new outlook

အေတြးသစ မဂၢဇငး

အတ

ြ (၁) အ

မတ (၁

)

အေတြးသစ မဂၢဇငး

၂၀၁၁ ခႏစ၊ ေဖေဖၚ၀ါရ ႏင မတလ

၁၃၇၂ ခႏစ၊ တပ႔တြလ

ႏငငတကာ ျမနမာအမးသားကြနဂရကေဖာငေဒးရငးမစစဥသည။

အတြ(၁) အမတ(၁)၊

အေတြးသစ မဂၢဇငး

ျမနမာအလငးတငထြနးေအာင

ေကာလငးႏင

ကရာဇာ

ခငစနးႏြယ

အႀကေပးအဖြ႔

ကကေလး

ကရထြဋ

စာမကႏာအျပငအဆငႏင ထတေ၀မတာ၀နခ

ကကေလး

စာမပ႔ရန aklinaing@gmail.com

အယဒတာအဖြ႔

မာတကာမာတကာ

အေတြးသစ မဂၢဇငး

အဆအမန႔ မဟာဂႏၶာရဆရာေတာ

အယဒတာ အာေဘာ

ကဗာ တငမး၊ ပြႀကးပြေကာငး

ျမငမေမာငႏငမး၊ ေလာကနတ

ခန႔မငးသစ မေမာလငေသာ ဇာတလမး

ႏငသကလြင ေရ ႔သ႔

ကကေအာင ဥးတညရာ

ေကာဟမး ဆငျခငးတတရား

ေမာငလသစ ေ၀ဒနာအသစမား

နလြငေသြး(ဒနက) ၿငမးခမးေရးႏစသစ နစေထာငဆယတစ

မာတကာမာတကာ

အေတြးသစ မဂၢဇငး

ဘာသာေရး ဥကသ (ဘေခာငး) ဗဒၶဘာသာႏင ျမနမာအမးသမးမား

ယဥေကးမ Khin Myo Chit Tapoutwe

ဂနယာ၀ငး တပ႔တြလ

သမငး ကေအာငထြနး ျမနမာႏငငေကာငးသားလပရားမသမငး

ကယေတြ ႔ ခငစနးႏြယ ေဂာငမာန

(ေကာငးသားစစသည ၇၀၁ တပရငး၊ ကခငျပညနယ)

၀တတ ၿမ ႔သာ မရာထ ေစးသည မေၾကးမ

သစၥာန ခငသက ဘယလေျပာရပါ

ေကာလငးႏင ေစးေရာငးထြကျခငး

မာတကာမာတကာ

အေတြးသစ မဂၢဇငး

ႏငငေရး ကရာဇာ အေျခခေတာလနေရးအျမငႏင ရေဘာရဘကစတ

အေတြးအျမင အေရအတြကမသည အရညအခငးသ႔

ျပနလညေဖာထတျခငး ျမနမာအလငးတငထြနးေအာင သမငး၀ငစာအပ တအပ

သတ ရထြဋ ႏငငရပျခား ဖြ ႔ ၿဖးေရး အကအညမား

Oversea Development Assistance (OAD)

၀ငးေမာင အမးသားျပနလညသငျမတေရး :

ျပညေထာငစစတဓါတ ႏင ၂၁ ရာစ ပငလညလာခ (၄)

ကာတြနး

အေတြးသစ မဂၢဇငး

ဘယဘာသာပ ကးကြယ ကးကြယ

မေတာ မတရား မလပန႔

မေတာ မတရား လပလ႔ရရငဘယဘာသာကမ

ေကာငးတယလ႔ မေျပာဘး

တရားသျဖငသာ လပလ႔ရရင

ဘာသာတငးက ေကာငးတယလ႔

ေျပာတယ ။

အမရပရၿမ ႔ မဟာဂႏၶာရ ဆရာေတာ အရင ဇနကာဘ၀သ

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

လြတလပေရးတကပြကာတေလာကတြင ျမနမာႏငငအတြငး အဖြ႔ အစညးေပါငးမားစြာေပၚေပါကခ၏။ ျမနမာႏငင အသငးအဖြ႔မား အတပတ စာအပတြင အသငးအဖြ ႔ေပါငး ေလးေထာငခန႔ရသညဟ ေဖာျပထား သည။ ဥးခစေဆြေရး ျမနမာအသငးအဖြ႔ေပါငးခပ စာအပတြငမ အသငးအဖြ ႔ေပါငး ႏစေထာငေကာရသညဟ ဖတရ၏။ အသငးအဖြ႔အေရအတြကက ေျပာလျခငးမဟတပါ၊ အသငး အဖြ တငးတြင တညေသာ ေဆာငပဒရေန၏။ ထေဆာငပဒကား “အမး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ”ပငျဖစသည။ မမ တငးျပညရ တငးရငးသားလမးအားလး၊ တငးရငးသာလမးတ႔၏ စကား၊စာေပ။ဓေလထးတမးႏင၊ မမတ႔ကးကြယေသာသာသနာက ေစာငေရာက လကနာရမည ဟေသာ အနကကေဆာငေပသည။

လမးတမး၏ တနဘးသည သကဆငရာလမး၏ ယဥေကးမအေပၚ အကခတၿပး ဆးျဖတရသည။ထပ၍ဆပါမည။ လမးတမး၏တနဘးကား ထလမး၏ ယဥေကးမအေပၚ မတညသည။ ျမနမာလမးတ႔၏ ဂဏသကၡာတနဘးသညလညး ျမနမာလမးတ႔၏ ယဥေကးမအေပၚ မတညသည။ ကယလမး၏ ယဥေကးမက ကယတငသရႏငမၿပး လကနာမသာလင ကယစတနဘးရမည။ ကယစ ဂဏသကၡာႏငျပညစမည။ ကယစျပညစမ လမးစတခလး ျပညစမည။

ဤသ႔ဆလင ျမနမာလမး တေယာကအေနျဖင မမတ႔ယဥေကးမ အေျခခ(တနညးအားျဖင)ဇစျမစကသဖ႔လသည။ ယဥေကးမက ထနးသမးလကနာျခငးသည မမတ႔ ႏငငႏင လမးအေပၚ သစPာရျခငးျဖစသညအျပင မမတ႔ ႏငငဖြ ႔ၿဖးတးတကေအာင ေဆာငရြကရာတြငလညး ကယပငယဥေကးမက အေျခခဖ႔လသည။ အေတြးသစ မဂၢဇငးသည ျမနမာယဥေကးမက ေဖာထတရငး ျမနမာလ႔ေဘာငက သာယာ၀ေျပာေစရနေဆာငရြကရာ၌ တေဒါငတေနရာက ပါ၀ငသညဟဆလင ကၽြႏပတ႔ ရညရြယခကက သေလာကေပၿပ။ ေပးကားေပး၏ မရ မျဖစရေလေအာင ေပးတတမ ရသည။ေကၽြးတတမ ၀သည။ အျမငနးေပမည ယတတမ ရသည။ အပငေ၀းေသာလညး ခတတလင ကသည။ စသညဆရးစကားတ႔ မနေနစျဖစပါသည။

ကၽြႏပတ႔အေနျဖင ေေပးသ၏တာ၀နေကစြာ။ တနညးအားျဖင အလြယတက ရယႏငၾကေစရန တတစြမးသေလာက ႀကးစား ေပးဆကထားပါသည။ လ႔လျဖင ယၾကေစလပါသည။ အကယ၍ အျပညအ၀မရေသးပါမကၽြႏပတ႔၏ လအပခကဟ ခယပါသည။ အေကာငးဆးနညးလမးမားက ရာေဖြကာ စာဖတသ အျပညအ၀ ရေစရန ႀကးစားသြားမညျဖစေၾကာငး ရ၀န႔စြာပင ကတစကားဆလကပါသည။

အယ

ဒတာ

မ --

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

(ကေအာငထြနး)

၁၈၈၅ ခႏစ။ ႏ၀ငဘာလ(၂၉)ရကေန႔တြင အဂၤလပတ႔က သေပါမငးက ဖမးဆးသြားခသည။ ၁၈၈၆ ခႏစ၊ ဇနန၀ါရလ (၈) ရကေန႔မစကာဗမာျပည က ၿဗတသလကေအာငခ ကလနႏငငအျဖစသတ မတလကသည။ ထအခနမစၿပး ကလန ဆန႔ကင ေရးက တငးရငးသားတ႔ စတင တကပြ၀ငခၾက၏။

သ႔ေၾကာငပင ၿဗတသတ႔အေနျဖင (၁၅)ႏစတငတင ၄ငးတ႔အပခပေရး ဖရဖရႏငေတြ႔ၾကေနရစဥမာ ပင ၁၉၀၃ ခႏစတြင ရနကနၿမ ႔ ၌ ရခးမျပနာ စတငေပၚေပါကခရာ ယငးလပရားမသည မဘျပညသမားႏငအတ ပါ၀ငခသည ျမနမာႏငင

ေကာငးသားလပရားမပငျဖစေပသည။

ရခးျပနာႏင ေကာငးသားလပရားမ

၁၉၀၃ ခႏစတြင ျမနမာႏငငအား သမးၿပးေနာက ျမနမာလမးမားက ကၽြနအျဖစ ႏမခကာဆကဆ

လာၾက၏။ သတ႔၏ ပထမဆးေသြးတးစမးသပမမာ ရနကနဟကစကး ေကာငးသား ေကာငးသမားက ဆရာမားႏင ပညာေရးအရာရမားကရခးကာ အရ အေသ ျပရမညဟ အမန႔ထတသည။

ထအမန႔က ထတသမာ ထစဥက ပညာ၀နျဖစသ မစၥတာေကာ ပငျဖစသည။ ထအခနက ေကာငးဆရာဆရာမ အားလးလလမာ အဂၤလပ ႏင ကလား မားသာျဖစၾက၏။

ေကာလပေကာငးသားၾကးမားက မေၾက နပ ၾကသျဖင ေကာငးသားစတမကနေသးသ ေရ ႔ ေနပပေႏြးေႏြး ဥးပ (ေဖ၊ပ၊ရန) အားသြား ေရာကတငပငၾက၏။ ဥးပက “ အခ ဟကစကး ေကာငးသားေတြက မကႏာျဖ အရာ ရေတြကရခးရမယတလား။ သတ႔ကဘာေတြမ႔လ ဒ႔လမးေတြက တမငဖႏပခပခယထားတနယ ခ ႔ ေတြဘ၊ ဒါေၾကာင ဒ ႔က ဘာျဖစလ႔ ရခးရမာလ “ သက ဆက ေျပာသည။

“ဟတနးက ဆရာေတြက တပညေကာငးသားေတြက ရခးၾကတယ။ ဘာျဖစလ႔ ရခးသလဆေတာ အဒအခနတနးက ဆရာေတြက တပညေေတြက

ပညာလညးသငေပးတယ။ ေနာကဆးသမးန႔ပါ ထနးျမားေပးတယ။ ေစတနာန႔ သငေပးၾကတယ။ ဒေတာ ဟတနးကဆရာေတြက တကယ ေကးဇး ရငေတြ အခေခတက ဆရာေတြက ေကာငးသားေတြဆက ေငြညစယၾကတယ။ ေငြရမ ပညာသငေပးၾကတယ။ အခဆရာက ေကာငးသားရ ႔ အေစအပါးဘ။ ဒါေၾကာင မရခး ထက ဘးကြ” ဥးပ၏စကားက ေကာလပေကာငး သားၾကးမားက ဟကစကးေကာငးသားမားက ျပနေျပာျပကာယငးအမန႔က ကန႔ကြကရနအတြက တရစာၦန ဥယာဥ (ထအခနက ယခရနကနေဆးရ ၾကးေနရာတြငျဖစ၏)တြငစေ၀းကာ ေအာကပါအတငး ဆးျဖတၾက၏။

“ရနကနဟကစကးေကာငးသားမားသည ဆရာ မား ႏင ပညာေရးအရာရမားက ရမခးၾကရန။ သကဆငရာ ပညာေရးအရာရ တဥးဥးႏင ဆလင ရခးနညး(၃)နညးရသညအနက မညသညနညးျဖင ရခးၾကရမညကေမးရန ဆးျဖတၾကသည။”

ေနာကရကတြင ပညာ၀နေထာကမငး ဥးေ၀လငး က ဟကစကး ေကာငးသ႔လာေသာအခါ ေကာငးသားမား က “ ကေနာတ႔ ေကာငးသားမားက

ျမနမာႏငင ေကာငးသားလပရားမ သမငး

စာမကႏာ ၁

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ဆရာမားက ရခးရမယလ႔ အမန႔ထတခတယ။ ရခးျခငး အမးမးရပါတယ။ လကႏစဖကက ယက နဖးႏငထ ဥးခရခးျခငး။ လကႏစဘကယက ရငဘတေရ ႔ မာထားရခးျခငးန႔လကႏစဘကက ရငဘတေဘးေစာငးနားမာထားဆတ ရခးျခငး(၃)မးရတယ။ဘယလရခးျခငးန႔ရခး ရမာလ” လ႔ေမးၾကတယ။

ဥးေ၀လငးက “မငးတ႔ေျပာတ သးမးထက လကႏစဖကယက နဖးန႔ထၿပး ဥးခတရခးနညးန႔ ရခးရမယ”လ႔ ေျပာလကတယ။

မကႏာျဖ အလေတာရ ဥးေ၀လငး၏စကားက ေကာငးသားမားေကာ မဘမားပါ မေၾကမနပျဖစ ၾက၏။ျမနမာလမးမားအေပၚ ခငမငရငးႏးၿပး နားလညထားသ အဂၤလပဆရာၾကး အဂၤလပလမး မစၥတာေ၀းလရစသညပငထအမန႔ကမေၾက မ နပ ျဖစခ၏။ ေကာငးသားမားႏင မဘမားသည ၀တရယေဟာ ေခၚ ေလာတနရ (ေနာကပငး ဂလပရ၊ ယခ ပပ၀ငးႏင ဂလပရကဖကၿပး ကနသညၾကးမားေဟာတယ ေဆာကထားသည)တြငအစညးအေ၀း ျပ လပကာ ဆးျဖတလကၾက၏။

“ပညာ၀န မစတာေကာသည တမင

အေကာက ဥာဏျဖင အမန႔ထတျခငးျဖစသည။ ထ႔ေၾကာငမစၥစေကာ၏ အမန႔က ဤ အစညး အေ၀းၾကးမ ကန႔ကြကသည။” ဟ၍ျဖစသည။ ထဆး ျဖတခကေၾကာငပငမစၥတာေကာသည ၄ငး၏အမန႔က ယတသမးေပးလကရသည။

၀ငအမဘေအ (Y.M.B.A) အစ ေကာငးသားက ရနကနေကာလပ ေကာငးသား ၾကးမား ျဖစၾကေသာ ေမာငဘေဘ၊ ေမာငေမာငးၾကး၊ ေမာငလေဖ၊ ေမာငစနလေအာင၊ ေမာငဘယဥ၊ ေမာငဘဒြနး စေသာ ေကာငးသားလငယမားသည ျမနမာသကရာဇ ၁၂၆၅ ခ၊ ပထမ၀ါဆလဆနး(၁၅)ရက။ အဂၤလပသကရာဇ ၁၉၀၄ခ၊ ဇြနလ(၂၆)ရက၊ တနဂၤေႏြေန႔တြင ရနကနေကာလပ ဗဒ<ဘာသာအသငး (Rangoon College Buddhist Association) က စတငတညေထာငခၾကသည။ ယငးေကာငးသားၾကးမားသည တေန႔တြင ဒါလ ဟဇ လမး (ယခ မဟာဗႏလလမး)တြင လမးေလာကေနၾကရငးမ၊ ေမာငဘေဘက ေမာငေမာင ၾကးႏင ေမာငလေဖတ႔အား ႏငင ျခားသားေတြက ႏငငေရးအျမငျဖင ထေထာငထားေသာ ၀ငအမစေအ ကသ႔ ျမနမာအသငးၾကးတခ ထေထာငရန အၾကေပးသည။ ထ႔ေနာက ၄ငးေကာလပေကာငး

သားၾကးမားပင ဥးစးကာ ျမနမာသကရာဇ ၁၂၆၇ ခႏစ၊ တပ႔တြလဆတ(၄)ရက။ အဂၤလပသကရာဇ ၁၉၁၆ ခႏစ၊ ေဖေဖာ၀ါရလ(၁၁)ရက၊ တနဂၤေႏြေန႔တြင ဗဒဘာသာ ကလာဏယ၀ အသငးက ထေထာငလကသည။

ဤသညမာ ယခတငထငရားရေနေသာ Y.M.B.A. အသငးၾကးပငျဖစပါသည။ ယခအခါ ရနကနၿမ႔ပဇြနေထာင ေရေကာရပတြင ရပါသည။

(ကေအာငထြနး ေရးေသာ ျမနမာႏငင ေကာငးသား လႈပရားမႈသမငး စာအပမ ေကာကႏႈတေဖာျပပါသည)

စာမကႏာ ၂

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာ

(ႏငသကလြင)

လ႔ဘေလာက၊ ျမတဌာနဟ ဘ၀တခါ၊ ခဏတာ၀ယ ဘယဟာဆႏစ၊ အမနျဖစဟ စစစေ၀ဖန၊ သျမငရနႏင ကးေလာကတကလနး၊ ဘ၀လမးတြင ၾကမးတမးရညေၾကာ၊ အဖကေပါ၍ ခကေမာသညမာ၊ ဓမတာတညး။ ငါေလာကသညလမး၊ ဆးေျငာငျပြမးေစ မရပမေၾကာက၊ ေရ ႔သ႔ဆကအ။ ငါသြားသညရပ၊ ေတာထပထပေစ မရပမေၾကာက၊ ေရ ႔ သ႔ေလာကအ။ ဘယသ႔ဘယပ၊ လ႔ဘ ေတြ႔ၾကရေပ၊ ဒကၡေတြက ငါေလ၀ရ၊ အာမာနဇြျဖင ခ၍ေကာလႊား၊ ရငဆသြား၍ မနားေရ ႔သ႔ ဆကမညတညး။ ။

ေရ ႔သ႔

စာမကႏာ ၃

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာ

အသက တရစၿပး တရစ ဂယက တထစၿပး တထစ သက ရာဇ တႏစၿပး တႏစ အသစၿပး အသစတလစၿပး တလစ၊ ပစခြါခၾကရၿပ ။

၀ဋေၾကြး ေခစရာ မေရမရာ ေတြးေနခက အေျဖရာ အေနခြါ ေအာ - အေသအခာ မရတ ဘ၀။

ရငလညးမၿငမေသး အခနေဆးက တခြကၿပးတခြက ဆကကာ ဆကကာ ေသာကေပမယ

ေ၀ဒနာ အသစမား (ေမာငလသစ)

ေရာကေနတ ေ၀ဒနာ အေသအခာ မသကသာႏငဘ႔ ရတကျဖာ မငေတြခရမလ ဂႏငေဘြ အလယမာ

မခငသေလ တကယလြမးပါရ ကၽြမးပါလ အသညးဆင ေအာ - ဆြကင ရမးသလပ မခြႏင သအစင ေၾကြရၿပထင ေျဖမရ အခကေပြစရာ အသ

ခစ ေရ ---က႔မာ မကရညက ၀ ။ ။

စာမကႏာ ၄

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာ

ေလာကနတ ဆသညမာ

လတငးအတြက လမးညႊနပါ။

ပညာရတ႔ ဆစကား

လကနာမတသား အကးမား။

သားတ႔ သမးတ႔ ဖတစရာ

အႏစသာရ ျပညလပါ။

မဘပမာ သြနသငထား

ဆရာႏငလညး ဘယမျခား။

ထ႔ထကေသာကား ႏငးယဥရန

မတေဆြေကာငးႏင တလျပန။

ေဆာငရနေရာငရန အခကမား

ေလာကနတ ညႊနျပထား။

ပငးျခားေ၀ဖန အမားအမန

စဥစားသးသပ ခငခနရန။

သားတ႔ အျမန လမRာဖ႔

ေလာကနတ ဖတၾကစ႔ ။

သမးတ႔ အျမန လမၼာဖ႔

ေလာကနတ ဖတၾကစ႔ ။ ။

ေလာကနတျမငးမေမာငႏငမး

စာမကႏာ ၅

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာ

Lawka Niti isA guide for everyone,

What the wise hath saidNote and obey and benefits are won.

For sons and daughtersIt’s full of substance or essence,

Also teaching like the teachers and mastersAnd admonish like the parents.

And again to compareIt’s like a friend true and right,Do’s and don’ts are declared

Also maxims and directives in life.

Disceming the wrong and rightTo think, appreciate and evaluateFor sons to be quickly well-bred,

Lawka Niti is to be reae;For daughters to be quickly well-bred,

Lawka Niti is to be read.

Lawka Niti ျမငးမေမာငႏငမး

စာမကႏာ ၆

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာ

ၾကညပါလားစတျပတေနမာေပါ

ညတာကး ။ ဟယ - ေတာလကတာ

ေအာငျမငမာေပါအရညအခငး ရတာကး ။

အရငတးက သေတာငးစားလခ - ဘာပြေပါကတးသြားသလ မသ ။

အခငး နနးညြန႔မာေဆးဆးဖကစား

လကျငးညႊနရာ ေရျဖစ၀တ ထကက သ

လမးေဘးက ခမားေရာက၀မး ဒးယေပါကကဘယလမားပါလမ

ေၾသာ - - ကၽြတ ကၽြတ ကၽြတ ။

သတန႔မယဥသမ ဥာဏမျမငလရင သာသာ ထးထးမလရင နာနာ ဆးဆး ။

ကပကေတာ ဒစကားမးေတြ ၾကားတငးယယေလးၿပး

ပဥၥသခၤရ ႔ ဗတေစာငးသအလဥးသငတငး

ၾကားေယာငေနေတာတယ ။ ။

ဆငျခငတ တရားေကာဟနး

စာမကႏာ ၇

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာ

ဘ၀က သပတေပးေနတအေရးေတာပစတန႔ ငါ။

ဘယေနရာမာ ေခာကကမးပါးဆလေၾကာကအားပစရာ ငါမာမရ။

ဘယေသာငေကြ႔မာမေကာငးေတြ ေတြ႔တယဆလမေမမေလာ အပ`မာဒ စတန႔ရပကနဆ သတေမာငးတငၿပးေအာငျမငေအာင ရငဆငမယ။

အစာတဖကရာ ရနသတဖကၾကညတကးကနးရ သတမးန႔မဆးရ ေလး အ၀ငကနားစြငလ႔ ေနဥးမယ။

ဘ၀ဆတာ ကစားကြငးေျချပငးတငး မႏငဂးသြငးပငမ ေအာငပြရအလြနလတ ပြၾကး ပြေကာငးတခပ။ ။

ပြၾကးပြေကာငး(၃၀၊ ဇနန၀ါရ၊ ၁၉၉၉၊ စေနေန႔ နနကခငး။

တငမး

စာမကႏာ ၈

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ကၽြနေတာတ႔ဟာ အလပတခ လပရမယဆတာက သၾကေပမယ ဘယလ စလပရမလဆတေနရာကစၿပး ျပနာတကၾကေတာတာဘ။ တခါတရ ဘဥအစ ရာမရသလျဖစေနတတၾကတယ။ တခါတေလေတာလညး “ မန႔လးစကကပ၊ ဂာေအးသ ႔ အေမရက” န႔ဘ လးျခာလညေနတတၾကတယ။

အလပတခကစ လပမယဆရင မမတေယာကထ လပလ႔မရဘးဆတာ မေမဘ႔ပါဘ။ ငါတတ ငါေတာစတေတြ ကေမထားဖ႔ အေရးၾကးပါတယ။ ဘယလအလပမဘလပလပ အဖြ႔အစညးတခက စတငဖြ႔စညးရပါတယ။ အဖြ႔အစညးဆတာကလညး ႏစေယာက၊ သးေယာကကေန မားခငသေလာက မားလာႏငတာေပါ ။

မမန႔အလပအတတလပမယ သခငး စစညး ထားတသေဘာပါဘ။ ေတာလနေရးအေတြးအေခၚသစန႔ တညေဆာက ထားတ အဖြ႔အစညးမရဘ ေတာလနေရးမေအာငျမငႏငပါဘး။ ဒါေၾကာင ဘယလ အခကအခေတြရရ အဖြ႔အစညးတခက မျဖစျဖစေအာင စတငဖြ႔စညးၿပး အလပစ လပရတာဘ။ တျဖညးျဖညးန႔ အလပလပရငး အဖြ႔အစညးက ကစလစ ခငမာ လာေစေရးအတြက စတငဖြ႔စညးတ လငယအဖြ႔အစညးေတြဟာ ယာယသေဘာဖြ႔စညးတာက မားပါတယ။ ၿပးတာန႔ မမ အဖြ႔ အစညးတြငးရ

လငယတငး မမရ႔ အေတြးအေခၚ အၾကဥာဏေတြက စေပါငးၿပး လပငနးက အေကာင အထညေဖာၾကရပါတယ။

ေအာကပါ သေဘာတရား နညးလမးေတြက ကငသးဘ႔ အၾကျပလပါတယ။

၁။ လေတြရ ႔ သေဘာ သဘာ၀န႔ စတေနစတထားကေလ လာဘ႔လပါတယ။ ေလလာရာမာ အရကအရအတငး သေအာင ၾကးစားဘ႔လပါတယ။

၂။ အရာရာဟာ ေျပာငးလေနတယဆတာ မေမဘ အဒေျပာငးလမေတြက နကနကရငးရငးၿပး အေျခအေန ေပၚမတညးလပေဆာငရပါမယ။

၃။ ဆန႔ကငဘကေတြရ႔ အားၿပငမန႔ စစညး ညညြတမေတြက ေလလာဆနးစစပါ။ ေလာကမာ ဆန႔ၾကငဘကေတြန႔ ဖြ႔စညးထားတာခညပါဘ။ ဥပမာ အေအးန႔အပ၊ ခစျခငးန႔မနးျခငး၊ အဖန႔အမ စသညေပါ။ လပငနးတခေအာငျမငေရးအတြက ယာယအားျဖင အားလးလကနာေအာင ညႏငးေဆြးေႏြးရငးန႔ ရလာတ အေျဖဟာေလာေလာဆယ လပငနးအတြက ညညြတေရးတခလ႔ ဆႏငပါတယ။

၄။ အေကာငးဆးကေတာ လကေလာ ညေထြ ကငၾကေနထငမက အတငးအတာ ကာလတခ အထထားရၿပး ကငၾကေန ထငဘ႔ပါဘ။C

OM

RAD

E အေျခခ ေတာလနေရးအျမငႏင ရေဘာရဘကစတ

(ကရာဇာ)

စာမကႏာ ၉

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ႏငဘး ဆတစတရတယ။ ဒါလညး သ႔အခြငပါ။ ေနာကတမးကေတာ ငါမားတယ ျပငမယ ေပါ၊ ဒါလညး သ႔ဆငရာအခြငအေရးဘမဟတလား။ ရေဘာရဘကစတက အဂၤလပလ (COMRTADE) လ႔သးၾကပါတယ။ ဒါဆ အနကဖြငၾကညၾကရေအာင၊

