mri neviminimultimri nevi

minimulti

Amen roasinas!

Vodschikano akaripe Horvacko! Bog Hrvatska!:

mri nevi minimulti Amen roasinas!

O Schelko andar o Horvacko phukal: I republika Horvacko paschlol ando sud ostitiko la Europatar. O Horvacko igen feschtimo hi taj mer o baro paj paschlol. Mindenfelitike inslini hi jek paradiso sakone taucheriske taj segleriske. O lobdakero khelipe amenge, le Horvackenge igen barikano hi. O horvacko nacijonakero team uso Europitiko lobdakero khelipe jek latscho than ande lija. Atschen Devleha! Dovidjena!

Rode o Horvacko taj feschtin le!

Feschtin i horvacki astava!

RODIPESKERO LILREPUBLIKA

HORVACKO (HR)

Baripe: 56542 km²Scheroskero foro: ZagrebLoj: Kuna, LipaVakeripe: Horvacki tschib

2. rik

rik 3

minimulti nevi mriAmen roasinas!

Vodschikano akaripe Italija!Ciao Italia!

Giovanni andar i Italija phukal: Mro vilago upri kartscha sar jek kirhaj ar ditschol. Vaschoda tu schaj le loke lakes. I Italija butenge jek kamlo roasinipeskero vilago hi. Amen meresch Pizza taj Pasta has. O Italitike kamen schpurt, lobdakero khelipe taj i formula 1. Prindscharde fori hi Rom, Venedig taj Florenz. Ciao!

Rode i Italija taj feschtin la!

Feschtin i italitiki astava!

RODIPESKERO LILRepublika Italia

(I)

Baripe: 301336 km²Scheroskero foro: RomLoj: Euro, CentVakeripe: Italitiki tschib

mri nevi minimulti

Vodschikano akaripe Grecija!Yia Sas Ellas!

Amen roasinas!

O Stavros andar i Grecija phukal: La Grecija buteder sar 9800 inslini hi, ham tschak upre 100 inslini dschene dschin. O Greci meresch roasinen le hajoha andar o fori uso inslini. Ando gav Olimpija upri epasch inslina Pelloponnes angle 2700 berscha o erschti Olimpijakere Kheliptscha tel likerde ule. O lek prindschardo simbol la Olimpijatar hi i astava le 5 karikijenca. Andio!

Feschtin i grecitiki astava!

RODIPESKERO LILGrecija

(GR)

Baripe: 131940 km²Scheroskero foro: AthenLoj: Euro, CentVakeripe: Grecitiki tschib

Rode i Grecija taj feschtin la!

4. rik

rik 5

minimulti nevi mriAmen roasinas!

Vodschikano akaripe Espanija!Ole España!

I Ines andar i Espanija phukal: O kiraliskero rajipe Espanija paschlol ando sud vestitiko falato la Euopatar upri iberitiki epasch inslina. O Balearen taj Kanaren usi Espanija use kerinen. Amaro kirali taj amari kiralikija butschon Juan Carlos taj Sofia. Amen Espanitike na kamas o sikipe taj vaschoda Siesta likeras. Ada hi jek tikno nugodinipe. Amaro lek prin-dschardo khelipe hi o Flamenco, savo te me meresch khelav. Adios! Hasta lavista!

Feschtin i espanitiki astava!

RODIPESKERO LILKiraliskero rajipe

Espanija (E)

Baripe: 504782 km²Scheroskero foro: MadridLoj: Euro, CentVakeripe: Espanitiki tschib

Rode i Espanija taj feschtin la!

mri nevi minimulti

Vodschikano akaripe Francija!Bonjour France!

Amen roasinas!

I Michelle andar i Francija phukal: I Francija paschlol andi norditiki Europa, upro Atlantischi Ocejan. Use amende uschtschel o lek bareder dombo andar i Europa „Mont Blanc“ (4807 m). Jek utscho cajchn amare scheroskere forostar Paris hi jek turm. Prindschares le? Ando paschipe Parisatar meresch loschanas amen ando „Euro Disneyland“. O lek prindscharde Francitike hi o „Asterix taj o Obelix“. Orau revoir! Salut!

