muling pagdidistrito sa nvusd

26
Muling Pagdidistrito sa NVUSD: Mga Pamantayan, Datos, at Ang Proseso Q2 Data & Research, LLC Oktubre 14, 2021

Upload: others

Post on 18-Dec-2021

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Muling Pagdidistrito sa NVUSD:Mga Pamantayan, Datos, at Ang Proseso

Q2 Data & Research, LLC

Oktubre 14, 2021

Page 2: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Adiyenda Ngayong Araw

• Introduksiyon at Background

• Ano ang Muling Pagdidistrito?

• Mga Batas na Namamahala sa Muling Pagdidistrito

• Mga Pamantayan para sa Muling Pagdidistrito

• Timeline ng Proseso

• Paano Makibahagi

2

Page 3: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Introduksiyon at Background

• Noong 2020, lumipat ang Napa Valley Unified School District mula sa mga at-large

(pangkalahatan) na eleksyon patungo sa mga trustee-district based (nakabatay sa

distrito ng trustee) na eleksyon

• Ang kilos na ito ay nahikayat ng aksiyong sinimulan sa ilalim ng California Voting

Rights Act (CVRA, Batas sa Mga Karapatan sa Pagboto sa California)

• Lumipat na ang mga hurisdiksyon sa buong California mula sa mga ‘at-large’ na

eleksyon patungo sa mga eleksyong nakabatay sa ‘trustee-district’ dahil sa CVRA

• Mayroong 7 trustee area para sa Board of Education (Lupon ng Edukasyon)

• Dapat nakatira ang mga trustee sa kanilang trustee area para maging kwalipikadong

kinatawan nito

• Naghahalal ang mga botante sa bawat trustee area ng Trustee para sa kanilang

trustee area

3

Page 4: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Pagdidistrito kumpara sa Muling Pagdidistrito

• Ang pagdidistrito ay ang proseso ng pagbuo ng mga trustee area sa mga lugar na

wala nito dati

• Ang muling pagdidistrito ay ang proseso ng pagsasaayos ng mga hangganan ng mga

umiiral na trustee area

• Karaniwang nangyayari ang muling pagdistrito kada 10 taon pagkatapos ng

paglabas ng Senso na nangyayari kada sampung taon

• Ginagamit ang kada sampung taon na datos ng Senso para pagpantayin ang mga

populasyon ng mga distrito

• Nagbibigay ang muling pagdidistrito ng oportunidad para makasunod ang mga

umiiral na trustee area sa lahat ng pamantayan ng muling pagdidistrito

4

Page 5: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Mga Batas na Namamahala sa Muling Pagdidistrito

•Konstitusyon ng U.S.• Pagkakapantay ng Populasyon

•Pederal na Batas• Batas sa Mga Karapatan sa Pagboto

•Batas ng California

5

Page 6: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Ano ang mga pamantayan sa pagmamapa?

Pederal na Batas:

• Pagsunod sa Konstitusyon ng US (magkakapantay na populasyon) • Pagsunod sa Pederal na Batas sa Mga Karapatan sa Pagboto (mga minoridad

ayon sa lahi at wika)

Kasama sa Mga Tradisyonal at Hindi Pederal na Pamantayan sa Muling Pagdidistrito ang:

• Pagkakarugtong• Paggalang sa Mga Komunidad na Dapat Bigyang-pansin• Pagiging Siksik

Kasama sa ibang mga pamantayan ang: Topograpiya, Heograpiya, Pagiging Magkakaugnay, Integridad, at higit pa

6

Page 7: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Kodigo ng Edukasyon ng California para sa

Mga Distrito ng Paaralan

Seksyon 5019.5 ng Kodigo ng Edukasyon:

(1) Sa pinakamalapit na maaari, ang populasyon ng bawat area ay

ang katulad na proporsiyon ng kabuuang populasyon ng distrito sa

ratio na mayroon ang bilang ng namamahalang miyembro ng

lupon na hinalal mula sa area sa kabuuang bilang ng miyembro ng

namamahalang lupon.

(2) Sa pinakamalapit na maaari, ang populasyon ng bawat area ay

ang katulad na proporsiyon ng kabuuang populasyon ng distrito sa

bawat isang iba pang area.

