mrt09 มาตรฐานการติดตั้งไฟฟ้าทั่วไป...

มาตรฐานงานตดตงไฟฟาทวไป

มยผ. 4501-51

กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

พ.ศ.2551

กรมโยธาธการและผงเมอง สำนกวศวกรรมโครงสรางและงานระบบ ถนนพระรามท 6 แขวงสามเสนใน

เขตพญาไท กรงเทพ 10400

โทร. 0 - 2299 - 4813 โทรสาร 0 - 2299 - 4797

มาตรฐานงานตดตงไฟฟาทวไป

มยผ. 4501-51 ISBN 978-974-16-5877-0

พมพครงท 1 พ.ศ. 2551 จานวน 200 เลม สงวนลขสทธ หามนาไปพมพจาหนายโดยไมไดรบอนญาต

สารบญ หนา

มาตรฐานงานตดตงไฟฟาทวไป (มยผ. 4501-51) 1. ขอบขาย 1 2. นยาม 1 3. งานตดตงระบบไฟฟา 11 3.1 ขอกาหนดและความตองการทางดานเทคนค 11 3.2 แผงสวตชไฟฟาแรงสง 11 3.3 สายไฟฟาและอปกรณไฟฟาแรงสง 17 3.4 หมอแปลงไฟฟา 19 3.5 บรภณฑประธานแรงตาและแผงสวตซไฟฟาแรงตา 25 3.6 โคมไฟฟาและอปกรณ 31 3.7 ระบบตอลงดน 32 4. งานตดตงระบบไฟฟาสารองฉกเฉน 35 4.1 ขอกาหนดและความตองการทางดานเทคนค 35 4.2 โคมแสงสวางปายทางออก 35 4.3 เครองกาเนดไฟฟาสารองและอปกรณ 36 5. งานตดตงระบบแจงเหตเพลงไหม 38 5.1 ความตองการทวไป 38 5.2 สวนประกอบของระบบในอาคารแตละชนด 38 5.3 ขนาดและจานวนโซน 39 5.4 การตดตง 40 6. งานตดตงระบบปองกนฟาผา 44 6.1 ขอกาหนดและความตองการทางดานเทคนค 44 6.2 ระบบปองกนฟาผาสงปลกสราง 44 6.3 อปกรณปองกนเสรจสาหรบระบบไฟฟา 48 7. งานตดตงระบบสอสารและสารสนเทศ 53 7.1 ขอกาหนดและความตองการทางดานเทคนค 53 7.2 ระบบโทรศพท 53 7.3 ระบบสายสอสารขอมลคอมพวเตอร 54 8. รหสสและสสญลกษณทใชในการตดตงงานระบบ 55 8.1 รหสส และสสญลกษณ 55

9. เอกสารอางอง 57 ภาคผนวก ก. ขอแนะนาในการตดตงบอพกสายไฟฟาใตดน 58 ภาคผนวก ข. ขอแนะนาการตดตงเครองกาเนดไฟฟา 65 ภาคผนวก ค. ขอแนะนาในการตดตงระบบโทรศพท 67 ภาคผนวก ง. ขอแนะนาในการคานวณโหลดบรภณฑไฟฟา 71 ภาคผนวก จ. ขอแนะนาในการเลอกใชสายไฟฟาสาหรบบรภณฑไฟฟา 75

มยผ. 4501-51: มาตรฐานงานตดตงไฟฟาทวไป หนา 1

มยผ. 4501-51 มาตรฐานงานตดตงไฟฟาทวไป

1. ขอบขาย มาตรฐานนครอบคลมถงขอกาหนดทวไปทใชในการตดตงระบบไฟฟา ระบบไฟฟาสารองฉกเฉน ระบบแจงเหตเพลงไหม ระบบปองกนฟาผา ระบบสอสารและสารสนเทศ รวมถงนยามของคาทใชทวไป 2. นยาม “กระแสเกน (Overcurrent)” หมายถง กระแสทเกนคาพกดกระแสของบรภณฑหรอขนาดกระแสของตวนา ซงอาจมผลมาจากโหลดเกน การลดวงจร หรอการมกระแสรวลงดน ในบางกรณบรภณฑหรอตวนา อาจมกระแสเกนคาพกดกระแสหรอขนาดกระแสได ดงนนมาตรฐานสาหรบการปองกนกระแสเกนตองกาหนดตามสถานการณเฉพาะ “กระแสฟาผา” หมายถง กระแส ณ จดฟาผา “กน (Guarded)” หมายถง ปองกนดวยทหม กลอง ตวคน ราว รว ฉาก พนยก เพอมใหบคคลหรอวตถเขาใกลหรอสมผสกบจดทอาจเปนอนตรายได “การตอทางไฟฟา (Electrical Connection)” หมายถง การตอสายตวนา ตองใชอปกรณตอสาย และวธการตอสายทเหมาะสม โดยเฉพาะการตอตวนาทเปนโลหะตางชนดกน ตองใชอปกรณตอสายทสามารถใชตอตวนาตางชนดกนได “การตอฝาก (Bonding)” หมายถง การตอถงกนอยางถาวรของสวนทเปนโลหะใหเกดเปนทางนาไฟฟาทมความตอเนองทางไฟฟา และสามารถนากระแสทอาจเกดขนไดอยางปลอดภย “การตอสาย (Splices)” หมายถง การตองใชอปกรณสาหรบการตอสายทเหมาะสมกบงาน หรอโดยการเชอมประสาน (Brazing) การเชอม (Welding) หรอการบดกร (Soldering) ทเหมาะสมกบสภาพการใชงาน หากใชวธการบดกรตองตอใหแนนทงทางกลและทางไฟฟาเสยกอนแลวจงบดกรทบรอยตอ ปลายสายทตดทงไวตองมการหมฉนวนดวยเทปหรออปกรณททนแรงดนไฟฟาไดเทยบเทากบฉนวนของสายและเหมาะสมกบการใชงาน และอนโลมใหใชวธตอสายโดยตรงดวยการพนเกลยวสาหรบสายแกนเดยวทมขนาดไมใหญกวา 2.5 ตารางมลลเมตร “การประสานใหศกยเทากน” หมายถง สวนของระบบปองกนฟาผาภายในซงใชลดความตางศกยเนองจากกระแสฟาผา ทาไดโดยการประสานหรอใชอปกรณจากดเสรจ “การปรบตง (Setting) ของเซอรกตเบรกเกอร” หมายถง คากระแส และ/หรอ เวลาของเซอรกตเบรกเกอร ซงถกตงไวเพอปลดวงจร “การปองกนกระแสรวลงดนของบรภณฑ (Ground-Fault Protection of Equipment)” หมายถง ระบบทมงหมายเพอปองกนบรภณฑไมใหเสยหายเนองจากกระแสรวลงดน โดยทาใหเครองปลดวงจรตดตวนาทไมถก

หนา 2 มยผ. 4501-51: มาตรฐานงานตดตงไฟฟาทวไป

ตอลงดนในวงจรทกระแสรวลงดน การปองกนนตองมระดบกระแสนอยกวาคาทอปกรณปองกนกระแสเกนของวงจรแหลงจายไฟจะทางาน “การไฟฟาทองถน (Local Utility)” หมายถง การไฟฟานครหลวง หรอการไฟฟาสวนภมภาค ททาหนาทจาหนายพลงงานไฟฟาในบรเวณนนๆ “การใหแสงสวางฉกเฉน (Emergency Lighting)” หมายถง การใหแสงสวางเมอแหลงจายไฟฟาปกตลมเหลว การใหแสงสวางฉกเฉนรวมถง การใหแสงสวางเพอการหนภย (Escape Lighting) และการใหแสงสวางสารอง (Standby Lighting) “การใหแสงสวางเพอการหนภย (Escape Lighting)” หมายถง สวนของการใหแสงสวางฉกเฉนทใหความสองสวางพอเพยงเพอใหผทเกยวของกบงานออกจากพนทไดอยางปลอดภย หรอเพอใชในการยกเลกงานหรอขบวนการทอนตรายกอนออกจากพนท “การใหแสงสวางสารอง (Standby Lighting)” หมายถง สวนของการใหแสงสวางฉกเฉนททาใหสามารถดาเนนกจกรรมตอไปไดตามปกต หรอสามารถยกเลกกจกรรมนนไดอยางปลอดภย การใหแสงสวางนอาจมความสองสวางนอยกวาการใหแสงสวางปกต “ขนาดกระแส (Ampacity)” หมายถง ปรมาณกระแสซงตวนายอมใหไหลผานอยางตอเนองในภาวะการใชงาน โดยไมทาใหพกดอณหภมเกนคาทกาหนด มหนวยเปนแอมแปร “เขาถงได (Accessible)” หมายถง ทซงสามารถถอดหรอเปดไดโดยไมทาใหโครงสรางหรอสวนทเสรจแลวของอาคารเสยหาย หรอทซงไมถกปดอยางถาวรดวยโครงสรางหรอสวนทเสรจแลวของอาคาร “เครองประกอบ (Fitting)” หมายถง สวนประกอบ เชน แปนเกลยวกนคลาย บชชง หรอสวนอนๆ ของระบบการเดนสายทใชงานเพอวตถประสงคหลกทางกลมากกวาทางไฟฟา “เครองปลดวงจร (Disconnecting Means)” หมายถง อปกรณหรอกลมของอปกรณหรอสงอนทสามารถปลดตวนาในวงจรออกจากแหลงจาย “เครองหอหมและการกนสวนทมไฟฟา” สวนทมไฟฟาของบรภณฑทมแรงดนตงแต 50 โวลตขนไป ตองมการกนเพอปองกนการสมผสสวนทมไฟฟาโดยบงเอญ การกนอาจใชเครองหอหมหรอวธการใดวธการหนงทเหมาะสมดงน สาหรบระบบแรงตา การกนอาจใชวธการหนงวธการใดดงตอไปน

(ก) อยในหองหรอเครองหอหมทมลกษณะคลายกนซงอนญาตใหเขาไดเฉพาะบคคลทมหนาทเกยวของเทานน

(ข) อยในสถานทซงมแผงหรอรวตาขายกนทถาวรและเหมาะสม และการเขาไปยงทวางซงอาจสมผสสวนทมไฟฟาไดนนทาไดเฉพาะบคคลทเกยวของเทานน ชองเปดใดๆ ของทกนหรอทปดบงตองมขนาดหรออยในตาแหนงทบคคลอนไมอาจสมผสสวนทมไฟฟาไดโดยบงเอญ หรอไมอาจนาวตถซงเปนตวนาไฟฟาไปสมผสสวนทมไฟฟานนไดโดยบงเอญ


(ค) ตดตงแยกสวนในพนทหรอบรเวณ เพอไมใหบคคลทไมมหนาทเกยวของเขาไปได เชน ตดตงบนระเบยง บนกนสาด หรอบนนงราน

(ง) ตดตงยกขนเหนอพนหรอพนททางานไมนอยกวา 2.40 เมตร (จ) ในทซงมการตดตง สวตช หรอบรภณฑอนในระบบแรงตา ตองมการกนแยกออกจากระบบแรง

สงดวยแผนกน รว หรอตาขายทเหมาะสม “เครองหอหม หรอ ทลอม (Enclosure)” หมายถง กลอง หรอกรอบของเครองสาเรจ หรอรว หรอผนงทลอมรอบการตดตงเพอปองกนบคคลมใหสมผสกบสวนทมแรงดนไฟฟา หรอเพอปองกนบรภณฑไมใหเสยหาย “โคมไฟฟาฉกเฉน (Emergency Luminaire)” หมายถง โคมไฟฟาทมอปกรณสาหรบการใหแสงสวางฉกเฉน “โครงขายตอประสาน” หมายถง โครงขายของตวนาทตอประสานสวนทนาไฟฟาไดและเปดโลงของระบบ “จดจายไฟ (Outlet)” หมายถง จดในระบบการเดนสายทนากระแสมาใชกบบรภณฑใชสอย “จดจายไฟแสงสวาง (Lighting Outlet)” หมายถง จดจายไฟทตอเขาโดยตรงกบขวรบหลอด ดวงโคม หรอตอกบปลายสายออนทอกดานหนงตอกบขวรบหลอดในดวงโคมแขวน “จดดนอางอง” หมายถง จดเชอมตอเพยงจดเดยวระหวางระบบตอลงดนรวมกบโครงขายตอประสานของระบบ “จดทดสอบ” หมายถงจดตอทออกแบบและตดต งใหงายตอการทดสอบ และการวดทางไฟฟาขององคประกอบในระบบปองกนฟาผา “ชองเดนสาย (Raceway) หมายถง ชองปดซงออกแบบเฉพาะสาหรบการเดนสายไฟฟาหรอตวนาหรอทาหนาทอนตามทมาตรฐานนอนญาต ชองเดนสายอาจเปนโลหะหรอวสดฉนวน รวมท งทอโลหะหนา ทออโลหะหนา ทอโลหะหนาปานกลาง ทอโลหะออนกนของเหลว ทอโลหะออนบาง ทอโลหะออนหนา ทออโลหะออน ทอโลหะบาง ชองเดนสายใตพน ชองเดนสายใตพนคอนกรตโปรง ชองเดนสายใตพนโลหะโปรง ชองเดนสายบนพน รางเดนสาย เคเบลบส และทางเดนบส “เซอรกตเบรกเกอร (Circuit Breaker)” หมายถง อปกรณซงถกออกแบบใหปดและเปดวงจรโดยไมอตโนมต และใหเปดวงจรโดยอตโนมตเมอมกระแสไหลผานเกนกาหนดโดยเซอรกตเบรกเกอรไมเสยหายเมอใชงานภายในพกด “ตอลงดน (Grounded)” หมายถง ตอลงดนหรอตอกบสวนทเปนตวนาซงทาหนาทแทนดน “ตอลงดนอยางมประสทธผล (Effectively Grounded)” หมายถง การตอลงดนโดยตรงอยางตงใจ หรอโดยผานอมพแดนซทมคาต าเพยงพอทจะไมทาใหเกดแรงดนตกครอมมากจนทาใหเกดอนตรายตอบรภณฑทตออย หรอตอบคคล


“ตวนา (Conductor)” (ก) “ตวนาเปลอย (Bare Conductor)” หมายถง ตวนาทไมมการหม หรอไมมฉนวนไฟฟาใดๆ (ข) “ตวนาหม (Covered Conductor)” หมายถง ตวนาทหมดวยวสดทมสวนประกอบหรอมความ

หนาซงไมเปนทยอมรบวาเปนฉนวนไฟฟาตามมาตรฐานน (ค) “ตวนาหมฉนวน (Insulated Conductor)” หมายถง ตวนาทหมดวยวสดทมสวนประกอบและ

มความหนาเปนทยอมรบวาเปนฉนวนไฟฟา “ตวนาตอหลกดนหรอสายตอหลกดน (Grounding Electrode Conductor)” หมายถงตวนาทใชตอหลกดน กบตวนาสาหรบตอลงดนของบรภณฑ และ/หรอ กบตวนาทมการตอลงดนของวงจรทบรภณฑประธาน หรอทแหลงจายไฟของระบบจายแยกตางหาก “ตวนาทมการตอลงดน (Grounded Conductor)” หมายถง ระบบหรอตวนาในวงจรทตอลงดนโดยตงใจ “ตวนาประสาน” หมายถง ตวนาสาหรบทาใหศกยไฟฟาเทากน “ตวนาประธาน (Service Conductors)” หมายถง ตวนาทตอระหวางเครองวดหนวยไฟฟาของการไฟฟาฯ กบบรภณฑประธาน (ทงระบบแรงสงและแรงตา) “ตวนาประธานเขาอาคารระบบสายใตดน (Service-Entrance Conductor, Underground System)” หมายถง ตวนาประธานทตอระหวางบรภณฑประธานกบเครองวดหนวยไฟฟาของการไฟฟาฯ ทเปนระบบสายใตดน “ตวนาประธานเขาอาคารระบบสายอากาศ (Service-Entrance Conductors, Overhead System)” หมายถง ตวนาประธานทตอระหวางบรภณฑประธานกบเครองวดหนวยไฟฟาของการไฟฟาฯ ทเปนระบบสายอากาศ “ตวนาลงดน” หมายถง สวนของระบบปองกนฟาผาภายนอกเพอใชนากระแสฟาผาจากระบบตวนาลอฟาลงสระบบรากสายดน “ตวนาสาหรบตอลงดนหรอสายดน (Grounding Conductor)” หมายถง ตวนาทใชตอบรภณฑหรอวงจรทตองตอลงดนของระบบการเดนสายเขากบหลกดน “ตวนาสาหรบตอลงดนหรอสายดนของบรภณฑ (Equipment Grounding Conductor)” หมายถง ตวนาทใชตอสวนโลหะทไมนากระแสของบรภณฑ ชองเดนสายทลอม เขากบตวนาทมการตอลงดนของระบบ และ/หรอตวนาตอหลกดนทบรภณฑประธาน หรอทแหลงจายไฟของระบบจายแยกตางหาก “ต (Cabinet)” หมายถง เครองหอหมทออกแบบใหตดตงบนพนผวหรอตดผนง โดยมกรอบ ดาน และฝาปดซงเปดได “เตารบ (Receptacle)” หมายถง อปกรณทมหนาสมผสตดตงเพอเปนจดจายไฟสาหรบเตาเสยบ 1 ตว “เตาเสยบ (Attachment Plug)” หมายถง อปกรณทสอดเขาไปในเตารบแลวทาใหเกดการตอระหวางตวนาของสายออนทตดเตาเสยบกบตวนาทตออยางถาวรกบเตารบ


“แทงตวนาประสาน” หมายถง แทงตวนาซงสงตดตงโลหะ ชนสวนนาไฟฟาได สายในระบบไฟฟาและโทรคมนาคม และเคเบลอนๆสามารถใชประสานเขากบระบบปองกนฟาผา “บรภณฑ (Equipment)” หมายถง สงซงรวมทงวสด เครองประกอบ อปกรณ เครองใชไฟฟา ดวงโคม เครองสาเรจและสงอนทคลายกน ทใชเปนสวนหนงหรอใชในการตอเขากบการตดตงทางไฟฟา “บรภณฑประธาน (Service Equipment) หรอเมนสวตช” หมายถง บรภณฑจาเปนโดยปกตประกอบดวยเซอรกตเบรกเกอร หรอสวตชและฟวส และเครองประกอบตางๆ ตงอยใกลกบจดทางเขาของตวนาประธานเขาอาคาร โดยมจดประสงคเพอควบคมและตดวงจรทงหมดของระบบจายไฟ “บรเวณปองกน” หมายถง สวนของสงปลกสรางหรอบรเวณซงไดรบการปองกนจากผลของฟาผาเนองจากการปฏบตตามขอกาหนดของมาตรฐาน “ปายทางออกฉกเฉน (Exit Sign)” หมายถง ปายทแสดงทางหนภย หรอทางออกสดทาย “ปายแสงสวางในตว” หมายถง ปายซงมแสงสวางในตวโดยไมตองอาศยแหลงจายไฟจากภายนอก “เปดโลง (Exposed) เมอใชกบวธการเดนสาย” หมายถง อยบนหรอตดกบพนผวหรออยดานหลงของแผงทออกแบบใหเขาถงได “เปดโลง (Exposed) เมอใชกบสวนทมไฟฟา” หมายถง สภาพทบคคลสามารถสมผสหรอเขาไปใกลเกนระยะปลอดภยโดยพล งเผลอได รวมถงสวนทไมมการกน ไมมการแยกออกหรอไมมการฉนวนอยางเหมาะสม “แผงยอย (Panelboard)” หมายถง แผงเดยวหรอกลมของแผงเดยวทออกแบบใหประกอบรวมกนเปนแผงเดยวกน ประกอบดวย บส อปกรณปองกนกระแสเกนอตโนมต และมหรอไมมสวตชสาหรบควบคมแสงสวาง ความรอนหรอวงจรไฟฟากาลง แผงยอยเปนแผงทออกแบบใหตดตงไวในตหรอกลองสะพานไฟทตดบนผนงซงสามารถเขาถงไดทางดานหนาเทานน “แผงสวตช (Switchboard)” หมายถง แผงเดยวขนาดใหญหรอหลายแผงประกอบเขาดวยกน เพอใชตดตงสวตช อปกรณปองกนกระแสเกน อปกรณปองกนอนๆ บส และเครองวดตางๆ ทงดานหนา ดานหลง หรอทงสองดาน โดยทวไปแผงสวตชเขาถงไดทงทางดานหนาและดานหลงและไมมจดประสงคใหตดตงในต “พกดชวงเวลาการสองสวางฉกเฉน (Rated Duration of Emergency Operation)” หมายถง ระยะเวลาทโคมไฟฟาฉกเฉนสามารถใหปรมาณแสงออกจากโคมตามพกดได “พกดตดวงจร หรอพกดตดกระแส (Interrupting Rating)” หมายถง กระแสสงสด ณ แรงดนทกาหนด ทอปกรณถกประสงคใหตดวงจรทภาวะทกาหนดในมาตรฐานการทดสอบ บรภณฑทประสงคจะใหตดกระแสทไมใชกระแสลดวงจร อาจมพกดตดวงจรเปนอยางอน เชน พกดแรงมา หรอพกดกระแสลอกโรเตอร “พนทปองกน (Protected Area)” หมายถง พนทของอาคารทมการตดตงระบบตรวจจบและแจงเหตเพลงไหมอตโนมตตามมาตรฐานน หรอตดตงระบบดบเพลงอตโนมตทไดรบการรบรองแลว “พนทปด” หมายถง พนททไมสามารถระบายควนไฟออกสภายนอกโดยวธธรรมชาตไดสะดวกตลอดเวลา


“พนทเปด” หมายถง พนททสามารถระบายควนไฟออกสภายนอกโดยวธธรรมชาตไดสะดวกตลอดเวลา “ภาวะลมเหลวของแหลงจายไฟฟาปกต (Normal Supply Failure)” หมายถง สภาวะทแสงสวางปกตไมสามารถใหความสองสวางอยางตาเพอการหนภยฉกเฉน และระบบการใหแสงสวางฉกเฉนควรเรมทางาน “แมเหลกไฟฟาของฟาผา” หมายถง กระแสและสนามแมเหลกไฟฟาของฟาผา ซงเปนแหลงกาเนดการรบกวน “ไมอตโนมต (Nonautomatic)” หมายถง การควบคมทบคคลตองเขาไปเกยวของในกรณเครองควบคมดวยไฟฟา การควบคมแบบไมอตโนมตไมไดหมายถง เครองควบคมดวยมอเพยงอยางเดยว แตหมายถงเครองควบคมทบคคลจาเปนตองเขาไปเกยวของดวย “ยานปองกนฟาผา” หมายถง ยานซงสภาพแวดลอมทางแมเหลกไฟฟาของฟาผาทกาหนดและควบคม

(ก) “ยานปองกนฟาผา 0A” หมายถง ยานทถกฟาผาโดยตรง และอาจตองรบกระแสฟาผาทงหมด สนามแมเหลกไฟฟาทไมลดทอนเกดขนทน

(ข) “ยานปองกนฟาผา 0B” หมายถง ยานทไมถกฟาผาโดยตรง เนองจากมการปองกนดวยระบบตวนาลอฟา แตมสนามแมเหลกไฟฟาทไมลดทอนเกดขน

