1.

1540. mjeseca juhi.

Kralj Ferdinand piše Franji Bacanu, da je Vuk Fedaratzy, seruitor quondam Erasrai Oubinj. tricesimatoris u kraljevini Slavoniji, s nekom ubranom svotom u tridesetnici nekuda umaknuo. Naložieje istomu, da se u roku od mjesec dana s računima stavi pred donjo-aastrijsku komora, ako

to ne bi učinio, neka ga Bacan nastoji uhvatiti.

Koncept u c. i kr. kuća., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

1540. mjeseca jula. U Beču.

Kralj Ferdinand poziva Baltazara Banffy-ja, da pomogne Franji Bacanu uloviti Franju Fedaratzy-ja, službenika tridesetniČara u Hrvatskoj,

koji je s ovećom svotom novaca pobjegao.

Balthasari Banffy.

Magnifice, tidelis, đilecte. Significatum est nobis, Wolfgangum Fedaratzy, seruitorem tricesimatoris nostri in regno Sclauonie, cum quadam summa peeuni§, ibidem in tricesima collecta, absque data ulla ratione dis-cessisse, propterea hortati sumus eundem per literas nostras, vt hue ad ca-meram inferioris Austrie se cum rationibus suis sistat, literasque illas ad magnificum, fidelem, nobis dilectum Franeiscum de Bothian(J) misimus, quod si uero venire reeusauerit, habet dictus Franciscus Bathyan in man^ datis, vt eum ubicunque locorum sit inquirat, et omnimoda occasione ac-cepta captiuare faciat, hortantes te gratiose, vt ad hane rem opem et auxilium tuum conferas, et si quando a Francisco Bothyan requisitus fueris hoc in negotio, illi adiumento sis, nostram in eo gratiosam exequu-turus voluntatem. Vienne.

Na strani: Expeditum.

Koncept uc. i kr. kaćn., dvor.i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

MONIBfBNTA HIST. XXXXI MONUM. HARSBURG1CA ИГ. 1

1540. 2-.. augusta. Martolozi u Ogulinu imadu se korisno upotrijebiti protiv turskih Mar-

toloza.

Memorial, was der Beygertzhamer, verwalter. auf die dienstleut empfangen.

(Početak ispušten). Zu Ogulin, ain tag raiss von Zeng vnd noch weiter von Wihitsch gegen die Kulp. da solen )igen sibentzig Martolozen, welche von ainer landtschaft Orain besoldet werden, die da gar nichtz wider dj Tiirkischen Martolosen handln, sondern nur ir etlich in demsel-ben vollen Plegkhen ligen. dan wann sy dy betzallung auf ainen monat empfahen, so laufft der meer layt wider haym, vnd es wider zw ainer betzallung kumbt, mit dem ist der Kosten der auf sy geet, vergebens,

1 vnd dj armen leut vnd strassen sein damit nit versichert. Darauf war des haubtmans guet bedunckhen. das man ime dieselben Martolozen zu brauchen vndergab, vermaindt sy nit also feyrund ligen zu lassen. sondern täglichs wider qlj Tilrkhischen Martolosen zu geprauchen, vnd was fruchtpars damit aufzurichten. sunderlich mit sicherung der strassen, dar-durch dan yederzeit profiands genueg in dy ortflegkhen gefiiert werden möehte (ostalo ispuštino).

Original u arkivu u cl i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču. (Prijepis R. LopaHća.)

4. 1540. 11. augusta. U Beču.

Kralj Ferdinand poziva bana Tomu Nadažda na važan dogovor. Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungari§, Bohemie,

etc. rex etc. Magnifice, fidelis, dilecte. Venimus hue magnis itineribus, ut de rebus et presenti statu regni nostri Hungarie consilium ineamus. Curn autem ad id tua presentia nobis preopus sit. te serio et sine mora requirendum duximus, quatenus te statim visis, lectisque his Uteris, in uiam des, et ad nos quam citissime conferas. neque coramittas, ut propter tuam absen-tiam ea negofcia, de quibus coram edoceberis, cum grauiore detrimento

^suspendantur, nostram in eo seriam exequuturus voluntatem. Datum in ciuitate nostra Vienna, die XI. mensis augusti, anno domini MOXXXX.. regnorum nostrorum Romani X°, aliorum "uero ХШТ0-

Ferdinandus. Ad mandatima sacre

regie maiestatis propriuin. Ad. Oarolus.

B. Bienger. Vizekantzler.

Vani: Magnifico, üdeli, nobis dilecto Thorn« Nadasdy. regnorum no--strorum Dalmacie, Croacie et Sclauoni§ bano.

Original na papiru. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno otpao je. U c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arkivu u Beču: Hungarica..

5.

1540. 15. augusta. U Biogradu.

Mehmetbeg odgovara Petra Kegleviću, da će poslanika prijazno primiti, i pratiti do sultana.

Traduzione della lettera serviana scritta . dal signor Mehmed Beg d' Jahia bassa al signor bano di Croatia et Slauonia.

Per gratia di dio, e ordine del potentissimo et felicissimo gran si-gnore. Noi sangiaeo e gouernatore di Seruia, Danubio, Sava, Sirmio, Sa-mandaria. Belgradi et altre citta delle frontiere, Mehmet Beg d' Jahia bassa.

Al illustrissimo et ecceientissirao, grande et molto lodato, valorosis--simo signor bano di Croatia et Slauonia, gouuernatore di tutta la solda-tesca delle frontiere, fratello mio carissimo, Pietro Kegleuich salute. Dopo di che vostra signoria deve sapere, come venne Stefano, vostro sevuitore. e mi porto uostra lettera con il commandamento del nostro felicissimo gran signore, nella quale mi scrivete. ehe uol uenire alle nostre frontiere Г am--bascatore del serenissimo re. et che lo dobbia me guardar d' ogni incon-uenienza; per il che ci ocore dire, che venga in bonora noi lo riceueremo in bel modo, et lo accorapagnarenio fino alia porta del' potentissimo gran signore in conformita del suo felicissimo eomandante et per fine auguro a vostra signoria per molti anni ogni felice e prospera fortuna. Amen.

Originalni savremeni prijevod na papiru. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Turcica.

Ćirilicom pisani original, priopćio je dr. Aleksa Ivić u: Archiv fur •slavisehe Philologie X X X 207.*

6.

1540. 16. augusta. U Dubravi. Simun, biskup zagrebački daruje Stjepanu Prascoveckomu kuću i zemlje

u Dubravi, koje je nekoč držao provizor Ivan.

Nos Simon dei gratia episeopus ecclesie. Zagrabiensis etc. тетог је ingerimus quibus eongruit uniuersis, quod nos attentis et consideratis

4

fidelibus seruitiis egregii domini Stephani de Praschowcz, curi§ nostre magistri, quibus ipse primum ecclesie nostre prefate Zagrabiensi, tandemque-nobis pro locorum et temporum uarietate se gratum et aceeptum prebere studuit, uolentes igitur suis gratis officiis respondere, domum siue curiam ciuilem in oppido nostro Dombrensi existentem, que alias loannis, dudunt prouisoris et castellani castelli nostri Dombrensis prefati prefuerat, sed ob id, quod ipse Ioannes, prouisor et castellan us honoris atque fidei oblitus, prodactis et dissipatis fructibus prouentibusque nostris, dum ex more ra-tionem impensarum ab eo exigere uellemus, relicto in summo dise[rim]ine castello, clam aufugisset, per hocque iuxta receptam et approbatam ipsius episcopatus nostri legem et consuetudinem, in notam infidelitatis et uitium> ingratitudinis incurrisset, ad nos nostramque collationem iure et legitime deuolata fuisset ac redac-ta, simul cum cunctis ipsius domus seu curie ciuilis terris arabilibus. pratisque et agris cultis et incultis, ac aliis qui-busuis utilitatibus et fructuositatibus ad ipsam domum siue curiam ciuilem ab antiquo spectantibus et pertinere debentibus, memorato domino Stephano Praschoczy, ipsiusque heredibus et posteritatibus uniuersis, iure-perpetuo et irreuocabiliter dedimus. donauimus et contulimus tenendam, possidendam, pariter et habendam, immo damus, donamus et conferimus harum nostrarum secreto sigillo nostro anulari impressiue communitarum uigore et testimonio mediante. Datum in predicto castello nostro Dombrensi, decima sexta mensis augusti, anno domini millessimo quingente-simo quadragesimo.

Simon, episcopus Zagrabiensis, manu propria.

Original na papiru. Pečat je otpao. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

* 7.

1540. 18. augusta. U Senju.

Općina senjska tuzi se kraljici Ani 'na bijedu, koju trpi od glad'L Moli dovoz ziveza od pape i iz Napulja.

Serenissima atque excellentissima regina et domina, domina nobis-gratiosissima. Post debitam atque humillimam seruitiorum nostrorum com-mendationem. In quantis miseriis et calamitatibus hee miseranda patria, turn propter crebras Thurcarum incursiones, turn et propter defectum fru-gum repefitur, uix ullis verbis consequi valemus; et specialiter nos, qui in hys acerrimis confinibus existimus, qui et si anno elapso multa mala perpessi sumus, et famem inauditam sustinuimus, presenti uero anno ti-memus multo maiorem, quoniam omnes prouincie nobis vieine propter malam. frugum coUectionem in summam extremitatem inciderunt, ita quod

0

•ex ipsis nihil commode ad hane ciuitatem de rebus humano victuo sub-ministrantibus eonduei possit. partim causa inopie, partim uero quia per Thureas viarum aditus inclusi tenentur, taliter quod nemini ad hane ciuitatem patet intus accessus, sicque nisi sumus opifex. regia maiestas. •dominus, dominus noster clementissimus et vestra reginalis maiestas pro-uidebit, non potuerint res nostre in peiori statu esse. Nihilominus pre-sentibus nostris maiestati vestre supplicandurn duximus. dignetur maiestas vestra subleuandi gratia nos a tanta fame et inedia ad summum ponti-ficem, siue' ad illustrissimum viceregem Neapolis suas dirrigere literas, vt mediante pecuniis nostris ex prouinciis et ciuitatibus suis se dignarent pro usu huius ciuitatis gratam extrahendi aliquam copiam frumenti Hcen-tiam impartire, vt saltern pane saturemur, quia teterrimum genus mortis fa me mori.

Similiter maiestati vestre regiuali humiliter supplicamus. dignetur maiestas vestra hys stipendiatis de ipsorum matura solutione prouidere et de ipsorum veteri seruitute, vt pauperculi, qui quottidie pro fide Christiana ac fidelitate regie maiestati, domino, domino nostro clementissimo oblata. agonizando sanguinem proprium effudere se non abnuunt et pro uiribus ut decet bonos et strenuos millites, contra publicum nature nostre hostem viriliter et animose se gerunt. mercedem ipsorum seruitiorum re-cipiant. Quorum seruitia ac et nostra maiestati vestre reginali humillime et genuflexe commendamus atque offerimus.

Datum Segnie. die XVTIl. augusti, anno domini XL. Eiusdem vestre maiestatis Hdelissimi seruitores,

iudices et tota uniuersitas ciuitatis Segnie.

Vani: Serenissime atque exoeHenrissime domine, domine Anne dei gratia Romanorum. Hungarie, Bohemie etc. regine, nee non arehydu-chisse Austrie inuictissime. domine nostre nobis gratiosissime.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno. > U c. i kr. kućn.. dvor. i drzav. arhivu u Beču : Hungarie a.

8.

1540. 26. augusta,. U Senju.

Senjani i stražari u Otoscu, Starigradic i po drugim hrvatskim gradovima mole opetovano plaću i hranu, koje zbog suše nema u Hrvatskoj, već se mora iz Italije dovesti. Tule se na nasilje Riječana, koje oni od Turčina brane, a ovi ih za nagradu sramote toliko, da će se morati

sami svetiti, aho ne bude inače pomoženo. Allerdurchleychtigiste, grossmechtigiste kinigin etc. . . . werden wir

auss grosser armuet vnd not yetz in der vnerhörlichen teuerung wideruinb

6

euer kunigliche Majestet durch. vnsern gesandten Hansen Kantoritsch gedrun-gen von hi If vnd verordnung merer bezallung vnd profands vntertenigist zw~ ersuechen. euer Majestet wellen vnser verdientes als rest biss zw ausgang des verschinen 39. jare. die sie in die 3000 vnd etlich hundert gulden erstrekhen, sambt volliger bezallung vnsern verdienen imgegenwertigen 40 jar rait eysten bey obgedachten vnsern gesandten herein ordren, mit einer ansehenlichen proftandt,. sunderlich am mer aus Pullia, Neopolly, der päbstlichen heylligkhait, oder euer kuniglichen Majestet erblanden zu versehen. In Pullia. Abratz vnd in der plibstlichen heyllickhait lande ist traids genueg, in Crabaten ist das. inaist traidt der grossen dir halben verdorben, dass arm volkh darin wirt ditz jar selber hungersterben, her-umb in den anstossenden Venedigischen fleckhen. darauss wir ves. vor-mals mit prott vnd traidt eintziger waiss beholfen, laiden jetz glaich so gross not als wir. Jetz seindt vnser vill, die in etlichen tagen kein prott gessen haben, sunder erhalten vns mit allerley obs.

Waiter zaigen wir euer kuniglichen Majestet vndthertanigst beschwerdt-wais, das vns vom euer kuniglichen Majestet haubtman, richter vnđ burgerschaft zw Sanct Vaidt am Phlaum gross vnpillickhait vnd muetwil-lige handluhg ein lange zeif her mit verpietung euerer Majestet pass, ge-piet. strassen vnd aufhaltung, profandt vnd menschlicher narung, mit euer kuniglichen Majestet geschutz schedigung, gefanknuss, verletzung vnser Kern vnd andermer sachen begegnet, das wir alles pissher geduldt vor etlich tagen haben wir vnser gesandten bey euer kuniglichen Majestet landtzhaubtman, landts verweser vnd vicztumb in Orain gehabt, vnd ist auf baiden tailln durch die obgemelten herrn ein stillstandt biss auf euer kuniglichen Majestet waitere handlung gepoten bey derselben schwären vngnad vnd straff. Vnangesehen des alles hat vorgestern Laza-ren, richter vnd ander etlichen inen anhengern daselbst on alle vrsaeh zvveen euer kuniglichen Majestet dienstleuth zerhackht, zerschlagen vnd in die gefankhnus gelegt. Diewail wir sehen, das sy weder vmb euer kuniglichen Majestet noch der oberkheit verpot nichts geben, haben wir in diser stundt wider vnsern gesandten zu gemelter obrigkheit geschickt mit anruefung, das sy den Lazarin vnd die zween richter sambt iren anhang nach notturft straffen, wo nit, wellen vnser ain anzal auf Sankt Veidt zw ziehen vnder freundt vnd gesellen schand vnd schaden versuchen zu re-chen. Die vberflissig vnaufherlieh schanclt vnd spot, so vns von inen ohn& vnderlass zwegeftigt wirt, dringt vns darzue, dss wirs von inen nimer laiden wellen. Zeng ist kheiner lanck gegent oder Fleken so zw grossen schein, als der von Sankt Vaids, dieweil euer Majestet Zeng dermassen aufrecht halten, saindt zu lödristen die von Sankt Vaidt vnd nachmals andere nach innen, in gueter rue, fridt vnd reichlichen wesen. Von alien Venedigischen, Krabatischen vnd andern vnseren nachpern werden wir geert,. gelibt, fur redlich vnd auf rich tig gehalten, aber von euer kuniglichen Majestet vntefthanen daselbst zu Sankt Vaidt, die vns am maisten hilf vnd bey-stands eintzaigen sollen, werden wir an vnsern eren verletzt, der wir-vnss lengst wenden muegen, aber wir haten albeg euer kunigliche Majestet vor augen gehabt. Yetz was da geschiecht, wellen wir vns gegen euer kunigliche Majestet vnterthenigist entschuldig.t haben, dan wir ge,-

I

waltigklichen darzue gedrungen sein. Datum Zeng, de 26. tag augusti, anno 1540.

Vnterthenigistes kriegsyolkh N vnd N zw Zeng, Ottoschicz, Starigradt

vnd ander zwgehörig fleekhen.

Vani: Der allerdurchleychtigisten, grossmechtigisten frawen, frawen Anna, Eomisehen, zw Hungern vnd Behaim kunigin.

Original na papiru. Jj arkivu c. i kr. zajedn. iinanc. ministarstva u Beču, fasc 13.399.

1540. 4. septembra. U Wienerneustadtu, Kralj Ferdinand piše Simunu, biskupu zagrebačkom, da ga izvješćuje o

nakanama Turaka. ' Ferđinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungarie, Bohe-

mie etc. rex, infans Hispaniarum, archidux Austrie. etc. Reuerende, deuote, lidelis. syncere dilecte. Litteras deuotionis tu§ ad egregium Tranquillum Andronicum, seeretarium nostrum, die 24 mensis augusti proxime prete-riti datas, Hieronimus a Lasco, palatinus Syradiensis, consiliarius noster, quoniam idem Tranquillus Turciam versus iam discesserat resignauit, et deinde ad nos, ut de his noüis, qu§ lile continebant edoceremur trans-missit. Oum itaque existimemus ad deuotionem tuam pre ceteris istiusmodi indies emergentia noua perferri, que et nos statim rescire, nostra non parum hoc tempore interest, deuotionem tuam clementer hortandam et requirendam duximus, velit eo diligentius de huiusmodi emergentibus nouis, presertim de Turci motu vel ipsius subditorum conatibus et con-gregatione versus Budam, certiora per tuos indagare, et quidquid de his et aliis quibuscunque istiusmodi rebus, que. nos scire debere et nostra interesse quoquomodo existimauerit, ad nos primo quoque tempore die noc-tuque litteris suis perscribere, in quo faciet deuotio tua rem debito fide-Iitatis erga nos su§ conuenientem et nobis apprime gratam, quam gratiam nostram singulari erga te omni occasione recognoscemus. Datum in nostra Oivitate Nova, die 4. mensis septembris, anno domini ' MDXL, regnorum nostrorum Romani X°,aliorum vero XIV.

S^erdinandus. Ad mandatum sacre regi§

. maiestatis proprium. B. Bienger, Adamus Carolus.

viceeanczler.

8

Pa rptu:, Reuerendo. fideli, nobis dilecto, Simoni. episcopo Za-grabiensi.

Original na papine. Zaporni pečat otpao. U c. i kr. kućn.. dvor. i drzav. arkiva'u Beču: Turcica.

10.

1540. 12. septembra. U Zagrebu. . Krsto Svetački piše banu Tomi Nadaždu o provalama turskim u Sla

voniju. Magnifice. Nova alia magnificentiae vestrae scribere non pos

sum, nisi quod Martalossi in tantum coeperunt vastare regnum istud, quod iam pervenerunt usque Orbaeh in insula Ivanicensi; nemo audet extra fortalitium pernoetare. In castellum Berchanoe sunt ingressi Marta-lossii, et inde depopulantur, Turci vero equites omnes sunt, omnes promti versus Budam ituri. Dicunt etiam Nicopoli venturos. Timeo stragem ma-gnam futuram. in Hngaria. Bogo amore dei, quod si fueritis in Budam. per concordiam, ingressi, festinate expugnare Eszek, et claudatis Danu-bium cum Dravo, sicut aliqui loquebantur. Si fueritis fortes in aqua, ex ilia parte potestis Eszek cum ingeniis expugnare, quia credo, quod imperator Turcorum non veniet isto autumno. Si iam arma levastis, videte, ne frustra levaveritis, nunc est melior una hora, quam annus postea, quod facis, fac citius, et longum non protrahatis consilium. — Datum ex Za-grabia, die dominico post festum nativitatis Mariae, 1540.

Ohristophorus Zemchy.

Georgius Pray. Epistolae procerum regni Hungariae II. pag. 84.

11.

1540. 13. septembra. U Zagrebu.

Simun, biskup zagrebački opisuje svoju veliku nevolju, koju trpi od nasrtaja Turaka.

Saeratissima regia maiestas, princeps et domine, domine clementis-sime. Orationum et obsequiorum fidelem eommendationem. Nactus idoneum atque fidum ad maiestatem vestram nuncium non obscuri nominis huius regni nobilem, qui non solum publicam regni Sclauoni§ internitionem, ve-rum etiam priuatas miserias nouit abunde, plurimum detegere. non sum pasus obuiam scribendi occasionem inanem elabi. prim um omnium prefa-

9

bar me adeo nolle citra veritatem quicquam seribere, pr§sertim, de quo res ipsa non testificaretur. vt velim poeius has meas commandere(!), quam a vero vel minimum deflectere. Hie ob magnitudinem periculorum et nun-quam rediture tranquillitatis extrema quedam desperatio multorum animos oci-upamt; hostis in dies insolita et intollerabili crudelitate deseuit, iam solus reliquiis huius regni vice scuti habeor, sed qui vires habeam pon-deri tan tor um malorum impares; quod reliquum erat episcopatus mei, et id miserabili clade vastatum est a plagiariis et equitibus Turcis. in bonis Iwanych nullus est colonus. qui metu tarn inuincibilis mali relictis §dibus et segete tota (nisi qui spe melioris fortune sese in fortalicium recepe-runt) dispersus non esset. In pertinentiis etiarn castelli Dombrensis idem metus, idemque periculum cunctos tenet, ibi. ne suburbium quidem noctu tutum est. Proximis diebus ad prices meas responderat maiestas vestra negotium fecisse eapitaneo suo, vt dum aliis gentibus stipendia depende-ret, seruitoribus quoque meis eadem autoramenta numeraret. Dominus capetaneus s§pius a me increpitus, solam relationem vsque adeo procra-stinauit, vt interim ob defectum rei pecuniarie omnes seruitores mei, quos tutanda regni tranquillitate magnis sumptibus alebam, ad Hungarica stipendia commigrarint, nunc doleo et fortunas meas in illos prodactas, et illis consumptis me solum relictum esse. Habeo centum plagiarios auer-tendis Turcicis plagiariis conductps, ipsi quidem. quod in ipsis est, vt sunt eius milicie gnari. ita satis diligentem operam Drestant. capiunt, tru-cidantque illos, sed quid contra i Ham confertam multitudinem valent. Pro-xime intercepti fassi sunt, nullum esse diem, quo centum agminibus ad montes nostros non venirent. aut pr§da onusti non redirent: breuiter, tanta est huius s§uissime pestis multitudo, vt agri inculti iaceant. possessiones habitatoribus derelicte. sortem suam deplorent, ipse ad tractum bombarde, non possum e fortalicio egredi. nisi comitatu; adeo formidanda sunt omnia, proinde misereatur maiestas vestra rebus regni sui labentibus. ne paciatur tarn foede. tamque crudeliter pessum ire mini tot periculis, tot-que fortune casibus obnio; nemo est in toto regno, qui vnico dunfcaxat equite aut pedite opera ferret, omnes curant. que. ad remVpropriam vehe-menter faciunt, non que seruandis multis conducerent nuper, id quod enumeratas calamitates vehementer videtur conduplicare. Turca castellum quoddam Brasi'hanocz nuncupatum, in regni viseeribus occupatum repara-uit, ex eoque. quicquid erat agrorum et possessionum magno furore vastat, multorum castrorum portas daudit. et ne singula videar recensere, iam receptui canam, satis esse putans. quod hec et alia plura hie dominus Ambrosius Iiteratus. qui has maiestati vestre reddidit literas, viua ora-tione declaraturus esset. Me in gratiam matestatis vestre etiam atque «tiam magnopere commendo et dedo, ceterum Christus maiestatem vestram seruet diu incolumem.

Ex castro meo Zagrabiensi, decima tercia septembris, MDXL0.

Eiusdem maiestatis vestre serenissime

humillimus seruitor etcapellanus, Simon, episcopus

Zagrabiensis. propria.

10

Vani: Saeratissime Romanorura, Hungarie, Boemie etc. regie maiestati etc.. domino et principi cleinentissimo.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno otpao je.. U <:. i k. kum., dvor. I držav. arhivu- u Beču: Hungarica.

12.

1540. 15. septembra. U Sarvaru.

Toma Nadahl moli kraljica Anu, da se u otsuću kralja brine za Hrvatsku.

Sacratissima reginalis maiestas, domina, domina mihi semper cle-mentissima. Post perpetue fidelitatis et seruitutis mee in graeiam vestre saeratissime maiestatis humillimam subieccionem. Vestra sacratissima maiestas mihi aliquoeies per literas mandavit, vt si aliquid certe ex parte re-rum Turciearüm intelligerem. cereiorem de hys vestram sacratissimarn maie-statem redderem. Licet communes rumores et antea potuissem vestre, sacratissima maiestati scribere, sed nunc, quas nouitates certas habeo, easdem ex Uteris inclusis vestra sacratissima maiestas intelliget, quare vestre sacratissime maiestati humillime supplieo. tum pro deo, turn respectii tocius reipublice Chrisfciane, vt vestra sacratissima maiestas de miserimis regnis Oroatie et Sclauonie in absencia regie maiestatis. domini mei clementissimi, curam bene gerere dignetur. quia ilia regna iam in vltimo periculo stant. Si autem vestra sacratissima maiestas ista regna amittet. quod deus op-timus auertat, profecto es illis regnis et regna viciniora eiusdem vestre maiestatis peribunt. et literas inclusas vestra sacratissima maiestas mihi remittere dignetur. Deus optimus maximus vestram sacratissimam maie-statem vnacum liberys suis charissimis ad multa tempora telicissime conseruet Datum ex cast.ro meo Sarwar, feria quarta post festum exalta-cionis sancte Cruris. 1540.

Eindem vestre saere maiestatis

seruitor fidelis, Thomas de Nadasd.

Vani: Sacratissime reginali maiestati Romanorum, Hungarie, Bohe-mie etc., domine mee mihi semper clementissime.

Original na papira. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno, sačuvan ie na rptu. U c. i kr. kućn.. dvor. i držav. arlcivu u Beču: Turcica.

il

ia.

1540. mjeseca septembra. U Cetinu.

Knezovi Frankopani tuže se kralju Ferdinandu na Ivana Lenkovića,.. kapetana senjskoga, što je razorio samostan Franjevaca pod Senjom, a. hoće razoriti i trsatski samostan. Mole, da kralj odredi novo mjesto za

samostan u gradu Senju.

Commendacione humillima premissa cum subieccione fidelium serui-ciorum nostrorum. Sacratissime ac invictissime princeps et đomine, do-mine noster naturaiis et clementissime. Nouerit sacra maiestas vestra, qualiter predeeessores nostri, comites de Frangepanibus, tempore diuorum regum, predecessorum eiusđem. huic regno saereque corone ac vniuerse Christianitati fidelia exhibuissent seruicia, fundentes sanguinem proprium, ac pro republica morti sese exponentes, provt clari(!) constat in gestis cro nicarum diuorum regum, predecessorum eiusdem vestre sacre regie maie-statis. Qui quidem predeeessores nostri tanquam veri et religiosi christi-' ani, quoddam claustrum ad honorem diui Francisci, omniumque eelestium virtutum, videlicet ordinis Minorum de obseruancia, maximis sumptibus. ipsorum fundassent extra ciuitatem Segniensem. illudque pro posse ipso-rum ministrancium necessariis adornassent. Quod claustrum certe nullo vnquam impedimento illi c-iuitati fuisset, quin pocius omni presidio et cu-stodia. presertim modernis temporibus adfuisset, provt omnibus fideliter seruientibus in prefata Segniensi ciuitate euidenter manifestum extitit. et precipue preteritis capitaneis hactenus inibi per vestram maiestatem con-stitutis, qui capitanei tanquam veri christiani omni cum deuotione et fer-uore illi claustro adfuerunt et venerati sunt. Nunc autem sacratissime-princeps, egregius Johannes Lenchowych, capitaneus prefate ciuitatis per vestram maiestatem inibi constitutus, omni timore dei postposito, non curatis Uteris donacionalibus per sacratissimam imperialem ac cesaream maiestatem nee non per vestram saeram regiam maiestatem priuilegiali-ter condonatis, curasset minime, saltern quousque eidem vestre sacre maie-stati ad scitum daremus, vt eadem per aliquem Melem, habentem deum pre oeulis, reuidere curasset, vtrum alicuius impedimenti vel obstaculi prefatum claustrum fuisset dicte ciuitati an non. Qui capitaneus rogatus bis et ter per nos, vt a tali se malo proposito contineret, quoadvsque-saeram maiestatem vestram in tali negocio certificaremus, non curatis-peticionibus nostris. Nescitur enim, qua auetoritate vel quo špiritu ductus, vel autem ex mandate sacre maiestatis. vestre, illud famosissimum tern-plum per predeeessores nostros miromodo ad cultum diuinum edificatum r. adornatumque omnibus pertinenciis, vbi corpora et ossa eorundem hue usque condita quieuerunt, diem nouissimum expectancia, funditus ruinauit, et quod lamentabilius nobis extitit, nam sepulcra nostrorum predecesso-

12

rum fregit, ossaque et corpora corrupta et incorrupta simul exhumari fecit, euulsisque corporibus et ossibus sepultura vsque hodiernum diem negata extitit, nostri in opprobrium, quod a seculo cuipiam eciam minoris condicionis hominibus factum auditur, proh dolor, et quod acerbius lacri-raabiliusque nobis est, videlicet obliuio fidelium seruiciorum nostrorum predecessorum, quorum corpora et ossa exhumata iacent, tanque canibus ad •deuorandum proiecta, quid aliud et nos expectamus, nisi hec ipsa, que facta sunt predecessoribus nostris, qui sese niorti exposuerunt pro defen-•sione reipublice ac in seruiciis diuorum regum, predecessorum sacre maiestatis vestre et hec pro mercede consecuti sunt, nos quoque in dies non pigritamur fundere proprium sanguinem in hys confinibus, resistendo ini-micis crucis christiani in seruiciis sacre maiestatis vestre, ac pro defen-sanda republica quantum vires nostre se extendunt. Nam a sacra maie-state vestra aliam quam istam expectabamus mercedem ac clementem in nostris. extremis periculis prouisionem, quod adhuc speramus consequi ab •eadem. Nunc autem sacratissime princeps, si prefatum claustrum fuisset alicuius obstaculi siue impedimenti prefate ciuitati. predecessores nostri fundassent minime in dicto loco et forte neque diui reges, predecessores -eiusdem ipsos fundari admisissent, nee solum defunctis suis haetenus illa-tis et perpetratis contentus foret. Sed adhuc fatetur aliud claustrum apud Tersatum supra terram Fluminis euertere, maximis et varus miraculis corruscantem vsque in hodiernum diem, quod clare constat omnibus ad prefatum locum venientibus diue virginis Marie ac vota sua explentibus, •que et qualia clemencia diuina in eodem loco operatur, mentis prefate virginis gloriose, matris sue dulcissime, que omnibus ad se 'confugientibus -aperit sinum clemencie et optatum implorat auxilium. Fratres quoque pau-peres in vtroque loco, videlicet tam Segnie, quam in prefata ede virginis Marie deo famulantes. exulari ac exosos habere, ipsis contumeliosas in-iurias ac minas inferrentes molestatur ac invidet, quos a temporibus modernis partibus in istis habemus speculum et exemplar ipsorum exhor-taeionibus vitaque exemplari. In quo eciam prefato loco virginis per pre-•decessores nostras fundato adornatoque ministrancium necessariis, quorun-dam nostrorum predecessorum eiusdem sacre maiestatis vestre infestantur; enim hii pauperes fratres. cleuoti oratores sacre maiestatis vestre in pre-fotis locis deo famulantes, a Luteranis et in dies molestantur. Supplicamus igitur sacre maiestati vestre. quatinus ex innata sua clemencia et beni-gnitate huic negocio et prefate persecucioni fidelium oratorum suorum dignaretur benigne prouidere. ipsiimque capitaneum a tali malo proposito continere, ac loco prefati destructi loci siue claustri diui Francisei, alium locum intra muros ciuitatis demonstrare, assignari ac suo regali sumptu edificari facere, vbi et in quo loco ipsi pauperes fratres pro felici statu sacre maiestatis vestre, vestrorumque omnium iugis temporibus diuinum implorarent auxilium, et in quo loco nostrorum predecessorum corpora et ossa tumularentur. que vsque modo exhumata iacent. Nostrorum fidelium seruiciorum respectu, super quibus omnibus pyam et benignam expectamus relacionem a sacra maiestate vestra, quam altissimus fauste conseruet longa per tempora ad laudem et gloriam nominis sui ac ad eonseruacionem

la

toeius religionis christiane. Datum in castro nostro Cetini, in congregaci-one nostra ibidem celebrata, sub die . . . mensrs 1540.

Eiusdem vestre saeratissime maiestatis fideles et subiecti,

Gieorgius de Frangepanibus, comes Zlunii.

Stephanus Vrsinus, comes Blagaii.

Wolfgangus de Frangepanibus. comes de Briniis.

Stephanus similiter de Frangepanibus,. comes Modrwssie.

Nicolaus de Frangepanibus, comes de Trsach,

Vani: Serenissimo ac invictissimo principi et domino, domino Fer~ dinando diuina fauente clemencia sacro Eomanorum, Hungarie, Bohemier Sclauonie, Oroacie, Dalmacieque regi semper augusto etc, infanti Hispa-niarum etc., domino nostro clementissimo humilime fideliterque pre-sententur.

Original na papiru. Na rptu su pritisnuta četiri pečata, dok je peti otpao. Ovima bilo je pismo zapečaćeno. U c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arhivu u Beču: Hungarica.

14.

1540. 4. oktobra. U Wienerneustadtu.

Kralj Ferdinand izdaje Pavlu Glavaču aliter Grobiću novu darovnicu na imanja Batkovac, Kolarevac i Rovno te plem. dvor, na Kostelini.

Nos Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorum, Hungarie;, Boemi§ etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austri§ etc. memori§ commendamus tenore pr§sentium significantes quibus. expe-dit vniuersis, quod nos habentes respectum seruiciorum iidelium nostro-rum, nobilium Pauli Glawacz, alio nomine Grobyth cognominati, ac Ludouici et Francisci filiorum eiusdem, qu§ ipsi sacre imprimis regni nostri Hun-gari§ coron§, deinde nobis diligenti studio exhibuerunt, possessionem Eath-koucz, Kolarowcz et Eowno, et item curiam, nobüitarem prope fluuium Kozthelyna adiacentem, et aliam domum et curiam nobilitarem in oppido Krapynya, omnino in comitatu Varasdiensi existentes, in quorum quidem bonorum pacifico dominio iidem se hactenus perstitisse et persistere ai-unt etiam in pr§sentia; item totum etiam et omne ius nostrum, si quod in eisdem possessionibus et curiis nobilitaribus quoquomodo haberemus,

.14

aut nostram ex quibuscimquc causis. viis, raodis et rationibus concerne-rent maiestatem. ac paritet' cum cunctis ipsarum vtilitatibus. immunitati-bus. pertinentiisque quibuslibet, terris scilicet arabilibus. cultis et incultis, -agris, pratiš, pascuis. campis, t'enetis, siluis, nemoribus. montibus, vallibus, vineis, vinearumque promontoriis, aquis. fluuiis, piscinis. piscaturis, aqua-rumque decursibus, molendinis et eorundera locis. generaliter vero qua--rumlibet vtilitatum et pertinenciarura suarura integritatibus. quouis nominis vocäbulo vocitatis. sub suis veris metis et antiquis existentibus. premissis sic vt pr§fertur stantibus et se habentibiis, memoratis Paulo Grobjth et Helene, uxori, ac Ludouico et Francisco filiis eiusdem, ipsorumque here-

•dibus et posteris vniuersis, si et in quantum ea ipsa bona iuste et bono jure ad eos pertinent, noue nostre donationis titulo dedimus, donauimus et contulimus. [mmo damus, donamus et conferimus iure perpetuo et irre-uocabiliter tenendum, possidendum et habendum. Saluo iure alieno. Harum nostrarum vigore et testimonio literarum, quas in formam nostri priuile-gii redigi faciemus, dum nobis in specie fuerint reportat§. Datum in Noua Ciuitate nostra Austri§, in festo diui Francisci eonfessoris. anno domini -millesimo quingentesimo quadragesimo, regnorum nostrorum Eomani de-cimo. reliquorum decimo quarto.

Ferdinandus. Jauriensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut mali pečat bez legende. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: N. A. A. a. 1540.

15.

'1540. 9. oktobra. U Onmižu.

Mihalj Eavenski, protonotar kraljevine Hrvatske piše Ivanu Ungnadu o ubiranju poreza.

Spectabilis et magnifice. domine. domine mihi obseruandissime. Fi-'delium seruiciorum meorum humillima commendacione. Accepi hodie binas literas vestre spectabilis et magnifice dominacionis. hora ferme septima. Volui ad vtrasque fide|iter respondere. Quantum attinet ad taxam sew subsiđium regni, certa sit vestra spectabilis et magnifica dominacio, quod ne <vnus quidem dominoriim aut nobilium ipsum subsiđium administrauit, ner curat persoluere, neque est quis solicitet illos ad soluendum. Audio certe. plerosque ex eis iamdum hoc ipsum subsiđium a suis rniseris colonis exegisse. alios vero iamiam exacturos, Ignoro tamen vtrum aliquis eorum illud pro se conuenterit, vel ad tempus reseruet, hoc nempe certum est. quod si statim per aliquem non solicitabitur administracio ipsius subsidii. vnusquisque pro suo. commado illud conuertet.

'Quantum autem in causa vestre spectabilis et magnifice dominacionis non fui immemor mandatorura eiusdem. euoeacionem contra illam

15

dominam relictam nondum exequi et peregi feci, expeetaui. vt dominus banus satisfaciat illis. que faeturum se pollicebatur coram vestra spectabili et magnifica dominacione in Nedowlcze. hoc est, vt fecisset proclamare et indicere futura iudicia, que dominus banus eciam raodo promulgare mi-nime fecit, et vt sencio neque faciet. Nolui igitur ineassum euocacionem Ipsam fieri, et causam inanem mouere. ne domina ilia tandem posset glo-riäri, quo citaeio vestre spectabilis et magnifice dominacionis frustra fuis-set. Dixi enim dudum, quod timendum est hoc saltern vnum in causa ipsa, ne defectu iudieis et causa ipsa deficiat, aliter certe sperandum esset -de bono fine et breui processu. Inuigilabo et deinceps, vt cum primum videro iudicia ipsa esse futura, statim et debito tempore studebo citacio-nem fieri et proeuratorem quoque in conspectum vestre spectabilis et magnifice dominacionis mittere, si res eo deuenerit.

Eeuertar iterum ad subsidium regni. Supplico vestre spectabili et magnifice dominacioni, dignetur aliqua via huic subsidio finem quemcun-que facere. quia deo teste non possum tot inanes facere expensas; ab eo toto enim tempore, quo congregacio Zagrabiensis celebrata est. cui iam tres prope instant menses,, consterno homines meos in locis solitis. vbi ip--sum subsidium exigi deberet, qui iam non paruam solucionem a me re-•ceperunt, recipient et maiorem. si res ipsa ita lente vti haetenus procedet •et protrahetur. Haberera domine cleraentissime modo sat et propriarum curarum vel pocius miseriarum. Addidit raihi deus altissiraus in presenti raearum calamitatum tempore hoc quoque cure, quod coniugem meam, que domum et familiam meam curabat. vel si rubore dici posset, eciam тпе ipsum alebat. ab hac luce decedere iussit. Quicquid igitur et antehac Jaboris in facto illius subsidii feci, feci cupiens votis et mandatis vestre spectabilis et magnifice dominacionis seruire, et de hinc quoque non de-sinam. donee voluntas vestre spectabilis et magnifice dominacionis fuerit et facultas dabitur. Deus altissimus conseruet vestram spectabilem et raa-gnificam dominacionem felicem et ad vota pro commodo huius miserrimi regni. Ex Ormosd, 9. octobris. 1540.

Magister Michael de Rauen, prothonotarius. raanu propria.

Vani: Spectabili et magnifico domino, domino Johanni Vngnad, ba-roni in Swneg. vicedomino Oilie, capitaneo prouinciali Stirie. ac consiliario et generali capitaneo regie maiestatis, domino mihi obseruandissimo.

Bilješka na rptu sadržaje odredbu na bana, da te prilike sredi. Ех «onsilo 20. octobris, 1540.

Ova odredba je odpravljena pod istim datumom.

Original na papiru. Pecat na rptu. kojim je pismo bilo zatvoreno, sačuvan je. U c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arkivu u Beču: Hun-garica.

$

16

16.

1540. 11. oktobra. Iz tabora kod Višegrada. Leonard barun in Fels kr. savjetnik, vrhovni notar kurije, i kapetan u Ugarskoj medju inim piše Martinu de Lazcano, kapetanu Ostrogona,

pogledom na uhadjanje Turaka, slijedeće: Quod certum fidumque hominem ad Essekh eius rei explorandi gratia miserit, cui vnum adhuc vel alterum etiam adiungendum censeo, uti illi mutuis officiis ac itinera-cionibus alter alterius ab Essekh absentiam ac in referendis ad do-minationem vestram ma'gnificam exploratis, vices supplere possint, quorum omnium expensas meis sumptibus fieri ut cupio, ita de iisdem dominaci-

oni vestre magnifice debite ac gratanter satisfaciam.

Original na papiru. Pecat na rptu. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arhivu'u Beču: Hungarica.

17.

1540. 18. oktobra. U Wienerneustadtu.

Kralj Ferdinand nalaže žiteljima Zagorja, da plaćaju desetinu zagrebačkomu kaptolu.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungariae, Boe-miae etc. rex semper augustus. inlans Hispaniarum, archidux Austri§ etc., fidelibus nostris. raagnificis, egregiis ac nobilibus cuiusuis status et condicionis hominibus terre Zagorva, salutem et gräciam. Fideles nostri capitulum ecclesie. Zagrabiensis apud nos per supplicacionem conquerun-tur, quomodo essent plerique ex vobis, qui prouentus decimales ecclesie ipsorum in bonis suis sibiraet retinerent, ac nedum ut ad ecclesiam eos administrarent, sed neconnumerare quidem hominibus ipsius capituli per-mitterent; qua in re scire vos volumus, prouentus ipsos decimales non prophanis et secularibus hominibus, sed ad ecclesias dei, ad eiusque lau-dem atque vsum rainistrorum ecclesie esse institutes, quos boni ac pii, maiore's vestri, nedum ut retinuissent, ab ecclesiaque abstraxissent, quin pocius pro suis quisque facultatibus ob animarum suarum salutem auxe-runt et multiplk-arunt, itaque impium, indignumque maxime est. ut que sancti olim patres, postea vero raaiores eciam ac precessores vestri deo omnipotent diearunt, ea vos.in vsum vestrum trahentes. ab ecclesiis ab-ripiatis; quam ob rem vobis mandamus, ut quicunque illi sint, qui eccle-siae redditus sibi vendicant, eos ab eiusmodi impio opere cohibeatis, et quisque vestrum citra aliquam renitenciam extradare debeat ea, que dei sunt et que ecclesiarum ministris sunt dicata. Sciant enim indubie, quicunque eos prouentus retinuerint. eorum nos temeritatem impunitam non pretermissuros. Secusergo ne faceritis(; presentibus perlectis exhibenti

17

restitutis. Datum in Noua Oiuitate nostra Austriae. in festo diui Luce, Euangeliste. auno domini millesimo quingentesimo quadragesimo.1

Ferdinandu*. Jauriensis.

Na rptu saoremena bilješka: Pro decimis Zagoryensibus per Ka-marcha 1540.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut mali kr. pečat bez legende. JI kr. zem. arhiva a Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab.. Acta eapituli antiqua fasc. 14. No. 36.

18.

1540. 1.8. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand hvali nastojanje Gjure Gušica, upravitelja ozaljskih

imanja, pogledom na naselenje Uskoka.

Georgius Gusyth.

Ferdinandus. Egregie, fidelis. đilecte. Lectis Uteris, quas superioribus diebus supremus capitaneus noster Ioannes Vngnad, baro etc., ad nos dedit. intelleximus, et quam bene fideliterque in negotio cum Vskokis pertrac-tanđo te gesseris, et quantum etiam studium te impensurum obtuleris. ut eis in bonis domini tui viginti annorum spatio commorandi facultas detur. Quod quidem utrumque gratioso abs te animo suscipimus, teque requi-rimus simul ac hortamur, ut in declarandis istiusmodi studiis et obse-quiis tuis, constanter pergas, et negotium illud tanta cura et alacritate a te suseeptum promouere ч et prouehere studeas, ut non tam oblationi tu§, quam nöstre, etiam benigri§ expectationi, quam de te in hac re atque causa concepimus, prorsus respondeas, nostram in eo gratiosam et per occasionem liberaliter comprobandam exequuturus voluntatem. Datum in Noua Oiuitate, die 18. octobris, anno 40.

Na strani: Expediatur.

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hun-garica.

1 Nedosljednost u pisanje e, e i ae; pridržana je.

MONUMENTA HIST- XXXX. MON17M. HABSBURGICA Ш .

18

1.9.

1540. 18. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izašalje sa Stjepanom Gjulajem dvojicu svojih vjerodostojnih ljudi do Petra Keglevića, koji će

ga preslušati. Ferdinandus diuina fauente dementia Pomanorum, Hungarie, Boe-

mie etc., rex semper augustus. infans Hispaniarum, archidux Austriae(!) etc, Honorabiles, fideles. dilecti. Misimus nuncium. hunc egregium Ste-phanum de Gyula, aule nostre familiarem ad magnificum Petrum Kegle-uyth, regnorum nostrorum Dalmacie, Oroaciae(!) et Sclauonie banum. Quum ergo illic opus maxime sit testimonio eciam A'estro, vobis mandamus, ut duos ex vobis fidedignos pro testimonio penes ipsum nuncium nostrum mittere, et que illic a prefato Petro Kegleuyth responsa fuerint. nobis tandem ad relacionem ipsorum fratrum vestrorum ordine et fideliter rescribere debeatis. Secus non faeturi. Datum in Noua Oiuitate nostra Austriae(!), decima octaua octobris; anno dom ini millesimo quingentesimo quadragesimo.

Ferdinandus. Dolje na rubu: Ad capitulum Zagrabiense, vt duos mittat cum

Gywlay. Na rptu: Honorabilibus, capitulo ecclesie Zagrabiensis, fidelibus,

dilectis. Original na papiru. Pismo je bilo zapečaćeno malim pečatom bez

legende. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. arch, capit. Zagrab. hoc. credibilis Litt. K. (irregestrata). Prileži koncept izvještaja kaptola. Kaptol je izaslao ka Kegleviću kanonike Gjura Grangia i Benka Dombren-sem. koji su feria sexta proxima post festum beator. Simonis et lude apostolorum (29. okt.) došli ka Kegleviću i njegovoj kćeri Ani, udovi Gašpara Ernusta. Tu ga je Stjepan Gyulay u prisuću protonotara Mihalja de Rawen pozvao, da dodje s kćeri pred kralja i da preda imanja pokojnoga Ernusta. On je odgovorio, da će doći ti roku od mjesec dana, a glede • drugoga, da je već molio kralja po Albertu prepoštu pećuhskom. (Sravni pismo od 12. nov. 1540. (pod br. 32.)

20.

1540. 1.8. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand doznačuje kod slavonske tridesetnice 300 for. za utvr-

djivanje grada Varaždina. «

S t a t W a r a sin, d r e y h u n d e r t G u l d e n zu d e r S t a t g e b e n z u r a i c h e n.

Edler und lieber, getreuer. Uns haben gemainer Stat Warasin ge-sandten yetzo underthenigslichen anbracht und zuerkei'inen geben, welcher-

19

massen sy zu befestigung bemelter stat etliche genöfchige und unvermeid-Hche gebau angefangen, und nunmehr damit im werth, vvelche gebau sy aber ausserhalb unserer Hilf Irer unvermögens haben nicht ganz verrichten und volenden khonnden, gehorsamstlich pittend, Inen darzue unser genedigte Hilf, auch unseren dreissigsten in Windischland Eurer heider Verwaltung mitzuteilen. Dieweil dann gedachte Stat Warasin der Türken Einzug und streif halben teglich und stundlich in Geferlichkait steen muss, und deshalben die unvermeydlich notturft ervordert, dieselbe um soviel Pass zu verwaren und befestigen. So haben wir auf angezeig-ter Gesandten embsig und hoch anlanngen, Inen auch beruerten baiden •dreissigisten (sofern Sy derhalben bey der Zagkhl, dem Bathyani, und Keglewisch Eurer vorbesthehen vorweisung halber, auf unsere in sonder-hieneben gefertigte Schreiben Bewilligung erlangen) auf diesmals drey-hundert Gulden Eeiniseh zu solchem Gepäu durch euch zeichen und bezalen zu lassen gnediglich bewilligt, und ist darauf unser bevelch, •souerr euch bemelte von Warasin diser unserer Bewilligung halben von dem Bathiani und Keglowitsch schriftliche Bewilligung zuebringen, welches wir uns bey dir Lucasen Zackl auf angeregt unser Schreiben auch unabgefragen versehen, das ir Inen dann beruerte dreyhundert gulden Eeiniseh auch angezaigten unseren baiden dreissigisten in Windisch-landt gegen Iren Quittungen von unsern wegen aber allain auf diszmal zu gieichem Tail entrichtet und betzalet. das solle euch, auf diesen unsern- bevelch und Ir Quittung in Euren Raittungen filr gut Aussgab ge-legt und passiert worden, und Ir thuet daran unsern willen und Meinung. Gegeben Neustadt, den XVIII. octobris, anno domini MDXL.

An Herr Lucasen Zackl und Benedicten Lass ober dreissiger in Windischlandt, sament und sonderüch.

Protocollum: Hungarische Registratur annor. 1534—1540. fol. 222fb. U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

21

1540. 18. oktobra. U Wienerneustacltu. Kralj Ferdinand doznačuje plaću za posada u Vustilonji.

Knechten so zu der b'esezung Wztylanya aufgenomrnen werden. a inen Monatsold zu ra i chen .

Getreuer, lieber. Wir haben auf Zuegeschickte Kundtschafft und Befelchen furwarnung zu eylunder fursehung unsers Schloss Wztyla-nia in Windisch lannden gelegen. unserm Obristen Veldhaubtman der Krabatischen. windischen und Osterreichischen Lannde, Hannsen Ungna-den, t^revherrn, Bevvelch geben. vonstundan, von fünfzig bis in sechzig Knecht, die der ennden des Monats, wie wir bericht ums drey Guldin

*

20

Beinisek in Miinz zubekhomen, in unsern Diennst anzunemben und hinein in dasselbsfc Sloss zu verordnen. Und Inen dureli dieh einen ganzen Monatsoldt in Gollt, und durch unsern profanntverwalter in Wmdiseh Lanndt einen halben Monatsoldt in profannt raichen zelassen und hinein zeschickhen.

Und dieweil du dieh dann hievor, auf unsere orthneckhen, aintau-sent Guldin Eeiniseh, auf ain kurze Zeit aufzubringen und darzutreten bewilligt, welche dir aber nummer durch unsern Rat und Einnember der Salzdaz zu Tri est, Ludwigen Brandisser wieder vergnuegt werden, -und dir auch khünftiglich alles Gollt des Salzdaz von Im geraicht werden solle. Demnach ist unser Bewelch, das du gedachten Knechten beruerten Monatsoldt in Golt von unsern wegen, auf anzaigen und verordnung be-meltes unsers Obristen Veldhaubtman von stundan entriehtest, und be-zahlest, damit valss furclerlich hinein khomen und schaden und nachtail verhuet worde, und ob sovil yezo in der Ojl, nit par vorhannden, dasselb mitler Zeit, nachdem es ain claine summa treffen werdet, aufbringest und;

von den Gefellen des Salzdaz wider erstattest Solche Ausgab solle dir. auf disen unsern Bewelch und gebiirlich Quittung in deiner Eaittung für guet Ausgab gelegt und passiert werden, und du thuest daran unser ernnstliche Maynung. Gegeben Neustat, den XVIII. tag octobris. anno etc. XL.

An Hannsen Peygerzhamer, Kriegszallmeister. In. simili an Thoman Traunekher, Profandtverwalter. Mutatis mutandis. Unci ist darauf unser Bewelch, das du gedachten Khnechten auf

Anzaigung und Verordnung bemelts unsers obristen Veldhaubtman unver-zogenlich ainen halben Monatsold in Profanndt hinein o;een Wztylanya schickest, und geben lassest, damit shaden und Nachtail verhüeth werde, sol he Profanndt etc.

Protocollum: Hungarische Registratur annoy. 1534—1540. fol. 224/a.. V arhivu c. i kr. zojedn. financ. ministarstva u Beču.

22.

1540. 18. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand imenuje Vuka i Gjuru Frankopana te Stjepana Bla-gajskoga svojima „comites familiarii" i doznačuje im 2000 for. godišnjih za izdržavanje 400 konjanika za obranu njihovih imanja i domovine.

Grafen von P r a n g e n p a i n bes te l lbr ief . Ferdinandus etc. Recognoscimus ae fatemur tenore presentium. quod

nos considerantes singularem integritatem, multipliciaque probitatis et

21

Tirtutiim merita, quibus magnificos, fideles, nobis dilectos. Wolfgangura -et Georgium de Frangepanibus, comites de Prundl ac'Shiny etc. Štepha-num Ursinum. comitem de Blagaj, preditoš et đecoratos esse nouimus. et preeipue laudabilera et approbatam fidei et integritatis erga nos constan-tiam, quibus eosdem nobis ac domui nostre Austrie deditos esse usque hue constanter adhesisse compertum habemus. Oupientes eosdem in hac sua erga nos seruitute et inuiolabili fide ulterius retinere. ideoque nos -eosdem Wolfgangum et Georgium de Frangepanibus, et Stephanum Ursinum de Blagay. comites. ad tractationem per capitaneum nostrum general em ac consiliarios nostros bellicos nuper cum eisdem habitam,.in dome-sticos et familiareš nostros suscepimus, assumpsimus et constituimus, prout tenore presentium suscipimus et constituimus, numeroque, cetui et consortio aliorum huiusmodi comitum, baronum et familiarium nostrorum aggregamus et adsribimus. Itaque deinceps omnibus et singulis priuile-giis, honoribus, eminentiis. Hbertatibus ac aliis quibuscumque iuribus. •quibus et ceteri eorum similes nostri domestic! comites et familiares po-tiuntur, frui et gaudere possint, ac commodum et vtilitate.m nostram pro-

• mouere, damna vero et incommoda nostra pro posse suo auertere et pre-cauere, et summatim omnia alia fecere. agere et exereere studeant. quibus strenuos ac fideles comites et familiares regi ac principi suo obstrietos •esse decet. Ob que eorum seruitia quo in eisdem eo commodius ac fer-uentius persistere seque et suos a Turcarum vi et insultibus, eo facilius» tueri et sustinere possint, nos eisdem comitibus annuatim duo millia rlo-renorum hungaricalium, fioreno centum denariis hungaricalibus aut septua-ginta quinque cruciferis computato. binis vicibus et cum prima solutione post exitum trium mensium proxime futurum incipiendo. ac deinceps semper sub initium unius cuiusque medii anni medietatem. scilicet mille. et reliquos mille rlorenos hungaricales pretacti valoris, elapso unoquoque anno per magistrum militarium solutionum in confmibus Croatie et Fori Julii, quicumque pro tempore erit, nuinerandos et sohiendos vigore ha-rum litterarum promittimus ac pollicemur, ea tamen conditione. quod iidem prenominati (somites de Frangepanibus et Blagay nobis quadringentos equites leuis armature, domi sue de huiusmodi sua deputata intertentiöne duorum millium florenorum hungaricalium ad precauendas Turcarum im-pressiones, subditorumque nostrorum tuitionem alere et intertenere obligati -existant, itaque cum eisdem ad singula mandata nostra subeunda quoque tempore instructi esse possint. p'rout hec omnia nobis prestito fidelitatis iuratriento ad manus eiusdem capitanei generalis ac consiliariorum nostrorum bellicorum spoponderunt, et etiam litteris reuersalibus desuper erectis erga nos seipsos obligarunt: casu vero, quod nobis eisdem eorum-•que equitibus in bello aut aliis locis extra Croatiam iuxta exigentiam nostram utendum sit. eisdem ad prescriptum equitum suorum numerum singulis mensibus, sieuti et ceteris consueta et debita stipendia porrigi et exolui faciemus, harum testimonio litterarum sigilli nostri impressioiie munitarum. Datum in nostra Oivitate Nova, in die sancti Luce Euanee-Jiste, anno domini MDXXXXmo- ^ .

' Protocollum: Hungarische Registratur minor. 1534.—1540. fol. •22bjb. U arhivu c. i l~r. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

22

1540. 19. oktobra. U Wieiiemeustadtn.

Kralj Ferdinand nalaže Ivanu Ungnadu, da čuva gradove Franje Ka -stelanovića i Ivana Tahija.

F e r e n t z von O a s t e l l a n p h i S c h l ö s s e r h a l b e n v l e i s s i g a u f m e r c k h e n zu h a b e n .

Edler und Heber, getreuer. Unns haben unsere diener und getreuen, lieben Franeiscus Tachy, und Johannes Oastellanphi under anderen gehor-samlich anbracht, und zuerkhennen geben, das Ire Heuser und Schlösser in Windisch Landt, dieser Zeit der Thurken vorhaben halben in grosser Gefährlichait steen, mit underthenigister gehorsamer bit und varmanung. In en genedigiste Hilf zuthun, damit Sy beruerte Heuser und Schlösser vor des Turkhen Gwalt erhalten khunden, wie du von Inen baiden forrer vernemen wirdest. Und ist darauf unser Bewelch, das du auf angezaigte des Tahy und Oastellanphy Heuser und Schlösser dein Vleissig aufmerck-hen habest und souerr die Notturft erfordert zu erhaltung derselben souil du nach Gelegenhait thun khannst, hilflich seiest, damit dieselben nit In des Ttirckhen gewaltsam khomben, und merer Schaden und Nachtail sovil muglich. verhuet werde, daran bestheht unser ernstlicher Willen und Maynung. Gegeben Neustat, den XVTIII. tag octobris, anno etc. XL.

An Herr Hanns Ungnaden.

Protocollum: Hungarische Registratur annor 1534.—1540. fol. 224/b. U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

24,

1540. 19. oktobra. U Wienerneustadtu.

Kralj Ferdinand nalaže Lukh Zekelu, da Franji Tahu isplati 600 for. iz dohodaka tridesetnice.

T a h i s e c h s h u n d e r t G u l d i n z u r a i c h e n .

Edler, Heber, getreuer. Als wir dir hievor den ersten Tag negstuer-schines Monats Januari, von Wienn aus geschriben und bevolhen, das du unsern Diener und getreuen. lieben Francisco Tahi zu abslag siner austenndigen Schulden, aus den Gefellen unsers Dreissigisten in Windisch Landen deiner Innhabung und Verwaltung. sechshundert Guldin Reiniseh

23

entrichten imd bezallen, und solches deines Tailles unangesehen deiner verweisung, guetwillig zuelassen sollest, so werden wir doch yezo durch gedachten Francisco Tahi widerums errinert, das Ime solch Bezallung noch zumal nit besehehen oder erfolgt sein, mit undertheoigsten Begern, Ime solch Gellt on ferrer Aufzug richtig zu machen und zu verordnen. Dieweil wir dann gedachtes Franciscis Tahi, yezo in unsern Diennsten zugebrauchen notturftig und Ime mit sonderes Gnaden genaigt, demnaeh ist abermals unser gnedig bevelch und beger. du vollest aus obangezaigteu Ursachen gedachten Francisco Tahi angezaigte Summa der sechshundert Guldin Reinisch, on ferrer waigerung und mit dem allerfurderlichsten, aus den Gefellen gemelts unsers Dreissigisten raichen und bezallen lassen, das soil dir in dainer Raittung fur guet ausgab gelegt und passirt werden, darzue auch an deiner vorwaisungen alien Schaden und Entgellt sein, und du thuest daran unsern insonders gefelligen Wiilen und Maynung. Gegeben Neustat, de XVIIII. Tag octobris, anno etc. XL.

An Herr Lucas Zaghl,

Protocollum: Hungarische Registrator annor. 1534—1540. fol. 225/a. U arkivu c. i kr. zajedn.. financ. ministarstva u Beču.

25.

1540. 20. oktobra. U Wienerneustadtu.

Kr. dvorsko vijeće(?) priopćuje knezovima Zrinskim, da će im, kralj dati 1000 dukata za uzdržavanje njihovih gradova, a 2000 dukata za

uzdržavanje 400 konjanika u svrhu obrane od Turaka.

Responsum comitibus de Zrinio datum. Sacra Bomanorum, Hungari§, Bohemie, etc. regia maiestas, dominus

noster clementissimus prebenigne intellexit tarn literas et supplicationes magnifieorum đominorum comitum loannis et Mcolai fratrum de Zrinio maiestati sue, transmissas, quam etiam ea, qu§ illorum nuneius oretenus et in scriptis retulit atque proposuit, ad qu§ maiestas sua eisdem domi-nis comitibus in hunc mod um clementer respondet.

- Quod cum maiestas sua sciret ipsos positos esse cum castris et bonis eorum in confmibus immanissimi illius hostis Turcharum, semper ei-dem cure, fuit, quomodo tueri atque conseruari possent, sicuti aliquoties earn ob causam et bellicis munitionibus et contibüs ac etiam pecuniis aliisque rebus necessariis pro rerum statu et conditione et iuxta maiesta-tis su§ facultates iuuare eos, manusque adiutrices porrigere non destitit, id quod etiam in futurum dementi animo facere et ipsis dominis comitibus tanquam fidelibus suis auxilio esse intendit atque benigne pro-pensa est.

u Et ut talem maiestatis sue aniraum efiectum(!) ipso sentire possint,

consent.it et annuit maiestas sua regia dare et numerafi »facere eisdem do-minis comitibus pro vno anno mille ducatos hungaricales ad rationem septuaginta quinque cruciferorum pro quolibet. medietatem post lapsum trium mensium proxime et immediate sequendorum, et reliquam medietatem ad finem et exitum anni, et hoc ideo. vt ipsi comites ex dictis mille ducatis se et castra, fortalitia et bona sua eo validius contra Turca-ruiri incursionem defendere et conseruare queant. Si antern continget et maiestas sua euidenter cognoscet ipsis comitibus adhuc maiori auxilio opus fore, in eo quoque maiestas sua eis solitam proteetionem et clementiam ostendet.

Pr§terea quantum ad oblatam commutationem bonorum attinet, ma iestas sua est nunc in actione, ut regnum suum Hungarie. recuperet et illius plenam possessionem, dante deo, obtineat, quo facto maiestas sua se eo melius circa hanc eorum petitionem resoluere poterit, seque non nisi clementer erga eos geret.

Insuper, ut ipsi comites adhuc maioris et vberioris erga se grate et clementie. maiestatis su§ significationem re ipsa habeant et admodum propensum animurn illos conseruandi experiantur, consentit etiam et annuit maiestas sua ipsis comitibus solui et numerari i'acere adhuc duo miliia ducatorum Hungaricalium ad supradictam rationem, medietatem post lapsum trium mensium immediate sequendorum. et reliquam partem ad exitum anni ut supra, ita et ea conditione, ut ex dictis bis mille ducatis quadrigentos equites pro sua, ipsorum confiniumque et locorum illorum tuitione conseruationeque quoque bono et commodo subditorum maiestatis sue, alere et intertenere debeant et teneantur. Confident omnino maiestas sua, ex quo magnifici domini comites de Frangepanibus et Pla-gai talem conductam et stipendium acceptarent, quod etiam pr§fati domini comites de Zrinio dicta stipendii quantitate ut supra soluenda pro in-tertenendiš eiusmodi quadragentius equitibus facile hoc tempore con-ten fci erunt.

Ad h§c, quantum ad ipsorum dominorum comitum castrum Ohergo attinet, maiestas sua vult clementer memor esse illorum petitionis, ut scilicet, si diuino auxilio mediante regni Hungarie integram possessionem vna. cum castro ipso consequetur. illud eisdem dominis comitibus relaxe-tur atque restituatur.

Quamobrem maiestas sua iam plane persuasum habet, ipsos dominos comites huiusmodi maiestatis su§ cleinentem resolutionem atque responsum humili deditissimoque animo suscepturos esse, atque ita se erga maiesta-tem suam demonstraturos, ad humilem illius complacentiam, quemadmo-

• dum illorum fidelitatis debito conuenit, et maiestas sua de illis omnino fidit, et curaturos denique, ut sese castraque et bona propria vna cum confiniis ac subditis et fidelibus maiestatis su§ pro bono et commodo to-tius Christianitatis constanter et fideliter tueantur atque ab impetu Tur-charum conseruent, quandoquidem maiestas sua illos deserere nequaquam intendit, sed potius omni tempore et occasione bene commendatos et adiu-tos habere, de quo ipsi domini comites minime dubitare debent.

25

. Cupit autem . maiestas sua. regiade ipsoriun dominorum comitum mente et uoluntate quamprimum certior fieri, ut tam circa deputationem •stipendii. quara etiam conseruationem castrorum de oblata pecunia tempe-stiue prouidere pdssit. Datum in Noua Oiuitate Austrie. die XX. mensis •octobris. M.DXL. -

Koncept u c. i kr. kaćn.. door, i držav. arklou u Beču : Hun-•cjarim.

26.

1540. 24. oktobra. U Wienerneustadtu.

Kralj Ferdinand piše knezovima Frankopanima, da je samostan Franjevački pred Senjom srušen po njegovom nalogu, jer je bio pogibeljan po grad u slučaju potsade turske. Novo mjesto za samostan odredjeno je

u gradu.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Jvomanorum, Hungarie, Bohemia etc. rex, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. Magnified fideles, •dilecti. Accepimus literas uestras, quibus satis indigne molesteque uos ierre demoDstratis, monasterium scilizet(l) siue claustrum dim Francisei. quod extra ciuitatem uos tram Segniensem construetum erat, superioribus mensibus solo equatum fuisse. Ne autera existimetis id temeritate qua-dam seu leuem ob causam actum esse, .vos latere nolumus nempe, quod nos pr§habita matura et diligenti informatione de situ iamdicti cenobii ac multorum fidedigna constantique relatione edocti, quam periculosum pr§-fat§ ciuitati Segniensi foret, permittere hoc tempore, quo nihil a continuis Turearum infestationibus, presertim istis in iocis tutum esse videatur. me-morati claustri structuram in suo robore manere, ex qua ueluti ex opor-tunissimo propugnaculo. receptaculoque, si, quod deus auertat. Segnia a' christian! nominis hostibus obsideri contingeret, ciuitas ipsa uexari.et ad deditionem cogi posset, et ob id uolentes turn ргед'аиеге pericula, eripere-que'Turcis eiusmodi loci oportunitatem. quominus ad obsidendam Segniam animum adiicerent, turn etiam fidelium regnicolarum nostrorum. uestro-rumque omnium securitati consulere, de consilio eorura. qui ciuitati Segniensi nihil non timoris periculique ex prejiominato claustro explctandum fore euidentibus rationibus ostendisse uisi sunt, illud ipsum monasterium •dirui demolirique iam tandem mandauimus, iclque non aliam ob causam, nisi ut iam pr§missum est, quare cum pro bono et securitate non solum •eiuitatis Segniensis, sed fmitimorum etiam locorum et consequenter Chri-stianitatis ita-actum' esse constet, vos omnes et singulos clementer requi-rimus et commonemus.yut id, quod ex usu commodoque uestro" sit, fieri •debuit propter euitanda nimirum grauiora pericuia. (jquiori animo feratis. presertim cum •capellam sancti Spiritus intra muros eiuitatis nostre Segnie sitam. loco destructi .claustri. per capitarieum nostrum deuotis fi;atribus Franciscan is assign atain. nos quoque datis . desuper Uteris nostris confir-

26

mauerimus, ubi aliud monasterium reedificare, religionique et cultui di-uino quiete attendere possint. In quod vobis ad literas vestras gratiose significandum duximus. Datum in nostra Ciuitate Noua, die vigesima quarta mensis octobris, anno domini MDXL., regnorum nostrorum ßomani d'ecimo, aliorum uero decimo quarto.

Ferdinandus. Bienger,

Vicecantzler.

Vani: Magnificis Georgio de Frangepanibus, comiti Zlunii, Ste-phano Vrsino, comiti Biagaii, Wolfgango de Frangepanibus comiti Modrussie, Nicolao de Frangepanibus, comiti Trsath, fidelibus nobis dilectis.

Original ispravljav u c. i kr. kućn., dvor i držav. arkivu u Beču: Hungarica. Koncept je datiran 7. oktobra.

27.

1540. 31. oktobra. U Jastrebarskom. Petar Erdewdi de Monyorokerek, comes comitatus Oastri ferrei ac agazo-num regalium magister svjedoči, da se je zagrebački kaptol u svim njegovim nastojanjima iskazao susretljivim, a za to ga uzeo u svoju osobitu zaštitu. Da se kaptol prema mogućnosti pokaže zahvalnim, dao mu je u zakup od Stefanja (20. augusta) 1540. na pet godina (do 1545.) desetinu na njegovom imanju Kravarskom (Krawarzka), izuzevši quarta decimarum arehidiaeono cathedrali debita, uz godišnju zakupninu od 135 for., koju imade plaćati u dva obroka: na božić i uskrs. Sude li on ili njegovi nasljednici plaćanje uskratili, to će platiti poena duplici. Datum in castro nostro Jazthrebarzka, in vigilia Omnium sanctorum, anno

domini millesimo quingentesimo quadragesimo. Original na papiru. Odozdol je pečat s grbom Erdb'da. Lijevo do

lje potpis: Petrus Erdewdi manu propria. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagmbiensis: Acta capituli antiqua fasc. 13. No. 38.

1540. mjeseca oktobra. U 'Wienerneiistadtn. Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekehi, da zadržanu robu Zagrepčana pusti na račun dopitanih 200 for. gradu Zagrebu u svrhu utvrdjivanja

grada.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Ro[manorum, HungarieJ, Boe-raie. etc. rex semper augustus, in fans Hispaniarum arc[hidux A]ustri§ etc.

ŽT

Magnifice, fidelis, dilecte. Non ig'iioras quomodo nos [de t]ricesima ista. regni nostri Sclauoni§ ducentos florenos ad municionem [ciuitatijs nostr§-Montisgrecensis deputauimus. Quum ergo nunc ex querimo[niis ciuium] ipsius ciuitatis accipiamus, te merces quasdam conciuis ipsorum . . . [are-stasse] Crisii raeione tricesim§, mandamus tibi, vt ealcules quant[am summam] faceret tricesim§ solucio ab illis mercibus arestatis, ac si ilia s[umma ducentorjum florenorum, qu§ ipsis ciuibus a nobis deputata est, ex-' plebit , . . . , relaxes earn solucionem ipsorum ducento-rum [florenorum] <:io tricesim§ . . . , . . . . tos florenos turn

, . . . olumus ad tricesimam is. Datum in Noua Oiuitate. [anno] do[mini] millesimo [quingen-tesimo quadragesimo].

Ferdinandus. Ioannes prepositus

in Lelez.

Na rptu: Magnifico Luce Zekel de Ormusd. fideli, dilecto.

Original manjkav na papiru. Na rptu je pritisnut mali pečat,, kojim je pismo bilo zatvoreno. U arkivu slob. i kr. glav. grada Zagrebu. Depos. u kr. zem. arkivu u Zagrebu.

29.

1540. 3, novembra. U Dubravi.

Simun, biskup zagrebački piše kralju Ferdinandu o teškim, nevoljama*, koje trpi od Turaka, te se tuzi na Krsta Svetačkoga.

Sacratissima regia maiestas, princeps et domine, domine clementis-sime. Fidelis orationis et obsequii sinceram commendationem. Magnum quiddam intercesserit oportet, quod maiestatem vestram mihi parum beni-gnam ac fauorabilem reddiderit, quippe qu§ me in fauce hostium huma-nis pr§sidiis deslitutum. perpetua quadam obliuione sinat periclitari, illud maiestati vestre haud dubie confirmo, nihil omnium in me esse offense que. me a dementia maiestatis vestr§ merito deturbare posset, nisi id accident cura magnarum rerum maiestatis vestre, minimis facile obliuio-nem inducente, sed vbi maiestas vestra mei obliuiscitur, vereor, ne per me vnum multorum fidelium et prouinciarum suarum obliuio obrepat; solus hostium furori obsisto, me deiecto et pesundato non erit magnum hosti penetrare loca hacteuus ignota. Prioribus uteris meis deploraui omnes. miserias et calamitates meas per hominem domini comitis Zriniensis, qui rursum ad maiestatem vestram venit, abunde pr§catus fueram ipsam, ut tantis periculis consultum velit, mihique de necessario pr§sidio, tuende-patrie prospiceret. Homo regressus significant nihil relationis a maiestater

28

vestra sibi in rebus meis datum, incle conieci maiestatem vestram mihi subiratam, cuius quidem indignationis tantum abest me occasionem pr§-buisse, vt ne memoria quidem minimarum. offensarum aseenđerit in pectus meum, proinde ut iterum affiictionem meam repetam, postquam ne-fandissimus ille Christophorus Zemchey sese cum castris Turco dedidit, tametsi anteaquam hostis non parum seuierit, a die tamen deditionis sue. adeo incruduit furor eorum, vt ne respirandi quidem detur nobis potestas : tricesima mensis octobris nunc elapsi ecce prefer expectationem et reliquie. colonorum meorum, que. in Iwanych metu hostium in fortalicio satis mi-seram vitam ducebant, sub horam diei circiter vndecimam per campos cura agrari a diffusi cum armentis omnibus et bobus meis, quibus ager colebatur, a Turca per siluas clam ingresso, direpte sunt, mihi vero adeo occluse. sunt vie. vt non detur ad tractum bombarde sine maglio discri-mine, ex hoc. loco egrecli: proinde misereatur maiestas vestra tantarum afflictionum mearum et voto meo aliquando benigne respondeat, non possum vehementer non aclmivari maiestatem vestram. et eorum non postre-mam habere rationem, qui olim famuli mei fuerunt. mei vero, qui et serumi multum et cleo propicio, quod in me erit, seruiturus sum plurimum, oblitam esse. Oraui subinde maiestatem vestram, vt mihi de his, quorum •maleuolentia non parum damnorum mihi illatum esset, iusticia eius vis •damnorum resarciretur, needum recepi pietate satis faction is, non possum tacere, superioribus diebus consensu domini Luce Zekel, cuidam captiuo meo Turco, sed qui genus duceret a christianis parentibus, negotium de-disse explorationis, is vt erat bon§ fidei, suscepit officium, ingressus est Turciam, dumque ad diem pr§seriptum summo desiderio ab utroque nostrum seruitiis maiestatis vestre auidis expectarentur('), post certos dies per occasionem relaturn est, in reditu apud castrum đomini Francisci Thahy. Chakocz vocatum. sub induciis interceptum, et omnium consensu inter-fectum esse, magno damno to this regni, et maiestati vestr§, certam pre-bunt fidem facti. res ab illo adempte, ferebat ejoim mihi pr§tium trium captiuorum meorum, equos et alias res. valentes circiter octingentos flo-renos, que omnia sunt apud ipsum dominum Franoiscum Thahy. Qua-

'propter supplico maiestati vestr§. dignetur capitaneo aut bano suo firmis-sime mandare, vt ilium etiam inuitum cogat reddendarum rerum mearum impie ademptarum. De his et prioribus meis Uteris benignam a maiestate vestra expecto relationem. Ceterum precor, vt Christus votis maiestatis vestre. dexter aspiret. Dombri. tertia nouembris. MDXL0-

Eiusdem maiestatis vestre serenissim§

humillimus senator et eapellanus. Simon, episcopus

Zagrabiensis, propria.

Vani: Sacratissime Romanorum, Hnngarie. Boemi§ etc. regie, maie-stati etc.. domino et principi clementissimo.

Original, na papiru. Pecat, kojim je pismo bilo zapečaćeno, otpao Je. U c. i hv. hućn.. dvor. i Arhiv, arhivu u Beru: Hungarica.

39*

30.

