o nadal e outras festividades do solsticio de...

33

Upload: others

Post on 26-Jul-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO
Page 2: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO|

1

Sumario

Contenido

Introdución .................................................................................................................................... 2

Introducción .................................................................................................................................. 2

Introduction .................................................................................................................................. 3

O solsticio de inverno .................................................................................................................... 3

El solsticio de invierno ................................................................................................................... 4

Winter solstice .............................................................................................................................. 6

Nadal ............................................................................................................................................. 7

Navidad ......................................................................................................................................... 8

Christmas ..................................................................................................................................... 10

Hanukkah .................................................................................................................................... 11

Hanukkah .................................................................................................................................... 11

Hanukkah .................................................................................................................................... 12

Outras celebracións ..................................................................................................................... 13

Otras celebraciones ..................................................................................................................... 15

Other celebrations ...................................................................................................................... 17

Guía de lectura ............................................................................................................................ 19

Page 3: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

2

Introdución

Co Nadal á volta da esquina un ano máis,

xa é tempo de decoracións e regalos, de

anxos e piñas, de reunións familiares e

reflexións. Pero, se ven é certo que o Nadal

é unha das festas máis celebradas en

Occidente e unha das máis recoñecidas do

mundo, noutros países existen ao mesmo

tempo multitude de festas tradicionais.

Novembro e decembro son unhas fechas

cargadas de festexos en todo o mundo

dende tempos inmemoriais: celtas, xudeus,

incas ou maias, cada pobo ten a súa propia

festa neste período. E se ben moitas non

son tan famosas como o Nadal, todas

merecen ser igual de coñecidas e

respectadas.

Este é precisamente o obxectivo da actual

mostra bibliográfica: dar a coñecer as

celebracións tradicionais que cada ano se

reúnen arredor do solsticio de inverno; e

ofrecer ao visitante unha ollada do que a

colección da Biblioteca Provincial ten que

ofrecer con respecto ao Nadal.

Introducción

Con la Navidad a la vuelta de la esquina un

año más, ya es hora de decoraciones y

regalos, de ángeles y piñas, de reuniones

familiares y reflexiones. Pero, si bien es

cierto que la Navidad es una de las fiestas

más celebradas en Occidente y una de las

más reconocidas en todo el mundo, en

otros países existen al mismo tiempo

multitud de fiestas tradicionales.

Noviembre y diciembre son unas fechas

cargadas de festejos en todo el mundo

desde tiempos inmemoriales: celtas,

judíos, incas o mayas, cada pueblo tiene su

propia fiesta en este período. Y si bien

muchas no son tan famosas como la

Navidad, todas merecen ser igual de

conocidas y respetadas.

Este es precisamente el objetivo de la

actual muestra bibliográfica: dar a conocer

las celebraciones tradicionales que cada

año se reúnen alrededor del solsticio de

invierno; y ofrecer al visitante un vistazo de

lo que la colección de la Biblioteca

provincial tiene que ofrecer con respecto a

la Navidad.

Page 4: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

3

Introduction

With Christmas just around the corner, it’s

time for decorations and presents, angels

and pinecones, family reunions and

meditation. But, being true that Christmas

is one of the most celebrated holidays in

Occident and one of the most recognizable

in the whole world, there are at the same

time lots of traditional holidays in other

countries.

November and December are dates full of

holidays all around the world since

immemorial times: Celtic, Jew, Inca or

Mayan, each country has its own holiday

during this time. And even if many of them

are not as well known as Christmas, they all

deserve to be equally respected.

This is precisely this exhibition’s objective:

bring some light to these traditional

holidays that each year happen around

winter’s solstice; and offering visitors a

look on what the collection of the

Provincial Library has about Christmas.

O solsticio de inverno

O solsticio de inverno corresponde ao

instante en que a posición do Sol no ceo

atópase á maior distancia angular negativa

do ecuador celeste. Dependendo da

correspondencia co calendario, o evento

ten lugar entre o 20 e o 23 de decembro no

hemisferio norte, e entre o 20 e 23 de xuño

no hemisferio sur.

O solsticio implica a reversión da tendencia

ao alongamento da duración das noites e

ao acurtarse das horas diúrnas. Distintas

culturas definen isto de diversas maneiras,

posto que nalgunhas ocasións considérase

que astronomicamente pode sinalar tanto

o comezo como a metade do inverno. O

inverno é unha palabra de significado

subxectivo, posto que non ten un principio

ou metade que estea cientificamente

establecido, sen embargo no caso do

solsticio podemos calcular con exactitude o

segundo no que ocorre. Aínda que en

teoría o solsticio de inverno só dura un

instante, este termo tamén se usa

normalmente para referirse ás 24 horas do

día en que ten lugar.

En 1582, o Papa Gregorio XIII decretou o

cambio ao novo calendario gregoriano, co

cal o solsticio de inverno (no hemisferio

norte) sucedía arredor do día o.

Anualmente no calendario gregoriano o

solsticio flutúa lixeiramente, pero a longo

prazo (só arredor dun día cada 3000 anos).

As interpretacións que as diversas culturas

dan ao solsticio son variadas. Para os

países celtas como Irlanda, xenericamente

a tempada de inverno comeza o 1 de

novembro, o día de Samhain. Termina o

inverno no Imbolc ou a Candelaria, que é o

1 e 2 de febreiro. Este sistema de

calendario de estacións baséase na

duración de días exclusivamente.

Page 5: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

4

A maior parte das culturas de Asia oriental

definen as estacións en termos de enerxía

solar, con Dong Zhi no solsticio de inverno

como o inverno «extremo». Este sistema

baséase na altura aparente do Sol sobre o

horizonte ao mediodía. Algúns festivais de

pleno inverno prodúcense de acordo cos

calendarios lunares, e así ten lugar a noite

do Hōku (‘a lúa chea máis preto do solsticio

de inverno’ en idioma hawaiano). E, para

moitos países europeos, o pleno inverno

do calendario solar aínda é centro das

celebracións do 24 e o, que foi considerado

como o solsticio de inverno dende a

creación do calendario xuliano. No Talmud

xudeu, Teḳufat Tevet é a estación do

solsticio de inverno, rexístrase como o

primeiro día do «paso de tempo» ou a

tempada de inverno. A cultura irana

tamén o recoñece como o comezo do

inverno.

O solsticio por si mesmo pode ter sido un

momento especial do ciclo anual incluso

durante o período neolítico. Os principais

eixes dos monumentos de Nova Grange e

Stonehenge parecen ter sido

coidadosamente aliñados sobre unha liña

de vista que apunta á saída do sol do

solsticio de inverno (Nova Grange) e a

posta de sol do mesmo día (Stonehenge).

O solsticio de inverno pode ter sido

inmensamente importante porque as

comunidades ían ser privadas de moitas

cousas durante o inverno e tiñan que estar

preparados. A fame era común en inverno,

entre xaneiro e abril, tamén coñecidos

como «meses da hambruna». Nos climas

temperados, o festival de pleno inverno

era a última festa de celebración antes do

comezo do inverno. A maioría dos animais

eran sacrificados para non ter que

alimentalos durante o inverno, polo que

practicamente era o único momento do

ano para o subministro de carne fresca. A

maioría de viño e cervexa da colleita anual

estaba finalmente fermentada e lista para

beber neste momento. Ao comezo da era

prerrománica, as festas empezáronse a

celebrar na véspera.

El solsticio de invierno

El solsticio de invierno corresponde al

instante en que la posición del Sol en el

cielo se encuentra a la mayor distancia

angular negativa del ecuador celeste.

Dependiendo de la correspondencia con el

calendario, el evento tiene lugar entre el

20 y el 23 de diciembre en el hemisferio

norte, y entre el 20 y el 23 de junio en el

hemisferio sur.

El solsticio implica la reversión de la

tendencia al alargamiento de la duración

de las noches y al acortamiento de las

horas diurnas. Distintas culturas definen

esto de diversas maneras, puesto que en

algunas ocasiones se considera que

astronómicamente puede señalar tanto el

comienzo como la mitad del invierno. El

invierno es una palabra de significado

Page 6: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

5

subjetivo, puesto que no tiene un principio

o mitad que esté científicamente

establecido, sin embargo en el caso del

solsticio podemos calcular con exactitud el

segundo en el que ocurre. Aunque en

teoría el solsticio de invierno solo dura un

instante, este término también se usa

normalmente para referirse a las 24 horas

del día en que tiene lugar.

En 1582, el papa Gregorio XIII decretó el

cambio al nuevo calendario gregoriano,

con lo que el solsticio de invierno (en el

hemisferio norte) sucedía alrededor del

día 21 de diciembre. Anualmente en el

calendario gregoriano el solsticio fluctúa

ligeramente, pero a largo plazo (solo

alrededor de un día cada 3000 años).

