NASTANAK I RAZVOJ NASTANAK I RAZVOJ EKONOMIJEEKONOMIJE

Dr. Sc. Zijad Džafić, docent Nedim Dr. Sc. Zijad Džafić, docent Nedim KarahodžićKarahodžić

Tuzla, novembar 2010.Tuzla, novembar 2010.

RAZVOJNO STABLO EKONOMIJERAZVOJNO STABLO EKONOMIJERodoslov ekonomske nauke prema SamuelsonuRodoslov ekonomske nauke prema Samuelsonu

POJAM I PREDMET EKONOMIJE POJAM I PREDMET EKONOMIJE KAO NAUKEKAO NAUKE

Ekonomija je fudamentalna društvena naukaEkonomija je fudamentalna društvena nauka

Zadatak ekonomije Zadatak ekonomije Postizanje max. efektivnosti (max. Postizanje max. efektivnosti (max. outputeoutpute)) Minimalizacija troškova (minimane Minimalizacija troškova (minimane inputeinpute))

Etimološko značenje potiče od antičkog konceptaEtimološko značenje potiče od antičkog koncepta (Oikonomia)(Oikonomia)

Nastalo je od grč. riječi Nastalo je od grč. riječi oicos-oicos-kuća, domaćinstvo; kuća, domaćinstvo; nomosnomos- zakon, pravilo, red- zakon, pravilo, red

Glavna definiranja ekonomskih aktivnosti podijeljena su:Glavna definiranja ekonomskih aktivnosti podijeljena su: Klasično shvatanje o ekonomskoj aktivnostiKlasično shvatanje o ekonomskoj aktivnosti Neoklasično shvatanje o ekonomskoj aktivnostiNeoklasično shvatanje o ekonomskoj aktivnosti

MIKROEKONOMIJA I MIKROEKONOMIJA I MAKROEKONOMIJAMAKROEKONOMIJA

U toku i poslije Velike ekonomske krize (1929.-1933.), U toku i poslije Velike ekonomske krize (1929.-1933.), ekonomska nauka grana se u dva pravcaekonomska nauka grana se u dva pravca Mikroekonomiju analizira ponašanje pojedinačnih Mikroekonomiju analizira ponašanje pojedinačnih

ekonmskih subjekataekonmskih subjekata Makroekonomiju analizira ponašanje i kretanje ekonomskih Makroekonomiju analizira ponašanje i kretanje ekonomskih

agregata jedne zemljeagregata jedne zemlje

MikroekonomijaMikroekonomija- utemeljitelj Adam Smith(sa analizom - utemeljitelj Adam Smith(sa analizom tržišnog mehanizma i pojedinačnih cijena)tržišnog mehanizma i pojedinačnih cijena)

MakroekonomijaMakroekonomija- osnivač Dž. M. Kejns u svom djelu - osnivač Dž. M. Kejns u svom djelu Opšta Opšta teorija zaposlenosti, kamate i novca teorija zaposlenosti, kamate i novca 1936., dok je tvorac termina 1936., dok je tvorac termina makroekonomija makroekonomija Ragnar Friš 1933.Ragnar Friš 1933.

EKONOMSKA MISAO STAROG VIJEKAEKONOMSKA MISAO STAROG VIJEKA

Zakoni babilonskog cara Zakoni babilonskog cara Hamurabija Hamurabija (XVIII st. p.n.e.)(XVIII st. p.n.e.)

Djela kineskog filozofa Djela kineskog filozofa Konfučija Konfučija (VI st. p.n.e.) (VI st. p.n.e.)

To su djela gdje su zabilježeni akutni ekonomski To su djela gdje su zabilježeni akutni ekonomski pogledi: o raspolaganju imovin imovinom, reguliranju pogledi: o raspolaganju imovin imovinom, reguliranju trgovine,, formiranju cijena, odsnosima robovlasnika-trgovine,, formiranju cijena, odsnosima robovlasnika-slobodnih ljudi, i sl.slobodnih ljudi, i sl.