C=conformity

လကေလာညေထြျပကငေနထငျခငး

O = obedience

မနကနေသာ ေျပာဆဆးမျခငးက နာချခငး

M = Mutual Understanding အျပနအလနနားလညမရျခငး

R = respect ေလးစားမရျခငး

A = affection တဥးေပါ တဥး ၾကငနာျခငး

D= daring spirit မမျပညသအတြက မမရေဘာအတြက ကယကးစြန႔ အနစနာခေသာ

ေတာလနေရး စတဓာတ

E = eternal

အထကပါအရညအေသြးမားက သက ဆးတင ထာ၀ရ ရငမာပက ေထြးထား မညဟ ယၾကညျခငး ဒါေၾကာင ရေဘာရဘကစတဆတ စ ေတြန႔ကကညေအာင ၾကးစား ကငၾကႏငၾကပါေစလ႔ အၾကျပလကပါတယ။

ရာဇာ

၅။ အခနေနရာန႔ အေျခအေနတရပက အၿမတမး ထညသြငး စဥးစားၿပးမ အလပလလပျခငးဟာ အေရးပါတယလ႔ သရနားလညေစခငပါတယ။

၆။ လကေတြ႔ျဖစရပန႔ သေဘာတရားၾကား ကြာဟခက ေတြက နားလညသရေအာင ၾကးစားေစခငတယ။

၇။ အျပနအလန နားလညမရရပါမယ။ ဆလတာ က ေတာမမအသကအၿမအတြငးမာေနတခါ မာ သာတယ နာတယ သေဘာမထားဘ တတႏငသေလာက ေစတ နာထားၾကရမာျဖစပါတယ။

အထကပါအခကေတြကေတာကၽြန ေတာ ေလ လာ လကခထားသေလာက ေဖာျပတာ ျဖစပါတယ။ ဒါထကေကာငးတ အခကေတြ ရရငလညး ကငသး ၾကရမာျဖစပါတယ။

ဒေနရာမာ ရေဘာရဘကစတန႔ ပတသကၿပး ေျပာခငပါတယ။ အမနကေတာ ေအးအတပအမ၊ ေသတရငဘက ေတာလနေရးသမား လ႔ေယ ဘယ ေျပာလ႔ရပါတယ။

အခ႔ရေဘာေတြက မားရငမားပါေစငါမျပင

စာမကႏာ ၁၀

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ျမနမာႏငငတြင ႏငငေရးစနစအမးမး ကငသးခၿပးျဖစသည။ ၁၉ ရာစ ပထမ ထက၀ကအတြငး ၁၈၂၄တြင ပထမအဂၤလပျမနမာစစပြ ျဖစပြားကာ ရခငေဒသႏင တနသၤာရေဒသက အဂၤလပတ႔ထေပးအပလကရသည။ ထေနာက ၁၈၅၂ခတြင ဒတယ အဂၤလပျမနမာစစပြ ျဖစပြားကာ ေျမထၿမ႔မ ေအာက ျမနမာျပညေအာကပငး(ပခးတငးၾကးက) အဂၤလပတ႔လကသ႔ ေပးအပခရျပနသည။ တဖန ႏစ ၃၀ ေကာအၾကာ ၁၈၈၅ ခႏစတြင တတယ အဂၤလပျမနမာစစပြ ျဖစပြားကာ ျမနမာတျပညလး အဂၤလပလကေအာကသ႔ ကေရာကခသည။

သ႔ျဖင ရခင၊ တနသၤာရႏင ျမနမာျပညေအာကပငးသည အေနာကတငး ႏငငေရးစနစႏင ပညာေရးစနစက ေစာစးစြာ ၾကေတြ႔ခရသည။ အေနာကတငး ေခတမပညာေရးေၾကာင ေအာကျမနမာႏငငသားမားသည ပ၍အျမငကယခသည။ ျပငပကမာၻႏင အဆကအဆ ပ၍မားျပားကာ မကစပြငခၾကသည။ ထအခနတြင အထကျမနမာျပညသည သကဥးဆပင ပေဒသရာဇစနစေအာကတြင ပပ၀ပေနရဆျဖစသည။

ျမနမာတျပညလးက သမးပကၿပးေနာက ၿဗတသတ႔သည စစအပခပေရးျဖင ေရးဥးစြာ အပခပသည။ အရာရအပခပေရးသည ေအာကဆးအဆင ရြာသႀကးအထ အဂၤလနျပညရင ဘရငက ကယစားအာဏာလႊအပကာ အဆငအဆင အပခပသြားျခငးျဖစသည။

ျမနမာျပညသညလညး အပခပေရးသေဘာအရ သးျခားႏငငမဟတေတာဘ အႏၵယျပည၏ လကေအာကခ ျပညနယတခ ျဖစသြားသည။

ထအခနကာလအထ ျမနမာတငးရငးသားတ႔သည တငးေရးျပညေရးတြင ပါ၀ငပတသကျခငးမရ။ ပတသကခြငလညး မရ။ အပခပခ သကသက ေကးေတာမးကၽြနေတာမးမား (subjects)သာျဖစခသည။

ျမနမာဘရင၏ ေကးေတာမး ကၽြနေတာမးဘ၀မ ၀တရယဘရငမႏင ေနာကပငးတြင ေဂာဘရငတ႔၏ ေကးေတာမး ကၽြနေတာမး ဘ၀သ႔ ေျပာငးလသြားျခငးသာ ျဖစသည။

ႏငငေရးရာမားက တငပငေဆြးေႏြးရာတြင လညးေကာငး၊ မညသ႔မညပ ဥပေဒမားျပဌာနးေဆာငရြကသငသညဟ စဥးစားရာတြငလညးေကာငး၊ ႏငငေရးေခါငးေဆာငမားသည အေရးပါေသာ ၀နႀကးဌာနမားကသာကငတြယ ခြင ရၾကသည။

မညသ႔ရေစ ထေခတ ထကာလကစ၍ ႏငငေရးသမား ဟေသာ လ႔အလႊာ တနညးအားျဖင လအမးအစားတရပ ေပၚထြနးလာခရာ ၁၉၃၇ ခတြင ၉၁ ဌာနအပခပေရး ေရြးေကာကပြမား။ ၁၉၄၇ ခတြင

ႏငငေ

ရးအေရအတြကမ အရညအခငးသ႔

စာမကႏာ ၁၁

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

တငးျပျပညျပလႊတ ေတာေရြးေကာကပြမား။ ၁၉၅၂၊ ၁၉၅၆၊ ၁၉၆၀ တ႔တြင ပါလမနဒမကေရစ ေရြးေကာကပြမားကေခတအဆကဆက ႏငငေရးသမားမား ျဖတသနးခၾကရသည။ ျမနမာဆရယလစလမးစဥေခတ (၁၉၇၄-၁၉၈၈) မာမ တပါတစနစျဖစ၍ ပါတတာ၀နထမးေဆာငသမားမာ လခစားႏငငေရးသမား မား ျဖစခၾကသည။

ထေခတ ေရြးေကာကပြမားမာလညး ယဥၿပငအေရြးခသ မရသေလာကျဖစကာ ကယစားလယေလာငး တဥးတညးက ေထာကခ၊ ကန႔ကြက မေပးရျခငးျဖစသည။

၁၉၈၈ ခႏစေနာကပငးတြင ပါတစဒမကေရစ စနစက အစပးခရာ အေရာငအေသြးစ ႏငငေရးပါတစေပၚေပါကလာသည။ သ႔ေသာႏငငေရးသမားအျဖစ ဘ၀က ႏစျမပေဆာငရြကသမားသည အေရအတြကအားျဖငပင နညးပါး လြနးေနေသး သညက ေတြ႔ရသည။

ႏငငေရးသမားအလပသည ကယကးစးပြားက ေနာကတနးတြငထားၿပး အမားအကးက မမအကး ထကပ၍ဥးစားေပး လပကငရေသာ အလပျဖစသည။ ကယကး စးပြားအလ႔ငာ ႏငငေရးလပသမား တြင ကယ လာလင တငးျပညဆတယတဖ႔သာရသည။

ဗးေတာငး နစလ႔ ေဇာငခမးေပၚသည ဟေသာ အေျခ အေနမးက ဆကေရာကသြားမညျဖစသည။

သ႔ျဖစရာ အမားအကးက မဆတမနစ ႀကးပမး ေဆာငရြကလေသာ အရငးခစတထားရသ လငယလလတမား ႏငငေရးနယပယထသ႔ မားႏငသမ မားမား၀ငေရာကၾကရန ကၽြႏပတ႔ အားေပးတကတြနး ႏးေဆာလပါသည။ ထသမားသည စတရငးေစတနာ မနကန ေကာငးမြနၿပး ျဖစရကား အရညအခငးပငးက

“ မဆး စငသင” သကသ႔ ဆကလကျဖညဆညး သြားႏငၾကမညဟ ယၾကညေပသည။ ႏငငေရးတြင အဓကအကဆး အရညအခငးမာ ေျဖာငမတျခငး (sincerity) သာျဖစသည မဟတပါလား။

ႏငငေ

ရး

(၂၀၁၀ ဇလငလထတ အေတြးအျမငစာေစာငမ ေခါငးႀကး ပငးက ကးယေဖာျပပါသည။)

စာမကႏာ ၁၂

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

လကနရကမ႔ ဌာနခြစာေရးၾကး၏ စားပြ ခမာလေတြအေန၏။ ဌာနခြစာေရးၾကးဥးလေမာင ကတေယာကစ၏နာမညက ေခၚရငး လစာ ထတေပး ေနသည။ ေအာငျမငသည ထငရငး ဒလအတြကသ၏ ရသးခန႔မနးေျခစာရငးက တြကခက ၾကညေနမသည။ သ႔ေရ႔မာကား သ႔လစာျဖစေသာ ၈၂ ကပ ႏင အေၾကြအခ႔ရသည။ သသည အၿမခန႔ စာေရးမဟတေသးေပ။ အကစာေရးအျဖစ ကနသညလမးရ သညရးတြင အလပ၀ငခသညမာ ေျခာကလခန႔ရၿပ။ အကစာေရးဆသညမာ တေန႔ ၃ ကပ ၁၅ ျပားျဖင ေန႔စား လရငးအလပသမားျဖစသည။

သတ႔မာ ေမာငႏမ (၇)ေယာကရ၍ အေဖသည ပငစငစား စစထြကတပၾကပတေယာကျဖစသည။ တအမသားလးမာ အေဖပငစငလခအျပင ရးစာေရးမ ျဖစေသာ သ႔အမႏငသ႔လစာကသာ မခေနရသည။ အမနေတာ သကအလပ၀င သညမာ မႏစက ဆယတနးက ခ စာရငးမ ေအာငၿပးျဖစရာ ေျခာကလမသာ ရေသးသည။

အေမ အသးအစြတတIသာ သတ႔ ထမငး နပမနချခငးျဖစသည။

သ႔ေရ ႔ စာပြေပၚရ ၈၀ ေကာမေသာ ေငြပက သးစရာရေသာ အသးစရတအလက ခြေ၀ေနမ၏၊ ပထမ ဥးဆး မျဖစမေနကနရမညက လ သးမးရထားလကမတ လခပငျဖစသည။ ေျမာကဥကလာ ပရြကဆပကနး ဘတာမ ရနကနဘတာၾကးထ လသးလကမတခမာ တဆယေကာျဖစသည။ ကားစးလင အသြားအျပန တ ေန႔တကပကႏင သးဆယနညးပါးကနမည။ ရထားစးရတာ အခနမမနသည အခါ မမန။ တးၾကတစးရသည အခါစးရ။ ရထားစငးလးေပာကသညအခါ ေပာကေပမယ အကနအကသကသာသည။

ၿပးေတာ သတကေနေသာ လငယေရးရာ ညေကာငးအတြက ေကာငးလခ ေျခာကကပ ၿပးေတာ လကဖကရညဖး၊ ေဆးလပဖး၊ ရပရငဖးအတြက ေငြ ႏစဆယ။ ဒါကလညး ေတာေတာေခၽြတာသးမျဖစသည။ အားလးေပါငး ၃၆ ကပ၄၆ ကပႏင အေၾကြအနညးငယသာ ကနေတာသည။

မးကသညမာ ၾကာၿပဆေတာ အေမက

သ႔အတြကထးတလကထတေပး ခငေသးသည။ ဒါကလညး ျပညသ႔ဆငက ေပးတးယမ မနကက သအလပသြားကာနးမ အေမက သ႔အကၤ ေကာလနားတြင စပဖြာ ေ န တာျမငကာ ျပနခၽြတခငးၿပး မကေစ မနမႊားႏင အပျဖငသေပးသည။ အနားျပာ၀တရတာ ေကာယားသညဆကာ သမားေတြ တကထရြနေရာငစက ခါးေပၚမ မခေသာေခတမာ သ႔သား၏ နကန၀ါေယာေသာ ေကာလဖြာေသာ အနားျပာအကၤ မျဖတျဖက ၾကညကာ အေမရငထမာ ခမးေျမ ႔ဟနမတ။ ဒါေၾကာင တကထရြနမတတႏငခင ထးတလကေတာ ၀ယေပးအးမပဟ အေမစတထမာ စြန႔စားဆးျဖတလကဟနတသည။

အေမအဆအရ ထးဖး တဆယေကာက ထပႏတလကလင အမသးစရတေပးရန ၃၀ ေကာသာကန ေတာမည။ သ႔ေရ႔မာ တကြတျပားစ စပထားေသာေငြတ႔က ၾကညကာ ေအာငျမင ရငေမာေနမသည။ ဒၾကားထ ဒေငြပ ၀ငး၀ငးေလးအလယမာ မနကက ေတြ႔ခရေသာ ခငသ မကႏာကေလးကလညး ေပၚလာျပနသည။

***

ခငသက ဘယလေျပာရပါ

သစၥာန

စာမကႏာ ၁၃

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

(စ) ေစးတဖကမာရေသာ သတ႔အမႏင ပရြကဆပကနးဘတာမာ အေတာကေလးလမးသည။ ေစးေရ႔ မတတငမ ျမရတနာလမးထပရ (ေခမာသ) ကားစးမညဆလင ငါးျပားခရးျဖစသည။ သ႔ေသာ ေအာငျမင ကား စးေလမရ။ စရတလညးသကသာ အေညာငးလညးေျပရန လမးေလာကစၿမျဖစသည။ ၈ နာရသာသာ ထြက မည ရထားကမရန သ ၇ နာရမခြခင အမကထြကသည။ သထမငးဘးယရန အေမသည မနက ၅ နာရထကာ ထမငးအးတညရသည။ သတ႔အမမာစားသညကား ငစနဆန။ ငစနဆန၏ သတမာေအးလငမာသည။ ယငး ေၾကာင သတ႔လတနးစားက “ေအးေအးမာ” ဟေခၚသည။ညကတညးက ခကထားရလင မနကထမငးဘးထ ထညသညအခါ ေကာကခႏင မျခား၊ ဒါေၾကာင အေမက ဒကၡခကာ နနက ေစာေစာမာ ထခကသည။ဒါေတာင ရးေရာကကာ ၉နာရခြ ၁၀ နာရဖြငစားသညအခါ မနညး ေၾကညကေအာင ၀ါးရသည။ သ႔ေသာ ငစနက ေစးသကသာသည။ ရငခသည။ အစာမေၾက၊ ထေၾကာင ခဏခနမဆာ။ မန႔႔ပသြားေရစာဖး အကနသကသာ သည။တြကေခကကသည။

မနကထမငးဘး ထညယရန အေမ

ကဇြနးရြက ေၾကာေနသျဖင သ နညးနညး ေနာကက သြားသည။ခငသက ေစာငေနကလမးထပက ဗဒါပငေအာကမာ ေစာငေနသည။ ခငသသည သတ႔ႏငတရပကြက တညးေနကာ မခင မဆးမၾကးႏင ေမာငေလး တေယာကက ေဆးလပ လပေၾကြးေနသျဖစသည။ ေအာငျမင ဘတာသြားရနႏင တလမးတညးျဖစေသာ ျမရတနာလမးထမာ ခငသတ႔ ေဆးလပခရသည။ သႏင ခငသ သည ေန႔စဥ လမးထပတြင ဆကာ အတတ သြားေနကျဖစ ၍ဥးသက ဗဒါပငေအာကမာေစာငကစတမး ျဖစသည။ သ ဘတာကအျပန ညေနကလင ခငသက ေဆးလပခမာ ၾကရသည။

သႏင ခငသ သမးရးစားျဖစခသညကား သးႏစေကာ ၾကာၿပ။ သ႔ေသာ သ႔ဘ၀ ကယဘ၀ အေျခေအေနကတြကကာ လကမထပျဖစၾကေသးေခ။ မနကက သတ႔ႏစဥး စကား တေျပာေျပာႏင လမးေလာကလာကာ မညသ႔ မညပ စကားစပမေလသညမသ။ သ႔ႏတက ခငသက လကထပခြင ဖြငေတာငးမသည။ အမနလညး သမလြန သတ႔ ခစသညမာၾကာၿပ ဒမၾကာေတာ နးစပခငလာသည။ ၿပးေတာ သခစေသာ ခငသက

လကလႊတ ဆးရးရမာစးသည။ အမမကထမာ ေတြးမၾကည၀။ ၿပးေတာ ခငသတ႔ ေဆးလပခပငရင၏ ေမာငဆသ မကႏာရးကလညးရေသးသည။ သကလညး ခငသက ရသသ။

”သေလးရယ ကယတ႔လကထပၾကရေအာင”

ခငသက ခစစရာမကႏာေလးျဖင သ႔က ေမာၾကညသည။ သ႔မကႏာရပမာ အၾသမတ၀က လႊမးမးေနသည။ အၾသမည ဆရငလညး အၾသေလာကသည။ ဟတသည သးႏစသးမး ၾကာၿပျဖစေသာ ခစခရးတေလာက မာ သ ဒစကားက တခါမ မေျပာခစဖး။

“ အရငမလဘးလား အကရယ”

ခငသက ခပေလးေလး စဥးစဥးစားစားေျပာကာ သ႔ေခါငးေလးက ရကေသာဟနျဖင င ပစလကသည။

ေခါငးင႔မပစႏငခင သ႔မကႏာ၀ါ၀ါေလးမာ ပနးႏေရာင တခကသနးသြားသညက ေအာငျမင ျမငလကသည။

“ေနာကေတာင ကေနပါၿပ ခငသေလးရယ၊”

စာမကႏာ ၁၄

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ခငသမကႏာေလး ျပနေမာလာသည။ ၀ငးစကေသာမကလးရႊနးမားမာ ပ၍ ရႊနး လက လာသည။ ေအာငျမင လကထပ ခြငေတာငးသညအတြက သ႔မကႏာမာ ၀မးသာဂဏယဟနေပၚေနသည။

“အက႔အမ အေျခအေနႏင အသ အမအေျခအေနေတြကလညး ရေသးတယမတလား”

“ကယတ႔ေလာက အေျခမခငတသေတြေတာင စြန႔ရေသးတာဘ သေလးရယ။ ကယတ႔ ဘာေၾကာင သတနညးရမာလညး ေနာကေတာလညး သ႔ဟာန႔သ ျဖစလာမာေပါ”

ခငသတ႔ေဆးလပခ ရရာသ႔ ေရာကလာသျဖင သတ႔လမးခြခၾကသည။ ခငသက ညေနကရင အတအက အေျဖေပးမညဟ ၀နခလကသည။ ဒါႏင သေၾကနပၿပး ခငသအေျဖကလညး သၾကသႏငေနၿပ။ ခစေသာ သေလးသည သ႔အလက ဘယေတာမ ဆန႔ၾကငလမမညမဟတ။

***

“ကေအာငျမင ဒမယ ကေအာငျမင --“

ေဘးက ေခၚလကေသာ အသေၾကာင သ၏အေတြးစမား ျပတသြားသည။ ခမ သပါတ၀နးကငက အကခတမသည။ ရးဆငး ခနတငၿပျဖစရာ လခပကကႏင တတဆတ ကနရစသည။ သ႔ေဘးမာ သတ႔ဌာနမ ေအာက တနးစာေရး ကသနးဟနရပေနသည။ သသည ေတာငဥကလာမာေန၍ ခေလး ေလးေယာက အေဖျဖစသည။

“အာ- ကသနးဟန ဘာကစၥလညးဗ”

ကသနးဟနမကႏာက ခတခတ ဟနေပၚေနသည။ ၿပးမ မရြ ႔မရႏင “ ကေနာက ေငြ ၁၀ ေလာကေခးပါဗ”

“ခငဗာ” ေအာငျမင ပါးစပမ လႊတကနထြကသြားသည။ လခထတရကမာ ေငြလာေခးသညဆေတာ အၾသေငးေမာမသည။

“ခငဗားရ ႔ လခက ေရာဗ”

“အားလး အေၾကြးဆပလ႔ ကနၿပေလ။ ခန ကေနာန႔ ေကာဖဆငထြကသြားတ

လသးေလးေယာကက မေတြ႔လကဖးလား။ အဒါ ရးက ေၾကြးလာေတာငးတ ေၾကြးရငေတြဘ။ အခ အတထမာ အေၾကြနညးနညးဘ ကနေတာတယ”

“ ဒါျဖင ခငဗားတ႔ တလလး ဘယလလပစားမလ” ကသနးဟနက မခညတရ ၿပးလကသည။

“ဒလဘ ေၾကြးသစယၿပး စားရတာေပါဗ ဒေလာကမာ ဒသသရာဟာ မဆနးပါဘး”

“ကေနာ ကညခငပါတယ ကသနးဟန၊ ဒါေပမယ ကေနာမာလညး အပအလမရဘးခငဗ”

“ကေနာ အတး တကပေပးပါမယ ကေအာငျမငရယ” “ကေနာ မာ အပရရင ခငဗား အတးေပးစရာမလပါဘး။ ခဟာက ကေနာမတတႏငလြနးလ႔ပါ” ေအာငျမင စကားအဆးမာကသနးဟနမကႏာသည ၿပေတာမညမးလ ည႔မငးသြားသည။

“ ဒ တ ဆ ယ က ဘာ လ ဖ ႔ မ ား လ ညး ဗ ” “အမက ကေလးေတြအတြက မန႔၀ယခငလ႔ပါ။ မနကအမကထြကကတညးက မန႔၀ယလာဘ႔မာလက

စာမကႏာ ၁၅

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

တယ။ သတ႔အေဖ လခထတတေန႔ဆေတာ သတ႔အဖ႔ မန႔၀ယလာလမ မယလ႔ ေမာလငေနၾကမာဘ။ ခငဗားဘ စဥးစားၾကညစမး ကေနာသားသမးေတြက ကေနာဘယလလပမကႏာျပရမလ” က သ နး ဟ န အသမာ ဆ႔နစအကကြကာ ငသပါၾကးျဖစသည။ အကၾကတရငး မကရည မကေအာင ထနးထားႏငေပမယ ရငထမာမ ရကၾကးတငင ငေၾကြးေနသလ ရသည။ သ႔အစား ေအာငျမငကယတင ေၾကကြ လာမသည။ စာနာစတေပၚမသည။ သ႔ေရ႔မာ ယခတငခထားစရေသာ ေငြပထမ ေငြတဆယက ႏကယၿပး လမး ေပးလကသည။

“ေရာဗ ကသနးဟန ဒတဆယယသြား ဒါ ကေနာ ထးတလက၀ယဘ႔ ဖယထားတေငြဘ။ ခငဗားက က ေနာကညလကမယ။ ဒေငြအတြက ခငဗား ကေနာက အတးလညးေပးစရာမလဘး။ အရငးလညးေပးစရာမလ ဘး ဟတလား”

သ ဒလ ထး၀ယႏငအးမညမဟတ။ မးစ ေရစႏငပင ရးေရာကရအးမည။ သ႔ေသာ သ ေၾကနပသည။ အ ေမက ျပနေျပာျပလငလညး အေမေၾကနပလမမည။ စတႏလး ေကာငးေသာ အေမသည သ႔ဒါနကပင သာဓေခၚ ေခအးမည။

အေမက ျပနေျပာရသညက လြယပါသည။ သအေျပာ ခကေနသညက ခငသက သာ ျဖစသည။ မနကက ပ သ ခငသကလကထပ ခြငေတာငခခသည။ ညေနကမ ခငသက အေျဖအတအကေပးမညဆေသာလညး ခငသ အေျဖက သ ၾကသေနသည။ ခငသ သည သ႔အလက ဆန႔ၾကငမညမဟတ။

သ႔ေသာ ညေန ခငသႏင ေတြ႔ခန၌ –သတ႔ အေျခအေနႏင ခေလာေလာဆယ လကမထပႏငေသးေၾကာငး သ႔စကားက ျပနရတသမးေၾကာငး ေျပာျပလင ခငသစတ ခငသရင ဘယသ႔ရမညနညး။ သ႔က ဘ၀က ရငမဆငရသဟ အထငေသးသြားမလား။ စတအေျပာငးအလြျမနသဟ ရြရာသြားမညလား ခငသ တေယာက ရကသြားမလား၊ စတဆးသြားမလား။

“ေအာ ခငသက ဘယလေျပာရပါ---“

စာမကႏာ ၁၆

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ဘ၀က အရးမေပးပ လတနးေစေအာင ေနႏင ဖ႔ စးပြားရာေနၾကေပမယ အကးေပးမလညးအေၾကာငးထငတာမတလား။ ကမရဥာဏရတငးမြ ဆတာေၾကာင ကယန႔သငေတာမယ ေနရာေဒသကေရြးၿပး ရပတည ႏငေအာငေတာ ၾကးစားရမာက ဓမၼတာပ။

မေၾကးမ ဆ ၿမ႔သာကေန ထနးလက ဆငေလး လာဖြငတာ (ေၾကာျငာ၀ငလ႔ အျမင ကပ မာစးရေသးတယ) ကနးမာေရးအရလညး အကြကအကြငးကေလာကရ ဆၿပး ျပငဥးလြငက ေရာကလာခတာ။ ေစးေရာငးဖ႔ဆငခနး ငားရတာ ကလညး တလကေလးငါးေသာငး အနညးရတယ။ ဆငခနးၾကး ေတြေပၚမာ ခနခြငကငထငၿပး ေစး၀ယေမာေနရတ ေစးသညေတြကလညး ျမငေနရေတာ ဆငခနး ငားရတာ မရဘကၽြစးရသလ ပါပ။ ဒါေပမယ ကယနယကထြကတ အမာခ ကနတခက အေျခခထားၿပးလာတးတာဆေတာ

စားဖ႔ေသာကဖ႔ေလာကေတာ ျဖစပါတယ။ ေစးထက ဆငေတြကလညးျဖန႔၊ ကယ တငလညး လကလေရာငး၊ တျခားကနေလးေတြပါ တငလကေတာ ကၽြကးေရပါ၊ နညးေရာငးမားေရာငးေတာငျပည တာေပါ။ ဥ ပ မာ ေကာကဆညဘကကလာရင ငရပသးေျခာက၊ ျမစသားဘကကဆ ၾကကသြနန၊ေအာကျပညေအာကရြာကလာရင ငပ၊ ငေျခာက၊ နယခကန ခထားေရာငးၿပး သမားထကႏာတျဖားသာေနမ ေစးထက ၀ငတးႏငမာ။ တရငးတညးန႔ေတာ မရဘး။ ဆငေတြျဖန႔ေပးထားဖ႔က တရငး။ ကယလကထမာတရငး။ႏစရငးေတာ ထားရမယ။

