nadzór weterynaryjny nad zdrowiem zwierząt akwakultury
DESCRIPTION
Nadzór weterynaryjny nad zdrowiem zwierząt akwakultury. Główny Inspektorat Weterynarii. Podstawy prawne sprawowania nadzoru weterynaryjnego nad podmiotami sektora akwakultury. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Nadzór weterynaryjny nad
zdrowiem zwierząt
akwakultury
Główny Inspektorat Weterynarii
Podstawy prawne sprawowania nadzoru weterynaryjnego nad
podmiotami sektora akwakultury
Dyrektywa Rady 2006/88/WE z dnia 24 października 2006 r. w sprawie wymogów w zakresie zdrowia zwierząt akwakultury i produktów akwakultury oraz zapobiegania niektórym chorobom zwierząt wodnych i zwalczania tych chorób (Dz. U. L 328 z 24.11.2006, str. 14, z późn. zm.);
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, z późn. zm.);
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 33, poz. 287, z późn. zm.);
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 października 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia działalności w zakresie sektora akwakultury (Dz. U. z 2008 r. Nr 190, poz. 1167);
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 lutego 2009 r. w sprawie zwalczania chorób zakaźnych zwierząt akwakultury (Dz. U. z 2009 r. Nr 30, poz. 198).
Główne aspekty nadzoru weterynaryjnego
1. Rejestracja i zatwierdzanie podmiotów sektora akwakultury;
2. Kontrole urzędowe;3. Programy nadzoru stanu zdrowia zwierząt;4. Programy zwalczania i nadzoru;5. Powiadamianie i zwalczanie chorób podlegających
obowiązkowi zwalczania;6. Nadzór nad zdrowiem zwierząt umieszczanych na
rynku
1. Rejestracja i zatwierdzanie
Wzrost świadomości branży oraz właściwe zatwierdzanie zmierzają do ochrony, kontroli i zwalczania chorób zwierząt akwakultury.
Zatwierdzenie:• Przedsiębiorstwa produkcyjne sektora akwakultury
- PPSA (nr 92);• Zakłady przetwórcze przetwarzające lub poddające
ubojowi zwierzęta akwakultury w ramach zwalczania chorób zakaźnych tych zwierząt (nr 93).
Rejestracja:• Miejsca inne niż PPSA, w których zwierzęta wodne
utrzymywane są bez zamiaru umieszczania na rynku (nr 27);
• Łowiska typu „wpuść i złów” (nr 27);• PPSA umieszczające na rynku zwierzęta
akwakultury wyłącznie w celu spożycia przez ludzi (nr 27).
Rejestr podmiotów nadzorowanych zawiera przede wszystkim następujące dane:
Nazwa i adres;Weterynaryjny numer weterynaryjny;Położenie geograficzne;Utrzymywane gatunki;Stwierdzony stan zdrowia;Typ gospodarstwa i rodzaj prowadzonej produkcji;Źródło poboru i miejsce usuwania wody
2. Kontrole urzędowe
Obowiązek przeprowadzania kontroli urzędowych podmiotów prowadzących działalność w zakresie sektora akwakultury wynika z § 24 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 października 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia działalności w zakresie sektora akwakultury (Dz. U. z 2008 r. Nr 190, poz. 1167).
Kontrole urzędowe podmiotów prowadzących działalność w sektorze akwakultury przeprowadza powiatowy lekarz weterynarii.
Szczegółowe zasady dotyczące przeprowadzania kontroli urzędowych określone zostały w Instrukcji Głównego Lekarza Weterynarii Nr GIWz.400/R-01/2011 z dnia 18 marca 2011 r. w sprawie przeprowadzania kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie sektora akwakultury.
Kontrole urzędowe: powinny być przeprowadzane regularnie, w oparciu
o zagrożenie, oraz z właściwą częstotliwością; przeprowadzane są bez wcześniejszego
uprzedzenia, z wyjątkiem takich przypadków jak audyt. Mogą być również przeprowadzone ad hoc;
przeprowadzane są na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji pasz lub żywności oraz zwierząt i produktów zwierzęcych.
obejmują co najmniej:•regularne inspekcje;•regularne wizyty;•pobieranie próbek (jeżeli jest to konieczne), z uwzględnieniem ryzyka, jakie stanowi prowadzenie danego przedsiębiorstwa produkcyjnego sektora akwakultury oraz zakładu w związku z chorobami zakaźnymi zwierząt akwakultury;
są przeprowadzane z uwzględnieniem statusu epizootycznego danej strefy lub enklawy.