EKONOMSKA MISAO ANTIČKE GRČKEEKONOMSKA MISAO ANTIČKE GRČKE

Za političara i državnika Za političara i državnika Solomona Solomona (640-560 p.n.e.) veže se (640-560 p.n.e.) veže se reforma atinske države reforma atinske države

PeriklePerikle atinski državnikatinski državnik(495-429 g. p.n.e.). „Zlatno Periklovo (495-429 g. p.n.e.). „Zlatno Periklovo doba“ doba“ karakterizira širenje robonovčane privrede, širenje karakterizira širenje robonovčane privrede, širenje gradova, prevlast nad morskim putevimagradova, prevlast nad morskim putevima

Ksenofontovo Ksenofontovo (430.-354 g. p.n.e. ) učenje nastoji konsolidirati (430.-354 g. p.n.e. ) učenje nastoji konsolidirati robovlasnički sistem i grčku privredurobovlasnički sistem i grčku privredu

PlatonPlaton se zalago za državu sa tri staležase zalago za državu sa tri staleža Stalež proizvođača (zanatlije i zemljoradnici)Stalež proizvođača (zanatlije i zemljoradnici) Vojnici koji brane državu-vrlina hrabrostiVojnici koji brane državu-vrlina hrabrosti Filozofi- vladari koji svojom mudrošću vode državuFilozofi- vladari koji svojom mudrošću vode državu..

Aristotel Aristotel je zagovarao dva staleža:je zagovarao dva staleža: upravljački staležupravljački stalež stalež robovastalež robova

EKONOMSKA MISAO STAROG RIMAEKONOMSKA MISAO STAROG RIMA

Najveći doprinos Rimljana u razvoju ekonomske misli je Najveći doprinos Rimljana u razvoju ekonomske misli je u:u: posebnom isticanju zemljoradnje za ekonomski posebnom isticanju zemljoradnje za ekonomski

razvojrazvoj očuvanje vlasništva kroz poznate očuvanje vlasništva kroz poznate rimske zakonerimske zakone

EKONOMSKA MISAO SKOLASTIČARA EKONOMSKA MISAO SKOLASTIČARA

Aurelije Augustin (354.430.) , Aurelije Augustin (354.430.) , prozvan “Blaženim” prozvan “Blaženim” jedan od najčuvenijih otaca latinske crkve, poseban jedan od najčuvenijih otaca latinske crkve, poseban akcenat je stavljao na fizički rad i zemljoradnjuakcenat je stavljao na fizički rad i zemljoradnju

Sv. Toma Akvinski (1225.-1274) Sv. Toma Akvinski (1225.-1274) skolastički filozof i skolastički filozof i teologteolog Glavno djelo mu je “Suma theologie”Glavno djelo mu je “Suma theologie”

Nikola Oresme (1320.-1382) Nikola Oresme (1320.-1382) njegovo zalaganje je bilo njegovo zalaganje je bilo protiv ubacivanja krivotvorenog novca u opticaj i protiv ubacivanja krivotvorenog novca u opticaj i prepreka za normalnu trgovinuprepreka za normalnu trgovinu

EKONOMSKA MISAO ARAPSKIH EKONOMSKA MISAO ARAPSKIH UČENJAKAUČENJAKA

Ibn Haldun (1332.-1406) Ibn Haldun (1332.-1406) se smatra pretečom moderne se smatra pretečom moderne historiografije, sociologije i ekonomijehistoriografije, sociologije i ekonomije

Najpoznatije djelo mu je Najpoznatije djelo mu je Kitab al-’ibar, Kitab al-’ibar, razvio je razvio je ekonomske analize i rasprave o podjeli rada, trgovini i ekonomske analize i rasprave o podjeli rada, trgovini i tržišnoj ponudi i potražnji, vrijednosti roba, višku tržišnoj ponudi i potražnji, vrijednosti roba, višku vrijednosti i sl.vrijednosti i sl.

