nvm 2 ndermaresia

24
NDËRMARRËSIA DHE NDËRMARRËSI SI GJENERUES TË BVM

Upload: hamit-agushi

Post on 18-Apr-2015

132 views

Category:

Documents


9 download

TRANSCRIPT

Page 1: NVM 2 NDERMARESIA

NDËRMARRËSIA DHE NDËRMARRËSI SI GJENERUES

TË BVM

Page 2: NVM 2 NDERMARESIA

PËRMBAJTJA

– Ndërmarrësia dhe Biznesi i vogël dhe i mesëm– Nje historik i shkurter i mendimeve mbi

ndërmarrësine– përkufizimi i ndërmarrësise– Profili i ndërmarrësit– Motivet e ndërmarrësit / Motivet e themelimit te

bizneseve– Shkaqet e deshtimit te ndërmarrësve

Page 3: NVM 2 NDERMARESIA

HISTORIKU I MENDIMEVE MBI NDËRMARRËSINE

origjina- shek XV ne Francë

• ndërmarrës - ‘entrepreneur’: dikush qe merrte për sipër realizimin e nje projekti komercial ne emër te atij qe i besonte dhe i angazhonte mjetet financiare

• kjo ishte nje ndermarrje zakonisht e lidhur me tregetim dhe paraqiste nje rrezik , për te dy akteret e involvuar (Vickham ,2003).

• dikush qe ishte “ndermjet” qe i drejton -resurset e siguruara nga te tjeret

Page 4: NVM 2 NDERMARESIA

HISTORIKU I MENDIMEVE MBI NDËRMARRËSINE

• Ne mesjetë nga ndërmarrësi pritej te menaxhoje projekete te medha - i kotraktuar nga shteti dhe nga institucionet fetare

• Termi : Ndërmarrës” dhe ndërmarrësi - Richard Couton me 1734

Tre akterë themelor që ekzistonin në ekonomi : pronari i tokës ndërmarrësi dhe dhënësit e sherbimeve

Page 5: NVM 2 NDERMARESIA

HISTORIKU I MENDIMEVE MBI NDËRMARRËSINE

• Ndërmarrësi i lëvizë burimet nga një fushë me fitim më të ultë në një fushë me fitim më të lartë.

• Shumpeteri në shekullin 20 , ndërmarrësit i konsideron si një force destabilizuese në kuptimin e nxitjes së ndryshimit të asaj që ekziston

• P. Drucker në vitet 80 paraqitjen e ekonomisë së ndërmarrësisë do ta quajë “ngjarjen me shpresëdhënëse” : ajo incon ndryshimet e shpeshta, shfrytëzon shansat që tjerët nuk i shohin.

• Krjon diçka ndryshe dhe bën që nevoja për risi-inovacione -stil i ri i menaxhimit• përsoni që përpjekët të realizon profit prej pranimit të

rrezikut dhe iniciativës

Page 6: NVM 2 NDERMARESIA

PËRKUFIZIMI I NDËRMARRËSIT

• Wickham ( 2003) numron disa nga keto attribute

– Rreziku ( risku) – Efektiviteti dhe eficienca – ndërmarrësi siguron

eficiencë ekonomike nepërmjet krijimit te fitimit e që paraqet nje shpagim / këthim te investimeve - shpërblimin për sakrificen

– Inovacioni

Page 7: NVM 2 NDERMARESIA

PËRKUFIZIMI I NDËRMARRËSIS

Howard ( 1998) numron kater karakteristika

qenesore te ndërmarrësit :1. Njohja e shansave ne treg

2. Gadishmeria për pranimin e rrezikut

3. Aftesia për te siguruar resurset ( burimet) për investim

4. Aftësia për te menaxhuar bzinesin

Page 8: NVM 2 NDERMARESIA

Në realitet karakteristika kryesore është:

qëndrimi proaktiv i ndërmarrësit në

ndryshimin e asaj që ekziston duke përfshirë hyrjen në tregje të reja

arritjen e metodave tjera në krijimin e produketeve dhe sherbimeve

Page 9: NVM 2 NDERMARESIA

PROFILI I NDËRMARRËSIT

Atributet e profilit te ndërmarrësit :

• Deshira për marrjen e përgjegjesise

• Preferenca për nje rrezik te menaxhueshem- nje rrezik i kalkulueshem

• Vetebesimi i larte ne aftesine për sukses

• Deshira për nje përgjegje te shpejte ndaj aksioneve

Page 10: NVM 2 NDERMARESIA

• Energji e madhe, orari i zgjtaur i punës

• Preokupim i madh me idene

• Orientimi kah ardhmeria

• Aftesia për te kapur shansat, me pak brengosen për te kaluaren

Page 11: NVM 2 NDERMARESIA

• Shkathtesite për te organizuar gjerat, krijojne kompanite duke filluar nga asgjeja

• Sigurojne bashkepunetore te mire me te cilat vizionet e tyre i shnderrojne ne realitet

• Rezultati dhe suksesi jane burim me i mdh i kenaqesise se sa paraja.

• Fleksibiliteti dhe aftesia për adaptim

• Nje përkufizim me i shkurter : ndërmarrësi ka aftesi qe nje ide profitabile ta shnderroje ne realitet ( Gifford PinchotII,1986)

• Shumica e autoreve pajtohen se karakteristika thelbesore eshte kreativiteti i tyre për te krijuar inovacione.

Page 12: NVM 2 NDERMARESIA

MJEDISI / RRETHINA E BIZNESIT TE VOGEL DHE TE MESEM

Mjedisi miqësor dhe kërcënuesMjedisi makro -niveli nacional dhe nderkombetar

dhe mjedisi mikro -niveli lokal:• Mjedisi nacional & nderkombetar ka te beje me

politikat ekonomike te nje vendi (taksat, kredia, valuta, stabiliteti makroekonomik – inflacioni, punesimi,ndryshimet socio-demografike, ndryshimet teknologjike)

• Mjedisi lokal-mikro ndërlidhet me kushtet sociale dhe ekonomike në lokalitete të caktuara apo në sektore specifik si dhe me nevojat e konsumatoreve.

