nb–dg[o › data... · 2019-10-12 · 2 n’rÿ bk e'j¯ ty&. j‚e w[j˜ps ft™u c;ÿ,...

37
1 nB–dg[o (fBjebze jfo F˜d Gzvko ft™u'I) ;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i? ;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i? ;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i? ;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i? ;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i? õ õ õ õ õ r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ tÿyD nkŸ B}kok, i[rkè dk bjD w[e&. g{opbk b?D nkŸ TXkok, Jeoko ÞG Bkb eo&. n…i yk GrsK dk Gzvkok, bjDk ojÿ ;wM& . J‚e' r'fp–d ;[s d[bkok, g[oy nekb dk frnk iD&. fi; tÿbÿ efbi[r n–sw j'tÿ n–X n–X:kok, ir B{o B}o Bk n&. jkjkeko eoÿ ;z;kok, ;¾aNh d¾aNh nzdo e[ob& . Xw¯ ojÿ Bk fe;ÿ dtkok, Xhoi Xho Bk e'J¯ Xo&. fgsk g{s Bk eoÿ —:kok, Bko e–s Bk ;'Gk g&. ;kX ;–s eoB ftGukok, w[Œbk Fÿy e{V e[Vw&. gzvs gKXÿ ÞG dÿ Bkw dk wzrD GkVk, ehws Ne:K tkbh g&. efbi[r e{Vh fç:k dk xo xo b’rÿ nykVk, ;¾aNh d¾aNh dŸ Bu&. r[o ntsko g?r’poK ubÿ e'J¯ Bk ukok, uko'_ e[²N ojh e[ob&. yÿb eoÿ nrˆw ngkok, nby nr'uo pÿgotkjhnk. fi; dk ;koÿ wzrdÿ rŸ ;jkok, fBA fBA ;h; M[e&. GftœsK ft™u bÿy uthnK ntskok, fi; ~ i–wÿ e'J¯ Bk w&. ek|} ebw Bk fbyDjkok, n‚yoK tzv Bk e'J¯ tzv& . eoÿ yÿb r[—s }kjok, u'oh m’rh ft™u b'e&. tyok j' eÿ ;G s'_ B:kok, fBor[D nkgDh eb tos&. J‚e pDkŸ Grs dtkok, X[o dopkok dŸ d¾P&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb pÿgotkjhnk. r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ nkŸ X[o dÿ BÖÿ, G…iÿ tkj' dkjhnk. ;kvÿ fgmÿ u[‚eÿ E‚e rŸ rdqB tkbÿ gÖ/, BkVh BkVh dŸ rtkjhnk. iB Grs ;[jÿbÿ tÿyÿ b'ewks ;™uÿ, Þhsh ;kfjp ;fsr[o Bkb oy&. nk rŸ U;ÿ dÿ e'b B„;ÿ, fi; dh wz}b

Upload: others

Post on 04-Jul-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

nB–dg[o(fBjebze jfo F˜d Gzvko ft™u'I)

;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i?;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i?;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i?;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i?;'jè wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB dh i?

õ õ õ õ õ

r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ tÿyD nkŸ B}kok, i[rkè dk bjD w[e&. g{opbkb?D nkŸ TXkok, Jeoko ÞG Bkb eo&. n…i yk GrsK dk Gzvkok, bjDk ojÿ;wM& . J‚e' r'fp–d ;[s d[bkok, g[oy nekb dk frnk iD&. fi; tÿbÿefbi[r n–sw j'tÿ n–X n–X:kok, ir B{o B}o Bk n&. jkjkeko eoÿ ;z;kok,;¾aNh d¾aNh nzdo e[ob& . Xw¯ ojÿ Bk fe;ÿ dtkok, Xhoi Xho Bk e'J¯ Xo&.fgsk g{s Bk eoÿ —:kok, Bko e–s Bk ;'Gk g&. ;kX ;–s eoB ftGukok, w[ŒbkFÿy e{V e[Vw&. gzvs gKXÿ ÞG dÿ Bkw dk wzrD GkVk, ehws Ne:K tkbh g&.efbi[r e{Vh fç:k dk xo xo b’rÿ nykVk, ;¾aNh d¾aNh dŸ Bu&. r[o ntskog?r’poK ubÿ e'J¯¯ Bk ukok, uko'_ e[²N ojh e[ob&. yÿb eoÿ nrˆw ngkok, nbynr'uo pÿgotkjhnk. fi; dk ;koÿ wzrdÿ rŸ ;jkok, fBA fBA ;h; M[e&. GftœsKft™u bÿy uthnK ntskok, fi; ~ i–wÿ e'J¯¯ Bk w&. ek|} ebw Bk fbyDjkok,n‚yoK tzv Bk e'J¯ tzv& . eoÿ yÿb r[—s }kjok, u'oh m’rh ft™u b'e&. tyokj' eÿ ;G s'_ B:kok, fBor[D nkgDh eb tos&. J‚e pDkŸ Grs dtkok, X[o dopkokdŸ d¾P&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb pÿgotkjhnk.

r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ nkŸ X[o dÿ BÖÿ, G…iÿ tkj' dkjhnk. ;kvÿ fgmÿu[‚eÿ E‚e rŸ rdqB tkbÿ gÖ/, BkVh BkVh dŸ rtkjhnk. iB Grs ;[jÿbÿ tÿyÿ b'ewks;™uÿ, Þhsh ;kfjp ;fsr[o Bkb oy&. nk rŸ U;ÿ dÿ e'b B„;ÿ, fi; dh wz}b

2���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

n’rÿ Bk e'J¯ ty&. J‚e w[j˜ps ft™u c;ÿ, d{ih eoB Bk e'J¯ gP&. fterŸ J‚e' jáÿ, ehws irs tkbh ojÿ rt&. s[b rŸ J‚e' táÿ, d{ik sok}{ Bke'J¯ Tm& . eo:k yÿb g[oy ;wo‡Eÿ, S˜ph g'j t…ih tX&. i'sh i's ;¬gjfo, nkg nkgDh feogk eo, wÿjo B}o J‚e Tm&.

r[o ntsko g?r’po ejD eh wksk r[ioh nkJ¯ ftuko, r[}o:k jkb dÿDk ;[D& .fi; ~ ;wM Bk ;eÿ tÿd uko, g[okB nmkoK Bk gVdk bkjhnk. rhsk škB Bk n‚y;eh TxkV, Fk„½ Sÿ Bk e'J¯ tv:&. nÎihb e[okB Bk ;‚e:k e'J¯¯ Tmkb, pkj'_cV Bk e'J¯ Tm&. rºzEK ft™u'_ Bk nkJ¯ Gkb, g–EK tkbÿ dÿD d[j&. fi; dkirs yÿb ewkb, ekwb w[Fdq pÿgotkjhnk. Tj ikDÿ w[ohdK jkb, X[o dk wkbeB}oh n& . j[‚w fdÐøk X[o eosko, e[dos dk wkbe nkg iD&. r'fp–d j'eÿ nkg Ê:ko, edw nkgDk fbnk Tm&. ;kuk \fsj p'b i?eko, i?ekok J‚e'fdÐøk br&. r[ioh Tm eÿ dÿD b’rh —:ko, g[Ðøo ej eÿ jÊE Tm&. r'fp–d fejk wÿoÿ nzdo g[oy nekb, s{z j[D Bjh_ wÿoh iˆwD tkbh w&. w+ Sã ikDkxo pko, MrPÿ dÿDÿ fwN& . w+ pD ikDk ezrkb, r[ow[yK dÿ nzdo tV eÿ Má bzx&.w+ J‚e' dk pDBk bkb, fi; dk iwkb Bk e'J¯ fwN&. wÿoÿ edh Bjh_ w[eDÿ ;kb,wÿoh nk:{ Bk e'J¯ rt& . w+ t;Dk U; Xwq;kb, fi‡Eÿ toB poB tzv Bk e'J¯tzv&. r[ioh cÿo fejk nk wÿoÿ bkvbÿ bkb, rŒbteVh btK g&. r'fp–d fejkw?~ g[oy nekb r'dh fbnk pmkb, ;[‚y pj[sk fojk ty&. i'sh i's ;¬g jfo,nkg nkgDh feogk eo, wÿjo B}o J‚e Tm&.

r[ioh ejÿ ;[D wÿoÿ pKeÿ B"itkB, puB fB‚ek fdnK ;[D&. Ÿj ;'jDÿfd;D wekB, i' f;yK bŸ pD&. Ÿj tvÿ tvÿ gjbtkB, i' G[‚yÿ wo eÿ Mábzx&. Tj tvÿ tvÿ ÞXkB, wkMÿ tkbÿ rŸ w[y G[n&. Tj ;[DB tkbÿ \owkD,BhthnK ojÿ g&. pkjo j[–dh eÊbÿnkw, uko'_ e[²N gŸ d[j& . g[oy nekb yÿbeoÿ ewkb, nkgDh eb tos&. r'fp–d fejk X–B Gkr iÿ S[áD b’rk izikb,Bksk irs Bkb'_ s[V& . cb b’rD b’rk wÿoÿ vkb, uko e[²N wje dŸ wje&.wÿok n–s J‚e ;tkb, ;[D b?Dk wÿoh irs tkbh w&. w?~ n…i s'_ BjhI ejDkwÿok bkb, g[Ðøo nky Bk edÿ p[b& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, X[o dh eoBh eko ew&.

r[ioh fejk r'fp–d n"j tÿy jkEh x'Vÿ, pÅÿ B}oh n&. r'fp–d fejkw+ jÊE'_ bkj fdsÿ ezrDK dÿ i'Vÿ, ]ke ft™u ob&. w+ ;[Dÿ Tj d'joÿ, i' d'jokozr uPQ&. ‚:'_ sÿr pjkdo fgnk fojk ft™u Gÿo', G'oÿ yk eÿ Má bzx&. ‚:'_r[¬ rºzE ft™u ek|} o‚yÿ e'oÿ, fpB noiB ;wM fe;ÿ Bk n&. J‚e g[oynekb dh b'Vÿ, d{ik ;zr Bk e'J¯ pD&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, wÿjo B}o J‚e Tm&.

3���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

r[ioh ejÿ j[D ubDk eÿjVÿ okj, o„sk B}o e'J¯ Bk n&. eh pzXB btKpzXk, Gko f;o Tm&. r'fp–d fejk w+ ;G e[S ikDk b[Nk, irs t„s dh b'Vojÿ Bk o&. ;G ~ ]kbh jÊE dÿDÿ tyk, nkg r[ow[yK dÿ nzdo tV eÿ Mábzx& . iÿ e'J¯¯ —:ko Bkb nkgDh w[j˜ps dÿtÿ ytk, U~ yk eÿ Má bzx&. s{zn…i s'_ wÿoh Bjh_ B{oh wK, sÊsK tkbh fdnK ;wM&. wÿoh U; Bÿ geVh pKj, fi;Bkb'_ Bk j'tÿ i[d& . j"eÿ ft™u r[ioh dh fBeb rJ¯ Xkj, jÊE Sksh TÐøÿ oy&.‚:'_ g[oh nB–d fdÐøk S[vk, d'jÊEV wko eÿ fdÐøh d[j&. fijVk ][FhnK BkbfdÐøk t;k, Tj nkgÿ fdsk Ykjhnk. n’rÿ ;o;k trÿ do:k, gtD mzvh Bkb ob&.r'fp–d fejk ;G e[S dÿ G[bk, jt; Bk e'J¯ tX&. pÿVÿ gko eo"D tkbk w+ J‚e'pVk wbkj, i' nkfd i[rkfd gÐøD sÿ p?mk B}oh n&. wÿoÿ fpBk edh eˆw Bk nktÿfe;ÿ dÿ ][dk, gowkÊwk fwbD fe;ÿ Bk n& . w+ F˜d r'fp–d j' eÿ gjb'_ ;G dk;k\ eoK okj, o„sk fdnK pD&. fco UBQK btK Tmk, fiBQK nkgDk ozr uPQ&.;u dtkoÿ btK fwbk, fwbDh jfo irdhF eo& . s?~ nrbk bÿyk fdnK ;[Dk,fpBK fby eÿ ebw Fkjhnk. i'sh i's ;«g jfo, nkg nkgDh feogk eo, wÿjoB}o Bkb J‚e Tm&.

r[ioh ejÿ w+ tÿyK uko u"cÿo, n–s n]hoh Š:kB br& . SãD bf’rnKBjh_ b’rh dÿo, X[o dk j[‚w fdÐøk ;wM&. r'fp–d fejk Ÿj w+ SÿVh fB‚eh fijhSÿV, SÿeV ;G ~ fdnK yg&. wÿok ;wMÿ e'J¯¯ Bk rÿV, b‚y u[ok;h fojk Gt&.g[oy nekb wÿoÿ TÐøÿ o‚yDh wÿjo, wfjp{p J‚e' B}oh n&. w+ fe;ÿ dh ubD dÿDhBjh_ }po }ÿo, }'¬ }o dÿDk w[e&. w+ p˜po j'Dk Fÿo eÿjo, xÿoÿ ft™u o‚yKb'e&. bjDÿ dÿDÿ dÿtK BpÿV, MrPk fdnK u[e&. Ÿj wÿoh fB‚eh fijh yÿv,g[oh nB–d s'_ F[W eo&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuk j[‚wfojk tos&.

r[ioh dÿ nzdo n% J‚e TÊFkj, Tso g{op gf™Sw d‚yD tÿy ty&.Bÿ½ j–M{ fdÐøk tyk, w[y Bkb j"ek J‚e ;[D&. U;ÿ tÿbÿ r'fp–d Wwkb fuákjÊE fdÐøk cVk, ib Xko ;k\ eo&. iÿ s?~ wK pDB dk uk, d{ih tkoK cÿo GhBkb fwb& . w+ bƒGDk fe;ÿ Bjh_ EK, Ÿÿtÿ_ eoBh Bjh_ M{mh jK, JFkoÿ Bkb d¾P&.w+ w–do nrˆwh ojK, fi‡Eÿ i'pB fwbdk BtK, p[Pkgk ¬g Bk e'J¯ pdb&. g[oynekb d„;ÿ iÿ ;wK, iÿ j[‚w eoÿ sÿ GrsK ;G e[S dÿtK, dÿ_fdnK s'N ojÿ Bk o&.i'sh i's ;«g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuh eoBh eko ew&.

r[ioh fejk w?~ nzdo G[Œb rJ¯ J‚e }zihoh, i/jVh ;'jDh B}oh n&. r'fp–d fejk UIjdh eVh tÿy n]hoh, i' B}o fe;ÿ Bk n&. fi; tÿbÿ wÿok g[oynekb wÿoÿ Bkb nk frnk sedhoh, sedho GrsK dŸ pdb&. fe;ÿ dh ojD Bjh_

4���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

dÿDh whoh ghoh, bÿyÿ ;G dÿ dÿDÿ w[e&. GrsK ~ ty"Dh Bjh_ e'J¯¯ rbh GhVh,y[bQÿ okj gko bzx&. eh j' frnk iÿ tb eo eÿ Þjbkd ~ skoB dk pjkBk pD%ehVh, U;ÿ ehVh Bÿ wkS{tkVÿ ft™u nk eÿ wÿok yÿb tÿyDk n]hoh, n]ho ft™u U;ÿ~ r[ow[y b?Dk pD&. i'sh i's ;«g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;u nkgDheko ew&.

r[ioh fejk wÿok nzdo oj frnk J‚e d[gák, i' sÿoÿ fgsk fdÐøk pD&. r'fp–d fejk w+ U; dÿ ekoB w[V eÿ nktK BÖk, nuoi yÿb pD&. Gÿy XkoK irstkbk iák, iNK i{NK ;wM fe;ÿ Bk n&. r[ow[yK dÿ fjodÿ cák, sho fBokbkJ‚e ub& . t„s nw'be nzdo xÐøK, nBw[bVh nkg tos&. b‚y u[ok;he'b'_ puK, gVdÿ n'jbÿ gVdk nkgÿ g&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, ;kuk j[‚w J‚e ;[D& .

r[ioh fejk wÿoÿ n–so J‚e —:k;k, ;u fdnK ;wM&. r'fp–d j[D s{z ‚:'_Bjh_ bzfxnk fpnk;k, uko i[r dk bÿyk dÿ d¾P&. r'fp–d fejk J‚e edw u[‚eDBkb ÞG{ dÿ GrsK ~ gtÿ xkNk, Ÿ;ÿ eo eÿ edw Bk n’rÿ fNe&. fi; tÿbÿ efbi[rdh w[e"Dh tkNk, MrPk w[e"Dk b'e&. nrˆwh n£s dk fbn"Dk pkNk, r[¬nK g?r’poKf;o Tm&. oftdk; dk tÿy eÿ uhEV gkNk, gkoðÚ dk wÿbk b?Dk fwb&. BtKpDk eÿ ;kek, ;kœ:ks eoK WFB&. s{z j[D wÿok w–B b? nkyk, n’rÿ n‚yoK tkbk,r'fp–d cá:K TÐøÿ ;"D tkbk, yk gh eÿ Bj"D tkbk, o;Bk Bkb r"D tkbk, \ko;hgP"D tkbk, eKFh ft™u r[of;y g[u"D tkbk, jÊEK ftu eskpK cV"D tkbk, ;soKTÐøÿ TzrbK ub"D tkbk, toeÿ TbN"D tkbk, nodk;ÿ ;[X"D tkbk, fco edÿ Bk n&.iÿ nktK sÿ ;G dk bÿyk w[e"D tkbk, J‚e' g[oy nekb dk Y'bk r"D tkbk, d{ikikg Bk e'J¯ ig&. |ohp fBwkD:K e'M:K ewb:K cV eÿ pkj'_ ;uy²v dtkog[u"D tkbk, i{jK izrbK dk rÿV w[e& . g[oh b'n nkekF gkskb ðÚ²v y²vfjb"D tkbk, jb{Dk F˜d J‚e d¾P& . W„;:K ~ wB"D tkbk, g[Ö:K Nzr:K ~ pu"Dtkbk, bzrPÿ n–X:K ~ okjÿ ub"D tkbk, irs ftekok rzdÿ wz–d:K ~ r'dh pj"D tkbk,fpBK p–drh s'_ pz–d:K ~ p–dÿ pD"D tkbk, fpBK vzfvnK s'_ r[ow[y Þÿw dh wz}b Ng"Dtkbk, gkoðÚ nkgDk ozr ty&.

r[ioh fejk U r'fp–d fej' fijk tÿbk r[}ok, wÿok nzdo dŸ d[j&. r'fp–d fejk Ÿj wÿo:k GrsK dk tÿyh_ cÿo w[iok, w[M fwb eÿ fwbDh GrtkB Bkb eo&.JBQK dk ;'jtÿ j[iok, fiBQK ~ j[…is eoÿ b'e&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, ;kuh eoBh eko ew&.

r[ioh fejk wÿoÿ nzdo g+dk j"b, j"bh j"bh fdnK iD& . r'fp–d fejk wÿok

5���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

g[oy nekb Bkb e"b, d[aN dwB fdnK d¾P& . s{z Bk pD nBG'b, nrbh n‚yy[bQ& . wÿok ftrfVnk Bjh_ e[M oÐøh u"b, e'NK r[DK pj[sk B}oh n&. wÿokÞekF j'Dk T—go X"b, XoBh Xos ;'Gk g&. j[D w+ f;o\ gziK ~ dÿ eÿ ikDhg"jb, n£s ¬g do;& . fi; tÿbÿ ¢h GrtkB Bkb fwb eÿ nktK GrsK e'b,BÿVÿ j' eÿ do; fdy&. UEÿ eh e'J¯¯ Y'bh tiktÿ Y'b, v’r:K Bkb vzek Bk e'J¯yVe&. w+ jo xN iktK w"b, Ÿj wÿoh pÿgotkjhnk. fpB ezfvA s'b eÿ s'b,nkgDÿ s‚eV fdnK uPQ&. ;G dk eo eÿ Gko j"b, nkg G…iK tkj' dkjhnk. i'shi's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, xo ;kuÿ ;'Gk g&.