Mnoga njegova istraživanja su ostala bez uticaja na tadšnje Mnoga njegova istraživanja su ostala bez uticaja na tadšnje privredne tokove, čekajući kasnija stoljeća da budu ponovo privredne tokove, čekajući kasnija stoljeća da budu ponovo otrkivena i realizirana u savremenim ekonomskim otrkivena i realizirana u savremenim ekonomskim teorijamateorijama

PRVE EKONOMSKE ŠKOLEPRVE EKONOMSKE ŠKOLEMERKANTILIZAM I FIZIOKRATIZAMMERKANTILIZAM I FIZIOKRATIZAM

Zaokruženi sistemi ekonomske i prve ekonosmke formalne analize Zaokruženi sistemi ekonomske i prve ekonosmke formalne analize javljaju se tek od XV stoljeća, s raspadom feudalizma i raspadom javljaju se tek od XV stoljeća, s raspadom feudalizma i raspadom trgovačkog kapitalizma (koja traje sve do XVIII stoljeća) u trgovačkog kapitalizma (koja traje sve do XVIII stoljeća) u Zapadnoj Evropi.Zapadnoj Evropi.

Radi se o vremenu radikalnog docijalnog, filozofskog i ekonomskog Radi se o vremenu radikalnog docijalnog, filozofskog i ekonomskog preporoda koji dolikuju:preporoda koji dolikuju: renesansa renesansa i i humanizam, humanizam, kao ponovne afirmacije humanističkog kao ponovne afirmacije humanističkog

pogledan an svijet, u kome čovjek i ljubav prema čovjeku, kao i pogledan an svijet, u kome čovjek i ljubav prema čovjeku, kao i u antičko doba, postaju temelji evropske civilizacije;u antičko doba, postaju temelji evropske civilizacije;

do tada neviđen razvoj trgovine i otkriće Amerike (1492.), što do tada neviđen razvoj trgovine i otkriće Amerike (1492.), što proširuje ili stvara nove izvore plemenitih metala;proširuje ili stvara nove izvore plemenitih metala;

industrijska revolucija sa novim načinima masovne i jeftinije industrijska revolucija sa novim načinima masovne i jeftinije proizvodnje;proizvodnje;

finansijska buržoaska revolucija (1798.) i donošenje Ustava finansijska buržoaska revolucija (1798.) i donošenje Ustava SAD-a (1776.), koji će otvoriti nove procese u demokratskom i SAD-a (1776.), koji će otvoriti nove procese u demokratskom i ekonomskom razvoju,ekonomskom razvoju,

jačanja nacionalnih država.jačanja nacionalnih država.

MERKANTILIZAMMERKANTILIZAM

Začetak i razvoj trgovačkog kapitala okvir je za privredni sistem i Začetak i razvoj trgovačkog kapitala okvir je za privredni sistem i ekonomske ideje merkantilizma razvijenih od XV do početka XVIII ekonomske ideje merkantilizma razvijenih od XV do početka XVIII stoljećastoljeća

Latinski Latinski mercatura-mercatura-trgovina, trgovina, mercantilismercantilis-trgovački i-trgovački i merx merx-roba, -roba,

Centri merkantilizma Engleska i FrancuskaCentri merkantilizma Engleska i Francuska

Merkantilizam se dijeli u dvije faze:Merkantilizam se dijeli u dvije faze: Rani merkantilizam- Rani merkantilizam- zove se još monetarni sistem ili bulionizam zove se još monetarni sistem ili bulionizam

(engl. Bullion=zlatna poluga). Javlja se izmđu 1450.-1600. (engl. Bullion=zlatna poluga). Javlja se izmđu 1450.-1600. Razvijeni merkantilizam- Razvijeni merkantilizam- merkantilizam u užem smislu period merkantilizam u užem smislu period

od 1600.-1750. prisutan u najrazvijenijim zemljama Zapadne od 1600.-1750. prisutan u najrazvijenijim zemljama Zapadne Evrope ( Italija, Francuska,Španija). Evrope ( Italija, Francuska,Španija).

