1

ÖZGÜR PROJE RAPORU

Komşu proje

Özet: “Spor, uzun vadede gerginlik

yaşamış olan iki ülkenin ilişkilerinin

iyileştirilmesinde bir araç olabilir mi?”

Sorusunun Türkiye ve Yunanistan

ortaklığında düzenlenen geleneksel

Channel Regatta Yelken Müsabakası

kapsamında cevaplanmaya çalışıldı.

Bunun için 20 ile 23 haziran tarihleri

arasında Marmariste bulunarak sahada

çalışıldı. Channel Regatta yarışmasına 21

tekne katıldı. Bunların yarısını Yunanlı ve

Türkler oluşturuyordu. Az sayıda Rus

katılımcı da vardı. İlk gün yarıştan önce

ve son gün yarıştan sonra olmak üzere

katılımcılara iki defa anket yapıldı.

Baştaki ve sondaki anketler bir kaç soru

dışında aynı sorulardan oluşuyordu. Sorular ülkeler arası karşılıklı güven üzerineydi. Amaç

insanların güven düzeyindeki değişimi gözlemlemekti. Anketler bilgisayarda analiz edildi.

Anket sonuçlarına göre; yarışma sonunda farklı uluslardan olan insanların birbirine karşı

zaten yüksek olan güven düzeyi daha da arttı. Sonuçlar analiz edilerek bunun nedenleri ortaya

konuldu.

Ayberk Sözen

Eylül 2014

2

Raporun İçeriği

1. Özet 1

2. İçindekiler 2

3. Problem Tanımlama, Giriş ve Amaç 3

4. Uygulama Planı; 3

5. Motivasyon 4

6. Katılımcı profili 5

7. Anketler 6

a. Türkçe ilk anket 7-8

b. Türkçe son anket 9-10

c. İngilizce ilk anket 11-12

d. İngilizce son anket 13-14

8. Anket Sonuçları 15-18

9. Anket Sonuçlarının Değerlendirilmesi 18-19

10. Projeden Fotoğraflar 20-24

11. Kaynakça 24

3

Problem Tanımlama, Giriş ve Amaç

Tarihe bakılırsa; Yunanistan’ın Osmanlıdan bağımsızlığı kazandığı dönemden beri

Türk Yunan ilişkileri sorunludur. 20. Yy’a bakılırsa Birinci dünya savaşı, Kıbrıs Barış

Harekatı ile geçmişten gelen güven problemimiz zaten mevcuttur. Bunda milliyetçi akımların

katkısı yadsınamaz. Yakın tarihte ise 1990’lı yıllarda Türkiye ile Yunanistan tekrar savaşın

eşiğine gelmiştir. Ocak 1996 yılında Türk bandıralı bir geminin kardak kayalıklarına oturması

sonucunda Türk sahil güvenliği ile Yunan sahil güvenliği arasında kurtarma operasyonunu

kimin icra edeceğine dair anlaşmazlık yaşandı. Yunanistan ve Türkiye kayalıkların kendine

ait olduğunu iddia etti. Kriz Amerikanın ve Birleşmiş Milletlerin devreye girmesiyle çözüldü

fakat telekominikasyon çağında yaşadığımız için bütün olaylar televizyondan izlendi ve

medya tarafından halklar arasında düşmanlık ve gergin bir ortam yaratıldı. 1999 yılında ise

Abdullah Öcalan Kenya’da Nairobi’de Yunan büyük elçilinğinde saklanıyorken yakalanınca

tensiyon tavan yapmıştır. Aynı yıl İsmail Cem’in ve George Papandreou’nun mektubları

sonucu ikili ilişkiler tekrar başladı. Türkiyenin yaşadığı 17 Ağustos depremi de ilişkilerin

yumuşamasında önemli dönüm noktasıdır.

Benim projem; Spor’un insanlar arasındaki ilişkileri geliştirdiği, onları kaynaştırdığı

yönündeki teoriyi araştırmaktı. Bunu Türkiye ve Yunanistan çatışması üzerinden araştırdım.

Yarışmanın başında ve sonunda katılımcılara anket yaparak bu teoriyi kanıtlamaktı amacım.

Projeye tek başıma katılmamın sebebi ise projenin tek kişinin gerçekleştirebileceği kapasitede

olması ve bütçe problemiydi.

Uygulama Planı;

Türkiye ve Yunanistan arasındaki yıllardır süregelen siyasi gerilimini konu alan

akademik makaleleri okudum. Sahaya inerek iki ülke arasında yapılan (Channel Regatta )

spor müsabakasına katılarak araştırma yaptım. İnsanlarla bire bir ilişkiye girerek konu

hakkında Türk ve Yunan toplumlarının düşüncelerini öğrendim. Katılımcılarla ve sokaktaki

insanlarla röpörtaj yapmayı düşünüyordum fakat bunlar röpörtaj yerine ikili sohbetler oldu.

