nr 4 26 maart 2015 - steunpunt kinderopvang€¦ · 10.50. taal: een taalstimulerende workshop voor...
TRANSCRIPT
Nr 4 26 maart 2015
Lees dit e-zine op www.vvsg.be stuur een bericht naar de redactie schrijf in/uit
Actualiteit
1. Eerste stap naar gelijkschakeling subsidie groepsopvang lokale besturen
2. Veranderingen inkomenstarief vanaf 1 mei 2015
3. Kwaliteit en voortgangsrapport
4. Wat vinden kinderen belangrijk in de opvang? Onderzoek Kind en Gezin
5. Rapport proefinspecties Zorginspectie online
6. Speelbank.be gaat online
Oproep
7. Gouden Kinderschoen
8. Buitenspeeldag
VVSG-Nieuws
9. Vormingsfonds Kinderopvang nu operationeel
10. Vormingsfonds: keuze uit 50 vormingen kinderopvang
10.1. Teambuilding: Versterken van onze samenwerking
10.2. Teambuilding: Sierra Oscar Lima
10.3. Teambuilding: Waardering, openheid en verbinding, samenwerking
10.4. Teambuilding: Teambuilding
10.5. Teambuilding: Team onder de loep
10.6. Teambuilding: Samenwerken binnen een team
10.7. Teambuilding: “Mijn job is top… toch?”
10.8. Rugschool: Rugvriendelijk werken in de kinderopvang
10.9. Rugschool: Preventie rugklachten
10.10. Rugschool: Rugsparend handelen
10.11. Rugschool: Ergonomie
10.12. Rugschool: Rugsparende technieken
10.13. Observeren: Introductie Ziko–Vo
10.14. Observeren: Leren observeren
10.15. Omgaan met diversiteit: Diversiteit en interculturaliteit
10.16. Omgaan met diversiteit: Focus competenties personeel
10.17. Omgaan met diversiteit: Focus kinderen en hun ouders
10.18. Omgaan met diversiteit: Interculturaliteit
10.19. Omgaan met diversiteit: Diversiteit
10.20. Omgaan met diversiteit: …in de kinderopvang
10.21. Pedagogisch documenteren
10.22. Ouderparticipatie: Aspecten verkennen van goede communicatie
10.23. Ouderparticipatie: Ouders begrijpen, ouders begrenzen
10.24. Ouderparticipatie: Goede communicatie en samenwerking met ouders
10.25. Ouderparticipatie: Ouderbetrokkenheid start met een vlotte communicatie met ouders
10.26. Ouderparticipatie: Effectieve communicatie
10.27. Natuurbeleving: Natuurrijk inrichten van de buitenruimte
10.28. Natuurbeleving: … met kinderen
10.29. Natuurbeleving: De Boom in! Buitenspel in en met de natuur
10.30. Natuurbeleving: Speelhoeken in de binnenruimte
10.31. Natuurbeleving: Het inrichten van de binnen- en buitenruimte
10.32. Natuurbeleving: Coaching ‘Natuur’ in onthaal en buitenschoolse opvang
10.33. Spel: Peutergymnastiek en Peuterdans
10.34. Spel: Spelbegeleiding en spelstimulans
10.35. Spel: Spelen en nog eens spelen
10.36. Spel: Muziek in de kinderopvang
10.37. Spel: Actief spelen
10.38. Spel: Creatief denken en doen met baby’s en peuters
10.39. Spel: Spelen met een hoek af
10.40. Spel: Koffer Schaap, psycho educatief pakket
10.41. Pedagogische visie: Time Check! Vind het juiste evenwicht tussen opvangtijd
10.42. Pedagogische visie: Missie en visie
10.43. Pedagogische visie: “De beste straf is diegene die je niet hoeft te geven….”
10.44. Pedagogische visie: ‘Ik ben waarschijndelijk groot’
10.45. Pedagogische visie: Een inspirerende pedagogiek uit Reggio Emilia
10.46. Pedagogische visie: Inspiratie uit de Emmi Pikler pedagogiek
10.47. Taal: Het belang van taal
10.48. Taal: Taalstimulering
10.49. Taal: Meertaligheid
10.50. Taal: Een taalstimulerende workshop voor begeleiders van jonge kinderen
11. Rechtzetting artikel Kinder.Praat in verband met oproep inkomenstarief
Niet te missen
12. Inspiratiedag Kinderopvang
13. Verdiepingsdag Bodymap, maandag 27 april te Gent
14. Verdiepingsdag Roosters opmaken, dinsdag 28 april te Mechelen
15. Koekeloere Huis van het Kind, donderdag 7 mei
Actualiteit
1. Eerste stap naar gelijkschakeling subsidie groepsopvang lokale besturen
Lokale besturen krijgen van oudsher minder subsidie (dan de vzw’s) voor de groepsopvang en
gezinsopvang van baby’s en peuters. Tegen 2020 zou die ongelijkheid volledig weggewerkt
moeten zijn. Vanaf 1 april 2015 wordt een eerste stap gezet naar die gelijkschakeling.
In het Subsidiebesluit van 22 november 2013 is een groeipad voorzien voor de plaatsen
groepsopvang baby en peuter met een laag subsidiebedrag voor inkomenstarief (‘Trap 2B’).
Deze subsidie groeit in 6 fases tot 2020 naar het hoger subsidiebedrag (‘Trap 2A’). Deze
subsidieverhoging is voorzien voor alle plaatsen ‘2B’: van zelfstandigen, lokale besturen,
peutertuinen vzw’s, …
Vanaf 1 april 2015 wordt een eerste stap gezet voor fase 1: de Vlaamse Regering voorziet
budget om de helft van de verhoging van de eerste fase door te voeren. De subsidieverhoging
gaat in vanaf 1 april 2015:
• het basisbedrag gemiddelde leeftijd per plaats stijgt van 2307,80 euro naar 2721,36
euro;
• het aanvullend bedrag gemiddelde leeftijd per extra jaar stijgt van 40,38 euro naar
47,62 euro.
2. Veranderingen inkomenstarief vanaf 1 mei 2015
Vanaf 1 mei 2015 gelden wijzigingen aan het inkomenstarief dat ouders betalen in de
kinderopvang van baby’s en peuters. In een eerste fase gelden de aanpassingen enkel voor
nieuwe attesten en herberekeningen van bestaande attesten vanaf 1 mei 2015. Vanaf 1 januari
2016 gelden de nieuwe tarieven voor iedereen.
Welke tarieven veranderen er?
De kindkorting voor de kinderen ten laste is beperkt tot en met het jaar waarin een kind ten
laste 12 jaar is geworden. Voor een gezin met 2 kinderen ten laste is de vermindering 3,14
euro, voor een gezin met 3 kinderen ten laste bedraagt de korting 6,28 euro (=2x3,14 euro)
enzovoort. Alle kinderen in het gezin komen hiervoor in aanmerking, ze hoeven niet naar de
opvang te gaan.
Het standaard minimumtarief bedraagt 5 euro.
Om het inkomenstarief betaalbaar te maken voor kwetsbare groepen, zijn er mogelijkheden om
een individueel verminderd tarief aan te vragen. Hierbij wordt er gekeken naar de situatie van
het gezin:
(1) 25% korting met als minimumtarief 5 euro als de ouder of de inwonende persoon: (a) een
invaliditeitsuitkering heeft, (b) een voltijdse werkloosheidsuitkering (min. 6 maanden) of een
faillissementsuitkering krijgt, (c) een verwachte inkomensdaling van minstens 50% heeft of als
zelfstandige verlaagde sociale bijdragen toegekend kreeg (min. 12 maanden);
(2) 3 euro als: (a) men een leefloon krijgt én een opleidingstraject van VDAB of OCMW volgt,
(b) het gezamenlijk belastbaar beroepsinkomen op jaarbasis lager dan 15.820,56 euro is, en
men beiden minstens halftijds werkt. In het geval van een alleenstaande, moet de
alleenstaande minstens halftijds werken. (c) het gezamenlijk belastbaar beroepsinkomen op
jaarbasis lager dan 15.820,56 euro is en men een inburgeringstraject volgt.