1540. Prije 9. novembra, Vuk Frankopan Brinjski ispričava se kralju Ferdinandu, što je prisiljen prilikama, platio danak Turcima. Moli, da mu dozvoli sastati se s-

Muratbegom. Sacra regia maiestas et domine. đomine mihi elementissime. Per

familiarem meurn, quern nouiter miseram ad eandem sacram regiam maiestatem vestram, eidem maiestati vestre intimaui, me Thurcis cledisse tri-butum, non ad aliquod detrimentum sacre maiestatis vestre. vel regnorum-eiusdem, sed ea de causa, quia ilia pauca bona mea sunt in acerimis confmibus, quasi in ore perfidis Thureis posita, et a nemine habent de-fensionem nee tutellam aliquam. Nunc itaque nollo latere sacram regiam-maiestatem vestram, quemadmodum Thurcus Muratbeg nomine, per ilium,: qui tributum meum sibi attulit, michi Imnciauit. vt si bona mea diligo, omnino cum eodem Muratbego constitui deberem, si autem non, extunc-tributum iterum remittere, et me ex dominis regni Croacie, omnibus bonis et possessionibus meis dirutis ac deuastatis, primum exulem minatur. Ego-autem sacratissime rex, tamquam fidelis eiusdem maiestatis vestre, absque scitu et voluntate maiestatis vestre ea facere nollui, quamuis me cum ipso cenuenire oportet. nolo tamen, ut aliquis ex inimicis meis vestre matestati" diceret. me ista facere velle ad aliquod damnum vel detrimentum vestre regie maiestatis, vel regnorum eiusdem. Suplico itaque sacre regie maiestati vestre, vt in mea fidelitate non dubitet, et mittere dignetur mecum vnum ex vestris cui confidit, sine quo promitto fide mea et humanitate-eum supradicto Muratbego nichil tractare nee concludere uollo. Qui eciam nichil timere debeat, mecum meum enim dicam esse familiarem. Inter duas, vnam credo esse occasionem. quare supradictus Muratbeg mecum constitui cupit: prima, quia bene scit simulare et me blanđis verbis a maiestate vestra reuocare, et domino suo Trmrearum imperatori ađherere-optat; secunda, ex quo ante quattuor annos sua fuit intencio christianis adherere, nam in christianitate natus et educatus est, ne forte per me aliquid apud vestram sacram regiam maiestatem laborare intendit. Ne-igitur diu sacra regia maiestas vestra hunc meum familiarem detineat. sed quanto cicius possibile erit, expedire đignetur, suplico humilime.

Eiusdem vestre sacre regie maiestatis fidelis et humilis' Bolfkangus de Frangepanibus,

comes Brinii.

Na rptu: Bolfkangus(!) de Frangepanibus, comitis Brinii suplicacio.

Original u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hun--garica.

30

31.

1540. 9. novembra. U Wienerneustadki.

Kralj Ferdinand dozvoljuje Vuku Frankopanu Brlnjskomu. da se može sastati s Muratbegom.

Wolffian go de Frangepanibus, eomiti JBrinii. Ferdinandus etc: Magnifice, tidelis, dilecte. Que nobis per hum-

familiarem tuum de Murathbeg, vt qui te secura omnino conuenire velit, nunciasti, ea abs te dementi et grato animo aecepimus. partim quia absque scitu et voluntate nostra ad dictum Murathbeg te nolle accedere ostendisti, partim quia etiam, si te secum congredi necesse sit. nihil ta-men faeturus siue tractaturus cum eo sis, quod in damnum seu detrimen-tum aliquid vel maiestatis nostr§, >vel regnorum nostrorum. vergere possit. quare cum de persona tua, tanquam fidelis subditi nostri maiorem fidu-tiam et confidentiam habeamus, quam vt opus sit tibi aliquem ex nostris, •qui istiusmodi tractatui intersit adiungere, cleraenter sane admittimus et concedinms. vt si aliter fieri non possit, ad pr§fatum Murathbeg accedas, nihil sane dubitantes, quin pro fidelitate in nos tua sic te geres, prout virum vere christianum catholic§que religionis nostre studiosuni decet, id est, non commitentes, vt in ali quo cum iamdicto Murathbeg vllis condi-tionibus consentias, quod reipublice. christian^ ac regnis nostris nee non patriis istis incomodare et obesse possunt. Idque vt facias te omni studio requirimus et hortamur, scire enim iam nunc potes, quemadmodum nuper. cum tuum apud nos nuntium habuisti, de certo equitum numero ad sti-pendia nostrorum intertenendorum concordauimus, et quod vltra hoc tibi •c§terisque fidelibus subditis nostris omni possibili ope auxilioque subue-ntre gratiose inclinati sumus. De quo te denuo admonere voluimus. Datum in nostra Ciuitate Noua Austri§. die 9na nouembris, 1540.

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u B :-cu: Hun-garica.

32.

1540. 12. novembra. U G-jnrgjevcu. Petar Keglević, ban hrvatski, moli kralja Ferdinanda, da odgodi postupak o vlasništvu imanja Gašpara Ernusta Cakovačkoga, dok udovica

ovoga ne rodi dijete. Sacratissime. regie maiestati Romanorum, Hungarie et Bohemie etc.

Petrus Keglewych. regnorum sue maiestatis Dalmacie, Oroacie et Sclauo-nie ban'us. fidelis eiusdem, offert fidelia seruicia tanquam domino suo cle-mentissimo.

31

Inprimis dicit magnificum dominum Stephanum Gywlay ad eum venisse, eidemque nomine sue maiestatis cerfcos articulos et relacionem prius exhibitam venerabilis domini Alberti, prepositi Quinque ecclesiensis, consiliarii et prefecti camere sue maiestatis exhibuisse.

Vbi maiestas regia, dominus clementissimus mandat et committit infhi spacium vnius mensis, a die, quo dictus dominus Stephanus Gywlay ipsum dominum banum conueniet, computando, iura si qua super bonis magnifici condam domini Gasparis Ernusth. generi sui, idem dominus Keglewych et filia sua, relicta. videlicet ipsius condam domini Gasparis Ernusth. haberent, coram maiestate vestra producere tenerentur, et vt maiestas regia eos in eorum iuribus graciose conseruare pollicetur? id sue maiestati omni fidelitate, tanquam iusto principi inseruire curabunt.

Sed quia ipsa domina relicta eiusdem condam domini Gasparis Ernusth, vt et prius vestre maiestati datum est intelligere, grauida relicta, •expectandus est eius partus et prolis euentus, qui erit successor bonorum ipsorum^ interea iura cuiusuis silere debent de iure regni.

Si autem maiestas vestra sacra, aut alii suspicionem aliquam haberent, quod ipsa domina relikta ipsius condam Gasparis Ernusth ab eo-•dem grauida nos remansisset, et maiestas vestra fi'dei mee non credit, .mittat maiestas vestra ad explorandum et cognoscendum vndecunque volu-erit honestas et fidedignas matronas, quarum fides maiestati vestre adhi-benda visa est, et dicant rei veritatem.

Idem dominus ban us personaliter vestram maiestatem accessdsset, sed cum in seruiciis maiestatis vestre in hoc oppresso et deplorato regno maiestatis vestre occupatus, expensis quoque careat, maiestas -vestra ne •egre ferat, aut aliquam aliam suspicionem contra eum non habeat, quia ipse offert se subiectum maiestati vestre et fidelem seruitorem, et ad omnia, que de regni consuetudine in premissis fieri debent, paratum et promptissimum'esse. Supplicat, ne ipsum quoque maiestas vestra preter iusticiam opprimat, sed maiestas vestra, vt et de regni consuetudine licet, -expectet partum et prolem ipsius dpmine relicte, quo habito, faciet vestra maiestas id, quod, iuris erit et iusticie. Expectat a maiestate vestra sacra relacionem graciosam. Ex castro Zenthgerghwara, feria sexta proxima post festum beati Martini episcopi, anno domini 1540.

lz origin, pisma Petra Keglevića upravljena na zagreb. kaptol 17. •decembra 1540. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit Za-grab. hoc. credib. Lit. K (irregestrata).

33.

1540. 19. novembra. U (jjurgjevcu. Ban Petar Keglević izvješćuje kralju Ferdinandu o sukobima s Turcima

kod Gjurgjevca. Sacratissima regia maiestas, princeps et domine, domine mihi cle-

mentissime. Post fidelium seruitiorum meorum humilimam commendacio-

u nem. Sacratissime regie maiestati vestre possum seribere, qualiter tempore-proxime transaete vindemie, clum ad eastrum Zenthgyerghwara vina recol-ligere et comportari" fecissem, eerte Thurearum copie in Iatebris moncium se occultantes, certos de se ad excursiones faciendum versus idem eastrum Zentbgyerghwara demisissent, quos dum eonspexissent familiarii mei. insecuti sunt eos, qui dolum et fraudem ipsarum Thurearum huius-modi ignorantes, dum ad eum, vbi ipse copie latitabant, insidiasque teten-dissent, iidem familiarii mei peruenissent locum, ibique certos eorum ipse-Thurce intercepissent, de quibus tres ad fidem emissi, pro acquirenda ipsorum redempcione, dueque iam elapse sunt septimane, postquam ex Warbozenya mouissent, venerunt autem ad dictum eastrum Zenthgyerghwara nun proxime preterita feria secunda,1 a quibus de rebus ipsorum Thurearum mini diligentissime sciseitanti retulerint, quod septem zangyaky vltra mare existentes, cum omni pofcestate ae gubernamine, eumque cäsfc-ris et ciuitatibus opulentissimis atque ditissimis, quas a Thurearum imperatore pro officiorum honoribus tenuissent atque habuissent, ad regern Persarum, wlgari nomine Zophy dictum, certo deseiuissent atque adhesis-sent, raagnam hominum stragem faeientes, propter quam eausam Thurearum cesar Begler Begh dictum, qui nostro vocabulo palatinus dicitur, fecit eaptiuare. habendo contra eum suspicionem, quod rei huius ipse-esset causa. Ille autem fatetur in hys nil scire, sed se penitus esse inno-eentem, Narrauerunt preterea iidem familiarii mei, quod duo basse, videlicet Wzreff Begh et Murath Beegh tuncfuissent in dicta Warzbozenya(l), ibique ipsi duo basse passim proclamare fecissent. ut omnes per singula capita, cum omni apparamento bellieo, parati esse deberent, ita vt statim habita secunda proclamacione mouere possent. Tamen quousque iidem ser-uitores mei illic fuissent, dicta proclamacio secunda non luit sequuta. Enim. vero certo nesciunt dicere, qua racione eopias huiusmodi dicti duo basse leuare intendissent, quia adhuc eotunc non fuisset 'apud eos audi-tum. quod gentes sacratissime regie maiestatis vestre Budam obsedissent

Preterea nunc proxime transacto die dominico,2 certus Thurearum numerus equitum excurrerat prope idem eastrum Zenthgyerghwara, quos.. eum innotuisset familiarii mei, insequentes, ipse Thurce tergauersentes. velocissime fugierunt, de quibus vnum tantummodo comprehenderunt. eaptumque in idem eastrum Zentbgyerghwara induxerunt, non audentes eos in longum insequi, memores facti pristine eorum nequicie, qui verbis-simplicibus tantum interrogatus, de rebus ipsarum Thurearum dicere vo-luit nihil, tandem vero minis affectus perteritusque, fassus est veraciter se de Posga(!) esse.

Et quod eciam Azlanbeegh, tilius Mehmeth Beegh cum vniuersis copiis suis, equitum videlicet et peditum, et Azapok dictorum, qui nauali officio vsum eorum exercere consueuerunt. in dicta Posga eongregatus,. fuisset paratus, eumque licet habuisset intentum, vt partes regni Sclauonie inuasisset. deuastando et depopulando. Tamen quia interea a predicto Meh-

1 15. novemb. 1540. 2 14. nov. 1540.

33

methbegh, patre eius, de Ezek litere fuissent ipsi Azlanbeegh allate, qui-bus eum vnacum omnibus suis copiis pred.ictis ad dictum Ezek ad se venire iussisset, ipse itaque Azlanbeegh, aeceptis uteris huiusmodi patris sui, simiilcum prescriptis vniuersis copiis suis, equitibus videlicet et pedi-tibus, ac eciam dictis Azapok, de.dicta Ppsga, ad ipsum patrem suum, äd prefatam Ezek est profectus."' . .•

Deelaräuit eciam idem Thurcus captiuus, prefatum Mehmeth Beegh, vel Walpo, vel castrum Soklyos obsidere moliri.Interroga.ui eciam, si plu-res zangyak'y, aut copie Thürearum iture essent ad dictum Mehmeth-Begh an non, qui dixit de hys nihil „scire.

Quocirea sacratissima maiestas vestra regia, princeps iustissime, pensiculare dignetur, quod, §i ipse Mehmeth Begh et alii basse prescripts proximis hys tliebus, presertim infra dies octo. regnum hoc deploratum Sclauonie, vel partes inter Drauam et Muram, ac alias prouincias circum-vicinas, non deuastauerint. aut non depopulauerint, eo quod eis narratum sit, flumina Draui et Muri(!) adeo decreuis.se, ut pliiribus in loeis absque nauis officio trasnatacione aliqua, facillime transitum habere possint, opi-rior. eos Budam versus profecturos. aut in aliqua Hungarie parte predam commissuros. Exinde eciam sacratissima maiestas vestra regia poterit con-iectare, quod, si in hys regni Sclauonie et aliis cireumadiacentibus par-tibus non fecerint excursiones, si vel ego ipse, vel spectabilis et magnifi-cus dominus Johannes Wngnad. capitaneus etc. sacratissime regie maiestatis vestre non perseripserit; ipsos Thurcas alios habere conätus, nee satis arbitrari possum, tam exiguas copiäs,. ilia castra tam fortissima ae munitissima propter eciam instantem hye^mem obsessuros. Scripsi super-inde similes literas spectabili et magnifico dumino Leonardo de Felz, sacrafissime regie maiestatis vestre tocius exercitus oapitaneo generali, ne aliquö duceretur metu, sed forti animo esse velit in rebus gubernandis. Sacratissimam regiam maiestatem vestram deus optimus maximus conser-uare đignetur cum omnibus ad se pertinentibus salu am et incelumem quam diutissime, eedemque sacratissime regie maiestati vestre me. et fidelia seruicia mea iterum atque iterum commendo. Ex Zentbgyergh-wara, in iesto beate Elisabeth vidue, anno domini 1540.

Eiusdem sacratissime regie maiestatis vestre fidelis

Petrus Keglowyth, . ban us et comes.

Vani: Sacratissime regie maiestati, principi et domino, domino Ferdinando diuina fauente dementia Romanorum semper augusto, ac Hungarie, Bohemie etc. regi, infanti Hispäniarurn. archiduci Austrie etc., domino mihi clementissimo. ,

Original na papira. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno, sačuvan je. U c. i kr.- kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica c

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HÄBSBUKGICA. IH. 3

34

34.

1540. 21. novembra. U GJurgjevcu.

Ђап Petar Keglević javlja kralju Ferdinanda kretanje Turaka u Slavoniji; i da se sprema s Ivanom Ungnadom na vojnu.

Sacratissima regia maiestas, princeps et domine, domine mihi cle-mentissime. Fidelium seruiciorum meorum humilimam comraendacionem. Licet prioribus eciam Uteris meis de copiis rebusque Thurcarum. sacratissime regie maiestati vestre aliqua"perscripserim, precipue de Mehmeth-bego eiusque filio Azlanbego nominato, .nunc eciam vol am us sacratissime regie maiestati vestre vera et indubia scribere. quomodö, adhuc feria quarta nunc proxime transacta,1 copie Bosnenses, quarum capitaneus fer-tur Murathbegus, fluuium Saui ad Sclauoniam traiiecerint. que copie hys diebus, videlicet feria sexta, sabbato2, aut ad maximum hodie facillime Ezek attingere potuerunt, quorum mentem eo promil dubio versari arbitror, vt Budam" versus petarit, simul cum copiis dicti Mehmethbeghi et filii ipsius, nam si voluntatem habuissent. a tanto- tempore potuissent in Scla-uonia vel aliis circumuicinis prouinciis incursionem facere.

Scripsi de rebus hysce hesterno' die3 ad spectabilem et magnificum domimirn Joannem Wngnad, rerum bellicarum sacratissime regie maiesta-tis vestre regni Sclauonie capitaneum suppremum. vt si ei visum fuerit, nos quoque vnanimi voluntate vnam profectionem siue incursionem, tarn equestrium quam peditum institueremns ad terram Turcicam, vel penes Drauam versus Ezek, vel ad Posegam. . Si dicto domino Wngnad non displiceat, ego tam equestri, quam pedestri ordine, quo maiori meliorique possim, paratissimus sum proficisci. Hec certissime exploratum habeo, que sacratissime regie maiestati vestre scribere licuit. Deus optimus ma-ximus sacratissimam maiestatem vestram regiam conseruare dignetur diu-tissime, eidemque sacratissime regie maiestati vestre me et fidelia ser-uicia me(!) iterum commendo. Ex Zenthgyerghwara, die dominico proximo post festum beate Elisabetis vidue, anno domini 1540.

Eiusdem sacratissime maiestatis vestre regie fidelis "

Petrus Keglowyth, ban us et comes.

Vani: Sacratissime regie maiestati, principi et domino, domino Ferdinandu diuina fauente clemencia Eomanorum semper augiisto, ae Hun-garie, Bohemie etc. regi, infanti Hispaniarum. archiduci Austrie etc., domino mihi clementissimo.

1 17. novembra 1540. 2 19.—20. novembra 1540. 3 20. novembra 1540.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U e. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Belu : Hun-gariea.

35.

1540. 8. decembra. U Wienemeustadtu.

Kralj Ferdinand izdaje na sve svjetovne i crkvene oblasti svoje države nalog, da imadu knezove Ivana i Nikolu Zrinskoga, koji putuju u Veneciju, u svrhu oporavka zdravlja, svagdje dostojno susretati, i da ih ne smiju

na tom putu smetati.

Koncept u c. i kr. kućn.. dvor. i držav. arkivü u Beču: Hun-guricu.

36.

1540. 10. decembra. U Beču.

Kralj Ferdinand Šalje k banu Petru Kegleviću i k Ani, udovi Gaspara Krnusta, svoga pouzdanika Stjepana od Gjule.

Ferdinandus diuina fauente elemeneia Komanorum, Hungarie, Bohemia etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. Magnifice, fidelis, dilecte. Misimus ad te atque ad generosam Ann am. re-lictam quondam magnifiei Gasparis Ernwsth de Chakthornya, filiam tuam. cum sufficient!. informacione fidelfm aul§ nostre familiarem, egregium Stephanum de Gywla. Hortamur igitur fidelitatem tuam, vt eide.m ftdem indubiam adhibeas. Secus non factunis. Datum in Noua Oiuitate nostra Austri§, decima die decembris, anno domini millesimo quingentesimo qua-dragesimo.

Ferdinandus. loannes, propositus in Lelez.

Vani: Magniftco Petro Keglowyth de Bwzyn, regnorum nostrorum Dalmaci§ Croacie et Sclauonie bano, fideli, dilecto.

Bilješka: B.. No. 46*. — 1540. 10. Xbris-Original na papiru. Na rptu je pritisnut srednji pečat bez le

gende, kojim je pismo bilo zatvoreno. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

*

36

37.

1540. 12. decembra. U Wienerneustadtu.

Kralj Ferdinand oslobadja Hrvate, koji su u ljetu god. 1540. pred Turcima pobjegli iz Hrvatske, a naselili se na imanjima Franje Bacana u

Ugarskoj, od svih poreza za vrijeme od šest godina.

Nos Ferdinanđus etc. Memorie, commendamus per pr§sentes, quod: nos volentes inopie. et oppressioni eorum colonorum de regia nostra benignitate prospicere, qui proxime pr§terita §state in regno nostro Scla-uonie. sedibus per Thurcas pulsi, sese eum omni familia. vxore ac liberie,, iumentis eeiam in regnura istud nostrum Hungari§, ad bona fldelis nostrL magnifici Francisci de Bathyan, moraturos contulissent, eosdem ergo, efc quemlibet eorum. qui in locis desertis et edificiis prorsus destitutis nouas domus, nouaque habitacula erigere cepissent, vel deinceps edifieä*rent. a die datarum presencium computando, ab omni solucione dice, subsidii. aut cuiusuis contribucionis, necnon lucri camer§ nostr§, infra sex integro-rum annorum spacia, duximus eximendos et supportandos, prout eximi-mus et supportamus presencium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris eomiti, vicecomiti, iudicibus nobilium ac dicatoribus nostris pr§-sentibus et futuris, harum serie committimus et mandamus firmissime. vt pr§seriptos colonos transfugas, qui vt prejfertur, in locis desertis et §difi-ciis carentibus, domos et habitacula denuo extruunt, ab omni dica, subsi-dio et contribucione seu lucro camere. nostre, infra dietorum sex annorum spacia, exemptos et supportatos habere et tenere debeatis. Nee quicquam super eos exigere et exigi facere. aut damno, vel.rerum et bonorum suo-rum depredacione atficere pr§sumatis, obseruantes hanc nostram graciosam exempcionem, eisdem ad tempus vsque pr§missum, saluam et inuiolatam. Secus nulla racione facturi. Pr§sentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Nova Ciuitate nostra Austria, duodecima decembris. anno domini millesimo quingentesimo, quadragesimo.

Ferdinanđus. Albertus, propositus.

Koncept u protokolu: Вепгдпае resolutiones гедгае No I. fol. 42^ (1531.—1540). U kr. tigar, držav. arkivu u Budimpešti. '

38.

1540. 13. decembra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže kaptolu čazmanskomu, da pozove Matiju Ska-lića pred kraljev sud radi nasilja, što ga je počinio na štetu zagrebačkoga

kaptola u Toplici i na drugim posjedima istoga kaptola. Ferdinanđus diuina fauente clemencia Komanorum, Hungarie, Boe-

mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidus Austrie etc.

37

fidelibus nostris, eapitulo ecclesie Chasmensis salutem et graciam. Ехро-situm est nobis nomine fidelium nostrorura, capituli ecclesie Zagrabiensis, •quomodo circa festum purifieacionis gloriose virginis Marie, in anno do-mini millesimo quingentesimo tricesimo primo, circumspectus Mathias Skalycz, ciuis ciuitatis nostre Montisgrecensis, insolencia atque temeritate -ductus, non iussu. aut voluntate senatus, sed proprio arbitrio. insolencia-•que, adiunctis sibi quamplurimis complicibus et stipendiariis suis, arraa-tis manibus ad possessionem ipsorum exponerieium, Thoplieza vocatam, in comitatu Warasdiensi habitam, irruisset, eamque possessionem occupas-•set, triumque annorum fructus, emolumentaque frugura, vinorum, pecu-niarum paratarum, et aliarum quarumlibet eiusdem possessionis et per-tinenciarum eius, ad summam sexingentorum florenorum, vel vltra, sibi percepisset, potencia mediante; hys non contentus, anno proxime exaeto, •die dominico post festum beati Ioannis Baptiste,1 pecora colonorum ipsius capituli. in possessionibus eiusdem capituli, exponencium, Ozerye, Popowcz, Kralyewecz et Bwthyncz vocatis, in comitatu Zagrabiensi existentibus et habitis commorancium, cum cuiTubus. et pecoribus, aliisque diuersis rebus» contra voluntatem tocius coramunitatis dicte ciuitatis Montisgrecensis, plus-•quam quadraginta in libero foro in eadem ciuitate Montisgrecensis, singulis diebus dominicis. celebrari solito, preter iustam causam detinuisset, •et ab eisdem recepisset, in quo eidem eapitulo, hominibusque et colonis •eiusdem predictis (saluis actibus potenciariis) plusquam ducentorum florenorum auri damna intulisset, similiter potencia mediante, in preiudicium •et damnum eiusdem capituli exponentis valde magnum. Cum autem hui usmodi actus potenciarii pro quintodecimo die diei amonicionis discuti debeant et adiudioari, pro eo fidelitati vestre committimus, vt presentes litteras nostras memoratis iudici et iuratis, necnon Mathie Skalycz, aliisque vniuersis ciuibus dicte ciuitatis nostre Montisgrecensis. per vestrum testimonium fidedignum exhiberi et presentari faciatis, qui amoneat eosdem et committat eisdem verbo nostro regio, vt ipsi prefato Mathie Skalycz firmiter ebmmittant,, vt ipse quinto decimo die, a die exhibicipnis presen-cium, personaliter vel per procuratorem suum legitimum coram personali preseneia nostra comparare debeat et teneatur, racionem de premissis red-diturus, certificanđo eosdem et eundem ibidem, vt siue ipse termino in predicto coram eadem personali preseneia nostra compareat, siue non. •eadem ad partis comparentis instanciam id faciet in premisis,, quod dic-tauerit ordo iuris, et post hec huiusmodi exhibicionis, amonicionis et cer-.tificacionis seriem cum amonitorum et certificatorum nominibus, vt fuerit expeditum, terminum ad prescriptiim eidem personali presencie nostre fidelHer rescribatis. Datum in Noua Giuitate nostra Austrie, in festo beate Lucie virginis, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo.

Ferdinandus. Toannes, prepositus in Lelez.

Na rubu dolje: Legitima.

2\). juna 1530.

38

Na rptu savremena bilješka: Contra Skalyez. Matthias Skalich, ciuis Grecensis, Topliczam oceupauit et alia damna intulit, ideo euocatus ađ tabularn regiam 1540.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut mali kr. pecat bez legende. V kr. zem. arkivu u Zagrebu,: Depos. Archiv. caplt. Zagrabien-sis: Acta capituli antiqua fasc. 60. No. 16.

39.

1540. 10. decembra. U Wienerneustadtu.

Kralj Ferdinand osigurava Franji Bacanu njegovu tražbinu dohotctnuv slavonske tridesetnice.

Bathian verweisung umb viertausend Guldin .Reinisch auf die dreissigist in Windiseh Lannđt.

Ferdinandus etc. Recognoscimur et fatemur tenore presentium pro-nobis ac heredibus nostris, cum- nos magnifico ac fideli, syncere nobis-dilecto, Francisco de Bathyan, comiti comitatus Castri ferrei, consiliario nostro, Cattarine eius consorti, ac Cristophoro de Bathian. nepoti eiusdem, ultra illos octo mille florenos hungaricales pro cessione arcis et oppidi Kerment, et alia duo raillia et quadringentos etiara florenos hungaricales. nobis elapso anno ad necessitates nostras cmutuatos, ac eisdem ex trice-simis nostris Sclauoniensibus iuxta emanatas litteras assignatos et depu-tatos, adhuc quattuor mille florenos renenses ad intertentionem baronum-regni nostri Sckuonie, Thome Nadasdi et Petri Keglowitsch, per iam dictum Franciscum expositos. singulo floreno sexaginta cruciferis, aut quin-decim patzys computato, debeamus. Isosque indemnitati eorundem consul-turn esse uolentes. quare nos propterea predictum Franciscum de Bathian, Catharinam consortem et nepotem eius Christophorum, pro dictis quattuor millibus florenis renensibus etiam super easdem tricesimas nostras Sclauo-nienses assecurauimus et hisce litteris etiam nostris assecuramus, videlicet,, quod ipsis đe huiusmođi quattuor millibus florenis renensibus ex prescriptis prouentibus nostris tricesimarum Sciaiioniensium, statim post exactas priores duas assignationes octo et duorum millium ac quadrin-gentorum florenorum hungaricalium satisfieri. eisque per ađministratores. earundem tricesimarum usque ad plenam exolutionem illorum trium debi-torum omnes pecunie ex illis tricesimis prouenientes (dempto dumtaxat salario eorum, ac solitis et ad intertentionem ipsarum tricesimarum neces-sariis expensis, turn etiam deputatione Martino Fuchs, ciui Quinqueecclesi-ensi, pro trecentis florenis ad aliquot annos facta) singulo quoque tempore-erga competentes quietantias exhiberi, et de hoc pretacti ađministratores-nostri sese etiam erga ipsos, uti quondam Leonhardus Kubini, sufficien-tibus litteris obligare debebunt, prout eisdem per litteras nostras desuper

39

seorsim emanatas iniunximus, harum testimonio litterarura sigilli nostri impressione munitarum. Datum in nostra Oiuitate Nova, die XVI deeem-bris, anno domini MDXXXX.

Protocolliim: Hangarlsche Registratur, armor. 1534 — 1040. fol. 229/a. U arkicii c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

40.

1540. 16. decembra. U Wienernenstadtu.

Kralj Ferdinand nalaže upravitelju slavonske triđesetnice, kako da osigura isplatu tražbine Franje Bacana.

Bewe 1 ch đ a r a u f an d i e D r e i s s i g e r .

Ferdinandu« etc. Egregio. ftdeli, nobis dilecto, Benedicto Loss Trans-sylvano, moderno ac futuris tricesimarum nostrarum in regno Selauonie administratoribus, gratiam nostram regiam et omne bonum, Oum magni-iico ac ficleli, syncere nobis dilecto, Francisco de Bathyan, comiti comi-tatus Castri ferrei, consiliario nos tro, Catharine eius consorti. ac Chri-stophoro de Bathian, nepoti eiusdem, ultra illos octo mille florenos hun-garicales pro cessione arcis et oppidi Kerment, et alia duo millia et quadrihgentos florenos hungaricales nobis .elapso anno ad necessitates nostras emutuatos, ac eisdem ex predictis tricesimis nostris Sclauo-niensibus. uestre administrationis, iuxta emanatas literas assignatos et deputatos. adhuc quattuor mille florenos renenses ad intertentionem ba-ronum regni nostri Sctauonie, Thome Nadasdi et Petri Keglowitsch per i am dictum Franciscum expositos, singulo floreno sexaginta cruci-feris, aut quindecim patzys computato. debeamus, Nosque indemnifati eorundem consultum esse uolentes, quare eosdem pro exolutione prescri-ptorum quattuor millium florenorum renensium, etiam super easdem tricesimas nostras Sclauonienses assecurauimus, ita ut ipsis de huiusmodi iam dicta pecunia ex pretactis prouentibus nostris tricesimarum Sclauoni-ensium. mox post exactas priores antenominatas duas assignationes octo et duorum millium et quadringentorum florenorum hungaricalium .satisfieri debeat. sicuti in obligatione nostra eisdem desuper seorsim expeditia latius expressum est. Tibique propterea. presenti Benedicto Transsylvano, et etiam i'ut.uris administratoribus earundem tricesimarum Sclauoniensium harum serie iniungimus et committimus districte ac seriose mandantes et precipi-entes, quo predictis Francisco de Bathian, Catharine consorti. ac Christo-phoro, nepoti eius. vel eorundem heredibuš, quicquid de prefatis duobus debitis iuxta receptum computum a commissariis nostris subscriptum adhuc insolutum restiterit, una cum nouo hoc debito quattuor millium florenorum absque omni impedimento et dilatione persoluatis, eisque usque ad plenam exolutionem eorundem omnes pecunius (dempto salario vestro

40

ac solitis et ad intertentionem ipsarum necessariis expensis, turn etiam deputatione Martino Fuchs. ciui Quinqueecelesiensi. pro treeentis florenis ad aliquot annos facta) ex illis tricesimis prouenientes, singulo quoque tempore erga eompetentes quietantias exhibeatis et in ultima solutione pre-tactam obligationem nostram ad manus vestras iterum reeipiatis. vosque erga eosdem, ut solutionem suam a nobis eo certius consequi possint, pro restanti surama predictorum duorum, et etiam istius noui debiti. sicuti quondam Leonhardus Kubini. sufficientibus litteris manu et sigillo vestro coroboratis obligetur. et secus nequaquam faeiatis. que expositiones nobis in futuris computis et rationibus vestris absque aliqua contradictione poni et admitti debent. Nostram in eo omniiio seriosam et expressam exequu-turi voluntatem. Datum in nostra Oiuilate Nova, die XVI decembris. anno domum MDXXXX.

Proto collum: Hungarische Registrator minor. 1534—1540. foL 229jb. U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beau.

41.

1540. J 7. decembra. U Čakovcu.

Ban Petar Keglević moli zagrebački kaptol, da izda prosvjed s njegove strane i kćeri mu. u svrhu odgode postupka pogledom na ošasnost ima

nja Gašpara Ernusta Cakovackoga, dok udova ovoga ne rodi dijete.

Venerabiles domini et amici nobis honorandi. Salute premissa. Bene constat dominaeionibus vestris. qualiter hys prioribus temporibus sacratissima regia maiestas. dominus noster clem'entissimus, egregium do-minum Stephanum de Gywla, aule sue familiarem, erga nos virtute nuncii miserit, et licet nos responderimus, quod de hys. que regia maiestas nobis ac filie nostre sui medio nunciauerat, curam geremus. qualem enim curam gesserimus, sue regie maiestati uolentes obeclire, in scriptis mise-ranms hoc sub tenore: (Slijedi pismo P. Keglevića od 12. novembra 1540., pod. br. 32.). Qualem autem relacionem sua maiestas nobis ad premissa fe-cerit, in specie cognoscendam et videndam vestris dominaeionibus venerabili-bus misimus, quam remitti postulamus. Rogamus igitur vestras venerabiles dominaciones magnopere. velint super bys nobis litems protestatorias eraa-nari facere et per presencium ostensorem mittere. tenoreni eeiam literarum nostrarum sue maiestati missarum inserendo ipsis Uteris protestatoriis. Nos enim expectauimus et modo expeetamus nuncium sue maiestatis regie, quem hys Uteris suis se missurum ad nos pollicetur. qui si venerit. simuleum mafronis,'si que cum eo venerinfc. in castrum Chakthornya in-tromittentes. ipsasque matronas excipientes, vt tempore partus et puer-perii domine filie nostre pro euitanda suspicione iuxta voluntatem regie maiestatis versentiir, quoniam tenipus paricionis appropinguat. si autem

41

matronas ipsas prefata regia maiestas mittere noluerit, non nostre ne-gligencie cetero poterit ascribere, quia nos unacum dicta domina filia nostra in hys voluntati regie maiestatis parere sumus parati. Super quibus omnibus premissis protestamur nostro ac diete filie nostre personis, literas eciam protestatorias pro futura cautela nostra atque dicte filie nostre ema-nari facere, nobisque, vt prefertur, per vestras venerabiles dominaciones mittere petimus. In reliquo venerabiles dominaciones vestras bene valere •qptamus. Ex Ohakthornya, leria sexta proxima post fesfcum beate Lucie virginis et martins, anno domini 1540.

Petrus Keglewych de Bwsyn, ban us et comes etc.

Na rptu: Venerabilibus dominis, capitulo ecclesie Zagrabiensis etc.. •dominis et amicis nobis honorandis.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut pecat, kojim je pismo bilo zapečaćeno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Locus cred. Lit. K (irregestrata). Prileži koncept zatražene pro-testacije Keglevićeve pred zagreb. kaptolom od 21. decembra 1540.

42.

1540. Prijo 29. decembra.

Gjuro Strasser tuzi se kralju Ferdinandu, kako su mu Zagrepčani zaplijenili stvari i nanesli mu Štetu, te moli, da naloži banu Petru Kegle- -

vicu, neka bi prisilio Zagrepčane na povratak zaplijenjenih stvari

Inuictissime et serenissime princeps et domine mihi clementissime. Cum ego vicesgerens patris mei, Engelhardi Strasser, quern sacra maiestas vestra in capitaneum in illis disturbiis et bellis regni Selauonie, et precipue cum reuerendo domino episeopo Zagrabiensi constituit, ego tunc temporis in ciuitate Zagrabiensi fuissem, vbi inopia rerum ac vietualium sacre maiestatis vestre milites, qui solucionem non habebanL ciuitatem relinquere et recedere volentes. ego vero nolens omittere seruicia sacre maiestatis vestre, ne per eo.rundem militum recessum aliquid inde damni sa-•cre maiestati vestre pateretur, ciuibus ipsis pro quodam vino, quod ipsos milites reseruarem et ad seruicia maiestatis vestre retinerem, factus sum fideiussor, pro summa iam pro parte aliqua soluta ad sexaginta florenos ' vngaricales, propter quod accessi ad sacram maiestatem vestram cum milites ipsi recedebant. et mihi quoque abeundum erat, vt ab ista Meiusši-one et debito liberarer, Sacra maiestas vestra mox literas ad ciues ciuita-tis Zagrabiensis scripsi^ vt me liberum in persona et ceteris rebus, meis sinerent abire, quia debitum istum maiestas vestra in re assumpsisset. quod et fecere, secundas vero literas maiestas vestra scripsit ad. raciona-torem militum, Toannem Peygerschaymer. qui racione posita cum militi-

42

bus, eorum in ipso idem debito retinuit salarium pro tali victu in raei-onem maiestatis vestre, id, quod factum est. Sed postea ciues eius sacre maiestatis vestre mandati immemores, nee curarunt de primiš uteris et eorum(l) contentaeione, mihi plurima vina. triticum et alias res retinue-runt, in quibus repetendis et requirendis plus quam pro tribus eentis flo-renis dampni aecepi. Quare humillime supplico sacre maiestati vestre, oiuibus ipsis, qui mihi res meas retinuerunt, serio mandare dignetur, res meas aeceptas reddere et persoluere, ob respectum meorum fidelium ser-uiciorum, que erga sacram maiestatem vestram contuli, tandem magni-lico domino Petro Keglewieh, bano regni Selauonie mandare, vt ipsos ciues ad talia efferenda, iuxta mandata sacre maiestatis vestre compellat, mihi ad satisfaciendum. In hys clementem a malestate vestra expecto relacionem.

Sacre maiestatis vestre humilis seruitor

Georgius Strasser

Na rptu: Georgii Strasser supplieacio. Fiat iuxta petita. Decretum per regem 29. decembris in consilio anno 1540.

Original na papiru u c. i kr. kućn., dvor. i clrzav. arkivu u Beču: Hungarka.

43.

1540. Franjo Jožefić, biskup senjski moli kralja F erdinanda, da mu dopita

neke dohotke, i da ga zaštiti od nasilja nekih ljudi.

Sacra regia maiestas. domine mihi clementissime. Alias supplicaui serenissime maiestati vestre. vt soluere dignatui'' summam illorum duorum florenorum, quos domini capitulares deposuerunt in redemptionem abbatie sanc-ti Benedicti, per maiestatem vestram mihi colate. vt remaneret mihi libera, sed quoniara video maximas vestre maiestatis necessitates, nee co-mode pro nunc hoe facere posse, ideo supplico maiestati vestre serenissime, dignetur annuere saltern, vt dicam, que a c-olonis meis maiestati vestre proueniret, habeam; summa autem huius est floreni circiter centum et triginta quinque et dimidius.1 cum sint mihi graues expense in con-seruatione monasterii hoc turbulentissimo tempore, et etiam solutio debiti dominis capitularibus.

1 Na- strani: Supplicat, vt maiestas vestra ei dicam. quam maiestas vestra a colonis ipsius habet, sibi concedat, cuius summa sit floreni circiter centum et triginta quinque.

43-.

Preterea, sacra maiestas, habet magnificus dominus Christophorus de-Turri omnia priuilegia monasterii illius, clenodia quoque argentea, vestes-item sacerdotales, altaris indumenta et huiusmodi, que omnia sunt in re-gistro conscripta. Dignetur sacra maiestas vestra illi per literas mandare, quatenus sine vlteriori procrastinatione pre fata reddere debeat in integrum. г

Preterea, sacra maiestas, estate preterita dominus Franciscus Niary priuauit me quarta decime, que semper fuit monasterii in omnibus villis-ad eundem pertinentibus, item spoliauit me nonis in villa, que vocatur Wyffalw, qui sunt proprii prouentus mei.

Item vltra hoc misit seruitores suos in septem villas meas et spoliauit pauperes, fecitque ibidem maxima dampna miseris colonis.

Item altero die Melchior Balassy similiter duas villas spoliauit. Serenissime rex, ad tantam penuriam deuenerunt miseri rustici, vt

nee vite necessaria habeant, coloni non sunt mei, nisi ad tempus, sed sunt vestre maiestatis sacre et ecclesie. Hoc spolium et hec iniuria verius est facta in vestram maiestatem, quam in me. Itaque supplico sacre maiestati vestre, dignetur eadem super hys de iusticie remedio prouidere, et nisi serenissima maiestas vestra istis regni tui spoliatoribus aliquem modum imponet, nee Turce quidem crudelius agent nobiscum.

Gratiosam relationem a sacra maiestate vestra expecto. Eiusdem sacre maiestatis vestre capellanus,

Franciscus, episcopus Segniensisv seruitor.

Vani: Pro episcopo Segniensi. Bilješka: Segniensis Adamo Carolo etc. Original na papiru. U c. i kr. kum., dvor. i držav. arkivu u.

Beču: Hungarica.

44.

1540, Gjuro Vragović moli kralja Ferdinanda, da mu se povrati grad Sokol.

Saera regia maiestas, domine clementissinie. Pluries supplicaui maiestati sestre sacre pro castro meo Zokol vocato, in Oroacia habito, quod magnificus Erasmus de Turri, alias capitaneus Byhygiensis a me sub assecuracione maiestatis vestre regie occupauerat.

Oommiserat maiestas vestra sacra, vt castrum ipsum mihi redcl idis-set, quod idem dominus Erasmus fecit minime. propterea et nuper man

1 Na strani: Item, quod Christophorus de Turri reddat priuilegia et clinodia abbatie sue.

44

4auit maiestas vestra sacra moderno capitaneo Byhygiensi, domino Martino •Gallo etc., vt sine quauis excepcione castrum ipsum mihi redderet. Ipse tamen capitaneus mandata maiestatis vestre sacre exequi negligens, obtu-lit mihi quoddam registrum de manu sui scribe factum, in quo debitas •et inconuenientes ' quasdam obligaciones et assecuraciones a me optabat, cuius quidem registri pariam hie offero maiestati vestre sacre. Et insuper portarii sew pixidarii quidam nuper in eodem castro Zokol reperti, respon--derunt, quod dominus Erasmus de Turri, prior capitaneus. eisdem centum florenis renensibus obligaretur, quos similiter a me optabant, castrum-que interim reddere nolle' asserebant. Supplico igitur humillime, dignetur maiestas vestra sacra ex sua innata elemencia registrum hoc reuidere, com-mittereque ad oculum eisdem eapitaneis, qui sunt nunc hie ambo perso-naliter. vt castrum ipsum meum mihi iamtandem reddant, talibusque excepcionibus mandata maiestatis vestre sacre ne obaudiant. Relacionem graciosam expecto.

Eiusdem maiestatis vestre sacre fide! is

Georgius Wragowych.

Bilješka: Supplicacio Goorgii Wragowyrh pro castro Zokol.

Original. U c. i kr. kuću., dvor. i držav. arkivu u Beru: Hun-garica.

45.

1540.

•Ojuro Vragović moli kralja Ferdinanda, da mu se 'povrati grad Sokol i dohoci, koje je izgubio uslijed gubitka toga grada.

Sacra regia maiestas. domine clementissime. Supplicatur maiestati vestre sacratissime pro parte et in persona fidelis eiusdem Georgii Wra-goych racione castri Zokol, quod superioribus temporibus magnificus dominus Erasmus de Twry, eommissarius vestre sacratissime maiestatis existens, ab ipso exponente preter viam iuris sub assecuracione et verbo maiestatis vestre occupauit. vnde iam tres anni exacti sunt, postquam idem exponens maestati vestre sacratissime pro ipso castro supplicare cepit. Exposuit idem exponens laborando pro eliberacione dicti castri plusquam trecentos florenos. prouentus eeiam ipsius castri hys tribus annis, quos memoratus Erasmus de Twry percepit, fac-iunt florenos quingentos. Ob id supplicatur maiestati vestre sacratissime, dignetur vestra maiestas regia. tanquam dominus clementissimus. et princeps iustissimus, turn memoratum castrum, turn eciam prouentus eiusdem predictos et expensas preta-tas per dictum dominum Erasmum de Twry, annotato Georgio Wragoych. expo-

4S<

nenti restituere, et exinde a maiestate vestra saeratissiraa graciosissimam expectatur(!) relacionem. ne inanes et vacuas expensas eogatur peram-plius facere.

Eiusdem sacre regie maiestatis . fidelis et subditus

Georgius Wragoych.

Na. rptu: SuppHcacio Georgii Wragoych pro castro Zokol per domi-num Erasmura de Twry occupato.

Original u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arhivu u Beču: Hun-garica.

46.

1540. General Ivan Ungnad izvješćuje o neprilikama, što potiču od Uskoka, i da će se novi Uskoci namjestiti oko Ogulina na zemljištu kneza Stje

pana Frankopana, Allerdurchleuchtigister, grosmechtigister khunig, allergnedigister

herr. Euer khunigliche Majestet sein gnedigist ingedenkh, das ich in iungister meiner ankhunft heer euer khunigliche Majestet etlich artikhl,.. die ich als euer khuniglicher Majestet vhderthenigister diener vnd obrister veldhaubtman neben vnd vndter ander sachen in Windiscbland' dits v<sr-schinen 40** " jars gehandlt, was auch darin ferrer zu - bedenkhen vnd zu furdern ein vnuermeidliche notdurft sey, vnderthenigist zuuersteen geben.

Darauf mir euer khunigliche Majestet syder beuolchen. die maistert derselben articJ euer khuniglichen Majestet in schrift zuezustellen, das ich also hiemit vnderthenigist thue. .

Erstlich hab ich euer khuniglichen Majestet nit allain yecz hie mund- lich, sondern vorhin zu vilmaln schriftlich vnderthenigist bericht, wie be-schwerlich, verdächtlich vnd vngeschikht sich đj herilber vbergefallnen, Vssgokhen halten, nemblich, das die negst gesessnen Christlichen vnderthanen bey vnd vndter jnen weder ires leibs, lebens, noch guets sicher, sondern sie werden von jnen den Vskgokhen etwo gar an alle. etwo gar vrab liederlich vrsach hairablich vnd ofifentlich jämerlich ermordt, vmbracht vnd ir guet vnd armuet, sonderlich traidt vnd anders ir narung vnd vnderhal-tung geraubt vnd mit gewalt genumben; desgleichen in ander muetwil-lig weeg dermassen mit inen hausen vnd handln, das inen den Ohristlichen vnderthanen lenger solcher gstalt bey vnd vndter jnen zu wonen weder leidlich noch muglich sein wirdt. Dardureh auch nieht anders. noch gwisseres zu besorgen, wo nit furderliche ernstliche einsehung be-schiecht, das ich etwo'ein nambhafte anczall der Ohristlichen vndertha-

•46

nen aus Crain vnd derselben orten. wo sy jnen am nägsten gesessen, •aufmaehen vnd gar daruon ziehen werden.

Zu dera ziehen sy dj Vssgokhen offentlich vnd haimblich auss vnd -ein in dj Turkhei, indem sy allerlay post vnd nachthaillig praktikhen aufrichten mugen vnd wol darauf steet, das sy etwo ainstails ein anzal Ohristlieher raenschen mit vieh vnd andern aufheben vnd wideruraben in •dj Turkhei ziehen. wie dan von solchen handlungen nun zum taill ge-redt vnd anzaigen seien furkhomben.

Soliehen handlungen allein ist vasst die maiste vrsach, das sy ein .zeit. lang heer. kain ansehlich haubt vber sych gehabt vnd noch nir. •darumben mir auch ditz jar her vmb souil desto beschwerlicher mit inen •in alien sachen zu hanđeln gewest. vnd sonderlich, đas ich dergleichen vngeschikht vnd pöss handlungen bey inen als vil miiglich verhuet vnd -abgestellt. -

Vnd wiewol euer khunigliche Majestet etliche commissarien in 'Ohrain derhalben verordnen gehabt. vnd mir dasselb zum tail leibsschwa-lieit auch der kriegshandlungen halben etwas beschwerlich gewest, yedoch •habe ich souil ausgericht, das sich dj newen Vssgokhen auf nägstkhunf-tige mitfasten auf graf Steffans von Frangepan grundt zu vnd vmb Ogulin 'ziehen vnd daselbst mit weib vnd khindt vnd viech heuslich nieder-thüen sollen vnd miigen. Der halben nun aus vorerzelten vrsachen hoch ~von nötten. das inen den Vsgokhen alien ein ansehliche person zu einem haubt fiirgesezt werde, darzue ich herr Erasm von Thurn, landt comen-thur fur tauglieh achtet, furnemblich diweyl er Metling inhat vnd ge-gen inen an baiden orten gesessen,. auch ires thuens vnd handlungen guet wissen hat vnd also bey vnd vndter jnen guette ordnung erhalten vnd alle boss praetikhen vnd handlungen in sonderhait den statten ein vnd auszug in dj Turkhei vvol zuuerhuethen wisst. vnd in dem mit dem haubtman zu Wihitsch yeder zeit guetten verstandt haben mag.

Zum andern haben euer kunigliche Majestet von mir verstanden. souer euer kunigliche Majestet furan gegen den Turkhen zu khriegen ge-denkhen, das ein vnuermeydende notdurft sey, damit euer kunigliche Ma

jestet dj schiffung auf der Saw aufs ehesten lassen zuerichten, den an dieselb wirdt wider dj Türkhen zu khainer zeit was nutzliches aufzu-richten verhoffentlich sein. Das ich euer kuniglichen Majestet vil gegrundt vrsachen anzuzaigen wisst, so acht ich solche schiffung mocht wol mit leichten costen von person en vnd werkhzeug bestellt werden.

Die schiff an der Trag hab ich selbst besichtigt vnd befunden, das sy ganz vbl verwart sein.

Nun wer zu erhoffen, wan auf der Saw ain gleichmessig schiffung aufgericht wurdt. dass man vil guets gegen den Turkhen aufrichten möcht, das an das khainen obristen veldthaubtman sonst wol milglich •sein wird.

Zum dritten, wellen euer khunigliche Majestet gnedigist bedacht «ein mit der profands (ostalo ispušteno).

Vnderthenigister vnd getreuer Hans Vngnad.

47

Vani: Herrn Hansen Vngnaden anzaigen etlichen articl zu furdrung des khriegswesens. in Windischland. 1540.

Savremeni prijepis, u arhivu -c. hr. zajedri, finam. ministarstva u Beču: -fasc. 15.391. Prijepis li. Lopašića.

1540—41. "

Franjo Frankopan, nadbiskup kaločki javlja papi, Paolu III. uzroke, za Što su' mnog/i ostavili hrßlja Ivana .Zapolju i prešli ha kralju Fer--

. dinandu. : .

Sanctissime pater. Cum non dubite.m. non defuturos det.ractatores, «qui, sicut hactenus, ita et inposterum, nitantur falsis calumniis -innocentiam raeara apud sanctitatera vesiram Jacerare, volui praesentibus; litteris omnia, quae circa me aguntur, sanetitati vestrae perscibere, ut cognita xei veri-tate, os loquentium iniqua obstruatur.

Cum per undecim annos in discordiis : serenissimorum regum no-strorum, qui de regno Hungariae inter se disceptabant, nullus. finis vide-retur, nee speraretur, rapinis. caedibus, abactionibus Oh«ristianorum per Turcas et multis a'liis infandis, tandem serenissimus res, et dominus meus. quocum dominus Joannes rex motus patriae excidio vidensque, et prudenter considerans, neque propriis viribus posse resistere potentiae domini ßomanorum regis, et auxilia Turcica pro comperto habuisset, esse, et in dies magis futura regno exitialia. tandem decrevit, cum caesarea et catholiea maiestate, et cum fratre suo, • dicto domino Romanorurn rege, venire in concordiam, et post multos tractatus, hinc inde habitos, in hune modum con cor dar unt.

Quod serenissimus dominus Joannes quondam rex, et dominus mens pacifice possideret earn partem regni, quam tunc actu possidebat, cum omni plenitudine regiae potestatis, ea tamen conditione adjecta. ut post mortem ipsius, et, si filium masculum superstitem haberet, universum regnum Hungariae, cum omnibus provinciis ei subjectis, recideret, et eo facto devolveretur in serenissimum dominum Romanorum et Hungariae etc. regent, et suos haeredes, fiHus autem domini regis defuncti, rara et praeeelsa virtute, qui maluit filium titulo regio, quam christianam rem publicum regno Hungariae carere; additumque est in tractatibus, ut tempore publicationis paeis, omnes domini praelati, magnates et proceres, imo et liberarum civitatum consules jurarent domino regi Romanorum, et Hungariae etc. haec firma futura. Nos autem sex consiliarios, qui fuimus admissi ad hos tractatus, quos si vestra sanctitas cupit scire, sunt hi: Agriensis, Transilvanensis, Varadiensis, quocum Vaciensis episcopi: item •dominus Petrus de Peren. comes perpetuus Albauyvariensis, et Stephanus Verböezy, tunc regiae maiestatis cancellarius; nos.inquam, ut haec magis firma essent, quae transigebantur, voluit, ut tune daremus litteras nostras.

48

sigillis nostris munitas. prout et dediraus, in quibus promisimus bona fide, nos sineeram operam daturos, in dicta publieatione pacis, apud ora:

nes fratres et araieos nostros, ut tractatus conclusi debitum sortiantur effeetum. quae publicatio paeis non sine rationabili causa, fuit dilata ad hoc usque tempus, quo rex, et dominus meus inopinato času inter mor-tales esse desiit. '

Quo mortuo rursus video faetione paucorum, nisi miserioordia divina afflictis rebus nostris suecurrat, omnia ad arma tendere. Serenissimus enini dominus Bomanorum rex vult possessionem regni assequi. multipHcia iura pro se allegando, et praesertim hos tractatus ultimos concordiae, per dominum regem defunctum, nedum conclusos, verum etiam litteris manu propria subsmptis, sigillo et iuramento firmatis; offerens etiam se filio regis defuncti promissa in tractatibus observaturum. quae, si non tradetur ei pacifiee, intendit earn armis. eonsequi. E con verso sunt non nulli, quos credo non ignorare sanctitatem vestram. mihi tamen non licet exprimere. quia non seribo haee ad vestram sanctitatem, ut quempiam aecusem, sed ut me excusem a falsa ealumnia, et justificem res meas coram vestra sanctitate, sunt inquam, nonnuli, qui nitunfcur filio domini regis defuncti, regnorum struere, sub praetextu fidei, et pietatis. Utinam autem non plus suis coinmodis, quam vel filii domini regis defuncti, vel regni commo-dis, consulentes.

Et, siquidem propriis viribus possent defendere vel conservare filium domini regis defuncti in regno, adhuc tolerabile videretur, licet contra, voluntatem, et decretum defuncti fieret, sed quod peius est, et mea sen-tentia minime christianum, cum hoc viribus propriis efficere desperentr nituntur hoc viribus Turcicis perfkere, tradendo regnum in Turcae omni-modam potestatem, missaque est iam per eos legatio ad Turcam in hujus-modi re nefaria. Oratores sunt, dominus reverendissimus Quinqueecclesi-ensis episcopus, et dominus Stephaiius Verböc-zy, olim cancellarius. Ego. autem, qui et semper abhorrui Turcicum principatum, et qui adstrictus sum per serenissimum. dominum quondam regem meum ad contraria omnia, nam licet pro illo duntaxat tempore publicationis pacis nos ob-strinxerimus, apud nostros hanc concordiam et pacem promoturos, credo tamen et ita mihi persuadeo, nullo unquam tempore nos potuisse, aut. posse in posterum. salvo honore, salva fide, diversum vel suadere, vel sentire, ego, inquam, multis rationibus saepe saepius defuncto serenissimo domino et regi meo svasi, illisque non etiam non sine aperto vitae dis-crimine, ne pergerent regnum pessundare. et illud Turcicae tyrannidi subiicere, ne vellent domini regis defuncti voluntatem, et decretum infringer, nee conarentur filium domini defuncti regis ad extrema suis con-siliis adducere. Numquid.vel ego. vel vos, maiori amore, tenemur prosequi filium domini regis defuncti parente? ut quern ipse pro salute regni, suc-cesione illius privavit, nos rursus magno malo regni in regnum repona-mus? melius est, dicebam, habere filium domini defuncti regis, quae pater ordinavit vivus, et sanus, et sanae mentis, certa, quam omnia incerta. Dicebam insuper, nullum regno periculum instare, si omnes unanimi voto. adhaeremus domino Romanorum regi. et sic uno animo mitteremus legatos ad Turcarum principem, rogando eum, ut vellet, gratam et ratam

49

habere hane nostram eleetionem. Nam et ipsum movisset unio nostra, et illie potius, ostendebam eis, futur um regni apertissimum excidium, si pars adhaereret domino Eomanorum regi, pars autem Tureae. cuius ma-jores omnia regna, quae suae potestati subiecerunt, similibus diseordiis subiecerunt.

Cum autem haec. et similia frustra eis diu svasissem, surdisque, ut aiunt, fabulam narrassem, nolui in tarn impia re, me illis adjungere, ra-tus, nedum praelati, et religiosi, verum ne Christiani quidem officium esse discordias fovere, vel Turcis contra Christianos favere, nolui neutra-lis esse, turn quia id facere non potuissem, turn quia non videtur boni viri, in patriae discrimine, commodis tantum privatis prospicere velle, sed adhaesi partibus serenissimi domini Eomanorum etc. regis. Hoc autem teci, nedum nullis muneribus, nullis oneratus promissis, imo et episcopa-tum, quem ultra mea merita, divina dementia possideo, illi resignaturus lubens, quem sua maiestas, vel sibi, vel regno utiliorem judicaverit. Sola hac. spe, solo hoc habito respeetu, ut nobilissimum quondam regnum, quod vidi non sine gravi moerore animi, sub duobus regibus. quo nihil potest infelicius regnis accidere. pene exstinctum, sub unius solius regi-mine video rursus florens, et in pristinum decorem restitutum. Adhaesi autem domino Romanorum regi. prae aliis, turn quia coronatus Hunga-riae rex est. partemque regni non modicam possidet. turn quia serenissi-mus quondam rex, et dominus meus, qui et ipse fuit rex Hungarie coronatus. totum, et omne jus, quod vel ipse, vel filius suus in regno Hun-gariae habuit. in suam maiestatem, et suos post mortem transtalit, ut patet ex litteris contractus utrinque juratis, et me id facere-vol uit. turn potissimum, quia neminem christianum principem video, quem judicarem, vel iuste judicare deberem, plus posse prodesse afflictis huius regni rebus, quam sacratissimam caesareara. catholicam maiestatem, et serenissi-mum fratrem suum, dominum Romanorum etc. regem.

Si ergo, beatissime pater! quispiam aemulus, ut praedixi, aliter facta mea interpretaretur coram vestra sanctitate, ex his script-is. quae omnimodam rei veritatem continent, sanctitas vestra intelliget, quantum debeat talibus fidei adhibere. Fateor enim, ut ad ignominiam meam hoc dicam. in his meis desicliis longe majorem curam honoris me habuisse, quam salutis. in posterumqiie earn curam ad conservandum honorem, et decus lamiliae meae adhibere intendo, ut nihil tale admittam, in quo honorem raeum. et familiae meae laederem, vel facerem id, quod probum, et integrum virum honestum et catholicum episcopum non deceret facere, gratia dei, ut spero et opto. me ad id adjuvante. Imo sanctitatem ve-stram humiliter obsecro et obtest'or per viscera misericordiae dei nostri, velit sua auctoritate reprimere temeritatem illorum, qui praeponunt regni commodo suos privatos aflectus, in quos optime quadrat dictum Comici:

qui neque ius, neque bonum, atque aequm sciunt, melius, peius, prosit, obsit. nihil vident, nisi quod Jibet,

Plurima dicent domini Marsupini, amici mei. Georgius Pray; Epistolae procerum regni Hungariae 1Г. pag. 95—

102. Iz knjižnice vatikanske cod. mss. No. 3901. Pray naznačuje momente, s kojih ovu ispravu, koja nije datovanaf stavlja u g. 1541,

MONUMKNTA HIST. XXXX.: MONUM. HAB.SBUROIGA III. 4

50

48.

1541. 1. januara. U Wienerneustadtu.

Kralj Ferdinand dopitujc Ivanu i Nikoli Zrinskomu novčanu pripomoć u svrhu čuvanja njihovih gradova, naročito grada Pakraca.

Graven von Serin Vergleichung von wegen versicherung Irer Ortheuser unnd Haltung fitnfhundert Pherdt.

Ferdinandus etc. Fatemur et recognoscimus tenore presentium, cum magnified, fideles, nobis dilecti Joannes et Nicolaus comites Zeryny, per eorundem desuper ad nos delegatum nuntium, Ambrosium litteratum. nobis in pr§sentiarum humilliter exposuerint, ipsos 'eorumque castra et sub-ditos nunc propter inmanissimi Turcarum hostis vicinitatem et quotidi-anas eiusdem irnpressiones in suramo periculo esse constitutes, summopere hortando et obsecrando, quo nos eosđem clementer respicere et ipsis in hac sua necessitate subsidio aliquo pecuniario subuenire velimus. Quod nos proptera habita ratione pr§dictarum necessitatum. nunc eisdem incum-bentium. cum pr§dictis Joanne et Nicolao comitibus Zeryny in subsequen-tem modum coneordauimus. videlicet, quod nos eisdem hoc prezenti anno pro validiori defensione et conseruatione castrorum, fortalitiorum ac bono-rum suorum ad primam diem mensis aprilis proxime futuri, mille fiore-nos hungaricales. floreno septuaginta quinque cruciferis computato, turn ad intertentionem quadringentorum equitum, quos jmtegre et absque aliquo defectu pro tuendis confinibus et subditis nostris ac precauendis Turcarum incursionibus nunc deinceps alere et intertenere debebunt et tene-buntur, adhuc duo millia florenorum hungaricalium eiusdem valoris, unum mille ad primam iulii, et alterum ad primum diem oetobris proxime se-quentis ex camera nostra regia in aula numerari et exolui faciemus.

Insuper etiam pr§scriptis duobus comitibus Zeryny, vt adhuc maio-rem vberioremque clementie. nostre. fructum animumque- eosdem retinendi omnino propensum sentiant, nunc ad manus pr§tacti eorundem nuntii. Ambrosii literati, trecentos florenos hungaricales in parata et prompta pecunia exolui et numerari fecimus, ea tamen conditione. quod iidem co-mites castrum suum Pekretz vocatum. in confinibus Turcicis situm, contra vim et insultus eorundem Turcarum usque acl proxime venturam Pentecosten defendant et conseruent. Promittentes et pollicentes pr§dictis loanni et Nicolao Zeryny comitibus, nos eisdem pr§fatam summam trium millium florenorum hungaricalium superius expressi valoris ad prescrip-tos tres terminos ex camera nostra regia in aula plene et integre numera-turos et exoluturos. Harum testimonio litterarum sigilli nostri impressione munitarum. Datum in Ciuitate Noua. die prima ianuarii. anno domini MDXXXXI.

* Protocollum: Hungarische Regislratur annor. 1541.—1546. fol. 1/a. U arkivn c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

51

49.

1541. 3. januara. U Wienerneiistacltu. Kralj Ferdinand nalaže banu Petru Kegleviću, da Uposluje povrat^ stvari i novca koje je uhoda zagrebačkoga biskupa Simuna sobom nosio

iz Turske, a što mu je. ubivši ga. oteo Franjo Tahi.

Petro Keglowyth. Ferdinandus etc MagninVe. fidelis. dilecte. Exponi nobis lei-it reue-

rendus. deuotus. fidelis, nobis dileetus, Simon, episcopus Zagrabiensis, queraadmodum superioribus aliquot diebus cuidara captiuo Tureo* suo. sed qui a christianis parentibus natus esset, explorandi negotium dedisset, eum vero tanquam bone fidei hominem suscepta prouintia illa ingressus Turciam, cum fuisset ad certum prescriptum diem ab ipso episcopo et magnifico Luča Zeckel dc Ormosd, cuius etiam consensu missus fuerat, magno desyderio expectatus. apud castrum egregii Francisci Thahy. Oha-kocz vocatum, sub inducii.s intercept-urn et non paruo totius regni damno interiectum fuisse, ei autein rei certum fidsm adstruere. pr^bereque res ab illo ademptas. vtpote qui pretium trium captiuorum ipsius episcopi, equos videlicet et alias res circiter octingentos florinos(l) valentes secu'm ex Turcia attulisset, que omnia • penes ipsum Pranciscum Thahy nunc essent, nobis idcirco humiliter petendo, vt sibi per dictum Pranciscum res ita indebite retentas, restitui facere clementer velimus. Quoeirca illius precibus non minus aequis(!) quam honesti adducti. fidelitati tue harum serie firmis-sime precipientes mandamus, vt ex offitii tui authoritate sepedictum Pranciscum Thahy ad restitutionem eiuscemodi rerum indebite ademptarum per omnes vias oportunas cogas et compellas. nostram in eo expressäm exeeuturus voluntatem. Datum in nostra Ciuitate Noua. die tertia mensis januaru, 1541.

Koncept na papiru. U c. i kr. kućn., dvor. i državi, arkivu u Beču: Hungarica.

50.

1541. 3. januara. U Wienerneostadfu. Kralj Ferdinand nalaže Zagrepčanima, da dadu Gjuri Strasseru natrag oduzete mu stvari, koje su zaplijenili kod njega kao jamca za platež vin.a

danoga zagrebačkoj posadi, koji dug, da ide na račun kralja.

Oiuitati Zagrabiensi. Ferdinandus etc. Prudentibus et circumspectis, fidelibus. nobis di-

loctis, iudici iuratis, eeterisque ciuibus ciuitatis nostre Zagrabiensis gra-*

52

ci am nostram regiam et omne bon um. Expositum est nobis per egregiunu fidelem, nobis dilectum Georgium Strasser id. quod etiam aliorum fide-dignorum relatione iam cludum intelleximus. ipsum. vt nostros milites pr§teritis disturbiis et bellis regno nostro Sclauonie per Turcas illatis, imrnaturam scilicet et regno isti nimis inutilem abitionem parantes, diutius istue pro communi defensione ad seruitia maiestatis nostr§ retineret. pro non mediocri vini quantitate fideiussorem factum esse, et cum propterea ad nos se fideiussione et debito istiusmodi liberandi causa profectus esset, adhuc memores sumus nos, vt prejfatum Georgium Strasser et in persona et Uteris, rebus omnibus liberum abire. eo quod eiuscemodi debitum in nos recipiendum existimauimus, permitteretis. firmiter precepisse. nam datis uteris ad fidelem nostrum Ioannem Peygershaymer, rationatorem scilicet militum nostrorum mandauimus, vt is ratione posita cum militibua pro eodem debito iamdicto. subministrati victus salarium in stipendii so-iuti rationem retineret, id quod ita factum esse cognouimus. Sed quia renunciatum nobis est, vos mandati nostri immemores, plurima vina, tri-ticum et alias res dicti Georgii Strasser sine omni causa occupasse reti-nuuisseque, adeo vt is pro repetendis et requirendis illis ipsis bonis plus quam trecentorum florenorum damnum se accepisse asserat. nos vti-que cupientes volentesque nemini iniuriam fieri, quin potius vnicuique-quod suum est restitui, fidelitati vestre/ harum serie strictissime pr§cipi-entes mandamus, vt iamdicto Georgio Strasser res suas per vos indebite-ablatas et retentas, sine aliqua mora tergiuersationeque recldere et per-soluere debeatis. Secus minime facturi; presentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum in nostra Oiuitate Nona Austrie,, die tertia ianu-arii, 1541.

Koncept na papiru. U c. i kr. kuću. dvor. i držav. arhivu u Beču .-Hungarira.

•51.

1541, 3. januara. V Wieneriieustacltii.

Kralj Ferdinand čini kod slavonske tridesetnice odredbe pogledom na plaću Leonarda Kubiny-a i Bornemisse.

Kubinj und Fedroczi Raittung halben Äntwort.

Wir haben Eur Schreiben des datum seet den dreyzehenden tag des negstuerschinen monats decembris sambt beygelegten Schrifften und Bericht betrefiendt wayland Leonnhardten Oubinj dreissigist handlung und JRaittung durch Lucasen Gambvis von Oristoffen Cubinj und Wolf-ganngen Vodraczi und andern derselben dreissigist handlern oder verwe-sern aufgenomben. sambt Euren Rat und guetbedennckhen alles nach lenngs vernoinen, dieweil đann beruerte Reittung furnemblich an dem.

53

Haftt darinn wir erledigung zu thuen von notten aehten, nemblich von-wegen des Leonharden Oubinj besoldung der fünflmndert guldin hunge-risch, so von der ersten bestallung bis auf die new Instruction in Eaittung gestellt wirdet. Und dann vomwegen der sechsunddreissig Pherdt, so gemelter weylandt Leonhardt Oubinj bis auf die new gegeben Instruction gehalten haben soil, geben wir euch zu Anntwort und Beschaid.

Erstlich lassen wir es bey den ftinfhundert hungerisch guldin filr des Leonhardt Oubinj besoldung von Anfang als er die dreissigist handlung verwalten. biss auf die new geferttigt innstruetion und das solches passiert werde, beleiben aber von der Zeit heer, sider der neuen instruction und ordnung. solle er mit solcher besoldung laut derselben instruction beleiben und passiert werden'. Dann von wegen der uberigen Pferdt bewilli-gen wir souerr dem lubing dieselben Pferdt durch den Bornemissa zu halten beuohlen Crauht dieselben gehalten hat. und solches beweis-lich darbringet, des ime dieselben Pherdt oder souiel er gehalten passiert werden, wass dann betrifft die vbrigen Artickel und menngl, sezen wir in Eur bedenkhen, geben euch auch hiemit gewalt darinn erledigung und verordnung zuthuen. wie euch solches der Billichait und Notturft nach fur guet Änsicht. und in beruerten eurem schreiben davon meldung beschiecht, das wollten wir euch auf beruert Eur schreiben nit verhalten, und iibersenden euch die Schriften und Bericht. so zu uns wie obstet euren Schreiben eingeschlossen, hiemit wiederumb zue. Gegeben zu Newstat* den dritten tag Januaru, anno etc. XLI.

Protocolliwb: Hungarische Begistratur annor. 1541.— 1546. fol. l\b. U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

52.

1541. 3. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand javlja Simünu, biskupu zagrebačkomu svoje 'pregnuće pogledom na oslobodjenje zemlje od Turaka. Franji Tahu naložio je,

da dade zadovoljštinu za ubijenoga turskoga zarobljenika.

Zagrabiensi. Ferdinanclus etc, Reuerende. deuote, fidelis, dilecte. Binas a deuotine

tua accepimus litteras, prioribus hactenus пои respondimus propterea. quod impediti expeditione Hungarica, non solum de eius#regni parte, sed de totali possessione ipsius recuperanda nobis elaboranđum existimauimus, prout et nunc et imposterum elaborare totis viribus curabimus. nam ех eo facile consequutura speramusk vt afflictis etiam rebus istius regni nostri Sclauonie auxilium opemque feramus, cuius rei cura cogitatioque non parum animo nostro versatur. ita nimirum, vt quemadmodum generali prouisione istis malis occurri mederique queat, omnium maxime per hosce dies consultandum deliberandumque susceperimus. Agnoscimus enim deuotionem tuam cum huiusmodi temporis nostri istiusque patrie miserias vere deplorare, turn pro offitii sui munere omnem operam tutandis ab

54

immani Turcarum seuitie fldelibus regnicolis nostris istic impendere, pro qua re non possuraus non magnopere eiusdem deuotionis tue fidelitateni commendare. que et si suspicetur, nonnihil se apud nos esse falso tra-ductam. illi tamen prorsus persuasum esse volumus. nos de ipsius fideli-t.ate studioque turn in nos, turn in patriam suara bene sentire, turn vir-tutem diligentiaraque suam nostrorum generalium capitaneorum Uteris non semel commendatara, admodum gratiose probare, eamque hoc nimi-rum nomine clementer complecti. etenim tantum abest. vt vlla in re deuotioni tue subirascamur, vt etiam atque etiam optemus ipsius istis in locis pluries imitatores reperiri posse, qui scilicet pro virili sua rem chri-stianam. patrieque sue salutem saluam esse cupiant, sed de his plura pre-sentium lator, fidelis noster. egregius Ambrosius literatus, qui idem nobis deuotionis tue vtrasque literas exhibuit. enarrare poterit. cui sane liquere potest nos istius regni nostri defensandi curam non postremam gerere, vt-pote. qui in continuo acti sumus, eas vias rationesque ineundi, quibus non modo partibus istis succurri queat. verum etiam deuotio tua ipsiusque seruitores colonique non deserantur. Ceterum, quod deuotio tua de quodam eaptiuo suo Turca apud oastrum Chakocz. Francisci Thahy, sub induciis intercepto et interempto scripsit. petens scilicet a nobis, vt dictum Fran-ciscum Tahy per banum istic nostrum ad restitutionem ademptarum ipsi Turco rerum, mandato nostro adigendum-curemus, id quidem iuxta peti-tionem deuotionis tue feeimus, nam iamdicto bano nostro firmiter pr§cepi-mus. vt Franciscum ipsum Tahy per queuis oportuna remedial istiusmodi res omnes indebite ademptas reddere, pro sui offitii authoritate eogat et com-pellat. quod deuotionem tuam latere noluimus. Datum in nostra Oiuitate Nona', die 3. ianuarii, 1541.1

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arhivu u. Beču: Иип-garica.

53.

1541. 12. januara. (U Zagrebu).

Ban Petar Keglević izjavljuje pred zagrebačkim kaptolom po svom službeniku, plemiću Pavlu Mwratowych-u de Klysyo, da pozvati pred kralja Ferdinanda po dvor. sucu • Aleksiju Thurzu, zbog važnih stvari pogledom na imanja pokojnoga Gaspara Erntista Cakovačkoga, ne će prije doći, dok mu kralj ne izda saluum eonductum, jer znade, da je od nekih svojih neprijatelja kod kralja optužen, a kralj se na nj ljuti. Boji

se za glavu. Original na papiru. Na rptu je bio pritisnut pečat. U arkivu Ju

goslavenske akademije u Zagrebu. i

Nedosljednost u pisanju e i e pridržana je.

55

54.

1541. 13. januara. U Pragu.

Kralj Ferdinand odredjuje novac i Hvez za Senj, Otočac i druga, mjesta.

Zenng gelt zesehieken und aussteen.

Getrewer. Nachdem unsern Diennstleuten zu Zenng, Ottosthiz und den anndern zuegehörigen Ortflecken ober ain Summa Gelts an iren ver-diennten Besoldungen aussteet. desshalben unns unser Haubtman daselbst, Hanns Lennkowitseh, persundlich an unnsern Hof mit Erzellung der diennstleut grossen Armuet, dardurch Sy zu einem abzug gedrungen wer-den möchten. und unndertheniglich ersucht und gebetten, demnach wir auf Bezallung gemelter Diennstleut eines tails ausstenndigen besoldung und verrichtung etlk-her annderer hernach begrifther notturiften, ain sol-che Verordnung gefchan, und gemelten Lenkowitsch darauf abgefert-tigt haben.

Nemblich wirdet er von unserm Eat und Einnemer des Quarenter und Salz Daz zu Triest. Ludivigen von Brandiss auf unnser Schreiben, so wir ime zuegestelt. aintausennt guldin Reinisch, so nun beyeinander, und etwo noch bis in zwayhundert Guldin die seitheer gefallen emphahen.

So schreiben wir hieneben unnserm Waldmeister, Wolfgangen Patron, das er die zwaytausennt guldin Reinisch, die er von den verorden-ten zu Görz di aintausennt an der sechsjärigen Hilf, und das ander in di Profanndt gehörig Empfanngen. vomstunndan bey aigen und gewissen Poten zueschicken solle.

Gleicherma^sen werden dir von Lukasen Zaghl auf unnser Verordnung ums zwaytausent Guldin Reinisch Tuech geschickt und uberantwort, und mer sollest du auf unser hieneben ligent Schreiben an di Verorden-ten in Crain lauttundt dreyzehenhundert guldin. so uns in das. anlehen der Profanndt uber die vorerlegten dreyzehenhundert guldin empfahen, wie du aus beygelegter Copey vernemen wirdest. darauf wollest auch dasselb bey den Verordenten alles Vleis solHcitie-вп, in massen wir unserm. Landtshaubtman und Lanndtverweser in Crain die Sachen holfen zufur-dern. hieneben auch unser viztombambt in Crain yezo noch unversehen steet. also das die Gefell desselben noch innhanden weylendt AVolfgangen Swars Erben. als der soldi unser Yiztombamt ain Zeit lanng verwalten beliben sein, von denselben Erben wollest aus dem instanndt beruerter Gefell des Viztombambts funfhundert guldin Reinisch auf das schreiben, so wir inen hieneben thun empfahen, und ob sovil nicht vorhaimden. das uberig zu völliger erstattung bestimbter funfhundert guldin Reinisch. oder di gannz Suma aus dem Aufslag darleihest, damit an soldier unserer Verordnung auf di Ortflecken. darauf der Lenkhowitsch mit gewisser Vertmstung abgeferttigt, khain manngl erschein, sonnder den Nachtail und Schaden. so uns darauf stuende (wo di Knecht ain Abzug "nenu'ii

56

warden) verhuet werde. Und WÖ an ainem oder andern der obgemelten Ort an unserer Arerordnung. ye manngl sein wollt. alsdann desselben unnsern Eat. Cristoffen Keuenhuller von Aichlberg, bey aignen Poten geen Spittal in Kärndten eylenndt und onverzug beriehtest, So wollen wir dir sibenhundert Guldin Eeiniseh noch uber alle obbestimbte Pošten in wenig tagen auch zu deinen Hannden richtig machen.