Las interpretaciones que las diversas

culturas dan al solsticio son variadas. Para

los países celtas, como Irlanda,

genéricamente la temporada de invierno

comienza el 1 de noviembre, el día de

Samhain. Termina el invierno en el Imbolc

o la Candelaria, que es el 1 y 2 de febrero.

Este sistema de calendario de estaciones se

basa en la duración de días

exclusivamente.

La mayor parte de las culturas de Asia

oriental definen las estaciones en términos

de energía solar, con Dong Zhi en el

solsticio de invierno como el invierno

«extremo». Este sistema se basa en la

altura aparente del Sol sobre el horizonte

al mediodía. Algunos festivales de pleno

invierno se producen de acuerdo con los

calendarios lunares, y así tiene lugar la

noche del Hōku (‘la luna llena más cercana

al solsticio de invierno’ en idioma

hawaiano). Y, para muchos países

europeos, el pleno invierno del calendario

solar todavía es centro de las celebraciones

del 24 y 25 de diciembre, que fue

considerado como el solsticio de invierno

desde la creación del calendario juliano. En

el Talmud judío, Teḳufat Tevet es la

estación del solsticio de invierno, se

registra como el primer día del «paso de

tiempo» o la temporada de invierno. La

cultura iraní también lo reconoce como el

comienzo del invierno.

El solsticio por sí mismo puede haber sido

un momento especial del ciclo anual

incluso durante el periodo neolítico. Los

principales ejes de los monumentos de

Nueva Grange y Stonehenge parecen haber

sido cuidadosamente alineados sobre una

línea de vista que apunta a la salida del sol

del solsticio de invierno (Nueva Grange) y

la puesta del sol del mismo día

(Stonehenge).

El solsticio de invierno puede haber sido

inmensamente importante porque las

comunidades iban a ser privadas de

muchas cosas durante el invierno y tenían

que estar preparados. El hambre era

común en invierno, entre enero y abril,

también conocidos como «meses de

la hambruna». En los climas templados, el

festival de pleno invierno era la última

fiesta de celebración antes del comienzo

del invierno. La mayoría de los animales

eran sacrificados para no tener que

alimentarlos durante el invierno, por lo que

prácticamente era el único momento del

año para el suministro de carne fresca. La

Page 7: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

6

mayoría de vino y cerveza de la cosecha

anual estaba finalmente fermentada y lista

para beber en este momento. Al comienzo

de la era pre-románica, las fiestas se

empezaron a celebrar en la víspera.

Winter solstice

Winter solstice is the moment is the

moment of the year when the Sun’s

position in the sky is at the biggest negative

angle from celestial equator. Depending on

the correspondence with the calendar, it

happens between December 20th and 23rd

in the North hemisphere, and June 20th and

23rd in the South hemisphere.

Solstice implies the reversion of the

tendency towards longer nights and

shorter days. Different cultures define this

in different ways, as in some occasions it

can signal both the beginning and the

middle of winter. Winter is a world with

subjective meaning because it doesn’t have

a scientifically established beginning or

middle, although we can calculate the

exact second the winter solstice happens.

Even thought solstice only last for a

moment, the word is used to refer the

whole day when it happens.

In 1582, Pope Gregory XIII decreed the

change to the new Gregorian calendar,

making winter solstice happen around

December 21st -in the North-. Annually, this

calendar fluctuates slightly, but only in the

long term -a day every 3000 years-.

The interpretations that different cultures

give to the solstice are diverse. In Celtic

countries as Ireland, winter season starts

on November 1st, Samhain day. It ends with

the Imbolc, February 1st and 2nd. This

season calendar system is based exclusively

on the duration of the days.

Most of the cultures from Eastern Asia

define the season in terms of solar energy,

with Dong Zhi at the winter solstice as the

“extreme winter”. This system is based on

the Sun’s height over the horizon at

midday. Some winter festivals happen

according to lunar calendars such as Hōku

night –“the closest to the winter solstice

full Moon” in Hawaiian-. And for many

European countries, solar calendar’s winter

is still the center of December 24th and 25th

celebrations, considered as winter solstice

since the creation of Julian calendar. In the

Jewish Talmud, Tekufat Tevet is the season

of the winter solstice, registered as the first

day of the “change of time” or winter

season. Iranian culture also recognizes it as

the beginning of winter.

Solstice itself may have been a special

moment of the annual cycle even during

the Neolithic. The main axis of new Grange

and Stonehenge seem to have been

carefully aligned towards the view pointing

the Sun rising during winter solstice (New

Grange) and same day’s sunset

(Stonehenge).

Winter solstice may have been immensely

important because communities were

Page 8: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

7

about to lose so much during winter and

had to be prepared. Hunger was common

on winter between January and April,

known as the “Famine months”. In warm

climates, winter festivals were the last

celebration before winter started. Most

animals were sacrificed so they wouldn’t

have to be fed during winter, so it was the

only moment of the year to get fresh meat.

Most the wine and beer of the annual

reaping was fermented and ready to drink

in that moment. At the beginning of pre-

Roman era they started celebrating on the

eve of the solstice.

Nadal

O Nadal (en latín: nativitas, “nacemento”),

tamén chamado coloquialmente “Pascua”,

é unha das festividades máis importantes

do cristianismo, xunto á Pascua de

resurrección e Pentecostés. Esta

solemnidade, que conmemora o

nacemento de Xesucristo en Belén,

celébrase o 25 de decembro na Igrexa

católica, na anglicana, nalgunhas

comunidades protestantes e na maioría

das Igrexas ortodoxas. En cambio,

festexase o 7 de xaneiro noutras Igrexas

ortodoxas como a rusa ou a de Xerusalén,

que non aceptaron a reforma feita ao

calendario xuliano para pasar ao

gregoriano. O 25 de decembro é un día

festivo en moitos países celebrado por

millóns de persoas arredor do mundo,

tanto cristiáns coma non.

Existen diversas teorías sobre a orixe do 25

de decembro como día de Nadal. Segundo

defende William J. Thige, xa no século III

celebraríase o nacemento de Cristo en tal

data, aínda antes de que os romanos

celebraran a festa do Sol Invencible. Pero

outros autores aseguran que a Igrexa

Católica adoptou esta festa para permitir a

conversión dos pobos pagáns. No Imperio

romano, as celebracións de Saturno

durante a semana do solsticio, que eran o

acontecemento social principal, chegaban

ao seu apoxeo o 25 de decembro. Para

facer más fácil que os romanos puidesen se

converter ao cristianismo sen abandonar as

súas festividades, o Papa Xulio I pediu no

350 que o nacemento de Cristo fora

celebrado nesa mesma fecha e finalmente

o Papa Liberio decreta este día como o

nacemento de Xesús de Nazaret en 354.

Durante a Reforma protestante, a

celebración do nacemento de Cristo foi

prohibida por algunhas Igrexas

protestantes debido á súa relación co

catolicismo e o paganismo antigo. Despois

da vitoria parlamentaria contra o Rei Carlos

I durante a Guerra Civil inglesa en 1647, os

gobernantes puritanos ingleses prohibiron

a celebración do Nadal. O pobo rebelouse

realizando varios motíns ata tomar cidades

importantes como Canterbury, onde

decoraban as portas con frases que falaban

da santidade da festa. A Restauración de

1660 puxo fin á prohibición, pero moitos

dos membros do clero reformista, non

conformes, rexeitaban as celebracións de

Nadal, utilizando argumentos puritanos. Na

Page 9: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

8

época colonial dos Estados Unidos, os

puritanos de Nova Inglaterra rexeitaron o

Nada, e a súa celebración foi declarada

ilegal en Boston de 1659 a 1681. Ao

mesmo tempo, os cristiáns residentes de

Virxinia e Nova York seguiron as

celebracións libremente. O Nadal caeu en

desgraza nos Estados Unidos despois da

Revolución, porque se consideraba un

costume inglés.

Na actualidade, practicamente todas as

Igrexas cristiás históricas (católica,

ortodoxa, Comunión anglicana, diversas

Igrexas protestantes, etc.) outorgan á

solemnidade da Natividade ou Nadal unha

importancia tal que se lla antecede dun

tempo de preparación, o Advento. É

frecuente nalgunhas rexións ou países a

tradición de que algunha personaxe ou

personaxes visiten aos nenos para

deixarlles regalos baixo a árbore de Nadal.

Aparte da orixe cristiá do Nadal, esta festa

foi mesturando o seu carácter relixioso coa

tradición de convivencia familiar, debido

en gran medida á popularidade desta

celebración e ás técnicas de marketing

actuais.