Feschtin i francitiki astava!

RODIPESKERO LILFrancija

(F)

Baripe: 543965 km²Scheroskero foro: ParisLoj: Euro, CentVakeripe: Francitiki tschib

Rode i republika Francija taj feschtin la!

6. rik

rik 7

minimulti nevi mriAmen roasinas!

Vodschikano akaripe Turkija!Merhaba Tûrkiye!

O Yilmaz andar i Turkija phukal: Mro vilago, i Turkija, upre duj kontinentscha ulado hi: o lek bareder falato andi Asija paschlol taj o tikneder andi Europa. O baro pajengero kanal Bosporus ando foro Istanbul odola duj kontinentscha khetan phandel. Le lek bareder falato le Turkijendar o muslimanitiko patschajipe hi. Amen patjaras le Del „Allah“ taj pantschvar ando di molinas. Amen na dschas andi khangeri, afka sar tumen, amen andi moschee dschas. Güle, güle!

Feschtin i turkitiki astava!

RODIPESKERO LILTurkija

(TR)

Baripe: 779452 km²Scheroskero foro: AnkaraLoj: I nevi turkitiki Lira Vakeripe: Turkitiki tschib

Rode i republika Turkija taj feschtin la!

Amen roasinas!Jek dialogo la erschti taj la dujta klasake!

8. rik

mri nevi minimultiJek vakeripe pedar o nugodiniptscha te kerel

taj jek dialogo bajder te bescharel te dschanel.

Vera:

Peter:

Eva:

Ando juli mra dajaha taj mre dadeha uso Neusiedler See roasinav. Taj kaj tu otscha roasines?Me andi Grecija urtscha. Me o erschtivar urtschav taj me man imar igen loschanav. Kaj tu otscha roasines Eva?Me le busiha andi Italija lada. Odoj ando baro paj nandschara. Me gondolinav, hot schukar vejteri man ovla.

Amen sa roasinas. Kaj tu otscha roasines? Beschar ada dialogo tra pajtaschkijaha/tre pajtaschiha bajder!

Soha ando nugodinipe lades?Mindenfelitike koji

rik 9

minimulti nevi mriMindenfelitike koji.

Alex:

Martin:

Julia:

Sabine:

Alex:

Martin:

Sarah:

fligeriha verdaha srastunaha hajoha dromeskera kerekoha srastunaha

Kipengeri alavengeri kenva:

Amen sako bersch le ando nugodinipe ando Horvacko ladas. Afka ando lejcti bersch ando nugodinipe ladijam. Ham ada bersch la andi Italija ladas. Taj kaj tumen ando nugodinipe laden, Julia?Amen imar butvar le taj la ando nugodinipe ladijam. Ham ada bersch phentscham, hot le andi Turkija urtschaha. Sabine: Me imar butvar le taj la roasintschom, ham ada bersch valso nevo keras. Mri familija taj me o erschtivar le rosinaha. Me man imar loschanav, sar oda ovla. Mri daj le urtschajipestar daral. Vaschoda amen naschtig le urtschas.Taj mro phral le pajestar daral. Vaschoda amen naschtig le roasinas. Amen na roasinas le , na le taj menik la . Amen le jek harno nugodinipe Betschiste keras taj odoj la ladas. Taj i avri cajt kher sam taj le ladas.

10. rik

15-4 = ____ @ S 22+7= ____ @R18-5 = ____ @H 21+6= ____ @O19-7 = ____ @C 24+4= ____ @R20-6 = ____ @U 23+3= ____ @A11+5 = ____ @A 30-6= ____ @!10+5 = ____ @K 29-4= ____ @S

Amen genas ando gendengero kher 30Gen, pisin so ari al pasche o gende taj

pisin o tschatsche betovtscha andi tabela!

11 12 13 14 15 16 29 28 27 26 25 24S

Feschtin saki deschti mirakla!

10 60Mindig duj!