Also wirdest dii in alien obbestimbten Pošten haben siebentausennt sibenhundert guldin. aus soleher suma wollen wir di sibentausennt guldin Eeiniseh auf bezahlung der diennstleut zu Zenng. Ottoschiz und derselben zuegehörigen fleckhen, so weyt das geraichen mag. wennden.

Dann der Lenkhowitsch di aintausennt und villeieht noch ain zway-hundert Guldin als obsteet von Prandiser empfanngen haben wirdet, die .funfhundert Guldn sollen zu des Lenkowitsch Hannden geraicht werden. davon soil er das new gegossen Geschttz fassen, die Gepeu zu Zenng und Ottoschiz soviel nit umbgangen werden mag. deckhen, und zu khtinfftigen nofchwendigen Gepeuen bemerter Ortfleckhen. ain Khaleh zum Vorrath anlegen und prennen; item die zway Schlossl, Pressor und Starigrad, die-weil nicht daran gelegen, zuersparung cles uncosten abprochen und zway sonndling maeben Jassen.

Von den ubrigen Eest, als nemblich zwayhundert guldin Eeiniseh. hat gedachter Lenkowitsch beuelch. ain merere Anzahl Klinecht aut den Martii zu Sterkhung der fleckhen. soverr es di Notturft erfordert. anzu-nemen. Und von dem alien so zu gedachts Lenkhowitsch Hannden khumbt. solle er guet Eaittung und Verantwortung thun.

Und ist darauf unnser Bewelch, das du mit obgeineltem Gelt und Tuech. souer du selbst ye nit hinein möchtest. yemandts taiigiichen, als den Anndre Wisenpach. oder andern an deiner Stat hinein schickhest. und die Diennstleut ordentlich mustern und besehreiben. allsdann darauf mit Verwisen und Eat des Lenkhowitsch als Haubtmans die Rezallung mit den sibentausennt gulden, als weyt die geraichen. inahslag irer ver-dienten Besoldung. sider der nechsten abraitung thun. und die siebenhun-dert guldin Eeiniseh dem Lenkowitsch auf Verriehtung angezeigter Not-turften auf guet Eechnung inhannden lassest. inmassen solches alles gedaehten Lenkowitsch hie angezaigt, und er darauf abgeferttigt worden ist, unns auch alsdann wi« die Musterung und Rezallung bestetien. aines lauttern Bericht zueschreibest. Weitter nachdem zu Laybach. etwo bey unserm Viztombambt funthundert star Hiersch. so in unser Profanndt auf die Ortfleckhen gehörig verhannden ist, unser- Bewelch. das du sol-ehen Hiersch furderlich hinein geen Zenng zuhannden unsers Verwalters der Profanndt daselbst. Larennzen Pelbers schk-khest. damit solche Profanndt daselbst gebraucht werden müge.

So schreiben wir auch unsern Zeugwart zu Laybach von fi'mfzehen biss in zwainzig Cennten Pulver sambt etlichen Khugln und Pley hinein geen Zenng zeschickhen, dass mijeh t also_ mit dem Hiersch nicht auf ein-mal hinein gebracht werden. so sollest du den Costen auf die Fuer hinein edesgleichen ob unser Zeugwart di Khugln erst machen lassen mueste. aus unsern Aufslag deiner Verwaltung entrichten. der soil dir

57

auf disen unsern Bewelch und gebiirlich Certification in Raittung für guet gelegt und passiert werden, oder ob sich solcher Costen, so auf ain grosse Suma erstreckhen wurde. wollen wis dir denselben in das Ambt widerumb erstatten. Das alles wolten wir dir nicht verhalten. und du thuest daran unsern ernstliehen Willen und Maynung. Geben zu Prag, den dreyzehenden tag ianuarii. anno etc XLT.

An Jeorgen Seyrl, Verwalter des Aufslags in Laybaeh.

Protocollam: HungariscJie Registratur a-nnor. 1541.—J546. fol. 4ja U arhivu c. i Jer. zajedn. financ. ministarstva u Beću.

55.

1541, 13. januara. U Wieiierneu.stadtu. Kralj Ferdinand piše banu Petru Kcgleviću, da je odredio Ivana Gju-laja. koji će s nekim gospojama doći, da ove nadziru porod njegove

kćeri, udove Ivana Ermista CakovaČJeoga.

Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie. Bohe-mie etc. rex semper augustus, in fans Hispaniarum, arehidux Austrie etc. Magnifice, fidelis. dilecte. Tibi clementer significamus, nos in negm-io fili§. tue, reliet§ quondam magnifici Ioannis Hampo. tecum etiam antea ut scis tractate, impr^sentiarum egregium Гоаппет Julay, familiarem nostrum, ist-huc expediuisse, eique in mandatis dedisse, ut per eertas honestas et probaš m'ulieres ipsam relictam adiri atque inspici, et an grauida sit nee, ne, debite explorandum euret, indeque cum dietis mulieribus. quas iussu nostro adhibebit, non diseedat. quoad partum enixa fuerit. tibi propterea omni studio iniungentes, utnominaturn familiarem nostrum in exhauriendis huiuseemodi mandatis nostris, nullo modo impedire, sed illi potius auxilio esse uelis. omninoque permittere, ut ista iussa nostra debite. quemidmo-dum nostra interest, exequantur adeo, ut. etiam si ante suum istue ad-uentum peperisset, ipsum nihilominus cum adhibitis mulieribus ad illam inspiciendam et ad explorationem faeiendarn. qualis partus fuerit, omnino admitti cures, nostram in eo seriam et bene gratam exequuturus uolun-tatem. Datum in nostra Oiuitate Noua Austria, die ХШ mensis ianuarii. anno domini MDXLL, regnorum nostrorum Romani vmleeimo. aliorum uero deeimo quinto.

B. Bienger. ^icecantzler.

Vani: Magnitieo. hdeli, nobis dileeto, Petro Keglowyeh de Busyn. regnorum nostrorum Dalmatie, Oroatie, Sclauonie bano.

Cistopis law koncept u e. i Jer. kuću., dvor. i dri. arJeivu u Beču Hungarica.

58

56.

1541. 14. januara. U Wienerneustacltu.

Kralj Ferdinand piše banu Petru Kegleviću, da je povjerio Ivanu IJn-gnadu neke važne stvari, Jcojc će s njime raspravljati. Poziva ga. da dodje

u Graz, gdje će Ungnada naći.

Ferdinandus etc. Magnifice. fidelis, clilecte. Oommisinms nobili, fideli, nobis dilecto loanni Ungnad, baroni a Sunnegk, consiliario nost.ro. ac generali prouintiarum nostrarum Inferioris Austrie. capitaneo etc. nonnulla tecum nomine nostro tractanda, qu§ cum de mera mente animique nostri voluntate procedant. et non solum ad banatus offitium indeque conpen-dentia. verum etiam ad retinenda. conseruandaque in tranquilla pace regna ista nostra Dalmatie, Croatia et Sclauoni§, pertineant, fidelitati tue harum serie firmiter precipientes mandamus, vt ad dieti general is capitanei nostri requisitionem te quamprimum ad oppidum nostrum Gre-tium conferas. coram nimirum ab eo mentem nostram intellecturus. nihil-que penitus te in eo impedire remorarique sinas, prout in te plane con-fidimus, nostram in eo expressam omnimodamque executurus voluntatem. Datum in nostra Ciuitate Noua. die 14. ianuarii. 1541.

Koncept u c. i Ja: Jcućn., dvor. i drzav. arhivu u Beču: Him-ga/rica.

57.

1541. 15. januara. U Istarskom Novigradu.

Gjuro Vragović obvezuje se, da će grad SoJcol, koji mu je povratio kapetan Erasmo Turn, vjerno čuvati i na zaJitjev predati kralju.

Minuta.

TCgo Georgius Wragowych de Maryasowcz, recognosco ac notum fa-<-io tenore presentium quibus expedit vniuersis, quod cum sacra Eomano-rum. Hungaiie et Bohemie. rcgia maiestas. dominus noster c-lementissimus, mihi inpresentiarum castrum Zockol cum omnibus et singulis pertinen-tiis suis inter loca Wihitz et Eepitz in regno Croatia situm. quod superi-oribus annis magnificus dominus Erasmus de Turi, maiestatis sue, in dTc-tis locis tunc capitaneus etc., ex manibus meis ех certis causis et respec-tihus receperat et, occupauerat. gratiose restitui fecerit, et ad ipsius castri pristinam possessionem rcponi assenserit atque mandauerit, ideo ego ante noininatus Georgius Wragowycb, tam meo proprio. quam ronsortum meo-ru.m et ius ad dictum castrum quomodolibet habentium nomine, pro quibus de rata babendo promitto et, iJlonim nomina bic pro sufficienter

5£

expressis habere volo, ac pro meis et dictorum consortum meorum et ius habentium heredibus me uigore presentium omni meliori, ualidiori et efioatiori quo possum modo, non ui, dolo, metu. fraude aut aliqua alia sinistra rnachinatione circumuentus aut seduetns, sed animo deliberate ac ex certa seiencia et spontanea uoluntate obligo et obstringo atque spondeo, quod ego et dieti mei consortes et ius habentes prefatum castrum Zockol fideliter et tanquam boni christiani et subditi atque fideles sacre regie maiestatis sue omni tempore ab infidelibus tuebimur atque def endem us, ita ne quoquo modo iniuria. negligentia aut permissione nostra ad manus ipsorum infidelium et aliorum inimicorum maiestatis sue perueniat, sed in eius fideütate semper et omnino conseruetur. Deinde, quod hominibus et militibus maiestatis sue semper tutus accessus et ingressus patebit, et illis ex dicto castro nullum unquam damnum, impedimentum sen mole-stia inferetur, et preterea quod ad omnem sacre regie maiestatis sue requisitionem et quandocunque ill i bene uisum fuerit et plaeuerit. eidem sepe dictum castrum Zockol cum omnibus et singulis pertinentiis suis perpetuo uendemus et omne ius nostrum in maiestatem suam irreuoeabi-liter transferemus. idque pro preeio, quod per communes et utrinque eli-gendos commissarios et homines castrum ipsum cum dictis pertinentiis ualere estimabitur, et hec omnia sub fide et honore meo ac sub hypo-theca et obligatione in iure- ualidiori et efficatiori omnium castrorum et bonorum meorum mobilium et immobilium, presentium et futurorum ac sub omni iuris et facti et quarumeumque exceptionum venumeatione, qui-bus me contra premissa uel eorum aliquod quomodolibet iuuare uel tueri possem, in his omni dolo et fraude postpositis atque semotis. In quorum fidem et euidens testimonium presentes reuersales et obligatorias Htteras manu propria subscripsi ac proprio sigillo signaui. et nihilominus ad maiorem firmitatem et eorroborationem requisiui et petit magniflc-um do-minum Franciseum Bathiany ac egregium dominum Joannem Oastellanffy, quod et ipsi tanquam testes sese subscripserunt et solita eorum sigilla apposuerunt. Actum in Nova Oiuitate Istrie, die 15 mensis ianuarii. anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo primo. '

Xa rptu: Reuersales Georgii Wragowych.

Sa.vremeni prijepis u c. i kr. kum., dvor. i držav. arhivu u Beču: Ћипдапса.

58.

1542. 24. januara. U WienerneustacKu.

Kralj Ferdinand nalaže haptolu zagrebačkomu, da binas literas nostras preeeptorias, jedno za kaptol cazmanshi, drugo za Mirka Bradach-a, upravljeno na Ivana kneza Zrinskoga, po svome izaslaniku (testimonium

fidedlgnum) istomu predoči, i što bude odgovorio vjerno izvijesti.

Original na papiru. Pečat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. Isprava nema nikakvoga potpisa.

60

Na rptii isprave je koncept izvještaja. Kaptol je k Zrinskomu poslao prebendara Blaža de Dobrakucha, koji je 12. februara došao u Jastrebarsko i ondje Ivanu Zvinskom izručio nalog. Ovaj je odgovorio, da će ka kralju poslati svoga poslanika, koji će sve kralju točno odgovoriti.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depositum. Archivum capituli Za-grabiensis: Locus credibilis Lit. C. (irregestrata).

59.

1541. 2б. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand piše ugar. komori, da Ivana Gyulaja namješta k tride-

setnici slavonskoj.

luley Istwari an des Benedict Losen stat zu dreissiger in Windischlandt anzunemben.

Edler und lieben, getreuen. Wir geben euch genediglich zuerkhen-nen, das wir dera Edlen, unserns Hebens, getreuen luley Istwan, unserm JVIundtschenkhen, auf sein underthenigist ansinnen. und begern, die ver-waltung beyder unserer dreissigist in Windiseh landt nachuolgunder ge-stalt einzugeben und zuerlassen genediglich beuilligt haben. nemblich souer der edl, unser lieber. getreuer Lucas Zaghl, herr zu Fridau. seiner halben verwaltung bemelter dreissigisten guetwilliglich absteen will, dass dann gedachten Istwan diesselb neben des andern tail, so Benedict Loss in verwaltung. Wo aber bemelter Zaghl desselben abzutrettens beschwa-rung tragen. allsdann allain beraeltes Losen tail mit zimblicher leidenli-cher bestallung zuegestellt und eingegeben werden solle. Und ist demnach unser Beweleh. dasz ir beruerter abtrettung halben mit eruenten Zaghl von unsern wegen zuhandlen verordnet mit dem Annhang, das er seiner verwaisung, ime von uns auf angezeigten dreissigist bestehen einen weeg wie den andern vergnuegt und bezalt werden. auch gedachten luley sich derhalben gegen ime wie sich gebiirt vorschreiben solle. Und sover er solle abtrettung beuilligen, alssdan euch von unserentwegen mit angezeigten luley beruerter verwaltung halb baiđer dreissigisten, ainer zimblichen leidenlichen bestallung auf.sich unci seine Pferclt vergleichet, und ime solch dreissigist von unserentwegen ordentlich zuhanndlen und einzu-nemben, und die gefell derselben. was deren uber sein, seiner Pferdt und Bogenschreiber besoldung und ambtssnotturften yerzeit vorhannden, dern Zaghl, Keglowitsch, Bathiani und andern darauf verwisnen parteyen zuezustellen beuohlet, und durch taugenlich Comissarien einzuantworten verordnet, darzue auch ain Instruction und anders was noth ist aufrich-tet und zuestellet. Wo aber gedachter Zaghl der Verwaltung des halben dreissigisten seiner Verwaltung auf angeregte euer handlung mit gueten willen abzutretten nit bewegt werden moi-hte, so wollet nichts weniger den andern halben dreissigisten von Benedicten Losen abfordern. und

61

gedachten luley denselben. obangezaigter gestalt in unser namen mit zimblicher leidenlic-her bestallung. der ir euch mit ime vergieichen, allain eingeben.

Und nachdem wir aus mer anzaigen vernemen, dass unser jeziger Bogenschreiber desselben dreissigisten. Anndre Prebili, demselben Ambt nit genuegsamblich vorsey, demnach ist weiter unser Beuelch, das ir mit Benedicten Losen. yezi^en Verwalter. weylanndt Leonharten Cubinj dreissigist tail hanndlet. dasselb gegen Scheiberambt umb die gewendlich be-soldung anzunemben. und so er darein bewilligt. ime dasselb mit der gewendlichen besoldung und Zuestennden eingebet. und Andreen Prebil davon absezet, wo aber bemelter Benedict Loss solch Bogenschreiberambt nit annemben wolte, und so die Notturft erfordern den jezigen zuverän-dern. so wollet euch umb in andere taugliche Person bewerben. und derselben beruert Bogenschreiberambt zuuerwalten beuohlen.

Gegeben Neustadt, den 25 tag ianuarii. anno etc. XLI.

Protocollum: Hungarische Registratur minor. 1541.—1546. fol. 3/a». U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

60.

1541. 2б. januara. U Wieiierneustadtn.

Komora austrijska biva obaviještena o namjeste nju Ivana Gjulaja kod slavonske tridesetnice.

An die Kamer in Osterreich.

Post seripta seyen wir dureh hieobgenannten Juley Istwan ferrer undertheniglich ersucht, ime jezo vonstundan die Verwaltung des aines tail dreissigisten so dieser Zeit durch Benedicten Losen gehandlt wirdet (Es bevvillige nun der Zaggl hernach ime den andern tail auch abzutre-ten oder nit) eingeben zu lassen. so wolle er denselben ainen tail mitler /jeit annemben, und wo der Zaggl die abtrettung bewilligen. sich aisdana widerumben zu Euch verfuegen und der bestallnng umb den andern hal-beii tail auch vergieichen, welches wir ime dann genediglich bewilligt, mit bewelc.h. das ir auch mit ime gedaehtes Losen dreissigist verwaltung halben. yezo vonstundan als obsteet auf sich und seine Pferdt vergleichet. und ime dieselb des Losen dreissigist verwaltung eingebet. Das ist unser-Willen und mainung. Datum ut supra.

Protocollum : Hungarische Registratur minor. 1541.—1546. fol. Sjb., U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva н Beču.

62

61.

1541. 25. januara U Wienemeustadtu. Kralj Ferdinand piše Stjepanu Frankopanu Ozaljskomu, da šalje k nje

mu Erazma Turna. koji će mu saopćiti njegovu volju.

Ferdinandus diuina tauente dementia Romanorum. Hungarie,. Bohe-mie etc. rex semper augustus. infans ffispaniarum. arehidux Austrie etc. Magnifice. fidelis, clilecte. Oommisiinus nobili ac honorabili. deuoto, fiđeli, nobis dilecto Erazmo baroni a Turi et in Cruce. Bali§ ordinis Theutoni-corum per Austriam prouinciali commendatori. consiliario nostro. nonnulla tibi nomine nostro exponenda qu§ cum de mente et uoluntate nostra pro-ueniant. te gratiose requirimus. ut ei in iis. qu§ sic verbis nostris referet, plenam et indubiam fidem adhibeas. ac superindo te ita gerere et exhi-bere uelis prout in te plene confidimus. id quod erga te gratia nostra regia recognoscemus. Datum in nostra Ciuitate Nona Austrie, die XXV. -mensis ianuarii, anno clomini MDXLL regnoruin nostrorum Romani vn-decimo. aliorum vero XV.

Ferdinandus. Ad mandatum sacre regie

maiestatis proprium. B. Bienger. Ad. Carolus.

vicecanczler.

Na rptu: Magnifico Stephano comiti de Frangepanibus, fideli, nobis dilecto.

Original na papiru. Fev.at, kojim je pismo bilo zapečaćeno otpao je. U c. i kr. kuć., dvor. i držao, arkivu u Beču: Hungarica.

62.

1541. 27. januara. U Wienemeustadtu.

Kralj Ferdinand odredjuje. da Simun, biskup zagrebački, pusti na slobodu nekoga zagrebačkoga gradjanina, a da općina zagrebačka sudi po-

bjeglomu službeniku biskupovu.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie,, Bohemia etc. rex semper augustus. infans Hispaniarum. archidux Austrie. etc. Prudentes et circumspecti, fideles. dilecti. Acceptis querimoniis et suppli-cacione vestra, dedimus mandatum ad reuerendissimum dominum episco-pum Zagrabiensem, ut eiuem vestrum captiuum protinus liberum dimittat, ab omnique persecucione vestrnm omnium desistat: nolumus enim. ut

63

vestra, ciuitatisque huius nostrej priuilegiä et libertates labefactentur. Quod ad ilium Georgium, qui seruitor ipsius domini episcopi fuit. attinet, decreuiinus ea in re iudicium per vos fieri, idque ipsi eciam domino episcopo significauimus, ut causa ipsa per vos cognoscatur, ac si iudicio vestro unus aut alter minus fuerit contentus. Jiceat utrique Causam in pr§senciam magistri tauernicorum nostrorum appellare. ac demum ex sede tauernicali eciam in curiam nostram regiam. Cum enim ciuitas ista sit propria ac peculiaris nostra, sitque de numero ciuitatum libe-rarum. gaudeatque speciali prerogatiua Hbertatis. et quum ipse Geor-gius in hane ipsam ciuita.tem sese receperit, voliimus, ut iuxta priui-legia ciuitatis, causa ipsa prius istic cognoscatur, sicque demum. uti mos est. in superiorem sedem transmitti debeat; dignum tamen est et iustum, ut ipse Georgius sufficienti fideiussionis vinculo sit interea ob-strictus. ita videlicet, quod usque in finem cause iuri stabit. Quod ad Lucam Zekel ex parte aresti attinet. iussimus iudici et ciuibus oppidi Orisiensis, ut res et bona ciuis vestri ex aresto dimittat, si- quidem solu-tio tricesime. illam ducentorum florenorum suramara. que vobis ad muni-menta ciuitatis ex tricesima deputata est. non excedit. si tamen excedit. volumus. ut id quod supra durentos tiorenos esset soluendurn, pro tricesima id restituatur ad tricesimam.1 Datum in Noua Ciuitate nostra Austria, vigesima septima die ianuarii, anno domini raillesimo quingentesimo qua-dragesimo primo.

Ferdinandus. loannes. prepositus

in Lelez.

Na rptu: Prudentibus et circumspectis iudici et iuratis ciuibus ciuitatis nostr§ Montisgrecensis. fidelibus. dilectis.

Original na papiru. Na rptu je pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu; Depos. Arch. lib. et reg. civitatis Zagrabiae Doc: a. 1541.

68.

1541. 29. januara. U Beču.

Kralj Ferdinand preporuča Dubrovčanima (Ragusanis) svoga poslanika (aulicum et familiarem nostrum) k turskomu caru, da ga svim -silama

na putu pomažu.

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu ti Beču: Turcica.

Sravni ispravu.pod br. 28. •

64

64.

1541. 14. februara. U Jastrebarykom.

Knez Ivan Zrinski moli kaptol zagrebaoл, da povrati Ivanu Vurotsko-mu. imanje Vur".l, što ga je posvojio.

Venerabiles domini. amici nobis honorandi. Salutem. Eetulit nobis egregius is Ioannes \^jrwczky, seruitor magnifici domini Stephani de Bla-gay coraitis, fratris nostri, qualiter vestre dominaciones villain siue possessionem suam Wrvvth voeatam, absque omni raeione et oceasione oceu-passent, occupatamque eciam in presenciarum tenerent. Quare rogamus easdem. ipsam villara die.to Ioanni Wrwczky reddere et restitui facere velint. Si quid contra eum agere habent, iure mediante proeedant; seimus enim ipsum dominum Blagay. fratrem nostrum, seruitorem suum iuri dandum et standum esse, ne vestre dominaciones. quum neuter nostrum vestrarum dominac-ionum sit amicus, inimicos ipsis effieiant, et neque dent vestre dominaciones alicuius controuersie siue dissensionis causam, id ideo, ne postea vestre dominaciones ipsis per nos fuisse significatum, causari queant, Valeant vestre dominaciones feliceter. Ex Jaztrebarzka, 14. februaru. 1541.

Ioannes perpetuus comes de Zrinio etc.

Vani: Venerabilibus dominis, capitulo ecelesie Zagrabiensis etc., dominis et amicis nobis honorandis.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut pecat, kojim je pismo bilo .zatvoreno. U Icr. zem arhivu u Zagrebu: Depos. Archivum capi-tuli Zagrabiensis: Acta capituli antiqua fasc. 35. No. 50.

65.

1541. 19. februara U Wienerneustadtn.

Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da prisili Stjepana Frankopana Ozaljskoga, da nadoknadi Štete nanesene kaptolu zagreba

čkomu u Petrovini.

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungarie. Bohe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. fideli nostro, magnifico Petro Keglewyth de Bwsyn, regnorum nostrorum Croacie. Dalmacie et Sclauonie bano, salutem et graciam. Allate sunt ad nos querimonie a capitulo ecelesie Zagrabiensis, quibus fere lamentantes nobis exponunt, atrocissirais se ac bona sua a magnifico Stheffano(J) de Ozel et mini^ro eius Georgio Gwzyth affici iniuriis, oppressionibusque.

65

Inter cetera aiunt, ipsum Stephanum suasu et suggestione ipsius Greorgii Gvvzyth. eollecta non modica satellitum manu, possessionem ipsius capituli Petrowyna vocatam, hostiliter inuasisse, adeoque' nefanda erudelitate omnia illic diripuisse, vt non hostis Turea atrociora patrare potuisse vi-deatur. quibus non satis fuit agros vastare, peeora omnia, quibus agri eultura fiebat, abigere, armenta omnis generis vsque ad aliquot centena in predam conuertere, sed seuitum est in homines, in pueros, in feminas, domus omnes perserutati sunt illi vastatores, nee quicquam rerum dome-sticarum, vel ipsorum saltern instrumentorum ruralium, vti aiunt, relin-querunt, cuius rei q.uerimonias, quanquam ipsi capitulares iam turn, quando hec patrata sunt, ad te detulissent, te tamen aliis rebus intentum mederi eis non potuisse, suplices ergo nostram implorant defensionem. Oum ita-que in partibus istis penes te sit aucthoritas nostra, tue fidelitati mandamus, vt ipsum Stephanum nostro nomine admoneas. vt ipsi capitulo et colonis eorum predictis omnia damna resarciat refundatque; qui si fecerit, bene quidem. alioqui tui efficii autoritate eum per opportuna remedia eompellere debeas. vt ea damna omnino rectificent, de isque satisfaciant. Nam certo sciat, nos huic indignitati alio prouisuros remedio. interea autem bona ipsius capituli in tua tutela habeas, eaque a violencia ipsius Stephani defendenda cures. Secus igitur ne feceris. Datum in Noua Oiui-tate nostra Austrie, decima nona februaru, anno domini millesimo quin-gentesimo quadragesimo primo.

Ferdinandus.

Pe. Pereny, cancellarius.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. JJ kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivmn capituli Zagrabiensis. Acta capituli antiqua fasc. 48. No 21:

66.

1541. 7. marta. U Grćbengradu.

Krsto Bacan piše Barbari, udovi Ivana Kastelanovića pogledom na za-sluzbe nekoga svoga službenika.

Generosa domina, nobis honoranda. Salutem. Literas vestre domina-cionis. seriose intelleximus vbi nobis scribitis ex parte seruicii familiaris nostri, hine personaliter misi ipsum erga vestram đominacionem, a quo potestis intelligere, qualiter se reshabet; rogamus vestram đominacionem, quatinus familiarem nostrum de seruicio suo contentare dignemini, quia

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBURGICA III. 5

06

nos familiarem nostrum in dampno permittere non possumus. Valete. Datum in castro Greben, feria secunda post dominicam Inuocauit, anno 1541.

Ohristopherus de Batthyan. pincernarum regaliuin magister.

Vani: Generose dornine Barbare, condam egregii domini Johannis Castellanffy de Zenthlelek reliete. domine nobis honorande.

Original na papiru. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. U arlcivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

67.

1541. 23. marta. U Beču

Kralj Ferdinand nalaze knezu Ivanu Zrinskomit. da povrati oteta imanja Mirku Bradaču.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie. Bohe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum. arehidux Austrie etc. fideli nostro, spectabili et magnifico Johanni comiti de Zrinio salutem et graciam. Non sine animi displieencia aceepimus. te arcem fidelis nostri, egregii Emerici Bradach. quam superioribus mensibus violenter occupasti, rest'tuere ei ad mandatum nostrum noluisse, nec de dainnis illatis vllam satisfaccionem impendisse. Que res sane tua erga nos iidelitate digna videri non potest, nec honori tuo conueniens est. quod bona aliena per violenciam rapias, sunt enim leges, ac si quid rei tibi aduersus ipsum Bradach erat. iure erat requirendus, non per violenciam contra eura agendum, proinde tibi iterum mandamus, vt arcem ipsam ac bona .citra recii-sacionem remittas, de damnisque illatis ipsum Bradach conteritum reddas; scias enim. nos tam grauem fidelis subditi nostri iniuriam, damnumque silencio non pretermissuros, ex debito enim nostre regie dignitatis debe-mus subditis nostris de remeclio opportuno prouidere. Secus igitur ne feceris; presentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Vienne. vige-sima tercia die marcii. anno domini millesimo quingentesimo quadrage-simo primo.

Ferdinandus. loannes, prepositus

in Lelez.

Original na papiru, odozdol je pritisnut veliki pečat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagreb. Locus cred. Z. (irrege-strata).

67

68.

154J. 24. marta. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da priloženi nalog upravljen na. kneza Ivana, Zrinskoga, pogledom na povratak imanja Mirka

Bradača, ovomu izruči i odgovor kneza saopći.

Original na papiru, na rptu je pritisnut pečat. Izvještaj kaptola uslijedio je 25. aprila 1541. (Vidi br. 71.) U kr. zem. arkivu u Zagrebu : Depos. Arch, capit. Zagreb. Loc. cred. B. (irregestrata).

69.

1541. 4. aprila. U Beču.

Kralj Ferdinand doznačuje Franji Tahu jos 200 for. za čuvanje njegovih gradova i obustavlja isplate neposlušnomu Petru Kegleviću.

«

Tahi noch zwayhundert Guldin hungerisch zu vorigen sechshundert Guldin, aus den dreissigist gefellen in Windisch Lanndt zuraichen.

Edler, lieber, getreuer. Wiewol wir dir khiirzlich hievor geschrie-ben und genediglich ersuecht, das du unsern diener und getreuen, lieben Franciscus Tahy, aus den Gefellen unsers dreissigisten in Windisch Lanndt deiner Innhabung und Verwaltung sechshundert Guldin Eainisch raichen, und bezallen sollest, so werden wir doch yezo durch gedachten Tahi bericht, das ime solche sechshundert Guldin Eeinisch durch dich noch nit erlegfc und bezalt seyen, rait gehorsamster und hoher Bit. nach-dem seine Häuser und Schlösser in Wmdiseh Lanndt, und an den Tiir-kischen Granizen gelegen, dieser Zeit in hochster Gefar steen. er auch dieselben ausserhalb unserer genedigisten Hilf, nachdem er gar khaine Einkhomen darzue ferrer nit erhalten khonde. oder milge, ime hierinn mit unserer genedigen Hilf zuerscheinen, welches wir mit gnaden genaigt, und haben ime auch zu den obangezaigten sechshundert Guldin ßainisch yezo vonst'undan nochr zwayhundert Guldin hungerisch zu fiinfundsieben-zig Khraizern, damit er beruerte Schlösser mitler Zeit vor den Tiirkhen erhalten mtlge, durch dich von bemelten dreissigisten Gefellen, raichen und bezallen zulassen genediglich bewilligt. und dieweil dann Peter Kö-glewitsch unns ungehorsam erschein, und derhalben sein verwaisung der dreytausennt zwayhundert fiinfundzwanzig Guldin hungerisch zu funf'und-siebenzig Khr^yzern, die wir Ime noch verschines neununddreissigisten Jar, auf beruertnn dreissigist verwisen, und du vor deiner Verweisung zubezallen angenomen. souil ime noch daran unbezalt ausstet, dieser Zeit angestellt, darauf du ime auch ferrer khain Bezallung thun. und uns des-

*

68

selben Rests, und was du ime daran auch clir selbst an deinen Rest be-zalt. unverzogenlich berichten sollest. Und wir bemelten Tahy fürnemblich vonwfgen Erhaltung der Schlösser unsern Landen zuguetem der yezbe-willigten zAvayhundert ungerischer Guldin halben gewisse Vertrestung ge-than. Demnach ist nochmals unser besonnder gnedig ansiinnen, begern, und bevelch, das du gedachten Tahi obberuerte j.-zjunst bewilligten zwayhundert hungerisch Guldin zu iünfunsiebenzig Khreyzern gerait. es sey nun aus des Keglowitsch verweisung oder ande-rs Ambts Gefellen, dizmals unverzogenlich und gewisslieh, und dami die andern vorverordenten. seehs-hundert Guldin Reinisch auch mit der Zeit. und auffs ehist enntrichtest und bezalest, und ob sonnst diser Zeit in angezaigten unsern dreissigist Gefellen sovil nit vorhanden, so ist weiter unser gnedig beger. du vellesfr dieselben zwayhundert Guldin, uns gehorsamen gefallen mitler Zeit auf-bringpn und obbenannten Tahi zuestellen und bnzallen. So wollen wir dk dieselben, es sey nun von den dreissigist Gefellen oder in anderweg ge-nediglich Aviderumben erstatten und bezallen lassen. damit obberuert Schlösser von den Tiirkhen erhalten. unsere Lande dardurch dester Pas versichert und Schaden und nachtail verhuet werde, daran thuest du unsern in sonders gefellig-n willen. und Maynung. Geben Wienn. den vierten tag aprilis, anno etc. XLI.

An Herrn Lacasen Zackl

Protocollum-: Hungarische Registrator annor. 1541.—1546. fol.28ja^ U arhivu c. i k. zajedn. ßnanc. ministarstva u Beču.

70.

1541. 23. aprila. U Beču.

Kralj Ferdinand imenuje povjerenike, koji će riješiti razmiricu izme-clju grada Zagreba i Simuna, biskupa zagrebačkoga.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romnanorum. Boemie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. Prudentes,. cireumspeeti, fideles, dilecti. Scire vos volumus datos a nobis esse com-missarios. magnificum Erasmum Teyffl. regni nostri Sclauonie capitaneum, ac egregium JVlichaelem de Rawen, eiusdem regni nostri prothonotarium,. qui tempore conuentus nobilitatis in ciuitate Zagrabiensi a nobis indicti, differencias inter reuerendissimum dominum episcopum Zagrabiensem. ac spectabilem et magnificum Ioannem comitem de Zryn[yo] nostra autori-tate cognoseant; eosdem igitur in causa eciam ilia, quam ipse dominus epi[scopus nominje officialis sui Georgii et cuiusdam Anthonii Fabri, vo-biscum habet, designaui[mus cojmmissarios, quamobrem vobis mandamus,, ut dum per eosdem nostra authoritate requisiti fueritis. in die per eos. d.-signato, [cum] eis in causa prescripta per procuratores vestros legittimos.

69

.cum iuribus vestris, quibus libertatem ciuitatis vestre tutamini, per ali-quos ex [v]obis eomparere debeatis. Secum non faoturi. Datum Vienne, vigesima tereia aprilis, [anno] domini millesimo quingentesimo quadra-gesimo primo.

Ferdinandus. Ioannes, prepositus in Lelez,

Vani: Prudentibus et eireumspectis. iudiei. ceterisquo ciuibus ciuitatis nostre Montisgrecensis. fidelibus, dilectis.

Original na papiru, djelomično iz jeden. Na rptu je pecat, Icojim je pismo bilo zatvoreno. U Jer. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Arch. lib. et reg. civit. Zagrabiae.: Doc. a. 154.1.

71.

1541. 25. aprila. (U Zagrebu).

Zagrebački kaptol izvješćuje kralju Ferdinandu, da je izaslao svoga povjerenika Bernardum presbiterum eh ori prefate eeclesie nostre Zagra-biensis do kneza Ivana Zrinslcoga, koji ga je 22. aprila našao u dvoru Ambroza literati de Gregoryanez. iudieis nobilium eomitatus Crisiensis, in possessione Podotochye vocata. in comitatu Zagrabiensi existenti. Kad je pročitao kraljevski nalog {Vidi br.67.i68.), odgovorio je slijedeće: Man datum regie maiestatis, do'mini mei clementissimi reuerenter aeeepi et in-tellexi. licet non fuisset dignum, vt Emericus Bradach eidem regie maie-stati tales fecisset querimonias. presertim et ipse loqueretur pro bonis infidelium regie maiestatis. qui cum Turcis ambulando erigunt se contra eandem regnim maiestatem et statum publicum regni, quorum bona pro fidelibus meis seruiciis sua maiestas regia mihi contulit, quantum uero pro poreione eiusdem Emerici Bradach. ea omnia humil'ter sum exequu-turus, que sua maiestas mihi mandat, dummodo veniat idem Emericus ad me personaliter. mihique det expeditorias de restitutione eorundem suorum bonorum in fornia eompetenti, que ego sibi et prius fui paratus

remittere, dummodo mihi expeditorias dare voluisset.

Original na papiru. Na rptu je bio pritisnut pečat, ü arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

70

1541. 30. aprila.

Upravitelj gradova Susjeda i Stubiee moli kralja Ferdinanda, da opskrbi ove gradove.

Sacratissima ac serenissima regia maiestas. domine, domine clemen-tissime. Seruitor maiestatis vestre loannes Schymone^sky. prouisor in arce Sused, missus a Jocumtenente illustris ac magnifici domini Jeronimi a Lasko. et ab aliis seruitoribus castrorum illorura sacratissime maiestatis vestre. humilime supplicat, vt se clem enter exaudire et. cum graciosa rela-cione remittere dignetur.

Quoniam sacratissima maiestas vestra dignata est se ofierre futuram omnium bonorum in regnis maiestatis vestre tutorem in hac absencia domini nostri, obnixe maiestati vestre supplicamus, vt castris Sused et Sthubycze necessitatibus, cum adhuc oportunum est. prouidere dignetur.

Primum, frumento vel farina aliqua. Nam victualia emta aliquot centum florenis a domino nostro. licet nimis parce et iVugaliter absumun-tur. vt fit, vbi centum persone intertenentur. periculum quoque est, ne sata in campis alii metant. non nos. sed qui foris erunt.

Secundum est, vt, si non plures, saltern tres maiores bombardas cum globiš et pulueribus pluribus (nam non nisi duo centenarii sunt nobis ex Gracz missi.) in omnem euentum ad castra ilia mittat. Siquidem preter viginti quattuor manuarias pixides, plures non habemus. In Selauonia nobis nihil est spei. vt ab aliquo iuuemur relicti a maiestate vestra. sed et obsessis, egerime succurri potest. Quomodo quoque sib' timent nobiles, ex litteris scriptis ad locumtenentem maiestas vestra dignetur intelligere.

Tercium est, fama est, quod maiestas vestra sacratissima haberet iam imponendi taxam ad vnum quemque colonnm per florenum vnum, et ob hoc maiestati vestre sacratissime supplicamus humiliter et causa dei et causa domini nostri, ne paciatur dicari pertinencias illorum castrorum Sused et Stubycze. Nam tarn sunt miseri. quod ne panem quiclem habent, siquidem quicquid fuit frumenti estate anni preteriti. id omne est per grandinem terre commixtum, timemus enim, ne si dieabitur. resta-bunt nobis vacue domus illorum. Ideo maiestati vestre sacratissime humiliter supplicamus, vt vnis Uteris eos absoluere dignetur saltern anno present a contribucione ilia imponenda.

Quartum. Vitus Valachus non cessat nos molestare pro ilia possessi-one Eay vocata, pertinente ad Sused, quam illi relicta loannis Cazianer centum florenis renensibus impignorauerat. non vltra nisi quoad ipsa tenuisset Sused, cui maiestas vestra dignetur committere, ne nos in curis dome-sticis ad redditum vsque domini nostri graciosi impediat. Attulerat litteras maiestatis vestre sacratissime, sed ex quo maiestas vestra ita inscripsit arces illas domino nostro, vt nihil abstrahendum esset ab arcibus illis, fiobis aliter facere non licet, sub amissione honoris nostri. nisi vt domi-nus noster nobis commisit.

71

Quintum est. đominus Ioannes comes a Zrinio ante Carnispriuium duobus eolonis de pertinenciis Stubycze, in via publica recepit porcos saginatos sexaginta sex.1 Maiestas vestra sacratissima illi quoque dignetur scribere, vt .soluat. nam alioqui illi miseri coloni minime dkare coguntur.

Nouissimum est, sacratissime maiestati vestre humillime supplicamus, vt nobis de statu domini nostri quoque significare dignetur; nam in hoc mundo nihil magis optamus, quam felicem domini nostri graciosissimi redditum, ad que omnia graciosam relaeionom expectat seruitor sacratissime maiestatis vestre:

Prouisor arcis Susecl etc.

Na rptu: Supplicacio prouisoris de Sused. Sossed.

Vltirha aprilis 41.

Original na papiru. (J c. i kr. kuću., door, i drkiv. arhivu u Bee u: H ungarka.

73.

1541. 2. maja. U Kaniži. '<

Rayky javlja Iranu Szalayu de Kerechen, županu požunskom, pripreme Turaka, da uzmognu potsjednutomu Budimu u pomoć priteći.

Hodie venerunt literae ех б Ecclesiis. in quibus scribunt, venisse ad Belgradum Beglerbeg, scilicet sororium caesaris. Mehmeth bassa, qui tertium locum principalera tenet post imperatorem. Mehmethbeg et alii fere omnes tarn navales, quam equestres copiae. quae erant in Ezzek, ad ilium descenderunt. Habet is. ut dicunt, quinque millia Janicsarorum. et alios viros inilitares iuxta se. Pons per Zavam fluvium paratns est, et iam, dietim illos congregari narrant in partibus Sirmiae. regionis iuxta eundem fluvium, in campo latissimo prope Zenthgergely et Zavazenthdemeter. Caesarem aiunt hoc anno alii egressurum, alii negant rursum; quid futu-rum sit. deus novit. Dominus Valentinus Török cum his copiis, quas nu-per hie congregasse scripseram. profectus erat ad partes Ozow. volens castellis iuxta Dombro positis auxilium ferre, sed ut audio, nihil potuit efflcere. —• — Vellem nunc ex animo cum dominatione vestra colloqui, ac consilium ipsius intelligere, si quid foret nunc attentandum de nego-tio Zalavar. et praesertim si obsidio Budensis suceederet, quam omnino

1 2. maja 1541. nalaže kralj Ivanu Zrinskorau. da nanesenu štetu -nadoknadi. — Koncept u istom arkivu.

72

meo consilio domini capitaneus serio ""ađgrediatur. Nam si Turcae ascen-dere incipient, difficilius erunt omnia. Ex Kanysa. i. mail. 1541.

Rayky.

Geoririiis Prav: Epistolae procerum re<mi Humrariae П. раг. 105. —106.

• 74.

1541. б. maja. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže Lulu Zekelu. da se ostatak duga Franji Bacanu što skorije isplati iz slavonske tridesetnice.

Bothiani den Ausstanndt seiner Schuld gar zubezallen.

Edler. lieber, getreuer. Nachdem wir unsern Iieben. getreuen Francisco von Bothian noch vor etlihen Jahren uns ain Summa gelz auf unsere dreissigist in windischen Lannden. demur Verwaltung verwisen und dir beuolhen. gedachten Bothian angezatgter Summa gvJts. und Schul-den aus denselben dreissigist^-n zuentrichten und bezalen, wie du dann derselben wissnii tregst.. auf solches so bericht unns aber angeregter Bothiani mit grosser besehworung. das ime derselben Summa noch ain guter Rest bey dir unbezalt ausstee. den er auf vilfeltig sein Ersuchen von dir bisheer nit bekhomen noch habhafit worden miigen. underthe-nigslich pittund, ime desselben nochmals genedigiste bezalung zuuerschaf-fen, wie du aus hierinn verslossen seinem begern weiter zuuernemben hast, darauf ist unnser bevvMcb, souerr bemeltem Bothiani also Ichtes noch an vorigen seinen Venvaisungen bey dir unbezalt ausstet, das du in•*. desselben mit ehistem vermug unnserer ausganngen beuelch zufrie-den stellst, und uns wie vil noch ausstendig, und sonnst aller gelegen-hait diesen schulden auch beriehtest. daran thuest du unnsern ernnstli-chen willen und Maynung. Geben Wienn, den 6. tag maii. anno etc, XLI.

An Luc-asen Zachl.

Protocollam: Hiuigarisehe Begistratur annor. 1541—154(). U ar-Jcivu c. i k)\ zajedn. financ. ministarstva u Behi.

73

75.

1541.9.- maja. U Senju. Općina senjska moli kralja Ferdinanda, da-joj pomogne, inače će mo

rati ljudi bježali u svijet. Moli takodjer plaću za vojsku.

Serenissime atque gloriosissime princeps et domine. domine nobis gratiosissime. Post debitam humilimamque seruitiorum nostrorum commen-tationem.(!) Superioribus diebus elapsis, calamitates, pressuras, indigentiasque nostras, et que nobis ab hostibvis tarn per mare quam terra minantur pericula, maiestati vestre litteris nostris abunde significauimus, ab eadem opportuna implorantes subsidia. qnibus median te hostium insultus atque in-petus facilius suffere ualuissemus, alioquin, quod ex necessitate nos oppor-tebit ciuitatmi d^serere etalienas per orbem querere sedes. Quicquid autem super id maiestas vestra decreuit hucusque prorsus ignoramus, nihilominus iterum ad maiestatem vestram has nostras duximus exaran-dum. eidem humiliter supplicantes. dignetur maiestas vestra quam primum his dubiis surcurrere rebus et huie ciuitati tamen gentibus, turn etiam aliis opportunis municionibus prouidere. vt ad sustinendum impetus hostiles po-tnntiores ualidioresque simus, ne hostis diuina intercedente gratia et vestre maiesfatis gratiosa prouisio de nobis triuraphari possit. itidem dignetur se-renitas vestra hiis suis strenuis fidelissimisque stipendiariis seruitia persol-uere. et de matura prouidere solutione. vt hii, qui omni fidelitatis zelo sunt aceensi erga maiestatem vestram. ad eius in liar ciuitate ualeant perma-nere seruitia. alioquin difficile remanebunt. prout ex ipsorum Uteris nun-tiique relatione maiestas vestra darius intelligere poterit, nam si ipsi discedent ab hac ciuitate, maiestas vestra eogitare potest, quomodo nos remannre potuerimus, proinde iterum atque iterum humiliter supplica-mus maiestati vestre. tanquam domino nostro dementissimo, dignetur maiestas vestra huie urgent! iminentique periculo gratiose prouidere. et dictum nuntium clementer exaudire, cum bonaque et optata expedicione ipsum expedire. Saeratissime maiestati vestre sese nos, seruitiaque nostra humiliter et genuflexe commendamus. Datum Segnie, die 9. maii, 154].

Eiusdem saeratissime maiestatis vestre

fidelissimi seruitores, iudices et tota uniuersitas ciuitatis

Segnie.

Vani: Serenissimo atque gloriosissimo principi et domino, domino Ferdinando diuina fauente dementia Romanorum. Hungarie, Bohemie etc. regi. nee non archiduci Austrie et inuictissimo domino nostro, nobis gratiosissimo.

Original na papiru. U c. i kr. kuen.. dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

74

76.

1541. 9. maja. U Senju.

Senjani i Otočani šalju Ivana Kanturića do kralja Ferdinanda, da mu orise njihovo stradanje i izhodi pomoć protiv Turaka.

Aller durchleuchtigister, grosmachttigister kunig, aller gnedigister herr etc. Euer Bom. knn. Maystet(!) sein vnnser vnnderthenigist inn aller gehorsam demutigist diennst albey zimor. Wass massenn wir euer Köm. kun. Maystet so manigfelttig durch vnnser haubtleuth vnd souil gesand-tenn vnndertenigist vrab vnnser betzallung raer volcks vnnđ anders vnsers schwerenn obligens, annut vnd nott vmbwendung, einsehung vnnd hilff durch Gottes willenn angerufft. aber euer kun. Maystet nach derselben rätt habben jeder zeytt vnserer klag nach vnnserer gesandten anpringen wenig glaubens geben, vnnd albey souil euer kun. Maystet genedigster will gewest, herein mit vns auff abpruch vnd in ander weg handlen, vnd wie vnns vntertenigist bewegen lassen, wann vns euer kun. maystet inn einenn schiirm gefanngen hielt, vnnd wann wir am wasser vnd landt belegertt, so kundt vnd mugt man vns nit weytter dringen. vnnd möchtten nicht mer armut. ellendtt vnd nott leyden, als wir nun etlich jar her nacheinander in diesen elendten vnuersehen, vnbefestigisten flecken gelitten vnnd albey verhofft euer kun. maystet wurdenn ein mal vnser vndertenigist getreu dinnst. elenndt, armutt vnnd nott gnedigist behertzi-gen, vnd sich vber vnns erparmen. so befinden wir, das kein Cristenliche besetzung in alien euer kun. Maystet kunigreychen vnnd landen von euer kun. maystet vbler gehalttenn. versehen. betzaltt vnd darauff we-niger geachtt wirtt. dann auff diesenn fleckhen. Die von Wichitsch so den zehenten teyl aller nott. armutt vnd täglicher geferligkeyt, am wasser vnnd lanndt nicht gewarttennd, als wir hie, werdenn albey vnd jetz biss auff ein lant euer kun. Maystet. vnnd denselbed rat beuelh vollig betzaltt vnd zufridenn gesteldtt, aber wir werden von tag zu tag vor euer kun. Maystet inn grossere armutt, geferligkaytt vnnd nott gefurtt, das klagen wir Gott im himel. Euer kun. Maystet comissarj vnd zalmeyster Jacob Een hat jetz eines tayls gesehenn wieuil wir von seinem tisch der betzallung wegkhtragen, was wir sunst allenthalbenn schuldig vnnđ vor den richttern hie vmbtzogen werden. dass wayss er den zehenten tayl nichtt, wie clem allenn. so beuelhen wir es Gott vnnd habenn widerumb vnnsernn furgesetzttenn haubttmann Hannsen Lennku-ytsch in beysein gedachttes Eens zugesprochenn. er soil von stundan zu euer kun. Maystet ziehen vnnd vnnsernn halbenn ein mal ein anseliche ausrichtung pringen. damitt wir nichtt i mer, vnnd ewiglich inn soldier armutt vnnd nott steckhenn vnd wo nit. so soil er im fleckhen pleybenn vnnd wir wollenn claraus ziehen: darauff gedachtter haubttmann mitt sambtt dem Een mit vns gehanclelt vnd vns dahin bereut. dass wir noch zurn vbertluss vnnd'zurn letztten vnsernn gesandten oder amissaten zu euer kun. Maystet schu-khen vnd vmb д-nedigste einsehung vndertenigst anruf-

75

fen sollen, des wir also abermals bewilligt, schickhen darauff gegenburtigen Hanssen Kanturitsch zu euer kun. Maystet, der soil euer kun. Maystet all vnnser armutt, geferligkhaytt, nott vnnd vnnser maynung vnnd entschlies-sung nach lenngs mundlich antzaygen, euer Maystet vmb gnedigste hilff vnd verordnung vnnser velligen vnnd verdientten vnnd kunfftiger auss-weyssung vnser betzallung mit zusatz merers volcks, geschutzs, pulffers vnnd annder notturfften dieser flecken vndertenigst durch Gottes willenn anrufienn vnnd vonstundan wider zu vnss komen, er riehtt nun wass aus oder nicht. Nachdem der Cristenlich feyndfc am wasser und landt euer kun. Maystet kunigreych, lanndt vnnd diesse fleckhen am meer gelegen, mit seinem armada zuerobernn, nun antzogen, vnnd seine ftirschttenn greyffen in diesen khulff allenthalben an wie solches euer kun. Maystet sunder zweyffl vorhin anugsam kundschafften vnnd erinderung haben. ist vnnser vndertenigst demutigst bitt. euer kun. Maystet wollenn gedachtten vnsern gesanđtenn, glauben vnd vonstundan mit gutter aussrichtung gne-digist abtzuferttigenn beuolhen. wo nicht. so wollen wir vor Got.t prote-Stiertt vnnd vnnser eer bewartt haben, kein stundtt in diesen fleckhen euer kun. Maystet verpynden oder schuldig sein zupleyben. Ob etlich vnnder vnns gefunden so lenger pleyben werden megen, das wirt pey tnen steen, vnd die zeyt biss vnser gesandter von ouer kun. Maystet hoff khumen mag vngeferlich in drey wochen habenn wir vnnserm haubt-mann zugesagt neben sein leyden. sterben oder genesen, es kumb gleych Warbarossa oder wer da will, thuen vnns hiemitt euer Röm. kun. Maystet als vnnsern aller gnedigstenn herrnn inn aller vnndertenigster demutt beuelhen. Daten Zenng, denn 9. maii, im 41. jar.

Euer Röm. kun. Maystet

vnthertenigist N. vnd N. gemain dienstleuth zu Zeng, Ototschitz vnd in den an-dern zuegethanen orthfleckhen.

Vani: Der Romischen zue Hungern vnd Behaym kun. Maystet etc., vnnserm aller gnedigistenn herrnn.

Original na papira. U arhivu <••. i kr. zajedri, fina ne. ministarstva u Beču fasc. 15399.

76

77.

1541. 10. juna. U Beču.

Kralj Ferdinand daje Gjuri Kastelanooiću .300 for., da lakše brani od Turaka gradove Sirač, Solnok i manastir Podborje.

Georgen Kastellanphi Vertrag & Versehung seiner Sehlösser an der Tür-kischen Granitz.

Ferdinandus etc. Eecognoscimus tenore presentium, nos cum egregio Georgio Kastellanphi de Zenthlelek ratione commodioris defensionis et conseruationis castrorum Zirch, Solnak et monasterii Bodborin, in confi-nibus Turcarum sitorum, raatris ac suo, fratrumque suoriim nomine cle-menter concordasse, eique pro dictorum castrorum et monasterii validi-ori tuitione et conseruatione hoc anno a die Pentecostes incipiendo, trecentos florenos renenses. floreno LX cruciferis computato, in sub-sidium numeraturos, ex singulari gratia promisisse et vigore presentium concordam-us et promittimus, ea tamen conditione. quod iidem Ca-% stellanphi una cum fratri bus suis predicta castra et monasterium Bodborin, contra insultus Turcarum de huiusmodi subsidio prescripto anno fideliter custodiat et, conseruet, quemadmodum nobis coram pollicitus est, e tsese etiam erga nos Uteris suis obligatur. dolo et fraude remotis. Harum testimonio litterarum sigilli nostri impressione munitarum. Datum decima iunii. MDXL1.

Novija bilješka: Wiennae.

Protocollum: Hungarische Registrator annor. 1541—1546. fol. 52\a. U arkivn c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Been.

78.

1541. U. juna, U Vinici.

Stjepan Gjulaj potvrdjuje primitak novaca krapinske i nedelišćanske tri-desetnice od Stjepana Druškovačkoga.

Nos Stephanus de Gywla, aulicus regie maiestatis, fatemur et rero-gnoscimus per presentes, Stephanum Drwskoczy, octauo die rnaii ех tricesima Krapineiisi per 80 eruciferos computando, florenos sex, ex tricesima vero Nedewlcze vndecima iunii, per crur-iferos similiter 80 computando, florenos centum et decern et octo nobis presentasse atque dedisse, super quibus premissis florenis centum et viginti quatuor per nos [receptis], eundem Stephanum Drwskoczy quittum reddimus et expeditum, harum

77

nostrarum cirographo et manus nostre subscriptarum vigore et testimonio Jiterarum median te. Datum in castro nostra Wynycze, vndecimo iunii, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo primo.

Idem Stephanus Gywlai. manu propria.

Original na papiru. U kr. zem. arkiva u Zagrebu. N.A.A.a. 1541*

79.

1541. 23. juna U Ljubljani.*

Nikola Jurišić, Andrija Lamberg i Vuk Schivar opominju kapetana bihaćkoga, da ne progoni Bihaćane, kojih je grad Mit i utjeha Hrvatske.

Egregie ac nobilis vir, amice honorande. Sal u tem, beneuolenciam. Ciues et communitas Wihicienses conquerunt se. qualiter aliquos ex illis carcerastis, nec secure pro necessitate ambulare possint: quod si sacra regia maiestas sciret, poterit vobis indignatio euenire. Si aliquid contra illos habetis, conquerite uoš apud regiam raaiestatem: sitis suimed(!) ipsi iudex. presertim contra hane pauperem et calamitosam ciuitatem, que alias miserias, incursiones et darn na satis patit. Vos sciti& illam tocius regni Croatie salus et sustentatio esse. Hortamur uos igitur, a vestro proposito desistere. ne quid contra ius vi aut propria presumtione armis aut armata manu agatis. Quod si hec feceritis. erit nobis gratum, quam gratissimum. Valete feliciter in Ohristo. Date Labaci. die XXIIL. iunii. a:nno MDXXXXI.

Nicolaus Jurischitz, baro nec non capitaneus ducatus Carniolie. Andreas de Lamberg de Rotenpüchel,

vicecapitaneus. Wolfgangus Srh war,

locumtenens vicedomini.

Vani: Verboth der löblichen lands obrie'keit in Grain, das denen-burgern zu Wihitsch khein gewalt oder ander drangsall zuegefuegt wer-den solte.

Savremeni prijepis. U ljubljanskom Rudol/imi: Landesvertheidi-gung L. A. F. alt fasc. 143.

78

80.

1541 12. jula, U Gradecu.

Knez Nikola Zrinski nalaže kaštelanima i službenicima svojim u Medvedgradu, Ugri i Božjakovini. da puste kanoničke posjede na miru.

Nos Nicolaus comes perpetuus Zryniensis, omnibus castellanis et officialibiis nostris de Medwewara et Vgra et Bosako. per presentes .com-mittimus, quatinus dimittatis in pace omnia bona et predia canonicalia capituli Zagrabiensis. eciam que pri us seruiebant ad castrum Zagrabi-«nse, que sunt canonicalia, quia nos dimisimus ipsi capitulo talia predia, vt conuertant in vtilitatem есл-lesie omnes fructus talium prediorum et prouentus. Nee secus facturi. Datum in Graderz. feria tercia proxima ante festum beate Margarete, anno domini millesimo quingentesimo qua-•dragesimo priino.

Presentes literas exhibenti restituatis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut pečat. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Archivum capituli Zagrabiensis. Acta capituli an-tiqua fasc. '28. No. 118.

81.

1541. 15. jula. U Regensburgu.

Kralj Ferdinand piše gradu Varaždinu, Favlu Keckešu i drugima, da šalje do njih Luku Zekela i Ivana Gjulaja, pak da, im vjeruju, što budu

govorili. Ferdinand us diuina fauente dementia Ilomanorum rex semper augu-

•stus. ae Hungarie, Bohemie etc. rex etc. Egregii, fideles, dilecti. Oommi-simus magnifico Lucae Zeckel de Ormosd etc., et egregio Ioanni Giulay. sulico et familiari nostro, fidelibus, nobis dilectis, nonnulla vobis nomine nostro exponenda, prout ab eis uel eorum altero coram intelligetis, quae ' cum de mente nostra plane procedant, vobis ac cuilibet uestrum harum serie ftrmiter committimus, vt eis in his, quae verbis nostris vobis referent et proponent, plenam fidem adhibendo, vos sic superinde geratis et exhibeatis. prout fidelitatis in nos vestre debito magnopere conuenit, no-straque de vobis persuasa nobis opinio et indubitata expectatio valde postulant etc. Datum Eatispone 15. iulii, 1541.

Fiant credentionales ad ciues Warasdiny in persona Luce. Zeckel et Ioannis Giulay.

Item alie ad Paulum' Kezkes, castellanum arcis Warasdiny. in persona eorundem.

79

Item ali§ ad Paulum Keskes et N. Nagywathy, in persona pre-fatorum.

Item ali§ ad eosdem in persona Georgii Sybrik et Miehaelis Merey. Item ali§ ad N. Nagywathy et inhabitatores curamque gerentes

arcis Dewen.1

Koncept u c. i kr. kuću., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hun-garica.

82.

1541. 15. jula. U Regensburgu.

Kralj Ferdinand nalaže Lu.ki Zekelu i Ivanu Gjulaju. da varoš i grad Varaždin, pak Gjurgjevac i Zdence preuzmu za njega, jer su ova ima

nja smrću Ane, kćeri Stjepana Bathora, postala, ošasnima.

Luce. Zeekel et Joanni Julav, coniunctim vel diuisim. Ferdinandus etc. Magnifice et egregie. fidelis. dilecte. Renunciation

est nobis, magnifici quondam Stephani cle Bathoi' filiara Annam. paucis ante diebus e uiuis excessisse. cuius bona cum ad nos nonnisi optimo iure deuoluta esse censentui'. nostri alioqui officii esse putamus, eiusce-modi bonorum curam gerere. ita vt ne vel dissipentur, vel in alienas manus pei'ueniant. idcirco vobis omni serio iniungimus. vt mox visis pre-sentibus. vos ad "Warasdinum conferatis, ibique cum egregio Paulo Keskes, castellano. et si qui alii sunt, qui arcem istam in custodia habent, tantum nomine nostro, omni qua potestis diligentia et industria me-liori agere et efficere studeatis, vt is vel illi, recepto ab eis fidelitatis obedientieque iuramento, dictum castrum ad manus nostras consignare. et vsque ad vlteriorem commissionem et ordinationem nostram. sub nomine et potestate nostra illud tenere et conseruare velint, elaborando subinde. si qua ratione fieri queat. quam diligentissime, vt dictus Paulus Keskes seu possessores illius arcis sibi collegam aliquem nomine nostro adiungi permittant, procurandoque omnibus modis, quod et illius oppidi ciues sese nobis fidelitatis et obedientie iuramento obstringant; et in casu, quo pre-fatus Paulus vel possessores arcis iamdicte istiusmodi mandato nostro nullo modo parere vellent. tunc omnes meliores quos potestis vias, ratio-nesque vel cum auxilio. opeque ipsorum ciuium ineundas curetis, per quas sepedictum eastrum ad manus. etin potestatem nostram quamprimum peruenire possit, attento, quod illud ipsum nobis multum importat. Insu-per, quia intelligimus arcem Zenthgyerghwara et Isdencz similiter ad de-lunctam filiara magnifici quondam Stephani de Bathor pertinere. super jllis quoque ad manus nostras tradendis pari modo cum castellanis suis.

Nedosljednost u pisanju e. § i ae pridržana je.

so possessoribus earundem nomine nostro agatis. plane volumus et quod circa bona mobilia et singula sub certo inuentario diligenter annotari, conscribi et conseruari faciatis, et quicquid ita egeritis. vobis quoque in hoc nego-tio occurreret. id omne ad nos quam citissime perscribatis, nostram in lis omnibus expressam et omnimodam exequuturi voluntatem. Datum Eatispone, 15. iulii. 1541.

Koncept u c. I kr. kuću., dvor. i držao, ark ivu u Beču: Hun-g urica.

83,

1541. 20. jula. U VVienernenstadtn.

Kraljica, Ana poziva gradjane zagrebačke, da ne \primaju k sebi službenike Nikole Zrinskoga, koji su nanijeli nasilja kmetovima biskupa za

grebačkoga.

Anna điuina fauente dementia Eomanorum. Hungarie, Bohemieque regina. arehidux Austria etc Prudentes et circumspecti, fideles. dilecti. Si-gnificatum nobis est certorum h[om]inum seru[ito]res magnifici fidelis. nobis dilecti Nicolai comitis de Zr[in]io. per quern propter hostilem eontrouersiam inter ipsum et reuerendum. [d]euotum, fidelem. nobis dilec-tura Simonem. episcopum Zagrabiensem, vertentem, et subinde magis incrudescentem, miseri coloni istis in loeis grauissime affliguntur. et omnia plena rapinis et depopulationibus redduntur in earn ciuitatem vestram veluti ad asylum sese reeipere. et oblata oeeasione rursus erumpere, et quicquid per istiusmodi eruptiones prede, coligunt, id statim isthuc eom-portare. Que res sane si ita se habet, cogitare potestis nobis unacum serenissimo domino et conthorale nostro dileetissimo iustam fore indi-gnandi eausam, nee maiestatem suam, neque nos illam depredationum, lesionumque impunitatem ulio modo ferre posse, tantum abest. coniuere velimus. iis qui talia patrant. locus refugii uti detur. Idcireo mandamus vobis harum serie n'rmissime, ne vos ulio modo istarum contentionum participes efficiatis, neue eos, qui publice quietis turbatores sunt, in illam ciuitatem intromittere audeatis. sed quinti sitis et tra[nquilli] ipsi, magis-que studeatis pro vestra portione eas rationes et [mjodos adhibere, ut etiam alii, postpositis aut saltern in aliud tempus reiectis priuatis discordiis,. omnia iure et legibus, quibus regna et respubice continentur. non au-tem armis, quibus euertuntur, discernenda, dirimendaque relinquantur, nostram in eo et presertim serenissimi domini et conthoralis nostri dileetissimi plusquam seriam exequuturi voluntatem, et vitaturi indigna-

81

üonem, animaduersionemque, quam secus . . . . . volentes incurreretis. Datum in Noua Ciuitate nostra Austrie. die XX. mensis iulii. anno do-mini MDXXXXI.

Anna. АсГ mandatum domine

8 regine proprium. Josef von Lamberg.

Benedicfcus1

L. Saurer m. p.

Vani: Prudentibus et circumspectis, fidelibus, nobis dileetis, i udici et iuratis ae ceteris ciuibus ciuitatis nostre Zagrabiensis.

Original na papiru. Nu rptu je pritisnut pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U кг. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Archiv. lib. reg. činit, Zagrabiae, Doc. a. 1541.

84. 1541. 10. augusta. U Dubravi.

Simun, biskup zagrebački kori kaptol zagrebački zbog nasilja i što uskraćuje dohotke Andrije (Chesija)^ prepošta ostrogonskoga.

Venerabiles domini, fratre^ charissimi. Salutem. Teeta causa accusals casteUanos nostros Zagrabienses violenti§. quod in area capitularl iniuria fieret, ab eis hominibusque vellem • scire, quibus et qua causa forte iniquum vobis videtur, quod ab aduersariis paeis, dieo meis, exigi-tur iniuria. Doleo tanto studio illos a vobis defendi, et quasi in sinu vestro foueri. quod si cognouero, siimmam vltionem olim de eo quisquis cum iniuria autori tatis mee excipere solet. et licet mihi quoque sit ius in area capitulari hand dissimile vestro, si tamen efficere potestis, vt terra yestra ab aduersariis, iniuria. hominibus meis tuta ređdatur, paciar et ipse raeam capitularem a meorum violencia tutam fore.

Ceterum dominus Andreas, doctor, Strigonienšis eeclesie propositus, questus est, fructus sui canonicatus a vobis retentos, quasi magnum esset tenues prouentus sibi administrare, cum aiitem in conspectu regie maie-statis iniuncta sibi eeclesie huius negocia bona fide sit solitus conficere, promjttat, quod eciam de cetero integri fratris officio se iuncturum equum est. vosque Itortor. vt fructus sui beneficii integre illi administretis. Dom-bri, decima augusti, 1541.

Simon, episeopus eeclesie Zagrabiensis etc.

1 Dalje nečitljiv potpis.

MONUMENTA HIST. XXXX: MONUM. HABSBURGICA Ш . 6

82

Vani,: Veherabilibus viriš, capitulo eeclesie nostrae (!) Zagrabiensis et eciam fratribus eharissimis. - -

Original na papiru. Pismo je bilo zapečaćeno, nit pečat je otpao. U kr. zem. arhivu њ Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrabiensis: Acta capituli antiqua fasc. 79. No. 56. ;

85.

1541. 18. augusta. U Sisku.

Vojvode i sudac sisački javljaju zagrebačkomu kaptolu nasilja počinjena kmetovima kaptolskim, i mole savjet za sud.

Reuerendi domini. domini nobis graciosissimi. Salutem nostrique humilliraam semper commendacionem. Ad sciturn dam us vestris reueren-dis dominacionibus humilime illud negocium, quod actum est tempore de-predacionis sew oceisionis filii Stephani Tyslyarych. colonorum vestrarum reuerendarum dominacionum per castellanos Hraztowyczense(f) et Gore, quum videlicet receperant boues Prauazych de Dwsycza, [qui] iterum re-ceperunt in festo Marie virginis de niue in nundinis [aomijpibus [et colojnis vestris ad flor XVII. Nos.vitem pro vindica ssiue reee-peramus aliquot boues illorum, earn ob rem iidem mediante rece-perunt boues de manibus colonorum vestmrum reuerendarum dominacionum . . . . . illi constituerunt terminum iuris iaciendi feriam quartam proxime futura.(1.)1 Nos autem humillime rogitamus vestras reuerendas dominaciones consilium, si volumus facere Judicium cum estraneis vsque ad aduentum vestrarum reuerendarum dominacionum. [Si] autem vestre reue-rende dominaciones voluerint deseendere, nobis debitam ac grar-iosam re-lacionem mittere non postponatis, ex quo maxima astucia regnatur inter Croatos. Valere vestras reuerendas dominaciones . ionga per tempora .feli-cissime optamus. [Ex Zijzek. feria quinta proxima ante festum regis Stephani. anno 1541.

Valentinus Hergessych, vaywoda Zitiensis ac Thomas Louhekowych, villicus

oppidi eiusdem.

Na rptu: Reuerendo domino, domino . . . . dominis nobis . . . . ' .

Original na papira vlagom oštećen. U kr. zem. arkiou u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Ada capit. antiqua (irregestrata).

24. august 1541.

83

: • : " • • 8 6 . - . .

1541. 23. augusta. U Beču.

Kralj Ferdinand piše Simunu, biskupu zagrebačkomu, kaptolu zagrebačkom l Petru Kegleviću, da budu na pomoć Jeronimu Laskiju, koji

putuje kao poslanik k sultanu*

Episcopo Zagrabiensi. Ferdinandus etc. Reuerende, denote, fidelis, dileete. Profic-iscitur im-

preseneiarum de mandato nostro ad Turcarum eesarem, magnifieus Hie-ronymus a Lasco, palatinus Syradiensis, consiliarius et orator noster fidelis, nobis dilectus, qui quo et celerius et commodissime profeecionem suam accelerare possit, deuocioni tue vehementer iniungimus et precipi-mus, vt ei :ad naues, turn de omnibus que neeessitas ipsa expöstulauerit, turn eoiam de vectoribus aliisque, prout ab eo lacius intelliges, confestim <et abunde prouideri, suppeditarique cures, nostram in eo expressam be-neque gratam executuru3 voluntatem. Datum Vienne, 23. augusti, 1541.

In simili mutatis mutandis ad Keglewych: magnifice, fiđelis, dilecte. Item ad capitulum Zagrabiense.

Koncept u c. г kr. kućn., door, i držav. arkivu u Beču: Turcica. 1540.

87.

1541. Mjeseca augusta. Zelje i molbe grada Varaždina.

•Postulaeiones ciuium ciuitatis Warasdienis a regia maiestate etc. petende. : Primo vt, si maiestas vestra regia dominum Ludouicum Pekry e

4'aptiuitate sue maiestatis exmitere uoluerit, extunc maiestas vestra nos sib compromissione fidei per nos illi ad fidelitatem obseruanđum facte, -exempts et absolutos reddere dignetur, ne et imposterum (eidem obli-gati) vicium inconstancie incidisse notari videamur. -

Quod maiestas vestra hane ciuitatem nemini inscribat et ne.q.ue đo-net, sed pro sacro diađemate maiestatis vestre regni Hungarie perpetuo •earn seruet. ч

Quod maiestas vestra hane ciuitatem in libertatibus nostris preroga-liiiis antiquis tenere et conseruare. dignetur, per officialesque maiestatis vestre futuros conseruare faciat. ' ' : •• ; : )

84

Quod, maiestas vestra regia vuiuersas litteras nostras priuilegiales . per dominos quondam reges, predecessores maiestatis vestre, pro fidelibus nostris seruiciis nobis graciose concessas, confirmare dignetur.

Quod maiestas vestra hane ciuitatem nouis quibusdam libertatibus ex regia benignitate donare dignetur graciose, qua multiplicacio ciuiiim. augeretur, quas suo tempore maiestati vestre exponere curabimus.

Quod maiestas vestra domum nostram lapideam, per illustrem domi-num Georgium marehionem Brandenburgensem cum priuilegio huic ciui-tati in dominium tocius communitatis donatam et per modernum oficialem iniuste et violenter occupatam, de facto nobis restitui facere dignetur.

Quod maiestas vestra vniuersas terras cultas et ineultas insulasque ac fenilia, locaque ciuilia nostra per officiates mođernum, aliosque iniuste vtcumque a nobis occupatas, reddere et restitui facere, ac metas eiusdem ciuitatis reuidere facere et iuxta easdem nos conseruare et manutenere dignetur.

Quod maiestas vestra theloneum, quod in hac ciuitate cum dampno communitatis et discrimine pernieieque salutis animarum male et indebite exigitur, reetificare et bonum modum ordinemque ipsius exactionis ponere dignetur.

Quod regia maiestas vestra de vniuersis dampnis conciuibus hums, ciuitatis, aliis eciam incolis per modernum oficialem contra libertates nostras iniuste illatis, iure mediante satisfaeionem impendere dignetur.

Eiusdem sacre maiestatis vestre humilimi et fideles

N. iudex, iuratique eiues ac communitas tota communitatis

Warasdiensis. Vani: Postulaciones eiuium ciuitatis Warasdiensis a sacratissima etc.

Bomanorum, Hungarie etc. regia maiestate petende etc. Ad regiam maiestatem perferende.

Original na papiru. Pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao* je. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Uungarica.

88.

1541. mjeseca augusta. Odgovor Varaždincima iz kr. vijeća pogledom na njihove molbe.

Responsum. " Sacra regia maiestas, dominus noster clementissimus intellectis arti-

culis petitionum iudicis. iuratorum, totiusque communitatis ciuitatis Wa-

85

rasdiensis, ad eaš ipsas pefcitiones in hune sequentera modum pro ea, qua semper est erga f] deles suos dementia, respondere dignata est.

Imprimis autem,1 ex quo magnifieus Ludouicus Pewkry ad dictam ciuitatem nullum ius habet, tanquam ad maiestatem suam rite et legitime iuxta regni consuetudinem et leges deuolutam, maiestas2 sua regia ipso-rum iudicis et iüratörum. totiusque communitatis postulationi de Iiberan-dis eis a fide magnifico Ludouico Pewkrj prestita, benigne assentit, ex quo maiestas sua: seeundo gratiose annuit, quod ipsam ciuitatem nemini inseribet uelque alio modo alienabit sine1 vrgenti maiestatis sue necessitate.

3°. quod maiestas sua prefatam ciuitatem in liberfcatibus et prero-gatiuis antiquis manutenebit,2 prout iustum et equum est.

46 quod maiestas sua regia vniuersas literas, Hbertates efc priuilegia «idem ciuitati per diuos quondam reges, maiestatis sue predecessores gra-ciose concessa. confirmabit et approbabit.

5°. quod maiestas sua nouas etiam liberates efc priuilegia, iusta scilicet et honesta pro augmento et multiplicatione ciuitatis et incolarum coneedere non recusabit, quum maiestas sua requisita super eo ab ipsa ciuitate fuerit.

Sexto, quoad domum lapideam maiestas sua regia se de eo infor-mari curabit, et id quod iu^tuni et equum erit, sfcafcuet deliberabitque.

Septimo, quoad restitutionem terrarum cultarum et ineultarum, alio-rumque locorum ad ciues pertinentium. maiestas regia iustitiam admini-strari curabit, et preterea metas ciuitatis reuideri faeere, illamque in eis-dem conseruabit

8°. maiestas sua regia clementer annuit se scilicet curaturäm, da-turamque ordinem, ut thelonium bono et licito modo exigatur, sicuti maiestas sua semper et vbique fieri exoptat.

9°. De satisfactione ciuibus et incolis impendenda pro damnis eis per offlcialem illatis. maiestas sua et hoc hire mediante fieri curabit.2

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arhivu u Beču: ffun-garica.

1 Precrtano. • 2 Na strani: ciuitas. arx et bona ipsa ad maiestatem suam regiam

rite Jegitimeque deuoluta sunt.

86

89.

1541. septembra. U Varaždinu.

Šimiin Zarssych, sudac i cijela općina grada Varaždina svjedoči, da je prouiđus Michael sutor svoju gradjansku kuću koja stoji parua ia plateä u gradu Varaždinu, inter domos Marci Suttoris ab oriente, ab oc-cidente vero Francisci Hadar, prodao za jedanaest ugar. forinte, pleme

nitoj gospoji Heleni, udovi pok. Gjure Herkfty de Zayezda.

Original na pergameni. Pečat gradski visi o zelenoj svilenoj vrpci. U kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti: Kukuljevićeva zbirka.

- 90.

1541. 28. septembra. U Sempfhe.

Jeronim haški piše kralju Ferdinandu, da želi zbog bolesti istupiti iz njegove službe, te napustiti gradove Susjed i Stubicu.

Izvadak: (Izvadak.) ех sacramentis vestre cesaree raaiestatis abdi-

care : quare iterum atque iterum precor, uelit uestra maiestas boni consulere et mihi graciosam Hcenciam dare. velit preterea Somssed et Stolbycza reddita mihi ilia peceuniola, quam ibi habeo incriptam, ad se aceipere, ut ego rebus in Polonia lapsis aliquo pacto dicta peccu-niola subuenire possem.

Quod si uestra maiestas facere, huic mee iuste peticioni. satis non potest, ut num dictam peccuniam daret, ego nihilominus dicta castra etiam. sine pecunia reddere uolo, idque propterea, quod bassa in presen-tia mea Vlamo Bosnensi" sanzacho commisit, ut si in uestre maiestatis seruitiis perseueraro. hec faceret bonis Somssed, que sunt per Vsrembeeg bonis Zreniorum(!) facta.