(3) 1,56 euro als men een attest voor materiële of medische hulp heeft (bv. van Fedasil of het
Rode Kruis). Ook betaalt men 1,56 euro voor de opvang van een pleegkind.
Als het financieel onmogelijk is om het inkomenstarief of verminderd tarief te betalen, dan kan
het OCMW na onderzoek een ander tarief toekennen: (a) 50% korting op het inkomenstarief
(minimumbedrag is steeds 5 euro), (b) een tarief van 5 euro of (c) een tarief van 1,56 euro. Het
OCMW bepaalt zelf het bedrag naargelang de situatie van de ouder. Voor ouders die in het
Brussels Gewest wonen, gebeurt het onderzoek en de toekenning door de opvang zelf, volgens
dezelfde regels.
3. Kwaliteit en voortgangsrapport
Het decreet opvang voor baby’s en peuters bracht een grondige hervorming in de sector met
zich mee en was een mijlpaal voor het verder realiseren van voldoende, kwaliteitsvolle,
toegankelijke en betaalbare kinderopvang. Om die hele verandering in de sector op te volgen
en eventueel bij te sturen, is in oktober 2014 in de schoot van Kind en Gezin een
'voortgangsoverleg' opgestart. Deze werkgroep met vertegenwoordigers van de
kinderopvangsector en van de gebruikers evalueert het systeem en komt met voorstellen om de
regeldruk in de sector te verminderen. Het zal onder meer gaan om versoepelingen op het
gebied van infrastructuurvereisten, van administratieve vereisten en procedures. Concreet gaat
het bijvoorbeeld over regels m.b.t. normering luchtkwaliteit en regels uit de Vlaamse Wooncode
(bv. plafondhoogte, raamgrootte, enz.). De kwaliteit van de kinderopvang blijft hierbij steeds
voorop staan.
4. Wat vinden kinderen belangrijk in de opvang? Onderzoek Kind en Gezin
In opdracht van Kind en Gezin voerde het centrum voor Vernieuwing in de Basisvoorzieningen
voor Jonge Kinderen (VBJK) met de medewerking van de Universiteit Gent een onderzoek naar
wat kinderen verwachten van opvang vóór en na schooltijd, op schoolvrije dagen en tijdens
schoolvakanties. Met dit onderzoek laat Kind en Gezin voor het eerst de kinderen zelf aan het
woord.
Opvang buiten de schooltijd, in al zijn varianten, betekent een verruiming van de leefwereld van
kinderen. Om die reden is het belangrijk te blijven investeren ook in de opvang van
schoolgaande kinderen. Wat kinderen belangrijk vinden staat los van de plek waar de opvang
gebeurt. Dit pleit voor een geïntegreerde aanpak vanuit de verschillende sectoren (welzijn,
jeugd, sport en cultuur) waarbij de noden van het kind centraal staan. In dat opzicht
ondersteunen de onderzoeksresultaten de beleidsaanbevelingen die eerder ook al door de
Staten-Generaal opvang en vrije tijd schoolkinderen naar voren werden geschoven.
Een kwaliteitsvol opvang- en vrijetijdsaanbod houdt rekening met wat kinderen belangrijk
vinden. Competente begeleiders maken dat kinderen hun opvang/ speelplein positief ervaren.
Investeren in competente begeleiders en omkadering is een aandachtspunt voor het beleid,
alsook voor verantwoordelijken van opleidings- en vormingsorganisaties en de organisatoren
van de opvang.
Andere aandachtspunten, vanuit het perspectief van de kinderen, zijn een uitdagend en
gevarieerd aanbod aan activiteiten en materialen in een infrastructuur die kinderen
keuzevrijheid biedt om binnen of buiten te spelen. Aan de Vlaamse overheid om dit mee te
ondersteunen. Meer lezen
5. Rapport proefinspecties Zorginspectie online
Het nieuwe decreet Kinderopvang maakte dat Zorginspectie de inhoud en de methodiek van
haar inspecties moest herzien. Aan de hand van proefinspecties toetste Zorginspectie het
nieuwe inspectieconcept. De bevindingen over deze inspecties, zowel naar methodiek als naar
inspectievaststellingen toe, goot Zorginspectie in een beleidsrapport. Dat kan je hier inkijken.
Uit het rapport blijkt dat nog niet alle aspecten van de nieuwe regelgeving toegepast worden in
de werking of uitgewerkt zijn in het kwaliteitshandboek.
6. Speelbank.be gaat online
Op 2 april 2015 gaat Speelbank.be online: dé databank met pedagogisch onderbouwde
spelactiviteiten en speeltips voor baby’s en peuters. De spelactiviteiten die je online vindt op
speelbank.be vertrekken vanuit de interesses en ervaringen van de kinderen, werden
pedagogisch gescreend én getest op de werkvloer. Met speelbank.be wil de VVSG en
Diverscity kinderbegeleiders, onthaalouders, pedagogisch medewerkers en iedereen die graag
met kinderen speelt, inspireren om spelen nog leuker te maken.
Vanaf 2 april en tot 31 april kan iedereen een kijkje nemen op de speelbank.be. Daarna is de
speelbank enkel toegankelijk met een paswoord. Een paswoord kan je verdienen door zelf ook
een leuke activiteit te laten publiceren. Leden van het VVSG-Steunpunt Kinderopvang kunnen
inloggen met dezelfde controlecode die ze gebruiken voor www.steunpuntkinderopvang.be.
Speelbank.be is een initiatief van steunpunt kinderopvang van de VVSG en Diverscity.
Meer info? Mail naar [email protected]
Oproep
7. Gouden Kinderschoen
De VVSG wil de trofee “Gouden Kinderschoen” uitreiken aan een lokaal bestuur dat investeert
in kinderopvang. Via deze trofee wil de VVSG de inbreng van de lokale besturen in het
gezinsbeleid en in het bijzonder in de kinderopvang zichtbaar maken.
Steeds meer lokale besturen beseffen dat een voldoende en kwalitatief aanbod kinderopvang
belangrijk is voor jonge gezinnen en dus een noodzakelijk onderdeel uitmaakt van een lokaal
gezinsbeleid. Steeds meer lokale besturen investeren (sommige financieel, sommige
personeel, sommige logistiek) in de kinderopvang op hun grondgebied. Terecht. De VVSG
vindt dat lokale besturen trots mogen zijn op deze investeringen. Of het resultaat nu een
jaarlijks feest is voor de kinderbegeleiders en onthaalouders, een creatieve buitenruimte aan
het kinderdagverblijf, een mama- of oudercafé, een vrijwilligersbeleid, een naschoolse opvang
ism het jeugdhuis, een peuterspeelpunt of een ouderavond rond zindelijkheid. Al deze
initiatieven verdienen de “Gouden Kinderschoen”.
Maak een korte omschrijving (max. 360 tekens of iets meer) van iets wat je doet of hebt als
lokaal bestuur of als kinderopvangvoorziening georganiseerd door een lokaal bestuur én waar
je trots op bent. Een foto zegt soms meer dan woorden en mag altijd meegestuurd worden.
Mail, post of bel deze korte omschrijving voor 1 mei 2015 naar VVSG-Steunpunt Kinderopvang,
Paviljoenstraat 9 te 1030 Brussel, [email protected].
Er wacht je eeuwige roem. Maar ook de prachtige trofee “Gouden Kinderschoen 2015”. De
VVSG plant de plechtige prijsuitreiking op 13 mei 2015, Netwerkborrel VVSG-Steunpunt
Kinderopvang, in aanwezigheid van minister Vandeurzen.
8. Buitenspeeldag
Doe mee aan de buitenspeeldag op woensdag 1 april georganiseerd door je lokale overheid.
Ga naar www.buitenspeeldag.be en bekijk welke activiteiten je samen met de kinderen kan
doen.