(ค) “ยานปองกนฟาผา 1” หมายถง ยานทไมถกฟาผาโดยตรง และกระแสบนสวนทเปนตวนาทงหมดทอยภายในยานมขนาดลดลง เมอเทยบกบยานปองกนฟาผา 0B สนามแมเหลกไฟฟาในยานนลดทอนลงได ทงนขนอยกบมาตรการการกาบง

(ง) “ยานปองกนฟาผา 2” หมายถง ยานปองกนสบเนอง ซงอยถดจากยานปองกนฟาผา 1 (จ) “ยานปองกนฟาผา 3” หมายถง ยานปองกนทอยภายในอาคารไมมแหลงกาเนดกระแส

ทรานเซยนต หรอแรงดนเกนกวาคาจากดการรบกวน การกาบงและการวางวงจรแยกจากกนซงรบกวนกนและกน

“ระบบตอลงดนรวม” หมายถง ระบบทการตดตงทางโลหะของสงปลกสรางทตอถงกนทงหมด รวมทงระบบปองกนฟาผาภายนอกตอเขากบระบบรากสายดน “ระบบทสามารถระบตาแหนงได (Addressable System)” หมายถง ระบบแจงเหตเพลงไหมทสามารถระบตาแหนงของแตละอปกรณในวงจรโซนตรวจจบได “ระบบประธาน (Service)” หมายถง บรภณฑและตวนาสาหรบจายพลงงานไฟฟาจากระบบไฟฟาของการไฟฟาฯ ไปยงระบบสายภายใน “ระบบปองกนฟาผา” หมายถง ระบบทสมบรณซงใชในการปองกนผลของฟาผา ระบบดงกลาวประกอบดวยระบบปองกนภายในและระบบปองกนภายนอก ในกรณพเศษระบบปองกนฟาผาอาจประกอบดวยระบบปองกนภายในหรอภายนอกเพยงอยางเดยว “ระบบปองกนฟาผาภายนอก” หมายถง ระบบปองกนฟาผาภายนอกซงประกอบดวย ระบบตวนาลอฟา ระบบตวนาลงดน และระบบรากสายดน


“ระบบตวนาลอฟา” หมายถง สวนของระบบปองกนฟาผาภายนอกเพอใชรบฟาผา “ระบบปองกนฟาผาภายนอกไมแยกอสระ” หมายถง ระบบปองกนฟาผาทระบบตวนาลอฟาและระบบตวนาลงดนทตดตงในลกษณะททางเดนของกระแสฟาผาสมผสบรเวณปองกน “ระบบปองกนฟาผาภายนอกแยกอสระ” หมายถง ระบบปองกนฟาผาทระบบตวนาลอฟาและระบบตวนาลงดนทตดตงในลกษณะททางเดนของกระแสฟาผาไมสมผสบรเวณปองกน “ระบบรากสายดน” หมายถง สวนของระบบปองกนฟาผาภายนอกเพอใชนาและกระจายกระแสฟาผาสพนโลก ทงนระบบรากสายดนอาจรบกระแสฟาผาบางสวนทไหลผานดนทมความตานทานจาเพาะสงจากสงปลกสรางใกลเคยง “ระบบแรงดนปานกลาง (High Voltage System)” หมายถง ระบบไฟฟาทมแรงดนระหวางเฟส (Phase) เกน 1,000 โวลต หรอแรงดนเทยบดนเกน 600 โวลต “ระบบแรงตา (Low Voltage System)” หมายถง ระบบไฟฟาทมแรงดนระหวางเฟส (Phase) ไมเกน 1,000 โวลต หรอแรงดนเทยบดนไมเกน 600 โวลต “ระบายอากาศ (Ventilated)” หมายถง การจดใหมการหมนเวยนของอากาศอยางเพยงพอเพอถายเทความรอน ควน หรอไอ ทมมากเกนออกไป “ระยะคนหา (Searching Distance)” หมายถง ระยะทางของการเดนคนหาจดตนเพลง นบตงแตจดเรมตนทางเขาของโซนตรวจจบนนๆ จนกระทงเหนจดตนเพลง “รากสายดน” หมายถง สวนของระบบสายดนทสมผสทางไฟฟาโดยตรงกบพนดนและกระจายกระแสฟาผาลงสดน “รางเคเบล (Cable Trays)” หมายถง รางเปดซงทาดวยวสดไมตดไฟ ใชสาหรบรองรบและจบยดสายเคเบล “รางเดนสาย (Wireway)” หมายถง ทอสาย (Raceway) ชนดหนงมลกษณะเปนรางทาจากแผนโลหะหรออโลหะชนดตานเปลวเพลงพบมฝาปด ตดบานพบหรอถอดออกไดเพอใชสาหรบเดนสายไฟฟา อาจมชองระบายอากาศกได การตดตงตองใชวธแขวนหรอมทรองรบ “แรงดน (Voltage) ของวงจร” หมายถง คารากเฉลยกาลงสองของความตางศกยสงสดระหวางตวนา 2 สาย ในวงจรทเกยวของกน “แรงดนทระบ (Voltage Nominal)” หมายถง คาระบทกาหนดในวงจรหรอระบบเพอจดประสงคใหสะดวกในการเรยกประเภทแรงดน เชน 416/240, 380/220 โวลต เปนตน แรงดนใชงานจรงของวงจร อาจแตกตางจากแรงดนทระบในพสยทกาหนด ซงยงคงใหบรภณฑทางานไดเปนทพอใจ “แรงดนเทยบกบดน (Voltage to Ground) สาหรบวงจรทมการตอลงดน” หมายถง แรงดนระหวางตวนาทกาหนด กบจดหรอตวนาของวงจรทตอลงดน สาหรบวงจรทไมตอลงดน หมายถง แรงดนสงสดระหวางตวนาทกาหนดกบตวนาอนในวงจร


“ลงดน หรอการตอลงดน (Ground)” หมายถง การตอตวนาไมวาโดยตงใจหรอบงเอญระหวางวงจรไฟฟาหรอบรภณฑกบดนหรอกบสวนทเปนตวนาซงทาหนาทแทนดน “ลาฟาผา” การปลอยประจไฟฟาของฟาผาทลงสพนในแตละครง “วงจรยอย (Branch Circuit)” หมายถง ตวนาวงจรในวงจรระหวางอปกรณปองกนกระแสเกนจดสดทายกบจดจายไฟ ซงอาจแบงออกเปน 4 แบบ ไดแก วงจรยอยเฉพาะ วงจรยอยสาหรบเครองใชไฟฟา วงจรยอยสาหรบจดประสงคทวไป และวงจรยอยหลายสาย “วงจรยอยเฉพาะ (Individual Branch Circuit)” หมายถง วงจรยอยทจายไฟฟาใหบรภณฑใชสอยหนงชนเทานน “วงจรยอยสาหรบเครองใชไฟฟา (Appliance Branch Circuit)” หมายถง วงจรยอยทจายไฟฟาใหจดจายไฟทมเครองใชไฟฟามาตอมากกวา 1 จดขนไป เชน วงจรไมมการตอจากสายดวงโคม “วงจรยอยสาหรบจดประสงคทวไป (General Purpose Branch Circuit)” หมายถง วงจรยอยทจายไฟฟาใหกบจดจายไฟเพอใชสาหรบแสงสวางและเครองใชไฟฟา “วงจรยอยหลายสาย (Multiwire Branch Circuit)” หมายถง วงจรยอยซงประกอบดวยสายทไมถกตอลงดนตงแต 2 สายขนไปซงมความตางศกยไฟฟาระหวางสาย และมสายทมการตอลงดน 1 สาย โดยความตางศกยไฟฟาของสายทไมถกตอลงดนแตละสายจะตองเทากนและสายทมการตอลงดนจะตองตอเขากบสายนวทรลหรอสายทมการตอลงดนของระบบ “สถานท (Location)” หมายถง สถานทตดตงไฟฟาทวไปตามมาตรฐานน แบงออกเปน สถานทชน สถานทเปยก และสถานทแหง “สถานประกอบการพเศษ” หมายถง อาคารหรอสวนหนงในอาคารเพอประโยชนในการชมนมคนไดโดยทวไปเพอกจกรรมตางๆ เชน โรงมหรสพ หอประชม โรงแรม โรงพยาบาล สถานศกษา หอสมด ศนยกฬา หางสรรพสนคา ศนยการคา สถานบรการบนเทง ทาอากาศยาน สถานขนสงและกจกรรมอนๆ ทมลกษณะการใชงานแบบเดยวกน “สภาวะฉกเฉน (Emergency Mode)” หมายถง ภาวะของโคมไฟฟาฉกเฉนใหแสงสวาง โดยรบไฟจากแหลงจายไฟฉกเฉน ขณะเกดภาวะลมเหลวของแหลงจายไฟฟาปกต “สภาวะปกต (Normal Mode)” หมายถง ภาวะของโคมโคมไฟฟาฉกเฉนทพรอมทจะทางานในสภาวะฉกเฉน ขณะทแหลงจายไฟฟาปกตทางาน ในกรณทแหลงจายไฟฟาปกตลมเหลวโคมไฟฟาฉกเฉนตองเปลยนภาวะการทางานจากสภาวะปกตไปเปนสภาวะฉกเฉนโดยอตโนมต และเมอแหลงจายไฟฟาปกตคนสภาพดงเดมโคมไฟฟากกลบไปทสภาวะปกตโดยอตโนมต “สวนปดลอมทนไฟ (Fire-Resistance Enclosure)” หมายถง พนท หรอสวนใดๆในอาคารทถกปดลอมดวยวสดทนไฟซงประกอบกนเปนสวนปดลอมดวยผนง เพดาน พน เสา คาน และอปกรณหรอวตถทนไฟตาม


มาตรฐานการปองกนอคคภยของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ ฉบบลาสดกาหนด “สายจายระบบประธานอากาศ (Service Drop)” หมายถง ตวนาประธานทเปนสายอากาศจากเสาไฟฟาหรอจดจบยดถงตวนาประธานเขาอาคารซงตดตงทเสา ตวอาคารหรอโครงสราง “สายตอฝากของบรภณฑ (Equipment Bonding Jumper)” หมายถง สายตอฝากระหวางสายดนของบรภณฑตงแตสองสวนขนไป “สายตอฝากประธาน (Main Bonding Jumper)” หมายถง สายตอฝากทตอระหวางตวนาทมการตอลงดนกบตวนาตอลงดน (สายดน) ทตาแหนงดานไฟเขาของบรภณฑประธาน “สายทนไฟ (Fire Resistant Cable)” หมายถง สายไฟฟาทมฉนวนชนในของสายไฟ เปนวสดชนดทนไฟ และฉนวนชนนอกเปนวสดชนดทไมทาใหเกดไฟลามงาย มควนนอยเมอถกเปลวไฟ และไมมสวนผสมของกลมธาตฮาโลเจน (Halogen) และสายทนไฟตองผานการทดสอบตามมาตรฐาน BS 6387:1994 ในลาดบชน C ลาดบชน W หรอลาดบชน Z

(ก) ลาดบชน C ทนตอการถกเปลวไฟทอณหภม 950 องศาเซลเซยส เปนเวลา 3 ชวโมง (ข) ลาดบชน W ทนตอการถกเปลวไฟทอณหภม 650 องศาเซลเซยส เปนเวลา 15 นาท และพรอม

กบการฉดนาขณะถกเปลวไฟอก 15 นาท (ค) ลาดบชน Z ทนตอการถกเปลวไฟทอณหภม 950 องศาเซลเซยส เปนเวลา 15 นาท พรอมกบการ

เคาะสายไฟทก 30 วนาท “สายปอน (Feeder)” หมายถง ตวนาของวงจรระหวางบรภณฑประธาน หรอแหลงจายไฟของระบบตดตงแยกตางหากกบอปกรณปองกนกระแสเกนของวงจรยอยตวสดทาย “เสรจ” หมายถง แรงดนเกน และ/หรอ กระแสเกนทเกดขนจากอมพลสแมเหลกไฟฟาของฟาผาในระบบภายใน หรอคลนทรานเซยนตของกระแส แรงดน หรอกาลงทางไฟฟาทแพรกระจายไปตามสายตวนาหรอวงจรและไดกาหนดเปนการเพมขนทางปรมาณอยางรวดเรวตามดวยการลดลงทชากวา “แหลงจายไฟฟา (Power Supply)” หมายถง สวนของแผงควบคมและแสดงผลเพลงไหมทจายแรงดนไฟฟาทจาเปนสาหรบการทางานของอปกรณควบคมและอปกรณแสดงผล “โหลดเกน (Overload)” หมายถง การใชงานเกนพกดปกตของบรภณฑหรอใชกระแสเกนขนาดกระแสของตวนา ซงหากเปนอยระยะเวลาหนงจะทาใหเกดความเสยหายและอนตรายเนองจากความรอนเกนขนาด การลดวงจรหรอการมกระแสรวลงดนไมถอเปนโหลดเกน “อตโนมต (Automatic)” หมายถง การทางานไดโดยกลไกของตวเอง เมอมการกระตนอนไมใชการกระทาของบคคล เชน มการเปลยนแปลงกระแส แรงดน อณหภม หรอการเปลยนแปลงทางกล


“อาคารขนาดเลก” หมายถง อาคารหรอบานพกอาศยตามขอกาหนดตอไปน (ก) อาคารทมความสงไมเกน 15 เมตร และมขนาดพนทในหลงเดยวกนระหวาง 500 ถง

2,000 ตารางเมตร หรอ (ข) อาคารทมความสงระหวาง 15 ถง 23 เมตร และพนททงหลงไมเกน 1,000 ตารางเมตร การวดความสงของอาคารใหวดจากระดบพนดนทกอสรางถงพนดาดฟา สาหรบอาคารทรงจวหรอ

ปนหยาใหวดจากระดบพนดนทกอสรางถงยอดผนงของชนสงสด “อาคารขนาดใหญ” หมายถง อาคารทกอสรางขนเพอใชอาคารหรอสวนหนงสวนใดของอาคารเปนทอยอาศยหรอประกอบกจการประเภทเดยวหรอหลายประเภทตามขอกาหนดตอไปน

(ก) มพนทรวมกนทกชนหรอชนหนงชนใดในหลงเดยวกนเกน 2,000 ตารางเมตร หรอ (ข) อาคารทมความสงตงแต 15 เมตร ขนไปแตไมถง 23 เมตร และมพนทอาคารรวมกนทกชน หรอ

ชนหนงชนใดในหลงเดยวกนเกน 1,000 ตารางเมตร การวดความสงของอาคารใหวดจากระดบพนดนทกอสรางถงพนดาดฟา สาหรบอาคารทรงจวหรอ

ปนหยาใหวดจากระดบพนดนทกอสรางถงยอดผนงของชนสงสด “อาคารขนาดใหญพเศษ” หมายถง อาคารทกอสรางขนเพอใชอาคารหรอสวนหนงสวนใดของอาคารเปนทอยอาศยหรอประกอบกจการประเภทเดยวหรอหลายประเภท โดยมพนทรวมกนทกชนหรอชนหนงชนใดในหลงเดยวกนตงแต 10,000 ตารางเมตร ขนไป “อาคารสง” หมายถง อาคารทบคคลอาจเขาอยเขาใชสอยได โดยมความสงตงแต 23 เมตรขนไป การวดความสงของอาคารใหวดจากระดบพนดนทกอสรางถงพนดาดฟา สาหรบอาคารทรงจวหรอปนหยาใหวดจากระดบพนดนทกอสรางถงยอดผนงของชนสงสด “อปกรณ (Device)” หมายถง หนวยหนงของระบบไฟฟา ทมงหมายใหเปนทางผานของกระแสไฟฟาแตไมใชพลงงานไฟฟา “อปกรณปองกนเสรจ” หมายถง อปกรณปองกนทจากดแรงดนเกนและกระแสเกนทมาตามสาย เชน อปกรณจากดเสรจตามนยามในมาตรฐานการปองกนฟาผาสาหรบสงปลกสราง รวมถงชองประกาย วารสเตอร ไดโอด ตวกรอง เปนตน


3. งานตดตงระบบไฟฟา 3.1 ขอกาหนดและความตองการทางดานเทคนค

3.1.1 ขอกาหนดทวไปในการตดตงระบบไฟฟา ระบบไฟฟา ประกอบดวยรายการดงตอไปน (1) แผงสวตชไฟฟาแรงสง (2) สายไฟฟาและอปกรณไฟฟาแรงสง (3) หมอแปลงไฟฟา (4) บรภณฑประธานแรงตา และแผงสวตชไฟฟาแรงตา (5) โคมไฟฟาและอปกรณประกอบ (6) ระบบตอลงดน

3.2 แผงสวตชไฟฟาแรงสง 3.2.1 ความตองการทวไป

ขอกาหนดนระบถงความตองการดานการตดตงแผงสวตชไฟฟาแรงสง 3.2.2 ทวางเพอปฏบตงาน

(1) ตองมทวางเพอปฏบตงานอยางเพยงพอทจะปฏบตงานไดสะดวกและปลอดภยในการบารงรกษาบรภณฑ ในทซงมสวนทมไฟฟาและเปดโลงอย

(2) ทวางเพอปฏบตงานตองมความสงไมนอยกวา 2.00 เมตร กวางไมนอยกวา 0.90 เมตร และความลกตองเปนไปตามทกาหนดในตารางท 1 และทวางเพอปฏบตงานตองพอเพยงสาหรบการเปดประตตหรอฝาตไดอยางนอย 90 องศา ในทกกรณ

(3) คอนกรต อฐ ผนงกระเบอง ใหถอวาเปนสวนทตอลงดน

รปท 1 ทวางเพอการปฏบตงานของระบบแรงสง

(ขอ 3.2.2)

เปดได 90 องศา

0.90 ม. 0.90 ม. 0.90 ม.


3.2.3 การวดความลก ความลกใหวดจากสวนทมไฟฟาและเปดโลงอย หรอวดจากดานหนาของเครองหอหม

ตารางท 1 ความลก (Depth) ตาสดของทวางเพอปฏบตงานกบบรภณฑไฟฟาระบบแรงสง

(ขอ 3.2.2, 3.2.4.5)

แรงดนไฟฟาวดเทยบกบดน (โวลต)

ความลกตาสด (เมตร)

กรณท 11) กรณท 22) กรณท 33) 601-2,500 0.90 1.20 1.50

2,501-9,000 1.20 1.50 1.80 9,001-25,000 1.50 1.80 2.80 2,5001-75,000 1.80 2.50 3.00

หมายเหต: 1) กรณท 1 ดงรปท 2 มสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยทางดานหนงของทวางเพอปฏบตงาน และอกดานหนงของ

ทวางเพอปฏบตงานไมมทงสวนทมไฟฟาและเปดโลงและสวนทตอลงดนหรอมสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยทงสองดานของทวางเพอปฏบตงานแตไดมการกนดวยวสดทเหมาะสม เชน ไม หรอวสดฉนวนอนสายไฟฟาหมฉนวนหรอบสบารหมฉนวนทมแรงดนไฟฟาไมเกน 300 โวลต ใหถอวาเปนสวนทไมมไฟฟา

2) กรณท 2 ดงรปท 3 มสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยทางดานหนงของทวางเพอปฏบตงาน และอกดานหนงของทวางเพอปฏบตงานเปนสวนทตอลงดน

3) กรณท 3 ดงรปท 4 มสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยท งสองดานของทวางเพอปฏบตงาน (ไมมการกนตามกรณท 1) โดยผปฏบตงานจะอยระหวางนน

4) ยกเวน บรภณฑทเขาถงเพอปฎบตงานจากดานอนทไมใชดานหลง ไมตองมทวางเพอปฏบตงานดานหลงของบรภณฑกได ในทซงตองเขาถงทางดานหลงเพอทางานในสวนทไดปลดวงจรไฟฟาออกแลว ตองมทวางเพอปฏบตงานในแนวนอนไมนอยกวา 0.75 เมตร ตลอดแนวของบรภณฑ


รปท 2 ทวางเพอการปฏบตงานของระบบแรงสง (601 – 2500 โวลต) สาหรบกรณท 1

(ขอ 3.2.3)


(ขอ 3.2.3)

สวนทตอลงดน เชน คอนกรต อฐ ผนงกระเบอง

บรภณฑไฟฟาแรงสง

ไม วสดฉนวน หรอสายไฟฟาหมฉนวน บรภณฑไฟฟาแรงสง



(ขอ 3.2.3)

3.2.4 ทางเขาถงทวางเพอปฏบตงาน 3.2.4.1 ทางเขาถงทวางเพอปฏบตงาน ตองมอยางนอย 1 ทาง ทมความกวางไมนอยกวา 0.60

เมตร และความสงไมนอยกวา 2.00 เมตร 3.2.4.2 เ มอมตวนาเปลอยไมวาระดบแรงดนใด หรอตวนาหมฉนวนทมแรงดนมากกวา

600 โวลต อยใกลเคยงกบทางเขา ตองมการกนตามขอ 3.2.7 3.2.4.3 ตองมบนไดถาวรทเหมาะสมในการเขาไปยงทวางเพอปฏบตงานในกรณทบรภณฑตดตง

แบบยกพน ชนลอย หรอในลกษณะเชนเดยวกน 3.2.4.4 แผงสวตชและแผงควบคมทมความกวางเกน 1.80 เมตร ตองมทางเขาทงสองขางของแผง

สวตช 3.2.4.5 ขอยกเวนกรณดานหนาของตอปกรณไมมสงกดขวางหรอมทวางเพอปฏบตงานเปนสอง

เทาของทกาหนดไวในตารางท 1 ยอมใหมทางเขาทางเดยว สวนทมไฟฟาและเปดโลงและอยใกลกบทางเขาทวางเพอปฏบตงานตองมการกนอยางเหมาะสมตามขอ 3.2.7

สวนทตอลงดน เชน คอนกรต อฐ ผนงกระเบอง

บรภณฑไฟฟาแรงสง


รปท 5 ทางเขาทวางเพอปฏบตงาน

(ขอ 3.2.4)

3.2.5 แสงสวางเหนอทวางเพอปฏบตงาน ตองมแสงสวางอยางพอเพยงเหนอพนทปฏบตงาน อยางนอย 200 ลกซ เมอวดเหนอพนทปฏบตงาน และจดใหสามารถซอมหรอเปลยนดวงโคมไดโดยไมเกดอนตรายจากสวนทมไฟฟา

3.2.6 สวนทมไฟฟาและเปดโลง สวนทมไฟฟาและเปดโลงซงไมมการกน ถาอยเหนอพนทปฏบตงานตองตดตงอยในระดบสงไมนอยกวาทกาหนดในตารางท 2

ตารางท 2 ระดบความสงของสวนทมไฟฟาและไมมทกน (ขอ 3.2.6)

แรงดนไฟฟาระหวางสายเสนไฟ (โวลต)

ระดบความสง (เมตร)

1,000-7,500 2.60 7,501-35,000 2.75

>35,000 2.75 + 0.01 (เมตร/กโลโวลต)

3.2.7 การตดตงทางไฟฟาในหองทปดลอม การตดตงทางไฟฟาในหองทปดลอมหรอบรเวณทลอมรอบดวยกาแพง ผนงหรอรว โดยมการปดกนทางเขาดวยกญแจ หรอวธการอนทไดรบการรบรองแลว ใหถอวาเปนสถานทเขาไดเฉพาะบคคลทมหนาทเกยวของเทานน ชนดของเครองหอหมตองออกแบบและสรางใหสอดคลองกบ

กวาง 0.75 ม.

0.60 ม. 0.60 ม.

ทางเขา ทางเขา

บรภณฑไฟฟาแรงสง ตกวาง > 1.80 ม.