Unha das tradicións de Nadal máis

importantes nos países hispanos é a dos

Reis Magos: os Tres Reis de Oriente que

segundo as escrituras levaron regalos ao

neno Xesús, e que agora llos levan a todos

os nenos o día da Epifanía (6 de xaneiro).

Sen embargo, no mundo anglosaxón os

nenos reciben regalos de Papá Noel a noite

do 24 de decembro, unha personaxe

baseada na figura de San Nicolás. España

ten outras personaxes similares propias,

como son o Tió de Nadal en Cataluña, o

Olentzero no País Vasco ou o Apalpador en

Galicia.

Navidad

La Navidad (en latín: nativitas, “nacimiento

”), también llamada coloquialmente

“pascua”, es una de las festividades más

importantes del cristianismo, junto con

la Pascua de resurrección y Pentecostés.

Esta solemnidad, que conmemora el

nacimiento de Jesucristo en Belén, se

celebra el 25 de diciembre en la Iglesia

católica, en la Iglesia anglicana, en

algunas comunidades protestantes y en la

mayoría de las Iglesias ortodoxas. En

cambio, se festeja el 7 de enero en

otras Iglesias ortodoxas como la Iglesia

ortodoxa rusa o la Iglesia ortodoxa de

Jerusalén, que no aceptaron la reforma

hecha al calendario juliano para pasar al

gregoriano. El 25 de diciembre es un día

festivo en muchos países celebrado por

millones de personas alrededor del mundo,

tanto cristianos como no.

Existen diversas teorías sobre el origen del

25 de diciembre como día de la Navidad.

Según defiende William J. Thige, ya en el

siglo III se celebraría el nacimiento de

Cristo el 25 de diciembre, aún antes de que

los romanos celebraran la fiesta del Sol

Invencible. Pero otros autores aseguran

que la iglesia Católica adoptó esta fiesta

para permitir la conversión de los pueblos

Page 10: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

9

paganos. En el Imperio romano, las

celebraciones de Saturno durante la

semana del solsticio, que eran el

acontecimiento social principal, llegaban a

su apogeo el 25 de diciembre. Para hacer

más fácil que los romanos pudiesen

convertirse al cristianismo sin abandonar

sus festividades, el papa Julio I pidió en el

350 que el nacimiento de Cristo fuera

celebrado en esa misma fecha y finalmente

el papa Liberio decreta este día como el

nacimiento de Jesús de Nazaret en 354.

Durante la Reforma protestante, la

celebración del nacimiento de Cristo fue

prohibida por algunas Iglesias protestantes

debido a su relación con el catolicismo y el

paganismo antiguo. Después de la victoria

parlamentaria contra el Rey Carlos I

durante la Guerra Civil inglesa en 1647, los

gobernantes puritanos ingleses

prohibieron la celebración de la Navidad. El

pueblo se rebeló realizando varios motines

hasta tomar ciudades importantes

como Canterbury, donde decoraban las

puertas con eslóganes que hablaban de la

santidad de la fiesta. La Restauración de

1660 puso fin a la prohibición, pero

muchos de los miembros del clero

reformista, no conformes, rechazaban las

celebraciones navideñas, utilizando

argumentos puritanos. En la época colonial

de los Estados Unidos, los puritanos de

Nueva Inglaterra rechazaron la Navidad, y

su celebración fue declarada ilegal en

Boston de 1659 a 1681. Al mismo tiempo,

los cristianos residentes de Virginia y

Nueva York siguieron las celebraciones

libremente. La Navidad cayó en desgracia

en los Estados Unidos después de la

Revolución, porque se consideraba una

costumbre inglesa.

En la actualidad, prácticamente todas las

Iglesias cristianas históricas (Iglesia

católica, Iglesia ortodoxa, Comunión

anglicana, diversas Iglesias protestantes,

etc.) otorgan a la solemnidad de

la Natividad o Navidad una importancia tal

que se la antecede de un tiempo de

preparación, el Adviento. Es frecuente en

algunas regiones o países la tradición de

que algún personaje o personajes, visite a

los niños para dejarles regalos bajo el árbol

de Navidad. Aparte del origen cristiano de

la Navidad, esta fiesta ha ido mezclando su

carácter religioso con la tradición de

convivencia familiar, debido en gran

medida a la popularidad de esta

celebración y las técnicas de marketing

actuales.

Una de las tradiciones navideñas más

importantes en los países hispanoparlantes

es la de los Reyes Magos: los Tres Reyes de

Oriente que según las escrituras llevaron

regalos al niño Jesús, y que ahora los llevan

a todos los niños el día de la Epifanía (6 de

enero). Sin embargo, en el mundo

anglosajón los niños reciben regalos de

Papá Noel la noche del 24 de diciembre, un

personaje basado en la figura de San

Nicolás. España tiene otros personajes

similares propios, como son el Tió de Nadal

en Cataluña, el Olentzero en el País Vasco o

el Apalpador en Galicia.

Page 11: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

10

Christmas

Christmas is one the most important

Christian festivities, next to Easter and

Pentecost. It commemorates the birth of

Jesus in Belem and it’s celebrates on

December 25th by the Catholic, Anglican

and most of the Orthodox churches as well

as some protestant communities. Russian

or Jerusalem Orthodox churches celebrate

it on January 7th as they still use Julian

calendar. December 25th is a holiday in

many countries celebrated by millions of

people around the world, Christian or not.

There are different theories about

choosing December 25th as Christmas day.

According to William J. Thige, Christians

celebrated it this day already during the III

century, before than Romans celebrating

Sol Invictus that same day. But other

authors argue that the Catholic Church

adopted that same festivity to allow

pagan’s conversion. In the Roman Empire,

Saturn celebrations during the week of

solstice, the main social event, ended on

December 25th. To make it easier to

Romans to convert into Christians, Pope

Julius I asked in 350 for Christ’s birth to be

celebrated on that same date, with Pope

Liberius making it official in 354.

During the Protestant Reformation, some

Protestant churches banned celebrating

Christ’s birth because of its relation with

Catholicism and ancient paganism. After

the parliament victory against Charles I

during the English Civil War in 1647, English

puritan rulers banned it. People rioted and

took important towns such as Canterbury,

decorating the doors with slogans about

the holiness of the holiday. 1660

Restoration ended the ban, but many

reformist clerics kept condemning

Christmas. In the United States, during the

colonial era, New England puritans rejected

Christmas and it was banned in Boston

from 1659 to 1681. At the same time,

Virginia and New York Christians kept

celebrating it. Christmas fell in disgrace in

the U.S. after Revolution, considered an

English tradition.

In the present, almost every historical

Christian church -Catholic, Orthodox, and

Anglican Communion, some Protestant

churches, etc. - give Christmas such

importance that it even has a preparation

time, Advent. It’s frequent in some

countries the traditions of a character or

characters that visit kids to leave them

presents under the Christmas tree. Besides

de Christian origin of Christmas, this

holiday mixes its religious side with family

traditions; part because of its popularity

and part because of marketing.

One of the most important Christmas

traditions in Hispanic countries is the Three

Wise Men: the Three Kings that according

to the Bible brought presents to baby

Jesus, now bringing them to every child for

the Epiphany –January 6th-. On the other

hand, kids in the English speaking countries

receive their gifts on the night of

December 24th from Santa Claus, a

character based on Saint Nicholas. Spain

has other similar characters of its own,

such as Tió Nadal in Catalonia, Olentzero in

the Basque Country or Apalpador in

Galicia.

Page 12: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

11

Hanukkah

Hanukkah, chamada tamén a Festa das

Luces ou Luminarias, é unha festividade

xudía. Celebrada durante oito días,

conmemora a derrota dos helenos e a

recuperación da independencia xudía a

mans dos macabeos sobre os gregos

seléucidas, e a posterior purificación do

Segundo Templo de Xerusalén das iconas

pagás, no século II a. C.

A tradición xudía fala dun milagre, no que

se puido acender o candelabro do Templo

durante oito días consecutivos cunha

exigua cantidade de aceite, que alcanzaba

só para un. Isto deu orixe ao principal

costume da festividade, que é o de

acender, de forma progresiva, un

candelabro de nove brazos chamado

januquiá (un por cada un dos días máis un

brazo «piloto»).

A festividade acontece o 25 de Kislev do

calendario xudeu, data que acaece entre

fines de novembro y fines de decembro do

calendario gregoriano.