VVSG-Nieuws
9. Vormingsfonds Kinderopvang nu operationeel
Elk lokaal bestuur dat kinderopvang organiseert heeft recht op één of meerdere gratis
bijscholingen. Jouw College van Burgemeester en Schepenen of OCMW-voorzitter kreeg begin
2015 een brief met meer uitleg over het Vormingsfonds Kinderopvang en het aantal
bijscholingen waar jouw bestuur recht op heeft. De bijscholingen moeten aangevraagd worden
via vormingsfonds.vvsg.be. Deze website van het Vormingsfonds Kinderopvang is nu online.De
secretaris van jouw bestuur kreeg deze week een brief met de inloggegevens (naam bestuur en
paswoord).
Hoe ga je nu te werk? Volg deze 10 stappen.
Stap 1: Lees eerst de handleiding alvorens aan de slag te gaan. In deze Kinder.Praat vind je
ook een korte omschrijving van de 50 vormingen kinderopvang waaruit je kan kiezen.
Stap 2: Surf naar http://vormingsfonds.vvsg.be
Stap 3: Log in. Je inloggegevens werden per brief bezorgd aan jouw secretaris. Vind je de brief
niet? Geen probleem. Contacteer je regionale medewerker. Zij kan je verder helpen en jou de
nodige inloggegevens bezorgen.
Stap 4: Wanneer je ingelogd bent, kom je terecht op een pagina met een overzicht van het
aantal vormingen waarop jouw bestuur recht heeft. Opgelet: Er is een aanbod voor
Kinderopvang en Thuiszorg.
Stap 5: Klik op de knop ‘Aanbieders vormingen’. Het systeem zal je er op wijzen dat je een
keuze moet maken tussen Kinderopvang en Thuiszorg door in de linkerbovenhoek het juiste
thema te selecteren. Je krijgt nu het overzicht met vormingen die je naar eigen keuze kan
boeken. Je ziet enkel de vormingen die in jouw provincie beschikbaar zijn.
Stap 6: Vink de gewenste vorming aan en klik helemaal onderaan op de pagina op de knop
‘Inschrijving registreren’. Beperk je per aanvraag tot één vorming m.a.w. vink geen twee vakjes
gelijktijdig aan, ook al heb je recht op meerdere vormingen. Wil je meerdere vormingen
registreren, herhaal dan telkens stap 6.
Stap 7: In deze stap wordt gevraagd een contactpersoon en e-mailadres in te vullen.
Vervolgens klik je op ‘Inschrijven’. Opgelet: door te klikken op inschrijven, heb je nog geen
definitieve overeenkomst met een vormingsinstelling. Je hebt enkel de vorming gereserveerd.
Kort na je ‘reservatie’ ontvang je, ter bevestiging, een e-mail op het e-mailadres dat je in
voorgaande stap opgaf. Een gelijkaardige e-mail wordt verstuurd naar de vormingsinstantie
waarmee je in zee wenst te gaan. Op deze manier wordt die van jouw aanvraag op de hoogte
gebracht.
Stap 8: Neem contact op met de vormingsinstantie en plan samen de vorming (datum en
locatie afspreken). Opgelet: Een reservatie is slechts 15 dagen geldig Wacht er dus niet te lang
mee om de vorming concreet te plannen want indien er geen overeenkomst is binnen de 15
dagen dan komt deze opleiding opnieuw vrij voor andere besturen die wensen in te tekenen en
vervalt je reservatie!
Stap 9: Wanneer jullie samen een overeenkomst hebben (hiervoor kan je de
modelovereenkomst gebruiken die als link in de e-mail staat), zal zowel jijzelf (als aanvrager)
maar ook de vormingsinstantie (als aanbieder) op de onderste link moeten klikken in de e-mail
die je werd toegestuurd. Enkel wanneer je allebei op de link hebt geklikt in de e-mail is de
inschrijving en dus de vorming DEFINITIEF vastgelegd!
Ga niet overhaast te werk, want eens je op de onderstaande link hebt geklikt, gaat het systeem
ervan uit dat er met de vormingsinstantie een overeenkomst is.
Stap 10: Mail je overeenkomst naar [email protected] en dit binnen de 15 dagen
na reservatie!
Je hebt tot eind mei 2015 om via vormingsfonds.vvsg.be vormingen te reserveren. Daarna gaat
deze website terug offline. Hou er bovendien rekening mee dat het aantal vormingen dat een
vormingsinstelling kan geven in 2015 beperkt is: hoe sneller je inschrijft, hoe meer keuze er is.
Een aantal voorzieningen maakten gebruik van het aanbod waarbij je reeds geplande
vormingen kon doorgeven tot begin maart. Met dien verstande dat er een overeenkomst moest
zijn en dat het thema moest aansluiten bij de door ons geselecteerde thema’s in het
vormingsaanbod. Heel wat vormingen werden in dat kader goedgekeurd en de vormlingskost
zal terugbetaald worden.
De desbetreffende voorzieningen zullen hiervan per e-mail verwittigd worden. Had je dus bv.
recht op 1 vorming en werd deze reeds goedgekeurd dan zal je merken dat voor jouw
voorziening het aantal ‘beschikbare vormingen’ op 0 staat.
Ben je van mening dat het aantal vormingen waarop je recht hebt niet correct is in de online
module, neem dan zeker contact op: [email protected] of [email protected] of
02/211.55.49.
10. Vormingsfonds: keuze uit 50 vormingen kinderopvang
Diverscity en het Steunpunt Kinderopvang kondigen met enige trots het Vormingsfonds
Kinderopvang aan. Met het Vormingsfonds wordt verder ingezet op de competentieversterking
van de medewerkers met het oog op een kwalitatieve dienstverlening. De thema's voor de
vormingen werden zorgvuldig uitgekozen en sluiten aan op de specifieke behoeften van de
diensten en de medewerkers. De aanbieders werden geselecteerd na een ruime
marktbevraging en voldoen aan de kwaliteitseisen die door Diverscity en de VVSG werden
bepaald. Op de website van Diverscity vind je een specifieke webpagina over het
vormingsfonds met meer info. Vragen? [email protected]
Hieronder een overzicht van de geselecteerde vormingen (met telkens het thema, de titel, de
vormingsinstelling, een korte inhoud en de provincie waar de vorming wordt aangeboden)
10.1. Teambuilding: Versterken van onze samenwerking
Kwadraet
Werken in de kinderopvang vraagt een intense samenwerking. Er zijn veel afspraken, veel
informatie uitwisseling. Als collega werk je dicht opeen in een huiselijke context. Als de
samenwerking vlot loopt, straalt het team energie uit, is het motiverend werken, de
kinderopvang wordt er beter van.
Meestal loopt die samenwerking ook als vanzelf, maar soms sputtert de motor. Dan is er
confrontatie, komen de ‘kleine kantjes’ naar boven en is het moeilijk daar op een gepaste
manier mee om te gaan. Tijdens deze vorming nemen we jullie teamwerking onder de loep.
Wie heeft welke talenten en hoe kunnen we die nog beter inzetten? Wat waardeer jij in je
collega’s? Hoe kunnen we onze samenwerking nog beter maken? En wat als onze
communicatie wat moeilijker loopt? Hoe geef ik op een gepaste manier moeilijke feedback?
Na deze interactieve en ervaringsgerichte vorming heb je enkele concrete acties op een rij om
het in de toekomst nog beter te doen en verder te bouwen aan een kwalitatieve kinderopvang.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.2. Teambuilding: Sierra Oscar Lima
Halma – Centrum Informatieve Spelen
De spelers bevinden zich op een grote duikboot. De duikboot is aan het zinken. De spelers
proberen om de duikboot heelhuids te verlaten, maar de tijd dringt. Het water staat hun al tot
aan de lippen! Om in de duikboot van compartiment te veranderen, moeten de spelers telkens
een opdracht uitvoeren. Ze kunnen kiezen tussen individuele opdrachten en groepsopdrachten.