Atque ita diligentissime et jhumillime i*ogo, hec omnia in hac uti scribo parte uestra maiestas aceipere dignetur. et perpendere uelit. nihil me in iniquum aut inhonestum facere. ymmo, quod ad restitutionem Somssed etiam sine pecunia pertinet, eogitare uestra maiestas potest, me hie officium boni iure prestari, qui nolo, ut ob nomen meum aut meam ob causam, unus minimus homo ex illis bonis pereat. Nam postquam me ex

1 Riječ prekrižena. 2 Slijedi nekoliko prekriženih redaka.

87

Somssed abdueam, non habebit Vlama causam ita in illain dieionem seuU eridi, prout haberet. si ibi no.men meum uel mei seruitores essent (ostalo ispušteno). Ex Sempthe, 28. septembris, anno 1541.

Original na papiru. Pecat zaporni otpao. U c. i kr. kuću., dvor. i držav. arhivu u Beču: Turcica.

, . . . ß • • •

• 91. 1541. 2.. oktobra. U Varaždinu. Pavao Kečkeš moli kralja za pomoć, da gradovi na krajini ne propadnu. Varaždinci ne će plaćati taksu. Javlja vijesti o kretanju Turaka.

Serenissime prineeps. sacraque regia maiestas, domine, domine mini clementissime. Post fidelitatis. mee obsequiorum raeorum humilimam commendationem. Manifestum. quidem ex'titit maiestati vestre, perinde domino clementissimo, mee(!) dum personaliter coram eadem raaiestate vestra existerem, viuente in curia maiestatis vestre existente, quod adhuc domine mee graciosissiina. ,pro subsidio castrorum finitimorum. aput manus meas existentium laborasse, maiestatemque vestram, perinde dominum meum graciosissimum. clernentissimumque de tricesimis trecentos florenos in subsidium .eorurri deputasse, ad quos dictos tiorenos mihi litere precepto-rie minime extradate sunt, sed coactus vsque ad hodiernum diem propriis meis ea seruauerim, non habensque iam vlterius, quibus eis iam subue-nire possim. Omnino enim exhaustus sum. Maiestati vestre significare possum (eogor eheu\ ipsa castra. finitima pre manibus meis existunt vniuersis victualibus, utputa pane, vino, aliisque necessariis solucioneque petita(?) carere, eosque exire. desertaque castra relinquere mihi nunciasse. me enim. quibus ordinare non habere, maiestati vestre scribere possum, deputaueram enim in sustentaeionem dictorum castrorum taxam ordina-riam ab antiquo de iure ab hac ciuitate spectantem, Warasdiense in castrum hoc soluere debentem. que non vltra centum tiorenos facit aureos, ad quorum leuacionem vniuersi officiates castrorum finitimorum ad diem, quo soluere debuisset, in festo videlicet sancti Miehaelis.1 iuxta deputa-cionem aduenerant, eiues vero huius eiuitatis, quo špiritu dueti ignoratur, taxam ipsam soluere minime curarunt, nullas enim litera's mandatoriamf!) superinde a maiestate vestra mihi porrigendo. sed hoc facto ipsi officiales protestacione babita. ipsos quibus viuere(!) nee peditibus soluere non habere, nisi ipsos vltima necessitate cogente. castra ipsa deserta et vacua oportere relinquere, coacti sunt recedere. Quapropter suplico maiestati vestre. perinde domino deo clementissimo, maiestas vestra dignetur eito, celerimeque ipsis castris finitimis subuenire. istisque ciuibus huius ciuitatis committere et mandare. vt ipsam idem taxam ab antiquo peruenire, circa hoc castrum debentenv in subsidium castrorum finitimorum per-.

1 29. septembra 1541.

88

solui. et administrari debeant e't teneantur, me enim, quibus eis prouidere. possem non habere, maiestati vestre manifestare possum, bene enim maiestati vestre constat, vniuersa ipsa castra finitima, vnacum hoc castro Warasdiensi sub fidelitate maiestatis vestre per me šeruare, vbi eadem antem maiestas vestra aliunde tarn celerime ipsis castris subuenire non potest, preter hane taxam. suplieo maiestati vestre, vt maiestas vestra ipsis idem ciuibus huius ciuitatis dicte Warasdiensis cpmmittere et man-dare dignetur, vt penes ipsam taxam ordinariam.. decirnis quoque duorum annorum non soluentes, quas, reuerendissimus dominus episeopus Zagra-biensis non dicauit, ipsos quoque decimas in subsidium ipsorum dictorum castrorum persolui et extradari debeant efc teneantur, quibus ipsa castra, donee maiestatem vestram personaliter adire valeam, conseruare possim; faeilime enim maiestas vestra dictum dominum episeopum Zagrabiensem vnico verbo super ipsas contentari poterit; non sunt enim magni ponderis. alioquin pro certo maiestas vestra eredat, ipsa castra esse in perieulo, nec per maiestatem vestram regnicolasque mini obići valeatur, vt maiestatem vestram superinde non requisierim; suplieo igitur iterum atque iterum maiestati vestre, tanquam domino, domino meo clementissimo. dignetur mihi de singulis suplicacionibus meis in scriptis relacionem graciosam clementissimamque facere. Quam deus optimus maximus felicem fastum-que ad vita(!) conseruet. Datum Warasdini, die dominico inter oetauas saneti Michaelis, anno 1540. 1. (!)

Eiusdem maiestatis vestre fidelis seruitor Paul us Kechkes

Na priloženoj cjeduljici. Oeterum castra vero finitima pro manibus meis existencia: eastrum Yzdench, Gwdoch ac Warasdiimm vestre maiestati significaui.

Na drugoj cjeduljici. Oeterum famam maiestati vestre seribere possum talem. quod cesar Thurcarura nondum sese t.ransfretauit ad partes suas per tiuuium Drawe prehabundacione aejuarum. Immo reuersus est ad Mohach vsque oppidum Tholna, et ibidem ех nauibus molarum proeul dubio pontem ei ordinare volens. Oppidum Tholnam pro se vsurpauit ac omnes officiales suos constituit: iudicem. spanum. Oppidum Batham penes Sarwyz existens, totum vsque ad fundamentum destruxit. Beghler Begh vero ciuitatem Quinqueecclesiensem obsedit. Speramus earn non ех-pugnasse. ex quo bombardas non habuerit, verbo peciit. sed nondum expugnauit et nec obtinuit. Oeterum VTaientinus Therek aput cesarem agit molestus. Eegnicole vero omnes insurrexerunt irruentes in Thurcas. deo auxiliante iuxra posse ipsorum, et nisi ducem haberent pro presenti. deo auxiliante. deo et dante prospere procederent, et si cesar Thurcarum ex regno hoc abierit Hungarie, et transfretatus fuerit, inox absque omni dubio nobiles et ignobiles vniuersi insurgerent irruerentque in Thurcham. cupiunt tamen et desiderant maiestatem vestram Ohristianitatem renouare.

Na rptu: Serenissimo principi, sacreque regie maiestati. domino. ' domino Ferdinando Romanorum. Hungarie. Bohemieque regi etc. semper

augusto. domino, domino mihi clementissimo.

89

Original na papine. Pečat, kojim je pismo bilo zatvöfeno,, sačuvan je (kameja: poprsje mladića). V c. i kr... кпеп., . dvor,, i;' držav. 'arhivu u Beču: Htihgarica.

' :-.9.3:

1541. 6. oktobra. U Linzu.

Kralj Ferdinand preporučuje- Dubrovčanima svoga poslanika.

Patentes ad Kagusinos. Ferdinaudus etc. Prüdentibus et nobilibus, Melibus, nobis dilecti.s.

reetoribus et consilio. ciuitatis Bagusine salutem; gratiam reg.ia'm:-et. omne . bonujn. Signiiic.amus vobis exhibitorem presentium essebomjnem etšer -vitorem nostrum, quamobrem vos, de quorum erga nos fide et obseruan-tia plurimum confidimus, hisee nostris litteris gratiose requirendos et hortandos duximus, ut quando prefatus homo noster iste eundo. iei red-eundo transibit, eum non solum non inpedire. sed potius eidem fldeli komini et seruitori nostro omni t'auore,- aurilio etassistenfcia, quo nobis eo melius seruire possit et valeat. quandocumque et quotiescninque Vos v presentium "vigore interpellauerit, adesse, eumque hoc nomine, bene co-. mendatum. et adiutum et promotum. habere velitis. In. quo nobis rem opprime gratam fawetis gratia nostra regia erga vos rccbgnoseendam; pre-sentibus perlectis, exhibenti restituanđis. Datum in oppido nostro Linz, die 6. octobris, 1541.

Xa strani: Expeditura.

Koncept u <• i kr kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hun-garica.

93.

1541. 12. oktobra. U Linzu.

Kralj Ferdinand hvali prijedloge Pavla Kečkela pogledom na obranu gradova i poziva ga k sebi na dogovor.

Pauk) Kesckes.

Ferdinandus etc. Egregie. fidelis, dileete. JReddite sunt nobis littere tue. tjuibus a nobis petis. ut castris istis finitimis, de rebus ađ Dlorum

90

tuitionem et eonseruationem necessariis, prouidere atque ideo taxain per ciues Warasdienses antiquitus solid solitam, admini.strari iubere dignare-mur, ostendisque etiam id ex decimis quibusdam episcopi Zagrabiensis commode fieri posse, qui quidem omnia simul, et ea que de rebus et explorationibu.s tu nobis addidisti nonnisi dementi animo intelleximus. tuique istiusmodi studium. cura atque opera nobis gratiose probantur, ćum te ante proxirae preteritis diebus per litteras nostras, quas tibi iam redditas esse non dubitaraus, ad nos et curiam nostram auoeauerimus, visum est nobis tuum aduentum. quern breui iäm fore confidimus expec-tare, ubi tecum pure de premissis, clementer tractare et concludere pos-siraus,. tibi persuasum esse volentes, te omnem dementis animi nostri propensionem, plane cogniturum esse, atque adeo nonnisi clementem et benignam expeditionera a nobis accepturum. te proinde denuo gratiose requirimus, Tit te primo quoque tempore viam dare et ad curiam nostram conferre velis, sicuti te pro tuo erga nos fidei debito faetunim esse nihil ambigimus, nostram in eo benegratam executurum voluntatem. Datum in- oppido 'nostro Linz. die 12. octobris, 1Ć41.

Na strani: Exped.itum.

Koncept u c. i k>\ kućn., dvor. i držav. arhivu u Beču: Hun-garica.

' 94.

1541. 22. oktobra. U Linzu.

Kralj Ferdinand nalaže Stjepanu Gyulaju. upravitelju tridesetnice u Hrvatskoj, da iz dohodaka tridesetnice namiri dug Franji Bacanu.

Bathiani Ferenczen, sein Sehulden aus den Windiscben Dreissigist Iiinhalt seiner Verweisung zuzallen.

Ferdinanđus etc. Magnifico. fideli. nobis syncere dileeto, Stephano Julei, tricesimarum nostrarura in regno Sclauonie administratori, gratiam nostram regiam et omiie bonum. Quamuis tibi in I Uteris nostris vige-simaseptima die proxirae elapsi mensis aprilis, postquam tibi administrat e medie partis earundem trieesimarum, qiiara quondam Leonhardus Ku-biui et proxirae Benedictus Loss tenuit, ad humilem tuam requisitionem per nos locata. iniunxerimus et demandauerimus, quo magnifico. fideli. nobis; dileeto Francisco de Bathian. consiliario nostro, in deputationem et solütiönem debitorum suorum, iam antea super dictas tricesimas nostras Scläuonienses, inscriptorum. omnes et singulas pecunias in eidem tricesi-rais. vltra stipendmm tuum ac seruitorum tuorum prouenientes et existen-

m tes, erga eompetentes suas quietaneias exhihere et porrigere debeas, tamen per predictura Franciseum Bathiany nunc eertiores reddimur, se hactenus exiguara et paruam summam abs te recepisse, et tamen sua opi-nione, multo maiorem in antenominatis tricesimis petunia, hucusqiie prouenisse. Cum autera mens et voluntas nostra sit, quod predieto Bathi-ani huiusmodi solutio, competent- ordine et prescripto modo fiat, quarn-obrem tue fidelitati harum serie denuo iniungimus distriete. precipiefido mandantes et eommittentes, quod eidem Francisco Bathiani deinceps et.usque ad plenam exolutionem predictorum debitorum et inscription u m omnes et singula« pecunias in sepe dicta tricesima Selauoniensi tue ad-ministrationis, singulo quoque tempore ultra tuum ac equitum tuo'rum stipendia prouenientes, absque orani mora integre et plene porrigas et exhibeas, nee in ullos alios usus conuertas. nostram in-eo prorsus omni-modam exequuturus voluntatem. Datum Liniii, die vigesima seeunda octobris. MDXLI.

Ad Stephahum Jvlej, administratorem trieesimarum' Sclauonie.

Frotocollum: Hungarischc Registra tur armor. 154 L—J 546. fol. 60ja\ U arkiou c. I kr. zajedn. ßnane. ministarstva u Beču.

95.

1541. 23. oktobra, U Linzn.

Kralj Ferdinand odredjuje, da se iz dohodaka hrvatske tridesetnice plati 2.000 for. Franji Bacanu.

Bothiani zwaytausend Guldin aus den Dreissigist in Windisch Lanndt zubezallen.

Edler, lieber, getreuer. Nachdem wir dem edlen. unserm Bath und lieben. getreuen Francisen Bothiani zwaytausent Guld Reinisch zü fiinf-zeben Patzen schuldig werden. umb welche zwaytausent Guld sich unnser. Rath und Lanndshauptman in Steir, Hanhs Ungnad, freiherr zu Sonnegsch, gegen gedachten Bothiani, als fiir sein aigen. SchuM vqrschri-ben und obligirt, und die Zeit darauf dem Bothiani die bezallung be-stehen sein solite, numer verschinen, deshalben wir dann von gedachten Ungnaden, umb enthebung derselbön Schulden strenglich angehalten werden. Darauf haben wir unns rait bemelten Bothiani, so soils persondlich alhie an unserm ffof gewiss angezaigter zwaytausend Guld. Kalben gene-diglich verglichen. also das wir ime yezo vonstuudan in Abschlaa- dersel-ben aus nnsern Dreissigisten in Winndischen Lannden deiner Verwaltung. aintausent dreihundert Guld zuhannden Hannsen von Weispriächs.. fi'e'i-herrn etc. erle°'en und die übrigen siebenhundert Guld auch aus 'anüb-zaigten Dreissigisten init ehistem hinach entriehten und bezallen' lassen

m wollen. Und so wir uns dann versehen, das diser Z'eit in angeregten unnsern Dreissigisten deiner Verwaltung, sovill oder.ein merers vorhanden. demnach ist nn'ser gnediger Bewelch. das du gedachten Bothiani obe-stifabte aintausent dreyhundert Guld Eeinisch zuhannden des von Weis-priaeh, oder wohin er die verordent von stundan und dann die übrigen • sieben h'undert Guldin auch auf das ehist als imer.müglich auf disz unser Schreiben und sein Quittung entriehtest und bezallest. die dier auch hierauf in Raittung fur guet gelegt und passiert werden sollen.

Wo du aber je diszraals in berueter deiner Arabtverwaltung die völlige. Summa der aintausent dreyhundert Guld nit in Vorrat hettest. so vollest uns zu genedigisten gefallen raitler Zeit souill aufbringen von deinem darstrecken, und dich von den nachsten Gefellen desselben .deinen Darstreckens wider bezallen oder init obgenanntem von Weispriach, deme wir deshalben auch schreiben, fiir dich selbs souil hanndlen und verfue-geü, damit er dera Bothiani noch Jennger aus dem Weg halite, und sol-cher Bezallung aus deinen Hannden gewarte. darumben du dich auch gegen ime versclireiben magst, und ob auch interesse oder Vungosten darauf laufen, den seien wir auch zuerstattea erputig. damit wir also angeregte. Ungnaden und Bothiani bei gueten willen erhalten und sich khonjiftiglich in der not auch dester Heber fur uns in dergleichen Hann-dlungen einlassen. Und du thuest hieran unnser besonnder gnedig Wol-gefallen. Geben zu Linnz. den dreynndzwainzigisten oetobris, anno etc. aimmdvierzigisien.

An Herr Lucasen Zachl.

Hroiocolhtm : Hungarische Registratur annor. 1Г>41.—IniG.fol. 60/b, Ü arkitu- c. 2 kr. zajedn. jinano. mhiista, stva u Beru.

96.

1541.. 31. oktobra. U T/nizu.

Jeronim Laski obvezuje se povratiti kralju Ferdinanda Susjed grad i StnbiciL čim mu se po orati zaphna svota novca.

Hieronimus Laskhi Reuers. Sosset und Stolbitza gegen Kiiegung seiner Sninma abzutreten.

Ego Hieronimus Laskhi, palatinus Syradiensis, sacr§ Romanorum. Hungari§, Bohemi§ et re.«;i§ maiestatis consiliarius, fateor et recognosco pro me ac heredibus meis, cum sua regia maiestas raihi exacto anno quädragesimo, decima nona mensis martii, in Gaudano. castra et dominia sua Sosset et Stolbitza in regno Sclauoni§ sita, una cum omnibus suis villis, subditis, colonis, turribus, possessionibus, emolumentis. prouentibus et adtinentiis. pro nouem millibus florenis hungaricalibus, tioreno septua-

93

ginta quinque eruciferis calculato. inscripserit et tradiderit, et nunc ad urgentes meas necessitates et humiles preces in defalcatione eorundem nouera millium florenorum hungaricalium, duo miliia aureorum, viilgo taler nuncupatorum, unöquoque aureo seu talero sexaginta octo eruciferis calculate, ex camera sua regia in aula; erga quietantiam meam nume-rari et exolui fece.rit. Quod propterea su§ regie maiestati. domino meo. cle-mentissimo, bona fide'spoponderim, et vigore harum litterarum spondeo efc pramitto, quamprimum mihi residua pars eorundem nouem millium florenorum a sua maiestate, etiam in parata et prompta pecunia exhibita et, numerata fuerit, me prefata eastra et dominia Sosset et Stolbitza una cum omni supellectili et munitione, iuxta inuentarium mihi tradita et aliis omnibus adtinentiis ad manus sue. maiestatis vel eiusdem mandataru absque omni vlteriori mora, una cum omnibus iuribus meis iritegre et plene resignaturum. In cuius rei fidem ac testimonium me manu propria subscripsi et signetura. meum hue iraprimi feci. Date Lyntzii. die ultima octobris, MDXLT.

Diser Bevers und Bekänntniss Original hat Hanns Uollczer, Ver- . waiter des Zalimaister Ambts. ahstat ainer Quittuug bei seinen Hannden.

Protocollum : Hungarlsche Registratur annor. 1541.—1546. /of. 61ja. I' arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

9.7.

1540. 16. novembra. U Jastrebarskonj.

Petar Erdödi moli kralja Ferdinanda sa provodno pismo u Trst, gdje se hoće liječiti. Ü slučaju smrti preporuča mw ženu i djecu. . Sacra regia maiestas, domine. domine ac princeps mihi semper

benignissime. Multis iam ab hine diebus ad vestram regiam raaie-statem Itteras meas dare desiderabam, quibus eidem necessitates meas non paruas exponerem, sed cura ea spes me teneret, vt еа quibus vrgeor forte mitigarentur, nolui vestve regie maiestati,. meis jitteiis raolestus esse: nuneautem nescio quo fato .'meo tam. arduum hegociura mihi contigit, litteras scribere. Sed antequam id, quod, me cogit. ad vestram regiam maiestatem, incipiam persequi, pau.lo aicius quaedam riecesse-est recensebo; serenissime princeps, bene nouit eadem, posteaquam vestra, regia raaiestas ex diuina prouidencia simulque eciam consensu hommum huic regno in regera electa est, ac creata, me semper u't debui et quan-tumcunque' potui vestre regie maiestati inseruire, et mandatis eiusdem semper obsequi, in quibus ego fisus et spem in nullo post deum iramor-talem, alio quam in vestram regiam maiestatem habens, omnes necessitates meas eidem manifestabo. Ego, serenissime princeps. iam et aetate- et multipliei aegritudine a puericia raea oppressus, in maximum, dolorem.

94

pedum mcidi. ita, vt et vires et corpus amiserim, cui rei volens mederi. ne oriente vere in maiorem aegritudinenl ineiderem, decreui eurandi mei gracia versus Tergestum iter facere, vbi cirurgum-, qui huiusmodi aegri-tudinem pedum curare solet, inuenirem, qui me hoc tempore curaret.. pro quo mihi credat vestra regia maiestas, bis nunetios miseram, promittens illi maximam summam pecuni§, ut me hue in patriam meam veniret curare. Hie vero nullo modo adduci potest, vt in has partes veniret, dieit enim se nolle i Hie permanere, vbi indies Turca seuit. Quappropter(l) hu-raillirne supplico vestre regie maiestati, tanquam principi meo clementis-simo, dignetur mihi ex. sua innata clemencia atque benignitate litteras salui conductus vsque dictam ciuitatem, vel vlterius. si necesse iuerit, ad personam nleam et hominum meorum, simulque cirurgi, dare, ^quo pos-sim tucius et eommodius per bona vestre regie maiestatis et aliis loeis iter ad locum destinatum facere. Ego nil mecum feram, praeter victum. vtputa Iarda et saccos aliquot farine. vt possira illic aliquot dies minori expensa degere. Nam illic omnia- care venduntur, vnde si deus omnipo-iens voluerit. ante festum Georgii me domum recipiam sub auspiciis vestre regie maiestatis. Quamquam senex sim et vires meas in campo Mohachyensj amiserim . . . quam diligentissime militabo et eidem in omnibus vt potuero et vt debuero in seruicio simulque in mandatis vestre regie maiestatis obeundis, non vltimus sum futurus. Cum hys autem, qui moturi sunt castra cum eadem vestra regia maiestate, prout intellexi, contra hostem christiani aominis semper ero, et si pereundum est, libencius moriar in propria patria. quam peregrina. Iterum supplico vestraiw regiam maiestatem(!). tanquam principiem et dominum naturalem. id quod opto ab eadem, mihi ex sua solita clemencia et'ficiat, propertius meis et prae-teritis et luturis seruiciis, et ab eadem graciosam ac benignam relacio-nem expecto. me vero et mea seruicia humillime et vnice vestrae regiae maestati commendo. quam deus optimus maximus mihi et omnibus eius-dem seruet quam diutissime saluum atque incolumen. Datum in cast.ro meo Jaztrebarzka, die 26. mensis nouembris. anno domini 1541.

Caeterum, serenissime princeps, si mihi illic, quo profecturus sum contigerit mori, vel si aegritudine detentus fuero, coniugem filiumque meüm, simulque omnia mea bona in tutelam vestrae regiae maiestatis humilime atque vnice commendo, oroque necnon. eciam obsecro vestram regiam maiestatem,. dignetur eos fouere et eis princeps clementissimus esse. Neminem enim preter vestram regiam maiestatem habeo cui шеиш filium. meaque bona commendam atque in tutelam darem. Iterum deus optimiis maximus vestram regiam maiestatem, tanquam principem meum clementis-imum seruet omni aeuo incolumem.

Eiusdem sacrae regiae maiestatis vestae fidelissinms1 seruitor,

Petrus Erdewdi, 1 i manu propria.

1 O'd ove riječi do konca potpisa, pisano rukom Erdöda.

95

Vani: Saeratissimae Romanorum, Hungariäe. Boh.erai§. etc. regie maiestati, domino meo naturali semper elementissimo.1

Bilješka-: Fiat i u xta petita. Per regem 10. decembris 1541..

Original na papiru. Ха rptu je istrošen pečat, kojim je pismo bilo zapečaćeno. U c. i kv. kućn:. dvor. i dridv. arkivu u Beču: Hun-gariea.

98.

1541. 1. decembra. U Deveiiu,

Kapetan Pavao Kečkeš ispričava se ..kralju Ferdinandu, što nije dešao do njega. Moli za odredbu, što da čini sa povjerenim mu gradovima,

dok se kralj povrati s puta u Speier. Saeratissima reda maiestas, domine. domine mini clementissime.

Post perpetuam seruiciorum meorum fidelium in grariam maiestatis vestre humilimain commendaeioneui. Recordari graciuse poterit maiestas vestra, quod dum nuper pro euidentibns i-astrorum finitimorum apud manus meas existencium neeessitatibus, maiestati vestre per literas meas supplicauerim, tune licet maiestas vestra me, immeritum clientulum suura, uteris med i-antibus ad se aceerseri mandauerit. tamen interim, quod litere maiestatis vestre inihi reddite sunt (nam eas vigesimo quinto die. a datis accepi) hominern meum rursus cum uteris meis supplicatoriis ad maiestatem. vestram transmiserim, per. quern e^iam maiestas .vestra, vt ad eandem ve-nirem mandauit, quod quidem mandatum maiestatis vestre, simulatque accepi. certis prius in castellum Gwdocz, cui periculum imminebat. comme-atibus cum aliquot seruitorura meoruui iactnra properare volenš. reRetis confuse omnibus rebus meis priuatis, iter suum ingressus, dum autem iter raeura versus maiestatem vestram continuarera. rumore allafum est niibi, maiestatem vestram Lym-io in Boheraiam abiuisse, de qua re vt clarius exacti usque edocerer, hue diuerti. vbi certo accept maiestatem vestram Pragam eoncesisse, et illinc breui Spiram ad principes imperii profectu-ram. Cum autem plane sciam. maiestatem vestram raultis ac grauibus

.causis pro salute reipublice Oliristiane occupatam esse.facile mihi per-suasi, priuata quorumlibet negocia Hue tempore, seposita esse et reieeta. Hoc vnum me quominus ad maiestatem vestram venerim detinuit; pro-pterea supplicio maiestati vestre, tanquam domino meo elementissimo, di-gnetur me. immeritum clientulum suum. de sua .-voluhtate Uteris raedian-tibus edocere, quid mihi faciendum sit. et quo pa:-to, quibuS item raediis

1 Nedosljednost u pisanju e, § i ae, pridržana je.

96

castra ipsa finitiraa, que omnibus prouentibus olim nudata sunt, infra felicem maiestatis vestre redditum salua retineri valeam, graciose mihi si-gmficare, ne sacratissime rex, raaiestas vestra, totumque eius regnum Sclauonie. prouincieque oetere maiestatis vestre -damnum aeeipiant et peri-culum. Egoque iam senex existens, diminucionem per amissionem vel vnius areis ne paciar, graeiosam et op tatara a mai estate vestra expecto relacionem, quam deus optimus maximus conseruet diutissime incolumem et felicem. In cuius graciam me et fidelia seruieia mea iterum commendo. Ex arce Dewen. prima die decembris, 1541.

Eiusdem vestre sacratissime maiestatis

deditissimus seruitor, Paul us Kechkes etc

Vani: Sacratissime maiestati Romanorum, Hungarie, Bohemie regi etc., domino, domino clementissimo.

Original na papiru. Na rptu je sačuvan pečat (slabo se vidi grb), kojim je pismo bilo zatvoreno. V e. i kr. kum., dvor. .i držav. arkiou u Beču: Hungarica

99.

1541. 27.'decembra.'U Pragu.

Kralj Ferdinand obećaje opskrbu i obranu gradu Zagrebu.

Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie, Bohemie etc. rex, in fans Hispaniarum, archidux Austrie, etc. Prudentes et cireum-specti, .fideles, dilecti. Ex Uteris vestris proxime ad nos datis intelleximus supplicationes et petitiones vestras, quatenus in his temporum perturba-tionibus vobis auxiJio, tuitioneque et defensione nostra subuenire dignare-mur. Equidem scire vos arbitramur, hoc unicum semper nobis studio, cure et cordi fuisse, idque in hoc pr§senti magno et frequentissimo conuentu statuum regni nostri Boemie, et omnium prouinciarum nostrarum elabo-rasse et perfecisse, tot denique apparatus facere, quo iunctis nostris et regnorum prouinciarumque nostrarum necnon aliorum potentatuum Chri-stianitatis viribus efc armis, recuperatio et Ifberatio totius regni nostri Hungarie, suscipiatur, et idcirco sane nullum dubium vobis esse debet, quin ea in parte et nostri et aliorum isthie fidelium nostrorum cleraen-tem, rationem ut antea, simus habituri, neque permissuri,-ut per nos de-stituti quoquo-raodo videamini; nam quod ad particularem ciuitatis illius nostr§ prouisionem faciendam attinet, dedimus egregio. fideli, nobis dilecto

97

Thome, literato, nuncio, cum articulis isthic in eonuentu editis ad nes raisso, responsum, quod ab ipso coram intelligetis.

Super dissesionibus episcopi Zagrabiensis et comitis Zrinii, seitote illis quietem et supersessionem a nobis indictam esse, aduocasseque ad nos totam litem, eontrouersiamque, quo vel per amicabilem eomplanati-onem, vel iuridieam discussionem sopiatur et dirimatur, speramus itaque et confidimus utrumque serie isti inhibitioni nostra deeisionique, ut pre-fertur fiend«?, omnino pariturum.

Intelleximus pr§terea ex iisdem Uteris, eundem episeopum Zagrabi ensem, conciues vestros nondum e captiuirate dimisisse et ideo ei iam denuo firmiter et đistriete mandauimus, ut priora mandata nostra exhau-riat, et remota omni dilatione, sublataque fideiussione eosdem ciues proti-nus dimittat, nee. secus facial, id quod vobis ad humilem flagitationern vestram benigne respondendum duximus. Datum in arce nostra regia Prag§. die XXVII. mensis decembris, anno domini MDXLT. regnorum nostrorum Romani undecirao, aliorum vero decimo quinto.

Ferdinandu«. Bienger,

Vieecanzler. Ad mandatum domini

regis proprium. L. Saurer.

Vani: Prudentibus et circumspectis, N. iudici, iuratisque ciuibus ciuitatis nostre Montisgrecensis, fidelibus, nobis dilectis.

Original na papiru. Na rptu je bio pritisnut pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu :Depos. Archiv. lib. et reg. civitatis Zagmbiae Doc. a. 1541.

100.

1541.

Stjepan Blagajski moli kralja Ferdinanda, da mu pomogne novcem, te da mu daruje Metliku, imanje pokojnoga Nikole Turna i da mu potvrdi

posjed njegove djedovine. Saeratissime rex. domine, domine dementissime. Quoniam notum sit

omnibus, qualiter bonam partem bonorum meorum hereditari[or]um per Thurearn post maiestatem vestram sacratissimam amiserim, in tantum, vt vix iam statim ad seruicia mäiestatis vestre sufficientem nie prebere pos-sim, quia autem quandoque in me pensito, quo fidelius maiestati vestre saeratissime commođius inseruire possim, supplieo igitur, dignetur graci-ose impresenciarum aliquo pecuniario subsidio mihi adesse, vnde seruito-

MONUMRNTA HIST. XXXX. MONUM. HAB8BUUG1CA. Ш. 7

98

res meos interim, quoad clemencius et vberius mibi prospi'cere possit. eadem, intertenere et contentare valeam. :

Preterea, domine clementissime, crueifer ille,. alias Krysathacz de Fanthurno, obiit, qui oppidum Methlyka dictum ex collacione yestre таде-statis tenuit, supplico igitur, dignetur bona prefata mini graciose dare et condonare, vnde maiestati vestre simulcum seruitoribus meis fideliter ser-uire possim.

Misi • insuper copias literarum omnium bonorum meorum, que per diuos reges parentibus meis pro eorum fidelibus seruiciis sunt condonata, supplico igitur maiestati vestre ilia graciose vell.e mi hi confirmare; gra-ciosam expecto relaeionem.

Emsdem maiestatis vestre semi tor fidelis,

Stephanus Blagay,

Vani: Supplicacio Stephani Blagay.

Original na papiru. U c. i kr. Icućn,. door, i dr.mv. arkivu u Beat: Hunc/arica.

101.

1542. 16. januara. U Pragu.

Kralj Ferdinand hvali vjernost Stjepana Blagajskoga, obećaje mu pomoć, i da će biti uvršten s nekoliko konjanika u kr. vojsku. Metliku mu ne

može dati. jer ne poznaje prilike. Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie, Bohe

mia etc. rex etc Magnifice, fidelis. dilecte. Intelleximus ea, que, nobis et per Htteras et per nuntium tuum ad nos destinatum humiliter significa-uisti, qu§ quidem omnia nos abs te gratioso et dementi animo suscipi-mus ac strenuum et laudabile facinus tuum in eo, quod non solum de nobis, sed de tota etiam republica Christiana in confinibus istis contra perpetuus eius hostes tuendis et conseruandis. summa constantique erga nos fide benemereri studes, magnopere probamus, idque et istiusmodi erga nos tue constanti fidei et in patriam. religionemque nostram amori facile ad-scribimus. neque dubitamus, quin te etiam in futurum virurh fortem, strenuum et constantem pro republica Christiana pr§staturus sis.

Quantum uero ad petitiones tuas attinet, tibi clementer significamus. nos. hactenus omni studio in tractatiunibus Concernentibus bonum et com-modum regnorum, dominiorum, prouintiarum ac fidelium subditorum nos-trorum dies noctesque non nisi magnis curis, vigiliis et laboribus iuisse. remque iam per nos eo deductam esse, ut speremus imprimis, deo optimo maximo adiuuante, ac regnorum, dominiorum et prouintiarum nostrarum

90

subsidiis mediantibus. que, ampla et valida nunc in Conu:entu hoe per communes eorundem regnorum et dominiorura. nostrorum status et ord^es dekreta et nobis proraissa sunt,'adiutique etiam summi pontifieis sanctaeque se-<dis apostolicae.nec non sacri Bomani imperii principum, statuum atque ordi-num, alioruihqne ehristianorum potentatuum auxiliis nobis lam pollieitis, •et quae adhuc ab eis'dem obtinere illosque libenter pr§staturos esse con-fidlmus, regnum nostrum Hungariae a manibus. potestater et tyrannide Tur-carum eliberare conseruareque. quod ufe efficere possimus nihil eorum, •quae quoquomodo hue spectant prefcermissuri sumus, neque adeo imme-riiores erimus, ut etiam confima ista,- te ac reliquos fideles nostros clementer tueamur conseruemusque ac tibi necessarily et oporfcunis subsidiis presto simus.

• In eq autem, quod conquestus nobis es, quasdam possession es' et bona tua a comite Zriny tibi vi öceupata et'erepfca esse, petisque tibi ea restitui a nobis mandari, scire te clementer volumus, nos antea traetasse et egisse cum eodem comite Zriny. vt nobis bona sua sub certis condi-tionibus tradet et consignet, quod si fiet; nos tunc in iis, quae ad te iure spectare cognouerimus, erga te prout iustum et honestum erit ac clementer et perbenigne geremus.

Preterea scire te clementer uolumus, nos generalem conuentum, in regno nostro Hungariae celebrandum indixisse, eoque omnes status ordi-nesque, tarn pnjfati regni, quam etiam Dalmatiae, Oroatiae et Selauoniae conuocasse, ut de iis, quae ad salutem, recuperationem et eonseruatio-nem eiusdem regni ac fidelium nostrorum spectant, per commissarios fiostros, quos eo emandaturi sumus, cum statibus et ordinibus istis agatur, tractetur et eonsultetur, et quia inter alia a statibus per dictos commissarios nostros petituri sumus, ut ad tutanda confinia et ipsi aliquem equitura numerum suis impensis intertenendum iam nunc condu-cant, donee generalis expeditio subsequatur. et quod inter eos, quos eon-«ducturi sunt, uelint etiam Oroatiae et Selauoniae equites recipere, dabimus -operam, ut tui equites uel inprimis ad seruitia istiusmodi deputentur, stipendiaque eonsequantur.

Ad haee egimus cum statibus et ordinibus regni nostri Bohemiae, •aliarumque prouintiarum nostrarum, quod iam nunc pro tuitione et de-fensione confinium nostrorum ac excursionibus et impressionibus Turcarum interim, donee valida et generalis expeditio subsequatur, conscribunt octo mille equites leuis armaturae et mille Märtalossos siue plagiarios. in quorum equitum numero, ut et-tu cum aliquot equitibus . stipendia habeas, similiter studebimus, quo tibi his rationibus, quantum pro presenti rerum •statu fieri possit, a nobis suecurratur, et quoniam tot tantisque continuis sumptibus iam longo tempore obruti sumus et nunc vel maxime graua-mur, ut nobis pro nunc locum relictum non esse uideamus, tibi pecunia-rium subsidium prestandi, presertim etiam in ista nostra a(!) dietara im-perialem profectione pro communi bono fidelium nostrorum suscepta, ut nimirum sacri imperii principes ad ferenda et prestanda nobis primo quo-que tempore valida subsidia permoueamus, te gratiose et perbenigne re-•quirimus. ut tantisper patientiam habere, castraque tua interim quantum

100

potes intertenere et prouidere uelis, donee tibi etiam in hac parte com-modius, quam hoc tempore, opem ferre possimus, nos enim eogitabimus,. ut tibi una uel alia via supetias et auxilium feramus et in petitionibus tuis gratia, dementia et benignitate nostra prosequamur, beneque com-mendatum habeamus, quod quidem tibi nobis omnino polliceri debes.

Quantum uero ad oppidum Methlyka, quod tibi ex obitu crucigeri a Turri a nobis concedi petis, attinet, nos super ea re informationera habere curabimus, qua habita prout conueniet, gratiose desuper deliberabi-mus et statuemus, nam ex quo de iuribus dicti oppidi nihil compertum habemus, tibi nunc aliud responsum dare non possumus.

Accepimus preterea munus, quod, nobis transmisisti, illudque abs te propter strenuum tuum gestum gratioso animo aceeptauimus, omnia istiusmodi tua fidelia seruitia et animi deditissimi studia clementer et benigne quandoque recognituri. Datum in arce nostra regia Pragae, die XVI, mensis ianuarii, anno doraini MDXLIL, regnorum nostrorum Romani duodefimo, aliorum uero XVI.

Ferdinandus. Bienger,

vieecantzler. Ad raandatum sacre

regie maiestatis propriuni. Ad. Carolus.

Vani: Magnifico. fideli, nobis dilecto, Stephano, comiti de Blagay.1

Original na papiru. Pečat, kojim je bila ispravu zapečaćena, otpaa ^е. U c. i kr. kućn., dvor i držav. arhivu u Beču: Hungarica.

102.

1542. 22, januara. U Križevcima. Franjo Bacan piše izvršiteljima oporuke Ivana Sougorića, gradjamna. zagrebačkoga, da nije jamcem za neko sukno, koje se u oporuci njegovoj

napominje.

Venerabiles ac prudentes domini, amici nobis honorandi. Salutem. Literas vestras super testamentalem legacionem Ioannis Songorych intel-leximus, vbi nos pro Fareasio Zempehey fideiussores extitissemus gracia panni, ab ipso Songorych leuati. Bene recordamur, sed iam bis perselu-turn fuit šibi pannum illud ab illo acceptum. Vbi vero scribitis. quod te-stamentaliter legasset, vt nos ab illo pannum pro quatuordecim florenis ad fidem et humanitatem aceepissemas, in hoc et in altero mundo men-

Nedosljednost u pisanja sa e. e i ae pridržana je.

101

titur, quia nee fidem nee humanitatera illi aligauimus, nara1 nos semper mille et plures florenos habuimus,1 neque pannura sub hae condicione ab illo recepiraus. Pro istis debitis raisse non sunt celebrande ipsis dorainis prebendariis, quia gratis acceperunt, necesse est ipsas missas gratis cele-brent, quando in vita sua hunc debitum super nos requirendum noluit, non postmisisset, si aliquibus illi deberemur. Datum Crisii, 22. die ianuarii, anno 1542.

Franeiseus de Batthian etc.

Vani: Venerabili ac eircumspectis dominis, magistro Paulo, leetori, et Thome, literato. alias iudici Zagrabiensi. aliisque exeeutoribus eondam Ioannis Songoryeh etc., amicis. honorandis.

Original na papiru. Pečat na rptu, kojiru je pismo bilo zapečaćeno, otpao je. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

103:

1542. 28. januara. U Lukavcu.

Nifcola Zrinski izmiruje se sa zagrebačkim kaptolom i obećaje mu mir i zaštitu.

Nos Nieolaus comes perpetuus de Zrynio etc. memorie eommenda-mus per presentes, quod licet oceasione quarumpiam iniuriarum nobis per colonos reuerendi eapituli ecclesie Zagrabiensis illatartim, fuerunt concitate nonnule eontrouersie inter nos et eosdem dominos, adeo quod viceuersa intulerimus eciam eisdem nonnulla dampna. Quia tamen intercedente mediacione aliquorum magne authoritatis dominorum et nobilium, omnes huiusmodi eontrouersie inter nos hincinđe sedate sunt et conquiescuerunt, ideo nos promittimus eisdem dominis eapitulo ecclesie Zagrabiensis, quod nisi ipsi manifestam occasionem prestite-rint, amodo deineeps eosdem non molestabimus, neque in personis vbicunque ambulauerint, neque in rebus, aut colonis eorundem, nee per se, nee per seruitores nostros, neque tenebimus aliquas pessessio-nes sew colonos ipsorum vbicunque citra vel vltra Zawam et Kwpam habitas. Nulla eciam colonis eorum inferemus dampna, nullasque iniurias et nullos labores aut eontribuciones eis imponemus, neque per officiates nostros de Medwe. Wgra, Bosyako et Lwkawacz imponi permittemus, neque gentes nostras violenter et dampnificatim in eis condescendere facie-

1 Od ove riječi do slijedeće označene sa J, pripisano je na rubu uz naznaku, da spada ovamo.

102

mus. Item nullos prouent.us eorundem dominorum pro nobis vsurpabimus,. neque eosđem impediemus in eorum prouentibus et deeimis, eciam ex bonis nostris eisdem ab antiquo prouenientibus, quinpocius eos eciam contra alios defendemus. Si autem per subditos et seruitores nostros contra homines ipsorum aliquid perperara actum fuerit, id iuridice reuideri debeat. et nos plenarie, prout iudicatum fuerit,- impendemus ex parte nostrorum plenariam satisfaccionem. Ittidem, si ex parte hominum eapituli contra nostros aliquid actum fuerit, đe eo nos soli vindictam non sumemus, sed ipsi domini iudicialiter satisfaciant de hominibus suis. Ad que omnia pre-missa firmiter obseruanda, nos fide nostra obligamus. Datum in castello nostro Lwkawacz, sabato proximo post festum conuersionis sancti Pauli apostoli, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo secundo.

Nicolaus comes Zrynyensis etc.. manu propria.

Original na papiru. Odozdol je bio pritisnut pečat. U kr. ženu arhivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta eapituli anti-qua fasc. 99. No 71.

104.

1542. 6. februara.

Pred kaptolom čazmanskim iznaša kaptol zagrebački, da je Nikola Zrinski od njega silom izmamio piimo, kojim se očituje namirenim za nasilja. Što ih je učinio kaptolskim ljudima, zbog Česa to pismo opoziva^

Nos capitulum ecclesie Chasmensis memorie commendamus per pre-sentes, quod venerabiles domini. Mathias Brumanus. cantor, et Lucas, archidiaconus Chasmensis, canonici ecclesie Zagrabiensis, nomine et in persona tocius eapituli prenotate ecclesie Zagrabiensis, nostram perso-naliter venientes in preseneiam, nobis per modum protestacionis et reuocacionis detegere et significare curarunt in hunc modum. Quod licet prenotati domini, capitulum videlicet ecclesie Zagrabiensis, su-perioribus mensibus, sabbato vtputa proximo post festum conuersionis beati Pauli apostoli proxime preteritum1, quasdam literas ipsorum ex-peditorias, spectabili et magnifico domino Nicolao comiti de Zrinyo, de et super dampnis, iniuriis et actibus potenciariis per eundem dominum comitem in bonis, et super colonos eorundem multipliciter corn-missis et patratis extradedissent, ipsumque vigore talium literarum super premissis quittum reddidissent et expeditum; quia tamen idem capitulum literas huiusmodi non sponte nee libere, sed coacte et per occupacionem ac miseram et crudelissimam extaxacionem atque bonornm suorum in

1 28. januara 1542.

103

distriotu Zagrabierisi existeneium exfradedissefc, quum idem dominus comes aliter bona ipsa remittere nullo pacto voluisset, quinpocius eciam cajjitilbus et personis ipsorum dominorüm canonicorum Zagrabiensium in pfopriis eorum dömibus perniciem ma'chinatus iuisset, et aliquöeies ad occupacionem i$sius loci capituläris, a cad capiendum ipsos dominos ca-nonicos, gentes' suas misisset, ideo prefatum eapitulum Zagfabiense huius-modi literas suas per vim extortas reuocasset, retractasset, eassa'sset et anichilasšet, prout reüocauit, reträctäuit, cassauit et anichilauit medio dic-tör«um fratrum suorum coram nobis, et nichilominus prenotati domini Ma-thias, cantor,'et Lucas, archidiaćonus, nominib'us et in personis quorum supra' protestati'' sunt coram nobis de et super vniuersis premissis dam-pnis, iniuriis; crudelitatibus,: spoliis, taxacionibus et aliis actibus potenci-ariis multipliciter in bonis eorundem per dictum dominum Nicolaunico-mitem' Zriniensem' commissis et patratis, vbi ipse eisdem et eeclesie ipsorum plusquam ad quinque millia aureorum dampni intulisset cum gentibus suis, propter actus potenciarios et alias inauditas erudelitates, pactasset insuper et ad certain pecunie summam eosdem coegisset et taxasset sibi dandam, per huiusmodi bonorum eorunđem occupacionem et vexacionem, super quibus omnibus iidem domini pecierunt sibi a nobis literas protestacionales extradari, iurium ipsorum ad eautelam, quod et fe-cimus communi iusticia suadente. Datum feria secunda proxima post fe-štum purificacionis beatissime Marie virginis, anno domini millesimo quin-gentesimo quadragesimo secundo;

Original na papiru. Na, rptu je bio pritisnut pecat. U Jer. гет. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch. capu. Zagrab. Acta capituli antiqua

fasc. 99. No. 72.' f.

* 105.

1542. 1. marta. U Stolnom Biogradu.

Katarina Bacan, nekoć despotkinja srpska, piše svojemu bratu Franji Bacanu, da je Muraibeg osvojio Orahovicu. Boji se. da će i ona dospjeti

u Tursko ropstvo.

M[agnifice domine], frater mihi semper obseruandissime. Seruitiorum et orationum .in Oh[risto] humilimam comendationem. Exploratore magnifies domine consortis magnified domini Valentini Tewrek et hi, quos in Soklyos seruant, adhuc dud um presciuerant, quod Murath begh castrum Eahowzca obsidere et expugnare niteretur. quam rem cum frater noster Michael intellexisset, cum đuobus suis fratribus, Stephano Istwanffy et Farkasio Bornemissa ad Ladislaum More accessit, ipsumque rogando et obsecrando omnibus equis et iustis conditionibus ad eliberationem capti-uorum inuitauit, quod negotium ipso etiam inscio domino fratre nostro natu maiore perficere paratus fuisset, sed Ladislaus More neque verba

104

iuxta'morem humanum cum eo habere voluit, unain ebdomadam in ßa-eha, quo negotium comodius perficeretur, consumpserunt, sed nihil boni eoneludere potuerunt, finaliter Ladislaus More fratri riostro Miehaeli hui-uscemodi verba dixit: Videbitis, inquit, quäli eura hömine vobis sit nego-tiiim et quorsum res vestras deducam, in quo vos maxime speratis. Is homo est mihi aniicissimus, expugnationem vero castri Eachowcza ne a cesare quidem Thurearum timeo, quia huius rei finis per me firmissimo nodo legatus est. Iam modo ^quod dominationi vestre magnifiee dudüm constare credo) castrum Rahowcza per Murath begh expugnatura est,- et miserimus frater noster ad portam cesaris Thurearum ductus, iam nihil aliud restat. nisi ut ego quoque Oonstantinopolim captiua ducar, quod si factum fuerit, tunc mihi nullus fratrum meorum officia fraternitatibus ostendat. Nam hee quoque vrbs, vt mihi videtur, non diu ab expuguati-one Thurearum immunis permanebit, de cuius permansione nbn solum ego, que femina sum, sed etiam viri satis animosi disperarunt, quia hos-tis oculis videtur, auxilium ne auditur quidem. Dominacio vestra magni-fica optimo iure plus fratribus suis, quam Ladislao More fauere deberet, eadem mihi tanquam dominus frater raeus ignoscere velit oro, mihi ta-men dubium est, quin totum negotium mee, detentionis super dominationem vestram magnificam hactenus steterit. Quid de me fiet mihi non constat, verum hoc unum dominationi vestre. magnifice pro certo seribere possum, quod fratres nostri liberos Ladislai More pro eliberatione fratris sui .Turcis dare volunt, presertim si ipsos postulauerint. Si mille annis ego hie detinebor, hac via nunquam eliberabuntur liberi Ladislai More, neque scio me quippiam in captiuatione ipsorum deliquisse, quod etiam ceteri homines, qui deum et eius ve[rita]tem norunt, bene sciunt, nee credo usquam extare aliquod ius (si e medio christianorum nondum pror-sus iusticia sublata est), quod me in hoc negotio ream conuincet. Altis-simus rerum conditor dominationem vestram magnificam ynacum omnibus suis sanam et felicem conseruare dignetiir. Ex Alba Regia, feria quarta post dominicam Inuocauit. anno grade 1542.

Oatharina de Batthyan. quondam despotissa.

Vani: Magnifico domino Francisco de Batthyan, consiliario regis etc., domino fratri meo, mihi semper obseruandissimo.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno sačuvan je. U c. i k. kućn., dvor. i drzav. arhivu u Beču: Hungarica.

105

106.

J 542. 22. aprila. U limsbmckii. • , • - . ' ' • . ' • • ' V '

Kralj Ferdinand piše kaptolu i gradjanima zagrebačkim. d& će na njihove molbe odgovoriti njegov pouzdanik Vuk Schreiber.

Credentiaies ad oapitulum et cities Zagrabienses. Ferdinandus etc. Honorabiles," deuoti, prudentes et circuraspecti, fide-

les, dilecti. Intelleximus medio egregii, fideiis, nobis - đilecti Wolphgangi Schreyber, desideria postulataque vestra, et ad ea respondimus iuxta scrip-turn dicto Wolphgango consignatum. Commisimus autem interea florinttlla vobis verbis nostris exponenda, prout ab eo coram intelligetis, in quibus illi plenam fidem vt adhibeatis volumus. Datum Insprugis. die XXII. aprilis. 1542.

Koncept u c. i Jer. kućn., door, i držav. arkivu u Beču: Hun-ga rita.

107.

1542. 10. juna. U Beču. Kralj Ferdinand javlja svima pripadnicima gradova Susjeda i Stubice, da je ove gradove založio Luki Zekelu, vrhovnomu tridesetničaru slavonskomu i kapetanu pečuhskomu, pak s toga ga imadu smatrati svojim

gospodarom.

Gehorsambrief darauf. Ferdinandus etc. Omnibus et singulis nobilibus, ciuibus, colonis

iobagionibus et quibuscumque subditis nostris, tatn ecclesiasticis, quam seeularibus, ad castra et dominia nostra Zomzedvara eet Stobiza pertinen-tibus, gratiam nostram regiam et omne bonum. Oertiores uos reddimus, nos eadem castra et dominia cum omnibus suis adtmentiis, prout quondam magnificus Hieronimus Laski ea tenuit et possedit, nunc magnifico, fideli, nostro dilecto Luce Zäkl de Ormost, consiliario nostro, supremo tricesimarum nostrarum ,Sclauoniensium exactori et arcis et ciuitatis no-stre Quinqueecclesiensis capitaneo, pro certa pecuniarum summa inscrip-sisse et hypotheeasse, quapropter vobis omnibus et singulis harum serie firmiter iniungimus et committimus, quo eundem consiliarium nostrum Lu-eam Zakl, nunc deinceps pro hypothecario et domino vestro agnoscatis, eique'solutione debitorura. et consuetorumcensuum ac reddituum et etiam exhibitione solitorum seruitiorum in omnibus uos beneuolos et obedientes,

106

tanquam nobismetipsis prestetis, et secus non faciatis. Nostram in eo seri-osam et omnimodam exequuturi voluntatem. Datum Vienne, die X. iunii,. MDXLII.

Protocollum: Hungarische Registrator annor. 1542. fol. 110 j a* U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

108.

1542..1. jula. U Beču. Kralj Ferdinand izdaje provodno pismo Dori, supruzi Petra Erdöda

i njezinoj pratnji -za put u kupke padovanske (thermae Patauinae).

Koncept u c; i kr. kućn., dvor. i držav. arhivu u Beču: Hun-garica.

109.

1542. 1. jula. U Šibeniku. Ivan Ručić izvješćuje Ivana Lenkovića, da se Turci spremajte na Budim*

Na Benjane da su Turci ljuti zbog četovanja. Mol to magnifico signor capitano. Si come li giorni passati auisai

vestra signoria del bassa di Bosna, el quale a rumore et fama tumultu-osa se li referiua di quella vostra citta se hauera messo in orđine cum arüeglaria et altre cose necessarie per vegnir alia obsiđione et expugna-tione della ditta citta. In quanto lui se haueua mosso al eamino quel me-demo giorni, li uene commission strictissima del gran Thurco, che ogni altra impresa lassando douessi cum li magior spahie et gente che haueua, andar alia uolta di Buda per causa, che il vostro re di Eomani se in tendeua calare cum grandissimo exereito alia dretura de ditta Buda, el quale bassa lasso, come hebbe receputo tal commissione, questa impresa. mal yolintieri, tamen ordeno alquante uoyuode cum la loro zente, che do-uessino stare vigilant! a questi confini et che se aforzasseno et cum in-gani o tradimento o cum suburnation del danaro cum ogni diligentia fina la sua tornata adoperare atorno quella vostra terra, perche si come in-tendo da quelli amici nostri, che sono in la corte del ditto bassa, i quali vui sapiti, se li ditti voyuode non hauelano fatto qualche profitto finä la tornata de bassa, che lui none(!) per lassar quella terra, ma per ogni modo prouar di poterla hauere o per forza o per ingani, per che tute quelle depredation qual si fano dentro del paese di Turchi et sopra questo colpho Adriatico, tanto per li nostri, quanto per altri, dicono esserfatte per li Segnani, a tale che ogni zorno infalanter querimonie et stridori gran-, dissimi vario fina alia porta del gran Thurco.

107

Similiter quelli 1700 Thurche a cauallo e a pie, deli quali io ue auisai, non ho falita vna hora se ha trouato cosi el. quarto giorno di zugno passato venite a renti „vostro castello Ottocatz, done essend.o stati descho-perti per la guardia vostra et. sentendo la arteglaria, non ossorno(!) andare, in Vinodol ne a Oarsia, come era il proposito loro, ma si gitorno per altra uia et passorno drio limonti in Croatia, dou.e si hano damnizato il conte di Slugna. come sapeti. Li ditti voyuode sono tornati a caxa, ma certo manazano forte et promettino in breue vindicarsi contra de uni ne ue altro per hora solum che ad vostra signoria me ricomando. Da Sibenico, alii primi di lugio, 1542.

Alii comandi vostri, Zuane Rueich di Sibenieho.

Vani: Al molto magnifico signor Zuane Lenchovich. dignissimo capi taneo di Segnia.

Prijepis E. Lopašića po originalu na papiru u ljubljanskom 1?н-dolfinu. Mi ga tamo nismo našli.

110.

1542. 10. jula. U Been,

Kralj Ferdinand nalaze Stjepanu Gyulaju, da se Franji Bacanu još 1800 for. plati iz slavonske tridesetnice u ime putnih troškova i kamata.

Bathian Interesse, Baiss und Zerung gellt Achzeenhundert Guldn aus den Windischen dreissigistn neben anđern seinen Verwaisungen zuzalln.

Edler, lieber, getreuer. Wir geben dir genediglich zuerkhennen. das wir dem edln, unnserm lieben, getreuen Franciscen von Butdhan,(!) unnserm Bate, an den Zehentausent Gulden, so er uns verschinen Zeit auf den Schlänüng dargelihen, Aintausent Guldn Interesse zuentrichten und bezallen schuldig sein, dann so haben wir ime fur etlich Bayss und Zerungen, die er von unnsern wegen in die Pergstett und Neuensoll, vier Monat lang gethan, für jedes derselben MonatZwayhundert Guldn zube-zallen, bewilligt, bringen die Aintausent Gulden Interress sampt den vier Monats Bais und Zerung sollt, Achtzehen hundert Gulden, umb welche Achtzehenhundert Gulden, wir gedachten Butihan und seine Erben, neben andern seinen vor darauf habunden Verweisungen auf die Gefell und Einkhomen unserer dreissigist in Windisch Lande hiemit verwiesen haben. Und ist darauf unser Bewelch, das du gemeltem Franciscen von Butihan. oder seinen Erben, die obangezaigten Achtzehenhundert gulden mit und neben anndern seinen vorigen Verwaisungen von und aus den Gefellen und Einkhomen obberuertes misers dreissigist in Windischlannde, deiner Verwaltung, entrichtest und bezallest, die sollen dir also in deiner Ambt

108

Kayttung auf disen unnsern Bewelch und geparlich Quittungn fur gut gelegfc und passirt werden, daran thuestu aueh unnsern entlichen willen und Maynung. Geben Wien, den X. tag iulii, anno etc. XLII.

An Steffan Juley, Oberdreisslger, in Windisch Lanndt. • i -

Protocollum: Hungarische Registratur annor 1541—1546. fol. 84/a. U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

111.

1542. J. augusta. U Nümbergu.

Kralj Ferdinand nalaže Ivanu Primožieu, prioru Augustinaca na Rijeci, da nadje vrsna propovjednika za grad i da ga od svojih dohodaka

uzdržava. Ferdinandus diuina fauente dementia. Komanorum, Hungarie, Bobe-

mie etc. rex, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. Honorabilis, religiose, fidelis, dilecte. Exposuit nobis inpresentiarum inter cetera egregius. fiđelis, nobis dilectus, Caspar Eitzan, capitaneus sancti Viti terre Fluminis, in dicto oppido nullum modo esse, qui verbum dei concionetur, idque ob earn causam, quod sumptus necessarii non suppeditentur, quibus concio-nator sustentari possit. Quern quidem defectum omnino sarciendum duxi-mus, eique capitaneo nostro iniunximus, quo cum scitu et consilio tuo ac honorabilium et religiosorum archidiaconi, parochi et capituli ecclesie isti us oppidi mei, virum pium et honestis moribus, doctrinaque sacrarum litte-rarum preditum inquirere, illique concionandi curam munusque committere debeat. Cum autem te ex tuis dumtaxat prouentibus et redditibus huius-modi concionatorem intertenere posse nobis constat, preterquam, quod alio-qui equum est, te uti personam ecclesiasticam ill hac pia re, et honorem dei, usque adeo concernente, promouenda et procuranda faeilemet promp-tum esse debere; idcirco te gratiose requirimus, quatenus una cum pre-fatis archidiacono, parocho et capitulo, quos in hoe ipso etiam negotio seorsim requirimus,. tantum contribuere et conferre velis, quantum inter-tentioni talis idonee persone, ad docendum populum, ut prefertur depu-tande, satis esse queat. Nostram in eo perbenignam et omnimodam exe-quuturus voluntatem.

Datum Nuerenberge, prima augusti, anno domini MDXXXXII., re-gnorum nostrorum Romani duodecim, aliorum vero decirao sexto.

Ferdinandus. Ad mandatum đomini regis proprium,

0. Kewenhiiler Jobst von Litisrenberfi:(V)

Tunkh.C?)

Ш

Na rubu dolje bilješka: Ad priorem monasterii Augustensis in op-pidosancti Viti terre Fiuminis, ut ex prouehtibus suis tantum eontribuere uelit, quantum pro intertenendoibidem concionatore verbi dei satis sit.

8a strane HljeSlca: Expediatur. Na rptu: Honoräbili ae religioso Ioanni Primozitz, priori monaste-,

rii Augustensis in o^ido nostro sancti Viti terre Fluminis, fideH. nobis dilecto.

Cistopis ispravljen kao koncept. U c. i кг.кисп., dvor. i držav.ar-Hvu u Beču: Hungarica.

112.

1542. 1. augusta. U Ni'irnbergu. Kralj Ferdinand nalaže -arcidjakonu, 'župniku i kaptolu riječkomu, da pridonesu za uzdržavanje propovjednika, kojega će odabrati prior Au-

gustinaca. Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie, Bohe-

mie etc. rex, iitfans Hispaniarum, archidux Austrie etc. Honorabiles^ reJi-giosi, iideles, dileeti. Exposuit nobis inpresentiarum inter cetera egregius, ftdelis, nobis dileetus Casper Ritzan, eapitaneus noštei* sansti Viti terre Fiuminis, in dicto oppido nullum modo esse, qui verbum dei concionetur, idque ob earn causam, quod sumptus necessarii non suppeditentur, quibus eonciniator sustentari possit. Quem quidem defectum omnino sarciendum duximus, eique eapitaneo nostro iniunximus, quo cum scitu et cohsilio uestro ac honorabilis et religiosi Ioannis Primozitz, prioris monasterii- Au-gustensis, virurn pium et honestis moribus, doctrinaque sacrarum litera-rum preditum. inquirere. illique eoncionandi curam, munusque eommittere debeat. Cum autem vos haud grauatim de prouentibus et redditibus ve-stris aliquid subsidii pro intertenendo huiusmodi concionatore confer re posse intelligamus, preterquam, quod alioqui equum est, vos uti personas ecclesiasticas in hac pia re, et honorem dei usque adeo concernente pro-mouenda et procurandä faciles et promptos esse debere. Idcirco vos gra-tiose requirimus, quatenus unaeum prefato priore monasterii Augustensis, quem in hoc ipso etiam negotio seorsim requirimus, tantum eontribuere et conferre velitis, quantum intertentioni idonee persone ad edoeendum populum, ut prefertur deputande, satis esse queat. Nostram in eo perbe-nignam et omnimodam exequuturi voluntatem.

Datum in ciuitate nostra Norimberge, prima augusti, anno domi'iu MDXXXXIL, regnorum nostrortim Romani duodecimo, ajiorum vero de-cimo sexto.

Ferdinandus. Äd mandatum domini regis proprium,

C. Kewenhüler Jobst von Litigenberg(?j

Tunkh.(?)

no . Na strani bilješka: Expediatur. ' Nm ruha dolje: In sitnili ad archidiaconum, paprochum et eapitu-

lum ecclesie saneti Viti terre Flumims, qui ima cum priore tantum con-tribuere. quantum pro alenđo eoncionafeore opus erit.

• •.Na rptu: Honorabilibüs et religiosis. fidelibus. nobis dileetis, N. ar-c-hidiacono. parrocho et capitulo ecclesie saneti Vi<f terre Fluminis.

Cistopis kao koncept. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arhivu-u Beču: Hungarica.

113.

'1-542. .2. septembra. U .Beču.

Kralj Ferdinand nalaže Krstu Gnojevskomu. prefektu susjedgradskomu, da plaća desetinu kaptolu zagrebačkomu.

Ferdinandiis diuina fauente clemencia Eoraanorum, Hungarie, Bohe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Auslrie etc. Magnifice, fidelis, dileete. Honorabiles ac deuoti subditi nostri, capitulum ecclesie Zagrabiensis frequentibus apud nos instant supplicacionibus que-rimoniisque, quod prouentus đecimales, qui veteri maiorum institute a bonis vestris, ecclesie illi debentuf, aliquot iam annis negati šibi a vobis essent, eoque se partim per Thurcorum vastitatem, partim quia illi ipsi pauci prouentus, qui a Thurcorum armis intacti adhuc integrius manent, -a vobis retinentur, redactos esse, vt vix iam ad victum quottidianum ne-•dum ad interfcenendas (quas in finibus inter ipsas Thurcarum fauces ha-bent arces) eis sint facultates. Quamquam igitur plerisque iam mandatis nostris generalibus per hec superiora tempora et te et alios admonueri-mus, vt que maiores vestri, pii illi religionis christiane cultores, in dei •oninipotentis laudem atque vsum ministrorum ecclesie ех fructu bonorum suorum dicata esse voluenmfc, ea citra ađmonicionem ecclesiis dei exhibere atque adminisfcrare deberetis, tamen nulla monita curantes, eos prouentus vobis ipsis vsurpastis, qui (si ita pergetis) necesse est, vt et cultus diuinus in tarn nobili ecclesia, in qua pleraque maiorum vestrorum corpora sepulta iacent, intereat extinguaturque, et arces ille finitime presidiis destitute in hostium veniant potestatem. Quare te non solum monemus, sed firmiter eciam committimus, sicuti ceteris eciam, qui eos prouentus retinent, man-dauimus, vt que decime ex bonis tuis ad ecclesiam illam debentur, citra renitenciam et difficultatem ipsi capitulo exhiberi, administrarique facias, •de preteritis eciam, que hactenus retente per te sunt, eos contentos red-das, quemadmodum enim contra legem diuinam est, deo dicata in pro-phanos vsus trahere, ita nostra interesse ducimus, ne ea fieri sinamus. Neque autem (si pergetis) impunitam eiusmodi ecclesiarum dei spolia-ч-ionem pretermittemus. Secus igitur ne feceris. vt amplius de hac re

I l l

ipsi eapitulo conquerendi non prebeatur causa. Datum Vienne, secupda die septembris, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo seeundo.

Ferdinandus. Ioannes, prepbsitus

- ' in Lelez.

' Vani: Magnifico Ohristophoro Gnoyewzky, prefecto arcis Zomzed-wara, fideli, dilecto.

Original na papiru. Na rptu ie pritisnut veliki pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno, U kr. zem. arkivu џ Zagrebu: Depos. Arch, eapit. Zagrdb.. Acta capituli antiqua fasc. 13. No. 65.

114.

1542. 2. septembra. U Beču. , . i •

Kralj Ferdinand nalaže spectabili et magnifico Stephano comiti de Bla-gay.ч1а ne smeta kaptol zagrebački u ubiranju desetine na svojim ima

njima, već da ju podaje, a dužnu da izravna.

Original na papiru. Na rptu je pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capituli antiqua fasc. 2, No. 19. Tekst isprave gotovo je isti kao tekst isprave, pod br.~ 113. Potpisi isti.

115.

1542. 3. septembra. U Beču,

Kralj Ferdinand nalaže, spectabili et magnifico Stephano de Frangepa-nibus, da ne smeta kaptol zagrebački u ubiranju desetine na imanjima in pertinenciis castri tui Ozel, već da ju točno plati, pak i zaostalu da

nadoknadi.

Original na papiru. Na rptu je pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu,: Depos. Arch, capituli Zagrabiensis. Acta capituli antiqua fasc. 9. No. 23

Tekst isprave gotovo je doslovan sa tekstom isprave od 2. septembra upravljene na prefecta susjedgradskoga pod br. 113. Potpisi isti.

112

116.

1542. 13. augusta, U Zagrebu.

Odredbe zagrebačkoga kaptola pogledom na svetkovanje blagdana i odstranjenja kletvi.

1542. Die dorainico ante festum Assumpcionis virginis gloriose. In-vocata gracia jSpiritus sahcti, capitulariter in sacrario eongregati domini, decreverunt inviolabiliter observanda, pulsata tamen prius raaiori campana more solito.

Item, imprimis igitur, quod; die saero dominieo omninp inhibemus •forum fieri, et quod universf Christi fideles sub diocesi hums alme eccle-sie Zagrabiensis degentes "'nullum servile opus exercere debeant, quia ha-berent sex dies a deo institutes quibus oportet operari, Septimus autem dies- sabbatum domini est, quo die soli deov vacandum est; penam autem non obedientibus mandatis nostris huiüsmodi irrogamus: quod quieumque prefato die dominieo ad quodcunque, forum in curru aut in equo aliquid duxerit aut portaverit, portarii nostri immediate Üabeant unum pee'us ac-eipere et ad domum domini stibrarii dep.ellere, indeque non dimittere. nisi prius quatuor denarios portariis ipsis et unam libram cere ad lumi-naria ecclesie ad man us domini custodis assignando persolverint. Aliis autem sex diebus prefatis,' quibus licet operari, Uberum permittimus unicni-que indueere. impellere et importare vinum quidquit voluerit, e^ceptis summis festivitatibus et beate virginis.

Item volumus et inhibemus pieraciones, convicia et vituperia, pre-cipue bestie et ne nomen dei superbenedictum per os eorum in vanum assu'matur, firmissime committimus omnibus subiudicibus et officialibus nostris, ut si huiusmodi blasfematores iuraverint aut audiverint, in penam publicam in cimiterio. ad in mediastrum wlgo ober lipi imponant; et si compertum fuerit, ipsos officiates cuipiam facienti et in hac pena cessan-tibus ipsi per spanum sew iudicem nostrum capitularem eidem pene subiaceant.

Item volumus et decernimus inviolabiliter observandum, quod universi proventus mense nostre capitularis provenientes castrorum Gradecz, Zyzek et Koznycza, nemini divendere, sed pro communi usu et bono eon-serventur sub pena exelusionis, qui vel meneionem fecerit predictorum. proventuum nostrorum arrendacionis.

Hii autem domini iterfuerunt: Ioannes Swppanych, prepositus Ohasmensis m. p. Michael Paladin us. archidiaconus Kemlek m. p. ICniericus Bachinus, archidiaconus de Vaska m. p. Lucas, archidiaconus Ohasmensis. Stephanus, archidiaconus Wrbouch cum propro-curatore de Bosyaco. Georgius Mayczen, custos.

113

Georgius Grangia propria. Cristofforus, organista. Magister Antonius (de Bosyako) propria. Stephanus Fejerkel m. p. Georgius Thompa propria. Emericus de Zagrabia propria. Nicolaus de Zlobochyna propria.

Prijepis Ivana Tkalčića iz kaptol, arkiva u Zagrebu: Eubrum ca-pitulare. II. c. 49. Ja nijesam našao taj original u rečenom arhivu.

117.

1542. 19: septembra, U Beču, Kralj Ferdinand imenuje suce. koji imadu riješiti spor izmedju gra-

djana varaždinskih i Pavla Kečkeša, koji je nastao radi neke kuće.

Ferđinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungariae, Bohe-miae etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austriae etc. Egregiis Stephano Gywlay, aulae nostrae familiari, Michaeli de Rawen, regni nostri Sclauoniae prothonotario, Emerico Bradach et Sthephano de Paschowcz, fidelibus, dilectis salutem et gratiam. Ex supplicacione fide-lium oppiđi Varasđ accepimus, esse contentionem inter ipsos ab una, ac egregium Paulum Kechkes ab altera parte, racione domus alicuius, quae in ipso oppido Varasd est. Panlus Kechkes earn domum suam esse asserit, ciues uero communem omnium ciuium esse, idque ac Uteris probaturos aiunt. Ut ergo ea res et contentio iure inter eos . decidatur, deđimus eis uos ea in re iudices, mandantes uobis, ut constituto partibus ipsis competent, die, adhibitisque uobis aliis etiam nobilibus legum peritis, causam ipsius domus nostra regia authoritate cognoseatis, et quod secundum iusti-tiam rectum iustumque uidebitur, id decernatii. Quod si aliqua partium uestro iudicio sententiaque non satis contenta erit, liceat appellari causam in praesentiam nostri locumtenentis regni Hungariae, domusque interea temporis, quoad de eius iure decernetur, apud manus tertias maneat. Se-cus igitur ne feceritis. Praesentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Viennae, XVIIII. septembris, anno domini MDXLI1.

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arkivu u Beču: Hun-garica.

MONUMENTA HIST. ХХДХ. MONUM. HAttSBUKGICA Ш. 8

114

118.

1542. 22, septembra, U Beču,

Kralj Ferdinand odredjuje, da Zagrepčani imadu svagdje plaćati pristojbe tridesetnica, a ubrana svota, da se ima njima dati za potrebe

grada.

S t a t t A gr am I r e r B u r g e r D r e i s s i g i s t , so von I n e n ge-n o m b e n , w i e r d t zw de r S t a t t n o t t u r f f t vnd g e p e w an t -

zu w e n d e n .

Prudentes et circumspecti, fideles, nobis dilecti. Ex querelis vestris edocti, quasi nos sinistra quadam informatione inducti, uti cum exactione tricesimae in regno nostro Selauoniae, a qua exemptos, immunes vos fuisse conqueremini, nunc vestris Iibertatibus et immunitati non nihil derogare-mus, quod videlicet eandem a vobis et vestris per tricesimatores nostros exigendam mandaverimus, ordinaveramusque, et propterea pro reipublicae civitatis vestrae impensis et structuris, aliisque inevitabilibus necessitatibus non suffecturos. Nolumus autem vobis clam esse, nos cerfcis rationibus exploratissimos habere, hanc ipsam libertatem et exemptionem solutionis tricesimae, qua et quo modo in praesentia ea fruimini, admodum parum aut plane nihil pro republica et commodo civitatis vestrae facere, verum paucis privatis civibus et inquilinis commodo et usui esse, et ita rem pri-vatam promoveri, publicam vero omnino negligi, liquido constat; ea nimi-rum ratione noientes privatis reipublicae vestrae quidquam derogari, neque quiquam Iibertatibus et immunitatibus vestris praeiudieare, verum volumus, ut proventus isti pro commodo et conservatione structurisque ac aliis usi-bus et necessitatibus civitatis ac reipublicae vestrae, quemadmodum a maioribus et antecessoribus nostris ad earn ex singulari gratia collocates intelligamus. et imposterum similiter exigantur et colligantur, statuimus et decrevimus, itaque a vobis et civibus rebusque vestris omnibus, in quibusvis tricesimarum locis, ordinariam et consuetam tricesimam exigendam esse, et nullum vestrorum ab ea exemptum habiturum, hoc tamen modo et ordine, ut quidquid a vobis et civibus, inquilinisque ac inhabitatoribus vestris tricesimae exactum et collectum fuerit, illud quovis loco et tempore per exactores tricesimarum nostrarum diligen-ter conscribatur, atque in unum privatum et clausum receptaculum vel scrinium conservetur, ac turn singulo anno bis proventus illi vobis, non tamen ad privates, verum reipublicae -et civitatis vestrae us us et necessitates erga recognitiones et quietancias vestras numerentur et praesententur; ea namque via et ordinatione nostra libertati vestrae nihil ademptum, verum totae civitati et reipublicae vestrae multo magis consultum, et privatis commoditatibus et usibus oceursum1 esse nobis plane persuademus. Mandamus idcirco fidelitatibus vestris, omni serio

1 Pisano: ,,octursum"

praecipientes, quatenus vos omnes et singuli a modo imposterum, absque omni difficultate et subterf ugio, omnibus de rebus et mercibus suis, debitam et ordinatam, consuetamque tricesimam locis omnibus tricesimarum nostrarum numeretis et solvatis, ae turn postea recensitos tricesimales pro-ventus, quemadmodum praefertur. bis in anno, datis vestris'quietantiis, a tricesimarum nostrarum exactoribus ad civitatis et reipublicae vestrae manus levetis, atque illis in eonservationem et restaurationem, ceteraque civitatis vestrae commoda et necessitates, et non privates usus utamini, quemadmodum hac de re ad tricesimatores nostros expresse seripsimus, illisque magno serio mandavimus, uti earn ordinationem nostram omnibus modis exequantur, et nequaquam secus faciant, quod vobis praesentibus clementer significare volentes, nihil dubitantes, vos aeque uti fideles sub-ditos huic mandato nostro morigeros et obedientes se exhibituros, facturi in eo expressam et omnimodam voluntatem nostram. Datum Viennae, die ХХП. septembris, anno domini MDXLII.

Iudici et iuratis civibus civitatis Montisgrecensis.

Protocollum: Hungarisehe Begistratur armor. 1541—1547. fol. 88/b. U arkivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

119.

1542. 22. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže pretstojnicima tridesetnice, da od gradjana zagrebačkih, ubrani iznos tridesetnice istima isplaćuju za javne potrebe

grada.

Dre i s s ige r in Wind i sch Lannd von den von Weissenburg(!) die Dr .e iss igis t abzufordern, vnd an die S ta t t anze legen .

