n7-van hoa xhcn

XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

NHÓM 7GVHD: Ths. Trần Thị Thảo

DANH SÁCH THÀNH VIÊN NHÓM 7

Nguyễn Trúc Anh Nguyễn Thanh Bảo Châu Thông Văn Đô Danh Thị Xuân Nhung Lê Thị Minh Thúy Bùi Thị Thúy Vi Trần Hữu Vinh

Nội dung

1. Khái niệm văn hóa và nền văn hóa

2. Xây dựng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa

3. Một số vấn đề về xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

1. Khái niệm văn hóa và các nền văn hóa trên thế giới

Khái niệm văn hóa Khái niệm nền văn hóa

Văn hóa là gì?

Khái niệm văn hóa

Theo UNESCO: Văn hóa là tổng thể những nét riêng biệt tinh thần và vật, trí tuệ và cảm xúc quyết định tính cách của một xã hội hoặc một nhóm người trong xã hội.

Văn hóa có thể là….

Nghệ thuật Văn chương Những lối sống Quyền cơ bản của

con người Tập tục, tín ngưỡng Hệ thống các giá trị

Phân loại văn hóa của UNESCO

UNESCO phân chia văn hóa trên thế giới thành 2 dạng chính:

Văn hóa vật thể là các loại hình văn hóa tồn tại dưới dạng vật chất bao gồm di tích, di chỉ, quần thể và di sản thiên nhiên.

Văn hóa phi vật thể là các tập quán, hình thức biểu đạt, tín ngưỡng, đời sống tinh thần cùng các công cụ của nó.

(www.unesco.org)

Văn hóa vật thể

Vào năm 2012, có khoảng 981 di sản được xếp vào loại di sản văn hóa vật thể trên thế giới của gần 160 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó:

759 di sản văn hóa 193 di sản thiên nhiên 29 di sản hỗn hợp

(www.unesco.org)

Vịnh hẹp Geirangerfjord (Na Uy)

Di chỉ khảo cổ Copan (Honduras)

Văn hóa phi vật thể

Tới nay có 327 di sản văn hóa phi vật thể trên thế giới được xếp vào danh sách này của UNESCO.

(www.unesco.org)

Hát đối ở Skrapar ở Albania

Nhảy Tango ở Argentina

Khái niệm nền văn hóa

Nền văn hóa là biểu hiện cho toàn bộ nội dung, tính chất của văn hóa.

Hình thành và phát triển trên cơ sở kinh tế - chính trị của mỗi thời kỳ lịch sử

Ý thức hệ của giai cấp thống trị chi phối phương hướng phát triển và hệ thống các chính sách, pháp luật quản lý các hoạt động văn hóa.

(Giáo trình những nguyên lí của chủ nghĩa Mác- Lê-nin, NXB Chính trị)

Các nền văn hóa cổ đại

Maya + Inca (châu Mĩ) Ai Cập (Châu Phi) Hy Lạp (Châu Âu) Lưỡng Hà (Châu Á)

Một số thành tựu của người Maya

Tập tục hiến tế người Maya

Cuzuo và Machu Picchu

Một số thành tựu của Hi Lạp và Ai Cập

Một số tộc ít người trên thế giới

• Tộc người Kogi

• Tộc người Dani

So sánh văn hóa phương Đông và phương Tây

Phương Đông Phương Tây

Đời sống Coi trọng tập thể, cố kết cộng đồng

Chú ý đến yếu tố cá nhân của con người

Phát minh Phát minh dựa trên “cái sẵn có”

Phát minh dựa trên “cái phải có”

Vua chúa Vua chúa có quyền lực tuyệt đối

Vua chúa có quyền lực tương đồi

Quan niệm

Sự hòa bình, thân thiện với tự nhiên

Tin vào sức mạnh, chế ngự tự nhiên

Sản xuất Nông nghiệp, Giỏi về số học

Thương nghiệp và công nghiệp, Giỏi hình học


Nền văn hóa xã hội chủ nghĩa là nền văn hóa được xây dựng và phát triển trên nền tảng hệ tư tưởng giai cấp công nhân, do đảng cộng sản lãnh đạo nhằm thỏa mãn nhu cầu không ngừng tăng lên về đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, đưa nhân dân lao động thực sự trở thành chủ thể sáng tạo và hưởng thụ văn hóa.