r[ioh fejk w?~ e[S j' frnk ;z;k, ;ji Bkb iD&. r'fp–d w?~ n+ ikfgnkwÿok fÂV ikDk pz;k, ;opz; ;zr Bk e'J¯ fBG&. r'fp–d fejk Ÿj wÿoÿ ;kfjpdh pDsk, fi; dh ;wM e'J¯ Bk g&. e'NB e'N tko w+ n% ft™u izsk, irsiht tÿy ty&. wÿok bÿyk Bjh_ e'J¯¯ rDsk, nrDs dÿD d[j&. w+ J‚e Bjh_r[ow[y uko i[r dÿ eÖÿ skoBÿ pDk eÿ ÞG{ dh ;zrsk, d{ik J“N Bk e'J¯ wB&. Ur[ioh sÿok g[Ðø Bjh_ j'tÿ fe;ÿ dk wzrsk, wzrD dtkoÿ fe;ÿ Bk i&. j[D E'VQk fijkyÿb tÿyDk JFkoÿ tkbÿ izr dk, izri{ r[ow[y bŸ pD&. fi; tÿbÿ r[o ntskog?r’poK TÐøÿ tÿbk n% szr dk, szrh ;eÿ Bk e'J¯ eN&. d[fB:K ft™u MrPk fgnkG[‚y Bzr dk, G[‚y:K Bk e'J¯ oi&. ;fsr[¬ gksFkj j' eÿ |ohpK dÿ xo g[oynekb fcoÿ wzrdk, xo xo M'bh vkjhnk. Ÿj yÿb Tj' g[oh nB–d dk, fi; dk nB–d jÊE fe;ÿ Bk n& . i' s[á:K rz÷dk, rz÷Djko r'gkb „tkwh ;G ~ dŸ ;[D&.Tj fi; Bÿ yÿb eoBk ðÚ²v y²v dk, Bt y²v nkgDk vze ti&. Ÿj bÿykBjh_ fe;ÿ e™uÿ s–d dk, s–dh s–d ;sko Bk e'J¯ d¾P&. i'sh i's ;¬g jfo,nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, fjodÿ nzdo nkgDk ozr ozr&.

r[o ntsko g?r’po ejD r'fp–d n;h_ ;[fDnk J‚e ;b'e, i' ;[bQk e[b fdÐøk;wM& . r'fp–d fejk tÿy:' j':k/ e'J¯¯ Bk vog'e, dhBK w}QpK tkfbU nkgDkg+vk b?Dk w[e& . ;koÿ r[¬ ntsko g?r’po fpBK r'fp–d s'_ w‡Eÿ TÐøÿ jÊE jÊEeÿ eoB b’rÿ ;'u, ;'uh ;'u ;wM fe;ÿ Bk n&. r'fp–d y'bQ eÿ nkgDk Bÿ½b'uD b'u, b'uk ;G dh fojk do;& . U iÿ s[;h_ Grs dtkoÿ rŸ gjz[u, g'ukgk eÿ eoÿ Bk e'J¯ ;\&. ŸEÿ e'J¯¯ wko:k Bjh_ iKdk fBd'qË, d'FhnK do nk:Kgko eo&. tÿy:' e'J¯¯ ;zr ft™u foj' Bk ]kw'F, nkgDk jkb dÿDk d¾P&. r[ontsko g?r’po ejD n;K MrPk g% uwVh tkbk g'F, d„; eÿ u"dK b'e, u"dKspe fcodÿ ojÿ wko eÿ bzr'N, nŒbk tkfjr[¬ okw rk rk ;kvÿ E‚e rŸ j'_N, n–s fwb eÿ fBwqb i's, fi‡Eÿ toB Bk e'J¯ r's, fpBk g[oy nekb dÿ e'J¯¯ Bk UN,fi; ~ r'fp–d fgsk fbnk pD&. r[of;y' Ÿ; s'_ goÿQ j'o Bjh_ e'J¯¯ i'r, fpBk

6���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

;fsr[o F˜d s'_ fe;ÿ Bkb Bk eo:k ;zi'r, fpBk gkoðÚ ðÚ Bkb G'rÿ e'J¯¯ Bk G'r,X[o dk o; nzdo t; Bk e'J¯ uy&.

r[ioh ejÿ r'fp–d wÿoÿ nk BÿVÿ, s?~ fdnK do;&. g[oh nB–d ~ gŸ xÿoÿ, }'od[FwD ojÿ iD&. r[of;y tÿy sÿoÿ eÿjVÿ eÿjVÿ, p?mÿ pb tX&. r'fp–d fejkwÿoÿ d' uko pEÿoÿ, fiBQK dÿ wÿoÿ Bkb BpÿVÿ, JBQK ~ wko w[ektÿ j[‚w eÿjVÿ, j[‚w dk wkbeg[oy nekb B}oh n&. iÿjVÿ uPQ rŸ wÿoÿ pÿVÿ, Tj t;dÿ ;dk ;kfjp dÿ BÿVÿ, xÿoÿft™u edÿ Bk n&. E'VQk ;wK o‚y b? iÿoÿ, ÞekF j'Dk ft™u n–Xÿoÿ, efbi[ro?D n–Xÿoh B}oh n&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuk yÿbfojk ty& .

r[ioh ejÿ r'fp–d JBQK dk ed'_ j'Dk n"_so:K dk f;nkgk, ;ck dŸ_ fwN&.r'fp–d fejk w?~ Bkb b? n"D dÿ nkgDk pkgk, fi; dh nkgk GÿN eo&. niÿ w+U; dk fB‚ek fijk ekek, e% eèuB nzdo vÿok b&. fi; tÿbÿ wÿoÿ g[oy nekbdk dhB d:kb dk j'Dk tv Þskgk, Þskgh ojD e'J¯ Bk g& . s{z wÿok w+ sÿok ;KMkd„;Dk ikgk, ir ihtD dksk j' eÿ tÿy ty&. U; tÿbÿ cÿo tÿyh_ yÿb swkFk,y[bQh n‚yh_ fdnK ty& . ;koh d[fB:K dk TbNk eÿ gk;k, g[Fs gBkj GrsK jÊEfNe& . Bkbÿ dÿtK nkg FkpkFk, uko'_ ez[N tÿyK ukJ× ukJ×nk. pD eÿ dk;h dk;k,;G dh ;ÿtk btK ew& . wÿok B{o dk J‚e' j'Dk ÞekFk, i'sh i's vrwr&.;kE j'tÿ g[oy nfpBkFk, ;'jDk i'V i[V&. ;G dk g{ok eoK xkNk, ]kbh M'bhnKdÿtK Go&. i/jVk n£s uy% ft™u pkNk, Tjdk bjDk efbi[r fdnK w[e&.nrbk dÿ eÿ ;kEk, ;rbk ;zr pD& . i' o‚yh nzdo nk;k, Tj th g{o eo&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;d dÿtÿ wkD tv:&.

r'fp–d fejk Sã dÿ dhB d[fB:K, d[Bh tb Š:kB Bk e'J¯ br&. wÿokwkbe J‚e tv r[D r[Dhnk, i' dksk pÿgotkjhnk. fi; Bÿ g[eko wÿoh ;[Dhnk, cVpkj'_ fbnk Tm& . b‚y u[ok;h fojk g[Dhnk, tÿyDjkok Ek¡_è EkJ×nk. i'sh i's;¬g jfo, MrPk w[ekŸ foyhnK w[BhnK, w[ohdK Bkb'_ w[Fdq w[FdqK Bkb'I w[ohd ;koÿ dŸ;wM&.

r[ioh fejk d„; fe; soQK G[ŒbDk, G[Œb ft™u j'Ÿ b'e& . r'fp–d fejkfpB r[ow[yK s'_ ;kuÿ ezvÿ fe;ÿ Bjh_ s[bDk, ezvÿ jÊE Bk e'J¯ oy&. fpBK ;fsr[oF˜d fe;ÿ dk g?Dk Bjh_ w[ŒbDk, dhB d[Bh dŸ d[j&. J‚e irs ftekoh n–Xÿo M[bDk,uko'_ e[²N dŸ fjb&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, wÿjo B}oJ‚e Tm&.

7���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

r[ioh fejk jkŸ fe; soK gko eoK dotk}k, fg™Sÿ w[V Š:kB br& .r'fp–d fejk n’rÿ tÿy sÿok |ohp fBtkik, ;uy²v fBtk;h p?mk vÿok b&. i/jVksÿoÿ g[Ðø Bkb'_ g'so:K ~ gjb'_ wkoÿ tkiK, F˜dh j[‚w J‚e d¾P&. fi; Bÿ ouDkBtK ekik, „tkEq gowkEq nkgDÿ ozr ozr&. fi; dk ;[BÿjVk dÿ eÿ n% BkBe ft™up|dkdk, pdh tkbÿ ;pq ;wM&. T; dk yÿb tÿyDk swkFk, swkFphB j' eÿ nkgDheko ew& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, X[o dk j[‚w J‚ety&.

r[ioh ejÿ feãk ;'jDk g[o nB–d, ;'jD:K fdÐøk pD& . n…i eo dotk}ÿp–d, ehsh ;pq i[d&. r'fp–d fejk U irs wksk rkJ¯Ÿ U; dk S–d, sz{ wÿokw+ sÿok d{ik B}o e'J¯ Bk n&. fi; Bÿ fdÐøk Ÿj ihT fg²v, gzi sÊs eoh e[Vw&.dÿ eÿ Xkok n£s f;zX, ;kro tjD fdÐøk tj&. Tj r[iohŸ j[D Bjh_ sÿoh fp–d,g[oy nekb wÿok fgsk w&. Ÿj sÊsK tkbh sÿoÿ fg™Sÿ Gÿi dÿDh nkgDh f}zd, f}zdrhr[ow[yK bÿyÿ n&. cÿo ÞrN j' eÿ n"Dk ft™u fj–d, fj–d{ s[oe dk bÿykdÿDk w[e& . i/jVh opkp ;fsr[o BkBe tikJ¯ fezr, fezroÿ fezroÿ dÿDh yVe&.irs wksk J‚e rŒb gjb'_ wÿoh ;ko:K eoBh fB–d, fB–de pDÿ b'e&. fi;tÿbÿ wÿok wkbe g[oy nekb j[‚w dÿtÿ wofr–d, \owkD X[o tv:&. cÿo Bk w?~Bk wÿoÿ GrsK ~ fe;ÿ ~ ojÿ e'J¯¯ fu–d, fu–sk dÿDh rt&. uoBK jÿm pfj eÿ e'NBe'N ;[ogs okik J–d, ftaB ðÚk fFt Tzrbh dÿ JFkoÿ Bkb Gt&. go GrsK r[of;yK;kuÿ ;–sk dk pD pœfFzd, pœfFF nkgDÿ jÊE oy&. dhB d[Bh uko e[²N dj fdFkBt y²v ;Ðø dhg J‚e brkŸ j[‚w dh fB‚eh fijh fuDr, ;koh ;¾aNh dÿDh ib&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, nkgDk j[‚w fojk tos&.

r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ nk rŸ G…iÿ, GiB p–drh Sãh ;pq b'e&.Tj g[oy nekb gotofdrko ;KMk :ko ;kvÿ gVdÿ e…iÿ, UYB nkgDk ;h; fNe&.fco n;h_ U;ÿ dÿ j[‚w dÿ pÅÿ, ubhŸ ;u o}&. U;ÿ dÿ j[‚w Bkb nk rŸ ;äÿ,p?mÿ g–X w[e&. r[o ntsko g?r’po ;koÿ ejD n;h_ n…i yk yk o…iÿ, TmD dhtkj Bk o& . ;kvÿ gÿN Go Go E—gÿ, uoBK Gko Bk e'J¯ Tm&. r'fp–d fejk}ok s‚e' ;ko n’rÿ, gzi sÊs p?mk ox[gs B}oh n&. G…i' BÖ' d"V' iÿjVÿ wkrqs[jk~ d„;ÿ, ik eÿ tÿy' Ek¡_è pkJ×nk. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo,dÿtDjkok ;kuk to, tkosk JpkosK tkbh Bk e'J¯ fby&.

r[o ntsko g?r’po' e'J¯¯ j[D gPBh Bjh_ nb\ :ÿ, ebw Fkjh Bk ozr ozr& .f;ßXk b"Dk gotofdrko Bkb Bÿ_j, d{iÿ ;zr nzr Bk e'J¯ i[V&. sB wkNh Tj fe‡EÿrJ¯ i/jVh ehsh yÿj, ]kb; ¬g fBor[D i's fpB toB r's fpB e% febÿ e'N;uy²v dtko Ÿezeko gotofdrko ;KMÿ :ko nkgDÿ ft™u fwb&. d„;' s[jk÷ÿ feXo

8���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

rŸ :ko, iÿjVÿ pDkŸ j'Djko, irs dÿ f;edko, sÊsK dÿ fdbdko, ;™uÿ dopko B}oe'J¯ Bk g&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, X[o dk j[‚w J‚e tos& .

r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ d„;hŸ ehj~, j'o e'J¯¯ ;[DB tkbk B}o e'J¯Bk n&. g[oy nekb ejÿ U eh bƒGD ubÿ w?~, sÿ wwsk irs y'i y'i&.r'fp–d fejk Bjh_ w+ ;G dhnK jäK G–~, tzv ojÿ Bk e'J¯ b'e&. i' nfVnk U;ÿBz{ F˜d dÿ j[‚w Bkb v–~, Gÿek t…iÿ pÿgotkjhnk. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, ;kuk j[‚w J‚e tos&.

r[ioh ejÿ }ok nkik BÿVÿ M[e, e–B Bkb w[y br&. eh ;kvk dkDk gkDhŸE'_ frnk w[‚e, w?~ dÿ ;wM&. r'fp–d fejk Bjh_ Bjh_ Ÿj yÿb U;ÿ dk fi;dk w+ pD:k g[Ðø, fgsk g[oy nekb B}oh n&. sz{ gP b? U;ÿ dh s[e, e–B ft™ur'fp–d ;'jè Y'bk fdÐøk ;[D&. r[ioh ;[D eÿ j' rJ¯ u[—g, nB–d ftu, gowkBzdftu, ;fs dÿ u–d ftu, dhB d:kb pœFzd ftu, fpB Š:kB rJ¯ ;w&. pkjo ;[DÿBk e'J¯¯ v²v, ;{owÿ J‚e d[iÿ dh t÷D ezv, Bkbÿ rktD Y'bÿ S–d, r'fp–d T™uh uPQeÿ tÿyÿ izr, irs B}o fe;ÿ Bk n&. Ÿj ;'jDk g[o nB–d, fi; Bÿ GrsK dhwzrh wzr, fiBQK ekoB nktÿ ;{ok ;p×r, ;[Ês:K bŸ ir&. r[ioh fejk Tj eÿjVkYzr, sohek dÿ do;& . r'fp–d fejk fißXo tÿy tÿy tÿy irs wksk fs–B tkopuB ej eÿ fdsk d„;, ykbh B}o e'J¯ Bk n&. eh j':k iÿ sz{ w?~ fFew ft™u'_sÊsK tkbk r'fp–d iˆw:k Gko Tm% gÿN, yÿtN yÿN g[oy nekb J‚e' X[o dk wkjhnk.fi; ~ w+ nzdo fojk uÿs, U; Bkb wÿok jÿs, w+ U; dÿ oD ft™u j'Dk yÿs, fyfsnKdk bÿyk dÿDk w[e& . r[ioh fejk n…i ufb¡_è eÿjVÿ godÿ;, eo \ehoh tÿ; nkgDkg–X w[e&. r'fp–d fejk w+ t„;D uŒb:k GrsK dÿ dÿ;, fi‡Eÿ ofjtK ;dk jwÿF,Bk e'J¯¯ eb Bk ebÿF, i[r u"eVh ;koÿ :kd o‚yÿ d„wÿF, dfj fdFk dk wkbej' eÿ B}oh n&. wÿok F˜d ;¬gh gÿu, gÿukdkoh irs fdnK rt&. i'sh i's;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, tÿbk ozr fojk ozr& .

r[ioh ejÿ d„; eÿjVÿ ubhŸ okj, o„sk dÿ ;wM&. r'fp–d fg™Sk fbnkGtk, jK jz{ Bk e'J¯ ;[D&. fißXo yVÿ pÿgotkj, UXo ikDk ukJ× ukJ×nk. w+n…i s'_ U;ÿ dh GÿNk fdÐøk eok, nkgDk ;zr Bk e'J¯ pD&. Bksk fbnk s[Vk,ehsh irs i[d& . nrbk yÿb eoÿ fi; ~ ikDÿ e'J¯¯ Bk, bÿyk fbys Bk e'J¯d¾P&. j[‚wÿ nzdo fdnK ;[Dk, F˜d B{o ][d&. d'jK ~ BhjK jÿm dÿDk dpk,sÿoh M'bh g&. d'jK ~ w?dkB ft™u ;{opho fdnK pDk, ;[o Bo M[eD EkJ× EkJ×nk.nkg nkgDk nkgDÿ dÿ bÿyÿ bk, bk:e g[Ðøo j' eÿ ;ÿt ew&. r[ow[y ;…iD ;koÿdÿDÿ sik, bFeo x'Vk B}o e'J¯ Bk n& . Bzrh g?_oh G…iDk tkj' dkj, uhEVg[okDÿ fojk ty&. ;{bK ;ÿi ;ÊEo b?Dk jzYk, :koVk ;ÿi J‚e pD&. J‚e

9���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

;[BÿjVk dÿDk ;[Dk, nB;[Ds nkg ;wM&. sÿoh yÿb wÿoÿ FjBFkj, y[FhnK Bkbg{o eo&. iÿ ;[Dÿ_ sÿ uPQÿ uk, ukU xBÿok B}oh n&. i'sh i's ;¬g jfo,nkg nkgDh feogk eo, wÿjo B}o J‚e Tm&.

r[ioh fejk Ÿj eh d„;:k jkb, tki g[™S g[™S fdÐøh br&. tÿyh_w?~ n‚yK Bkb Bk dÿ_J¯ tykb, w?E'_ MŒbh Bk ikŸ i[d&. r'fp–d fejk Sã dÿe{Vk izikb, wwsk w'j Bk e'J¯ tX&. X[o dk j[‚w b?Dk gkb, gkb f;èx dkbÿyk cÿo pD& . sÊsK tkbk U;ÿ dk pkb, pD pjkdo sÿ| ub&. cÿo cbb’rÿ ;kuÿ vkb, vkbh vkbh ozr uPQ&. fi; tÿbÿ efbi[r ;G dÿ f;o sÿ e{eÿ ekb,j[‚w ;koÿ ikD G[b&. Xw¯ ojÿ Bk fe;ÿ Xwq;kb, r[odtko d[nko Bk e'J¯ tv:&.fe;ÿ eˆw Bk nktÿ Ykb sbtko, d|ÿdko fd;ÿ b'e&. r'fp–d fejk wÿok puB e'J¯¯Bk ;eÿ gkb, ;u ¬g Bk e'J¯ ;w&. ;¾aNh dh d¾aNh j'Ÿ pÿjkb, uko'_ e[²N e{ee[ob&. i/jVk ;fsr[o F˜d dbkb, Tj wÿok ¬g B}oh n&. Grs ;[jÿbÿbŸ Gkb, u[ok;h ft™u'_ bŸ Tmkb, ;G dk g{ok eoÿ ;tkb, i' ;tkbh do sÿ n&.r[o ntsko g?r’poK ojÿ Bk e'J¯¯ wikb, f;o ;eÿ Bk e'J¯ Tm&. fi‡Eÿ sz{ wÿok w+sÿok ;KMk t…iÿ skb, sbtkVk J‚e' dŸ ty&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, ;kuh eoBh eko ew&.