O Talmud e o Midrash Raba suxiren tamén

outra orixe para a festividade. O Talmud

relata historias de Adán, o primeiro home,

que viu poñerse o sol por primeira vez na

súa vida e entrou en pánico, e conectan

esta historia coa festividade do solsticio de

inverno. Segundo o relato, o primeiro año

fixo xexuno durante oito días, e logo (o

comezar a alargarse os días novamente)

festexou durante outros oito; pero o

segundo ano, al comprender que esta era a

orde natural, só festexou.

A festividade de Hanukkah celébrase

durante oito días, do 25 de kislev ao 2 de

tevet. É costume reunirse con familiares ou

amigos para o acendido da januquiá e

intercambiar presentes, e tamén que os

nenos xoguen cun dreidel ou sevivon, o cal

é un tipo de trompo.

Hanukkah

Hanukkah, llamada también la Fiesta de las

Luces o Luminarias, es una festividad

judaica. Celebrada durante ocho días,

conmemora la derrota de los helenos y la

recuperación de la independencia judía a

manos de los macabeos sobre los griegos

seléucidas, y la posterior purificación del

Segundo Templo de Jerusalén de los íconos

paganos, en el siglo II a. C.

La tradición judía habla de un milagro, en

el que pudo encenderse el candelabro del

Templo durante ocho días consecutivos

Page 13: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

12

con una exigua cantidad de aceite, que

alcanzaba sólo para uno. Esto dio origen a

la principal costumbre de la festividad, que

es la de encender, de forma progresiva, un

candelabro de nueve brazos llamado

januquiá (uno por cada uno de los días más

un brazo «piloto»).

La festividad acontece el 25

de Kislev del calendario judío, fecha que

acaece entre fines de noviembre y fines de

diciembre del calendario gregoriano.

El Talmud y el Midrash Raba sugieren

también otro origen para la festividad. El

Talmud relata historias de Adán, el primer

hombre, que vio ponerse al sol por primera

vez en su vida y entró en pánico, y

conectan esta historia con la festividad del

solsticio de invierno. Según el relato, el

primer año ayunó durante ocho días, y

luego (al comenzar a alargarse los días

nuevamente) festejó durante otros ocho;

pero el segundo año, al comprender que

éste era el orden natural, solo festejó.

La festividad de Hanukkah se celebra

durante ocho días, del 25 de kislev al 2

de tevet. Es costumbre reunirse con

familiares o amigos para el encendido de la

januquiá e intercambiar presentes, y

también que los niños jueguen con

un dreidel o sevivon, el cual es un tipo

de peonza.

Hanukkah

Hanukkah, also known as the Holiday of

Lights or Bonfires, is a Jewish festivity.

Celebrated for eight days, it

commemorates the defeat of Helens and

the recovery of Jewish independence

thanks to Maccabeus over Seleucia Greeks,

and the consequent purification of

Jerusalem Second Temple of pagan icons,

in the II century b. C.

Jewish tradition speaks of a miracle, of

lightning the Temple’s candelabra for eight

consecutive days using a small amount of

oil that should only last for one. This

originated the main tradition of the

festivity: lightning progressively a nine

arms candelabra called Hanukkiah –one for

each day plus a pilot arm-.

The festivity happens on Kislev 25th on the

Jewish calendar, around the end of

November or December on the Gregorian

calendar.

Talmud and Midrash Raba suggest another

origin for this holiday. Talmud tells stories

about Adam, the first man, who saw the

sunset for the first time and panicked, and

connects this story with winter solstice.

According to the tale, the first year he

didn’t eat for eight days, and then – when

the days started to be longer- he

celebrated for another eight days. The next

year, understanding that this is the natural

order, he just celebrated.

Hanukkah is celebrated for eight days,

from Kislev 25th to Tevet 2nd. It’s traditional

Page 14: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

13

to meet with friends or family to light the

Hanukkiah and exchange presents; as well

as for kids to play with a dreidel, a type of

spinning top.

Outras celebracións

Arredor do mundo celébranse numerosas

festividades relacionadas co solsticio de

inverno:

• Amaterasu

Celébrase en Xapón para conmemorar o

rexurdir de Amaterasu, a deusa do sol.

Segundo a lenda, escondeuse nunha cova e

os outros deuses celebraron unha festa

para convencela de volver, devolvendo a

luz solar ao universo.

• Festival Beiwe

Esta e a deusa do sol saami, o pobo

orixinario de Laponia, que viaxa co seu fillo

polo ceo nun carro devolvendo o verde aos

pastos

• Deygan

Este antigo festival persa celebra a vitoria

do sol sobre a escuridade, sinalada polos

días gañando tempo á noite.

• Festival Dongzhi

Celebrado na maioría de países de Asia

oriental, a orixe deste festival remóntase á

filosofía do equilibrio e a harmonía no

cosmos. Despois desta celebración, haberá

días con máis horas de luz natural e, por

tanto, un aumento da enerxía positiva que

flúe.

• Karachun

Trátase dunha festa eslava celebrada a

noite máis longa do ano. Esa noite, Hors, o

antigo Sol, era derrotado pola maldade do

Deus Negro polo que se realizaban danzas

no seu honor. A noite do solsticio Hors

resucitaba traendo el novo Sol, e a xente

celebraba banquetes en honor dos mortos

para evitar a súa resurrección.

• Koleda

Durante dez días a partir do solsticio de

inverno, os nenos rusos disfrazábanse

visitaban as casas recibindo pequenos

regalos.

• Lenaea

Nas civilizacións do Mar Exeo existía o

Festival da Muller Salvaxe, onde se

sacrificaba no bosque a un home ou toro.

Máis adiante cambiouse a ofrenda por un

bebé e, xa na época clásica, unha cabra. O

festival Brumalia celebrado en Roma

procedía deste: celebrábase en honor a

Baco durante un mes, terminando o 25 de

decembro.

• Noite de Lussi

Séguese a celebrar nos países escandinavos

o 13 de decembro honrando á muller

demo Lussi quen, segundo a tradición,

lévase aos nenos se non cumpren as súas

tarefas.

Page 15: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

14

• Makara Sankranti

O único festival hindú baseado no

calendario celeste, a separación deste co

zodíaco provocou que na actualidade se

celebre o 14 de xaneiro aínda que siga

festexando os días crecentes con respecto

á noite. Celébrase durante tres días con

baños nos ríos, cometas e doces de

sésamo.

• Ritual Perchta

Entre os séculos VI e XI en Alemaña críase

que Hertha, a deusa da luz e o fogar

descendía a través do fume a noite do

solsticio e axudaba aos participantes da

festa a coñecer o futuro. Cociñábanse

tortas en forma de zapatos, enchéndoos de

regalos.

• Festa Rozhanista

No século XII na Rusia oriental, se lle

ofrecían nesta fecha alimentos e bordados

brillantes a Rozhanista, a deusa do inverno.

Hoxe en día se seguen a facer galletas

brancas con forma de muller.

• Shab-e Chellé

En Persia e Irán, dende o II milenio a.C. ata

hoxe, celébrase o primeiro día de inverno

do calendario persa (o solsticio de inverno).

Segundo a lenda Mitra naceu ao final desa

noite, vencendo á escuridade, y agora as

familias reúnense para celebrar.

• Saturnalia

O festival de Chronos celebrado polos

antigos gregos duraba do 17 ao 23 de

decembro. Celebrábase un festival público

que incluía vacacións escolares e

permitíase o xogo para todos, escravos

incluídos. Estes celebraban un banquete

antes da festa servido polos seus amos, e

se lles permitía faltarlles ao respecto.

• Seva Zistane

Aínda celebrada hoxe no Kurdistán, esta

festa simboliza o renacemento da luz.

Fanse reunións familiares e os niños

reciben doces.

• Sol Invictus

Trátase dun festival do nacemento do Sol

Inconquistado celebrado en Roma o 25 de

decembro. Este culto expandiuse

lentamente por todo o Imperio chocando

coa rápida propagación do cristianismo.

• Soyalangwul

Celebrado polos hopi americanos o 21 de

decembro, o ritual buscaba a volta do sol

do seu letargo invernal. Marca o inicio de

outro ciclo da Roda do Ano e é un tempo

de purificación.

• Yule

Trátase das celebracións de pleno inverno

nos países nórdicos, escandinavos e

xermánicos; segundo algunhas seitas

nórdicas, en honor ao deus Thor.

Celebrábase con comida e regalos, e as

súas tradicións mesturáronse ao longo dos

séculos coas do Nadal, facéndoas en

ocasiones indistinguibles.

• Zagmuk

En Babilonia celebrábase a vitoria do deus

sol Marduk contra a escuridade durante

doce días, coincidindo co solsticio. Neste

tempo ocorría un simulacro de coroación, e

amos e escravos intercambiábanse os

Page 16: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

15

papeis, sendo precursor do festival de

Chronos.

