motorlu araÇlarda İŞ saĞliĞi ve gÜvenlİĞİ · İŞ gÜvenlİĞİ uzmanliĞi temel...

Marmara Üniversitesi İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI TEMEL EĞİTİMİ

MOTORLU ARAÇLARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Madde1- İş makinelerinin (forklift, loder, greyder, dozer, vi ç ve benzeri)

sürü üleri i eğiti leri ve eğiti i sonunda yapıla sı avda aşarılı ola ları

sertifikaları Millî Eğiti Baka lığı, Karayolları Genel Müdürlüğü veya Makine

Mühe disleri Odaları'nca, tarı sektörü de kulla ıla iş makinelerinin

( içerdöver ve benzeri) eğiti leri ve eğiti i sonunda yapıla sı avda aşarılı

ola ları sertifikaları ise Millî Eğiti Baka lığı ile Tarı ve Köyişleri Baka lığı'nca

verilir.

27 Ekim 1996 Tarih, 22800 Sayılı Resmi Gazete 'de

Yayımlanan Ve Karayolları Trafik Kanununun Değişik 42. Maddesi Gereğidir;

Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 2. Bolum Tanımlar, Madde

3.c bendindeki araçlara ilişkin tanımlara baktığımızda:

iş Makineleri: Yol inşaat makineleri ile benzeri tarım, sanayi,

bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve

hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitli

ekipmanlar monte edilmiş, karayolunda insan, hayvan, yük

taşımasında kullanılmayan motorlu araçlardır.

Açıklama:

Lastik tek. Traktör (kepçe tak. değilse iş mak degildir,kulln.

Ehliyeti F olarak ayrıdır, kullandığı aparata gore

tarım, sanayii, inşaat olarak degişir.

27 Ekim 1996 Tarih ve 22800 sayılı Resmi Gazetede ilan edilen 2918

Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 42.maddesinde yapılan değişiklik

ile iş Makinesi kullanan şahısların Operatörlük Belgesi almaları ve

ayrıca karayoluna çıkacak lastik tekerlekli iş makinelerini

kullanacak olanlardan (G) Sınıfı Sürücü Belgesi almaları Yasal bir

zorunluluktur.

iş makinesi operatörlük belgesi ile taşıt trafiğine açık yollarda

makine kullanılamaz, Taşıt trafiğine açık olan yollarda makineyi

kullanmak için G sınıfı ehliyet almak gereklidir.

G sınıfı ehliyeti, operatörlük belgesi olanlar alabilir. Kişinin Operatör

belgesi ve her hangi bir sınıf sürücü belgesi var ise bağlı bulunduğu

Trafik Tescil şubesine müracaat ederek hiç bir sınava girmeden

Operatörlük belgesi ve kurstan almış olduğu belgelerle birlikte sürücü

belgesini ve evraklarını teslim edip G sınıfını ehliyetine işletebilir.

Eğer hiç ehliyeti yok ama operatorluk belgesi var ise ve bunu G sınıfı

ehliyet yapmak isterse. Her hangi bir sınıf ehliyet için surucu kursuna

müracaat edip başarılı olduktan sonra surucu belgesi ve operatörlük

sertifikasıyla birlikte Trafik Tescile Muracaat etmek suretiyle G sınıfı

ehliyete sahip olabilirler.

Buradan anlaşılacağı gibi Operatörlük belgesi tek başına G sınıfı ehliyete

çevrilmemektedir.

Özel ehliyetle kullanılması gereken iş makineleri

G Sınıfı iş Makinesi Türleri Forklift: Sanayi kesimlerinde; depolama, gümrük, stoklama,

ambarlara gibi iş yerlerinde çalıştırılan makinelerdir. Bu makineler ile

malzemelerin yükleme, boşaltma ve taşma hizmetleri yapılmaktadır. Kazici-Yukleyici / Ehliyeti: Paletli ve lastik tekerlekli

yükleyicileri kullanarak, çeşitli malzemeleri yükleme, taşma, kazma

vb. işlemleri emniyetli bir şekilde gerçekleştirme ve yükleyicinin

bakim ve kontrolünü yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişiler bu

aracı kullanabilmek için iş kanununa göre Kazici-yukleyici ehliyeti

almalıdır Ekskavatör (excavator), loderler, skrayper(yol İnş. kulln mak),

kanal kazıcılar, lastikli ve paletli iş makineleri.