Bunun ana sebebi programın yoğunluğuydu. Kendimde katılımcılardan biri olduğum için

kendi gözlemlerim oldu. Bunları kısa notlar şeklinde yazdım. Yarışmanın başında ve sonunda

güven soruları içeren anketler yaptım. Anketler aynı sorulardan oluşuyordu. Anketlere başta

ve sonda verilen cevapları bilgisayarda analiz ettim ve sonuçların potansiyel nedenlerini

yazdım.

4

Motivasyon

Yelkenle ilk tanışmam Sabancı Üniversitesinin öğrenci kulüp faaliyetlerine

katılmamla başladı. Yelken kişilerin spor yapmalarının yanı sıra grup çalışması gerektiren ve

karşılıklı güven ilişkisine dayalı yürütülen bir aktivitedir. Önceleri sadece spor yapmak

amacıyla başladığım bu faaliyetin aslında insanları din ırk cinsiyet ve sosyal statü

ayırmaksızın nasıl birbirine bağladığını gördüm. Çeşitli yelken yarışlarına bu sayede katılma

şansım oldu. Yarışlar sırasında rekabet içinde olan insanların yarış sonlarında hangi dünya

görüşüne ait olurlarsa olsunlar, birbirleriyle çok güzel diyaloglar kurabildiklerine tanık oldum.

Henüz daha bu sporun eğitim sürecinin çok başında olsam da, insanların tek bir ideal uğruna

birleştiklerinde farklılıklarını unutup pek çok ortaklık kurabildiklerini gözlemledim. Bu bende

farklı uluslara ait kişilerinde, özellikle yelken gibi bir spor ortaklığında ilişkilerini

güçlendirebilecek bağlar kurulabileceğini, bununda uluslar arasında pozitif etkileşim

sağlayabileceği fikrini oluşturdu. Uluslar arası siyaset ve politik ilişkiler ilgi alanımı

oluşturduğundan, bu konuda araştırma yapma isteğim oluştu. Bu amaçla Channel Regatta

yarışmasına katılarak hem eğitim almak hem de farklı uluslardan gelen kişilerle tanışmak,

onların ülkemiz hakkındaki yarışma öncesi ve yarışma sonraki fikirlerini alarak aradaki

değişimi gözlemlemek üzerine bu projeyi oluşturdum.

5

Katılımcı profili

Anketlere katılan insanların yüzde 90’ından fazlası üniversite mezunuydu. Anketlere

katılan insanların yaş ortalaması 36’idi. Katılımcılar gençler, orta yaşlılar ve yaşlı insanlardan

oluşuyordu. Çoğunluk 30’lu yaşlardaydı. İlk ankete katılan insanların yaklaşık yüzde 80’i son

ankete de katıldı. Katılımcılar Türkler, Yunanlılar ve Ruslardan oluşuyordu. Çoğu daha önce

Yunanistan’ı ve ya Türkiye’yi ziyaret etmişti.

Açıklama Açıklama İsim Yaş İsim YaşChristine 58 Bület 27 Demitri 30 Demitri 30Oreias 37 Christine 58Yelken Logosu 21 Oreas 37Hamdi 52 Hamdi 52Ece 28 Takis 27Takis 21 Mesut 20Mesut 20 Eren 32Kerem 41 Kerem 41Eren 32 Hasan 32Hasan 32 Vildan 51Pavel 38 Ahmet 52Matov 29 Burcu 34Nikos 60 Elvan 23Katsım 35 Saham 35İsimsiz2 36 Lale 28İsimsiz3 42 Beril 37Ahmet 52 Vasia 25Athin 32 Yorgo 36Elvan 23 Deniz 22Saham 35 Alysa 30Lale 28 Ufuktan 28Vasia 25 Maria 55Beril 37 Kostas 66Deniz 22Yorgo 36 Ortalama: 36

Alysa 30

Ufuktan 28

Gülen Logo 19

İsimsiz4 38

Bülent 27

6

Maria 55

Kostas 65

Ortalama: 36Anketler

Anketler katılımcılara ilk başta ve sonda olmak üzere iki defa yapıldı. Katılımcıların

ilk başta ve sonda aynı kişiler olmasına dikkat edilse de ilk başta ve sonda anketi

dolduranların yaklaşık yüzde 20si farklı kişiler oldu. Anket Türklere Türkçe, Yunanlılara ve

Ruslara İngilizce uygulandı. Katılımcıların yaşı, eğitim durumu, daha önce Türkiye’yi ve ya

Yunanistan’ı ziyaret ettiği, Türk ve ya Yunanlı arkadaşı olup olmadığı varsa yakınlık derecesi

sorularıyla katılımcı profili çıkarıldı. İki tane çoktan seçmeli karşılıklı güven derecesini ölçen

iki tane çoktan seçmeli soru soruldu. Verilen cevaplar güven derecesini gösterecek şekilde

oluşturuldu. Örneğin; Aşağıdaki soruda a) %100 b) %75 c) %50 d) 25 güven yüzdesini

belirtiyor.

.