ดานหลงปฏบตงานเมอปลดวงจรไฟฟาแลว


ประเภทและระดบของอนตรายทเกยวของกบการตดตง กาแพง ผนง หรอรวทมความสงนอยกวา 2.00 เมตรไมถอวาเปนการปองกนการเขาถง นอกจากจะมสงอนเพมเตมททาใหการกนนนมคณสมบตในการกนเทยบเทากาแพง ผนง หรอรวทมความสงไมนอยกวา 2.00 เมตร

3.2.8 การตดตงภายในอาคาร ในสถานททบคคลทวไปเขาถงได การตดตงทางไฟฟาตองเปนดงน 3.2.8.1 เปนบรภณฑทอยในเครองหอหมทเปนโลหะหรออยในหองหรอบรเวณทใสกญแจได 3.2.8.2 สวตชเกยรทอยในเครองหอหมทเปนโลหะ หนวยสถานยอย (Unit Substation) หมอ

แปลง กลองดงสาย กลองตอสาย และบรภณฑอนทคลายกน ตองทาปายหรอเครองหมายเตอนภยทเหมาะสม

3.2.8.3 ชองระบายอากาศของหมอแปลงแบบแหงหรอชองของบรภณฑอนทคลายกน ตองออกแบบใหวตถจากภายนอกทอาจลอดเขาไปใหเบยงเบนพนไปจากสวนทมไฟฟา

3.2.9 การตดตงภายนอกอาคาร ในสถานททบคคลทวไปเขาถงได การตดตงทางไฟฟาตองอยในเครองหอหมหรอวธการอนทไดรบการรบรองแลววาปลอดภย

3.2.10 สถานทซงบรภณฑไฟฟาอาจไดรบความเสยหายทางกายภาพได ในสถานทซงบรภณฑไฟฟาอาจไดรบความเสยหายทางกายภาพได ตองกนดวยทกนหรอเครองหอหมทมความแขงแรง ทจะปองกนความเสยหายนนได

3.2.11 เครองหมายเตอนภย ทางเขาหองหรอทกนทมสวนทมไฟฟาอยภายในและเปดโลง ตองมเครองหมายเตอนภยทชดเจนและเหนไดงาย เพอหามบคคลทไมมหนาทเกยวของเขาไป

3.2.12 สวนทมประกายไฟ สวนของบรภณฑซงในขณะใชงานปกตทาใหเกดอารก ประกายไฟ เปลวไฟ หรอโลหะหลอมเหลว ตองมการหมหรอปดกนและแยกจากวสดทตดไฟได

3.2.13 การทาเครองหมายระบเครองปลดวงจร เครองปลดวงจรทใชสาหรบมอเตอร เครองใชไฟฟา สายเมน สายปอนหรอวงจรยอยทกเครองตองทาเครองหมายระบวตถประสงคใหชดเจนตดไวทเครองปลดวงจรหรอใกลกบเครองปลดวงจรนน นอกจากวาตาแหนงและการจดเครองปลดวงจรนนชดเจนอยแลว เครองหมายตองชดเจนและทนตอสภาพแวดลอม


3.3 สายไฟฟาและอปกรณไฟฟาแรงสง 3.3.1 ความตองการทวไป

ขอกาหนดนใชในการเดนสายไฟฟาแรงสง เพอใหถกตองและเปนไปตามระเบยบและมาตรฐานของการไฟฟาทองถน

3.3.2 สายไฟฟา 3.3.2.1 สายหมฉนวนแรงสงสองชนไมเตมพกด (Spaced Aerial Cable : SAC) เปนสายหม

ฉนวนซงใชกบระบบแรงดน 11 ถง 33 กโลโวลต ตามมาตรฐาน IEC 60502-2 ลกษณะสายเปนตวนาทาดวยอะลมเนยมตเกลยวชนดอดแนนและหมดวยฉนวนซงทาจากครอสลงคโพลเอทธลน (Cross-Link Polyethelene: XLPE) ไมม Shield หม ไมเหมาะสมทจะใชในบรเวณทสายอาจสมผสกบโลหะหรอสงทตอลงดน (เชน ตนไม) เปนเวลานานๆ เพราะจะมกระแสรวไหลผานจดสมผส เมอเปนระยะเวลานานและจะทาใหฉนวนของสายตรงจดสมผสเสยหายได

3.3.2.2 สายหมฉนวนแรงสงเตมพกด (Preassembly Aerial Cable หรอ Fully-Insulated Aerial Cable : FAC) เปนสายอะลมเนยมหมดวยฉนวน XLPE และม Shield ตามมาตรฐาน IEC 60502-2 สายชนดนจดอยในประเภทหมฉนวนแรงสงเตมพกด สายนจะผลตเปนลกษณะสาเรจรปพรอมกบสายเมสเซนเจอร (Messenger) จากโรงงานผผลต โดยสายเสนเฟสทงสามเสนและสายเมสเซนเจอรจะพนควบเขาดวยกนโดยใชบายดงเทป (Binding Tape) สาย FAC นจะใชในบรเวณทระยะหางระหวางสายไฟฟากบสงกอสรางนอยเกนกวาทจะใชสายชนดอน

3.3.2.3 สายครอสลงคโพลเอทธลน (Cross-Link Polyethelene : XLPE ) เปนสายทองแดงหมดวยฉนวน XLPE และม Shield ตามมาตรฐาน IEC 60502-2 สายชนดนจดอยในประเภทหมฉนวนแรงสงเตมพกด ใชสาหรบตดตงในระบบแรงสงใตดน

3.3.3 การตดตง 3.3.3.1 สายหมฉนวนแรงสงสองชนไมเตมพกด (Spaced Aerial Cable : SAC) การตดตงสาย

SAC จะตดตงโดยใชสเปเซอร (Spacer) ซงทาดวยเซรามค (Ceramic) หรอ พลาสตก (Plastic) เปนตวจบยดสายทงสามเฟสเขาดวยกน และตวสเปเซอรจะแขวนเขากบสาย เมสเซนเจอรซงเปนสายชนดลวดเหลกตเกลยวชบสงกะส (Galvanized Steel Wire หรอ Guy Wire) สามารถรบแรงดงไดสง ดงรปท 6


รปท 6 ลกษณะการตดตงสาย SAC โดยใช spacer

(ขอ 3.3.3.1) 3.3.3.2 สายหมฉนวนแรงสงเตมพกด (Preassembly Aerial Cable หรอ Fully-insulated Aerial

Cable : FAC) สามารถตดตงอยในระดบความสงเดยวกบสายแรงตาได ทงนเนองจากสายมขนาดใหญทาใหมน าหนกมากไมเหมาะทจะตดตงในระดบสง แตอยางไรกตามแมวาจะอยในระดบตาแตกถอวามความปลอดภยดานไฟฟาสง ลกษณะการตดต ง ดงรปท 7

รปท 7 ลกษณะการตดตงสาย FAC เขากบเสาไฟฟา

(ขอ 3.3.3.2)

เสาคอนกรต

สายเมสเซนเจอร(Messenger Wire)

สายหมฉนวนแรงสงเตมพกด (3-I/C Preassembly Aerial Cable)

บายดงเทป (Binding Tape)


3.3.3.3 สายครอสลงคโพลเอทธลน (Cross-Link Polyethelene : XLPE ) ตดตงในทอรอยสาย ใตดน วธนสายไฟฟาจะถกตดตงอยในทอรอยสายใตดน ซงกอสรางไวกอน โดยจะตองมการกอสรางบอพกสายใตดนควบคไปดวยเพอใชเปนจดสาหรบรอยสายไฟฟา หรอดงสายไฟฟาในระหวางการตดตง ทอรอยสายใตดนนจะเปนตวปองกนความเสยหายทางกายภาพไมใหเกดขนกบสายไฟฟาใตดน รายละเอยดใหพจารณาตามขอแนะนาในภาคผนวก ก

3.4 หมอแปลงไฟฟา 3.4.1 ความตองการทวไป

ขอกาหนดนไดกาหนดถงการตดตงหมอแปลงไฟฟาจาหนาย (Distribution Transformer) ทงชนด แหง (Dry Type-Cast Resin Transformer) และชนดนามน (Oil Immerse Transformer)

3.4.2 การตดตง 3.4.2.1 การตดตงภายในอาคาร

(1) หมอแปลงฉนวนของเหลวตดไฟได ตองตดตงในหองหมอแปลง (2) หมอแปลงฉนวนของเหลวตดไฟยาก

ในบรเวณพนทตดไฟหรอมวสดทตดไฟได พนทสาหรบตดตงหมอแปลงชนดน ตองตดตงในหองหมอแปลงตามขอ 3.4.3 หรอตองมระบบดบเพลงอตโนมต และตองมการกนเกบของเหลวซงอาจไหลออกมาโดยการทาบอพก (Sump) หรอทาทกน

(3) หมอแปลงชนดแหง ก. หมอแปลงชนดแหง แรงดนไมเกน 33 กโลโวลต (kV) ขนาดไมเกน 112.5 กโล

โวลตแอมแปร (kVA) ตองตดตงหางจากวสดตดไฟไดไมนอยกวา 0.30 เมตร ยกเวนกนดวยแผนกนความรอน หรอหมอแปลงอยในเครองหอหมทปดสวนทมไฟฟาไวมดชด

ข. หมอแปลงชนดแหง แรงดนไมเกน 33 กโลโวลต (kV) ขนาดเกน 112.5 กโลโวลตแอมแปร (kVA) ตองตดตงในหองหมอแปลง

ค. ขอยกเวน 1) หมอแปลงมระบบอณหภมของฉนวน (Insulation System Temperature)

150 องศาเซลเซยสหรอสงกวา และกนไวดวยแผนกนความรอนหรอตดตงหางจากวสดทตดไฟไดในแนวระดบไมนอยกวา 1.80 เมตร และในแนวดงไมนอยกวา 3.60 เมตร


2) หมอแปลงมระบบอณหภมของฉนวน 150 องศาเซลเซยสหรอสงกวา และมเครองหอหมสวนทมไฟฟามดชด

3.4.2.2 การตดตงภายนอกอาคาร (1) หมอแปลงฉนวนของเหลวตดไฟได

หากตดตงหมอแปลงใกลวสดหรออาคารทตดไฟได หรอตดตงใกลทางหนไฟ ประต หรอหนาตาง ควรมการปดกนเพอปองกนไฟทเกดจากของเหลวของหมอแปลงลกลามไปตดอาคารหรอสวนของอาคารทตดไฟ สวนทมไฟฟาดานแรงสงตองอยหางจากโครงสรางอนไมนอยกวา 1.80 เมตร

(2) หมอแปลงฉนวนของเหลวตดไฟยาก เปนไปตามขอ 3.4.2.2 (1)

(3) หมอแปลงชนดแหง ตองมเครองหอหมททนสภาพอากาศ และหมอแปลงทมขนาดเกน 112.5 กโลโวลตแอมแปร (kVA) ตองตดตงหางจากวสดตดไฟไดไมนอยกวา 0.30 เมตร

3.4.3 หองหมอแปลง 3.4.3.1 หองหมอแปลงสาหรบหมอแปลงฉนวนของเหลวตดไฟได และฉนวนของเหลว

ตดไฟยาก (1) หองหมอแปลงตองอยในสถานท ทสามารถขนยายหมอแปลงทงลกเขาออกไดและ

สามารถระบายอากาศสอากาศภายนอกได หากใชทอลมตองเปนชนดทนไฟ หองหมอแปลงตองเขาถงไดโดยสะดวกสาหรบผทมหนาทเกยวของเพอตรวจสอบและบารงรกษา

(2) ระยะหางระหวางหมอแปลงกบผนงหรอประตหองหมอแปลง ตองไมนอยกวา 1.00 เมตร ระยะหางระหวางหมอแปลงตองไมนอยกวา 0.60 เมตร บรเวณทตงหมอแปลงตองมทวางเหนอหมอแปลงหรอเครองหอหมหมอแปลงไมนอยกวา 0.60 เมตร


รปท 8 ระยะหางระหวางหมอแปลงกบผนงหรอประตหองหมอแปลง

(ขอ 3.4.3.1.2)

(3) การระบายอากาศ ชองระบายอากาศควรอยหางจากประต หนาตาง ทางหนไฟ และวสดทตดไฟไดมากทสดเทาทจะทาได อณหภมภายในหองหมอแปลงตองไมเกน 40 องศาเซลเซยส การระบายความรอนทาไดโดยวธใดวธหนงดงน ก. ใชระบบหมนเวยนอากาศตามธรรมชาต

ตองมชองระบายอากาศท งดานเขาและออก พนทของชองระบายอากาศ แตละดาน (เ มอไมคดรวมลวดตาขาย) ตองไมนอยกวา 1 ตารางเมตรตอ 1000 กโลโวลตแอมแปร (kVA) ของหมอแปลงทใชงาน และตองไมเลกกวา 0.05 ตารางเมตร ตาแหนงของชองระบายอากาศดานเขาตองอยใกลกบพนหอง แตตองอยสงไมนอยกวา 100 มลลเมตร ชองระบายอากาศออกตองอยใกลเพดาน หรอหลงคา และอยดานททาใหมการถายเทอากาศผานหมอแปลง ชองระบายอากาศเขาและออก ไมอนญาตใหอยบนผนงดานเดยวกน และชองระบายอากาศตองปดดวยลวดตาขาย

ข. ระบายความรอนดวยพดลม ชองระบายอากาศดานเขาตองมขนาดไม เลกกว าตามทคานวณไดใน ขอ 3.4.3.1(3)ก ดานอากาศออกตองตดตงพดลมทสามารถดดอากาศออกจากหองไดไมนอยกวา 8.40 ลกบาศกเมตรตอนาทตอหนงกโลวตตของคากาลงไฟฟาสญเสยทงหมดของหมอแปลงเมอมโหลดเตมท

1.0 ม.

1.0 ม.

1.0 ม.

0.6 ม.

1.0 ม.

1.0 ม.

1.0 ม.

TR1 TR2


ค. ระบายความรอนดวยเครองปรบอากาศ เครองปรบอากาศตองมขนาดไมนอยกวา 3,412 บทย (BTU) ตอชวโมงตอ หนงกโลวตตของคากาลงไฟฟาสญเสยทงหมดของหมอแปลงเมอมโหลดเตมท

(4) ผนงและหลงคาหองหมอแปลง ตองสรางดวยวสดทมความแขงแรงทางโครงสรางเพยงพอกบสภาพการใชงานและไมตดไฟโดยมอตราทนไฟไมนอยกวา 3 ชวโมง ผนงของหองหมอแปลงตองสรางดวยวสดทมความหนาดงน ก. คอนกรตเสรมเหลกมความหนาไมนอยกวา 125 มลลเมตร หรอ ข. อฐ คอนกรตบลอก มความหนา ไมนอยกวา 200 มลลเมตร ค. มความหนาสอดคลองกบตามมาตรฐานการปองกนอคคภย ของวศวกรรมสถาน

แหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ (5) พนหองหมอแปลง ตองสรางดวยคอนกรตเสรมเหลกหนาไมนอยกวา 125 มลลเมตร

และตองรบน าหนกหมอแปลงและบรภณฑอนๆ ไดอยางปลอดภยพนหองตอง ลาดเอยงมทางระบายฉนวนของเหลวของหมอแปลงไปลงบอพก บอพกตองสามารถบรรจของเหลวอยางนอย 3 เทาของปรมาตรของเหลวของหมอแปลงตวทมากทสดแลวใสหนเบอร 2 จนเตมบอ ถาบอพกอยภายนอกหองหมอแปลงตองมทอระบายชนดทนไฟขนาดเสนผานศนยกลางไมเลกกวา 50 มลลเมตร เพอระบายของเหลวจากหองหมอแปลงไปลงบอพก ปลายทอดานหมอแปลงตองปดดวยตะแกรง

(6) ประตหองหมอแปลงตองทาดวยเหลกแผนหนาอยางนอย 1.6 มลลเมตร มวธการปองกนการผกรอน ประตตองมการจบยดไวอยางแนนหนา ตองมประตฉกเฉนสารองไวสาหรบเปนทางออกและเปนชนดทเปดออกภายนอกไดสะดวกและรวดเรว

(7) ตองมธรณประตสงเพยงพอ ทจะกกน ามนตวทมากทสดได และตองไมนอยกวา 100 มลลเมตร

(8) เครองปลดวงจรทตดตงในหองหมอแปลง ตองเปนชนดสวตชสาหรบตดโหลด เทานน

(9) เครองหอหมสวนทมไฟฟาทงหมดตองเปนวสดไมตดไฟ (10) สวนทเปนโลหะเปดโลง และไมใชเปนทางเดนของกระแสไฟฟาตองตอลงดน

ตวนาตอหลกดนตองเปนทองแดงมขนาดไมเลกกวา 35 ตารางมลลเมตร (11) หองหมอแปลงตองมแสงสวางอยางเพยงพอ โดยทความสองสวางเฉลยไมนอยกวา

200 ลกซ


(12) ระบบทออนๆ ทไมเกยวกบระบบไฟฟา ไมอนญาตใหเดนทอผานเขาไปในหองหมอแปลง ยกเวนทอสาหรบระบบดบเพลง หรอระบบระบายความรอนของหมอแปลง หรอทไดออกแบบอยางเหมาะสมแลว

(13) หามเกบวสดทไมเกยวของกบการใชงานทางไฟฟา และวสดเชอเพลงไวในหองหมอแปลง

(14) ตองมเครองดบเพลง ชนดทใชดบไฟทเกดจากอปกรณไฟฟา (Class C) ขนาดนาหนกบรรจสารไมนอยกวา 6.5 กโลกรม ตดตงไวทผนงดานนอกหองหมอแปลงไมสงกวา 1.50 เมตร จากระดบพนจนถงหวของเครองดบเพลง หมายเหต ชนดของเครองดบเพลงทใชกบอปกรณไฟฟา ไดแก ผงเคมแหง คารบอนไดออกไซด และสารสะอาดดบเพลง

(15) ถาบรเวณทตดตงหมอแปลง มการตดตงเครองดบเพลงอตโนมต เชน คารบอนได ออกไซด หรอน า ความหนาของผนงหองอนญาตใหลดลงได คอถาเปนคอนกรตเสรมเหลกตองมความหนาไมนอยกวา 65 มลลเมตร และถาเปนอฐ คอนกรต หรอคอนกรตบลอก ตองมความหนาไมนอยกวา 100 มลลเมตร

(16) ควรมปายเตอนแสดงขอความ “อนตรายไฟฟาแรงสง” และ “เฉพาะเจาหนาททเกยวของเทานน” ใหเหนอยางชดเจนตดไวทผนงดานนอกหองหมอแปลง

3.4.3.2 หองหมอแปลงสาหรบหมอแปลงฉนวนของเหลวไมตดไฟ (1) ใหใชขอกาหนดเชนเดยวกบขอ 3.4.3.1 (2) อาจไมตองมบอพกแตตองสามารถระบายนาหรอฉนวนของเหลวของหมอแปลงออก

จากหองได (3) ความหนาของผนงหองหมอแปลงเปนดงน

ก. คอนกรตเสรมเหลก หนาไมนอยกวา 65 มลลเมตร หรอ ข. อฐทนไฟ มความหนาไมนอยกวา 100 มลลเมตร หรอ ค. คอนกรตบลอก มความหนาไมนอยกวา 100 มลลเมตร

3.4.3.3 หองหมอแปลงสาหรบหมอแปลงชนดแหง (1) ใหใชขอกาหนดเชนเดยวกบขอ 3.4.3.1 (2) ไมตองมบอพกและทอระบายของเหลว

3.4.4 ลานหมอแปลงอยภายนอกอาคาร (Outdoor Yard) 3.4.4.1 ลานหมอแปลงอยบนพนดน

(1) หมอแปลงตองอยในทลอม ทลอมนอาจจะเปนกาแพงหรอรวทใสกญแจได และเขาถงไดเพอการตรวจสอบและบารงรกษาสาหรบบคคลทมหนาทเกยวของ


(2) ทวางเพอปฏบตงาน สวนทมไฟฟาของระบบไฟฟาแรงสงเหนอทวางเพอปฏบตงานตองอยสงจากพนไมนอยกวา 2.75 เมตร หรอมทกนเพอปองกนการสมผสสวนทมไฟฟาโดยไมไดตงใจ

(3) ระยะหาง ก. ระยะหางตามแนวระดบระหวางรว หรอผนงกบสวนทมไฟฟาของระบบไฟฟา

แรงสงตองไมนอยกวา 1.20 เมตร สาหรบแรงดนไมเกน 33 กโลโวลต (kV) ข. ระยะหางตามแนวระดบระหวางรว หรอผนงกบหมอแปลงตองไมนอยกวา

1.00 เมตร ระยะหางระหวางหมอแปลงตองไมนอยกวา 0.60 เมตร (4) รวหรอกาแพงของลานหมอแปลงตองสงไมนอยกวา 2.00 เมตร (5) การตอลงดน ตองเปนไปตามทกาหนดในขอ 3.4.3.1 (10) (6) ควรมปายเตอนแสดงขอความ “อนตรายไฟฟาแรงสง” และ “เฉพาะเจาหนาทท

เกยวของเทานน” ใหเหนอยางชดเจนตดไวทผนงดานนอกหองหมอแปลง (7) พนของลานหมอแปลง ตองใสหนเบอร 2 ความหนาอยางนอย 100 มลลเมตร ยกเวน

สวนทตดตงบรภณฑ

หมอแปลง

หลกดนสาหรบสายนวทรล

หลกดน

1.20 ม. 1.00 ม.

1.00 ม.

1.00 ม.