Ferdinandus etc. Magnifice, egregii, fideles, nobis dilecti. Quomodo civitati nostre Montisgrecensi, que hactenus vigore quorundam libertatum et privilegiorum eis a maioribus et antecessors)us nostris concessarum, a solutione tricesimarum immunis et exempta fuerat, mandato nostro iniun-gamus et mandemus, uti earn de omnibus e^rum rebus et mercibus de-inceps et inposterum sine aliqua difficultate et renitentia numerent et solvant, et per vos exacta conscribatur, ponaturque in privatum et occlu-sum receptaculum. atque illis ammatim bis, erga eorum reeognitiones pre-sentetur, ex mandati nostri exeraplo adiacenti ordine inteJligetis. Mandamus itaque fidelitatibus vestris omni serio precipientes,. quo predictos iudicem et iuratos caeterosque eives et irihabitatores civitatis nostrae Montisgrecensis, in ea ordinatione et deereto nostro permittant, tricesimam debitam et assuetam . ab ipsis et bonis ipsorum exigant, exaetam. diligenter seorsum in certam arcam vel receptaculum colligant et conšcribant, ac turn per-

*

116 \

ceptos et levatos illos tricesimales proventus. illis annuatim. binis vicibus, acceptis ab illis certis recognitionibus et quietanciis, ad civitatis et reipu-blieae commoditates reddent atque et numerent, atque illud ipsum. ut aeque per vestros homines et servitores apud trieesimas filiales vestrae administrationis non minori fide et diligentia fiat et observetur. modis omnibus curabunt in eo expressam et omnimodam voluntatem nos tram executuri. Datum Vienn§, XXII. die septembris, MDXLII.

Ad Lucem Zäckl, Stephanum Juley et Benedictum Laas. U primjerku drugoga koncepta: Magnificis, fidelibus, nostris dilec-

tis Luce Zackel de Ormosd, consiliario nostro ac capitaneo ciuitatis nostre [Quinqueecclessiensis] et Stephano Gwley, supremis tricesimatoribus ac Benedicto Laas. contrascribe earundem tricssimarum nostrarum in regno Sclavonie.1

Protocöllum: Hungarische JRegistratur annor. 1541—1546. fol. 89. U arkivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču i koncept u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

"120. 1542. 1. novembra. U Beču, Kralj Ferdinand nalaže knezu Nikoli Zrinskomu, da Mirku Bradaču

povrati grad Ladomir. Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum. Hungarie. Boe-

mie etc. rex semper augustus. infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. speotabili ac magninx-o Nicolao comiti perpetuo de Zrinio. fideli, dilecto salutem et graciam. Ex supplicacione et querela fidelis nostri. egregii Eme-rici Bradach de Lodomeivh accepimus. te castellum suum Lodomerch et pertinencias eiüsdem, de quo tocit-s ad te scripsimus, nedum remittere ei uoluisse. que vero nonnisi di&plicenti audiuimus animo, tue enim condi-cioni id pocius appeteret. ut non modo aliena tibi non usurpares, sed eciam infirmiores defenderes. Cauendum denique tibi erit, ne quidpiam in te pena articulorum Nouizoliensium durius consulat, quapropter tibi com-mittimus. ut acceptis presentibus citra ulteriorem cauillacionem, prefatum castellum Lodomerch, cum suis pertinenciis. prefato exponenti remittere debeas et tenearis, ipsumque de damnis sibi per te illatis contentum red-das. Scias igitur. nos (si neglexeris) iuxta contenta articulorum ipsi Bradach iusticiam administraturos. Presentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Vienne, prima nouembris, anno domini millesimo quingentepimo quadragesimo secundo.

Ferdinandus. Ioannes, prepositus in Lelez.

Original na papiru. Odozdol je pHtisnut veliki kraljevski pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

1 Nedosljednost pogledom na pisanje e, § i ae pridržana je.

11?

121

1542. 1. novembra. U Čazmi. Simun, biskup zagrebački, daruje plemiću Ivanu de Warallya, svom bar-biru, za zasluge, koje si je stekao u njegovoj službi od vremena svoga djetinstva, te u borbama protiv Turaka, cijeli pređi) Czerye u krizeva-čkoj' županiji a u provinciji ivanićkoj, koji je nekoć darovao Filipu literatu de Pethrynya, ali je ovaj bez odvjetka umro. Ovu ispravu pečatio je biskup svojim secreto sigillo annulari. pošto je sigillum pontifieale izgubio u mohaćhoj bici Datum in arce nostra Chasmensi. in festo omnium sanctorum, anno a Ohristo nato millesimo quingentesimo quadrage-simo seeundo.

Original na pergament. Pečat i vrpca manjka. U kr. ugar. držav. •arkivu u Budimpešti: Kukuljevićeva zbirka.

122.

1-542. 24. novembra. U Požnnu.

Andrija Tarnoczy tuzi se kralju Ferdinandu na Gjuru Frankopana •S lanjsko ga. koji je posvojio grad Stenišnjak. svojinu Tome Nadažda. a

time inu nanesao velike štete i nasilja.

Sacratissima regia maiestas, domine. domine michi clementissime. Premissa perpetuorum seruk-iorum meorum humillima com men daći one. Graciose recordetur maiestas vestra sacratissima, qualiter ego die hodierno supplicauerim maiestati vestre sacratissime. exponendo eidem maximam ealamitatem et oppressionem meam, intercepdonem castri Zthenyi-hnyak, •quod ego a magnifico domino et benefaetore meo graeiosissimo. domino Thoma de ISTadasd, possidebam, vnde sustentabatur aliud castrum eiusdem •domini mei, Welyke vocatum, quod in confinibus regni Sclauonie preci-puum est. Dedaraui expres.se- et fideliter eidem maiestati vestre sacratissime omnem modum deperdicionis eiusdem castri, qualiter magnificus -Georgius Zlwny idem castrum a captiuis illis habuerit, eosdemque cap7 tiuos usque ad metas Thurcorum comitare, omnesque "res meas, et aliorum fidelium maiestatis vestre sacratissime in eodem- castro repertas in predam eonuerit, necnon uxorem meam et liberos meos, omnesque subditos eiusdem domini mei graciosissimi, ex pertinentiis eiusdem eastri expelli fecerit. •castrum illud pro ipso indebite vsurpando, ipsique domino meo graciosissimo restituere recusando. Ad supplicacionem meam maiestas vestra sacratissima michi graciose et iuste respondit, offerendo se commissuram, ut idem castrum prefato domino meo graciosissimo restituatur. Supplico igitur maiestati vestre sacratissime. tanquam domino et principi meo clementissimo humillime. dignetur maiestas vestra sacratissima pro amore dei altissimi,

118

et ex innata sua dementia rei huic tempest!ue prouidere meque a present! calamitate liberare, quoniam nisi fuissem ego hie in seruiciis maiesta-' tis vestre sacratissime, castrum domini mei interceptum non fuisset, pro quo ipso dominus meus graciosissimus michi grauissime irascitur, qui et amonuit me hodie coram certis dominis magnatibus, vt castrum Welyke intertenere, in idemque victualia dare debeam; ego vero nee familiam propriam habeo vbi conseruare, sed in laribus alienis est uxor mea vna-cum liberis, orbata omnibus bonis suis, carensque, quo per vnum salutem diem viuat, nisi amicorum fuerit presidium. Si vero contigerit (quod deus auertat), castrum Welyke in manus hostium incidere, sciat maiestas ve-stra sacratissima, quod maius eidem et regno Sclauonie ac aliis regnis et prouinciis maiestatis vestre sacratissime circumuicinis eueniet dampnum, quam si decern castra talia sicut est Ztenychnyak(!), interciperentur.. Ite-rum humillime supplieo maiestati vestre sacratissime pro deo altissimo, celerem et piam mihi faciat relacionem. habitura est me maiestas vestra sacratissima mancipium et captiuum perpetuum.

Bt iuxta mandata maiestatis vestre sacratissime die crastina proficis-car Strigonium, illic iam seruiturus, graciosamque maiestatis vestre sacratissime expectatu.rus [relacionem], quam deus gloriosus felicissime conseruare dignetur. Ex Posonio, in profesto sanete Catherine virginis, 1542.

Eiusdem maiestatis vestre sacratissime *

humillimus seruitor Andreas Tharnoczi.

Na rptu: Sacratissime Romanorum, Hungarie et Boemie etc. regie maiestati etc., domino et domino michi clementissimo.

Original na papiru. Sačuvan je na rptu pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U c. i kr. kućn., dvor. i držav arhivu u Beču: Hungarica.

123.

1542. 25. novembra. U Požunu.

Franjo Frankopan, biskup jegarski moli kralja Ferdinanda, da odredi, neka bi Gjuro Frankopan Slunjski povratio grad Stenišnjak

Тотг Nadaždu.

Serenissime et clementissime rex etc. Seruitiorum meorum commen-datio. Quomodo, quibusue artibus comes de Zlwn occupauerit castrum de Stenisnyak, quod pertinet ad speetabilem et magnificum dominum Tho-mam Nadasdinum, maiestas vestra clementissima non ignorat. neque est, ut multis verbis agam cum maiestate vestra, cum res ipsa luce est cla-rior, neque possum non commendare tantum et tarn fidelem seruitorem;

119

maiestati vestre, cui supplico, dignetur mandare strietissime domino eomiti de Zlwn, vt castrum supradictum restituat, omni prorsus relicta excusatione, ita enim vult honor maiestatis vestre et iusticia et equitas, neque potest maiestas vestra in hac re vilam admittere excusationem. Oui me similiter iterum atque iterum eommendo. Deus omnipotens ean-dem saluam diu nobis conseruet. Posonii, 25. nouembris, 1542.

Eiusdem maiestatis vestre clementissime seruitor et eapellanus

Agriensis.

Vani: Serenissimo principi et domino, domino Ferdinando Vhgarie Bohemie etc. regi clementissimo.

Original na papiru. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zapečaćeno sačuvan je. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču : Hungarica.

124.

1542. 25. novembra. U Požunu.

Toma Nadažd moli kralja Ferdinanda, da naloži Gjuri Frankopanu Slunjskomu, neka bi mu povratio grad Stenišnjak.

Sacratissima regia maiestas, domine, domine michi semper elemen tissime. Post prepetue fidelitatis et seruitütis meae in gratiam vestrae sacratissimae maiestatis humillimam subiectionem. Misi iuxta gratiosam ordina-tionem vestrae maiestatis literas in negotio castri mei Stenisnyak scriptas, manu vestrae saci-atissimae maiestatis subscribendas. Non licet michi đe vestra sacratissima maiestate conqueri. sed saltem submitto gratioso iudi-cio vestrae sacratissimae maiestatis, non fuisse me hoc infortunium pas-sum, si vestra sacratissima maiestas non auferebat a me Tarnoci. Non dubito, quin comes de Zlunio tentet omnes vias, et per oblationem ma-gnae summae pecuniarum et per fauorem affinium suorum, vt vestra sacratissima maiestas castrum meum apud eum relinquat, sed ego nihil dubito in regia, constanti et iusta dementia vestrae sacratissimae maiestatis. Supplico vestrae sacratissimae maiestati, dignetur addere manu sua regia literis ad comitem de Zlunio scriptis, vt si gratiam vestrae sacratissimae maiestatis diligit, illud non faciat. Deus optimus maximus conseruet vestram sacratissimam maiestatem, eiusque iter et actiones secundet felicissime. Datum Posonii, XXV. nouembris, 1542.

Humillimus et fidelis seruitor Nndasdv.

120

Vani: Sacratissimae regiae maiestati, domino meo clementissimo.

' Original na papiru. Pecat na rptu je sačuvan. U c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arkivu u Beču: Hungarica.

125.

1542. 28. novembra, U Branim. Kralj Ferdinand piše Tomi Nadaždu, da je potpisao neko pismo pogle

dom na grad Stenišnjak.

Thomae de Nadasd. Ferdinandus etc. Magnifiee, fidelis. dileete. Accepimus literas abs

te in negotio castri tui Stenisnyak, quas manu nostra subscribi humiliter petiisti, id quod elementer fecimus, additis etiam chirographo nostro verbis illis, que addenda optasti quasque, inpresentiarum ad te mittimus. Datum in ciuitate nostra Pruna, die 28. nouembris, 1542.

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arkivu u Beču: Hungarica.

126.

1542. 18. decembra. U Beču.

Kralj Ferdinand zalaže gradove Susjedgrad i Stubica za 14.000 for. Luki Zekelu.

L. Zäke l ve r schr e ibung a u f S o s s e t u n d S t o l b i t z a umb vier-z e h e n t a u s e n d t G u l d i n R e i n i s e h .

Ferdinandus etc. Fatemur et recognoscimus tenore presentium pro nobis, heredibus ac successoribus nostris, cum magnificus, fidelis, nobis dileetus, Lucas Zakl de Ormost. eonsiliarius noster et tricesimarura in regno Sclauonie receptor et administrator-, nobis ad singularem et beni-gnam nostram requisitionem pro redemptione castrorum et đominiorum Zomzed et Stobiza in eodem regno nostro Sclauonie sitorum, undecim millia ducentos et quinquaginta florenos renenses, ad manus tutorum et heredum magnifici quondam Hieronimi a Lasco, palatini Syradiensis, con-siliarii nostri, turn ad alias necessitates nostras ad manus fidelis, nobis dilecti, loannis Holtzer, solutionum nostrorum in aula magistri, duo millia septingentos et quinquaginta florenos renenses, quolibet floreno sexaginta cruciferis computato, que ambe summe simul computate, quatuordecim

121

millia flor.enorum renensium faciunt. emutauerit et numerauerit. Quod nos. propterea eidem Luce Zäckel et heredibus suis; ех certa scientia animoque deliberate predicta castra et dominia nostra Zomzed et Stobiza una cum •omnibus suis villis. subditis, colonis, iuribus. possessionibus, emoluments, prouentibus, et adtinentibus quibuscumque, pro prescriptis quatuordecim millibus florenis renensibus pretacti valoris. tamque capitaneo nostro eorundem castrorum et dominiorum inseripserimus et impignorauerimus. ita, •quod ipse et heredes sui, eadem castra et dominia Zomzed et Stobiza. cum omnibus suis ađtinentiis et prouentibus nunc deinceps pro hiiius modi quatuordecim millibus florenis renensibus possidere. illis uti et l'rui possint. Insuper etiam eidem Luce Zeokel et heredibus suis intuitu suorum fidelium nobis haccenus multifariam prestitorum seruitiorum cle-menter promittendo et pollicendo. nos antenominata castra et dominia Zomzed et Stobiza. una cum suis superius expressis redditibus et ađtinentiis. in octo proxime sequentibus annis. e suis heredumque suorum manibus non redempturos. ea tamen conditione. quod eadem interim et quam diu in potestate et administratione eorum permanserint. sufficient ac decenti •custodia et munitione propriis sumptibus et expensis prouidere, nobis ac nostris in eadem et iterum ex eisdem, quandocunque libuerit liberum adi-tum et regressum, in illisque nostris tamen expensis morari permittere: absque scitu nostro. nullum inchoare bellum nee cum hostibus nostris, si quos habituri essemus, ех eisdem pacisei indutias. aut ullam inire concor-diam, iura. superioritatem ad ađtinentias eorundem acriter manutenere et conseruare. nee de eisque quicunque adtenuare et alienare, turn etiam colonos et subđitos contra equitatem et consuetos census ac seruitia ne-quaquam grauare teneatur et debeat. prout hec omnia nobis coram spo-pondit et etiam litteris reuersalibus seipsum erga* nos obligauit. super qua denique inscriptione et assignatione nostra prefatorum castrorum et dominiorum nos. heredes ac successores nostri sepedictum Lucam Zlikl. eiusque heredes contra omnes lites et occurentias aliorumque iura et postulationes, iuxta morem et consuetudinem prescript] regni nostri Sclauonie elementer. tueri et omnino indemnem reddere. Sique easdem arces et dominia una cum ađtinentiis eorundem per Turcarum aut aliorum hostium vim absque sua negligentia e manibus eius vel suorum adimi. aut bona, colonos et subđitos eorundem ita đeuastari et deteriorari contingent ita, vt sepedicta castra de eisdem intertenere non possit, quod nos eidem vel heredibus suis pretactam summam quatuordecim millium florenorum renensium ех aliis prouentibus nostris in regno nostro Hungarie ae prouintiis nostris hereditariis iterum infra spatium unius anni a termino requisitions per ipsum Lukam Zeki superinde fiendo, computanđo, resarcire et exoluere. •eique post exitum predictorum octo annorum sepenominata castra et dominia Soset(!) et Stobiza iterum ad man us nostras ab eodem Zäkl vel heredibus suis redimere visum fuerit, tunc eundem vel heredes suos annum integrum ante redemptionem de eadem certiores reddere volumus et de-bebimus, dolo et fraude remotis. Harum testimonio litterarum sigilli nostri, quo tanquam rex Hungarie utimur, appensione munitarum. Mandantes •et precipientes idcirco banis. locumtenentibus, capitaneis, castellanis et subditis nostris quibuscunque, in eodem regno nostro Sclauonie constitutis.

122

quo antenominatum. Lucam Zäkl, eiusque heredes in hac nostra inserip-tione et assigoatione manuteneant et conseruent illisque libere et quiete uti et frui sinant, in quantum indignationem nostram euitare maluerinfc. Datum Wienne, die XVIII mensis decembris. anno MDXLII.

Dieser Brief ist bei der Hofjkamer gemaeht und geschriben, aber in der Hungarischen Kanzlei gefertigt worden.

Protocollum: Hungarische Registrator annor. 1541—1546. fol. 100ja. U arkivu c. i kr. zajedn. ßnanc. ministarstva u Beču.

127. 1542, 22. decembra. U Been.-Kralj Ferdinand piše Petru Kegleviću, da si je sam kriv nemilosti, u koju je pao zbog otetih imanja Gašpara Emusta. Vrati li ih u vrijeme,

postići će opet milost kralja. Perdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie, Bohe-

mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie. dux Burgundie etc. Magnifice, fidelis, dileme. Scripta tua intelleximus. sed raanus tue ad pectus imposicionem et fidem prestitam quoquomodo inter-preteris, tamen tibi et omnibus consiliariis nostris, qui turn aderant, И-quido constat, quod vero quereris te preter meritum seruiciorum tuorum esse a nobis totoque regno proscriptum, tu pocius ansam tue proscripei-onis per nuncium tuum, quem in medium regnicolarum miseras, et tuam inobedienciam prestitisti, cum ex regni nostri Hungarie decreto Gasparis Ernusth, generi tui, bona ad nos sacramque coronam regni nostri deuo-luta, contra phas et equum, nostramque regiam dignitatem, iudicium publicum auffugiendo, temere tibi vsurpasti, et nunc quoque possides. itaque non nos, sed tu prebuisti occasionem a fidelitate nostra te subducendi. Nos nunc quoque, si ante statutum proscriptions tue tempus a regnico-lis, bona ilia et castra Oasparis(!) quondam Ernusth, morte nobis debita, effectiue remiseris, graciam nostram tibi denegatam esse noluraus, quin-pocius seruiciorum tuorum respectu, inter fideles subditos nostros, te ex animi nostri deliberacione statuemus; si vero eadem fuerit tue inobedien-cie in hac re peruicacia. quicquid in te statutum est, tibi acceptum ref-ferre debebis. Datum Vienne. vigesima secunda decembris, anno domini MDXLII.

Ferdinandus. Ioannes. prepositus

in Lelez. Vani: Magnifico Petro Keglewjth de Bwsyn, fideli. .'dilecto.

Original na papiru. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

123

128.

1542. 30. decembra. U Beču, Kralj Ferdinand dozvoljuje Bonaventuri Hasiberu da slobodno prolazi

kod slavonske tridesetnice, sa sto volova ili vrijednošću ovih u robi. Gueter, Heber. Wir haben unserm getreuen, Bonaventura Hasiber,

zaiger ditz, in Ansehung seiner Diennst, so er uns solicher massen ge-than unđ noch thun soli und mag, genediglich bewilligt,ime ainhundert Ochsen ungefährlich werdt sein möchten, durch unnsere Dreissigist in Windisch Lannden, deiner Verwaltung, derselben Dreissigisten und aller Beschwörung frei, auf ein oder mermalln gegen einer Quittung, durch-treiben und passiren zulassen, und emphelhen dir darauf, dass du geđaeh-ten Bonaventura Hasiber, oder seinen Beuelchhaber. mit ernennten Ainhundert Ochsen. oder souil Gueter, als die Ochsen vverdt sein möchten. für und durch unsere Dreissigist daselbst in Windisch Lannden, bemelter dreissigisten frey wie obsteet, gegen seinen Quittungen treiben und passiren lassest, und solches nicht minder in deinen Ambtspuechern vert-zaichnest und in Rayttung furbringest, das solle dir auf disen unnsern Beuelch und gedachts Hasiber Quittung fiir guet gelegt und passiert wer-den, und du thuest daran unnsern Willen und Maynung. Geben Wienn, den XXX. December, zu Ausgang des XLH Jars.

An Benedicten Laas, Gegenschreiber der Dreissigisten in Windisch. Lannden.

Protocollum: Hungarische Registratur, annor. 1542. fol. 101/b. U arhivu c. i kr. zajedn. /inane, ministarstva u Beču.

129.

1542. 30. decembra. U Beču,

Kralj Ferdinand osigurava tražbinu Nikole Salma dohotcima slavonske tridesetnice.

Graf N. von Saliti v e r w e i s u n g umb sein Sehulden auf hal-/ ben Tha i l der wind ischen Dre i s s ig i s t .

Wir Ferdinand etc. Bekhennen fiir uns. unnser Erben unnd Nach-khomen offenlich mit dišem • Brief, nach dem wir mitdem Edlen, unnserm lieben, getreuen, Niclasen Grauen zu Salben und Neuburg am Ine, unnserm Rat, obristen Khamerer und Haubtman auf Pressburg, auf heut dato, aller seiner bei unss ausstenndiger Sehulden, Hofbesoldung, Pension, Purck-huet, gethaner Zerungen, paw und aufgeloffens Sehadengellt, und annd-

124

rer seiner Anfbrdrung ain enntliche Abrayttung und Vergleichung ge-than, und wir ime erstlich. laut unnser Obligation der Datum steet Wienn. den XXten Tag Aprilis, nächst versehines XLT. Jahrg., so er uns gegen diser unnsern Verschreibung wider heraus gegeben Ailftausendt sieben-hundert sibenundsibentzig Gulden Reinisch, dreyunddreissig Khreytzer, ain pfenig schuldig worden, mer ausstendiger Purckhuedt auf Pressburg von den sechsten Martii bemelts XLIten bis auf den sechsten Novembris dises XUI. Jarg., uber das er von unnsern Dreissigist Einnember, Pauln Bor-nemissa daran empfangn fiinffhundert Guldin. War von wegen Besterck-hung ernentes Schloss Presspurckh und der verprachten Gepaw daselst und zu Gomorn, ain.tausendt vierhundert sechsundseehszig Guldin Reinišch. mer an seiner verschriebnen Prouision der Järlichen Zweihundert Guldin. auf unnserm Vitzthombambt in österreich unnder Ennss, Achthundert Guldin, mer an seiner. Hofbesoldung und Pension, bis zu Ausgang des Monats octobris dises XLII Jarg., nach laut unnsers Hofzallmeisters Aus-zug secbshundert neununddreissig Guldin, vierezig Khreyezer, mer an seiner Velldtbesolldung vom nachstverschinen Jar dreyhundert Guldin, mer fur ain gross Stückh Püchsen sampt irer zugehör und zwayhundert Khugln, siebenhundert Guldin, und noch so wir ime zu Ergoezlichait etlk-tier seiner Zerungen und Anfordrungen, auf die Hoehzeiten gen Haydlberg und Khönig Hanusen zu Hungern, pesserung der Presspurge-rischen Purckhuet, aufgelassens Schadengellt und Interesse, Yodirte Ab-senten der Hofbesoldungen, und fiirnemblich in Ansehung seiner aufrich-tigen getreuen, willigen und redlichen Dienste und ans sonder Gnaden. raichen und betzallen zulassen, genediglich bewilligt. benänntlich zwelf-tausendt Guldin Reinisch in Müntz. Welch hievorbeschribne Pošten, in Suma bringen Achtundzwainzigtausendt, ainhundert, dreyundachtzig Guldin Reinisch, dreyzehen Khreyzer, ain Pfening. daran abgezogen, dreyhundert filnffundfiinfzig Guldin Reinisch, so gedachten Graf, laut zwaier seiner Obligationen. aus unnserer Profandt empfangen, bleiben wir ime noch per Post hinaus schuldig, benanntlich siebenundzwainzigtausendt achthundert achtundzwainzig Guldin Reinisch, dreyzehen Khreyzer, Ain Pfening. Das wir darauf bemelten Graf Niclasen zu Salben, und seine Erben umb angezaigte Schuld der siebenundzwainzigtausendt Achthundert Achtundzwainzig Guldin Reinisch, dreyzehen Khreyzer. Ainen Pfening auf unnsere Dreissigisten in Windischlanndt, so durch die woll-gebornen, unnseren lieben, getreuen Lucasen Zäckl, Herrn zu Fr'dau, und Steffan Juley diser Zeit zu gleichen thail eingenomben und verwalten werden, gnediglich versichert und verwisen haben, versichert und verwei-sen Sy auch hiemit wissentlieh und in Khraft dits briefs also und der-gestallt, sopaldt beruerte paide Dreissigist von den jetzigen Verweisungen. so bis auf dato darauf steen. ledig, das alssdann Ernennter Graf Niclas von Salben oder seine Erben, mit emphahung aller und jeder Gefell be-ruerter paider Dreissigist in Windisch lannde von stundan angeen souil der liber der Einnember und Irer Unnđerambtleut und Gegenschreiber besolldungen auch Ambtsnotturfjten beuorsteen, auf ir oder irer diener und Beuelchhaber quittungen, jeder Zeit ordennlich erlegt und gemicht werden, so lang und vil, bis Sy angezaigter sibenundzwainzigtausendt, Ach-

125

hundert. achtundzwainzig Gulden, dreyzeben Khreyzer, ain Pfening, volli-gelich entricht und betzallfc sein. Innhalt unnserer besonndern offer* Beuelch, Ime clerhalben an heut dato an obbemelten Lucasen Zäckhl und Stefan Julei, als gegenwürtig auch khünfftige unnsere Einneraber derselben Dreissigist" in sonnderhait hieriiber geferttigt, darinnen wir Inen auch khain Irrung thim und dieselben Einkhomen, anndern nit verweisen oder versehaffen. Sy seien dann ernennter Irer Schuld volliglich entricht nnd betzallt. Wann sich auch zuetragen, das angezaigte Dreissigistn. durch den Tiirckhen verderbt warden, oder das Got gnediglich verhuetten wolle, uns gar von Hanndeu khomen sollen, das wir alsdann mergenannt Graf Nielasen von Salben. oder seinen Erben. obbamellte Schuldt der si-benundzwainzigtausendt Achhundert achtundzwainzig Gulden Eeinisch. dreyzehen Khreyzer, ain Pfening, in annder weg, gnediglich vergnuegen. entrichten und betzallen sollen und wollen. Wann wir aber offtgemelten Graf Nielasen von Salben oder seinen Erben, von weillandt der Grafen von Sanndt Georgen und Posing, so jungstlieh durch absterben Graf Kri-stophen von Sandt Georgen und Posing, als der lessten desselben namens ledig werden, oder den Hampoisehen Gueten souill werdt, als sich ob'be-srhribne Schulđt. der siebenundzwainzigtausendt achthundert achtundzwainzig Gulden, dreizehen Khreyzer, ain Pfening, oder souil Inen jeder Zeit daran ausständig, erstreckt, zuestellen und einaniwurtten, so solle dise unnsere verweisung auf obbestimmte Dreissigistn in Windisch Lanndt. widerumben. ab, und sy uns solcher verweysuns abzutret'en, und dieselb zu unnsern Hannden dargegen herauszugeben schuldig sein, un-gefärlich mit Urkhundt ditz brief.

Geben Wienn, lesten decembris, anno doniini XLU1'"-

Protocollum: Hungarische Registratur annor. 1542—1546. foL 102/a. U arkivu c. i Jer. zajedri, ßnanc. ministarstva u Beču.

130.

1542. 31. decembra. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže triđesethičarima slavonskim, kako će tražbinu Nikole Salma iz ..dohodaka tridesetnice namiriti.

Bew-e-Iek daraiif, а-д di-e '-Ei-ft-nem-b-er des halJaen TJiail der W i n d i s c h e n Dre i s s ig i s t .

Wir Ferdinand etc. Empieten dem Edlen, unnserm lieben, getrewen Lucasen Zäckhl, Herrn zu Fridau, unnserm Eat, als gegenwärttigen, und khönfitigen unnsern Verwaltern und Einnembern des halben Thaill Dreissigist in Wyndisch Lannde, unnser khönigliche Gnad und alles Guets, und fuegen euch zuwissen. nachdem wir dem Edlen, unnserm liebe, getrewenr

126

Niclasen Grauen von Salben und Neuburg ara Ine. unnserm Eat, obristen Khamerer und Hauptmann auf Pressburg, laut unnserer sonndern Ver-sehreibung ime an heut dato hieneben gefertiggt in Surama Siebenund-zwainzigtausendt, achthundert, aehtundzwainzig Gulden Eeinisch, dreizehen Khreyzer, ain Pfening, jeden Guldin zu sechzig Kreyzern oder fünfzehen Patzen geraitt. schuldig worden. Das wir deranach gedaehten Graf Ni-elasen zu Salben und seine Erben, urab angezaigte Sehuldt der sieben-undzwainzigtausendt, achthundert aehtundzwainzig Gulden, dreyzehen Khreyzer, ain Pfening, auf unnsere Dreissigisten in Windisch Lanndt, diser Zeit dem I ucasen Zäckhl, und Stephan Julei verwaltung gnedig-lich versiehert und verwisen haben, also und der gestallt, so paldt beru-erte payde dreissigist in Windisch Lanndt, von der jetzigen Verweisungen, so bis auf dato darauf steen, ledig, das alsdann Erennter Graf Niclas von Salben. oder seine Erbn mit Emphahung aller und jeder gefell beruerter paider Dreissigist, von stundan angeen. und souill der uber Eur der Ein-neraber und annderer Ambtleut, besolldungen auch Ambtsnotturfften be-uorsteen, auf ir oder irer Diener und Beuelehhaber Quittungen. jederzeit ordennlieh erlegt und geraieht werden, so lanng und vill, fir angezaigter sibenundzwainzigtausendt, achthundert, aehtundzwainzig Gulden, dreyzehen Khreyzer, ain Pfening, völliglich entricht und bezallt sein, alles Innhalt angeregter unnser, ime nebengeferttigter Verschreibung. Darauf emphe-Ihen wir eueh mit Ernnst und Wollen, das du gegenwlirttiger und ir khilnfiftige unnsere Verwalter und Einnember, beruerter Dreissigisten in Windisch Lanndt, obgenanntem unuserm Khamer Graf Niclasen von Salben, oder seinen Erben, von stundan nach aufganng und verrichtung der ytz daraufstennden verwaisungen, alle und jede gefell angezaigter Dreissi-gistn souil deren tiber Eur der Einnember nnd anndern Ambtleut Besolldungen, auch Ambtsnotturflten jeder Zeit gefallen, gegen Iren oder irer Beuelehhaber Quittung ordentlich und on abganng raichet, bezallet so lanng und vil. bis sy obbestimbter Siebenundzwainzigtausendt. achthundert, aehtundzwainzig Gulden Eeinisch, dreyzehen Khreyzer, ain Pfening völliglich entricht und bezallt sein. Und was Ausgaben du gegenwürti-ger, .und ihr khtinfftig Einnember, hierauf thun, die sollen Euch auf disen unnsern Beuelchn, und des Grauen oder seiner Erben und Diener Quittungen fur guet Ausgab gelegt und passiert werden. Und daran beschiet unsern ernnstlichen willen und Meynung. Geben Wienn, den lesten tag decembris, ausgennden XLIIteu Jarg.

In simili an Steffan Julei.

Protocollum: Hungarisclie Registratur annor. 1544.—1546. fol. 103jb. U arhivu c. г kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

127

131.

1542. Iskaz plijena, što ga kaštelani zagrebačkoga grada oteše ljudima Zrin-

skoga i drugih.

Proces sus prede, quam accepe run t cas te l lan i c a s t r i Z a-g rab iens i s , P e t r u s Kerekes et Mathias Kys.

Item acceperunt in villa Chernomerch boues, vaccas et alia petora XLII.

Item acceperunt a duobus hominibus comitis Zrynyensis flor. XVIII. Item acceperunt in Vgra pecora et equos LVIIL, ex quibus peeori-

bus Mathias Kys pro equo sub ipso interfecto vendidit pecora pro flor. LXXX., et pro se habuit, tamen interfectorem sui equi apud se habuit, a quo precium equi habere debuisset.

Ex istis pecoribus aliqua macilenta et nullius valorise fuerunt data ad racionem dominu reuerendissimi.

Habuerunt de bonis Stythariewzky porcos nigros LIIII. Item acceperunt ab homine Ioannis Horwath de Belowar fior. XXV-Item Mathias Kys accepit in Iwanya Reka a Farkassyth equos bo-

nos VI. cum sellis et penulis, vnam loricam et vnam galeam et tria scuta et diuersas res, habuit ex hiis plus quam flor. LX.

Acceperunt a Nicolao Hterato, homine comitis vnam vestem de pan-no flandria. valoris flor. VIII., quam Kerekes sibi sarciuit et vnam equa-^iam valoris tior. VII. vriacum sella, penula, gladio et parata pecunia flor. II.

Acceperunt ab homine Kerhen flor. IIII. Uregorius Haynal cum ceteris habuit boues III, quos vendidit pro

flor. X. Hos castellani pro se receperunt. Acceperunt tria vaša vini in capitulo hominis Ioannis Horwath, que

vendiderunt flor. XXII. Eiusdem hominis vasa quinque, que vendiderunt flor. IIII. Pro quo-

vino Ioannis Horwath depredauit bona capituli, et capitulum soluit in parata pecunia flor XL.

Acceperunt a Chwcherya et Slawnoch porcos nigros XII.. et bo-ves VI.

In Campo acceperunt ab hominibus comitis Zrynyensis boues II. Item acceperunt ab hiis, qui de .Wgra venerunt ad molendium ad

Iwanya Eeka boues 1Ш. Item acceperunt ab homine comitis de Bosyako in Iwania Eeka

flor. XLI. simulcum vna pecia panni Karasya, missa per Volfgangum de ciuitate pro domino ad Bosyako.

128

Item ab vno homine loannis Horwath aeceperunt pro redempcione ipsius, quem Gregorius Haynal captiuauerat, duas peeias panni Karasye. et Gregorio nichil dederunt.

Ab homine Farkassyk(!) aeceperunt vnum cyphum argenteum in val ore flor. VII.

De villa Chernacz habuerunt ex pecoribus flor. XXV. Millium hominum de Medwewar reeeperunt pro se cor[os] XX. Seminauerunt terras domini reuerendissimi, et pro se habuerunt

fructum, contra voluntatem prouisoris. Siluas meliores liberas pene omnes pro panno, cothurnis, pipere et

speciebus ciuibus succidere dederunt. Petrus Kerekes debebat Mathie Dely de ciuitate tiorenos VIII. pro

quibus idem vinum decimale domini reuerendissimi in ciuitatem aeeepit, pro se cubulos XL., et decimam propriam tritici et millii pro se retinuit et non soluit.

Ex porcis comitis LXI. per homines eapituli in Kralyewcz receptis per capitulum domino reuerendissimo pro vsu castri datis. ex quibus pin-guiores et mafores Petrus Kerekes recepit porcos V.. Mathias vero Kys porcos IIII, portarius vero porcum, contra voluntatem eapituli et prouisoris. Tres domus nouas in capitulo erectas, comburere fecerunt et dist.ra-here valoris flor. XX.

Iuxta extimacionem nostram satis planam. extendit se preda supra-dicta plusquam ad florenos Vc>

Original na papiru. U kr. zem. arkiva u Zagrebu : Depos. Arch" capit Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 28. No.. 119.

132.

1543. 15. februara. U Varaždinu.

Povjerenici kraljevi, na osnovi darovnice Jurja markgrofa Brandenbur-skoga, dosudjuju općini varaždinskoj zidanu kuću u Varaždinu, koju

je Pavao Kećkes posvojio.

Nos Bmericus Bradach de Ladomercz, ae magister Michael de Ra-wen, regni Sclauonie^ prothonotarius, iudices et comissarii in presenti causa per regiam maiestatem delegati, nee non Ioannes Oszwich de Ko-rennyak, vice et in persona egregii. Stephani de Ozywla1 aule. regi§ fami-liaris, alterius scilicet iudicis et comissarii in eadem causa per ipsam regiam maiestatem statuti, qui in lecto grauissime egritudinis sue uel quasi in agone decumbens personaliter adesse non potuit, egregio etiam

1 Gyula.

129

Stephano de Prasehowcz, altero' similiter iudice et comissario eiusdem causae, certis et rationabilibus de causis ad id uenire non ualente, me-morie/ commendämus, quod, cum nos die do'minico Tnuocauit proxime pre^ terito1, hie Warasdini, loco videlicet et termino partibus infrascriptis per prefatum Stephanum de Cziwla nostronim omnium, ueluti iudicum et (•omissanorum -ipsius causae' nomine de commissione et speciali mandato" prefat§ regie maiestatis, domini et principis nostri clementissimi prefixo et statuto, pro discussione eiusdem causae eonstituti fuissemus, reuisionem-que dicte causae arduis quibusdam regni huius Sclauoni«? negotiis. exi-gentibus, ad presentem feriam quintam immediate sequentem2 prorogas-semus, tandem instante ipsa feria quinta, nobisque unacum nonullis aliis eiusdem regni Sclauonie, comitatus scilicet Warasdiensis, nobilibus ad id per hos de eadem commissione regia vocatis in unum conuenientibus, ae in iuditio dict§ causae pro triburiali sederitibus, prudentes et circum-specti viri Vitus Kwczynych, supremus iudex, Simon Zerssych, iuratus, ac Ioannes literatus, notarius et Petrus Soschar, ciues hums ciuitatis Warasdiensis, ipsorum ac ceterorum iuratorum ciuium necnon tötius comuni-

. tatis eiusdem ciuitatis vt .actorum nominibus et in personis, iuxta conti-nentem(!) Jiterarum prefate, regie maiestatis, decima nona decembris, in anno proxime transacto, Fienrie emanatarum, nobis videlicet Emerieo Bradach et magistro Michaeli Bawenii, ac prefatis Stephano de Ozywla et altero Stephano Prasehocy preceptorum(!) loquentium et directarum, ac infra expirationem sexaginta dierum post emanationem earundem immediate sequentium in diuersis locis et diebus presentatarum, quarum

, mediante sua maiestas reuisionem et adiuđieationem presentis causae in ' termino competenti eisdem partibus per rios prefigenda. authoritate maie

statis sue fiendam nobis committebat, nostram venientes in presentiam, egfegium Paulum Kechkees de Kokonya, ueluti in causam attractum, termino in eodem partibus ipsis, modo quo supra prefixo et statuto coram nobis comparituris, iuditiumque et iusticiam causa in presenti recepturis, ibidem coram nobis debito et eongruo tempore expectarunt, prefatus uero Paulus Kechkees, in causam attractus, in ipso termino per prefatos actores premisso modo eongruo. tempore, expectatus, iuxta prescriptum mandatum domini nostri regis, uti debebat, nostram in presentiam '"non uenit neque mi sit, se a facie iuris penitus et omninp absentandö, pre/fati uero actoreš uolentes causam eorum preseriptam prosequi contra eundem Paulum Kechkees, in causam attractum,-proposuerunt eo modo, quomodo supers oribus his annis, quibus idem Paulus.Kechkees. in causam^attractus, offi-tiolatum,, huius castri ac ciuitatis Warasdiensis apprehendisset, quandam domum eorundem actorum lapideam in theatro eiusdem ciuitatis habitam, quam iidemj actores pro conseruatione reipublicae totius comunitatis ipsorum comunem habuerunt, vna cum omnibus rebus eorundeni actorum ac dicte ciuitatis eorum domo in eadem pro reposito locatis et re-positis. puta pulueribus pixidum ac diuersis armis, hastis, lanceis et-aliis

1 11. iebr. 1543. 2 15. febr. 1543.

MONUMBNTA HIST. XXXX.I MDJJUM. HAIJ8HURGICA III. 9

130

similibus, minus iuste et indebite ac preter omnem viam iuris pro se ipso occupasset, occupatam usque ad hec tempora tenuisset et possedisset, possideretque etiam modo in graue preiuditium dictorum actorum ac ciuitatis eorundem prescripts et damnum manifestum, allegantes insuper idem(!) actores, quod actionem eorum prenominatam, attestatione vieino-

-rum eommetaneorum, nobiliumque comprouincialium huius comitatus Warasdiensis comprobare presto essent et parati, in verificationem uero eiuš, quo domus ipsa eorum actorum fuerit, quasdam vnas litteras illu-strissimj principi» et domini, domini Georgii marchionis Brandenburgensis «te. in pargameno germanice scriptas, sigilloque suo impendenti et ehiro-grapho manus sue proprio consignatas, in spetie ac etiam in pariis in quadam tabula de papiro in Iatinum traduetis, nostrum produxerunt in conspectum. Quarum tenor prout tabula traductions continebat et quem-admodum a certis etiam personis germanicis utramque linguam, videlicet latinam et germanicam sapientibus, quibusdam ad conferenda ilia paria <ium suis originalibus assignaueramus edoeebamur erat talis :

Nos Georgius gratia dei marchio Brandenburgensis etc. Slesie, Bath-foarie, Jagerndorff, Stetine, Pomeranie, Cassubie et Selauorum dux, bur-grafius Nuremberge et princeps Eugie et Odernperg. Quoniam parentes et predecessores nostri pie reminiscentiae eorum subditis fidelibus spetiali eorum gratia semper fuerunt inclinati, habentes itaque et nos huiusmodi gratiae respectum iuxta merita fidelitatemque talium subditorum nostro-rum ipsos parentes et predecessores nostros inuestigare sumus gratiose arbitrati. Quare tenore presentium fatemur et significamus vniuersis et singulis, quod attentis et consideratis fidelium subditorum nostrorum ser— uitiis, que nobis nostri fideles, dilecti, iudex, iuratique ciues ac tota comu-nitas ciuium ciuitatis nostrae Warasdiensis hucusque exhibuit et deinceps faeere exhibereque valebunt, ex spetiali nostra gratia ipsam erga eosdem ferimus, sano consilio et matura superinde deliberation habita, domum nostram muratam in theatro Warasdiensi sitam et exis ten tern, eisdem ad domus consilii totius comunitatis et reipublice duximus donandum et con-ferendum, imo damus, dpnamus ef conferimus presentium per vigorem «x propria boneuolentia et deliberata voluntate promittendo pro se et he-redibus sj^ressoribusque'vestris(!) vniuersis prefato(!) subditos nostros in pacih'co dominio dicte * domus. per nos dicte ciuitati modo premisso atribute, omni meliori modo et forma roborare,"firmare ac contra quosli-bet impetitores omni via et iure tuendo et absque difficultate eorum fide-liter protegendo. In cuius fidem et testimonium manum nostram presen-tibus propriam* subscripsimus et apposuimus sigilloque nostro authentico appenso munire fecimus. Datum Posonii, feria secunda post festum beate Lucie virginis et martiris, anno domini millesimo quingentesimo vigesimo tertio.1

Quibus exhibitis et presentatis dicti actores subiunxerunt tali modo, quod in signum maioris euidentiorisque rei ipsius veritatis modo quoque preseripte res eorundem actorum ac ciuitatis ipsorum predicte in parte

1 14. decemb. 1523.

131

'in eadem domo haberentur, quas quidem res,, purn nos per iudicem nobi-Hum huius comitatus Warasdiensis reuideri fecissemus, inuente. sunt ibidem et in eadem domo diuerse lancee. et diuersa vetustaque arma, vnde nobis ac dictis aliis nobilibus nobiscum in examine presentis caus§ exi-stentibus, prefatus Paulus Kechkees, in causam attractus, in termino et loco modo preseripto partibus ipsis prefixo iuxta preseriptum mandatum regie, maiestatis coram nobis comparere iuditiumque et iusticiam causa in presenti recipere debuisse, sed ob non ueniendo "et non comparitionem et a facie iuris absentationem suam, causis etiam et rationibus ex premissis preseripta domus lapidea dictis actoribus et perconsequens ciuitati eorum prescripts readiudicanda et applicanda fore videbatur manifeste, propter quod vna cum dictis aliis nobilibus nobiscum. ut premissum est, in dis-eussione eiusdem cause existentibus, auctoritate prefat§ regie maiestatis nobis, ut premissum est, per maiestatem suam in parte attributa mediante, prescriptam domum lapideam dictis actoribus consequenterque predict«? ciuitati eorum Warasdiensi applicandam decernimus adiudicauimusque per eosdem act'ores et dictam ciuitatem eorum perpetuo possidendam. In cuius testimonium presentes literas nostras sigillis et cirographis nostris pro-priis consignatas, eisdem ciuibus ciuitatis Warasdiensis dandas duximus et concedendas. Datum in eadem ciuitate Warasdiensi, die quo supra, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo tertio.1

Original na papiru. U c. i kr. kum., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

133. 1543. Poslije 15. februara. U Varaždinu. Općina varaždinska moli kralja Ferdinanda, da joj potvrdi posjed zidane kuće u Varaždinu, koju su njegovi povjerenici njoj dosudili, i po

gledom koje je uslijedilo uvedenje. Sacra regia maiestas et domine, domine princepsque noster clemen-

tissime. Suplicamus maiestati vestre in eo humillime, vt quum maiestas vestra ex uteris adiudieatoriis dominorum eommissariorum per maiestatem vestram inter nos et Paulum Kechkes, racione cuiusdam domus lapidee a nobis per eundem occupate, graciose delegatorum, intellexerit, qualiter ipsi earn domum. nobis tanquam pristinis possessorifeus, nomine et autho-ritate maiestatis vestre, eisdem in hac parte concessa, iure mediante perpetuo possidendam, adiudicauerint, et tandem ex speeiali commissione et mandato reuerendissimi in Ghristo patris et domini Pauli de Warda, ar-ehiepiscopi Strigoniensis. summique eancellarii et locumtenentis maiestatis vestre in regno Hungarie etc., per dominum banum et iudices nobilium, iuxta prescriptajn iudiciariam deliberacionem eorundem dominorum eommissariorum, prout4moris(!) patrie exigit, nulla contradiccione interueni-

2 Nedosljednost u pisanju e, ae i e pridržana je. *

1¾¾

ente. in possessionem et dominium eiusdem domus sumus introducti et legit-time statuti, vnde cum eeiam maiestas vestra, turn ex ipsis uteris adiudi-eatoriis, per eösdem dorainos commissarios nobis datis, turn eeiam ex satutöriis(!) eiusdem domini Jocumtenentis, ea sic vt prefertur fore intel-lexerit, dignetur hiaiestas vestra sacra, nobis earn domum uteris sue maiestatis1 perpetuo confirmare graciose. quo valeamds in ea more alias consueto pulueres et ingeniä ciuitatis seruare, et alia reipublice illius ciuitatis-necessaria consilia in ea traetare et ordinare. A maiestate vestra graciosam expectamus relacionem.

Eiusdem sacre maiestatis vestre •

humillimi fideles subditi. V N. iudex et iurati ciues

';.'. : . - v . •'• ciuitatis Warasdiensis.

'. Na rptu:N. iudicis et iuratorum ciuium ciuitatis Warasdiensis sup-licaeio 'in facto domus eorundem.

..,.. Original na papiru. U c. i kr. kućn.. dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

134. .

1543. Poslije 15. februara. U Varaždinu.

Općina varaždinska moli kralja Ferdinanda, da joj potvrdi dosudjcnu zidanu kuću.

Sacratissima Romanorum, Hungarie etc. regia maiestas et domine. domine. princepsqwe noster clementissime. Supplicamus maiestati vestre in eo humillime, vt, quum maiestas vestra ad humiliime supplicacionis nostre instanciam, certos duos commissarios in uteris eiusđem maiestatis vestre superinde extaritibus. clarius specificatos-, inter nos et Paulum Kech-kescb, racione domus consilii ciuitatis nostre, per eundem Paulum Kech-kešch a nobis violenter et preter amnem viam iuris oceupate, iudicium et iustieiam faciendam, nobis deputauerit graciose, et exinde iudicium et exequucio legitima subsequuta, dignetur maiestas vestra nos iuxta eorun-dem commissariorum adiudicaciönem in đomiriio predicte domus Uteris eiusdem maiestatis vestre roborare, stabilire et confirmare graciose,' iusti-cia ćomitiuni suadentn; id quod maiestati vestre omni obsequio fidelitatis j'esefuire studebilims. • .;.'

-Eiusdem.-sacre maiestatis vestre humillimi fideles subditi,

N. iudex, iuratique ciues '•• ciuitatis Warasdiensis.

133

Na rptu: Supplieacio ciuium ciuitatis Warasdiensis. • Original na papiru. ХЈ Ci kr. 'kućn., dvor. i držav. arkivu u

Beču: Hungarica.

135.

1548. 8. marta. U Lukavcu. Ban Nikola Zrinski moli Ivana Wemikara, kapetana Uskoka, da pri

pazi na ove, jer ih Turci hoće natrag odvesti. Egregie domine et amice nobis obseruandissime. Salutem et felicem

successurn. Hine est postquam restituti fuimus de Pethowya ad domüm nostram. eerta ffama(!) venit nobis de quibusdam amicis nostris ex parti-bus Turcarum, qui dieunt esse magnam copiam Turcärum gentium in-simui congregatam, qui excursiones faeere volunt, excursiones perficiendo istos profugos wlgo prebeghe ad partes Turcarum omnino reducere volunt, itaque rogamus vestram egregiam dominacionem. habeatis bonam •custodiam super istos prebegos, dampnum" ne inferant isto miserrimo regno. Procul dubio isti "prebezy recedere.volunt ad pristina loca; si autem aliquit contingent per istos prebegos huic regno, causarn super nos ne nmponatis. Et eandem feiiciter valere optamus. Ex Lwkawez> feria quinta

. proxima ante festum Gregori(!) pape, anno domini 1543. Nlcolaus, perpetuus comes Zrinyensis, Croacie et Dal-macie, Sclawonye banus.

Na rptu: Egregio domino Johanni Wernykar de Susumberk, ca-pitaneo regie maiestatis super prebeghos etc., domino et amico nobis ho-norando.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

136. 1543. 9. marta. U Lukavcu.

Ban Nikola Zrinski obznanjuje kapetanu uskočkomu Ivanu Wemikaru, da je on sklonio kneza Tržačkoga, da izravna učinjena nasilja Uskocima, a da se to isto očekuje i od Uskoka. Vlah Ivan došao je medju Uskoke iz

Turske, a po Uskoke sprema se turska vojska. Edler. vester, lieber freundt haubtman. Euer sehreiben der genombnen

1()5 Khaschtraun, auoh Pauliczen neben khuniglichen beueleh vnd mandat

134

halben, hab ich empfangen vnd alles Inhalt vernomen. Daraut lass ich euch wissen, das ich dem graffen von Tersacz in naraen der waanschafft ernstlich geschriben vnd gebotten. Eurn vntergebnen Vskhokhen seine frischling wider zukheren. Dasgleichen des ross mit dem Pauliczen halben. Das er, der graf soliehes bey euch mit reeht ersueeh, wie ir euch mit recht bewilligt zuuolfiern. Ich hoflf er, đer graft wirdt sich vnsers befelhs vnd gegebnen bescheides weisen lasseh. Wo aber je den graffen von eurn leuten was vnrechts geschehen ist, pitt euch freundtlich, wellet jme genuegung thuen. Dan .wo es beiden taillen mit phendtung ainen gegen den andern vermainet, das enth«' zu suchen. So war di khun. majestet vnd ich als Waan vberall jn clainer ansehung not reht bei den seinigen, deshalben wellet darob seih, damit den graffen von euch alle rechtliche bilikeit besehicht, desgleichen will ich an stat dess grai euch darob sein, damit ir vnd euer leit von ime zufrieden gestelt werdt. Wo äber je auf diss mein schreiben euch der graf khain benuegung thuet, wellet mieh wissen lassen. Neuss diser zeit was ich hab, ist mir noch disem meinen vorigen schreiben. so ich euch am nagsten zwge-schikht hab, widerumben anzeigt werden. das entlich jeez wider der Vlach Johan, aus der Thurkhei zwischen dj Vskhokhen khomen, vnd sieh jeczt wider ein Thurkhen hör versambet hat, die dj Vskhokhen hinein glaitten werden. Deshalben habt ir sambt der landtschaft vleissige auf-merkhung, damit der Vlach zu henden khomen. oder pracht möcht werden. Vnd dj landt von den Vskhokhen in guetter verhietung bleiben. Datum Lukhauacz, am freitag vor Gregorii, in 1543.

Niclass graft von Srin Baan.

Vani: Dem edlen vnd vesten Hannsen von Wernegkh, haubtman zu Landstrass vnd vber dj Vskhokhen, meinem guetten freundt.

Original na papiru u ljubljanskom Rudolfinu: handesveriheidigiing L. A. F. altfasc. 123.

137.

1543. 2. aprila. U Nürnbergu.

Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekelu, da posjed Dobovac, što ga je od crkve stubicke posvojio Ivan Katzianer, i nekomu darovao, natrag po

vrati crkvi.

Ferdinandus etc. Magnifi.ce, fidelis, dilecte. Exponi nobis fecit hono-rabilis, deuotus, fidelis, nobis dilectus Emericus, pr§bendarius ecclesi§ par-roehialis de Sthowjcza, eandem parrochialem ecclesiam a possessoribus olim castri istius Sthobycza fundatam fuisse etiam una pr§benda dotatam et ađ eandem pr§bendam certa bona hereditaria donata, et signanter quan-

135

dam possessionem Dobowicz vocatara in pertinentiis eiusdem castelli exi-stentem, quam quidem possessionem ipse veluti pr§bendarius ad id usque tempus pacifi.ee possiderit, quo quondam Ioannes Kaczianer, dicti castelli tunc possessor, ad petitionem quondam Ioannis comitis de Zrinio eandem possessionem a dicta prebenda de facto et pr§ter omnem rafcionem et aequitatem(l) ademerit et cuidam ipsius comitis seruitori dictam ecclesiam indebite spoliando donauerit, adeo ut iam dicta ecclesia non paruum defectum pati cogatur et successu temporis ipse pr§bendarius non habiturus sit unde eeelesie. deseruire et que. ad ecclesiam pertinent curare valeat, supplieando nobis ob id humillime, ut pr§dictam possessionem ecclesi£ de Sthobycza recuperari et restitui facere dignaremur. Quam ob rem nos at-tendentes hane dicti Emerici pr§bendarii petitionem aequitati et rationi consonam esse, eaque ob id clementer exaudita, tibi per pr§sentes firmis-sime' committimus et mandamus, ut memoratam possessionem oportunis viis et mediis reoecupare et reoccupatam atque reeuperatam eidem pr§-bendario prout an tea illam possedit tenendam, fruendam et possidendam restituere debeas, ita quod nemini iniuria fiat, sed quisque quod de iure suum est, habeat. nostram in eo expressam et omnimodam executurus voluntatem. Datum Nurenberg, die % aprilis, 1543.

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arkivu u Beču: Hun-даНса.

У - 138.

1543. 29. aprila. U Donjoj Stubici.

Ban Nikola Zrinski pozivlje kaptol Zagrebački, da uvede Mihalja Bu-dišića u posjed Caglića i Marsine drage u pristojalištima gradova Krupe

i Novoga grada (Todorova). Amicis suis reverendis, eapitulo eeelesie Zagrabiensis Nicolaus co

mes perpetuus de Zrynyo, ae regnorum Dalmaeie, Oroacie et Sclauonie banus amiciciam paratam cum honore. Dicitur nobis in personis egregii Michaeiis Bwdissych de Hotthwcchya, eastellani castri nostri Novigrad vocati, et generose domine Olare. consortis eiusdem, quomodo ipsi in dominium totalis districtus Ozagglychy vocati ac possessionum Marthyn-chycza zelo, Petrowycha zelo, Thwsschycha zelo, Beketycha zelo, Ozerye zelo, Saykowycha zelo, Rwkowcza zele, Saykowycha zelo, Zwachicha zelo et Kachyakowo vocatafum, omnino in eodem districtu Ozaglychy pertinen-ciisque castrorum nostrorum Krwppa et Nowygrad prescripti nuncupato-rum et in comitatu Zagrabiensi existentium habitarum, et item cuiusdam loci domus seu sessionis deserte, in qua videlicet alias quidam Lucas Lwchyeza voeatus inhabitasset, sub eodem casfcro nostro Nowygrad habiti et horti eidem loco - sessionis ad meridiem adher-entis, item cuiusdam loci similier deserti, vepribus et diuersis arboribus concreti, Marsyna dra-

136

gha ap.pellati,, in pertinentiis eiusdem castri nostri Nowygrad existentium; ipsos scilicet Michaelem Bwdysyeh et dominam Olaram consortem eiusdem vigore aliarum. literarum nostrarum donacionalium superinde editarum jure perhennali-tangentium et concernentiurn, legittimae vellent introire, super-quo, vestram amicieiam presentibus petimus diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimomo fidedignum quo presente Johannes aut Andreas Thompych de Wranograch, vel Georgius Wydossyeh, seu Johan -nes Hoyzycji, siue Matheus Mathayko, neue Michael Bwtkowych, nam Andreas Boyanych, namque Petrus Kozthanychky de Kozthannycza, vel Matheüs Zalathnoky, aliis absentibus, homo noster banalis, ad facies prescript! totalis districtus Ozaglychy vocati ac dictarum possessionum Mar-thynchycha zelo, Pethrowycha zelo, Thwschycha zelo, Bekethycha, Ozerye zelo. Saykowycza zelo, Bwkowcza zelo, Saykowycha zelo, Zwchyeha zelo et Kachyakowo voeatarum, nee non deserte sessionis Luce Lwchycza et loci deserti Marsyna .draga appelati, in preallegato comitatu Zagra-biensi existencium habitarum, vicinis et cometannis eiusdem et earundem. et eorundem vniuersis inibi legittime eonuocatis et presentibus accedentes. introducat prefatos Michaelem Bwdyssych et dominam Olaram in d°mi". nium et statuat, et post hee. huiusmodi introductionis et statutionis seriem, cum contradictorum et pvocatorum, si qui fuerunt, vicinorumque et cometaneorum qui premisse stafcutioni . intererunt nominibus termi-noque assignato vt fueri't expedieris, nobis suo modo amicabiliter rescri-batis, in sedem Zagrabiensem. Presentes autem sigillo egregii Gasparis Gwzych de Thwran, vicebani et comitis nostri Zagrabiensis fecimus con-signari. Datum in Alsozthwbycza, die dominico Rogatorum, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo; tercio.

Na rptu: Introductio facta est per nobilem AndreamBoganich et Andream presbyterum de Koroska, presentibus vieinis et eomotaheis nobilibus Stephano Kowachych, Michaele Bwthkowych, Luca de Nowo, Martino Karynchych, Paulo Zudacz, Nicolao et Johanne de Kozthanicza, Petro et Stephano Kozthanychky et altero Stephano Golwbyeh et aliis.

Original u kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Za-grab. Locus credib. B. No. 151.

. - - . ; • : 139.

1548. 30. aprila. U. Lukavcu. Ban Nikola Zrinski piše generalu Ivanu Ungnadu, da spremi veću silu, osobito lumbarde, da idu po kraljevoj zapovjedi otimati grad Steni-Šnjak, što ga je bio oduzeo knez Juraj Frankopan Slunjski Franji Na-dazdu, Џ ga je odlučio pridržati i braniti pomoću ostalih Frankopana

i kneza Blagaja. Generose et magnifice domine et amice nobis obseruandissime. Sa-

'.n-tem et omnem prosperitatem. Scimus non latere vestram generosam o>

137

magnifieani dbminacionem, qualiter regia maiestä^ " dpminus nosterućk:

menfissimüs, stricte nobis commiserit negocium domini JSTadasdy ex1 parte' Sthenycznyäk exequendum. Nos haetenus omnibus mo'dis temptauimus. si forte res confiei potuisset quiete.et pacifice, ac sine armis, et si spec-' tabilis dominus comes Zlwny • castrum Sthenychnyak reddere volmV set domino NadasHy absque aliqua maiore vi, et nbn tantum per nuncios, sed in propria eciam nostra persona accessimus ilium,1 nil tämen eficere pot'uimus. quia poeius ipse comes Zlwny, coadunatis" et confederä-tis srbi omnibus comitibus Frangepanibus et-domino Blagay, affine siio, aliis eciam nonnuilis, et prout audimus, eciam domino Keglewyth, parat omnino sese defendere et non obedire voliintati regie maiestatis; minatur eciam, se imploraturum auxilium Turearum, si alitor 1ш1Гооп potent:' Inter hoc omnino necessar i um est, '" nobis mändatis et iussionibus regie maiestatis obtemperare, ac omnem temptare fortunam. (Rentes alioquin habemus sufficientes; inecesse tamen est, vt vestra generosa et magnifica dominacio iuxta eommissionem maiestatis regie bombardas necessarias expugnacioni. castri-nobis- sine mora mittatvet cum attinenciis et neeessa-riis ipsaruin,. nam'absque: illisne incipere quidem nobis licet reeupera-cionem castri vllius temptare. Aliorum nos curam'diu agimus solertem/ et nullus alter est iam defectus, nisi bombardarum. Ne- igitur in irritum cadat iussio maiestatis regie et tanta eiusdem deliberacio, rogamus, vt vestra magnifica dominacio huius rei totam curam gerat, ne unicus is defectus totum negocium interturbet, aut tardäre faciat, ac auctoritaš mandati regii in hys partibus. aliqualitervjilescat, ,essetque res agenda prius-•ciuam negocium,nobis aliud occurat in aduentum, imperatoris Turearum.. quem nos ex captiuis nostris omnino ;in Hungariam. ђос-anno mouere inteleximus. Iuuabit vehemienter authoritatem maiestatis regie unius huius rebellis castigacio, maiorque er.it sue maiestati obediencia. B contra vero. si hec, que agere incipimus, irrita aut procrastinata ibrent, facile,"apud alios parent eontemptum mandatorum. In nobis iam nulla erit m,orä.'Va-lere optamus vestram magn fićam et generosäm dpminacionem feliciter. Datum in castello nostro Lokauecz, vltima aprilis 164&.

Nicolaus comes Zryniensi.s,. ., banus.

Na rptu: Magnifico domino Ioanni Vngnad . . . .'.- . - , Original na papiru. U'Jer. ugar. drzav, arkivu, u Budimpešti* Neo-

regestr.actafasc. 175. No'. 22. , \

140'.

1543. 2. maja. (U Čazmi). Oporuka Simuna, biskupa zagrebačkoga.

In nomine domini. Amen. Anno eiusdem 1543., in profesto ascen-üionis domini. Ego Simon, episcopus eeelesie Zagrabiensis etc. eorpusculo

138

quidem egro, mente tamen viuida non ignorans diem ilium fatalem omne& homines absque deleetu manere, de condendo testamento crebro sollicita-tus, eertam facio fidem, mihi nihil superesse, de quo magnificum testa-mentum deberet Condi. Nam quicquid erat reddituum, siue prouentuum episcopatus, id sumptum est in vsus necessarios. Oeterum, id quod pro-mea tenuitate erat ex negociacione. videlicet et agricolacione congestum, dudum miseram ad Ohabrag, vt eo Petrus^ Palffy. nepos meus aliquam porcionem precii illius castri, si regia maiestas pro sua clemencia liberum faeere non posset, dissolueret: hie vero quicquid suppellectilium est, id totum commito fidei domini Francisci Batthyany et Petri Palffy dispen-sandum, et in vsus pios erogandum. Regie maiestati vero, domino et principi clementissimo. vniuersos orphanos meos et ipsum episcopatum-commendo, precorque suam maiestatem, vt pro sua clemencia castrum Ohabrag ab impetićione litis aduersariorum liberet. Petrum Palffy. ceteros-que orphanos meos moneo et obtestor, ne a fidelitate regie maiestatis-quoquomodo desciscant, sed perpetuam fidelitatem retineant. Dominum eciam Franciscum Batthyany precor. maiorem in modum partes meas rae-orumque orphanorum omnium, prout suam magnifieam dominacionemr per Stephanum Praschoczy, non ita nuper precatus sum, foueat ampecta-turque ex animo, habiturus mercedem a summo deo.

Ornamenta omnia pontificalia et vasa argentea et que fuerant eccle-sie mee Zagrabiensis, et que ipse de meo addideram reposita in sacrario-Zagrabiensi, lego reddi ecclesie eidem.

ßes argenteas omnes et ornamenta sacerdotalia diuersarum ecclesi-arum, que metu Turcico propter dispersionem populi collegeram, iuxta*s earum inseripcionem committo reddi suis ecclesiis.

Quibus autem debeo, siue famulis meis, siue aliis quibusuis, aut, quos offendi, prefatus dominus Batthyany et Petrus Palffy de his, que hie habeo, quantum euique decidere poterunt, satisfaciant. ne clamor me decedente oboriatur, qui aures diuinas offendat.

Hec coram dominis lectore et cantore1 predicte ecclesie mee "Zagrabiensis, ac Stephano Praschoczy, magistro curie et Feyerthoy, seereta-rio meo.

Si vero deo vocante me decedere contigeret, de his que hie habeo-ad exequias funeris mei necessaria insumantur.

Iz originalnoga izvještaja zagrebačkoga kaptola od 31. oktobra 1543. U arkivu nadbiskupije zagrebačke u Zagrebu: Testamenta . Vol. 1. No. 6.

Savremeni prijepis u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u-Beču: Hungarica.

Lector Paulus, cantor Mathias Brumanus.

139>

141. 1543. 2. juna. U Varaždinu. Luka Zekel piše Ivanu H(orvatu) ?, da šalje k njemu svoga pouzdanika

Gašpara Zappića, i da je „atlas" priredjen uz ustanovljenu cijenu. Egregie domine, amice honorande. Salutem et omne bornim. Nunc-

eiauimus * nonmilla vestre domination! per hunc Gasparum Zappchyeh,. dictis cuius eadem fidem creditiuam prestare velit. Preterea atlassium wulgo athlaez- iam adductum e§t hue ad nos Warasdinum, deduximusque vix preci um iffius, vnam vlnam wulgo singet floreno vno vngarico, per 80 eruciferis numerato. Itaque nos atlasium hie reseruabimus adhuc per aliquot dies, quousque dominaeio vestra nos cereiores lecerit, si acceptum est tanto precio atlasium, vel non, quod et rogamus eandem facturam, quam feliciter valere optamus. Datum Warasdini, 2. die iunii, anno do-mini 1543.

Lucas Zekel de Kewend. dominus in Ormosd etc.

Vani: Egregio domino Ioanni Ho . . . . , domino et amico hjonorando]. Original na papiru. Dolje je obrezano pismo, i uslijed toga krnji

naslov. Na rptu je pritisnut mali pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

142.

1543. б. juna. U Varaždinu. Luka Zekel javlja Nikoli Jurišiću, da Murat beg potsjeda Valpovo, ali

da nije Mete učinio. Wolgeboren etc. — Eur begern der khundschafteh betreffendt, will

ich euch nicht pergen, das mir in diser stunds glaubiefdig khtfndsctiaften zuekhumen, das der Muratbeg auf des Thurkisehen khaisers^јвгшШсћео beueleh widerumb für Walpo gerught vnd häfftig angefangen zu sehies-sen, aber bisher nichts erhalten, es ist inen aueh khain hilff von des khaiser volcke zuekhumen, man ist aber noch daselbs gueter hofnungr das er khain eroberung an Walpo erlangen mug, dan er zuuor mit đem häfltigen schiessen, so er thuen lassen, nicht grdssen sehaden gethan vnd sy dj thor noch imer zue im geschloss oflen halten, das sy sich von inen wenig besorgen. Des khaiser ankhunf halben zaigen etlich gefangea an, dass er zu'Weisspnburg numals ankhumen sey, aber etlich sagn, das er widerumb gewendt haben sol. Waiss nit, welches gewisser zu glauben ist, aber im Sjnnach soil ain grosser haufen seines volkhs ankhumen sein. — Datum Warasin, den 6. tag Juni, 1543.

Lucas Zägkhl, herr vnd leitenanđt in Windischlannt.

140

Vani: Dera wolgebornen. edlerri,- gestrengen vnd vesten herrn Ni-•clasen Jurisehicz, freyhern zu Giinss, Rom. khun. Majestet Rat vnd landt-haubtman in Ohrain

Original na papim* U ljubljanskom Rudolfinu: Landesvetiheidi-gung-.L. F. A. alt. fasc. 123/2.

• . Ш .

1543. 10. juna. U Koprivnici,

Petar Kegleoić javlja Nikoli JuriHću i zastupnicima Kranjske, kako Murat beg' potsjeda. Valpovo, i kuda polazi sultan Sulejman s velikom

. ; . • . : vojskom u Ugarsku. Magnifici• et generosi domini. et amici nobis honorandissimi. Salutem

•et prosperitatem. Litteras vestraruin raagnifiearum dominacionum nobis ex parte rumorum porrectas intellexirrius. Ad quas'vestris magnifieis domi-nacionibus possumus rescribere, nös a certis eaptiuis Turearum inHexisse. cesarem Turearum post lapsum niuium preteritorum vietualia ad partes Hungaricas expediuisse, ipsum quoque eesarem Turearum simili mod versus Hungarian! iter suum mouisse, pontes vero in fluminibus aqu rum imponi solitos omnino preparafcos esse, ut dum eys nuneiauerirrt, foret(!) parati ad flumina imponerentur. Istam prescriptam lamam com-muni fama vigente possumus vestris dpminacionibus magnifieis signifi-•care. Ex parte autem obsidiones castri Walpo significare possumus vestris-dominacionlbus magnifieis. M wrath begh cum mille. equitibus Turearum et peditibus eerti numeri dictum castrum obsedisset et per decern dies strictissima facta obsidione. pulueribus et globulis ingeniorum defe-cisset, sicque quasi per vnum miliare terre se ab eodem castro amouisset, quousque pulueres etglobuli plures sibi adducerentur. Hodie itaque rursum ^udiuimus. quod iterata uice eundem castrum forte obsedissent, eui in uuxilium venisset Boznensis zanehyak. Quicquid. itaque ab ipsis . eaptiuis Turearum intelleximns. ea vestris dominaeionibus magnifieis rescripsimus. Ea propter nobis yidetur,. utvestre magnifice dominaciones.. aut- duodecim farailiares huzarones, quibus stipendia regie maiestatis nostri elementis-simi somerentur, causa excubiarum ad.Soklos mittant. Quia abinde tam ex parte cesaris Turearum. tam victualium suorum. quam eeiam pont[ium] -ad aquas inponendorum in factoque obsidionis castri Walpo vestras ma-gnifieas dominaciones rumoribus ac nouis atque nouis famis seruare pos-sunt et certos reddite, et vestras magnifieas dominaciones bene valere op-tamus. Ex castello Kaproncza, decima die mensis iunii, 1543.

Petrus Keglewyeh de Bwsyn.

ш Na rptu pripišak: Ceferum significare possum us. vestris anagnifiris-

dominacionibus, Ioannem Alläpy cum aliquot equitibüs, afösfamiliariis suis in Quinqueecelesiis relictis, ante, triduum bper Kaprönezam iter eontinuasse, a quo dum famas inuestigassemus, retullit nöbisy quod apuđ dominum episcopum Quinqueecclesierisem et c teros dominos ad illas partes eommorantes, fama esset eerta, quod cesar Титсатит penes Peterwa-radinum cum suis copiis vellet transfretari et ex ilia parte Danubii iter suum coritinuare, vnum autem suum specialem bassam ex ista parte Danubii, cum alüs copiis ad partes superiores delegare. Quod, si verum est,. timemus^ quod ad tunc erit ad scitum omnium nostrum, cum iam idem cesar ab ilia parte Danubii Posonium attinget. Ide.o visum est nobis, vt vestre magnifice dominaciones speciales hwzarones, stipendiarios videlicet regie maiestatis, domini nostri clementissimi. ad illas partes Quinqueeccle-sienses et vltra seruare pro excubiis faciendis velint. Qui tam ex parte cesaris ipsius pessimi et alterius sui basse prescripts quam aliorum negotio-rum vestras magnifrcas dominaciones certificere et cum rumoribus ad id pertinentibus easdera teneri poterint.

Vani: Magnificis et generosis dominis Nicolao Juryshyeb, baroni in Gynss etc., capitaneo Oarniole et N. comissariis atque delegatis dicte prouincie etc.

Original na papiru. U ljubljanskom Rudolßnu: Landesvertheidi-gung L. A. F. alt fasc. 123.

' ^ 144.

1543. Prije 11. juna.

Ivan Kuškovački i Ivan Glačak mole kralja I< erdinanda, da se njihovi rodjaci iskupe iz turskoga sužanjstva s dva Turčina zarobljenika, koji

.su u rukama zagrebačke biskupije. Sacratissima regia maiestas. domine, domine et prineeps clementis-

sime. Quoniam episcopatus Zagrabiensis simulcum omnibus bonis iuste et legittime, nunc decedente ab hoc-luce episcopo ipsius, in vestram sa-cratissimam regiam maiestatem condeseendit, supplicatur humilime et eciam obsecratur eadem pro deo altissimo et saneta fide cristiana in persona nobilis Ioannis. Kuskoczyet alterius Ioannis . Glacchaak(l). hic #in legacione apud vestram. saefatissimam regiam maiestatem existencmm, quia idem Ioannes Kuskocz^. habet duas sorores per Turcas interceptas, et dictus Joannes Glacchak vnum fratrem carnalem, specialem presbiterum, pro quorum redempeione optantur duo Türci captiui, nunc in dicto epi-scopatu Zagrabiensi existentes, vt dicti Oristiani ad fidem pristinam rede-ant^Oristumque :altissimum,'' turn pro sanitate vestre saeratissime regie maiestatis, turn pro aliis calamitatibus huius afflicte Oris'tianitatis implo-

14¾

rent atque adorent. Dignetur vestra sacratissiraa regia maiestas ex innata sua clemeneia dictos Turcos captiuos eisdem supplicantibus per literas suas committere extradare, vt dictos fratres ipsorum carnales redimant. Vnde benignissimum expectatiir responmm.

Eiusdem vestre sacratissime regie maiestatis seruitores fideles,

Ioannes Kuskoczy, et alter

Ioanne Glacchak, prescripts

Gregorius Bornemissa an episcopatu Zagrabiensi.

Na strani: Fiat.

Na rptu: Supplicacio Ioannis Kuscoczy et alterius Ioannis Glacchak.

Original na papiru u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

145. 1543. Prije 11. juna.

Ivan Feyerthoy, tajnik pokoj. Simuna, biskupa zagrebačkoga i kano) zagrebački, moli kralja Ferdinanda, da mu podijeli arcidjakonat Be> nun« per spontaneam cessionera et liberam manibus ipsius quondam domi*« reuerendissimi resignationem, nobilis adolescentis Matthei Palossy de Er-dewd, ipsius archidiaconatiis vltimi et legitimi possessoris, de iure et de

facto vacans.

Original na papiru. Jj c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

146.

1548. Prije 11. juna.

Gjuro Тотра^ЉамошМ zagrebački moli kralja Ferdinanda^ da mu podijeli prepozituru glogovnicku (de Galgoncza), koja je smrću Gavre sina Petra Merziny ispražnjena, a koju mu je već kr. locumtenens u Ugarskoj, Aleksije Thurzo, iudex curiae podijelio.

i

Original na papiru. U e. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

148

147.

1543. Prije "11. juna. Stjepan de Praschowcz, bivši magister euriae pokoj, biskupa zagrebačkoga Šimuna i vicarius in temporalibus biskupije zagrebačke, moli kralja Ferdinanda, da prepozituru u Glogovniei (de Galgoncza) iam hostili rabie prorsus desertam, a smrću biskupa ispražnjenu, za zasluge daruje njegovomu sinu Luki, probi indolis iuueni et muitam expectacionem studij

literarii. Original na papiru. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arhivu u

Beču: Hungarica.

148.

1543. 11. juna. U Oazrai.

Stjepan PraŠčovečki, vikar biskupije zagrebačke in temporalibus i Ivan Feyertoy te ostali službenici zagrebačke biskupije izdaju vjerodostojnicu

Sebastijanu, kojega šalju do kralja Ferdinanda. Sacratissima regia maiestas, princeps et domine. domine dementis-

sipe. Fidelitatem et obsequia. Venit in conspectum maiestatis vestnj-nostrum omnium nomine hie egregius Sebastianus, qui maiestati vestre upplicationem nostram reddidit narraturus ea, qu§ a nobis accepit. Sup-

plicamus itaque convoluti in conspectu maiestatis vestr§, ut pro sua pietate illius orationi nostro nomine aures et, animum pr§beat. ae nostris uotis faveat. Nostram fidem et studia maiestati vestr§ etiam atque etiam ob-stringimus. Servet maiestatem vestram altissimus pro desiderio su% Oza-smae, undecima mensis iunii, MDXLIII.