7

Page 8: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Pamantayan 1: Magkakapantay na populasyon

• Iniaatas ng Konstitusyon ng US sa Mga Trustee Area na magkaroon ng

makatuwirang magkakapantay na populasyon, hal., “isang tao, isang boto”

• Ika-14 na Pagbabago (Pantay na Proteksyon)

• Ipinagbabawal ang intensiyonal na diskriminasyon dahil isa itong

paglabag sa pantay na proteksyon (magkakaiba ang pakikitungo ng

hurisdiksyon sa mga residente dahil sa lahi, at kaya hindi sila

napagkakalooban ng pantay na proteksyon sa ilalim ng batas).

• Ika-15 Pagbabago

• Ipinagbabawal ang diskriminasyon sa pagboto ayon sa lahi

8

Page 9: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Ideyal na Populasyon sa Bawat Trustee Area

Para kalkulahin ang ideyal na populasyon:

Kabuuang populasyon ÷ # ng Mga Trustee Area = Ideyal na Populasyon

Kabuuang populasyon ng NVUSD mula sa Senso ng 2020: 118,347

Ideyal na populasyon para sa Mga Trustee Area ng NVUSD?

118,347 ÷ 7 = ~16,907 tao kada Trustee Area

9

Page 10: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Gaano Kapantay ang Magkakapantay?

• Iba’t ibang pamantayan para sa iba’t ibang hurisdiksyon:

• Napapailalim ang Mga Distrito ng Kongreso sa ‘mahigpit na pagsisiyasat’

• Mas may pleksibilidad ang mga distritong may mas mababang antas

• Dapat makatuwiran ang pagkakapantay ng Mga Trustee Area

• Pinapahintulutan ang ilang paglihis nang mas mataas at/o mas mababa

sa ideyal na populasyon

• Sa pangkalahatan, hanggang sa ±5% ang ginagamit sa pagsunod sa FVRA

• Ideyal na populasyon 16,907 +/- 845 tao

10

Page 11: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Kasalukuyang Paglihis Ayon sa Trustee Area:

Area 1: +0.34%

Area 2: +0.24%

Area 3: -4.81%

Area 4: -2.4%

Area 5: +5.82%

Area 6: +0.89%

Area 7: -0.09%

11

Page 12: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

12Kasalukuyang Paglihis

ayon sa Trustee Area

Page 13: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Pamantayan 2: Federal Voting Rights Act (FVRA, Pederal na

Batas sa Mga Karapatan sa Pagboto), Seksyon 2

• Ipinagbabawal ang pagtanggi o pagbawas sa mga karapatan sa pagboto batay sa katayuan bilang minoridad ayon sa lahi o wika. (42 USC § 1973)• Tinutukoy ng FVRA ang “minoridad ayon sa wika” bilang

Asyano, Katutubong Amerikano, Katutubo ng Alaska, o may ninunong Espanyol. Hindi ito nalalapat sa ibang grupo ng wika.

• Ipinagbabawal ang mga kasanayang may layunin o epekto na mandiskrimina batay sa katayuan ng pagiging minoridad ayon sa lahi o wika.

• Nalalapat sa buong bansa, sa LAHAT ng hurisdiksyong nagsasagawa ng mga eleksyon.

13

Page 14: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

FVRA at Muling Pagdidistrito:

Pag-dilute (Pagpapahina) ng Boto

• Maaaring malimitahan ng mga sistemang pang-eleksyon ang “kakayahang

maghalal ng gustong kandidato” ng protektadong uri ng mga botante sa

iba’t ibang paraan:

• Halimbawa: sa mga at-large na sistemang pang-eleksyon, maaaring maging

imposible ang paghahalal ng gustong kandidato kahit na mula sa malaking

minoridad na grupo ang mga boto, kapag bumoboto ang mayorya laban sa kanila.

• Halimbawa: maaaring mabunot ang mga trustee area na may iisang miyembro sa

mga paraang mababawasan ang kakayahang maghalal ng mga botante ng

kandidatong gusto nila.

• Ang mga sistemang naglilimita sa kakayahang maghalal sa paraang ito ay

sinasabing “dina-dilute” o pinapahina ang lakas ng pagboto ng minoridad.

14

Page 15: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Ano ang Seksyon 2 o Mayorya/Minoridad na Trustee Area?