รวตาขาย

วงสายดน

เสาไฟฟา

รปท 9 ระยะหางหมอแปลงกบรวหมอแปลง

(ขอ 3.4.4.1)


3.4.4.2 ลานหมอแปลงอยบนดาดฟาของอาคาร (1) ใหใชขอกาหนดเชนเดยวกบขอ 3.4.4.1 โดยมขอกาหนดเพมเตมตามขอ (2) (3) และ

(4) ดงน (2) โครงสรางสามารถรบนาหนกของหมอแปลงและบรภณฑไดอยางปลอดภย (3) ตองตดตงระบบปองกนอนตรายจากฟาผาตามมาตรฐานการปองกนฟาผาสาหรบสง

ปลกสราง ของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ (4) หมอแปลงชนดฉนวนของเหลวตดไฟไดตองมบอพกและบอพกตองสามารถบรรจ

ของเหลวไดอกอยางนอย 3 เทาของปรมาตรของเหลวของหมอแปลงตวทมากทสด ใสหนเบอร 2 จนเตม ทอระบายของเหลวไปบอพกตองมขนาดเสนผานศนยกลางไมเลกกวา 50 มลลเมตร และเปนชนดทนไฟ ปลายทอดานหมอแปลงตองปดดวยตะแกรง

3.5 บรภณฑประธานแรงตา และแผงสวตชไฟฟาแรงตา 3.5.1 รปแบบของการแยก รปแบบของการแยกโดยใชทขวางกนหรอผนงกนแบงออกเปน 5 รปแบบ ไดแก รปแบบ 1

รปแบบ 2 รปแบบ 3a รปแบบ 3b และรปแบบ 4 โดยมสญลกษณทใชดงรปท 15 3.5.1.1 รปแบบ 1 ไมมการแยก ดงรปท 10

รปท 10 รปแบบของการแยก : รปแบบท 1

(ขอ 3.5.1.1) 3.5.1.2 รปแบบ 2 มการแยกแทงตวนาจากหนวยมหนาท ดงรปท 11


(ขอ 3.5.1.2)


3.5.1.3 รปแบบ 3a มการแยกแทงตวนาออกจากหนวยมหนาท และการแยกหนวยหนาททงหมดออกจากกน แตไมแยกขวตอสายสาหรบตวนาภายนอกของหนวยมหนาทออกจากกน ขวตอสายสาหรบตอนาภายนอกไมจาเปนตองแยกจากแทงตวนา ดงรปท 12

รปท 12 รปแบบของการแยก : รปแบบท 3a

(ขอ 3.5.1.3) 3.5.1.4 รปแบบ 3b มการแยกแทงตวนาออกจากหนวยมหนาท และการแยกหนวยมหนาท

ทงหมดออกจากกน มการแยกขวตอสายสาหรบตวนาภายนอกจากหนวยมหนาท แตไมแยกขวตอสายออกจากกน ดงรปท 13

รปท 13 รปแบบของการแยก : รปแบบท 3b

(ขอ 3.5.1.4) 3.5.1.5 รปแบบ 4 มการแยกแทงตวนาออกจากหนวยมหนาท และแยกหนวยมหนาททงหมด

ออกจากกน รวมถงขวตอสายสาหรบตวนาภายนอก ซงเปนสวนหนงของหนวยมหนาทนน ดงรปท 14



(ขอ 3.5.1.5)

รปท 15 ความหมายของรปแบบของการแยก

(ขอ 3.5.1)

3.5.2 การตดตง 3.5.2.1 ทวางเพอปฏบตงานสาหรบบรภณฑไฟฟาระบบแรงดนตา

ทวางเพอปฏบตงานสาหรบบรภณฑไฟฟา ทมโอกาสตรวจสอบ ปรบแตงหรอบารงรกษาขณะมไฟ ตองมความกวางไมนอยกวา 0.75 เมตร และไมนอยกวาขนาดความกวางของบรภณฑไฟฟา ความลกตองเปนไปตามทกาหนดในตารางท 3 และทวางเพอปฏบตงานตองพอเพยงสาหรบการเปดประตตหรอฝาตไดอยางนอย 90 องศา ในทกกรณคอนกรต อฐ ผนงกระเบอง ใหถอวาเปนสวนทตอลงดน

เครองหอหม

บสบาร

หนวยมหนาท

รวมถงขวตอสาย

สาหรบตวนาภายนอก

ปลอกสาย

การแยกโดยทขวางกนหรอ ผนงกน


รปท 16 ทวางเพอปฏบตงานของระบบแรงตา

(ขอ 3.5.2.1)

3.5.2.2 การวดความลกสาหรบระบบแรงดนตา ความลกใหวดจากสวนทมไฟฟาและเปดโลงอย หรอวดจากดานหนาของเครองหอหม ถาสวนทมไฟฟามการหอหม

3.5.2.3 ทางเขาทวางเพอปฏบตงานสาหรบระบบแรงดนตา (1) ตองมทางเขาขนาดกวางไมนอยกวา 0.60 เมตร และสงไมนอยกวา 2.00 เมตรทจะเขา

ไปถงทวางเพอปฏบตงานกบบรภณฑไฟฟา ไดอยางนอยหนงทาง สาหรบแผงสวตชและแผงควบคม ทมพกดกระแสตงแต 1,200 แอมแปรขนไป และมความกวางเกน 1.80 เมตร ตองมทางเขาทงสองขางของแผงทมความกวางไมนอยกวา 0.60 เมตร และความสงไมนอยกวา 2.00 เมตร

(2) ขอยกเวน ก. ถาดานหนาของแผงสวตชหรอแผงยอยเปนทวาง สามารถออกไปยงทางเขาได

โดยตรงและไมมสงกดขวาง อนญาตใหมทางเขาทวางเพอปฏบตงานทางเดยวได ข. ในกรณทวางเพอปฏบตงานมความลกเปน 2 เทาทกาหนดในขอ 3.5.2.1 ม

ทางเขาทวางเพอปฏบตงานทางเดยวได แตทางเขาตองอยหางจากแผงสวตชหรอแผงยอยไมนอยกวาทกาหนดในตารางท 3 ดวย

เปดได 90 องศา

0.75 ม. 0.75 ม. 0.75 ม.

ความลก

บรภณฑไฟฟา


รปท 17 ทางเขาทวางเพอปฏบตงานของระบบแรงตา (151 – 600 โวลต)

(ขอ 3.5.2.3)

ตารางท 3 ความลก (Depth) ตาสดของทวางเพอปฏบตงานกบบรภณฑไฟฟาระบบแรงดนตา [ขอ 3.5.2.1, 3.5.2.3(2)]

แรงดนไฟฟา วดเทยบกบดน (โวลต)

ความลกตาสด (เมตร)

กรณท 11) กรณท 22) กรณท 33) 0-150 0.90 0.90 0.90

151-600 0.90 1.05 1.20 หมายเหต:

1) กรณท 1 ดงรป 18 ท มสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยทางดานหนงของทวางเพอปฏบตงาน และอกดานหนงของทวางเพอปฏบตงานไมมทงสวนทมไฟฟาและเปดโลงและสวนทตอลงดนหรอมสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยท งสองดานของทวางเพอปฏบตงาน แตไดมการกนดวยวสดทเหมาะสม เชน ไม หรอวสดฉนวนอนสายไฟฟาหมฉนวนหรอบสบารหมฉนวนทมแรงดนไฟฟาไมเกน 300 โวลต ใหถอวาเปนสวนทไมมไฟฟา

2) กรณท 2 ดงรปท 19 มสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยทางดานหนงของทวางเพอปฏบตงาน และอกดานหนงของทวางเพอปฏบตงานเปนสวนทตอลงดน

3) กรณท 3 ดงรปท 20 มสวนทมไฟฟาและเปดโลงอยท งสองดานของทวางเพอปฏบตงาน (ไมมการกนตามกรณท 1) โดยผปฏบตงานจะอยระหวางนน

4) ขอยกเวน ก. บรภณฑทเขาถงเพอปฏบตงานไดจากดานอนทไมใชดานหลง ไมตองมทวางเพอปฏบตงานดานหลงของ

บรภณฑกได

กวาง 0.75 ม.

1.05 ม. 1.05 ม.

ทางเขา ทางเขา

บรภณฑไฟฟาแรงตา I ≥1200 แอมแปร และ ตกวาง > 1.80 ม.

ดานหลงปฏบตงานเมอปลดวงจรไฟฟาแลว

1.05 ม.

ฝาตทตองปฏบตงาน

ทวางเพอปฏบตงาน


ข. สวนทมไฟฟาและเปดโลง มแรงดนกระแสสลบไมเกน 30 โวลต (VAC) หรอแรงดนกระแสตรงไมเกน 60 โวลต (VDC) และสามารถเขาถงได ทวางเพอปฏบตงานอาจเลกกวาทกาหนดได แตตองไดรบความเหนชอบจากการไฟฟาฯ กอน

ค. บรภณฑทเขาถงเพอปฏบตงานจากดานอนทไมใชดานหลง ไมตองมทวางเพอปฏบตงานดานหลงของบรภณฑกได ในทซงตองเขาถงดานหลงเพอทางานในสวนทไดปลดวงจรไฟฟาออกแลว ตองมทวางเพอปฏบตงานในแนวนอนไมนอยกวา 0.75 เมตร ตลอดแนวของบรภณฑ

รปท 18 ทางเขาทวางเพอปฏบตงานของระบบแรงตา สาหรบกรณท 1

(ขอ 3.5.2.3)


(ขอ 3.5.2.3)

2.00 ม. 0.90 ม.

สวนทตอลงดน เชน คอนกรต อฐ ผนงกระเบอง บรภณฑไฟฟา (มไฟฟาและเปดโลง)

(1.05 ม.)

2.00 ม. 0.90 ม.

ไม วสดฉนวน หรอสายไฟฟาหมฉนวน บรภณฑไฟฟา (มไฟฟาและเปดโลง)



(ขอ 3.5.2.3) 3.6 โคมไฟฟาและอปกรณ (Lighting Fixture)

3.6.1 ความตองการทวไป ขอกาหนดนระบถงความตองการดานการตดตงดวงโคมไฟฟาและอปกรณ ซงตดตงทงภายนอกและภายในอาคาร

3.6.2 การตดตง 3.6.2.1 โคมไฟฟาและเครองประกอบการตดตงตองไมมสวนทมไฟฟาเปดโลงใหสมผสได 3.6.2.2 ดวงโคมไฟฟาและเครองประกอบการตดตงตองเหมาะสมกบสภาพแวดลอม เมอตดตง

ในสถานทเปยกหรอชนตองใชดวงโคมชนดทน าไมสามารถเขาไปในดวงโคมหรอเครองประกอบการตดตงไดเมออยในสภาพการใชงานตามปกต

3.6.2.3 ดวงโคมใกลวสดตดไฟ ตองมสงปองกนหรอกนไมใหวสดตดไฟไดรบความรอนเกน 90 องศาเซลเซยส

3.6.2.4 ดวงโคมและขวรบหลอด ตองมการจบยดอยางแขงแรงและเหมาะสมกบน าหนกของดวงโคม ดวงโคมทมน าหนกเกนกวา 2.5 กโลกรม หรอมขนาดใหญกวา 400 มลลเมตร หามใชขวรบหลอดเปนตวรบนาหนกของดวงโคม

3.6.2.5 การเดนสายดวงโคม (1) การเดนสายดวงโคม ตองจดทาใหเรยบรอยเพอปองกนความเสยหายทางกายภาพ

และใหใชสายเทาทจาเปนเทาน น และตองไมทาใหอณหภมของสายน นสงกวาอณหภมใชงานสงสดของสาย

2.00 ม. 0.90 ม.

บรภณฑไฟฟา (มไฟฟาและเปดโลง)

(1.20 ม.)


(2) ขนาดของสายตองไมเลกกวา 0.5 ตารางมลลเมตร และตองเปนชนดทเหมาะสมกบสภาพการใชงาน

(3) ขวรบหลอดชนดเกลยวเมอใชกบระบบไฟฟาทมตวนานวทรล สวนเกลยวโลหะทเปนทางเดนของกระแสไฟฟาตองตอกบตวนานวทรลเทานน

3.6.2.6 ดวงโคมตองตดตงใหสามารถตรวจสอบการตอสายระหวางสายดวงโคมกบสายของวงจรยอยไดโดยสะดวก

3.6.2.7 ฉนวนของสายในดวงโคม (1) สายทใชในดวงโคมตองมฉนวนทเหมาะสมกบกระแสแรงดนและอณหภมใชงาน (2) ดวงโคมทตดตงในสถานทเปยกชน หรอสถานททอาจเกดการผกรอนไดตองใชสาย

ชนดทไดรบการรบรองเพอใชสาหรบจดประสงคนน 3.6.2.8 การตอและการตอแยก

(1) จดตอหรอจดตอแยกของสายตองไมอยในกานดวงโคม (2) การตอหรอการตอแยกของสายใหมในดวงโคมไดเทาทจาเปนเทานน (3) สายไฟทอยในตแสดงสนคาตองเดนในชองเดนสาย และสวนทมไฟฟาตองไมอยใน

ทเปดเผย (4) กลองจดตอไฟฟาเขาดวงโคมตองมฝาครอบ หรอปดดวยฝาครอบดวงโคมขวรบ

หลอด เตารบ หรออปกรณทคลายกน 3.7 ระบบตอลงดน (Grounding System)

3.7.1 ความตองการทวไป ระบบตอลงดน (Grounding System) ตามขอกาหนดนใหรวมถงการตอลงดนของระบบไฟฟา (System Ground) อปกรณไฟฟา (Equipment Ground) และอปกรณอนๆ ทเปนโลหะอนอาจมกระแสไฟฟาเนองจากการเหนยวนาทางไฟฟา เชน ทอรอยสายไฟฟา รางเดนสายไฟฟา เปนตน โดยการตอลงดนน ถามไดกาหนดไวเปนอยางอน ใหถอตามกฎและมาตรฐานดงตอไปน (1) มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย ของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ใน

พระบรมราชปถมภ (วสท.) ฉบบลาสด เรอง การตอลงดน (2) ประกาศกระทรวงมหาดไทยเรองความปลอดภยเกยวกบไฟฟา เรองสายดนและการตอลงดน (3) National Electrical Code (NEC) Article 250


3.7.2 หลกสายดน (Ground Rod) หลกสายดนใหเปนไปตามมาตรฐานวศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ เพอใหไดความตานทานของหลกดนกบดนไมเกน 5 โอหม ยกเวนพนททยากในการปฏบตและการไฟฟาฯ เหนชอบ ยอมใหคาความตานทานของหลกดนกบดนไมเกน 25 โอหม โดยใชวธการวดดวยเครองวดคาความตานทานดน 3.7.2.1 การปกหลกสายดนตองใหแตละหลกหางจากหลกขางเคยงสองหลกไมนอยกวา 2 เทา

ของความยาวหลกดน โดยหางเทา ๆ กนโดยหลกสายดนนใหเชอมตอถงกนดวยตวนาทองแดงขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 70 ตารางมลลเมตร และการเชอมทงหมดใหใชวธ Exothermic Welding

3.7.2.2 หลกสายดนใน ระบบปองกนฟาผาและระบบสอสารใหตอรวมกนกบระบบไฟฟา 3.7.3 สายดน (Ground Conductor)

สายดนใหใชตวนาทองแดงหมฉนวน ซงขนาดของสายดนในวตถประสงคตาง ๆ ตองเปนดงน 3.7.3.1 สายดนสาหรบระบบไฟฟา (System Ground) เพอตอสายศนยหรอสายนวทรล (Neutral)

ดานทตยภม (Secondary) ของหมอแปลงไฟฟาลงดน ขนาดของสายดนนใหขนอยกบขนาดตวนาประธานของระบบไฟฟาตามตารางท 4

ตารางท 4 ขนาดตาสดของสายตอหลกดนของระบบไฟฟากระแสสลบ (System Ground) (ขอ 3.7.3.1)

ขนาดตวนาประธาน (ตวนาทองแดง) (ตารางมลลเมตร)

ขนาดตาสดของสายตอหลกดน (ตวนาทองแดง) (ตารางมลลเมตร)

ไมเกน 35 10* เกน 35 แตไมเกน 50 16 เกน 50 แตไมเกน 95 25 เกน 95 แตไมเกน 185 35 เกน 185 แตไมเกน 300 50 เกน 300 แตไมเกน 500 70

เกน 500 95 หมายเหต * แนะนาใหตดตงในทอโลหะหนา ทอโลหะหนาปานกลาง ทอโลหะบาง หรอทออโลหะ

3.7.3.2 สายดนสาหรบอปกรณไฟฟา (Equipment Ground) เพอตอเครองหอหมทเปนโลหะของอปกรณไฟฟา หรอสวนทเปนโลหะทเปดโลงและไมไดเปนทางเดนของกระแสไฟฟา ให


มการตอลงดนเพอปองกนอนตรายทอาจเกดขน โดยขนาดของสายดนใหขนอยกบขนาดของอปกรณปองกนสาหรบวงจรนน ๆ ตามตารางท 5

ตารางท 5 ขนาดสายดนสาหรบอปกรณไฟฟา (Equipment Ground)

(ขอ 3.7.3.2) พกดกระแสไฟฟาของอปกรณตดตอน

(ไมเกน....แอมแปร) ขนาดตาสดของสายดน (ตวนาทองแดง)

(ตารางมลลเมตร) 16 1.5 20 2.5 40 4 70 6 100 10 200 16 400 25 500 35 800 50 1000 70 1250 95 2000 120 2500 185 4000 240 6000 400

3.7.4 การตดตง

3.7.4.1 หามใชทอรอยสายเปนสายดน เวนแตจะมการใชทอรอยสายและอปกรณตอทอตาง ๆ มขวตอสายดนใหแนใจไดวาทอรอยสายนนมความตอเนองทางไฟฟาไดอยางถาวร

3.7.4.2 การเดนสายดน ใหรอยในทอรอยสายเดยวกบสายวงจรไฟฟานน ๆ แตในบางกรณ เชน สายดนทอยในชองชาฟท สายดนทเปนสายประธาน (Main) สาหรบการตอแยกสายดน สายดนทวางในรางสายไฟฟา เปนตน ใหวางลอยได

3.7.4.3 สายดนทไมไดรอยในทอตองยดตดกบรางวางสายไฟฟาทเปนโลหะทก ๆ ระยะไมเกน 2.40 เมตร


4. งานตดตงระบบไฟฟาสารองฉกเฉน 4.1 ขอกาหนดและความตองการทางดานเทคนค

4.1.1 ขอกาหนดทวไปในการตดตงระบบไฟฟาสารองฉกเฉน ระบบไฟฟาสารองฉกเฉน ประกอบดวยรายการดงตอไปน 4.1.1.1 โคมแสงสวางปายทางออก 4.1.1.2 เครองกาเนดไฟฟาสารอง

4.2 โคมแสงสวางปายทางออก (Exit Light & Fire Exit Light) 4.2.1 ความตองการทวไป

ขอกาหนดนระบถงความตองการดานการตดตงโคมแสงสวางปายทางออกและอปกรณ สาหรบใชในการแสดงตาแหนงและเสนทางหนไฟ

4.2.2 ขนาดของปายทางออก ขนาดของสญลกษณตองมความสงไมนอยกวา 100 มลลเมตร และในกรณทใชตวอกษร ตวอกษรตองมความสงไมนอยกวา 100 มลลเมตร สญลกษณทใชตองมขอบบนและขอบลางของสญลกษณหรอตวอกษรหางจากขอบปายไมตากวา 25 มลลเมตร ขนาดตวอกษรทใชตองมระยะหางระหวางตวอกษรไมนอยกวา 10 มลลเมตร และความหนาตวอกษรไมนอยกวา 12 มลลเมตร ความกวางตวอกษรขนาดทวไป 50 ถง 60 มลลเมตร

4.2.3 ส สของปายใหใชตวอกษรหรอสญลกษณสขาวบนพนสเขยว และพนสเขยวตองมอยางนอย รอยละ 50 ของพนทปาย หรอตามมาตรฐานระบบไฟฟา แสงสวางฉกเฉนและปายทางออกฉกเฉนของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ (วสท.)

4.2.4 ความสวางปายทางออกฉกเฉน 4.2.4.1 ความสวางต าสดบนพนปายภายในระยะ 25 มลลเมตร จากสญลกษณไมนอยกวา

8 แคนเดลาตอตารางเมตร 4.2.4.2 ความสวางของสญลกษณเทยบกบพนปายขางเคยงตองไมนอยกวา 4:1 4.2.4.3 ความแตกตางของความสวางภายในสญลกษณดวยกน หรอภายในพนปายตองไมมากกวา

5:1 4.2.5 การตดตง 4.2.5.1 ความสงของการตดตง

ปายทางออกฉกเฉนใหตดตงดานบนเพอสงเกตไดงาย กรณทคาดวาควนมปญหาทาใหมองเหนปายทางออกไมชดเจน อาจเพมปายทางออกฉกเฉนตดตงทดานลาง


(1) ปายทางออกดานบน ใหตดตงโดยทขอบลางของปายสงจากพนระหวาง 2.0 ถง 2.7 เมตร

(2) ปายทางออกดานลาง ใหตดต งโดยทขอบลางของปายสงจากพนไมนอยกวา 150 มลลเมตร แตตองไมเกน 200 มลลเมตร และขอบของปายอยหางจากขอบประตไมนอยกวา 100 มลลเมตร

4.2.5.2 ระยะหางระหวางปายทางออกฉกเฉน (1) ระยะหางระหวางของปายทางออกฉกเฉนกอนถงทางออกไมเกน 24 เมตร สาหรบ

สญลกษณทมความสง 100 มลลเมตร (2) กรณทระยะหางระหวางปายมากกวา 24 เมตร สามารถทาไดโดยใชปายทางออกทม

สญลกษณทมความสงไมนอยกวาดงน ความสงของสญลกษณ (มม.) = ระยะหางระหวางปาย (มม.)/240

4.3 เครองกาเนดไฟฟาสารองและอปกรณ (Generator Set) 4.3.1 ความตองการทวไป

ขอกาหนดนระบถงความตองการดานการตดตงเครองกาเนดไฟฟา ถงนามนเชอเพลง 4.3.2 การตดตง

4.3.2.1 การตดตงภายนอกอาคาร ตองมการปองกนจากสภาวะอากาศ เชนน าฝน และความรอน รวมถงปองกนแสงอาทตยโดยตรงอกดวย

4.3.2.2 การตดตงภายในอาคาร (1) หองเครองกาเนดไฟฟา

ก. ขนาดของหองเครองกาเนดไฟฟาควรมขนาดทใหญเพยงพอเพอการปฎบตงาน และสามารถเขาออกไดโดยสะดวกเพอการดแลบารงรกษา

ข. เครองกาเนดไฟฟาทมขนาดใหญไมควรทจะตดตงไวในชนของอาคารทสงๆ ค. ภายในหองเครองกาเนดไฟฟาควรจะมพนทเหลอดานขางระหวางเครอง และ

กาแพงหองไมตากวา 1 เมตร สวนบรเวณทายเครองไมควรจะตากวา 2.5 เมตร ความสงของหองจากพนถงใตคานสงโดยประมาณ 3.50 เมตร

ง. กาแพงหองเครองกาเนดไฟฟาทกดานรวมถงประตจะตองสามารถทนไฟไดไมตากวา 2 ชวโมง

จ. ขนาดของประตหองควรใหญเพยงพอทจะขนอะไหลผานเขาออกไดโดยสะดวก


(2) การปองกนเสยง ก. หองเครองกาเนดไฟฟาตองมการปองกนเสยงอยางด ข. การปองกนเสยงผานกาแพงและเพดานสามารถทาไดโดยการบผนงหองและ

เพดานหองดวยวสดดดซบเสยง เชน Rock Wool และ Fiber Glass เปนตน ค. การปองกนเสยงทางดานลมเขาและออกจากหองทาไดโดยการเพมอปกรณดด

ซบเสยงชนดใหลมผานไดสะดวก (Sound Attenuator) ง. การจดการเสยงของทอไอเสยทาไดโดยการเพมทอพกไอเสยชนดดดซบเสยง

(3) การระบายอากาศ และความรอน ก. ชองลมเขาหองเครองกาเนดไฟฟาควรมพนทอยางนอย 2 เทาของชองลมออก

จากเครองกาเนดไฟฟา ข. ชองลมออกจากหองเครองกาเนดไฟฟาควรมขนาดประมาณ 1.2 เทาของขนาด

หมอนาของเครองกาเนดไฟฟา หรอเปนไปตามขอแนะนาของผผลต ค. ไมควรจดใหชองลมเขา และชองลมออกอยบนกาแพงดานเดยวกนของหอง

เครองกาเนดไฟฟา ง. ชองลมเขาควรจดใหอยทางดานทายของเครองกาเนดไฟฟา จ. กรณทชองลมเขาอยทกาแพงดานขางของเครองกาเนดไฟฟา ชองลมเขาควรจด

ใหอยทางดานทายของเครองกาเนดไฟฟาใหมากทสด (4) ระบบนามนเชอเพลง

ก. ขนาดของ Day Tank ควรมปรมาณน ามนเชอเพลงไวเพอการเดนเครองกาเนดไฟฟาไดอยางนอย 8 ชวโมง