Đảng Cộng sản lãnh đạo

Hệ tư tưởng giai cấp công nhân

2.1 Đặc trưng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa


1. Hệ tư tưởng giai cấp công nhân giữ vai trò định hướng phát triển

2. Tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc

3. Hình thành tự giác và dưới sự lãnh đạo thống nhât của Đảng

1. Hệ tư tưởng giai cấp công nhân là nội dung cốt lõi giữ vai trò chủ đạo

Tư tưởng giai cấp thống trị trở thành tư tưởng thống trị của thời đại đó.

2.Tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc

Hoạt động sáng tạo và hưởng thụ văn hóa là của tất cả mọi người. Thành tựu của văn hóa trở thành tài sản của nhân dân.

Hoạt động sáng tạo văn hóa có sự kế thừa truyền thống tốt đẹp của dận tộc .

Tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc

3.Hình thành tự giác đặt dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân thông qua

tổ chức đảng

Nền văn hóa xã hội chủ nghĩa hình thành tự giác, có sự quản lí của nhà nước và lãnh đạo của chính đảng giai cấp công nhân.

2.2 Tính tất yếu xây dựng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa

Một phương thức SX

tinh thần mới

Cải tạo đời sống tinh thần của chế độ cũ

nhằm giải phóng nhân dân lao động

Nâng cao trình độ văn hóa

của quần chúng

Văn hóa vừa là mục tiêu vừa là động lực

cho quá trình xây dựng CNXH

Xây dựng nền văn hóa XHCN

Một phương thức sản xuất tinh thần mới

Phương thức xản xuất TBCN bị xóa bỏ, phương thức sản xuất XHCN ra đời đòi hỏi một phương thức tinh thần phù hợp với nó.

Cải tạo tâm lí, ý thức, đời sống tinh thần của chế độ cũ nhằm giải phóng

nhân dân lao động

Mục tiêu đưa nhân dân thực sự trở thành chủ thể sản xuất và tiêu dùng, sáng tạo và hưởng thụ văn hóa.

Nâng cao trình độ văn hóa quần chúng

Văn hóa vừa là mục tiêu, vừa là động lực xây dựng chủ nghĩa xã hội

Nền văn hóa mới tạo ra những tiền đề quan trọng nâng cao phẩm chất, năng lực, học vấn, giác ngộ chính trị cho quần chúng nhân dân lao động.

3. Nội dung xây dựng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa

Một là: cần phải nâng cao trình độ dân trí, hình thành đội ngũ tri thức của xã hội mới:

Bồi dưỡng nhân tài Đào tạo nguồn nhân

lực có chất lượng

(Giáo trình những nguyên lí của chủ nghĩa Mác- Lê-nin, NXB

Chính trị)

Nội dung (tt)

Hai là xây dựng con người mới phát triển toàn diện:

Có tinh thần và năng lực xây dựng thành công CNXH

Là người lao động mới Là người có tinh thần yêu nước

chân chính và tinh thần quốc tế trong sáng

Sống tình nghĩa và có tính cộng đồng cao.

Cung Thiếu Nhi tại Bình Nhưỡng

Nội dung (tt)

Ba là xây dựng lối sống mới xã hội chủ nghĩa, hình thành trên các điều kiện sau:

Công hữu về tư liệu sản xuất

Phân phối theo lao động

Nội dung (tt)

Ba là xây dựng lối sống mới xã hội chủ nghĩa, hình thành trên các điều kiện sau:

Quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân

Hệ tư tưởng khoa học và cách mạng giai cấp công nhân

Nội dung (tt)

Bốn là xây dựng gia đình văn hóa xã hội chủ nghĩa.

Gia đình là một giá trị văn hóa, luôn gắn bó, tương tác với văn hóa cộng đồng dân tộc, giai cấp và tầng lớp xã hội.