Częstotliwość przeprowadzania kontroli w ramach kontroli urzędowych
Występujące gatunki
Status epizootyczn
y
Poziom zagrożeni
aTyp
nadzoru
Zalecana częstotliwość
kontroli urzędowych
brak gatunków
podatnych na choroby
Kategoria Iuznane za
wolne niski bierny 1 co 4 lata
obecne gatunki
podatne na jedną lub
więcej chorób
Kategoria Iuznane za
wolne
wysoki aktywny, ukierunkow
any lub bierny
1 w roku
średni 1 co 2 lata
niski 1 co 2 lataKategoria II
objęte programem
nadzoru
wysoki
ukierunkowany
1 w rokuśredni 1 co 2 lata
niski 1 co 2 lata
Kategoria III nieokreślony
wysoki
aktywny
3 w rokuśredni 2 w rokuniski 1 w roku
Kategoria IVobjęte
programem zwalczania
wysoki
ukierunkowany
1 w rokuśredni 1 co 2 lata
niski 1 co 2 lata
Kategoria Vskażone
wysoki
bierny
1 w rokuśredni 1 co 2 lataniski 1 co 4 lata
3. Programy nadzoru stanu zdrowia zwierząt
Program nadzoru stanu zdrowia zwierząt akwakultury realizuje, we własnym zakresie i na własny koszt, podmiot prowadzący działalność:- przedsiębiorstwo produkcyjne sektora akwakultury;- zakład przetwórczy przetwarzający lub poddający ubojowi
zwierzęta akwakultury w ramach zwalczania chorób zakaźnych tych zwierząt.
Program nadzoru prowadzony jest:- w sposób dostosowany do danego typu produkcji;- w celu wykrycia podwyższonej śmiertelności i chorób
podlegających obowiązkowi zwalczania.
Częstotliwość przeprowadzania kontroli w ramach programu nadzoru określona jest w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 października 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia działalności w zakresie sektora akwakultury.
4. Programy zwalczania i nadzoru
Zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt Główny Lekarz Weterynarii opracowuje:
programy zwalczania chorób zakaźnych zwierząt;
programy nadzoru nad chorobami zakaźnymi zwierząt akwakultury mające na celu osiągnięcie przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, strefę lub enklawę statusu wolnego od danej choroby zakaźnej.
Stanowisko Zespołu ds. Śródlądowej Gospodarki Rybackiej i Wędkarskiej w sprawie kierunków działań mających na celu stworzenie lub poprawę istniejących mechanizmów zwalczania KHV w Polsce oraz pomocy dla gospodarstw rybackich dotkniętych chorobą z dnia 01.02.2012:
„Zespół rekomenduje podjęcie przez administrację następujących działań:1. Odejście od idei wdrażania w Polsce programu
zwalczania KHV, jako choroby zwalczanej z urzędu.2. Zaprzestanie prowadzenia krajowego monitoringu KHV
(przywrócenie monitoringu mogłoby nastąpić po wykreśleniu KHV z listy chorób nieegzotycznych).
3. Wystąpienie do Komisji Europejskiej z wnioskiem o wykreślenie KHV z listy chorób nieegzotycznych – podlegających notyfikacji.
4. Analizę prawną możliwości sprowadzenia do Polski z Izraela lipcówki karpia szczepionej przeciw KHV.”
5. Powiadamianie i zwalczanie chorób podlegających obowiązkowi zwalczania
W przypadku podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt, a w szczególności podwyższonej śmiertelności zwierząt akwakultury, posiadacz zwierzęcia jest obowiązany m.in. do:
niezwłocznego zawiadomienia o tym organu Inspekcji Weterynaryjnej albo najbliższego podmiotu świadczącego usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej, albo wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Choroby ryb podlegające obowiązkowi zwalczania
Choroby nieegzotyczne:
1) Wirusowa posocznica krwotoczna (VHS);2) Zakaźna martwica układu krwiotwórczego
ryb łososiowatych (IHN);
3) Zakaźna anemia łososi (ISA);4) Zakażenie herpewsirusem koi (KHV)
Choroby egzotyczne:
1) Epizootyczna martwica układu krwiotwórczego (EHN);
2) Zakaźny zespół owrzodzenia (EUS).