r'fp–d fejk wÿoÿ ;{opho pjkdo, i'Xÿ r[ow[y B}oh n& . fiBQK ~ izr pjkdodÿtÿ nkdo, ;G s'_ gjb'_ Fjhdh gk eÿ TˆwhdK ft™u nk; oy&. U; dÿ TÐøÿ fuáhukdo, U; dk wkbe eohw ekdo, e[dos dk eosk B}oh n&. i'sh i's ;¬gjfo, nkg nkgDh feogk eo, ;u dÿtÿ wkD tv:&.

nB–d g[oh ft™u'_ r'fp–d s[oB b’rk, b’rÿ pÅÿ Bkb fwb& . g[oy nekbBÿ fdÐøk ;äk, X[o \owkD d¾P&. rb'_ u'bk bkj dÿ M’rk, n–s n]hoh sÿok tÿyty&. nkgDk nkg eo dÿ Bzrk, ;'jDk ozr uPQ&. wÿoÿ Þÿw dk b? w}k, o;tÿy B{o ][d& . sÿoÿ e'b Bjh_ n"Dh e}k, d' ijkB sÿoÿ uoBK jÿm dp&. r'fp–d sz{ wÿok J‚e' B{o dhge i's irk, d' ijkB eoÿ WFB&. tÿyh_ wÿo:K GrsKBkb edÿ Bk eoh_ d|k, d|ÿpk}h dhB d[fB:K ft™u'_ dÿDh e÷&. i'sh i's ;¬gjfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjko wkD tv:&.

r'fp–d fejk ÞG{ w+ sÿok g[Ðøo pkb itkB, ;'jDk pKek B}oh n&. id'_tÿyÿ_ B"itkB, i'pBt–sk ;'Gk g&. ;¾aN ;pkJ¯ pDktK J‚e w?dkB, wX ft™u d{ik;zr Bk e'J¯ ob&. j[‚w sÿok wÿok j'Ÿ \owkD, \[oBk ;G dk p–d eo&. sz{wÿok ojDk fBrkjpkB, Bÿ½ n‚y y[bQ&. w+ fe;ÿ dh w–BDh Bjh_ nkD, r[o ntskog?r’po TrbK Bkb Gt&. Ÿj e'J¯¯ eEk Bjh_ n% ;[DkD, i' tosÿ toswkB, ;'

10���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

bÿyk dŸ ty&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kukjfo, F˜d dÿ vzeÿ Bkb ;¾aN ;pkJ¯ bŸ Tm&.

r'fp–d ejÿ r[}oh Bk eo n–so ebÿF, MrPk dÿ w[e& . r'fp–d sÿok ojÿjwÿF, i–w woB ft™u Bk n&. w+ j' frnk U; dÿ gÿF, i' g[Fs gBkj wÿohjÊE fNe& . w+ j[D t;Dk U; dÿ dÿ;, fi; ~ ;uy²v ej eÿ ;koÿ ojÿ r&.w+ nkfd i[rkfd id tÿy' J‚e dk Ÿe, i' GrsK dÿtK Nÿe, r[ow[yK p[Å eoK fppÿe,½?r[D w% Bk bktÿ ;ÿe, nzdo tV eÿ dÿtK Gÿs, U irs wksk r[ioh ‚:k/z noiBf;o ft™u gkJ¯ oÿs, y[bQVÿ eÿ; fdÐøÿ ty&. tÿy ;kvÿ U; Bÿ fbyÿ bÿy, fi;dk Bk e'J¯¯ ¬g sÿ Bk e'J¯¯ oÿy, sÊsK tkbk sÊs Bk e'J¯ ;wM&. i'sh i's ;¬gjfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok ;kuk to, Ÿvk ozr fojk ozr&.

r'fp–d fejk w?~ B?D b?D dÿ B—g, r[ioh fdnK iD&. d' ijkB b?D dÿxÐø, gzv e{V b'e&. Bksk i'V b?D dÿ g‚e, edÿ Bk j'tÿ i[d&. ÞekF eob?D dÿ ;™u, fBor[D B{o i's WFB&. w+ w[V eÿ Bjh_ n"Dk sÊsK tkbk Foho e™u,ezuB rPQ G–B eÿ y[Fh wB&. U; dk b?Dk o;, i' o„sÿ fojk Gt& . U;dÿ Bkb fwb eÿ iB Grs dtkoÿ ikDk t;, tk„sk J‚e' Bkb i[V&. i'sh i's;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, wÿjo B}o J‚e Tm&.

r[ioh fejk r'fp–d w?~ sÿok pVk nktÿ w'j, w[j˜ps B}oh n&. s?E'_ ;Ge[S fbnk y'j, nB–d g[oh ykbh dŸ ty& . r'fp–d fejk irs wksk sz{ tÿyh_wÿoÿ FjBFkj dk FjBFkjh ;ˆws d', d' ijkBK s'_ goQÿ B}oh n&. fi; dh tkofEs tdhnK ;[dhnK tkbh Bjh_ XkoBk tkbh S˜ph g'j, g'j dk wjhBk sÿok mo Bk ikŸ;hBk, sÿok r'fp–d J‚e BrhBk, fi; dh ehws e'J¯ Bk g&. i'sh i's ;¬gjfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuÿ ozr fojk ozr&.

r[ioh ejÿ wÿoh d[ŠXh_ nk frnk ;ho, j„; eÿ jkb ;[D& . r'fp–d fejk wÿohpdb rJ¯ sedho, sdpho ÞG iD&. w+ uPQ frnk u'Nh n]ho, fi‡Eÿ wz}b J‚e'B}oh n& . UEÿ r[o ntsko g?r’poK dh b’rh e'J¯¯ Bjh_ GhV, EŒbÿ p?mÿ ;h; fBt&.UEÿ wÿoÿ f;o sÿ Bjh_ e'J¯¯ uho, ;h; d„sko Bk e'J¯ ;[j&. Bk e'J¯¯ ewkB B}ohnktÿ sho, y²vk eNko Bk e'J¯ bNe&. Bk e'J¯¯ w}jQpK tkbh }ziho, irs jäBk e'J¯ tzv& . Bk e'J¯¯ d[‚y dd¯ Bk GhV, fu–sk o'r Bk e'J¯ ;s&. Bk e'J¯¯Fk„½K rº–EK dh p–BQDh gŸ phV, Bk rzQEK eoÿ gP&. w+ U; dk ghsk ;ho, fi;~ ¢h GrtkB ej eÿ ;koÿ ;h; fBt&. cÿo e÷ eÿ rksoÿ ft™u'_ FwFho, F˜d ¬giD&. w+ gjBDÿ p„so Bhb, Bhbÿ tkbk ¬g tN&. cÿo g[oy nekb dÿ n’rÿeoBh J‚e nghb, fdÐøh ;u ;[D&. wÿoÿ Bkb ;KMh eoÿ dbhb, n’rÿ ~ g[™SD

11���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

fr™SD dh b'V ojÿ Bk o&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok;kuk to, ;kuk bÿyk nkg tos& .

r[o ntsko g?r’po fi; tÿbÿ n;h_ g[oh nB–d g[…iÿ, tÿbk t‚s tÿy ty&.;kvÿ nzdo Gÿt Bk ojÿ d{iÿ, d[shnk ¬g Bk e'J¯ iD&. ;k~ J‚e' dtkok ;[…Mÿ,fi‡Eÿ t;ÿ X[o dk wkjhnk. fi; Gÿt y[bQkŸ r[…Mÿ, \owkDk J‚e d¾P&. n;h_n'jbÿ ojÿ b[eÿ, w?dkB ft™u e'J¯ Bk n&. ;ko:K dÿ p[ŒbQ ;[‚eÿ, eopbÿ tkbÿ ojÿe[ob&. pDK tkŒb:K dÿ pDK tkbÿ wkD s[áÿ, sho ewkB e–X:K TÐøÿ Tm&. oEtkjhnKdÿ oE fe;ÿ Bk i[sÿ, n;t ok; jÊE Bk e'J¯ \V&. rb'_ \k;h tkbÿ o„;ÿ fe;ÿBk N[áÿ, bNedÿ U;ÿ soQK B}oh n&. w[jˆwd torÿ tÿyÿ i[„;ÿ, s'pk s'pk dÿD d[j&.g[oy nekb Ts'_ tÿyÿ Bkb r[„;ÿ, ‚:'_ p?mÿ n‚y Fow&. r[o ntsko g?r’po'skn fdT w[™Sÿ, w[Feb ;G dh tÿy ty&. j[D fe;ÿ dÿ ojD Bjh_ dÿDÿ BQÿoBÿ T;soÿft™u e™Sÿ, bpK ;eÿ Bk e'J¯ eN&. t‚s tÿbk n]hoh Y[‚eÿ, Gÿt nGÿd nkgy[bQ&. r[o ntsko g?r’po' s[;h_ niÿ se J‚e d{iÿ Bkb (W„;ÿ), dhB w}QjpKft™u tV eÿ MrPÿ ft™u b'e& . fi; tÿbÿ r'fp–d dk F˜dh B{o c[áÿ, j'tÿ J‚eWFB&. U; tÿbÿ Grs pDBÿ ;™uÿ, ;u ;ziw J‚e oy&. r[of;y ojDBjh_ dÿDÿ b[‚eÿ, b[‚e:K bŸ ir&. ;–s ;[jÿbÿ r[ow[y ;…iD gko eoBÿ ;[‚eÿ,nkgDÿ e–X Tm&. nkg tV eÿ d{iÿ dÿ i[„;ÿ, fi„w dk J;w J;w dh fe;w fpBuFw dÿDh pdb&. bÿyÿ b"Dÿ nBfvÖÿ, iÿjVÿ bÿy fe;ÿ BjhI fvÖÿ, i'sh i's ;¬gjfo, nkg nkgDh feogk eo, X[o dk j[‚w J‚e d¾P&.

r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ j' rŸ n'jbÿ, u'oh u[geÿ tÿy ty&. r'fp–d fe; soQk nkgDÿ i[V"_dk g[Ðøÿ, p™uÿ S'N:K j[‚w F˜d eo&. fe; soQk N[‚eVyktÿ WZyÿ, G[‚yÿ oj eÿ MN bzx&. iK s‚e:k r'fp–d ;{ok J‚e' p[‚eÿ, p[‚ebft™u ;koÿ bŸ S[g&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok;kuk to, X[o dk bÿyk fojk d¾P&.

r[ioh ejÿ r'fp–d w+ J‚e B"_ fdB dh ;[ek eÿ o‚yh w{bh, s[oB bf’rnK w[y;rB dÿtK br&. r'fp–d fejk tÿyh_ irs wksk G'bh, Gow ft™u Bk g&. Ÿjsÿoh w{bh Bjh_ wÿoÿ r[ow[yK dh eáh ikŸ ;{bh, iw eh \k;h ojD e'J¯ Bk g&.pÿFe Ÿj pVh ;h e{bh, s{z uho ckV eÿ N'Nÿ eoeÿ X[—gÿ Xo eÿ nzdo'_ pkjo'_ fdÐøh;[e&. w+ wz}b tÿyK uPQ eÿ fiE'_ wÿoÿ Grs ;[jÿbÿ n"Dÿ gP eÿ, J‚e' X[o dkBkw fXn&. j[D s[;K ;ko:K Bÿ GkDÿ ikDÿ io eÿ, g[oh nB–d ~ Sã eÿ, w?~ejk/ w+ tkoh x'bh ;deÿ, ;ÿt ;ÿtkdko ][Fh wB&. i'sh i's ;¬g jfo, nkgnkgDh feogk eo, nkgDÿ ozr ft™u nkgDk ozr ty&.

12���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ tÿœ:k Tj ;wK, ;'jDk B}oh n&. r'fp–d~ ej–dh eh nˆwK, i' nˆwVh irs nyt&. fi; Bÿ i–w fdsk wkNh uzwK,sB ti{d ty&. ;kj tkbk tÿydh dwk, B?DK Bkb se&. fu–sk ft™u eoÿ|wK, |wrhB j' eÿ nkgDk nzdo nkgDÿ ft™u ty&. r'fp–d fejk r[ioh e'J¯¯ Bkeoh_ swK, sw–Bk irs Bk e'J¯ oy&. wÿok g[oy nekb dhB d:kb w?~ eodkwBQk, X[o \owkDk J‚e ;[D& . U Tm wÿoÿ bkvbÿ u–Bk, wÿok B{o sÿoh WFB&.sÿoÿ e'b Gzvkok wÿoÿ Bkw dk XBk, XBkv X[o dk fdÐøk pD&. fi; dÿ ft™u ojÿe'J¯¯ Bk p–BQk, bÿyk ;G dk dÿDk w[e&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, Ÿek ubÿ j[‚w oi&.

r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ tÿy eÿ ehsh ;bkj, J‚mÿ j' eÿ wsk ge&.eh j[‚w dÿtÿ pÿgotkj, X[o dk wkbe FjBFkjhnk. r'fp–d fejk ikU nkgDk geV'okj, ÞG uoB dtkoÿ pfj eÿ MN bzx&. w+ edh Bjh_ j'D tkbk \Bkj, cb ;G~ fdnK yt&. j[‚wÿ nzdo edÿ eoK Bk BKj, i'Xk j' eÿ ][Fh wB&. w?~g[oy nekb Bÿ d„;:k Tj dkn, r[o ntsko g?r’po' uko i[r Bk fe;ÿ ;wM&. w+e'J¯¯ jÊE ft™u wkbk Bjh_ b?Dh cVk, wDek wDek Bk e'J¯ Gt&. sáK TÐøÿ Bjh_dÿDÿ pjk, tjDK ft™u B[j&. izrbK ft™u Bjh_ dÿDÿ Gik, fNŒb:K TÐøÿ uPQ&.r[\k dÿ nzdo Bjh_ dÿDÿ Xek, n–Xÿoÿ x[g S[g&. f;o ft™u g"Dh Bjh_ ;tkj, nrBhBk e'J¯ sg&. wÿjo B}o Bkb ;G dÿ Jeÿ tko pœF r[Bkj, fs–BK r[DK dk vÿokdÿDk Ykjhnk. nzdo tV eÿ ;G dÿ ojtK, fojkJF B}o fe;ÿ Bk n&. ;dk ÞGdk j[‚w b? eÿ nktK BtK, fgSbh eoK Bk e'J¯ gP&. b‚y u[ok;h ft™u'_ iBGrsK dÿ ft™u pjtK, d{ik ;zr Bk e'J¯ oy&. fi; tÿbÿ g?r’poK dk n–s pdfbnk;wK, ;wM s'_ pkjo ow} fdnK br&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, wÿjo B}o J‚e Tm&.

r'fp–d fejk r[o ntsko g?r’po' ikU ubÿ, Ÿj ufbÐko pÿgotkjhnk. t;'nkgDÿ ik wjŒbÿ, wfj\b bT br&. s[;h_ ;dk nkŸ ;[D bT eŒbÿ eŒbÿ, ebw:Kft™u ÞG ~ rŸ r&. wÿok dtkok Ÿezekok gotofdrkok jfo fBoèekok ;KMk :kok;KMk :ko j' eÿ wŒbÿ, J‚e s'_ d' d' s'_ J‚e, d'jK dh g{oh f;e, fi; dk bÿyk;eÿ Bk e'J¯ fby, fbysK ft™u p–d Bk e'J¯ eo&. s[jk~ dÿ eÿ n‚yoK tkbhfB‚eh fijh fuá, ;wMk eÿ J‚e d{iÿ ~ fdT fGN, fgá fgá wodh ojÿ b'e&.r[o ntsko g?r’po gowkBzd r'fp–d tŒbÿ s‚eD fpN fpN, n‚yK n‚yK fg™Sÿ S[g&.r'fp–d n"D bf’rnK nB–d g[oh dh g[N eÿ J‚e Já, nkgDÿ u'bÿ nzdo bJ¯ S[g&.;o;ÿ ft™u'_ nk eÿ Tjdÿ TÐøÿ gkJ¯ J‚e fSN, s[pek Tzrbh Bkb ut&. Tj o' eÿgJ¯ fgá, fdÐøh n–s d[j&. wÿok bÿyk nrbk dÿ fby, sÿoÿ jÊE tv:&. w?~fd;dk s?E'_ fÂV ikDÿ ;koÿ f;y, nrbk ;kE Bk e'J¯ d;&. r'fp–d fejk Bjh_

13���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

wÿoh wÿoÿ r[ow[yK Bkb Bjh_ e'J¯¯ ftE, fj„;k tzv Bk e'J¯ tzv&. r'fp–d Bÿ ewoe;kfbnk fy™u, ;…ik uoB fs–B tko m[eo& . s?~ UEÿ dÿtK ;[á, fi‡Eÿ uko toB;h; fBt&. dhB w}Qjp dh ojÿ Bk e'J¯¯ fGN, Grs dtkok ej eÿ ;koÿ Y'bk r&.fco nktK Tjdÿ ftu, Bkb g[oy nekb fwb& . r[ow[y ojD Bk dÿtK e'J¯¯ fiu,u[ok;h dk rÿV Bk e'J¯ Gt& . ;G dÿ nzdo fpBK w–do n–Xÿoh ezdo s'V eÿ izdonkgDÿ Bkw dh beho dÿtK fyu, bkJ¯B ŸÿB |?B Fk„½ f;wos tÿd g[okB owkJDnÎihb e[okB tyk Bk ;eÿ fs;, rºzEK ft™u'_ froj Bk e'J¯ ;wM& . e÷ eÿ ft™u'_e{Vÿ tjD, ;kuh ;zrs ft™u d„;K pfjD, ¡èu Bhu ojÿ Bk e'J¯ so\?B, ;koÿ pDk eÿGkJ¯ G?D, nkgDÿ ozr fdnK ozr&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo,Gÿt nGÿdk dŸ y[bQ&.

r'fp–d ejÿ r[o ntsko g?r’po' ikU U; dÿ gk;, i' gkoðÚ nyt&. Ÿjwÿok JeŒbÿ dk eˆw ]k;, ewoe;k fdÐøk fyu& . w?~ fe;ÿ dh b'V Bjh_ ;G~ fdÐøk itkp, gj[zu' X[odorkjhnk. w+ J‚e' ~ eoBk nkdkp, J‚e' ~ ;h; fBt&.J‚e' o‚yÿ bki, J‚e' pÿgotkjhnk. U;ÿ Bÿ ofunk eki, Tj' tÿy ty&. fi;dk nkfd i[rkfd F˜d J‚e ;wki, d{ik ;u Bk e'J¯ iD&. w+ U;ÿ dk w[jski,d{ik ;zr Bk e'J¯ oy& . w?~ ][Fh j'J¯ nki, ;G ~ fdnK d¾P&. U r'fp–d fejk r[o ntsko g?r’po' w+ e'J¯¯ b{bQk bzrvk Bjh_ ngjki, ;{opho ;'jDk pKekB}oh n&. fpBk wÿoÿ g[oy nekb dk, e'N ;uy²v dk, ðÚ²v dk, iÿoi nzvdk, TsGi ;ÿsi dk, nøÊwk gowkÊwk dk, fBor[D ;or[D dk, sÊs ;oho dk, pÿB}hodk, Fkj jeho dk, gzi gho dk, edÿ Bk ubÿ oki, je{ws eoB tkbk ;fsr[o F˜dfpBk B}o e'J¯ Bk n&. Ÿj e'J¯¯ bÿyk Bjh_ ukbke dk , e'J¯¯ fj;kp Bjh_ ebwdtks dk, Ÿj e'J¯¯ MrPk Bjh_ fFtdtkbÿ w–do wf„id wÖ wfjokp dk, Ÿj e'J¯¯ j[‚wBjh_ d'}] pfj;s g[–B ;tkp dk, Ÿj yÿb U; jeheh iBkp dk, i' bkFohe nkfdi[rkfd B}oh n&.

r[o ntsko g?r’po ejD ;kvh n–sw \fsj, r'fp–d ubÿ ghm Gt&. r'fp–d fejk ÞG dk ;[s d[bkok J‚e' r…iÿ, riK dh b'V ojÿ Bk o&. fi; dk B{od' ijkB irÿ, wÿoÿ nzdo eoÿ WFB&. w+ e'J¯¯ r'fp–d ;fsr[o pD eÿ ;"D Bjh_ n%TÐøÿ fe;ÿ wziÿ, ;ÊEo :koVk ;ÿi jzY&. fi; Bÿ wÿoÿ gVdÿ e…iÿ, ek:w w[ekwp?mk dorkj ;kuh ;'Gk g&. ;koÿ U;ÿ dÿ j[‚w nzdo s[;h_ nkŸ pÅÿ, p–dBk eoeÿ nkgDk MN bzx& . fi; Bÿ r'fp–d fejk g[oh nB–d SãD s'_ gjb'_ wÿoÿrb'_ b[jkŸ M’rÿ, gVdk nkgDk TÐøÿ g&. U; dÿ j[‚w nzdo cÿo nkŸ ;äÿ, p„sogjB tÿy B?D nkgDh n‚y y[bQ& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo,X[o dk j[‚w J‚e ;[D&.

14���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

r'fp–d fejk wksk r[ioh irs tkbh Tm, ubhŸ ukJ× ukJ×nk. w?~ rkBk p–B/Q ;…iÿ r[á, cV pkj'_ ][Fh wB&. w+ JBQK dh iVQ dÿtK g[á, iÿjVÿ d[yhnK ojÿd[y& . w+ GrsK r[ow[yK ;G e[S, gjbÿ nkgDk xokBk fdnK b[N&. iÿ g[oynekb w?~ bŸ g[™S, sÿ nkgDk nkg U;ÿ dÿ n’rÿ fNe&. wksk irs J‚e tÿoKcÿo ;[D bk nB–d g[o SãD bf’rnK s{z gP b? J‚e s[e, s{z wÿok w+ sÿok d{ik B}oe'J¯ Bk n&. wksk r[ioh irs tkbh y'bQ dÿ nkgDh r[Ï, Š:kB g[oy nekb tbbr&. r'fp–d skn dÿ eÿ ;…ih w[™S, w[Feb GrsK gko eo&. efbi[r n–s fi; tÿbÿ etÿbÿ dk tÿbk frnk Y[‚e, Gowÿ G[Œbÿ b'e&. —:ko ojÿ Bk wks g[s,fgsk g{s j'Ÿ i[d&. wB tk;Bk b’rÿ d[¿y, s¾aBk Bk e'J¯ p[M&. fpB ÞG dhfeogk iBBh Grs iDÿ Bk nkgDh e[‚y, ;kuk B{o Bk e'J¯ ÞrN&. ;kX ;–s;fs ft™u fwbD tkbÿ ;koÿ ikDÿ b[e, eEk eoB tkbÿ gP gP nkgDk Má bzx&.w+ U; Xko'_ cÿo n"Dk Tm, fi‡Eÿ r[o ntsko g?r’po p?mÿ b[e, nkgDk nkg S[g&.fBor[D Xko pD eÿ ;[s, ;[j"Dh ;kuh WÐø nfpBkFh nu[s nkgDÿ Bkb fwb&. Grs;[jÿbÿ r'dh b?Dÿ u[‚e, i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kukjfo, nrbk bÿyk nkgDÿ jÊE oy&.

r[ioh fejk w?~ J‚e tÿoK B?DK ftu' tjk b?D dÿ Bho, n‚yK j"bhnK btKeo& . w?~ d[¿y b’rÿ fi; tÿbÿ r[ow[y xÐøh ikD tjho, nzdo'_ pkjo ukJ× ukJ×nk.r'fp–d fejk y²vk fy™u eÿ w+ cÿo fdÐøh beho, ŸEÿ dk bÿyk ŸEÿ fdÐøk w[e&.n’rÿ pdb dÿtK sedho, j[‚w ;[DktK X[odorkjhnk. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, ;kuk j[‚w J‚e tos&.

irs wksk ;u d¾Pktkrk. j[‚w X[o dk J‚e ;[DktKrk. nrbk bÿyk tÿy tyktKrk .F˜dh Xko r'fp–d nytktKrk. g[oy nekb Bkb obktKrk. ;kuk dÿ; J‚e ;[jktKrk.Bo BoÿF j' eÿ cÿok gktKrk. fgSbk wÿN eÿ bÿy, B{oh okj J‚e XoktKrk. Gkrbrk eÿ ;ˆpb dÿ;, vze tiktKrk. cÿo eo nrˆwh yÿv, ;ˆws FjBFkjh tosktKrk.iÿjVÿ nB–d g[oh ft™u'_ fdsÿ Gÿi, cÿo nkgDÿ Bkb obktKrk. ][FhnK Bkb dÿ eÿ J‚e;zdÿF, ;'jDk ;tKr nkg ÞrNktKrk. ;koÿ eo eÿ Ÿe dÿ Ÿe, J‚e' Y'bk okr ;[DktKrk.uoB Þhsh pœF eÿ Nÿe, fN‚eÿ X{Ph w„se ;G dÿ ]ke owktKrk. w+ Sã eÿ ;uy²vdÿ;, godÿ;h j' eÿ wksb'e Grs ;[jÿbÿ ozr ozrktKrk. i'sh i's ;¬g jfo, nkgnkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, ;kuh eoBh eko ewktKrk.

irs wksk s?~ e+jdÿ ;koÿ r[ioh, d[ŠX fgnktD tkbh pDBk w&. sÿohnB–d g[oh pkjo'_ TiVh, nzdo'_ t;dh B}oh n&. iÿ wÿoh ow} fe;ÿ p[…M bJ¯,p[Mkos i[r n’rÿ oy& . ŸEÿ yÿb wÿoh Bjh_ w[‚e rJ¯, nrbk bÿyk fojk ;wM&.cÿo w+ gos eÿ n"Dk J‚e g[oy nekb dÿ Bkw dh s[e bJ¯, d{ik Y'bk e'J¯ Bk r&.

15���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

J; dÿj nzdo pÿB}ho nzdo pkjo'_ nk eÿ Grs dtkoÿ ft™u ;[y bJ×, fi‡Eÿ Grs ;[jÿbÿj' eÿ ][Fh wB&. r[o ntsko g?r’po Ÿj G…iÿ nkTDÿ UEÿ GrsK dÿ N[‚ebJ¯, gjb'_ N'eoÿ f;oK TÐøÿ Gko Tm&. r[ioh U;ÿ tÿbÿ ][F j'J¯, ][Fh ft™u skbhfdÐøh br& . Þÿw Þhsh dÿ BFÿ ft™u r[N j'J¯, d[yVk fbnk rt&. r'fp–d Bÿnzdo ty% tÿy dhB d[Bh dh b[á j'J¯, sÿok g[Ðø b[á edÿ Bk i&. iÿ nktK sÿr[ow[yK dÿ ;[y bJ¯, nkgDh b'V Bk e'J¯ oy&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, ;kuh eoBh eko ew& .

r[o ntsko g?r’po ejD r'fp–d dk Tj t‚s tÿœ:k ;[jktDk, ;'jDh ][Fh pD& .GrsK dk gefVnK dkwBk, dkwBrho B}oh n&. g{o eokJ¯ ekwBk, GktBk tÿy ty& .S˜ph g'j ozr ozrktDk, ozrs uPQÿ B{o ][d&. ;skJ¯ g'j ;G Bÿ ykXk yktDk, ykyk fwbh tv:&. ][FhnK ft™u r[o ntsko g?r’poK GrsK dÿ nzdo tV eÿ fejks[;K Þÿw dk GzrPk gktDk, X[o dÿ Y'bÿ r&. fi; ekoB r'fp–d tÿ; tNktDk, gVdkdŸ u[e&. ;kvh n–s n]hoh J‚e' ekwBk, T™uh e{e dÿJ¯Ÿ d¾P&. i'sh i's;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, f;o ;G dÿ jÊE oy&.

r[o ntsko g?r’po ejD n;h_ pÿB–sh b’rÿ ;[DkD, ;[D pÿgotkjhnk. tÿœ:k yÿbwjkB, ][Fh X[odorkjhnk. efbi[r e{V b’rk gSskD, o'tÿ wkoÿ Xkjh_nk. e{V okike{Vh goik e{Vk fd;ÿ ijkB, e{Vh ;pq b'e&. r[o ntsko g?r’po ejD r'fp–diÿ ;G dh J‚e' tko bkjtÿ_ wekD, xo xo o'D dh b'V ojÿ Bk o&. f;nkgÿeoB fiA wkfgnK dÿ g[Ðø woÿ itkB, p"jVh p"jVh irs ft™u d[j&. n;h_ tÿyhŸ][FhnK Bkb fe; fpX t…iÿ d'jÊEVK tkbk skb, sbtkVk sÿok Bkw pD&. wkMÿtkfbnK dk iÿ pÿdktpk fdsk gkV, ŸBQK dk ;[D jkPÿ, jkPÿÿ eo eÿ ojÿ ;[D&. i'shi's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, wÿjo B}o J‚e Tm&.

r'fp–d ejÿ efbi[r e{Vh fç:k eo' f;nkgk, wkMk gjbh tzv tzv&. d{ikj[‚w fwbÿ d'nkpk, d'jok skb ti&. shik wkbtÿ g{ok j'tÿ ]tkpk, i' vŒbÿ r'fp–d frnk ;wM&. u"Eÿ iˆw{ T™uh e{e wkoÿ uKrkè, p"jVh p"jVh eo ;[D&. r[ontsko g?r’po ejD ;kvhnK g{oB j'tD sKxK, nk;k wB;k g{o eo& . r'fp–dF˜d ejÿ wÿoÿ g[oy nekb dk Ÿj ;tKrk, d{ik ;wMÿ e'J¯ Bk o&. iB GrsK GzrPkg% cV eÿ ;'Nÿ vkrkè, y²vk yVr Bkb uwe&. phphnK fgáD Bkb }'oK wkoeÿ uKrkè, ;'jDk ;zr ty&. Ÿj r'fp–d dÿ Þÿw dhnK sKxK, n£s o; J‚e tj&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok ;kuk to, fBjebze Bok:DBo, wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB, GrtB nkgDk yÿb ty&.

(27 g'j F Fz 2)õ õ õ õ õ

16���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

r'fp–d ejÿ w+ g[o nB–d j':k t‚yok, t‚yoh Xko ub& . w+ n'jbÿ j'eÿ Bkb'_ n‚yoK, n‚yhnK s'_ goQÿ vÿok b&. c{VhnK s'_ d{o Âk eÿ ;Eok, ;ÊEo:koVk J‚e ;j& . Bÿ½ j–M Sã eÿ nÊEok, ;fs ;¬gh Xko tj&. irs fBFkBkSã eÿ gÊEok, gÐøD fwŒ:k pÿgotkjhnk. y'finK jÊE Bk nktK izrb i{j TikVgjkV oeVk, EbK ft™u n‚y Bk e'J¯ fwb&. f;†s d„;K Bk ft™u ;sok, wfjzwKrDs Bk e'J¯ tv:&. ;¾aNh Bkb'_ j' eÿ pÿtsBk, tsB wŒb:k X[o dorkjhnk. fi;dk uko i[r eodÿ ojÿ :ÊBk, :Ek :'r nkgDh ;ÿt ew&. w?~ uzrk b’rk UEÿ t„;Dk,fi‡Eÿ t;b B{o ][d&. wÿok ¬g ;wfMnk fe;ÿ Bk n;bk, n;b Gÿt Bk e'J¯ u[e&.o; nrˆwh ikDÿ e'J¯¯ Bk o;Bk, o„sk bƒGÿ Bk fe;ÿ b'e&. o;Bk fiÛk pÐøh d–d eoÿ e'J¯¯ Bk i;Bk, f;†sK ft™u Bk f;†s ;kbkjhnk . w+ s…i:k d[Bh tkbk gNBk,xo J‚e' tÿy ty&. fi; r¾j dh e'J¯¯ Bk ikDÿ xNBk, xkNh uPQ Bk g–X w[e&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, wÿok X[o ;zr pD&.

r'fp–d ejÿ wÿok e'J¯¯ Bk ikDÿ g[o nB–d fÂ'Vk, ftFk ;wM fe;ÿ Bk n& .wÿok ikDÿ e'J¯¯ Bk i'Vk, i'Vh fe; dÿ Bkb pD&. wÿok s‚eÿ e'J¯¯ Bk x'Vk, i'ubÿ tkj' dkjhnk. w+ U; dk pKek S'jok, fi; ~ FjBFkj ej eÿ ;koÿ r&.fi; fBor[D s'_ ;or[D ;„;ÿ TÐøÿ b% j'Vk, ;'jDh tzv tzv&. jè ðÚ pDk eÿg"Vk, wz}b nkgDh fdÐøh fty&. w[j˜ps —:ko dh o‚y eÿ b'Vk, Bksk d[Bh Bkb'_s[V&. j[‚w dÿ eÿ J‚e' e'ok, e{Vh fç:k vÿok Y&. wkD dÿ eÿ pKek S'jok,F[jos nkgDh J‚e ;wM&. eo ÞekF n–Xÿok x'ok, B{o B{o Bkb uwe&. ;kukpb dÿ eÿ }'ok, i'¬ }o }ÿo eo&. gVdk bkj eÿ s'ok w'ok, nkg nkgDÿ nzri[V&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuk j[‚w nkg tos&.

r'fp–d ejÿ ‚:'_ g[oh nB–d Sãh, Bksk fbnk s[V&. ‚:'_ r'fp–d uŒbhBk räh, n’rÿ r[¬ sÊs Bk e'J¯ tv:&. ‚:'_ F˜dh Xko pßXh, j[‚wh j[‚w FBt&.‚:'_ yÿb ehsk :dh, :‚e Bknok J‚e ;[D&. Ÿj tÿbk t‚s n"_dk edh, edhws'_ ÞG dh ohsh ubh n&. wÿoh Xko U; Bkb pßXh, fi; ~ p–dBk eo eÿ ;koÿ;h; M[e&. fi; dk j[‚w edÿ Bk j'tÿ oäh, pdbh ft™u Bk e'J¯ pdb&. U;dÿ Þÿw dh ;™uh ;dh, ;äÿ dÿ eÿ ][Fh pD&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, j[‚w wÿoÿ nzdo tos&.

r'fp–d fejk ‚:'_ j':k g[o nB–d nb’r, ;wM fe;ÿ Bk n&. y'i ;eÿBk e'J¯ ir, Gÿt ;eÿ Bk e'J¯ d¾P&. ok} ;eÿ Bk e'J¯ bƒG, ;wM ft™u Bk e'J¯¯uso& . irs tk;Bk wÿN eÿ jä, w% ]kjF fdÐøh si&. g[oy nekb dkeo eÿ j…i, jkis nkgDh tÿy ty&. ;u dtkoÿ wzr eÿ wzr, wzrh ][Fh o&.feogk ehsh ;{oÿ ;op–r, wÿjotkB wÿjo B}o Tm&. F˜d nrˆwh j[‚w fdÐøk n;t

17���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Bhbÿ Bjh_ e;Dk szr, }hB gkyo ][Fh Bkb fNe&. j[‚wÿ nzdo dÿ eÿ Yzr, soheknrbk fdÐøk ;wM& . irs r'fp–d sÿok F„½K tkbk izr, irs yÿb b'e&.sÿok GrsK tkbk nB–d, nkgDÿ ft™u S[g& . r[ow[yK tkbk ;zr, i's F˜d tv:&.fBor[D B{o d„; eÿ jè, gkoðÚ gVdk bkjhnk. fi; Xko'_ nkŸ iˆw, sB ti{d fwbÿtv:&. Gkr b’rÿ wkNh e™u uˆw, i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo,;kuk j[‚w J‚e ;[D&.

r'fp–d ejÿ ‚:'_ sfink xo pko, xokBk fdÐøk si&. UN o‚y eÿ J‚e:ko, :kokBÿ e{Vÿ fdÐøÿ w[e&. Þÿw Þhsh gjB jfEnko, jÊE i'V ;h; fBt&.g[oy nekb fy™u eNko, eosp nkgDk fdÐøk d¾P&. J; dk bjDk dÿDk po; d'uko, gzi ;Ðø s'_ tŠX Bk tzv tzv&. nrbk yÿb Bkb fBoèeko, fBor[D ;or[D t…iÿtX&. s{z wÿok w+ sÿok d'jK dk ;KMk pDÿ jfEnko, fi; dh ;wMÿ e'J¯ Bk Xko,eNko sbtko eˆw e'J¯ Bk n&. bjDk dÿDk w[ektÿ ;pq ;z;ko, e{Vh fç:k eoÿy[nko, r[ow[y ;…iD bŸ Tpko, n–so pkjo eoÿ —:ko, fBozso B{o eo Tfinko, wzsoJ‚e i?eko, X[o dk j[‚w J‚e tos&. r'fp–d eo eÿ fBw„eko, wzrh wzr do fGyko,;G feS sÿoÿ nœÊ:ko, dÿtDjkoÿ f;oiDjko, pÿgotkj sÿoh pÿgotkjh sÿoÿ ft™u ;w&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, fBjebze Bok:D Bo, wjkoki Fÿo f;èxfta~ GrtkB, fBor[D ;or[D ;or[D fBor[D eoÿ nkgDh eko, eoBh dk eosk ek:BksnkgDk yÿb ty&. (18 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d ejÿ g[oy nekb ikDÿ t}:k, Fk„½ f;wos ;wM fe;ÿ Bk n&. fi;ekoB g[oh nB–d si:k, Bksk e{V s[V& . ;uy²v dtkoÿ ;kuÿ ;fink, ;…iDg% pÿgotkjhnk. fi; dk Bkw dwkwk t…i:k, u'N nrˆwh b&. U;ÿ dk n%;fänk, xo Tj' tÿœ:k ukJ× ukJ×nk. ;u Þÿw dk tÿy eÿ w…}:k, nB–d nkgDk fbnkpD& . fi; wÿok gVdk e…i:k, UYD ;h; fdÐøk fNe&. U; dÿ j[‚w nzdonkfd i[rkfd b’r:k, fdt; o?D ;ÿt ew&. ;u w[j˜ps dh gh eÿ wXÕ:k, wXo X[BU;ÿ dk Bkw fXn& . fBor[D fBot?o fBokeko fBoèeko ;…iD whs w[okok J‚e' bˆG:k,fi; Bkb fwb eÿ nkfd i[rkfd Má bzx&. ŸEÿ UEÿ fBor[D ;or[D edÿ Bkeoÿ df|nk, d|k \oÿph dŸ rt&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo,;kuk nkgDk ozr uPQ&.

