nederlands 06-gps netwerk-rtk en de modernisering van gnss
TRANSCRIPT
06-GPS HSB 23.05.2012 1
Nederlands 06-GPS Netwerk-RTKen de modernisering van GNSS
Presentatie ir. Jean-Paul Henry
www.06-GPS.nl
06-GPS HSB 23.05.2012 2
Inhoud Presentatie
• Introductie 06-GPS
• Toepassingen
• GNSS Netwerk-RTK
• Typen RTK correcties / State Space Representatie
• Toekomst GNSS
• Verbeteringen door moderne GNSS
• Samenvatting
06-GPS HSB 23.05.2012 3
Introductie 06-GPS
06-GPS HSB 23.05.2012 44
Introductie 06-GPS
• Onafhankelijke, commerciële aanbieder GNSS-data
• Al 11 jaar expertise in Netwerk GNSS
• 4 medewerkers voltijds, 6 medewerkers parttime
• Veel verschillende geregistreerde gebruikers:
– overheden (landelijk, provinciaal, gemeente)
– ingenieurs- en landmeetkundige bureaus
– aannemers (weg, spoor, ondergrondse infrastructuur)
– nuts- en energiebedrijven
– archeologen, politie, scholen, landbouwers, etc.
06-GPS HSB 23.05.2012 55
Verschillende RTK-netwerken in NL
• 1 Basisnetwerk AGRS (1997) EUREF/EPN, geen RTK• 5 Commerciële aanbieders Netwerk RTK in Nederland:
– 06-GPS (2002)– LNRNET (LNR Globalcom 2005)– QPOS (QPS 2007)– Trimble VRSNOW (2010)– Leica Smartnet (2010)
• 1 overheidsnetwerk van Kadaster:– NETPOS (2005)– Alleen voor Kadaster en ministerie Verkeer & Waterstaat
• Zeer veel losse stations (gemeenten, landbouw)• Markt-Overheidskwestie:
– Kadaster wil markt betreden– bedrijfsleven wil geen oneerlijke concurrentie
06-GPS HSB 23.05.2012 606-GPS AGIV trefdag 25.11.2010 6
GNSS-stations NL
AGRS
06-GPS
NETPOS
LNR GlobalCom
QPoS
Landbouw
VRSNOWVRSNOWVRSNOWVRSNOW
06-GPS HSB 23.05.2012 77
Introductie 06-GPS
• 2002: start 23 stations, samenwerking met SAPOS (D)
• 2003: aansluiting FLEPOS (B)
• 2005: start NTRIP-communicatie en netwerk DGPS
• 2006: GPS+GLONASS, samenwerking AXIO-NET (D)
• 2007: uitbreiding naar 35 stations
• 2008: 2e volledig uitgevoerde centrale (back-up)
• 2009: GNWEB en SSRPOST
• 2010: Landbouw mechanisatie, samenwerking branche LTO
06-GPS HSB 23.05.2012 88
Kwaliteit
• Certificatie:
– ISO9001:2008
– TüV SüD / Navcert
• nauwkeurigheid 2cm (95%)
• beschikbaarheid (99%)
• competentie en service
– TüV SüD / Navcert
• dynamische nauwk. 2cm (95%)
• geschikt voor Precise Farming
• geschikt voor Guidance Systems
06-GPS HSB 23.05.2012 906-GPS AGIV trefdag 25.11.2010 9
Overzicht
Toep
assi
ngen
Com
mun
icat
ieSu
ppor
tN
etw
erk
Cen
trale
sR
efer
entie
Stat
ions
GN
SS s
atel
liete
n GNSSSatellieten
ReferentieStations
NetwerkCentrales
Support
Communicatie
Toepassingen
06-GPS HSB 23.05.2012 10
TOEPASSINGEN
06-GPS HSB 23.05.2012 11
Referentiedata Hydrografie
06-GPS HSB 23.05.2012 12
Referentiedata Grondverzet
06-GPS HSB 23.05.2012 13Referentiedata Landbouw
06-GPS HSB 23.05.2012 14
Referentiedata
Remote Sensing
06-GPS HSB 23.05.2012 15
Referentiedata Mobile Mapping
06-GPS HSB 23.05.2012 16
Referentiedata Spoorbeheer
06-GPS HSB 23.05.2012 17
FOUTENBRONNEN
06-GPS HSB 23.05.2012 18
Absolute Plaatsbepaling