ข. ในกรณทเครองกาเนดไฟฟาสารองใชกบอาคารทมความสาคญมาก ปรมาณนามนสารองควรมไวเพอการเดนเครองกาเนดไฟฟาไดอยางนอย 24 ชวโมง โดยน ามนสารองดงกลาวจะถกเกบไวท Storage Tank ภายนอกหองเครองกาเนดไฟฟา

ค. ถงน ามน Day tank ควรทาความสะอาดดวยการพนทรายกอนพนสรองพน หลงจากนนใหพนส Epoxy ทงดานในและดานนอก

ง. การตดตงเครองสบน ามนทงแบบไฟฟาและใชมอโยก ใหทาทยดหรอหวงเกบสายนามน

จ. ทอน ามนใหใชทอเหลกดาโดยดานนอกใหทาสกนสนมดวย สวนทตอเขาเครองยนตใหใชทอออนแบบเสรมแรง


(5) ระบบระบายไอเสย ก. การตดตงทอไอเสยตองคานงถงความโคง โดยตองคานวณ Back Pressure ของ

ไอเสยทจะยอนสเครองทจะสงผลใหเครองยนตมประสทธภาพทลดลง ข. ทอไอเสยใหใชทอเหลกดา Schedule 40 หรอสงกวา ค. ทอไอเสยทอยในอาคารซงอยในตาแหนงทอาจสมผสได ตองหมดวยฉนวน

Fiber เชน Rock Wool แลวหมดวยอลมเนยมหนาไมนอยกวา 0.5 มลลเมตร ง. การตดตงทอไอเสยสวนทพนอาคารจะตองคานงถงน ารวซมเขาอาคารได และ

อณหภมระหวางชองทผานกาแพง จ. ปลายทอไอเสยตองมตะแกรงเพอปองกนนกหรอหนเขา

4.3.3 ขอแนะนาการตดตงเครองกาเนดไฟฟาสารองและอปกรณ ใหเปนไปตามภาคผนวก ข. 5 งานตดตงระบบแจงเหตเพลงไหม 5.1 ความตองการทวไป

ขอกาหนดนระบถงความตองการดานการตดตงระบบแจงเหตเพลงไหม 5.2 สวนประกอบของระบบในอาคารแตละชนด

5.2.1 อาคารขนาดเลก ระบบแจงเหตเพลงไหม ตองประกอบไปดวยอปกรณสาคญดงตอไปน เปนขนตา

(1) แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม (2) อปกรณตรวจจบเพลงไหมอตโนมต (3) อปกรณแจงเหตดวยมอ (4) อปกรณแจงเหตเตอนภย ขอยกเวน ไมตองมอปกรณตรวจจบเพลงไหมอตโนมต สาหรบอาคารขนาดเลกทเปนอาคารชนเดยว และโปรงโลงทสามารถมองเหนไดทวทกพนทในอาคาร

5.2.2 อาคารสง อาคารขนาดใหญ อาคารขนาดใหญพเศษ ระบบแจงเหตเพลงไหม ตองประกอบไปดวยอปกรณสาคญดงตอไปน เปนขนตา

(1) แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม (2) อปกรณตรวจจบเพลงไหมอตโนมต (3) อปกรณแจงเหตดวยมอ (4) อปกรณแจงเหตเตอนภย (5) อปกรณโทรศพทฉกเฉน (6) อปกรณประกาศเรยกฉกเฉน


(7) แผงแสดงผลเพลงไหมทศนยสงการดบเพลง 5.2.3 สถานประกอบการพเศษ ระบบแจงเหตเพลงไหม ตองประกอบไปดวยอปกรณสาคญดงตอไปน เปนขนตา

(1) แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม (2) อปกรณตรวจจบเพลงไหมอตโนมต (3) อปกรณแจงเหตดวยมอ (4) อปกรณแจงเหตเตอนภย (5) อปกรณโทรศพทฉกเฉน (6) อปกรณประกาศเรยกฉกเฉน กรณทสถานประกอบการพเศษเปนสวนหนงของอาคารขนาดเลก อาคารสง อาคารขนาดใหญ อาคารขนาดใหญพเศษ แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหมของสถานประกอบการพเศษ ตองเชอมตอสญญาณกบแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหมหลกของอาคาร โดยมแผงแสดงผลเพลงไหมทเปนอสระตางหากทงสองแหง

5.2.4 อาคารพกอาศยหลบนอน อาคารพกอาศยหลบนอน เชน โรงแรม อาคารชด หอพก โรงพยาบาล แฟลต อพารตเมนท ตองตดตงอปกรณตรวจจบเพลงไหมทสามารถแสดงตาแหนงทละเอยดและชดเจนวาจดตนเพลงอยทใด เชน การตดตงไฟแสดงสถานะการทางานของอปกรณตรวจจบหนาหอง หรอใชอปกรณตรวจจบทสามารถระบตาแหนงได

5.3 ขนาดและจานวนโซน ขนาดและจานวนโซนในอาคาร ตองแบงใหเปนไปตามขอกาหนดดงน 5.3.1 การแบงโซนตองไมทาใหระยะคนหาเกน 30 เมตร 5.3.2 พนทแตละโซนในชนเดยวกนตองไมเกน 1,000 ตารางเมตร พนททมลกษณะเปดโลงมองเหนถง

กนไดโดยตลอด สามารถมขนาดพนทโซนไดไมเกน 2,000 ตารางเมตร 5.3.3 พนททตดตงหวกระจายน าดบเพลงอตโนมตและไมใชพนทเพอปองกนชวต สามารถกาหนด

ขนาดของโซนตรวจจบเทากบขนาดของโซนหวกระจายน าดบเพลงอตโนมตได โดยใชสวตชตรวจการไหลของน าเปนอปกรณเรมสญญาณของวงจรตรวจจบนน และยอมใหเพมระยะคนหาไดไมเกน 60 เมตร

5.3.4 พนทอาคารทงหมดหากมขนาดไมเกน 500 ตารางเมตร อนญาตใหจดเปนหนงโซนได ถงแมวาอาคารมหลายชน

5.3.5 พนทอาคารทงหมดหากมขนาดเกน 500 ตารางเมตร และเกน 3 ชน พนทอาคารแตละชนจะตองแบงเปนอยางนอย 1 โซน


5.3.6 สาหรบอาคารสงอปกรณตรวจจบทตดตงในชองบนได ชองเปดตางๆ ใหกาหนดเปนโซนอสระแตละชองบนไดหรอชองเปดตางๆ

5.3.7 พนทหรอหองทมอนตรายเปนพเศษ เชน หองเครองไฟฟาหลกประจาอาคาร หองเครองจกรกลทกประเภท หองเกบสารไวไฟหรอเชอเพลง เปนตน ตองแยกเปนโซนอสระแตละพนทหรอ แตละหอง

5.3.8 หองหรอโถงปลอดควนหนาลฟตดบเพลง เสนทางหนไฟ พนทบนฝาเพดาน พนทใตพนยกระดบ และพนทใตหลงคา ซงถกกาหนดใหตดตงอปกรณตรวจจบตามมาตรฐานน ตองแยกเปนโซนอสระแตละพนทหรอแตละหอง

5.4 การตดตง 5.4.1 อปกรณตรวจจบความรอน

5.4.1.1 ทวไป (1) อปกรณตรวจจบความรอนตองตดตงในระดบความสงไมเกน 4 เมตร

ใหตดตงในระดบความสงเกนกวา 4 เมตรได แตตองคานวณตามหลกวศวกรรม แตทงนตองไมเกนกวา 6 เมตร

(2) อปกรณตรวจจบแตละตว ตองตดตงทเพดานหรอหลงคา โดยใหสวนตรวจจบอยหางจากเพดานหรอหลงคาไมนอยกวา 15 มลลเมตร แตไมเกน 100 มลลเมตร หากเปนหลงคาทมแปอนอาจขวางทางไหลของไอความรอนไปยงอปกรณตรวจจบได อาจตดต งอปกรณตรวจจบเขากบแปโดยใหสวนตรวจจบหางจากหลงคาไมเกน 350 มลลเมตร

(3) อปกรณตรวจจบตองตดตง ณ จดทสงทสดของเพดาน อยางไรกตามหากเปนเพดานทประกอบไปดวยคาน หรอรอด หรอหยกทความลกนอยกวา 300 มลลเมตร อาจตดตงอปกรณตรวจจบทใตคานหรอรอดนนๆได

(4) อปกรณตรวจจบความรอนทตดต งใตเพดานหรอหลงคาซงไดรบความรอนจากแสงแดด ตองตดตงใหสวนตรวจจบอยหางจากเพดานหรอหลงคาในแนวดงไมนอยกวา 180 มลลเมตร แตไมเกน 350 มลลเมตร

5.4.2 ระยะหางและตาแหนงตดตงของอปกรณตรวจจบ 5.4.2.1 ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบสาหรบพนผวแนวราบ

(1) สาหรบพนผวแนวราบ ยกเวนชองทางเดน ตองตดตงอปกรณตรวจจบบนเพดานใหมระยะรศมจากจดใดๆ บนเพดานถงอปกรณตรวจจบตวใกลทสดตองไมเกน 5.1 เมตร และระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบไมเกน 7.2 เมตร


(2) สาหรบบรเวณชองทางเดน ตองตดตงอปกรณตรวจจบใหมระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบไมเกน 9.5 เมตร

5.4.2.2 ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบสาหรบพนผวเอยง (1) ระยะหางตามแนวยาวทขนานไปกบจวหลงคา แถวของอปกรณตรวจจบทบรเวณจว

หลงคา ตองหางกนไมเกน 7.2 เมตร (2) แถวของอปกรณตรวจจบทอยลางสด ตองอยหางไมเกน 7.2 เมตร จากผนงหรอ

ฉากกนและจากแถวของอปกรณตรวจจบทอยใกลกน และตองมระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบในแถวเดยวกนไมเกน 14.4 เมตร

(3) แถวของอปกรณตรวจจบทอยระหวางแถวบนสดและแถวทอยลางสด ตองมระยะหางระหวางอปกรณในแถวเดยวกนไมเกน 14.4 เมตร และมระยะหางระหวางแถวไมเกน 7.2 เมตร

5.4.2.3 ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบสาหรบพนทเปด ใหเปนไปตามขอกาหนดในขอ 5.4.2.1 5.4.2.2 5.4.2.4 และ 5.4.2.5

5.4.2.4 ระยะหางจากผนง ผนงกน หรอหวจายลม (1) อปกรณตรวจจบสาหรบแถวทอยใกลผนงหรอผนงกน ตองหางจากผนงหรอผนงกน

ไมเกน 3.6 เมตร แตไมนอยกวา 30 เซนตเมตร (2) สาหรบชองทางเดน ระยะหางระหวางผนงปลายทางกบอปกรณตรวจจบทใกลทสด

ตองไมเกน 4.75 เมตร (3) อปกรณตรวจจบตองตดตงหางจากหวจายลมไมนอยกวา 400 มลลเมตร

5.4.2.5 การลดระยะหาง ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบความรอนทกชนด อาจจาเปนตองลดลงเนองจากพนทปองกนมโครงสรางพเศษเชน เพดานของพนทปองกนถกคนเปนชวงๆดวยคาน ทอลมระบบปรบอากาศ หรอสงอนใดทมลกษณะเดยวกน โดยยนลงมาเกนกวา 300 มลลเมตร ตองลดระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบในแนวตงฉากกบแนวคนลงรอยละ 30

5.4.3 อปกรณตรวจจบควน 5.4.3.1 ทวไป

(1) อปกรณตรวจจบควนชนดจดตองตดตงในระดบความสงไมเกน 10.5 เมตร (2) อปกรณตรวจจบควนชนดลาแสงตองตดตงในระดบความสงไมเกน 25 เมตร (3) ในกรณทฝาเพดานหรอหลงคามความสงเกน 25 เมตร ใหตดตงอปกรณตรวจจบชนด

ลาแสงหลายระดบ


5.4.3.2 ระยะหางและตาแหนงตดตงอปกรณตรวจจบ (1) อปกรณตรวจจบควนชนดจด

ก. อปกรณตรวจจบแตละตวตองตดตงทฝาเพดานหรอหลงคา หางจากฝาเพดานหรอหลงคาไมนอยกวา 25 มลลเมตร แตไมเกน 600 มลลเมตร

ข. ในกรณทสถานทมการตดตงอปกรณตรวจจบควนสงมากกวา 4 เมตร แตไมเกน 10.5 เมตร ใหระยะหางจากฝาเพดานหรอหลงคาเปนไปตามตารางท 6

(2) อปกรณตรวจจบควนชนดลาแสง อปกรณตรวจจบตองหางจากฝาเพดานหรอหลงคาไมนอยกวา 300 มลลเมตร แตไมเกน 750 มลลเมตร และอาจตดเพมเตมทระดบตากวากได

ตารางท 6 ตาแหนงตดตงอปกรณตรวจจบควน

[ขอ 5.4.3.2(1)] ความสงทตดตง

(เมตร)

ระยะหางจากฝาเพดานหรอหลงคาไมนอยกวา (มลลเมตร)

อปกรณตรวจจบควนชนดจด อปกรณตรวจจบควนชนดลาแสง 3.5 25 300 4 40 300 6 100 300 8 175 300 10 250 350

10.5 270 360 12 - 400 14 - 450 16 - 500 18 - 550 20 - 600 22 - 650 24 - 700 25 - 750


5.4.3.3 ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบสาหรบพนผวแนวราบ (1) อปกรณตรวจจบตองตดตงใหมระยะรศมจากจดใดๆใตพนผวแนวราบถงอปกรณ

ตรวจจบควนตวทใกลทสดไมเกน 6.3 เมตร และระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบตองไมเกน 9 เมตร

(2) สาหรบบรเวณชองทางเดน ตองตดตงอปกรณตรวจจบใหมระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบไมเกน 12 เมตร

(3) สาหรบอปกรณตรวจจบชนดลาแสง ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบแตละชดตองไมเกน 14 เมตร

5.4.3.4 ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบสาหรบพนผวเอยง (1) ระยะหางตามแนวยาวทขนานไปกบจวหลงคา แถวของอปกรณตรวจจบทบรเวณจว

หลงคา ตองหางกนไมเกน 9 เมตร (2) แถวของอปกรณตรวจจบทอยลางสด (ใกลชายคา) ตองอยหางไมเกน 9 เมตร จาก

ผนงหรอฉากกน และจากแถวของอปกรณตรวจจบทอยใกลกน และตองมระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบในแนวเดยวกนไมเกน 18 เมตร

(3) แถวของอปกรณตรวจจบทอยระหวางแถวบนสดกบแถวทอยลางสด ตองมระยะหางระหวางอปกรณไมเกน 18 เมตร และมระยะหางระหวางแถวไมเกน 9 เมตร

5.4.3.5 ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบสาหรบพนทปด พนทปด เชน หองเพดาน หองใตหลงคาหรอชองใตพนยกระดบ ใหระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบเปนไปตามขอ 5.4.2.3 5.4.2.4 และ 5.4.2.6

5.4.3.6 ระยะหางจากผนง ผนงกน หรอหวจายลม (1) อปกรณตรวจจบสาหรบแถวทอยใกลผนงหรอผนงกน ตองหางจากผนงหรอผนงกน

ไมเกน 4.5 เมตร แตไมนอยกวา 30 เซนตเมตร (2) สาหรบชองทางเดน ระยะหางระหวางผนงปลายทางกบอปกรณตรวจจบทใกลทสด

ตองไมเกน 6 เมตร (3) อปกรณตรวจจบตองตดตงหางจากหวจายลมไมนอยกวา 400 มลลเมตร

5.4.4 แผงแสดงผลเพลงไหม (Annunciator) 5.4.4.1 ระยะหางตาสดจากแผงแสดงผลเพลงไมกบบรภณฑอนๆ ตองเพยงพอทจะใหเขา

ปฏบตงานทแผงแสดงผลเพลงไหมได โดยพนทปฏบตงานหนาแผงเปนไปตามรปท 21 5.4.4.2 ขอบบนของแผงตองอยสงจากพนระหวาง 1.5 ถง 1.8 เมตร

5.4.5 อปกรณแจงเหต 5.4.5.1 ตองตดตงใหอยในตาแหนงทเหนไดอยางชดเจน


5.4.5.2 ระยะหางระหวางอปกรณแจงเหตดวยมอ และชนดแจงเหตดวยเสยงตองไมเกน 60 เมตร วดตามแนวทางเดน

5.4.5.3 ระยะหางระหวางอปกรณแจงเหตชนดแจงเหตดวยแสงตองไมเกน 30 เมตรวดตามแนวทางเดน

5.4.5.4 ตองตดตงอปกรณแจงเหตอยางนอย 1 ชด บรเวณภายนอกอาคาร

รปท 21 ระยะหางตาสดของแผงแสดงผลเพลงไหม

(ขอ 5.4.4)

6 งานตดตงระบบปองกนฟาผา 6.1 ขอกาหนดและความตองการทางดานเทคนค

6.1.1 ขอกาหนดทวไปในการตดตงระบบระบบปองกนฟาผา ระบบปองกนฟาผาประกอบดวยรายการดงตอไปน (1) การปองกนฟาผาสงปลกสราง (2) การปองกนเสรจจากฟาผา

6.2 ระบบปองกนฟาผาสงปลกสราง (Lightning Protection System) 6.2.1 ขอกาหนดทวไปในการตดตงระบบปองกนฟาผาสงปลกสราง

ระบบปองกนฟาสงปลกสรางใหใชระบบดงเดม (Conventional System) 6.2.2 วสด

6.2.2.1 ตวนาลอฟาโดยทวไปใหใชหลกลอฟาซงมขนาดเสนผานศนยกลางไมนอยกวา 19 มลลเมตร (3/4 นว) ยาว 600 มลลเมตร (2 ฟต) ตดตงทสงสดของอาคาร โดยเปนวสดดงน

แผงแสดงผลเพลงไหม

พนทวาง

0.50 ม. 0.50 ม.

1.00 ม.


(1) แทงทองแดง (Solid Copper) หรอ (2) แทงเหลกชบทองแดง (Copper Clad Steel)

6.2.2.2 ตวนาลอฟาบนหลงคา (Roof Conductor) (1) ถามไดกาหนดไวเปนอยางอนใหตวนาบนหลงคาซงเปนตวนาสาหรบเชอมตอหลก

ลอฟาใหตอเนองกนทางไฟฟาถงกนทงหมดเปน ก. ตวนาทองแดงขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 50 ตารางเมตร หรอ ข. ตวนาอะลมเนยมขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 70 ตารางมลลเมตร หรอ ค. เหลกขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 120 ตารางมลลเมตร

(2) ในกรณทตวนาบนหลงคาเปนชนด Tape ใหเปน ก. Annealed Bare Copper Tape ขนาดหนาตดไมนอยกวา 50 ตารางมลลเมตร หรอ ข. Annealed Bare Aluminium Tape ขนาดหนาตดไมนอยกวา 70 ตารางมลลเมตร

6.2.2.3 ตวนาลงดน (Down Conductor) ถามไดกาหนดไวเปนอยางอน ใหใชตวนาดงตอไปนเปนตวนาลงดนในแตละจดทกาหนด (1) ตวนาทองแดงขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 50 ตารางมลลเมตร หรอ (2) ตวนาอะลมเนยมขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 70 ตารางมลลเมตร หรอ (3) เหลกขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 120 ตารางมลลเมตร

6.2.2.4 ตวนาชวยกระจายประจไฟฟา เปนตวนาไฟฟาทใชเชอมตอระหวางตวนาลงดนแตละแนวใหมความตอเนองทางไฟฟาทกๆความสงไมเกน 20 เมตร โดยปกตใหใช (1) ตวนาทองแดงขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 50 ตารางมลลเมตรหรอ (2) ตวนาอะลมเนยมขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 70 ตารางมลลเมตร หรอ (3) เหลกขนาดพนทหนาตดไมนอยกวา 120 ตารางมลลเมตร

6.2.2.5 รากสายดนใหเปนไปตามมาตรฐานวศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ

6.2.2.6 การเชอมตอโลหะ ใหมความตอเนองทางไฟฟามวธการตางๆ ขนอยกบชนดของโลหะและสภาพของงาน โดยการเชอมตอระหวางตวนาทองแดงกบตวนาทองแดง หรอตวนาทองแดงกบเหลกใหเชอมดวยวธเอกโซเทอรมก (Exothermic Welding)

6.2.2.7 อปกรณอนๆ ทเปนโลหะ เชน ทอน า บนไดเหลก เปนตน ตดตงอยใกลระบบปองกนฟาผาจะตองประสานศกยเขากบระบบดวย

6.2.3 การตดตง 6.2.3.1 การตดตงตวนาลอฟา

(1) ตวนาลอฟาควรตดตงอยางมนคงและแขงแรง ทจดทสงทสดของสงทตองการปองกน


(2) ในกรณทระบบปองกนฟาผาไมไดแยกจากบรเวณปองกน ระบบตวนาลอฟาอาจตดตงโดยตรงบนหลงคาของอาคารได หรอเวนระยะหางเลกนอยถาไมเกดความเสยหายเนองจากผลของกระแสฟาผา

(3) ตวนาลอฟาบนหลงคาจะตองมการจบยดอยางมนคงและแขงแรงทกๆ ระยะ 1 เมตร โดยท ก. ถาหลงคาทาดวยวสดทไมตดไฟ ตวนาลอฟาอาจตดบนผวหลงคาได ข. ถาหลงคาทาดวยวสดทตดไฟ ตวนาลอฟาสามารถตดต งบนผวหลงคาโดยท

อณหภมเพมขนเนองจากการไหลของกระแสฟาผาไมเปนอนตรายตอวสดของหลงคา

ค. ถาหลงคาทาดวยวสดตดไฟ และอณหภมทเพมขนของตวนาลอฟาเปนอนตราย ตองตดต งตวนาลอฟาใหระยะหางระหวางตวนาลอฟาและบรเวณปองกนมากกวา 0.1 เมตรเสมอ

6.2.3.2 ตวนาลอฟาโดยธรรมชาต (1) แผนโลหะปกคลม

ก. มความตอเนองทางไฟฟาอยางคงทน ข. แผนโลหะทสามารถปองกนฟาผาทะล หรอไมเกดปญหาเรองความรอนสง

บางจดใหมขนาดความหนา (t) เปนไปตามตารางท 7 ค. แผนโลหะทไมจาเปนปองกนฟาผาทะล หรอไมเกดปญหาเรองความรอนสงบาง

จด ใหมขนาดความหนา (t’) เปนไปตามตารางท 7 ง. ไมมการเคลอบดวยวสดทเปนฉนวน จ. วสดทไมเปนโลหะทอยบนหรอเหนอแผนโลหะ ไมนบรวมอยในบรเวณปองกน

(2) องคประกอบโลหะของโครงสรางหลงคา ใตหลงคาอโลหะนน ใหถอวาชนสวนอโลหะนนอยนอกบรเวณปองกน

(3) ชนสวนของโลหะ ซงมพนทหนาตดไมนอยกวาทกาหนดไวสาหรบองคประกอบระบบตวนาลอฟามาตรฐาน

(4) ทอและถงโลหะทมความหนาไมนอยกวา 2.5 มลลเมตร ซงไมเกดอนตรายหรอเกดเหตการณทรบไมไดเมอฟาผาทะลแผนโลหะ