Page 13: NVM 2 NDERMARESIA

KONKURENTËT

ZËVENDËSUESITProduktet / Shërbimet

FURNIZUESIT KONSUMATORËT

KOMPANIA JONË

- Produkti- Shërbimi- Organizimi

SISTEMI FINANCIAR

FAKTORËT SOCIAL

RRETHINA POLITIKE

RRETHINA EKONOMIKE

RRETHINA

Page 14: NVM 2 NDERMARESIA

1.5 MJEDISI / RRETHINA E BIZNESIT TE VOGEL DHE TE MESEM

• Ndikimet pozitive potenciale : norma e ultë e interesit dhe ndryshimet struktrurale në ekonominë e një vendi

• Pjesa me e madhe e bizneseve krijohen ne lokacionet afer vendbanimit te pronareve .

• E kunderta me organizmet e gjalle ”te rinjët vdesin me shpjetë se sa te vjetrit”. Shume kompani te vogla jane te ndishme ndaj trandjeve te rrethines – veshtire mbijetojne dhe rriten shume veshtire ose ngadale.

Page 15: NVM 2 NDERMARESIA

Kush janë NdërmarrësitSmall Business Management- An entrepreneurial emphasis, 2003

– personat që fillojnë dhe operojnë me biznesin.– Individët të cilët identifikojnë nevojat e tregut

dhe lansojnë ndërmarrjen që të plotësojnë ato nevoja.

– Pranojnë rrezikun dhe që nxisin ndryshimet, inovacionet dhe progresin.

Page 16: NVM 2 NDERMARESIA

Kush janë menaxherët

• Për ndryshim nga ndërmarrësi, i cili kryesisht është i orientuar në fitim menaxheri kryen këto punë:

– përcakton qëllimet e ndërmarrjes– siguron realizimin e këtyre qëllimeve– organizon dhe koordinon afarizmin– zgjedh kuadrin përkatës– analizon punën e njerëzve dhe e vlerëson atë– bartë detyrat dhe autorizimet dhe kontrollon

punën

Page 17: NVM 2 NDERMARESIA

Profiti

Liria që rrjedhë nga kufizimet

e pagës standarde për

Punë standarde

Pavarësia

Liria nga mbikqyrësit

dhe rregullat byrokratike të organizatave

Shmangia nga një atmosferëe presionit

Realizimi përsonal

Liria për të arritur

një mënyrë më të presferuar të jetës

Largimi nga rutina dhe

dhe puna josfiduese

Benifitet nga Nërmarrësia

Fig. 1.2

Motivet për Ndërmarrësi

Krijo Krijo PasuriPasuri

Bëhu BosBëhu Bosi vetëvehtësi vetëvehtës

Shijo një Shijo një jetë të jetë të

preferuarapreferuara

Page 18: NVM 2 NDERMARESIA

Papunësia si motiv për ndërmarrësi

– Një ngjarje, siç është humbja e punës, që e shtyn një

individ të bëhet ndërmarrës.

Page 19: NVM 2 NDERMARESIA

Mosha

Brengat e Karierës së Hershme

1. Edukimi

2. Arritja e një përvoje të punës

3. Sigurimi I resurseve fiannciare

Brengat e Karierës së vonë

1. Plotësimi I nevojave familjare

2. Arritaje e sinioritetit në punë

3. Realizimi I Investimeve përmes programeve të pensionimit

25 35 4520

Fig 1.3

Brengat-mosha dhe fillimi i biznesit

Page 20: NVM 2 NDERMARESIA

Karakteristikat e ndërmarrësve të suksesshëm

• Përkushtimi i lartë ndaj biznesit

• Vetëbesimi i lartë (self-reliant)

• Një pranues i rrezikut të kalkuleshëm

Page 21: NVM 2 NDERMARESIA

Karakteristikat e ndërmarrësve të suksesshëm

• Qëllimet (Misioni, Visioni, SMART)

• Rrethina (Michael Porter, SWOT)

• Vetëbesimi

• Koha e punës

• Kreativiteti dhe gadishmëria për ndryshime

• Qëndrimi nda vlerave dhe ndaj të tjerëve

Page 22: NVM 2 NDERMARESIA

Mundësia Niveli i rrezikut

Fillimi i Biznesit Rrezik i Lartë

Blerja e biznesit Rrezik i moderuar

Franshiza Rrezik i moderuar

Themelimi i një biznesi familjar Rrezik i ndrysheshëm

Llojet e ndërmarrësve

Page 23: NVM 2 NDERMARESIA

Variantet e ndërmarrësisë

• Themelues (Ndërmarrës “I pastër”)– përsoni I cili themlon një ndërmarrje të re.

• Ndërmarrës Administrativ– Një ndërmarrës i cili parasheh opëracionet e një

biznesi eksistues dhe fillon nje biznes.• Franshiza

– Një ndërmarrës fuqia e të cilit është e limituar nga marrëdhëniet kontraktuese me organizatën franshizuese.

• Ekipi Ndërmarrës– Dy apo më shumë përsona të cilët punojnë së

bashku si ndërmarrës.

Page 24: NVM 2 NDERMARESIA

Trendet e zhvillimit të disa formave të ndërmarrësisë

• Biznenset /ndërmarrësia familjare

• Gratë ndërmarrëse/ndërmarrësia e grave

• Ndërmarrësit me kohë të pjesshme

• Bizneset nga shtëpia