• Ziemassvetki

Na antiga Letonia celebrábase nesta data o

nacemento de Dievs, o deus maior da súa

mitoloxía. Acendíanse velas e celebrábase

un banquete ao que os fantasmas

acudirían en zorra, mentres os carolers ían

de porta en porta cantando cancións.

Otras celebraciones

Alrededor del mundo se celebran

numerosas festividades relacionadas con el

solsticio de invierno:

• Amaterasu

Se celebra en Japón para conmemorar el

resurgimiento de Amaterasu, la diosa del

sol. Según la leyenda, se escondió en una

cueva y los otros dioses celebraron una

fiesta para convencerla de volver,

devolviendo la luz solar al universo.

• Festival Beiwe

Ésta es la diosa del sol saami, el pueblo

originario de Laponia, que viaja con su hijo

por el cielo en un carro devolviendo el

verde a los pastos

• Deygan

Este antiguo festival persa celebra la

victoria del sol sobre la oscuridad, señalada

por los días ganando tiempo a la noche.

• Festival Dongzhi

Celebrado en la mayoría de países del Asia

oriental, el origen de este festival se

remonta a la filosofía del equilibrio y la

armonía en el cosmos. Después de esta

celebración, habrá días con más horas de

luz natural y, por tanto, un aumento de la

energía positiva que fluye.

• Karachun

Se trata de una fiesta eslava celebrada la

noche más larga del año. Esa noche, Hors,

el antiguo Sol, era derrotado por la maldad

del Dios Negro por lo que se realizaban

danzas en su honor. La noche del solsticio

Hors resucitaba trayendo el nuevo Sol, y la

gente celebraba banquetes en honor de los

muertos para evitar la resurrección de

éstos.

• Koleda

Durante diez días a partir del solsticio de

invierno, los niños rusos se disfrazaban y

visitaban las casas recibiendo pequeños

regalos.

• Lenaea

En las civilizaciones del Mar Egeo existía el

Festival de la Mujer Salvaje, donde se

sacrificaba en el bosque a un hombre o

toro. Más adelante se cambió la ofrenda

por un bebé y, ya en la época clásica, una

cabra. El festival Brumalia celebrado en

Roma procedía de éste: se celebraba en

Page 17: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

16

honor a Baco durante un mes, terminando

el 25 de diciembre.

• Noche de Lussi

Se sigue celebrando en los países

escandinavos el 13 de diciembre honrando

a la mujer demonio Lussi quien, según la

tradición, se lleva a los niños si no cumplen

sus tareas.

• Makara Sankranti

El único festival hindú basado en el

calendario celeste, la separación de éste

con el zodíaco ha provocado que en la

actualidad se celebre el 14 de enero

aunque siga festejando los días crecientes

con respecto a la noche. Se celebra

durante tres días con baños en los ríos,

cometas y dulces de sésamo.

• Ritual Perchta

Entre los sigloS VI y XI en Alemania se creía

que Hertha, la diosa de la luz y el hogar

descendía a través del humo la noche del

solsticio y ayudaba a los participantes de la

fiesta a conocer el futuro. Se cocinaban

tortas de levadura en forma de zapatos,

llenándolos de regalos.

• Fiesta Rozhanista

En el siglo XII en la Rusia oriental, se le

ofrecían en esta fecha alimentos y

bordados brillantes a Rozhanista, la diosa

del invierno. Hoy en día se siguen haciendo

galletas blancas con forma de mujer.

• Shab-e Chellé

En Persia e Irán, desde el II milenio a.C.

hasta hoy, se celebra el primer día de

invierno del calendario persa (el solsticio

de invierno). Según la leyenda Mitra nació

al final de esa noche, venciendo a la

oscuridad, y ahora las familias se reúnen

para celebrar.

• Saturnalia

El festival de Chronos celebrado por los

antiguos griegos duraba del 17 al 23 de

diciembre. Se celebraba un festival público

que incluía vacaciones escolares y se

permitía el juego para todos, esclavos

incluidos. Estos celebraban un banquete

antes de la fiesta servido por sus amos, y se

les permitía ser irrespetuosos.

• Seva Zistane

Todavía celebrada hoy en el Kurdistán, esta

fiesta simboliza el renacimiento de la luz.

Se hacen reuniones familiares y los niños

reciben golosinas.

• Sol Invictus

Se trata de un festival del nacimiento del

Sol Inconquistado celebrado en Roma el 25

de diciembre. Este culto se expandió

lentamente por todo el Imperio chocando

con la rápida propagación del cristianismo.

• Soyalangwul

Celebrado por los hopi americanos el 21 de

diciembre, el ritual buscaba la vuelta de sol

de su letargo invernal. Marca el inicio de

otro ciclo de la Rueda del Año y es un

tiempo de purificación.

• Yule

Se trata de las celebraciones de pleno

invierno en los países nórdicos,

escandinavos y germánicos; según algunas

sectas nórdicas, en honor al dios Thor. Se

Page 18: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

17

celebraba con comida y regalos, y sus

tradiciones se han mezclado a lo largo de

los siglos con las navideñas, haciéndolas en

ocasiones indistinguibles.

• Zagmuk

En Babilonia se celebraba la victoria del

dios sol Marduk contra la oscuridad

durante doce días, coincidiendo con el

solsticio. En este tiempo ocurría un

simulacro de coronación, y amos y esclavos

se intercambiaban los papeles, siendo

precursor del festival de Chronos.

• Ziemassvetki

En la antigua Letonia se celebraba en esta

fecha el nacimiento de Dievs, el dios mayor

de su mitología. Se encendían velas y se

celebraba un banquete al que los

fantasmas acudirían en trineo, mientras los

carolers iban de puerta en puerta cantando

canciones.

Other celebrations

There are numerous festivities around the

world related to winter solstice:

• Amaterasu

Celebrated in Japan in order to

commemorate the resurgence of

Amaterasu, goddess of Sun. According to

the legend, she hid in a cave and the other

gods celebrated a party to make her come

and bring back sunlight to the Universe.

• Beiwe Festival

This is Saami’s goddess of Sun, the original

people of Lapland; who travels with her

son on a carriage through the sky bringing

green back to the country.

• Deygan

This ancient Persian festival celebrates the

victory of Sun over darkness, marked by

the days winning time over nights.

• Dongzhi Festival

Celebrated in most Eastern Asia countries,

the origin of this festival goes back to the

cosmic equilibrium and harmony

philosophy. After this celebration, there

will be days with more natural light, and

the positive energy will rise.

• Karachun

It is a Slavic holiday celebrated on the

longest night of the year. That night, Hors,

the old Sun, was beaten by the evil of the

Black God, and so people made ritualistic

dances to honor him. The night of the

solstice Hors resurrected bringing the new

Sun, and people made feasts to honor the

dead and prevent their resurrection.

• Koleda

For ten days starting at solstice, Russian

kids dressed up and went to each other’s

houses receiving small gifts.

• Lenaea

Page 19: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

18

Aegean Sea civilizations had the Wild

Woman Festival in which they would

sacrifice a man or bull in the forest. It later

changed to a baby and, in classical times, a

goat. The Brumalia Festival celebrated in

Rome came from this one: it honored

Baucus for a month, ending on December

25th.

• Lussi Night

Still celebrated in Scandinavian countries

on December 13rd honoring Lussi, the

demon woman who takes kids if they don’t

do their chores.

• Makara Sankranti

The only Hinduist festival based on the

solar calendar; its separation from zodiac

made it to be celebrated on January 14th,

even though it is still about celebrating

longer days. It lasts three days and the

main elements are river baths, kites and

sesame sweets.

• Pertcha Rite

Between VI and XI centuries in Germany

people believed that Hertha, the goddess

of light and home, would come to them on

the solstice night through the smoke and

show them the future. They baked shoe-

like pies and filled them with presents.

• Rozhanista Holiday

In Eastern Russia during XII century they

would offer foods and embroidery to

Rozhanista, the goddess of winter. Today,

they still bake white cookies in the shape of

women.

• Shab-e Chellé

In Persia and Iran, from the II millennia b.

C. until today, they celebrate the first day

of winter according to the Persian calendar

– winter solstice-. Legend tells that Mitra

was born at the end of that night, beating

the darkness; and now families gather

together to celebrate.

• Saturnalia

Chonos festival, celebrated in ancient

Greece, used to last from December 17th to

23rd. There was a public festival that

included school holidays and they allowed

gaming for everybody, slaves included. The

celebrated a feast before the party served

by their masters, and the let the slaves

disrespect them.