Greyder: Genel olarak greyderler, tesviye işlerinde, hendek

kazma ve yol yapımı için kullanılan çok amaçlı

Ekskavatör: Ekskavatörler amaca göre, lastik tekerlekli veya paletli olabilir.

Özel ekipmanlar kullanarak kırma, çakma, kaldırma, itme, çekme gibi

amaçlar için de kullanılabilen ekskavatörün en önemli ozelligi,360 derece

dönerek çalışabilme kabiliyeti sayesinde bu işleri yer değiştirmeden

yapabilmesidir. Hareket kabiliyetinin çok yüksek olması, kazı ve yüklemeyi ayni anda yapabilmesi nedeniyle, ekskavatör en yaygın kullanılan iş

makinesidir. Ekskavatör, genel olarak yapı temellerinde, hendek kazılarında, hareket sahası kısıtlı olduğundan kazma ve yükleme işlemlerinin bir arada

yapılması gereken kazılarda, drenaj ve sulama kanalları kazılarında, kırma

işlerinde ve tünellerde kullanılır.

Vinç: Malzemeleri ya da yükleri kaldırma, yeni bir yöne dönerek veya

hareket ederek aktarma, yerlerini değiştirme, yükleme, boşaltma işlerinde

kullanılan makinalara Vinç veya CRANE (KREYN) denilmektedir. Vinçler düşey ve yatay hareketleri sayesinde genel anlamda her turlu yükün yerini

değiştirebilen manikalardır. Bu makinalar genellikle ağır yüklerin

kaldırılmasında ve zemine batmış makinelerin kurtarılmasında kullanılırlar. Bom uzunlukları 10-40 m., kapasiteleri de 10-60 ton arasında değişir. Pinyon

dişli üzerinde 360 derece dönebilen tipleri olduğu gibi 180°'lik donuş yapan

çeşitleri daha çok kullanılır. On ve arkaya ilave edilen destek ayaklarıyla ağır yükler kaldırılabilir

Zemin Süpürme : Araç üzerine monte edilen Vakumlu Yol Süpürme Makinesi;

yardımcı motor, çöp haznesi, vakum fani, hidrolik ve pnomatik sistem, fırça ve

sulama sistemlerinden meydana gelmektedir. çöp haznesi kapasitesi 3.5

m3'e kadar değişen ölçülerde, üzerine monte edilen araca bağlı olarak

değişiklikler göstermektedir. Araç, isteğe bağlı olarak sağ yada sol taraftan

ayrı ayrı olmak üzere tek taraflı kumanda edilebildiği gibi, ayni zamanda hem

sağ ve hem de sol taraftan olmak üzere çift taraflı olarak aracın direksiyon

kumanda sistemi dizayn edilebilmektedir.

Çöp haznesi ile diğer aksamlar olan; yardımcı motor, su tankı ve hidrolik

sistem yağ tankı odası birbirinde ayrı olarak imal edilmiştir. Bu sistem ses ve

isi izolasyonu ve ayni zamanda bakim kolaylığı sağlamaktadır. Beton Pompası Operatörü: Beton Pompa Operatörü, kendi başına ve belirli

bir sure içerisinde mobil(hareketli) ve yer (sabit) beton pompa makinelerini,

beton dökümüne hazırlama, beton dökme ve dokum sonrası bakim işlemlerini yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

Dozer Operatörü: Kazı, dolgu, yarma, çekme ve itme

işlemlerinde kullanılan iş makineleridir. Makinenin altında uygun bıçak

düzeneği vardır. Dozerlerin bıçak boyları değişik olup çeşitli işlerde

kullanılma özellikleri vardır. Dozerler genelde ağır ve güçlü iş

makineleridir.

Silindir Operatörü: Motorlu araç olan silindiri kullanarak toprak, stabilize,

asfalt gibi zeminlerin, zeminin yapısına ve çeşidine uygun olarak

sıkıştırma-ezme işlemlerini yapan kişidir. MOTORLU Araçlarda Güvenlik

Motor atölyesinde en sik rastlanan iş kazalarının sebepleri

şunlardır. Kapalı yerlerde çalıştırılan motordan çıkan egzozdan zehirlenme,

Motor çalışırken elbise, kravat vb. kaptırma, Akü bakimi sırasında asitli su sıçraması, Motor tamir-bakımında el aletlerinin yanlış kullanılması,

Motorlu Araçlarda Güve lik

• Motorlu araçlar a ak ehliyetli yetkile diril iş elemanlar tarafı da kulla ıl alıdır.