Feschtin o verdi le glajchi resultatiha le glajchi feschtoha!

mri nevi minimulti

8+16

17+27

87-43

46-2291-47

8+6

100-80

40-4

23+13

10+10

31-17

62-18

rik 11

Tekstoskere butscha Gen latsche! Ker tuke jek skice,

gen ande tri heftlina taj pisin o tschatscho palvakeripe upre!

107 m

48 m

Andi parkinipeskeri garasch jek verdaske 5 Euro ando di iste potschim on. Kitschi loj ande len, te ande jek di 78 autertscha parkinde?Palvakeripe: O schere la 1 verda….. 5 € parkinipeskera garaschatar ande 78 verdi….....?jek di ________Euro ande len.

48 ischkolaschtscha laden la srastunaha ando nugodinipe. Khetan potschinen on 3792 Euro.

Jek ladipeskeri kartscha koschtalinel ____ Euro.

48 ischkolaschtscha ...... 3 792 € 1 ischkolaschi.........................?

minimulti nevi mriTekstoskere butscha te putrinel te dschanel.

Jek parkinipeskero than kerdo ol. O dugipe adale parkinipeskere thanestar hi 107 m taj o bulhipe 48m.Kitschi metertscha droto pekan, kaj o parkinipeskerothan schaj ande astardo ol?

Palvakeripe: _________ metertscha droto pekan.

Le parkinipeskere than pasche o hotel hi jek dugipe 45 meterendar taj jek bulhipe 32 meterendar. Kitschi verdi schaj parkinen, te 1 verdaske 8m² pekal?

Palvakeripe: Pasche o hotel dschanen ____verdi te parkinel.

12. rik

mri nevi minimulti

Jek

roa

s m

asc

hka

r i E

uro

pa

Te

o ge

ndo

4 vi

aflim

ulo

, is

te d

uach

Por

tuga

l, E

spa-

nija

taj F

ranc

ija la

dim

ol.

Aka

n sc

haj t

u tu

ke g

ondo

ke

res,

te tu

and

i Ita

lija,

an

di S

veci

ja, a

ndi

Ger

man

ija, L

ukse

mbu

rg,

Bel

gija

vaj

and

i Bar

i Brit

ani-

ja te

roa

sine

l kam

eha.

Adale khelipeske pekan amenge: Adale khelipeske pekan amenge: 1 kocka, 4 figurtscha, tikne bara, 1 kartscha Eurpatar, 1 globusKhel afka: Sako khelaschi rodel peske jek figura ari, terdscharel la upre jek phukni taj lel peske 5 tikne bara. O erschti khelaschi viaflinel taj atschi vilagi bajder ladel, kitschi o atscha la kockatar sikan. Ande saj rik dschal, nan asaj barikano. Ham ov tschak tromal pedar o granici le nochberiskere schtotendar te ladel.

Akan iste phenes, sar oda vilago butschol, ande savo tu roasintschal. O avre khelaschtscha palal diken upri kartscha la Europatar vaj upro globus, te tu o tschatschipe phenes vaj na. Te tu o tschatschipe phentschal, tromas jek bar ande oda vilago pal te mukel.Akan o dujto fatschu ando redo hi. Ham de obocht! Tu tschak ande odola vilagi ande te roasinel tromas, ande save na paschlol jek bar. Oda fatschu jerintscha, save nisaj bar buter hi!

rik 13

minimulti nevi mri

Adale khelipeske pekan amenge: Adale khelipeske pekan amenge: 1 kocka, 4 figurtscha, tikne bara, 1 kartscha Eurpatar, 1 globusKhel afka: Sako khelaschi rodel peske jek figura ari, terdscharel la upre jek phukni taj lel peske 5 tikne bara. O erschti khelaschi viaflinel taj atschi vilagi bajder ladel, kitschi o atscha la kockatar sikan. Ande saj rik dschal, nan asaj barikano. Ham ov tschak tromal pedar o granici le nochberiskere schtotendar te ladel.