Bir yarış için gittiğiniz Yunanistan’da geceyi kıyıda, bir otelde geçirdiniz. Sabah

acilen kaldığınız otele 25 dolar ek ödeme yapmanız gerekti, ancak yarış hazırlıkları nedeniyle

tekneden ayrılmanız mümkün olamayacak. Orada, kahvaltıda tanışıp 15 dakika sohbet

ettiğiniz, yöreden bir balıkçı olan Hristo’yu görüyorsunuz. Hristo’nun vakti müsait ve parayı

otele yatırma önerinizi kabul edecek: Aşağıdakilerden hangisini uygun bulursunuz?

a) Kendim otele gitmek için müsait olsaydım da Hristo’ya 25$’ı otele teslim etmesi için

veririm.

b) Normalde yapmazdım, ama bu acil durumda pek de endişelenmeden Hristo’ya 25$ı teslim

etmesi için veririm

c) Hristo’ya 25$’ı veririm ama parayı cebe atar diye doğrusu endişelenirim

d) Hristo’ya güvenemem. Otele parayı göndermek için alternatif yollar ararım.

Son ankette sorulan “fikirlerinizde değişme oldu mu” sorusu ise güven problemi

üzerine dayanan başka önemli bir soruydu. “Yunanlıların ve ya Türklerin ortak özellikleri

nedir” sorusu da karşılaştırmalı olarak güveni ölçtüğüm önemli bir soruydu. Diğer sorular ise

7

güven düzeyini ölçen klasik sorulardı. Sonraki sayfalarda yapılan anketlerin orijinali

bulunmaktadır. Sırasıyla önce Türkçe ilk anket, Türkçe son anket, İngilizce ilk anket,

İngilizce son anket.

(Türkçe-ilk)

İSİM veya RÜMUZ (soyadınızı yazmayabilirsiniz):

1- Yaşınız?

2- Eğitim durumunuz?

3- Daha önce Türkiye’ye / Yunanistan’a ziyaretiniz oldu mu?

Hayır □ Evet, bir kez □ Evet, birden fazla □

4- Yakın çevrenizde Yunan asıllı kimse var mı?

Yok □ Var, yakın dostum □ Var, akrabayız □

5- Kendinizi yakın hissettiğiniz bir siyasi parti var mı?

6. Bir yarış için gittiğiniz Yunanistan’da geceyi kıyıda, bir otelde geçirdiniz. Sabah acilen kaldığınız otele 25

dolar ek ödeme yapmanız gerekti, ancak yarış hazırlıkları nedeniyle tekneden ayrılmanız mümkün değil. Orada,

kahvaltıda tanışıp 15 dakika sohbet ettiğiniz, yöreden bir balıkçı olan Hristo’yu görüyorsunuz. Hristo’nun vakti

müsait ve parayı otele yatırma önerinizi kabul edecek: Aşağıdakilerden hangisini uygun bulursunuz?

a) Otele gitmek için müsait olsaydım bile Hristo’ya 25$’ı otele teslim etmesi için veririm.

b) Normalde yapmazdım, ama bu acil durumda pek de endişelenmeden Hristo’ya 25$ı teslim etmesi için veririm

c) Hristo’ya 25$’ı veririm ama parayı cebe atar diye doğrusu endişelenirim

d) Hristo’ya güvenemem. Otele parayı göndermek için alternatif yollar ararım.

7. Kardeşiniz bir Yunanlı ile evleniyor. (kardeşiniz yoksa, çocuğunuz, veya anne veya babanız)

a. Düğününe dahi gitmem, aramıza mesafe koyarım

b. Düğününe giderim, ama çok daha az görüşürüm.

c. Kardeşimle ilişkimi etkilemez, ama doğrusu ona içerlerim

d. Bir Yunanlı ile evlenmesi bende olumlu veya olumsuz bir etki yaratmaz

8

e. Bir Yunanlı ile evlenmesini kendi milletinden biriyle evlenmesine tercih dahi ederim.

Genel Görüş Soruları

1- Yunanistanın Türkiyeye uyguladığı vize politikası ile ilgili görüşleriniz nedir ?

A- Kalkmalı (90 gün süre için serbest giriş olmalı)

B- Kalkmalı (30 gün süre için serbest giriş olmalı)

C- Türklerin Yunan adalarına günlük ziyaretleri için kapıda vize uygulaması devam etmeli

D- Her tür ziyaret için (günlük adalar dahil) normal Schengen vize sistemi uygulanmalı

2- Yunan vatandaşlarının Türkiye’ye 90 gün süreyle vizesiz girebilmeleriyle ilgili ne düşünüyorsunuz?

A- Uygulama devam etmeli (90 gün süre için serbest giriş olmalı)B- Uygulama devam etmeli (30 gün süre için serbest olmalı)

C- Uygulamadan vazgeçilmeli ve Marmaris, Bodrum gibi tatil bölgeleri için kapıda vize uygulamasına

geçilmeli.

D- Her tür ziyaret için normal konsolosluğa başvurularak alınan vize uygulamasına geçilmeli

3- Türk ve Yunan sahil güvenlik teknelerinin kıyılarda yoğun bir şekilde devriye gezmesini ve bölgedeki

yatları denetlemesi...

A- Kendimi güvende hissettiriyor.