• Plaatsbepaling van één enkele (“Stand-Alone”) GNSS ontvangerin een GNSS systeem
• Nauwkeurigheid GPS(/GLONASS)
– 5 – 20 m
– Geschikt voor navigatie
– Niet geschikt voor
landmeetkunde en hydrografie
• Maximale invloed van alle foutenbronnen
06-GPS HSB 23.05.2012 19
Foutenbronnen GNSS
XY
Z
WGS84
Ontvanger klokfout
Antenne (PCV)
Troposfeer
Ionosfeer
Satelliet klokfout
Satelliet baanfout
Multipath
06-GPS HSB 23.05.2012 20
DIFFERENTIËLE GNSS
06-GPS HSB 23.05.2012 21
Differentiële GNSS Plaatsbepaling
• Bepaal totale invloed foutenbronnen op een bekende positie -> correcties
• Zend correctiesnaar de rover
• Pas correcties toe-> verminder invloed foutenbronnen
• Bepaal Positie
– met code (DGNSS) of
– Met draaggolf fase (RTK)
06-GPS HSB 23.05.2012 22
Foutenbronnen bij DGNSS
Ruimtelijke Variaties
06-GPS HSB 23.05.2012 23
Afstandsafhankelijkheid DGNSS / RTK
PRC
Afstand
Referentie Rover
“echte” foutinvloed
Afstandsafhankelijke fout neemt toe bij grotere
afstand
uitgezonden correctie
06-GPS HSB 23.05.2012 24
RTK: Nauwkeurigheid, Betrouwbaarheid, Beschikbaarheid
Afstand tot Referentie
NauwkeurigheidBetrouwbaarheid, Beschikbaarheid
100 %
1 cm
06-GPS HSB 23.05.2012 25
Situatie “Stand Alone” Ref. Stations
Nauwkeurigheid, Betrouwbaarheid, Beschikbaarheid
Goed Slecht
06-GPS HSB 23.05.2012 26
NETWERK GNSS
06-GPS HSB 23.05.2012 27
Netwerk - GNSS
AfstandRoverRef. 1
PRC
Ref. 2
“echte” fout invloed
“echte” fout in ref. 1
“echte” fout in ref. 2
geïnterpoleerde fout invloedvoor positie rover
06-GPS HSB 23.05.2012 28
Netwerk - GNSS
Nauwkeurigheid, Betrouwbaarheid, Beschikbaarheid
Goed Slecht
06-GPS HSB 23.05.2012 29
Netwerk RTK: Taken
• primaire taak: State Monitoring
– bepaal afstands- (en locatie-) afhankelijke fouten
– oplossing fasemeerduidigheden met ongediff. waarn.
• secondaire taak: Representatie
– representeer netwerk informatie voor de gebruiker
• Afstandsafhankelijke fouten– Satellietbaan, ionosfeer, troposfeer
• Referentie stationsafhankelijke fouten– multipath, antenne, klok
– Met gebruik juiste formaten (RTCM, FKP, VRS, MAC)
06-GPS HSB 23.05.2012 30
TYPEN NETWERK RTK-CORRECTIES/STATE SPACE REPRESENTATIE
06-GPS HSB 23.05.2012 31
1. Master Auxilliary Concept (MAC RTCM 3.1)
Correcties op zelfde fasemeerd. niveau
M
A
A
A A A
06-GPS HSB 23.05.2012 32
1. Master Auxilliary Concept (MAC RTCM 3.1)
Fase correctie
Afstand
Ref 1 (Master)
1
Rover
M
1
Ref 2 (Aux)
2
FKP
δDCOR Representatie fout
∆Є12
06-GPS HSB 23.05.2012 33
2. FKP Representatie
FKP(rtcm 59)
(Stand-alonepositie)
RTCM dichtstbijzijnd
06-GPS HSB 23.05.2012 34
2. FKP Representatie
Fase correctie
Afstand
Ref 1 (Master)
1
Rover
M
1
Ref 2
2
FKP
FKP
δFKP Representatie fout
06-GPS HSB 23.05.2012 35
3. VRS Representatie: Geïndividualiseerd
Correcties
Stand-alonepositie
Virtueel
referentie station
06-GPS HSB 23.05.2012 36
3. VRS Representatie: Geïndividualiseerd
Fase correctie
AfstandRef 1
1
Rover
M
Ref 2
2
VRS
Ref V
Probleem 1: bewegen t.o.v. (virt.) ref. Station ?