Osnovni teorijski principi merkantilističkog ekonomskog Osnovni teorijski principi merkantilističkog ekonomskog učenja su:učenja su:

Nastoje ostvariti što veće bogatstvoNastoje ostvariti što veće bogatstvo Preferiraju vanjsku trgovinuPreferiraju vanjsku trgovinu Polaze od stanovništva ekonomskih interesa države i Polaze od stanovništva ekonomskih interesa države i

pripovjedaju intervencionističku politikupripovjedaju intervencionističku politiku Propovjedaju ukidanje unutrašnjih carinskih granicaPropovjedaju ukidanje unutrašnjih carinskih granica

FIZIOKRATIZAMFIZIOKRATIZAM

Pojam Pojam fiziokrati fiziokrati potiče od grčke riječi potiče od grčke riječi fiziokratija fiziokratija ((fysisfysis-priroda, -priroda, cratoscratos-sila) -sila) koja doslovno znači “vladavina prirode”koja doslovno znači “vladavina prirode”

Osnovni principi fiziokratskog učenja su: Osnovni principi fiziokratskog učenja su: koncepcija prirodnog poretka u čijoj je osnovi svojinakoncepcija prirodnog poretka u čijoj je osnovi svojina poljoprivreda je najvažnija i osnovna privredna grana koja jedina poljoprivreda je najvažnija i osnovna privredna grana koja jedina

daje i stvara čist proizvoddaje i stvara čist proizvod propovjedanje hedonizma, kao etičkog pravca u kojem je osnovni, propovjedanje hedonizma, kao etičkog pravca u kojem je osnovni,

načelo i smisao njegova života i njegova naslijeđa.načelo i smisao njegova života i njegova naslijeđa. upotreba krilatice upotreba krilatice laissez faire laissez faire kao bojnogpokliča za slobodno tržište, kao bojnogpokliča za slobodno tržište,

a protiv merkantilističke (intervencionističke) politikea protiv merkantilističke (intervencionističke) politike koncepcija o društvenoj strukturi društva, koja društvo dijele na: koncepcija o društvenoj strukturi društva, koja društvo dijele na:

proizvodnu klasu i vlasničku klasu-neproizvodnu ili sterilnu klasu.proizvodnu klasu i vlasničku klasu-neproizvodnu ili sterilnu klasu.

Dva glavna predstavnika fiziokratizma suDva glavna predstavnika fiziokratizma su Fransoa Kenej Fransoa Kenej (1694.-1774.)(1694.-1774.) Robet Žak Tirgo Robet Žak Tirgo (1727.-1781.)(1727.-1781.)

KLASIČNA LIBERALNA EKONOMIJAKLASIČNA LIBERALNA EKONOMIJA

Puni procvat ekonomije kao nauke vezan je za pojavu Puni procvat ekonomije kao nauke vezan je za pojavu engleske klasične političke ekonomije s kraja XVIII engleske klasične političke ekonomije s kraja XVIII stoljećastoljeća

Začeci klasične ekonomske misli započinju u Engleskoj Začeci klasične ekonomske misli započinju u Engleskoj sa sa Viljemom Petijem Viljemom Petijem (1623.-1687.) i (1623.-1687.) i Rišerom Rišerom Kantijonom Kantijonom (1680.-1734.) (1680.-1734.)

Francuska Francuska Pjero Boagbijer Pjero Boagbijer (1641.-1714.) (1641.-1714.) Adam Smith Adam Smith (1723.-1790.) proklamovao načelo (1723.-1790.) proklamovao načelo

ekonomskog liberalizma ekonomskog liberalizma laisser fairelaisser faire David RikardoDavid Rikardo(1772.-1823.) engleski ekonomist, (1772.-1823.) engleski ekonomist,

berzanski posrednik, član parlamentaberzanski posrednik, član parlamenta

Džon Stjuart Mil Džon Stjuart Mil (1806.-1873.) učenje Davida R. je dosljedno interpretirao (1806.-1873.) učenje Davida R. je dosljedno interpretirao i popularizirao. Njegovo djelo i popularizirao. Njegovo djelo Principi političke ekonomije (1848.) Principi političke ekonomije (1848.) dugo je dugo je predstavljalo klasični udžbenik političke ekonomije.predstavljalo klasični udžbenik političke ekonomije.

