OpenAIREAçık Bilim İçin Yeni Bir Ufuk

Gültekin Gürdalİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

OpenAIRE2020 Türkiye Yardım Masası

•Gültekin GÜRDAL (İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü)•Gönül KAFALI (İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü)

•İlkay HOLT (Özyeğin Üniversitesi)•Dr. Burcu BULUT (İpek Üniversitesi)•Sönmez ÇELİK (Doğuş Üniversitesi)

Yardım Masası: https://www.openaire.eu/contact-noads/42-gultekin

Web Sayfası: https://www.openaire.eu/E-posta Adresi: openaire2020@iyte.edu.tr

ANKOS AEKA • Koordinatör: • Gültekin GÜRDAL (İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü) • Çalışma Grubu Danışmanı:• İlkay HOLT (Özyeğin Üniversitesi)

• Üyeler:• Dr. Burcu BULUT (İpek Üniversitesi)• Sönmez ÇELİK (Doğuş Üniversitesi)

Web Sayfası: http://acikerisim.ankos.gen.tr E-posta Adresi: openaccess@ankos.gen.tr

Çalışmalarını Paylaş. Başarılı Ol

Açık Bilim hem toplum hem de sizin için iyidir.

4

http://whyopenresearch.org/

Neden Açık Araştırma?Çalışmalarınızı paylaşarak kariyerinizde ilerleyin.

Nasıl mı?

5

http://whyopenresearch.org/

6Görünürlüğünüzü arttırır

http://whyopenresearch.org/

7Yayın maliyetinizi azaltır

http://whyopenresearch.org/

8Kontrolü geri alırsınız

http://whyopenresearch.org/

9Daha fazla fon alabilirsiniz

http://whyopenresearch.org/

10İstediğiniz Yerde Yayınlayabilirsiniz

http://whyopenresearch.org/

11Terfi, yükselme sağlar

http://whyopenresearch.org/

Hala emin olamadınız mı?Daha fazla bilgi edinmek mi

istiyorsunuz?O zaman devam edelim!

12

http://whyopenresearch.org/

13Tüm araştırmacıların erişimi var mı?

http://whyopenresearch.org/

14 Etki faktörü ne olacak?

http://whyopenresearch.org/

15

Hakem değerlendirmesi kalitesiz mi?

http://whyopenresearch.org/

16Çalışmanız çalınabilir mi?

http://whyopenresearch.org/

17

http://www.righttoresearch.org/learn/whyOA/index.shtml

Açık Erişim (AE) yeni ve yenilik yaratacak araştırma çıktılarını çevrimiçi ve ücretsiz kullanma

hakkıdır.

“Arabayı kullanmak ile itmek arasındaki fark gibi hissettiriyor”

Tim Gowers

1- Dergilerde yayınlanan makalelerin %35’inden fazlası uluslararası işbirliğine dayalı (15 yıl önce %25)

2- Bilim giderek disiplinlerarası bir hal alıyor

3- Yeni iletişim teknolojileri, bilim camiasının ortak akıl kullanımında etkileşime izin veriyor

Teknolojinin Mümkün Kıldığı Ağlar ve İşbirlikleri

OPENAIRE

Açık Bilim Yapmak

Açık Bilim

Araştırmaları

BağlamındaKoy

Destek & AE Politikaları

Uyum

Ulusal Altyapılara

BağlantıBilim Dalı

Alanları Veri Altyapısına

Bağlantı

Açık Devlet Veri Girişimlerine Bağlantı

Açık Eğitim ve Öğrenme Ortamlarına Bağlantı

Katılımcı Altyapı

OpenAIRE Dünü, Bugünü, YarınıOpenAIRE OpenAIREplus OpenAIRE2020 Aralık 2009 – Kasım 2012 Aralık 2011 – Aralık 2014 Ocak 2015 – Haziran 2018