Probleem 2: onverwachte fout
δVRS Representatie fout
06-GPS HSB 23.05.2012 37
3. VRS Representatie: Geïndividualiseerd
De rover:
• ontvangt reeds geïndividualiseerde correcties
• moet altijd benaderde positie doorgeven
• Benadering oude situatie 1 basis – 1 rover
Voordelen:
• Zeer compacte verzending van data mogelijk ook met GLONASS, Galileo, Compass en derde frequentie(s).
• Rover profiteert van continue en nauwkeurige foutenmodellering netwerksoftware en alle stations.
06-GPS HSB 23.05.2012 38
3. VRS Representatie: Geïndividualiseerd
Probleem 1:
• Rover beweegt weg van Referentie Station
Oplossing:
• Software individualiseert mee met positie rover.
Probleem 2:
• Onbekende kwaliteit VRS
Oplossing:
• Mogelijkheid 3.1 netwerkresiduen (1030 GPS/1031 GLONASS)
• Mogelijkheid 3.1 boodschap 1032: positie Nearest real station.
06-GPS HSB 23.05.2012 39
State Space Representation
Station 1 Station 2 Station 3 ….. Station 35
GNNET 35
SSR
RTK
GSM NTRIP
Observation
-
space
Observation
-
space
State
-
space
State
-
space
- Troposfeer
- Ionosfeer
- Satelietbanen
- ...
06-GPS HSB 23.05.2012 40
Principe SSR2RX
SSR
Positie
Tijden
Interval
VRS RINEX
Traject (RINEX rover)
Semi - Kinematic
VRS RINEX
06-GPS HSB 23.05.2012 41
Toekomst: PPP-RTK
06-GPS HSB 23.05.2012 42
TOEKOMST GNSS
06-GPS HSB 23.05.2012 4343
GNSS afgelopen 10 Jaar
• Belangrijke ontwikkelingen:
– SBAS (Europa: EGNOS) zijn operationeel geworden
– GLONASS van 6 naar 24 satellieten
– Sterke toename gebruik en acceptatie RTK Netwerken
– NTRIP en gebruik mobiel internet
– L2C introductie: meer kwaliteit voor de civiele gebruiker
06-GPS HSB 23.05.2012 4444
GNSS komende 10 Jaar
• Derde frequentie GPS (L5), complete constellatie (2018).
• Ingebruikname Europa’s Galileo.
• Ingebruikname China’s COMPASS.
• GLONASS ook met CDMA naast FDMA (zelfde technieken als GPS en GALILEO).
• Verdere ontwikkeling RTK Netwerktechnieken en –standaarden(voorbeeld : RTCM MSM & PPP-RTK).
• Sterke evolutie mobiele datacommunicatie.
• Complete L2C constellatie (op dit moment 8).
06-GPS HSB 23.05.2012 45
Welke verbeteringen brengt nieuwe GNSS voor (netwerk) RTK?
06-GPS HSB 23.05.2012 46
RTK en nieuwe GNSS
• Wat is er te verbeteren:
– Beschikbaarheid satellieten / Obstakels
– Snelheid initialisatie
– Nauwkeurigheid
– Ionosfeer / Zonne-activiteit
06-GPS HSB 23.05.2012 47
Beschikbaarheid satellieten / Obstakels
06-GPS HSB 23.05.2012 48
GPS Sky-Plot
06-GPS HSB 23.05.2012 49
GLONASS Sky-Plot
06-GPS HSB 23.05.2012 50
GALILEO Sky-Plot
06-GPS HSB 23.05.2012 51
GNSS Sky-Plot
06-GPS HSB 23.05.2012 52
Zichtbare GNSS satellieten
06-GPS HSB 23.05.2012 53
GNSS PDOP
06-GPS HSB 23.05.2012 54
GNSS Beschikbaarheid bij Obstakels
06-GPS HSB 23.05.2012 55
GNSS Beschikbaarheid bij Obstakels
06-GPS HSB 23.05.2012 56
GNSS Beschikbaarheid bij Obstakels
06-GPS HSB 23.05.2012 57
GNSS Beschikbaarheid bij Obstakels
06-GPS HSB 23.05.2012 58
Snelheid Initialisatie
06-GPS HSB 23.05.2012 59
GNSS : MEER = BETER
• GPS (31) + GLONASS (24) + GALILEO (30) +COMPASS (30) = 115 satellieten !