Žan Batist Sej Žan Batist Sej je profesor političke ekonomije i najpoznatiji sljedbenik je profesor političke ekonomije i najpoznatiji sljedbenik A.Smita u Francuskoj. Poznat je po A.Smita u Francuskoj. Poznat je po Sejovom zakonu tržišta, Sejovom zakonu tržišta, po kome po kome ponuda stvara sopstvenu potražnju, što znači da su prodaje i kupovine u ponuda stvara sopstvenu potražnju, što znači da su prodaje i kupovine u ravnoteži. ravnoteži.

Osnovni teorijski principi klasične ekonomske misli su:Osnovni teorijski principi klasične ekonomske misli su: načelo pune slobode ekonomskog djelovanja i političkog životanačelo pune slobode ekonomskog djelovanja i političkog života zasnivanje ekonomskog razvoja na samointeresu poduzetnika( preuzeta zasnivanje ekonomskog razvoja na samointeresu poduzetnika( preuzeta

doktrina doktrina laisser fair od fiziokratalaisser fair od fiziokrata) ;) ; fokusiranje na cijenu i konkurenciju ( teoriska pitanja okrenuta prema fokusiranje na cijenu i konkurenciju ( teoriska pitanja okrenuta prema

pitanjima: šta određuje cijenu, šta određuje opšti nivo cijena, šta je pitanjima: šta određuje cijenu, šta određuje opšti nivo cijena, šta je mjera blagostanja);mjera blagostanja);

kao uzroci naroda bogatsva navode se: produktivnost rada i uččešće kao uzroci naroda bogatsva navode se: produktivnost rada i uččešće produktivnosti u ukupnom radu nacije;produktivnosti u ukupnom radu nacije;

istraživanje i objašnjenje principa opadajućih prinosa i razvoja istraživanje i objašnjenje principa opadajućih prinosa i razvoja komparativnih prednosti.komparativnih prednosti.

NEOKLASIČNA EKONOMSKA ŠKOLANEOKLASIČNA EKONOMSKA ŠKOLA

Neoklasicna školaNeoklasicna škola se razvija od 1871. godine se razvija od 1871. godine

Osnovni teoriski principi neoklasične ekonomske misli, u Osnovni teoriski principi neoklasične ekonomske misli, u cjelini uzetI, su:cjelini uzetI, su: Razvoj marginalne analize i marginalne Razvoj marginalne analize i marginalne

produktivnosti u analizi cijena roba i usluga, kao produktivnosti u analizi cijena roba i usluga, kao temelja savremene mikroekonomije;temelja savremene mikroekonomije;

Razvijanje mikroekonomskog pristupa ponudi i Razvijanje mikroekonomskog pristupa ponudi i tražnji;tražnji;

Uključivanje preferencija potrošača u tražnju za Uključivanje preferencija potrošača u tražnju za robom;robom;

Neoklasična teroija vrijednosti predstavlja relativnu Neoklasična teroija vrijednosti predstavlja relativnu vrijednost roba koja proizilazi iz njene rijetkosti i vrijednost roba koja proizilazi iz njene rijetkosti i subjektivne želje koja određuje rijetkost robe.subjektivne želje koja određuje rijetkost robe.

MARKSISTIČKA EKONOMSKA ŠKOLAMARKSISTIČKA EKONOMSKA ŠKOLA

Karl Heinrich MarxKarl Heinrich Marx (Trier, Njemačka 5. svibnja 1818. – London, (Trier, Njemačka 5. svibnja 1818. – London, 14. ožujka 1883.), njemački filozof, ekonomist, te revolucionar, 14. ožujka 1883.), njemački filozof, ekonomist, te revolucionar, organizator Međunarodne udruge radnika organizator Međunarodne udruge radnika

Friedrich Engels Friedrich Engels (Barmen, 28. studenog 1820. - London, 5. (Barmen, 28. studenog 1820. - London, 5. kolovoza 1895.) njemački sociolog, filozof i revolucionarkolovoza 1895.) njemački sociolog, filozof i revolucionar