(5) ทอและถงโลหะทมความหนาไมนอยกวาคา t ตามทกาหนดไวในตารางท 7 (6) ตวนาลอฟาโดยธรรมชาต ตวนาบนหลงคา และตวนาตอลงดน ตองตอถงกน


ตารางท 7 ความหนาตาสดของแผนโลหะหรอทอโลหะในระบบตวนาลอฟา [ขอ 6.2.3.2(1)]

ระดบการปองกน วสด ความหนา t (มลลเมตร)

ความหนา t’ (มลลเมตร)

1 - 4 เหลก 4 0.5

ทองแดง 5 0.5 อลมเนยม 7 1

6.2.3.3 ระบบตวนาลงดน

(1) ตาแหนงตวนาลงดน ก. ถาระบบตวนาลอฟาประกอบดวยแทงตวนาลอฟา 1 ชด ตองมตวนาลงดนอยาง

นอย 1 ชด ถาระบบตวนาลอฟาประกอบดวยแทงตวนาหลายชดแยกอสระ ตองมตวนาลงดนอยางนอย 1 ชดตอแทงตวนาลอฟา 1 ชด

ข. ถาตวนาลอฟาประกอบดวยตวนาแนวราบแยกตางหาก ตองมตวนาลงดนอยางนอย 1 ชดทปลายของตวนาแตละขาง

ค. ถาตวนาลอฟาประกอบกนเปนโครงขายตวนา ตองมตวนาลงดนอยางนอย 2 ชด กระจายรอบเสนรอบสงปลกสรางทตองการปองกน

ง. สาหรบอาคารสงจะตองมตวนาลงดนอยางนอย 2 ชด และมระยะหางเฉลยระหวางตวนาลงดน ตามระดบปองกนทไดทาการออกแบบไวตามมาตรฐานปองกนฟาผาสงปลกสรางของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ

(2) การตดตงตวนาลงดน การจบยดตวนาลงดนตองจบยดอยางมนคงทกระยะไมเกน 1 เมตร ทงในแนวดงและแนวราบ ไมตดตงในลกษณะทออมเปนวง โดยท ก. ถากาแพงทาดวยวสดทไมตดไฟ ตวนาลงดนอาจตดทผวหรอภายในกาแพงได ข. ถากาแพงทาดวยวสดทตดไฟ ตวนาลงดนสามารถตดต งทผวกาแพงโดยท

อณหภมเพมขนเนองจากการไหลของกระแสฟาผาไมเปนอนตรายตอวสดของกาแพง

ค. ถากาแพงทาดวยวสดตดไฟ และอณหภมทเพมขนของตวนาลงดนเปนอนตราย ตองตดต งตวนาลงดนใหระยะหางระหวางตวนาลงดนและบรเวณปองกนมากกวา 0.1 เมตร เสมอ


ง. ควรตดตงตวนาลงดนใหหางจากขอบประตอยางนอย 2 เมตร และขอบหนาตางอยางนอย 1 เมตร

(3) ตองมการประสานศกยใหเทากนทระดบพนและททกๆความสง 20 เมตร ในกรณตดตงตวนาลงดนในเสาโครงสรางอาคาร ควรมการเชอมกบเหลกโครงสรางทกๆระยะ 20 เมตร

6.2.3.4 ระบบหลกดน ระบบหลกดนของระบบปองกนฟาผา ใหประสานศกยเขากบระบบหลกดนของ ระบบไฟฟา

6.2.3.5 จดทดสอบ (1) ทจดตอของระบบรากสายดน จดทดสอบตองตดตงทตวนาลงดนแตละชดยกเวน

กรณของตวนาลงดนโดยธรรมชาต (2) จดทดสอบมไวเพอวดการตอระหวางจดทดสอบและระบบตวนาลอฟา หรอระบบ

รากสายดนยงคงมความตอเนองทางไฟฟา (3) จดทดสอบตองสามารถปลดออกไดโดยใชเครองมอเพอวตถประสงคในการวด

6.2.3.6 การตดต งระบบปองกนฟาผาตองบนทกการวดคาความตานทานของการตอลงดน ทกจดดวย

6.3 อปกรณปองกนเสรจสาหรบระบบไฟฟา (Surge Protective Device for Electrical System) 6.3.1 ขอกาหนดทวไป

6.3.1.1 ขอกาหนดในการประสาน วตถประสงคของการประสาน คอเพอลดความตางศกยทางไฟฟาระหวางชนสวนโลหะกบระบบภายในปรมาตรทจะปองกนฟาผา ชนสวนโลหะและระบบทมการขามยานปองกน รวมทงชนสวนโลหะและระบบทอยภายในยานปองกน จะตองมการประสานทบรเวณรอยตอของยาน การประสานทแทงตวนาตอประสานใหใชตวนาตอประสาน และถาจาเปนใหใชอปกรณปองกนเสรจรวมดวย (1) การประสานทรอยตอระหวางยาน 0A 0B กบ 1

ก. ตวนาภายนอกทงหมดทเขาสสงปลกสรางตองมการประสาน ข. ในกรณทสวนตวนาภายนอก สายไฟฟากาลง และสายสอสาร เขาสสงปลกสราง

ทตาแหนงตางกน ทาใหตองมแทงตวนาตอประสานหลายแหง ใหตอแทงตวนาประสานเหลานนเขากบรากสายดนวงแหวนเหลกเสรมของผนงคอนกรตเสรมเหลกโดยใหมระยะสนทสด ในกรณทไมมสายดนวงแหวน ใหตอประสานแทง


ตวนาเหลานนเขากบรากสายดนตางหาก แลวตอรากสายดนเหลานนเขาดวยกนดวยตวนาแบบวงแหวนภายใน

ง. ในกรณสวนตวนาภายนอกเขาสสงปลกสรางเหนอระดบผวดน ใหตอแทงตวนาประสานเขากบตวนาแบบวงแหวนทดานใน หรอดานนอกของผนง ซงตอประสานเขากบตวนาลงดน และเหลกเสรมของผนงคอนกรตเสรมเหลก

จ. ในกรณทสวนตวนาภายนอกรวมทงสายไฟฟากาลง และสายสอสารเขาสสงปลกสรางทระดบผวดนเดยวกน ใหตอแทงตวนาประสานทตาแหนงสายเขาสสงปลกสรางเขากบรากสายดน และเหลกเสรมของผนงคอนกรตเสรมเหลกโดยใหมระยะสนทสด

(2) การประสานทรอยตอระหวางยานปองกนสบเนอง ก. หลกการทวไปสาหรบการประสานทรอยตอยาน 0A 0B กบ 1 สามารถนามา

ประยกตใชกบรอยตอของยานปองกนฟาผาสบเนอง ข. สวนตวนาทงหมดรวมทงสายไฟฟากาลงและสายสอสารทเขาสรอยตอระหวาง

ยานปองกน ตองมการประสานทรอยตอ การประสานใหกระทาโดยใชแทงตวนาตอประสานเฉพาะท ซงประสานชนสวนกาบงหรองานโลหะเฉพาะทอนๆ ดวย เชน ตวถงของอปกรณทตอประสานอย

ค. อปกรณปองกนเสรจซงใชสาหรบตอประสาน ตองมการหาคาพารามเตอรของกระแสฟาผาแยกกนตางหาก แรงดนเสรจสงสดทรอยตอของยานปองกนฟาผา ตองประสานสมพนธกบความสามารถในการทนแรงดนของระบบทเกยวของ อปกรณเสรจทรอยตอของยานปองกนฟาผาน นๆ ตองประสานสมพนธสอดคลองกบความสามารถในการรบพลงงานของอปกรณเสรจนนๆ

6.3.1.2 ขอกาหนดของอปกรณปองกนเสรจ อปกรณปองกนเสรจจากฟาผา เปนอปกรณทใชในการปองกนกระแสฟาผาและแรงดนเสรจเนองจากฟาผาและการสวตชชง (Swiching) การทางานแบงออกเปน 3 ระดบคอ (1) ขนตอนการปองกนระดบสนาม (Coarse Protection) เปนการปองกนกระแสฟาผา

(Lightning Current) จากภายนอกอาคาร โดยใช Lightning Current Arrester (Class B หรอ Class I)

(2) ขนตอนการปองกนระดบกลาง (Medium Protection) เปนการปองกนแรงดนเสรจสวนทเหลอจากขนตอนแรก และการปองกนเสรจจากอปกรณสวตชชงภายในโดยใช Surge Voltage Arrester (Class C หรอ Class II)


(3) ขนตอนการปองกนระดบละเอยด (Fine Protection) หรอขนตอนการปองกนระดบอปกรณ (Device Protection) เปนการปองกนแรงดนเสรจสวนทเหลอจากขนตอนท (1) และ (2) และการปองกนเสรจจากอปกรณสวตชชงภายในทง Common Mode และ Normal Mode โดยใช Surge Voltage Arrester (Class D หรอ Class III)

6.3.2 ความตองการทางเทคนค 6.3.2.1 Lightning Current Arrester

ลกษณะอปกรณเปน Arc Quinching Spark Gap ทาหนาทดกและกาจดกระแสฟาผา (Lightning Current) ซงมการออกแบบเพอใหสามารถทนและสามารถดบ Line-Follow Current ซงเกดหลงจากการทางานได Lightning Current Arrester มคณลกษณะดง ตารางท 8 ตารางท 8 ตวอยางคณลกษณะของ Lightning Current Arrester

(ขอ 6.3.2.1)

คณลกษณะของ Lightning Current Arrester คณสมบตขนตา

Arrester Class B Arrester Voltage 330 V 50/60Hz Nominal Discharge Syrge Current (8/20 μS) ≥ 50 kA per phase Lightning Test Current (10/350 μS) acc. to IEC 61024-1 ≥ 50 kA per phase Quinching Short Circuit Current at Un 50 kA (rms) Protection Level ≤ 2.5 kV Response Time ≤ 1 μS Temperature Range -40 oC to 85 oC Protection Type IP 20


6.3.2.2 Surge Voltage Arrester Surge Voltage Arrester มคณลกษณะดงตารางท 9 ลกษณะของอปกรณทาจาก Metal Oxide Varister ทาหนาทดกแรงดนเสรจทหลงเหลอจาก Lightning Current Arrester โดยอปกรณแบงออกเปน 2 สวน (1) Base Element

สวน Base Element เปนสวนทใชเปนฐานเพอตดตงสายและเปนฐานเพอตดตงชด Plug In Unit และจะตองมการทารหสทอปกรณเพอเปนการปองกนการใส Plug In Unit ทเปนระดบแรงดนอน

(2) Plug In unit สวน Plug In Unit เปนสวนทใชเปน Surge Voltage Arrester ชด Plug Unit ตองม Indicator แสดงวาอปกรณยงอยในสภาพใชการได กรณท Plug Unit ไมอยในสภาพทใชงานได Indicator จะตองแสดงใหเหนวา Plug Unit นนไมอยในสภาพใชงานไดแลว ในขณะเดยวกน Arrester จะตองตดตวเองออกจากระบบเพอปองกนการลดวงจร

ตารางท 9 ตวอยางคณลกษณะของ Surge Voltage Arrester

(ขอ 6.3.2.2)

คณลกษณะของ Surge Voltage Arrester คณสมบตขนตา

Arrester Class C Norminal voltage (Un) 230 Vac Arrester Rated voltage (Uc) 275 Vac Discharge Current to PE with Un ≤ 0.3 mA Nominal Discharge Surge Current (8/20 μs) Isn 20 kA per phase Maximum Discharge Surge Current (8/20μs) Imax 40 kA per phase Response time ≤ 25 ns Protection Level ( 5 kA) 1 kV Protection Level with Isn 1.35 kV Temperature Range -40 oC to 85 oC Protection Type IP 20


6.3.2.3 Decoupling Inductor ใชสาหรบตดตงอนกรมกบวงจรในกรณทระยะหางระหวาง Lightning Current Arrester กบ Surge Voltage Arrester นอยกวา 10 เมตร และมคณลกษณะตามตารางท 10

ตารางท 10 ตวอยางคณลกษณะของ Decoupling Inductor

(ขอ 6.3.2.3)

คณลกษณะของ Decoupling Inductor คณสมบตขนตา

Nominal Voltage 500 Vac Nominal Frequency 50 Hz Nominal Current 63 A / 40 oC Inductance (Ln) 7.5 μH (10 kHz) DC Resistance (Rcu) 2.7 mΩ Maximum Discharge Surge Current (8/20μs) Imax 40 kA per phase Temperature Range -40 oC to 115 oC Protection Type IP 20

6.3.24 Device Protection

เปนการปองกนทอปกรณ อปกรณปองกนจะตองมการปองกนทง Common Mode และ Normal Mode การเลอกใชอปกรณใหดตามทระบในแบบ

6.3.3 การตดตง 6.3.3.1 Lightning Current Arrester

ใหตดตง Lightning Current Arrester ขนานระหวางสายเฟส (L1 L2 และ L3) กบสายดน และสายศนยกบสายดน (4 Pole) ทบรภณฑประธาน และใหม Back Up Fuse ขนาดเทากบ ขนาดกระแสของ Main CB หารดวย 1.6 แตไมเกน 250 AgL (ฟวสชนด gL คอ ฟวสทมพกดกระแสลดวงจรสง เหมาะสาหรบใชปองกนสายไฟฟา) ระหวางสายเฟส และ Arrester

6.3.3.2 Surge Voltage Arrester ใหตดตง Surge Voltage Arrester ขนานระหวางสายเฟส (L1 L2 และ L3) กบสายดน และสายศนยกบสายดน (4 Pole) ทแผงสวตช หรอขนานกบ Lightning Current Arrester โดยตรงทบรภณฑประธาน ในกรณทขนานกบ Lightning Current Arrester ตองไดรบการรบรองจากผผลต และตองไมลดทอนการทางานของ Lightning Current Arrester มฉะนน


ตองมระยะระหวาง Lightning Current Arrester กบ Surge Voltage Arrester ไมนอยกวา 10 เมตร หากระยะดงกลาวนอยกวา 10 เมตร จะตองตดตง Decoupling Inductor อนกรมกบวงจรเพอชดเชยระยะทขาดไป ในกรณท Main CB มขนาดมากกวา 125 A ตองตดตง Back Up Fuse ขนาด 125 AgL ระหวางสายเฟสและ Arrester

7. งานตดตงระบบสอสารและสารสนเทศ 7.1 ขอกาหนดและความตองการทางดานเทคนค

7.1.1 ขอกาหนดทวไปในการตดตงระบบระบบสอสารและสารสนเทศ ระบบสอสารและสารสนเทศประกอบดวยรายการดงตอไปน (1) ระบบโทรศพท (2) ระบบเครอขายคอมพวเตอร

7.2 ระบบโทรศพท (Telephone System) 7.2.1 ความตองการทวไป

ขอกาหนดนไดระบถงความตองการดานการตดตงระบบโทรศพท 7.2.2 แผงกระจายสายรวม (Main Distribution Frame)

แผงกระจายสายรวมสามารถแยกออกได 2 ตอนดงน 7.2.2.1 แผงกระจายสายตอนทหนง สาหรบพกสายทงหมดทเชอมตอกบตสาขาโทรศพท และ

อปกรณประกอบอน ๆ ตองเปนชนดทสามารถเสยบปลกเพอแยกสายออกไดทกคสาย 7.2.2.2 แผงกระจายสายตอนทสอง สาหรบพกสายทมาจากผใหบรการ และสายของเครองภายใน

ตองเปนชนดทสามารถตดตงอปกรณปองกนฟาผา เมอใดกไดทตองการโดยไมเปนตองเปลยนตาแหนงคสาย และมจานวนเพยงพอตามกาหนดในแบบ

7.2.3 แผงตอสาย (Terminal Cabinet) แผงตอสายสาหรบสายโทรศพท โดยมขนาดและจานวนตามทระบในแบบ

7.2.4 เตารบโทรศพท 7.2.4.1 เตารบโทรศพท เปนชนด RJ-11 Modular Jack มรหสสทสามารถบอกตาแหนงการเขา

สายใหตรงตามมาตรฐาน 7.2.4.2 เตารบโทรศพทจะตองตดตงในกลองเหลกซงฝงในผนง และใหตดตงทระดบเดยวกบ

เตารบไฟฟา 7.2.5 การตดตง

ใหใชสายโทรศพทชนดดงตอไปนในสถานทตาง ๆ ดงน (อาจใชสายทมคณภาพเทยบเทาได)


7.2.5.1 สาย Alpeth Sheathed Cable ใหเดนใน Underground Duct รอยในทอหรอในรางเดนสายเพอตดตงนอกอาคาร

7.2.5.2 สาย TPEV ใหเดนระหวาง แผงกระจายสายรวมและแผงตอสาย ในรางเดนสายหรอทอรอยสายภายในอาคาร โดยมจานวนสงสดของสายในทอรอยสายตามตารางท ค.1 ในภาคผนวก ค

7.2.5.3 สาย TIEV หรอ UTP ใหเดนระหวาง แผงตอสาย และ เตารบโทรศพท ในรางเดนสายหรอทอรอยสายภายในอาคาร โดยมจานวนสงสงของสายในทอรอยสายตามตารางท ค.2 ในภาคผนวก ค

7.2.5.4 การใชสของสายสญญาณระบบโทรศพทใหเปนไปตามตารางท ค.3 ถง ตารางท ค.8 ในภาคผนวก ค

7.2.5.5 อปกรณเดนสายอน ๆ ใหเปนไปตามกาหนดในหมวดอปกรณเดนสายไฟฟา 7.2.5.6 ตองทาการทดสอบวสดอปกรณทตดต ง และตองสงรายงานการทดสอบสาย

(Test Report) 7.2.6 การตอลงดน

การตอลงดนของระบบโทรศพทใหประสานศกยเขากบระบบไฟฟา และระบบปองกนฟาผา 7.3 ระบบสายสอสารขอมลคอมพวเตอร (Data Cabling System)

7.3.1 ความตองการทวไป ขอกาหนดนไดระบถงความตองการดานการตดตงระบบสายสอสารขอมลคอมพวเตอร

7.3.2 อปกรณสาหรบระบบสายสอสารขอมลคอมพวเตอร 7.3.2.1 สายสอสารขอมล (Unshield Twisted Pair Cable: UTP) 7.3.2.2 เตารบขอมล (RJ 45 Modula Jack) 7.3.2.3 แผงตอสายและสายตอ (UTP Patch Panel & Patch Cord) 7.3.2.4 ต Rack ขนาด19 นว และอปกรณ

7.3.3 การตดตง 7.3.3.1 การตดต งอปกรณเครอขายคอมพวเตอร จะตองตดต งอยภายในต Rack ซงเปนต ใส

อปกรณเครอขายแบบ Modular Knock Down ทกชนสวนสามารถถอดประกอบไดสะดวก การตดตงสายสญญาณ และสายตอภายในตจะตองตดตงอปกรณจดสาย (Cable Management) ในจานวนทเพยงพอและเหมาะสมกบจานวนอปกรณเพอใหเปนระเบยบเรยบรอยสะดวกในการดแลรกษา

7.3.3.2 การเดนสาย UTP จากต Rack ไปยงเตารบแตละจดใหตดตงภายในทอ EMT หรอ IMC ตามสภาพการใชงาน โดยมจานวนสายในทอรอยสายดงตารางท ค.1 ในภาคผนวก ค.


ทงนการเดนสายดงกลาวใหมระยะความยาวสายจากต Rack จนถงเตารบไมเกน 90 เมตร และจะตองไมมการตดตอสายระหวางทาง

7.3.3.3 การเดนสาย UTP ตองทาการ Mark Label Code และระยะความยาวสายทงตนและปลายสายใหชดเจนและถกตอง การพกปลายสายสามารถแบงเปน 2 สวนโดยสวนหนงมวนไวภายในต Rack อกสวนเกบไวบนฝาหรอบรเวณแนวเดนสายทเหมาะสมและตองปดมดชดปลอดภย

7.3.3.4 การเขาสาย UTP กบเตารบ และแผงตอสาย ตองเขาสายใหตรงตามมาตรฐาน TIA/EIA-568 โดยใชเครองมอเขาสายทออกแบบมาสาหรบใชเขาสาย UTP โดยเฉพาะ

7.3.3.5 เตารบขอมลจะตองตดต งในกลองเหลกซงฝงในผนง และใหตดต งทระดบเดยวกบ เตารบไฟฟา

7.3.3.6 ตองทาการทดสอบวสดอปกรณทตดตงพรอมทงทาการทดสอบสญญาณคา Loss ของสาย UTP

8. รหสส และสสญลกษณทใชในการตดตงงานระบบ 8.1 รหสส และสสญลกษณ

ขอแนะนาในการกาหนดรหสสและสสญลกษณทใชในการตดตงงานระบบ มรายละเอยดดงแสดงในตารางท 11


ตารางท 11 รหสสและสสญลกษณทใชในการตดตงงานระบบ (ขอ 8.1)

ลาดบท

รายละเอยด ตวอกษร รหสส 1) สสญลกษณ 2)

1 ทอ-ราง สายไฟฟากาลงปกต N แดง ดา 2 ทอ-ราง สายไฟฟาฉกเฉน E เหลอง แดง 3 ทอ-ราง สายสญญาณระบบสญญาณเตอนเพลงไหม FA สม ดา 4 ทอ-ราง สายสญญาณระบบเสยงและประกาศเรยก PA ขาว ดา 5 ทอ-ราง สายสญญาณระบบโทรทศนรวม MATV ขาว ดา 6 ทอ-ราง สายสญญาณระบบโทรทศนวงจรปด CCTV นาเงน ดา 7 ทอ-ราง สายสญญาณระบบควบคมประตเขา-ออก ACC นาเงน ดา 8 ทอ-ราง สายสญญาณระบบเรยกพยาบาล NC นาตาล ดา 9 ทอ-ราง สายสญญาณระบบนาฬการวม CL นาตาล ดา 10 ทอ-ราง สายสญญาณระบบ BAS BAS ฟา ดา 11 ทอ-ราง สายสญญาณระบบโทรศพท TEL เขยว ดา 12 ทอ-ราง สายสญญาณคอมพวเตอร COMP ดา ขาว 13 อปกรณยดแขวนทอรอยสายไฟฟาและสายสญญาณ - เทาเขม - 14 Distribution Board & Motor Control Board ระบบไฟฟาปกต - งาชาง ดา 15 Distribution Board & Motor Control Board ระบบไฟฟาฉกเฉน - งาชาง แดง 16 Busbar และสายไฟฟา เฟส A (R) - ดา - 17 Busbar และสายไฟฟา เฟส B (S) - แดง - 18 Busbar และสายไฟฟา เฟส C (T) - นาเงน - 19 Busbar และสายไฟฟาสายศนย (N) - ขาว - 20 Busbar และสายไฟฟาสายดน (G) - เขยว - หมายเหต 1) รหสส หมายถง แถบสทใชทาเครองหมายททอรอยสาย หรอกลองตอสายเพอทราบวาเปนทอรอยสายของระบบใด 2) สสญลกษณ หมายถง สของตวอกษรทอยบนฝากลองตอสายเพอทราบวาเปนกลองตอสายของระบบใด 3) ลาดบท 1 และ 2 ตวอกษรสญลกษณวงจรแสงสวางใช “LTG.” วงจรเตารบใช “RCT.” 4) ทอรอยสายใหแสดงรหสสท Clamp กลองตอแยกสาย กลองดงสาย และฝากลอง สาหรบฝากลองตอแยกสาย และ