Benignum et speratum a maiestate vestra expectamus responsum. Eiusdem maiestatis vestr§ sacratissime

humiles et addictissimi fideles, Stephanus de Praschoweez, episcopates Zagrabiensis in tem

poralibus vicarius. loannes Feyertoy, eeterique ip-

siiis episcöpatus offieiales. Na rptu: Sacratissim§ ßomanorum, Hungari§, Boemie etc., ,regi§

maiestati etc., damino et principi semper elementissimo. Original na papiru, Pismo je bilo zapečaćeno s dva pečata, koji

su ali satroeni. U-% i kv. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

ш .149.

1543. 13. juna. U Bihaću,

J£apetan bihqöki. Martin Gßl' moli. za • isplatu nagrade:.za. ићиасефз'.-Л j ^ - ^ * - ' Uskoka Vlaha. и-РегЈм.', •-. 'iT^uhrrA'; '^Ш^-Л^ЈУ'-.^'

'leuten-dfes 1yiacberf k'mhtv>'etlibben binaberšeftffl'ćn Х'ШмШ&ш'З^^Ш :?

lA^- ^ . : » ^ - ^Ü.-L.: ' u ^ l ^ ^ * ,:„. ,_. :,& ^ . , , , , , ^ . / ^ ¾ ^ ¾ ¾ ^ Öhen; des :P£f}a -Wbeh' ha>i;dl:en/;';.Ais'ich 'fiir rai'eH seV^t-^^^s^g^ das i"ch wärlichen /mit dem höchs'ten fleiss gethan v.0\Џ^^ш0ф^в^г / lich erzehlt, wen man ainen solcheri riamhäftigen \^%-0^}}^^^ш£^^. Haramwascha sächt, das in die kun. Majestet''nemen^^^l^^^^V'V; ,--fl'.

' Haben sich die armen dienstleit rai't de.n '\\^^%^(^Ш^^хЏ'so jnen bisher des Vlachen vnd seiner gesel.schaft:-^1¾¾¾^¾¾¾¾^^ ergetzlichkeit vmb ir gefarlicheit.'so-si ir leib. ц^рШ^шш^џ^^Шт' vertrostung peseheeh, vnd haten' mich gepete'n,;^^^l^^n?|zji'vgeben, sy wolten zwen.von in,en zu euch sehickhen^.di d^^^^^^^re^fe'haJben werden, also haben sy den Marko , Kernscmr-h ''^^^^^ш^ШоЋш^п zü euch äbgefertigt, deš. ich.kein zweifl..trag., .dfe a^Äzf^^oWeit .werden sich- gegeri euch». .als l ge.n iren gnedigen hern i ju .alie^^p i'QhkaVt\fin-?\Zl

i'.Nn^W dehÄ sseh;-:••:•.• *.Г'- ' " . Batum'Wifh.itsch,^deh •Xffi}jüriii.' im XhUfM&Y^':M*(-K

-Л\\:^Љ' T 'f^ -••' '- h :.•••: ^-'-: : •• < ' - - : - ¾ ¾ ^ ¾ ^ ' i.V.;\''' •i !i;av :.';.:'.. -i-'ti' s . • 'уф'>'-^ < Wdert^ige^geiGrsämer ' '^ ; - •'-•/ ••••'.•v i £;: •'-'. ••"• ' ' ; : •-•'-"•-•y'" •'"-•'' '•'•' .^MeW-;p^::v6h\Cf^-]feifeteiin

. — Prijepis^',В:-:ЕђрЦтј1а- bez: ožnafa'-tialazistfc \TJ po' meni Шга^втпг ärkivima^Mijesam to'Ms'mohasäo'. JBM će zar cij&lö iz ljubljanskoga. JRu-doifinai'•'•>';\\ h '}/&••?•' 7 л ; : ; Г ' " • / • ; : £ : ; ' : \ : ':.••' .-:'••:.•'

X

•Ali* шо. 1543. PiW#4J juna?. :($-ikgrebxi). • ' : ' ; . ' ' . '

КаЏ61 ааЏгШфШ•-•Moli kralja Ferdinanda, da mu.~se фгисе lumbarde ^;'^-••'"У ЦојШ wna< dosta)'i da mu se doznaci prah\uiQpiuju.

* '^^џЈ^ЏЏџ\р^\Шџ^^& regia, đomine, <lomme cle^iehtissime. Suplica-išs^iVvještr'^'^terura in регаода capttuli Zagräfeiensis m ea,, quod

*estraigra£iose<<providere -djg4^!i^: ; '-deЏШ^^^^:^џ^шЏ.^-у^о^ isfe-ii;.. pr^tffiED.j': ßönMitJafc^ ехесцtoriЦш.' Л [ ч Ш р р huiüsmödi

a^are . Yjelirit,,. ^Taq^sque • :]3r^l^tus ,per. :У^о^Ши|Ш1#^^Ш

'^firf^'š'"?3o;m'uius^FräriciscTis Bactany(l), Pelriis "^ffy,^te'p$№tis:;^

тш*

$45

chy?, Johannes secretarius, quibus. mandet vestra raaiestas. Tandem de pulueribus deputet Pethouie maiestas vestra et literas det capitaneo v-.el iudići Pethouiensi, quia et modo nbn imgedieret eapitulum maiestatem vestram, nisi summa necessitate vrgente lađfinitima castra,: quia si laci-al§s' manus hucusque habuisset.. maiestas'; vestra . non • paruas expensas habuisset, tamen vteunque, hucusque pqtuit capitulum p^eseruauit huius-modi castra et ex post wit- ad fidelitatem vestre, mäiestatis. quod tamen eapitulum a certis. annis nullum ^äbeat prouentum de iiicCi.s .castris, et a vestra maiestate -graeiosam'expectat relaeionem. ' . ", ' ' '

•: Vani: Supplicacioeapituli' 'Zagr-abiensis, <•' . - . , ; :;';.

i:-; 'Original na papiru. Ü -c. i krl kućh., dvor. i drzav: arkivu u Beču:'Hungarića. ;;

;ШУЗ.- 1'li,-juna. i(:Ui Zagrebu.) ./ >i ?

Kaptol'zagrebački šalje kralju Ferdinandu svoga poslanika, koji^će iznesti molbe njegove. , • . :

Sacra regia- maiestas. domine et domine clementissime. Orationum in. domino et fidelium seruitiorum humillimam eommendacionem: In ma-gnis et arđuis, negotiis nostris et. ecclesie/ nostre raisimus ad vestram saeram maiestatem , hunc fratrem nostrum; raagistrum Georgium .Thompa7 sjjppHeantes, vt ipsum benigne exaudire et cum optata relatione remittere .diignetur, ;quam dfiuš conseruet.felicissime. . ; ;v,. : • •> ''•..Dalum 1Ф. rniensis iunii, anno-domini; 1543. ;л!|4ч, ' ;_

••'••> Vestre šacre: maiestatiš , . . ', v . '

• - fideles capeilani. > ' •'• .• Capitulum ecclesie Zagfabiensiš.

Na rpto: Sacratissiib,e Romanorum, Hungarie, Bohemie/ete,1 re^ie; maiestati. domino et' äominö blementis'simo; ! : ; • • '' ' ' ! :!l , ' : ' i!

,,.. ;.', Original ца 'papiru;-.Pečat na • rptu, kojim je pismo bUo.,$afyo-rfino, Лјејртце, je sačuvani,U c. i.kr'.'kućn., dvor. •i držav. •.wkiyu}k_ Beču: 'Hunqaricä. '" , •'•'--• ',.' • " " . . / ' ' ! ' r u'" '

••'•_• •' " • ' • ; . • - . - . : ' • ' •-: :.."'.'. • •. . .: .* •;; . c- inhcj.T. " ' • ' ' • i • • - . " •• i • " • • • i ' . \ ' . : . ' • ' ! . .• . \ . . : ' . * . . • ' '.': ;.: f ' . i : . : : • ' ; ' ' } [ ? . ' > l i ,

•i.-.'.".'. У : ] .' ' • ' / . - ' ; . ' ' • ; '/• • ; ' : ' : ' « . ' " . . ' . ' . ' . " ' • ' . . ':-s'

MONUMENTA HIST. ХХХХ. MONUM. HABSBURG1CA III. 1 0

146

152.

1543.. 1б. juna, U Nemet-Ujväru. Frqnjo Bacan piše kralju Ferdinandu, da nijejii najmanje ushićen što je ovršiteljem oporuke biskupa zagrebačkoga 'Simuna. Freporuča po-

dijeljenje nekih crkvenih beneficija u biskupiji zagrebačkoj. Sacratissima maiestas et domine, domine mihi clernentissime. Post

perpetuorum fidelium seruiciorum meorurn in graciam vestre maiestatis humilimam commendacidnem. Credo maiestatem vestram noil latere, reue-rendissimum conđam dorainum episcopum Zagrabiensem e viuis excessisse. qui nescio quo cögitatu me et Petrum РаШу, affinem suum. in vltima sua voluntate sui testamenti constituit exeeutores. Cuius testamenti copiam presentibus inclusam curaui vestre maiestati transmittendam. quod satis simpliciter est factum, cum nee esse neque non esse, eum aliquid suppel-lectili habuisse doceat. Quod si possibile foret, libenter ab ipsius testamenti cura se exonerarem, presertim cum non pauca debita eum intelligo contraxisse, precipue capitulo Zagrabiensi, quod pro suo rehabendo debito, iam ad me miserat, quo ipse prefatus condam dorainus episcopus debebat. Quod vnde exolui poterit, certo adhuc ignoro. Nihilominus sepositis testamenti curis, volui vestram maiestatem scire, quatinus de episcopatu illo eiusque eastris, que finitima sunt, dignetur ita prouidere. ne in manus alicuius secularis persone incidat, vel deueniat, sed idonee et sufficienti ac benemerite persone sacerdotali illud i-onferre, cle qua persona et ipsi domini capitulares bene possint esse contend, qui et nunc de ipso mortuo episcopo eonqueruntur. Quod si in manus alicuius secularis persone de-ueniref, certe desolabitur episcopatus ille, qui et alioquin proximus est desolacioni et in extremo fluctuat periculo, prout et ceteri regni episcopatus, quorum possessionem seculares habuerunt, et ne illud vestre maie-

. statis alienigene, sed nacionis Hungarice vel Sclauonice homini, persone benemerite, donare dignetur. qui et restanciam ouium paucam regere et castra illius episcopatus, licet satis desolata, manutenere et conseruare possit et valeat. Hoc autem, quantum a me ipso vestre maiestati ita con-sulo faciendum, vt possim a vestra maiestate personam intelligere, cui episcopatum huiusmodi conferri dignabitur, nam si alienigene illud vestra maiestas, vel persone immerite eontulerit, qui videlicet contenciosus et discordiarum serainator esset. in quantum in me erit, alienigene et secu-lari persone non consencia,m, cum et alioquin .per contenciosos et discordiarum ämatores, regnum illud in extremam deuenerit desolacionem.

Ceterum beneficium quoddam archidiaconatus de Bexyn, nunc in ipsa ecclesia Zagrabiensi. vacat. pro quo et capitulum illud Zagrabiense me rogatum habet et discretus. magister Benedictus Dombrensis, eiusdem eeclesie Zagrabiensis canonious, alias capellanus meus, me requisiuit. vt illud beneficium archidiaconatus de Bexyn eidem magistro Benedicto. con-canonico eorum, persone videlicet satis idonee et benemerite a vestra maiestate irapetrarem. Quern, cum certo sciam. ad illud beneficium archidiaconatus. idoneum. sufficientem et benemeritum esse, vestre quoque maie-

147

stati semper fideliter inseruiuisse, supplieo vestre maiestati. veluti domino meo clementissimo, beneficium archidiaeonatus huiusmodi de Bexyn, ipsi magistro Benedieto. fideli suo, ex gracia sua regia dare et conferre di-gnetur graciose, vt et deo famulari et vestre quoque maiestati eo fer-uencius fideliter inseruire possit, quod et ego vestre maiestati curabo reseruire, nisi enim seirem immeritum et insu'fficientem, non eum vestre maiestati commodarem.

Preterea scio Stephanum Proschowczy(l), qui nunc episeopatui illo preest. aput vestram maiestatem non esse, ignotum, qui per ipsum eondam dominum episcopum sepius ad vestram maiestatem nunccius mittebatur; qui-quidem Stephanus Praschowczy, vnum inter alios habens filium Uteris vacantem, rogauit me, vt pro eo vestre maiestati scriberem, quatinus vestra maiestas, preposituram de Galgocz. nunc de facto vacantem, Luce Alio suo dare dignaretur: que quidem prepositura per hostes penitus est desolata, restat solummodo ipsius prepositure quoddam fortalicium, quod et hactenus magnis sumptibus per ipsum eondam dominum episcopum est intertentum. Ego quidem, si gratis mihi daretur, non eius curam assum-merem. nunc nee tantos habeat prouentus, quibus fortalicium illud con-seruare posset. Est tameii in loco satis periculoso, prope ciuitatem Orisium situm, sperat ipse Praschowczy aliquando Sclauoniam recuperaturam, et quod maius est. si fortalicium illud in hostium manus deueniret, periculum regno esset, propterea vestre maiestati veluti domino meo clementissimo supplico. dignetur vestra maiestas preposituram ipsam Galgoczensem prescript Stephani Praschowczy filio dare et conferre graciose. nam et alioquin cura maiestatis vestre esset. domus illius prepositure eonserua-eionis. que per ipsum Praschowczy absque cura vestre maiestatis conser-uabitur, quamdiu cons.eruari poterit.

Demum intellexi ex certis amicis meis, dominos camerarios vestre maiestatis Wiennenses. ad dominum Lucam Zekel et eius collegam literas dedisse. eisque coramisisse. ne exempcionem illam super non soludone tricesime oppidi mei Nemethwywar, ciuibus et incolis obseruarent. (dalje što slijedi, ne odnosi se na Hrvatsku).

Datum ех meo Wyvvar, 15 iunii. 1543.

Eiusdem vestre maiestatis Seruitor fidelis et obsequentissiraus.

Franciscus de Batthvan.

Original na papiru. (Naslova nema). L c. i kr. kum. dvor. i dršav. arhivu u"Beču: Hungarica.

148

153.

1543. 15 juna. U Ujvaru. ' * •

Franjo Bacan medju ostalim javlja kralju Ferdinandu o potsadi Valpova: Nunc castrum Walpo fortiter expugnatur, bon ura esset iara omnes expergere hostes, enim vigilat et non dormit, quod si Walpo expugnaue-

rit, mox et Quinqueecclesias temptabit.

Original na papiru. U c. i kr. kućn., dvor. i drz. arkiva u Beču, : Hungarica.

154.

1543. 18. juna. (U Zagrebu.)

Kaptol zagrebački piše ratnom vijeću u Beč i hvali, što je huka Zekel odredjen za obranu biskupije zagrebačke. Utvrde biskupije su u redr^

Moli, da se imenuje novi biskup. Generosi et magnifici domini nostri obseruandissirai. Oration um in

domino et obsequiorum promptissimam commendationem. AUate sunt nobis litere vestrarum dominaeionum, Vienne nona huius mensis ad nos date. vbi seribunt vestre dominationes dedisse in mandato magnifico domino Luce Zekel. vt ipse ob propulsandas a nobis iniurias aduersariorum nostrorum, gent.es regie maiestatis, domini nostri clementissimi, ad nos mitteret, quum veri simile sit. post mortem reuerendissimi olim domini prelati nostri aduersarios nostros non quietaturos ab inferendis nobis clam-nis et iniuriis. Hanc propensissimam vestrarum dominaeionum erga nos-

'beneuolenciam, eisdem quacunque in re opus fuerit. omni obsequiorum . promptitudine reseruituri sumus, graciasque eisdem agimus immortales, quod habent tan turn respectum nostri. nostreque perpetue et inconcusse erga regiam maiestatem fidelitatis.

Si quid post mortem ipsius domini prelati nostri foret nobis a quo-piam timendum. non essemus ita desides et pigri, quin et a vestris do-minacionibus magniflcis et ab ipsa quoque maiestate regia, defensionis-opem implorassemus, prout alias dum tribulabamur. t'ecimus. Quia tamen ipse reuerendissimus olim dominus prelatus noster omnia huius episcopa-tus negotia, fortalitiaque arbitrio, nutuique et voluntati maiestatis regie, domini nostri clementissimi ordinanda reliquit. suosque in fortaliciis offi-«•iales a fidelitate sue maiestatis non discedere adiurauit. omniaque sunt tranquilla et pendant a voluntate regia. Nihil est propter quod vestre-magnifice dorainaciones hoe tempore de nobis sint solicite. Misimus et nos vnum ex nobis ad maiestatem regiam, Pragam vsque. Misisse eredimus et ipsos officiates episcopatus, pr§sertim dominum Petrum Palffy de Oha-

149

bragh, ipsius olim domini prelati nostri consanguineum, qui est omnium officialium supremus, et a quo ceteri pendent. Quicquid regia maiestas illi commiserit. id ipse eura aliis castellanis et offieialibus acturus est procul dubio. Et quern maiestas regia suffeeerit episcopum. illi omnia fortalicia patebunt. Prestat igitur nunc nostro quidem consilio, gentes regias. que sub capitaneatu magnifiei domini Luce Zekel existunt, inuigi-lare eonfiniorum defensioni, que in hoc regni angulo apud nos feriari. quura presertim ex Orisio facile succurri possit, etiam nobis et omnibus fortaliciis huius episcopatus. si quid sinisfcri quispiam moliatur, et alio-quin intra ambitum huius cupituli nostri paulo plus quadraginta domus sunt, nee est locus alicuius exercitus capax. Isque etiam locus non vsque-quam a contagio morbi pestiferi securus, vnde et ex nobis aliqui iam digressi sunt prout vestre magnifies dominaciones ab ipso domino Luca Zekel lacius intelligere poterint. cum quo de omnibus, que ad regie maie-statis fidelitatem pertinent, mutuam habemus intelligentiam. Vestras ma-gnificas dominaciones feliciter val ere optamus. Datum 18. iunii, 1543.

Capitulum ecclesie Zagrabiensis.

Supplicamus preterea humillime vestris magnificis dominacionibus, velint apud maiestatem regiam, dominum nostrum clementissimum ita instare, vt huic ecclesie nostre preficiatur bonus aliquis et ecclesiasticus antistes, qui ecclesiam äd laudem dei feliciter gubernare et subditos ecclesie in eorum iustis iuribus conseruare sit idoneus.

Vani: Generosis et magnificis dominis, Ioanni Vngnad, ceterisque maiestatis regie consiliarits bellieis Vienne constitutis etc., dominis. obser-uandissimis.

Original na papiru. Pečat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkiva u Beru: НгтдаНса.

155.

1543. 22. juna. U Požurili. Paoao Varda, nadbiskup ostrogonski preparuča kralju Ferdinandu, da

što skorije popuni stolicu zagrebačkoga biskupa. Saćratissime rex, doinine clementissime. Orationum clevotaruin et

fidelium servitiorum meorum humillimam comendationem. Non đubito. quin maiestas vestra sacratissima intellexerit de obitu reuerendissimi domini Simonis, quondam episcopi Zagrabiensis. cuius castellanos in muni-tionibus ad episcopatum pertinentibus institutos, iuratos esse Petro Paalphi, fratri quondam defuneti, et illi hereditatem bonorum illius es testa-mento relietam esse intelligo. Earn ec-clesiam, pro pastorali officio meo,

150

cum metropolitans sim. pastore vacuam. maiestati vestre etiam i-omen-dare meum imprimis esse duxi. et suplicare, diu earn eeclesiastico et ido-neo pastore carere minime permittat, neue in manus laicas devenire, et possideri sinat, prout nonnulle alie potiores ecclesie huius regni hoc tempore possidentur, aut potius distrahuntur cum summo diuini cultus et religionis intra earum diecesanos detrimento, quod sane maiestati vestre. sacratissim§, quoad eius fieri potest cum sumo studio assidue est, ubi-que sub ditione sua, precavendum. licet hoc quidem temporum iniquitati potius, quam ulli alii rationi tribuerim. In conferenda autem tempestive ecelesia Zagrabiensi, homini eeclesiastico et benemerito. illud quoque maie-stas vestra consequetur, quod ad earum munitionum, que ad episcopatum spectant intertentionem, sumptus facere vel curam adhibere illi minime opus erit, et spiritualia et temporalia sub eius episcopatus ditione, maxime autem divinus cultus in ecelesia recte atque ordine geretur. tunc vero auctoritas vestre, maiestatis in illis partibus et in regno Šclauonie per epi scopum, fidelem vestre maiestatis in ilia ecelesia creatum, semper consta-bit. Et quam opinionem quoque meam de homine ad id muneris idoneo maiestati vestre perscribere non ab re fore existimavi, fortassis dummodo episcopus Strigoniensis vir probate fidei aetatisque(l) sane matur§ et plane divino cultui deditus, non indignus foret, in quem maiestas sacratissima gratiam hanc suam transferrat, cumque licet adhuc animi illius sim ignarus, existimarem onus minime detractaturum posse.

Habet autem episcopatus tot bona reliqua. ut ex illorum • redditibus modo sit qui ecclesie bene presit. honeste episcopus hoc tempore se sus-tentare, et deo imprimis, deinde vestre maiestati possit servire. Sunt et alii quidam episcopi suflraganei, non indigni tali numere pro eorum fide in vestram maiestatem et religione in deum et hoc pro officio meo pastorali maiestati vestre sacratissime cum debita submissione nolui per-stringere. Quam deus altissimiis servet felicem et incolumem. Datum Posonii, 22. iunii. 1543.

Sacratissime maiestatis vestre fidelis servitor et capellanus

Paulus, archiepiscopus Strigoniensis, manu propria.

]Sra rptu: Sacratissime regie maiestati etc. domino meo clemen-tissimo.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je Г c. i Jer. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

151

156. v

1543. 23. juna. U Čakovcu. Petar Keglević pise^Luki Zekelu, da sultan Sulejman s velikom vojskom

na ladjama polazi po Dunavu u Ugarsku i prama Beču.

Magnifiee domine et amice nobis honorande. Salutem et omnem felieitatem. Scire damus eidem, qualiter die 20. presentis mensis infra Oapronczam vnum Thuream nostri homines intereeperunt, in dicendo pru-dentem et verbis satis constantem. Quern hesterno vespere hue ad nos adduxerunt. Qui ad nostras expiseaeiones. interrogacionesque retulit, caput suum obligans, cesarem Thurcarum iam esse in Syrmio et nauale bellum cum nauibus eopiosis ac omni apparatu iam motum et directum esse super per Danubium, et quod ipse cesar non cessat cum exercitu equita-Umm post dictas naues mouere pedem. sed proferat et ait, hanc esse famam in suo exercitu, quod recta sub Wiennam proficiscatur. Deinde idem Turca captiuus oculis propriis naues Turcicas numero septuaginta de Zauo ad Danubium dirigi vidisse ait, reliquas vero naues ipsius eesafis cum omni apparatu bellico innumeras in Danubio esse fert, ad quern diximus. qua via exercitus equitatuum sit profecturus, at ille dixit, ab hac latere Danubii, inquit, penes Danubium ipsum et in opposito ipsarum nauium in Danubio inquit. progreditur. Et quod beglerbeg in spacio octo dierura ipsum cesarem precedit ita, quod singulo octauo die cesar in eius locum, attinget et condescended et hanc esse famam in bello Turcico. quod cesar dixisset: Nolo, inquit, opprimere pauperes, sed recta sub Wiennam prbfi-ciscar. vt si earn eapiam. alia omnia mihi subicientur. Diximus, vnde ista noris, qui dixit, quidam Turce nobiles Boznenses in occursum ipsius cesaris Turcarum ierunt. a quibus domum redeuntibus hanc, inquit, rem didici. Dixitque idem Turca captiuus earn famam esse in bello ipsius cesaris. quod ad annos tres victualibus suffieientibus eontentus exiit. Hec ideo vestre maiestati, domino signifii-are voluimus. quia nuper domini regentes pro indagandis et seiendis talibus nouitatibus ad nos scripse-rant. Nos vero ea. que ab ipso Turco captiuo intelleximus. eidem signift-care curauimus. Eandem valere felicissime optamus. Ex Ohakthornya, die 23. iunii, anno domini 154 Б.

Petrus Keglevvyeh de Bwsyn.

manu propria.

Vani: Magnifico' domino Luce Zekel de Kewend, libero domino in Ormosd etc.

Savremeni prijepis u ljubljanskom Rudolfinu: Landesvertlieidigung L. A. F. alt 12?>. '

152

157.

1548. Mjeseca juna. (U Zagrebu.,')

Zagrebački kaptol moli kralja Ferdinanda, da skoro popuni biskupsku stolicu zagrebačku i da ga pomogne prahom i topovima za obranu od

Turaka. Sacra regia maiestas, domine et domine clementissime. Pro parte

fidelium capellanorum vestre sacre maiestatis, capituli ecclesie Zagrabien-sis supplicatur eidem humillime, vt quia ilia ecclesia Zagrabiensis pastore siue prelato vacat, dignetur eadem vestra sacra maiestas in conferendo Шо episcopatu habere racionem perpetue fidelitatis illius capituli, quam inconcusse seruauit a tempore felicis coronacionis eiusdem, vsque in pre-sens, paciendo multa incommoda et persecuciones, et prouidere de tali pastore, qui sit vir ecclesiasticus, et qui ecclesiam ipsam et capitulum in suis antiquis libertatibus manuteneat et protegat ad laudem dei.

Et quia vestra sacra maiestas eidem capitulo Zagrabiensi eciam per literas suas graciose pollicita est, debitum illud octingentorum et quin-quaginta florenorum, olim felicioribus adhuc temporibus contributum re-stituere. Vt hoc fieri possit, sine dispendio vestre sacre maiestatis, dignetur eadem in sortem huiusmodi debiti committere de minucioribus et mediocribus ingeniis bellicis ad valorem predicte summe, dare capitulo prefato. Que ingenia bellica reperiuntur nouiter fusa per reuerendissimum olim dominum Simonem episcopum Zagrabiensem, et sunt inter res eiusdem, quibus ingeniis capitulum summe indiget pro necessitate finitimo-rum fortaliciorum in confiniis Thurcorum, in propriis expensis eadem sustentando; tandem et de pulueribus bombardarum prouidere dignetur maiestas vestra graciosisime.

I)emum supplicat capitulum ipsum Zagrabiense, ne vestra sacra maiestas permittat ipsum episcopatum tenere ab aliqua manu laica. et pre-sertim ecclesiam cathedralem zagrabiensem, cuius ambitus est fabricatus muro, propriis olim capituli impensis, neque enim quispiam inueniri posset fidelior ad illius conseruacionem, quam capitulum ipsum, cuius fide-litas arcliiis et difficillimis temporibus vestre sacre maiestati innotuit.

ßelacionem ex pee tat graciosam.

Original na papiru. U c. i kr. kuću., door, i držav. arklou u Beču:, llmigarica.

153

. 158. •

1543. 3. jula. Ü Praga..

Kralj Ferdinand podjeljuje prepozituru Glogovnica (Galgoncza) kanoniku zagrebačkom Gjuri Thompa, te nalaže banu Nikoli Zrinskomu i

zagrebačkomu kaptolu, da ga stave u posjed.

* Koncept u c. i kr. kačn., door, i drzav. arkivu u Bern: Hun-ganca.

159.

1543. 15. jula. U Dubravi.

Žitelji biskupije zagrebačke mole kralja Ferdinanda, da ih zaštiti od raznih činovnika i nasilnika, a пе^ manje od Turaka, od kojih svih iza

smrti biskupa Simuna mnogo. trpe. Sacratissima regia maiestas, doraine, domine et princeps noster no

bis clementissime. Fidelitatem perpetuam, seruiciorumque ac obsequiorum humilimam commendacionem. Gonfugere habemus ad sacram vestram re-giam raaiestatera, tanquam ad dominum et principem nostrum clemen-tissimum, supplicamus humilime. vt dignetur eadem ex innata sua cle-mencia in nos aliquam habere curam, vt valeamus a Turca, communi scilicet hoste permanere in fidelitateque et seruiciis sacratissime vestre regie maiestatis persistere. Quoniam deo sic placuit, reuerendissimus do-minus' Simon episcopus ecclesie Zagrabiensis, ntam suam finiuit tempo-ralem, et licet quousque viuebat, tanquam dominus noster terrestris. cum sudoribus et fatigis nostris, curam in nos gerebat. et licet satis tirrane nobiscum agebat, nihilominus habebamus prefectum et preeesaorem nostrum, nunc etenim officiates, qui erant ipsius condam domini episcopi, qui-libet pro se ipso laborat, hunc miserimum episcopatum in extremo exi-stentem confinio, dislacerare et dilapidare, vtinam non haberet dominum. Sunt alii quoque certi seculares persone. qui similiter hoc dominium pro se ipsis optant habere et occupare; sunt etenim ahqua pauca oppida, robo-ribus munita, nostris laboribus et sudoribus propriis, que nulli alteri, sed sacratissime vesttfe regie maiestati conseruantur, nee deo volente quispiam alter in ilia immittetur, sed specialis homo sacre vestre regie maiestatis, vel ille, qui per eandem delegatus fuerit in legittimum episcopum et dominum terrestrem. cui cum omni fidelitate et obediencia presto sumus obedire. Supplicamus itaque iterum sacre vestre maiestati et obsecramus eandem, tanquam dominum et principem nostrum clementissimum, qua-tinus dignetur ex innata sua benignitate in nos aliquem graciosum re-speetum. curamque habere, nosque vel in suis propriis eonseruare mani-

154

bus, sicque salutifera tutela et proteccione a communi hoste Turca pro-uidere, ab aliisque nostris molestiis gracioso presidio, aut nobis talem prebere hominem specialem, qui nos in antiquis prerogatiuis libertatibus preseruare velit, ae eontinuam inter nos re«idenciam habeat, ne per ab-senciam ipsius, pet* vim Turcarum in hoc extremo eonfinio a fidelitate saeratissime vestre regie maiestatis desistamus. Nam nisi eadem sua cle-mencia in nos prouiderit, in extremo sumus periculo. Exhinc per hune nostrum hominem graeiosissimam expectamus relacionem. Christus conser-uare dignetur saeram vestram regiam maiestatetn summa cum prosperitate ad vota. Datis in oppido Dombrensi, in regno Sclauonie et episcopatu "Za-grabiensi, 16. die iulii, anno domini 1543.

Eiusdem sacre vestre regie maiestatis fideles seruitores

Vniuersitas episcopatus Zagrabiensis.

Vani: Saeratissime regie maiestati, domino, domino Ferdinando diuina fauente clemencia Bomanorum, Hungarie, Bohemie, Sclauonie etc regi, domino et principi nostro nobis ciementissimo.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. U c. i Jer. kućn,, dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

160.

1543. 1. augusta. U Slunju.

Ivan Babonošić piše sinu Sekicli, da su Uskoci (zumberački) nevjerni, da ugovaraju s Turcima i da treba, na nje paziti.

Lieber son Secuia. Ich schikh dier hiemit mein pastuhen. den wil du pej dier behalden vnd schikh mir dein sehimel. wan mier iecz vnder Gluss rennen wellen. Äuch zaigdem haubtman an. er hab ein Vsskokhen vnder Seny, der allj khundschaft in die Thürkhej • gibt. Ich kan nit er-fragen, weliches mit namen ist, es war 'gueth. das er sj ali zw dem deuf-fel jaget. Auch zaig im an. das aus der Thurkhey syben Vskhokhen zw den ander Vskhokhen zogen sein vnd pej jnnen bleibn, pis das der haubtman mit den husaren vnd mit dem Wan aus dem land ferukhen. so sol-len dj siben pej tag vnd naht hinein in dj Thurkhej Ziehen vnd dj Thur-hen mit inen herauf h'eren. vnd dj Vskokhen allj mit in in dj Thurkhej fieren, das ist gewiss war, darauf pit den haubtman durch Gottes willen. das er den herrn schreibt vnd pit sj durch Gottes willen. das sj ier auf-sehen auf sj haben. damit sj nit aus den land komen. kenen sj in dj Thurkej, soschwer ih zw Gott den herrn, das Orabat land vnd Grain land in zwaien jaren alies oed wierdt. Damit befilh mih den haubtman als

1бб

meinen gunstigen hern. Was mier khundschaften zwkhomen. will ich in jeder zeit wissen lassen. Datum Schlung, den ersten tag augusti, im 43. Jar. »

I fan Wabanoschitsch.

Savremeni prijevod iz hrvatskoga glagolskoga originala. U ljubljanskom Rudolfinu: Landesvertheidigung L. A. F. alt 123ja.

161.

1543. 6. augusta. U Pragu.

Kralj Ferdinand piše banu Nikoli Zrinskomu i podbanu, da je Ivana Kuskoczy-ja primio pod svoju osobitu zaštitu, s toga ga ima braniti od svakoga, a naročito, da ima uznastojati, da ono, što po pravu ima dobili od Ladislava Kerecheny-a, po zakonu i običaju'kraljevine Slavonije dobije.

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hun-garica.

102.

1543. 9. augusta. U Uetmu.

Juraj Frankopan Slunjski javlja barunu Antunu Turnu, da će Murat beg s velikom vojskom poći po Uskoke (žumberacke). Moli, da se bolje

uredi pazka na rad turski, kako da bude manje štete od Turaka.

Wolgebornner, gennadiger herr. Ich lass euer gnaden zu wissen. das man mir gesagt hat, das der Muratweg hat sich widerumb gewennt. von Tirkhischen kaysser herab mit ain grossen heer, ob er sich gewennt hat, so wirt er khumen auf grossen schaden euukh vnnd vnnss. Dann ob er wirt mtigen die Vskhokhen aufheben, er wirt sich versuechen, ob er aber nit wirt mugen. so wirt er ain gross perauben thuen, dan er mag* hieczunder; dan da sein zusamen zwen wascha Wosanskhy vnnd der Mo-starskhy, de da nur gewont haben. das der graf vonn Srynn von danen zeucht, er ist schonn dervon zogen. Ich pynn euh schuldig zuwissen thuen das ir die sehpecher vil helt, vnd see hieten sich gar nichts. dan ich pit. eueh, schikht zu mir ain gueten menschen, mit welchen ich redet, dan ich wil machen da see sich pass hieteten vnd ain laichterer khosten dar-auf gieng. Da khsich ich, das es pfart helt vnd vil zeit vnd see haben euukh noch gar kain nucz than. Darumen es war pes r, das die hieter herauf passer schtien, den dan see hieteten passer vnd Haimt war sicher wan see heuer da schtienden die wacht. wir heten die Thyrkhen der

156

schlagen, de da heuer hjroben sein gewesen, dan ob euch gefelig war seliikhts herauf nachner ob die Tyrkhen heraus ziehen vnd uolten zu euhkh weyer wolten mit jnnen untainander» hinauf ziehen, nach oder vor den Tyrkhen, ob die Tyrken nit heraus zugen. wier mechten ain zug hinain thuen, vnd das wir der kön. Majestet ain dienst thaten. Noch pit ich euch, ob wir wolten ziehen, das ir vnnss etlieh puchsen sehiczen gabt. dam.it was euch Heb vnnd dienst, ist. Datum Zetyn, am pfynntztag vor sant Lorenztag, 1543. jar.

Herr Jerg Frankhennpan Slunskhy.

Vani: Den wolgebornen herrn Anthonn von Thurn, freyherr vnd h;uibtman zvv Lavbach.

Original u ljubljanskom Rudolfinu: Landesvertheidigung L. A. F. alt fasc. 123/a.

163,

1548. 1. septembra. U Požunu. Pitvao Varda, nadbiskup ostrogonski preporučuje biskupa senjskoga, kra

lju Ferdinandu, Sacratissime rex, domine clementissime. Orationum deuotarum et

fidelium seruitiorum meorum humilimam commendacionem. De omnibus rebus et publicis et priuatis significaui maiestati vestre sacratissimo per hunc reuerendum dominum Albertum prepositum. Hoc igitur paucis per literas visum est repetere. dominum episcopum Segniensem, virum mori-bus et religione. ac in deum pietate pr§stantem, nec mediocri ingenio ac doetrina, fidelissimumque vestr§ maiestatis. dignum ess^ onus a maiestate vestra sacratissima in conferences ecclesiasticis dignitatibus ratio habeatur, et cum ob pr§dictas eausas par esse ilium nemini posthaberi, turn quia dignitates ecclesiastic^,his ,conferend.; ,sunt, qui_vt.sacer.dotes et ecclesia-stici, non tanquam laici viüant, quod quidem plerique faciunt nostra tem-pestate, in maximum detrimentum reli^ionis nostr§, adeoque rerum omnium con fusion em. Deus altissimum seruet maiestatem vestram feliciter et inco-lumem din. Posonii. I0- septembris, 154:1

Sacratissime, vestre. maiestatis fidelis seniitor et capellanus

Paulus, archiepiscopus Strigoniensis,

manu propria.

Vani: Sa'-ratissime. regi§ maiestati, domino meo clementissiino.

Original na papiru. Na rptu je pečat, kojim je pismo bilo zapečaćeno. U c. i kr. kuću., door, i držav. arkiou u Be''u: Himgarica.

15?

164. '

1543. 8. oktobra. U Požnnu. Kralj Ferdinand nalaže austrijskoj komori, da se obustavljena plaćanja

Franji Bacanu kod slavonske trideseinice nastave.

F. Bathian Arrest der Windischen Dreissigist autzuheben, und die BezaU lung volgen zwlassen.

Edler und lieben, getrewen. Nachdem der Edl. unnser. lieber.ge-treuer Francisco Bathian. unnser Rat, auf unnser Dreissigisten in Win-diseh Lannde. umb etlich Pošten von unss verwisen und sich zwischeh sein und der Ambleut solcher Yerwaisungen halben, etlich lrrungen zue-getragen, derhalben Ir auch gedachtem Bathian die Bezallung bei Inen ain Zeit lanng arrestiert, und dieweil aber bemelt lrrungen sider her er-ledigt und vergleicht, demnaeh beuelhen wir Euch, das ir bemelt Arrest, widerumben aufgebet und ernenntem Bathian die Bezallung angezaigter seiner Verwaisungen nach vermug seiner habunden vnrschreibungen, unnd unserer hievor aufgangen Beuelch. durch die Einember angeregter unse-rer Dreisigisten ordenlich zuthun und reichen verordnet, und nachdem' sider her Benedict Lass, an ueilendt des Julei Istwan stat zu Dreissiger von uns angenomben. bei gedachten Lassen von unnserntwegen daran seiet und mit ime verschaffet, sich urn bemeltes Bathiani noch ausstenn-dige Schuldt, auf bemelten Dreissigist, so der Julei Istwan in Verwalltunor gehabt. ordentlicher Bezallung halb, inmassen me der Julei notturfftiglieh zu verscbreiben und verobligiren; daran beschiecht unnser Willen und Maynuriff. Geben zu Presspure, den VIII. octobris, anno domini im XLIIF™-

An die Khamer in Österreich.

Protocollum: Hungarische Registratur annor. 1541.—1546. fol. 134/b. U arkivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva, u Beču.

165.

1543. 9. oktobra. U Požunu. Kralj Ferdinand nalaže austrijskoj komori, da dade izviditi potrebne popravke varaždinskih utvrda i da se Ivanu Ungnadu, kojemu je zapisao* grad i varoš Varaždin, godimice doznačuje 200 for., a za popravak grada 500 for. iz dohodaka slavonske trideseinice. Iz gradačke pako oružane,

da mu se dade 10 centi baruta i olova.

H. Ungnad Warasin paw zubesichtigen und pulfer, pley daselbst hin žuverordnen..

Edler und lieben, getreuen. Wir haben izo dem unnserm lieben, ge-treuen Hannsen Ungnaden, freyherrn zu Sonnegh, unnserm Rat, Lannds-

158

hauptmann in Steyr, Hauptmann und Viztomb zu Cili und obrister Veldt-hauptman in Hungern, der Niederosterreichischen und Windischen Lann.de. unnser Schloss und Statt Warasin im bemelten unnsern Windischen Lannden gelegen, auf sich und einen seinen Sun rait aller irer ein und zuegehörig gnediglich gegeben und verschriben, und inen ainen Phandt-

• schilling, benenntlich fiinftausendt Gulden darauf geslagen, alles Innhalt der Verschreibung dartiber aufgericht und verferttigt. Nun hat uns aber ge-daehter Ungnad yzo gehorsamblich zuerkhennen geben, wie bemellt Schloss und Statt Warasin etwas pawfellig und an der Weer und anndern Ge-peuen pesserung bediirfe. Damit wir demnach yemandts Pawverstänndigen zu Besichtigung derselben notwendigen Gepeu hineinschickhen und ver-•ordnen. und diweil dar.n diser Fleckhen gegen den Veindten gränitzt und unnsern Lannden und Leuten vil daran gelegen, so haben wir ime gne-•diglich zuegelassen und bewilligt, das er der Wer und Notturft nach. fitnfihundert Gulden Eeinisch daran verpauen und dieselben selbst dar-streckhen solle, und wir ime alsdann, wann er in Paw von den Anschnittn und Dreissigisten. noch funihundert Gulden auch darzue verordnen und raichen lassen wollen, und was er an obbemelten fünfhundert Gulden, so •er selbst darleihen. verpauen. das soil ime zu annderm seinem Phandt-schilling der fiinftausendt Gulden auf Warasin geslagen sein, wie dann solehes unnser neben brief, so wir ime derhalben in sonnderhait geferttigt vermage und aufweist, und ist hier unnser Beuelch, das ir auf gedachtes Ungnađen Ersuechen zu besichtigung beruerter nottwendigen Geben zum fürderlichistn jemandts pawverstänndigen hinein gen Warasin sehickhet und verordnet.

Verrer haben wir ernennten Ungnaden zu dester statlicher Behuet und Verwarung desselben Fleckhen jährlich von dato anzuraytten aus unnsern Dreissigistn in Windisch Lannde. so Lucas Zäckhl und Benedict Lass in Verwalltung haben, zwaihundert Gulden Hungrisch in Münz, den •Gulden zu fünffundsibenzig khreyzern geraitt, und dann yzo auf ain mal zehen zennten Pulfer, und zehen zennten Pley, aus unnserm Zeughaus zu Gräz raichen und geben zulassen gnediglich bewilligt. und beuelhen «uch darauf, das ir bemeltem Ungnaden an beruerte Dreissigist Einember <den Zäckhl und Lassen, jeden umb ainhundert Gulden Hungrisch in unnserm Namen notturfftig Beuelch, das sy ime dieselben zwaihundert Gulden Hungrisch in Miinz also zu Verwarung und behuet dieses Fleckhen järlich zu Quottember Zaiten raichen und bezallen fertiget, auch bei unnserm Zeugwardt zu Gräz verordnung thuet, bemeltem Ungnaden solich zehen Zennten Pulfer, und zehen Zenten Pley gegen seiner Quittung. also von unnsern vegen zugeben. Daran thuet ir unnser Willen und Maynung. Geben Presspurs;, den VIIIIten- Tag octobris, anno domini im XLHIten-

An die Khamer in Osterreich.

Protocollum: Hungarische Registratur annor. 1541.—1546. fol. 134jb. U arhivu c. i kr. zajedn. ßnanc. ministarstva u Beču.

159

% 166.

1543. Mjeseca oktobra. (U Varaždinu.) •

Općina grada Varaždina moli kralja Ferdinanda, da ne dozvoli od njih ubirati raspisani porez (taxa), jer je siromašna i mnogo troši na

gradske utvrde.

Sacra regia maiestas, domineprincepsque noster clementissime. Rela-cionem maiestatis vestre medio domini cancellarii maiestatis eiusdem ci-uitati Warasdiensi graciose factam intellexi humillime, quantum de taxa et contribucione super illam ciuitatem postulanda, potuit maiestas vestra sacratissima clare edoceri. quanam racione ipsi ciues de huiusmodi contribucione taxarum per diuos condam reges regni. Hungarie sint exempti et libertati, vt videlicet ex huiusmodi contribucione ciuitatem illam (que iam ferme in faucibus. Thurcarum adiacet) fortificare et mum cingere deberent. Sciat itaque maiestas vestra, nos singulo anno sese taxarn bis tantam summam, in quantum contribucio nostra sese extendisset, ad mu-nicionem ipsius ciuitatis impendisse. vnde cum maiestas vestra deposcerit racionem reddituri. Et present) quoque eciam anno iam taxati. ruinosa edificia Uli LIS ciuitatis contra insultus Thurcarum reparare et ibssato iterurn alio amplo et lato earn ciuitatem. prout maiestas vestra sacra a pleris'que fidelibus subditis suis clarius intelligere potuit, dietim circumuallare festi-namus. Et quia ciuitas ilia vix ducentas et quinquaginta domus. siraul-cura illis (que in suburbio ciuitatis iam. semel per. Thurcas. combusti et depopulati(I)) morantur, in se contineat. et hoc valde miserimis, tamen de-minus comes de Zrinio contribucionem taxe prescripts, trecentos et quin-quaginta florenos pro se exigendos, a nobis postulat, vnde. tan to onere solucionis nimium agrauati in extremo iani versantes periculo diutumisque laboribus et expensis magna quoque vigilancia ciuitatem ipsam custodi-endo, in summam redacti paupertatem. Quapropter suplicamus iterum maie-stati vestre humilime, vt. cum huiusmodi fortificacio, non solum pro nostra, verum eciam pro tocius illius regni et prouinciarum maiestatis vestre Stirie atque Oorinthie(!) defensione peragatur, considerato eciam periculo. quo ipsa ciuitas modo iam quasi vnica in confmio. nullo preter dei et maiestatis vestre auxilio habito. degens adiaceat, maiestas vestra sacra, nos prout hactenus semper, ita.et modo (cum in extrema simus necessitate), a solucione ipsius taxe omnino absolutos reddere dignetur graciose, vt valea-mus tam egregium opus, auxilio maiestatis vestre continuare, alioquin eri-m.us impares et insuficientes municioni prescripte, et ne eciam miser ille populus et tanti strenui milites, qui ex bonis eor.um per. Thurcas expulsi, in ciuitatem illam confugerunt, graciam maiestatis vestre illis defuturam, sibi desperent, et alio se transferant, maiestas.vestra sacra precogitet graciose, vtrum liceat ciuitatem illam, que in huiusmodi extrema necessitate sit posita, modo taxare; opus tamen esset pocius illam iuuare. Nos vero a maiestate vestra sacra modo nullum iuuamen petimus, preter pulueres et pixides barbatos(I), quos maiestas vestra sacra nobis ex Gracz dari facere diguetur graciose.

160

Intellexi preterea domine clementissime. responsum maiestatis vestre grasiosum pro parte capitanei nobis per maiestatem vestram graciose facti, nos spectabilem et magnifieum dominum Johannem Vngnad pro grato habemus, volumusque illi omni obsequio humilitatis adesse, et censu eciam a nobis exigi solito obtemperare, sed quia ignoramus, vtrum maie-stas vestra nos sibi perpetuo vel saltern ex officiolatu seruando admiserit, nee ne, a maiestate vestra superinde literas certificatorias et graciosam expectamus relaeionem.

Eiusdem serenissime raaiestatis vestre fideles subditi N. Iudex et iurati ciues ciuitatis

Warasdiensis.

JSfa rptu: Suplicacio ciuitatis Warasdiensis.

Original na papiru. U c. i kr. kućn., dvor. i clržav. arkivu u Beču: Hunganca.

167.

1543. 11. oktobra. U Požunu.

Kralj Ferdinand nalaze ч zagrebačkomu kaptolu, da predloži oporuku pokojnoga Shnuna, biskupa zagrebačkoga.

Ferdinandus diuina fauente clemeneia Romanorum. Hungarie, Bohe-mie etc. rex semper augustus. intans Hispaniarum, archidux Austrie etc. fidelibus nostris honorabilibus capitulo ecclesie Zagrabiensis salutem et graciam. Volentes intelligere, quo pacto et modo reuerendus condam dominus Simon, episeopus Zagrabiensis testamentum suum condiderit, et coram quibus, äo que et quales sint litere eius testamentales, quoue si-gillo ac cuius man us subscripcione signate; ideo volumns et fidelitati vestre harum serie -frrmi-feer committimus et mandamus, quatinus acceptis presentibus, vniuersa premissa ab h'is, qui sciunt ad fidem eorum scire et diligenter intelligere, testamentum eeiam ipsum in specie reuidere, et quicquid intellexeritis, videritis et com'peritis, id maiestati nostre fideliter ad fidem vestram deo debitam et fidelitatem nobis obseruandam sub si-gillo veštro nobis suo modo rescribere debeatis et teneamini. Aliud nullo modo facere presumatis. Datum Posonii. vndecima octobris, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo tercio.

Iz originalnoga izvještaja zagrebačkoga kaptola od 31. oktobra 1543. U arkivu nadbiskupije zagrebačke u Zagrebu. Testamenta Vol. 1. No. 6.

161

' 1 6 8 . ' ••• - ••

1543. 27. oktobra. U Senju.

Kapetan Ivan Lenković javlja kranjskim staležima, da su njegovi vojnici sretno četovali kod Šibenika i Vrane, a da će mjesto Beli-bega doći

na hrvatsku, medjuza zapovjednika MalkoJč beg Karušmanović. {Izvadak.) Wolgeborn etc. — Diše woche haben meiny vndergebny

soldaten bey Schybenikh. vnd vnder dem gschloss Franna zw zwayen an-griflen etlieh Thurkheh . nidergehauen vnd 24 gefangen hieher praeht. die wissen niehts anzutzaigen, als das der Hertzegosskhi serischak sein versamblet volkh, dauon jungist gross geschray gewesst, alles wider umben von ain ander gelassen vnd Maukhucz wegg Kharussmanouith soil von den Turkischen kayser anstat Yelliweg aüf dise gränzen verordnet wor-den sein.

Von der verrättererey vnd prathiken halben dur'eh den edlman.zu Wihitsch, will ich raein muglich vnd vleissig aufsehen haben, aber daš ir begert mich bey disen ortfleekhen zw wnderhalten, wils auch gerri thuen, schikt mir nur auf ain 7 oder 8 monat di bezallung auf mich vnd meiny vndergebny dienstleit, yedesmonat 1015 Gulden vnd 50 kr., so vns di Eom. kh. Majestet schuldig. и .. .

Zeng, den 27. October, 1543. Hans Lenkowicz, haubtman '

zu Zeng. чАп die verordenten in'Grain-.

Original na papiru. U arkivu c. i kr. zajedn: financ. ministarstva u Beču fasc. 15399.

' . " ' . ' . . 169. : , '/• ' : •' ;.:.'".:

1543. 31. oktobra. (Ü Zagrebu.) Zagrebački kaptol podastire .kralju Ferdinandu, izvještaj o sastavku .opo

ruke biskupa Simuna. , :.''.;., Serenissimo' principi et domino, domino Ferdinandodiuma fauente

ćlemencia Bomanorum, Hungarie, Bohemie etc. regi, domino ipsorum clementissimo, deuoti eapellani; capitulum ecclesie Zagrabiensis oracionuni in1 domino et iidelium obsequiorüm commendacionem. Vesträ nouerit sacra maiestas, nos literas^ eiusdem nobis prece^torie sonantes et.direčtas summo cum honore recepisse in hec' verba: (Slijedi nalog kralja' Ferđi~ nanda od 11. oktobra 1543. pod br. 167.) Nos igitur volentes --iussis et mandatis vestre sacre maiestatis, prout tenemur^ лп omnibus,.obedire et

MONUMENTA HIST. XXXX. MONÜM. HABSBÜRGICA III. 1 1

.168

obtemperare, vigore earundern literarura requisivimus venerabiles dominos Paulum, decretorum doctorem, lectorem et vieariurn,l necnon Mathiam Br uman um, cantorem predicte ecelesie nostre, socios videlicet et concano-nicos nostros, qui tempore egritudinis reuerendissimi condam - domini Si-monis, episcopi Zagrabiensis, et circa extrema vite eiusdem tempora fre-quencius apud ipsum versabantur, in eo, vt ipsi, quicquid super conti-nenciis preinsertarum literarura vestre sacre maiestatis scirent et vidissent, seu audiuissent, id omne coram nobis ad fidem eorum exponerent. vestre

sacre maiestati per nos rescribendum. Qui quidem fratres nostri requisici oni nostre, immo verius mandatis vestre sacre maiestatis humillime obe-dientes, fassi sunt fideliter coram nobis in hunc modum: Quod egrotante iam Chasme prefato condam domino Simone episcopo ipsi licet frequen-cius per eundem fuerint Ohasmam accersiti, et it^rum domum reuersi, circa tamen festum ascensionis domini proxime preteritum,2 dum venissent ad eum, agnouissentque in eo certa iam signa non posse ilium diucius superstitem fieri, sed proximum esse morti, vehementer instare apud ipsum cepissent, tarn simul, quam diuisim, adhibitis eciam aliis, et pre-sertim Stephano Praschoczy, tunc magistro curie eiusdem. vt sacramenta ecclesiastica sibi adhiberet, et vt testamentum aliquod conderet, ne dece-deret intestatus. Dumque frequencius huic rei per omnem eciam impor-tunitatem instarent, ab ipso condam domino Simone episcopo sepe re-repulsi fuissent et obuirgati, tanquäm indigna et importuna loquentes, eo quod tunc eidem nil difficilius videretur, quam coram ipso fieri confessi-onis aut testamenti mencionem. Et sic per aliquot dies, dum iteratis eciam vicibus id ipsum agerent, idemtidem repellebantur et acribus verbis ab eo affecti, re infecta secedebant. Quadam igitur vice, dum in eadem ad-hortacione perseruerarent, ipse dominus episcopus ingenti tracto suspirio et quasi enilatu cum rancore eciam non modico cepisset lamentari, sibi non dari quietem, et spiritum intercludi continuis tot testamenti admoni-cionibus, quum satis adhuc superesset sibi licet egroto temporis ad con-dendum testamentum, eciam si ingentem haberet thesaurum, quin tamen certum sit, nil talium rerum sibi superesse, de quibus ample testari posset, eo quod omnia que habebat, partim impendisset ad occurrenteš necessitates, partim vero dedisset Petro Palffy, nepoti. Hys sic habitis, facta temporis exigua morula, dum fuisset admonitus. superesse adhuc aliquam suppelectilem domesticam vnde posset testari, item negocium castrorum episcopatus et rerum ecelesie ac debitorum, ibi ipse iterum minaci vultu. verbis eciam increpitans peciit, ne sibi pergant esse molesti, nam de süppellectili ageret Petrus Palffy cum domino Francisco Batthyany, quod eis visum solet melius ad pietatem. Episcopatus vero esset regie maiestatis, cuius eciam tutele nepotes suos commendaret, vt sint fideles et attendant ad dominum Batthyany. Ees autem ecelesie Zagrabiensis vnacum additis per ipsum, ibidem remaneant. Oeterarum ecclesiarum reddantur eis. Debita- ex hys,. que, superessent Chasme, prout fieri poterit, soluantur, cum impensa funeris. In hane sentenciam ipsi fratres nostri fatentur pre-fatum dominum Simonem episcopum more quasi inerepantis fuisse locu-

1 Paulus »Zondi. 2 oko 5.-дааја 1543.

163

turn, cuius sermo fuisset magis importunitate- extorsus, quara sponte'fac-tus adeo, vt et ipsi fratres nostri affirmare non audent, illud fuisse testamentom, prout testamentum fieri debet. ISTullius enim rei sue, neque pe-cunie, neque alterius mencionem specialem fecisse, et neque iussisse, vt exinde fierit aliqua seriptura, sed quod ipsi cum. Stephano Praschoczy admonuissent Johannem Feyerthoy, secretarium olim eiusdem, qui et ipsi ambo tunc aderant, vt ea singula verba in formam ređaeta notaret. Cete-rum de alio formali testamento nil preterea rescire potuimus. fuerit nec ne; licet ipse dominus Simon episcopus plures postea superuixisset septimanas. Et ipsi iidem fratres nostri, lector et cantor, reuersi domum, iterum sub ipsum diem- mortis ilius, post dies circiter triginta, vocati fuerant Ghasmam, per ipsum dominum episeopum. dum iam et ipse de vita desperaret, sed dum ipsi eo peruenissent, iam triduo ante ille expi-rauerat. Scriptura autem pretacta, manu Ioannis Feyerthoy facta, in sa-crario ecelesie nostre reposita est. nullo sigillo signata. nequev aliena sub-scriptione, huiusmodi sub tenore: (Slijedi oporuka biskupa Simuna od 2. maja 1543. pod br. 140). Et sic, que in negocio testamenti pretacti in-telligere potüimus. vestre saere maiestati fideliter rescripsimus. Datum in vigilia fešti omnium sanctorum, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo tercio suprascripto.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut kaptolski pečat. U arkivu zagrebačke nadbiskupije u Zagrebu: Testamenta. Vol. I. No. в.

170.

1548. 11. novembra. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže Lukreciji, udovi Stjepana Gjulaja, pretstojnika slavonske tridesetnice, da novce tridesetnice, koje ima u ruci, izruči

Benku Losu, tridesetničaru slavonskomu.

S. Bathian Alles Gellt aus den Windischen Dreissigisten zuezustellen. Generosa, deuota. nobis dilecta. Cum post obitum Stephani Julei.

mariti tui, quondam prefecti tricesimarum in regno Sclauonie, eerta pecuniarum suma ех dictis tricesimis collecta et proueniens ae in solutionem deputationis magnifici, fiđelis, nobis sincere dilecti Francisci de Bathian pertinens, in manibus tuis remanserit. nosque pro dicta solutione ab eodem; de Bathyan assidue urgeamur. Quamobrem tibi omni serio iniungimus, dđistricte precipiendo manđantes et comittentes, ut quicquid pecuniarum Adliac ех dictis tricesimis, in manifcas tuis existit, hoc omne ad manus egregii, fiđelis, nobis dilecti, Benedicti Los, moderni tricesimatoris nostri in đicto regno Sclauonie erga debitam et eompetentem quietantiam nu-

*

164

meres et exhibeas, ej; secus non facias, presentibus pro tua asseeiiratmnesi reseruatis. Datura Vieime, die Б. nouembris, anno domini,XLTIf. , ,;

, Ad dominam Lucretiam, quondam Stepharii Julej, prefeett r'tric'eäfJ

marum Selauonie relictam viduam.

, Protocollum: Hungarische Registratur annor. 1541.—1546. fol: 138ja. U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva џ Beču.

171. • . . -

i543. 25. novembra. U Bihaću.

Bihaćki kapetani javljaju Antunu barunu Turnu, i zastupnicima Kranjske/da je sudac bihaćki nepokoran, i da samovoljno postupa. Mole, da se

pozove na sud u Ljubljanu. Wollgeborner her, edle, gestreng, sunder giinstig, lieb Herrn. ЕцеН

sein vnser dienst jeder Zeit mit vlais zuuorv Dieser edelman mit пашеп. Mikhula Krischanitsch, zeucht zu euch von wege" einer vnseligen Handlung, so ime vnd seiner nachparschafft durch den hiesigen Richter pesehicht, wie er euch dan mit merern grunt anzaigen wirt, den sy sein der1 kais. inajestet fraisasen, wonen in Wihitseh werd, haben auch zu nimant khain zuflueht, allein zu der kais. majestet. Nun hat sich der hieig Ei<-hter mit seinen angehongenen puebach(!) vnterstanden dieselben aust dem wert zu vertreiben, vnd ir traid vnd narung, so si hie in irer pehaltung gehabt on alj pilichkait genumen vnd der Stadt freung selber aii inen prochen, wiewohl durch mich hauptman zw Wihitseh zu baiden Talen ain richtertag penont, mitler Zeit in kais. majestet namen einen strafai, namentlich 500 docaten gesezt, welcher tail sich darüber ongehorsam er-

z eigt, das er di suma kais. majestet zu pezolen schuldig sey. Aber soliohe alles pai dem Eichter verocht, vnd khaine ansezen gehabt, wie dan seih alter prauch ist, ond weder vmb dj kais. majestet noch den herrn Ban oder Hauptman nicht gibs, sondern verlasst sich auf das stuebach, so er an sich hat gehangen, er hat die armen leut noch for vns alien drainen verlacht vnd gesagt, sy waren nur dicz geschloss h.olz khneht vnd warh-ter. Die armen leut werden sich aus not einer andern herschaft vnterge-ben müesen, die in riickhen haiten werth. Wir haben auch letzlich in kais. majestet патнп mit inen verschaft, paid tail fer für zw Xaibaeh гц recht erscheinen, solches hat der richter auch veracht, möcht gleichwohi seiner handlung abnemen. Datum Wihitseh, den 25. novembris, 1548.

Wilhelm Sehnytzempauin. ;; Parthlme von Raunach. .;'

. Mert (Grail. ; . ; Original na papiru. U ljubljanskom Rmdolßnu: Landesvertheidii

gung L. F. A.alt fasc. 143. ; i

m 172.

1548. 21. decembra. U Pragu. .

Жга1ј Ferdinand saopćuje austrijskoj komori, da je Gjuru Völlcla namjestio u svojstvu '„Oegenschreiber-au', kod slavonske tHdesetnice.

G. Volkhel von Ftmffkirehen, Gegenšchreiber der windischen Dreissigist ij; einzugeben..

V Šdler und'iieben, getreuen. Uns hat yezo unrišer getreuer Georg Vdlkhl'von Fiinfikirchen. naeh Erhellung und erinderung sein seiner „Haus-ffaiieii,lKhinder beschwärlichen erparmliohen Verlust alter Irer Haab und Gueter tfeben anndern, das. wir ine bei unssetm dreissigisten in Wiridisch Lanndt, fixit ainem Arabt und dienst. damit er sich sambt bemelter seiner Haüsfrauen und Khinder nun . hinfuran. bis sy etwo widerumben zu dem Iren khombett. dester stättlicher ^nthalten raöchte. Nachdem er der hungrischen Sprach khundig, auch umb gelegenhait diser ort für änndern bewisst. gnediglich versehen wolten. selbst persöndlich an unserra Hof underthäniglich ersuecht und angelangt. Und dieweil wir dann mit ge-däVhteii Yolkhl auf den einphanngeh B richt, seiner Verlap, und das er sich jeder Zeit gegen was -alter unnderthenigkhait befleissen,- am ghedig mitleiden tragen und auf diz sein begern mit gnaden zuerscheinen ge-naigt, und das Gegenschreiberambt bei unnsern Dreissigisten in Windisch Lannde, so Benedict Loss gehabt, ytzo en das ledig, so haben wir ime dasselb Gegenschreiberambt bei angezaigten Dreissigisten in Windisch Lanndt (nachdem er was fur tauglich und geschickht darzue angesehen wirdet) mit der Besoldung und Zuestennden, allermassen wie die gedach-ter Benedict Loss gehabt. bis auf unnser Wolgefallen einzugeben und zu-uorlassan. gnediglich,bewilligt, und ist.darauf unnser Beuelch, das i.r be-meltem Volkhl das beruert Gegenschreiberambt von unnsern wegenalso verlasset und eingebet, die gewöndlich Phlicht von Ime a.ufnembet, auch BestalluhgV Instruction und w as not ist in unserm namen aufrichtet. zue-stellet.tind mit ehistem hinein ZÜ' dem Ambt ferttiget, daran beschieht "imnser entlicher Willen und Maynung. Geben zu Prag. den XXIten Tag del'embris, annö p!ömini XLIII. ''•' " '• '• .

:,An die Khamer-in Qsterreich. , , .

Profocollum: Uüngärische Registrcßdr , annor. 1541—15461 foL 1Ü0>. U.arkivu. G. vkr: zajedn. findnc. niihistdrstva u Beču. ' ';V

%

166

173.

1543. 22. decembra. U Pragu.,

Kralj Ferdinand nalaze Ђепки Loosu, da Gjuri Völklu. gradjaninu pečuhskom isplati iz dohodaka slavonske tridesetnice 30 for.

Eidem Völckhl fimffzig Gulden Reinisch zugeben. Getreuer, lieber. Unnser Beuelch ist, das du unnserm Burger zu

Piinfikirehen und getreuen, Georgen Völkhl, yon unnserm wegen dreissig gulden Beinisch in Munz von und aus den gefellen unnsers Dreissigisfc in Windisch Lannd raichest und gebest, dann wir ime dieselben aus gnaden bewilligt haben,. und dir soil solieh Gellt auf disen unnsern Be -uelch und des Völkhls Quittung in Rayttung fur gut gelegt und passiert werden, das ist unser willen und Maynung. Geben zu Prag, den zweu-undzwanzigisten tag decembris, anno domini dreyundvierzigisten.

An Benedicten Las.

Protocollum: Hungarische Registrator annor. 1541.—1546. foL 142/b. U arkivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

174.

1548. Općina bihaćka tuži svoje nevolje kralju Ferdinandu te moli pomoć i

zaštitu. Allerdurchleüchtigister. großmäehtigister Romischer, zu Hungem

vnnd Beheim etc4. Khunig. allergeneđigister herr. Gemeine stat Wichitseh hat vnns alls getrew gehorsam wnnderthanen zw Bur Khun. Maje,stet abgefertigt mit werbung, wie die gedacht stat vili lannge jar her laider der eiisserust ortflegkhen ainer gegen dem Turggen alls gemeinen erb-feindt der cristenhait ire vatter, sun. weib, khind, leib und guet verloren, das jeez mer alls ob seehezig arm witiben in der stat, die ist geödt an mansehaflt vnd -vermugen, mit gepetien vnnd p seczung gar schwaeh vnnd vnuersehen, liederiieh vom veindt zu vberkhumen, des der allmeeh-tig parmherczigklich verhuete. dann der purgerschafft ist gar ain khleine anczall, arm ploß weites vmbfanngs der weher der dienstleüt zu ross vnnd fuess zu disem flegkhen vnnd gegen dem geschwinden veindt vill zuwe-nig, das also der Türgkh sy des schwachen widerstandts engt vnnd dryngt, damit sy das velld nit pauen mugen, hat vnnserer mitpurgerleiit vill merer taill mit weib vnd khind verfuert, gefanngen vnnd zu tocty ge-schlagen, wiewoll Eur Khun. Majestet den edlen vnd vessten Merten

167

Gallen als haubtmann vnnd ain khleine anczall diennstvolkhs, das jeez auch vnpeczallt, hallten, was will aber soliches in einer not erkhlegkhen, vnnser aus der purgerschafft ist gar wenig, sein gar erarmbt, verloffen, gefangen vnnd zu todt geschlagen, die so noch vorhannden haben gar khein anndere narung. alls das ploß velld paw, vnnd dasselb wird gwert, werden an der arbeit vberfallen, gefanngen vnnd zu todt geschlagen, wurd also, wb khein merere fursehnng pesehach, niehts annders alls ain ver-fueruug. vncossten, leut vnnd lannd verloren, derhalben ist gemeiner stat pey irer hochsten phlicht ir vnderthanig pit, das Eur Khun. Majestet furs allerfurnemblichist raw khrigsvollkh zu roß vnd fueß geen Wihitsch legen vnnd vnnderhallten lassen.

Zum anndern hat Eur Khun. Majestet verordn^t noch pey zeiten herrn Erasm freyherrn von Thurn, lanndtkhomatheur, ain postein zu pauen, die ist wider zum taill eingefallen, dieweill es dan denselben ort sonnst am gefarlichisten, das man ebens fueß in die stat mag, pit gemeine stat dieselb wider aufezupauen.

Vnnd sonnderlich die weher allenthalben vnd was darczue gehort zu pessern, merer gesehucz vnnd municion hinein zuuerordnen, alles dar-umb, damit die arm purgerschafft ain trosst vnd erquikhung emphiengen, vnd der Turgkh sach, das man sich zu der weher stellet.

Zum dritten sein etlich grosse stugkh zerrent worden, in mainung valkhanen daraušs zu giessen, die aber am guss verderbt, wiewoll der znug noch vorhanden, aber in der not nit zu geprauchen vnd zu rechnen alls vnnucz, ist abermalls gemeiner stat gehorsam pit, denselben zeug zu nuczlichem veldgeschucz giessen zu lassen, auch gemeiner stat in die zwayhundert hakhnpuchsn auf die weer zugeben.

Zum vierdten, dieweill gemeine purgerschafft also drenngt vnd ge-engt wirdt das veldpau zu verlassen, des doch ir hochste narung vnd er-halltung der flegkhen ist, damit sy dan statlicher dapey peleiben vnnd sicherer sein möHhten, ist ain vnuermeidliehe notturft, das sy ain sondere skhart vber ir velld hallten, das mocht mit seehß personen peschehen, ob aber geacht wurd solche warnung aus der skhart so aut die ganncz gra-nicz peschicht zu thuen, ist nit genuegsam aut Wihitsch fur die tagli-chen khleinen vberfall vnnd streifl, die granicz vnd das gepurg piss zum meer ist weit vnd nit muglich all streifi zuuerskhartnen, dapey vnd dardurch wurd niehts gewissers als pisher eruolgen, dan das wir all ain-ziger verstollner weiss verfuert, vnd zu todt geschlagen wurden, dieweill dan sblichem gar mit ainem schlechten als guetter skhart furczukhumen, die profanndt deni flegkhen zu guet pessert narung vnd prat in der stat wolfailler rnd annder mer phartl etc., wir wolltens gern selbs thuen, aber ist warlich in vnnserm vermugen nit, ist abermalls vnser pit, die wellen solh sechß skhart khnecht zu der anczall «diennstvolkh vns gemeiner stat vnnderhallten lassen.

Zum funften hat Wudosehicz ain ansprach zu gemeiner stat von wegen aines darffs, vnd khun. Majestet peuelich vns vnverhort vnnd ynverschen vnserer guetten gerechtigkhait erlanngt, wir arm purgersleilfc werden allenthalben in das annder jar in der wanschafft unit le*b"*~rnnd

ш guet aufgehalltep, wie dan vnnser mitpurger ainer, seither gefanngen ligt,.. an .ainer; seiten, yerderbt vns;, der Turgkh,.. an der anndern gegen den Oristen sein wir gar eingespert,, vnnd ist vns der frey hanndl vnd wandl,, aueh die notturfft zu der stat nit wenig gespert, des vnns aufs hoehist, peschwarlich vnd lennger.zu,.erdulden vnd zu ertragen nit muglich, ist abermallsir gehorsam pit, Eur Khun. Majestet.welle dem herrn waan in. Crabaten vnd windisch lanndt ain stillstanndt piss zu austrag verschaffen. vnd sonnderlich vnnsern mitpurgerßman piss гд recht ledig zu lassen,. auch mit dem eeisten vnd gelegnisten comissari • verordnen, ausser des. herrn waans vnnd der Crabatischen graffen. dan Wudischicz pey iren gnaden mit diennst verphlicht. alls herrn lanndshaubtman in Orain, oder Aver Eur Khun. Majestet gefellt. die gemeiner stat vnd des Wudoschicz gerechtigkhait erseheii vnd daruber mit rećht erkhennen, dem peschwar-ten ,die .appellation peuor, wer des darfts pesser gerechtigkhait furpringt. der geniesß dardüch wiird vnns' ob dieser beschwar zu recht geholflen, jst es aber Eur Majestet" gefellig vnnser gerechtigkhait jeez hie zuver-s.ehen, des sein wir furczupringen auch erpittig, wo vnns aber Eur Majestet in disen artigkhln merer peseczung; paung, gesc-hucz, municion A;nnd skhart Ynd sonnderlichen diser aufhalltung nit genedige hilff vnnd eiiisehung thüen, so ist es gar vmb die arm stat gethan, vnd nichts gwissers, dan das sy oed vnnd in der Turgghen'hendt khumen mocht, vmb A-nnser stat volkh war es das wenigist, wir seczen vnnsere hälß daran äls die getreuen, wider disen veindt zu sterben. des wir auch nichts ge-\Vissers zugewarten haben, aber was nachtl vnd schad auch merer ver-wuestung irer khun. Majestet nagsten lanndt vnnd leüt alsdan vnnd glei-chen lasst, darin wir jeez laider steen. gwarten muessen, des piten wir Eur khun. Majestet alls hoehuerstendigist, genedigklich zu pedenkhen vnnd vnns in dem allem furderlichist mit, genedigem, gueten. angenamen peschaid abzufertigen, dan wir sein arm, haben Avenig .oder. gar khein' z'erung, so ist der Turgkh in pesamblung die Vßkhokhen auß Crain.zu heben, die all vnnser mengl vnnd der stat abpaAv wissen, pesorgen er niöeht sein haill an Wihitsch versuechen zuuorderisst, weill er die Amuer-sehung, vnnser armut vnnd schAvach waiss.

Auch pitn -wir ;Eur Khun. Majestet, welle vnnß vnnser allt her-khumen gnad vnnd freyhait, so wir von den löblichen khönigen von Hungern haben vnnd Eur Majestet hiemit furpringen, allergenedigist pe-stätten vnd im pedenkhung vnnserer armut tax frey lassen.1

Diser vnnd annderer obligen pitten wir Eur khun. Majestet, welle vnns auch mundlich genedigklich verne'men, thuen vns Eur khun. Majestet'alls vnnsern allergenedigisten herrn in aller gehorsam peuelhen.

.-.:, Eur Bom. Khun. Majestet . . . - . - : •:.,. . . ; ::•., .-.-. vnderthanigist

Gemeiner statt Wihitsch . •. :..- hieher geschigkht gesandten.

: •• x.iNa strani; Fiat.

Ш :

"Na rptu: Der stat Wihitsch gesanden suplicacion. '

Original na papiru. U c. i kr. kućn., dvor. i držao, arhivu W Beču: Hungariea.

' 17б.

1543.' '" " : .. •:'.•:•

Ivan "Pastor prikazuje kralju Ferdinandu, što i kako bi valjalo raditi pogledom na obranu Hrvatske. '••

• Serenissime et inuictissime rex, domine, domine clementissime'.: Quoniam regnum Sclauonie et Oroatie iam periit et totaliter ab inüdelibue. Turcis deuastatum et desolatum extitit, vt. sepius maiestati vestre in lit--teris.meis notificaui, et in tantum regnum Sclauonie per Martolosos oppri-mitur, quod passus versus Zagrabiam, Varasdinum et Petouium sunt occu-pati, nee est qui adiuuet, et credat maiestas vestra. quod, si non proui-debitur breui, Zagrabia, Varasdinum et omnia forciora loca in Selauonia per Turcas occuppabuntur, et postea Stiria, Oorintia et ^Carniola (quod, •deua, auertat). • •••• Etsi maiestas vestra prouidere velit, tunc est sic prouidendum: ne-

cesse est, quod teneat continue Martolosos quatringentos, equites mille, deinde mandet dominis regni Sclauonie. quod vnusquisque exercitum suum teneat, tandem tractet cum suis prouinciis, hoc est cum Stiria, CJarniola et Oorintia, quod istum exercitum Hispanorum in Hungaria ma-nuteneant et conseruent per annum et aliquos armigeros. et credat maiestas vestra, quando in regno Sclauonie. videbunt, quod tenet Martolosos et Hispanps, erunt ad uota maiestatis vestre amici et inimici.

Et quia nullus est, qui exponeret pecuniam supra negocia maiestatis vestre, si maiestas vestra concedere dignabitur, ego tractabo cum re-gnicolis regni Sclauonie, quod ipsi tenebunt equites supradictos mille per .annum, qui soluentur ex taxa regni, tandem si maiestas vestra dabit mieni tricesimas regni Sclauonie ego tenebo martolosos supradictos 400, et antequam ex tricesima aliquas pecuniae habeam, ex propriis solaam ipsos Martolosos (400) per menses tres, ita vt Turce interim non noceant nobis, "'sed volo vt sim šecurus de pecuniis meis super tricesimam, et de prouentibus ipsius tricesime maiestati vestre omni hora bonam raciohehi tenebo.

Deinde eo modo negociabo, quod quitquid imperator Turcharum et •omnes basse et vayuode sui aduersus maiestatem vestram tractare vel machinare pretenderent, maiestati vestre subito in scriptis notificabo, de -quibus maiestas vesfcra in tempore inimicis suis obstare et negociis suis ;prouidere poterit.

170

Proraitto raaiestati vestre in bona fidelitate, quod si potuero tenere Martolosos 400, faciam comburrere igne Belgradum et omnia confin;a. ita vt Turce ipso igne sudabunt. -

Si maiestas vestra non prouidebit in tempore, regna Sclauonie et Croacie peribunt, et postea Stiria et viscera Austrie (quod deus auertat), nee regna nee tricesimas habebit.

Item, si tractabo negocia maiestatis vestre hi regno Sclauonie. nunc maiestas vestra dubitatiue habet regnum Hungarie. Sclauonie et Croacie. sed eo modo tractabo, quod ipsi Hungari, Seruiani et Greci venient ad obedienciam dandam in curiam maiestatis vestre, quia sunt multi ex Bas-cianis vel Seruianis qui desiderant maiestati vestre seruire.