B- Bence pek gerekli değil, ama o kadar rahatsız da değilim.

C- Beni çok rahatsız ediyor bu durum.

D- Pek önemsediğim bir konu değil.

4- Türkiye ve Yunanistan ilişkilerinin yakın geleceği ile ilgili düşünceleriniz:

A- İki ülke ilişkileri gelişecek ekonomik, kültürel, bilimsel, askeri iş birliği antlaşmaları yapılacak

B- İlişkiler çok fazla değişmez, böyle devam eder.

C- Türkiye ve Yunanistan’da milliyetçi sağ akımların güçleneceği ve ilişkilerin zedeleneceği

kanısındayım

D- Artan göç ve ekonomik nedenlerle ilişkilerin gerileceğini düşünüyorum.

5- Rumların ve Türklerin Kıbrıs’ta sınırlar olmaksızın beraber yaşayabileceğine inanıyor musunuz

A) İnanıyorum.

B) Fazla ütopik buluyorum.

C) Olabilir de, olmayabilir de, ama olma olasılığı düşük

D) Mümkün değil

6- Bu etkinlikten beklentileriniz nelerdir? Birden çok seçeneği seçebilirsiniz

A- Yelken yapmak

B- Marmarisi ziyaret etmek

C- Yeni insanlarla tanışmak özellikle yabancı konuklar

D- Etkinlik hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Katıldığınız için memnun musunuz?

9

7- Sizce Yunanlıların ortak özellikleri nelerdir ?

Katılımınız için Teşekkür ederiz - Sabancı Üniversitesi İstanbul/Türkiye

(Türkçe-son)

İSİM veya RÜMUZ (soyadınızı yazmayabilirsiniz):

1. Bir yarış için gittiğiniz Yunanistan’da geceyi kıyıda, bir otelde geçirdiniz. Sabah acilen kaldığınız otele 25

dolar ek ödeme yapmanız gerekti, ancak yarış hazırlıkları nedeniyle tekneden ayrılmanız mümkün olamayacak.

Orada, kahvaltıda tanışıp 15 dakika sohbet ettiğiniz, yöreden bir balıkçı olan Hristo’yu görüyorsunuz. Hristo’nun

vakti müsait ve parayı otele yatırma önerinizi kabul edecek: Aşağıdakilerden hangisini uygun bulursunuz?

a) Kendim otele gitmek için müsait olsaydım da Hristo’ya 25$’ı otele teslim etmesi için veririm.

b) Normalde yapmazdım, ama bu acil durumda pek de endişelenmeden Hristo’ya 25$ı teslim etmesi için veririm

c) Hristo’ya 25$’ı veririm ama parayı cebe atar diye doğrusu endişelenirim

d) Hristo’ya güvenemem. Otele parayı göndermek için alternatif yollar ararım.

2. Kardeşiniz bir Yunanlı ile evleniyor. (kardeşiniz yoksa, çocuğunuz, veya anne veya babanız)

f. Düğününe dahi gitmem, aramıza mesafe koyarım

g. Düğününe giderim, ama çok daha az görüşürüm.

h. Kardeşimle ilişkimi etkilemez, ama doğrusu ona içerlerim

i. Bir Yunanlı evlenmesi üzerimde artı veya eksi bir etki yaratmaz

j. Bir Yunanlı ile evlenmesini kendi milletinden biriyle evlenmesine tercih dahi ederim.

Genel Sorular:

2- Yunanistanın Türkiyeye uyguladığı vize politikası ile ilgili görüşleriniz nedir ?

E- Kalkmalı (90 gün süre için serbest giriş olmalı)

F- Kalkmalı (30 gün süre için serbest giriş olmalı)

G- Türklerin Yunan adalarına günlük ziyaretleri için kapıda vize uygulaması devam etmeli

H- Her tür ziyaret için (günlük adalar dahil) normal Schengen vize sistemi uygulanmalı

10

8- Yunan vatandaşlarının Türkiye’ye 90 gün süreyle vizesiz girebilmeleriyle ilgili ne düşünüyorsunuz?

E- Uygulama devam etmeli (90 gün süre için serbest giriş olmalı)F- Uygulama devam etmeli (30 gün süre için serbest olmalı)

G- Uygulamadan vazgeçilmeli ve Marmaris, Bodrum gibi tatil bölgeleri için kapıda vize uygulamasına

geçilmeli.

H- Her tür ziyaret için normal konsolosluğa başvurularak alınan vize uygulamasına geçilmeli

9- Türk ve Yunan sahil güvenlik teknelerinin kıyılarda yoğun bir şekilde devriye gezmesini ve bölgedeki

yatları denetlemesi...

E- Kendimi güvende hissettiriyor.

F- Bence pek gerekli değil, ama o kadar rahatsız da değilim.

G- Beni çok rahatsız ediyor bu durum.

H- Pek önemsediğim bir konu değil.

10- Türkiye ve Yunanistan ilişkilerinin yakın geleceği ile ilgili düşünceleriniz:

E- İki ülke ilişkileri gelişecek ekonomik, kültürel, bilimsel, askeri iş birliği antlaşmaları yapılacak

F- İlişkiler çok fazla değişmez, böyle devam eder.