ဆငၾကးေတြေပၚ ထငေရာငးတာန႔စာရင ဆလြယနပလြယ လမးေဘး ေခါငးရြက ဗတထး ေစးသည လးေတြကမ အလပျဖစေနေသးတယ။ ငါးမး ၁၀၀ န႔ေရာငးေနတ လမးေလာကေစးသညေလးဆ ေရာငးေနပက စတ၀ငစားစရာ။ ဆရာကေတာမာတ နားဖားကေလာကေလးက တေခာငးခငဗ။ လတ ရေအာငအပခတက သးေခာငး။ ေခါငးေတြ

မယားေအာင သန႔ရငးေရး လပေပးေနတ ဘးစပက တေခာငး။ အပခညက တလး၊ ခဏခန ေပာကတအပက သးေခာငး။ ေငြ ၁၀၀ တညးန႔ ဘယဆငၾကးေတြကမ ငါးမးမရပါဘးခငဗာ။ ၾကတး၀ယသြားၾကပါအး တ။ ပကေစးတနးေလးထမာ ေစးေရာငးေနတ ေစးသညေတြေရ ႔ ကငါးမးစ စတြထားတ အတြေလးေတြက ေျမာကဆြ ေျမာကဆြန႔ ချပၿပး ေရာငးေတာ ေငြ ၁၀၀ ရ ႔တနဘးန႔ရတ ပစၥညးက မားေနေတာ အဖတတငေအာငဆၿပး ၀ယလကၾကတာ၊ သညလ လမးေလာကေစးသညေတြက အခြနအခ လညး လြတတယ။ ဆငခနးလညးမလဘး။ ဥးခစထး ဆတ အဖးၾကးဆ အသကက ၾကးလၿပ မကခနးေမႊး ျဖ ျဖရညရညၾကးန႔ မကႏာေပၚကအေရးေၾကာငးေတြြ ေၾကာင ျပးေနတမကလးတစက ပၿပးေပၚလြငေနသလပ။ တ႔ေႏး တ႔ေႏးန႔ တေနကနေစးထလညေရာငးေနတာ အမကထြကလာေတာ လကခညး၊ မနကဆအေၾကာစန႔ ေကာကညငးေပါငးက ပကေစးသညေလးေတြ

ေစးသည မေၾကးမၿမ႔ ႔သာ မရာထ

စာမကႏာ ၁၇

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

မကႏာ ေရ ႔ ထးျပၿပး တျပန ေရာငးတယ။ ပါးစပထက မသြတရတမညပ။ေန႔လညကေတာ အခေပါငး၊ အခဥေပါငး၊ မန႔ပားသလက၊ ေနၾကာေစ၊ ဘနးမန႔ သေရစာအစန႔ တေခါကေရာကလာျပနေရာ။ ေရာငးဖ႔ပါလာတာက လကျပၿပး ပါးစပကေတာ “ဂဏနး” ေတြက ေဖာေဖာသသအဆစေပးေနေလေတာ ဟက လာအး ဒက လာအးန႔ေရာငးလ႔ေကာငးမေကာငး။ ဘနးၾကးရးန႔ေလလး အကကလ႔။

လကနရကဆ ထလကမတ အကနေတြ ပါလာျပနေရာ။ “မနကဖန ေအာငဘာေလ သနးဆၾကးထြကေတာမာ၊ ေပါကဂဏနးေတြပ ကနေနတာ။အတတစမးက ကနစမးမေရာငးေတာဘး ေရႊဆငဖြငေတာမာ” တ ။

သညလဘ ငါးသညေတြနား ေရာကေတာလညး “ငါးမေရာငးေတာဘး ကားပြစားလပေတာမာ” ဆတ အတတစမးေတြ ေပးျပနေရာ။ ဒါအကနဘ လ႔ေျပာေပမယ လကထက လကမတ ေတြ ကနေတာလညး ဘယကထြကလာမနး မသဘး ထပေရာကလာတာပ။ သ႔စကားက ဆြေဆာငအားေကာငးေနေတာ ေရာငးရတာေပါ။ ေကာကခဥနကဆၿပး လကကမးေၾကာျငာေတြေပးၿပး

တခ ၁၀၀ န ႔ေရာငးေနတ သကလညး မကစေရာဂါ၊ သြားေရာဂါ၊ ခါးနားေရာဂါ၊ ဆး၀မးေသြးေလေရာဂါ အကနေပာကသတ။ ေရလန႔သးၿပး မကစလညးခတလ႔ရတယ။ နားလညးၾကပလ႔ရတယ။ ၾကြကႏ႔ကေတာ ငါးမနစအတြငး လကေတြ႔ျပတက ေစရမယ တ။ အာမခေတာ ရသလားမေမးန႔။ မေပာကရင ေတြ ႔တေနရာ ေဆာငသာကနလကပါ တ။ ေနရပလပစာကေတာ ေပးမထားဘး။ ၅၀၀ ဖး၀ယတလဆ တတးေတာင အပေဆာငးေပးလကေသးတယ။

မေၾကးမတ႔ ရြာက ေျပးေနတ ေတာ ရထားၾကးေပၚက ကြမးယာခေလးလြယၿပး လကေရာငး ေနတေယာကၤားေလး၊ မနးမေလးေတြ သေရစာစေရာငးတ ေကာငမေလးကလညး သညၿမ႔ က ပတခဥလာေရာငးေနၾကတယ။ ေတာငးၾကးထ ပလပစတစၾကးေတြ အထပထပန႔ သပလာလကတ ပတခဥေတြ “မယသမနလြယအတ” ကေနတာပ။ ေရာငးလ႔က မကနႏငဘး။ ဘယေလာကမား ျမတတယေတာ မသဘး။ သတ႔လပ စစကငးနားက ရြာေလးေတြက လာၾကတ ငါးပကေျခာကေလးေတြန႔ ငါးရ ႔ေျခာကလာေရာငးၾကတ ေစးသညေတြကတဖြ႔ ငါးေယာက၊ ေျခာကေယာကစလာၾကတယ။

မတရာတ႔ ဆညေတာတ႔ အလြမးသငတဆကငါးေတြသြား၀ယ။ ေရခရကၿပး ရြာထသယလာ။ ရြာေရာကမ ဆားပကၿပး ေနလနး၊ တေန ႏစေနေလာကျပထားတ မစမေျခာကေတြက ငါးေျခာကရားတ ေတာငေပၚ အေရာက လာေရာငးၾကၿပး ဘတာနားက ေျမစကအခနးေလးေတြက တည ၅၀၀၊ ၆၀၀ ေပးငား။ အဖြ ႔လကျဖစသလအပၿပး တညးေရာငးၾကတယ။ ညေနဘက လားရးရထားၾကး၀ငလာေတာလညး ကဗၺလာသး၊ လေမၼာသး၊ ထးရးဆစတ ေပၚပငကနေလးေတြကသတ႔လ ဘတာနားတညးၿပး လာေရာငးၾကတ ေစးသညေတြပါလာျပနေရာ။ တနဆာခေလး နညနညးသကသာ သကသာဆၿပး ပါလာတကနေတြက ထငခေအာကေလာကထး ကယပါးစပက ျဖစသလစား၊ တညအပ၊ ႏစညအပေရာငးၿပး လကကနကနေတြက အခငးခငး ေစးေပါငကးလၾက လယၾက၊ တေယာကက တေယာက ဘယေလာကဘယေရြ ႔ဆစရမယဆတာ အတတသၾကၿပးသား ကနေလးမျဖစစေလာကန႔ တရကစရတ အကနမခၾကေတာဘး။ “မကကဖး” လ႔ဆေပမယ ေရာငးသြားၾကတယ။

နနကေစာေစာ မႏေလးက တကလာတ ကနစမးကားေတြန႔ ထနးသးမန႔သညေတြလညး ပါလာ

စာမကႏာ ၁၈

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

တယ။ ကားေပၚကဆငးၿပးတာန႔ ခပသြကသြကေလး ကယခေရာငးမယ ေနရာသြား။ ထနးသးမန႔ျပငၾကးလငဗနးေပၚတင ကပေၾကးန႔ညပ၊ အနးသး ကဗာ ကယာျခစးၿပး ေရာငးၾကေတာတာပ။ ျပနကာနးဆရငေတာ ၁၀၀ ဖးက ေဖာေဖာ ေပးမာလ႔ ေပာာငးဖးျပတသညေတြန႔ အၿပငေအာ ေရာငးေတာတာ။ အေမာေျပ အဆာေျပစားဖ႔ ေပာငးဖးျပတသည ေတြကလညး တနးစလ႔။ ကလာေပာငး။ တရတေပာငး၊ ရမးေပာငး၊ တရတ တငေပေပာငး၊ ေထာပတေပာငး။ ေပာငးဖးေပါငးက စေနတာပါ။ ထနးသးမန႔တ႔ ေပာငးဖးျပတတ႔ကအဆာခ ေတာ ေရာငး ေကာငး ၾကတယ။ ထနးသးမန႔ေတြက ဓာတဆေစးတကေတာ ကားခ ေပးရတာန႔ မကက ေလာကဖးဆၿပး နားၾကေတာမလ႔တ။ နားလညး ခဏေလာကေနမာပါ။ ေရျမငေတာ ၾကာျမငဆသလပါပ ပါဆယအတ အတတလးထညေရာငးတ ထနးသးမန႔ ၁၀၀ ဖးက ၂၀၀ ဖးလ႔ တငေရာငး လကၾကမာ ေေပါ။

ေပါကပင ဘာေၾကာင ကငးရတယ ေမးေနလညး တေယာကက တေယာက လကျငးထးေနၾကတမန႔လးစကကပ ဇာတလမးက ဆးမာ မဟတပါဘး။ (ၿမ ႔သာ မရာထ)

စာမကႏာ ၁၉

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

“ ေယာကၤားမားက မနးမမားထက ျမတတယ” ဟေသာ အဆရ၏။ ဤအဆအရ ျမနမာအမးသမးမား

သမငယဖြယျဖစေနသည။ အမနမာ ျမငျမတသည မျမငျမတသညက ေယာကၤားျဖစျခငး၊ မနးမျဖစျခငး ႏင မဆငပါ။ အကင စရဏႏငသာ ဆငပါသည။ ေယာကၤားႏင ပါရမျဖညခမႈ ကြာသညဟဆလင ပၿပးမနေပမည။

ပါရမျဖညကငမ ကြာဟျခငးေၾကာင ယခဘ၀တြင ေယာကၤားႏင မနးမ ဘ၀ျဖစတညမခငး မတျခငး ျဖစပါသည။

ေယာကၤားဘ၀သည ဘရားဆက ပနႏင သညက မနးမဘ၀ထကပIထးကေသာ အခြငအေရး ရသညမာ မနပါ၏။သ႔ေသာ ေဗာဓဆကပနရာတြင မနးမ ျဖစI ေႏာငေႏး မည။ ေယာကၤားျဖစI ျမနမညဟ တထစခ မဆႏငပါ။

ပါရမ ျဖညကငမေပၚတြင မတညပါသည။

မနးမ ျဖစတငး ယတနမသညဟ မဆသာပါ။ ေယာကၤားျဖစပါလက စတထား ေကာကကစ စဥးလကာကယ၊ ႏတ၊ စတ သးပါးလး ေဖာကျပနပကစးေနသ ေယာကၤားမားစြာတ႔ ရေန ပါ၏။ တရား လကလြတထငရာစငး၊ လမကႀကးမား ဒႏငေဒးရ၏။ ဗဒၶဘာသာသည ေယာကၤား၊ မနးမ ခြျခားမမရပ ဘရားအဆးအမအတငးအားထတမအေပၚတြငသာ အနမအျမင ခြျခားေသာ ၀ါဒပငျဖစသည။

တငးျပညတျပည၏ ယဥေကးမ၊ လမး တမး၏ ယဥေကးမသည ယငးလမးတ႔ ကးကြယ ဆညးကပေသာ ဘာသာတရားႏင ဆကစပလကရ၏။ လမး တမး၏ ယဥေကးမ အတမအနက၊ ႀကးကယမ၊ ျမငျမတမတ႔က ေလလာရာတြင သ႔မဟတ တငးတာရာတြင ထ လမးမားအတြငး အမးသမးတ႔ မညမအခြငအေရး ရသည။ လြတလပမ မညမရသည။ ေနရာေပးျခငး မညမခရသည။

စသညအခကမားသညလညး အေရးပါလေပသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ လမးတမး၏ ယဥေကးမ ပသ႑ာန၊ ဓေလစရကတ႔သည အမးသားမားထက အမးသမးမားေပၚတြင မားစြာေပၚလြင မတြယ ေနျခငးေၾကာငပင ျဖစ၏။

အမးသမးတ႔၏ ဆငယငထးဖြ႔မ၊ အမတြငးမ၊ ရးရာပစၥညး ထတလပမႏင ေျပာဆဆကဆပ၊ ဘာသာစကား၊ သြားလာေနထငပ စသညတ႔က သကဆငရာ လမး၊ တငးျပညက ကယစားျပ၏၊

ယဥေကးမတရပက ေလလာရ၌ အခက အလကေပါငး မားစြာရသညအနက သကဆငရာ လ႔အဖြ႔အစညးသညအမးသမးမားအေပၚ ေလး စား တနဖးထားမ မညမရပါသနညးဆသည အခက သညလညး အဓကကေန၏။ အေရးပါေန၏။ အမးသမးတ႔၏ လြတလပခြင၊ စြမးေဆာငႏငခြငႏင အေရးတယျပမ၊ အေရးပါမတ႔ကထတငးျပည၏ ယဥေကးမ အစဥအလာႏင ဘာသာတရား ျမငျမတ ႀကးကယမက ေဖာျပေနသည။ (ဤေနရာတြင မမဇနးႏင အမးသမးမားအေပၚ အထငေသး အျမငေသးျဖင အႏငကင ေစာကားေသာ လယတမာ လ႔ေအာကတနးစားမားက ေဖာျပမညဆပါက

ဗဒၶဘာသာႏင ျမနမာအမးသမၼးမားဥကသ(ဘေခာငး)

စာမကႏာ ၂၀

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ေဆာငးပါးမာ သမငယသြားႏငသျဖင ခနလပ ထားပါသည။)

ယဥေကးမတခက ေဖာထတရာတြင လမအေဆာကအအအတြငး သမငးကာလတေလာက သ႔ေခတႏင သ႔ဆငယငထးဖြ႔မ၊ ၀တစာဆငယငမ၊ ရးရာလပငနးမား၊ ေျပာဆဆကဆပ စသညမားက ေဖာထတျပသေနၾကသည။ ဤသ႔ျပလပျခငးသညပင မမတ႔ ယဥေကးးမ အဆငအတနးႏင တနဘးက ျပသျခငးပငျဖစပါ၏။

ထသ႔ ေဖာထတရာတြင အမးသမးမား၏ စရကဓေလ၊ ပသ႑ာနတ႔က အမားအျပား ျပသၿမျဖစေပရာ၊ သ႔ေၾကာငပင လမးတမး၏ လ႔အဖြ႔အစညးအတြငး ထလမးတ႔၏ အမးသမးထအေပၚ ထားရေသာ အေလးေပးမတနးဖးျမငတငေပးမႏင လြတ လပခြငတ႔သည အေရးပါျခငးျဖစသညဟ ဆရ ျခငးျဖစပါ၏။

ျမနမာလမးတ႔အတြငး ျမနမာ မနးကေေလး တ႔၏ အဆငအတနးသည ျမနမာယဥေကးမ အဆင အတနးျဖစသညဆက မမားႏငေပ။ သ႔ဆပါလင ဗဒၵဘာသာ ျမနမာလမးတ႔သည ျမနမာမနးကေေလး

မားအေပၚ မညမေနရာေပးပါသနညး။ ျမနမာမနးကေေလးတ႔ အဘယမေလာက ေနရာ ရထားၾကပါသနညး။ ဗဒၵဘာသာတြင အဆင အတနး ဘယအထ သတမတထားပါသနညး။ ေလလာၾကမညဆလင ျမနမာ မနးကေလးးမားသည ျမနမာဓေလထးတမးအရ “အမတြငးမလပ -------“ ဟဆရာတြင ျမနမာ မနးကေလး တ႔၏သမေမြ႔ပႏင “ဗငးေကာငး ေကာကဖ “ေနတတပက ေဖာညႊနး ထားျခငးျဖစ၍ ျမနမာမနးကေလးတ႔၏ ပငကယစရက ယဥေကးမလညးျဖစသည။

ျမနမာတ႔ ႏလးသားတြင စြကာ ကးကြယေသာ ဗဒၵ၏အဆးအမတြငလညး ျမနမာမနးကေလးတ႔၏အခြငအေရးက ဗဒၶက ျပညျပည၀၀ ခြငျပေတာမကာ၊ ဗဒၶဘာသာ၀င မနးကေလးတ႔၏ စြမးရညကလညးအသအမတျပေတာ မခ၏။ ျမတဘရား သကေတာထငရား ရစဥက ဘကၡန သာသနာကပင ခြငျပေတာမခသည။ ရဟနးေယာကၤား (ဘကၡ)ကသ႔၊ ရဟနးမနးမ (ဘကၡန) လညးရခသည။ ယခအခါ သာသနာႏြယ၀င သလရငတ႔ ရေနစျဖစသည။ ရဟနးျဖစေစ၊ သာမေဏျဖစေစ၊ သလရငျဖစေစ ပရယတ၊ ပဋပတ ကအစြမးရသေလာက အားထတႏငခြငရ၏။ပညာ(ဆ

စာမကႏာ ၂၁

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

အရာတြငသာ အဆင အတနးခြျခားသတမတသည။ မနးမ၊ ေယာကၤားဟေသာ

အေပၚ၌ အဆငအတနး ခြျခားသတမတမ မရေပ။ ဗဒၵသာသနာေတာအတြငး အဘညာဥႏင ျပညစေသာ

ဘကၡနတ႔ ေပၚေပါကခ၏။ မေထြးေတာ ေဂါတမ ဘကၡနသည နဗၺာနစ၀ငေတာမကာနး၌ ျမတစြာဘရားအားတနးခး ဗာဋဟာျဖင ပေဇာသြားပမာ အမခနးပါေပ။ ဤေနရာ၌ ေဆာငးပါးရညမညစး၍ မေရးေတာပါ)။

ျမနမာလမးဆသညမာ ဗဒၶဘာသာ ျမနမာ လမးပငျဖစ၏။ ဗဒၶအဆးအမတြင ေယာကၤားအတြက၊ မနးမအတြက မခြျခားေပ။ တနးတအားထတႏငခြင ရ၏။ ထ႔ေၾကာင ဗဒၶဘာသာတြင အမးသမးမားသည

ေယာကၤားႏင တနးတပငျဖစ၏။

(ဆကလကေဖာျပပါမည)

စာမကႏာ ၂၂

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ကမ အေမရကန ျပညေထာငစ၊ အငဒယားနား ျပညနယ၊ ဖ႔၀နးၿမ႔ ႔ မာ ေနထငၿပး၊ ၂၀၁၁ ခႏစ ဖ႔၀နးညလာခလပဖ႔ အစညးအေ၀းအၿပး အမအျပနမာ နဖးေပၚလကတငၿပး အေတြးေတြ မဆးႏငေအာင သကးရငး ရငထမာ စာလးေတြ ေရးစေနမပါတယ။ ABSDF ကလညး ဂဏျပခငစတေတြ ေပၚလာပါတယ။ ဒါေၾကာငဒစာက ေရးျဖစတာပါ။

ရစေလးလးဆတ ဥေဒါငးငကတ႔ရ ႔ ေႏြဥး တြနသမ အစျပကာ စညးကမးရၿပး စမခန႔ခြမ ေကာငးမြနတေကာငးသားမားက ျပညသလထက ဥးေဆာငၿပး မဆလ ျပတကေအာင ျပလပႏငခပါၿပ။ ဒအခါမာ ၾကမးရမးရကစကတ စစဘလးႀကးမားက ထးစအတငးဘ ပစခတသတျဖတရန႔ အားမရဘ တငးျပညက ေခာကထကမာစးလ႔ ဆၿပး ႏငငေတာ ၿငမ၀ပပျပားမတညေဆာကေရးအဖြ႔ဆၿပး (န၀တ) ဖြ ႔ ခတယ။ ေကာငးသားန႔ ရဟနးရငလ ျပညသအေပါငး စစကၽြနအျဖစမခခငေတာ နယစပေဒသ အသးသးမ

တငးရငးသားမားျဖစၾကတ ရခင၊ကရင၊ ကရငန၊ မြန၊ ရမး စတ လကနကကငေတာလနေရးအဖြ႔ ရတေနရာေတြက ထြကေျပးခလခၾကရတယ။

အဒလသြားၾကတ သေတြထမာ ကမ လညး ပါ၀ငခပါတယ။ အဒေဒသေတြမာရတ စခနးေတြဆက သြားခ ၾကတာေလးေတြက ကမေတြးမသမ တငျပမာျဖစပါတယ။

ကမးသးဇြနက လ႔ေဘာငသစ ပါတက တညေထာငဖြ႔စညးခၿပး အငအားေတြက စစညးခတာလညး ပါတာေပါေလ။ ကမက မဆယမာရတ ေရ ႔ ေန ဥးစးေ၀ (အႏစ ၂၀ ေထာငကခခရသ) န႔ဆကသြယေပးခပါတယ။ ကမတ႔ လငမယားႏစေယာကလညး မဆယက

သြားပါတယ။ မဆယမတဆင ေရႊလက ကးေတာ ျမနမာျပညရ ႔ ရႊ ႔ ဗြကကမးစပမာ ရနးကနၿပး ကးတ႔ေလေပၚတကရတယ။ တရပေငြ ၅ ယြနလားမသဘး ေပးရတယ။ ေနာကၿပးေတာ တရပျပည ေရႊလ ဘကကမးေရာကေတာ ျဖစငၾကညလငတ ေကာကသလငး လမး ရငးသန႔ေခာညကတ လမးက အရသာရရ နငးမေတာ ကမရ ႔ ရႊ ႔ဗြကေပကေနတ ဘနပက နငးရတာ အားနာသလျဖစမတယ။ ဒ႔ႏငငရ ႔ ဆငးရႏခာမကေတြးၿပး ကမ စတငခစားမပါၿပရင။

ဆပကမးအနးက ရးးမာ ဓာတပရကၿပး တရပေငြ ယြန ၅၀ ေပးလကတာန႔ ခကခငးပ ပတစပ႔ထတေပးပါတယ။ယနနျပညနယသြားခြငပါရပါတယ။ ဒါေၾကာင တရပျပညႀကး လငျမနစြာ တးတကတာေပါ။ ကမတ႔

ေဂာငမာန (ေကာငးသားစစသည ၇၀၁ တပရငး၊ ကခငျပညနယ)

ခငစနးႏြယ

စာမကႏာ ၂၃

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ျမနမာျပညရ ႔ပတစပ႔ကေတာ အနညးဆး ႏစႏစ နးပါး သၾကတ အတငးေလ။ ေနာကေတာ ဖငရငၿမ ႔ ၊ ရငခမးၿမ႔၊ ေနာကငါးၿမ႔ေလာကျဖတသနးၿပး ဆမားၿမ ႔ က ေရာကပါတယ။ လမးမာ ေရးေဟာငးအမကၿဖၿပး တကသစေတြ ေနရာတငးမာ ေဆာကေနတာေတြ႔ေတာ ဆရာေဇာဂရ ႔ လမးသစ၀တေလးက ျပနသတရ လြမးမခပါတယ။ ဒါအျပင ေမာစတနးန႔ ခအငလငးတ႔ရ ႔ နေနတ ေရးေဟာငး တရပအေတြးအေခၚမ ႏးထလန႔ႏးလာတ တရပျပညရ ႔ ျပ ပငေျပာငးလေရးသမား တန ႔ ေရာငဖနက ေလးစားဥးညြတမပါတယ။ ကမသထားတ တရပျပညရ ႔ အျပာေရာငပဆငတ၀တၾကရတ တရပ ျပညသေတြဟာ အဆငအေသြးစ ေရာငစ ပနးပြငေတြလဘ ေတြ႔ခရလ႔ အၾသ၀မးသာမပါတယ။ ဆမားၿမ ႔ ေလးဟာ ဥးႏလကထက နယျခားေဒသခြေတာ ေပးလကရတာလ႔ သရေတာ အရမးက ႏေျမာစတ၀ငခမပါတယ။ ျမနမာေျမဟာ တရပကနညးနညး၊ ထငးကနညးနညးန႔ အနး စခနး ဆရာေတာ မန႔ၾကားသလသားေရးနား ေခြးစားခေနရၿပဆတာလ ရငနာမပါတယ။

ကမတ႔က ေရႊလမာ မေအးစနက မသားစ တညးခခနးမာ ေနရာေပးထားၿပး ရာေတး(ခ)ေကာျမင

ဆသျမစႀကးနားေကာလပေကာငးသားက ဥး ေဆာင ေခၚယလာတာပါ။ ဆမားၿမ ႔ေရာကေတာ ေထာလာဂန႔ ေတာစပကသြားရပါတယ။ ေတာငတနးတခေရာကေတာ ဆငးၿပး လမး စ ေလာကရပါတယ။ကမတ႔န႔အတမႏတေလးၿမ ႔ NLD က ဥးသန႔ေဇာ (ေထာငတသကတကၽြနးန႔ ေထာငထမာပါ)။ ကအနးႀကင၊ ကေကာစန၊ ဗဟနးၿမ႔နယ ဒမကေရစတပဥး စညးကမးထမးသမးေရး ကထြနးထြနးဥး အားလး ၅ ဥးပါ။ မးထေအာငျမငမားၿပး ေတာငထပမာတမေတြ ဖးေနတေနရာက လကညးထးျပၿပး အဒေပၚတကရမယလ႔ေျပာပါတယ။ ျမနမာျပညထက သြားရငဗနးေမာ၊ ကသာဘကကေန လြငဇာ လ႔ေခၚတ ၿမ ႔ေလးနားမာ တရပျပညက လၿခေရးအရ ပတသြားေတာေ၀းေနတာေပါေလ။ ဆမားကေန ခားေဟာပါ ရြာေလးက လမးေလာကရပါတယ။ တနာရေလာကေလာကရပါတယ။ ေပာငးခငး၊ ေရႊဖရခငး၊ ေဂၚရခါးသးေတြ ျပြတသပေနတ ေရးေဟာငး တရပရြာေလးေတြ အမေလးေတြ ျမငမခပါတယ။ ေတာငကပတထားတ အမေလးေတြပါ။ ရြာတရြာ ေတာငးကနးတခကျဖတရင ၁၂ ေပခန႔ျမငတ ေကာကတးႀကးေတြက အျမငမာတငထားတာ အသယားစဖြယ ထပစထားတ အစြအလနးႀကးးမားတ