Akan iste phenes, sar oda vilago butschol, ande savo tu roasintschal. O avre khelaschtscha palal diken upri kartscha la Europatar vaj upro globus, te tu o tschatschipe phenes vaj na. Te tu o tschatschipe phentschal, tromas jek bar ande oda vilago pal te mukel.Akan o dujto fatschu ando redo hi. Ham de obocht! Tu tschak ande odola vilagi ande te roasinel tromas, ande save na paschlol jek bar. Oda fatschu jerintscha, save nisaj bar buter hi!

14. rik

mri nevi minimulti

Kereki upre te pumpinelMicinipe taj schpurt!

Duj fatschuvtscha hi odola, save astaren.

O avre o kereki hi. Sako astardo kereko naschal pri diha

taj iste pe upri phuv tel bescharel.

Te duj avre kereki otscha ale, ist odola o kereki papal upre pumpinen taj o kereki schaj akor papal bajder naschen.

minimulti nevi mri

Mindenfelitike astavi Molin tre meschteri, hot ov tuke adala astavi kopirinel.

Gen, sar tu iste len feschtines

rik 15

Horvacko: upral lolo,

ando maschkaripe parno,

telal modroLa astava hi lole taj parne kocki.

Italija: palutni rik

seleni, maschkaripe

parno,tschatschi

rik loli

Turkija: i astava loli hi,

o tschon taj o tscherheni

parne hi

Francija: palutni

rik modri, maschkaripe

parno, tschatschi rik loli

Espanija: upral taj telal lolo,

ando maschkaripe

tschuto

Grecija:modre taj

parne schtrajfn, o keresto parno

hi, o palutno than modro hi

Tschin tre astavi ar taj pikin len upre jek dandeskero kaschtoro.

Avrethaneskere vilagi, mindenfelitike religijontscha

Pisintschago le religijonakere pedagogischi institutistar Burgenland

16. rik

mri nevi minimulti Avre patschajipeskere riktscha te prindscharel te siklol!

I Anna taj o Martin pumara dajaha taj pumare dadeha andi Turkija ando nugodinipe hi. O hotel igen schukar hi.

O baro paj tato taj schuscho hi. O habe latscho hi. Kurkeske on jek roas ando foro Istanbul keren.

On kamna pumenge koji aun te dikel. On te jek katolitiki khangeri laken.

Te odoj kurkeske jek mischa tel likerdi ol. Paloda jek kher diken, save jek kupl hi. Aja jek „moschee“ hi, phenel i daj.

„O Moslems“ molinen andi moschee taj pumare Del Allah akaren. Lengero patschajipe Islam pe akarel.

Paraschtuja lengero dschelno di hi. Angloda on andi moschee dschan, pumare botschkori tel tschin, ojs cajchn le patijaripestar

gejng o Del. On pantschvar ando di molinen.

Andi Turkija hi o Islam igen bulho. Sar amenge, le Christenge o keresto o cajchn amare patschajipestar hi,

hi le Moslemenge o epasch tschon o cajchn lengere patschajipestar.

Lak o tschatscho drom andi khangeri taj andi moschee!

Lak o tschatscho drom andi khangeri taj andi moschee!

rik 17

minimulti nevi mri

18. rik

mri nevi minimulti

Ando nugodinipe but dschene maschkar i Europa laden.

Europa

Taj but dschene maschkar i Austrija laden. Prindschares tu o cile verdengere prindscharipeskere cajchn

taj dschanes tu, katar odola verdi ale? Phand o prindscharipeskere cajchn,

o vilagi taj o alava le vilagendar latsche khetan!

H SloD

Internacijonali fakeriskere cajchn te prindscharel te siklol.