G- Türkiye ve Yunanistan’da milliyetçi sağ akımların güçleneceği ve ilişkilerin zedeleneceği

kanısındayım

H- Artan göç ve ekonomik nedenlerle ilişkilerin gerileceğini düşünüyorum.

11- Rumların ve Türklerin Kıbrıs’ta sınırlar olmaksızın beraber yaşayabileceğine inanıyor musunuz

E) İnanıyorum.

F) Fazla ütopik buluyorum.

G) Olabilir de, olmayabilir de, ama olma olasılığı düşük

H) Mümkün değil

6. Bu etkinlik programı süresince Yunanlılar ve Yunanistan ile ilgili fikirlerinizde değişme oldu mu?

Özetleyebilir misiniz?

7.Gelecek sene Yunanistanda yapılacak olan bu etkinliğe katılmak ister misiniz?

i. Kesinlikle isterim

ii. İsterim

iii. Olabilir

iv. Katılacağımı sanmıyorum

v. Kesinlikle katılmıyacağım

8.Sizce Yunanlıların ortak özellikleri nelerdir ?

11

Katılımınız için Teşekkür ederiz

Sabancı Üniversitesi İstanbul/Türkiye

(Eng-ilk)

NAME (or nickname-you don’t have to write your surname):

Your age:

Education:

1- Have you ever been to Turkey before?

Never □ Yes, only once □ Yes, more than once □2- Do you have any Turkish close friend or a Turkish relative?

No □ Yes, close friend □ Yes, a relative of mine □3- Which political party would you vote in parliamentary elections of your country?

4.Imagine the following situation. The morning you are preparing your boat for the race, you receive an information from the hotel that there is an extra 25 dollars you forgot to pay before leaving. You cannot go to the hotel at this moment, but there you see fisherman Hasan whom you met this morning in the breakfast for 15 minutes. Suppose Hasan has his time free and would accept to bring the 25 dollars to the hotel. Which of the options below do you choose?

a) I give him 25 dollars to go and pay my hotel bill, without much worry.b) I would give him 25 dollars because I do not have much choice.c) I would give him the money reluctantly, quite worried that he will pocket the money.d) I will definitely not give the money; Rather, I shall try to find alternative solutions.

5.Imagine that your brother or sister (or a very close relative) is getting married to a Turk.

a) I would not even attend the wedding, and would break all ties.b) I would put a distance between myself from him or her after this point.c) Though I would not affect my relationship, in fact I would prefer him or her to

marry a Greek, not a Turk.d) I would be completely indifferent, perhaps even pleased, to learn this marriage.

General Questions

12

1- What do you think about Turkish government’s visa policy to Greek people? (Greeks can visit Turkey for 90 days without visa)

A- The policy should continueB- There should be no visa but visits should be limited to 30 daysC- The policy should be continued only in coastal areas like like Bodrum, Marmaris,

Antalya, and a visa requirement should apply for all other visits to TurkeyD- There should be a visa requirement for all visits by Greek citizens, with visas offered

by the consulates

2- What do you think about the Greek government’s visa policy to Turkish people(currently Turks need a visa except to visit the near-border islands on the Aegean Sea)

A- The exception to Eagean islands should stop; the current visa restrictions should also apply to Eagean islands

B- The policy should continue as it is, currently.C- New policy should allow Turkish citizens to freely travel to Greece 30 daysD- New policy should allow Turkish citizens to freely travel to Greece 90 days

4. What do you think about Turkish and Greek coast guard patrols which frequently stop

boats for control?A- They contribute to our security and make us feel safeB- I think the patrols are not necessary.C- I am very uncomfortable about this situationD- I don’t have an opinion or am not interested in this issue

5. What do you think will happen to the Greek-Turkish relationship in the near future?A- It will develop in economic, technological, cultural and military dimensions.B- It will stagnate and continue as they are presentlyC- Nationalism is on the rise on both sides. The relations will worsen in the future.D- Relations will worsen, because of the rise in immigration and bad economic conditions

6. Do you think that Turks and Greeks will manage to live together in Cyprus, happily?A- Yes, definitelyB- Maybe, but the probability is lowC- No, I am pessimisticD- This is an utopia—it will not happen

7. What do you think about Turkey’s European Union candidacy?A- Turkey should become a full member of European UnionB- Turkey shouldn’t be involved in the European Union C- Turkey shouldn’t be a full member but possibly an associate member

8. What is your main motivation in participating Channel Regatta? (You can choose more than one)

13

A- for sailing B- visit Marmaris C- meet new friends, especially foreign sailors

9. What do you think are the common characteristics of Turkish people?

Thank You for your participation - Sabancı University İstanbul/Turkey

(Eng-son)

NAME (or nickname-you don’t have to write your surname):

Your age:

1..Imagine the following situation. The morning you are preparing your boat for the race, you receive an information from the hotel that there is an extra 25 dollars you forgot to pay before leaving. You cannot go to the hotel at this moment, but there you see fisherman Hasan whom you met this morning in the breakfast for 15 minutes. Suppose Hasan has his time free and would accept to bring the 25 dollars to the hotel. Which of the options below do you choose?

e) I give him 25 dollars to go and pay my hotel bill, without much worry.f) I would give him 25 dollars because I do not have much choice.g) I would give him the money reluctantly, quite worried that he will pocket the money.h) I will definitely not give the money; Rather, I shall try to find alternative solutions.