တရပျပညသေတြရ ႔ တရပသခၤငးမားက အၿမျဖတေကာခရပါတယ။

တရပအမေလးေတြန႔ ပနလတ ၀ကေတြျမငရေတာ ကမတ႔ျမနမာျပညရ ႔ ၀က၀၀ ေလးေတြက ေတြးမပါတယ။ ခားေဟာပါရြာ ေရာကေတာ မးညငးၿမ ႔ ရစခနးက၀ငစးၿပး ေခၚထတေပးခရတ ခငေမေအး။ မေဘဘ၊ မႏငးေမတ႔ ေကာငးဆရာမေလးေတြလပၿပး ကခငခေလးငယေတြက စာသငေပးေနတာလ ေတြ႔ရၿပး လကလကလလ ႀကဆၾကပါတယ။ ေနာကအမတအမ၀ငရပါတယ။ အဒမာ ကခငဗလခပႀကး(ဒကမဘာ) ပနးေအာင ကေတြ႔ရပါတယ။ ခငမင ႏစလဖြယေကာငးၿပး ေတာလနေရး လပဖ႔ လာခတာလား၊ မစညးရးရဘ ကယအသန ႔ ကယ ေတာခလာတာ ေလးစားပါတယ လ႔ေျပာပါတယ။ ထမငးလညးေကၽြးပါတယ။

ထးစအတငး ေတာငေတြရ ႔အစြမးျပပါၿပ။ ေတာငက ေပ ၈၀၀၀၀ ျမငပါတယ။ ကခငေတာငက တေတာင တကၿပးရင ေနာကတေတာင ဆကတကရပါတယ။ သက တကယက ေတာငအထပထပျဖတေကာတကရပါတယ။ အရငက ပါဂးနားေဖါ စခနးနားမာပါ။ ပါဂးနားေဖါ စခနးက

စာမကႏာ ၂၄

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

၁၉၈၄ ခႏစေလာကမာ မဆလစစတပန႔ တကပြျဖစလ႔ ေရႊ ႔ထားတာပါ။ KIA ဗဟဌာနခပ ပါေဂာင (ခ) လငစငေတာငပါ ေနာကတခက အဒေနရာမာ ဥးႏ ပါလမန ဒမကေရစ အစးရလကထကမာ တရပျမနမာေပါငးၿပး နယစပေဖာထတ တငးတာၿပးနယျခားမတတငးေတြ ရပါတယ။ ေမာကလညးေမာ ေရကလညးငတလာေတာ ေတာငေဘးစပက ေကာကတးေတြကေနၿပး စးကလာတ ေရစးေၾကာငးထက ေရေတြက ေသာက။ ေမာလြနးလ႔ ပကလကလနၿပး ေျမႀကးေပၚက ျမကခငးေပၚမာ အေမာေျဖေနရပါတယ။ တခါ အဒေတာငကေန ျပနဆငး ေနာကတေတာငတကရေတာရႊ ႔ ေစးန႔ေခာေနေတာ ဘြတဖနပကေခာၿပး ေရ ႔ ကေကာကတးန႔ ေရစကဆၿပး ခဏခနတကမေတာ ေတာငေပၚေရာကၿပး ၁၅ ရကေလာကမာ ေျခသေတြ ပပၿပး ကြာကကနပါတယ။ ေမာလာခနမာေတာ စခနးတေထာကျဖစတ ကငးနားက အမေလးတအမကေရာကပါေတာတယ။ အထ၀ငထငဖ႔ (မကကဆ) စခနးမးမနးမက ၀ငခငးေတာ သရ ႔သားေလးေတြ ပါးေဖာငးေဖာငး နနရရေလးေတြန႔ မကခြအအေလးပတမတတ ရေမာေျပးလႊားေဆာကစားေနတာ ေတြ႔ရေတာ ကမရငထမာ အမမာသားသမးေတြ

ဘယလေနမာလလ႔ စတေရာကသြားၿပးမကရည၀မပါတယ။ အဒကေန ေတာငထပ ဆကတကရေတာ ကၽြနးပငထပဖားမာ ေမာကေလေပြေလးေတြန႔ အရမးလပတ ေအာငေလာငငကႀကးေတြ ေရာငစ၀ါ၀ါ ျပာျပာ နန အေရာငစတ ငကေတြလညးေတြ႔ရ၊ သစခြပနးေတြလညးေတြ႔ရေတာ မးလးမငး သခငးေလးဟာ ဒေနရာက ဖြ႔တာဘဆတာ ကမနားလညးသြားပါေတာတယ။ ရခငးန႔ ေအးျမလနးစ႔ေနတ ေလဟာ မကႏာက ျဖတၿ ပး တ က ခ တ သ ြား ပ ါေ တာ တ ယ ။ အေ မာေ ျ ပ ၿ ပး စတလကရငးၾကညပါတယ။ ဗလမးႀကး ဆနန ဆတ (ဒခၽြန)က ေတာငထပမာ ေမာကမာဟန တစးတစမ မရဘ ၿပးရႊငၿပး ဥေရာပတကသားလ ျဖေဖြးခန႔ျငားလတ ကခငစစဗလႀကးက ၾကညရငးဆမားဒး၀ါး ဆင၀ါးေနာင ဆတာ သလဘလားလ႔ သခငစတျဖစမပါတယ။ ညေနလေစာငးၿပျဖစလ႔ လငစင(ပါေဂာင)စခနးက ေရာကပါၿပ။ ကငးစခနးမးက နမည၊ ေနရပ ေမးတာ ေျဖရပါတယ။ လမးၾကညတအခါေတာငထပမာ ကခငရ ႔ ဓားႏစလကန႔ တဆပ၊ အထြတအျမတ အလကျမငရပါတယ။ ကခင ဓားႏစလကယကထားတ အလဟာ ေသြးနၿပး သတျပညတ ကခငလမးတ႔ရ ႔ စတဓာတက

ေဖာျပေနသလဘ ေနာကထပေတာငကနးဂမေလးက ျဖတေကာေတာ ကမလ ေျခကနလကပမးကေနပါၿပ။ ဒါေပမယ ကြငးေျပာငေျပာငေတာငကနးျမင ေပၚမာ ေကာငးသားတပမေတာရ ႔ ခြပေဒါငးအလဟာ ေနာကခမငးျပာတ မးေကာငးကငမာနရ ရႊနးလၿပး ေလတကတငး တျဖတျဖတ လပခါေနတ အလကၾကညၿပး ကမ အားမာနခြနအား သတေတြျပညလာခတယ။ ကမတ႔တသကက ဗလႀကး မး၀ငးန႔ ရေဘာ ကနးျမငက ခရးဥးႀကၿပး ဥးစးရးမာဧညခပါတယ။ ေနာကေတာ ကမတဥးတညးက အမးသမးေလးေတြေနတ ဘားတကမာ ေနဖ႔ေနရာခေပးပါတယ။

အမေထာငသညလငးမရသလ ဒမကေရစတကပြ အစျဖစလ႔ ၂ႏစအတြငး အမေထာငမျပၾကရဘးလ႔ ေနာကပငးမာ သရပါတယ။ ABSDF ရ ႔ စခနးမး (ၿမးကကသ) ရစးက “အမေရ ၀ဋလကမာေတာ ေၾကာကတယ။ ေနရာမရေသးလ႔ပါ” လ႔ ေနာကပါတယ။ ဘားတကေရာကေတာ ေကာငးသမေလးေတြန႔ မတဆကေပးပါတယ။ အဒအခနမာ ေကာငးသား ေကာငးသ ၂၅၀ ခန႔ေရာကေနၿပျဖစလ႔ ညညြတစြာန႔ သငတနးမားတကေနၾကၿပျဖစပါတယ။ စစသငတနး အပါတစဥ(၃)ၿပးကာစအခနပါဘ။ KIA က

စာမကႏာ ၂၅

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ဗလခပႀကး ဘရနဆငးက ေကာငးသားေတြက ေစာငေရာကပါတယ။ ေရာကေရာကခငး သနး၂၀ ထတေပးပါတယလ႔ ဥးစး လႊမးမးကေျပာျပပါတယ။ABSDF အဓကလအပတ ေစာငန႔ စစ၀တစေတြ၀ယယၾကရပါတယ။ လကနကကေတာ KIAရ ႔လကနကပါဘ။ KIA က ဆနက ဂေဒါငမာ လသေလာကထတယခြင ျပထားပါတယ။ တပါတတခါ ႏြား တေကာငေပၚၿပး ေကာငးသားမားက တေယာက ၂၅ကပသားစႏနးန႔ေပးပါတယ။ ေနာကေန႔မာ KIA စခနးဘကကေခၚသြားၿပး ဗလႀကးမားန႔ မတဆကေပးပါတယ။ ကမတ႔ေရာကၿပးခနမာ အမးသမး ရေမအေဆာငေတြကကယဖာသာေဆာကေနတအခနပါ။ အမသာကငးလကယတငတးၾကရပါတယ။ သစေတြလသယၾကရတယ။

သစသယတာမလြယပါဘး။ ေတာငမတ ေစာကေစာကေတြက လမခလက မ သယ လကပါ။ဒါေပမယ ရေမေလးေတြက ကမက ညာၾကပါတယ။ ကမက ထမငးး ဟငးခကပါတယ။ ကမ မထမးႏငလ႔ပါဘ။ အဒဘကက တရပျပညကလာတ ကတရာန႔လပတ ရငေပါငခမး လ႔ေခၚတဟာက အမးမးၾကရပါတယ။

တပစပမးက တပၾကပစးစးလြင ပါ သက မးေကာငးက စဖြ႔ကတညးက ပါတာတ တကသလေကာငးသ အပါတစဥ(၁) စစသင တနး ဆငးပါ။ မနနးေစာ၊ နနးေအာာငေထြးၾကည၊ သငးသငး၊ ပခးေကာငးဆရာမ ေဒၚေသာငးလ၊ ေဘာကမင၊ လမင၊ ခငခးဥး န႔ ကငးအမတ ရယပါ။ သကတရပျပညမာ ေဆးသငတနးသြားတကတယ။ မတတကေတာ မးညငးတကပြမာ ကဆးသြားရာပါတယ။ နန႔ေအာငေထြးၾကညက ရနကနၿမ ႔စနယပါတမာေနတာဆေတာ အသန႔အရငး အလအပက အလြနႀကကပါတယ။ ၀ါးန႔ ေရသြယၿပး ေရခးခနးေလး ေဆာကထားပါတယ။ ဒေလာကေအးတေနရာမာ ေရတခါခးရင ၂ နာရၾကာလ႔ ကမ ေအာရတာ အေမာပါဘ။ မေ၀းဖေ၀းခေလးမေတြက ကမန႔ ေဒၚေသာငးလ လမးၿပး အၿမတားေလရပါတယ။ ေဒၚေသာငးလက ထမငးခကတာ သပေတာပါတယ။ သက မခကခင ဘယသစားမလဆရင ၿငမေနၾကပါတယ။ ခကရမာစးလ႕ပါ။ သခကၿပးရငေမႊးလာေတာ ကမတ႔တသက မေနႏငေတာပါဘး။ အကနအစင ေျပာငေအာင ၀ငးစားၾကေရာ သက ဗစေတာကဗစေတာကလပၿပး ပခကၿပး အၿမေကၽြးရာပါတယ။

ေပာစရာလညးေကာငး၊ စတညစ စရာလညးႀကေတြ႔ရပါတယ။ မးလဖ႔ အၿမ ထငးခတရပါတယ။ ခမးတယဆတာ ဘယလေျပာရမလ တနေနေအာငခမးတာပါ။ ကမတ႔ ရနကနသေတြ စပါယရယ ထတာေပါ။ ကမထငးသာ သြားမခတတာ အႀကးဆးထငေခာငးက ကမအပတ ဘားတကေအာကမာ မးရ ႔ထားရပါတယ။ ပကလကအပရင ေကာကေႏြးၿပး ရငဘတကေအးပါတယ။ ေမာကအပေတာ ရငဘတကေႏြးၿပး ေကာဘကကခမးျပနေရာ၊ ဆးကလညး တညအနညးဆး သးခါထရပါတယ။ ခငခဥး(ျမနမာစာအဓက ေကာငးသ) ရနကန အငးစနကပါ သက သရအလြနေၾကာကပါတယ။ ကမ အျပငထြကရင အမ ေရ သမးလညးလကမယဆၿပး လကေလရပါတယ။ ေနဆတာ တခါမ မျမငရတအရပေပါ။ ASDF စတင ဖြ႔စညးစဥကာလ ဆေတာ အရမးဒကေရာကၾကပါတယ။ ရာရင (ရကၡာ) ခြတမးက ကလားပတဘး ၁၀ ရက၊ အာပေျခာကတေခာငး ၁၀ ရက၊အခမန႔ ျပား ၅၀တနတထတ ၁၀ ရကစားရပါတယ။ တရပနယစပက ေတာငေပၚမာ တကယရားပါးပါတယ။ အပငေတြက အဆပသးေတြမားပါတယ။ ခရမးကၽြတသးပစမး သြားမစားေလန႔ အနေတာတာဘ။ မစ ေတြရလ႔

စာမကႏာ ၂၆

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ရရငလညးမးေသြးထညျပတရပါတယ။ မးေသြး ထညမျပတရင စားလ႔မရဘး အနေတာတာဘ။ ခဥေစာကားသး လ႔ေခၚတ မာလကာသးလမး လးၿပးစားရင ခဥတယ။ သ႔က၀ယၿပး မစန႔သတစားၾကရပါတယ။

ကမတ႔တပရငး (၇၀၁) မာ လားတေကာင ရကၡာသယဖ႔ ေမြးထားပါတယ။ သ႔ရ႔ နမညက(ေကာဘႀကး)ပါ၊ ရကၡာကလညး အၿမျပတေနကဆေတာ ကမက ေကာဘႀကးက ထမငးးၾကမးခ ျပၿပးေခၚပါတယ။ ေကာဘႀကးလညး အနားေရာကေရာ ထမငးၾကမးခကဖြကလကပါတယ။ သက အရြကကစားေတာကမေကာကနးတြနးထတၿပး ထမငး ေကၽြး၊ သစားတအရြကခးၿပး ခကစားရပါတယ။ တခါက အရြကေတြပထားေတာ ေစးလာေရာငးတ တရပမႀကးက နငတ႔ဘာလပမလ႔လလ႔ ေမးပါတယ။ ခပတညတညန႔ ၀ကေကၽြးမလ႔လ႔ ေျပာလကရပါတယ။ ရေမေတြက ကမက ၀ငးထၿပး သမးတ႔ေတာ ၀ကျဖစပါၿပလ႔ေျပာၾကပါတယ။ ဆဆတာ မျမငဘးပါဘး၊ တခါတေလမႏငးေမက ထမငးေၾကာလာေကၽြးရငေတာ ျမငရစားရပါတယ။ ဆညစပတေနတာဘ အငဂင၀ငန႔တတ ဆတပလငးက ၆၅ ယြနပါ။ ၀ယစရာလညးေငြမရလ႔

မ၀ယဘးပါဘး၊ သနးထြနးစးန႔ ခငခဥး မဂၤလာေဆာငမာ ၀ကသားဟငးန႔ေကၽြးေတာ စားလကၾကတာ တကတကေျပာငဘ ဒါေပမယ သတ႔လညး ကမတ႔လဘ အတတမေနရရာပါဘး။

ေနာက ၅ လေလာကၾကာေတာ စစသငတနး အပါတစဥ(၄) တကရမယလ႔ ေျပာပါတယ။ ေတာငေပၚဗဟက ကေဌးေအာင (ယခ AAPP အတြငးေရးမး ကေဇာထြနး)၊ ကမးဆက၊ ထြနးထြနးဥး န႔အျခားအားလးေပါငး ၃၀ ခန႔ရမယ။ ေနာက အာသျပညနယ မဏပရက အႏၵယႏငငရ ႔ခြထြကေရး ေတာလနေရးသမားမား၊ကမတ႔က ကခငဘာသာန႔ အာဇန လ႔ေခၚတသေတြလညးပါတယ။ ၅၀ နညးပါးရပါတယ။ ေနာငရာပါ ရြာေလးနားမာရတ KIA စခနးပါ။ ျမနမာနယစပန႔ နးၿပး ေျမျပန႔က ေတာငေတြက ကာထားတာ သပလပါတယ။ ေရက

လညး အၿမစးဆငးပါတယ။ ေရစး နညးနညးၾကမးပါတယ။ အဒမာ KIA ကသငတနး ေပးတာပါ။ သငတနးကာလ၄၅ ရကပါ။ သငတနး ၃ ရကပကရင ထြကရပါတယ။ မဆလရ ႔သငတနး ၆ လက ၄၅ ရကန႔အၿပး သငေပး တာပါ KIA ရေမေလးေတြက ထမငးခကေပးပါတယ။ ၁၃

ႏစသမးအရြယကေန ၂၅ ႏစအရြယေတြပါ။ သတ႔က KIA ကလမးေတြ၊ ရြာေတြကေန ဖမးလာၿပး KIA ထ၀ငခငးထားတာပါ။ ၃ ႏစကေန ၅ ႏစအထ တာ၀န ထမးၿပး ရင ေနရပကျပနခြငျပပါတယ။ တျခားလမးဆရင ၃ ႏစပါ၊ ကခငလမးဆရငေတာ ၅ ႏစ တာ၀နထမး ေဆာငရပါတယ။

ထမငးခကတာ တငကပငးႀကးထက ေခြးေျခလ ခေလးခပါတယ။ ေရက တငကတရစထညပါတယ။ ေနာက ပတစက စြပၿပးဆနထညပါတယ။ ၿပးရင အေပၚက လေအာငဖးၿပး မးထးပါတယ။ ထမငးးေပါငးတသ ေဘာပါဘ။ ဟငးကေတာ သငတနးသားေတြက မးၿပဒယအးထ ေရထ၊ ဆားလကတဆပခပ၊ ဆြနတန ၅ေခါငး ဟငးခန႔ ဘယႏစခႏစ ကမနးမသတ ဆတဟးန႔ ေကၽြးေလရပါတယ။ ကမတ႔က ၀ါးကအဆစ ေနရာကျဖတၿပး မးကငထားတ ပနးကနးန႔ ထမငးစားရပါတယ။ အာဇနေတြကေတာ နာဂေတာငတနးျဖတေကာလာကတညးက မတခြက အျပင ထမငးစားဖ႔ စတးပနးကနတခပစ ပါလာေတာ သတ႔ကပနးကနန႔စားၾကတာေပါ။

ကမတ႔ ေကာငးသားေတြက ကခငဘာသာန႔

စာမကႏာ ၂၇

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ေဂာငမာနလ႔ေခၚေလရပါတယ။ သတ႔ကလညး ေဂာငမာနလ႔ပလကေခၚၾကပါတယ။ ဆရာ၀န၊ အငဂငနယာကအစပါ၀ငၿပး ကခငစကားက သတ႔တတလြယၾကပါတယ။

တငးျပညအတြက စြန႔စားတာ ေလးစားစရာပါဘ၊ ဒါေပမယ သတ႔လညး အမားႀကး အသတခခရပါတယ။အာဇနကနးလ႔ေတာငမ ရပါတယ။ ဘာေၾကာငလညးဆတာေတာ ကမလညးမသပါဘး။ KIA ရ ႔စညးကမးကလညးအလြနတငးၾကပပါတယ။ သငတနးမးက ဆရာ ဆမသဂမေရာငပါ ဒ၀ါလဆငး၊ ဆရာဇမသးတ႔န႔ အျခားဆရာ၇ ဥးခန႔သငပါတယ။ အရကလညးရကစကပါတယ။ ပစ ေထာက ေမာက လမ သခၤဏးစာမာ ေမာကလ႔ ဖငဘးေတာငးေထာငေနရင နငးခလကပါတယ။ ပါးလညးရကေလရလ႔ ကမကေတာ ဂပနေခတစစသငတနးက ေျပးျမငေယာငမပါတယ။ ဒါေပမယ ေကးဇးတငပါတယ။

ေနာငရာာပါရြာက တကယသာယာၿပး ေပာစရာေကာငးပါတယ။ သငယ ခငးကခငရေမမေလးေတြကအသားျဖျဖေလးေတြက မတကပက မကႏာမာဘ လမးၿပး လညပငးကမလမးေတာမက

ႏာဖးတပထားသလပကမ ရခငတယ။ ကခငမေလး ထလန႔ မမး၀ါက သခငးဆျပပါတယ။

“ ေနာငရာပါေခာငးနေဘးက လြမးတယ ++++ လငစငအရပက စးျမာရယ -- လငစငမာ ကယေလမေပာဘးကြယ ++++ ေနာငရာပါက လာခမယ “တ။

ေနာငရာပါမာ ရးပငေတြ အရမးေပါပါတယ။ အဒရးပငက အရမးစးပါတယ။ ဘားတကေဆာကရင ရးပငန႔ အမးမးရေတာ ရေဘာေေတြခတရတာ အရမးဘပငပမးပါတယ။ ဒါေပမယမလပမျဖစလပၾကရတာပါ။KIA က၀ါးက သပၿပးေတာႏငပါတယ လ အ သး အေ ဆာ ငေ တာေ တာ မ ား က ၀ါးန႔ပ လပထားတာပါ။ လပပကလညး သငေပးပါတယ။ ေခာငးစပဆေတာ ျခငကလေပါပါတယ။ ျခငေပါေတာ ငကဖားကလ အလြနးဘဆးတာေပါ။ ေကာငးသားေတြရငဆငရတ ပထမဆးရနသက ငကဖားေရာဂါပါဘ။ ငကဖားက ဘယေလာကဆး၀ါးသလဆရင၊ ငကဖားမေနတ ေကာစးက ျခငေထာငဆြျဖတၿပး ေခာငးထကေျပးဆငးတယ။ ငါးဖမးမလ႔တ။ မနညးလကဆြၾကရတယ။ ကအးႀကငဆရငလညး

အထကကအမန႔ေပးလ႔ဆၿပး ဘားတကေအာကထက အမကေတြလလလ။ တခ ႔လညး ကယလးတးန႔ ထြကေျပး၊ ဗနးေမာ၊ ကသာ ငကဖားရ ႔ဆးပကေတာ ေၾကာကခမနးလလပါဘရင။ ေတာငေပၚန႔ အဒမာ ဖားရင လကေတြေျခေတြ ေကြးေကာကကနေရာ၊ ထးဆနးတာက အဒလျဖစရငရားျခစရငေပာကပါတယ။ ရားျခစတယဆတာက ႏ႔ဆခြကေစာငးန႔ ခပဖြဖြေလးျခစရပါတယ။ အသားေတြနရလာရင ပၿပးေပာကပါတယ။ လညပငးန႔ေကာကနး အျခစမားပါတယ။ ေဒသရ ႔ကထးတခေပါ။ ေပာကကငးသကသာတာေတာ အမနဘ။ ငကဖားက ေနာကဆးမႏငေတာ တရပရြာမာ ေခြးတေကာင ယြမ ၅၀၀ န႔၀ယၿပးခကအရကန႔တကမ သကသာၾကပါတယ။ ေနာကပငးမာေတာ ေဆးရမာ သြားၾကရတာမားပါတယ။

သငတနးက ဒ၀ါလဆငးက တာ၀နယထားရပါတယ။ စခနးကျပနၾကေတာ၊ကမတ႔စခနးက ၅ ခ ရပါတယ။ စခနးမး (မကကသ) ရစးက တာ၀နယရပါတယ။ သက ေရ ႔တနးမလကရလ႔ သ႔ေျခေထာကကသေသနတန႔ပစလကပါတယ။ ေကာငးသားေတြရ ႔ ရငထမာ မဆလ အေရးအခငးကာလမာ ရကရကစကစကသတျဖတထားတာ ကယ

စာမကႏာ ၂၈

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ေတြ႔ႀကလာရေတာ။ သငတနးဆငးၿပးတာန႔ ေရ ႔ တနးကလကခငၾကပါတယ။ ကမတ႔ABSDF ကလညး လကနကမျပညစေတာ KIA က အားကးပးေပါငးတကပြ၀ငရပါတယ။ “ လနား လကနကမနားန႔” ဆသလဘ အလညက ေခၚသြားေလရပါတယ။ နငဂာန႔ ဘဂမးတ႔ႏစေယာကဆရင ေရ ႔တနးဘ အၿမလကခငေနတာပါ။ ကမတ႔တပရငးက စညးကမးအလြနရပါတယ။ ညေန ၆ နာရေကာရင မနးခေလးေဆာငဘက မလာရပါဘး။ KIA စခနးဘကကလညး ကမတ႔သြားခြငမရဘး။ ဂတဘက လကမတန႔ ကမန႔စးစးလြငပသြားခြငရပါတယ။

မနကဆရင ၆ နာရ အပယာက ထၾကရပါတယ။ ၇ နာရ အလေရ ႔ အေရာက ေနရာယ၊သစPာဆၾက၊ၿပးရငအလပခြပါတယ။ ကမ တ႔ရေမ ေတြက ရြာေတြက စညးရးေရးတာ၀နန႔ လမးေဖာကလပအားေပးတ ရေဘာေတြက ထမငးသြားပ႔ရပါတယ။ စစရးခပမာလညး တာ၀နယၿပး စာရငးဇယားလပသလပေပါ။ ဒါကေတာ ကမတ႔ဗဟဌာနခပရ ႔ေန႔စဥတာ၀နပါ။ ကမတ႔ေတြက ၿမ ႔ ကလာၾကေတာ အစားအေသာက ငတတာ တကယခစားရတယ။ ငပရည၊ ငပစမးစားတ႔က ျမငေတာငမျမငရပါဘး။ ကခငထးစရပါတယ။ အမေရႊ

႔ ေဆာကရင အမသစတကတအစဥအလာရပါတယ။ ကမကေတာ သပသေဘာကတာဘ ကမ ဒလပြရလ႔ကေတာ ခတကၿပးအျပတစားၾကတာပါဘ။ ငတတာကး။

ေကာငးဆရာမ မႏငးေမက ဒခၽြနး ကခင စစဗလန႔ယလကပါတယ။ မႏေလး ၾကာဇခက ေကၽြးတယ။ ကမတ႔ တေယာကက ၆ ပနးကနစားတယ။ AB တး၀ငး ရေမမားဆၿပး နမညႀကးသြားတယ။

တရကမာေပါ ကခငအမသစတကပြ သြားစားၾကတာ နနးေအာငေထြးၾကညက စးကရကခးေသာကတယ။ အားလး သတ႔ေကၽြးတဆပပ(ေလာစာ) ေကာကညငးန႔ လပထားတာေပါ။ ေနာက ေန႔တနးလစေရာ တေယာက ၃ခကစ အတးခရတယ။ နနးေဟာငေထြးၾကညကေတာ ၅ ခက အရကခရတယ။ ေဆးလပေသာကမပါေပါ။