Pamantayang Gingles:

• Dapat sapat ang laki ng minoridad na grupo para makabuo ng mayorya sa distrito o Trustee Area (50%+ CVAP*)

• Dapat na geographically compact (siksik ang lugar) ng minoridad na grupo

• Dapat magkakaugnay na bumoboto ang minoridad na grupo• Dapat may katibayan ng polarisadong pagboto laban sa mga

minoridad na grupo

*CVAP = Citizen Voting Age Population (Populasyon ng Mamamayang nasa Edad na Maaaring Bumoto)

15

Page 16: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Lahi at Muling Pagdidistrito

• Nilimitahan ng mga opinyon ng Korte Suprema ang papel na

ginagampanan ng lahi sa muling pagdidistrito

• Ang lahi ay hindi maaaring maging nangingibabaw na pamantayan sa

pagpapataw ng hangganan

• Hindi dapat manaig ang lahi sa “mga tradisyonal na prinsipyo ng

(muling) pagdidistrito” (Pagiging siksik, Pagkakadugtong, Mga

Komunidad na Dapat Bigyang-pansin)

• Naging mahalaga ang hitsura ng Distrito o Trustee Area sa ilang kaso.

16

Page 17: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Pamantayan 3: Pagkakadugtong

• Pagkakadugtong: Isang rustee area kung saan dapat katabi ng

ibang bahagi ang lahat ng bahagi

sa madaling salita...

• Isang trustee area kung saan maaaring pumunta ang isang tao

mula sa isang lokasyon patungo sa anumang iba pang lokasyon

nang hindi dumadaan sa hangganan ng isa pang trustee area

17

Page 18: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Pamantayan 4: Communities of Interest (COI, Mga Komunidad na Dapat Bigyang-pansin)

Ang konsepto ng “Komunidad na Dapat Bigyang-pansin” ay karaniwang inilalarawan bilang heograpikong lugar na binubuo ng mga residenteng may magkakatulad na interes.

Tinutukoy ang mga COI ng mga taong pamilyar sa komunidad...

• Hindi nililimitahan ng batas ang mga uri ng interes na maaaring magbuklod sa isang komunidad.

• Desisyon ng mga taong nakatira o nagtatrabaho sa isang komunidad na tukuyin at itakda ang mga interes na pinag-iisa ito.

• Hindi kailangang limitahan ang mga interes sa kasalukuyang sitwasyon, ngunit maaaring may magkakatulad na layunin ang mga ito.

18

Page 19: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Halimbawa ng Mga Magkakatulad na Interes:

• Mga pang-ekonomiyang interes: • Kasalukuyang sitwasyon: magkakatulad na trabaho o oportunidad sa

ekonomiya (o kawalan ng mga ito).

• Mga layunin: pagpapalawak ng mga oportunidad at access, atbp.

• Mga panlipunang interes: • Kasalukuyan: mga paaralan, kultura, wika, transportasyon

• Mga layunin: pagpapahusay ng mga oportunidad sa libangan o pampublikong

kaligtasan, pagpapanatili ng mga yamang pangkasaysayan, atbp.

• adalasang itinuturing ang mga kapitbahayan bilang Mga Komunidad

ng Interes

19

Page 20: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Paano idodokumento ang iyong COI

Mangyaring sagutin ang mga sumusunod na tanong:

• Ano ang nagbubuklod sa iyong komunidad?• Isaad kung ano ang nagbibigay-kahulugan sa COI:• Ano ang inyong misyon o pagkakatulad?• Ipaliwanag kung ano ang naiiba sa labas ng mga hangganan ng iyong Komunidad na Dapat

Bigyang-pansin

• Saan matatagpuan ang iyong komunidad?• Gumawa ng mapa ng mga hangganan (gamitin ang drawmycacommunity.org,

GIS/programa sa pagmamapa, papel, atbp.)• Isulat ang mga hangganan• May mga tagubilin ang website tungkol sa kung paano gamitin ang tool ng Estado para sa

Komunidad na Dapat Bigyang-pansin para imapa ang kanilang mga COI at isumite ang mga ito sa NVUSD.

Mangyaring isumite ang Testimonya ng COI bago lumipas ang Disyembre 10, 2021 para maisaalang-alang sa (Mga) Draft na Mapa.