2.Imagine that your brother or sister (or a very close relative) is getting married to a Turk.

e) I would not even attend the wedding, and would break all ties.f) I would put a distance between myself from him or her after this point.g) Though I would not affect my relationship, in fact I would prefer him or her to marry a

Greek, not a Turk.h) I would be completely indifferent, perhaps even pleased, to learn this marriage.

General Questions

3- What do you think about Turkish government’s visa policy to Greek people? (Greeks can visit Turkey for 90 days without visa)

E- The policy should continueF- There should be no visa but visits should be limited to 30 daysG- The policy should be continued only in coastal areas like like Bodrum, Marmaris,

Antalya, and a visa requirement should apply for all other visits to TurkeyH- There should be a visa requirement for all visits by Greek citizens, with visas offered

by the consulates

4- What do you think about the Greek government’s visa policy to Turkish people(currently Turks need a visa except to visit the near-border islands on the Aegean Sea)

14

E- The exception to Eagean islands should stop; the current visa restrictions should also apply to Eagean islands

F- The policy should continue as it is, currently.G- New policy should allow Turkish citizens to freely travel to Greece 30 daysH- New policy should allow Turkish citizens to freely travel to Greece 90 days

3. What do you think about Turkish and Greek coast guard patrols which frequently stop

boats for control?E- They contribute to our security and make us feel safeF- I think the patrols are not necessary.G- I am very uncomfortable about this situationH- I don’t have an opinion or am not interested in this issue

10. What do you think will happen to the Greek-Turkish relationship in the near future?E- It will develop in economic, technological, cultural and military dimensions.F- It will stagnate and continue as they are presentlyG- Nationalism is on the rise on both sides. The relations will worsen in the future.H- Relations will worsen, because of the rise in immigration and bad economic conditions

11. Do you think that Turks and Greeks will manage to live together in Cyprus, happily?E- Yes, definitelyF- Maybe, but the probability is lowG- No, I am pessimisticH- This is an utopia—it will not happen

12. What do you think about Turkey’s European Union candidacy?D- Turkey should become a full member of European UnionE- Turkey shouldn’t be involved in the European Union F- Turkey shouldn’t be a full member but possibly an associate member

13. Have your opinions about Turks changed during this event?A- Yes, my ideas have changedB- No, my ideas haven’t changed

If your ideas has changed, please summarize how.

14. Do you want to participate to Channel Regatta next year in Greece? a) Absolutely, yesb) Yes, depending on some circumstances c) Maybed) No, I don’t think I wille) Definitely not

15

15. What do you think are the common characteristics of Turkish people?

Thank You for your participation - Sabancı University İstanbul/Turkey

Anket Sonuçları

Soruların cevap şıklarına 100 üzerinden bir puanlandırma yapıldı. Çok güveniyorum

cevabı 100 puan çok az güveniyorum cevabı eğer 5 şık varsa 20 puan olarak değerlendirildi.

İlk Anketler

100/ 75 /50 /25 Güven 100/ 75 /50 /25 Güven derecesi 100/ 75 /50 /25 Güven derecesiGüven Sorusu 1 Otel ödemesi Güven sorusu 2 düğün Vize sorusu Türk Hükümetinin politikası76 78 93

100/ 75 /50 /25 Güven derecesi 100/ 75 /50 /25 Güven derecesi 100/ 66/ 33 Güven derecesiVize Sorusu Yunan Hükümetinin tutumu Türk Yunan Sahil Güvenlikleri sorusu İkili ilişkilerin geleceği88 60 69

100/ 75 /50 /25 Güven derecesi 100/ 66/ 33 Güven derecesiKıbrısta beraber yaşayabilirmiyiz Türkiyenin Avrupa birliğiyle ilgili ne düşünüyorsunuz?68 68

Son Anketler

100/ 75 /50 /25 Güven derecesi 100/ 75 /50 /25 Güven derecesi 100/ 75 /50 /25 Güven derecesiGüven Sorusu 1 Otel ödemesi Güven sorusu 2 düğün Vize sorusu Türk Hükümetinin politikası81 85 97

100/ 75 /50 /25 Güven derecesi 100/ 75 /50 /25 Güven derecesi 100/ 66/ 33 Güven derecesiVize Sorusu Yunan Hükümetinin tutumu Türk Yunan Sahil Güvenlikleri sorusu İkili ilişkilerin geleceği97 63 80

100/ 75 /50 /25 Güven derecesi 100/80/60/40/20 Güven derecesiKıbrısta beraber yaşayabilirmiyiz Gelecek Sene Etkinliğe katılmak istermisiniz?