Maiestas vestra experiet seruicia mea usque ad quatuor menses, si non seruiam fideliter, et si aliquos bonos fructus non afferam. iterum me deponere potuerit, et non sic seruiam vt alii, supplico humillime recorde-tur maiestas vestra. quod nos Zagrabienses fuimus principium in regno> Sclauonie, qui penes maiestatem vestram contra Johannem vayutfdam et episcopum Zagrabiensem pugnauimus, sed postea maiestas vestra dedit negocia tractare Ludouico Pecri, et quid inde luerata est, nouit.

Diceret aliquis, quod huiusmodi negocio non est tam facile proui-dendum, sed quod maiestas cesarea prouidebit, ego dico, quod hiis facile prouidebitur, et tam ex iure diuino quam humano maiestas vestra oliga-tur ad ea prouidenda, tandem si cesarea maiestas prouidebit, tanto melius erit, sed non michi videtur, quod nos accippimus carnem, pellem, et car-nem et lanam et hiis regnis. et vellemus, quod pius cesar, dominus meus cleraentissimus, mitteret nobis speceriam ad condenda ilia, ego scio, quod, etiam id faciet, sed non uidetur michi.

Ego in anno 1529 exposui plurimas pecunias in negociis versus, Eagusam vt habeo litteras obligatorias a maiestate vestra. et ad perqui-rendum comitem Lodroni, bone memorie, et alios captiuos Oristianos ad. commissionem maiestatis vestre hoc anno in Turchia, supplico humillime, vt a me racionem habere et ea que sunt fideliter acta, graciose vt promi-sit remunerare et persoluere dignetur. graciosum expeeto responsum.

Maiestatis vestre humillimus et deuotus seruitor,

Ioannes Pastor de Zagrabia. manu propria.

' » Original na papiru. U c. i kr. kum., dvor. i držav. arkivu t£

Beču: Hungariea (god. 1543.) Prileži njemački prijevod.

171

176.

1544. 26. januara. U Zagrebu. Luka Zekel javlja barunu Antunu Turnu, da će Murat paša uzimati Viroviticu, a dvije paše Ulambeg i Murat, da imaju carski nalog po

koriti Slavoniju sve do njemačkih medja. (Izvadak). Wolgeboren. — Ich erindere euch, das meine vnd Rath-

кау Paul auch Gestj Januseh Diener nach dem Turkhen herr zogen-sein, und haben -etlieh lebenlioh gefangen pracht und etlich gefangen Oristen erledigt. Di gefangen đer Gesti Januseh gefragt, die im glek-h-lautendt anzaigt haben, wie dj Pribekhen.

Weiter zaigen sy an, das gewisslich dem Murath von khaiser wider befellich zuekhomen ist, das er Veretiz belegem und gewinen sol, derzue er in alien saehen nun gen Essekh verordent hat. das man ime nun tag-liche gen Rochacza

Weiter zaigeri sy an, das der kaiser zwen wascha verordent hat zum Vlambeg vnd zum Muerath. das sy von stund an alspaldt das gross herfur stiecht. das sy dj ross darauf halten khunen. damit sy das Win-disch lands gar einneraben sollen, vnd wo dj wascha aber sehen wurden, dass der Römisch khunig wider ain höer wirdt haben, so ziehen sy dem-selbin her zue, doch sollen sy ain zug auf Windischlandt vnd so weith sy khunen. ins Teitsche Landt auch rauben und prenen.

Zaigen auch an, das dj wascha befellich haben, wer sich guetlich ergibt, den sol man sein guet frey beleiben soil lassen, doch dj schlosser soil man abprechen vnd dj vesten haiser beleiben lassen.

Zaigen auch an, das dem Murathbeg, auch dem Vlamanbeg befol-chen vnd aufgelegt sey worden, wie paldt man schnes halben wirdt khumen, das sy von stund an ain raiss nach der andern thuen sollen lassen.

So sey es dem Welibeg auch auferlegt worden, dss er auf Kram vnd Walafhen raisen soil lassen.

Ich pin hie in der khun Vlajestet namben ain khomissary. Der herr Waan ist aber noch nicht khumen. Nimbt des, grafen von Osl1 haiser vnd schlosser ein, hats auch nun alle jnen. Datum Agram, den 26. tag-januaru, im Jahr 44.

Lucas Zäkhl, freiherr zu Friedau.

Vani: Dem wolgebornen, edln vnd gestrengen herrn Anthoa frey-her von Thurn vnd zum Oreuz, Eom, kunigl. Majestet rath vnd verwat-ter etc.

Original u ljubljanskom Rudolßnu: LandesvertheidAgung/ L. A. F. altfasc. 113.

1 Ozalj. (Knez Stjepan Frankopan.)

la-z

177:

1544. 21. februara. U Čakovcu.

Juraj Keglević javlja kapetanu Jurju Wildensteinu, da . Turci stoje u Brezovici i da kane zacijelo udariti, prema Zagrebu i Varaždinu. Opo-

. minje na opreznost.

Magnifice. domene'efcamice-nobis''honorande. Post ••' salutem et coiri-mendacionem. Hac hora allate sunt nobis litere ex castro nostro Zent-gHergwara; sonantes et aünu'nciantes,' maximum exercitum Turcarum. tarn equitum, quam eciam peditum cum Moratbegh' • addu'eendo multas bomJ

' bardas. castra metatum in..Brezowycza, eonans ad partes istas; ..dicunt, •quod velint obsidere in bonis nositris Prodawyz et Kapronczam. Sed icerte neseimus a . . . en dam. Nos tamen.magis credimus, eos versus Warasdirium vel Zagrabiam cum tantis copiis et tantis bombar.dis .ituros. quia ipsi ad parua fortaiicia .tantas bombardas non adducerent. Igitur rogamus yestram magnificam,dominaeionem, vt dpminum et amicum. velitis ad id sollici-tam curam gerere, ne improuiso nosomnes dampna percamur. Nos quq-•que cum domino genitore nostro quanto plura potuerimus, gerere volu-mus. De cetero vestram magnificam. dpminacionem ad -uota optata valere eupimus. quam deus optinius maximus conseruet. Datum ex castro nostro Ohakthornya, feria quinta ante Mathie apostoli et euangeliste, anno dp-mini 1544.

* • • • ' • ' • ' • • Georgius Keglewych • •••• -.:,1-., de Bwsyn.

Vani: Magnifico, domino Georgio. Byldensteyner, capitaneo regie maiestatis ad r.egnum Sclauonie etc.

r Original u ljubljanskom Rudolfinu: Landesvertheidigung L. A. F. Mt. fasc. 123. . г ' . .

'•'.. , , •'. . • : - . . ' 1 7 8 . .

1544. 19. marta U Speieru.

Kralj Ferdinand odredjuje, da se "udovi Stjepana Gjulaja. upravitelja ,„..,<,. . ,- . ; slavonske tridesetnice, isplati dug.

S. Gwlay Witib Kriegsschulden und Zerunghalbe zupassieren. .

Edler und lietien, getreuen. Wir geben Euch gnediglich. zuerkhen: nen. das uns an yczo weilendt Julay Isthwan gelassen Witib umb bezal-Jung Ires Hauswirts ausstennden Khriegsschulden. dureh Iren Gesanndten •diemutiglich ersucht und gebeten,-solche Schulderi an dem Rest, so sy

iilt

was an dem Dreissigist in Windisch Lanndt heraus schuldig wierdt, ab-geen zulassen. Auf solich der bemelten Witib unnderthänig ansuechen • wir uns gnediglich bewilligt, den halben Thai! angeregter Schulden naclpu vermug der Auszug, davon wir euch hiemit Abschrift zuesennden, zuent-richten, und „an den Best Irer ßayt tung herab. zupassieren. doeh,» das sy uns entgegen die völligen Auszug der angeregten Khriegsschulden zu Eu* ern Hannden heraus geb, und wir ir iiber disen halben Thail weiters zubezallen nit sehuldig sein sollen. Welchen Furslag und bewilligung bemelter Gesanndter, von seiner Frauen wegen, also wurckhlich gewiss, und an hinder sich bringen bei unnsern Hofcamerräten, angenomben und bewilligt. Demnach emphelhen wir euch und wollen, das ir numals auf disen Beschluss mit bemeltem Gesanndten die Raytung des Dreissigist furnemet, beschliesset und volgunds den halben Thail der Khriegsschul-^ den an den Rest, so uns die Witib ' heraus sehuldig sein wirdet, abziehefc, und ir diselb von unnsern wegen auf die beschehen bewilligung nach4

lasset. döch entgegen • die Original und Hauptauszug von ir der Wit ib oder Iren Gesanndten zu eurn Hannden nemet. und auch in Sonnderhait ' bei der Witib darob seiet und verfueget, damit Sy den Überrest u b e r die Nachlašsung der Schulden dem edlen, unnserm lieben, getreuen Ni* elasen • Grauen zu Salben u n d N e u b u r g an In, unserm Eat und obristeö-Oamrer, in Abslag seiner Vorweisung. so er auf dem Dreissigist in W i n disch Landt hat, entricht und bezall: • !

Und nachdem sich angezaigte Witib, an yczo mit dieser Krieg 1

schulden, gegen uns diemutig und gehorsam gehalten, und Sy uns atöei1-

auch entgegen furbringen lassen, wie ir bei etlichen Hausleuten ain Summa Gelts, die Sy in den Dreissigist, bei Zeit Ires Hauswierts und Irer Verwaltung zuthun beliben, unbezalt aussteet, deshalben wir ir zii einbringung solches Ausstandts der pillichait nach ziiverhelfen mit gna-den genaigt sein. so emphelhen wir euch darauf ferrer und wollen, das ir dem yetzigen Einnember des Dreissigist in Windisch Lanndt, Bene -dicten Las, aufleget und bevelhet. damit er auf anlangen oder anznigen; benannter Witib oder Ires Gesanndtn, die Khaufleut so aihicher S c h u P den anhellig sein werden, mit aufhalltung in annderweg darzue halt, auf das Sy die Bezallung Ir jedweders Ausständt, on Waigrung thun. und die Wit ib damit zu weiteren Schlag nit verursaehen, wie ir hier innen zuthun wissen. Daran beschiechfc unnser Willeri und Maynung. Geben zu Speyr, den XY1III tag martii , anno dbmini im ХХЛШ.

Post scripta. Hat tins obgemelter Witib Gesanndter auch dises n e -benligundts Particular etlieher Zerung und Ausgaben, so er verstorbner Gwlaj Unnsernthalben gethan haben solle, furpracht, und umb Bezallung" derselben Zerung und Ausgaben auf uns zunemeu und zubezallen, gne-digist bewilligt, dem wist ir also unnsers obbemelter Bewilligung nach an Iren aussteundem Rest zupassieren und nachzelassen. Datum ut supra*

An die Camer in Österreich.

Protocollum: Hungarische Registratur annor.1541—1546, fol. 152}а^ V. arhivu c. i Jer.• zajedn. ßnano. ministarstva u Ђееџ. .• г;.:

174

н 179.

1544; 21. marta. U Topuskom. «

Petar Keglević javlja zagrebačkomu kaptolu, da ne može čuvati Vusti-ionju, već da će ju spaliti ako od bana ne dobije pomoći. Pripravan je

ovu utvrdu izručiti kaptolu uz sigurnost povratka. , Venerabiles domini, amici et vicini nobis honorandi. Salutem et fe-

licitatem. Literas eiusdem intelleximus. Ea que nobis videbantur contra hane Thuream secundum intellectum nostrum limitaueramus, quoniam sperabamus per totam estatem ipsam Thurcam restantiam regni extermi-nandam, tamen vt audimus, bellum Thurcarum reuersum est. Sed in We-lyke milites remanserunt ad custodiendum. Tamen eciam ех hine, si volu-«erimus aut eodem modo pro defensione nostra consurgere oportet nobis, vel e paria exire, aliter nequaquam faeere possumus, si in patria rema-nere voluerimus. Scripsimus domino bano pro parte eastelli in Wzthilo-nya, vt curam illius gereret, si nouit, vt aliquid eo eomodius esse potest. Nam nos ipsum tenere nolumus. Protestauimus eciam sue dominacioni, <quod incendere volumus eum, quia non possumus tenere. Nam neque vnum iobagionem in procinctu fluuii Zawe iam habemus. Ad presens eciam quos seruitores in ipsum castellum admiseramus, iam fere centum (vt a suis peditibus dominaciones vestre intelligent), ipsi nobis protesta-runt amplius (si deo dante) nunc illud conseruerint, tenere et in eum intrare nollet. Igitur nos tenere non possumus, et eum dominacionibus vestris et si adhuc vnus quisquis dominorum esset, illud tenere non possumus, exquo in aqua et sicco quotidie illic iam debellare habebunt cum Thurca, et si eciam pecuniae multas haberemus, vix iam in illud homines invenire poterimus. Si volueritis illud conseruare, extunc ex fossa sepes altas deberent circumcirca quattuor sepionibus, wlgo nigretis kerchelesset sepire et terra rapleri et bene liuere, vt igne comburi non posset et lu-bardis iacula wlgo lywee heteketis preparare, bonosque centum pedites in eo conseruare, qui continui illic essent, quod et dominaciones vestre, si ad dominum banum transmiserint, aut quempiam misuri erunt, sue dominacioni declarare velint, nos et vobis protestamur, vt deinceps tenere nolumus, sed volumus incendere, et superinde dominaciones vestre nobis potestaeionem faciant. Gum is dominaciones vestras feliciter valere opta-mus. Datum in Thopozka. in festo beati Benedicti, 1544.

Petrus Keglewych de Bwssyn.

N-a drugoj strari pripisak: Si autem dominaciones vestre illud castellum pro se tenere vellent, ex quo certas possessiones dominaciones sestre habent illfc, extünc nos cerciores efficiant, sub bona condicione et fldeiussoria manibus dominacionum vestrarum dabimus dummodo, si deo auxiliante aliquando eMberabimur a Thnrca, dominaciones vestre iterum manibus nostris absque omni occasioae prehabita, restiture vo'luerint, ex-

175

tunc raanibus earundem admittemus sub bona fideiussoria et literas ve-«tras obligatorias superinde nobis ex vobis postulabimus, si volueritis, si autem non, nemini alio dabimus sed incendere volumus eum. Apparatum nostrum omnino excipiemus eeiam si manibus earundem dominacionum yestrarum dabimus.

Na rptu: Venerabilibus dominis capitularibus, eapitulo Zagrabiensis, dominis vieinis et amieis nostris honorandis.

Original na papiru. Pismo je bilo zatvoreno pečatom. U kr. zem. •arhivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capituli anti-qua fasc. 95. No 65.

180.

1544. 3. jula. U Grozdanskom.

JBan Nikola Zrinski javlja upraviteljima Kranjske, da će turska vojska navaliti na Veliku.

Wolgeborn, gestreng, hoehgelert. edl vnd vest, gunstiglieh hern vnd freundt. Ditz vns sehreiben ist allain in eill betrefient. Naćhdem wir par-mals eur herrsehaft vnd gunst zu villmals gesehriben haben, das ain ver-samblung der Thurkhen bei einander sei, vnd đoch bisher niemands ge-wesst, wohin sie willens gewesen sein, aber jeczund wiss eur Herrsehaft, lieb vnd gunst, das daselb bemelt herr Thurkhen gewisslich vnndter NWelkha ankhom-n sein mit airier trefienlichen anzali volkes vnd daselbs gsehloss sehwerlich belegert, daraus zu besorgen, ob si es erobreten, disen landen nit alien, sondern der ganzen Oristenheit, desgleichen der khun. Majestet zu grossen schaden erraichen. Wie ir alls die hoch verstundigen selbs woll ermessen mugt. deshalben wir aus Cristenliehen lieb vnd Grott zu lob dem ehristlichen glauben zu errettung vervrsaeht sein, eur Herrsehaft, lieb vnd gunst euren erbieten nach zu ermannen, ir wellet nit an-•derst thuen, sondern allain als vill eur Herrsehaft lieb vnd gunst am al-iermaisten muglieh ist, vns vnd eueh selbst ain Ohristliche hilf zu ross, fiiess gen Syssagkh schikhen, alda wir vns versamlln. vnd eur freund-scliaft, lieb vnd mut eueh gedaehten hilff auf das eyllendist gewarttundt sein, vnd wo ir das thuet, werdet ir zum vordrist bei Gott dem herrn ain grosse gnat erlangen, desgleiehen der Rom. khunig. Majestet, vnsern •aller genedigisten herrn vnd ganzen Khristenhait vnd aueh eueh selbs ain gross wolgefallen daran thuen. Greben in vnsern gsehloss Gosdanskho, den 3. tag Juli, 1544.

' ' Niclas graue zu Zryn, ßom. khunig. Majestet Bath vnd Wann»

176

Vani: An wohlgeboren Eom. khun. Majestet haubtman oder ver-walter zu Qrain vnd einer ersamen landschaft. '"[ Copi des ersten schreibens von herrn Wann aufs Orabaten. '"' ' ,

Savremeni prijepis (moguće prijevod iz hrvatskoga ili latinskoga originala). U ljubljanskom Budolßnu, Landesvertheidigung L. A. F. alt. fasc. 122.

181.

1544. 8. jula. U Senju.

Vuk Auersperg izviješćuje, kako je s krajiškom vojskom potsjeo Udbinu,, varoš popalio, ali da kulu osvojiti nije mogao, dočim je nanesao Turcima

veliku štetu. Wolgeborne etc. herrn vnd freund etc. Gib ich zu uernemen, das

ich mit meinen reitern den 6. tag dicz monats gen Ottozitsch von der raiss, dauor ich euch vormals geschriben, ankhomen bin; vnd nachdem die ritter, desgleichen die ross sogar abgescblagen vnd mundt von den pessen weg sein gewesen, hab ich sy muessen nott halten etlich tag zu Priindl lassen rassten. Ich hab mich hieher verfügt des willens innerhalh wenig tagen mein weg zu euch hinaus zunemen. Was der haubtman yon Landtstrass, Zenng vnd ich an diser raiss ausgericht. wol ich euch hie-mit.khurzlich anczaigen piss ich zw euch khumb, so wil ich euch, wie sic h all sachen verloffen. auch lengs relation thuen. Erstlichen wie wir in der veindt landt khomen sein, das man auf vns angefangen zu schies-sen, haben die Khrawatten, so ich auf bewelch gehabt, vnd etlich die vnter mir ligen, nicht weiter ziechen, noch khain angrifi thuen wollen mit anczaigung, sy wurden woll ross vmb sunst zw trimern renen, dan ich gshach, das man vnser zeitlich gewar war wprden, vnangesehen des-selbigen. hab ich mit den haubtman von Zeng vnd seinen volkhen fort ziechen vnd angraiffen wellen. darauf mir die Krabateu zugeschrien: Wurdt ich denen von Zeng ins maul sechen vnd mich sy verer verfuren. lassen, so wellen sy von mir wekh ziehen vnd mich verlassen. Daruber ich den haubtman von Zeng ermandt, sein volkh wider zw wenden, vnd wie ich wider ober das gepurg khumen? nagsten sambstag hab ich 200 pherds für Vdueinne zu rennen, verordnet, die haben pey 50 pershonen gefangen vnd bey 100 gross haubt viechs genumen, vnd haben vil volkhs von den gschloss wekh kherdtvnd verhalten, piss wir khumen sein, dan-nach von stundan hab ich verordent den fleekhen von alien ortten anzu-laufen, vnd selbst vor den ross gestanden. Erstlich haben sy selbst .die stadt vnd stal vor den flei-khen anczundt, demnach ist der anlauf be-schehen der pastaien vnd thurnthor,der anczundt worden, vnd alsdan sein •die: heuser darzu angangen in demselben feuer das thor aufgehakht vnd

177

die maur an etlichen orten an der ersten rinkhmauer durchgraben, aueh als die andern rinkhmaurer durchgraben vnd die heuser darin anzundt. darin vil volkh. viechs vnd guets verprunen, pey dreyssig khurzer gegos-.sen messten camerstuckhen, aus derien zweien rinkhmauern durch die schiesslecher ausczogen, nochmals hat niemant for feuer pleiben mugen. Vnser volkh ist zurukh vnd die vbrigen Turggen haben sich in dem thurn erhalten, der ist hoch angeschit, den hat man nichts thuen mtigen, sunder sy ermandt, den thurn aufzugeben, aber nichts bey innen erlan-gen mugen, das hat gewert piss an mittag, piss die sun vndergangen, die selbig nacht dort gelegen vnd zu morgens daruon zogen.

Gunstiger herr, die reitter, desgleichen die fuessknecht seint an gelt gar ploss vnd nottig, derwegen mein hochfleissig pit an euch, ir wellet euch mit gelt gefasst machen etc. Datum Zeng, den 8. tag Juli, ira Jahr 1544.

Wolf von Auersperg.

Original na papiru. U ljubljanskom Eudolfinu: Landesvertheidi-gung L. A. F. alt. fasc. 122.

182.

1544. 20. jula. U Senju.

Kapetan Ivan Lenković javlja namjestniku uprave zemaljske u Kranjskoj, Krištofu Kreigu, da su Senjani bez banskih Hrvata, koji su ih u Liki ostavili, porobili i požgali Vranu, tamo mnogo naroda uništili,

Ostrovicu porobili i svu okolicu do Obrovca silno u strah utjerali. Wolgeboren, erwurdig, gestreng, edl, vest, ersam vnd weissen ge-

phietund herrn. Die filnfzehen hundert gulden, so mir bey euch dufch den herrn general-obristen verordent worden, bit ich euch mit den eeisten zu erlegen.

Ir habt auch sunder zweifle von herrn Wolfen von Auersperg gruridt-lich hören mugen, wasmassen sich die Krawaten von jungster vnser rayss nun in der veindt landt on all vrsach mit gewalt vmbkherdt vnd was vndter Vdbing gehandelt worden, vnd nachden ich gedachten Krawaten in bejwessen herrn Wolfen vnd Hansen von Wernekh zugeredt, warumb sj an vrsach • zueruckh Ziehen vnd beschlossen den hern also zuuerlassen, haben sy mir khain antwort geben, sunder den herrn zue-geschrien, der herr lasst dich den haubtman von Zeng bej der nasen so weidt in der veindt Landt fueren, er vnd seine knecht so es vbel ausgedt, wissen albeg in dem mörgepuerg dauon zukhomen. In dits laDdt hat der herr Waan mit etlich tausent man sich nicht vnderstanden tuefifer ein-zufallen vnd zeugst du nicht zuruckh, so verleuerst du an disen tag dits ritterlich volkh, auch Krawatten vnd Orain mit merern worten, darum

MONL'MBNTA HIST. XXXX '. MONUM. HABSBURGICA HI. 12

178

•schändlichen anzu/zaigen ware, vnd haben mir meinen beuelchs leudt •etlich zu trymern zu hauen die säbel gefaust. Darauf ich nichts weitter zu reden gewyst, sunder mit meinen volkh fordt zogen. Wie ich hindter sich gesehen, das sich die Krawatten haufenweiss tailen vnd zuruk wen-den vnd den herrn allain lassen, hab ich mein volkh wider gewendt vnd innen nachzogen, piss in des naehtleger, vnd zu morgeng wider gar vber des gepuerg, daselbst ich 70 meiner kneht, denen Krawatten zu schandt vnd zu trotz, von vns alien 260 aus Zeng vnd Othozitsch schwer-lichen auf etlich tag profiantirt vnd wider zurukh geschikht vnd innen beuolchen, wie gewisst, die dan mit freiden zuruckh zogen vnd den be-rumbtesten vnd ansechlichisten Thurkischnn flegkhen, so on disen gra-nitzen vnd aueh on alien weitesten vnd gefurliehisten, da wir yetzt.in diser raiss hin raichen hetten sollen, Vrana genandt, den 10, dits mo-nats Julj vmb mittj nacht vberfallen, vom ersten mer dan zwo Wallisch meil wegs piss vber guerte durch ein gemäss darzue watten muessen, denselben von alien orten von stundan anzundt vnd 30 schtltzen des gschlossthor zuuerhalten laufen lassen, die vbrigen auf den platz steundt pliben, was aus denen hausern vor feuer vnd den geschray zuegeflohen, nichts gefangen genumen, sunder jungs vnd alts auch die Khinder in der wiegen erstohen vnd erwiergt. In dem gschloss sein noch 80 verhaffter Turkhen gewesst, die haben das geschloss nit tuerffen aufthuen, sunder vermeindt, sie wären von einen grossen Cristenhör vberfallen worden, vnd wie nun alles vber vnd vber geprunen, das nichts lebendiges im flegkhen vom feuer pleiben mugen. haben die 70 knecht iren abzug vngesche-digt genumen also sein inen 80 perschonen aus dem feuer zu lesteri selbst in die handt geflohen, die haben sy nicht-erschlagen. sunder mitgefuert, vnd zu morgens widerumben bej ainen andern Thuerkischn gschloss Ostrowitz genandt, al ir traidt in schobern verprendt vnd 20 knecht mit denen 30 perschonen wekgefertigt, welche vorgestern hieher ankhumen. die vbring 50 knecht haben sich widerumben in den gepuerg verporgeu. noch versuechen. was auszufichten. damit die Krawatten sehen mugen, ob.si'vrsach gehabt haben, abzuziehen. Dan wo diese knecht bei nacht-licher weil haymlich in Khoslee polle durchzogen, haben sy allenthalben vil vnwerhaft volkh. dergleichen alles volls vich vnd paripen gesehen, daran sich ein grosser hör ersetigt het mugen.

Dise gefangnen zaigen an, das zu Vrana mer dhan 2000 gross haubtvichs vnd paripen vnd in die 10000 peinsteck, vill tausent star allerlei ausgedroschen getraidts vnd sunst gross guet von allerlai geplun-der verprennen. vnd wie sy aus den flekhen geflohen. hatten sy in die 300 perschonen von feuer erstickt auf dem platz ligen gelassen; zaigen auch an. als wie jfingist wir vber das gepuerg khumen gewest, oberhalb Obrouatz, sei ain Vskhokh von vns endtprungen vnd zu Obrouatz, wie fiinf tausend Oristen zu ross und fups, daherziehen, aber die von' Obrouatz haben nindert hingeschikht. sunder des gschloss zuegespherdt vnd niemant aus-gelassen, vnd zu nachts fiinf Kreitschus gethan, des aber niemant wacht vnd niemants geflohen. Wol sey vor vil tagen bei innen des geschrey gewesst, die von Zeng wolten von möer ein streif in dieselbig gegendt thuen, darauf man dhan hastig skchart am wasser vfld landt gestelt ge-

179

habt. Dises entsprungen Vskhqken namen wissen see nit, aber er sol den Hreyna Klissoritsch zuegehören. Die von Obrowatz haben in zu einen Tuerkhen gemacht, geklaidt vnd Hassan genant. Datum Zeng, den 20. tag Juli, 1644.

Hans Lenkhawitseh, haubtman zu Zeng.

Vani: Den ervvirdigen etc. Orystofen Freyhern zu Kreyg. vice ver-walter der landsehaft Krain.

Original u ljubljanskom Rudolfinu: Landesvertheidigung L. A. F. •alt. fasc. 123/a.

183.

1544. 24. jula. U Gvozdanskom. Ban Nikola Zrinski javlja kapetanu Jjskoka Ivanu Wernikaru, da se. Turci u veliko spremaju, da zaokupe i ostatke kraljevine Hrvatske i Sla

vonije. Opisuje jade Hrvatske i pita, što da učini u nevolji. Generose domine et amice nobis obseruande. Salutem. Hodie noster

fidus explorator rediit ex Thurcia. Pro certo refert bassam istum Boznen-sem et alios, qui castrum Welyke ceperunt, adhuc in simul esse apud €zernyk et expectare bassam ilium magnum Beglerbegum, qui similiter iter mouisse diu dieitur ex Constantiuopoli; dieit quod animum habent toto hoc autumno futuro instante pro occupandis reliquiis istorum regno-rum Croacie et* Sclauonie, primoque nos, et presertim fodinas nostras in-uadere. Oredimus non latere vestram dominacionem generosam, quocies iam scripserimus et regie maiestati et omnibus dominis et capitaneis pro dando his confiniis aliquo vtili iuuämine, quod hucusque habere non pb-tuimus Vnde miser iste populus iam quasi in desperaeione incidit, am-bulatque semifatuus. promptum se Turce adherere exhibendo. Nescimus et nos ipsi, quid simus facturi. Tanto enim hosti resistere nequimus pro-priis viribus, patrie vero charissime manifestam videmus excidiam. Pro-pterea eandem confidenter rogamus, consulat nobis, si iuuare non potest, quid faciendum sit; exhausti enim sumus omnibus rebus, et si desertam istam terram aniiserimus, quo eundura erit? Eademque famam istam et ceteris dominis Carniolie significare poterifc, quos libeuter vocaremus in au-xilium, videmus tamen nos semper frustra Iaborauisse. Valere vestram •dominacionem generosam optamus feliciter. Ex castro nostro Chvozdanzky. U iulii, 1544." > . Meolaus comes

perpetuus. $e Zrynio, bajius.

*

180

Vani: Generoso domino Johanni Wernykar de Koztanycza et Wzko-korum capitaneo, domino et amico nobis honorando. Oito.

Original u ljubljanskom Rudolfinu: Landesvertheidigung L. A. F. alt. fasc. 123.

184.

1544. 29. jula. U Grvozdanskom.

Ban Nikola Zrinski javlja Jurju Wildensteinu, da su Turci sakupljeni u Cerniku i spremni udarili na Hrvatsku.

Magnifiee domine, amice nobis honorande. Salutem et nostram com-mendaeionem. Superioribus quoqul? aliquot Uteris nostris dominaeioni vestre magnifiee dedimus ad sdtum, quod hos in Thiireia eertissimos exploratores semper tenemus, nunc itaque rediti illi dicunt, equites Thur-eas esse paratos in Cernyk, expectareque quotidie ad sese Beglerbegum, ac procul omni dubio venire eos ad fodinam 'nostram. Propterea magni-ficam dominacionem vestram rogamus summopere, velit eadem statim domino supremo capitaneo et dominis Kharinthie ac Sthirye quam citissime ad seitum dare, vt omnes curent et auxilientur. Itidem dominacio vestra magnifies melius vt scifc ita curet. iterum atque iterum rogamus. Quam eupimus feliciter valere. Ex castro nostro Gozdanzky, feria 3-ia post Magdalene virginis, anno domini 1544.

Nicolaus comes perpetuus de Zrynio. banus, manu propria,

Prijepis R. Lopašića po originalu u ljubljanskom Rudolfinu: Landesvertheidigung L. A. F. alt. fasc. 122/2. Mi ga tamo nijesmo našli. Da je poslanica upravljena Jurju Wildensteinu. zapovjedniku u Varaždinu, znade se iz njemačkog prijevoda, koji se nalazi u zem. arkivu u Grazu fasc. 45. No. 284. — Starine XVII., str. 190.

Spomenuti njemački prijevod nosi datum:. Tags nach Maria Magdalena.

185.

1544. BI. jula, U Zadru.

Nikola Draskovic javlja kapetanu Ivanu Lenkoviću, da su Turci spremni u Grahovu, i da će ili popravljati Vranu i Udbinu, ili će uda-

„o n7i na Kras i Vinodol.

Magnifiee et clementissime domine et magior mini gratiosissime,. Ravizar signoria, vostra, qualmente uene un altro omo ehun letere, che

181

Thurchea Grahovo hano parato a pie e a chaualli 8 milia, cioe otto .milia a Grahovo et chi dici, che uano renouar borgo di Uduigna et borgo di Vrana, ehi diei, che uano a Chras, chi dici a Vinodol. Vnum est, che sono per partire presto, mi non ,so per doue, et questaso schrita a vltimo di Juyo et prima ai 27. di luyo per m° Bernardo Barbiero, abita a Be-*wha, un altro e cun noi. 1541., a di vltimo lugio. in Zara.

Sempre parato a le servitu de signoria vostra.

Nicolo Draschouich. amalato, raanu propria,

in pressa.

Vani: "Magnifico domino, domino Johanni Lenkouich, capitanao di-gnissimo etc.

Segnia.

Original u ljubljanskom Rudolfinu: Landesvertheidigung L. A. F. alt. fasc. 12212.

... 186. , . - .

1544.81. jula. U Mikšića gorici.

Kapetan Bartol Ravnikar piše kapetanu barunu Vuku Auerspergu, da po dobivenom nalogu ide s četama u Bihać. Preporučuje Grgura Go-merčiea u Ogulinu, na kojega hoće da navali banov kapetan Marko

Vidošić.

Spectäbilis ac magnitice domine. Seruiciorum nostrorum commenda-•eionem. Vestra dominacio. Innotestat(l) vestre dominacioni, quatenus vene-Tunt mihi litere ех Bihagio a capitaneo ; dominorum, mandando mihi. vt absque dilacione et mora habeo transgredi ad Bihagium et hić(!) iam hođie sum profectus ad Bihagium. Vestra dominacio prouideat et scribat •đominis pro pecuniis. nam hii familiares carent pecuniis et nyl habent tfeprefatis pecuniis. Ceterum relinqueram in Ogulin Gregorium Goymer-chyeh, sicut commiserant domini. Ulicque Marco Widossyeh comulauitl!) et eongregauit bellum et adversus prefatum Gregorum Goymerehyeh et ypluit ipsum depredari absque omni culpa, et visa causa, quare vestram -oramus dominacionem, si apropinquauerit vestre dominacioni alicubi dominus banus, vestra dominacio rogate dominum banum, ut sua dominacio man-det iamfato Marko(!) Vydossich et aliis suis seruitoribus, ut nos pacifiee sfraanjt. Et eandem felicissime valere exoptamus. Ex Mikssicha goricza. feria quinta post Jacobi apostoli. 1544.

Bartolomeus Eawnichar.

182

Vani: Spectabili et magnifico domino et domino Wolfgango Ausper-ger, libero domino de Susemberg et capitaneo regie maiestatis.

Original na papiru. U ljubljanskom Rudolfinu: Landesvertheidl-gung L. A. F. alt. fasc. 123/2.

187.

1544., 4,—18'. augusta. Bacun o dopremi ladja, baruta i pušaka iz Ljubljane, danih za utvrdu

u Sisku.

1544.1 Expense fa'cte per r e u e r e n d o s do mino s c a p i t u l u m ecclesie Z a g r a b i e n s i s in facto fo r t a l i c i i in Zyzek.

Die quarta mensis augusti, hoc est in festo transiiguracionis domini facta est conclusio cum domino bano super edificando fortalicio prenotato, cum auxilio dominorum regnicolarum, iuxta registrum superinde factum, vbi impositum est onus capitulo velle' nolle ipsum fortalicium, aecedente, vt prefertur, auxilio dominorum regnicolarum, debere edificari, sic quod pretacti domini regnicole dabunt expensas pecuniales laboratores, capitulum vero expendet de suis florenos ducentos quinquaginta.

Expense pro necessitate fabrice castri Scisciensis(l) per capitulum« Introitus.

Dolje niže bilješka: Perlustratum etc. Slijedi neki nečitljiv potpis.

Exi tus expensarum per c a p i t u l u m ad fo r t a l i t ium Zyzek. Feria secunda proxima ante festum assumpcionis Marie,2 capitulum

misit duos e medio sui, venerabiles dominos Gregorium Mayczen, custo-dem, et Ohristophorum organistam, Labacum pro petendo subsidio a ca-pitaneis regiis et senatu ac ciuitate Labacensi, et pro conducendis magi- , stris muratoribus. Qui inteliecta re et commoditate defendendi prouinciam hanc et Carniolam, ac ceteras vicinas contra Tburcos, dederunt duas naues sayka vocatas, pro deuehenda materia de Zagrabia Siseiam. Item .: dederunt duas bombardulas hoftnycza dictas. et duos centenarios pulueris tormentarii.

Item prenotati domini canonici expenderunt in via cum equis quat-tuor, per dies XIIIL eundo, stando ibi et redendo pro victu fior. V.

Item sollicitatori Labacensi Gaspare Lehner, qui eis fuit adiumento dederunt flor. I. den. XX:

1 Slijedi precrtano: in mense augusti. * 11. augusta 1544.

183

Item magistro eustodi armamentorum in castro Labacensi. dum da-bantur eis pulueres et bombardule prefate, donati flor. I. den. XX.

Ibidem portariis castri bibales cruciferi XX. Vectoribus, qui ex castro deduxerunt pulueres et pixides, crueife-

ros XVI. Item emerunt vnam ligaturam ferri et duas tunellas clauorum

flor. XII.1

Item quando fuerunt assignate eis ille due naues sew sayke, illis hominibus viginti earpentariis. qui easdem ex loco traxerunt ad flumen, dati sunt flor.; I. den. LXX. wienn.

Eisdem earpentariis, qui rursum traxerunt easdem naues ex flumine Lwblyanycza vsque ad Sauum, per vnum fere milliare, eqiiis et instruments, dati sunt flor. П. den. XIII.

Punes ad naues emerunt den.. IIII. Item asseres abiegnos a prefato Gaspare Lehner emerunt den. LXXX. Item vectori, qui deduxit ferrum, pulueres, claims et bombardulos

vsque Sauum, dati den. XXI. Item illi vectori. sew naute, qui duas naues cum prenotatis rebus

deduxit Zagrabiam, dati flor. V. Item hospiti Labacensi per dies quinque dati sunt cruciferi XXV.;

pro hospicio et victu dati flor. III. den. LXVIII. Item magistro Anthonio muratori, misso ex Labaco per dominos lo-

cumtenentes et consiliarios, qui in Labacoque per singulos dies habuit salarium florenum renensem, neque voluit aliter descendere, quam pro eodem salario, dati in Labaco flor. III. den. LXVIII.

Idem magister incepit esse in salario prenotato, et mouit se versus Zyzek feria secundä proxima ante festum beati regis Stephani2 hoc est die XVIII. mensis augusti.

Item ad alias minutas viarum expensas, prout contingit pro digni-tate personarum, flor. iy2.

Original na papiru. U hr. zem. arhivu, u Zagrebu: Deposr. Arch capit. Zagrab. Acta capiktli antiqaa fasc. 31. No. 85.

•

1 Na dnu strane izbačena ukupna svota: flor. XVIIII. den. LXXXL 2 Na dnu strane izbačena ukupna svota: flor. XVII.den.LXII..

184

188.

1544« 6. augusta. (U Zagrebu).

Obćina građa Zagreba obavješćuje Antuna baruna Turna, kranjskoga zemaljskoga poglavara o turskoj nevolji i moli u pomoć tri do četiri sto

tine vojske. Generose ac magnifice domine, domine nobis graciosissime. Post

seruicii nostri humilimam recpmmendaeionem. Prius quoque non semel. sed pluries generose ac magnifice dominacioni vestre necessitates istius raisere ciuitatis, paucitatem ciuium, amplitudinem loci, oppressiones a do-mesticis, comitus Thurcarum, intencionemque eorundem exposuimus. Nunc autem, quoniam venerunt filii ad partum et non sunt vires parturientis, lamentabili voce, non solum generose ae magnifice dominacioni vestre, ve-rum eciam tote Christianitati. depromere(!) cogimur, quoniam hostis pulsat in limine, totus etenim exercitus Thurcarum circa Welikha nuper captam (vt nobis relatum est) proposito consedit, expugnat(!) nuuo castello, mox ad obsidendam hanc ciuitatem sese conuertat. Quod si accident, impossibile erit, vt nos ipsam tutari valeamus, qui vix tercente persone ad arma capienda sumus, et ex hys pauci pixidum experti. Igitur amore Jhesu Ohristi crucifixi, eiusque orthodoxe fidei, generose ac magnifice dominacioni vestre humilime supplicamus, quatenus non nostrum, sed aliorum vicinorum regnorum periculum, generosam ac magnificam domi-nacionem vestram ad subveniendum moneat. Nam in mora periculum est, pulupres quamuis habeamus, non tamen suficientes, quidquid generosa ac magnifica dominacio vestra super hys deliberauerit. nobis relacionem ci-tissimam dignetur tacere. Aliöquin protestamur coram deo omnipotenti ac generosa et magnifica dominaCione vestra, si quid contigerit (quod deus auertat), nos non prebuisse causam, impossibile namque est, nos tanto hosti resistere posse, optimum foret, si generosa ac magnifica domina-cio. vestra trecentos aut quadringentos pedites, peritos, ad vnum vel duos menses solutos ad hane ciuitatem in tempore mitteret. Esset. certe fama magni exercitus intus latentis, et ducentos aut trecentos equites hie prope conseruare, desisteret hostis a proposito. Eestat eandem generosam ma-gnificenciam vestram quam felicissime valere optamus. Datum 6. mensLs augusti, 1544.

Communitas ciuium et inhabitatorum ciuitatis

Montisgrecensis.

Vani: Generoso ac magnifieo domino, domino Antonio libero domino a Thuri et Oruce, ac consiliario saere Romanorum, Hungarie et Boemie regie maiestatis, et eapitaneo Laibacensi, et domino nobis graciosissimo.

Savremeni prijepis u ljubljanskom, Budolfinu: Landesvertheidiguna L. A. F. alt. fasc. 123/2. '

185

189.

,1544. 8, augusta. U Senju.

Ivan Lenković javlja kapetanu Jakovu Ravnikara, da je Velibeg sa 3000 Turaka u Udbini, koju čvrsti, a da 6e k njemu do skora do&i

Vlambeg i Muratbeg. Edler, gestrenger. lieber bruedeiv herr haubtman Jatepb von Bau-

nach. Du werdest sunder zweifel mein jungsti Thuerkhenkhundsehaft was raassen ein Thurkhen haufen gestern ächt tag sich vndter Vdbing gele-gert, vernomen vnd auf Laibach geschickt. vnd am Oarst allenthalben die Warming gethan haben. Yetz гаш ich dier vnd meniglichen wider an. «das gestern 50 Martholossen oder Thurkhen zu fuess fur Othozitsch her-werdtz zogen, vnd ainer der wider zurukh vndter Vdbing von innen abge-ferdigt, von den Khnechten auf Bryndl in der Lykha gefangen worden. der zaigt an, das Velliweg in ajgner persehon zu ross vnd fuess raeht -dhan in die 3000 starkh noch vnđter Vdbing ligt, vnd er paudt vnd be-festigt das. verprendte gschloss. wider. Daselbst sol Vlam weg vnd Murat weg mit iren volkh noch zu inen khumen. Was see guets gegen vns im =syn zu handeln vnd anzufahen haben. meniglich leiehtlich zu erwegen. Guette sckhart hab ich. gegen den veyndten .gestellt, dergleichen heudt топ hie Othozitch vnd Bryndl bey 200 Khnechten, die 50 Martholosen zu suechen abgefertigt. Datum Zeng, den 8. augusti vmb vesperzeit, im 1544. jar.

Hans Lenkhawitsh. haubtman zw Zenng.

Vani: Diese Khundschaft hab ich zu Sandt Weit anschlagen, auf Kestan, Klon. Geietnekh(?) vnd Premb abgefertigt.

Original s dolje 'pritisnutim pečatom. U ljubljanskom Rudolßnu: Landesvertheidigung L. A. F. alt. fasc. 123/a.

190..

1544. 12. augusta. (U Zagrebu).

Kaptol zagrebački šalje kanonike svoje u Ljubljanu do baruna Antuna Tur na i kranjskih komesara radi dogovora, kako će se braniti od

Turaka.

Generosi et magnifici domini, nobis obseruandissimi. Orationum et «eruitiornm commenđationem. In grauibus et maxim is perieulis, non sal-iem nostris, sed oranis istius patrie, nedum nostre. seđ et vestrarum do-

186

minacionum auertendis, misimus ad easdem vestras magnificas dominaci-ones hos venerabiles dominos, fratres videlicet et concanonicos nostros. presentium exhibitores, rogando et obseerando easdem per salutem patrie et per charitatem christiani pectoris, vt ipsos fratres nostros benigne exaudire ac cum optata ad nos relatione dignentur remittere. Intelligent vestre dominaciones ex relatibus ipsorum, nos petere ea, que non minus nobis in iaucibus iam hostis constitutis, quod(!) saluti vestrum omnium, patrie-queet liberorum vestrorum profutura erint, et que nisi nunc, dum ad-huc licet, paribus animis fuerimus amplexi, veremur, ne olim frustra tente-mus cum longe.maioribus.impensis atque fatigis. Val ere easdem optamus feliciter. Datum 12.'"augusti, 1544.

Capitulum ecclesie Zagrabiensis.

Vani: Generosis ac magnificis dominis Anthonio baroni de Turri et Oruce, consiliario et capitaneo regie maiestatis, ceteris commissariis Carniolie, dominis et amicis nobis obseruandissimis.

Original u ljubljanskom Rudolßnu: Landesvertheidigung. L. A. F. alt. fasc. 123.

191.

1544. 17. augusta. U Ljubljani.

Kranjska vlada šalje zagrebačkomu kaptolu za novu utvrdu u Sisku ladje, barut i lumbarde.

Erwirdig, geystlich, besonnder lieb Herrn vnnd Freundt. Euch sein vnnser freundtlich vnnd nachperlich willig Diennst zuuor. Wir haben ausz eurm Cređennzbrieff auch eurer gesanndten mundlichen Werbunng eur vnnd der Herrn vnnd Landtleut in Wynndischem Lanndt. getrew christ-lich beherczigtn vnnd Vorhaben wieder den Tyrannen vnnd Erbuaindt Oristlichs Namens vnnd Glaubenns, den Türggen ain beuestigung zu bauen, mit sonndern Begierlichen'gemuetten vnnd frolokhen verstannden* sain auch khaines Zweyfls, dieweil ir' also freundtlurh. treulich vnnd cristlich zusamenseyt,, der Allmechtig werde euch vor diesen Tyrannen gannz genediglich erhallten. beschuzen vnnd be[schir]men.

Soujl aber eur Begem, euch zu erhebung dises notwenndigen Gebew, mit Schiffung, Geschuz, Puluer vnnd anndern hilfflich zuerscheinnen, errinndern wir euch, das dergleichen Munition vnnd Sachen in vnnser macht nit steen, oder ausserhalb der Rom. kun. Majestet, vnnsers aller-gnedigisteh Herrn Vorwissen vnnd Beuelch verwenndt werden mugen, aber damit ir abnemen vnnd spiiren mugt, das wir euch alle nachperli-che Hilff zuerzeigen, vnnd dises eur Vorhabenndt Gepew zubefurdern genaigt, so schikhen wir euch hiemit bey bemeltera euern Gesanndten

1ST

zway Nassarn Setoff, zwen Zennten Puluer vnd zwo eysnen Conierpuch-sen, so wir ausz hoehgedachter Rom. kun. Majestet etc. Zeughausz alhie. ?vnnd also diser Zeyt in erwegung Eurs •cristlichen Vorhaben die purde schwerer Verantwortunng vber vnns genumen haben, ausserhalb des so innen von gemainer Stat alhie vereert worden, vnnd wunschen darauf sambt den anndern eurn Mituerwandten Herrn vnnd Lanndtleutten von Gott dem allmechtigen zu solchem Gepew Glugkh vnnd lanngwierigenn zeytliehen vnnd ewigen Fridt. Von vnns wisset. , . euch frunndtlichen vnnd nachperlichen geliebt. Laybach. den XVII. Tag auausti. anno etc. im XLIIII.

Anthoni Freyherr von Thurn vnnd zum Oreucz, Verwallter der Lanndszhaubtmannschaflt

in Orain. Jacob von Lamberg zum Stain. Landszverweser. Bayd Rom,

kun. Majestet Rate. Melchior Häsiber, Verwallter Vitzdombambts daselbst in

Orain.

Vani: Den Edlen, Eerwirdigen vnnd Geystlichen Herrn N. Dechannt vnud Oapitl des Thuemstiffts zw Agrara, vnnsern besonndern lieben Herrti vnnd frunndtn.

Original na papiru nešto oštećen. List je bio .zapečaćen s tri pečata od kojih su dva sačuvana. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv capit. Zagrab. Acta capituli antiqua (irregestrata).

192.

1544. 81. augusta. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da uruči Petru de Er-dewd mladjemu neki nalog, izdan u prilog Petru de Erdewd starijemu,

i da izvijesti, što ovaj bude odgovorno.

Original na papiru. Na rptu je mali pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archioum capituli. Zagrabiensis. Locus credib. E. (irregestrata).

188

193.

1544. 2.. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand piše austrijskoj komori, da je obračun s Lukom Zeke-! lom} upraviteljem slavonske tridesetnice za zadnje godine u redu.

L. Zäkel auf Vergleichung seiner Mangl Eaitbrief und was not ist zufertigen

Edler und lieben, getreuen. Als ir uns hievor auf unnsern aufgan-:geiv Beuelch von wegen etlicher mängl die dem Edlen, unserm lieben. getreuen Lucasen Zaci, Herrn zu Fridau, unserm Eat und Einember des halben Dreissigist in Windisch Lande in seiner Eayttung von dem Neun-unddreissigisten, vierzigisten und Ainundvierzigisten Jar aufgestellt, Eur unnderthähig Berichk Eat und guet bedunckhen, angezaigt, uns auch yezo bemelter Zäcl weiter erinndert, das ime in seiner jeczgethaner Kayttung, vom zway und dreiundvierzigisten Jars der Artickl der dreyer Phärdt Eationisten Besolldung und Herberggelt obgemelter zwaier Jar. ;auch fur ainen mangl ausgestellt worden, haben wir uns darauf mit be-meltem Zäckl im vergleichung eingelassen, das er uns zuhannden unnsers Hofzallmeisters Hannsen Holzer am tausendt Guldin zu fiinfzehen Patzen •oder sechzig Khreyzern zuraitten gegen seiner gepurlichen Quittung er-legt und bezalt, eritgegen wir die ausgestellten mengl, von obvermelten ftinf Jam fur guet angenomen und passiert. Demnach uberschickhen wir •euch beiligunde Schriftn hiemit widerumben zue, mit Beuelch das ir bemeltem Zaci auf solche Vergleichung Eaitbrief und was not ist Eurer Oamerordnung nach aufrichtet und fertiget. Daran thuet ir Unnsern Willen und Maynung. Geben zu Wienn. den anndern tag septembris. anno domini im XLIHIten-

An die Oamer zu Wienn.

Protocollum:,Hungarisehe Begistratur annor. 1541.—1546. foL162jb. U arkivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

194.

1544. 7. septembra. U Senju. Ivan7Lenković javlja barunu Josipu Lambergu, da se novi Velibeg povratio u Carigrad, a da su njegovi Senjani i Vinodolci navalili i po

robili Nadin. Wolgeborner, gunstiger herr — . Von der hiegen Meersgranitzen

hab ich euch diser zeit solches zu sehreiben gehabt, dan.sider dj Tiir-fchen Vdbin zum tail wider gepessert vnd weghzogn, ist also hieurab

189»

gleich still worden. Was jungist der gefangen dazdar von Osterwitz des-Vellj wegg auf pots vnd etliehe tausent Turkhen zu ros (Ukansie) in Wos-sen ankhunft anzaigt, häb ich den herrn landesverwalter zuegeschriebenr gehabt, aber zwen Turkhen. so vorgestern mit irer losimg hieher ankhu-men, die zaigen an, wie Vellj wegg gedacht aufpott (ein zug in diss landt zu thuen) geen lassen, ist ime glaich ain beueleh von jren khayser zuekhomen. vnd jn von diser grenizen geurlaubt vnd sol vor neunzehn tagen zu Hleffno wekh auf Constantinopoli zw zogen sein. Der vrsach sicb sein versamlung zertrent. ain tail wider heim zogen, vnd ain tail gegeni Vellikha in das Windischlands verukht. Wiewoll ih sunst dise verschinere tag ain anzal meiner wndergebnen dienstleut vnder dj Turkhischeh sehlos-ser zungen zufahen geschikht gehabt, welche den XXVUI. verschines augusti Nadin angriffen vnd vonstundan das erst Thhor abgeloffen vnd durch den markht bis an das schlossthor- Mhumen, dasselbst die Turkhen haffiig gegen jnen gesprungen vnd mit gewalt wider zurukh gesehlagen, ein gar zu tod gestohen, der khneht sein zw wenig vnd dieselben gar machtloss gewest, dan es hat zwei tag vn in naht an vnderlass geregnet, also das der maist tail irer erfroren. vnd mit den handgesehutz nicht arbeiten mugen, der vrsačh sy abziehen vnd den flekhen verlassen mus-ten. Sonst war Nadin in ranch gen himel geschikt worden, we jungist Wrana, aber das vieh bey 900 vnd etlich stukh klein vnd gross sambt 15 gefangen vnd aindleft abgehauen Turkhn khopff auf den partisan aufge-stekht, hat man wekh pracht vnd vor vier tagen damit hieher khumen_ Dieser khneht sind gewest von he 154. vnd aus den Weinthal dem herrn-wan zugehörig bey 50, aller zweyhundert vnd vier. Mit disen gefangen? bin ieh gleich so reich als vor. 1st a)les ein jungs vnutz gesindl. WisSen nichtz anzuzaigen, dan wie es zu Nadin steet. Datum Zen, den VII, September, XXIIII. ;

Hans Lenkhauitsch Haubtman zu Zeng.

Vani: Den wolgebornen Herrn Joseffen von Lanberg, freyhern, lan-deshaubtman in Crain. .

Original na papiru. U ljubljanskom Budolfinu: Landesvertheidi-gung L. A. F. alt fase 1231 a. •

195.

1544. 8. septembra. U Beču. Nikola Olah biskup zagrebački spocituje kaptolu zagrebačkomu neke nepravde, koje mu je nanesao i razlaze, kako će upravljati biskupijom i s

njime u miru živiti. Beuerendi ac honprabiles in Ohristo, fratres dilecti. Salutem. Bina»

paruo interuallo eodem fere exemplo accepimus literas vestras. quibus

190

scripsistis sepe studium vobis fuisse nos inuisendi, nobisque et nostre huic vocationi non Uteris tantum, aut priuata salutatione, sed publico omnium vestrum suffragio er. applausu congratulandi, si id commode, et non nobis in public-is regie maiestatis negociis in exteris regnis agenti-bus, facere licuisset. Equidem conueniebat, vt postquam diuina vocatione ad hoc munus episcopale electi sumus, membra suum caput cognouissent. Et in hisque ad coalescendum totum corpus facere visa fuissent, bene, coherere, verum quando regia maiestate ita volente, in publicis sue maiestatis et regni coaeti fuerimus magnis itineribus, voluntatem sue maiestatis in exteris etiam et procul dissitis regnis coacti fuerimus magnis itineribus voluntatem sue maiestatis sequi." Vestra hec excusatio facile a nobis veniam impetrabit, maxime cum per priuatas personas aliquam partem vestre erga nos obseruantie et officii executi fueritis.

Quod autem gratias deo agitis de nostra hae vocatione, deque sus-cepta episcopatus nostri cura, quod nouissimis hisce diebus olim floren-tissimum, nunc pene desertum, iacerum ac mire vastatum episcopatum «coaeti fuerimus humeris nostras suscipere. Huius bene precantis optimeque ominantis animi vestri studium pro parte vestra erga nos obseruantia, est nobis pergratum. Quicquid in nobis donorum ant virtutis est, id totum soli deo ferimus ai-eeptum. Nihil huic nobis laudis, vel glorie arrogantes. non ignoramus nos in eum finem his etiam posterioribus et turbatis tem-poribus vocatos esse, vt omnibus, quoad fieri posset, vita, exemplo et doctrina prodessemus. De omnibus bene mereremus. et ea, que hactenus suis locis dimota fuerant. in certum ordinem redigeremus, in quo diuino fauore et diligentes erimus, quantum ex nobis fieri poterit, et ratio ac temporis conditio admittet.

Illud omnium, quod et vos precari videmini, nobis gratissimum floret, si vnquam daretur occasio nobis apud ecciessiam istam nostram, vobiscum Yna residendi, et officium, ad quod vocati sumus, coram per-agendi, yt per omnia capite membra cohererent. Verum quando id modo per eas occupationes publieas regie maiestatis et regni. quibus obstricti sumus, et quibus curandis dei ordinatione coniecti sumus, facere non concedatur. Non est tamen prorsus abiciendus animus, nostrum hoc munus, quod a regia maiestate nobis demandatum est, non erit ecclesie. vöbisque et regno vllo inc.ommodo. quin fruc.tum certum, si non omnino •eopiosum, vtilem tamen est suo tempore allaturum.

Sclauoniam, et ipsum episcopatum nostrum magna vastatione esse t>ppressum, dubitare non possumus. Quam quidem vastationem et hostilem furorem solis pecc-atis nostris debemus. Nee tamen vsque adeo despon-dendus est animus, vt deus reconciliatus, nostrique misertus, nolit auer-tere presencia perieula. si modo conieeta in ilium fiducia summis votis ipsius misericordiam syncero corde implorauerimus.

Quod vero nostram erga vos beneuolentiam precamini, rancorem depracamini. non est quod dubitetis, earn vllo vnquam tempore aut loco vobis defuturam. Si modo earn, ita vt decet, et vt vos facturos offertis, recte. factis contenderitis, indignationis nulla a nobis dabitur oecasio. Tantum date1 vos quoque operam, ne vnquam nostrum erga vos fauorem et

191

Ijeneuolentiam ingratitudine pensetur. Non enini eonuenit: inter caput et memba bene coherentia dissidium oriri, nee bene geritur inter eos bellum, inter quos mutuiis consensus radicari debuerat. Caput in membra nullum agefc dissidium, modo membra in his. quibus debent, obediant capiti.

Insurronum verbis aures nostre, nunquam ita patuerunt, vt illis pre-ter iustum fidem habuissemus. Nunquam iniqua persuasione talium a nobis cuiquam incommodabitur, scimus cui credendum, et cuius verba silentio sint pretereunda. Et nisi fat-to materiam 'offensionis prebuissetis, nihil a nobis fuisset vobis nocitum. Sed ita forte placuerit vobis, vt per oecupationem terrarum mense nostra veniremus in mutuam eognitionem, et his iniciis rerum gratularemini nostre vocationi, quod certe ex animo doluimus, non tantum propter nos, quantum propter vos, quibus vt par est bene voluimus. Nunquam sane sperassemus vos his rerum primordiis debitam erga nos obseruantiam ргеДл turam. Merebamur omnino, vt ante quam res ad vim et oecupationem veniret, nos tanquam caput, fidelia membra requisiuissetis. Quas quidem terras predecessor olim noster iuri-dice multorum sententiis confirmata veritate obtinuerat, et in earum possession compl ures annos vsque ad extremum halitum pacifiee perstiterat. Id quod etiamnum certi ex iudicibus eius cause, prater literatoria testimo-nia, ita fuisse testantur. Si. vt scribitis prescriptionis metu occupauerafcis, id oportuerat vobis fecisse viuente adhuc olim predecessore nostro, quern etiam ob id violentie, accusatis. iusque vestrum contra ilium stabilire. • nos quoque ob id coacti reoccupare, et iniuriam iniuria regerere, ne vnquam iuribus nostris prescriberetur. Quod autem allegatis, nunquam vos earn oecupationem faeturos fuisse, si Gregorius Bornemyzza. per literas non prebuisset authoritatem. Bornemyzza multa fecisse dicitur, de quibus nul-lam a nobis habuit commissionem, queque denuo reformanda necessario erunt. Sed iam oecupationem ad eius permissionem non fuisse lactam, vel ex eo coiicere possumus. quod din post eius diseessum sub nostro nomine occupaueritis.

Accusare nos videraini, quod non satis eonuenisset officio pastoralf hec ita a nobis geri commissa esse, si tamen recte perpenderitis, h§e nos possemus merito vobis obiicere. Perpendite enim et intra vos iudi-cate, an eonuenisset vobis violentiam hane primum in nos exercere et incipere. Nos, vti debuimus, curauimus saltern, vt spoliati in integram possessionem rerum nostrarum reponeremur. Nee voluimus admifctereV quod membra capiti indebete insultarent. Itaque vos magis a'ecusandi essetis neglecti officii \restri, qui primum hunc lapidem mouistis, quam rios, qui noluimus a iure nostro, multis ab annis quiete possesso detur-bäri. Quomodocunque tamen factum sit, hec primum mihi illata iniuna obliuione apud me delebitur, si officium uestrum, quod in nos debeti4, pr^stiteritis. quod vos faeturos speramus, nee commissuros, vt nostra de vobis fidei et obseruantie, prestande, expectatione frustremur.

Hec non ideo vobis inculcamus. vt velimus iuribus vestris deroga-tum iri, que reliquo tempore aliter. aliisque modis curari poterunt. Quam1

obrem sitis animi quieti, et nihil de nobis alieni expectetis. Commissimus enim tarn vicario nostro temporali, quam aliis officialibus nostris, vt nihil.

192

vlterius innouent. neque colonis vestris aliquid incommodi aut turbationiS' inferri patiantur. atque eos in eorum iure possesso perinde tueantur. ac nostros subditos non multo minor namque cura nobis impendit, vos et vestros in suis iustis iuribus defendere, quam nostros subditos.

Operam atque diligentiam veštram in reformatione propugnaculorum et m§niorum arcis factam, non possumus non magnopere probare, vtpote, qu§ et nobis vsui sit futura, et vobis in omnibus aduersitatibus tutissi-mum refugium. Nam castro defecto ad omnem ingruentem fortune pro-cellam cogeremini more aliarum ecelesiarum canonicorum profugere, et sub alienis teetis extorres molestissimam vitam agere. Et ideo vos horta-mur et monemus, ne hoc vestrum iuuandi et nobiscum vna muniendi castri studium intermittatis, quin eo diligentius et feruentius incumbatis, quo magis metuatis aduerse. fortune, intentata mala. Mater enim nostra ecclesia, a qua nos omnes et pendemus et viuimus. nonnisi communi auxilio et munitione conseruari potest.

Quod ad cultum diuinum attinet, vos requirimus, sitis in eo dili-gentes, ne vituperetur minisiermm eeclesiastieum, fiant omnia in ecclesia suo ordine, bono modo, de' quibus domino Paulo, vicario nostro in spiri-tualibus. superioribus diebus scripsimus abundantiis, cuius admonitioni salubri sitis non secus quam nobis, vt par est, obedientes.

Quales autem vos erga inuicem esse oporteat, non est quod multis verbis ingeramus. Ipsi namque satis charitate membra coalescere, qua refrigescente, vt soluantur membrorum compagines, oportet.

Archidiaeonos, qui inter vos sunt, hortamur in domino, curent fide-liter gregem domlni sibi commissum, quemadmodum non ita nuper spe-cialiter illis commisiraus. ne eessatione et negligentia sua, indignos se declarent officio. A nobis nee fauoris. nee beneuolentie, erga vos preter-mittetur quicquam, modo eadem et vos vicissim erga uos prestetis. Ita demum membra capiti suo coherebunt, si inuicem bene consentient.

Si per has regie, maiestatis et regni publicas occupationes fieri potent, constituimus hoc autumno venire ad vos, vt aliquando capiti liceat membris suis iungi, et mutuo conuictu frui. Vbi mutuo conspeetu, collo-quio et conuictu licuerit vti, vt speramus, non vos penitebit nostri.

Literas vestras, quas ad regiam maiestatem misistis, pr§sentauimus et omnem quam potuimus et debuimus operam in supplicatione vestra exaudienda pr§stitimus, quod et deinceps libenter facturi sumus. Quale autem responsum a sua maiestate habueritis. ex eiusdem Uteris intellige-tis. Nostra in re vestra, tam apud regiam maiestatem, quam alibi curanda opera vobis non deerit, si quid prodesse, vobisque auxilio esse poterimus. Eaque de nobis existimetis. expectetisque, qu§ de altero fratrum vestro-rum et vos exibite tales, quibus beneuolentia nostra fraterna, et fauor conferri possit. Preeamur vobis pac-em et charitatem Ohristi. Valete. Datum Vienn§. octaua septembris, MDXLIin.

Quoniam autem in ea signatura regie maiestati et nobis oblata, quam dominus olim episcopus, predecessor noster, aliquam pluribus ante obitüm suum diebus scribi et memorie tradi commiserat. omnia ornamenta sua pontificalia, puta mitram, pastorale, crucem in pectore gestari

193

solitam. candelabra, anulos aureos. reliquaque id genus pontifieii decoris, ecclesie. isti, iam nostr§ Zagrabiensi dari mandauerat, yolumus vobisque ^ommittimus, habete ea in vestra sacristia, vbi per prefatum olim prede-eessorem nostrum relicta fuerant, sub bona et fideli custodia, ne quid ex. illis pereat. Area, in qua reposita sunt, signetur sigillis certorum ex vobis, prepositi. leetoris, cantoris et eustodis, inter que, apponat suum nostris. vicibus, magister Georgius Thompa. administrator bonorum istius episco-patus nostri, et Czegledi.1 Nostra namque interest curam eonseruandarum rerum eeclesi§ nostre. precipuam habere. Nam2 scitis, h§c ornamenta non aliura concernere, quam me, quern ex dei ordinatione maiestas regia, dominus noster clementissiraus, in pnjlatum et pastorem istius ecclesi§ pr§fecit. Oupimus itaque a vobis, vt regestum istarum rerum omnium, <*oram pr§fatis hominibus nostris eonseriptum, ad nos mittatis quantocyus fieri poterit. Valete iterum in Ohristo feliciter.

Vester vti frater Nicolaus Olahus, episcopus

Zagrabiensis etc., manu propria.

Na rptu: Eeuerendis ae honorabilibus capitulo ecclesi§ nostre Zagrabiensis, fratribus in Christo dilectis.3

Original na 4 ispisana i 2 neispisana — izim naslova — lista. Na rptu je bio mali pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrabiensis. Acta capit. anti-qua fasc. 92. No. 38.

196.

1544. 14. septembra. U Virovitici.

Martin Paxi, upravitelj, Ivan, Zalay, kapetan Virovitice i Gjuro Zalaj, kapetan haramija, javljaju Jurju Wildenstevmi, da se Muratbeg u

Moslavini sprema ili na Prodavić (Virje) ili na Viroviticu.

Egregie domina nobis obseruandissime. Seruicium. Ноахегда die venit homo noster missus pro exploracione, qui dicit vßraciter, Murathbe-

1 Ove dvije potonje riječi upisane su rukom Olaha nad linijom. 2 Odovuda do podpisa pisano rukom Olaha. 3 Nedosljednost u pisanju e i § pridržana je.

MONUMENTA HIST. XXXX.' MONUM. HABSBURGICA III. 1 3

194

^ura, esse in' Sonožlo et gentes eongregat, tani equites. quam pedites. et dieupt, quod vellet obsidere oppidum Prodawyez, seđ p.ocius ćr'edimus. quod hane đomum nititur moliri. Igitur obsecranms et supplicamus causa đei. qüod et nos iuuare, famulos haramyas 'nufcerime missos et modernos petimus statim infra dimittere.'Quam deus altissimus felicissimam coriser-uet. Ex Werewcze, in festo' oxaltaoionis sancte Orucis. anno 1544.

• • • • - • • :• . Martinus Paxi, prouisor et .. Johannes Zalay, castelanus castri

Wereweze, ae Georgius Zalay, • capitaneus haramiarum.

P. S. Ylterius in Passyan qui sunt, veniant hue, quia peeunia ipso-rum sunt(!) apud me.

Vani: Egregičr domino Georgio Byldensteinei, oapitaneo gencium maiestatis regie regni Sclauonie in Warasdino.

\ . •

Savremeni prijepis. U ljubljanskom Budolfönu: handesverthebdi-L. A. F. alt. fasc. 123, ' :

197.

1544. 18, septembra, U Varaždinu. Juraj Wildenstein javlja barunu Antunu Tumu, da su Turci pod Ve-libegom, Vlambegpm i Muratom (7000 pješaka i 4000 konjanika) zauzeli Medjurić i Caklovac, a toranj račanski da je narod sam upalio i pobjegao. Turci će udariti valjda na Viroviticu, a na Savi ili na Novi

grad ili na Moslavinu. Wolgeborner, eđler etc. — Demnaeh zaige ich euch an, das der

Feind nuer zwen flekhen Mesimertschi vnd Tsehacoz eingenoraen. aus-prent vrid verwüest/So haben das volkh, so zu Ratscha vnd im Thurn daselb gewesen Eattsćha šelbs anezundt vnd daran entrunen, welchem ir derFeindt beschehenen handlung vnd ausrichtung ich mit diesen wenigen volkh nicht vorsein mugen, dieweil sy so starkh gewesen, wie mir dan ein gefangen Turkh. der mir an gestern zuepracht worden, so auch bei gemelten der dreier wascha" hör dässelb mag gewesen, das gewiss dj zwen wascha Vlambnanbeg' vnd Velibeg zu ross in die 4000, vnd zy fuess 7000 starkh gewesen sein vnd fünf stükh puchsen gehabt haben sollen an des Muratbeg volkh. des anzal er nicht waiss vnd sein also noch peid wascha mit alien volkh fvnd geschucz bei Zefhigkh vnd zu Welikha bey-einander. • *• " '

Dergleichen khumen mir khundsehaften, werden auch euer her-schaft aus diser copi des phlegers von Wereticz vnd meines haubtman

m Saley Georgen schreiben vernemen^.das sich der Muratbeg auf sterkhist, so er volkh aufbringen mag, versamelt vnd das gesehuez zuegericht hat vnd ains tails volkh zu Presouiz vnd das ander zu Slatinickh, das nicht weiter als ain mail von Wereticz ist vnd ligt also bisher., still, wart vil-leicht auf ain merere hilf, ist des geschray, er wol ain flekhen nach der Traa, herajuf belegern, ist zubesorgen. Werouetcz. So nun der Muratbeg der flekhen .an der Tra ajnen . belegert, so werden .dj zween waseha^Aus

. Wossen gewiss nicht vnderlassen, am flekhen bei der Saw, Noujgrad ocfer Moslouina zu, belegern, so kapn ieh mit disen wenigen volkh. so ieh hab, als in dj 1000 phard, dauon ieh albey in di 150 oder _mer pherds auf dj feurten' austäilen muess, damit dj belegerung nicht verhindern,- ob ich nun der land dienstvolkh von der flekhen alsjuanitseh, dan von Khre,p, «rnd andern orten herausnimb jeez in disen geschray,^ habieh. flich^ge-wisers, dan das dj inwoner daselbs al entlaufen ,od'er ./Jurkhiseh wer$§n.

; Demnaeh haben euer herrsehaft zu bedenkhen, das i,eh ,mit ain,er gering^n . anzaL volks. gegen eine soliehen macht. damit dj gemelten waseha albey , Ziehen vnd gefasst sein. nicht vill.muglichs ausriehten. thuen Imag., Ninab

ieh das volkh ales mit hinunter, so ist von dem, wascha^ auf; Poscliega .uaehtl zu besorgen, nimb ich nun das :volkh .aberenliajlb^alles vh^rjaber,

; -so ist dort auch: naehtl zugewarten, vnd beleibidas агте.^о1Ц aucli nicht. JSo häb ich noch von niemands khain statliehe^hito^isher.gespurt,, Ich habe zu etlich malen den herrn obristen,: auch denen.von. Steyer geschri-foen,'auch der herr baan allenthalben inWindischland ,vmb hilf verma-nung gethan, aber nicht auflpracht.,

i ln diser stund khumbt ain schreiben yon ; Keglewitseh,, der sich 4an ganz iiaehparlich mit gewiser khundshaft erindening gegen mich -gehalteh; Was er mir schreibt^werdn euer herrsehaft^aus? diser eopi ver-Demem2Ich trag grosse sorg, dieweil das hör noch bei der.v Zaw vjid der Mwr albey neben der Traa ligen. Sy werden zusamen stpssen, vnd mit ainer macht ain zug thuen. Vnd diser. brieff auch Agrant, halben melds, feis ich euer herrsehaft wele denoht auf Agram merer fursßhung ,yiid darauf guet auf merkhen haben. — Datum Warastin, den XV 111-tag sep-tembris, am XLIII1.

Jorg von Wildenstein.

Vani: Den wolgebornen etc. Anthoni freyherrn von Thurn, verwalter der lahdthaubtmansehaft in Orain. " . . ' . . -:::-

Original na papiru. U ljubljanskom Rudolfinü'F t Landestertheidi-gung.L. Ä. F.ält. fast. 123/a. ' •. ' ' •' '. '. .\ :;n ;.['.

1 Sravni ispravu pod* br. 196. -.-...-•;•• , ,v, '.,.,,.;.. 2 Sravni ispravu pod br. 177. od 18. sept. 1544., ovdje pogrješno

uvrštena pod 21, febr. 1544.

ж . <\ • '198.

1544. 15. oktobra. U Senju.

Ivan Lenković javlja barunu Antunu Turnu o četovanju Зепјапа u gornjoj Dalmaciji i o kretanju turskoga brodovlja pod Barbarosom. Na mjesto VeUbega dolazi kao zapovjednik na Krajini Mehmedbeg, a Vlatn-

beg ostaje u Bosni. Kod Velike sakupljena je turska vojska.

.. Wolgeborner, gunstiger herr. — Was betrifit den Warbarössa, wie vns von Venedig, von haubtman von Sandt Veytt vup. andern orten der-halben schreiben vnd. khundtschafften zuegeschikht worden sein, das "diz. gesjcnrey alles der Venediger erticht sachen seint. Die hundert mem vnd er^ebeh dienstleut, so ich on wasser vnd landt an vier ort getailt vnd ausgeschikht, ditz gesehrey halben zungen zu fachen vnd sich aller sachen grundlicher zu erkhundigen, die haben am meer lunfzig teutsche meyl von hir bey Narenta VII Turkhen gefangen. die andern haben im perg Prollog oberhalb Hlefno auch nein Turkhen vnd drey weiber gefangen. Die dritten haben zu Grahouo ain Turma angriffen vnd zehen Vlahen gefangen vnd etlich nidergestoehen, vnd daselbst in die ander halh hundert feiner pariplen weg geritten, die vierteu haben' oberhalb Schibehikh zween Turkhen vnd vier hotter pueben gefangen vnd all nacheinatider die verschinen wochen hieherankhomen.

Drese gefangen zaigen ah, wie Warbarossa aus Frankreieh khumenr sey er von stiind an in Lepant gegen Constantinopoli gefaren, aber vmb Vallona, Castelnouo vnd derselben, ende sein etlich Turkisch fuschtesnvnd Wregentin mit khorssarj, die raufeen am meer wie ir alter prauch ist.

' Mefcmetweg,;der neuö sanschakh ist an des Velli weg stat an dise greriiz' geste|lt! worden, soli iden lezten verschines septembris gen Hlefno-ankhümen sein vnd seine beuelchsleut vön stund an in all ortflekhen ab-gefertigt haben,' vnd allehthalbenhafltig scartben vnd staie geordent vnd die grenzen zimlich gesterkht.

Vllam' weg soil noh sanschakh oder wascha zu Wossen sein vnd nicht abgesezt worden, wie euch von Wihitsch khundschaft geben worden, vnd er sey jez mit andern sanschakhen mer vmb Vellikha vnd derselben ende in die VII oder acht tausent starkh zu feld. Was er handlen wird, wissen die gefangen niht. — Ir wollet pey der Martolossen haubtsleut, so euer ersamen landechaft an diesen grenezen dienen, darob sein,, damit sie (Це passe, geptirg vnd walder on vnderlass durchstraiffen vnd das. landt vor einfall huetten. Dergleichen soil aus Otoschicz vnd Priindl souill mu-glich wirt auch besliehen, dan sonst ye zu besorgen, souer das waich vnd warm angefallen wetter also em weil pleyben wird, der new sanschakh mehfc etban versuehen an negst im gelegen ort, was wekh zureyssen vnd wider wekh \m fliehen. — Datum Zeng, den XV octobris, in 1544.

Hans Lenkhöüföseh.

m Vani: Den wolgeborenen lierrn Anthoni freyherrn von Tarn vnd

zum Oreatz.

' Original u ljubljanskom Budolßnu: Landesvertheidigung L. A. F. nit fasc. 123. '

199.

1544. 22. novembra — 1545. 14, oktobra. Mahuni o gradnji i čuvanju nove tvrdinje u Sisku, koju je sagradio kap

tol zagrebački.

Memoriale expensarum edif icaeionis noui e a s t r i Zyzek. Anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo quarto. I n t r o i t u s e x p e n s a r u m ad edif icacionem, c o n s e r u a c i -

onema l i ' a sque noui cas t r i Zyzek necess i ta tes , per reue-r enđum c a p i t u l u m ecc les ie Zagrab iens i s , of i i e i a l e s q u e e iusdem de eadem Zyzek, vehe rab iH JSmerico Eačhino , p r e s b i t e r o a r c h i d i a e o n o de Was ka, cano'nico p r e f a t e ecclesie Zag rb i ens i s , et a i t e r o p r e f e e t o r u m de p remis sa Zyzek^ d i u e r s i s t e m p o r i b u s ac v a r u s in t e rmin i s da t a rum et as-s ignatarura , ut infra se r iose ac eu iden t e r pa t e t . ..

