING SISTEM

Zada~a Po~etok Zavr{etok Zasegnatistrani

Odgovornolice

Buxet

1. Ocenka za aktuelniotmonitoring sistem vosekoe u~ili{te, nivotoi kvalitetot na bez-bednosnite procedurivo niv

2. Podgotovka na plan zainstalirawe na sovre-meni bezbednosni ure-di, ogradi, sigurnosnikameri i sl.

3. Implementacija naplanot

Operativna zada~a 3: PODOBRUVAWE NA U^ILI[NATA INFRASTRUKTURA I SPORTSKITE OBJEKTI

Podoperativna zada~a: SOVREMENI USLOVI ZA U^EWE I SPORTUVAWE

Zada~a Po~etok Zavr{etok Zasegnatistrani

Odgovornolice

Buxet

1. - Izgradba na noviu~ili{ni zgradi voOU „\or|i Pulevski“vo selo Rostu{e i voPU „Den~e Dejanoski“vo selo Nistrovo

- Sportska sala vo PU„J. B. Tito“ vo seloVrbjane, sportski te-ren vo PU „J. B. Tito“selo Vidu{e

- Parno greewe vo siteu~ili{ni zgradi

- Zamena na stolarijatavo PU „\or|i Pulev-ski“ vo Trebi{te iVelebrdo i vo OU„Bla`e Koneski“ vo s. Skudriwe

- Renovirawe i zamenana inventarot vo in-ternatot „Sedek Kos-toski“ vo M. Anovi

PRILOZI

28 Obrazovni politiki na op{tina MAVROVO I ROSTU[E

PRILOZI

Operativna zada~a 5: PODOBRUVAWE NA SORABOTKATA POME\U U^LI[TATA I RODITELITE

Podoperativna zada~a: AFIRMIRAWE NA ULOGATA NA RODITELOT VO VOSPITNO-OBRAZOVNIOT PROCES

Zada~a Po~etok Zavr{etok Zasegnatistrani

Odgovornolice

Buxet

1. Ocenka na postavenos-ta i funkcionirawetona sovetite na rodite-lite vo u~ili{tatata

2. Organizirawe sredbi iedukativni predavawaso roditelite za niv-nata uloga vo vospitno- obrazovniot proces

3. Inicirawe na sistemna sorabotka pome|uu~ili{nite odbori

Operativna zada~a 6: PROMOCIJA NA SOVREMENO SREDNO OBRAZOVANIE

Podoperativna zada~a: PRILAGODUVAWE KON POTREBITE NA PAZAROT

Zada~a Po~etok Zavr{etok Zasegnatistrani

Odgovornolice

Buxet

1. Ocenka na potrebite napazarot na trudot soanaliza na strukturatana sredni u~ili{ta vososednite op{tini

2. Podgotovka na plan zaformirawe na srednou~ili{te

3. Implementacija naplanot

1. VOVED .................................................................................. 5

2. BROJ NA U^ENICI PO U^ILI[TA NA TERITORIJATA NA OP[TINATA ............................. 7

3. STRUKTURA NA NASTAVNIOT KADAR ............................ 13

4. ANALIZA NA USLOVITE VO U^ILI[NITE OBJEKTI ..............................................................................16

5. SWOT ANALIZA .................................................................. 19

6. STRATE[KI CELI .............................................................. 20

7. FINANSIRAWETO NA OBRAZOVANIETO ..................... 21

8. MONITORING I EVALVACIJA .........................................22

9. TRANSPARENTNOST ......................................................... 24

10. IMPLEMENTACIJA NA OBRAZOVNITE POLITIKI .....25

PRILOZI ............................................................................. 26

SODR@INA