16

73 82

Ortak Özellik Sorusu İlk Anket

Türklerin Ortak Özellikleri nedir? Yunanlıların Ortak Özellikleri nedir?Very friendly like my own familyFood, lazy, enjoymentNationalist, religioustBoş

Sevecen, nazikGüzel insanlar, sıcaklar, Türklere benziyorlar

Honest, friendly, good foodTaklitçiler (Baklava, rakı, kahve) RahatlarAkdeniz mutfağı, uzo, milliyetçiSıcak kanlılar, akdeniz mutfağı

Honestly, friendly, can do business in every countryYunanlılar Türkler gibi düşünen insanlar

They are quite the same but they do not want to accept itHospitality, friendlyCulture

Ouzo!Food, language, being mediterraneanIf borders would not exist our civilizations would be family

Olumlu insanlar çok, elleri açık sıcaklarEğlencelilerYeni insanlar tanımak

They are similar to Greek peopleHer şartta eğlenebilmekTürklere çok benziyor

Friendly, religious, nationalistBoş

TembelBoş

BoşSıcak, Samimi

Helpfull people

100/ 66/ 33 Güven derecesiTürkiyenin Avrupa birliğiyle ilgili ne düşünüyorsunuz74

17

Ortak Özellik Sorusu Son Anket

Türklerin Ortak Özellikleri nedir? Yunanlıların Ortak Özellikleri nedir?Entellektüel, neşeli .... Sıcak!!!

Food, rakı

Respectful sailorsİyi insanlar, iyi arkadaşlar

Good friends we can live without bordersAbartarak konuşuyorlarAkdeniz mutfağıSamimi ve dürüstlerBizden çok fazla farkları yokSıcak insanlar, biraz milliyetçilerDürüstler bir sürü Yunanlı arkadaşım var.Kültürlerimiz ve müziklerimiz birbirine çok yakınYemek eğlence ve anlayışlılarSevimli, güzel insanlarÇok hızlı ve çok konuşuyorlarÇok konuşkan çok canlıEğlenceli, sıcak kanlı, samimi ve dürüst.

Very nice and friendly. I have made some very good friendsFriendly, reliable

Friendly, talkative, ambitiousBize karşı biraz ön yargılılar fakat tanışınca fikirleri değişiyor.

Same as previously thoughtsThey are very friendly, more safe than I thought

Fikirleriniz değiştimi sorusu

Fikirleriniz değişti mi? Değişen fikirlerinizi yazınızHayırEvetEvet I was always positive but reality is more positive than ı was thinkingHayırHayırHayırEvet Türklere benziyorlar bazıları iyi olabiliyor. HayırEvet Oldu, düşümdüğüm kadar milliyetçi değillerEvet Oldu, sıcak kanlılar ama çok fazla konuşuyorlarHayırHayırEvet Yunanlıları ve yunanistanı seviyorum.

18

HayırHayırHayırHayırEvet Yunanlıları, yakından tanıdım. Evet In a very positive wayEvet There is a elite group who are good education and some european behaviourEvet Sandığımdan çok daha duyarlılar.HayırEvet Tembel olduklarını düşünürdüm ama çalışkan ve hırslılar. Ayrıca cana yakınlarHayırEvet

Anket Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Öncelikle anket sonuçlarını değerlendirmeden önce ankete katılan insan profiline

bakmalıyız. Ankete katılan insanların yüzde 90’ı üniversite mezunu yada üniversite mezunu

olmaya aday öğrencilerden oluşuyordu. İlk okul ve lise mezunu sayısı ise oldukça azdı.

Türkiye’de ilk okul ve lise düzeyindeki tarih eğitimi; objektiflikten uzak, öğrencilere yoğun

miktarda milliyetçilik aşılanan bir dönem. Üniversite eğitimi ise objektif, özerk, eğitim

müfredatı milli eğitim bakanlığı tarafından belirlenmeyen, bilgiyi sorgulamaya dayanan bir

yapıyı temsil ediyor. Bence yapılan ilk ankette insanların birbirine olan güven düzeyinin

yüksek çıkmasını insanların yüksek olan eğitim düzeyine bağlayabiliriz. İnsanların daha önce

Türkiye’yi ve ya Yunanistan’ı ziyaret etmiş olmaları da birbirine ilk başta yüksek derecede

güven duymalarının başka bir sebebi olarak değerlendirilebilir. İnsanlar bu ziyaretlerde yeni

arkadaşlar edinerek kafalarındaki ön yargıları daha önceden yıkmış olabilirler ya da kötü

deneyimler yaşamış ve kötü bir izlenim edinmişte olabilirler fakat benim kanaatim daha

önceki ziyaretlerinden mutlu olarak ayrıldıkları yönünde; bu kanıya da katılımcılarla yaptığım

sohbetler sonucunda vardım. Katılımcılara ayrıca destekledikleri siyasi partiler soruldu.