Bij individuele opdrachten staat het belang van het individu centraal. Bij groepsopdrachten
daarentegen primeert het groepsbelang. Hoe langer het spel wordt gespeeld, hoe sterker de
spelers ervaren dat alleen door samen te werken iedereen veilig op het droge geraakt.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.3. Teambuilding: Waardering, openheid en verbinding, samenwerking
In-tense, coaching en opleiding
In deze module wordt gewerkt aan waardering, openheid en verbinding, samenwerking tussen
collega’s Dit kan op verschillende manieren naargelang de cultuur en de nood van het team.
Provincie: Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.4. Teambuilding: Teambuilding
University Colleges Leuven - Limburg
Door de sterke punten van de teamleden te ontdekken en in te zetten kan elk teamlid zijn eigen
kwaliteiten en talenten optimaal gebruiken in de dagelijkse werking. Teamleden die hun
talenten kunnen inzetten zijn meer gemotiveerd.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.5. Teambuilding: Team onder de loep
VCOK vzw
‘Regelmatige aandacht voor samenwerkingsrelaties komt elk team ten goede’. Samenwerken in
een team is leuk, efficiënt en effectief. Teamwerk is voor velen vanzelfsprekend. Maar af en toe
moet de motor toch eens worden nagezien.
In deze vorming onderzoeken we de samenwerking van de teamleden via verschillende
oefeningen. We analyseren teamrollen, succesfactoren en kwadranten en stellen nadien samen
een verbeterplan op.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen
10.6. Teambuilding: Samenwerken binnen een team
Novare bvba
Zitten er veel verschillende persoonlijkheden binnen je team? En merk je dat de samenwerking
vaak niet zo vlot verloopt door deze verschillen? Ieder heeft dan ook z’n eigen stijl van
communiceren. Tijdens deze training leer je hoe je de samenwerking binnen je team kan
verbeteren.
Elke persoon heeft zijn eigen kleur: geel, groen, blauw of rood. Deze kleur bepaalt hoe we ons
gedragen in bepaalde situaties, hoe we communiceren, hoe we het liefst opleiding krijgen, met
wie we het liefst omgaan… Als we onze eigen kleur kennen, komen we veel te weten over
onszelf. Als we dan ook nog eens de kleur van de anderen leren kennen, kunnen we rekening
houden met hun voorkeursmanier van communiceren en samenwerken.
Provincie: (Niet vermeld)
10.7. Teambuilding: “Mijn job is top… toch?”
Kroost
Werken in de kinderopvang is een stevige klus!
Heb je sommige dagen het gevoel dat het je allemaal boven het hoofd groeit: baby’s die
jengelen, peuters die het zelf willen doen, bijna-kleuters die de boel op stelten zetten.
Maar ook collega’s met een vraag of nood aan een babbel, ouders die bij jou komen wanneer
ze het even niet meer weten, en de verantwoordelijke die mee over je schouder kijkt, …
Vraag je je soms wel eens af waarom je deze job ook alweer gekozen hebt?
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg
10.8. Rugschool: Rugvriendelijk werken in de kinderopvang
Vormingscentrum Hivset
Werknemers in de gezondheidszorg kunnen er niet meer onderuit. Er wordt vanuit hun beleid
gevraagd dat zij zelf mee hun verantwoordelijkheid opnemen om rug- en/of schouderproblemen
te voorkomen. En ook al heeft men al vele lessen rugscholing gehad....het zit hem soms in
kleine zaken. Vandaar deze vorming waarbij we onze basiskennis gaan opfrissen, ons
handelen gaan optimaliseren en onze kennis gaan delen.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.9. Rugschool: Preventie rugklachten
ESCALA (CVBA Skilliant)
Werknemers in de kinderopvang hebben weinig last van repetitieve bewegingen. Werken met
en voor kinderen houdt vooral risico’s in die verband houden met: lastige posities (buigen en/of
draaien van de rug, gehurkt of op de knieën, zittend op de grond…om op dezelfde hoogte als
de kinderen of de voorzieningen te komen), inspanningen in een statische houding (gestrekte of
uitgestrekte armen om objecten vast te nemen) en het dragen of behandelen van kinderen.
Provincie:Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.10. Rugschool: Rugsparend handelen
K+
Aan de hand van kort filmmateriaal en postermateriaal wordt uitleg gegeven over het
functioneren van het lichaam in tijden van belasting. We bekijken de verschillende vormen van
belasting en mogelijke klachten en rugproblemen.
Nadien gaan we zelf aan de slag om zoveel mogelijk lichaamsbesparend handelingen uit te
voeren. Dit doen we aan de hand van situatieschetsen uit de kinderopvang en met de
materialen die aanwezig zijn in de opvang.
De deelnemers krijgen na afloop een poster mee om op te hangen in de opvang zodat ze
steeds worden aangewakkerd om op de houding te letten.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.11. Rugschool: Ergonomie
Syntra Limburg bedrijfsopleidingen
Je leert je beroep op ergonomische wijze uit te oefenen. Hoe pas je de werkmiddelen,
werkomgeving, methodes en technieken toe om jezelf zo weinig mogelijk te belasten? Je leert
ook een aantal preventieve lichaamsoefeningen.
Provincie: Limburg
10.12. Rugschool: Rugsparende technieken
SYNTRA Midden-Vlaanderen vzw
Wie werkzaam is in een kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang in goede banen leidt, weet
dat de rug intensief belast wordt. Denk maar aan de vele houdingswisselingen (van staan naar
bukken en omgekeerd) of het dragen, heffen, tillen van kinderen en materialen.
Kennis, maar vooral toepassing van rugsparende technieken zijn dan ook van groot belang
voor elke medewerker in het opvanginitiatief. In deze opleiding motiveren en stimuleren we
deelnemers om deze technieken aan te leren en geven we hen praktische tips zodat de
technieken ook effectief in het dagelijkse werk gebruikt kunnen worden.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.13. Observeren: Introductie Ziko–Vo
CEGO
Ziko-Vo is een kindvolgsysteem om welbevinden, betrokkenheid en ontwikkeling van kinderen
op te volgen. Het geeft in één oogopslag een volledig en positief beeld van een kind.
Welbevinden, betrokkenheid en ontwikkeling wordt voor ieder kind overzichtelijk in beeld
gebracht in een portret. Zo helpt Ziko-Vo de begeleider om voor elk kind acties op zijn of haar
maat te bedenken en uit te voeren. In de vorming stellen we ZiKo-Vo voor aan de hand van
videofragmenten en oefeningen. Dit instrument kan ook gebruikt worden in communicatie met
ouders.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.14. Observeren: Leren observeren
Vormingscentrum Hivset
Als kinderen zich thuis voelen, spontaan en vrolijk zijn, zelfvertrouwen uitstralen, enorm kunnen
genieten, willen exploreren, actief zijn,… dan weten we dat deze kinderen zich (emotioneel)
goed ontwikkelen! Het welbevinden en de betrokkenheid van kinderen opvolgen is dan ook van
belang. Dit gebeurt door objectief, systematisch en doelgericht te observeren. Bovendien is het
goed observeren ook een must tijdens alledaagse activiteiten. Aan de hand van oefeningen,
uitwisseling in de groep en een klein theoretisch kader, wordt er aangeleerd hoe men moet
observeren en wordt er dieper ingegaan op concrete ervaringen van deelnemers.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.15. Omgaan met diversiteit: Diversiteit en interculturaliteit
Trace bvba
Tijdens de training ‘Diversiteit en interculturaliteit’ ontdekken we dat verschillen tussen mensen
een meerwaarde en een verrijking kunnen betekenen voor een organisatie en haar
medewerkers, maar anderzijds ook soms een aanleiding kunnen zijn voor allerlei
meningsverschillen, misverstanden en conflicten op de werkvloer, tussen het personeel
onderling of bij contacten met het cliënteel.
Hoe gaan we hier mee om als professional, om tot een goede verstandhouding en
samenwerking te komen op de werkvloer? Hoe kunnen we het respect voor de diversiteit en de
eigenheid van onze medewerkers en cliënten het best verzoenen met het respect voor de
cultuur van de organisatie, haar werkzaamheden en haar spelregels?