• Seva Zistane

Still celebrated in Kurdistan, this holiday

symbolizes the resurgence of light. Families

gather around and the kids receive sweets.

• Sol Invictus

This is a festival celebrating Unconquered

Sun that happened in Rome on December

25th. It slowly expanded through the whole

Empire meeting the fast propagation of

Christians.

• Soyalangwul

Celebrated by Hopi natives on the

December 21st, this rite looked for the

comeback of the Sun from its winter

lethargy. It signal the beginning of Year

Wheel’s cycle and it’s a time of

purification.

• Yule

Page 20: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

19

These are the winter celebrations in the

Nordic, Scandinavian and German

countries; according to some Nordic cults

they are in honor of Thor. They celebrated

with food and gifts, but its traditions are so

mixed with Christmas that they are now

almost indistinguishable.

• Zagmuk

In Babylonia they used to celebrate for

twelve days the victory of Marduk, god of

Sun, against darkness, concurring with

solstice. During this time they made a

simulated coronation; and masters and

slaves interchanged positions, being

precursors of Chronos Festival.

• Ziemassvetki

In ancient Latvia the used to celebrate in

this date the birth of Dievs, the major god

of their mythology. They used to light

candles and celebrate a feast that ghosts

would attend in a sleigh, while carolers

went door to door singing songs.

Guía de lectura

Adrán, José Manuel

Nadal [Música impresa] : canciones en gallego / música José Manuel Adrán. -

Madrid : [s.n.], D.L. 1982

Mga-12/16

Alcott, Louisa May

Obras selectas / Louise M. Alcott. - Barcelona : Carroggio, 1977

2E/56

Almodóvar, Miguel Ángel

La última cena / Miguel Ángel Almodóvar. – Madrid : Oberón, D.L. 2015

3M/32548

Apicio

De re coquinaria : gastronomía en la antigua Roma imperial / Apicius ;

comentarios y traducción a cargo de Miguel Ibáñez Artica. -- [Donostia] : R &

B, D.L. 1995

3E/1388

Page 21: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

20

Azorín

Cuentos de Navidad : lo que lleva el Rey Gaspar / Azorín ; selección,

comentario y bibliografías, Pedro Ignacio López García ; ilustraciones de

Marina Arespacochaga. -- Madrid : Clan, 2003

3A/1606

Bajraj, Graciela

La Cocina tradicional de nuestras fiestas : recetas de siempre para celebrar la

navidad, carnaval, semana santa, san Juan y muchas otras fechas señaladas /

Graciela Bajraj ; ilustraciones de Gloria Falcón. -- Barcelona : Alba, 2009

3M/28346

Baroja, Pío

El Cantor vagabundo : novela / Pío Baroja. -- Madrid : Biblioteca Nueva, 1950

[Saturnales]

MB/1825

Baroja, Pío

Los Caprichos de la suerte / Pío Baroja ; nota preliminar de José-Carlos Mainer

; edición de Ernesto Viamonte Lucientes. -- Barcelona : Espasa, 2015

[Las Saturnales]

3S/10246

Baroja, Pío

Miserias de la guerra : las saturnales / Pío Baroja ; edición de Miguel Sánchez-

Ostiz. -- Madrid : Caro Raggio, 2006

3S/2655

Biblioteca de Selecciones / libros escogidos y condensados bajo la dirección

de Selecciones del Reader's Digest. -- Madrid : Selecciones del Reader's Digest,

D.L. 1963

3M/28796

Bruno, Isabelle

Reinventar cajas, envases y embalajes / Isabelle Bruno, Christine Baillet. --

Barcelona : Elfos, 2017

3M/20387

Cansinos-Assens, Rafael

Las Luminarias de Janucá : un episodio de la historia de Israel en España /

Rafael Cansinos Assens. -- Alcobendas (Madrid) : Arca, 2011

3S/6910

Cantigas de Nadal no cancioneiro galego

Lugo : El Progreso de Lugo, [2005]

GAL/12055

Page 22: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

21

Capdevila, Miguel

Navidad / Miguel Capdevila. -- Barcelona : Aymá, 1944

MB/562

Capote, Truman

Tres cuentos / Truman Capote. -- Barcelona : Anagrama, D.L. 2003

3S/802

Cardini, Franco

Los Reyes Magos : historia y leyenda / Franco Cardini ; traducción de M.

Carmen Llerena. -- Barcelona : Península, 2001

3M/18546

Carion, Christian

Feliz Navidad / Christian Carion. -- Sant Andreu de Llavaneres : Malabar, 2007

3S/3256

Carreira, Xoán Manuel

Os "Vilancicos de galegos" na liturxia do nadal nas eirexas ibéricas e

americanas nos séculos XVI ao XVIII / Xoán M. Carreira. - [A Coruña : s.n.], D.L.

1979 (Gráficas Coruñesas)

FOL/23/30

Christie, Agatha

Pasajero para Francfort ; El pudding de Navidad ; Los relojes / Agatha Christie.

-- Barcelona : Orbis, 1987

2H/411

Christie, Agatha

Los Trabajos de Hércules ; Némesis ; Navidades trágicas / Agatha Christie. -

Barcelona : Orbis, 1987

2H/412

Clark, Mary Higgins

Noche de paz [Grabación sonora] / Mary Higgins Clark. - [Madrid] : Servicio

Bibliográfico de la O.N.C.E, [?]

6.CLA 13 noc

(audiolibros)

Clásicos en Nadal para representar con nenos / Mara Barral. – Santiago de

Compostela : Lea, [2000]

3T/776

Clásicos en Navidad [Grabación sonora]. -- Barcelona : Naimara, D.L. 2003 7.CLA50 1-2

Códice Veitia. -- Torrejón de Ardoz (Madrid) : Testimonio Compañía Editorial ;

Madrid : Patrimonio Nacional, 1986

RA/112/1-2

Page 23: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

22

Concierto de Navidad [Grabación sonora] : Iglesia parroquial de San Jorge : A

Coruña, 2 de enero de 2004. -- [A Coruña : Cantabile, 2004?]

300 CON

Contos de Nadal / Armando Cotarelo Valledor. Costumes do nadal / por E.C.A.

EN: Lar : revista mensual / director Leandro Carré. - A Coruña : Imprenta Lar,

1926-1928

M/520

Count, Earl W.

Historia de la Navidad / Earl W. Count, Alice Lawson Count ; prólogo de Dan

Wakefield ; traducción de Plácido de Prada. -- Palma de Mallorca : José J. de

Olañeta, D.L. 2000

3M/17144

Croisset, Jean

Año cristiano o Ejercicios devotos para todos los días del año / escrito en

francés por el P. Juan Croisset de la Compañía de Jesús ; y traducido al

castellano por el P. José Francisco de Isla de la misma Compañía ; Adicionado

con las Vidas de los Santos y festividades que celebra la Iglesia de España / y

que escribieron los PP. Fr. Pedro Centeno y Fr. Juan de Rojas de la Orden de S.

Agustín. -- Logroño : [s.n.], 1851 (establecimiento tipográfico de Domingo

Ruiz)

FA/1308/1-10

Croisset, Jean

Año cristiano o Ejercicios devotos para todos los días del año / por P. Juan

Croisset ; traducida al castellano por José Francisco de Isla. -- Madrid

: Imprenta de Gaspar y Roig, 1852-1854

FE/1325/1

T.1-5

Croisset, Jean

Año cristiano o Exercicios devotos para todos los días del año : diciembre / por

Juan Croiset ; traducido al español por Joaquín Castellot. -- Madrid : Imprenta

de la Real Compañía, 1804

FA/103

Cuento de Navidad [DVD] / [una película de Paco Plaza]. -- Barcelona : Filmax

Home Video, D.L. 2006

791 CUE (ñ)

Cuentos europeos de navidad / E. Gleghorn Gaskell... [et al.] ; selección y

traducción de María Cuenca Ramón... [et al.] ; ilustraciones de Marina

Arespacochaga. -- Madrid : Clan, D.L. 2005

3B/868

Page 24: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

23

Cuentos de Navidad / selección e ilustraciones de Ana Torres y Raúl Herrero

"Claudio". -- Zaragoza : Libros del Innombrable, D.L. 1998

3M/13381

Cuentos de Navidad : de los hermanos Grimm a Paul Auster / selección, Marta

Salís ; traducción, Paula Brines... [et al.]. -- Barcelona : Alba, 2015

3S/10219

Cunqueiro, Alvaro

La Cocina cristiana de occidente / [Alvaro Cunqueiro]. -- [Barcelona]

: Tusquets, 2011

GAL/15674

Dafnis, Stéfanos

Cuento griego de navidad : el extranjero navideño / Stéfano Dafnis ;

traducción de Teresa Sempere ; ilustración de Marina Arespacochaga. --

[Madrid] : Clan, imp. 2006

3B/807

Darmanin, A.