• Motorlu araçlar işaretle erek ke disi e ayrıl ış yol ve alanlarda kulla ıl alıdır.

• Motorlu araçlar kulla ılırke , trafik kural,

işaret ve levhaları a dikkat edil elidir.

12


• Tehlike a ı hariç hiç ir za a a i fre yapıl a alıdır.

• Sürü ü, otor çalışırke el fre i çek ede

aşağı i e elidir. • İstiap haddi üstü de yük yükle e elidir. • Ö de gide vasıta ile arada yeterli takip mesafesi

ırakıl alıdır.

13


• İ sa lar emniyetli mesafeye uzaklaş ada

çalış aya aşla a alıdır.

• Islak ve yağlı ze i lerde yavaş gidil elidir.

• Belirle e aza i hız sı ırla aları a uyul alıdır.

14


• Ge el kural olarak araçlar irkaç

dakikalığı a ile olsa üzeri de kontak

anahtarı olduğu halde park edil emelidir.

• Araçlar kapıları açık olarak hareket

ettirilmemelidir.

15

Paletli Araçlarda Güve lik

16

Paletli Araçlar

- Ehil ele a lar a kulla ıl alı,

- Sürekli akı ı yapıl alı,

- Çalış a ala ı işaretle eli

- Çalış a ala ı da ki se ulu a alı,

17

Paletli Araçlar

- Koru a ka i i ol alı,

- Aydı lat a, ikaz v . güve lik siste leri çalışır duru da ol alı,

- Trafiğe a ak akil araçları üzeri de çıkarıl alı,

- Seyyar ya gı sö dürü ü ve ilk yardı ça tası ulu durul alıdır.

18

KALDIRMA PLATFORMLARI

19


• Sade e i alat a a ı a uygu işlerde kulla ıl alı,

• Eğiti li ele a lar a kulla ıl alı, • Kulla a tali atı hazırla alı, • Taşı a kapasitesi aşıl a alı,

20


• Bakı ları sürekli yapılarak kayıtları tutul alı,

• Periyodik ko trolü yapılarak elgele eli,

• Dai a platfor aşağıda ve yüksüz ike hareket ettiril eli,

• Çalış a ala ı a girişler yasakla alı,

21

Yükü Yerleştiril esi

• Yükün birkaç parça halinde kaldırıldığı veya taşındığı

zamanlarda, en ağır yük daima çatalların dip kısmına

konulmalıdır.

• Ağır yükleri çatalların dip kısmına yerleştirmek, yük

ağırlık merkezi-ön aks mesafesini kısaltır ve bu durum

aracın ve yükün daha dengeli ve kararlı olmasını sağlar.

22

KULLANIMDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

Doğru

65cm 50cm

Yanlış

23

Çatalları Ko u u

• Çatallar, arkaya doğru eği li ko u a getirilerek yükü kararlılığı arttırıl alıdır.

• Çatalları arkaya doğru eği li ol ası, yük ağırlık erkezi i ö tekerlere doğru yaklaştıra aktır.

24


25


• Çatalları ö e doğru yatır ak yük erkezi i ö aksta uzaklaştırır ve ge ellikle çatallar yükseltildiği za a kararlı ol aya ir duru oluşturur.

• Yüklü olarak çatallar yükseltildiği za a asla ö e doğru eği li ko u a getiril e elidir.

26

•


27


• Ayak ve elleri ereye koyulduğu a dikkat edilmelidir.

• Sıkış a oktaları da uzak olduğu uzda emin olun.

28


29

Operatör Davra ışları

• E iyet çerçevesi i altı da oturul alıdır.

• E iyet çerçevesi, kulla a es ası da operatörü koru ak içi tasarla ıştır.

30


31

• El ve ayaklar forklift kabini içinde tutulmalıdır.


32


33


• Eğer forklift devril eye aşlarsa, KESİNLİKLE ATLAMAYIN!

