muÏc tieÂu cuÛa chÖÔng
DESCRIPTION
MUÏC TIEÂU CUÛA CHÖÔNG. Tìm hieåu veà taùc ñoäng cuûa chính phuû ñoái vôùi neàn kinh teá khi thay ñoåi chi tieâu vaø thueá roøng. Tìm hieåu chính saùch taøi khoaù maø chính phuû söû duïng ñeå ñieàu tieát kinh teá vó moâ. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
1
CHÖÔNG 4CHÖÔNG 4
CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ
TS. Traàn Nguyeãn Ngoïc Anh Thö
2Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
MUÏC TIEÂU CUÛA MUÏC TIEÂU CUÛA CHÖÔNGCHÖÔNG Tìm hieåu veà taùc ñoäng cuûa
chính phuû ñoái vôùi neàn kinh teá khi thay ñoåi chi tieâu vaø thueá roøng.Tìm hieåu chính saùch taøi khoaù maø chính phuû söû duïng ñeå ñieàu tieát kinh teá vó moâ. Hieåu ñöôïc taùc ñoäng cuûa chính saùch taøi khoaù ñoái vôùi neàn kinh teá.
3Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
Caùc vaán ñeà Caùc vaán ñeà chính cuûa chöông:chính cuûa chöông: 1. Ngaân saùch chính phuû
2. Ngaân saùch chính phuû vaø toång caàu
3. Chính saùch taøi khoaù
4Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
TAØI LIEÄU THAM TAØI LIEÄU THAM KHAÛOKHAÛO
Taøi lieäu chính :
Traàn Ng Ngoïc Anh Thö vaø Phan Nöõ Thanh Thuûy, Kinh Teá Vó Moâ, Chöông 4.
Traàn Ng Ngoïc Anh Thö, Kinh teá vó moâ – Toùm taét Lyù thuyeát vaø Caâu hoûi , Chöông 4.
5Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
TAØI LIEÄU THAM TAØI LIEÄU THAM KHAÛOKHAÛO
Caùc taøi lieäu khaùc: - David Begg vaø N.D., Kinh teá hoïc, taäp
hai,chöông 22.- Paul Samuelson, Kinh teá hoïc, taäp moät,
phaàn hai, 9.- Döông Taán Dieäp, Kinh teá hoïc vó moâ ,
chöông 4 . - Traàn Vaên Huøng vaø caùc ñoàng nghieäp,
Kinh teá hoïc vó moâ – Ñaïi cöông vaø naâng cao, chöông5,
. . .
6Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
I.I. NGAÂN SAÙCH NGAÂN SAÙCH CUÛA CUÛA CHÍNH PHUÛ CHÍNH PHUÛ
Khaùi nieäm: Ngaân saùch chính phuû laø moät baûng lieät keâ moät caùch heä thoáng caùc khoaûn chi tieâu cuûa chính phuû vaø nguoàn thu ngân sách ñeå thöïc hieän caùc khoaûn chi ñoù.
7Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
NGAÂN SAÙCH CHÍNH NGAÂN SAÙCH CHÍNH PHUÛPHUÛ
Ngaân saùch
Chính phuû
Thu (T) Chi (G) Tx - Tr
Cg + Ig
8Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
I. NGAÂN SAÙCH I. NGAÂN SAÙCH CUÛA CHÍNH CUÛA CHÍNH PHUÛPHUÛCaùn caân ngaân saùch chính phuû (B: Budget balance): laø phaàn cheânh leäch giöõa chi tieâu ngaân saùch vaø nguoàn thu ngaân saùch cuûa chính phuû.
Vaäy: B = G - T
9Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
I. NGAÂN SAÙCH CUÛA I. NGAÂN SAÙCH CUÛA CHÍNH PHUÛCHÍNH PHUÛ
B = G - T Caùn caân ngaân saùch chính phuû coù
3 tröôøng hôïp coù theå xaûy ra:Khi B > 0 coù nghóa laø G > T boäi
chi ngaân saùch / thaâm huït ngaân saùch (budget deficit).
Khi B = 0 coù nghóa laø G = T caân baèng ngaân saùch (budget equal).
Khi B < 0 coù nghóa laø G < T boäi thu/ thaëng dö ngaân saùch (budget surplus) .
10Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
I. NGAÂN SAÙCH CUÛA I. NGAÂN SAÙCH CUÛA CHÍNH PHUÛCHÍNH PHUÛ
Khi boäi thu/ thaëng dö ngaân saùch : Thu ngân sách nhiều hơn chi ngân sách Lượng tiền thu còn lại sẽ được cất đi. Cơ quan nào cất?
Khi caân baèng ngaân saùch, có nghĩa là :
a. G = T b. T = G c. a và b đúng
Khi boäi chi ngaân saùch / thaâm huït ngaân saùch: chính phủ phải làm gì?
Vay? Vay ai? Cướp? Xin?
11Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
NGAÂN SAÙCH CHÍNH NGAÂN SAÙCH CHÍNH PHUÛPHUÛ
Thaëng dö ngaân saùch
Thaâm huït ngaân saùch
G,T
0 Y
Y CBNS
G= Go
T=To+TmY
12Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
NGAÂN SAÙCH CHÍNH NGAÂN SAÙCH CHÍNH PHUÛPHUÛ
Trong 3 trường hợp, ngân sách chính phủ thuờng rơi vào trường hợp nào? TH 1, tức thâm hụt ngân sách .
Đến mức, người ta thường nói “thâm hụt ngân sách của CP là. . .” thay vì nói “ngân sách của CP hiện đang thâm hụt là . . .” .
Nên B thường được hiểu là thâm hụt ngân sách.
13Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
NGAÂN SAÙCH CHÍNH NGAÂN SAÙCH CHÍNH PHUÛPHUÛ
Chính phuû coù theå thay ñoåi thaâm huït ngaân saùch .
Khi chính phuû thay ñoåi thaâm huït ngaân saùch coù theå löïa choïn moät trong ba bieän phaùp :
- thay ñoåi G. - thay ñoåi T. - thay ñoåi caû G vaø T.
14Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
NGAÂN SAÙCH CHÍNH NGAÂN SAÙCH CHÍNH PHUÛPHUÛKhi chính phuû muốn tăng
thaâm huït ngaân saùch coù theå löïa choïn moät trong ba bieän phaùp :
- tăng G. - giảm T. - vừa tăng G vừa giảm T.
Và ngược lại.
15Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
Câu hỏiCâu hỏi
Nếu chính phủ thay đổi thâm hụt ngân sách (tăng hoặc giảm B) thì ảnh hưởng như thế nào đối với tổng cầu AD và sản lượng quốc gia Y?
16Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II.II.NGAÂN SAÙCH NGAÂN SAÙCH CHÍNH PHUÛ VAØ CHÍNH PHUÛ VAØ
TOÅNG CAÀUTOÅNG CAÀU1. Taùc ñoäng cuûa chi tieâu
chính phuû G2. Taùc ñoäng cuûa thu ngaân
saùch chính phuû ( thueá roøng T)
3. Taùc ñoäng ñoàng thôøi cuûa chi tieâu chính phuû vaø thueá roøng
17Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II. II. 1.Taùc ñoäng cuûa 1.Taùc ñoäng cuûa chi tieâu chi tieâu chính phuûchính phuû G –> AD –> Y G –> AD –>Y Định lượng : bằng Soá nhaân chi
tieâu chính phuû kG:
Y = kGG
18Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II. II. 1.Taùc ñoäng cuûa 1.Taùc ñoäng cuûa chi tieâu chi tieâu
chính phuûchính phuûÑònh löôïng :
G –> AD –> Y G ADo= G Y ?Y = k ADoY = k G
Keát luaän: kG =k
19Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
Soá nhaân cuûa Soá nhaân cuûa caùc thaønh phaàn caùc thaønh phaàn cuûa toång caàu:cuûa toång caàu:Goïi kC, kI, kX, kM laàn löôït laø soá nhaân cuûa C, I, X, M
kC = kI = kX = kG = kkM = -k
20Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II.2.II.2. T Taùc ñoäng cuûa aùc ñoäng cuûa
thu ngaân saùch thu ngaân saùch chính phuû Tchính phuû TT = Tx – Tr
2.1 Taùc ñoäng cuûa thueá Tx
2.2 Taùc ñoäng cuûa chi chuyeån nhöôïng Tr
21Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II.2.1II.2.1 T Taùc ñoäng cuûa aùc ñoäng cuûa thueá Txthueá TxTx (Tr = const) T Yd
C AD YVaø ngöôïc laïi.
