Njohuri baz pr imazhin dixhitalRrapo Zguri, Dep. i Gazetaris, Universiteti i Tirans

Imazhi dixhital njohuri baz

Pixel si elementi baz i imazhit dixhital

Rezolucioni i nj imazhi shprehet n pixel per inch

Roli i rezolucionit n cilsin e imazhit

Kuptimi i High Definition Diferenca mes rezolucionit pr

print dhe rezolucionit pr screen Standartet: Screen 72

pixels/inch, Print mbi 300 pixels/inch

Optimizimi i imazheve dixhitale

Imazhi sht nj element i rndsishm i publikimeve t medias. Pr kt arsye duhet treguar kujdes i veant pr cilsin si dhe pr madhsin e tyre.

N ndryshim nga media e printuar imazhet n web i nnshtrohen nj procesi optimizimi m t madh i cili synon nga njra an zvoglimin e vendznies n kompjuter t nj imazhi nprmjet kompresimit t tij dhe nga ana tjetr ruajtjen sa m shum q t jet e mundur t cilsis s imazhit origjinal.

Llojet e kompresimit t imazheve

Ka dy lloje kompresimi t imazheve dixhitale: kompresimi i lirt dhe kompakt.

Kompresimi i lirt bn t mundur zvoglimin e madhsis s fotografis nga pikpamja e vendznies s saj n memorjen e kompjuterit duke synuar q ta ruaj imazhin n mnyr t atill q t jet sa m pran origjinalit. Ky lloj kompresimi sht i dobishm pr webin jo vetm se i bn imazhet m t vogla por edhe pse ai ruan m s shumti pamjen e tyre origjinale.

Kompresimi kompakt prodhon nj imazh ekzaktsisht t

njjt me imazhin original. Por n ndryshim nga kompresimi i lirt imazhet jan m t mdha dhe zn m shum vend n memorje kshtu q ky lloj kompesimi nuk rekomandohet pr webin.

Formatet kryesore:Formati JPEG

Egzistojn shum lloje formatesh t imazhit dixhital, por vetm disa prej tyre jan t prshtatshme pr webin. Secili format ka natyrn dhe parametrat e veta dhe njohja e tyre sht e rndsishme pr procesin e optimizimit t imazhit.

JPEG ose shkurt JPG sht formati m i prdorur i webit. N kt format imazhi sht i lirt dhe ju mund t kontrolloni nivelin e kompresimit n programe t ndryshme t prpunimit t fotografis, si sht prshembull, Photoshop.

Ky format prdoret pr imazhet q prmbajn miliona ngjyra, si jan fotografit, vizatimet me shum drithije, imazhet q prmbajn gradienca etj.

Formati GIF

Ky format sht i tipit bitmap q do t thot se sht i prbr nga nj grid q prmban qeliza tepr t vogla. T dhnat e ngjyrave n do qeliz ruhen n mnyr kompakte. Ju mund t ruani deri n 256 ngjyra. Qelizat e imazhit n kt format mund t jen dhe transparente. Formati GIF mund t prdoret edhe pr animimet e webit.

Duke qn se programet e prpunimit t fotografis mund t kontrollojn numrin egzakt t ngjyrave t ruajtura n nj imazh, formati GIF ka rezultuar t jet shum efektiv pr ruajtjen e imazheve me pak ngjyra, si jan grafikat, logot, butont, imazhet me sfond unik dhe me tekst, vizatimet me pak ngjyra, etj.

Formati PNG

Formati PNG lindi si nj alternativ e formatit GIF duke synuar q ta prmirsoj at. Krijimi i tij u nxit dhe nga fakti se GIF ishte nj format me patent pr t cilin duhej t paguaje pr ta patur. Formati PNG siguron thellsi m t madhe t ngjyrs se sa GIF, ai mund t ruaj pjesrisht transparencn dhe mund t arrij nivel kompresimi m t madh.

Ky format prdoret sidomos n ato imazhe q kan n t njjtn koh shum ngjyra dhe transparenc t plot apo transparenc t pjesshme. Meqnse aplikon kompresimin kompakt, imazhet e ktij formati nuk jan t vogla dhe nuk jan n do rast m t mirat pr web.