• .Sürü ü koltuğu da kalı , ara ı ızı ko trol etmeye devam edin.

• .Teker yö eti ve güve liği e haki ol aya çalışı .

• .El ve ayakları ız ile ke di izi destekleyi ..

34


35


• Forklifti güve li kulla a ı a la ı yal ız operatörü değil, ay ı za a da çevrede ulu a diğer i sa ları güve liği i de göz ardı edil e esi a la ı a gelir.

• Forklifti hareket ettir ede ö e ve her za a diğer i sa ları ko u ve davra ışları a dikkat edil elidir.

36

Operatör Davra ışları • Yaya yolları ve kavşaklarda dikkatli olu alı, yavaş geçil eli ve

gerektiği de kor a çalı alıdır.

• Forkliftin hareket yö ü değiştiril ede ö e, ta a e

durul alı çevreyi ko trol ettikte so ra değiştiril elidir.

37


• Çatallar yükseltil iş ko u da ike çatalları altı da ke di iz veya aşkaları ı dur ası a ve geç esi e üsaade edil e elidir.

38


Forkliftin ir taksi ol adığı u utul a alı, forklift üzeri e ki se i i esi e üsaade edil e elidir.

39


• Forklift i sa ları kaldırılıp i dir esi a a ı içi yapıl a ıştır. Çatal üstü de i sa kaldırıl a alıdır.

• İ sa ları kaldırıl ası da, a ak u a aç içi özel yapıl ış araç ve do a ı lar kulla ıl alıdır.

40

Operatör Davra ışları - Forkliftin kor ası şu duru larda kulla ıl alıdır. * Geri git ede ö e, • Kavşaklara gir ede ö e, • Yaya yolu da geç ede ö e, * Kapılarda geçerke , * Görüş ala ı ı sı ırla dığı duru larda

41


• Geri geri giderke diğer i sa ları ikaz et ek içi forkliftler geri vites ikaz siste i ile do atıl alıdır.

• Geri gidile eği za a geriye dö üp, akıl alı ve kor a çalı alıdır.

42


• Forkliftin e ö e li e iyet do a ı ı sürü ü ü

kendisidir.

• Ke di iz kadar, diğer çalışa lar içi de dikkatli olu alı,

forkliftin ve çalış a ala ı ı şartları sürekli gözle elidir.

• İşyeri e gel ede ö e ve işyeri de alkol veya uyuşturu u

kulla ıl a alı,

• Forkliftle çalışırke işi te el esası ı i sa ve güve lik

olduğu u u utul a alıdır.

43

Göz Ko trolleri

• Forkliftle gü lük çalış aya aşla ada ö e ve vardiya değişi leri de e az şu hususlar gözle kontrol edilmelidir.

* Sesli ışıklı ikaz siste i * Tahrik ve durdurma sistemi

* Motor yağı ve soğut a siste i *Ay alar ve kaldır a siste i * V . diğer hususlar.

44

OPERATÖR GÜNLÜK BAKIM TALİMATI

• Operatörler çalışmaya başlamadan önce: 1. Lastik bası çlarını ve bijonları, 2. Frenleri, debriyaj ve direksiyonu

3. Korna, sinyal, farlar, geri vites sesli ışıklı ikaz,

akü, ay a v . 4. Akaryakıt, motor yağı, soğutma suyunu,

45


. Hidrolik yağı, kaldır a ve u yatır a sistemlerini,

. Yük kaldır a ve taşı a o u, zi ir, bilye, makara ve pimleri,

. Çatallar ve pi leri i,

. Sürü ü ahalli ve koltuğu u,

46


. Maki a ı gü lük te izliği i, 10. A irleri vere eği diğer e ir ve tali atlara uyul ası ı, –Ko trol ederek so uçları ı kayıtlara işleye ektir.

Not : Tesbit edilen hususlardan giderilebilecekler

derhal giderilmeli ve kalan hususlar derhal yetkili

amire bildirilmelidir

47

Motorlu Arabalarda Alınacak Güvenlik Tedbirleri

4857 Sayılı İş Kanunu İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde: 456- 476 arası

Madde456

• Motorlu arabaların gündüz çok loş ve karanlık yerlerde veya gece

kullanıldığında, on ve arka ışıkları yakılacaktır. Motorlu arabaların operatör platformlarının üstleri ve kenarları, demir veya çelikten yapılmış sağlam boru korkuluklarla korunacaktır.