အဒေန႔က တပၾကပစးစးလြငက ႏစခါ အၾကာေကြး အေကၽြးခရတယ။ တငပါးမာ စကခပ ကပထားလ႔ပါ။ကမတ႔စခနးမာ လကသးန႔ဆးမခရရင ေပါကစေကၽြးတယ၊ ပါးရကခရရင နျပားေကၽြးတယလ႔ ေျပာေလရပါတယ။

အဒမာ မန႔ကလ မစားရေတာ တရပရြာပကက ႀကတဆႀကးသြားထမးလာပါတယ။ ဆန က ႀကတၿပးမန႔ပားသလက လပစားၾကပါတယ။ ထမငးကဆတၿပး မးဖတစားရတာကေတာ အၿမတမး ပါဘ။ ခငခဥးကေတာ ဆနျပတခပယပါ။ ေရ ႔တနးကရေဘာေတြျပနလာရင ဖားလာတာမားေတာ ကမတ႔ စမးေခာငးမာ

သတ႔အ၀တေတြေလာေပးရတယ။ သနား စရာ ေကာငးတ ေကာငးသားေတြပါ။ ကမတ႔ရေဘာ ရေမေတြဟာ ဘယေလာကမား ျပနခငၾကသလဆရင တခခက ကနရင ဘရားစး မးႀကးပစလ႔ မကနၾကပါဘး။

“ ဒမကေရစရ အေမန ႔အျမနေတြ႔” လ႔ကနေလရပါတယ။ကမခးကးတာတခကေတာ တရပ ႏြယဖြား တရပမေလးေတြပါဘ၊ ေတာငေတြက ကတျခစဆငးရတကမတ႔ရ ႔ဒကQေနရာမာ သတ႔ကေတာ ေဒါကဖနပစးၿပး ေတာငေပၚ ေတာငေအာကက လႊားကန လႊားကန န႔ကငလညစြာ ခနဆငးေနၾကတ တရပမေလးေတြက”လား” မေလးေတြလ႔ နမညေပးထားပါတယ။ သငးသငးကဒါရကတာရငလးရ ႔ သမးပါ၊ ၁၇

စာမကႏာ ၂၉

အေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ႏစဘရေသးတယ။ ေကာကတးႀကးေတြေပၚတကၿပး ရပရငမငးသမး လပျပေနရတာ အေမာပါ။ သဆေေနက သခငးေလးက သမးန႔ဥး သခငးေလးပါ။ ေနာက ကမတ႔ ရေမေတြဆ အၿမ လာတဥးစန သကေတာ အသက ၄၅ ႏစရပါၿပ၊ KIA န႔ ABSDF က သ႔ကလကမခေသးဘး။ သက ထမငး စား ရင”ၾကားေန၀ါဒ ရရား” ဆၿပး အၿမတမးေအာေလရပါတယ။ ေနာကေတာ ABSDF က၀ငခြင ရသြားပါတယ။

ကမတ႔ေကာငးသားေတြ ဘယ ေလာကသတရသလဆရင ဘဂမးန႔ နငဂာ ေပါ သတ႔နမညအရငးေတြေပာကၿပး ဒနမညေရာကေနတာပါ။ ထမငးစားရငလညး လငဗနးန႔စားမ၀ပါတယ။ သတ႔ေရ ႔တနး KIA န႔ စစေၾကာငးလကသြားေတာ မဆလစစေၾကာငးက ဟဘကေတာငကနးကေန ေမာတာကညန႔လနးထပါတယ။ သတ႔ဘက ေတာငဂမကေရာကေတာ ကညမကြေသးဘး၊ အဒါက တပစပမးလဆငး(လစငး)က ေတာငေအာက ကပစခခငးတာ မပစေသးဘ ၇၉-၈၁ ဆၿပး ႏစေယာကသား ျငငးေနၾကတယ။ ၾကားထက တပစပမးက ဒငဗငထးၿပး ေသေတာမာဘဆၿပး

ေတာငေအာကကေကာကၿပးပစခမ ကြသြား သ ၾကားရတယ။ ကေကာငးလ႔မေသၾကတာ။ ဘယေလာကဆးတ ခေလးေတြလ။

ဒေနရာမာ ကမငးေဌးအေၾကာငးလညးေျပာခင ပါတယ။ သကေရ ႔တနးကပါ၊ကမတ႔ဆကလာလညတတပါတယ။ သက Rambo န႔ရပရငရကခတသေပါ။

အေၾကာငးအရာေတြကေတာ ေျပာမဆးေပါင ေတာသးေထာငမကပါဘး။ ဆြတပ ႔လြမးတဖြယ၊နာကညးေၾကကြဖြယေတြက ေတြးလ႔ ေရးလ႔ မဆးႏငေအာငပါဘေလ။

မခငတပရငး ၇၀၁ ကသတရ ဂဏျပတအေန႔ တပရငးရ ႔သခငးေလးန႔ နဂးခပလကပါတယ။

“ ဘာမထ---- အာဇာနည --- ေကာငးသားစစသည။ စစခလာၿပေလ ++++

ကညမးေပါကတ႔ ရြာပါေစ --- ငါတ႔ ေနာကမဆတ တကခေပ --- ဒမကေရစပနးတင ေရာကရမည --

ဇြခငခင စညးလးဥးတည +++ ဆႏၵျပခၿပ ----

တဆငျမငခၿပ ++++ တဆငတကခၿပ++++ ဒမကေရစပနးတင ေရာကရမည။

စာမကႏာ ၃၀

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာ

ငါသညအတရ၏

သ႔ေသာ

ငါ၏အတကပင

နငးေျခဖကဆးေသာ

မငးဆးမငးညစတ႔ေၾကာင..။

ငါသညၿငမးခမးစြာ ေနလ၏

သ႔ေသာ -

ငါ၏ၿငမးခမးေသာ

ကမာၻေလးကပင

နငးေျခဖကဆးေသာ

မငးဆးမငးညစတ႔ေၾကာင…။

ငါသညပညာ တတလ၏

သ႔ေသာ -

ငါ၏ပညာလလားမအား

နငးေျခဖကဆးေသာ

မငးဆးမငးညစတ႔ေၾကာင…။

ငါသည ဘ၀က တြယတာ၏

သ႔ေသာ -

ငါ၏ဘ၀ကပင

နငးေျခဖကဆးေသာ

မငးဆးမငးညစတ႔ေၾကာင..။

ဥးတညရာ

ထ႔ေၾကာင -

ရေဘာတ႔

ငါ ဘယလမးေလာကမညနညး

ေမးစရာ မလေတာ ။

ငါေလာကေသာလမးသည

အဖႏပခတ႔ ေလာကေသာလမး

အဒါ -

ငါတ႔ဥးတညရာ။ ။

ကကေအာင

စာမကႏာ ၃၁

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာ

ရာသခနခါေေရာကလ႔

လေပါကကယ ပြငည

ေရႊဖ န႔သာႏင၊

ေျခာကေရာင၀ါ ေစတရငးမာလ

ဆယစငးလကစပး

ဥးေျမာကလ႔ခ။

ေငြႏငးရယစ၊

သးလ သမယ။

ယဇနာ ျမငျမတကယ သခၤာႏင၊

ယဂနညာ ေတာငေတာစြနးမာ၊

ထြနးလမ မာဃ။ ။

တပ႔တြလ ဘြ႔ဖးသေတာဥးမငး

စာမကႏာ ၃၂

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ျမနမာျပကၡဒနမ ၁၁ လေျမာကျဖစေသာ ပ႔တြ(ေဖေဖာ၀ါရလ)သ႔ ေရာကလာေသာအခါ ျမနမာလမးေတြက ထမနပြကငးပ ၾက ေလသည။ လယယာႏင ၿခထြကပစၥညးမားျဖစသည ေကာကညငး ဆန၊ အနး၊ ႏမး၊ ေျမပႏင ဆႏငႏင ေရာေႏာ ေပါငးစပထားေသာ ထမနက ထးၾကေလေတာသည။

ျမနမာလမးမားအလယတြင “ရေသထကေသာသမားက ဥးဥးဖားဖား ဥးခရေသျခငး”တညးဟေသာ ဓေလထးစတခ ရေလ သည။ ၿမ ႔ငယမားႏင ေတာရြာမားတြင ထဓေလ ထးစက ယခကသ႔ အနး စပဆး ေဖာညႊနးထားသညက ေတြ႔ၾကရေပသည။ ေတာငပ႔သ႑ာာနအဖးရေသာေၾကာင ေျမထမငးအးမား ျဖင ထမငးခကၾကရာ ကကၿပးသြားေသာထမငးသည ထပခၽြနမ႔မ႔ သ႑ာာနျဖင ရေန သည က ေတြ႔ျမငၾကရ ေပသည။ ထထပဆးက သရဖသဖြယ ထမင းျဖျဖက ဘနးေတာၾကးမား၊ အမ၊ အဘ၊ ဆရာသမားမားႏင အမရ ဘရားအတြက ဥးခကာ ဖယထားလကေလသည။ ရားပါးေသာ စား ေေသာကဖြယရာမားရလာလင မညမေလာကပင ျဖစပါေစ၊ လၾကးသမ တ႔အတြက ဥးခထားၾကေလသည။ ရားပါးသည အစား အေသာက ျဖစေလ၊ ပIအေလးထား ဥးခရေလ ျဖစေပသည။

လယယာကငးကၽြနးလပၾကေသာ ေကးလကေတာရြာက ေတာငသလယသမားမားၾကား၀ယ လယယာဥယာဥထြက ေပၚဥး ေပၚဖား အသးအႏမားက အလဒါနျပရနအတြက တသ တတနးဖယထား ျခငးမာ ထးစတခပင ျဖစေပသည။ ထေၾကာင ေပၚဥးေပၚဖား ေကာကဥး၊ ႏမးဥး၊ ဒါနထးအျဖစ ၿခေျမ ထြက အသးအႏမား အမားဆးပါ၀ငသည ထမနထးျခငးသည ရးရာ တခသဖြယျဖစေနေပေတာသည။

ထမနပြက အသငးအဖြ႔အစညးအလက ကငးပၾကသလ မသားစ မတေဆြအေပါငးအသငး စညး ၀ငးအတြငးမလညး ျပလပၾကေလသည။ သ႔ေသာ အခလ အခနအခါေတြတငးမာ မသားစ၀ငေတြ၏ မတေဆြ ေရာငးရငး။ သငယခငးေတြ တေပာတပါး လာေရာကေတြ႔ဆၾက။ ဆငႏႊၾကသည မသားစဥးေရ ခ ႔ထြငလကၾကသည အစဥအလာမာကား ျမနမာလေနမဘ၀ပင ျဖစေနေပေတာသည။ ထ ထမနပြမား၏

သဘာ၀ကက လကအကအညေတြ အမားၾကးလအပေနေပသည။ လပစရာအလပေတြကလညးမား။တက တကၾကြၾကြႏင ကညခင သည လကေတြကလညး မရားေပ။

မသားစအတြငး ကငးပၾကသည တမနပြမာေတာငမ လပစရာ ကငစရာေတြ ၀ငး၀နးလပၾကဖ႔ လေတြ ေတာေတာမားမား ေခၚထားရေလသည။ ဆနျပာသညအလပက မနးကေလးေတြက လပၾက၏။တ

ပ႔တြ (ေ

ဖေဖာ

၀ါရ) ထမနပြ

ဂနယာ၀ငး

စာမကႏာ ၃၃

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ယငးက ဆနေေကာ၀ငးမားျဖင ျပာၾကေလသည။ မနးကေလး တဥးစတြင ဆနေကာတ၀ကခန႔ ေကာက ညငးဆန ထညထားၾကသည။ ဆနေကာ၏ ဟဘကဒဘက အစြနးႏစဖကက လကႏစဖကျဖင ကငထား ၾကသည။ ထအေနအထားသည အေတာပင အေရးၾကးေလသည။ အေၾကာငးမာ ေနာကတဆငလပရ မည အလပက ဆနေကာထမ ေကာကညငးဆနေတြက ေလထေျမာကသြားေအာင ေျမာကၿပး ျပနအက က ဆနေကာျဖင ျပနအခလကတြင ေကာကညငးဆနထက ဖနေတြ။ အမကေတြက ေလထလြငပါကန ရစခေအာင လပၾကရေသာေၾကာင ျဖစေလသည။ ေနာကတနညးကား ဆနေကာထက ေကာကညငးဆန မားက လမကာ ေကာကညငးဆနႏင ဖနေတြ အမကေတြက သတသတစ ျဖစသြားေအာင ဖယထတရ ေသာ နညးျဖစေလသည။ ထဆနျပာျခငးအလပသည နညးနညးေလးမ အမားမခေသာေၾကာင အေကာငး ဆး အရညအခငးမားက စစညးလပေဆာငရေသာ ေဖာေဆာငမတခအျဖစ ရညညႊနးၾကျခငးျဖစေပေတာ သည။

ဆနျပာသညအလပသညကယၾကြမးကငပညာရငေတြအတြက ျဖစသညဟဆခၿပးေနာက သပမကၽြမးကငသေတြအတြက သတ႔၏ လကေတြက ေျမပခြခြာရသညဘကတြင ထညကာ ၾကးစား လပေဆာငၾကေလသည။ ေျမပေတြက ဆနေကာထ ထညကာ အေန ေတာ ပလငးတချဖင ေျမပေတြေပၚလမ ေစ၍ အခြခြာၾကေလသည။ ၿပးေနာက ဆနျပာ ကၽြမးကငသေတြလကထ ဆနေကာက ထညကာ ေျမပခြ ေတြက ခါခငးၾကရေလသည။ ေျမပခြ ခြာရေသာအလပသည ေကာကညငးဆနေသးေသးေလးေတြက ျပာရသညအလပေလာက

မခကခေသာေၾကာင ေျမပခြခြာရေသာ မနးကေလးတခ႔က သတ႔ ဘာသာ ဆနေကာက ေျမာကျခငး။ လမျခငးတ႔က စမးသပ လပ ၾကည ၾကေလသည။ ဤကား အနာဂါတအတြက ဆနျပာကၽြမးကငသေတြျဖစဖ႔ ေလလာဆညးပးေရး နညးလမးေကာငးတခပငျဖစေပေတာသည။

လငယလရြယမားႏင လၾကးမားက ၂၁ ေပ။ ေပ၃၀ ျမငေသာ အနးပငထကက ခးလာသည အနးသးေတြက ႏႊာၾက ေလသည။ဆလငဒါပသ႑ာန ရညေမာေမာႏင ေခာမႊတလသည အနးပငေပၚတကရေသာ အလပမာ သပေတာမလြယလေပ။ ရရသမေသာ ကယစြမး၊ ညာဏစြမးႏင အေတြ႔အၾက ေတြက အားကနထတသးရသည ပြျဖစေလသည။ အနးပငတကသမားက ၾကးေတြ။ ဓါးေတြကငေဆာငကာ တကသြားၿပး ေျခေထာကျဖင အပငက စတမခ လကမခ ေထာကကာ အနးခငက ဓားႏငမျဖတမ ၾကးျဖင ခညေနသညက ၾကညေနရသည ေအာကကလေတြမာ အသတယားယားႏင စတလပရားစရာ ေကာငးလေပေတာသည။ ေနာကေတာ အနးသးခငၾကးသည ေျမျပငမ စတအားထကသနစြာ ၾကဆေနၾကေသာ လကေတြရရာသ႔ ခပျဖညးျဖညး ကလာေလ ေတာသည။

ယခ သညအနးသးေတြ ခြဖ႔ ပထမဥးစြာ အေပၚအမငခြေတြက ခြာၾကရေလသည။ မခငသဘာ၀ တရားက ဖနတးေပးထားေသာ အတြငးက ရားပါးလသည အဖးတန အဆအႏစေတြက လသားတ႔ လြယ လငတက ရယဖ႔ရန အခြငမေပးပ ေကာငးေကာငး တ

ပ႔တြ (ေ

ဖေဖာ

၀ါရ)စာမကႏာ ၃၄

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

အကာအကြယေပးထားေသာ အခြမာပင ျဖစေပေတာသည။ ခြနအားဗလ ေကာငးေကာငးႏငသာမက ရပေထြးေသာ အမငေတြျဖင ဖြ႔စညးထားသည အခြမာ၏ သေဘာတရားက နားလညဖ႔ကလညး လအပေနေပသည။

ေနာကဆးမာေတာ ပငပမးရကးနပသြားေစသည အနးသးေစက တျဖညးျဖညးႏင ေပၚထြကလာ ေလေတာသည။ ေတာေတာပက ပနးကႏငလေသာ အေစ၏ ပသ႑ာနေၾကာင အခြေတြက ေရခြကေတြ အျဖစ သးႏငေလသည။ လကသမားဆရာ၏ လကသးေတာ ေရေပၚျဖင အတြငးက အနးသားက အ လႊာလက ပါးပါးေလးလႊာယၾကေလသည။ အတြငးက ချမနေသာ အနးရညက အလပသမားမားက ဆ လာဘအျဖစ ေ၀မေသာကသးၾကေလေတာသည။

ထအခန၀ယ အး အေျခခငေစရနေျမၾကးက လအပသေလာက တြငးတးၿပးထားထားေသာ သ ဒယအး ခြကခြကၾကးက မးဖေပၚ တငလကေလသည။ ထငးတးးၾကးမားျဖင မးဖထားၿပး အရငဥးစြာ ႏမးဆ(သ႔မဟတ) ပဆႏင ပါးပါးလးထားေသာ ခငးမား ေၾကာၾကကာ ေရႏငႏငေဆးေၾကာကာ ေရစစ ထားေသာ ေကာကညငးဆနက ေနာကက လကေလသည။

တျခားမးဖးတခမာ တညထားေသာ ေရေႏြးအးၾကးမ ထမန ထးေနၾကေသာ ဒယအးထ အသစ ထပထညဖ႔ရန ပြကပြကဆေနၿပး ျဖစေလသည။ ေရေႏြးဆဆက နညးနညးခငးႏင ခပျဖညးျဖညးေပါငး

ထညကာ ေရာေမႊလကၾကေလသည။ ေကာကညငးဆန အေနေတာ နပသြားI ေရလညးမကနေတာ ေသာအခနတြင ဒယအးက မးဖမ ခရေလသည။ ဒယအးထမ ေကာကညငးမာ ဆစမစမ ေပာေပာေပာငးေပာငးႏင ျဖစေလသည။ ဒယအၾကးက အေျခခငေစရန ေကာကတး ေကာကခမားျဖင ေထာကမ ထားၿပး ထြားၾကငးသနမာေသာ လႏစေယာက က ေလာတကသ႑ာန ေယာကမတေခာငးစျဖင ေကာကညငးက စတငေမႊကာ ေယာကမျပား ႏစခၾကား ေကာကညငးက ေခၾကေလေတာသည။ သတ႔ ေကာကညငးကေခၾက။ ေမႊၾကရငး ေကာကညငးမာ ေစး ကပသညထက ေစးကပလာေလရာ လသနၾကးႏစေယာကမာ သတ႔၏ခြနအား တခတငသာမက ပစခ ေသာေကာကညငးတးၾကး ျဖစလာေစရန ေယာကမႏစလကျဖင ပညာျပၾကရေလေတာသည။

အားသြနခြနစကေမႊၾက။ ေခၾကတာေတြ ၿပးခန ေရာကလတေသာ နေဘးကလေတြက အနးသးဖတ မားႏင ေျမပမားက ျဖညးျဖညးမဥးမဥး ထပေလာငးျဖညစြက ေပးၾကၿပး အေရာအစပေကာငးသည ျမနမာ သေရစာ ပြတပြက ဖနတးၾကေလေတာသည။ ယခအၾကမ ေမႊၾက။ ေခၾကသညအဆငမာေတာ လႏစေယာက ႏင မၿပးႏငေသာေၾကာင ေနာကတတြက ေခၚၾကရေလသည။ လႏစေယာကက ေလာတကသ႑ာနေယာကမ ႏစခ၏ လကကငရးက ကငထားၾကၿပး ေနာကလႏစေယာကက ေဆာငေၾကာငထငလက ေယာကမအရငးက ကငထားေလသည။ ထ ေယာကမအရငး ကငထားသ ကၽြမးကငသႏစဥးက ျပစခေနေသာ ေကာကညငး တးၾကးက သတ႔၏

တပ႔တ

ြ (ေဖေ

ဖာ၀ါ

ရ)စာမကႏာ ၃၅

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ခြနအားမားျဖင ေယာကမျပားႏစခၾကား ဆြယေနၾကၿပး ေကာကညငးက လး၀ ဥ ေစးကပသြားေအာင ျပၾကေလရာ ေယာကမလကကငက ကငထားသႏစဥးက ထသဥးေဆာငရာေေနာက အလကသင လကပါေနရေလသည။

ေနာကဆးေပါငးထညရသညအရာကား ႏမးျဖစေလသည။ ထေနာကဆးအဆငအတြက ခြနအားမလ ေသာလညး သတ႔အေျပာအရ ဒအလပလညး ပညာပါသတ။ တျခားသေတြက သတ႔၏ခြနအားမားျဖင ေကာကညငးႏင တျခားအစားအစာမားက သမေအာင အားသြနခြနစက။ ေခၽြးတလးလးႏင ေရာေမႊေခေနၾက ခနတြင လတေယာကက နေဘးတြငထငရငး လကဖ၀ါးႏငအျပည ႏမးေတြက တငပငကကကကျဖင ျဖးေန ေလသည။ ထမန၏ အန႔အရသာႏင အစပအဟပတညဖ႔ ႏမးျဖးသအေပၚ မတညေနသညဟ ဆေလရာ ႏမး ျဖးသည ပညာရငေတြက သတ႔မပါလင ပြမၿပးေသာေၾကာင သတ႔က လကလအပေနေပသညဟ လကမ ေထာငၾကေလသည။

“ႏမးျဖးသည” ဟေသာ ျမနမာစကားပ၏ အဓပၸာယသည ခးကးထကေသာ အလပတခလပျခငးက ေဖာ ညႊနးေနသညဟေတာ မဆရပါ။ သ႔ေသာျငာားလညး သမားေတြ ေအာကေျခသမးအလပေတြ ၿပးသြားသည ေနာက အၿပးသတ ပြသမးၾကမ လာလပၾကသည သေတြက ႏမခလကသည သေဘာေတာ ျဖစေပသည။

စဥးစားၾကညပါ။ စာေရးသ ဆပါေတာ။ စာေရးသလညး သညလ အလပမး လပေကာငးလပေနသည ဟဆႏငေလသည။

ထမနပြေတြမာ ကယစကယင ပါ၀ငလပေဆာငၾကပေတြက ဘယလဘျဖစေနပါေစ။ စာေရးသ၏ ပါ၀ငမကေတာ ထမနက ႏစသကခမငစြာ အရသာချခငးႏင ျမနမာရးရာ ဘာသာဓေလတခက

ယခလ ျဖန႔ေ၀ေရးသားလကျခငးပင ျဖစပါေတာသည။ ယငးသည ထမနထးသည ေယာကမထက ကေလာင သြားထကေပသညဟသည အခကက ျပသရာေရာကေနေပေတာသတညး။

တပ႔တ

ြ (ေဖေ

ဖာ၀ါ

ရ)စာမကႏာ ၃၆

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာ

As the season sets in,

The cotton and butea tree blossom together.

As the foot of the six-rayed pagoda,

with golden flowers and incense,

ten fingers join

raised to the forehead.

Silver mist spreads beauteously

throughout the three watches.

In abundance of light,

at the rim of the great Yugan mountain.

Regulus shines.

Tapoutwe (Ta-boh-dwe)စာမကႏာ ၃၇

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

Come Tabo-dwe (February), the eleventh month of the Myanmar calendar the Myanmar have the harvest festival. All the products of the farm and garden are made into htamane, a concoction of gluti-nous rice, coconut slices, sessamum seeds, peanuts and a generous amount of cooking oil.

Among the Myanmar, there is custom which is called “top priority for those to whom respect is due”. It is best illustrated today in small towns and villages where rice is cooked in earthen pots with humped lids and the cooked rice has a peaked shape on the top. This crown of rice is reserved for offering to monks and senior relatives and the household shrine. If a Myanmar comes by a rare delicacy, he would set aside a portion, however small, for “tip priori-ties”. The rarer the food, the more care he takes to do so.

Among the agrarian people in the country it is customary to set aside the first and the choicest products of the farm or garden for alms giving. Hence the tradition of making htamane, which includes most of the fruits of the land.

Htamane feast is either celebrated communally or done in the private circle of family and friends. But with the Myanmar whose way of life includes ‘extended families’ it is always fairly large gathering. The nature of the feast is such that it needs lots of helping hands. There is such a lot of work to do and there is no dearth of willing hands to help.

Even in family celebrations the harvest festivals call for a lot of people to realty round to do the chores. Girls do the winnowing of the rice gains. This is done with flat circular bamboo trays. Each girl had a tray half filled with rice grains. She holds the tray with both hands, one on each end, so that her hands stay on the two opposite points of the circular

Shape. This position is important, because the next movement is to

toss the grains up in the air and catch them again on the tray while most of the dust and trash are blown away in the wind. Then she rolls the grains in the tray so that the trash will separate itself from the grains. This task of winnowing, therefore, calls for the highest form of virtuosity.

Since winnowing is for experts, the less talented might try their hand at shelling peanuts. They are put in flat bamboo tray and a fair-sized bottle is rolled over them to remove the husks. Then the tray is made over to the expert winnowers to do away with the husks. Since separating the husks from the seeds is no so difficult as winnowing the small rice grains, some girls might try the tossing and rolling themselves. This is good apprentice training for future expert winnowers.

Boys and men tear away the fibres of coconuts, which some-times have to be taken down from palms soaring up to twenty to thirty feet. The bare cylindrical trunk is none too easy to climb. It is a feat that calls for dexterity, strength, and experience. It is an excit-ing thing to watch men with rops to the bunch of coconuts, before cutting with the knife. Then the bunch is slowly slid down to the ground where eager hands await to receive the prize.

Now to break open the coconuts, the first step is to tear away the fiber. The built-in defence which Mother Nature has provided for her rare delicacy does not easily yield to human hanks. Not only brute strength, but also an understanding of the intricate ways the fibers are interwoven is required.

At long last the shell appears, but goes slow, please. Do not spoil the shape. The shape must be perfectly halved so that the shells could be sliced on the carpenter’s plane leaving minimum scraps. The clear sweet mild inside is shared by the deserving workers.

Meanwhile, a giant concave iron pot is put over the fireplace,

Khin Myo Chit

စာမကႏာ ၃၈

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

a pit dug in the ground for the purpose. With huge logs blazing fire underneath, the oil in the iron pot sizzles and shredded ginger is the first to go in, followed by gluttonous rice which had been soaked in water.

A large cauldron of water boiling in another dug-out fire-place is kept ready to be added to the glutinous rice cooking in the pot. Hot water is added slowly in small portion, stirring the mixture as things go along. When the rice is soft enough and there is no wa-ter left, the pot removed from the fire.