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.16. Omgaan met diversiteit: Focus competenties personeel
DoorElkaar i.s.m Vormingscentrum Hivset vzw
In de kinderopvang kom je kinderen en hun ouders tegen met totaal verschillende
achtergronden: in taal, in cultuur, in thuissituatie…
Soms zijn we letterlijk vreemden voor elkaar. De wederzijdse onbekendheid is vaak oorzaak
van ergernis, frustratie, handelingsonbekwaamheid.
Wat moet ik kennen en kunnen? Welke vaardigheden heb ik nodig in deze diverse wereld? Of
blijf ik gewoon mezelf? En als we niet dezelfde taal spreken, zijn er dan hulpmiddelen, tools om
me bij te staan?
Normale vragen allemaal. We trachten in deze workshop handvatten, tools en hulpmiddelen
aan te reiken om je intercultureel competent te maken, om uitdagingen in een diverse wereld
vol vertrouwen aan te vangen.
We volgen het “TOPOI model” als leidraad om alle facetten (taal, cultuur, beeldvorming,
organisatie…) van diversiteit aan bod te laten komen.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.17. Omgaan met diversiteit: Focus kinderen en hun ouders
DoorElkaar i.s.m Vormingscentrum Hivset vzw
In de kinderopvang of buitenschoolse opvang kom je kinderen en hun ouders tegen met totaal
verschillende achtergronden: in taal, in cultuur, in thuissituatie…
Het is enorm belangrijk van jongs af aan kinderen te laten wennen aan verschil in brede zin.
Opvoeden betekent immers kinderen vertrouwd maken met de superdiverse wereld van
vandaag en hen daar op voorbereiden. Diversiteit raakt altijd aan de identiteit. Het is heel
belangrijk als organisatie een houding van respect voor diversiteit en ieders identiteit uit te
stralen, zowel in het aanbod: aankleding ruimte, gebouw, hoeken, activiteiten voor de kinderen
en hun ouders…maar ook in de houding van alle medewerkers.
Hiervoor bestaan mooie methodieken, zijn er vele kant en klare materialen.
In deze vorming willen we diversiteit breed verkennen en duiden, willen we een kader scheppen
van omgaan met deze diversiteit en willen we van daaruit de focus leggen op materialen en
activiteiten voor de kinderen en hun ouders zelf. Hierdoor kan je de kwaliteit verhogen van jouw
organisatie en zijn jouw mensen vaardiger in het omgaan met diversiteitsvragen.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.18. Omgaan met diversiteit: Interculturaliteit
Agora vzw
We worden hoe langer hoe meer geconfronteerd met een groter wordende diversiteit bij de
cliënten, bij de collega’s, in de maatschappij in het algemeen. Hoe ga ik hiermee om? In
hoeverre spelen mijn eigen ideeën mee in mijn omgang met anderen? Heeft dit invloed op mijn
communicatie en in mijn gedrag? Welke ervaringen hebben mijn collega’s en hoe gaan zij
ermee om?
In deze vorming onderzoeken we onze eigen houding en gaan we op zoek naar heel concrete
tips en aandachtspunten in het omgaan met diversiteit. En vooral, we gaan dit ook inoefenen.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.19. Omgaan met diversiteit: Diversiteit
Pedagogisch Didactisch Centrum Leuven - PDCL VZW`
Onze samenleving wordt steeds diverser. Op allerlei gebieden. Dat is een gegeven dat zeer
waarschijnlijk onomkeerbaar is. Je kan deze evolutie zien als iets positiefs, een verrijking, of als
iets negatiefs, een ophoping van moeilijkheden en uitdagingen. Beide gezichtspunten dragen
waarheid in zich.
Diversiteit wordt in dit aanbod zeer breed opgevat: culturele diversiteit, sociaal-economische
diversiteit en kansarmoede, diversiteit in talenten en intelligenties, algemeen verschillen tussen
mensen, …
Wij bieden een traject van 3 halve dagen aan met een 4de halve dag als terugkomdag na een
6-tal maanden. Deze aanpak in trajectvorm zorgt voor meer ‘indaling’ bij de deelnemers en
meer effect op de werkvloer.
Provincie: Antwerpen, Vlaams Brabant, Limburg
10.20. Omgaan met diversiteit: …in de kinderopvang
Alert! Elk kind is uniek. Diversiteit troef dus in onze kinderopvang! Maar sommige types van diversiteit
vragen extra aandacht, zodat we elk kind en elke situatie voldoende aandacht kunnen geven:
Kinderen uit kansarme gezinnen
Kinderen met een beperking
Kinderen uit andere culturen
Kinderen met een snelle of vertraagde ontwikkeling
Tijdens deze opleiding gaan we na hoe we een gepaste ondersteuning kunnen bieden in
bovenstaande situaties.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.21. Pedagogisch documenteren
VCOK vzw
Pedagogisch documenteren heeft zijn wortels in Noord-Italië. Het is een manier om te werken
aan kwaliteit, te reflecteren over het professionele handelen in de kinderopvang en hierover te
communiceren. Op deze vormingsdag ontdek je wat het concreet betekent voor de
samenwerking en het overleg in team, je gesprekken met ouders en je contacten met kinderen.
Aan het einde van deze vormingsdag ben je vaardiger in het zichtbaar en bespreekbaar maken
van de visie en praktijk in jouw organisatie. Je gebruikt daarvoor foto’s, observaties,
werkstukken van kinderen, uitspraken, … Je komt meer te weten over de methodiek van
‘kijken, luisteren en inspelen’ en krijgt heel wat tips over het verzamelen van
documentatiemateriaal, het maken van fotocollages en boekjes, het uitwisselen met ouders, het
opzetten van teambesprekingen aan de hand van foto’s, …
Provincie: Antwerpen, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.22. Ouderparticipatie: Aspecten verkennen van goede communicatie
K+
Vlot leren communiceren zodat er een goed contact ontstaat en zo veel mogelijk misverstanden
kunnen vermeden worden.
Optimaliseren van de dagelijkse samenwerking en het contact met ouders.
Aanbieden van haalbare initiatieven tot ouderparticipatie.
Provincie: Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.23. Ouderparticipatie: Ouders begrijpen, ouders begrenzen
Kroost
De kinderen waarvoor wij zorgen, zijn het liefste wat de ouders ons toevertrouwen. Ouders
kunnen dan ook heel gevoelig reageren als het over ‘hun’ kinderen gaat. Deze gevoeligheden
oppikken en er goed mee leren omgaan, dat is waar het om gaat in deze training. Als ouders
zich begrepen voelen en zich gezien voelen in hun bezorgdheid, dan kunnen ze vaak ook de
begrenzing van een naschoolse kinderipovang waarin jij werkt met hun kind, makkelijker
aanvaarden. Maar even goed moeten we werken aan de begrenzing in ons contact met ouders.
We gaan uit van zeven basisvaardigheden: contact maken, je doel van het gesprek
vasthouden, spreken vanuit observatie, positieve krachten van het kind benoemen, leiding
nemen en geven, in een gesprek de juiste afstand bewaren om ons stevig te voelen in onze rol
als begeleider, het gesprek afronden, nabespreken met collega’s.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg
10.24. Ouderparticipatie: Goede communicatie en samenwerking met
ouders
Alert!