H D I HRSlo

1 - Italija - 12 - Horvacko - 2 3 - Slovenija - 3

4 - Germanija - 45 - Ugriko -5

rik 19

Joseph HaydnKada o Haydn 6 berscha phurano sina, leskero dad ando Hainburg le antscha. Odoj ov andi ischkola gelo taj ando chor dschilavlahi. Andi masek maj sako bersch jek procesijona ando patijaripe le dschelne Florianiske tel likernahi. La procesijona mindig jek orchesteri vodinlahi. Ham jek di pasirintscha, hot jek mursch, savo o baro dobo tschalavlahi, mulo. Akan sina len jek baro problemo. O sveco taj i procesijona le dschelne Florianistar mindig pascheder avlahi taj niko na dschanlahi o dobo te cidel. Le direkteri la ischkolatar jek latscho gondo sina: O tikno Haydn iste o dobo tschalal, mint ov leskeri muschikani dschila dikla. Afka o direkteri ande harni cajt le Joseph Haydniske o doboskero tschalajipe siklija. Kaj le Joseph Haydn nisaj ajgeni dobo kher sina, lija peske jek maroskeri vekori taj jek parni plasta. I plasta pedar i veka tschitscha taj afka leskero ajgeni dobo kisno sina. Afka dschantscha o Joseph Haydn te kiratiske te siklol. Kada o Joseph Haydn te siklol kesdintscha, prahosinlahi o jaro andar i plasta taj o Joseph Haydn ar ditscholahi sar jek gajst.

minimulti nevi mri

20. rik juli / august 2009 / 04

So ande hi:Vodschikano akaripe Horvacko ..................... 2

Vodschikano akaripe Italija.............................. 3

Vodschikano akaripe Grecija........................... 4

Vodschikano akaripe Espanija......................... 5

Vodschikano akaripe Francija.......................... 6

Vodschikano akaripe Turkija ........................... 7

Amen roasinas................................................. 8

Soha ando nugodinipe lades? ........................ 9

Amen genas................................................... 10

Tekstoskere butscha ..................................... 11

Jek roas maschkar i Europa .......................... 12

Jek roas maschkar i Europa .......................... 13

Kereki upre te pumpinel ................................ 14

Mindenfelitike astavi ...................................... 15

Avrethaneskere vilagi, mindenfelitike religijontscha... 16

Avrethaneskere vilagi, mindenfelitike religijontscha... 17

Internacijonali fakeriskere cajchn .................. 18

Joseph Haydn................................................ 19

Asajipe........................................................... 20

Asajipe O Stefan phutschel la Sofia: Kaj sal tu i

erschti andi ischkola? Uso genipe, vaj uso

pisinipe, …? I Sofia phenel:

Te andar i ischkola khere gejom,

akor i erschti som.

I Silvia phenel pra babake:

Tro dipe use mro di, kada upro them ajom,

oda barikano dobo,

mange o lek schukareder dipe sina!

I baba bare atscha kerel taj phuschel: Soske?

I Silvia phenel: Me mra dajatar sako di 5 Euro

uschtidav, te le doboha na cidijom.

O Rudi rovlunda jakaha pre meschteriske phenel:

Te mange na tecinel but tumare sikadipestar.

Ham afka hi. Me na harangosinav akor mindschart

use tumari daj taj use tumaro dad aun,

afka sar tumen le mindig use mande keren.

Medieninhaber und Herausgeber: Volkshochschule der burgenländischen Kroaten, 7000 Eisenstadt, J. Permayerstr. 9 - © 2009 HNVŠ

Für den Inhalt verantwortlich: Gärtner-Horvath Emmerich, Roma-SeviceÜbersetzung: Schmidt Josef, Roma-Service Lektorat: Wogg, Mag. MichaelIllustration: Gabriel Jasmine - Layout und Satz: Bunyai, MAS, MSc Stefan - Druck: Wograndl 7210 Mattersburg

Redaktion: Bunyai, MAS, MSc Stefan, Buranits Helene, Buranits Mirijam, Kolonovics Julia, Mag. Elvira Heisinger, Mag. Kornfeind Branko, Marlovits Micheal, Nagl-Omischl Ester, Schweiger Peter, Sinkovits Elke,Trenker Veronika, Wukovits Robert

Erklärung gemäß Mediengesetz: „moj novi minimulti“ ist eine Zeitschrift für SchülerInnen im Burgenland, verfasst in Kroatisch und Romanes. Gefördert vom Bundeskanzleramt aus Mitteln der Volksgruppenförderung.

Gartenstraße 37511 Kleinbachselten

SloDH