Tương tự, ta có số nhân của thuế kTx :
Y= kTx Tx
22Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II.2.1II.2.1 T Taùc ñoäng aùc ñoäng cuûa thueá Txcuûa thueá Tx
Ñònh löôïng: baèng soá nhaân cuûa thueá kTx:
Tx T Yd C AD YTx T= Tx Yd=- Tx C=CmYd ADo= C Y=k
ADo C= -Cm Tx ADo= -Cm Tx Y= -kCm Tx
kTx = - kCm Maø 0< Cm < 1 neân kTx < k xeùt veà
trò tuyeät ñoái.
23Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II.2.1II.2.1 T Taùc ñoäng aùc ñoäng cuûa thueá Txcuûa thueá Tx
kTx = - kCm Maø 0< Cm < 1 neân kTx < k xeùt
veà trò tuyeät ñoái (ta đã có kG =k) => kTx < kG. xeùt veà trò tuyeät ñoái .
Có nghĩa: nếu CP thay đổi thuế và thay đổi chi tiêu G với cùng một lượng như nhau thì tác động của chi tiêu chính phủ sẽ mạnh hơn tác động của thuế đối với nền kinh tế.
24Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II.2.2II.2.2 Taùc ñoäng cuûa Taùc ñoäng cuûa chi chuyeån nhöôïng chi chuyeån nhöôïng
chính phuû Trchính phuû TrTr (Tx = const) T Yd C AD Y.
Vaø ngöôïc laïi.
Töông töï, ta coù: kTr = kCm Maø 0< Cm < 1 neân kTr < k hay
kTr < k G.
25Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II.3.II.3. T Taùc ñoäng ñoàng aùc ñoäng ñoàng thôøi cuûa chi tieâu chính thôøi cuûa chi tieâu chính
phuû vaø thueá roøng phuû vaø thueá roøng G –> AD –> Y : YG > 0
T Yd CADY:YT< 0 Khi thay ñoåi ñoàng thôøi G vaø
T: Y = Y G + Y T = k ADo
hay Y = k (ADo G + ADo T) Y > 0 Y Y < 0 Y Y = 0 Y = const
26Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II.3.II.3. T Taùc ñoäng ñoàng aùc ñoäng ñoàng thôøi cuûa chi tieâu chính thôøi cuûa chi tieâu chính
phuû vaø thueá roøng phuû vaø thueá roøng
Như vậy , khi thay đổi đồng thời cả G và T thì tổng cầu AD và sản lượng quốc gia Y có 3 trường hợp có thể xảy ra.
27Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
II.3.II.3. T Taùc ñoäng ñoàng aùc ñoäng ñoàng thôøi cuûa chi tieâu chính thôøi cuûa chi tieâu chính
phuû vaø thueá roøng phuû vaø thueá roøng
kB = k (1 – Cm) Vì 0 < Cm < 1, neân :
0 < kB < 1.
28Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
BBài tập ứng dụngài tập ứng dụng
Nếu chính phủ tăng chi tiêu , và tăng thuế để tài trợ cho khỏan chi tiêu này cùng một lượng là 4000 tỉ đ thì tổng cầu và sản lượng thay đổi thế nào ? Biết k = 4,5 và Cm = 0,8.
29Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
Tóm tắtTóm tắt
Khi CP tăng thâm hụt ngân sách , tức thực hiện chính sách mở rộng tài khóa:
B AD –> Y
Khi CP giảm thâm hụt ngân sách , tức thực hiện chính sách thu hẹp tài khóa: B AD Y
Câu hỏi : Khi nào CP nên mở rộng tài khóa? Khi nào CP nên thu hẹp tài khóa?
30Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
III.III. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA KHOÙA
Khaùi nieäm: Chính saùch taøi khoaù laø
nhöõng quyeát ñònh cuûa chính phuû ñoái vôùi vieäc thay ñoåi chi tieâu G vaø thueá roøng T ñeå ñieàu tieát kinh teá vó moâ.
31Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
III.III. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙAKHOÙA
Muïc tieâu: Chính saùch taøi khoaù
nhaèm muïc tieâu ñieàu tieát vó moâ, oån ñònh neàn kinh teá ôû möùc saûn löôïng muïc tieâu laø Yp.
32Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
Coâng cuï cuûa chính Coâng cuï cuûa chính saùchsaùch
Chi tieâu G
Thueá roøng T
33Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
Quan ñieåm veà Quan ñieåm veà chính saùchchính saùch
Có 2 quan ñieåm: Chính saùch taøi khoaù
chuû quan Chính saùch taøi khoaù
töï ñoängTa sẽ nghiên cứu sau đây.
34Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
III.III. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙAKHOÙA
1. Chính saùch taøi khoùa chuû quan
Cho rằng CP phải chủ động tác động vào nền kinh tế bằng chính sách tài khóa.
Cô sôû hoaïch ñònh chính saùch:
Thöïc traïng cuûa neàn kinh teá , ñöôïc phaûn aûnh qua chæ tieâu YE hoaëc Yt so vôùi mục tiêu là saûn löôïng tieàm naêng Yp.
35Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
III.III. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙAKHOÙA
1. Chính saùch taøi khoùa chuû quan
- Khi neàn kinh teá suy thoaùi (YE / Yt< YP): để tăng Y, chính phuû caàn
thöïc hieän chính saùch taøi khoaù môû roäng, töùc taêng B.
- Khi neàn kinh teá coù laïm phaùt cao
(YE hay Yt > YP ): để giảm Y, chính phuû caàn thöïc hieän chính saùch taøi khoaù thu heïp, töùc giaûm B.
36Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
Chính saùch taøi Chính saùch taøi khoaù chuû quankhoaù chuû quan
Chính saùch môû roäng
G, T = const T, G= const G vaø T
Chính saùch thu heïp
G , T = const T , G= const G vaø T
37Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
Chính saùch taøi khoaù Chính saùch taøi khoaù chuû quanchuû quan
Neáu chæ thay ñoåi G : G = AD0 = Y/k
Neáu chæ thay ñoåi T : T = AD0/ -Cm
Neáu thay ñoåi caû G vaø T:
AD0 = AD0 G + AD0T
AD0 = G – Cm T
38Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
III.III. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙAKHOÙA
2. Chính saùch taøi khoùa töï ñoäng
Theo quan điểm này, CP chỉ cần sử dụng những nhân tố ổn định tự động là CSTK tự động được thực hiện.
Caùc nhaân toá oån ñònh töï ñoäng trong neàn kinh teá laø :
- thueá thu nhaäp luõy tieán - trôï caáp thaát nghieäp
39Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
III.III. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙAKHOÙA
Thueá thu nhaäp luõy tieán: là thuế mà khi thu nhập càng cao thì thuế suất phải nộp càng cao.
Vd: thuế thu nhập cá nhân.
Thueá thu nhaäp không đổi: là thuế mà khi thu nhập là bao nhiêu thì thuế suất vẫn không đổi.
Vd: thuế thu nhập doanh nghiệp.
40Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
2. Chính saùch taøi 2. Chính saùch taøi khoùa töï ñoängkhoùa töï ñoäng
Khi kinh teá suy thoaùi, Y, U : - Y Tx (thueá thu nhaäp) - U Tr (trôï caáp thaát nghieäp) Tx , Tr Thueá roøng T ñaõ töï
ñoäng giaûm . (Vì T = Tx – Tr)
Töông töï vôùi tröôøng hôïp ngöôïc laïi.
41Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ
PhD. Thö Hoaøng
CAÂU HOÛI OÂN TAÄP CAÂU HOÛI OÂN TAÄP CHÖÔNG 4CHÖÔNG 4
1. Ngaân saùch chính phuû laø gì? Thaâm huït ngaân saùch chính phuû laø gì?
2. Thay ñoåi thaâm huït ngaân saùch chính phuû taùc ñoäng theá naøo ñoái vôùi toång caàu vaø saûn löôïng quoác gia?
3. Phaân bieät chính saùch saùch taøi khoaù chuû quan vaø chính saùch taøi khoaù töï ñoäng ?
4. Coù maáy loaïi chính saùch taøi khoaù? Taùc ñoäng cuûa chuùng ñoái vôùi neàn kinh teá laø gì?