Kinderen zijn het meest dierbare bezit van ouders. Ouders verwachten dan ook dat de
kinderopvang de beste zorg verleent aan hun kinderen. Maar daarnaast is ook een goede
communicatie en samenwerking met de ouders cruciaal. Slaag je er als medewerker van een
kinderdagverblijf (of buitenschoolse opvang) in om de ouders te betrekken en professioneel met
hen te communiceren? Dan slaag je er ook in om de tevredenheid van de ouders in je organisatie
te verhogen. Tijdens deze opleiding geven we tips hoe je ouders kan betrekken en hoe je met
hen communiceert. We staan ook stil bij de moeilijke situaties waarbij gecommuniceerd moet
worden.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.25. Ouderparticipatie: Ouderbetrokkenheid start met een vlotte
communicatie met ouders
Karel de Grote-Hogeschool - Expertisecentrum Pedagogische ondersteuning in kinderopvang
en school
Maar elke ouder is anders. De een praat veel, de ander is gehaast. En terwijl ouders in de
groep zijn, wil je ook de kinderen aandacht geven. In deze vorming zoeken we samen met de
medewerkers hoe ze hun communicatie met ouders kunnen versterken op verschillende
contactmomenten. Ook bekijken we op welke manier ze kunnen rekening houden met
verschillen tussen ouders. Vervolgens gaan we samen na hoe die communicatie een aanzet
kan vormen om de ouderbetrokkenheid in de organisatie te versterken in de praktijk van de
deelnemende organisatie.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen
10.26. Ouderparticipatie: Effectieve communicatie
CEGO
Effectieve communicatie is meer dan het hanteren van gesprekstechnieken. Er is ook oog voor
de beleving. Centraal staat de uitwisseling over hoe we ouders informeren, hoe de dagelijkse
gesprekken bij het brengen en halen verlopen, het omgaan met weerstanden en het voeren van
slecht-nieuws gesprekken. Daarnaast verkennen we ook de mogelijkheden om met de ouders,
hoe uiteenlopend hun visie ook is, een stevige tandem te vormen met als centraal doel de
ondersteuning van het kind.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.27. Natuurbeleving: Natuurrijk inrichten van de buitenruimte
Kleefkruid*
Hoe kunnen we onze buitenruimte zo inrichten dat kinderen de natuur kunnen ontdekken met al
hun zintuigen en volop kunnen spelen in en met de natuur? Wat kan met baby’s en peuters en
hoe richten we onze buitenruimte in voor kleuters en lagere schoolkinderen? En wat als we
alleen maar een terras of een klein koertje hebben? We bekijken eenvoudige en betaalbare
mogelijkheden om de buitenruimte te vergroenen en maken samen concrete plannen voor de
eigen buitenruimte.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.28. Natuurbeleving: … met kinderen
Kleefkruid*
Hoe kunnen we met baby’s, peuters, kleuters of lagere schoolkinderen de natuur ontdekken
met heel ons lijf en leden? Hoe kunnen we kinderen laten genieten van spelen in de natuur?
Wat kan met welke leeftijd? En wat kan in welk seizoen? We ontdekken samen het belang van
natuurbeleving voor kinderen én proberen allerlei mogelijkheden uit.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.29. Natuurbeleving: De Boom in! Buitenspel in en met de natuur
GoodPlanet Belgium vzw
Het doel van het project De Boom In is om kinderen meer in contact te brengen met het bos in
hun omgeving. Bossen zijn immers de ideale speel- en leeromgeving voor kinderen.
Ze ontwikkelden een website vol kant-en-klare natuurspelen: www.deboomin.eu.
Spelen en leren in de natuur prikkelt de fantasie en stimuleert de creativiteit, het respect voor
onze leefomgeving en de ondernemingszin. De kinderen geraken 'verwonderd’ en ontdekken
beetje bij beetje hoe alles samenhangt.
Wij organiseren graag een workshop van een halve dag. Tijdens deze workshop geven wij
begeleidsters de kans om te proeven van het aanbod en tips om er zelf mee aan de slag te
gaan.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.30. Natuurbeleving: Speelhoeken in de binnenruimte
CEGO
Je ruimte aantrekkelijk indelen in speelhoeken is niet eenvoudig. Hoe zorg je ervoor dat elk van
je kinderen een aanbod vindt op maat? En hoe kan dat groeien en evolueren? In deze
workshop wordt de indeling van jouw ruimte(n) onder de loep genomen en besproken met het
oog op het indelen en verrijken van de hoeken.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.31. Natuurbeleving: Het inrichten van de binnen- en buitenruimte
K+
Vanuit de ontwikkeling van kinderen en de mogelijkheden van de beschikbare ruimte bekijken
we wat nodig is om de ruimte zo goed mogelijk in te richten. Werken met hoeken, zowel binnen
als buiten, komt aan bod. Het inrichten van de binnen- en buitenruimte wordt in kaart gebracht.
Aan de hand van fotomateriaal krijgen de deelnemers een kijk op de verschillende
mogelijkheden. Natuurbeleving via inrichting komt zeker aan bod.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.32. Natuurbeleving: Coaching ‘Natuur’ in onthaal en buitenschoolse
opvang
GoodPlanet Belgium vzw
Een groene buitenruimte stimuleert!
Kinderopvanginitiatieven zijn zich steeds meer bewust van het belang van buitengroen voor de
ontwikkeling van baby's, peuters en kleuters. Buitenspelen vraagt andere vaardigheden dan
binnenspelen. Toch wordt er niet altijd evenveel aandacht besteed aan de buitenruimte. Soms
weet men niet waar te beginnen, of men denkt dat de ruimte te beperkt is.
We willen kinderdagverblijven en onthaalouders op weg helpen naar meer groen!
Concrete voorbeelden tonen dat je, ook met weinig geld én een beperkte oppervlakte, kan
toveren. Een grijze koer wordt zo een boeiende en creatieve buitenruimte!
Groen helpt groeien!
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.33. Spel: Peutergymnastiek en Peuterdans
Prisca Heylbroeck
In het deel Peutergymnastiek onderzoeken we het bewegingspatroon van het jonge kind aan
de hand van beeldfragmenten en vanuit de praktijkervaring van collega-cursisten. We bekijken
hoe we hen hierin kunnen begeleiden en stimuleren aan de hand van specifiek motorisch
materiaal én we proberen proefondervindelijk te ontdekken hoe je op een creatieve manier met
simpele materialen aan de slag kan.
In het deel Peuterdans ondergaan we zelf een sessie peuterdans en proberen we aan de hand
van muziek én instrumenten én enkele basiselementen zelf een sessie in elkaar te steken.
De cursus is voornamelijk praktijkgericht zodat je meteen aan de slag kan gaan op je eigen
werkplek. Alle oefeningen worden eveneens fysiek uitgeprobeerd.
Iedere cursist krijgt een syllabus mee.
Provincie: Vlaams-Brabant
10.34. Spel: Spelbegeleiding en spelstimulans
Kroost
Welk spel kunnen we aanbieden vanuit de inbreng of de interesse van kinderen ?
Spelontwikkeling gaat niet altijd vanzelf. Bovendien zijn onze (schermen)kinderen het soms
wat verleerd. Het is niet voldoende om kinderen zomaar te laten spelen in een rijke omgeving.
In deze vorming onderzoek je: Wat is de kwaliteit van het spelen nu? Hoe waardeer je het? Wat
zou je graag anders zien? Welke vaardigheden heb jij nodig als begeleider om het spel van
kinderen te verdiepen?
Je leert tegelijk ook anders kijken naar spel en het stimulansen geven van kinderen.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg
10.35. Spel: Spelen en nog eens spelen
VCOK vzw
We gaan spelen en nog eens spelen. We bekijken eerst het aanbod dat er al is. Wat wordt vaak
gespeeld, wat niet? Hoe kunnen we spelimpulsen toevoegen? Zowel oude spelletjes als nieuw
zorgen bij kinderen voor heel veel plezier. We zoeken variaties op afgezaagde spelen, we leren
nieuwe spelletjes kennen en verzinnen zelf ons eigen spel met ongewone materialen. Door de
spelelementen te analyseren, kunnen we variëren. We focussen ook op de spelinkleding. Hoe
breng je een spel op een leuke manier aan? Hoe speel je een rol zodat iedereen het gelooft?
Hoe giet je kleine spelletjes in een groter geheel? Met brainstormtechnieken verzinnen we grote
spelen voor een hele middag of grote groep.
Provincie: Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.36. Spel: Muziek in de kinderopvang
Bart Merlevede
Muziek maken met kinderen is leuk! Muziek stimuleert de ontwikkeling van het kind, zorgt voor
een leuke sfeer in de groep, en zo veel meer.