Nochebuena [Música impresa] / letra Lucio Mir ; música de A. Darmanin. -

Barcelona : Juan Bta. Pujol & C., [19--?]

M-153/6

Davis, Lindsey

Las Saturnales : la XVIII novela de Marco Didio Falco / Lindsey Davis ;

traducción de Montse Batista

Barcelona : Edhasa, D.L. 2007

3S/9901

Dickens, Charles

Canción de Navidad ; El grillo del hogar / Charles Dickens ; [trad. del inglés por

José Méndez Herrera (Canción de Navidad), Amando Lázaro-Ros (El grillo del

hogar) ; notas preliminares de José Méndez Herrera ; il. de John Leech y

Maclire]. -- Madrid : Aguilar, 1967

2A/312

Dickens, Charles

Canción de navidad en prosa o Historia navideña de fantasmas : = A christmas

Carol in prose being a ghost story of christmas / Charles Dickens ; in

hispanicvm vertit José Luis López Muñoz. -- Madrid : Homo Legens, 2006

3S/3148

Page 25: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

24

Dickens, Charles

Cuento de Navidad ; El grillo del hogar / Charles Dickens ; prólogo de Miguel

Delibes. -- Barcelona : Salvat, 1970

3T/220

Dickens, Charles

Cuentos de Navidad / Carlos Dickens. -- Madrid : Espasa Calpe, 1978

2I/645

Dickens, Charles

Cuentos de Navidad / Charles Dickens. -- Barcelona [etc.] : Bruguera, 1971

3M/13630

Evans, Richard Paul

Buscando a Papá Noel / Richard Paul Evans ; traducción de Montserrat Batista.

-- Barcelona : Umbriel, 2010

3S/6308

Evans, Richard Paul

El Don / Richard Paul Evans ; traducción de Montserrat Batista. - Barcelona

[etc.] : Umbriel, D.L. 2008

3S/4360

Fraguas Fraguas, Antonio

Contribución al estudio de la Navidad en Galicia : Nadales, Aninovos, Xaneiras

y Reyes / Antonio Fraguas Fraguas. -- Madrid : Bermejo Impresor, 1947

M/49

Gibbons, Stella

Navidades en Cold Comfort Farm / Stella Gibbons ; traducción del inglés a

cargo de Laura Naranjo y Carmen Torres García. - Madrid : Impedimenta, 2012

3S/7805

Gogol, Nikolaï Vasil'evich

Taras Bulba ; y Nochebuena / Nicolás Gogol. - Buenos Aires : Espasa Calpe,

imp. 1941

2I/179

Gómez de la Serna, Ramón

Cuentos de fin de año / Ramón Gómez de la Serna. - Madrid : [s.n.], 1947

3A/138

González Garcés, Miguel

Nadal / Miguel González Garcés. En: Posío : arte y letras. - Orense : [s.n., 1951-

1954]-- 1953-54, p. 32

REV/55

Page 26: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

25

González Requena, Jesús

Los Tres Reyes Magos : la eficacia simbólica / Jesús González Requena. --

Madrid : Akal, D.L. 2002

3R/640

Gruber, Franz Xaver (1787-1863)

Noche de paz [Música impresa] = Stille nacht = Silent night = Sainte nuit :

Canción de Navidad / Franz Gruber. - Madrid : Editorial Música Moderna,

[196-?]

P-22/1

Hildesheim, Juan de

El Libro de los Reyes Magos / Juan de Hildesheim. -- Madrid : Encuentro, cop.

2002

3M/19666

Hogfather [DVD] = Papá Puerco / dirigida por Vadim Jean. - Reino Unido :

Track Media, D.L. 2011

791 HOG

(rosa)

Intermission Dúo

Música de navidad [Grabación sonora] : percusión / Intermission dúo. -- A

Coruña : Paideia Galiza Fundación, 2007

7.50 INT

Irving, Washington

Vieja Navidad : del "Libro de escenas del caballero Geoffrey Crayon" (1820) /

Washington Irving ; ilustraciones Randolph Caldecott ; traducción y notas

Óscar Mariscal. - Sevilla : El Paseo, 2016

3S/11760

Jacques de Voragine, Beato

El Libro de la Navidad / Jacobo de la Vorágine. -- Madrid : Encuentros :

Comunidad de Madrid, Consejería de Educación, D.L. 2003

3R/449

Jajczay, János

La Navidad en el Arte / János Jajczay. -- Barcelona : Daimon, D.L. 1975

MB/985

Johnson, Maureen

Noches blancas : tres historias de amor inolvidables / Maureen Johnson, John

Green, Lauren Myracle ; traducción de Verónica Canales Medina. -- Barcelona

: Penguin Random House, 2015

3S/10258

Page 27: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

26

El Libro de Navidad : las fiestas de Navidad, Año Nuevo y Epifanía en la

historia, la leyenda, la literatura y las bellas artes. -- [Barcelona] : Montaner y

Simon, cop. 1956

4F/166

López Gómez, Felipe-Senén

O Nadal : coñecemento do medio cultural galego / texto, Felipe Senén López

Gómez ; diapositivas, Felipe Senén López. - A Coruña : Bahía, 1996

GAL/14491

Macrobio, Ambrosio Aurelio Teodosio

Saturnales / Macrobio ; introducción, traducción y notas de Fernando Navarro

Antolín. -- Madrid : Gredos, d.L. 2010

2H/802

Monzó, Quim

Tres Navidades / Quim Monzó ; ilustraciones de Ramon Enrich. - Barcelona :

Acantilado, 2003

3S/797

Morales, Tomás

Semblanzas de testigos de Cristo para los nuevos tiempos / Tomás Morales. --

Madrid : Encuentro, D.L. 1993

3M/6170/12

Moras, Ingrid

Decorar la casa en Navidad con fieltro / Ingrid Moras ; traducción, [Cristina

Rodríguez]. -- Barcelona : Drac, D.L. 2011

3M/3351

Muñoz Hidalgo, Manuel

Estrellas y luceros en su Nochebuena / Manuel Muñoz Hidalgo. - Ciudad Real :

Ñaque, 2003

3S/789

La Navidad en la literatura nacional : del siglo XII al XX / selección, prólogo y

notas bio-críticas de José Sanz y Díaz. -- Barcelona [etc.] : Patria, 1941

3L/406

Navidad flamenca [Grabación sonora]. -- Barcelona : Naimara, 2003 7.NAV 50 1-2

Navidad renacentista [Grabación sonora]. -- [Valencia] : Licanus, D.L. 2005 3 NAV

Nochebuena andaluza [Grabación sonora]. -- Barcelona : Naimara, 2003 7.NOC50 1-2

Otero Pedrayo, Ramón

Contos de Santos e Nadal / Ramón Otero Pedrayo. - Vigo : Galaxia, 1988

GAL/1052

Page 28: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

27

Pardo Bazán, Emilia, Condesa de

Cuentos de navidad, año nuevo y reyes / Emilia Pardo Bazán. -- Santiago

de Compostela : Compostela : El Correo Gallego, D.L. 1992

GAL/3515

Pardo Bazán, Emilia, Condesa de

Cuentos de Navidad y Reyes : cuentos de la patria / Emilia Pardo Bazán. --

Madrid : Pueyo, [19--?]

LS/371

Pereda, José María de

Escenas montañesas : antología / José María de Pereda. -- [Madrid] : Aguilar,

[1963]

2A/350

Pérez Higuera, Teresa

La Navidad en el arte medieval / Teresa Pérez-Higuera. -- Madrid : Encuentro,

1997

3M/11270

Perozo, Xosé Antonio

Cuento de Navidad = Conto de Nadal = A Christmas tale = Conto di Natale =

Conte de Noël = Weihnachtsgeschichte / [texto, José A. Perozo]. –- [Santiago

de Compostela] : ACK, D.L. 1993

FE/1076

Pilcher, Rosamunde

Solsticio de invierno / Rosamunde Pilcher ; traducción de Carlos Milla Soler. -

Barcelona : Plaza & Janés, 2000

3M/17996

Piñeiro, Carmiña L.