The glutinous rice in the pot is soft and pliant with oil ooz-ing out. The big pot is secured with bricks and stones, its base being humped; and two stalwart men each with a long wooden ladle, being to stir the rice, crushing it between the ladles. Even as they stir

and crush, the rice gets stickier, so they have to use not only strength but skill to make the

coagulate mass yield to the ladles.

After some time of vigorous stirring and crushing, people come round to add slices of coconut and peanuts, slowly and in small portions to make the whole thing a good mixture. By this time crushing and tiring can no longer be done by two men, another pair is called in. No`w two men are at the top end of the ladles while the other two take hold of the lower ends. Those at the top end guide the movement while the two at the base exert all their strength to bring the mass of glutionous rice together between the ladles so that they are thoroughly crushed.

Sessamum seeds are added last. This last potions dose not call for strength, but it needs skill, so they say. While others are pitting their might to stir and crush and mix The glutinous rice and other ingredients, the one who ‘spreads the sessamum seeds’ sits by, sprinkling the seeds by handfuls at regular intervals. The blend and

the flavour and the taste of the htamane depends on the art of the sessamum seed sprinkler – so it is claimed by the sessamum seed sprinkler.

“Sprinkling sessamum seeds” is a Myanmar idiom not meant. I am afraid, to describe some commendable work, but to disparage something people do only after others have done the dirty work.

Come to think of it. I am, perhaps doing the same thing. Whatever participation I have ever had in the harvest festival is my appreciation if htamena and the propagation of the creed. I am sprin-kling sessamum seeks, figuratively, by writing this piece. This goes to show that the pen is mightier than thd giant ladles than stir and crush the htamane.

Tapo

utw

e (T

abo-

dwe)

: Feb

ruar

yTh

e Ha

rves

t Fes

tival

စာမကႏာ ၃၉

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ကဗာစာမကႏာ ၄၀

နစေထာငဆယတစ

ျပညသ႕ေခတဥး

ေႏြဥးဆ အေရာကသြားမ

ၿငမးခမးေရးရလမမယ ။

ေလးန႔မားေတြက

ျပတကမာထားလကၾကဖ႕။

ႏစငါးဆယေကာျပညတြငးစစန႕

စစကၽြနအျဖစ

ႏြနစခသမ ဘ၀ေတြက

ေမာကြနးကဗၺညးထးခၾက ။

နစေထာငဆယတစမာ

ၿငမခမးေရးတခါးက ဖြငလစဖ႕

အသငအေနအထားန႔

ပငလကသြားစ႕ရ႕ ။

ယယြငးပကစးေနတ အေဆာကအဥးက

တငးရငးသားစညတ ပငလန႕ၿဖခမရမယ ။

မတကြဖတကြ အသကအၿမပကဘ၀ေတြက

မသားစလကစၾကဖ႕ ။

စစထြကသမားက

စစတနးလားကျပနဖ႕။

ကမးမာေရးခ႕တေနသေတြက

ေဆး၀ါးအျပည႕အစန႕ေဖးမကညနငဖ႕ ။

ငတမြတေခါငးပါးေနသေတြက

အစာေရစာလေလာကေအာငရရဖ႕ ။

သဘာ၀ေဘးအႏရယက

စမးလနးေရးန႕ျပျပငဖ႕ ။

တနးတေရးမရတ

တငးရငးသားျပညသေတြက

တနးတေရးေပးဖ႕ ။

စစတနးလားမ

ထြကခၾက ။

စာသငခနးမ

ထြကခၾက ။

အလပရေတြဆမ

ထြကခၾက ။

ရးျပတေတာမ

ထြကခၾက ။

ျပညသ႕ေခတဥး

ပနးေတြဖးမရာသ

ေႏြဥးဆအေရာကလမးခ ။

ၿငမးခမးေရးအသ

ခြပေဒါငးတမန

ခြပေဒါငးအလန႕

ပသနးခလ႕ ။

ၿငမခမးေရးႏစသစ

ႏစေထာငဆယတစ

ျဖစလမမယ ။ ။

ဇႏၷ၀ါရ ၊ ၆ ၊၂၀၁၁

ၾကာသာပေတးေန႕

ေန႕လည ၁နာရ ၁၅ မးနစ

(ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႕ ဒမကေရစေရးအတြကတကပြ၀ငေနၾကတ အနယနယအရပရပမ ဒမကေရစတကပြ၀ငရဟနးရငလေကာငးသားျပညသမားသ႔ ဥးညႊတလက )

ၿငမးခမးေရးႏစသစ နစေထာငဆယတစနလြငေသြး (ဒနက)

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ျမနမာႏငငသည ၁၉၄၈ ခႏစ လြတလပေရးရသညအခနမစ၍ပါလမနဒမကေရစ စနစက အစဥတစက ကငသးခရာ၊ ၁၉၆၂ ခႏစသ႔ေရာကေသာအခါ တပမေတာကာကြယေရးဥးစးခပ ဗလခပႀကး ေန၀ငးက အာဏာသမးလကသည။ ပထစ (ျပညေထာငစ) အစးရ ၀နႀကးခပဥးႏႏငတကြ ၀နႀကးအားလးက ဖမးဆးထနးသမး သည။ ေတာလနေရး ေကာငစ (စစေကာငစ)ဖြ႔ၿပး အပခပသည။ အေျခခဥပေဒကလညး ဖကသမးလကသည။

ေတာလနေရးေကာငစ ဥကဌ ဥးေန၀ငးသည ေရးဥးစြာ ကမၸဏလပငနးမား၊ ဘတအဖြ႔မား၊ေကာပ ေရးရငးမား၊ ဘဏလပငနး စေသာစးပြားေရး လပငနးအားလးက ျပညသပငသမးလကသည။ သတငးစာ၊ ဂာနယ၊မဂၢဇငး(စာနယဇငး)ကလညး ျပညသပငသမးၿပး ျပနၾကားေရး ၀နႀကးဌာန သတငး ႏငစာနယဇငး ေကာပေရးရငးက ခပကငလကသည။

သတငးထတျပနရာတြင ျမနမာသတငးစဥ (ျပညတြငး)၊ News Agency Burma (Local News) မ ျပညတြငးသတငးမားကလညး ေကာငး၊ ျမနမာ သတငးစဥ(ႏငငျခား) News Agency Burma(Foreign News) မ ႏငငျခားသတငး မား ကလညးေကာငး အသးသးစစစတညးျဖတၿပး ထတျပနေပးေလသည။ ထသ႔ တရား၀ငထတျပနေပးသည သတငးမားကသာ သတငးစာ၊ ဂာနယ၊ မဂၢဇငးမားက ေရးသားေဖာျပခြငရသည။

စစအာဏာရင အစးရသည စာေပ လပငနး မားက အားေပးေလဟန ေၾကြးေၾကာ သျဖစေသာ စာအပ စာေပ လ ႔မတေဆြ (Book for All) ေဆာငပဒျဖင စာအပျပပြ၊ စာတမးဖတပြ၊ စာေပေဆြးေႏြးပြ စသညတ႔က ကငးပေပသည။ ျပနၾကားေရးဌာန သတငးႏငစာနယဇငးေကာပေရး ရငးႏင ပႏပထတေ၀ေရး စာေပဗမာနတ႔မ ႀကးမး ကငးပေပးေလရသည။ ျပနၾကားေရးဌာနမ

ႀကးမးကငးပေသာ စာအပ ျပပြႀကးတရပက ေရႊတဂဘရား လမးရ သမငး၀ငဂဗလေဟာ၌ကငးပရာ စာအပမား လလေလေသး မရျပညျပည၀၀ စလငလေပသည။ ေလလာစရာ ဖတရ စရာမားမမား၊ စာေပ၀ါသနာရင အမးမး စေ၀းရာဌာနႀကးပမာျဖစေပသည။

စာတမးဖတပြ၊ စာေပေဆြးေႏြးပြမားကလညး ပးတြကငးပေပးသည။ ဆရာတကတး၊ ဆရာေမာငထင၊ ဆရာဇ၀န၊ ဥးထငႀကး၊ ဥးစးေမာင(သာဂရငစး)၊ ဥးသနးေစာ၊ ဥးလၿမင (ကေဆာငး)တ႔က သဘာပတမားအ ျဖစ အလညကၾကညၾကပေပး ၾကသည။ ဆရာမႀကး ေဒၚခငမးခစ၊ မငးယေ၀၊ ဥးခငေမာငလတ၊ ေမာငေသာက စေသာ ၀ါရငစာေပ ၀ါသနာရငႀကးမားက စာတမးဖတျခငး၊ စာေပ ေဟာေျပာျခငး ေဆြးေႏြးတငျပျခငး ျပလပၾကသည။

တကေရာကအားေပး ဖတရ နားေထာင သမား၏ ျဖညစြက ေဆြးေႏြးေမးျမနးခကမားက သဘာပတအဖြ၀ငမားက ျပနၾကားေပးသည။ ထ႔ေၾကာင စာေပ ဗဟသတမားစြာရေသာ စာေပသဘငႀကး ျဖစေလသည။

သမငး၀ငစာအပ တအပျမနမာအလငးတငထြနးေအာင

စာမကႏာ ၄၁

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

စာေရးဆရာ ကဗာဆရာ စာေပ၀ါသနာရင တ႔သည စာေပေဟာေျပာပြ ေဆြးေႏြးပြ ေခတရပနားခနတြင အသငျပသ ထားေသာ စာအပမားက သြားေရာကဖတရ၊ မတတမးျပၾကသည။ မတသငမတထကသညမားက မတစစာအပမားတြင ေရးသားၾကသည။

”မငးတ႔ စာအပျပပြက စာအပေတြ စလ ခလားကြ”ဟ ဆရာဇ၀နက ေျပာလကသည။

”ဟတကဆရာ ေကးဇး တငပါတယ။ ကေနာတ႔လညး ဌာနဆငရာ အသးသးန႔ ဆကသြယၿပးျပညစ ေအာင အစြမးကန ကးစားရတာပါဆရာ” ဟ စာအပ ျပသေရးဌာန တာ၀နရသတဥးက တရတေသ အစရငခေနပါသည။

”ဒါေပမယ စာအပတအပ လေနတယကြ အဒစာအပ ျပထားဖ႔ေကာငးတယ”

” ဘာစာအပလဆရာ အမန႔ရပါဆရာ”

ထအခါ ဆရာဇ၀နက ”ဆစာအပ ေလကြာ”ဆေတာ အနးနားရ စာဖတေနသ

ေလလာေနသတ႔က မၿပးဘ ၀ါးလး ကြရယၾက ပါေတာသည။

အမနေတာ ရယစရာ မဟတေခ၊ ျမနမာဆရယလစ လမးစဥပါတ(မဆလ)ေခတတြင ကနေစးႏနးတကမ ျပနာ(ယခ န၀တ၊ နအဖ ေခတေလာကေတာ မဆးဘးေပါ)၊ ဆနရား၊ ဆရား ေမာငခေခတျဖစေန၍ မရမျဖစ အေျခခစားကန၊ လသးကနမားက ”ဆစာအပ” ေခၚ ကန၀ယစာအပႏင ဆပမမျဖစေအာင ထနးခပ ထားသည။ သကႀကးစကား သကငယၾကား၊ ေနာငလာေနာကသားတ႔သေအာင စာေရးသတ႔ ေခတက”ဆစာ အပ” အေၾကာငးက ေျပာျပလပါသည။ ထစာအပျဖင သကဆငရာ သမ၀ါယမဆငမာ တနးစးၿပး၀ယရသည။ မ အားမလပလ႔ ေပးတေန႔ (၀ါ) ေရာငးတေန႔မာ သြားမ၀ယႏငရင အျခားအားလပသက ေငြေပးၿပး အ၀ယခငးရ သည။ သ႔မဟတ ၀ယခြငရသညခြတမးက အျမတႏငေရာငးစားလရသည။ မမဆစာအပ သတပါးဆက အေပါင ခထားေသာ ဆစာအပတ႔ႏင တနးစေနသမားအား ဆတးအပစဟ ေျပာစမတျပၾကေသးသည။ ဆစာအပ ပထမစာမကႏာတြင အမေထာငစ၀င မသားစစာရငးပါရသည။ အမတစဥ၊ အမည၊ ကား/မ၊ အသက၊ ေမြးသကရာဇ၊ အမေထာင ဥးစးႏငေတာစပပ၊ မတခကဟႈေသာ

စာရငးဇယားေဖာျပထားသည။ ဒတယစာမကႏာမစ၍ေနာကစာမက ႏာ မားတြင အမတစဥ၊ ကနပစၥညး အမးအစား၊အေရအတြက၊ ကသငေငြ၊ မတခကဟေသာ စာရငး ဇယား မားေဖာျပပါရသည။

အေျခခ စားကနမားႏင လသး ကန ပစၥညးမား ခြတမးေရာကပါက မမတ႔ေနထငရာ ရပကြကေကာငစ သ႔သြား၍ ဆစာအပျပၿပး လဥးေရအလက ခြတမးေခၚ ကနပစၥညး ၀ယယခြင လကမတယရသည။ ထ သကဆငရာ ရပကြကေကာငစမ ခြငျပခကျဖင ရပကြက သမ၀ါယမမာ ကသငေငြေပးၿပး ပစၥညးထတယရသည။

မမတ႔ေနထငရာ သမ၀ါယမဆငမ ဆန၊ဆ၊ဆား၊ ျငပ၊ ၾကကသြန၊ပ၊ အားလး၊ ႏ႔ဆ၊ သၾကား၊ ငါးပ စသည စားကနမားက ဆစာအပ စာရငးဇယားတြင ပစPPညးအမးအမည၊ အေရအတြက၊ ကသငေငြစသညတ႔ကေရးၿပး တဆပတးထၿပး ေရာငးခေပသည။

ထနညးတ လသးကနပစၥညးျဖစေသာ

စာမကႏာ ၄၂

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

အပခည၊ အပ၊ ၾကယသး၊ဇြနး၊ ပနးကန၊ ဓာတခ၊ အ၀တအထည၊ ေစာင၊ျခငေထာင စသညတ႔ကလညး အဆပါ ဆစာအပ ျဖငပင ၀ယယသးစြၾကရသည၊ ဤစာအပအရ ၀ယယ ခြငရမသည ျပငပေစးႏငမတ မားစြာေစးေပါသည။ သကသာမရသည။

ဆစာအပျဖင ေစး၀ယယ ရရေသာ စနစသည ၿမ ႔ ေနလတနးစား အတြကျဖစသည။ ေကးလက ေတာရြာမားတြင ကငသးမမရေခ။ အဘယေၾကာင ဆေသာ ေတာသေတာငသား လယသမားမားသည ဆန၊ ဆ၊ ျငပ ၾကကသြန စကပးေနသမားျဖစ ၍ခြတမး ခေရာငးစရာမလဟ ဆၾကသည။

ထေၾကာငေတာေန လတနးစားမား အနက လယမလပပ ငါးရာဖားရာ ကဘမးပက လကလပလကစားဆငးရသားမားသည ဆစာအပ ျဖင ခြတမးရေအာင ၿမ႔မားသ႔ ေျပာငးေရႊ ႔ ေနထငၾကသည။ ထအခါ ၿမ ေနလတနးစား တေန႔တျခား တးတကမားျပားလာ၍ လဥးေရ ထထပ မားျပားလာသည။ ေနေရးထငေရး အခကအခ ေတြ႔ႀကလာၾကရသည။ တရားမ၀ငကးေကာေနထငသမားေၾကာင အမရင၊အမငားျပနာ တေန႔တျခား မားျပားလာသည။

ေကးလကေတာေန ေတာငသ လယသမားတ႔လညး စာရငးငား၊ လယလပသား၊ေကာကစက ပးႏတ စပါးရတ၊ စပါးေလ႔၊ စပါးသမး၊ ပႏတ၊ ပသမး စသည အလပသမားရရရး အခကအခေတြ႔ရသည။ အလပသမား အခေၾကးေငြ ေစးႀကးေပးၿပး ငားရမးရသျဖင ၀နေဆာာငစရတႀကးလာသည။ ထ႔ေၾကာင ဆနစပါး၊ ပ ေပာငး၊ ဟငးသးဟငးရြက ေစးႀကးလာျခငးျဖစသည။

ဆစာအပေခၚ ကန၀ယ စာအပစနစသည ၿမ ႔ ေနလတနးစား ပကမားျဖင ၿမ ႔ေနလဥးေရ သပသညးျခငး ေတာေနလတနးစား နညးပါးမေၾကာင လယယာပစၥညးထြကႏနး ကဆငးျခငး ျပနာမား ႀကေတြ႔ရေလသည။ ဤသ႔ လေနမစနစ၊ စးပြားေရးစနစက တနညးတဖေျပာငးလေစေသာ ဆစာအပ အေၾကာငးက အမတတရ တငျပလကရေပသည။

စာမကႏာ ၄၃

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ယခတေလာ အေမရကနအစးရက နအဖ စစအပစက စးပြားေရးဒဏခတပတဆ႔ အ ေရးယမသကတမးထပတးလကျခငးအေပၚ နအဖ အပါအ၀င တခ ႔ နအဖႏငအေတြးအေခၚတသမား(ေအးလြင၊ ေကာရငလင စသညျဖင) က ျမနမာသတငးဌာနအခ ႔(BBC,RFA) ၏အကအညျဖင သတ႔၏ အယလြသေဘာထားအျမငမားက ေဖာျပခြငရေနၾကသညက ေတြ႔ေနရပါသည။ အထးသျဖင လသားခငးစာနာ မ အကအညက အေၾကာငးျပကာ အျခားေသာစးပြားေရး အကအညမား လမးပြငလာေစေရး ႀကးပမးမမား တေန႔တျခား အတငရလာေနသညက ေတြ႔ရေသာအခါ စာေရးသအနျဖင ဤကစၥႏငပတသကၿပးအသ ေပးတငျပရန လအပေနၿပဟ ကာလမားစြာကပင သတျပမခေသာလညး အေကာငအထညမေဖာ ႏငခေပ။ လြနခေသာ ၁၉၉၀ ခႏစကတညးက လပေဖာကငဖကတဥးျဖစခသ ေဒါကတာ ၀ငးႏင

(Burmese Association in Japan) ကလညး ၁၉၉၃ခႏစတြင နအဖ၏စးပြားေရးမ၀ါဒမားက ေထာကခရန စညးရးလပရားမမားရခသျဖင စာ ေရး သတ႔ႏင ဂပနႏငငတြင လသထငရားျပနာတကခၾကဖးေလသည။ ေဒါကတာ ၀ငးႏင နအဖႏငပးေပါငးကာ ေဖာကျပနသြားၿပးေနာကပငးတြင ဤကစၥေအးသြားၿပဟထငခေသာလညး ယခထကထ မေအးေသးပရေနေသးသျဖင ရငးလငးတငျပရန ႀကးစားအခနယေရးသားရန ဆးျဖတမေလ သည။

ျမနမာႏငငသ႔ ေပးခေသာ၊ ေပးအပေနေသာ၊ လသားခငးစာနာအကအညအပါအ၀င အျခား ေသာအကအညမားအားလးသည နအဖ အပခပေရး ယႏယားကသာ အေထာက အက ေပးသလျဖစေနပါသည။

စစအာဏာရငစနစကသာ အေထာကအကျပေနေသာ လပရပျဖစပါသည။ တနညးအားျဖင ျမနမာျပညသ တရပလးက ဖႏပညငးပမးထားႏငေအာင အကအညေပးထားၾကျခငးျဖစေလသည။ဥပမာ အားျဖင ႏငငတ ကာမေပးအပေသာ ေဆး၀ါးအကအညမားက နအဖလကေအာကခ အဖြ႔အစညးမားကသာ လကခရယခြငျပ ထားၿပး သးစြရာတြငလညး တပမေတာစစေဆးရ၊ ႀက ႔ခငေရးအဖြ႔ စသည စစတပလကေအာကခအဖြ႔အစညး မားကသာတာ၀နယျဖန႔ျဖးသးစြခြငရေလသည။ မညသ႔သးစြေနသညက ႀကးၾကပစစေဆးေ၀ဖနခြင၊ သးစြ ပမားကထငရားသသာစြာျမငႏငျခငးလညးမရ။ သးစြမမားက ထနးသမးကငတြယပငခြငက ေပးမထားဘနအဖစစအပစကသာ ထငသလခယပငခြငရထားၾကပါသည။ ထ႔ေၾကာင အကအညက လကခရယေသာနအဖဖကမာသာ အကးအျမတရရၿပး လအပ ေနေသာ ျပညသျပညသားမား တကရက ရရျခငးမရေပ။ အျခားတဖကတြငလညး ေပးအပေသာႏငင၊ အဖြ႔အစညးအသးသးတ႔တြငလညး ဆငးရ ႏြမးပါးေသာႏငငအသးသးသ႔ေပးအပရာတြင ထား ရေသာ ခၽြငးခကမားက ေပးအပသမားအဖ႔ အကးအျမတ ရရေစေသာအခြငအလမး မားဖြငထားသညက ေတြ႔ရပါသည။ ဥပမာအားျဖင

ႏငငရပျခား ဖြ ႔ ၿဖးေရး အကအညမား (၁)Oversea Development Assistance (OAD)

ရထြဋ

စာမကႏာ ၄၄

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ေပးအပသညအတြက အျပနအလနပြခမားရရျခငး။ ၀န ေဆာငစရတအသးသး လကခယေသာႏငင ဖကမေပးအပ ရမည စးပြားေရးအခြငအလမးမား၊ စသညျဖငအေသးစတခညေႏာငခပဆထားၾကေသာလညး လကခရယေသာဖကမ ျပညသမားအေနျဖင သရခြငမရေပ။ စာေရးသကယတငလညး ၁၉၈၉ ခႏစ။ ႏငငျခားမထြကလာခသည အခနအထ လး၀မသခေပ။ ႏငငေရးလပရားမမားက ျပညပတြငဆကလကလပရားရာမ OAD, Hu-manitarian Aid စသညျဖငလကေတြ႔ေလလာသရခြင၊ ကၽြမး၀ငခြင ရရခေလသည။ ထေလလာ ဆနးစစခကမားမ ႏငငတကာအက အညမားသညျပညသလထအတြကက ေသာလညး ေကာငး၊ ဒမကေရစႏင လ႔အခြင အေရးအ တြကက ေသာလညးေကာငး အေထာက အကမျပပစစအာဏာရငအပ ခပေရးယႏယားကသာ အကးျဖစထြနး ေေနေစသညဟ စတင သရလာခရေပသည။ ထ႔ေေၾကာင ကၽြႏပတ႔ အေနျဖင စးပြားေရးပတဆ႔မအားလးက အၾကြငးမေထာကခေန ျခငးျဖစေလသည။

မညသ႔ပငဆေစကာမ စာေရးသ ေလလာ ထားသမက တကရကဘာသာျပနျခငးျဖင လညး

ေကာငးမမအယအဆမားျဖညဆညးထညသြငးျခငး ျဖင လညးေကာငး၊ ေရးသားတငျပလကပါသည။

ကညေထာကပမစတငျမစဖားခလာခပ

ႏငငရပျခား ကညေထာကပမစတငလာ သည ေနရာကအတေျပာဆဖ႔ဆသညမာ အေတာကေလးကပင ခကခလပါသည။ သ႔ေသာ ၁၉၄၀ ခႏစပငး စစၿပးကာလအတြငးက ျဖစပြားေပၚေပါကလာသည အခက(၃)ခကသည ကညေထာကပေရး အစအစဥမား စတငခရပက အထငအရားသကေသျပေပးေနသည။

ပထမအခကကေတာ ႏငင ေပါငးခပ အဖြ႔ႀကးက ျပနလညဖြ႔စညးလမ ျဖစေပၚ လာချခငး ပျဖစပါသည ဒတယကမာၻစစႀကးသည ျပငးထန စြာႀကးမားကယျပန႔ခၿပး လသားပငဆငရာ၊ ရပ၀တပငးဆငရာ၊ စးပြားေရးဆငရာကကအသးသးကပကသဥးေစခေလသည။ သ႔ေသာစစႀကးမၿပးခငက ကလသမဂၢအဖြ ႔ ခပႀကး၏လကေအာကခအဖြ႔အစညးမား ေပၚေပါကလာေစမည လပရားမမားျဖစေပၚလာၿပး ထလပရားမမားက ႏငငတကာအၾကား ကညေထာကပေရး ဆငရာ အေျခခအတျမစမား

ျဖစလာခရေလသည။ ဒတယအခကကေတာ ကမာၻ စးပြား ေရးအငအားအႀကးဆး ႏငငႏစချဖစသည အေမရကနႏင ဆဗယကအၾကားတြင အင အား ၿပငသည တကပြမား စတငျဖစပြားလာချခငးပငျဖစပါသည။ ယခမကေမာကကာလေရာကလာသည အထ ႏငငတကာဆကဆမမားက ဆကလကစညးကမးသတမတေပးေနမမားကက ႏစႏငငအျပနအလန ကညေထာကပမ စနမနာမားက ျဖစေပၚေစခသည မဟာဗဟာပငးဆငရာ၊ ႏငငေရးပငးဆငရာမရငး အေၾကာငး တရားပင ျဖစခရေလသည။ ကညေထာကပမ အစအစဥမားစတငချခငးႏင သကဆငေသာ အ ေၾကာငးရငး (၃) ခကသည ကလနလကေအာကမ လြတလပေရးရရလာၾကသည ႏငငမားက ကညေထာက ပမမားက လကခရယမည အေနအထားမားက စတငျပငဆငလာၾကျခငးပင ျဖစေလေတာသည။

ကလသမဂၢဖြ ႔ၿဖးေရး နညးစနစ ဆငရာအေျခခ

ကလသမဂၢ၏ အေျခခပသ႑ာနသည ဒတယကမာၻ စစေအာငႏငသည ႏငငမား၏ သမဂၢတရပပင

စာမကႏာ ၄၅

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ျဖစေလသည။ ၁၉၄၁ ခႏစ၊ ဇြနလပငးက ကငးပခသည လနဒနေတြ႔ဆပြတြင ႏငင(၁၄)ႏငငမ ကယစားလယမားသည ကလသမဂၢ ပဋ ညာဥစာတမးတြင လကမတေရးထးခၾကေလသည။ ထမစ၍ ကလသမဂၢႀကး စတငသက၀ငလပ ရားလာခရေသာလညး အေမရကနႏငငက ပါ၀ငလာချခငးမရခေပ။ ေနာကႏစလအၾကာတြင အေမရကနသမတ ဖရနကလင သအဒ ရစဘလႏင ၿဗတန၀နႀကးခပ ၀ငစတနခာခတ႔က စစၿပးေနာကပငး ကမာၻ ေနရာအသးသးတြင အေထြေထြလၿခေရးက အာမခသည စနစ တညၿမေရးက ရညစးI အတလနတတစာခပက ေရးဆြ သေဘာတ ခၾကေလသည။ ၁၉၄၂ ခႏစ ႏစဥးပငးေရာကေသာ အခါ ၀ါရငတနၿမ႔ ႔ေတာတြင ႏငငေပါငး(၂၆)ႏငငမ ကလသမဂၢ ေၾကျငားစာတမးတြင ပါ၀င လကမတေရးထးခကာ ထတျပနေၾကျငာခေလသည။