กลองดงสายตองมอกษรสญลกษณดวย


9 เอกสารอางอง 9.1 มอก.11 เลม 1-2549 สายไฟฟาหมฉนวนพอลไวนลคลอไรด แรงดนไฟฟาทกาหนดไมเกน 450/750

โวลต เลม 1 ขอกาหนดทวไป 9.2 มอก.11 เลม 2-2549 สายไฟฟาหมฉนวนพอลไวนลคลอไรด แรงดนไฟฟาทกาหนดไมเกน 450/750

โวลต เลม 2 วธทดสอบ 9.3 มอก.11 เลม 3-2549 สายไฟฟาหมฉนวนพอลไวนลคลอไรด แรงดนไฟฟาทกาหนดไมเกน 450/750

โวลต เลม 3 สายไฟฟาไมมเปลอกสาหรบงานตดตงถาวร 9.4 มอก.11 เลม 4-2549 สายไฟฟาหมฉนวนพอลไวนลคลอไรด แรงดนไฟฟาทกาหนดไมเกน 450/750

โวลต เลม 4 สายไฟฟามเปลอกสาหรบงานตดตงถาวร 9.5 มอก.11 เลม 5-2549 สายไฟฟาหมฉนวนพอลไวนลคลอไรด แรงดนไฟฟาทกาหนดไมเกน 450/750

โวลต เลม 5 สายออน 9.6 มอก.11 เลม 101-2549 สายไฟฟาหมฉนวนพอลไวนลคลอไรด แรงดนไฟฟาทกาหนดไมเกน 450/750

โวลต เลม 101 สายไฟฟามเปลอกสาหรบงานทวไป 9.7 มอก.216-2524 ทอพวซแขงสาหรบใชรอยสายไฟฟาและสายโทรศพท 9.8 มอก.770-2533 ทอเหลกกลาเคลอบสงกะสสาหรบใชรอยสายไฟฟา 9.9 มอก.2133-2545 ทอเหลกกลาออนเคลอบสงกะสสาหรบรอยสายไฟฟา 9.10 วสท. 2001-45มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย พ.ศ. 2545 9.11 วสท. 2002-49 มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 9.12 วสท. 2003-43 มาตรฐานการปองกนฟาผาสาหรบสงปลกสราง 9.13 วสท. 2004-44 มาตรฐานระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉนและปายทางออกฉกเฉน 9.14 วสท. 2005-50 มาตรฐานการปองกนแมเหลกไฟฟาจากฟาผา 9.15 IEC 60364-1 Electrical installations of buildings – Part 1: Fundamental principles, assessment of

general characteristics, definitions


ภาคผนวก ก ขอแนะนาในการตดตงบอพกสายไฟฟาใตดน ก1. บอพกสายใตดนเปนจดทใชสาหรบดงสาย ตอแยกสาย (Tap) หรอเปนจดตอสายใตดน ใชกบการ

เดนสายรอยทอ บอพกสายใตดนจะตองเปดออกเพอทาการตรวจสอบและบารงรกษาได บอพกสายใตดนแบงตามขนาดไดเปน 2 ชนด คอ (1) Handhole เปนบอพกสายใตดนทมขนาดเลก คนไมสามารถลงไปได การทางานสามารถใชมอลงไป

ทางานได นยมใชในระบบสายใตดนแรงตา ซงเปนสายขนาดเลก มจานวนนอย และตวตอสายมขนาดไมใหญ

(2) Manhole เปนบอพกสายใตดนทมขนาดใหญ คนสามารถลงไปทางานได เปนบอพกทนยมใชในระบบสายใตดนแรงสง Manhole มหลายชนด หลายขนาด และมรปรางแตกตางกนออกไปตามความตองการใชงาน เชนลกษณะการตดตง จานวนของสายไฟฟาทอยภายใน รวมทงชดอปกรณการตอสายดวย

ก2. อปกรณในบอพกสายใตดน ภายในบอพกสายใตดนจะตดตงอปกรณบางอยางทมความจาเปนตองใชในการตดตงหรอลากสายใตดน ตวอยางอปกรณทใชกนทวไปไดแก (1) Cable Rack เปนแกนเหลกสาหรบตดตง Cable Support (2) Cable Support หรอ Cable Hanger เปนกานเหลกสาหรบรองรบฉนวนรองสายใตดน (3) Pillow Insulator เปนฉนวนสาหรบรองสายใตดน (4) Pulling Iron เปนเหลกยดกบผนงบอพก ใชสาหรบดงสายใตดน (5) Entrance Step เปนบนไดสาหรบปนขนลงบอพก

ก3. นอกจากนสงทจะตองคานงถงในการกอสรางบอพกสายใตดน คอ น าหนกกดทบจากรถบรรทกบนผวจราจร เนองจากบอพกสายใตดนสวนใหญจะอยใตผวจราจร ดงนนบอพกสายใตดนรวมทงฝาปดจะตองออกแบบใหมความแขงแรงเพยงพอตอการรบนาหนกจากรถบรรทกตางๆ

ก4. Manhole ขนาดกลางและขนาดเลกตามแบบมาตรฐานของการไฟฟานครหลวงมรายละเอยดดงน (1) Manhole แบบ A-2 และ A-2/1 คอ Manhole ขนาดกลาง โดยทวไปใชสาหรบระบบไฟฟาใตดนท

ระดบแรงดน 12 kV และ 24 kV ดงรปท ก1 ถง รปท ก3 (2) Manhole แบบ A-2/1 พฒนาขนมาจาก Manhole แบบ A-2 ซงสามารถสรางได ณ จดทกอสราง และ

สามารถใหรถบรรทกทมน าหนก 18 ตน วงผานได ดงรปท ก1 ถง รปท ก3 (3) Manhole แบบ A-3 และ A-3/1 คอ Manhole ขนาดเลก โดยทวไปใชสาหรบระบบไฟฟาใตดนท

ระดบแรงดน 12 kV และ 24 kV ดงรปท ก4 ถง รปท ก6 (4) Manhole แบบ A-3/1 พฒนาขนมาจาก Manhole แบบ A-3 ซงสามารถสรางได ณ จดทกอสราง และ

สามารถใหรถบรรทกทมน าหนก 18 ตน วงผานได ดงรปท ก4 ถง รปท ก6 (5) รายละเอยดเพมเตมใหพจารณาตามแบบกอสรางของการไฟฟาทองถน


รปท ก1 Manhole แบบ A-2 และ A-2/1: Manhole ขนาดกลาง ใชสาหรบระบบไฟฟาใตดนทระดบแรงดน 12 kV และ 24 kV

(ทมา: การไฟฟานครหลวง)


รปท ก4 Manhole แบบ A-3 และ A-3/1: Manhole ขนาดเลก ใชสาหรบระบบไฟฟาใตดนทระดบแรงดน 12 kV และ 24 kV



ภาคผนวก ข ขอแนะนาการตดตงเครองกาเนดไฟฟา ข1. ขอแนะนานใชสาหรบการหาขนาดของหองเครองกาเนดไฟฟา ขนาดชองลมเขา และขนาดชองลมออก ข2. ระยะ C D และ H คอมตของเครองกาเนดไฟฟา เปนไปตามผผลตกาหนด ข3. ขนาดของหอง ขนาดชองลมเขา ขนาดชองลมออกสาหรบเครองกาเนดไฟฟาขนาดตางๆ ใหม

รายละเอยดเปนไปตามตารางท ข1

รปท ข1 รปดานขางของเครองกาเนดไฟฟา

รปท ข2 รปดานบนของเครองกาเนดไฟฟา


รปท ข3 รปดานหนาและดานหลงของเครองกาเนดไฟฟา

ตารางท ข1 ขนาดหอง ขนาดชองลมเขา ขนาดชองลมออก

(ขอ 4.3.3, ภาคผนวก ข ขอ ข3)

ขนาดเครองกาเนดไฟฟา (kVA)

ขนาดหอง (มลลเมตร) ขนาดชองลมเขา

(มลลเมตร) ขนาดชองลมออก

(มลลเมตร)

กวาง ยาว สง A’ B’ A B

100 2800 4200 3000 1200 1000 1000 700 135 3000 4500 3000 1200 1000 1000 700 175 3000 4500 3000 1300 1200 1200 900 200 3000 4500 3000 1400 1300 1250 950 275 3000 4500 3000 1400 1300 1250 950 300 3000 5500 3000 1400 1300 1250 950 400 3500 5500 3500 1800 1700 1500 1300 500 3500 6000 3500 2000 2000 1700 1500 725 3500 6000 3500 2000 2000 1700 1500

1000 5000 7000 4000 2300 2200 2000 1650 1250 5000 7000 4000 2500 2400 2200 1800 1500 5000 7000 4000 2700 2600 2400 1900 1750 5500 7500 4000 3200 3200 2600 2500 2000 5500 7500 4000 3200 3200 2600 2500


ภาคผนวก ค ขอแนะนาในการตดตงระบบโทรศพท

ตารางท ค.1 จานวนสงสดของสาย TPEV ในทอรอยสาย (ขอ 7.2.5.2)

จานวนคสาย

จานวนสงสดของสาย TPEV 0.65 มลลเมตร ในทอรอยสาย

12.7 มม.

(1/2”)

19 มม.

(3/4”)

25 มม. (1”)

32 มม.

(1 1/4”)

38 มม.

(1 1/2”)

50 มม. (2”)

60 มม.

(2 1/2”)

75 มม. (3”)

90 มม.

(3 1/2”)

100 มม. (4”)

3 1 3 5 8 12 21 33 48 66 86 4 1 2 4 6 9 16 25 37 50 66 5 - 2 3 5 8 14 22 32 43 57 6 - 1 3 5 7 13 20 29 40 53 8 - 1 2 4 6 11 17 25 35 45 10 - 1 2 4 5 10 16 23 32 42 11 - 1 2 3 5 9 15 22 30 39 12 - 1 2 3 5 9 14 21 28 37 15 - 1 1 3 4 7 12 17 23 31 16 - 1 1 2 4 7 11 16 22 29 20 - - 1 2 3 5 9 13 17 23 21 - - 1 2 3 5 8 12 17 22 25 - - 1 1 2 4 7 11 15 19 30 - - 1 1 2 4 6 9 12 16 40 - - - 1 1 3 5 7 10 13 50 - - - 1 1 2 4 5 8 10


ตารางท ค.2 จานวนสงสดของสาย TIEV/UTP ในทอรอยสาย (ขอ 7.2.5.3)

ขนาดสาย TIEV / UTP

จานวนสงสดของสาย TIEV/UTP ในทอรอยสาย

12.7 มม. (1/2”)

19 มม. (3/4”)

25 มม. (1”)

32 มม. (1 1/4”)

38 มม. (1 1/2”)

50 มม. (2”)

2C-0.65 mm (TIEV) 5 12 22 34 50 89 2C-0.65 mm (TIEV) 4 11 19 31 44 79 2C-0.65 mm (TIEV) 4 9 16 26 38 67 2C-0.65 mm (TIEV) 3 8 14 22 32 58 2C-0.65 mm (TIEV) 3 6 12 19 27 48

4P UTP 2 4 7 12 19 29

ตารางท ค.3 การใชสของสายสญญาณชนด TIEV-2P สาหรบเตารบ RJ 11

(ขอ 7.2.5.4) Pin Number Base Color

1 ดา 2 แดง 3 เขยว 4 เหลอง

ตารางท ค.4 การใชสของสายสญญาณชนด UTP สาหรบเตารบ RJ 11

(ขอ 7.2.5.4) Pin Number Base Color

1 ขาว-เขยว 2 ขาว-สม 3 สม 4 นาเงน


ตารางท ค.5 การใชสของสายสญญาณทแผงตอสาย Connector ชนด 8P (ขอ 7.2.5.4)

Pair Number Pair of Wiring Color 1 ขาว-สม / สม 2 ขาว-เขยว / นาเงน 3 ขาว-นาเงน / เขยว 4 ขาว-นาตาล / นาตาล 5 ขาว-สม / สม 6 ขาว-เขยว / นาเงน 7 ขาว-นาเงน / เขยว 8 ขาว-นาตาล / นาตาล

ตารางท ค.6 รหสสของคสายสญญาณโทรศพท

(ขอ 7.2.5.4)

คสายท สของคสาย คสายท สของคสาย

1 ขาว-นาเงน 14 ดา-นาตาล 2 ขาว-สม 15 ดา-เทา 3 ขาว-เขยว 16 เหลอง-นาเงน 4 ขาว-นาตาล 17 เหลอง-สม 5 ขาว-เทา 18 เหลอง-เขยว 6 แดง-นาเงน 19 เหลอง-นาตาล 7 แดง-สม 20 เหลอง-เทา 8 แดง-เขยว 21 มวง-นาเงน 9 แดง-นาตาล 22 มวงสม 10 แดง-เทา 23 มวง-เขยว 11 ดา-นาเงน 24 มวง-นาตาล 12 ดา-สม 25 มวง-เทา 13 ดา-เขยว


ตารางท ค.7 รหสสของ Binder สายสญญาณโทรศพท ไมเกน 600 คสาย (ขอ 7.2.5.4)

ชดท คสายท รหสสของ Binder ชดท คสายท รหสสของ Binder 1 1-25 ขาว-นาเงน 13 301-325 ดา-เขยว 2 26-50 ขาว-สม 14 326-350 ดา-นาตาล 3 51-75 ขาว-เขยว 15 351-375 ดา-เทา 4 76-100 ขาว-นาตาล 16 376-400 เหลอง-นาเงน 5 101-125 ขาว-เทา 17 401-425 เหลอง-สม 6 126-150 แดง-นาเงน 18 426-450 เหลอง-เขยว 7 151-175 แดง-สม 19 451-475 เหลอง-นาตาล 8 176-200 แดง-เขยว 20 476-500 เหลอง-เทา 9 201-225 แดง-นาตาล 21 501-525 มวง-นาเงน

10 226-250 แดง-เทา 22 526-550 มวงสม 11 251-275 ดา-นาเงน 23 551-575 มวง-เขยว 12 276-300 ดา-สม 24 576-600 มวง-นาตาล

ตารางท ค.8 รหสสของ Binder สายสญญาณโทรศพท ไมเกน 3000 คสาย

(ขอ 7.2.5.4) คสายท รหสสของ Binder 1-600 ขาว

601-1200 แดง 1201-1800 ดา 1801-2400 เหลอง 2401-3000 มวง


ภาคผนวก ง ขอแนะนาในการคานวณโหลดบรภณฑไฟฟา

ตารางท ง.1 โหลดเครองใชไฟฟาททราบโหลดแนนอน

บรภณฑไฟฟา กาลงไฟฟา (วตต)

เครองดดฝ น 850-1300 เครองปนผสมอาหาร 270 เตาอบขนาดเลก 820 กระทะไฟฟา 1300 ตทาน าเยนแบบตงพน 100 เครองซกผา 430 หมอหงขาว

- 1 ลตร - 1.5 ลตร - 4 ลตร

500 600

1400 เครองทานารอน (อางนา)

- Low - Medium - High

1500 2000 3500

เครองโทรสาร 35 - 900 เครองพมพเลเซอร 300 - 650 เครองถายเอกสาร 1000 - 1850 เครองดาตาโปรเจคเตอร 200 - 350 โทรทศน

- 14 นว - 21 นว - 29 นว - LCD 26 นว - LCD 32 นว - LCD 40 นว - LCD 46 นว - LCD 52 นว - LCD 65 นว - LCD 70 นว

58 81 145 110 170 260 300 350 515 630


ตารางท ง.1 โหลดเครองใชไฟฟาททราบโหลดแนนอน (ตอ)

บรภณฑไฟฟา กาลงไฟฟา (วตต)

ตเยน - 2.1 คว (ลกบาศกฟต) - 5.6 คว (ลกบาศกฟต) - 7.1 คว (ลกบาศกฟต) - 10 คว (ลกบาศกฟต) - 13.6 คว (ลกบาศกฟต)

50 90 150 150 175

พดลมตงโตะ 12 นว 22-39 พดลมตดผนง 12 นว 22-39 พดลมตดเพดาน 16 นว 42-68 พดลมตงพน 16 นว 42-68

ตารางท ง.2 โหลดของหลอดไฟฟา

กาลงไฟฟา (วตต) โหลด (VA)

หลอดไส - 40 วตต - 60 วตต - 100 วตต

40 60 100

หลอดฟลออเรสเซนต - 18 วตต - 36 วตต

90 100

หลอดกาซแรงดนไอสง (HID) - 80 วตต - 125 วตต - 250 วตต - 400 วตต - 700 วตต

- 1000 วตต

180 260 500 750

1250 1900

หมายเหต คาโหลดของหลอดฟลออเรสเซนตและหลอด HID เปนคาใชรวมกบบลลาสต แบบ Low Power Factor


ตารางท ง.3 โหลดเครองปรบอากาศแบบแยกสวน (Split Type) ชนด 1 เฟส 230 โวลต

ความจ (Capacity) โหลด (kVA) ตนความเยน (TR) บทย (BTU)

1 12000 1.5 1.5 18000 1.7 2 24000 2.8 3 36000 4.2

ตารางท ง.4 โหลดเครองปรบอากาศแบบแยกสวน (Split Type)

ชนด 3 เฟส 400 โวลต ความจ (Capacity) โหลด

(kVA) ตนความเยน (TR) บทย (BTU) 4 48000 6.12 5 60000 7.83 6 72000 9.74 7 84000 12.18 8 96000 12.97 9 108000 14.02 10 120000 16.45

12.5 150000 18.82 15 180000 22.9 20 240000 35.54 25 300000 50.35 30 360000 55.75 35 420000 57.92 40 480000 70.43 50 600000 92.93


ตารางท ง.5 โหลดเครองปรบอากาศ Package ชนด Water Cooled ชนด 3 เฟส 400 โวลต

ความจ (Capacity) โหลด (kVA) ตนความเยน (TR) บทย (BTU)

5 60000 7.9 7.5 90000 8.42 10 120000 11.65 15 180000 17.51 20 240000 23.56 25 300000 32.91 30 360000 40.15 35 420000 52.65 45 540000 62.53 55 660000 77.01

ตารางท ง.6 โหลดเครองปรบอากาศ Package ชนด Air Cooled ชนด 3 เฟส 400 โวลต

ความจ (Capacity) โหลด (kVA)

ตนความเยน (TR) บทย (BTU) 7.5 90000 10.4 9 108000 14.48 11 132000 17.44 13 156000 22.18 16 192000 25.34 18 216000 26.39


ภาคผนวก จ ขอแนะนาในการเลอกใชสายไฟฟาสาหรบบรภณฑไฟฟา

ตารางท จ.1 ตารางขนาดสายไฟฟา สาหรบเครองวดหนวยไฟฟาตางๆทไมใชอาคารชด (สาหรบการไฟฟานครหลวง)

ขนาด เครองวด

หนวยไฟฟา (A)

ขนาด เครองปองกน กระแสเกน

(AT)

โหลดสงสด (A)

สายเมน เดนในอากาศ สายเมน เดนรอยทอโลหะฝงดน

สายเมน (ตร.มม.)

สายตอ หลกดน (ตร.มม.)

สายเมน (ตร.มม.)

สายตอ หลกดน (ตร.มม.)

5(15) 16 10 4 10 10 10

15(45) 50 30 10 10 10 10

30(100) 100 75 25 10 25 10

50(150) 125 100 50 16 50 16

200 200 150 70 25 95 25

250 200 95 25 120 35

400

300 250 120 35 150 35

400 300 185 35 240 50

500 400 240 50 300 50


ตารางท จ.2 ตารางขนาดสายไฟฟา สาหรบเครองวดหนวยไฟฟาตางๆทไมใชอาคารชด (สาหรบการไฟฟาสวนภมภาค)

ขนาดเครองวด


โหลดสงสด

(A)

ขนาดสายเมนเลกทสดทใชได (ตร.มม.)

แบบบรภณฑประธาน

สาย อะลมเนยม

สาย ทองแดง

เซฟตสวตช หรอ โหลดเบรคสวตช

สะพานไฟใชรวมกบ คารทรคจฟวส

เซอรกต เบรกเกอร

ขนาดสวตช

(A)

ขนาด ฟวส (A)

ขนาด สะพานไฟ

(A)

ขนาด ฟวสสงสด

(A)

ขนาด ปรบตงสงสด

(AT)

5(15) 12 10 4 30 15 20 16 15 – 16

15(45) 36 25 10 60 40 – 50 60 35 – 50 40 – 50

30(100) 80 50 35 100 100 - - 100

ตารางท จ.3 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก.11-2531 สาหรบการเดนในอากาศและเดนในทอโลหะในอากาศ

ตามขนาดของเครองวดหนวยไฟฟา ระบบการจายไฟฟา 416/240 โวลต ของการไฟฟานครหลวง

ขนาดของ เครองวด


เดนในอากาศ เดนในทอโลหะในอากาศ พกดสงสดของเครองปองกน

กระแสเกน (AT)

ขนาดสายเฟส T-4 (THW)

(ตร.มม.)

ขนาดสายตอหลกดน T-4 (THW)

(ตร.มม.)

ขนาดสายเฟส T-4 (THW)

(ตร.มม.)

ขนาดสายตอหลกดน T-4 (THW)

(ตร.มม.)

ขนาดทอ

(นว)

5(15A) 1P 2x4 10 2x4 10 1/2 16

15(45A) 1P 2x10 10 2x16 10 1 50

30(100A) 1P 2x25 10 2x50 16 1 1/2 100

50(150A) 1P 2x50 16 2x70 25 1 1/2 125

15(45A) 3P 4x10 10 4x16 10 1 1/4 50

30(100A) 3P 4x25 10 4x50 16 2 100

50(150A) 3P 4x50 16 4x70 25 2 125

200A 3P 4x95 25 4x150 35 3 250

400A 3P 4x240 50 2(4x150) 50 2x3 500


ตารางท จ.4 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก.11-2531 สาหรบการเดนฝงดนและเดนในทอโลหะฝงดน ตามขนาดของเครองวดหนวยไฟฟา

ระบบการจายไฟฟา 416/240 โวลต ของการไฟฟานครหลวง ขนาดของ เครองวดหนวยไฟฟา (A)

เดนฝงดน เดนในทอโลหะฝงดน พกดสงสดของเครองปองกน

กระแสเกน (AT)

ขนาดสายเฟส T-6 (NYY)

(ตร.มม.)

ขนาดสายตอหลกดน T-6

(NYY) (ตร.มม.)

ขนาดสายเฟส T-6 (NYY)

(ตร.มม.)

ขนาดสายตอหลกดน T-6


ขนาดทอ (นว)

5(15A) 1P 2x10 10 2x10 10 1 1/4 16

15(45A) 1P 2x10 10 2x10 10 1 1/4 50

30(100A) 1P

2x25 10 2x25 10 1 1/2 100

50(150A) 1P

2x35 10 2x50 16 2 125

15(45A) 3P 4x10 10 4x10 10 1 1/2 50

30(100A) 3P

4x25 10 4x25 10 2 100

50(150A) 3P

4x35 10 4x50 16 2 1/2 125

200A 3P 4x95 25 4x120 35 3 250

400A 3P 4x400 70 2(4x120) 50 2x3 500


ตารางท จ.5 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก 11-2531 ตารางท 4 (THW) ในถาดรองสายตามพกดของหมอแปลง ระบบการจายไฟฟา 416/240 V ของ การไฟฟานครหลวง

พกดหมอแปลง (kVA)

กระแสพกด In (1.25 In)

(A)

ขนาดสาย T-4 (THW)

(ตร.มม.)