r'fp–d ejÿ ‚:'_ Sã:k irs w–do, wzst ;wMÿ e'J¯ Bk o&. w+ bzfxnkU; nzdo, fi; dk e[\b p–d Bk e'J¯ eo&. nrˆwh tÿyh ozrD, fBor[D B{o

18���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

i's WFB&. r[o ntsko g?r’po e'NB wzrD, nBfrDs ftaB ðÚk fFt M'bhnKvkjhnk . g[oh nB–d Bkb'_ w?~ n% uzrk nB–dB, nB–d tÿœ:k X[o dorkjhnk. ;kuhX{Ph dh bk eÿ u–dB, w„se nkgDh oÿy pdb&. fpBK jÊEK s'_ eo eÿ p–dB,p–dÿ dh p–drh s'_ goQÿ gkoðÚ ft™u ;w&. rk eÿ Y'bk S–dB, ;'jè ;¬g ;w&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, nkgDk j[‚w fojk tos&.

r'fp–d ejÿ ‚:'_ g[oh nB–d ft™u'_ j':k Gr"Vk, GkiV fdÐøh g&. J‚e'jÊE cVk eÿ v'ok, v'oh U;ÿ Bkb i[V&. fi; dk yÿb ðÚD r"Vk, ðÚk tÿsk;wM Bk o&. i[r u"eVh fi; dk Bkw tofsnk G'ok G'ok, G'o G'o r[o ntskog?r’po rŸ y&. fpBK sÊsK s'_ U; dk pD:k S'jok, pKek B{o B}oh n&.i'sh i's ;¬g jfo , nkg nkgDh feogk eo, j[‚w nzdo yÿb tos&.

r'fp–d ejÿ ‚:'_ g[oh nB–d'_ BÖk, ][FhnK Y'bk r&. ‚:'_ r[of;yK ;o;ÿyÿb yÿfbnk eÖk, ]be gVdk Bk e'J¯ Tm&. ‚:'_ dÿ eÿ Xhoi jmk, ;fs ;–s'y fdÐøk pzX& . g[oy nekb fe; fpX wkoÿ wÿoÿ nzdo ;ák, F˜dh F˜d j[‚w;[D&. sÿoÿ Foho dk j'Dk tNk, pdbh F˜d Bkb pdb&. w[V eÿ eoBk gŸBk oák, MrPk MrPBk gŸ Bk Bkb b'e&. i/jVk wÿok Bkw B{o bƒGdÿ osk, G'okG'ok ;pq tos&. fco ;G e[S dÿtK sÿoÿ jÊEK, Bksk nkgDÿ Bkb i[V&. j[DSã dÿ w–do w[Bkoÿ JáK, e‚yK Bkb Bk e'J¯ tv:&. fco w+ sÿoÿ nzdo t;K, fi;~ ;wMÿ Bk e'J¯ irs Fk„½ Fon tkbh d[j&. nkgDh ouBk sÿoÿ Bkb fwb eÿtÿyK fpBk n‚yK, o‚ye j' eÿ o‚y:k eoK EkA EkJ×nk. e"b Jeoko eoK ;™uk,;u ;u fdnK iD&. n;b ft™u t;b ft™u s{z wÿok F˜dh g{s g‚ek, ;[s d[bkokfBor[D B}oh n&. Ÿj e% dk Gk²vk e™uk, n–s Bksk ikŸ S[v&. r'fp–d ;h; Btk eÿ fejk n™Sk, sÿoÿ j[‚w nzdo sÿoh ;ÿt ew&. i'sh i's ;¬g jfo,nkg nkgDh feogk eo, ;u ;[BÿjVk J‚e ;wM& .

r'fp–d ejÿ nB–d g[o SãfdnK ehsh \o:kd, \owKpodko j' eÿ ;h; fBt&.w?~ o; dÿ i' nrˆwh nkfd i[rkfd, i[r pdb edÿ Bk i&. g[oy nekb wko ntk},X[o dh Xko nzdo iD&. s{z wÿok w+ sÿok Ÿj rk nkgDk okr, d{ik ;[DB e'J¯ Bkg&. ;u w[j˜ps ft™u ;dk o‚yDh nk;, nk;k ft™u Gotk;k fdÐøk pzX&. wÿohgtD sÿok „tk;, sÿok „tk; wÿok ÞekF, ft™u g¾‡wh nkekF ;h; fBt&. d„;K yÿbfpB sÊsK wÿb fBor[D fBor[D swkF, ]kbe j' eÿ ]be ft™u fyb&. wÿjotkBj' eÿ dÿtK FkpkF, Fkj gksFkj FjBFkj j' eÿ fdnK tv:&. i'sh i's ;¬gjfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, fBjebze Bok:D Bo, wjkoki Fÿof;èx fta~ GrtkB, ;pq r[Dsk;, r[Dt–sk rjo rˆGho pÿB}ho B}o s'_ goQÿ, eoÿ yÿbnkgDk joÿ, joh jfo jfo jfo r'fp–d j[‚w tos&. (18 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

19���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d ejÿ g[oh nB–d dk n% uÿsk, uÿs–B j' eÿ fdnK iD&. j[‚w ;[fDnkg[oy nekb j'Dk ;G dk Bÿsk, Bo fBoèeko X[odorkjhnk. b‚y u[ok;h tÿyÿ nkgDÿyÿsk, uko e[²N dj fdFk cÿok g&. ðÚ²vk y²vK eoÿ tÿ_sk, g[ohnK b'nk j[‚wtos& . b‚y u[ok;h ikDÿ bÿyk, nzvi iÿoi TÊG[i ;ÿsi c'b c[b&. e{Vhfç:k wÿNÿ Gÿyk, J‚e' vzek Bkw ;[D&. gVdk bkjÿ dÿ; godÿ;k, d' ijkBK Gÿtu[e& Fkj' G{g pD Bo BoÿFk, Bo Bok:D j[‚w tos&. fi; ~ ;koÿ eoB nkdÿ;k,;u dtkoÿ ;h; M[e& . ;' ;dk ojÿ jwÿFk, i[r i"eVh nkgDh eko ew&. GrsTXkoBk fi;dk gÿFk, r[ow[y nkgDh r'd Tm& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, nkgDk gVdk dŸ Tm&.

r'fp–d fejk g[oh nB–d nrˆwh nkJ¯ ]po, X[o ;zdÿ; ;[D&. J; dkÞekF d' ijkBK TÐøÿ nzpo, nkfd n–s ;dk WFB&. U; fdÐøk —:kbk ;po, wXoikw fgn& . ¬g d„; nrˆwh p˜po, pkpo Fkjh fdÐøh yg&. bÿyÿ bk nkgDkpz; ;opz; N˜po, bÿyk fgSbk w{b u[e&. i/jVh wzr w[jˆwd wzrh tVB b’rÿ ft™uepo, eknpÿ dÿ wkbe ek:b j' eÿ sÿoh nk; se&. ;dh u"Xth_ dÿDh pdb, pdbft™u ndb sÿok B}oh n&. irs tk;Bk eo esb, Bkw y²vk FwFho FoQneoÿ ;\&. U; dk eoBk :ÊB, :EkEq r'fp–d ;ÿtk b&. fi; dk J‚e' nkfdi[rkdh tsB, pÿtsB j' eÿ pÿtsBK nkgDÿ xo g[u&. i'sh i's ;¬g jfo, nkgnkgDh feogk eo, ;kuk j[‚w J‚e ;wM& .

r'fp–d fejk wÿoh n–s n–so ;ßXo, ;dhnK dh fgSbh fdnK iD&. e{Vhfç:k tÿy |do, Bÿ½ B?D n‚y y[bQ&. pÿB–sh ft™u fejk feogk eo eondb, g[oy nekb sÿoh ;oB&. g[oy nekb fejk fi; tÿbÿ nktÿ_ wÿoÿ tsB, xokBÿvÿok b& . cÿo pDk eÿ sÿok gÐøD, feBkok X[o dk fdnK ;[j&. B}kok tÿyKfpB Bÿ½ n‚yB, n‚yhnK g‚yhnk s'_ vÿok goQÿ b&. g?i wks nktk o‚yD, ;ji;ji nkgDh eko ew& . ;u dÿj[oÿ nktk t;D, w–do wfjp{p j' eÿ wjŒb fdnK;[j&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuk ozr J‚e ozr&.

r'fp–d ejÿ F˜d nrˆwh e% nzdo fco:k, G…i:k tkj' dkjhnk. g[oynekb dh d„;h ;kuh fç:k, gVdk fdÐøk Tm&. rÿVk J‚e' tko frfVnk, rdqFojh Bk e'J¯ b'e& . Þÿw Þhsh c[b fyfVnk, gzyVh tzv Bk e'J¯ tzv&. xotÿy nrˆwk fEo:k, ;u dtko ;'Gk g&. i' i[r u"eVh fuoh_ fÂfVnk, ;?jiÿtÿy ty& . nkgDh Xko ft™u'_ fBefbnk, fBor[D B{o i's WFB&. j[‚w Bkbfejk r'fp–d nkgDÿ f;y fbnk, fiBQK dÿtK wkD tv:&. r'fp–d fejk gjb'_ w?~

20���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

fG‚y gk, r[ow[yK ~ o; fdnK uy&. i–w i–w dh s¾y fwNk, s¾;Bk fdnK rt&.;kuk wkrq J‚e brk, J‚e' ozr ozr&. j[D n£s ikw iktK fgnk, n£s o;uy&. d{ih tko sÿoh uoBh fdnK fNek, fN‚eÿ w„se nkgDk Bkw br&. g[oynekb fejk e[S ][Fh Bkb ytk, nkgDh t„s tos&. r'fp–d fejk w?~ ;äb?D dÿ rtkj, pktB nktk} br&. U; nk eÿ ;h; fdÐøk M[ek, uoB X{Ph SkoS[j&. ÞG{ Tj tÿbk b?D dÿ nk, w:kqdk goF'sw sÿoh w:qkdk X[o dh ubh n&.fi; tÿbÿ fBor[D B{o i's eoÿ_WFBk, r'fp–d F˜dh Xko nkgDk Bkw vze bŸ tik, r[ow[yr[of;y jfo Grs ;[jÿbÿ ;?jiÿ wÿb fwb&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, fBjebze Bok:D Bo wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB, nkgDk yÿb ybk,yÿb ft™u nkgDk nkg yb&. (18 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d ejÿ ‚:k/ Sfã:k irs nB–d g[o febQk, uko dhtkoh fdÐøh si& .g[oy nekb j[‚w J‚e' fwbk, X[o \owkDk fdÐøk d¾P&. F˜dh Xko ojDk Bk fYŒbk,sÊs ;[‚y Bk e'J¯ uso&. wÿoÿ j[‚w dk eáDk fSbk, fuŒbk sho ewkB ;[j& .;[jÎiDk j'Ÿ tÿbk, X[o dÿ t‚s t…iÿ tX&. sÿok wkbe J‚e Jeÿbk, ;uy²vfBtk;h B}oh n&. i' wzrDk wzr eÿ b? bk, dÿtDjko d:k ew&. i' ejDko;Bk Bkb efj bk, jfo ;[D eÿ y[Fh pD&. r'fp–d fejk w+ sÿok GkDk ;?jDk,d{ih nk; Bk e'J¯ tX&. sÿoÿ uoB eètbK ojDk, Ÿj' wÿoh tv:&. sÿoÿ Xkwdtkoÿ pfjDk, n;EkB J‚e' ;'Gk g&. do; eoK fpB B?DK, sÿoh n‚y wÿoh WFB&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;d nkgDk b?Dk pD&.

r'fp–d ejÿ w?~ nrˆwh b’rk fN‚ek, fpB jÊEK fdÐøk fe;ÿ br&. wÿok¬g j' frnk fB‚ek, ir Bÿ½ B}o e'J¯ Bk g&. bÿy nB'yk fbyk, bkJ¯B ;soYkJ¯ tzv tzv&. g[oy nekb fejk Tm wÿo:k f;yk, f;fynk s?~ fdÐøh d¾P&.r'fp–d fejk X[o dÿ fpB XoBh s'_ wÿoÿ fgsk, Xw¯ dk ;ke Bk e'J¯ pD&. ;dkwÿok g{oh_ fgZSk, fgS'sk ojÿ Bk e'J¯ b'e&. w+ sÿoÿ dtkoÿ ftek, ehws nkgÿ b?Dhg&. g[oy nekb eo eÿ fjsk, wÿjo B}o J‚e Tm&. nrbk eo% uÿsk,gVdk fdÐøk u[e& . fi; tÿbÿ j'tK J‚e' Bÿsk, Bo Bok:D tÿ; tN&. sÿokwÿok wÿoÿ xo j'tÿ Ÿek, Ÿezeko j' eÿ yÿb yb&. f;y TXkoBÿ sÿok w[j˜ps tkbkmÿek, d{ih Fon Bk e'J¯ pD& . sÿok r[ow[y cÿo i–wÿ Bk wkJ¯ gÿNk, nrBh nrBBk e'J¯ sg&. sz{ F˜dh r'fp–d ;fs ;u dk yÿtN yÿNk, wbkj X[o dk fdnK ty&.nkfd dk Tgfink, j[‚w dk pÿNk, F˜d dh F˜dh ;ÿt ew&. i'sh i's ;¬g jfo,nkg nkgDh feogk eo, fBjebze Bok:D Bo, wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB, ;kuhdÿ eÿ ;fs ;u dh GÿNk, r'fp–d Gkt nkgDÿ ft™u oy&. (18 wkx F ; 2)

21���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d ejÿ ‚:k/z Sfã:k r'fp–d yÿVk, nykVk irs tkbk pD&. ‚:k/z fgnkÆ?sh MÿVk, MrPÿ ft™u bV&. ‚:k/z ;o;ÿ v'fpnk pÿVk, nkgDk bÿyk GÿN eo&.‚:k/z nkgDk pz; fByÿVk, X[o dh tzv tzv&. ‚:k/z irs j':k n–Xÿok, o?D n–XÿohS&. ‚:k/z n–sw j':k cÿok, n’rÿ r[¬ Bk e'J¯ tv:&. ‚:k/z r'fp–d pDeÿ uÿok, fuoh f–Bÿ i'V i[V&. ‚:k/z Bk¡_è Xo% f;èx Fÿok, Fon s'_ pkjo ÞrN&.‚:k/z pD tã dbÿok, d' ijkBK fojk Gt&. ‚:k/z S[gk eÿ nkgDk fujok, iŒktkB{o ehsk WFB& . ‚:k/z F˜dh pD eÿ eÿjok, Gpe fdÐøh ;[D&. ‚:k/z fBot?oj' eÿ eoÿ wÿjok, wÿjo B}o J‚e Tm&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, ;kuk j[‚w J‚e tos& .

r'fp–d ejÿ ‚:k/z g[o nB–d Sã:k rokè, froj nkgDh tÿy ty&. F˜dh;fsr[o F˜d eokJ¯ jK, o;Bk fiÛk tzv Bk e'J¯ tzv&. eh f;fynk fdÐøh wK, irsBksk j' eÿ ow} br&. ‚:k/z jb{Dh cV eÿ pKj, pf™unK tKr ir&. i'shi's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuk j[‚w J‚e tos&.

r'fp–d ejÿ :kd nkdh g[okDh, g{op fdnK iD&. fi; tÿbÿ fBor[D BkBe;or[D BkBe gjbh tko ;[DkŸ¯ nkgDh pkDh, nkgDk Bkw iD&. yÿb d„; eÿ goQÿuko ykDh, gok g;–sh wÅw p?yoh s'_ goQÿ Y'bk r&. F˜d ;fsr[o d„; jkDh,J‚e' ozr ozr& . nkgDk Þÿw n£s gkDh, ikw X[o dk fdÐøk fgb&. xo pDk;[xV ;[u…ih ;tkDh, ;'jDk ozr ozr&. g[oy nekb eo wÿjotkBh, wÿjo B}o Tm&.d; ikwÿ pD eÿ ojDk pkb nzRkDh, sÊsK tkbk Foho jzY&. cÿo fBor[D Xko nktÿitkBh, i'pB nrbk b?Dk jzY&. fi; dh uko i[r d„; Bk ;eD fBFkBh, Gÿt;eÿ Bk e'J¯ y[bQ&. U; tÿbÿ sÿok —:ko Bkw w[j˜ps wÿoh j'tÿ wfjwkBh, o; nrˆwJ‚e ty&. Ÿj yÿb goQÿ d' ijkBh, ;¾aNh dk ouÿsk ðÚk Gÿt e'J¯ Bk g&.e'J¯¯ iŒktk Bjh_ fi„wkBh, sÊsK Bkb ;'Gk g&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, fBjebze Bok:D Bo , wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB,nkfd i[rkfd i[r u"eVh ikD ikDh, ikBDjko nkgDh yÿb fyb&.