7. Çerçeve Açık Erişim pilot uygulamaları desteklenmesi

Tüm Avrupa’da Açık Erişimin Desteklenmesi,OpenAIRE ile paralel bir proje

Tüm Avrupa’da Açık Erişimin zorunluluğu (Ufuk2020 araştırma çıktılarına açık erişim)

AB kurumsal arşiv ağı (Sadece projelerle ilgili yayınları kapsar)

AB [açık] kurumsal arşiv ağı (Projeler ile yapılan yayınların yanında veri setlerini de kapsar)

Uluslararası [Açık] kurumsal arşivlerin entegrasyonu

27 ülke, 32 ortak 33 ülke, 41 ortak 34 ülke, 50 ortak, 13 m EURO

OpenAIRE2020 Genel Bakış Süre: 42 ay 50 Ortak

33 Ulusal Açık Erişim Masası 7 Teknik Ortak (CNR, ARC, UNIBI, ICM, UBONN, CERN, UoA) 12 Bilimsel İletişim Kuruluşu (UGOE, UMINHO, UGENT, CRIStin, eIFL,

LIBER, Jisc, COUPERIN, SURF, UCL, COAR, CLARA) 3 Veri Topluluğu (EBI, Pangea, DANS) 3 Hukuk Uzmanı (UvA, UGOE, ICM)

Büyük bir vizyon için geniş bir proje!Kurumsal arşiv ağından Avrupa çapında Araştırma Bilgi

Sistemi’ne…

3-5 proje 1 projede

OpenAIRE2020 Öne ÇıkanlarTüm araştırma döngüsü ile ilgili kaynakların birlikte çalışabilirliğini geliştirmek

H2020 Destek AE zorunluluklar Bilimsel yayınlarda 100% AE Araştırma Verisi Pilot

Hibe sonrası 7.ÇP Altın AE pilot uygulamaya koymak

Bilimsel iletişimin yeni biçimlerini sınamak

Uluslararası işbirliklerini güçlendirmek

OpenAIRE’e tüzel kişilik sağlamak

Biz Kimiz?•2010 Aralık ayından bu yana 24x7 faaliyet

•OpenAIRE•OpenAIREplus•OpenAIRE2020•2016 yılında tüzel kişilik

•50 Ortaklı Konsorsiyum

• AE Politikaları ve e-Altyapı ile ilgili Kurumsal, Ulusal ve Uluslararsı perspektifler

Açık Erişim Uzmanları

• Etkin e-Altyapı teknolojileri inşa etme

• Sanat teknolojileri ortaya koyma (büyük veri, bağlantılı veri)

Bilgi & Bilgisayar Bilimi Uzmanları

• Yasal & politika önerileriHukuk uzmanları

• Veri için en iyi uygulamalar• Veri altyapılarına bağlantı

Veri toplulukları

Birlikte Çalışabilirlik•Kurallar ve politikalar

•Literatür, veri, CRIS için OpenAIRE rehberleri•Küresel uyarlama and benimseme (RDA, WDS, W3C, …)

•Belirleyici temalar•Devam eden e-altyapılar ile birleşik ve işbirliği içinde

çalışma•Standart kelimeler

•Disiplinlerarası sınıflandırma•Çok dillilik (örn, EUROVOC)

•Diğer alanlara bağlantılar•Veri modelleri haritalama (DCAT, LOM, …)•LOD (Bağlantılı Açık Veri)

Zenodo is an open dependable home for the long-tail of science, enabling researchers to share and preserve any research outputs in any size, any format and from any science.

http://zenodo.org/

30

FP7 Post-Grant Open Access Pilot

(7.ÇP Hibe Sonrası Açık Erişim Pilot)

Hibe sonrası 7.ÇP projeleri (8.000’in üzerinde) Açık Erişim yayınları desteklemek için Avrupa komisyonu tarafından sağlanan fon 4 Milyon EUR

Pilot (Mayıs 2015 – 30 Nisan 2017) maksimum 2 yıl veya bütçe bitene kadar devam edecek.