Formati Photoshop (me shkurtimet PSD ose PDD) quhet edhe formati burimor i nje imazhi fotografik te punuar ne kete program. Gjate ruajtjes ne kete format, te gjitha opsionet e Photoshop-it jane te pranishme, perfshi edhe ketu layers, te cilat ne formatet e tjera nuk ekzistojne. Pavaresisht se nje imazh mund te jete i percaktuar per tu ruajtur ne formatet TIFF, EPS apo JPG, eshte mire qe nje kopje e tij te ruhet me perpara ne PSD, pasi eshte me e lehte qe ne kete format te kryhen ndryshime apo editime.

Formati TIFF (Tagget Image File Format), i zhvilluar per here te pare nga kompania Aldus, u be shume shpejt nje format standart per imazhet e skanuara dhe ato te destinuara per printim. Ai eshte i pranishem si ne platformen Macintosh edhe ne Windows.

Formati Photoshop EPS eshte me i besueshem se sa TIFF kur behet fjale per printimet e tipit Postscript, por nje file i ruajtur ne kete format eshte 3-4 here me i madh se sa nje file TIFF.

Formate t tjera

Krahasimi i formateve pr web

Pr t br nj krahasim mes formateve m t prdorura t fotografis pr web hidhni nj sy n tabelat e mposhtme:

Krahasimi i formateve

Krahasimi i formateve

Krahasimi i formateve

Modelet kryesore t krijimit t ngjyrave n nj imazh dixhital

CMYK pr print

CMYK prbn modelin q bazohet n kombinimin e katr ngjyrave pr t krijuar nj ngjyr t re. Kto katr ngjyra jan Cyan (e kaltr), Magenta (e purpurt), Yellow (e verdh) dhe Black (e zez). Sasia a ngjyrs q prdoret shnohet me prqindje. Kshtu nj bashkim i ktyre katr ngjyrave t paracaktuara n 0 % krijon ngjyrn e bardh, ndrsa nse secila prej ktyre ngjyrave sht 100 % rezultati i prftuar sht ngjyra e zez. T tjera kombinime mes tyre krijojn nj pafundsi ngjyrash.

Ajo q krijon nj ngjyr t caktuar sht kombinimi mes tre ngjyrave t para Cyan, Magenta dhe Yellow. Ndrsa nprmjet ngjyrs s katrt Black ju mund t theksoni apo t zbehni ngjyrn e krijuar. Kshtu, sa m shum t zez t shtoni, aq m e errt bhet ngjyra e prftuar dhe sa m pak t zez t shtoni aq m e zbardhur bhet ajo.

RGB sht modeli q krijon apo modifikon ngjyra nprmjet kombinimit t tri ngjyrave, prkatsisht Red (e kuqe), Green (jeshile) dhe Blue (blu). Nga przjerjet e ktyre tri ngjyrave mund t prftohen nj pafundsi ngjyrash dhe nuancash.

N ndryshim nga CMYK ku masa e secils ngjyr q prdoret varion nga 0 100 %, n modelin RGB kjo mas shprehet me shifrat nga 0 deri ne 255. Nse t tre ngjyrat jan n vlern 0, rezultati sht ngjyra e zez. Nse t tre ngjyrat jan n vlern 255, rezultati sht ngjyra e bardh. do kombinim tjetr prodhon nj ngjyr t ndryshme nga ngjyra e bardh apo e zez.

Modelet kryesore t krijimit t ngjyrave n nj imazh dixhital

RGB pr web

Faleminderit!

Njohuri baz pr imazhin dixhitalImazhi dixhital njohuri bazOptimizimi i imazheve dixhitaleLlojet e kompresimit t imazheveFormatet kryesore: Formati JPEGFormati GIFFormati PNGFormate t tjeraKrahasimi i formateve pr webModelet kryesore t krijimit t ngjyrave n nj imazh dixhital CMYK pr printModelet kryesore t krijimit t ngjyrave n nj imazh dixhital RGB pr webFaleminderit!