Çoğunluğu sol partileri desteklemekteydi. Türkiye’deki ve Yunanistan’daki sol partiler

genellikle milliyetçiliğe karşı bir politika izlemekte. Buradan katılımcılarında milliyetçi

akımlara karşı olduğu görüşünü çıkarabiliriz. Anket sonuçlarına bakıldığında da fikirleri

19

olumsuz şekilde değişen insanlar sağ parti taraftarlarıdır. Yaş ortalaması ise 36 olarak ortaya

çıktı. 36 yaş bu tarz bir anketin uygulanabilmesi için uygun bir yaş ortalaması çünkü Türkiye

Yunanistan siyasi geriliminin en yüksek olduğu dönem 1990’lı yılların sonu bu insanlar ise o

yıllarda 20’li yaşlardaydı ve olayların birebir tanığı olarak değerlendirilebilirler.

Anket sonuçları değerlendirildiğinde ilk anketlerde genel yüzde olarak güven düzeyi

sorulara göre yüzde 70 ve yüzde 80’lerde çıkmıştır. Güven düzeyinin bu kadar yüksek

olmasının sebebi özetle yukarda bahsedildiği gibi eğitim düzeyinin yüksek olmasına, daha

önce insanların Türkiye’yi ve ya Yunanistan’ı ziyaret etmiş olmasına bağlanılabilir. Siyasi

olarak milliyetçiliğe karşı partileri desteklemeleri de ayrı bir önemli noktadır. Anketler

sonucunda insanların yüzde 90’ında güven düzeyi yüzde 10 oranında artmıştır. Güven düzeyi

sorulara göre yüzde 80 – 90 arası bir değere çıkmıştır. Çok az bir kesim organizasyondan

olumsuz olarak etkilenmiştir. Onlarında siyasi olarak milliyetçi partilere yakın olduğu

gözlenmiştir. Vize sorusunda ise büyük bir değişim olmamıştır. Vize sorusuna genelde herkes

olumlu cevap vermiştir. Yüzde yüze yakın bir oranda insanlar sınırların kaldırılmasını ve

seyahat özgürlüğünün olmasını istemiştir. İnsanlarla yaptığım sohbetler sonucunda edindiğim

izlenimlere ve anket sonuçlarına göre insanlar Kıbrıs sorunun çözümü konusunda; sorunun

çözümünden yana olsalar da yakın dönemde sorunun çözülebileceğiyle ilgili çok fazla ümitli

değildir. Türkiye’nin Avrupa birliği üyeliği konusunda anket sorularına Yunanlar olumlu

oranda cevap vermesine rağmen Türkiye’nin kısa vadede Avrupa birliğine üye olabileceğini

düşünmemektedirler.

İlk iki çoktan seçmeli senaryo sorusu direkt olarak güven düzeyini ölçmek üzerine

dayalıydı. İlk soru para üzerineydi. Bir Türk’e ya da Yunan’a paranızı güvenip emanet edip

etmeyeceğiniz üzerineydi. Para insanların genellikle zor şartlar altında kazandığı bir değişim

aracı olduğu için güvenmediğiniz birine paranızı kolay kolay emanet etmezsiniz. İkinci soru

ise ailenizden birinin bir Türk’le ve ya bir Yunan’a evlenmesine vereceğiniz reaksiyonu konu

alıyordu. Verilen cevaplar başta ve sonda oldukça olumluydu ve güven düzeyi artmıştı. İkili

ilişkilerin geleceğiyle ilgili olarak da başta yüzde 69 olan güven düzeyi sonda yüzde 80’e

çıkmıştı buda insanların organizasyondan mutlu ayrıldığının ve sporun dostluklarını arttığı

tezini desteklemektedir. Türklerin ve Yunanlıların ortak özellikleri nedir sorusu ve

fikirlerinizde değişme oldu mu? Sorusu istenildiği kadar etkili olarak araştırmaya katkı

sağlamadı. İnsanlar bu sorulara çok cevap vermek istemediler. Verdikleri cevaplarda politik

20

ve kısa, geçiştirmeci cevaplardı. Fikirleriniz değişti mi sorusunda da aynı durum ortaya çıktı.

Bunun önemli bir nedeni olarak Türklerin ve Yunanlıların anketleri aynı ortamda cevaplaması

ve olumsuz bir cümle yazmaya yanımdaki okursa ayıp olur gibi bir düşünceye girmesi bir

neden olarak ortaya konabilir. Fakat genel tablo pozitiftir. Genel insanların yüzde 90’ı olumlu

olarak etkilenmiş ve yüzde 82 gelecek senede aynı etkinliğe Yunanistan’da katılmak

istemektedirler. Buradan spor, uzun vadede gerginlik yaşamış olan iki ülkenin ilişkilerinin

iyileştirilmesinde bir araç olabilir tezinin doğru olduğu sonucunu çıkarabiliriz.

Projeden Fotoğraflar

21

22

23

24

Kaynakça

1. Evin, A. The future of Turkish Greek relations, Sabanci University

2. Lyras, A. Phd thesis, Characteristics and Psycho-Social Impacts of an Inter-Ethnic

Educational Sport Initiative on Greek and Turkish Cypriot Youth, 2007, University of

Connecticut