Madde 457

• Motorlu arabaların güçlü frenleri olacak ve dikiz aynaları bulunacaktır. Tekerlekleri veya tırtılları, şase dışında ise bunlar uygun şekilde korunacaklardır.


Madde 458

Benzin, mazot ve benzeri yakıtla çalışan motorlu arabalar,

patlayıcı maddelerin, tozların ve parlayıcı buharların bulunduğu yerlerin yakınında, binaların içlerinde, vasıtaların akaryakıt depolarının doldurulduğu kapalı yerlerde kullanılmayacaktır.


Madde459

Motorlu arabaların klakson, çan veya zil sesleri, işyerindeki diğer sinyal seslerinden farklı, diğer makinelerin meydana getirdiği gürültüleri bastıracak kadar kuvvetli ve titiz olacak ve ayni işyerinde çalışan çeşitli motorlu arabalar için ayni ses tonu kullanılacaktır.


Madde 460

Görevli olmayanların motorlu arabalar ve römorklar üzerine çıkmaları, operatörler tarafından önlenecek ve bunlar, üzerinde açıkça gösterilmiş bulunan en ağır yükten fazla yüklenmeyecek ve yükler, arabanın gabarisi dışına taşırılmayacak ve sağlam bir şekilde bağlanacaktır.

Madde 461

işyerlerindeki demiryolları şebeke ve tesislerinin inşa, tertip,

tanzim, yükleme, boşaltma, işletme, bakim ve onarım işleri T. C. Devlet Demiryolları mevzuatına göre yapılacaktır.

Madde 462

işyerlerindeki tren personeli ve görevlilerinden başkaları, hareket halinde olan vagon ve lokomotifler üzerinde bulunmayacaklardır.


Madde 463

• işyerlerindeki demiryollarının, binalara yakın olarak geçmeleri zorunlu olan hallerde, bu binalara demiryolunun bulundugu taraftan kapı açılmayacak ve buralarda işçiler durmayacak, eşya ve malzeme bırakılmayacak ve bunları yasaklayan uyarma levhaları bulundurulacaktır.

Madde 464

• işyerlerinde, demiryolları seviyesinde bütün geçitler kapatılacak

ve bunların yerine, yayalar ve araçların geçmesine özgü üst veya alt geçitler yapılacaktır. Bunların sağlanamadığı hallerde, geçitlerde gerekli güvenlik tedbirleri alınacaktır.


Madde 465

Akaryakıtla çalışan lokomotiflerin yakıt depolarının doldurulmasına yarayan

ağızlar, doldurma dışında kapalı tutulacak ve doldurma sırasında

motorlar durdurulacaktır. Madde 466

Elektrikli lokomotif makinistleri, kumanda

kol veya kollarını çıkarıp almadan veya

bunları kilitlemeden yerlerini terk

etmeyeceklerdir.


Madde467

işyerlerindeki lokomotiflerin makinistleri, lokomotifler harekete geçmeden önce veya yol geçitlerine yaklaşırken veya binalara girerken veya diğer tehlikeli yerlerde sesli ve ışıklı uyarma yapacaklardır.

Madde 468

işyerlerinde, lokomotife bağlı olmadan bir vagona veya bir katara yer değiştirildiğinde, o vagon veya katarı, el freni ile kontrol

altında tutmak için, bir işçi görevlendirilecektir. Yeri değiştirilecek vagonlar hareket ettirilmeden önce, vagonlar arasında veya altında veya ray üzerinde hiç bir işçinin kalmadığı kontrol edilecektir.


Madde 469

Lokomotifler veya vagonlar bir binadan çıkarken

veya bir binaya girerken tren personelinden bir

görevli, uygun aralıkla vagonların önünde

ilerleyecek ve gerekli uyarmaları yapacaktır.


Madde470

• işyerlerindeki bakim ve onarım hatlarının makaslarıyla, parlayıcı, patlayıcı, korozif veya tehlikeli maddeler taşıyan sarnıçlı vagonların bulunduğu

hatların makasları kilitlenecek ve parlayıcı sıvılar taşıyan sarnıçlı vagonların

boşaltıldığı hatlar, yalnız bu işte kullanılacaktır.