Nadal en Galicia / Carmiña L. Piñeiro ; selección y notas José Caamaño

Bournacell. - Madrid : Los autores, 1957

BM/1971

Prosas de Navidad / Larra... ; prólogo de José A. Pérez Bowie ; siete dibujos de

Manuel Sánchez. -- Madrid : Confederación Española de Gremios y

Asociaciones de Libreros, 1987

MB/1700

Ramírez, Ariel (1921-)

Misa criolla [Grabación sonora] ; Navidad en verano ; Navidad nuestra / Ariel

Ramírez. -- Germany : Philips, p. 1988

3.RAM 40 mis

Page 29: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

28

Rodríguez, Pepe

Mitos y ritos de la Navidad : origen y significado de las celebraciones

navideñas / Pepe Rodríguez. -- Barcelona [etc.] : Ediciones B, 1997

3M/10827

Rollins, James

El Sarcófago de los Reyes Magos / James Rollin ; [traducción Marta Pino

Moreno]. -- Madrid : Suma de letras, 2006

3S/2279

Santa Lucía [Música impresa] : canción popular napolitana ; Minutero en sol

/L. van Beethoven ; Barcarola / J. Offenbach ; Ojos negros : canción popular

ruso ; Leyendas de los bosques de Viena /J. Strauss ; Canción del toreador de

Carmen / G. Bizet ; Sinfonía inacabada /F. Schubert ; Rigoletto "La donna e

mobile" / G. Verdi ; Danubio azul : vals /S Strauss ; Melodía en fa /A.

Rubinstein ; Fausto : vals /Ch. Gounod ; Sueño de amor : nocturno /F. Liszt ;

Canción de Solvejg /E. Grieg ;Berceuse /B. Godard ; Marcha de los Reyes

Magos : popular de Provenza. -- Madrid : Editorial Música Moderna, [1970]

P-69/49

Sanz y Díaz, José

Escritores asesinados por los rojos / Por José Sanz y Díaz. -- Madrid

: Publicaciones Españolas, 1953

FE/929

Sastre, Noelia

Nueva York, en Navidad : guía viajar : 300 ideas y direcciones. -- [Barcelona],

[s.n.] (2012)

1K/922

Simenon, Georges

Maigret y el falso culpable ; Maigret y el gigolo ; La agitada navidad de Maigret

/ Georges Simenon. – Barcelona : Orbis, D.L. 1987

3C/952

Simenon, Georges

Obras selectas / Georges Simenon. -- Barcelona : Carroggio, D.L. 1985

2F/7

Solaz Frasquet, Lucía

Pesadilla antes de Navidad : Tim Burton (1993) / Lucía Solaz Frasquet. --

Barcelona : Octaedro ; Valencia : Nau Llibres, D.L. 2001

3M/18721

Page 30: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

29

Soler, Antonio

Siete villancicos de navidad / Antonio Soler; revisión y estudio preliminar

sobre la forma del villancico polifónico desde el siglo XV hasta el XVIII por /

Samuel Rubio. -- Cuenca : Instituto de Música Religiosa, D.L. 1979

3W/525/1-8

Stevenson, Robert Louis

Un Regalo de Navidad : dos historias inquietantes / Robert Louis Stevenson ;

traducción de Juan Sebastián Cárdenas ; ilustraciones de Tyto Alba. -- Cáceres

: Periférica, 2012

3S/7786

Taboada Chivite, Jesús

Ritos galegos de Nadal / Jesús Taboada Chivite. - [Santiago de Compostela] :

Museo do Pobo Galego, 1992

GAL/8166

Vaamonde, Suso

É Nadal [Grabación sonora] / Suso Vaamonde. - Vigo : Edicións do Cumio, D.L.

1995

095 VAA ena

Vaquedano, José de

Mestres de Capela da Catedral de Santiago. Villancicos de nadal e reis / José

Baquedano ; transcrición e revisión, Joám Trillo. - Santiago de Compostela :

AGADIC ; Vigo : Dos Acordes, 2011

GAL/16076

Ventero Velasco, Manuel

Los Mensajes de Navidad del Rey / Manuel Ventero Velasco ; prólogo de

Pedro González-Trevijano. -- Madrid : La Ley, 2010

3M/29306

Villanueva, Carlos

Vilancicos galegos do nadal / Carlos Villanueva. - Santiago de Compostela :

Compostela : El Correo Gallego, D.L. 1991

GAL/3501

Wilde, Oscar

The Selfish giant = El gigante egoista. - Madrid : Alhambra, 1985

1K/265

Page 31: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

30

AS FESTAS DO SOLSTICIO NA BIBLIOTECA CESAR ANTONIO MOLINA-MERCEDES MONMANY

Andrés Ruiz, Enrique

Navidad en Westminster bajo el rincón de los poetas : [poesía] / Enrique Andrés Ruiz. En:

Nueva revista de política, cultura y arte. -- Madrid : Difusiones y Promociones Editoriales. -- N.

120 (dic. 2008), p. 164-166

Barrientos, Raúl

(De: "El libro de las imágenes") : [poesía] / Raúl Barrientos. En: Asimetría : revista de poesía. --

Barcelona : Lentini. -- N. 6-7 (nov. 1988), p. 47-54

Capote, Truman

Tres cuentos / Truman Capote. -- 1ª ed. en "Compactos". -- Barcelona :

Anagrama, 2003

Contiene: Un recuerdo navideño ; Una Navidad ; El invitado del día de Acción

de Gracias

S 820-34 CAP

tre

CUENTOS para una Navidad / [Leopoldo Alas, Clarín ... et al.] ; ilustraciones de

Elsa Suárez Girard. -- Madrid : Alianza Editorial, D.L. 2012

S 82-31 CUE

Dickens, Charles

Canción de Navidad / Charles Dickens, Lisbeth Zwerger. -- Barcelona : Destino,

1989

D D9003 820-

32 DIC chr

García Baena, Pablo

Gozos para la navidad de Vicente Núñez / Pablo García Baena. -- Madrid :

Hiperión, [1984]

Ded. autógr. del autor para César Antonio Molina: para César A. Molina, estos

gozos debidos, Cuenca (agosto, 1985)

S 860-1 GAR

goz

SD 860-1 GAR

goz

Page 32: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

31

Jacques de Voragine, Beato

El Libro de la Navidad / Jacobo de la Vorágine. -- Madrid : Encuentros :

Comunidad de Madrid, Consejería de Educación, D.L. 2003

D4550

398.332.416

JAC lib

D4759

398.332.416

JAC lib

Morais, Vinícius de

Poema de Navidad / Vinícius de Morais. En: Hora de poesía. -- Barcelona : Javier Lentini. -- N.

71-72 (sep-dic. 1990), p. 33-[34]

MourÆo-Ferreira, David

David Mourao-Ferreira : [poesías]. En: Hora de poesía. -- Barcelona : Javier Lentini. -- N. 27-28

(1983), p. 45-53

O Natal na América Latina = Navidad en América Latina [Grabación sonora]. -

Lisboa : Numérica, [2006]

DV230 398

NAT

NAVIDAD en los clásicos / [selección, Ana María Romero Yebra]. -- Córdoba :

Publicaciones Obra Social y Cultural Cajasur, 2004

Ded. autogr. de Antonio Rodríguez a César y Mercedes

CAM/Fol.1/40

POESÍA de Navidad : (antología) / prólogo y selección de Sinda Pino y Jesús

Majada ; dibujos de Gerardo Sánchez Cruz. -- Madrid : C.E.G.A.L., [1990]

S 860-1 POE

O Quiquiriquí [Grabación sonora] : cantos para o Nadal / Asociación de

Gaiteiros Galegos. - Vigo : PAI Música, D.L. 2006

DV530

398.332.4

QUI

Stevenson, Robert Louis

Un Regalo de Navidad : dos historias inquietantes / Robert Louis Stevenson ;

traducción de Juan Sebastián Cárdenas ; ilustraciones de Tyto Alba. -- Cáceres

: Periférica, 2012

S 820-31 STI

reg

Page 33: O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNOdeputaciondacoruna.tubiblioweb.com/wp-content/uploads/... · 2017-11-30 · O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO

O NADAL E OUTRAS FESTIVIDADES DO SOLSTICIO DE INVERNO |

32

Thomas, Dylan

La Navidad para un niño en Gales / Dylan Thomas ; ilustraciones de Pep

Montserrat ; traducción de María José Chuliá García. -- Ed. bilingüe. -- Madrid :

Nórdica Libros, 2010

D D6906 820-

93 THO chi

Thomas, R.S.

Los Laboratorios del espíritu de R.S. Thomas / R.S. Thomas ; selección y traducción de Misael

Ruiz. En: Animal sospechoso. -- Barcelona : [s.n.]. -- N. 3 (2005), p. 90-101

*Las referencias en SIGNATURA se refieren a la localización de la obra en la Biblioteca

*As referencias en SIGNATURA refírense á localización da obra na Biblioteca

*References in SIGNATURA locate the book in the library