Zwalczanie chorób ryb z mocy prawa
Ogólne zasady zwalczania chorób zakaźnych zwierząt:Rozdział 8 „Zasady zwalczania chorób zakaźnych zwierząt” ustawy z dnia11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt
Szczegółowe zasady zwalczaniachorób zakaźnych zwierząt akwakultury:Rozporządzenie Ministra Rolnictwai Rozwoju Wsi z dnia 6 lutego 2009 r.w sprawie zwalczania chorób zakaźnychzwierząt akwakultury
Podejrzenie wystąpienia choroby nieegzotycznej
Pobieranie próbek do
badańObjęcie
gospodarstwa nadzorem
urzędowym
Zakaz przemieszczania
zwierząt akwakultury z i do
gospodarstwaKategoria I + + +
(ewentualnie zezwolenie na
wniosek posiadacza zwierząt)
Kategoria II
Kategoria III + + +(ewentualnie zezwolenie na
wniosek posiadacza zwierząt)
Kategoria IV
Kategoria V
Stwierdzenie wystąpienia choroby nieegzotycznej Dochodze
nie epizootyc
zne
Uznanie gospodar-stwa za skażone
Określenie obszaru
zapobiegania rozprzestrzenia-niu się
choroby (obszar
ochronny i obszar
nadzoru)
Zakaz odnowy populacji zwierząt
wodnych i przemieszczania
zwierząt akwakultury w obrębie/do i z
obszaru zapobiegania
rozprzestrzenianiu się choroby
Spożycie przez ludzi lub
przetwarzanie zw.
akwakultury, które
osiągnęły rozmiary
handlowe i nie wykazują objawów
klinicznych choroby
Usuwanie i unieszkodli
wia-nie martwych
ryb i żywych ryb
wykazujących objawy kliniczne choroby
Kat. I + + + + + +
Kat. II + + +
Kat. III + + + +
Kat. IV + + +
Kat. V + + +
Stwierdzenie wystąpienia choroby nieegzotycznej c.d.
Usuwanie i unieszkodliwiani
e zwierząt akwakultury,
które nie osiągnęły rozmiarów
handlowych i nie wykazują objawów
klinicznych choroby
Usuwanie i unieszkodli
wia- nie martwych zwierząt
Odłogowanie,
oczyszczanie i
odkażanie skażonych gospodarst
w
Program
zwalczania
Zgoda na prowadzenie
chowu zwierząt akwakultury
niewykazujących objawów
klinicznych choroby do
czasu osiągnięcia rozmiarów
handlowych lub na
przemieszczanie do innej
skażonej strefy lub enklawy
Przemieszcza-nie
zwierząt do
skażonych gospodarst
w
Kat. I + + + +
Kat. II + +
Kat. III + +
Kat. IV + +
Kat. V + +
6. Nadzór nad zdrowiem zwierząt umieszczanych na rynkuRegulują:
1. Rozdział 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt „Wymagania weterynaryjne dla umieszczania na rynku zwierząt akwakultury”;
2. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1251/2008 z dnia 12 grudnia 2008 r. wdrażające dyrektywę Rady 2006/88/WE w zakresie warunków oraz wymagań certyfikacji w odniesieniu do wprowadzania do obrotu i przywożenia do Wspólnoty zwierząt akwakultury i produktów akwakultury oraz ustanawiające wykaz gatunków-wektorów (Dz. U. L 337 z 16.12.2008, str. 41, z późn. zm.)
Zwierzęta akwakultury przeznaczone do chowu lub hodowli umieszcza się na rynku, jeżeli:
1. nie wykazują klinicznych objawów chorób;2. pochodzą z gospodarstw, w których nie
stwierdzono podwyższonej śmiertelności;3. nie są zwierzętami, które powinny być zabite lub
poddane unieszkodliwieniu w związku ze zwalczaniem chorób zakaźnych tych zwierząt.
Przemieszczanie zwierząt akwakultury
Kategoria
Status epizootycz
ny
Można wprowadz
ać zwierzęta
z:
Wydawanie świadectw zdrowia
Można wysyłać
zwierzęta do:Wstęp Wysyłka
I Wolny I Tak Nie do III, VTak do I, II,
IV
wszystkich kategorii
II Program nadzoru
I Tak Nie III, V
III Nieokreślony
I, II, III Nie Nie III, V
IV Program zwalczania
I Tak Tak V
V Skażony wszystkie kategorie
Nie Tak V
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