Madde 471

• Parlayıcı sıvıların veya gazların yüklü bulunduğu vagonlar, boşaltma veya

doldurma rampalarında bulunduklarında, bunlar ve bağlantı boruları topraklanacaktır.


Madde472

• Vagonların yükleme veya boşaltılmasında çalışan işçiler, vagonlara bir kalas üzeri de geçmek zorunluluğunda kaldıkları hallerde, bu kalaslara uygun basamak çitaları çakılacak ve kalasın her iki başı sağlamca bağlanacak ve bu işçilere, uygun emniyet kemerleri verilecek ve vagonların yanında yardımcı bir işçi görevlendirilecektir.

Madde 473

• Kenarları açık vagonlardan mekanik kepçelerle dokum halindeki maddeler veya mıknatıslı vinçlerle metal parçalar boşaltılırken, işçiler vagon içinde bulundurulmayacaktır.


Madde 474 Kenarları açık vagonların veya cevher vagonlarının dip kapaklarının açılmasında, sap kısmında bir koruyucu bulunan emniyet anahtarları kullanılacaktır.

Madde 475 Yük vagonlarından yere boşaltılan

malzeme, hat gabarisi dışında bulundurulacak ve hatlara doğru kaymayacak veya yıkılmayacak şekilde istif edilmiş olacaktır.


Madde476

• Sıvı, kıvamlı veya yarı kati korozif maddelerle parlayıcı veya

zehirli maddeler ve basınçlı gazların taşınmasında kullanılan

sarnıçlı vagonlar, doldurulma ve boşaltılmalarında sürekli bir

gözetim altında bulundurulacak ve bu işlerin bitiminde, kullanılan

boru ve rekorlar ortadan kaldırılacaktır. Doldurma ve boşaltma

işlerinin durdurulması gerektiği hallerde, kullanılmakta olan boru

ve rekorlar, yerinden çıkarılacaktır.

Özel Tipteki iş Ekipmanında Bulunacak Asgari Ek Gerekler

1. Kendinden hareketli veya bir başka araç vasıtasıyla hareket edebilen iş

ekipmanları için asgari gerekler;

1.1. Üzerinde işçi bulunan iş ekipmanı, ekipmanın bir yerden bir yere

götürülmesi sırasında tekerleklere veya paletlere takılma veya temas

etme riski de dahil işçiler için oluşacak bütün riskleri azaltacak şekilde

uygun sistemlerle donatılacaktır.

1.2. iş ekipmanının çekicisi ile çekilen ekipman veya aksesuarları ya da

yedekte çekilen herhangi bir nesnenin, birbirine çarpma veya sikişma

riskinin bulundugu durumlarda, bu ekipmanlar çarpma ve sıkışmayı önleyecek koruyucularla donatılacaktır. çarpma veya sıkışma riski

önlenemiyorsa, işçilerin olumsuz etkilenmemesi için gerekli önlemler alınacaktır.

1.3. iş ekipmanının hareketli kısımları arasında enerji aktarımını sağlayan

kısımların yere teması nedeniyle hasar görmesi veya kirlenmesine

karşı önlem alınacaktır.


1.4. Üzerinde işçi bulunan hareketli iş ekipmanı, normal gelişme

koşullarında devrilme riskine karşı;

• Cihaz bir çeyrekten (90 derecelik açı) fazla dönmeyecek şekilde yapılmış

olacak veya

• Bir çeyrekten fazla donuyorsa, üzerinde bulunan işçinin etrafında yeterli

açıklık bulunacak veya

• Ayni etkiyi sağlayacak başka sistem olacaktır. Bu koruyucu yapılar iş

ekipmanının kendi parçası olabilecektir.

• çalışma sırasında iş ekipmanı sabitleniyorsa veya iş ekipmanının, devrilmesi mümkün olmayacak şekilde tasarımı yapılmışsa koruyucu

sistemler gerekmez.

• is ekipmanında, ekipmanın devrilmesi halinde, üzerinde bulunan işçinin

ekipman ile yer arasında sıkışarak ezilmesini önleyici sistem

bulunacaktır.