(18 wkx F? ;z 2)õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d ejÿ g[o nB–d fgnk o', fpIB Bÿ½ B?DK Bho tj&. s[X fpB wÿohpks Bk g[™Sÿ e', ;jk:e Bk:e B}o e'J¯ Bk n&. ‚:k/z Bksk s'fVnk w[j˜ps w'j,Gÿt nGÿdk dÿ y[bQ&. wÿoÿ nzdo sÿok uoB frnk S'j, ;oB fwbh ;oB& . XoBh

22���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Bÿ nkgDk gkg fbnk X', d[ows w?b rt&. sÿoÿ ÞekF dh j'J¯ b', fpB b'uB B}ohn&. fe¡_è ;G e[S fbnk y'j, ykbh Gzvkoÿ fdÐøÿ pD&. wÿoÿ Bkb eo eÿXo'j, X[o dk Bksk fbnk i[V&. e[S n£s o; nkgDk u', rjo rˆGho d:k ew& .i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuh yÿb J‚e eo&.

r'fp–d ejÿ g[o nB–d tjkŸ Bho, Sfjpo Þÿw br&. ‚:k/z pdb fdÐøh sedho,sdpho eh pD&. w+ pD eÿ jeho, FjBFkj sÿoÿ uoBK ;h; M[e&. ;kuÿ Þÿwdk dÿ ;ho, n£s o; uy&. Ÿj sÿok fto;k sÿoh ikrho, sÿoÿ Bkw br&. fi‡Eÿr[ow[yK dh oj–dh GhV, Tj ykbh dtkoÿ ojÿ e[ob&. fpoj'_ ft™u wÿoh nzdo'_ fBebÿghV, Xhoi Xho Bk e'J¯ n&. tk„skk e÷ beho, fB¡_è fB¡_è ;h; M[e&. sz{bÿyk ikDÿ Fkj jeho, FjBFkj B{o ][d&. sÿoÿ n’rÿ tk„skk jé nwhB, ekwbw[Fdq j' ;j&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuk j[‚w J‚e;[D&.

r[o r'fp–d ejÿ g[o nB–d wkoh Xkj, e{e e{e ;[D&. w?~ fd;ÿ e'J¯¯ Bkokj, ojpo sÿoh MŒbh Bk ikŸ i[d&. sÿoÿ fpBk eˆw Bk nktÿ ]be ][dk, ]kdwj' eÿ M'bh vkjhnk. wÿok bÿyk dÿ pdbk, pdbh ft™u ndbh ¬g tN&. mKvÿdo j' ;jk, ;jk:sk nBkJs ft™u M'bh g&. ‚:k/z p?mk w‚y G[nk, fpB eotNb? nzrP&. w+ tk„skk fojk gk, sÿoÿ uoBK ;h; fBt&. i'sh i's ;¬g jfo,nkg nkgDh feogk eo, ;kuk yÿb fojk ty&.

r'fp–d ejÿ g[o nB–d uhe, T™uh e{e e{e ;[D&. j[D ed o‚yK Tvhe,X[o dÿ wkbe d„;Dk wkjhnk. etD tÿbk t‚s skoh], sohek dÿDk iD&. wÿokn–so j'tÿ mKvk ;hs, nrBh sÊs p[M&. r'fp–d fejk fi; tÿbÿ sÿok wÿok ;KMkj':k rhs, g[oy nekb, J‚e' Y'bk dŸ ;wM&. sz{ p?mk ojDk nshs, ½?r[D ft™u'_nkgDk w[y S[g& . nkgDÿ n–so o‚yDh wÿoh Þhs, pkjo ;¾aNh j'Ÿ jbe&.;kuÿ Bkw dh dÿ t;hns, n;bhns fdÐøh d¾P&. fi; tÿbÿ dhB d[Bh pdbh Bh:s,BhshtkB B}o e'J¯ Bk n&. r[o ntsko g?r’po ojÿ Bk e'J¯ nfjwh:s, wkD ubÿBk e'J¯ uso&. U; tÿbÿ ;u —:ko dh pdbk tbdh:s, tÿ; ntÿ;k ¬g tN&.;u nB–d dh pDk wbehns, g{o g{oB ðÚ d¾P&. i'sh i's ;¬g jfo, nkgnkgDh feogk eo, fBjebze Bok:D Bo, wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB, GrtB nkgDkj[‚w tos&. (18 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

23���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

r'fp–d ejÿ g[o nB–d e÷:k jkPÿk, jkŸ jkŸ eo ;[D& . fe‡Eÿ uŒb:k X[odk bkVk, bkVh w"s irs eoÿ e[Vw&. w?~ dÿ eÿ bkok, p?mk w[y Gt&. nrbkdÿ ;jkok, ;?jiÿ fojk iD&. fi; tÿbÿ nktK fBor[D Xkok, fBot?o Bkb fwb eÿtÿ; tN&. vze tiktK ngo ngkok, ngozgo „tkwh ][Fh pD&. j[‚w dÿtK ft™u;z;kok, wjK;koph j' eÿ nkg ;wM&. sÿok g{op bjDk dÿDk bÿyk irs ftukoK,ftubk gVdk nkg u[e&. Gkr brktK U; d[nkok, fi; dtkoÿ nkgDk ozr ty& .;kuk nB–d eo Tfinkok, g[o g[ohnK s'_ pkjo ÞrN&. fi‡Eÿ GrsK fwbÿ ;jkok,;G ~ nkgDÿ xo t;& . wÿb fwbk eÿ f;oiDjkok, f;o f;o dŸ tv:&. i'shi's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, fBjebze Bok:D Bo, wjkoki Fÿo f;èx fta~GrtkB, e{Vh fç:k eo eÿ gko feBkok, nB–d nkgDk dŸ ty&.

(18 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d fejk g[o nB–d o' eÿ e÷ÿ sobk, soQK, soQK ;wM&. ;kfjp ;fsr[o;d o‚y nkgDÿ uoBK, uoB X{Ph fN‚ek ]ke ow&. r'fp–d fejk J‚e' X[o dkY'bk gP bk, fpB ft¨k fdnK iD&. sz{ wÿok w+ sÿok :kd eo bk, :kddkFs nkgDhb? pD& . ;u dtko J‚e' wb bk, edhw dk nrbk g–X w[e&. ;u nB–dnB–d U; eo bk, fi‡Eÿ w[‚e edÿ Bk i&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, dÿtDjkok ;kuk to, ;kfjp „tkwh n–soikwh nkgDk Gÿt y[bQ&.

(18 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õ

r'fp–d fejk g[o nB–d jkŸ, p"jVh eo ;[D&. s[ŠX fpB d{ik B}o e'J¯Bk nkŸ, BJ¯nk B"ek gko Bk e'J¯ bzx& . XoBh Xos Xtb T—go geVÿ e'J¯ BkpKjÿ, ;rbk ;zr Bk e'J¯ pD&. ;kuk ozr Bk e'J¯ tykŸ, nB–d nB–d ft™u'_ÞrN& . X[o dk rhs e'J¯ Bk rkŸ, nBokrh okr Bk e'J¯ ;[D&. g[oy nekbBk tÿyD nkŸ, fpB r'fp–d r¾j Bk e'J¯ tv:& . g[o nB–d ejÿ ‚:k/z p?mk w[yS[gkŸ, S—go S–B dÿ ;[j& . r'fp–d fejk Ÿj j[‚w pÿgotkjÿ, dÿtDjkok X[odorkjhnk.j[D sÿok wÿok ;zr ojÿ Bk okŸ, nrbk ;zr J‚e pD&. fi; tÿbÿ wÿjotkB wfjp{pfeogk eoÿ ][dkŸ, ][d wkbe nkgDk cÿok g& . fBor[D Xko r'fp–d F˜d BkbobkŸ, b'ewks fBor[D B{o eoÿ WFB&. ;u nB–d g[o J‚e t;kŸ, fi; ft™uGrs pfj eÿ ;'Gk g&. toB poB Bk tzv tzvkŸ, iks gks Bk e'Ÿ oykŸ, ¡èuBhu Bk e'J¯ nytkŸ, oze okikB Bk e'Ÿ uso&. J‚e' Y'bk ;G ~ dŸ ;[DkŸ,

24���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

sz{ wÿok w+ sÿok d{ik B}o e'Ÿ Bk n& . tÿbk t‚s dŸ tfãnkŸ, Grs dtko t…iÿtX&. sÿoh nk;k wB;k g{o eokŸ, nwkt; n–Xÿo dŸ rt&. ;kuk B{oh u–duwekŸ, fBor[D i's eoÿ WFB&. Grs ;[jÿbÿ ;zr oykŸ, r[ow[y nkgDÿ xofNe&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh i's Xo, fBjebze Bok:D Bo, wjkokiFÿo f;èx fta~ GrtkB, F˜dh Xko i's Tfinko, ;u tu'bk nkg nytkŸ, irs o"bkojD e'Ÿ Bk g&. (18 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õ

r'fpd fejk wÿok ;™uk nB–dg[o, g[ohnK b'nK s'_ goQÿ B}oh n&. fi‡Eÿ g[oynekb t;ÿ X[o, ;uy²v fBtk;h p?mk ;'Gk g&. do dotÿF wzrsÿ ntsko g?r’por[o, do mKvÿ ;h; M[e&. okj s‚eD dÿts ;[o, ftaB ðÚk fFt n‚y Tm& .fBor[D fBokeko fBot?o Bkb i[V, nkgDk nkg pdb&. t„s Gzvkok ojÿ e'J¯¯ BkE[V, ns'N ns[N ty& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, r¾j ;kukJ‚e do;&.

r'fp–d fejk wÿok nB–d g[o nrˆwk njksk, uko dhtkoh B}o e'J¯ Bk n&.S—go S–B Bk e'J¯¯ Sksk, pkYh pDs Bk e'J¯ pD&. Bk e'J¯¯ B}oh nktÿ skek,etkV p–d Bk e'J¯ eo&. Bk e'J¯¯ tÿy ;eÿ ]kek, ¬g ozr Bk e'J¯ ;wM&.fi; xo t;ÿ g[oy nfpBkFk, fBor[D dksk pÿgotkjhnk. ;u Þhsh dÿ Gotk;k, Bkw ;p{ohf;de pD&. fBor[D B{o eo ÞekFk, i'sh iksk vrwr&. ;G s'_ tyok o‚y:knkgDk yksk, d{ik tzv Bk e'J¯ eo&. ;' t;dk ojÿ nkfd i[rkdk, i[r u"eVh;'Gk g& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;u nB–d nkgDk J‚ety&.

r'fp–d fejk w+ nB–d g[o tÿœ:k nrˆwh uzrk, uzfrnkJ¯nK p[o:kJ¯nK ft™u'_ pkjoB}oh n&. fi‡Eÿ p?mk ;{ok ;op–rk, Fkj gksFkj FjBFkj nkgDk nk;D b& .J‚e' Bkw t…iÿ wodzrk, d{ik skb Bk e'J¯ ;[D&. J‚e' Y'bk J‚e' S–dk, ebwkJ‚e' J‚e ;kbkjhnk. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuÿ xo dŸtv:& .

r'fp–d ejÿ w+ tÿœ:k nB–dg[o nkjbk, nkbhFkB B}oh n&. fi; dk wkrq;u ;[ykbk, GrsK fdÐøk d¾P&. fi‡Eÿ B{o J‚e fBokbk, fpB sÿb pksh eoÿ WFB& .fi‡Eÿ t„;D Fkj ezrkbk, okU oze tzv Bk e'J¯ tzv&. i'sh i's ;¬g jfo, nkgnkgDh feogk eo, ;u dtkoÿ fojk fNe&.

r'fp–d fejk w+ tÿœ:k nB–d g[o nB'yk, gow g[oy fdÐøk iD&. fi;

25���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

xo j'tÿ e'J¯¯ Bk X'yk, Gow ft™u Bk e'J¯ G[b&. gPBk gŸ e'J¯¯ Bk g'Ek, n‚yoKn‚y Bk e'J¯ se& . wkrq fd;ÿ ;"yk, nfpBk;h eosk dŸ uPQ&. MrPk ojÿBk u"dK b'eK, u"dK spe Bk e'J¯ tv:&. UEÿ J‚e' nrˆwh ;[fDnk ;b'ek,s{z wÿok w+ sÿok Bkw Š:&. F˜d Xko ;fsr[o j'ek, j[‚w \owkDk J‚e ;[D&.j'Ÿ ÞekF ;kuh i'sk, B{o B[okBk vrwr&. d' ijkB s'_ t‚yok e'mk, ek:Bkss'_ pkjo fdÐøk pD&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuÿ xo dŸtv:&.

r'fp–d ejÿ w+ nB–d g[o s‚e:k fpBK n‚yK, ;fs ;[jÎiDk B}oh n&.fi‡Eÿ g[oy nekb p?mk ;yk, ;jk:e Bk:e X[odorkjhnk. r[o ntsko g?r’po wzrdÿb‚yK, ykbh M'bh n’rÿ vkjhnk. J‚e' Bkw i?ekok b’rÿ ;™uk, ;'jè X[B J‚e FBt&.e% wkNh fd;ÿ e'J¯ Bk Gk²vk e™uk, sB ti{d Bk e'J¯ tv:& . eoÿ yÿb g[oy;woEk, wÿjotkB nkgDk vÿok b&. dÿtÿ j[‚w nb‚yBk nb‚yk, nb‚y nr'uonkgDh eko ew&. u[‚eDk gŸ Bk sho ewkB G‡Ek, irs eNko Bk e'J¯ Tm&.J‚e' fwbÿ nrˆwh t‡Ek, t„s nw'be dŸ tos&. s{z wÿok w+ sÿok ;G s'_ TÐøwj'tÿ eEk, o;Bk eEBh e‡Eÿ e'J¯ Bk o&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, eoÿ yÿb g[oy ;woEk, ;woE „tkwh n–soikwh xo nkgDÿ ;'Gk g&.

r'fp–d ejÿ w+ nB–d g[o dk tÿœ:k nB–d, nB–d X[o dk B}oh n&. fi‡EÿBk e'J¯¯ ;{oi Bk e'J¯¯ u–d, w²vb wzvg Bk e'J¯ ty&. Bk e'J¯¯ F„½ Bk e'J¯¯;zd, ;–X:k ¬g Bk e'J¯ ty&. Bk e'J¯¯ dhB w}Qjp gkp–d, Fon Fohns }zihoBk e'J¯ pzX&. Bk e'J¯¯ Æ?s d{J¯ ezX, GowK ft™u Bk e'J¯ vow&. Bk e'J¯¯f;†sK tkbk S–d, J‚e' Y'bk fojk r&. Bk e'J¯¯ irs eNko izr, wB tk;BkBk e'J¯ bV&. J‚e' B}oh nkŸ ;{ok ;p×r, X[o dk dksk pÿgotkjhnk. Þÿw ÞhshukPQÿ ozr, ozrs nkgDk Bkw ozr&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh i's Xo,fBjebze Bok:D Bo, wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB, ;dk ;dk ;d dÿtÿ ;rbk ;zr,;kEh j' eÿ nkgDk ;kE fBG& . (18 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d ejÿ nB–d g[o s'_ nrbk tÿœ:k ;[y, d' ijkB ðÚ²v y²v g[ohb'n nkekF gkskb si&. irs tk;Bk dhB d[Bh fojk Bk e'J¯¯ d[¿y, wwskw'j sB ti{d B}o e'J¯ Bk n&. fBor[D fBot?o fBokeko fBoèeko Tib ehskw[y, d[ows w?b dhB d:kb gkoðÚ ÞG nkgDh nkg Xt&. g[oy nfpBkFh xN fBtk;hnkgDh r'dh fbnk u[‚e, ;uy²v dtko Ÿezeko nkgDk ozr uPQ&. gVdk Tjbk

26���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

fBor[D ;or[D fojk e'J¯¯ Bk b[e, i'sh iksÿ g[oy fpXksÿ nkgDh d:k ew&. dorkj;kuh ;u dtkoÿ fbnk g[™S, wÿjotkB wfjp{p w[j˜ps ft™u p[b&. w+ fBor[D Xkoj':k ][F, F˜dh Y'bk okr ;[D&. nebebXkoh s{z wÿok w+ sÿok g[Ðø, fpBk gfsgowÿFtod{ik ;zr Bk e'J¯ oy&. e{Vh fç:k Bksk s[ák gzi sÊs e% p[Ðø, ;¾aNh d¾aNhft™u'_ pkjo vÿok b&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok ;kukto, ;u dtkok J‚e ;[j&.

r'fp–d ejÿ nB–d g[o s'_ n’rÿ tÿœ:k xo nrˆwk, nby nr'uo fdÐøk ty& .fi; Xko'_ fpB wks fgsk dÿ iˆwk, fBor[D B{o eo WFB&. ;d ihts ojK fpBKdwK, i–w woB Bk ¬g tN&. t;dk ojK fpB e% wkNh uˆwK, ng sÿi tkŸ g¾‡whnkekF oi' sw' ;s' i'V Bk e'J¯ i[V&. fBÐø i'pB jzYktK i[r u"eVh BtK,¬g ozr oÿy Gÿy ÞG dÿ jÊE, cV&. yÿb ft™u tÿydk ojK ;wK, ;fsi[r ½ÿskÆkgo efbi[r X[o dh eko ew& . bÿyÿ bk eÿ ;[s d[bkoÿ u"jK, uko i[r dk bjDkfdÐøk w[e&. w% wwsk ojh Bk e'J¯¯ swQK, xo r¾j xokBÿ fdÐøÿ si&. b'Vojh Bk sÿb pksh tkbh FwQK, FwFkB G{wh ft™u'_ pkjo vÿok b&. ;d J‚e' Y'bkejtK, s{z wÿok w+ sÿok g[oy nekb fgsk w&. ;'jè Xko ft™u ojtK, d{ik ozr Bke'J¯ pdb&. ;u f;èxk;D nrˆwh ;ÿiÿ ;tK, ;ÊEo :ko J‚e jzY&. n£s o;Þÿw Þhsh nzdo ghtK, s¾aBk G[‚y irs Bk bkrÿ o&. fpB ;h; irdh; dtkoÿ ojtKBhtK, ;uy²v dtkoÿ dorkj ;kuh ;'Gk g&. nrˆw nEkj pÿgotkj gotofdrkoY'bk rktK, rhs r'fp–d J‚e' Bkw pD&. ;kuh ;ÿik ;kfjp „tkwh n–soikwhJ‚e' oktK, Bko Gsko e–s, e–s e–s{jb ;[s d[bkok J‚e' yÿb ty&. i'shi's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;u dtko fdÐøk ty& .

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ nrbk tÿœ:k r¾j, w–do X[o dk B}oh n&. fi‡Eÿ;' g[oy fBoèiD fBor[D j' eÿ pjÿ, jfo g[oy fBoèiD j' eÿ nkgDh eko ew&.Ÿezeko j' eÿ nkgDh Xko tjÿ, nkfd fBoèiD j' eÿ fBor[D B{o eoÿ WFB&. nfpBkFheosk j' eÿ nkgDk j[‚w ejÿ, ¢h GrtkB j' eÿ tÿyÿ ukJ× ukJ×nk . gkoðÚ gfsgowÿFtoj' eÿ nkgDh t„s nkgÿ dŸ, dksk dkBh dhB d:kb tãh tv:&. r[o ntsko g?r’pofi; Bÿ nkfd i[rkfd i[r u"eVh e'NB e'N ehsÿ b:, ;or[D fBor[D nkgDÿ ft™uS[g& . ftaB ðÚk fFt fi; dh ;oBh Y?j, do dtkoÿ fG‚ye j' eÿ wzrD EkAEkJ×nk. e'NB e'N i[r F˜dh Xko J™S:k nzdo fi; Bÿ ehsÿ b?, TÊgs ft™u TgwKirs pD&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;kuk w–do J‚e ;[j&.