ကလသမဂၢဆေသာ အမညနာမက ဤေနရာတြင တရား၀ငသးစြလာခၾကေလသည။ ၁၉၁၉ ခႏစ တြငဖြ႔စညးခသည ႏငငေပါငးခပ အသငးႀကးသည အေမရနႏငငမ ပါ၀ငချခငး မရခေသာေၾကာင ထေရာက ေသာလပ ရားေဆာငရြကမမးက မေတြ႔ခရေပ။ ထႏငင

ေပါငးခပအသငးႀကးအား ျပနလညျပငဆင ဖြ႔စညးရနအတြက ၁၉၄၃ ခႏစႏင ၁၉၄၄ ခႏစတြင အေမရကန၊ အဂၤလန၊ ဆဗယက၊ တရပတ႔မ ကယစားလယမား အႀကမႀကမေဆြးေႏြးခၾကကာ ႏငငတကာအဖြ႔အစညးႀကး ဖြ႔စညးဖ႔ သေဘာ တခၾကျခငးျဖစပါသည။

ႏငငေပါငးခပအဖြ႔ႀကးကမ ၁၉၄၆ ခႏစတြင တရား၀င ဖကသမးခပါသည။ ၁၉၄၄ ခႏစတြင ၀ါရငတနဒစတြင ကငးပခေသာ ဒနဘာတန အတခညလာခ (Dumbar-ton Oaks Conference) တြင ႏငငႀကးေလးႏငင သည ကလသမဂၢအဖြ႔ႀကး၏ ဖြ႔စညးပႏင အေျခခမမားက သေဘာတေရးဆြခၾကေလသည။ ထပမ၍ ၁၉၄၅ ခႏစတြင ရစဘလ၊ ခာခႏင စတာလငတ႔ ေယာလတာညလာခ (Yalta Conference) တြင အေသးစပအခက အလကမားက ညႏငးကာ အဖြ႔၀ငအျဖစပါ၀ငမည ႏငငမား၏ သေဘာတညခက ရယရန ညလာခရက သတမတျခငးတ႔က သတမတခၾကေလသည.။

၁၉၄၅ ခႏစ၊ ဧၿပလမ ဇြနလအတြငး ဆနဖရနစစစကတြင ကလသမဂၢညလာခႀကးက ကငးပ ကာတရား၀ငကလသမဂၢအစညးအ

ေ၀းႀကး စတငေပၚေပါကလာခရပါသည။ လကတင အေမရကႏငင(၂၀) အပါအ၀င ႏငငေပါငး(၅၀)က ကလသမဂၢဖြ႔စညးပ စညးမဥးမားက အျပနအလနေဆြးေႏြး တငပငခၾက ပါသည။ ဖြ႔စညးပစညးမဥးမားအားလးက သေဘာတညစြာ လကခေရြးခယခၾကကာေတာ ၁၉၄၅ ခႏစ။

ေအာကတဘာလ (၂၄)ရကေန႔ျဖစၿပး အေမရက၊ အဂၤလန၊ ဆဗယက၊ ျပငသစႏင တရပတ႔က ကလသမဂၢ လၿခေရးေကာငစ၀င ႏငငမားအျဖစ တပါတညး ဆးျဖတခၾကကာ လကမတမားေရးထးခၾကေလသည။

ကလသမဂၢအဖြ႔ခပႀကးက ကမာၻ ေျမေပၚမ စစသတငးမားက ဖယရားပစႏငေရးအတြက ေရရညတညတခငၿမသည ႏငငတကာ ၿငမးခမးေရး ယႏရားတပဆငဖြ႔စညးမညဆေသာ ျပငးျပေသာ ဆႏၵမားျဖစေပၚလာျခငးက ကလသမဂၢအဖြႀကးက ျဖစေပၚေစချခငးျဖစေလသည။ ဆနဖရနစစစက၌ စတငျဖစ ေပၚခေသာ ကလသမဂၢအဖြ႔ႀကးသည ၿငမးခမးေရးက တညေဆာကကာ ထၿငမးခမးေရး တညၿမေအာငထနးသမး ကာကြယဖ႔ဆသည အခကက အဓကရညရြယခကျဖစခရပါသည။ တခနတညးတြင ဖြ႔စညးပ ၏ပထမအပဒတြင

စာမကႏာ ၄၆

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ကလသမဂၢ ၏ရညရြယခကသည ” စးပြားေရးဆငရာ၊ လမေရးဆငရာ၊ ယဥေကးမ ဆငရာ လသားခငးစာနာမဆငရာ အသြငတ႔က ေဆာငေသာ ႏငငတကာျပနာမားက ေျပလညေစရန အတြက ႏငငတကာပးေပါငးေဆာငရြကျခငးတ႔အား တးတကေဆာငရြကျခငးျဖစသညဟ ဆထားေလသည။

၁၉၄၀ ခႏစ အစဥးပငးတြငမ ကလ သမဂၢ၏အမးမးေသာ ေဆြးေႏြးပြမားတြင ဖြ႔ၿဖးတးတကေရးႏင လသားခငးစာနာေထာကထားမ ဆငရာ ေထာကပကညမ ျပနာမားႏငပတသကI ေျပာဆမမား ရလာခေသာလညး ကလသမဂၢက တညေထာငခၾကသည အဖြ႔၀ငႏငငမား၏ တရား၀င အစညးအေ၀းမားတြငမ ထည သြငးစဥးစား ေဆြးေႏြးခသညကေတာ မေတြ႔ခရေပ။ ပထမဆး စတငဖြ႔စညးခေသာ ကလသမဂၢလက ေအာကခအဖြ႔အစညးမာ ကလသမဂၢ ကယဆယေရးႏင ျပနလညထေထာငေရးအဖြ႔က (UNRRA, United Na-tions Relief and Rehabilitation Administration) ျဖစၿပး ၁၉၄၃ ခႏစအကနပငးတြင ၀ါရငတနဒစ၌ (၄၄) ႏငငမ သေဘာတလကမတထးကာ စတငေပၚေပါကချခငးျဖစေလသည။ UNRRA

သည ဥေရာပစစပြမားေၾကာငျဖစပြားခရသည ဒကၡသည (၆) သနးေကာအား ေနရပျပနေရးအတြက ကညေဆာငရြကေပးခပါသည ထကသ႔ေသာ လသား ခငးစာနာေထာကထားေရး ဆငရာ လအပခကမားအား ျဖညဆညးေပးရာတြင အေတာေလးက ထေရာကသည အကးသကေရာကမမား ရရေစခၿပး ကညေထာကပမ အဖြ႔အစညးအေနျဖငမထင မရားႏင အခနတအတြငးပင တာ၀နေကၿပးဆးခေလသည။ ထ႔အျပင ၁၉၄၉ ခႏစတြင အျခားေသာ ကလသမဂၢ လကေအာကခအဖြ႔အစညး အသးသးလညး ဖြ႔စညးေပၚေပါကလာခပါသည။ ထ႔ေနာကပငး UNRRA ၏ အဓကတာ၀နရပဂၢလမားမားႏင ၀နထမးတ႔သည ကလသမဂၢဒကၡသညမားဆငရာအဖြ႔ (IRO, Inter-national Refugee Organization) ႏင ကလသမဂၢ ကေလးသငယမား ကယဆယေစာငေရာကေရး ရပေငြ အဖြ႔ (UNICEF, United Nations Interna-tional Children’s Emergency Fund) တ႔တြင ပမအာရစကလပရားလာသညက ေတြ႔ရေလသည။ သ႔ေသာ ကလသမဂၢဒကၡသညဆငရာအဖြ႔ (IRO) သည ေနာကပငးတြင ကလသမဂၢဒကၡသညဆငရာ မဟာမငးႀကးရး (UNHCR, United Nations High Commission for Refugee) ဟ၍ ျဖစေပၚခေလသည။ (ဆကလကေဖာျပပါမည)

စာမကႏာ ၄၇

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

တကယေတာ ေစးေရာငး ထြကျခငးက ေစး၀ယျခငးထကပၿပး အေရးပါေၾကာငး ကမကယတင နားလညးေနၿပေပါ။ ကမကယတငက အမရငမ ျဖစေနေတာ ေစး၀ယ သျဖစၿပးသားပါ။ ကယ တငကေစးသညျဖစေနတအတြက ေစးေရာငး ထြကသအျဖစလညး ရနးကနေနရတယေလ။ ဒါေၾကာင ကမရ ႔ ကယေတြ႔ ေျပာရရင ေစး၀ယျခငးထက ေစးေရာငးျခငးက ပၿပး ပညာသားပါတယ။ ပၿပးခကခရပေထြးလတယလ႔ ကမထပၿပးဆလကခငပါရ ႔။

မေတာမတရား ေစးဆစတတသက ကမ ပထမေတာ ၿငၿငျငငျငငျဖစမတာအမနပါ။ ဒါေပမယ ေစးသညဘ၀ သကတမးၾကာလာေတာ ေစးဆစသညျဖစေစ၊ မဆစသညျဖစေစ ကမ အဖ႔ေတာ ဘာမထးျခားမမရေတာပါ။ ဟတတယေလ ေစးဆစတတတ ဥာဥရသက သ႔အလလကၿပး အတတႏငဆး ေလာေပးလကပါတယ။

သေကနပသြားတာအမနပါ။ ေနာကၿပး ကမ ခနေပး သလ ယသြားမာ ေသခာပါတယ။ ကမဆမာက အနညးဆးအေလးႏစမး ႏစစားရပါတယ။ တမးက အေလးမန။ ေနာကအေလးတမးက အေပါကပါတအေလး (အေခါငးပြအေလး) အဒေတာ ေစးဆစရမ ေကနပသက ေလာေပးၿပး အေလးပြန႔ ခနေပးလကတယေလ။ ဒါေၾကာငေျပာတာေပါ။ ေစးဆစသည ျဖစေစ၊ မဆစသညျဖစေစ ကၽြနမအတြက မထးျခားပါဘးလ႔။

ကမေရာငးတ ကနပစၥညး အေၾကာငး ေျပာခငတာပါ။ ေစးသညအေတြ႔ အႀကေလး ေျပာျပေနလ႔ ခမေျပာရေတာမယ။ ကမ ေရာငးတကနက ၀ကသာ းပါ၊ ဒါေၾကာင ကမက ၀ကသားသညေပါ။ အခလ စားသးဆေစး၊ သားငါးေစးေတြ အရနေကာငးေနတ အခနမာ အမရငမ ေတာေတာမားမားက ၀ကသားကပ အားရ ေရာကၾကတယေလ။

၀ကသားက ဆကနသကသာတယ။ အရးမရဘး၊ အစားခတယ၊ ဒအခကေတြ ေၾကာငလညး အမရငမေတြက ၀ကသားက သေဘာကေနျခငးပါ။ အမရငမေတြဆတာက ေန႔တငး မးလငးတာန႔ လကထမာ ရတေငြန႔ မသားစဥးေရန႔ ခနၾကညေနရသေတြ၊ ဒေနရာမာ ေငြေပါတ လနညးစ အမရငမေတြ မပါဘးေနာ။ ကမတ႔ ေရာငးတ ေျမာကဥကလာလ လမးေဘးေစး ကေလးက ေစး၀ယလာၾကတ အမရငမေတြက ေျပာတာပါ။ ဗလခပေေစးန႔ FMI က ေစး၀ယ သြားသေတြက မေျပာရပါဘးရင။

ကမစကားက ေဘးက နညးနညး ေခာသြားသလားမသ။ ကၽြနမ ေရာငးတ ကနပစၥညး အ -- ၀ကသားအေၾကာငးပ ေျပာပါေတာမယ။ ေျမာကဥကလာပက ၀ကသားသညအားလး “စ” ေစးက ဒငမာသြားၾကရတယ။ ကၽြနမက “ည” ရပကြကမာေနၿပး၊ နနက (၄)နာရအပရာထ၊ ျပငဆင ေတာငးဆြၿပးထြက၊ ဒငေရာကေတာ ကၽြနမေရ ႔ မာ အပစတစက ေရာကေနၿမ။ သတ႔က မးမလငးမ (၃)နာရခန႔ ကတညးကလာၿပး ေစးေရ ႔မာပ အပၿပးေစာငေနၿမပါ။ “ဃ”

ေစးေရာငးထြကျခငးေကာလငးႏင

စာမကႏာ ၄၈

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ေစး၊ “ဌ”ေစး၊ “င”ရပကြကေစး၊ “ခ”ေစး၊ ေရႊေပါကျမ႔ သစ၊ ေ၀ဘာဂၿမ ႔သစ စတေနရာအႏ႔အျပားက ေစးသညေတြ ဒဒငမာပ လာဆၾကတယ။ ကမက အခနတဆယ ျပညေအာငေတာင မယႏငတေစးသည။ လမးမတခ ေပၚမာရတ ယာယေစးကေလးမာ ေရာငးရတေစးသညပါ။

ဒငမာ၀ကသားယရတာလ မလြယလဘး၊ စြန႔စားခနး ကေလးေတြန႔ေပါ။ ပငရငက မကႏာခေသြးရ၊ ပငရငရ ႔ အမးကေခာရ၊ စာရငးေရးသက ကပရ၊ ဒၾကားထ အသားေကာငး ရဖ႔ ကားေပၚက ၀ကသားတြ ယေပးသကလညး ေမာငေလးတန ေမာငေလး၊ အကတနအကန႔ ေပါငးရ ရတငမကပါဘး၊ ကတားခနခြငက ကငသကလညး ရငးႏၤးေအာငလပရေသး။ မလြယလဘး၊ အ- ပၿပး မလြယတာကေတာ ၀ကသားလပသား ေယာကၤားေလး ႀကးငယေတြက စ ၾက၊ ေျပာငၾက၊ ရၾကတာက အႀကတသညးခရတ အျဖစက ရးသလန႔ ရးမသြားဘး။ ဒလန႔ ၀ကသားသညဘ၀မာ ဆယႏစေကာၾကာလာၿပမ႔ အေတာအတနေတာ အေရ ထေနပါၿပေလ။

ဒၾကားထ ေစး၀ယသ အမးမးန႔

ႀကရေသးတယ။ တခ ႔ က မနမန ကနကန ၀ယယၾကတယ။ တခ ႔ကျပနေတာ ၀ငလာကတညးက ေစးသညက လလမလေကာက တေယာကလ႔ သေဘာထားၾကသေတြ ေစးမေမးရ ေသးဘး အေလးမနရ ႔ လား၊ ျပနခနမာေနာ --- စတ မယ မၾကညစကားေတြ အရငေျပာလာတတၾကတယ။ ကမတ႔က တေန႔လပမ တေန႔ အႏငနင စားရသေတြပါ၊ ႀကးပြားခမးသာဖ႔ဆတာ တခါမ စတကးထေရာကမလာဘး။ မသားစ ၀ရ စားရရင ေကနပေနသပါ၊ ဒါေၾကာင မတရားအျမတ လခငစတမရပါဘး။ ရသငတ အျမတရရင ၾကညႏးေနသေတြပါ။ ကၽြနမ မမနမကနတာ ရေကာငးရပါမယ။ အဒါက ေစး၀ယသအေပၚၾကညၿပး လပရတာေလ။

ေစးေရာငးတယဆတာ အျမတရရင ရမယ၊ တခါ တရ အရးေပၚလငေပၚမယဆတာ ေတာသပါတယ။ သ႔ေသာလညး ေစးသညတငးက အျမတပလခငၾကတယေလ။ ကယပင အရငးအႏး ရသေတြအေနန႔ အရးဒဏက ခႏငၾကေပမယ ကမတ႔လ ေျခဖ၀ါး လကဖ၀ါး သာရၿပး ေန႔ျပနတးန႔ အရငးအႏးလပေနရသေတြအေနန႔ အရးေပၚတာန႔ တၿပငနက ကယ စားဖ႔ထက အေၾကြးဆပဖ႔

ဥးစားေပးရတာမ႔ ဒအခါမးမာ အ၀တအထညက ေျပးေပါငၿပး ျဖညဆညးလကရတယ။

ထားပါ ေတာေလ ေျပာမဆးေပါငး ေတာသးေထာင ဆသလ ျဖစေနပါအးမယ။ ေရာငး

က န ပစ ၥညးေလးအေ ၾကာငးေ ျ ပာ ျ ပခ င ပ ါတယ ။ ၀ကသားလ႔ လြယလြယေခၚလကၾကေပမယ ၀ကသားဆတ ေခါငးစညး ေအာကမာက ပစၥညး အမးအစားအလက အေခၚအေ၀ၚေတြက အမားႀကးပ၊ ေစးႏနးကလညး မတဘး။ အ -- ေျပာရအးမယ။ ၀ကသားခတရာမာလညး ေတာခတ၊ ၿမ ႔ ခတဆတာရေသးရ႔ ႔။ ေတာခတဆတာက ၀ကတေကာငက ေခါငးျဖတ ေလးျခမး

ပငး၊ ခႏၶာကယေျခပငး ၊လကပငးစသညျဖင အရးေရာ အသားပါ ေရာခတၿပးေရာငးတာ။ ကပတ႔ရြာမာဆ တပသာတြ၊ ၅၀ သားတြေတြ ထမးပး (၀ါးလး)မာ တြေလာငးဆြထမးၿပး အတြလကေရာငးၾကတယ။ ဒါေၾကာင ေတာခတ လ႔ေခၚတာထငတယ။ ရနကနမာေတာ လငးသာယာ၊ ေရႊျပညသာ၊ ေလာကား စတေနရာေတြမာ ေတာခတခတၿပးေရာငးၾကတယ။

စာမကႏာ ၄၉

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

အဒမာကေတာ ကယေမြးတ၀က ကယတငေပၚေရာငးၾကတာမားပါတယ။ ဒါေၾကာင ေစး လညးသကသာတယ။ ရနကနၿမ႔ ႔တြငးကဆငေတြမာ ၀ကသားတပာ ငါးေထာငက အထက ျဖစေနေေပမယ လငသာယာ၊ ေရႊျပညသာမာ သးေထာငေလာကေရာငးတာေတာင ၀ယမစားႏငၾက ေတာဘးေလ။

ကမတ႔ ေျမာကဥကလာမာက ၿမ ႔ ခတ၊ ၿမ ႔ ခတဆတာ ၀ကတေကာငးလးက သ႔ အမးအစားႏငသ ခြၿပးခတရတာမး။ ဒေနရာမာ အေခၚအေ၀ၚေတြကရေသး။ ဥပမာ(ခက) ဆတာက အေခါငးကေျပာတာ။ “ပါးေကာ” ဆတာက ပါးသားန႔ ေကာလဘတသား၊ ေကာလဘတသားဆတာက ကလဇာထက အခကအခကန႔အသားတမး။“သားစ”ဆတာက လးလ႔ထြကလာတ အသားစေတြ။ ၿပးေတာ ---“ခခသ”ဆတာကလညးရေသး။ အဒါကေတာ ေျခေထာက၊ အေခါကန႔ အေသြးကေျပာတာ။ ၿပးေတာ ေခါငး လက အရးစလက၊ နရးစသညေပါ။ အမ းအစားအလက ေစးႏနးက အမ းမ း။ ရနကနမာက အားလးအဆငသင ဘာလ ရယဒမတဆလား၊ ၀ကသား ၀ယသေတြက အဆငသငခကႏငေအာင ခတေပးမ သေဘာ ကတာမး။

တခ ႔၀ကသားသညေတြမာ ဆြႀကးေတြ၊ လကေကာကေတြ စတ လက၀တရတနာေတြ၀ငးလ႔၊ တြလ႔။ အဒါက ကမေျပာခသလ ကယပင ေငြအရငးအႏးန႔ ေစးႀကးႀကးေတြမာ ေရာငးၾကတ ၀ကသားသညေတြျဖစပါတယ။ ကမက ကယပငေငြ အရငးအႏးမရ ေန႔ျပနတးန႔ ေငြယေရာငးရတေစးသည။ ၿပးေတာ “ည”ရပကြကရ ႔ တခတညးေသာ လမးမေပၚမာနနကပငးေလး ႏစနာရေလာက ေရာငးရတေစးသည။ သညေတာ ဆြႀကး၊ လကေကာက ေ၀းလ႔ နားကပတေတာငမ သမားအေမြေပးထားခလ႔၀တေနရတာ။

ေန႔ျပနတးအေၾကာငးေလး ေျပာျပခင ပါေသးတယ။ ဒအေၾကာငးပါမ ကမရ ႔ေစး သညဘ၀က ျပညစမာကး။ ညဘကေငြ တေထာငယရင ေနာကေန႔ေစးေရာငးၿပးတာန႔အရငးေငြတေထာငန႔ အတးႏစဆယ ငါးကပသြားေပးရတယေလ။ တေသာငးယရငဘယ ေလာကဆတာတြကၾကညလကေပါ။ အခလ တးတကလြနးတေခတန႔အမ ကနေစးႏနးကလညး အမလကေနရတာဆေတာ အရငးအႏးက ကမလ ေစးသည ခတစပစပကေလးေတာငမ ငါးေသာငးနးပါးယရတာ။ စားဖ႔ထက ေစးသမးရင အရငးန႔အတးျပညဖ႔က အသအသနလပေနရတာ။

ဒါေတာင ကၽြနမယတ ေငြရင အမႀကးက သေဘာေကာငးတယ ကၽြနမန႔လညး ဆကဆလာတာ ၾကာလ႔ ေလာယတာ။ အခ ႔ဆ တေထာငက ငါးဆယထသြငး ရတာမးလညးရေသးတယရင။ ကမ စဥးစားမတယေလ။ ျဖစႏငမျဖစႏငေတာ ညာဏမမလ႔ မသဘး။ ကမတ႔လ ရးရးမနမန ဆငးရသားေစးသညေတြက အတးနညးနညးန႔ ေငြေခးမယ ဌာနရရင ေကာငးမာပ လ႔။

ကယျမတသည မျမတသည အသာထား။ အတး ေပးဖ႔ကေတာ ျပငထား။ ၿပးေတာကယ၀တဖ႔၊ ကေလးေတြဖ႔ အ၀တအထညေလး ေတြက လးကနခကန မ၀ယႏငေတာ ေန သြငး န႔၀ယထားရတာေလး ေတြကလညး ေန႔တငး မသြငးမျဖစ သြငးေနရေသးတယ။ အဒ အထည၊ ဖနပ စတာေတြကလညး ေန႔သြငးဆေတာ တေထာငတနက ႏစေထာင၊ ႏစ ေထာငတနက ေလးေထာင မထးပါဘး ေန႔ျပနတးအတငးပါဘ။ မတတသာဘးေလ တလး တညးအခတညး လကငငးေပးမ၀ယႏငေတာ ေန႔သြငးန႔ ၀ယရတာေပါ။ ဒဒဏကလညး နာတာရညေရာဂါလ ခေနရၿမ။ ေပာကတယရယလ႔မရ။

ႀကတးေလး ကမတ႔ဘ၀က ျပညျပညစစသ

စာမကႏာ ၅၀

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ေအာငေျပာရအးမယ။ ႏစစဥႏစတငးႀကေတြ႔ရတ ေဘးဆးႀကးတခကေတာ မးတြငး ၀ါဆမာ ေကာငးေတြက ဖြင အစးရေကာငးလ႔ေတာေျပာပါရ ႔ ေတာငးလကတပကဆ ေကာငး၀ငေၾကးတ၊ စာအပဖး၊ ခဖး၊ စာရြကစာ တမးေၾကး၊ ေကာငးျပငစရတ ေခါငးစဥေတြက အမားႀကးပ မေပးႏငရငေတာ ေကာငးအပတာလကမခဘးေလ။ အ အမကလညး မးယ ဓနဖးကလညး ၾကားဘးၾကေသးရ ႔လား ဓန၁၀၀ က တေသာငးနညးပါးျဖစေနၿပ။ ထရဖးမပါေသးဘး၊ အရငက၀ါးထရ တလႊာယကကတေပပါတလည ၂၀၀ ေလာကေပးရတာ ခေတာ ၂၀၀၀ ဆပါလား။ ႏစလႊာယက(အထ) ဆရငေတာ ေမးေတာငမေမးရဘး။ ေကာငးဖြငတရကန႔ အမျပငတအခနန႔က ခနးထားသလ ၿပငတ၀င ႏပစကတာက ႏစစဥ ခေနရတယ ေရာငေျပးလ႔ကမရဘး။ အဒေတာလညးေပါငရႏရ၊ အတးန႔ဆြရတ သသရာက ေသမလြတေတာမာ။

အဒေတာ လမးေဘးေစးသည ဘ၀က တကပြေတြ ဆငႏႊလ႔ မဆးႏငဘးေလ။

ဒါေၾကာင ကမ စကား စကတညးက ေစးေရာငးတာက ေစး၀ယတာထကခကတယ။

ပၿပးအေရးပါတယ လ႔ဆခတာေလ။ ေစး၀ယတာ ကေတာ ရတေငြန႔ စာမယလဥးေရန႔တြကၿပး အဆငေျပေအာင ၀ယႏငရင ဘာပျဖစျဖစ အေျခအေနအရ အဆငေျပ သြားတာပါပ။ ေစးေရာငးတာ ဒငက ေစာေစာေရာကေအာင အခနယရ ပစၥညးေကာငးရဖ႔၊ ဆငခငးဖ႔၊ ၿပးေတာ အရငးတြကရ၊ အျမတတြကရ၊ အရးတြကရတအျပင ေန႔စဥစားဖ႔စမရ၊ လမေရး သာေရးနာေရး အျပင မးကငးေၾကး၊ မးသတရပေငြတ ဘာလပဖ႔လမသ ေေပးရေသးတယ။ ကေလးမန႔ဖး၊ မးထြနးဖ႔ ဘကထရအးငားခ၊ ဖေယာငးတငဖး၊ အ -- ေျပာရမယဆရင မဆးႏငေတာဘးေလဒါေတာင မေျပာရလ႔ ခနထားေတြက အမားႀကးရေသးတယ။

မသားစထက တေယာက ေယာကမား မကနးမာျဖစၿပဆရငေတာ၊ ပထမ ေဆးမးတန႔က၊ ဒတယ ေဆးဆငက ေဆး၀ယၿပးက ေနာကဆး မရေတာဘးဆရငေတာ ေဆးရကေရာကရေတာတာဘ။ အငး ေဆးရ ေရာကၿပဆတာန႔ ေပါငစရာရေပါင ေရာငးလ႔ရတာ ေရာငး ေနာကဆးမေလာက မငျဖစေတာ အတးန႔ဆြေပါေလ။ ေဆးရမာက ဆရာ၀နန႔ သနာျပသာရတာ ကတငရဘ႔ေတာင

ေငြေပးမရတာ။ ေဆးစာရြက ေရးေပးတငး ေဆးေျပး၀ယရတယေလ မ၀ယႏငရငေတာ ပစထားလက တာဘ။ ေငြမျပညစလ႔ကေတာ ေသဘ႔က ၇၅ ရာခငႏနး အထကမာရေနတာ ၿမၿမသာမတထားလကၾကေပေတာ။