Rudolf Hilferding Rudolf Hilferding (1877.-1943.) pripada čuvenoj bečkoj grupi (1877.-1943.) pripada čuvenoj bečkoj grupi austrijskih marksista. Izvršio je analizu promjena u razvoju austrijskih marksista. Izvršio je analizu promjena u razvoju kapitalizma s kraja XIX i početkom XX stoljeća u kojoj pokazuje:kapitalizma s kraja XIX i početkom XX stoljeća u kojoj pokazuje: odvajanja kapital funkcije od kapital svojineodvajanja kapital funkcije od kapital svojine povećanje uloge banaka u funkcioniranjukapitalizma i pojave povećanje uloge banaka u funkcioniranjukapitalizma i pojave

finansijskog kapitala, koji je objašnjavao kao proces srastanja finansijskog kapitala, koji je objašnjavao kao proces srastanja industrijskog i bankovnog kapitala industrijskog i bankovnog kapitala

V. I. Lenjin V. I. Lenjin (1871.-1924.) organizator ruskog marksističkog (1871.-1924.) organizator ruskog marksističkog radničkog pokreta i vođa radničkog pokreta i vođa Oktobarske socijalističke revolucije Oktobarske socijalističke revolucije (1917.)(1917.)

KEJNSIJANIZAMKEJNSIJANIZAM

Tvorac kejnsijanske ekonomije je Tvorac kejnsijanske ekonomije je Dž. M. Kejns Dž. M. Kejns (John menard (John menard Keynes, 1883.-1946.)Keynes, 1883.-1946.)

Kejnsijanska politika je rješila Kejnsijanska politika je rješila Veliku krizu Veliku krizu 1930-te1930-te

Osnivač Makroekonomije Dž. M. KejnsOsnivač Makroekonomije Dž. M. Kejns

Ključne postavke kejnsijanske teorije i politike su:Ključne postavke kejnsijanske teorije i politike su:

u kratkom roku proizvodnju i zaposlenost, odnosno ekonomski u kratkom roku proizvodnju i zaposlenost, odnosno ekonomski rast, dominantno determinišu faktori na strani tražnjerast, dominantno determinišu faktori na strani tražnje

mjere monetarne i fiskalne politike se upotrebljavaju za mjere monetarne i fiskalne politike se upotrebljavaju za suzbijanje inflacije i nezaposlenostisuzbijanje inflacije i nezaposlenosti

MONETARIZAMMONETARIZAM

Monetarizam se javlja 1960-ih i 1970-ih kao antiteza Monetarizam se javlja 1960-ih i 1970-ih kao antiteza kejnsijanstvukejnsijanstvu

Osnivač monetarizma je jedan od najvećih i najčuvenijih Osnivač monetarizma je jedan od najvećih i najčuvenijih ekonomista, nobelovac ekonomista, nobelovac Milton Fridman Milton Fridman (1912.-2006.)(1912.-2006.)

Milton Fridman Milton Fridman profesor Univerziteta u Čikagu, ujedno profesor Univerziteta u Čikagu, ujedno osnivač osnivač čikaške monetarne školečikaške monetarne škole

Monetarizam Monetarizam insistira na adekvatnom ponašanjuinsistira na adekvatnom ponašanju fiskalnog i monetarnog fiskalnog i monetarnog sektorasektora

NOVA KLASIČNA EKONOMIJANOVA KLASIČNA EKONOMIJA

Nova klasična ekonomijaNova klasična ekonomija predstavlja školu u makroekonomiji, predstavlja školu u makroekonomiji, koja je okončala dominaciju klasičnog kejnzijanizma. koja je okončala dominaciju klasičnog kejnzijanizma.