Gia đình hòa thuận, hạnh phúc góp

phần ổn định xã hội

2.3 Phương thức xây dựng nền văn hóa xã hội chủ nghĩa

Tăng cường vai trò chủ đạo của giai cấp công nhân trong đời sống tinh thần của xã hội

Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và quản lí của Nhà nước đối với hoạt động văn hóa

Kế thừa văn hóa dân tộc và tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại

Tổ chức và lôi cuốn quần chúng vào các hoạt động và sáng tạo văn hóa

Phương thức

Thứ nhất, tăng cường vai trò chủ đạo của hệ tư tưởng giai cấp công nhân

Giai cấp công nhân với tư cách cầm quyền chi phối các quan hệ tư tưởng => tăng cường vai trò chủ đạo của hệ tư tưởng của mình.

Thứ hai, tăng cường sự lãnh đạo của đảng và quản lí của nhà nước

Đảng lãnh đạo bằng cương lĩnh, đường lối. Nhà nước quản lí văn hóa theo các nguyên tắc,quan điểm, chủ trương của đảng.

Thứ ba, văn hóa xã hội chủ nghĩa là sự kế thừa văn hóa dân tộc và tinh hoa

văn hóa nhân loại.

Văn hóa dân tộc là nền móng, trên cơ sở đó tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.

Giữ gìn những nét đẹp trong văn hóa truyền thống dân tộc là yếu tố cơ bản

Thứ tư: Tổ chức lôi cuốn quần chúng vào hoạt động sáng tạo văn hóa

3. Một số vấn đề về xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

ở Việt Nam

Các vùng văn hóa Việt NamXây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm

đà bản sắc dân tộc

Vùng văn hóa Bắc Bộ

Được coi là cái nôi của nền văn hóa lịch sử dân tộc

Địa hình: đồng bằng xen lẫn thung lũng, cao nguyên.

Là nơi sinh ra các nền văn hóa khác như văn hóa Đông Sơn, Đại Việt.

(http://vanhoalichsuvietnam.wordpress.com/2012/10/07/vung-van-hoa-dong-bang-bac-bo/)


Làng là đơn vị xã hội cơ bản của văn hóa Bắc Bộ

“Phép vua thua lệ làng” nên các hương ước, khoán ước là quy tắc chung ràng buộc mọi người dân trong làng.

Nhà ở của cư dân Việt Bắc Bộ thường là loại nhà không có chái, hình thức nhà vì kèo phát triển.(http://vanhoalichsuvietnam.wordpress.com/2012/10/07/vung-van-hoa-

dong-bang-bac-bo/)

Bánh Tôm Hồ Tây – một đặc sản của Hà Nội


Cách mặc của người dân Bắc Bộ thích ứng với thiên nhiên châu thổ Bắc Bộ đó là màu nâu. Đàn ông với y phục đi làm là chiếc quần lá tọa, áo cánh màu nâu sống. Đàn bà cũng chiếc váy thâm, chiếc áo nâu, khi đi làm.

Trang phục truyền thống: áo tứ thân. Ẩm thực Bắc Bộ ưa vị mặn

(http://vanhoalichsuvietnam.wordpress.com/2012/10/07/vung-van-hoa-dong-bang-bac-bo/)


Ca dao xứ Bắc trau chuốt, tỉa gọt hơn ca dao Nam Bộ .

Mọi tín ngưỡng của cư dân trồng lúa nước như thờ Thành hoàng, thờ Mẫu, thờ các ông tổ nghề v.v…

Người Bắc Bộ giữ nếp sống truyền thống và tiết kiệm trong chi tiêu, quan niệm trên-dưới rõ ràng và khéo léo trong ăn nói.(http://vanhoalichsuvietnam.wordpress.com/2012/10/07/vung-van-hoa-

dong-bang-bac-bo/)

Áo tứ thân và nón quai thao

Vùng văn hóa Trung Bộ

Khí hậu Trung Bộ quanh năm khắc nghiệt Bữa ăn của người miền Trung thiên về các

sản vật biển. Đa dạng các món bánh. Khẩu vị: cay

Nét độc đáo của dân ca xứ Huế là âm sắc, ngữ âm địa phương không lẫn với vùng nào trên đất nước ta, đồng thời chịu ảnh hưởng của dân ca, âm nhạc Chăm-pa.