စာမကႏာ ၅၁

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ဖကဒရယဆတာ တငးျပညၿပကြေရးလား။

ျပညေထာငစ မၿပကြေရး၊ တငးရငးသား စညးလး ညညြတမ မၿပကြေရးဆတ ေဆာငပဒမး က ၁၉၆၂ ခႏစ ဗလခပႀကး ေနဝငး အာဏာသမးခတ ခနေလာကကတညးကၾကားလာၾကရတာပါ။ ျပညေထာငစႀကး ၿပကြ ပကစးေတာမအေရးက ကယတငလကရတာပါလ႔ အာဏာသမးစဥက စစေခါငးေဆာငမားက အေၾကာငးျပခ ပါတယ။ သေဘာကေတာ စစမနတ ျပညေထာငစႏငင တညေဆာကဖ႔ အထးသျဖင ရမးျပည ေခါငးေဆာငမားက အေျခခဥပေဒ ကျပငဆငရန တငျပ ေတာငးဆ တာက ျပညေထာငစ ၿပကြေတာမ အေရးလ႔ အေၾကာငးျပတာ

ပါ။ တနညးအားျဖင ရမးျပညေခါငးေဆာင မားတငျပတ ဖကဒရယ ျပညေထာငစ တညေဆာကေရးမဆတာက တငးျပည ၿပကြေရးလ႔ အေၾကာငးျပတာ ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင လညး ေတာလနေရးေကာငစေခတ၊ ျမနမာ ဆရယလစလမးစဥ ပါတေခတ ဝါဒျဖန႔မေအာကမာ ႀကးျပငးလာရသမား အေနန႔ ဖကဒရယဆတာ ျပညေထာင စၿပကြေရးလ႔ ထငမတေလ ရၾကတယ။ တကယေတာ ဖကဒရယျပညေထာငစ ဆတာ အငအားေတာငတငးမ ကျဖစေစတ စစညးမလ႔ ဆႏငပါတယ။ ကမၻာေပၚရ နယေျမကယျပန႔ ႀကးမားတ (အငအားႀကး)

ႏငင ၁၀ ႏငင မာ ၈ ႏငငေလာကက ျပညေထာငစႏငင ထေထာငထားၾကပါတယ။

ျပညေထာငစအမညအမးမး

ကမၻာမာ ျပညေထာငစႏငင ေတြဆလ႔ အာရပစဖတေဒသမာ ၆ ႏငင၊ ဥပေရာပမာ ၇ ႏငင၊ အာဖရကမာ ၄ ႏငင၊ အေမရကတကမာ ၇ ႏငင အသးသးရၾကပါတယ။ ကမၻာေျမဧရယာရ႕ သးပ ႏစပေလာကက ဒ ျပညေထာငစ ၂၄ ႏငငေတြ အတြငးမာျဖစပါတယ။ ျမနမာႏငငေတာ ဒျပညေထာငစ ႏငငေတြစာရငး မာ မပါပါဘး။

ျပညေထာငစ က အဂၤလပလ ယႏကတစ စတတ၊ ဖကဒေရးရငး၊ ဖကဒေရးတစ၊ ယနယ အစရသညျဖင အမည အမးမးတတ ၾကပါတယ။ အေမရကန ျပညေထာငစက

အမးသားျပနလညသငျမတေရး : ျပညေထာငစစတဓါတ ႏင ၂၁ ရာစ ပငလညလာခ (၄)ဝငးေမာင။

(၂၃ ရက မတလ၊ ၂၀၁၁ ခႏစ။)

စာမကႏာ ၅၂

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

ယ နကတစ စတတ ေအာဖ အေမရကားလ႔ အမညေပး ထားပါတယ၊ အစးရကေတာ ဖကဒရယ ဂါးဗားမန႔ (ျပညေထာငစအစးရ) န႔ စတတဂါးဗားမန႔ (ျပညနယအစးရမား) လ႔ေခၚေဝၚသးစြၾကပါတယ။ ျပညေထာငစ တရားရးမားက ဖကဒရယ တရားရး လ႔ေခၚၾကပါတယ။ ဆဗယက ႏငငေတာႀကး ၿပကြၿပးေနာက ရရားႏငငကေတာ ရရား ဖကဒေရးရငး ဆၿပး ျပညေထာငစဖြ႔ပါတယ။ ရရား ဖကဒေရးရငးမာ ရပတဗလစ ၂၁ ခ၊ ရဂင(ျပညနယ) ၄၆ ခ၊ တာရတရ(နယေျမ) ၉ ခ၊ ဖကဒရယ ၿမ႕ေတာ ၂ ခ၊ ကယပငအပခပခြင (ေအာတႏးမတစ) ဧရယာ ၄ခ၊ စစေပါငး ၈၃ ခႏင ဖြ႔စညးထားျခငးျဖစပါတယ။ အႏၵယ ႏငငကေတာ အႏၵယ ရပတဗလစလ႔ တရားဝငမည ေခၚထားပါတယ။ ျပညနယ ၂၈ခ၊ ျပညေထာငစ နယေျမ ၇ ခတ႔ႏင ဖကဒရယ ျပညေထာငစႏငင ဖြ႔စညးထ

ေထာငထားတာ ျဖစပါတယ။ ၾသစေတးလ ကေတာ Common Wealth of Austra-lia လ႔ေခၚပါတယ။ မလဌာေန တငးရငးသား မား(အဘးရးဂငး) ႏင ၁၇၇၀ ခႏစေနာကပငး လာေရာက အေျခခသ ဥေရာပသားမား၊ အာရသားမား ေနထငၾကပါတယ။ ၿဗတသ ကလနနယ ၆ နယတ႔က ျပညေထာင စဖြ႔စညးထားတာ ျဖစတယ။ ကေနဒါကေတာ ကေနဒါ လ႔ဘေခၚၾကပါတယ။ ျပညနယ ၁၀ခ၊ တာရတရ သးချဖငျပညေထာငစ ဖြ႔စညးထားပါတယ။ ဘရာဇးလႏငငကေတာ ဖကဒေရးတစ ရပတဗလစ ေအာဖ ဘရာဇးလလ႔ အမညတတပါတယ။ ကမၻာ ပဥၥမအႀကးဆးႏငင ျဖစတယ။ ျပညနယ ၂၆ခ၊ ဖကဒရယခရင ၁ ခန႔ ၿပညေထာငစ ဖြ႔စညးထားတာျဖစတယ။ လျဖ၊ လမ၊ မျဖမမ၊ လည၊ လဝါ စလငစြာေနထငၾကပါတယ။ ေပၚတဂ ဘာသာစကားက ဘရာဇးလ

ျပညေထာငစရ႕ တရားဝငရးသးဘာသာစကားျဖစပါတယ။ ဥေရာပယနယ (အးယ- ဥေရာပျပညေထာငစ)ကေတာ လြတလပတ ႏငငေတြန႔ ဖြ႔စညးထားတ ကြနဖယဒေရးရငး ျပညေထာငစ ႏငငျဖစတယ။ အဖြ႔ဝင ၂၇ ႏငငပါရပါတယ။ အဖြ႔ဝငေလာက ထားဆႏငငမားလညးရပါတယ။

ဖကဒရယ ျပညေထာငစဟဆရာမာ

ဖြ႔စညးမ။ ။ ဖကဒရယ ျပညေထာငစ လ႔ဆရာမာ လြတလပတ ျပညေထာင ေတြဟာ မမဆႏၵ အေလာက ျပညေထာငစထမာ ပါဝငတာ မးရသလ၊ နယေျမေတြကအဆငသတမတၿပး ျပညေထာငစ ဖြ႔တာမး လညးရတတ ၾကပါတယ။ ဥပမာ ဘရာဇးလႏငင။ အမညအား ျဖငေတာ ဖကဒေရးတစ ရပတဗလစ ေအာဖ ဘရာဇးလျဖစပါ တယ။ ဘရာဇးလ ျပညေထာငစဟာ

စာမကႏာ ၅၃

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

လြတလပတျပညေထာငေတြန႔ ျပညေထာငစ ဖြ႔ထားတာ မဟတသလ လမးစ ျပညနယမား န႔ျပညေထာငစ ဖြ႔စညးထားတာ မးလညး မဟတပါဘး။ ယႏကတစ စတတေအာဖ အေမရ ကားက ၾကညရငလညးျပညနယ ၅၀ စလးဟာ ကယသေဘာန႔ကလာေပါငးထားၾကတာမဟတပါဘး။ ရရားဖကဒေရးရငး လညး ထနညးလညးေကာငး၊ အႏၵယလညး ထနညးလညးေကာငးပါဘ။

ျပညေထာငစစ။ ။ ျပညနယမားက ကယစားျပတ အထက လႊတေတာ အတြက ျပညနယ ကယစားလယ အညအမ ေရြး ခယေပးရျခငးက ျပညေထာငစရ႕ ညမျခငးက ေဖၚေဆာငတ စတခလ႔ယဆၾက ပါတယ။ ဒါေပမ အႏၵယႏငငကေတာ ဒမကေရစအ ေျခခန႔အညလ႔ယဆကာ အထကလြတေတာ ကယစားလယအတြက ျပညနယမားရ

လဥးေရ အခး အရဘ ေရြးခယပါတယ။ ကေနဒါ ကေတာ တစမးပါ။ ဆးနတ အထကလြတေတာ အမတမားက ဖကဒရယ အစးရ ဝနႀကးခပရ႕ အ ႀကျပခကအရ ျပညေထာငစ အပခပေရးမး (ဂါဗနာဂနရယ) က ခန႔အပရပါတယ၊ အထကလႊတေတာ အမတမားဟာ အသက၇၅ႏစျပညသညအထ တာဝန ထမးေဆာငခြငရ ၾကပါတယ။ ဘရာဇးလ ႏငငကေတာ ဖကဒရယဆးနတလႊတေတာက ျပညနယ တငးန႔ ဖကဒရယခရငက ကယ စားလယ သးဥးကစ အညအမ ေရြးခယ ေပးၾကရပါတယ။ ရရားဖကဒေရးရငးမာေတာ အဆငဆင သတမတထား တ ရပတဗလစ၊ ျပညနယ၊ နယေျမ၊ ျပညေထာငစ ၿမ႕ေတာေဒသ၊ ကယပငအပခပခြငရေဒသ စတ အစအဖြ႔ ၈၃ ခမ ကယစားလယ ၂ ဥးကစ ေရြးခယေပးရပါတယ။

ႏငင ငယေလးေတြျဖစတ အာရက ယေအအး အာရပေစာ ဘြားမား ျပညေထာငစ၊ မကခရနးရားျပညေထာငစန႔ အေမရကတကက St. Kitts and Nev-is ႏငငမားကေတာ ဥပေဒျပလႊတေတာ တရပဘထားၾကပါတယ။

အာဏာခြေဝျခငး။ ။ အာဏာ ခြေဝျခငးဟာ ျပညေထာငစ ဖြ႔စညး ၾကျခငး၏ အဓက လကၡဏာ တရပ ျဖစပါတယ။ ျပညေထာငစႏငင ေတြမာ ျပညေထာငစန ႔ျပညနယမားအၾကား ဥပေဒျပ အာဏာမားက အေျခခဥပေဒန႔ သတ မတခြေဝထားၾကပါတယ။ ျပည ေထာငစက ဥပေဒျပခြငရတ အာဏာ၊ ျပညနယမားက ဥပေဒျပခြငရတ အာဏာ၊ ျပညေထာငစေကာ ျပညနယကပါ ထပတ ဥပေဒျပခြင ရတအာဏာ စသညျဖင ျဖစပါတယ။ ျပညေထာငစ ဥပေဒ ျပစာရငးထမာလညး မပါ၊ ျပညနယ ဥပေဒျပ

စာမကႏာ ၅၄

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

စာရငးထမာလညး မပါတ ဥပေဒျပစရာေတြ၊ တနညးအားျဖင ႀကြငးကနတ ဥပေဒျပ အာဏာ(Residual power)က တခ႕ႏငငက ျပညေထာငစက ေပးအပထား ပါတယ၊ တခ႕ ႏငငေတြမာက ျပညနယမားက အပႏငးေလ ရပါတယ။ နားလညမရရ အေျခခ ဥပေဒအရ ခြေဝသတမတ ထားေပးသည ဥပေဒျပေရး၊ စမအပခပ ေရးကစၥအဝဝက ျပညနယမားက လြတလပ စြာကငသးႏငခြင ရရပါ မယ။ ျပညနယေတြဟာ သကဆငရာ ျပညနယေတြရ႕ အပခပေရး ကစၥ၊ ဥပေဒျပေရး ကစၥေတြမာ (ျခြငးခကမအပ) ျပညေထာငစ အစးရရ႕ စြကဖကမကငးစြာ၊ လြတလြတလပလပေဆာငရြကႏငခြငမရဘးဆရင အဒလမး ျပညေထာငစဟာ အမညခ ျပညေထာငစသာ ျဖစပါမယ။ စစမနတျပညေထာငစျဖစႏငမာမဟတပါဘး။

ျမနမာႏငငျပညေထာငစန႔ ကြာျခားခက

လြတလပေရး ရၿပးစက ပါလမန ဒမကေရစေခတ(၁၉၄၇)ခႏစ အေျခခ ဥပေဒ ေခတ) တနးက ဖြ႔စညးတညေဆာက ထားတ ျပညေထာငစ သမတ ျမနမာႏငငဆတာေကာ၊ ဥးေနဝငးရ႕ ျမနမာဆရယလစ လမးစဥပါတ ေခတ (၁၉၄၇ ခႏစအျခခဥပေဒေခတ)ကတညေဆာက ထားတ ျပညေထာငစ ဆရယလစ သမတ ျမနမာႏငငေတာ ဆတာေကာ၊ အခ နအ ဖ ရ႕ ၂၀၀၈ ခႏစ အေျခခ ဥပေဒအရ ဖြ႔စညးထားတ ျပညေထာငစ သမတ ျမနမာႏငင ေတာေကာ ျပညေထာငစႏငငေတြ မဟတဘးလား လ႔ေမးစရာရပါတယ။

ျပညေထာငစ ႏငငမားမာ ျပညေထာငစ ဆငရာကစၥအဝဝက ဥပေဒ ႏငအည စမေဆာငရြကဖ႔ ျပညေထာငစအစးရန႔ သကဆငရာ ျပညနယေရးရာ ကစၥအဝဝက

ေဆာငရြကရန ျပညနယ အစးရ ဟ၍ ရၾကရပါတယ။ ဒလဘ ျပညေထာငစ အစးရက ဥပေဒန႔အည လပကင ေဆာငရြကႏငေအာင ဥပေဒ ျပေပးတ ျပညေထာငစ ဥပေဒျပ လႊတေတာ ရရသလ၊ အေျခခ ဥပေဒအရ ျပညနယမားက ေပးအပထားတ ဥပေဒျပကစၥ ရပမားအတြက ဥပေဒျပဖ႔ ျပညနယ ဥပေဒျပ လႊတေတာ ရၾကရပါတယ။ ေျပာရရငေတာ ပါလမန ဒမကေရစေခတ ျပညေထာငစ သမတ ျမနမာႏငင (၁၉၄၇ အေျခခဥပေဒေခတ)မာ ဗမာျပည နယရယလ႔ မရခပါဘး၊ ဗမာျပညနယအစးရ မရသလ၊ ဗမာ ျပညနယ ဥပေဒျပလႊတေတာလညး မရခပါ။ ဒါေၾကာင ျပညေထာငစ အစးရသည ျပညေထာငစကလညး ကယ စားျပသလ ဗမာျပညမရ႕ ကယစားျပ အစးရ သေဘာမးလညး ျဖစသြားပါတယ။ ဒါေၾကာင ျပညေထာငစ အသြငအျပငကက

စာမကႏာ ၅၅

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

အခးမကသလ ျဖစပါတယ။ ဥးေနဝငးရ႕ မ ဆ လ ေခတ ျပညေထာငစ ကေတာ အမညအား ျဖငသာ ျပညေထာငစ လ႔ဆထားတာျဖစတယ။ ျပညနယမား က ကယစားျပတ အထကလႊတေတာ ဆတာ မရသလ၊ ျပညနယေတြမာလညး ဥပေဒျပ လႊတေတာမား လညးမရပါ။ အစးရလညး တရပသာရတယ။ ဒါေၾကာင မဆလေခတက ျပညေထာငစက ျပညေထာငစ လ႔ေျပာ၍မရပါဘး။ လကရ န အ ဖ ေခတ ၂၀၀၈ ခႏစ အေျခခ ဥပေဒအရ ေတာျပညေထာငစ အဆငမာ အမးသားလႊတေတာန႔ ျပညသ႔ လႊတေတာဆၿပး ဥပေဒျပ လႊတေတာ ႏစရပ ဖြ႔ထားပါတယ။ ေနာကၿပး ျပညနယန႔ တငးေတြမာလညး ဥပေဒ ျပႏငဖ႔အတြက ျပညနယလႊတေတာ -တငးေဒသႀကးလႊတ ေတာေတြလညး ဖြ႔စညးထား ပါတယ။ အာဏာခြေဝ ကငသးေစတ သေဘာျဖစတယ။

ဒါေၾကာင ဖကဒရယ ဆနဆန ျပညေထာငစ လ႔ေျပာလ႔ရပါတယ။ ႏငငဖြ႔စညး ပအရက ျပညေထာငစ ပစေတာ ျဖစပါတယ။ ဒါေပမ လကေတြ႔မာေတာ ဥပေဒျပ လႊတေတာဟာ တပမေတာ လႊတေတာ သဖြယျဖစေနပါတယ။ ဘာေၾကာငလညး ဆေတာ လႊတေတာ တငးမာ တပမေတာသားမားက ေလးပတစပ ထညသြငးေပးရပါတယ။ အဒတပမေတာသားကယစားလယမားက သမတလညးမဟတ၊ ဝနႀကးခပ လညးမဟတတ ကာကြယေရးဥးစး ခပဆ သတစဥးတညး သေဘာ န႔ခန႔အပပါတယ။ ဒါအျပင တပမေတာ ေကာေထာကေနာကခပါတကလညးဖြ႔ ထား ျပနပါတယ။ ဒါဟာ လႊတေတာတငးမာ- (တပမေတာ ကယစားလယမား + တပမေတာ ေကာေထာကေနာကခ ပါတ ကယစားလယ = ကယစားလယ အမားစ) ျဖစေန ရေလေအာင ဖနတး ယထားတာပါ။ ဒကယစားလယ

မားဟာ ဥပေဒျပ ရာမာဘျဖစျဖစ၊ စမအပခပ ေရးရာကစၥ မားမာဘျဖစျဖစ၊ ကာကြယေရး ဥးစးခပၾသဇာေအာကကေန တစသတညး ျဖစေနၾကရ ပါလမ မယ။ ျပညနယဆငရာ ဥပေဒျပေရး၊ အပခပေရး ကစၥရပ ေတြမာလညး သကဆငရာ ျပညနယမားက လြတလပစြာ ေဆာငရြကႏင ၾကမည မဟတပါ။ ဒါေၾကာငအာဏာခြေဝကငသးမ ဆတာဟာလညးဟန ျပဘျဖစတယ။ ဒ ျပညေထာငစဟာလညး အျမငေကာငးရ၊ လၾကားေကာငးရ ေဖၚျပထားတ ဟနျပ ျပညေထာငစ သာျဖစ ပါတယ။

ယေန႔ျပညသမား လလားေနတာက

ႏစေပါငးမားစြာ ဒကၡဆငးရ ႀကးစြာန႔ လပရား ရနးကန ေနၾကရတ တငးရငးသားမားႏငတကြ ႏငငသား ျပညသ တရပလးဟာ ဆငးရျခငး ကငးေဝးလက၊ ၿငမးခမး သာယာတ

စာမကႏာ ၅၆

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

လမဘဝက လလားလက ရၾကပါတယ။ တနးတေရးရတ၊ စစမနတျပည ေထာငစ တညေဆာကေရး ေတာငးဆခကက အေၾကာငး ျပလက စစအာဏာ ရငစနစ ေပၚလာသလ လကနကကင ဆန႔ကငတကခကတ အငအားစမား လညးေပၚေပါက တးပြား လာၾကတာ ျဖစတယ။ ျပညေထာငစ တညေဆာက ေရးလလားသည တငးရငးသား လကနကကင အဖြ႔မားန႔ စစအစးရတ႔အ ၾကား ျဖစပြားေနတ ႏစရညျပညတြငးစစ (ဗကပ ႏင ျဖစသညစစလညး အပါအဝင) သညလညးေကာငး၊ စစအစးရ၏ ညဖငးတ စမခန႔ခြ အပခပမ သညလညးေကာငး၊ ျပညသတ႔အား ဆငးရဒကၡတြငး ကဆြသြငးေပးတ အေၾကာငးရငးေတြ ျဖစတယ ဆရင မားမယမဟတပါ။ ဒါေၾကာင စစမနတ ျပညေထာငစ၊ အႏစသာရရတ

ျပညေထာငစက တညေဆာက ျခငးဟာ ျပညသတ႔အား ဆငးရဒကၡ ေရာကေနျခငးမ ကငးသြား ႏငပါတယ။ စစမန တျပညေထာငစ ဆတာၿခေျပာရရင ျပညနယအသးသးတ႔မာ ႏငငေရးအရ၊ တနးတအခြင အေရးရေသာ ျပည ေထာငစက တညေဆာကျခငးက ဆလ ပါတယ။ တနညးအားျဖငေတာ ဖကဒရယ ျပညေထာငစလ႔ဆလ႔ လညးရ ႏငပါတယ။ ျပညေထာငစႏင ျပညနယအသးသးတ ႔အၾကား အေျခခဥပေဒအရ အာဏာကခြေဝထားၿပး၊ ျပညနယ အသးသးက အေျခခဥပေဒအရ သတမတထားတ ၎တ႔ရ႕အာဏာမားက လြတလြတလပလပ ကငသးလ႔ရတ စနစမးပါ။

ျမနမာႏငငက ျပညေထာငစႏငင အျဖစတညေဆာက ရာမာ၊ ဘယလ အမည တတမလ။ တနညးအားျဖင ယႏက တစစတတ ေအာဖ….လ႔

အမညတတမလား၊ ယနယ ေအာဖ…လ႔အမည တတမလား၊ ဖကဒရယယနယ ေအာဖ...လ႔အမညတတမလား၊ ဖကဒရယ လ႔ေျပာရငေကာ သသယ ေတြျဖစေနမလား ဆတာဟာ ဧကနမခ ေဆြးေႏြးရမ ကစၥျဖစလာ ပါလမမယ။ (အဒါက ေဆြးေႏြးၾကတ အခါမာ (၁) သမငးေၾကာငးက ေဇာငးေပး ေဆြးေႏြးပါက၊ သမငးအခကအလက ဆငရာ အျငငးပြားႏငစရာေတြျဖစႏငတ အေပၚမာ လရာပနးတငးက ေရာကႏငမညမဟတပါ။ (သမငးကပစပယဖ႔ ဆလ တာေတာ မဟတပါဘး လတတ ေလာ လ အ ပ ခ က ခ ရးေ ရာ က ရ န အ တ ြ ကျဖစသည)။ (၂) အခကက ျပညေထာင စ သေဘာတရား ေရးရာေတြအေပၚမာ အလြန အေလးထားလြနးပါက (ဟႏငငမးမ ျပညေထာငစစစတယ၊ ဒႏငငလမးက ျပညေထာငစ မစစဘးစတာတ႔၊ ဖကဒရယ

စာမကႏာ ၅၇

အေတြးသစ မဂၢဇငးအေတြးသစ မဂၢဇငး ေဆာငးပါး

မကတကတ႔- ဖကဒရယ ကကတ႔ စတာေတြန႔) ခရး ေရာကမာမဟတပါ။ (၃) ကေတာ ခြထြကခြင၊ အဒါကေတာ အႀကးမားဆး သသယ ျဖစစရာကစၥျဖစတယ။ အေျခခဥပေဒ ေရးဆြရာမာ ခြထြကခြင ပါမျဖစမယဆရင ေတာရငးပါတယ၊ သသယစတေတြ ဝငၾကၿပး ျပညေထာင စတညေဆာကေရး ခရး ေရ႕တးႏငမည မဟတပါ။ (ခြထြကခြငက အေျခခဥပေဒ တြငထညမထား ေသာလညး၊ အစးရတရပက ဖႏပမေတြလြနကလာမယ၊ လမးႀကး တစမးက လမးငယမားအေပၚ အလြန အကြ ႏမထကစးနငးလပမယဆရင၊ ခြထြကေရး ေအာသ၊ ဆသေတြ၊ လပရားမေတြ ေပၚလာမာအေသအခာဘ ျဖစတယ။)

ျပညေထာငစ နာမယက အဆငေျပသလ ထားလ႔ ရႏငပါတယ။ ယႏကတစစတတလ႔ ထားလငဘ ျဖစျဖစ၊ ဖကဒရယ ယနယလ႔

ထားလငဘျဖစျဖစ ေနာငဆခြထြက သြားမလား ဆတာမး(လြနခတႏစ ၄၀ ေကာေလာက က သသယ ျဖစခၾကေပမ) အခအခနမာ သသယ မရသငၾကေတာပါဘး။ ျပညေထာငစနာမယက ဖကဒရယ တတျခငး မတတျခငး ထက အာဏာခြေဝကငသးတ၊ တရားတ ဥပေဒက ျပဌာနးကငသး၊ လကနာတတတ (ကယ ကငတရားမး) ကငသးၾကေရးသာ အဓက ကပါတယလ႔ထငပါတယ။ ယေန႔ ျပညသေတြဟာ ႏငငတကာ ႏငင ေရးအေတြ႔အႀကဗဟသတမားလညး ရၾကၿပ ျဖစတယ။ အတရစသးႏစလးထတရလဒကသၾကရၿပးလညးျဖစပါ တယ။

ၿခေျပာရမယဆရင ကယျပညနယေလးကဘ ကယတငးျပညလ႔ မမတယၾကဘ ျပညေထာငစ တခလးဟာ ကယ တငးျပညဘလ႔ခယပါမ၊ ကယလမး၊ ကယအမး ေလာကကဘ

ခစတစတ ဆတာထက၊ ျပညသတငးကခစခင တတတစတမး ရၾကပါမ၊ ျပညေထာင စခစစတအျပညအဝရရာကပါမယ။ လနညးစ လမးစမားရ႕ ကယပင အပခပခြင၊ ကယပငျပဌာနးခြငမားက ေလးစားပါမ၊ ကယအခြငအေရး အတြကကယသတတ တနဖးထားသလ၊ တဖကသားရ႕ အခြငအေရးရတယဆတာကလညး အျပန အလန ေလးစား တနဖးထားတတပါမ၊ စစမနသည ျပညေထာငစႀကး၊ ေတာငတငး ခငမာတ ျပညေထာငစႀကး ကတညေဆာကႏငမည ျဖစေၾကာငး၊ သ႔မသာ ျပညသ တ႔လလားတ႔၊ ၿငမးခမးတ လမဘဝႀကးျဖစေပၚလာႏငေၾကာငး ေစတနာအရငးချဖင စစညးတငျပလကရပါ တယ။

စာမကႏာ ၅၈