20

Page 21: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Pamantayan 5: Pagiging Siksik

• Pagiging siksik: Huwag laktawan ang malalapit na lugar na may

populasyon para sa mga mas malayong populasyon

• Ipinagpapalagay ang “pagpoprotekta laban sa lahat ng uri ng

gerrymandering o paghahati ng distrito ayon sa politikal na

interes”: “ang mga lubos na pagkakalayo sa pagiging siksik ay

palatandaan na maaaring may mali” • Karcher v. Daggett, 462 U.S. 725 (1983)

• Nagmumula ang mga pinakakaraniwang reklamo sa mga hitsura:

• Mukha bang “nakakatawa” ang isang trustee area?

• “eyeball approach” “mahalaga ang mga hitsura”• Shaw v. Reno, 509 U.S. 630 (1993)

21

Page 22: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Iba pang tradisyonal na Pamantayan

• Topograpiya, Heograpiya, Integridad, atbp.

• Mga heograpikong pamantayan ang mga ito

• Kailangang makatuwiran ang mga hangganan ng trustee area ayon sa heograpiya at topograpiya

• Sundin ang mga likas at artipisyal na hangganan

• Hal: Galangin ang mga kalsada, likas na anyo

22

Page 23: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Pangkalahatang-ideya ng Timeline

• Oktubre 14, 2021, 7:00pm - Pagpupulong 1: Simula ng Muling Pagdidistrito

• Nobyembre 4, 2021, 5:30 pm - Pagpupulong 2: Pagdinig para sa Komento ng Publiko bago ang

Draft na Mapa

• Disyembre 9, 2021, 7:00pm - Pagpupulong 3: Pagdinig para sa Komento ng Publiko bago ang

Draft na Mapa

• Disyembre 10, 2021 - Huling araw para magsumite ng testimonya ng COI para maisaalang-alang

sa mga draft na mapa

• Disyembre 13, 2021 - Unang draft ng mga panukalang mapa ng trustee area na inilathala sa

website

• Enero 20, 2022, 7:00pm - Pagpupulong 4: Pagdinig para sa Komento ng Publiko

• Enero 26, 2022 - Binagong (pinal) draft ng mga mapa ng trustee area na inilathala sa website

• Pebrero 3, 2022, 5:30pm - Pagpupulong 5: Pinal na pagdinig at pagboto ng Lupon

• Marso 1, 2022 - Pagsumite ng mga mapa ng hangganan ng trustee area sa Napa County

Committe on School District Organization (Komite ng Napa County sa Pagsasaayos ng Distrito

ng Paaralan) para sa pag-apruba

23

Page 24: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Bakit ako dapat makilahok?

• Para tiyaking alam namin ang tungkol sa iyong Komunidad na

Dapat Bigyang-pansin.

• Para mabigyan ng boses ang iyong komunidad at tiyaking may

pantay na access ito sa politikal na proseso.

• Para hikayatin ang mga mamamayan na magparehistro, bumoto,

at manatiling nakikibahagi sa politika.

• Para tumulong na humubog ng plano sa muling pagdidistrito na

nagbibigay sa mga komunidad ng makabuluhang oportunidad

para maghalal ng mga kandidatong kakatawan sa kanilang mga

interes sa mga isyu na mahalaga sa kanilang mga buhay.

24

Page 25: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Paano Makibahagi

Para makibahagi sa proseso: magpatunay, magsumite ng nakasulat na testimonya, magpadala ng sumusuportang impormasyon sa NVUSD

Mangyaring magbigay ng impormasyon tungkol sa iyong Komunidad na Dapat Bigyang-pansin, o ibang paksang kailangang malaman ng Lupon sa lalong madaling panahon.

• Isumite ang impormasyon sa isang pagdinig, sa pamamagitan ng pagpapadala ng sulat, o i-drop off sa: Napa Valley Unified School District, 2425 Jefferson Street, Room 124 Napa, CA 94558

• Sa pamamagitan ng email: [email protected]

• Kumuha ng impormasyon online: https://www.nvusd.org/redistricting

SALAMAT SA IYONG PAKIKILAHOK!!!

25

Page 26: Muling Pagdidistrito sa NVUSD

Maraming salamat!

May mga tanong?

26