06-GPS HSB 23.05.2012 60
Test Monitor Station Sliedrecht
• Fix snelheid GPS t.o.v. aant. GPS satellieten (5gr. Elev.)
• Gemiddelde: 14,7 s over 24 uur (18-04-2012)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2592
12
2655
32
2720
34
2783
86
2859
53
2939
27
3015
02
3122
68
3191
57
3286
74
GPS tijd (s)
Fix
tij
d (
s)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
Aan
t. s
at.
06-GPS HSB 23.05.2012 61
Test Monitor Station Sliedrecht
• Fix snelheid GPS+GLONASS t.o.v. aant. GNSS satellieten
• Gemiddelde: 5,5 s over 24 uur (18-04-2012)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2592
0726
5617
2719
1727
8345
2845
4629
0825
2970
6330
3368
3097
6631
6032
3225
3032
8124
3345
9034
0799
GPS tijd (s)
Fix
tij
d (
s)
0
5
10
15
20
25
Aan
t. s
at.
06-GPS HSB 23.05.2012 62
Test Geo++ 3 GNSS
• Directe Fix fasemeerduidigheden > 90%
• Fix binnen 20 s : 100%
06-GPS HSB 23.05.2012 63
NAUWKEURIGHEID
06-GPS HSB 23.05.2012 64
Test Monitor Station Sliedrecht
• Nauwkeurigheid GPS only24 uur sessie (18-4-2012)
• Standaardafwijkingen :
– σx=6 mm
– σy=8 mm
– σz=13 mm
-0.03
-0.02
-0.01
0.00
0.01
0.02
0.03
-0.03 -0.02 -0.01 0.00 0.01 0.02 0.03
dX (m)
dY
(m
)
-0.06
-0.04
-0.02
0.00
0.02
0.04
0.06
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
GPS tijd (s)
dH
(m
)
06-GPS HSB 23.05.2012 65
Test Monitor Station Sliedrecht
• Nauwkeurigheid GPS+GLONASS24 uur sessie (18-4-2012)
• Standaardafwijkingen:
– σx=4 mm (-2)
– σy=6 mm (-2)
– σz=11 mm (-2)
• x,y en z beter dan alleen GPS
-0.03
-0.02
-0.01
0.00
0.01
0.02
0.03
-0.03 -0.02 -0.01 0.00 0.01 0.02 0.03
dX (m)
dY
(m
)
-0.06
-0.04
-0.02
0.00
0.02
0.04
0.06
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
GPS tijd (s)
dH
(m
)
06-GPS HSB 23.05.2012 66
Ionosfeer / Zonne-activiteit
06-GPS HSB 23.05.2012 67
11-Jarige Zonnecyclus
06-GPS HSB 23.05.2012 68
11-Jarige Zonnecyclus
06-GPS HSB 23.05.2012 69
I95 index
06-GPS HSB 23.05.2012 70
SIMULATIE GPS + GALILEO
• 3 testnetwerken SAPOS (D)
• (35/19km)
• (105/55km)
• (165/95km)
• 7 Ionosferische scenario’s (I: licht ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ VII: zeer zwaar)
• Eis: FIXING (binnen 40s) + Nauwkeurigheid
06-GPS HSB 23.05.2012 71
Simulatie: 19 km BASISLIJN
GPS GPS + GALILEO
06-GPS HSB 23.05.2012 72
Simulatie: 55 km BASISLIJN
GPS GPS + GALILEO
06-GPS HSB 23.05.2012 73
Simulatie: 95 km BASISLIJN
GPS GPS + GALILEO
06-GPS HSB 23.05.2012 74
Samenvatting Verbeteringen
• Meer en volle GNSS constellaties leveren:
– Betere beschikbaarheid
– Betere Nauwkeurigheid
– Snelle en betrouwbare fix van fasemeerduidigheden over lange afstanden
– Resistentie tegen atmosferische storingen
• Netwerk RTK nog steeds nodig (troposfeer)
• Netwerk, software en rovers complexer, maar:
• Meten gaat steeds makkelijker, sneller en beter.
06-GPS HSB 23.05.2012 75
EINDE
BEDANKT VOOR UW AANDACHT !
www.06-gps.nl