(ftp://mail.eresson.vn/Books/truyen/www.svol.ru_library_/www.svol.ru/library/KhoaHocXaHoi/html/vanhoaVN/vanhoa-0/

vh27.htm)

Bún giò heo

Bánh bột lọc

Vùng văn hóa Trung Bộ

Điều kiện tự nhiên khó khăn làm cho người dân miền Trung cần cù, chịu khó.

Miền Trung cũng là quê hương sản sinh ra những nhân tài cho đất nước.

Người miền Trung có giọng nói thanh,nhẹ.

(ftp://mail.eresson.vn/Books/truyen/www.svol.ru_library_/www.svol.ru/library/KhoaHocXaHoi/html/vanhoaVN/vanhoa-0/vh27.htm)

Cung đình Huế

Vùng văn hóa Nam Bộ

Ẩm thực: tổng hợp của các bếp ăn, kết hợp vị ngọt, cay , lối ăn dân dã, chú trọng yếu tố lạ.

Trang phục: áo bà ba, khăn rằn, màu sắc chủ yếu là đen. Người Nam Bộ nói chuyện thẳng tính, phóng khoáng.

Tôn giáo và tín ngưỡng xóm ảnh hưởng mạnh đến đời sống của người dân, có rất nhiều tôn giáo: đạo Hòa Hảo, đạo Cao Đài, đạo nằm, đạo câm, đạo dừa...

Âm nhạc: Nam bộ là nơi ra đời của vọng cổ, đờn ca tài tử, hát tuồng rất phát triển, âm nhạc mang âm hưởng thức oán.

(http://yume.vn/tourism2/article/vung-van-hoa-nam-bo-dinh-vi-va-dac-trung-van-hoa-35B85BFC.htm)

Sông nước miền Tây

Đờn ca tài tử

Chợ nổi miền Tây

Xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc

Tại Hội nghị lần thứ 5, BCH Trung ương Đảng có nói rõ:

“Tiên tiến là yêu nước và tiến bộ, trong đó, cốt lõi là lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH theo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, nhằm mục tiêu tất cả vì con người, vì hạnh phúc và sự phát triển phong phú, tự do, toàn diện của con người trong mối quan hệ hài hòa giữa cá nhân và cộng đồng, giữa xã hội và tự nhiên.

(http://www.cpv.org.vn)

Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

Bản sắc dân tộc bao gồm những giá trị truyền thống tốt đẹp, bền vững, những tinh hoa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, được vun đắp qua lịch sử hàng ngàn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước.

(http://www.cpv.org.vn)

Quan điểm chỉ đạo của Đảng về xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản

sắc dân tộc

Thứ nhất: văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ hai: Văn hóa mà chúng ta đang xây dựng là nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân

tộc. (Nghị quyết BCH Trung ương Đảng VIII)

Quan điểm chỉ đạo của Đảng về xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà

bản sắc dân tộc

Thứ ba, nền văn hóa Việt Nam là nền văn hóa thống nhất mà đa dạng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam.(Nghị quyết BCH Trung ương Đảng VIII)

Cốm dẹp – món ăn dân dã của người Khmer

Quan điểm của Đảng về xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản

sắc dân tộc

Thứ tư, xây dựng và phát triển văn hóa là sự nghiệp của toàn dân do Đảng lãnh đạo, trong

đó đội ngũ trí thức giữ vai trò quan trọng. (Nghị quyết BCH Trung ương Đảng VIII)

Quan điểm của Đảng về xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản

sắc dân tộc

Thứ năm, văn hóa là một mặt trận; xây dựng và phát triển văn hóa là một sự nghiệp cách mạng lâu dài, đòi hỏi phải có ý chí cách mạng và sự kiên trì, thận trọng. Đó là “xây” phải đi đôi với “chống” và lấy “xây” làm chính. (Nghị quyết BCH Trung ương Đảng VIII)

n7-van hoa xhcn

Documents