Pojavila se tokom 1970-ih I 1980-ih godina, a predvodi je Pojavila se tokom 1970-ih I 1980-ih godina, a predvodi je nobelovac nobelovac Robert LucasRobert Lucas

Polazne premise Nove klasične ekonomije i teroije racionalnih Polazne premise Nove klasične ekonomije i teroije racionalnih očekivanja su:očekivanja su:

Sva tržišta se čiste trenutno i istovremenoSva tržišta se čiste trenutno i istovremeno Tržišni učesnici se ponašaju racionalnoTržišni učesnici se ponašaju racionalno Ciklična kretanja u privrediCiklična kretanja u privredi

ZAKLJUČAKZAKLJUČAK

U radu su predstavljene osnovne teze o nastanku ekonomije, njenom razvijanju U radu su predstavljene osnovne teze o nastanku ekonomije, njenom razvijanju kroz historiju, i kako su je pojedini učeni ljudi shvatali. U ovom izlaganju se moglo kroz historiju, i kako su je pojedini učeni ljudi shvatali. U ovom izlaganju se moglo vidjeti kako je svako doba imalo svoga predstvanika u ekonomiji.vidjeti kako je svako doba imalo svoga predstvanika u ekonomiji.

Naravno ovo je mali dio onoga što se moglo napisati i reci o ekonomiji, ali pak Naravno ovo je mali dio onoga što se moglo napisati i reci o ekonomiji, ali pak dovoljno da se upoznamo i da steknemo neka osnovna znanja o razvoju i nastanku dovoljno da se upoznamo i da steknemo neka osnovna znanja o razvoju i nastanku ekonomije i ljudima koji su tada vodili glavnu riječ.ekonomije i ljudima koji su tada vodili glavnu riječ.

Čitav naš život susrećemo se sa nizom ekonomskim problema (od cijena, Čitav naš život susrećemo se sa nizom ekonomskim problema (od cijena, inflacije,tržišne ponude, nezaposlenosti, praćenja ekonomskih trendova i tome sl.) i inflacije,tržišne ponude, nezaposlenosti, praćenja ekonomskih trendova i tome sl.) i ekonomski odluka (kupovine, prodaje, izbora posla,zarade, raspodjele dohodaka i ekonomski odluka (kupovine, prodaje, izbora posla,zarade, raspodjele dohodaka i sl.). sl.).

Nordhaus, Nordhaus, „proučavanje ekonomije Vas ne može učinit genijem, ali bez kocke „proučavanje ekonomije Vas ne može učinit genijem, ali bez kocke života je krivotvorena na vašu štetu“.života je krivotvorena na vašu štetu“.

Međutim ekonomija nije egzaktna nauka, njeni nosioci su podjeljeni u više Međutim ekonomija nije egzaktna nauka, njeni nosioci su podjeljeni u više ekonomskih škola i teorija koje o istim problemima daju različita rješenja.ekonomskih škola i teorija koje o istim problemima daju različita rješenja.

U Savremenom svijetu brzih promjena u kome je sve relativno, samo je „kamatni U Savremenom svijetu brzih promjena u kome je sve relativno, samo je „kamatni račun vječan“, rekao bih jedan od najvećih svjetskih ekonomista Dž. M. Kejns, koji račun vječan“, rekao bih jedan od najvećih svjetskih ekonomista Dž. M. Kejns, koji je za za svoje teorijsko umijeće spašavanja kapitalizma, počašćen titulom engleskog je za za svoje teorijsko umijeće spašavanja kapitalizma, počašćen titulom engleskog lorda.lorda.

Na pretraživaču Na pretraživaču yahoo yahoo se riječ se riječ economics economics pojavljuje pojavljuje 136.000.000136.000.000 puta, a puta, a economy economy 266.000.000266.000.000 puta, što govori o sveprisutnosti ekonomije u samom društvu. puta, što govori o sveprisutnosti ekonomije u samom društvu.

I na kraju: „ekonomika ne bi bila zanimljiva da se ne bavi bitnim stvarima za Vas I na kraju: „ekonomika ne bi bila zanimljiva da se ne bavi bitnim stvarima za Vas kao pojedinca, koji radi za svoj interes i za Vas kao ljudsko biće koje vjeruje u kao pojedinca, koji radi za svoj interes i za Vas kao ljudsko biće koje vjeruje u bolje društvo“ (P. Samuelson), te se doima kao „umjetnost postizanja najvećeg bolje društvo“ (P. Samuelson), te se doima kao „umjetnost postizanja najvećeg mogućeg od života“ (Bernard Šo). mogućeg od života“ (Bernard Šo).

HVALA NA PAŽNJIHVALA NA PAŽNJI