1.5. Üzerinde bir veya daha fazla işçinin bulunduğu forkliftlerin

devrilmesinden kaynaklanan risklerin azaltılması için;

• Sürücü için kabin olacak veya,

• Forklift devrilmeyecek yapıda olacak veya,

• Forkliftin devrilmesi halinde, yer ile forkliftin belirli kısımları arasında taşınan işçiler için, yeterli açıklık kalmasını sağlayacak yapıda olacak veya,

• Forklift, devrilmesi halinde sürücünün forkliftin parçaları tarafından ezilmesini önleyecek yapıda olacaktır.


1.6. Kendinden hareketli iş ekipmanı hareket halinde iken kişiler için risk

oluşturuyorsa aşağıdaki şartları sağlayacaktır; a) Ekipmanda yetkisiz kişilerce geliştirilmesini önleyecek donanım

bulunacaktır.

b) Ayni anda hareket eden birden fazla elemanı bulunan iş ekipmanında

bu elemanların çarpışmasının etkilerini en aza indirecek önlemler alınacaktır.

c) Ekipmanı frenleyecek ve durduracak bir donanımı bulunacaktır. Güvenlik şartları gerektiriyorsa, ayrıca bu donanımın bozulması halinde

otomatik olarak devreye giren veya kolayca ulaşılabilecek şekilde

yapılmış acil frenleme ve durdurma sistemi bulunacaktır.

d) Güvenliğin sağlanmasında sürücünün doğrudan görüş alanının yetersiz

kaldığı durumlarda, görüşü iyileştirmek için uygun yardımcı araçlar

kullanılacaktır.


e) Gece veya karanlık yerlerde kullanılmak

üzere tasarımlanmış iş ekipmanında, yapılan işi

yürütmeye uygun ve isçilerin güvenliğini

sağlayacak aydınlatma sistemi bulunacaktır.

f) işçileri etkileyebilecek yangın çıkma tehlikesi

olan iş ekipmanının kendisinin veya yedekte

taşıdığı ekipmanın kullanıldığı yerin hemen

yakınında yangın söndürme cihazları

bulunmuyorsa, bu ekipmanlarda yeterli yangın

söndürme cihazları bulunacaktır.

iş Ekipmanının Kullanımı ile ilgili Hususlar

1. Tüm iş ekipmanları için genel hükümler

1.1. iş ekipmanları, kullanan işçilere ve diğer çalışanlara en az risk oluşturacak

şekilde yerleştirilecek, kurulacak ve kullanılacaktır. Bu amaçla, iş

ekipmanının hareketli kısımları ile çevresinde bulunan sabit veya hareketli kısımlar arasında yeterli mesafe bulunacak ve ekipmanda kullanılan ya da üretilen enerjinin ve maddelerin güvenli bir şekilde temini ve uzaklaştırılması sağlanacaktır.

1.2. iş ekipmanının kurulması veya sökülmesi, özellikle imalat tarafından verilen kullanma talimatı doğrultusunda güvenli koşullar altında yapılacaktır.

1.3. Kullanımı sırasında yıldırım düşmesi ihtimali bulunan iş ekipmanı bildirimin

etkilerine karşı uygun araçlarla korunacaktır.

iş Ekipmanının Kullanımı ile ilgili Hususlar

2. Kendinden hareketli veya bir başka araç vasıtasıyla hareket

edebilen iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili hükümler

2.1. Kendinden hareketli iş ekipmanları, bu ekipmanların güvenli

kullanımı ile ilgili uygun eğitim almış işçiler tarafından

kullanılacaktır.

2.2. iş ekipmanı bir çalışma alanı içinde hareket ediyorsa, uygun

trafik kuralları konulacak ve uygulanacaktır.

• 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu

• 3/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununu

• İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (Resmi Gazete Tarihi: 11/02/2004 Sayısı: 25370)

• Makine Emniyeti Yönetmeliği (Resmi Gazete Tarihi: 03/03/2009 Sayısı:27158)

• Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği (Resmi Gazete Tarihi: 03/02/1987 Sayısı: 19361)

İlgili Mevzuat

motorlu araÇlarda İŞ saĞliĞi ve gÜvenlİĞİ · İŞ gÜvenlİĞİ uzmanliĞi temel...

Documents