We gaan aan de slag met de bouwstenen van muziek, heel praktisch, ervaringsgericht, met
onszelf als instrument en met behulp van enkele eenvoudige materialen zoals tikstokjes,
doekjes, klankstaafjes, enz.
Doel is om jou te inspireren en concrete handvaten te geven over hoe jij muziek kan inzetten in
de kinderopvang.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.37. Spel: Actief spelen
Max Last vzw
Via actief spelen worden spelplezier, fantasie, inlevingsvermogen, spontaneïteit en samenspel
op een creatieve manier gestimuleerd. Aan de hand van eenvoudige improvisatieoefeningen,
versjes, liedjes, sprookjes en andere waardevolle verhalen, worden vanuit de theaterwereld
tools aangereikt om spelsituaties te installeren, te observeren en te stimuleren. De algehele
aanpak kiest bewust om een tegengewicht te bieden voor de schoolcultuur waar rationaliteit en
meer intellectuele activiteiten voorop staan. Dit vanuit de overtuiging dat inlevingsvermogen en
verbeelding primordiaal zijn in het opvoedingsproces tot mondige burgers met
gemeenschapszin.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.38. Spel: Creatief denken en doen met baby’s en peuters
Karel de Grote-Hogeschool - Expertisecentrum Pedagogische ondersteuning in kinderopvang
en school
Waar vind je inspiratie voor creatieve activiteiten met peuters en baby’s? Hoe verval je niet in
steeds dezelfde ideeën? We zoeken het in deze vorming uit samen met begeleiders in de
voorschoolse kinderopvang. We bieden een aantal handvaten om originele activiteiten te
bedenken die de fantasie van jonge kinderen prikkelen. We tonen hoe je met baby’s en peuters
materialen kunt ontdekken, hoe je samen kunt experimenteren en de platgetreden paden kunt
verlaten. We leggen de klemtoon op verkenning en stappen af van vooraf vastgelegde
eindresultaten. Kinderbegeleiders ervaren die aanpak door tijdens de vorming zelf aan de slag
te gaan.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen
10.39. Spel: Spelen met een hoek af
Karel de Grote-Hogeschool - Expertisecentrum Pedagogische ondersteuning in kinderopvang
en school
Voor iedereen die zich professioneel met kinderen bezighoudt is spelen werken. Om deze
kerntaak kwaliteitsvol uit te voeren is er heel wat werk (of was het spel?) aan de winkel. Als
volwassene moeten we opnieuw leren spelen. En dat is vaak geen kinderspel.
In deze vorming is spelen het thema en de werkvorm. We gaan op zoek naar manieren om tot
nieuwe, zotte en onverantwoord plezante activiteiten te komen. We kleuren buiten de lijntjes en
zoeken voor elk kind wat wils. En dit door zelf nog eens, vol overgave, te spelen.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen
10.40. Spel: Koffer Schaap, psycho educatief pakket
Vormingscentrum PraKticum
Koffer Schaap is een psycho educatief pakket voor kinderen en/of hun gezin. Koffer Schaap
bestaat uit een verzameling poppen van een schapenfamilie - en één koe. Deze familie woont
samen in een koffer. De verzameling poppen is zeer divers: van klein naar lang en groot,
verschillende materialen, … zodat de diversiteit letterlijk zichtbaar en voelbaar is. Dit pakket is
ontwikkeld binnen de werking van buurtwerk ’t Lampeke.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.41. Pedagogische visie: Time Check! Vind het juiste evenwicht tussen
opvangtijd
Kind en Samenleving vzw
Kind & Samenleving ontwikkelde de interactieve vorming Time check! op basis van haar
onderzoek naar de tijdsbeleving van kinderen in de buitenschoolse opvang en daarbuiten. Met
de deelnemers – begeleiders én coördinator(en) – maken we een analyse van hoe hún opvang
de opvangtijd voor kinderen organiseert. Op basis daarvan gaan we na hoe tijdsorganisatie en
tijdswensen van kinderen nog beter op elkaar afgestemd kunnen worden, en werken we een
concreet actieplan uit.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.42. Pedagogische visie: Missie en visie
CEGO
Bij het organiseren van kinderopvang komt heel wat kijken. Je visie op kinderopvang vormt
hierbij het vertrekpunt van wat je dagdagelijks doet. Hoe kan je je opvang profileren? Wat
maakt jouw opvang uniek? In deze workshop wordt je geholpen je missie en visie uit te werken
en te vertalen naar de praktijk.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.43. Pedagogische visie: “De beste straf is diegene die je niet hoeft te
geven….”
Kroost
Kinderen zijn niet altijd braaf, ze doen niet altijd wat we van hen verwachten.
Hoe kunnen we straffen vermijden en de nadruk leggen op belonen? Wanneer werkt een
beloning of een straf, en wanneer niet?
Hoe kunnen we zelf conflicten en woede leren voorkomen, en kinderen helpen om dit ook te
doen?
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg
10.44. Pedagogische visie: ‘Ik ben waarschijndelijk groot’
Kroost
Jonge kinderen zeggen vaak: ‘Ikke zelf doen’. ‘Ik wil nu … dat hebben … ‘
Ze zitten volop in hun ik-fase, ze onderzoeken wat ze zelf kunnen en zelf willen kunnen.
Hoe kunnen we jonge kinderen plezier laten beleven aan de ontdekkingstocht van dingen zelf
doen en hoe kan dat bijdragen tot zelfvertrouwen.
We hebben het dan niet alleen over de vaardigheden om doe-dingen zelfstandiger aan te
pakken, maar evengoed over de emotionele en sociale ontwikkeling.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg
10.45. Pedagogische visie: Een inspirerende pedagogiek uit Reggio
Emilia
VCOK vzw
Deze vorming is bedoeld voor professionele opvoeders die willen kennis maken met het
pedagogische gedachtegoed van Loris Malaguzzi. Dit gebeurt aan de hand van interactieve
oefeningen en veel inspirerend beeldmateriaal. Zo kom je meer te weten over hoe
kinderopvangvoorzieningen in Noord-Italië (o.a. Reggio Emilia) én hier bij ons met deze visie
werken in de praktijk van alledag. Centraal daarbij staat het krachtige kindbeeld. Je onderzoekt
wat dit kan betekenen bij het organiseren van spel, activiteiten, eten, slapen, dagelijkse
omgang, … Je krijgt ook een inleiding op pedagogische principes als de 100 talen van kinderen
en de drie pedagogen. Je maakt beknopt kennis met de betekenis en praktijk van pedagogisch
documenteren aan de hand van foto’s, observaties, uitspraken van kinderen, … Doorheen deze
vormingsdag is er continu aandacht voor zowel de achterliggende visie als voor de praktijk. Aan
het einde zal je een concreet beeld hebben van deze benadering in al zijn facetten.
Provincie: Antwerpen, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.46. Pedagogische visie: Inspiratie uit de Emmi Pikler pedagogiek
VCOK vzw
In deze vorming maken we kennis met de pedagogiek van de Hongaarse kinderarts Emmi
Pikler, ook wel de Loczy-methode genoemd. De basisprincipes zijn dat jonge kinderen behoefte
hebben aan een stabiele, persoonlijke band met een opvoeder en aan vrije bewegingsruimte
met adequaat spelmateriaal om zich zelfstandig te kunnen ontwikkelen. Een mondvol, maar
goed te realiseren in het dagelijks omgaan met kinderen: respect voor het ritme van het kind in
verzorging, eten en slapen, het aanbod van speelgoed en activiteiten, de vrije spelsituatie en de
organisatie van de ruimte. We gebruiken heel wat beeldmateriaal om deze bijzondere
pedagogische visie te verduidelijken. Deze vorming is zeker een aanrader voor al wie fan is van
zelfstandigheid en autonomie van jonge kinderen.