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ yÿb tÿœ:k nrbk, Gÿt nGÿdk ejD e'J¯ Bk g& .fi‡Eÿ nkfd i[rkfd i[r u"eVh J‚e' uko wzrbk, d{ik okr Bkd Bk e'J¯ ;[D&.Fon }ziho ojÿ e'J¯¯ Bk ;zrbk, dhB w}Qjp tzv Bk e'J¯ tzv&. X[o dk ;idk J‚e'

27���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

j'tÿ p–dBk, Bw'_ Bw„sÿ ¬g Bk e'J¯ pdb&. w„se X{Ph irs bbkNh bkŸ e'J¯¯Bk u–dBk, ;or[D Xko Bk pzXB g&. dhB d:kb ;woE „tkwh g[oy nekbk J‚e'Ÿe Ÿe pœFzdBk, pœfFF ojws nkgDÿ jÊE oy&. fi; dk dtkok pD fGykokbkb d[bkok j' eÿ wzrDk, ][FhnK Bkb t„s nw'be X[o dh M'bh nkg Go&. ;fs;fstkd nkgDh Xko dh ukPQÿ ozrDk, ozrs ft™u ¬g ozr oÿy Bk e'J¯ ;wM&. ;uy²vdtko Ÿezeko J‚e JeŒbk ;[jkŸ nkgDk nÎiDk, nzrheko J‚e' B}oh n&. fi;dh uoB X{V r[o ntsko gho g?r’po eoB w}Bk, Grs ;–s r[ow[y r[of;y ;{\h p?mÿokj se&. fi; dk Bkw Brkok d' ijkBK skb t…iDk, tkê nkgDk yÿb eo&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, ;u dtkok J‚etv:&. (19 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d ejÿ nB–d g[o s'_ n’rÿ tÿœ:k B{o, B{o B[okBk B}oh n%. g[oynekbk jk}o j}{o, jfo i{ p?mk ;'Gk g&. wÿoh n}q pÿB–sh eo wB}{o, wÿjoB}o J‚e Tm& . i[r u"eVh Grs TXkoBk wÿok d„s{o, fBs BftÐø fBor[D ;or[D;ÿt ew& . Þÿw Þhsh nzdo j'tK wê{o, w[Feb ft™u ][Ffdb j' eÿ ozr ozr&.Bkw ][wkoh dÿtK ;¬o, ;[osh F˜d Bkb i[V&. ;u Gzvkok GoK Gog{o, ns'N ns[átos&. ;–s ;[jÿbÿ tÿyK }¬o, }kjo }j{o j' eÿ eoK WFB&. i'sh i's ;¬gjfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, ;u dtko Ÿezeko X[o dopkok J‚ety&.

r'fp–d ejÿ nB–d g[o s'_ n’rÿ tÿœ:k X[o dk xo, w–do ;'jDk B}oh n&.fi‡Eÿ t;ÿ fBor[D jfo, joh p?mk ;h; fBt&. r[o ntsko g?r’poK dÿtÿ to, t„snw'be M'bh g&. j[‚wÿ nzdo ;G e[S fojk eo, eoBh dk eosk yÿb fyb& .wjŒb nNb T™u wBkoÿ uPQ, ;u f;èxk;D ;'Gk g&. ;kuh f;œ:k fpB fbœ:K;G dÿ n’rÿ dÿtÿ Xo, X[o \owkDk J‚e' J‚e d¾P&. r[o ntsko g?r’po ftaB ðÚkfFt s{z wÿok w+ sÿok b?D gP, ;'jè Y'bk ;koÿ r&. fBor[D Bkb fBor[D dh b’rÿiVQ, fBor[D ;or[D j'Ÿ ;j&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿyÿb ;kuk jfo, ;uy²v dtko dÿtÿ wkD tv:&.

r'fp–d ejÿ nB–d g[o s'_ n’rÿ s‚e:k okj, d' ijkBK goÿQ B}oh n&. fi;dk nfpBkFh eosk J‚e wbkj, pÿVk nkgDk Bkw ub&. ;{\hnK fi; ~ fejk][dk, g?r’po ;idÕ:K ft™u ;h; M[e&. fi; dk Bkw sokBk X[o dh ;dk, okrkèBkdK pkjo ;'Gk g&. T; dh ;wMÿ e'J¯¯ Bk tij, tkjd nkgDh eko ew&.

28���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

fBor[D Xko ;G dk n˜pk, pkb nzRkDÿ tÿyÿ EkA EkJ×nk. d' ijkB fi; Bÿ j[‚wÿ nzdopŠXk, p–drh ft™u ;koÿ ;h; fBt&. r'fp–d ejÿ w+ U; dk ;[fDnk ;äk, F˜dhj[‚w ft™u FBt&. ;uy²v dtko frnk G…ik, wksb'e ft™u'_ nkgDk g–X w[e&.fe;ÿ Bkb Bjh_ ehsk d|k, e{V \oÿp Bk e'J¯ jbe&. ;u dtkok X[o dk bƒGk,Bksk s[ák e{V b'e& . g[oy nekb dhB d:kb Þhsh ft™u b’rk uzrk, ;u„tkwh n–soikwh nkgDh d:k ew& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo,dÿtDjkok ;kuk to, ;u r¾j dŸ tv:& . (19 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ nrbk tÿœ:k jé wjŒbk, fi; dh pkvh pDsBk e'J¯ pD&. gotofdrko t„;:k J‚e JeŒbk, nŒbk fi; ~ ej eÿ ;koÿ r&.Xkw ;[jk eÿ fBjub nábk, dÿtDjko ;pq tv:&. F˜dh Xko cVk eÿ gŒbk, nkgDhrzY gt&. U; dh Xko ft™u obk, i[r Bÿ½ B?D tÿyD e'J¯ Bk g&. Ÿjyÿb nSb nSŒbk, Fk„½ f;wos tÿd g[okB nÎihb e[okB ykDh pkDh ;wM Bk e'J¯;wM& . ;u dtko dorkj ;kuh w[ekwÿ jé J‚e' wŒbk, wkbe wfjp{p tÿy ][FhpD&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, ;u dtkokJ‚e' J‚e ;[j&.

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ pknd, nB–d nB–d ft™u ;w& . fBor[D Xkoj' nk}kd, d' ijkBK G…iK tkj' dkjhnk. iB GrsK eok fgSbh :kd, :kdkFs nrbhfojk iD& . Gÿt nGÿdk y'bQ nkrk}, gVdk Tjbk nkg u[e&. s{z wÿok w+sÿok d„; eÿ ok}, ojws jé ew&. X[o dk F˜d nrˆwh wko nktk}, ;'J¯ ;[osh;[Ðøh nkg Tm&. Gÿt y[bQk g[oy nfpBkF, okj wkrq fojk ty&. fi; dk j[‚wg¾‡wh nkekF, jo xN o‚yÿ fBtk;, fBor[D B{o i's ÞekF, nøÊw gowkÊw nkgDh XkoiD&. U; xo r¾j w–do ;[jktDÿ ehsk fBtk;, Sãh ;ÿi irs ÞGk;, :koVÿ g{ohehsh nk;, Bksk s'V eÿ gtD „tk;, g–X w[ek eÿ g¾‡wh nkekF, tk„sk J‚e' Bkboy&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh i's Xo, fBjebze Bok:D Bo, wjkokiFÿo f;èx fta~ GrtkB, ;u dtkoÿ eo nkpkd, fBor[D Xko fBor[D eoh Jwdkd, nkwdft™u nkgDÿ ft™u ;w&. (19 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

nB–d g[o s'_ nrbk xo fdf;nk ;[jRiDk, r'fp–d tÿy y[Fh wB&. g[oynekb fwŒ:k nkfd fBoèiDk, nfpBkFh eosk X[o dorkjhnk. ;fs Þhsh eo% w}Bk,

29���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

;o'to nrˆw nEkj B[j&. mkeo j' eÿ fwŒ:k ;…iDk, ;rbk ;zr pD&. p–drh d„; eÿ nkgDh GiBk, GkT Gÿt gVdk fdÐøk Tm&. ;uy²v dtkoÿ ;dkt„;Dk, fEo xo t…idh ojÿ tX&. eoBk yÿb g¾‡wh nkekFBk, d' ijkBK ;'Gkg&. fBor[D B{o i's j'tÿ ÞekFBk, F˜dh nkgDk vze ;[D&. fBor[D Xko tÿyDkyÿb swkFBk, swQK s¾aBk e{V fwN&. fi; dh nkfd i[rkfd i[r u"eVh r[o ntskog?r’po eodÿ rŸ TgkFBk, b'ewks Š:kB br&. ;' bÿyk ikDÿ ;pq r[D sk;Bk,rjo rˆGho B{o ][d&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok;kuk to, ;u dtkok J‚e ;[j&.

r'fp–d ejÿ nB–d g[o s'_ nrbk tÿœ:k ;zr, jfo ;zrh X[o dorkjhnk. ukPQ nrˆwhozr, ozrs fdÐøh pdb&. nk;k wB;k g{oh eo Twzr, s¾aBk fdÐøh fwN&. s{z wÿokw+ sÿok ;[Dk eÿ S–d, ;'jè Y'bk fdÐøk iD&. B{o ft™u B{o ukPQ u–d, B{o B{o ft™u;w&. ;u dtko dk dÿ nB–d, nB–d g[oh dk bÿyk fdÐøk w[e&. MrPk fojkBk e'J¯¯ izr, yVr y²vk Bk e'J¯ yVe&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, dÿtDjkok ;kuk to, ;kuÿ xo ;'Gk g&.

r'fp–d ejÿ nB–d g[oh dk eo feBkok, gÐøD fgSbk fdÐøk si&. tÿœ:k yÿbBo fBoèekok, ;uy²v dtko t…iÿ tX&. i's ;¬g nrˆw ngkok, nby nr'uo;'Gk g& . ;u f;èxk;D Fkj f;edkok, FjBFkj nkgDk j[‚w tos&. F˜dhF˜d J‚e i?ekok, X[o ;zdÿFk okr nb&. w–do wjŒb náb T™u wBkok, dorkj;u w[ekwÿ jé ;'Gk g& . e'NB e'N do dotÿF yVQÿ r[o ntskok, g?r’po ;h;fBt&. ftaB ðÚk fFt eoB fBw„ekok, X{Ph fN‚eÿ w„se ]ke ow&. g[oynekb dhB d:kb ;woE „tkwh n–soikwh dÿtDjkok, dÿ dÿ nkgDh ][Fh pD& . r'fp–d ejÿ w+ tÿœ:k ;™uk xo pkjok, fgSbk G[Œb frnk —:kok, n’rÿ nkgDk nkg ÞG dÿft™u ;w&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, fBjebze Bok:D Bo,wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB, nkfd i[rkfd i[r u"eVh fBor[D ;or[D eoÿ ftjkok,fptjkoh j' eÿ Xko nkgDh nkg pdb&. (19 wkx F? ;z 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d ejÿ nB–d g[o s'_ tÿyh Xko nrbh, d' ijkBK goQÿ Š:kB br&. Bksks'V ;¾aNh ;rbh, X[o „tkwh n–soikwh fwb eÿ ][Fh wB&. cÿo ;ÊEo :ko ;ÿifÂ"Dh gŸ Bk ft™u izrbh_, T™uh e{e Bk e'J¯ ;[D&. t„s nrˆw nEkj J‚e'wzr bJ¯, do mKvÿ ;h; fBt&. g[oy nekb dhB d:kb nkgDÿ ozr ozr bJ×, ozrsJ‚e' J‚e uPQ&. ;u dtkoÿ ;kuÿ ;ä bJ×, ;deÿ tkoh jA x'bh x'b x[w&.

30���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, Ÿek dÿDk ;kuk to, do mKvÿ nbyir&.

r'fp–d ejÿ g[o nB–d s'_ nrbk tÿœ:k o„sk, irs ijkB grv²vh fdÐøh si& .g[oy nekb dhB d:kb s‚e:k j„;dk, j;sh ft™u w„sh fojk uPQ&. Bkw —:kbkdÿtÿ nkgDÿ o; dk, o;Bk s'_ pkjo f;†s ;kbkjhnk. JFkok dÿ nrˆwh n‚y dk, irb'uDK s'_ B?D fbnk pdb&. yÿb d„; ;uy²v Þs‚y dk, dorkj ;kuh XkwB:koÿ gVdk fdÐøk Tm&. G²vkok y'bQ B{o B[okBÿ já dk, tDikok j' eÿ tDi fdÐøkeo&. gVdk bkj eÿ b‚y u[ok;h n–so nøÊw xN xN dk, ukoÿ ykDh bÿykfdÐøk ;wM&. Bkd tik eÿ nBjd nkgDÿ Bd dk, gok g;–sh wÅw p?yoh bjDkfdÐøk w[e&. j[‚w dÿ eÿ yÿb d„;:k nb’r dk, sÊsK tkbk Bksk fdÐøk s[V&.i'Vk d„;:k ;{oÿ ;op–r, dk d{ik ;zr Bk e'J¯ pD&. i'sh i's ;¬g jfo, nkgnkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, X[o dh eoBh eko ew&.

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ n’rÿ fbnk s‚e, jfo eosk B}oh n&. fBor[DXko ;kfjp ;wo‡E, gotofdrko pÿgotkjhnk. jehes ft™u'_ d„;ÿ jé, Þs‚y ¬gr';kJ×nk. ;u i?ekok p'b nb‚y, nb‚y nr'uo nkgDk nkg fdÐøk d¾P&. w+uoB eètb fpB Xtb frnk Ym±, fpB X{Ph w„se fN‚ek ;kuk fbnk ow&. ;kfjp;fsr[o geV Tm% Má, fpB jÊEK jÊE br&. s?~ ojD Bjh_ dÿDk t‚y, nãokxo Bk e'J¯ pD& . Bksk s'V eÿ wk; BkVh jã, i'sh Xko ft™u ;w&. ehj':k g[oh nB–d n% Sã, ;uy²v ;'jDk w–do J‚e ;[j&. fi‡Eÿ nkfd i[rkfdi[r u"eVh fBÐø BftÐø wÿoh ubÿ :d, g[Fs gBkj nkgDk jÊE fNe&. fi; ~Fk„½ f;wos tÿd g[okB nÎihb e[okB ykDh pkDh e'J¯¯ Bk ;eÿ bƒG, y'i ft™u y'iDe'J¯ Bk i& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo,;u ;zdÿFk Bo BoÿFk fBor[D fBot?o nkg ;[D& .

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ n’rÿ s‚e:k Ÿezeko Tj, UVe fi; dh ;koÿ UNse& . ;¾aNh d¾aNh Bkb'_ p?mk j' fBw'åj, w'j w[j˜ps fBor[D fBor[D Bkb oy&.fi; dk bÿyk nto Bk ikDÿ e', e'NB e'N i[r ;wM fe;ÿ Bk n&. r[o ntskog?r’po fi; dh ;[Ddÿ ojÿ ;', ;' ;kfjp „tkwh n–soikwh nkgDk Gÿt y[bQ&. ;uÞekF eo nrˆwh b', b':B s'_ goQÿ eoÿ WFB&. fi; dh Xko ;dk d', fBor[D;or[D tÿ; tN& . gowkÊw j' eÿ nøÊw iktÿ S'j, FjBFkj j' eÿ t„s nw'beBkw tos&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo,;uy²v fBtk;h xN i's ÞekFh, fBor[D B{o eoÿ WFB&.

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ n’rÿ s‚e:k J‚e nekb, neb ebXkoh B}oh n&.

31���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

fi; w?~ pD% bkb, bkb r[bkbk ozr uPQ&. e{Vh fç:k s'V izikb, ikrosi's ft™u ;w&. wÿoh bÿyÿ bk eÿ xkb, ehsh xkb EkŸ_ g&. ;uy²v dtkoktyk ;™uh Xwq;kb, ;u f;èxk;D nk;D fdÐøk br&. MrPk w[ek eÿ ekb wjKekb,dhB d:kb fdÐøh tv:&. wÿok jb j':k ;tkb, wB;k w'j fdÐøk u[e&. sÊsKft™u'_ fbnk …tkb, nrBh n’r Bk e'J¯ sg&. pkbk B÷k pDk B"itkB, i'pB nkgDkfdÐøk ty& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok ;kuk to,;u ;zdÿFk Bo BoÿFk fBor[D ;or[D nkg ;[D&.

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ n’rÿ y[fbQnk tÿœ:k ske, skesto gVdk nkg Tm& .fi; dk dÿ eÿ nkŸ Gftœs tke, tkfenk tÿyÿ ukJ× ukJ×nk. ;kfjp „tkwh j' eÿ dÿtÿ;kE, ;rbk ;zr fBG& . s{z wÿok w+ sÿok d„; eÿ rkE, ;'jè Y'bk fdÐøk d¾P& .nkfd i[rkfd i[r u"eVh r[o ntsko g?r’po eodÿ rŸ fi; dk ikg, irihtD dkski[rsh i'r J‚e iD&. r'fp–d ejÿ fi; dh f;†s ft™u f;†s rŸ nky, nk]onkgDh eko ew&. efbi[r n–sw dÿtÿ dks, dksk dkBh j' eÿ nkg tos&. e{Vhfç:k wÿNÿ n–Xÿoh oks, ;fsi[r ;kuk u–d B{o WFB&. iB Grs pDkŸ ;u iwks,i[wbk n‚yo t‚yo J‚e' Bkw gP&. wjŒb nNb T™u wBkok ;[jkŸ J‚e wfjokp,wfjp{p j' eÿ w[j˜ps ft™u nk;D b&. ;u ;[BÿjVk ;fsr[o j' eÿ dÿtÿ nkg, r[ow[yr[o r[o nkg ir&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kukjfo, fBjebze Bok:D Bo, wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB, iB GrsK dÿtÿ X[o dk ;kE,;zrh ;kEh jfo eosk J‚e' B}oh n&. (19 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

r'fp–d ejÿ g[o nB–d s'_ uzrk ;uy²v, dorkj ;kuh t…iÿ ;u tX&. fi;r¾j w–do nzdo p?mk fBor[D ¬g ;{ok ;op–r, Fkj gksFkj FjBFkj gotofdrko ;KMk:ko B{o ][d&. fBor[D ;or[D ;or[D fBor[D Bjh_ e'J¯¯ tzv, sÊs ti{d B}o e'J¯Bk n&. n‚yoK tkbk Bjh_ e'J¯¯ rktD tkbk S–d, okr Bkd rhs ;zrhs t…iÿ Bke'J¯ tX& . J‚e' i's B{o nrˆwh uP:k u–d, ot ;; ;{:k¯ w[y Bk e'J¯ ty&.MrPk Bjh_ e'J¯¯ dhB w}Qp ¡èu Bhu okU oze iks gks ft™u toGzv, b'e gob'erDs Bk e'J¯ rD& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kukjfo, ;uy²v fBtk;h g[oy nfpBkFh Ÿezeko J‚e JeŒbk ;u f;èxk;D ;'Gk g&.