ขนาดความกวาง ถาดรองสาย

(มม.) 250 347 (434) 2(4x150) 300 315 437 (546) 2(4x185) 300 400 555 (694) 3(4x150) 400 500 694 (868) 3(4x240) 400 630 874 (1093) 4(4x185) 500 800 1110 (1388) 5(4x240) 700

1000 1388 (1735) 6(4x240) 800 1250 1735 (2169) 7(4x240) 900 1600 2221 (2776) 7(4x300) 1000 2000 2776 (3470) 8(4x300) 2x600 2500 3470 (4338) 10(4x300) 2x700

หมายเหต : 1) ขนาดสายนวทรลทใชในตารางเปนการคดแบบ Full Neutral หากตองการลดขนาดสายนวทรล จะตอง

พจารณาถงขนาดกระแสของโหลดไมสมดลสงสดทเกดขน ตามทกาหนดในมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย ของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ (วสท.) ฉบบลาสด เรอง ตวนาประธาน สายปอน และวงจรยอย

2) สาย T-4 (THW) ตดตงบน Cable Tray ใชเฉพาะในงานอตสาหกรรมเทานน


ตารางท จ.6 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก 11-2531 ตารางท 4 (THW) ในถาดรองสายตามพกดของหมอแปลง ระบบการจายไฟฟา 400/230 V ของ การไฟฟาสวนภมภาค



(A)

ขนาดสาย T-4 (THW)

(ตร.มม.)

ขนาดความกวาง ถาดรองสาย

(มม.) 250 361 (451) 2(4x150) 300 315 455 (569) 2(4x240) 300 400 577 (721) 3(4x185) 400 500 722 (903) 3(4x240) 400 630 909 (1136) 4(4x240) 500 800 1155 (1444) 5(4x240) 700 1000 1443 (1804) 6(4x240) 800 1250 1804 (2255) 7(4x240) 900 1600 2309 (2886) 7(4x300) 1000 2000 2887 (3609) 9(4x300) 2x700 2500 3608 (4510) 11(4x300) 2x800

หมายเหต : 1) ขนาดสายนวทรลทใชในตารางเปนการคดแบบ Full Neutral หากตองการลดขนาดสายนวทรล จะตองพจารณาถงขนาดกระแสของโหลดไมสมดลสงสดทเกดขน ตามทกาหนดในมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย ของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ (วสท.) ฉบบลาสด เรอง ตวนาประธาน สายปอน และวงจรยอย

2) สาย T-4 (THW) ตดตงบน Cable Tray ใชเฉพาะในงานอตสาหกรรมเทานน


ตารางท จ.7 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก 11-2531 ตารางท 6 (NYY) ในถาดรองสายตามพกดของหมอแปลง ระบบการจายไฟฟา 416/240 V ของ การไฟฟานครหลวง



(A)

ขนาดสาย T-6 (NYY) (ตร.มม.)

ขนาดความกวางถาดรองสาย

(มม.) 250 347 (434) 2(4x150) 300 315 437 (546) 2(4x185) 300 400 555 (694) 3(4x150) 400 500 694 (868) 3(4x240) 500 630 874 (1093) 4(4x185) 600 800 1110 (1388) 5(4x240) 800

1000 1388 (1735) 6(4x240) 900 1250 1735 (2169) 7(4x240) 1000 1600 2221 (2776) 7(4x300) 2x600 2000 2776 (3470) 8(4x300) 2x700 2500 3470 (4338) 10(4x300) 2x800

หมายเหต : 1) ขนาดสายนวทรลทใชในตารางเปนการคดแบบ Full Neutral หากตองการลดขนาดสายนวทรล จะตองพจารณาถงขนาดกระแสของโหลดไมสมดลสงสดทเกดขน ตามทกาหนดในมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย ของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ (วสท.) ฉบบลาสด เรอง ตวนาประธาน สายปอน และวงจรยอย

2) สาย T-6 คอ สายไฟฟาตามมาตรฐาน มอก.11-2531 ตารางท 6 (สาย NYY)


ตารางท จ.8 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก 11-2531 ตารางท 6 (NYY) ในถาดรองสายตามพกดของหมอแปลง ระบบการจายไฟฟา 400/230 V ของ การไฟฟาสวนภมภาค



(A)


ขนาดความกวางถาดรองสาย

(มม.) 250 361 (451) 2(4x150) 300 315 455 (569) 2(4x240) 300 400 577 (721) 3(4x185) 400 500 722 (903) 3(4x240) 500 630 909 (1136) 4(4x240) 600 800 1155 (1444) 5(4x240) 800 1000 1443 (1804) 6(4x240) 900 1250 1804 (2255) 7(4x240) 1000 1600 2309 (2886) 7(4x300) 2x600 2000 2887 (3609) 9(4x300) 2x700 2500 3608 (4510) 11(4x300) 2x900




ตารางท จ.9 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก 11-2531 ตารางท 6 (NYY) เดนในทอฝงใตดนตามพกดของหมอแปลง ระบบการจายไฟฟา 416/240 V ของ การไฟฟานครหลวง



(A)

เดนในทอฝงใตดน ฝงดนโดยตรง


ขนาดทอ IMC (นว)


250 347 (434) 2(4x95) 2x3 2(4x95) 315 437 (546) 2(4x120) 2x3 2(4x120) 400 555 (694) 2(4x185) 2x3 ½ 2(4x185) 500 694 (868) 3(4x150) 3x3 ½ 3(4x120) 630 874 (1093) 3(4x185) 3x3 ½ 3(4x185) 800 1110 (1388) 4(4x185) 4x3 ½ 4(4x185) 1000 1388 (1735) 5(4x185) 5x3 ½ 5(4x185) 1250 1735 (2169) 6(4x185) 6x3 ½ 6(4x185) 1600 2221 (2776) 7(4x240) 7x4 6(4x300) 2000 2776 (3470) 9(4x240) 9x4 8(4x300) 2500 3470 (4338) 11(4x240) 11x4 9(4x300)




ตารางท จ.10 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก 11-2531 ตารางท 6 (NYY) เดนในทอฝงใตดนตามพกดของหมอแปลง ระบบการจายไฟฟา 400/230 V ของ การไฟฟาสวนภมภาค



(A)

เดนในทอฝงใตดน ฝงดนโดยตรง


ขนาดทอ IMC (นว)

ขนาดสาย T-6 (NYY) (ตร.มม.2)

250 361 (451) 2(4x95) 2x3 2(4x95) 315 455 (569) 2(4x150) 2x3 ½ 2(4x120) 400 577 (721) 2(4x185) 2x3 ½ 2(4x185) 500 722 (903) 3(4x150) 3x3 ½ 3(4x150) 630 909 (1136) 4(4x150) 3x3 ½ 3(4x240) 800 1155 (1444) 4(4x185) 4x3 ½ 4(4x185) 1000 1443 (1804) 5(4x185) 5x3 ½ 5(4x185) 1250 1804 (2255) 6(4x240) 6x4 6(4x240) 1600 2309 (2886) 7(4x240) 7x4 6(4x300) 2000 2887 (3609) 9(4x240) 9x4 8(4x300) 2500 3608 (4510) 11(4x240) 11x4 10(4x300)




ตารางท จ.11 ขนาดสายไฟฟาสาหรบมอเตอร 1 เฟส 230 โวลต พกดมอเตอร

พกดกระแส In / 1.15 In

(A)

สายไฟฟา และทอรอยสาย อปกรณปองกน

kW Hp

รอยทอเกาะผนง รอยทอฝงดน

สายดน(ตร.มม.)

ฟวส (A)

CB (AT)

สายไฟ T-4 (THW)

(ตร.มม.)

ทอ IMC (นว)

สายไฟ T-6


ทอ IMC (นว)

0.37 0.5 3.9 / 4.5 2 x 2.5 1/2 2 x 2.5 1 1/4 1.5 10 16 0.55 0.75 5.2 / 6.0 2 x 2.5 1/2 2 x 2.5 1 1/4 1.5 16 16 0.75 1.0 6.6 / 7.6 2 x 2.5 1/2 2 x 2.5 1 1/4 1.5 16 16 1.10 1.5 9.6 / 11.0 2 x 2.5 1/2 2 x 2.5 1 1/4 1.5 20 20 1.50 2.0 12.7 / 14.6 2 x 2.5 1/2 2 x 2.5 1 1/4 1.5 25 32 2.2 3.0 18.6 / 21.4 2 x 4 1/2 2 x 2.5 1 1/4 4* 35 40 3.0 4.0 24.3 / 27.9 2 x 6 3/4 2 x 4 1 1/4 4 50 50 4.0 5.0 29.6 / 34.0 2 x 10 3/4 2 x 6 1 1/4 4 50 63 4.4 6.0 34.7 / 40.0 2 x 16 1 2 x 10 1 1/2 6 63 70 5.5 7.5 42.2 / 48.5 2 x 16 1 2 x 10 1 1/2 6 63 70 6.0 8.0 44.5 /51.2 2 x 16 1 2 x 10 1 1/2 6 80 90 7.0 9.0 49.5 / 57.0 2 x 25 1 1/4 2 x 16 1 1/2 6 80 90 7.5 10.0 54.5 / 63.0 2 x 25 1 1/4 2 x 16 1 1/2 6 100 90

หมายเหต: 1) พกดกระแสทกาหนดเปนคาเฉลยของมอเตอรทวไป กรณตองการคาทแทจรงใหดคาทกาหนดจากผผลต 2) การกาหนดขนาดอางองตามมาตรฐานการตดต งทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย พ.ศ. 2545 สาหรบ

มอเตอรทมรหสอกษร F ถง V และฟวสทใชเปนชนดหนวงเวลา 3) * กรณรอยทอฝงดน ขนาดสายดนสามารถลดลงเทากบสายวงจรได


ตารางท จ.12 ขนาดสายไฟฟาสาหรบมอเตอร 3 เฟส 400 โวลต พกดมอเตอร

พกดกระแส

In / 1.15 In

(A)

สายไฟฟา (THW) และทอรอยสาย อปกรณปองกน

kW Hp

รอยทอเกาะผนง รอยทอฝงดน สายดน

(ตร.มม.) ฟวส (A)

CB (AT)

สายไฟ T-4 (THW)

(ตร.มม.)

ทอ IMC (นว)

สายไฟ T-6 (NYY) (ตร.มม.)

ทอ IMC (นว)

0.37 0.5 1.0 / 1.05 3 x 2.5 1/2 3 x 2.5 1 1/4 1.5 4 16 0.55 0.75 1.6 / 1.8 3 x 2.5 1/2 3 x 2.5 1 1/4 1.5 4 16 0.75 1.0 2.0 / 2.3 3 x 2.5 1/2 3 x 2.5 1 1/4 1.5 4 16 1.10 1.5 2.6 / 3.0 3 x 2.5 1/2 3 x 2.5 1 1/4 1.5 6 16 1.50 2.0 3.5 / 4.0 3 x 2.5 1/2 3 x 2.5 1 1/4 1.5 10 16 2.2 3.0 5.0 / 5.8 3 x 2.5 1/2 3 x 2.5 1 1/4 1.5 16 16 3.0 4.0 5.9 / 6.8 3 x 2.5 1/2 3 x 2.5 1 1/4 1.5 20 20 3.7 5.0 7.7 / 8.9 3 x 2.5 1/2 3 x 2.5 1 1/4 1.5 20 20 5.5 7.5 11.5 / 13.2 3 x 2.5 1/2 3 x 2.5 1 1/4 1.5 25 20 7.5 10.0 15.5 / 17.8 3 x 4 1/2 3 x 2.5 1 1/4 2.5 325 32 11 15 22.0 / 25.3 3 x 6 3/4 3 x 4 1 1/2 4 35 50 15 20 30.0 / 34.5 3 x 10 1 3 x 6 1 1/2 4 50 63

18.5 25 37.0 / 42.6 3 x 16 1 3 x 10 1 1/2 6 63 80 22 30 44.0 / 50.6 3 x 16 1 3 x 10 1 1/2 6 80 80 30 40 60.0 / 69.0 3 x 25 1 1/2 3 x 16 2 6 100 90 37 50 72.0 / 82.8 3 x 35 1 1/2 3 x 25 2 10 100 110 45 60 85.0 / 97.8 3 x 50 2 3 x 35 2 1/2 10 125 125 55 75 105. / 121 3 x 70 2 3 x 50 2 1/2 16 160 150 75 100 138 / 159 3 x 95 2 1/2 3 x 70 2 1/2 16 200 225 90 125 170 / 196 3 x 120 2 1/2 3 x 95 3 16 200 250 110 150 205 / 236 3 x 185 2 1/2 3 x 120 3 25 250 300 132 175 245 / 282 3 x 240 3 3 x 150 3 1/2 25 315 400 160 220 300 / 345 3 x 300 3 1/2 3 x 240 4 25 400 400 200 270 370 / 426 3 x 400 4 3 x 300 5 35 500 630

หมายเหต 1) ตารางกระแสโหลดเตมทของมอเตอร อางองจากมอเตอรของคมอผผลต 2) กรณมอเตอรทใชงานมคากระแสโหลดเตมทตางจากคาทกาหนดในตารางมาก ควรตรวจสอบขนาดสาย

ใหมอกครง 3) การเรมเดนมอเตอรแบบ DOL คด Maximum Starting Current at 6x Rated Current, Maximum Starting

Time 5 วนาท


ตารางท จ.13 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก.11-2531 ตารางท 4 (THW) และตารางท 6 (NYY) ในทอรอยสายโลหะ

ตามพกดของเครองปองกนกระแสเกน (CB)

CB (AT)

สายไฟฟาตารางท 4 (THW) ในทอรอยสาย

สายไฟฟาตารางท 6 (NYY) ในทอรอยสายฝงใตดน

ขนาดสาย (ตร.มม.)




30 4x6,G-4 1 4x4,G-4 1 1/2 40 4x10,G-4 1 1/4 4x6,G-4 1 1/2 50 4x16,G-6 1 1/2 4x10,G-6 2 60 4x25,G-6 2 4x16,G-6 2 70 4x25,G-6 2 4x16,G-6 2 80 4x35,G-10 2 4x25,G-10 2 90 4x35,G-10 2 4x25,G-10 2 100 4x50,G-10 2 1/2 4x25,G-10 2 125 4x70,G-16 2 1/2 4x35,G-16 2 1/2 150 4x95,G-16 3 4x50,G-16 2 1/2 175 4x95,G-16 3 4x70,G-16 2 1/2 200 4x120,G-16 3 4x95,G-16 3 225 4x150G-25 3 4x95,G-16 3 250 4x150,G-25 3 4x120,G-25 3 300 4x240,G-25 4 4x150,G-25 3 1/2 350 2(4x95,G-25) 2x3 4x185,G-25 4 400 2(4x120,G-25) 2x3 4x240,G-25 5 450 2(4x150,G-35) 2x3 2(4x95,G-35) 2x3 500 2(4x185,G-35) 2x3 1/2 2(4x120,G-35) 2x3 600 2(4x240,G-50) 2x4 2(4x150,G-50) 2x3 1/2 700 3(4x150,G-50) 3x3 2(4x185,G-50) 2x4 800 3(4x185,G-50) 3x3 1/2 2(4x240,G-50) 2x5

หมายเหต 1) Derating Factor = 1.0 2) หาขนาดสายจาก CB และหาขนาดทอจากตารางการไฟฟาสวนภมภาค 3) ตองคานงถงตวคณลดกระแส


ตารางท จ.14 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก.2531 ตารางท 4 (THW) ในทอรอยสายโลหะ ถาดรองสาย และขนาดของ CB ตามพกดของเครองกาเนดไฟฟา

พกดของเครองกาเนดไฟฟา กระแสพกด

In / 1.25In (A)

สาย T-4 (THW) ในทอสาย สาย T-4 (THW) ในถาดรอง

สาย ขนาด CB (AT/AF)

kW kVA ขนาดสาย (ตร.มม.)



ความกวางถาด

(มม.) 60 75 114 / 143 4x70,G-16 2 1/2 4x95,G-16 200 125/250 70 87.5 133 / 166 4x95,G-16 3 4x95,G-16 200 150/250 80 100 152 / 190 4x120,G-16 3 4x120,G-16 200 175/250 100 125 190 / 238 4x150,G-25 3 4x150,G-25 200 225/400 120 150 228 / 285 4x185,G-25 3 4x240,G-25 200 250/400 130 163 248 / 310 2(4x95,G-25) 2x3 4x240,G-25 200 300/400 140 175 266 / 333 2(4x95,G-25) 2x3 2(4x95),G-25 200 320/400 160 200 304 / 380 2(4x120,G-25) 2x3 2(4x120),G-25 300 350/500 180 225 342 / 428 2(4x120,G-35) 2x3 2(4x150),G-35 300 400/500 200 250 380 / 475 2(4x150,G-35) 2x3 2(4x185),G-35 300 450/630 220 275 418 / 523 2(4x185,G-35) 2x3 2(4x185),G-35 300 500/630 240 300 456 / 570 2(4x185,G-50) 2x3 2(4x240),G-50 300 550/800 280 350 532 / 665 2(4x240,G-50) 2x3 1/2 2(4x300),G-50 400 640/800 320 400 608 / 760 3(4x185,G-50) 3x3 1/2 3(4x185),G-50 400 750/1000 360 450 684 / 855 3(4x185,G-70) 3x3 1/2 3(4x240),G-70 500 850/1250 420 525 798 / 998 4(4x150,G-70) 4x3 3(4x300),G-70 500 1000/1250 440 550 836 / 1045 4(4x185,G-70) 4x3 1/2 4(4x185),G-70 500 1000/1250 480 600 912 / 1140 4(4x185,G-95) 4x3 1/2 4(4x240),G-95 600 1100/1600 520 650 988 / 1235 4(4x240,G-95) 4x3 1/2 4(4x240),G-95 600 1200/1600 560 700 1064 / 1330 5(4x185,G-120) 5x3 1/2 4(4x240),G-120 600 1300/1600 600 750 1140 / 1425 5(4x185,G-120) 5x3 1/2 4(4x300),G-120 700 1400/2000 700 875 1329 / 1661 6(4x185,G-120) 6x3 1/2 4(4x300),G-120 700 1600/2000 800 1000 1519 / 1899 6(4x240,G-120) 6x4 5(4x300),G-120 800 1900/2500 900 1125 1709 / 2136 7(4x240,G-120) 7x4 5(4x300),G-120 800 2000/2500

1000 1250 1899 / 2374 8(4x240,G-185) 8x4 6(4x300),G-185 1000 2300/3200


ตารางท จ.15 ขนาดสายไฟฟาเทยบ มอก.2531 ตารางท 6 (NYY) ในถาดรองสาย และขนาดของ CB ตามพกดของเครองกาเนดไฟฟา

พกดของเครองกาเนดไฟฟา กระแสพกด

In / 1.25In (A)

สาย T-6 (NYY) ในถาดรองสาย ขนาด CB (AT/AF)

kW kVA ขนาดสาย (ตร.มม.)

ความกวางถาด(มม.)

60 75 114 / 143 4x95,G-16 200 125/250 70 87.5 133 / 166 4x95,G-16 200 150/250 80 100 152 / 190 4x120,G-16 200 175/250 100 125 190 / 238 4x150,G-25 200 225/400 120 150 228 / 285 4x240,G-25 200 250/400 130 163 248 / 310 4x240,G-16 200 300/400 140 175 266 / 333 2(4x95),G-25 300 320/400 160 200 304 / 380 2(4x120),G-25 300 350/400 180 225 342 / 428 2(4x150),G-35 300 400/500 200 250 380 / 475 2(4x185),G-35 300 450/630 220 275 418 / 523 2(4x185),G-35 300 500/630 240 300 456 / 570 2(4x240),G-50 400 550/800 280 350 532 / 665 2(4x300),G-50 400 640/800 320 400 608 / 760 3(4x185),G-50 500 750/1000 360 450 684 / 855 3(4x240),G-70 500 850/1250 420 525 798 / 998 3(4x300),G-70 600 1000/1250 440 550 836 / 1045 4(4x185),G-70 600 1000/1250 480 600 912 / 1140 4(4x240),G-95 700 1100/1600 520 650 988 / 1235 4(4x240),G-95 700 1200/1600 560 700 1064 / 1330 4(4x240),G-120 700 1300/1600 600 750 1140 / 1425 4(4x300),G-120 800 1400/2000 700 875 1329 / 1661 4(4x300),G-120 800 1600/2000 800 1000 1519 / 1899 5(4x300),G-120 900 1900/2500 900 1125 1709 / 2136 5(4x300),G-120 900 2000/2500

1000 1250 1899 / 2374 6(4x300),G-185 2x500 2300/3200

คณะกรรมการกากบดแลการปฏบตงานของทปรกษา เรอง มาตรฐานงานตดตงไฟฟาทวไป

1. นายเอกวทย ถระพร รองอธบดกรมโยธาธการและผงเมอง ประธานกรรมการ 2. นายศรชย กจจารก ผอานวยการสานกวศวกรรมโครงสรางและงานระบบ กรรมการ 3. นายมนตชย ศภมารคภกด วศวกรวชาชพ 9 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการ 4. นายนพ โรจนวานช วศวกรวชาชพ 9 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการ 5. นายวเชยร ธนสกาญจน วศวกรโยธา 8 สวค. กรรมการ 6. นายวสทธ เรองสขวรรณา วศวกรวชาชพ 8 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการ 7. นายเสถยร เจรญเหรยญ วศวกรวชาชพ 8 วช (วศวกรรมโยธา) สนอ. กรรมการ 8. นายสธ ปนไพสฐ วศวกรไฟฟา 8 วช สวค. กรรมการ 9. นางขนษฐา สงสกลชย วศวกรโยธา 8 วช สวค. กรรมการ 10. นายไพฑรย นนทศข นกวชาการพสด 8 ว กค. กรรมการ 11. นางอภญญา จาวง วศวกรวชาชพ 8 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการ 12. นายครรชต ชตสรยวนช วศวกรเครองกล 7 วช สวค. กรรมการ 13. นายกนก สจรตสญชย วศวกรวชาชพ 8 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการและเลขานการ

คณะทปรกษา เรอง มาตรฐานงานตดตงไฟฟาทวไป

บรษท เอส ท เอส เอนจเนยรง คอนซลแตนท จากด

หวหนาคณะ: นายววฒน กลวงศวทย สมาคมวศวกรออกแบบและปรกษาเครองกลและไฟฟาไทย คณะทางาน: ผศ. ดร. ปฐมทศน จระเดชะ สมาคมวศวกรออกแบบและปรกษาเครองกลและไฟฟาไทย นายชายชาญ โพธสาร สมาคมวศวกรออกแบบและปรกษาเครองกลและไฟฟาไทย ดร. อรรถพล เงาพทกษกล สมาคมไฟฟาและแสงสวางแหงประเทศไทย นายอภศกด เจรญภณฑวรกล ทปรกษาประจาบรษทฯ

มาตรฐานงานเดนสายไฟฟาทวไป

มยผ. 4502-51

กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

พ.ศ.2551

กรมโยธาธการและผงเมอง สำนกวศวกรรมโครงสรางและงานระบบ ถนนพระรามท 6 แขวงสามเสนใน

เขตพญาไท กรงเทพ 10400

โทร. 0 - 2299 - 4813 โทรสาร 0 - 2299 - 4797

mrt09 มาตรฐานการติดตั้งไฟฟ้าทั่วไป...

Documents