Uygunluk için gereklilikler:

Fon için başvurulduğu zaman, FP7 projesi en fazla 2 yıl önce olmak koşulu ile bitmiş olmalı. https://postgrantoapilot.openaire.eu/#home adresinden kontrol edilebilir.

Uygun FP7 projesi başına maksimum 3 yayın finanse edilecek.

Ancak hakemli yayınlar (araştırma makaleleri, monografiler, kitap bölümleri, konferans bildirisi) fon için uygun olmakta.

7.ÇP Hibe Sonrası Açık Erişim Pilot

Ancak yayın kabul edildikten sonra fon talebinde bulunulabilir.

Hibrid dergilerde yayınlanan yayınlar finanse edilmeyecek, sadece tamamen Açık Erişim dergiler. (Directory of Open Access Journals – DOAJ)

Araştırma makaleleri için Üst limit 2.000 Euro, monografiler için 6.000 Euro.

Finanse edilen çıktının son hali, OpenAIRE ile uyumlu Açık Erişim Kurumsal bir arşive konulmalıdır. https://www.openaire.eu/search/data-providers

Merkezi fon talebi sistemine OpenAIRE portalından erişilebilir. https://goldoa-pilot.openaire.eu/ adresinden 7.ÇP proje istekleri toplanmaktadır, araştırmacılar doğrudan ya da kurumları aracılığıyla başvurabilirler.

7.ÇP Hibe Sonrası Açık Erişim Pilot

https://postgrantoapilot.openaire.eu/#home

Altın AE Pilot Fon Talep Sistemi: Nasıl Çalışıyor

37

38

39

Türkiye’deki Son Durum•Kurumsal arşiv sayısı:147

•OpenAIRE uyumlu arşiv sayısı: 18

•Kayıt sayısı: ~250.000

40

Sosyal Ağlar Kurumsal Akademik Arşiv Değildir!

http://osc.universityofcalifornia.edu/2015/12/a-social-networking-site-is-not-an-open-access-repository/

“Fakültesinin ne yayınladığını bilmeyen bir üniversite ne ürettiğini bilmeyen

fabrikaya benzer”

Bernard Rentier

SON GELİŞMELER

Kathleen Shearer - Cybera September 2015 44

Lale Devri bitti. Araştırma fonları artık yayıncılara değil araştırmaya gitmeli!

Araştırma Komisyon Üyesi Moedas dergi yayınevlerinin iş modellerini 21. yüzyılın gerçeklerine göre şekillendirmesi gerektiğini söylüyor.

Açık Bilim Nedir? Açık erişim yayınlarla başladı ancak veri ve diğer tip araştırma çıktılarına da kaydı

Açık Devlet / Açık Veri hareketi ile benzer

Açık Bilim anlamı:

Her türlü araştırma çıktısının paylaşımı ve erişimAraştırma bulgularının şeffaflığıAçık hakemlik & açık alıntıBilginin adil akışı

ULAKBİM Ulusal Açık Bilim KomitesiTÜBİTAK ULAKBİM bünyesinde, açık bilimin desteklenmesi, açık

bilim ve açık erişim konusunda kurumsal ve ulusal politikaların oluşturulması, Avrupa Birliği müktesebatı ve çerçeve programlar kapsamında takibinin yapılması, hukuksal boyutunun belirlenmesi amacıyla çalışmalar yürütecek “TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Açık Bilim Komitesi ” oluşturulmuştur.

http://cabim.ulakbim.gov.tr/ulakbim-acik-erisim-faaliyetleri/ulakbim-ulusal-acik-bilim-komitesi/

ULAKBİM Ulusal Açık Bilim Komitesi Üyeleri

48

http://library.iyte.edu.tr/tezler/genel/poster.jpg

Gültekin GÜRDALİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığıgultekingurdal@iyte.edu.tr

ORCID ID: http://orcid.org/0000-0001-7259-8134

Teşekkürler