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ n’rÿ tÿœ:k w[ekwÿ jé, jehes J‚e' B}oh n&.nkfd i[rkfd i[r u"eVh fBÐø BftÐø g[oy nekb fwbÿ ;woE, gkoðÚ gfsgowÿFto J‚e'B}oh n&. fi; dk uko i[r Fk„½ f;wos tÿd g[okB nÎihb e[okB ykDh pkDh

32���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

r[o ntsko gho g?r’po r"_dÿ i;, o;Bk fiÛk pÐøh d–d ;'jbÿ Y'bÿ okr ;[D&. ;'„tkwh n–soikwh xN fBtk;h fBor[D fBot?o fBokeko fBoèeko ;u dtkoÿ fojk t„;,i'sh iksk g[oy fpXksk fBor[D B{o i's eo WFB&. e'NB e'N dÿts ;[o foyw[B ;kX ;–s ;{\h \eho pÿB}ho uoBh ojÿ Ym±, fpB ;h; irdhF ;koÿ ojÿ M[e&.ukoÿ ykDh ukoÿ pkDh n–so fBozso wzso fi; dk Bkw ojÿ oN, p'X nrkX F˜d nBkdX[o dh X[B eoÿ FBt& . ;' ;kfjp ;fsr[o dhB d:kbk g[oy nekbk wkrq bktÿ;™u, efbi[r e{Vh fç:k uko e[²N uko toB nmkoK poB dŸ rt&. eo ÞekFe% wkNh gzi sÊs e™u, nøÊw ðÚ gkoðÚ Gÿt nGÿdk nSb nSÿdk gVdk dŸ Tm&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, ;uy²v dtkoÿ dÿtÿwkD tv:&.

r'fp–d fejk nB–d g[o s'_ n’rÿ tÿœ:k nrˆw dtko, fi; dk Gÿt Bk e'J¯ y[bQ& .fi; ~ ;wM Bk ;eÿ tÿd uko, Fk„½ f;wos ejD e'J¯ Bk g&. r[o ntsko g?r’pofi; do dÿ fGyko, fG‚ye j' eÿ p?mÿ M'bhnK vkjhnk. ;' dtkok Ÿezekok o‚yÿmzvk mko, nrBh sÊs nkfd i[rkfd Bk e'J¯ sg&. fBor[D ;or[D t„s dÿtÿ dkskdkBh pD Eko, fEo xo gVdk Tjbk dŸ u[e&. efbi[r n–s ¢h Grt–s fBor[DfBot?o fBokeko fBoèeko, eb ebeh tÿ; tN&. fi; dh nkfd n–s i[rk i[r–s gktÿ e'J¯¯ Bk ;ko, wjK;koEh j' eÿ d' ijkBK ¢h GrtkBk nkgDk oE ub&. e{Vfç:k irs w% wwsk wÿNÿ ftGuko, d[ows w?b nrBh sÊs p[M&. FÐøoh ðÚD F{Ýt?F uko toB nmkoK poB d„;ÿ J‚e —:ko, ;[osh F˜dh Bksk dŸ i[V&. dhB w}jQpiks gks ¡èu Bhu okU oze ;kX ;–s J‚e' xo dŸ tykb, fi; r¾j Fkj gksFkjFjBFkj ;uy²v fBtk;h ;'Gk g&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, ;fs ;fstkdh ðÚ ðÚkdh nkgDk F˜dh Bkd ti&.

r'fp–d ejÿ nB–d g[o s'_ n’rÿ wz}b jeheh uP:k, g[oy nekb fdÐøh tv:& .fpB n‚yK fpB n‚yoK fBon‚yo J‚e' gP:k, fi; Bÿ Gÿt nGÿdk fdÐøk y[bQ&.;u ty% X[o dk xo:k, r¾j w–do t…idh fd;h tX&. fBor[D B{o i's ÞekFgotofdrko J‚e' eo:k, }kj{o }j{o ft™u'_ ÞrN&. uoB eètb ;u ;oBkJ¯ fpB;h; XV gP:k, i'sh i's i's GÿN eo&. wÿjotkB wfjp{p w[j˜ps ft™u j[‚w nrˆwkeo:k, eoBh dÿ eosÿ e[dos dÿ wkbe fdÐøk ;wM&. uko e[²N dj fdFk uko toBnmkoK poB wB tk;Bk ;¾aNh d¾aNh nzdo ‚:'_ bfVnk, GktBk wwsk w'j tX&. i'shi's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok ;kuk to, ;u ;zdÿF Bo BoÿF fBor[DXko nkg ;[D& .

r'fp–d ejÿ w+ ;[D nrˆwh \owkDk, fpB o;Bk fiÛk pÐøh d–d i' ÞG BÿfdÐøk iD& . Gÿt nGÿdk y'bQ d' ijkBK, ðÚ²vK y²vK g[ohnK b'nK rrB rrBzsoK

33���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

gVdk fdÐøk Tm& . fi; ft™u ;fsi[r dk ;fs ty% J‚e fBFkBk, ;fs Xw¯dk ;™uk okj iD&. efbi[r e{Vh fç:k wÿNÿ ft™u ijkBK, w% wwsk w'j ftekojèeko ojD e'J¯ Bk g&. nøÊw gowkÊw ÞwkÊw nøÊw d{;o fd;ÿ Bk e'J¯ pÿrkBk,sÊs Foho sB ti{d wkNh ]ke tzv Bk e'J¯ tzv&. Ÿek Bkw Ÿek dkB dÿtÿ X[o¢h GrtkBk, ;fs ;fstkdh nkgDk j[‚w ;[D& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, uko e[²N dj fdFk toB poB nkgDk ozr uPQ&.

r'fp–d fejk g[oy nekb fdÐøk X[o ;zdÿFk, ;–Xh jÊE fe;ÿ Bk n&. sœsfBtk;h pD BoÿFk, Bo Bok:D fdÐøk ;wM&. r'fp–d F˜d ;fsr[o g{ok nkfd i[rkfdojÿ jwÿFk, i–w woB irs ti{d yÿb pD&. i[r u"eVh fBÐø BftÐø wÿNÿ bÿyk,Gow G[bÿyk e{Vh fç:k dŸ e÷&. efbi[r n–s u"dK ;dhnK w[jˆwd mÿek, mkeo„tkwh n–soikwh ;G dk g{op bjDk dŸ w[e&. i{m M{m ojD Bk dÿtÿ Gÿyk, ;u;[™u b'ewks dŸ Tgi&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb;kuk jfo, Xw¯ dtkok J‚e' J‚e ty&.

r'fp–d ejÿ g[oy nekb dÿtÿ X[o \owkD, j[‚w nzdo j[‚w pdb&. MrPkwÿN f}wh_ n;wkB, dhB d[Bh dŸ pdb&. uko toB nmkoK poB wkBt iksh F˜dh;fsr[o J‚e škB, wB tk;Bk Bk e'J¯ bV&. nøÊw gowkÊw gowkÊw nøÊw gkoðÚðÚ Gÿt y'bQ wjkB, wfjzwk ne‡E g[oy ;woE dÿ ;wM&. Ÿek Bkw d„;ÿr[D fBXkB, s{z wÿok w+ sÿok ;'jè Y'bk ;u ;[D&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, eoÿ yÿb ;kuk jfo, ;kuh eoBh eko ew&.

;kuh eoBh d„;ÿ eosko, e[dos dk wkbe d:k ew& . efbi[r e{Vh fç:kb'ewks fBtko, w% wwsk w'j fwN&. ;u ;[™u ;fs Xw¯ vze t…iÿ ;z;ko, okUoze eo FBt&. J‚e' g[oy nekb dk j'tÿ i?eko, r[o ntsko gho g?r’po fi;dk Y'bk r&. ;u dtkoÿ nøÊw eoÿ fBw„eko, d{ik J“N Bk e'J¯ wB&. g[oynekb dhB d:kb tÿyÿ ftr;ÿ tÿyDjko, xN xN nzdo e% w–do c'b c[b&. r'fp–d ftu'bk F˜dh F˜d F˜d ;z;ko, ;[osh ;[os nekb w{os neb ebXkoh nkgDÿozr ozr&. ;dh u"Xth_ eo y[nko, ph; ph;ÿ dÿ nXko, ;fsi[r ;u eo Tfinko,efbi[r n–X n–Xÿo e{Vh fç:k dÿ yg&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, fBjebze Bok:D Bo, wjkoki Fÿo f;èx fta~ GrtkB, ŸEÿ UEÿ d' ijkBK fBor[D¬g ¢h GrtkBk, ;¾aN ;pkJ¯ d¾aNh nzdo dÿtÿ dkBk, d:ktkB dhBB dhB J‚e' J‚e nyt&.

(20 wkx FjBFkjh ;ˆws 2)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ

34���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

I I I I I r[o ntsko g?r’po ejD FrB fgnk okth e–÷k, oth dŸ rtkjhnk. yÿbtÿyÿ ;{:kq u–dk, f;sko n‚y fNe&. tÿ; Xo tk;h g[oh nB–dk, nB–d nkgDkJ‚e iD&. T; Bÿ yÿb d„;:k fgSbk bjDk i' r'fp–d Bkb ;zrk, ;rbk;zr ty& . fi; tÿbÿ g[oh nB–d Sã:k sÿ r[ow[yK jÊE cV% N[eVk nuko sÿe™uk rzvk, G'iB wksk r[ioh nkg tos&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDhfeogk eo, ;d nkgDk yÿb ty&.

r[o ntsko g?r’po ejD ;Ðøo f;yK Bÿ b? eÿ dkB, M'bh bJ¯ Go&. Bkbÿfejk r'fp–d sÿok getkB, ;k~ dŸ oi& . uko'_ e[²N wko Š:kB, tÿyD B?D Tm&.cÿo n"Dk Bjh_ Ÿ; n;EkB, g[oh nB–d Bk e'J¯ ;[j&. wksk r[ioh F˜d ;[fDnkfpBK ekB, e–BK ft™u iD&. SÐøh i[r dk irs škB, BkBe fBor[D ;or[D dŸd¾P& . yÿbÿ yÿb ¢h GrtkB, jfo eosk pÿgotkjhnk. i'sh i's ;¬g jfo, nkgnkgDh feogk eo, Ÿek dÿDk X[o dk to, ;u nkgDh eko ew&.

r[o ntsko g?r’po ejD fi; tÿbÿ g[oh nB–d Sã:k, Sãh nk;k ir. r'fp–d w[y sÿ gVdk gk eÿ r…i:k, tv pD ;{ok ;pq’r. g[oy nekbÿ oyh_ b…i:k, w+sÿok B{oh nrˆwk u–d. fi; ekoB w?~ b'ewks ;ä:k, Bkw dwkwk tik wodzr. T;ft™u Bk gtÿ Gzr:k, ][Fh eoBk p–d p–d. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogkeo, dÿtDjkok ;kuk to, ;u ;zdÿFk J‚e ;[D&.

g[oy nekb ehsk JFkok, F˜d Bkb ;wM&. r'fp–d sÿok tÿœ:k irs G²vkok,fpB B?DK B?D Tm&. n…i ykbh j'Ÿ d[nkok, do B}o feS Bk n&. iokJ; dh eo ftukok, ftuo eÿ dÿ iD&. J‚e jb{Dk }'o dh wkok, r'fp–d ~ fdskfjb& . i'sh i's dk dÿ uwsekok, B{o ehsk WFB&. r'fp–d fejk g[oynekb wÿoh fBw„ekok, fBA fBA ;h; M[e&. fi; tÿbÿ ;skoK ;" Sfgzik ehsk;h g–E Ê:kok, f;y ;wki pD&. pD:k ;h toskok, nkgDh d:k d:k tos&.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok X[o dk to, X[o nkgDk j[‚wtos&.

r'fp–d fejk ÞG{ wÿoÿ ft™u J‚e tkoh J‚e fS–B n% ;h jèeko, w+ p'b eÿfdsk ;[D&. r[of;y' w+ s[jk÷k dksko, dÿtDjko pÿgotkjhnk. g[oh nB–d dÿ GoÿGzvko, okDÿ wjKokDÿ ;h; fBt&. fyu eÿ Bzrh sbtko, eNko fdsh uwe&. ;G~ dÿtK Fzxko, F½[ ojD e'J¯ Bk g&. cÿo jÊE wko TÐøÿ d„sko, ebrh fdshfjb& . w+ ¬g ;™uh ;oeko, fBor[D ;or[D ozr ozr&. g[oy nekb dhB d:kbMN s{z T; tÿbÿ wÿoÿ TÐøÿ g% Gko, F˜d F˜d Bkb dp&. Bkbÿ j„; eÿ fejk r'fp–d s{z g[oh nB–d dk uko fdB dk w[yÊ:ko, n–s Gzvkok ojD e'J¯ Bk g&. w+ MN

35���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

B"_ tko uoBK sÿ ehsh fBw„eko, fco fco ;h; M[e&. ÞG{ s{z cÿo fbnk Tmkb,cV pkj'_ rbÿ br& . f}wh_ s'_ u[‚e eÿ JFkok ehsk n"j tÿy efbi[r n–s ekb,uko'_ e[²N Brko br&. cÿo ty% n"j tÿy wÿoÿ Grs d[bkoÿ bkb, bkb nkgDÿozr ozr&. fpB wÿoh feogk wÿo:K GrsK ~ e'J¯¯ Bk ;eÿ ytkb, ntsko g?r’por[¬ Bk e'J¯ tv:&. nkfd i[rkfd dk w+ dbkb, ftu'bk J‚e nyt&. ;uy²vwÿok ;™uh Xow;kb, Xw¯ dtkok J‚e Tgi& . fi‡Eÿ wzrsÿ Fkj ezrkb, dÿtDjkoX[odorkjhnk. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, ;d nkgDk j[‚w tos&.

r'fp–d n"j tÿy efbi[r n–s B}kok, ;u fdnK ty&. s?~ SãDk gŸ g[ohnB–d dtkok, nB–d g[oh ojh e[ob&. Ÿj yÿb nrˆw ngkok, nby nr'uo nkg;wM& . ;zdÿFk dÿtK F˜d dh Xkok, Xko Xko ft™u'_ ÞrN&. fi; tÿbÿ eb ebehpD eÿ nktK ntskok, fBor[D B{o i's WFB&. yÿb eoK ngo ngkok, ngozgoj' eÿ tÿy ty& . i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok X[odk to, jfo eosk J‚e nyt& .

g[oy nekb fejk r'fp–d r[o ntsko g?r’po e'J¯¯ Bk ejÿ w+ dksk dkBh, dkskJ‚e' J‚e nyt&. s[;h_ ;koÿ wÿoÿ Bkw dh gPdÿ pkDh, F˜d F˜d Bkb ;kbkjhnk.w+ wkbe ukoÿ ykDh, b‚y u[ok;h wÿok B{o WFB&. ftaB ðÚk fFt j[‚wÿ nzdoGoB gkDh, ;ÿte j' eÿ ;ÿt ew&. nkfd i[rkfd i[r wÿoh wÿjotkBh, wÿjo B}oBkb so&. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, dÿtDjkok ;kuk to, ;udk gVdk nkg Tm& .

g[oy nekb fejk r'fp–d ;'jDk t‚s ;[jRiDk n"Dk ft™u ;z;kok, ;z;kohG²vkoh ;èxkoh tÿy ty&. w+ fBor[D B{o eoK Tfinkok, i'sh iksk tÿ; tN&.eb ebeh bŸ ntskok, ntsok nkgDk cÿok g&. ;fsi[r ohsh wko (bekok), ;z;koX[o dk okj J‚e ÞrN&. fe;ÿ dÿ nzdo ojÿ Bk e'J¯ jèekok, ;kX ;–s Bk e'J¯us[o&. iB GrsK dtkoÿ pDK nkg fGykok, fG‚ye j' eÿ wzr wzr&. J‚efBFkBh sÿoh o‚yK g[oh nB–d dk n–s rzvk sÿ nukok, Fjkds ;u dÿDh G[rs&. i'shi's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, eoÿ yÿb X[o dk jfo, Xw¯ dh Xko J‚e ;wM&.

r'fp–d ejÿ rzvk nuko dk tãk nkuoB, ;u ;u ;[D&. fi; ykXkfs; bÿyk w[fenk ihtB woB, u[ok;h ck;h Bk e'J¯ bNe&. MrPk w[fenk toBpoB, }ks gksh Bk tzv tzv&. r[ow[y ;kuh wz}b uPQB, fi‡Eÿ fwbÿ X[odorkjhnk.i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh feogk eo, Gÿt nGÿdk dŸ y[bQ&. I I I I I I II I I I (I25 iÿm F ;z 6)

õ õ õ õ õ

36���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

@@r[o r'fp–dk ;kuk ;zrh, nkgDk nkg oy%. b‚y u[ok;h nkŸ szrh, efbi[rn–sw dŸ d[j%. bkVh w"s Ÿek wzr wzrh, bkb u[–Bh n’rÿ vkfjnk. ekb f;otkjÿ ezxh, ;kuh gáh dŸ r[zd%. b‚y u[ok;h Bko d[jkrD b’rÿ uzrh, ;ˆws ;'bKgzuw iÿm ;rB dÿtÿ M'bh g%. Xw¯ okŸ fu½r[—s Bkb cozrh, dÿtÿ izR uPQ%.Xos wks J‚e ;'jDh EK wzrh, iˆp[ dhg dŸ ;[j%. yÿbÿ yÿb dksk ;{ok i'Xk;op–rh, d' ijkBK gko nk;D b%. J‚e tikŸ tv wodzrh, ekb Brkok jÊE cV%.r[ow[yK u'bh ikŸ ozrh, i's fBoèiD ;ÿtk b%. pio egkNh gkV nøÊw eodh ikŸBzrh, Ÿek okj ty%. fBjebze fwŒ:k ;kuk ;zrh, r[o r'fp–dÿ bV cV%. i[ri[r ikDÿ nkgDk Yzrh, fpX nkgDÿ jÊE oy%. BkBe sÿoh Bkw ;[ozrh, r[ow[y sÿoÿsB w–do nzdo dŸ ti%. r[o r'fp–dÿ wzr Ÿek wzrh, wkS{tkVÿ MkVh_ p?mk nk;D b%.Bzrh g?oh fcoÿ ÞG bkŸ nzrh, nzrheko nkg nyt%. sÿoh eá/ n–sw ÞrN j' j'szrh, febQk g[o nB–d S[v%. nB–d g[o Bk fe;ÿ dk ;zrh, Já gÊEo Bkb ob%.ÞG dh i's ;G s'_ uzrh, nktD iktD dŸ fwN%. r[o r'fp–dk Ÿek wzr nkgDh wzrh,g[oh nB–d dŸ ;wM%. gkoðÚ nkg ;wMkŸ, r[o r'fp–d ;g{sk. g[oh nB–d J‚eftykŸ, Bk e'J¯¯ fd;ÿ e{Nk. ;{oi u–B Bk e'J¯¯ uPQkŸ, gtD Bk dÿtÿ j{Nk. ykDh pkDhe'J¯¯ fd; Bk nkŸ, b'ewks Bk e'J¯¯ p{Nk. ghD ykD e'J¯¯ fd; Bk nkŸ, Bk e'J¯¯fd;ÿ jÊE m{mk. sho ewkB Bk e'J¯ oykŸ, Bk G‡Ek G–Bÿ fg™Sÿ w[Ök. gjkV TikVBk e'J¯¯ fBFkB iDkŸ, Bk e'J¯¯ ftykŸ r[m±k. ;u Xkw J‚e wekB ;[jkŸ, r[o r'fp–d ;[DkŸ jfo nBfvmk. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh i's Xo, n£s nøÊw fdskGo, o; wkfDnk Ÿek fwÖk.

ŸÿVk nkeko jfo fBoèeko, Ÿek Ÿe ty%. nkg nkgDk yÿb ngko, nkgDÿ ozr;w%. B–Bk fBor[D ¬g fBoèeko, fBot?o nyt%. nkg nkgDk eo Ê:ko, ;or[Dfojk Tgi%. dk d' ijkBK t„;:k pkjo, fbyD gPB ft™u Bk n%. g—gk g[oyjfo ;[bskB, Ÿek Fkj' nyt%. J‚e JeŒbVk tÿy pkb fBXkB, uoB i'Vk S[j%.okok oÿy Bk e'J¯¯ ijkB, Bk e'J¯¯ B}oh n%. Bk e'J¯¯ Xkoh fd;ÿ eÿ;, Bk e'J¯¯ w{zvw[zv%. BZBk BkBe r[o d„wÿ; jfo i'sh ;t%. jfo ek ¬g gzi sÊs ÞtÿF, ;';fsr[o nkg pD%. ;' g[oy fBoèiD eoÿ nkdÿ;, nkg nkgDk dÿ; fojk t;%. g[onB–d J‚e BoÿF, jfo ;kuk nkg nyt%. i'sh i's ;¬g jfo, nkg nkgDh i'sXo, d; d;wÿ; wÿb fwb%.

d; d„wÿ; r[o r'fp–d, nøÊw t…ih tX&. d' ijkBh t…ih tXkJ¯ fwNh fu–d, jfo i's j'J¯ e[Vw&. fwŒ:k to tv wofrzd, vo ojÿ Bk o&. i'sh i's;¬g jfo, nkg nkgDh i's Xo, nkgÿ fojk ;wM&. gkoðÚ ÞG nkg ;wMkŸ, r[oF˜dh F˜d iD%. do dtkok tÿy tykŸ, efbi[r dŸ d[j%. ;ˆws u"dK WÐø ;[jkŸ,u"dK b'eK já y[bQ%. e% p[Ðø ÞG vÿok bkŸ, fd; fe;ÿ Bk n%. r[ow[y ;kuÿ

37���������������������������

����������������������������

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

;–s TmkŸ, uoB eètb T—go Xtb ;kuk Bksk fojk pzX%. i'sh i's ;¬g jfo, nkgnkgDh i's Xo, fBjebze Bok:D Bo, gzuw iÿm ;kuk bÿy fojk fby%.##

(1 iÿm 2014 fp)

õ õ õ õ õõ õ õ õ õ