Provincie: Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.47. Taal: Het belang van taal
Wendy Gettemans
In deze interactie workshop gaan we dieper in op het belang van taal in de kinderopvang. Er
zijn verschillende mogelijkheden: inzoomen op de taalontwikkeling van het kind – en de
belangrijke rol die de kinderbegeleider hierbij speelt, het vorm geven aan een taalbeleid als
team, werken aan taalstimulering de hele dag door (op basis van de eigen dagindeling &
werking), het ontwikkelen van taalstimulerende activiteiten met het aanwezige materiaal. Alles
wordt onderbouwd met toegankelijke theorie en praktijkgerichte tips & tricks. De vorming wordt
ontwikkeld in samenspraak met de aanvrager en op maat van de aanvrager.
Provincie: Vlaams-Brabant, Limburg
10.48. Taal: Taalstimulering
Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO), KU Leuven
Taalstimulering is niet alleen ‘hot’, het is ook ongelofelijk belangrijk in de kinderopvang. Een
taalstimulerende houding van kinderbegeleiders draagt bij tot de algemene ontwikkeling van de
jongste kinderen. Deze vormingsreeks bevat twee inhoudelijke sessies en één
coachingssessie. In de twee inhoudelijk sessies gaan we in op de basis van taalstimulering. In
een eerste inhoudelijke sessie staan we stil bij de taalontwikkeling van baby’s en peuters en
krijgt het team praktische tips over taalstimulering de hele dag. Om die taalstimulerende
houding optimaal te kunnen realiseren, krijgen kindbegeleiders de mogelijkheid om zich na de
eerste sessie te laten coachen, waarbij een taalcoach samen met hen naar hun praktijk kijkt. In
de tweede inhoudelijke sessie staat het uitwisselen van ervaringen en het verkennen van
taalstimulerende methodieken centraal.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.49. Taal: Meertaligheid
Vormingscentrum Hivset
Meertaligheid in de kinderopvang is een realiteit. Jonge kinderen, die volop taal aan het
verwerven zijn, spreken thuis een andere taal dan in de kinderopvang. Dit hoeft gelukkig geen
onoverkomelijk probleem te zijn. Sowieso is het belangrijk dat alle kinderen gestimuleerd
worden in hun taalontwikkeling.
Binnen de kinderopvang zijn er dan ook veel mogelijkheden om hier op een speelse manier
mee om te gaan, zodat alle kinderen hiervan mee kunnen profiteren.
Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
10.50. Taal: Een taalstimulerende workshop voor begeleiders van jonge
kinderen
Arteveldehogeschool - Pedagogie van het Jonge Kind
Beelden verwonderen, maken bewust, (doen) spreken, verbinden!
Interactie met jonge kinderen in beeld brengen via video-opnames in de eigen werkcontext is
inspirerend. Je leert klein kijken naar kinderen: wie zijn ze, wat doen ze, wat tonen ze aan
initiatieven in de interactie? Interacties bespreken met kinderbegeleiders in een
videocoachingsgesprek is groeibevorderend. Je leert klein kijken naar jezelf: waarderend en
toekomstgericht. “Het is het kleine dat ons groot maakt.”
Maar hoe pak je dit aan zodat het voor alle betrokkenen een waardevolle ervaring wordt? Dat
illustreren we vanuit verBEELDing: met beeldmateriaal, kijkkaders en reflectie over de aanpak
van deze methodiek in de eigen organisatie.
Provincie: Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen
11. Rechtzetting artikel Kinder.Praat in verband met oproep inkomenstarief
In Kinder.Praat nummer 3 publiceerden wij een oproep in verband met het inkomenstarief:
“kinderen zonder kindcode en niet terug te vinden in TOAI melden bij Kind en Gezin”.
In dit artikel vermeldt de VVSG dat wanneer de attesten inkomenstarief niet terug te vinden zijn
in de TOAI (toepassing attesten inkomenstarief), je een mail kan versturen naar de Kind en
Gezin-medewerkster Petra Dolphen. Deze informatie is niet correct.
Kinderopvangvoorzieningen die problemen hebben met de kindcodes kunnen bellen naar de
Kind en Gezin-Lijn op het nummer 078 150 100. De medewerkers van het contactcenter zijn op
de hoogte van het feit dat de vragen over de kindcodes bij hen terecht komen.
De VVSG wenst zich te verontschuldigen voor deze fout.
Niet te missen
12. Inspiratiedag Kinderopvang
Met veel spanning en goesting kijken wij uit naar 2 april 2015, Inspiratiedag Kinderopvang. Met
meer dan 500 deelnemers en 33 workshops zal er geen plaats zijn voor verveling. Tot in het
ICC te Gent.
13. Verdiepingsdag Bodymap, maandag 27 april te Gent
Tijdens een verdiepingsdag word je een hele dag ondergedompeld in een specifiek thema dat
verband houdt met de werking en organisatie van een kinderopvangvoorziening. Je krijgt een
grondige theoretische basis mee. En er is ook ruimte om deze theorie te vertalen naar jouw
praktijk. Je gaat naar huis met concrete handvaten waar je onmiddellijk mee aan de slag kan.
De focus van deze verdiepingsdag Bodymap is gericht naar verantwoordelijken van
schoolgaande kinderen en wordt begeleid door Liesbeth Verhoeven (Bodymapcoache).
Baby’s en peuters hebben heel wat bewegingservaringen nodig om goed te kunnen
ontwikkelen. Beweging op zich is heel belangrijk. Maar we merken dat heel wat kinderen en
ook baby’s en peuters al wat meer gerichte bewegingsprikkels nodig hebben om de totale
ontwikkeling in goede banen te leiden. Bodymap legt op een zeer verhelderende manier uit hoe
we motorische ontwikkeling van kinderen kunnen stimuleren.
Meer weten en inschrijven
14. Verdiepingsdag Roosters opmaken, dinsdag 28 april te Mechelen
Op de verdiepingsdag Roosteren staan we samen met Tinne Peeters (senior consulant bij
Déhora) stil bij de roostervormgeving en capaciteitsplanning in kinderdagverblijven.
Sinds 2014 is er een serieuze hervorming doorgevoerd binnen de kinderdagverblijven: zodra er
verschillende begeleiders aanwezig zijn, geldt een maximum van 9 (en soms 14) kinderen per
begeleider. Deze ratio begeleider/kind moet steeds behaald zijn, maar tegelijkertijd dient er ook
naar de kosten gekeken te worden en kan je ook maar het personeel inzetten dat er in dienst is.
Bij de opmaak van de uurroosters moet je ook rekening houden met de benodigde kwalificaties
en de sociale aspecten zoals werk-privé balans, wensen van medewerkers, deeltijdse arbeid,
enz. Geen sinecure dus voor de verantwoordelijken van kinderdagverblijven die een
personeelsplanning moeten opmaken.
Met de verdiepingsdag “roosters maken” spelen we in op deze problematiek en doorlopen we
samen met de deelnemers alle stappen om tot een goed uurrooster te komen. De opleiding
wordt gegeven aan de hand van interactieve presentaties, oefeningen en cases. Er is tevens
voldoende ruimte voor discussie en uitwisseling van ervaringen.
Meer weten en inschrijven
15. Koekeloere Huis van het Kind, donderdag 7 mei
Net gestart met de opbouw van een Huis van het Kind in jouw gemeente? Of plannen om van
start te gaan? Deze inspirerende Koekeloere brengt een bezoek aan:
• HvhK Zottegem: dit fysiek huis brengt tal van organisaties die ouders en kinderen informatie
en ondersteuning bieden samen onder één dak!
• HvhK Denderleeuw: na een goed werkend samenwerkingsverband te hebben uitgebouwd
breidt HvhK Denderleeuw uit, want sinds januari 2015 vinden we verschillende diensten ook op
één fysieke plaats.
• HvhK Pajottenland: hier ontdekken we hoe ook een sterk samenwerkingsverband tussen
organisaties en diensten van verschillende gemeenten, leemtes en knelpunten in een regio kan
aanpakken.
Meer weten en inschrijven
© VVSG Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw, Paviljoenstraat 9, 1030
Brussel Auteurs: stafmedewerkers VVSG-Steunpunt kinderopvang Eindredactie: Ann
Lobijn, diensthoofd kinderopvang • Redactie: [email protected]