NARE GEDACHTEN & LUSTVOLLE FANTASIEËN

Steffie Boey

1BaTP

INHOUDSTABEL

1. Inleiding

2. Onvrijwillig en ongewenst

3. Vrijwillig maar ongewenst

4. Vrijwillig en gewenst

5. Besluit

INLEIDING Dagelijkse gedachten Verschillende onderwerpen gaan door je heen

Vb: denken aan een recente gebeurtenis en daarna aan wat je deze avond zult gaan eten.

Wanneer zijn die gedachten problematisch ? Het denken wordt beheerst Vaak één hoofdgedachte

Vb: hevige verliefdheid is niet problematisch Vb: het idee dat je iemand wilt vermoorden is dan wel

problematisch

Psychische stoornissen en gedachten verschilt naargelang stoornis

VOORBEELDEN VANUIT VERSCHILLENDE STANDPUNTEN

Casus: chauffeur wordt door akelige gedachten gekweld.

Patiënt met dwangneurose kan de obsessieve gedachte krijgen: ‘oh help, als ik maar niet de controle over mezelf verlies en ploteling mijn stuur omgooi en op de tegenligger inrijd.’

Patiënt met een angststoornis: ‘oh, als ik maar geen ongeluk krijg; er gebeuren zo veel ongelukken in het verkeer.’

Patiënt met paniekstoornis:’ oh, ik word licht in mijn hoofd; dadelijk wordt ik niet goed en verlies ik de macht over mijn stuur.’

Patiënt met Gilles de la Tourette: ‘ ik heb zin om mijn stuur om te gooien en expres op de tegenligger in te rijden.’

ONVRIJWILLIG EN ONGEWENST

Belangrijkste vertegenwoordiger : obsessie

Term : ego – dystoon (ik-vreemd)

Dwanghandelingen obsessie

Cognitieve rituelen onderscheiden voor

behandeling (neutraliseren van de obsessie)

Vb: vrouw met ‘harming obsessie’ Vb: vrouw die zoekt naar antwoorden Vb: jongen met angst voor naderend onheil Vb: vrouw die denkt dat ze psychiatrisch patiënt is Vb: vrouw met beelden eigen begrafenis

OBSESSIEVE-COMPULSIEVE STOORNIS (OCS)

Synoniem dwangneurose

Ego – dystoon (ik-vreemd)

Obsessieve drang om

bepaalde handelingen uit te voeren (=

rituelen)

Handelt vanuit compulsies en obsessies

Voor de patiënt de handelingen broodnodig Vb: mensen met smetvrees

VRIJWILLIG, MAAR ONGEWENST

Drangmatigheid

Ego – syntoon (ik-eigen)

Vrijwillig: patiënt haalt gedachte zelf op

De context is ongewenst

Zorgt voor ellende en leed Hieronder zal ik twee vormen besVb: obese patiënt Vb: patiënt met een verslaving (craving)

Hieronder bespreken we deze twee vormen Gilles de la Tourette (GTS) Parafilie

GILLES DE LA TOURETTE (GTS) Uitgangspunt: tics onvrijwillig

Studie van Bliss vrijwillig

Patiënten kunnen dus wel degelijk tics beheersen

Lange tijd werden tics gekoppeld met obsessie

Associatie obsessief-compulsieve stoornis

Voldoen niet aan DSM-IV

Dus niet verwant

Niet obsessies maar impulsies en impulsief handelen

Niet drangmatig maar dwangmatig Vb: een man die houdt van tellen

PARAFILIE Definitie : ongebruikelijke seksuele

verlangens

Leidt tot spanningen of beperkingen

Sociaal en beroepsmatig dalend functioneren

Brengt ellende en leed mee Vb: man met kijkverslaving aan vrouwen

Vb: personeelschef met snijfantasieën

VRIJWILLIG EN GEWENST Eerste idee geen enkel probleem

Fout!!

Meestal geen hulpvraag

Afwijkende patronen (ego – syntoon) Vb: dagdromen

Denken wordt in beslag genomen

Vaak gewenste gedachten die opeens

opgedrongen worden.

TOT SLOT Diverse pathologische gedachten

Diagnostiek

Interveniëren / bemiddelen

Behandelen

BESLUIT Allerlei vormen van intrusies, fantasieën en

obsessies

Kan bij iedereen gebeuren

Niet altijd problematisch

Als het problematisch is kan het behandeld

worden

BIBLIOGRAFIE HOOGDUIN K. ‘Nare gedachten en lustvolle

fantasieën.’ In:Dth, jg.25, nr 2, 2005 http://nl.wikipedia.org/wiki/Obsessieve-

compulsieve_stoornis

Bedankt voor de aandacht

&

Zijn er nog vragen?