Niech i mnie również będzie dane,przedstawić przemówienie wierszowane.O tym naszym dniu fredrowskim i o życiu Aleksandra hrabiowskim.

I co z Fredrą będzie terazkiedy duszy już w nim nie masz.Czy go przyjmie patron stadny- powie, że mądry, zaradny? Czy mu powie choć w me progi Aleksandrze mój ty drogi. Jak tę postać bardzo barwną Bóg oceni z miną hardą.

czyli:Historia Aleksandra Fredry uproszczonaLecz nie całkiem dokończona.

/ pomnik Fredry w Surochowie /

/ odnowiony pomnik Fredry /

Urodziło się pacholę w surochowskiej ziemi dole.Postać chłopca szybko rosła,Nie wychodząc za Jarosław.

/ Surochów miejsce urodzin Al. Fredry-dworek /

/ kaplica w parku Fredrów /

Lecz po krótkiej tu bytności,Nie bez żadnej koniecznościMatkę z dzieckiem przewiezionoNa wieś inną – sielskie łono.I choć był tam tylko gość,Powiem Fredropol i dość.

/ Fredropol-Kormanice - zamek obronny /

Stamtąd takie już pisklęcieprzewieziono go w zamęcie na Beńkowej Wiszni wiano,gdzie on uczył się co rano. Ależ była to naukaOd rana udawał hajduka!

/ Pałac w Beńkowej Wiszni /

Nie chciał uczyć on się pilne, Jeździł konno, rąbał wisznie. Taki z niego był artysta, Że ze studni woda tryska. Woda – sprawa to normalna, Lecz w Beńkowej – sprawa marna.

Uczeń z niego był uparty,Czasem nawet bicia warty.Nie nadawał on się przecie,By go uczyć z innych dziecię.Przeto jednego wieczora,Wygnano nauczycieli ze dwora.

W specjalną oddany opiekę, Zaczął wreszcie sprawiać uciechę. Uczył się pilnie i szybko, Nadrabiał braki i jeździł bryką. Cztery języki znał doskonale, W boju na szable stawał wytrwale.

Z greki, łaciny teksty wszystkie,Tłumaczył biegle i artystycznie.Tak oto moi drodzy pacholę,Wyganiające belfrów w pole,Przy odpowiedniej dyscyplinie, Uczyło się o Polsce i gminie.

Następuje czas młodzieńczy,Aleksandra już coś dręczy.Kształci się we Lwowie dużym,Lecz ma skłonność do nadużyć.Mając pieniędzy zbyt wiele,Wydaje na przyjaciele.

/ pomnik Al. Fredry we Lwowie /

/ opera lwowska /

Wydaje również na inne sprawy- harce, swawole i zabawy. W końcu zaczyna myśleć o innych,O ciemiężonych ludziach niewinnych.Porzuca w dal zabawy,Angażuje się w ojczyzny sprawy.

Jako kilkunastoletni mężczyzna, Ucieka z domu lecz rzecz to niewinna. W wojsku napoleońskim będzie dragonem, Służyć Napoleonowi swoim zagonem. Z Napoleonem przejechał Europę całą, Zdobywszy Moskwę wiedział – to za mało.

Odwrót z Rosji ciężki i trudny,Francuzik uciekał – zdrajca marudny.Hrabia Napoleona ulubieńcem,Do końca służył mu swoim męstwem.Nieraz przy tym samym ogniu kolację jadali,Aleksander pytał o Polskę – może o nią w kości grali.

Był mu wierny do samego końca, Póki cesarz nie wyśle do poddania gońca. Sam o tym pisze w pamiętnikach ładnie, O końcu Napoleona tak nam pisze składnie. „Wyruszyliśmy razem, choć z innych pobudek, Napoleon na Elbę, ja prosto do Rudek.

A w kościele w Rudkach, rzecz to niesłychana, Upadł na kolana, uściskał kapłana.Dzisiaj w tym kościele zwłoki jego leżą, Otoczone szacunkiem, pod kościelną wieżą. Nam jemu potomnym z Surochowa wypadnie jechać tam, zobaczyć jak tam pięknie, ładnie.Matce Boskiej Rudeckiej złożyć przykładnie,Co kto ma w swoim sercu na dnie.

/ Kościół w Rudkach miejsce pochówku Al. Fredry/

/ dzwonnica kościoła w Rudkach /

/ Cudowny obraz Matki Bożej Rudeckiej /

W końcu osiadł nasz bohater, gdzie się uczył dni swych latem.Wojskowy wizerunek zamienia dokładnie,Na poletka, szkółki, tudzież inne szklarnie.

A z młodzieńczych przygód wielu Przyciąga do się przyjacielów. By Beńkowa Wisznia właśnie, Pomogła mu, choć na chwilę zaśnie, Nie pamiętać o przygodach i o zimnych Moskwy lodach.

Teraz nasz bohater sam Będzie chodził tu i tam.Pamięta - Polska była można, Piękna silna i radosna.

W 220 rocznicę urodzin mistrza polskiej komedii.Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Al. Fredry w Surochowie

Andrzej Matwij