Niše dolje: Perlustr,atum etc. Lector manu propria.l

1544. Item sabbatho in festo beate Oeeilie virginis et martiris,2 venerabi-

lis dominus Anthonius archidiaconus de Kamarcza, ex commissione re-uerendi capituli ad premissam conseruacionem dicti castri Zyzek dedit flor. XVI.

Item feria tercia, in profesto beati Nicolai confessoris et pontificis,* et aliis anni presentis et futuri varus terminis. prouidus Gallus !£орусћ. magister vadi oppidi Zyzek. de prouentibus vadi sui dedit in toto flor. XI, den. LVni.

1 Istim pismom su označeni dodaci pisani pod kraj retka. 2 22 novembra 1544. . 3 9. septembra. Ne može biti sv. Nikola 6. dec, ni Nikola papa 13.

nov., već Nikola Tolent. 10. sept., jer profestum, samo ovoga, pada na utorak (fer. tertia) u g. 1544.

м >;; ' : " 1---.-4--- ••••-; 1645-i» <

Item prouidus Thomas Gwchych de Odra. alias waiuoda prouirieie Seiticensis. de . prwri debito , sui wajupdatus, domino magi stro Benedict Dombrenši obligate, flor. XVII".

Idem Thomas Gwchych. .aiunc magister vadi de Odra, de prouenti1

bus vadi sui in diuersis terminis dedit in toto flor. VIII. den. LXXVlIII, wiennensem I. '

Georgius Iaykbwych, magister vadi in Ztrelyebko, dedit in toto-den. LVIIII, wienn. I.

Item prouidus Mathias - Dymkpwych, villicus oppidi Zyzek, ordina-rium festi saneti Georgii martiris dedit flor. XXVlI, den XII, wienn. 1.

... - Idem Dymkowyeh, villicus, dedit. taxam regiam flor. XLV34. Item prouidus Martinus ' Hwriyady<?h,"r'waiiiodä prouincie Šcitićens's..

ordinarium festi sancti Georgii martiris dedit flor LII. Idem Hwnyadych, waiuoda, taxam regiam flor. I.CXXXVI^. Item prouidus Thoma Gwchych, vicespanus Seiticensis, de deeimis

vini in pecimia exactis. dedit in toto flor: LXVlll^. den. flor. VIL ,Idem Thomas Gwchych. vicespanus, de birsagiis succisarum quer-

еиџпГ dedit flor. XXV, den. LIIEL . /Idem de birsagiis iudiciariis flor. Vl*^. den. \VIII.

Item Mathias Dymkowych. villicus. de birsagiis iudiciariis flor. Ш*4Г den. XLIin.

r Munera l ia , et s.essionalia. . Item Petrus Mykochewych de Dwsycza, hozar, flor; I, den: XXVI.

Na dnu stranice: Flor. IIIIc.XXVII, den. LXXXXI. •

Michael Chyadowyeh de Zela, hozaar. flor. I, den. XVIII. Petrus Saythosych de Odra, hozaar, flor. I, den. П,

"'' Nobilis Ioannes Wryczky, predialis, in signum'dominii flor.'I/ ' • • • ' * • » • - • ' • • ' . . . . » ' . • • ' • • • , « • .

Terc ia lu'cri fami l ia r ium cas t r i per caste llartum' ard'mini s t r a t a . ' r

.. Item tercia prede quorundam infidelium Ohristicplarum ad Wely-tam šal tare volenciiim, per;" caš tell anum et familiam castri depredato-rüm flör. VI. -,•

Tercia prede Welikensis in festo translacionis beati Benedicti abba-tis- per Scitieenses depredatorum flor. VI%.

Victima quorundam duorum christianorum a Welyka die premisea1

per Scitieenses, adductorum flor. VI. Item Ztfiänkö Wräsych etFranciscus Chyk, familiares castri, d%

qmbusdam duabus ipsorum chyatis lucrum flor. I, deh. LXX.

1 21. marta. 1545.

199 i '

Item Georgius Rybarych, iuratus oppidi Zyzek, precium quorun-dam duorum vitulorum pro rebellione et contumacia colonorum d.e Dws-sy.cza, ad Jaborem castri venire et laborare nofencium, flor. II. den XI, wienrti П. ,,.;

Item pro coriis eorundem vitulorum flor.,I.'. . Feria tercia, in festo beate Praxedis virginis,*' reuerendum capitu;

lum ecjplesie Zagrabiensis ad premissam fabricam castri pr.efati de.sacra-rio flor. lp/ . ' . . . . . < : i • , *

Precium vini decimalis eubulorum 1с.ПП^4, cueurbitatim per den. III. wienn. I, flor. XXIIII, den. VI. \:.

Redempeio porcorum decimalium flor, XXII.'den. XIIII. Residuum eiusdem preeii ipsorum porcorum in carta paginiej!) huic

affixum. extitit reelusum propter rei istius maiorem experienciam. Item in secundum annum spanatus ipsius archidiaeoni de Wasea

et/*. noue expense introitus priori cpntinuate. Prouidus Gallus Zoppych, r magister vadi "oppidi Zyzek flor. III.

Na dnu stranice: Flor. I.CLXXV. den.. LXXXI. wienn. П. .,. . Item prouidus Mathias Dymkowych, villicus oppidi Zyzek, de'taia

regiä per Venerabiles dominos Mathiam cantorem, et magistrum Nicolaum Zlobochinum Scitiensibus, imposita flor. XXX.

Item prouidus Martin its Hwnyadych, waiuoda prouin.cie Zyzek, de eadem taxa flor. XLVI.

Niže: Flor. LXXVI. . . - • • . . . . . .

Summa toeius superioris introitus: flor. VI.cLXXVIIII, den. LXXII wienn, II.

1544.

Exi tus p remiss i p e c u n i a r i i . in t ro i tus ad ed i f icae ionem. i-onseruacionem ac a l ias neces s i t a t e s noui c a s t r i Zyzek.

facti. prout infra.

• Item sabbatho, in festo beate Cecilie ! virginis et martiris.2 • „^enera-bili Emerico Rachino,'» !presbitero. archidiacono de Wasca. secundq s.er meth, ad mandatum reuerendi capituli Zagrabiensis, stipendio familie castri Zyzek deferendo, ad iter panis granaš tres, denar. 1Ш, cande-las den. I.

Die dominico, iii festo beati dementis - pape et martiris3 ipso Waska in Ohyehe resolucionem glacierum fluuii Odra-' e'xpectante. carnes bouine ad prandium et cenam den.: VI, panes den. IIII.

1 21. jula 1544. * '12. novemb. 1544. 8 23. novemb.

SQG

Vinum. ad prandium den. II, wienn. П, ad cenam vinüm eru-eiferi If.

Tercia seeunda1 ipso Waska Zyzyam per Odram iter suum conti-' nuare attentante, vectoribus vinum ad iter cucurbita vna, den. II, wienn» П.

Eodem die- ipso Waska Zyzyam propter duriciam glacierüm descended nequienti, rursum ad hospiciiim suttra Ohychyense redire eoaeto, vinum rectoribus in hospicio cucurbita vna, den. II, wienn. II.

Vectoribus mercedem den. XX. Feria tercia in festo beate Katherine virginis et martiris, ipso Wa

ska in eadem Ohyche manenti, hue neque iluc pedes transire quienti. ad prandium et cenam carnes bourne, den. VI, panes den. IIII.

Vinum ad prandium et cenam hospites habenti den. V, wienn. I. Secundo die festi beate Katherine virginis et martiris, domum ve-

menti tereius semeth equitibus in vado Zawi den. III. In festo beati Andr'ee adpostoli. cum - aliis . dominis canonicis pro

exigendis porcis decimalibus per Zawm descendentibus. ad iter panis granaš tres, den. ПП,

Feria quinta in festo beate Barbare virginis et martiris,2 pisces den. Vl, panes den. III.

Vinum ad prandium den. I, wienn. I; ad cenam totidem. Sal ad castrum familie flor. I, Oribrum vnum den. II. Scutellas sex maiores den. ХП. Papiros den. VII. Feria sexta, oleum familie frutham vnam, den. X. pisces den. VII. Sabbatho pisces den ПП, wienn. II, can[dele] den. Ш1. Vinum hys duobus diebus den. V, wienn. I. Na dnu stranice: Quottidiana expensa flor. II, den. XXXI, wienn П.

1544. Die dominico in profesto eoneepcionis Marie virginis.3 pisces ad

prandium et cenam den. VI, panes den. Ш. Feria tercia Martino et Nicolao de Gradecz. muratoribus, maiorem

fenestram in acie castri ad Zawm et Oolapim respicientem, per dies qua-tuor reetificantibus et ferrea cruce obcludentibus den. XVI, domum еџпг- -. tibus expense den. ПП. >

Piper et crocum den. XXXVI. Feria quarta pisces den. V. wiemi. II. Feria quinta ad castrum pllas den. VIII, eandelas den. V. Sal ad saJsanda larda quartas quatuor flor. II. Feria sexta pisces den. ПП, wienn. II, panes cruciferus I. Quibusdam octo suspectis portariis castri diraissis exitum den. VI.

1 24. novemb. * 4. decemb. 3 7. decemb.

ш Sabbafco pisees den.. Y. Die dominico1 proximo post Lueie virginis, pisees ad prandium et

eenara den. VII. Oleum frutham mediam den. V, panes den. Ш. Feria quarta quatuor temporum pisees deft. V, wienn. II. Feria quinta duas seras ad eastri neeessitatem deh: XV, Candele

den. III. Feria sexta qiiatiior temporum, pisees familie eastri den. VIII,

oleum den. V. Sabbatho quatuor temporum pišees ad eastrum den. VI, wiertn. I. Die dominico* proximo ante festum natiuitatis domini, pisees ad

prandium et cenam den. I, wienn. II. Feria seeunda pisees den. Ill, wienn. I. Candele ad eastrum den. VI, ad höspiciüm spani den; П. Feria quarta,3 in vigilia festi natiuitatis domini, familie eastri pisee

den. VIII, oleum den. Ш. „ Piper ferthon vnum et croeum loth mediam ad festa ventura. fami

lie den. XXXVI. Carnes bouine ad dictum festum ad raensam spani deri. V. ' Cariofolos loth vaum, loth den. VIII. Pisces ad mensam spani den. VI. I*iper ad festa ventura den. VIII. Feria tercia proxima post festum Thome martins,4 octo portariis

eastri nouam fortunam attentare volentibus, ad iter dimissis victualia äm. ХХПП.

Exaetoribus decimalis vini, panes den. Ill[. Feria quarta, in profesto circumeisiohis domini, candele den.IIII.

, Na dnu stranice: Quottidiana expensa. Fior. 1Ш, den. LXXXI, wienn. II.

1544. ,.-;.-•

Feria quinta.5 in festo circumcisionis domini, cribum vnum den, DI setarium den. VIII.

Feria sexta exaetoribus decimalis vini pisees den. 1Ш, wienn. I. Familie eastri pisees den. VTI. oleum den. IIL Sabbatho pisees den. V, wienn. I.

1 14. decemb. 2 21. decemb. 5 24. decemb

4 30. decemb. 5 1. jaouara 1545.

20¾

Die dominico infra octauas Epiphanie1 domini, earnes bouine den. V.. wienn,I; candele den. Ш.

Feria sexta in profesto beati Anthonii confessoris, pisc.es den. VI.r oleum den. II.

Sal ad. mensam spani duab.us metretulis den. XII., , ,. ; • i sabbatho in.; festo beati Anthonii: confesoris,,? pisees den. V, wienn. I.

Feria quarta in profesto beati Vincencii martiris, vnum corium vae-einum lagunculis pixidum barbatarum castri per viceeastellanum den., LXX. candelle den. 1Д.'

Feria sexta pisees den. IIII. wienn. II. oleum den. II. Sabbatho pisees den. V,: papiros den. VII. ^ • ; - . •,-.•* Die dominico in festo eonuersionis beati.. Pauli apostoli,3 .piper et cro-

eum den. XXXVI. . ...• '.'л<... Feria quarta pro quadam naui erratica; per quosdam- redu<;ta, et sub-

pontem posita, victimam reducenti den. VI.. , , >•-,.> • Feria quihta duos ligneos cantaros ad neee.ssitatem; abrakystarum

castri den. VI. . ч Candelas ad castrum den. IIII. -Feria sexta pisees den. V, wienn. I. Sabbatho pisees den. Ш, wienn. II. Die dominico' in profesto purificacionis Marie virginis.4 ckuicuios

ferreos ad conclauaudam saykam de Zela II.c, den. XX. . In festo purificacionis Marie virginis, carnes bouine ad prandium et

eenam-den. V, wienn. I. . . . Feria quinfca eorrigia ad ligandum lae;unculas pixidum. barbatarura

den. VIII. Feria sexta pisees den. Hit, wienn. II. Sabbatho5 pisees den. VI. ... v • Feria quinta proxima post Seolastice virginis,8 candele den. IIII.

. Feria sexta in profesto beati Valentini martiris, pisees den. VI r oleum den. II.

Sabbatho pisees den. IIII, wienn. I. Die dominico Carnispriuii.7 pisees et erocum den. XXXVI, carnes

bouine den. V, wienn. I. Feria quarta Oinerum8 pisees den. VI. oleum den. V.

1 4. januara. -^ 17. januara. 3 25. januara. 4 1. februara. 5 7. ;febr. • 1 2 . febr. 7 15. febr. 8 28. febr

aos ... Feria quinta post Oinerum, farailie eastri oleum fnithas octo, den.

LXXX; candele deri ГП. - -.<.'•.,.• Eodem die prouidus Mathia Dymköwyeh, nllicüs, ex; vxrfuöfcate

reuerenđi capituli et ex mandato sparii. emit pisces flori Ш, deri. XXXI. et misit Z[agrabiam].

Na dnu stranice: Quottidiana expensa. Plor. VII, den. XLffll, wienn. II. -• *,' • . -- .."

1545. . Feria sexta. pisces den. V. wienn. I. Sabbatho, pisces den. VI. • Die dominico Inuocauit, ad prandium et cenam pisces den!; VllI;

panes den. ГП. Feria secunda, in vigilia beati Mathie apostoli, pisces denjp. ПП,

wienn. I. In festo beati Mathie apostoli, pisces den VI, wierin. II. Feria quarta, pisces den. ПИ, wienn. II.

. Feria quinta „, -„ Ш1. „ I. Orocum den. ПП, wienn. I. -Feria sexta pisces' den. VTTI; candele den. III. v

Sabbatho pisces den. V, wienn. II, Die dominico Reminiscere,1 ad prandium et cenam pi[sces] den. VTh

panes den. ПП. . , • Feria-secunda. pisces den.. Ill, wienn. II: •.:

„ tercia „ „ V; ' v . ''• ••' ;

„ quarta „ „ VTI/wienn. II: •" „ quinta „ „ VI. . " • ' , .

Eodem die5 ad merendam dominurum Petri Erdewdy iunioris et loannis Alapy concomitiuis eor.um, castrum Zyzek visitare et videre quo-modo edificatur et muratur etc. pisces den. XII, panes den. VTU.

Feria sexta. pisces den.' IIII. wienn. И. Sabbatho „ „ VI, paries den. III. J ••••>'• Die dominico Oculi.3 ad prandium ,'et cenam pi[sces]'den. VJI';' can

dele den. II. • . ' " . ' . . Olauiculos ferreos ad saykas xle Ztrelychko ПП.С, den. XL. Ferrum et calibem de Dobocz flor. П. Feria secunda pisces den. ГГП, wienn. II.

., tercia „ „ V. ' . . „ quarta „ „ III, wienn. II. „ quinta „. .,...„. VI, „ П, oleum den. X. yt SeXlo) ?? j) V , J, XX*

Sabbatho „ „ Ш1, „ II.

1 1. marta. • 5. marta. * 8. marta.

204

Die dominico Letare1. ad prandium- et eenam pisces den. VTII; oteum ad castrum frutas quinque den Lta.

Olauiculos ad saykam de Praebno ICLX. den.. XVI. ; Feria secunda, pisces den. IIII.

„ tercia „ „ V. .. : „ quarta „ „ V.

„ . quinta „' „ V I . wienn. 11; oleum ad mensam spani den. X; candele den. III.

Na dnu stranice: Quottidiana expensa. Flor. V, den. XXV, wienn. II.

Georgio Kapa, loanni Zabo alias de Welyka, Thome Zazwghowych, eaJeinam et eastrum videre venientibus merendam petentibus, pisces den. VI; panes den. 1Ш.

Clauiculas jy2c ad saykam de Odra den. XV. Feria sexta, pisces den. IIII, wienn. I. Sabbatho, in festo beati Benedicti abbatis, egregiis Siraoni Nagy,

eastellano de Ghore, loanni Belethych, Georgio Haythyeh, cum fratre et . , aliis familiaribus dorainorum bani, Zlwny, Blaghay ad duellum domeni

arćhidiaconi Bexyri proficisćentibus" et mandueare poscentijbus, ad,prandium pisces den. ХШ, panes den VTII; oleum den. III.

Die dominico Iudica2 pisces ad prandium et eenam den. VIII. OJauicolos IcLX ad saykam de Jazwennyk den. XVI. Feria secunda proxima ante annunciacionem Marie virginis, viliieus

oppidi ex voluntate reuerendi capituli et ex mandate spani emit pisces ftor. IIII, den. XX, et misit Zagrabiam.

Ad mensam spani pisces den. VI. Feria tercia, pisces den. IIII. wienn. I.

„ quarta „ A ПП, „ П. ,, quinta „ „ V. „ I. •

Piper et crocum deri. XVI. Feria sexta pisces den. II, wienn. II; candele den. П. Sabbatho. pisces den. Ill, wienn. I, panes den. II. Die dominico Palmarum3 ad prandium et eenam, pisces den. VI. Feria secunda, pisces den. Ш. wienn. I.

„ tercia „ „ IIII, panes den. III. „ quarta „ VI. • '

Isto die ipso4 venerabili archidiacono de Waska Zagrabiam per ddram nauiganti, vectoribus de Odra vinum den. II, wienn. II.

In Zaghodno eisdem vectoribus vinum den. II, wienn. П. In vado Zawj de curru, equis et hominibus naulum den. IIII.

1 15. marta. 2 22. marta. * 20. marta. 4 1. aprila.

«

205

Peria tercia Pasehe de decimis vini in saerärio flor. XLIIII. Feria secunda proxima post octauas žesti resurrectionis domini, ipso

archidiacono de Waska ex mandato. reuerendi capituli rursum Zyzjam descendenti, panas granaš tres ad iter, den. IIII.

In Zaghodno ientaculum oua et sal den. Г. Vinum ad raensam ipsius Waska den. II. wienn, II. Vectoribus

vini eruciferos П. Na dnu stranice: Plor. XLVITII, den. LXKXV, wienn. II.

P eria quinta statim post dominicam Quasimodo,1 Ioanhi literato Mo-Fossych de Gradecz tritieum reuerendo capitulo Zagrabiensi per Zawm vehenti. expensis carenti, ad expense« den. VIII.

Piper et crocum den. XXTTII. Peria sexta, pisces den. V: oleum den. П. Panes den. 1Ш. Sabbatho den. HI,, wienn. II, oleum den. I. Die dominico Misericordia domini,2 cances vitulinas den. II, wiennJI. Oleum ad inpignendum lactucam fontham vnam den. X. Peria quinta in festo Adalberti martiris et pontificis,, papiros

den. VII. , " Peria sexta, pisces den. V; panes den. Ш. Sabbatho in iesto beati Marci Evangeliste*3pisces den. Ш1, wiean.L Feria quarta in festo beati Petri martiris,4 domino bano in Mediocri

Gradecz per archidiäconos Bexin et Waska pisces oflerentes den.. XX. Archidiaconus Waska ad ipsum dominum banum ambulansy ex

pense den. XVI. . .-,-. Feria quinta,5 ad mensam dominorum magistrorum Nicolai Zlobo-

«hini et Michaelis de Gwdocz, laborantibus cästri soUicitantibus, earnes bouinas den. 1Ш, panes den. IIII. Piper et crocum den XXXX. •

Peria sexta, pisces den. VI, oleum den. X. Sabbatho. pisces den IIII, wienn. I, panes den. Џ1. Die dominico ante inuencionis sancte Orucis.6 panes den. III. Peria secunda, ad? mensam dominorum zymzyber loth qüinque,

den. XX. . ,-?-Cariofolos loth vnum den. VIII. = .-.-

fr Feria tercia panes den. VI. Oarnes suinas ad mensam dominorum den. XVI, panes den. VI., Feria quarta panes den. VI. Feria quinta „ „ VII/ : '

1 16. aprilä. * 19. aprila. 3 25. aprila. 4 29. aprila. 5 30. aprila. • 1 0 . maja.

206

Feria sexta in festo apparicionis sancti Miehaelis, pisces den. V. oleum den. %• ••

Matnie Vyczakowych, portario, läpidiferos ~soltieitanti. ad vietiim" eru-ciferum I.

Sabbatho, eidem Wyczakowych hesterum laborem sollicitanti, ad victum eruciferum I.

Croeum medium loth den. X. Oroatis de Gradecz, laboratoribus deficientibus in victu den. V. Die dominico Rogacionum1 panes den. V. Feria secunda panes den. IIII, pisces den. VI.

„ tercia " „ •, „ IIII, oleum „ V , pisces den. У.: Ad cenam dominorum pisces den. IIII. wienn* П. •

Na dnu stranice: Expense quottidiane. Flor. П1, den., XXI. wienn. 1.

Feria quarta, in vigilia ascensionis domini, ad mensam dominii pisces den, VI,- panes den. IHL- '

In die dicto ascensionis domini.2 carnes vitulrae den. Vl, panes den. VI. . , . .. , -. Feria sexta/pisces "den. V, oleum den.. X.

, Ioanni literate Morossych de Gradecz pro milio; dominii ad Brezth «rati ad expensas den. VIII. *

-Sabbatho, pisces den, Ш1, wienn. II. Die dominico infra oćtauas ascensionis domini8 piper et croeum ad

mensam dominorum den. XXXX, carnes bouine ad prandium et cenam •den. VJUL1, panes den, V.

Feria secunda panes den. VII. Ouidam pediti de Petryne milium decimale ad Zyzek cum Ioanne

literato deuehenti ad expensas den. П. Feria quarta panes den. VII.

„ quinta, in octaua ascensionis domini. panes a Hrazthowycza den..XIL ' /

Vnum setarium siue taratentara den. Vili. -Nieolao Mladenyeh, portario, per mensem et vltra in castro seruienti.

tandem in haramias abeunti merendam den. XXXVI. Uregorio barberio. pro primo medio quatuor temporum, seruienti in

porta den. XXXVI, dimisso. Feria sexta, pisces den. VI. Sabbatho, pisces den. V, wienn. I. Ad aduentum venerabilium dominorum magistrorum Georgii Gran-

gya senioris, et Anthonii de Bosyako, ducencium secum dominum Oamiilum, pisces insignes den. XV, chykones den. X. panes den. ,•' VIII.

1 10. maja. 2 14. maja. 3 17. maja.

'207

In die sancto Penthecostes.1 ad prandium et cenam earnes; bouine •den. Vili. oua den. II. ' * j

1 OrotHim loth vnumi den. XX, lac wienn. II. ' Feria secunda. piper den. X. panes den. VI. Stephano de Feyerkew. portario castri, per reuerendum eapitülüm

5ieeneiato, per mensem ad terminum quatuort empdrum serüienti, den. LXVI, acetum den. VII. •

Feria quarta quatuor temporum, vnum vsonem adr mensam dominii den. XXXV. panes den. VI. • :- . ; • -

Pethryeh Kwschyeh, portario.'per reuerendum eapitulum de castro licendato, per mensem seruienti, den. LXVI. ' - . •

Feria -quinta, panes a Hrazthowycza den:• VI. Sabbatho quatuor temporum. piper ferthoii vnum den, XX. paafes

den. IIII. vsoninas earnes den. XV. .•

Na dnu stranice: Quottidiane expense. Flor. V, den. XXVI, wienn. II.

Die dominieo. in festo sancte Trinitatis,2 uobili Ioanni. castellano castri Zyzek. oetauo semeth pixidariis, cum eunctis aliis* Scitieensibus anna leuare valentibus, ad obcludenda quedam fluuiola prouincie Tiu> thwssewyna misso, vnde Zyzek a Turea insidie parturiebantur, ad iter victualia den. ХП. '/[

Ad mensam dominorum pajies den. VIII, Feria tercia, panes den..1111.. "V. ..."'•"., Francisco. Ohyk et Zthankoni Wassyeh, portariisp castri, Missis ad

explorandum Welykam, ad vietualia den. XIII, V Feria quarta. in profesto sacratissimi corporis Qhristi. pisces den.

VI. panes den. V. -\ ' ' Jt f Feria quinta, in festo corporis Ohristi. earnes bouine Деп. VIII. Sal ad castrum quartas quinque flor. II. .'..." Piper ferthon vnum. den. XX: croeum loth duo, den. L. Feria sexta pisces den. VI, oleum den. X. Acetum eueurbitas duas den. VI, wienn. II. Sabbatho, pisces den. V, wienn. П. Die dominico infra oetauas corporis Christi,3 earnes vijtulinas den. V,

•panes den. VI. . . ' . _ • .' " :'. Quinque pixidariis castri, missis linguam Tuream qapere, ad vietu

alia den. XXII. Duxerunt vnum Tuream Selez dictum. Feria tercia in profesto Primi et Felieiani martirum, panes den. VI. Feria quarta. panes den. 1Ш.

* 24. maja 2 31. maja. 3 7. juna.

208

Feria quinta, earnes bouine ad prandium et eenam den. VTEI. panes den. Vin.

^ r i a sexta pisces den. VII, oleum den. V. o^bbatho in festo beati Anthonii confessoris de Padua, pijsces]

den: ЗДП. . ne dominieo,1 ad prandium et cenam earnes bouine den. VIII. pa

nes dD . VI. eFeria tercia, panes den. VI, lardum vnum flor. I, den. V. Feria quinta, panes den. VIII. Piper ferthon vnum den. XVIII. Feria sexta. pisces den. VII, oleum den. V. Venerabiles domini magistri Georgius Grangia senior, et Anthonius

. d& Bosyako, canoniei ecelesie Zagrabiensis. emerunt vnam pixidem barba-tam den. XXXI.

Sabbatho, pisces den. VI, panes den. VI, Qcto portariis ad chyatham missis ad victualia den. XXXII. Feria tercia, in vigilia natiuitatis beati loamiis Baptiste8 piwes

den. VIII.

Na dnu stranice: Quottidiane expense. Flor. VI. den. LXVIHI. wienn. II.

Papiros den. VII, panes den. VI. Feria quinta, earnes bouine ad prandium et cenam den. VIII. Feria sexta. pisces den. VII, oleum den. V. Sabbatho, pisces den. VI, wienn. I. Die dominieo. in vigilia beatorum Petri et Pauli apostolorum,3 ear

nes bouine den. VIII. panes den. VIII. Feria quarfca in profesto visitacionis Marie virginis, pifsces] den. VII. Feria quinta, in festo visitacionis Мапб virginis. ad prandium1 earnes

deru Ш1. panes den VI. Domino presbitero coram familia castri missanti comparacionem

den. n i l . Vnum cupreum ductile vini, propter euitandum darapnum vim

den. ХШ. wienn. I. Feria sexta pisces den. VI, oleum den. X, panes den. VI. , Piper et crocum den XII. Sabbatho, pisces den. VII, panes den. Ш1. Die ddminicoinfra oetauas visitacionis Marie,4 earnes bouine den, VICE,

panes den. XI. Feria tercia earnes bouine den. V, wienn. I.

1 14. juna. 2 23. juna. 8 28. )тша. * 5. jula.

209

Feria quarta ad prandium pisces den. VI. Ad cenam carries bouine den. II, wienn. П.

Georgio Cziwrlek, lignifabro castri, den. Lta-Feria quinta in octaua visitacionis Marie, ad prandium et cenam

carnes bouine den. VIII. Piper et crocum den. XII. Feria se^ta pisces den. VI, wienn. I. Oolonis capituli de Gradecz et Ozwlthych laborantibus in castro et

*in victu deficientibus den. VIII. Sabbatho in festo beati Benedicti abbatis, pi[sces] den. VI. Quindecim pixidariis castri Welykam depredare missis, ad victualia

den. XL. Die dominico,1 statim post festum sancti Benedicti, carnes den. V,

wienn. I, panes den. VI. • . Archidiacono Waska Zagrabiam ascendenti expense, den Villi ,

wienn. I. A festo beate Margarete virginis vsque feriam quintam pröximam

post festum beate Magdalene, dominus magister Michael Zaberdinus exposuit ad familiam castri flor. I, den. XLII. wienn. I.

Feria tercia in festo beate Magdalene2 venerabilibus dominis arehi-diaconis Dubicensi et Waska Zyzyam per Zawm descendentibus, äd iter panes granaš quatuor, den. V, wienn. I.

Vectoribus in Iwanya Reka ad cenam pintam vini den. П. In festo beate Magdalene colonis Zythyensibus a vado Krayew Brod

in duabus magnis nauibus per Zawm eementum dimittentibus. ad mo-nita domini archidiaconi Dubicensis den. II.

In Narth premissis duobus arehidiaconis acl iter vnum carp[ent]i-o[ne]m den. ПП, wienn I.

Na dnu stranice: Quottidiane expense. Flor. IIII, den. LXXVIII, wienn. II.

Pepones et pira den. II, wienn. II. Pauperi elemosinam wienn. I. In Preehno, villain littore Zawi, ipsis dominis arehidiaconis prandium

ad mensam eorum et vectoribus vinum den. V, wienn. I. In Ztrelychko vectoribus de Iwanya Reka ad cenam vinum den. II,

wienn. II. Feria quinta. in festo beati Appolinaris martiris. ad mensam domi-

norum piper et crocum den. XX. Feria sexta in vigilia beati Jacobi apostoli, pisces ad mensam do

minu den. VI!., oleum fontham ynarri den. X,; pa[jies] den. VI. . Quatuor fabris necessaria porte castri eudentibiis''. vinurn Деп. II,

wienn. II. Sabbatho in festo beati Jacobi apostoli, pisces den. V, wienn. I.

1 12. jula. .. -.,-: .,.-. -2 13. jula (pogrešno feria tertia, jer je bila feria seciinđa):

MONUMENTA HIST. ХХХХ.Г MONUM. HABSBURGICA Ш. 1 4

210

Die dominico in festo beate Anne,1 ad prandiura carnes bouine den. Vin, pa[nes] den. VIII.

Feria seeunda eariofolos loth vnum den. VIII. Acetura eucurbitis duabus den. VIII. Feria tercia carnes bouine ad prandiura. et cenam den. VIII. pa-

[nes] den. VI. Premissis fabris ad victualia den. VI. Ad aduocatos cometaneos iudicemque nobiliura. aliosque assessores

iuris inter castellanum aliamque familiara eastri ab vna. ac quendam Ni- " eolaum Gywryssewych. vxorem Petri Zorsych, aliosque infideles ad We-lykam saltare inter Turcas volentes parte ex altera, habiti. et per eastellanum aliosque familiares eastri captis. ad victualia den. XXIIII.

Feria quarta ad eenam carnes bouine den. IIII. Premissis fabris ad victualia den. VI. Ferrum fonthas I.''XXV per dominum archidiaconum Bexyn a

Gwozdanzky flor. 11½. Ferrum ipsum ementi et afferenti expense den. XV. Feria quinta ad prandium et cenam carnes bouine den. VIII. Premissis fabris ad victualia den VI. Feria sexta pisces den. VII. Oleum fontham mediam den. V, pa[nes] den. VI. Piper et crocum den. XVIII. Sabbatho pisces den. VI, wienn. II, pa[nes] den. IIII. Die dominico proximo post festum ad vincula sancti Petri apostoli.2

carnes den. ПП. Panes a Hrazthowycza den. VIII. Eeuerendo domino Paulo archidiaeono Dubicensi Zagrabiam ascen

dent!, ad iter assaturam den. IIII. Feria quarta in festo gloriose virginis Marie de Niue, carnes bouine

ad prandium et cenam den. VIII. Domino presbitero coram familia eastri missanti comparacionem

den, 1П1. Feria quinta in festo Transfiguraeionis domini. carnes bouine den. V.

wienn. I, panes den. VIII. Missanti den. IIII.

Na dnu stranice: Quottidiane expense. Flor. V, den. XVini.

' Feria sexta pisces den. V. wienn. II, oleum den. V. Premissis fabris ad victualia den. II. Sabbatho pisces den. Ш.

1 26. jula. 2 2. augusta.

211

Die dominieo in profesto beati Laurencii martiris,1 ad prandium et -cenam carries bouine den. VIII, panes den. IIII. •

In fes to beati Laurencii martiris carnes. den. V. wienn. I, panes den. III.

1545. I t e m in a n n u m s e c u n d u m s p a n a t u s a r c h id i aeon i de W a s k a .

in e o d e m c a s t r o Z y z e k e x p e n s e . Feria quinta statim post festum beati Laurencii martiris ad pran

dium et cenam carnes bouine den. VIII. panes den. IIII. Feria sexta in vigilia Assumpcionis Marie virginis, pisces den. V.

wienn. I. Sabbatho in fes to assumpcionis Marie virginis. pisces den. VIII. Missanti den. IIII. Die dominieo,2 carnes bouine den. V, wienn. I. Feria secunda panes den. IIII. Marfcino fabro a Zagrabia venienti victualia ad cenam den. III.

•crocum den. X. Feria teivia Martino fabro quarto semeth cudentibus, vinum den. I l l ,

wienn. I. Eidem ad cenam cucurbitam vini den. III. wienn. I. Feria quarta vnam assaturam fonthas tres, den. IIII, pa[nes] den. III. Piper quinque loth den. XIII, wienn. I. Panes den. III. Martino fabro ad victualia den. IIII. Feria quinta in festo beati Stephani regis, ad prandium et cenam

•carnes den. VEIL Martino fabro ad victualia den. V. Panes ad mensam dominii den. VI. Feria sexta pisces den. VI. Muratoribus Italis saxa pollientibus potum petentibus den. Ш,

wienn. I. Sabbatho Martino fabro sexto semeth cudenti ad victualia den. XII. Pisces ad mensam dominii den. VI. Die dominieo,3 carnes bouine den. V, wienn. I. Martino fabro pro labore vnius septimane flor. I. Feria quinta.4 in aduentu domini magistri Emerici Welykyni a bello

rusticorum ad castrum Zyzek diuertenti ad cenam assaturam den. IIII . Feria sexta, pisces den. Ill, wienn. I. Sabbatho pisces den. IIII. Feria secunda in profesto beati Egidii confessoris, sex portariis

1 9. augusta. 2 16. augusta. 3 23. augusta. 4 27. augusta.

212

castri de bello Wlamabassa in territorio Welykyensi iacente. linguam capere missis ad victualia den. XL.

Na dnu stranice: Quottidiane expense. Plor. Ill, den. XXXIL wienn. II.

Panes den. IIII. Ad cenam assaturam vnam den. IIII. Feria tercia in festo beati Egidii confessoris carnes. den. IL

wienn: II. Feria quarta ad prandium et cenam den. V. wienn. I. panes-

den. III. Feria quinta ad prandium et cenam carnes den. V, wienn. I. Feria sexta pisces den. IIII. Sabbatho pisces den. III. wienn. I. Martino fabro rursum a Zagrabia Scisciam cudere reiiertenti ad

victualia den. II. Die dominico proximo ante festum natiuitatis Marie,1 scrinium vnum

paruum dominii aliaque in eo seruanda den. IIII, carnes bouine den. IL wienn. II.

Panes a Hrazthowycza portatum den. VI. Feria secunda in vigilia festi natiuitatis Marie virginis. pisces den.

VIII, pa[nes] den. IIII. In die sancto natiuitatis Marie virginis, carnes den. V, wienn. I. Piper et croc u m den. XII. papiros den. VII. Feria quinta infra octauas natiuitatis Marie, panes den. VI, carnes

bouine den. V, wienn. I. Feria sexta pisces den. IIII, wienn. I. Sabbatho pisces „ III. „ I. Georgio Ozywrlek, lignifabro castri, den. L-lil-Die dominico infra octauas natiuitatis Marie,2 panes a Hraztho

wycza den. VII. In die exaltacionis sancte Crucis, carnes bouine den V, wienn. I. Piper et crocum den. VIII. Feria quarta quatuor temporum, pisces den, IIII, panes den. III.

i Feria sexta quatuor temporum. pisces den. V. Sabbatho pisces den. VI. panes den. 1Ш. Die dominico in vigilia beati Mathei apostoli3 et Ewangeliste, car

nes bouine den. V, wienn. I. ."•••.' In festo beati Mathei apostoli et Ewangeliste, carnes bouine den. V.

wienn. I, panes den. V. Feria quinta ad prandium et cenam carnes den. V. wienn. I, piper

den. II, wienn. II. "•. Feria sexta pisces den. IIII.

Sabbatho pisces den. V.

6. septembra. 13. septembra. 20. septembra.

213

Die dominieo in festo beatorura Gosme et Damiani1 martirum, panes <len. IIII.

Martino fabro Zagrabiam aseendenti flor. I. Nobili Ioanni Thomynych etc.. infra suo loco signatum est. Feria quinta carnes bouine den. V, wienn. I. panes den. V. Crocum medium loth den. X.

* Na dnu stranice: Quottidiane expense. Flor. I l l , den. LI.

Feria sexta pisces. den. VIII. Sabbatho pisces den. VI. Die dominieo in festo beati Francisci confessoris.8 carnes den. VIII.

piper et crocum den. XII. Feria quinta ad aduentum dominorum panes den. VIII, sepum сапт

•delis flor. I. Feria sexta pisces den. XII. Die dominieo post Dionisii,3 carnes bouine den. V, wienn. I. Feria tercia carries bouine ad prandium et cenam den. VIII. In fešto beati Oalixti pape et martiris, carnes bouine den. V.

wienn. I. Feria quinta bouine carnes den. I, wienn. I, panes den. VI. Feria sexta pisces den. VI. Sabbatho pisces den. ПП, wienn. I. Dominieo.4 bano castrum videnti vnum luceum den. XII. Martino fabro quinto semeth cudenti, ad victualia den. VII. Die dominieo in festo beati Luce Bwangeliste, carnes den. II.

wienn. II, Martino fabro den. VI. Feria secunda carnes bouine den. V. wienn. I. Fabro den.. VI. Feria tercia ad prandium et cenam carnes den. VIII, panes den. XI.

wienn. I. Martino fabro ad viettim den. VI. Feria quarta ad prandium et cenam carnes bouine den VIII. Feria quinta ad prandium et cenam carnes bouine den. VIII. Ad aduentum domini gubernatoris episc.opatus Zagrabiensis piper et

•crocum den XXIIII. panes den. VEIL Feria sexta ad prandium domini gubernatoris in castro prandentis.

pisces den. XVilli. Pisces sabbatho sequenti den. VIII. Die dominieo in festo beati Demetrii martiris,6 carnes den. VIII,

1 27. septembra. 2 3. oktobra. 3 11. oktobra. 4 18. oktobra. 5 25. oktobra.

214

Martino fabro den, LXXXV. Feria seeunda assaturam vnam fonthas tres den. IIII. Feria tercia in vigilia beatorum Simonis et Jude apostolorum, ju's-

ces den. ХП. Feria quarta in festo beatorum Simonis et Jude apostolorum, eo-

quendo et assando carnes bouinas den. X. Feria sexta pisees den. VI. Sabbatho hospitibus pi sees den. XVIII. Die dominico in festo omnium Sanctorum.1 carnes bouiue den. VIIL Thome Wlassych de Odra, pixidario castri in seruicia sua priora

den. ХП. In die animarum archidiaconus Waska iter suum suscepit versus

Zagrabiam continuare. in quo vectoribus de Odra dedit cucurbitam vini den. ПП.

Na dnu stranice: Quottidiane expense. Flor. V. wienn. II.

Eodem die in Jaghodno eisdem vectoribus cucurbitam vini den. III. wienn. I.

Ad mensam archidiaconi Waska cucurbitam vini den. Ill, wienn. I. In vado Zawi de curru naulum den. 1Ш.

1545.

Feria quarta infra octauas natiuitatis domini,2 de restanciis deei-malis pecunie vini 1544. ipse archidiaconus Waska, in sacrario presen-tauifc flor. VII ad racionem reuerendi domini episcopi Rosonensis, Ioanni liter ato Morossych de Gradecz. A Hrazthowyeza prouenUis quarte ipsi domino Rosonensi Zagrabiam per Colapim et Zawm bina vice vehenti, ad expensas flor. I, den. LXXXX, quos ipse dominus Rosonensis in sacrario reuerendo collegio plenarie, ut dicitur, deposuit.

Prouidus Mathias Dymkowyeh, villicus oppidi Zyzek, dicit se expo-suisse a feria seeunda proxima post festum beati Marci Ewangelister vsque sabbathum proximum post festum diuisionis apostolorum8 ad mensam dominorum in edibus plebani Sciticensis hospitancium, laborem castri ab extra sollicitancium flor. Il/2.

Niže : flor. XI%, wienn. II.

Na prišitoj ceduljici: De restanciis pecunie vini decimalis per viee-spanum date, vnam se'rram magnam et gladium Boznensem ad neeessi-tatem castri flor. I.

1 1. novembra. 2 27. decembra. 3 27. aprila — 18. jula 1545.

215

Item, extra manura a r c h i d i a c o n i Waska expense per Mar-tinura Hwnyadych, waiuodam prouinc ie Sc i t i eens i s , de o rd ina r io fest i sanct i Georgii , de anno 1545., ad rac ionera

r e u e r e n đ i capi tu l i facte.

In Odra custodi vaecarum capituli ob mercedera custodie relaxauit den. XXV.

Ioanni Czetbyn ex gracia reuerendi capituli relaxauit den. XXV. Ad raeionem reuerendi domini lectoris, custodi porcorum suorum

den. LtiU

Waiuoda ipse prefatus Hwnyadych cum Thoma Gwehych, vice-spano et tribus hozaronibus ex vetusta prouincie consuetuđine libertatur flor. V.

Inherior(!) Drenchyna ex graeia reuerendi capituli libertatur flor. V. Custodi premissarum vaecarum capituli. de taxa regia relaxauit

den. L,a' qui eomputati sunt supra in parciali summa huius pagine.1

1544.

S t ipend ia s e ru i t o rum castr i Zyzek.

Item feria tercia proxima post festum beati Andree apostoli,2 pro primo medio quatuor temporum diuisa ianitoribus eastri stipendia, in fešto beatorum Simonis et lude in castro ipso Zyzek seruire, castrumque custodire incipientibus.

Item nobili Ioanni Thornynyeh, castellano flor. I. Stephano de Feyerkew, viceeastellano flor. I. Nicolao Cheruchych. portario flor. I. Iwse Janthlochych flor. I. Mathie Wy<-zakowych flor. I. Vrbano Radyehewych flor. I. Andree Thoplychanecz flor. I. Nicolao Zmaylo flor. I. Iwanecz de Drenchyna flor. I. Zthankoni Warasych flor. I. Pethrych Kuschych flor. I. Ioanni Koczethych flor. I. Marco Selybych flor. I. Michaeli Franchych flor. I. Nicolao Jagnych flor. I. Francisci Zwethecz flor. I.

1 Svršetak straniee. 2 2. decembra.

216

1545.

Diuisa in explecione p r imi q ua tuor tempo rum. I tem die domiiiico in. festo conue r s ion i s beati P a u l i

apo.stoli,1 s t i p e n d i a pixi darior u m.

Nobili Ioanni Thornynych, castellano fior. I. Sfcephano Feyerkewy, rieeeastellano flor. I. Mathie Wyczakowych. portario flor. I. Andree Thoplychanecz- flor. I. Nicolao Zmaylo flor. I. Iwanecz de Drenchyna flor. I. Marco Wrasych flor. I. Petrych Kuschych flor. I.

Na dnu stranice: Flor. ХХПП.

Marco Selybych flor. I. Georgio literato flor. I. Martino Marecz flor. I. Blasych. pistori panis flor. I. Nicolao Mladenych flor. I. Francisco Chyk flor. I. Ioanni Koezethych flor. I. Francisco Zwethecz flor. I.

Diuisa in p r inc ip i о secund i q u at nor temporuiri. Feria sexta proxirna post festiim beati Gregorii pape.2

Nobili Ioanni Thomynych, castellano flor. I. Stephano Feyerkewy. vicecastellano flor. I, Mathie Wyczakowych, portario flor. I. Andree Thoplychanecz flor. I. Nicolao Zmaylo flor. I. Iwanecz de Drenchyna flor. I. Marco Wasych flor. I. Petrych Kwschych flor. \. Marco Selybych flor. I Georgio literato flor. I. . " ' ' ' . . . = . Martino Marecz flor. I. ' Nicolao Mladenych flor. I.. Blasych pistori panis flor. I. Francisco Chyk flor. I.

1 25. januara 2 13. raarta.

217

Sabbatho in festo beati Benedicti abbatis,1 Thome Benkowych de Kratheehko et Michaeli Werjnkowjch de Ghosehe. teria quarta statim post festum beati Thome martiris in castro seruire ineipientibus et hodie expleto eorum primo quatuor temporum flor. ПП.

Na dnu stranice: Flor. XXVI.

J 545. S t i p e n d i a i a n i t o r u m pro e x p l e c i o n e s e c u n d i e o r u m q u a

t u o r t e m p o r u m . Sabbatho in festo beati Marci Evangeliste* Ioanni Thomynych. ca-

stellano flor. I. Stephano Fejerkewy. vicecastellano flor. I. Mathie Wyczakowych flor. I. Andree Thoplychanecz flor. I Iwanecz de Drenchyna flor. 1. Marco Wrasych flor. I Pethrych Kwschych flor. I, Marco Selybych flor. I. Georgio literato flor. I. Nicolao Mladenych flor. I. Martino Marecz flor. I. Francisco Ohyk flor. I. Feria tercia statim post festum invencionis sancte Cruris. Thome Benkowych flor. 1. Michaeli Werynkowych flor. I.

S t i p e n d i a i a n i t o r u m pro t e r c i o e o r u m q u a t u o r t e m p o r u m .

Die dominico infra octauas sacratissimi corporis Ohristi, Ioanni ca-stellano flor. I.

Mathie Wyczakowych, .vicecastellano flor. I. Zthankoni Wrasych flor. I. Andree Thoplichanecz flor. I. Iwanecz de Drenchyna flor. I. Frjancisco Chyk flor. I. Marco Selybych flor. I. Stephano Gywryssewych flor. I. Georgio literato flor. I. Na dnu stranice: flor. XXIII.

Feria sexta proxima post festum beati Anthonii confessoris de Padwa,3 Thome Benkowych. portario flor. I.

1 21. marta. 2 25. aprila. 3 19. juna.

218

Michaeli Werynkowych flor. I. Feria tercia in profesto diuisionis apostolorum per venerabilem do-

minum Zaberdinum. Gywryche et Petro Santhachych, portariis, in festo sancte Trinitatis seruire incipientibus flor. II.

S t i pend ia i an i to rum in exp lec ione t e r c i i e o r u m qua tuor tempo rum per venerabi lem rtorainum m a g i s t r u m Micha-

elem Zaberd in ium d i s t r ibu ta , v ide l ice t :

Sabbatho in festo beati Ja-robi apostoli,1 stipendia ianitorum per ar-chidiaconum de Waska distributa.

Nobili Ioanni, castellano flor. I. Mathie Wyczakowych. vicecastellano flor. I. Zthankoni Wrasych flor. I. Andree Thoplychanecz flor. I. Francisco Chyk flor. I-Marco Selybych flor. I. Stephano Gyvvryssewyeh flor. I. Feria quarta in festo beate Marie virginis : Thome Benkowych flor. I, Michaeli Wernykowyeh flor. II.

S t ipend ia i an i to rum pro q u a r t o eorum qua tuo r tem poru m#

Feria secunda proxima ante festum natiuitatis Marie virginis.2 hoc est in vigilia festi.

Nobili Ioanni Thominych, castellano flor. I. Mathie Wyczakowych. vicecastellano flor. I. Zthankoni Wrasych flor. I. Andree Thoplychanecz flor. L Marco Selybych flor. I. Francisco Chyk flor. I. Georgiö literato flor. I. Stephano Gywryssewyeh flor. I. Die dominico in vigilia beati Mathei apostoli et Ewangeliste, Petro

de Zrachycha et Marco de Thopozka. in festo beati Viti martiris in porta castri cum pixidibus seruire incipientibus, hodie completo eorum quatuor temporum flor. IIII.

Na dnu stranice: flor. XX\rI.

Die dominico in festo beatorum Oosme et Damiani martirum.3 Io-

1 25. jula. 2 7. septembra. 3 27. septembra.

21&

aani Thominych, castellano, per ivuerendum eapitulum nouum salarium institutum. puta ad quodlibet quatuor temporum per florenos Ш. inpre-sens suiim quatuor temporum flor. I.

S t i p e n d i a i a n i t o r u m in esp lec ione qua r t i eorura q u a t u o r temporum.

Sabbatho in vigilia Omnium Sanctorum:1

Nobili Ioanni, castellano flor. I. Mathie "Wyczakowych, vicecastellano flor. I. Zthankoni Wrasych flor. I. Andree Thoplychanecz flor. J. Marco Selybych flor. I. Francisco Ohyk flor. I. Georgio literato flor. I. Thome Benkowych pro integro suo quatuor temporum flor. II. Mii-haeli Werynkowych flor. I. Gywrycze et Paulo Santhych flor. II. Petro de Zrachycza et Marco de Thopozka flor. II. Dolje niže: flor. XV.

Tota summa so lue ion i s ian i torum cas t r i Zyzek per r euo-lucionem q u a t u o r temporum tocius anni f ac i t flor. Ic.XIIIL

1545.

S t ipendia ca lc inam s t r u e n t i b u s et cas t r i Zyzek mu-ra tor um.

Sabbatho statim post festum conuersionis saneti Pauli apostoli,2 Mar-tino et Nicolao dc Gradecz, muratoribus, primam calcinam struere inci-pientibus flor. I.

Sabbatho proximo post festum purifieacionis Marie,3 premissis duo-bus muratoribus flor. I.

Sabbatho in fešto beati Valentini martiris,4 eisdem duobus muratoribus flor. I.

Sabbatho statim post Oin'erum,5 premissis duobus muratoribus flor. I* Sabbatho ante đominicam Reminiseere,6 duobus premissis murato

ribus flor. I.

1 31. oktobra. 2 31. januara. 3 7. februara. 4 14. februara. 5 21. februara. 6 28. februara.

220

Sabbatho ante dominicam Oouli,1 premissis muratoribus flor. I. Sabbatho ante dominicam Letare.2 duobus premissis muratori

bus flor. I. Sabatho ante dominicam Judica.3 ipsis duobus muratoribus flor. I. Sabbatho ante dominicam Palmarum,4 ipsis duobus muratori

bus flor. I. Feria quinta maioris ebdomade c-ene domini,5 prefatis muratori

bus flor. II. Sabbatho proximo post festum beatorum Tiburcii et Valeriani mar-

tirum,6 premissis duobus muratoribus de Gradecz. pro defectu solucionis «orum duorum preteritorum mensium flor. V.

Item sabbatho proximo post festum beati Petri martiris,' prefatis duobus muratoribus secundam calcinam struentibus. pro primo mense flor. I.

Sabatho proximo post apparicionis sancti Michaelis archangeli,8 flor. I. Sabbatho infra octauas festi ascensionis domini,9 ipsis muratori

bus flor. I. Sabbatho in vigilia festi Pentecostes, premissis muratoribus flor. П. Sabbatho in profesto sancte Trimtatis10 flor. II. Sabbatho statim post festum corporis Ohristi11 flor. II. Sabbatho in fešto beati Anthonii confessoris de Padwa.12 flor. If. Hie cessarunt ab opera secunde calcine et feria secunda post An

thonii13 ceperunt castrum murare cum aliis castrum Zjzek muratoribus. Na dnu stranice: flor. XXVTI.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1 0

11

12

13

7. 14, 21. 28. 2.

marta. , marta.

marta. marta.

aprila. 18. aprila 2.

9. 16. 31. 6. 13. 15.

maja. maja. maja. maja.

juna. juna. juna.

%%\

1545.

M e m o r i a l e . s o l u c i o n i s s e c u n d u m m e n s e s , P e t r i de Oas t e l l o Nouo . D o m i n i c i de B r e s c h j a et M a r t i n i de N o u o

Loco, m u r a t o r u m , I t a l o r u m .

Item sabbatho infra octauas festi resurreccionis domini,1 reueren-dum capitulum ecclesie Zagrabiensis cum Petro de Oastello et Dominico de Breschya fecit pro muracione conuencionem, quibus eodem die in sor-tem ipsorum laborum dedit flor. 11½.

De p e c u n i a S e i t i c e n s i .

Feria quinta proxima post Tiburcii et Valeriani martirum.2 prefatis Petro et Dominico, Italis, muratoribus, XIIII. die mensis aprilis murare incipientibus. per archidiaeonum de Waska procuratorem et solieitatorem muracionis flor. I.

Feria quinta in festo beati Adalberti martiris et pontifiris3 premissis duobus Italis flor. I.

Feria quinta post Petri martiris.4 prefatis duobus Italis muratoribus flor. П.

Feria quinta statim post Ioannis ante portam Latinam,5 eisdem duobus etc flor. II.

Feria quinta in festo ascensionis domini,6 premissis duobus Italis, muratoribus flor. II.

Feria quinta in octaua festi ascensionis domini,7 ipsis duobus muratoribus flor. II.

Feria quinta infra octauas festi Penthecosthes,3 premissis duobus muratoribus flor. II.

Feria quinta infra octauas festi sancte Trinitatis.9 Petro Italo de Oastello flor. II.

Dominico de Breschya, Italo, muratori flor. II. Martino, Italo de Nouo Loco. Incepit mensis feria seeunda in festo

beati Nicomedis10 murare.

1 11. aprila. 2 16. aprila. 8 23. aprila. 4 30. aprila. 5 7. maja. 6 14. maja. 7 21. maja. 8 28. maja 9 4. juna.

10 1. juna.

232

Sabbatho infra octauas corporis Ohristi. Martino1 ipsi de Nouo Loco flor. I.

Sabbatho in festo -beati Anthonii confessoris de Padwa, Dominico muratori, Petro Italo de Oastello Nouo, ad mandatum reuerendi capituli in futuros menses decretum est dari per flor. 1111½. cui dati sunt ho-•die den. Lta-

Martino de Nouo Loco muratori flor. I. Sabbatho proximo post Viti et Modesti martirum.2 Petro Italo flor. I.

den. LXXV. Dominico de Breschya flor. I. Petro Italo de Oastello Nouo flor. I. Sabbatho in octaua sancti re<ris Ladislai.3 Martino de Nouo Loco

flor, I. Dominico de Breschya, muratori flor. I. Petro Italo de Oastello Nouo flor. I. Sabbatho in festo translacionis beati Benedicti abbatis,4 Dominico

de Breschya flor. I. Martino de Nouo Loco, muratori flor. I. Petro Italo de Oastello Nouo flor. I.

Na dnu stranice: Plor. ХХХ1Ш, exceptis flor. 11½ Z[agrabie] dat

1545.

Mem ori ale so l u c i on is m a g i s t r i P e t r i d e M e d i o l a n o cum q u i n q u e s e r u i s s u i s . m u r a t o r i b u s . con d u e ti d i e XXI. ap r i li s, q u i p r o se ad p r i m u m m e n s e m a r e u e r e n d o o a p i t u l o h a b u i t pe r flor. VI. r el i q u i s e r u i e n t e s p e r flor. IIII. T a n d e m p e r r e l i q u o s e s t a t i s e t a u t u m n i m e n s e s , ex c o m m i s s i o n e e i u s d e m r e u e r e n d i c a p i t u l i p r e f a t u s m a g i s t e r P e t r u s dir e c t o r m u r a t o r u m pro p e r s o n a s'u a h a b u i t per flor. VIII. r e-l i q u i s e r u i e n t e s per flo r eno s 1111½. q u i b u s d a t i s u n t Z a g r a bi e ad p r i m u m m e n s e m flor. VI. r e s i d u a s o l u c i o o m n i u m

h o r u m m u r a t o r u m P e t r i M e d i o l a n i . Z y z e k d a t a est..

Item sabbatho in profesto inuencionis sancte Crucis.6 ipsi magistro Petro Mediolano cum quinque seruis suis, muratoribus flor. VI.

Sabbatho post apparicionem sancti Michaelis,6 flor. VIII.

1 6. juna. 2 20. juna. 3 4. jula. * U . jula. * 2. maja. e 4. maja.

Ш

Sabbatho proximo post Sophie1 flor. XII. „ in vigilia Penthecosthes2 flor. VIII. „ infra octauas corporis Christi3 flor. VIII. „ in festo beati Anthonii de Padwa4 flor. VIII. „ statim post Geruasii et Prothasir5 VIII. „ in festo beati Ladislai regis6 flor. VIII. ,. post visitacionem Marie7 flor. VIII.

Na dnu stranice: Flor. LXXIIII, exceptis flor. VI, Zagrabie datis. ,

1545. Memoria le so luc ion i s Sclauorum et Oroatorum murato-rum secundum menses l aborum ipso rum, qui h a b u e r u n t

per mensem per flore nos 1Ш. ' Sabbatho in festo beati Marci Ewangeliste.8 Thoma Wkychewych

de Gradecz. muratori. qui quartus semeth, Matheo de Oztrosyn, Stephano de eadem, Luca de Brwman incepit murare XXI. die aprilis et habet pro primo termino flor. Ш.

Matheus de Oztrosyn flor. I. Lucas de Brwman flor. I. Item Michaeli Galowych et Blasio Belkowych de Iwanych, murato-

ribus incepit mensis muracionis XXVII., die aprilis, quibus feria in pro-. festo beati Vitalis martiris dati sunt flor. II.

Sabbatho in profesto inuencionis sancte Grucis,9 Matheo et Stephano de Oztrozyn, muratoribus flor. II.

Luce de Brwman flor. I. Feria quinta statim post Ioannis ante portam Latinam,10 Michaeli

Galowych. et Blasio Belkowych de Iwanych, muratoribus flor II. Isto die Nicolao et Martino de Žagrabia, muratoribus, missis per

reuerendum eapitulum, incipit mensis muracionis, quibus dati sunt flor. II. Sabbatho proximo post apparieionis beati Michaelis archangeli,11 Ma

theo et Stephano de Oztrosyn, muratoribus flor. II.

1 16. maja. 2 23. maja. 3 6. juna. 4 13. juna. 5 19. juna. 6 27. juna. 7 4. jula. 8 25. aprila. 9 2. aprila.

10 7. aprila. 11 9. maja.

ш Luce de Brwman flor. I. Sabbatho infra octauas festi Aseensionis.1 Michaeli et Blasio de

Iwanych, muratoribus flor. П. Feria secunda, Nicolao et Martino de Zagrabia, muratoribus flor. II. Feria quinta in octaua festi ascensioni domini. Matheo de Oztro

syn flor. II. Stephano de eadem flor. II. Luce Brwmano flor. I. Sabbatho in vigilia festi Penthecosthes, Nicolao et Martino de Zagra-

bia, muratoribus flor. II. Michaeli et Blasio de Iwanych. muratoribus flor. II. Sabbatho in profesto sancte Trinitatis.3 Luce Brwmano flor. I. Matheo et Stephano de Oztrosyn flor. II. Michaeli et Blasio de Iwanych flor. П.

Na dnu stranice. Flor. XXXV.

1545.

Thome Wkychewych de Gradecz. muratori flor. II. Sabbatho post Corporis Ohristi.4 Matheo de Oztrosyn flor. I. Stephano de eadein flor. I.

- Luce Brwmano flor. I. Thome Wkychewych de Gradecz flor. I. Sabbatho proximo ante Prirai et Feliciani martirum,6 Michaeli et

Blasio de Iwanych, muratoribus flor. II. Nicolao et Martino a Zagrabi a flor. II. Sabbatho in festo beati Anthonii de Padwa confessoris,6 Michaeli

et Blasio de Iwanych. muratoribus flor. II. Nicolao et Martino a Zagrabia flor. II. Thome Wkychewych de Gradecz flor. I.. Luce de Brwman flor. I. Matheo de Oztrosyn flor. I. Item sabbatho proximo post Geruasii et Prothasii martirum.7 Micha

eli Galowych de Iwanych, muratori flor. II. Blasio Belkowych de eadem flor II. Nicolao et Martino a Zasrabia flor. II.

1 16. maja. - 23. maja. 3 ?)0. maja. 4 6. juna. 5 6. juna. 6 13. juna. 7 20. juna

£25

Martino et Nicolao de Gradecz muratoribus, ealeinam straere relin-(jiientibus et murare incipientibus flor. П.

Matheo de Oztrosyn ßor. П. Luce Brwmano flor П. Thome Wkychewyeh de Gradecz flor. I. Sabbatho in festo beati Ladislai regis,1 Nicolao efc Martino de Za-

•rrabia flor. II. Luce Brwmano flor. I. Martino et Nicolao de Gradecz flor. II. Thome Wkychewych de Iwanych flor. I. Sabbatho infra octauas festi yisitaeionis Marie* virginis, Thome

Wkychewych flor. I. Blasio Belkowych de Iwanych flor. I. Nicolao et Martino de Zagrabia flor. П. Martino et Nicolao de Gradecz flor. II. Matheo de Oztrosyn flor. I.

Na dnu stranice: Flor. XLII.

1545.

Sabbatho in festo translacionis beati Benedicti abbatis,3 Blasio de Iwanych flor. I. ; Martino et Nicolao de Gradecz flor. II. .

Thome Wkychewych de eadem flor. I. Matheo de Oztrosyn flor. I. Nicolao et Martino a Zagrabia flor. II. Hie arehidiaconus de Waska, premissarum peeuniarum dispensator,

ascendit Z[agrabiam], reliquendo loco sui magistrum Michaelem Zaberdi-num, eollegam suum, residue pecunie sibi assignate dispensatorem.

Feria quarta in festo diuisionis apostolorum4 per eundem dominum Zaberdinum Martino et Nicolao de Gradecz, muratoribus flor. I.

Nicolao et Martino de Zagrabia per eundem dominum Zfaberdi-num] flor. I.

Blasio et Michaeli de Iwanych. per eundem dominum Zfaberdinum] flor. I.

Matheo de Oztrosyn et Luce de Brwman. per eundem Z[aberdi-num] flor. I.

Na dnu stranice: Flor. XI.

1 27. juna. 2 4. jula. 3 11. jula. 4. 1б. jula.

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBUHG1CA. III. 1 5

. 1545.

Exi t us centum florenorum, fer i a terc i a in fes to bea te P r a x e d i s v i rg in is . 1 per venerandum c a p i t u l u m de s a c r a r i o venerab i l i Emer ico presb. i tero Rach ino , a rch id iacono de Waska. canonico eccles ie Z a g r a b i e n s i s etc. ad edifieaci-

o n e m c a s t r i Z y z e k a s s i g n a t o r u m .

Item sabbatho in fešto beati Jacobi apostoli,2 magistro Petro Medio-lano, muratorum directori flor. XVI.

Petro Italo de Oastello Nouo, muratori flor. II. Dominico de Breschya, Italo flor. II. Martino do Nouo Loco flor. II. Blasio Belkowych de Iwanych flor. 1½. Matheo de Oztrosyn flor. 1½.. Martino de Gradecz flor. iy2. Nicolao de" eadem flor. 1½. Nicolao de Zagrabia flor. 1½. Martino de eadem flor. V/2. Michaeli de Iwanych flor. Il/2. Luce de Brwman flor. iy2. Sabbatho in festo ad vincula Petri apostoli,3 Petro Italo de Oastello

iSovo flor. I. Dominico de Breschya flor. I. Martino de Gradecz flor. I. Nicolao de eadem flor. I. Nicolao a Zagrabia flor. I. Martino de eadem flor. I. Matheo de Oztrosyn flor. I. Blasio de Iwanych flor. I. Michaeli de eadem flor. I. Sabbatho proximo post Transfiguracionis,4 domini Nicolao et Martino

•de Gradecz, calcinam struentibus flor. II. Sabbatho in festo assumpcionis Marie,6 magistro Petro flor. VTIL Martino de Nouo .Loco flor. III. Petro Italo de Oastello Nouo flor. 1. Dominico de Breschya flor. I.

. Michaeli Galowych de Iwanych flor. I.

Na dnu stranice: Flor. LVilli.

1 2b. jala. 2 25. jula. 3 1. augusta. 4 8. augusta. 5 15. augusta.

2S7

Blasio de eadem flor. I. ' ' Matheo đe Oztrosjn flor. I. Sabbatho proximo ante Bartholomei apostoli,1 Petro Italo flor.'I. Dominico de Bresehya flor. I. , Martino de Nouo Loco flor. I. ' Michaeli Galowych de Iwanych flor. I. . Blasio de eadem flor. I. Matheo de Oztrosyn flor. I. Sabbatho proximo post decolacionis Ioannis Baptiste,2 magistro Petro

de Mediolano flor. XI. Martino de Nouo, Loco flor. I. Petro Italo de Castello Nouo flor. I. Dominico đe Bresehya flor. I. Feria tercia in fešto beati Egidii abbatis,3 castrum Zyzek rursum

murare continuentibus conuocatis muratoribus, Nicolao de Gradecz calci-nam extinguenti flor. I.

Sabbatho proximo ante festum natiuitatis Marie virginis,4 magistro Petro de Mediolano flor. VIII.

Martino de Nouo Loco flor. I. Nicolao de Zagrabia flor. I. Luce Brwmano flor. I. Martino a Zagrabia per dies quatuor laboranti, debili domum abe-

unti den. Ш П . Thome Wkychewych flor. I Sabbatho infra octauas festi natiuitatis Marie virginis,5 Petro Italo

flor. I. Dominico de Bresehya flor. I. Martino de Nouo Loco flor. I. Sabbatho proximo ante exaltaeionis sancte Crueis.6 Thome W'kyehe-

wyeh de Gradecz den LXXIII.

E x i t u s pecunie vini Sc i t icens i s . • Die dominico in vigilia beati Mathei apostoli et Ewangeliste1,7 magi

stro Petro Mediolano flor. XVI.

Na dnu stranice: Flor. LVII, den. V. Petro Italo de Castello Nouo flor. I. 1 22. augusta. 2 29. augusta. ч

3 1. septembra. 4 5. septembra. 5 12. septembra. 6 12. septembra. 7 20. septembra.

228

Dominieo de Breschya, Italo flor. I. Martino de Nouo Loco flor. I. Nieolao a Zagrabia flor. I. Sabbatho in festo beatorum Cosme et Damiani martirum,1 Thome-

Wkyehewych de Gradecz flor. I. Nieolao a Zagrabia flor. I. Blasio de Iwanehych flor I. Martino de Nouo Loco flor. I.

D e p e e u n i a redempcion i s porcorura. Sabbatho infra octauas festi sancti Michaelis,8 ma^istro Petro Me[dio-

lano] flor. VIII. Petro Italo de Oastello Nouo flor. П. Dominieo de Bresebya flor. II. Nieolao a Zagrabia flor. II. Thome Wkyehewych flor. I. Luce Brwmano flor. I. Nieolao de Gradecz flor. I. Martino de Nouo Loco flor. II. Sabbatho in profesto beati Francisci confessoris.3 Thome Wkyehe

wych de Gradecz flor. I. Nieolao de eadem flor. I. Luce Brumano flor. I. Feria quarta in festo beati Calixti pape.4 Petro Italo de Oastello-

Nouo. et victima cuiusdam Pethrych, adolescentis a Welyka, in festo Trans-lacionis sancti Benedieti adducti flor. I.

De taxa viJlici oppidi Zyzek per dominum can to rem i m p o s i t a.

Feria quarta in festo beati Maglorii.5 magistro Petro Mediolano« flor. XVI.

Petro Mediolano flor XVI. Thome Wkyehewych flor. I. Luce Brumano flor. II. Nieolao de Gradecz flor. II. Nieolao a Zagrabia flor.,II. Blasio de Iwanych flor. II. Petro Italo de Oastello Nouo flor. II.

1 26. septembra(!) 2 3. oktobra. 3 3. oktobra. 4 14. oktobra. 5 24. oktobra.

239

Dominico de Bresehya-flor. II. Martino de Nouo Loco flor. I.

Na dnu stranice: PJor. LXI.

De p e e u n i a vad i Z y z e k .

Eodera die eidem Martino de Nouo Loco flor. L Greorgio OzjwrJek. ligniiabro eastri flor. I.

De p e e u n i a t a x e pe r w a i u o d a m u t r i s a d m i n i s t r a t a .

Feria secunda in festo beati Demetrii martiris,1 magistro Petro Me-«diolano posita racione ad suppleeionem defectum toeius sui salarii flor. XVII. 4en. LXXXVL wienn. II.

Petro Italo de Oastello Nouo flor. I. Dominico de Bresehya flor. I. Nicolao a Zagrabia pro labore vnius diei den. XIII, wienn. I. Thome Wkyehewych et Nicolao. muratoribus de Gradecz, ruinas pa-

rietum eastri plicantibus et fundamenturn secunde turris ad latus Oolapis -site equantibus flor. II.

Hie ascendit Zagrabiam, venerabili domino magistro Michaeli Za-berdino in eastro relinquendo flor. I, den. LXX, wienn. II . t

Dolje niže: Flor. XXXV, den. LXX, wienn. П.

Drugo pismo: Satis exitus ad muratores.

Sum me p a r c i a l e s .

S u m m a q u o t t i d i a n a r u m e x p e n s a r u m flor. LXVTI, den . XVIII. w i e n n . II.

S u m m a p e c u n i e v in i d e c i m a l i s in s a c r a r i o p r e s en-t a t e flor. LI.

S u m m a s o l u e i o n i s i a n i t o r u m pe r r e u o l u c i o n e m a n n i flor. I.CXIIII.

S u m m a p r i m e s o l u e i o n i s m u r a t o r u m e a s t r i flor. II.'XXIII.

S u m m a s e c u n d e s o l u e i o n i s e o r u n d e m m u r a t o r u m flor. II.cXII, den. LXXV, w i e n n . II.

S u m m a s u m m a r u m t o e i u s e x i t u s flor. VI.eLXVII, d e n . LXXXXIIIL w i e n n . I.

Accepit spanus de premisso introitu muneralia et sessionalia, que .ab antiquo speetabant ad spanum flor. Ill, den. XLVI.

1 8. oktobra. Krivo feria secunda, jer sv. Demetrij pada g. 1545. na četvrtak.

230

Idem spanus accepit de casualibus birsagiis flor. I, den. XXXIL wienn. I.

Idem spanus accepit de birsagiis succisarum quercuum fior. 11¼. den. V, wienn. I.

De birsagiis iudiciariis vicespani flor. II, den. XVI, wienn. II. De birsagiis iudicariis villici flor. I. den. XXVilli. De preda infidelium inter Turcas salfare volencium fior. I. Dolje niže: Flor. XI, den. LXXVIIII, wienn. I.

Ista porcio spanalis annumerata iunctaque summe exitus paulo su-perius notate. equalis erit summe introitus a principio posite. que iacit flor. VI.^LXXVIIII, den. LXXIL wienn. I.

Summa vero exitus tenet equalitatem sui introitus, que similiter tacit flor. VI/LXXVIIII. den. LXXIL wienn. II.

Dempto ex ista summa exitus excedit sumrnam sui introitus in vno-denario, vt patebit premissa practicanti.

Niše drugim pismom: Ad muratores flor. IIII.CXXXV, den. LXXV, wfenn. II.

Ad expensas eorundem flor. LXVII, den. XVIII. wienn. I. Ad ianitores flor. I.CLXV. Niže :.F\or. VI.CLXVIL den. LXXXXIIIL wienn. I.

Original na papiru. 18 sašivcnih listova. U kr. zem. arhiva u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrabien. Acta capit. antiqua fasc. 31. No. 85.

200.

1544. 22. decembra. (U Zagrebu.)

Kaptol zagrebački tuži se kralju Ferdinandu na fiasilja što ih trpe . kaptolski kmetovi od vojnika bana Nikole' Zrinskoga. Moli zaštitu.

Sacra maiestas regia, domine et domine clementissime. Inestima-bile eti extremum huius misere, ecclesi§ nostre. excidium et plusquam ho-stilis ac diutina h§c hyemalis oppressio et desolacio. quam a gentibus damini Nicolai Zriny, bani, adhuc patimur, cogit nos tocies vestram sa-cram maiestatem inquietare. Nullum est criidelitatis genus, quod in nobis npn exercetur; omni die mala accrescunt. Quit-quid miseri homines vspiam habebant rerum, vnde et yitam sustentare et reipublice christians adiu-mento fieri potuissent, more hostili rapitur, et imposterum rapturos palam profituntur. Armenta mactantur et abiguntur, irumenti omne genus in .pr§dam vertitur et oneratis animalibus asportatur; vinum quod consummi non potest, dissectis et confractis vasis effunditur. Vniuersa miserorum

231

colonorum supellex, vsque ad secures, ligones. aratra, falces, lectos, discos, ocreas, pileos, camisias, tunicas; cultros,, preda est;- neque potest animus humanus concipere. tantam ab homine čhristiano in..'regnis pr'im-ipis sui crudelitatem vnquam factam fuisse. Femine et virgines vsque ad anime exhalacionem ]udibrio habentur scienteet pr§sente iurato . bano efc ofüci-ali vestre sacre maiestatis, ac per expressum dicente, nihil sua interesse, si querimoniam superinde apud vestram"sacram maiestatem faciamus:-

Et quoniam h§c mala sine speciali et deliberata prouisione vestry sacre maiestatis in nobis cessatura non sunt, supplicamus eidem pro deo et eius iusticia, ne eadem nos et nostra perpetua ac fidelia obsequia ha-beat in tanta obliuione, nee paciatur nos fideles suos et regna sua a-domestico hoc suo stipendiario ita lacerari et desolari, sed committat illi, vt raptores istos ex miseris his villis educat, ac deinde committat iuratis huius regni et comitatus iudicibus nobilium, Ioanni Kasnarych et Philippo Horwath, yt desolaciones has fideliter conscribant. ac tandem si quando pecunia debebit his gentibus erogari, damna hec ingencia prius per ho-minem aliquem specialem vestre sacre maiestatis, ad hoc dep.utanduni, resarciautur ex ilia pecunia. ac deinde ipse dominus banus alium habeat suarum gencium ordinem, alioqui. nisi hec aliunde per specialem vestre sacre maiestatis homineui resarciantur, plaga hec desolata iam manebit, licet nunquam erit vsui vestre sacre maiestati, neque reipublice, neque ecclesie. I)eus optimus maximus conseruet vestram sacram maiestatem felicem et incolumem. Datum 22. decembris. 1544.

' Vestre sacre maiestatis fideles capellani

Capitulum ecclesie Zagrabiensis.

• Savremeni prijepis. Uh: zem.' arhivu u Zagrebu: Depos. .Archi-vmn' capit. Zagrabiensis: Acta capit. ant i qua fasc. 09.'No. 70.

201.' " . . . " ' " •

1544.- 30. decembra. U Beču.

Nikola Olah, biskup zagrebački, šalje zagrebačkomu kaptolu kraljevski ' nalog, kojim se ban Nikola Zrinski poziva, da'nc oštećuje kaptolske

kmetove.

Venerabiles in Ohristo fratres, nobis dileeti. Acceptis non sine animi nostri dolore ex Uteris et supplicatione vestra. oppressionibus et ne-f'andis facinoribus, quibus miseri coloni ecclesie istius nostre per gentes domini bani afficiuntur. contimio mandatu/m lvgie maiestatis;adipsum ba-num exarandum eurauimus, non dubitamus, vel hac posteriore commissione, si prior minus fuisset, tdftc&x, mandato sue maies^tis pariturum.*Џ' ne id quidem ađhibenda erunt certaremeđi'a, quibu5;damna;'m'i'SGris ecclesfe colonis

232

illata, alicunde resarciantur. De certo quoque quoties nostram opem vobls neeessariam esse putabitis, raođum iuuandi vestri nobis perseribite. iiun-quam frustra auxilium nostrum iraplorabitis. Valete. Datum Vienne. pemiltima mensis decembris. 1544.

Hoc manđato regie, maiestatis, quod cum his nostris acl vos misi-mus, utimini mature contra ipsum banum.

Nieolaus Olahus, episeopus Zagrabifnsis.

manu propria.

Vani: Venerabilibus, capitulo eeclesiae(l) nostre Zagrabiensis etc.. fratribus in Christo nobis dilectis.

Original na papiru. Na rptu je sačuvan pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. ArcJiiv. capif. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 92. No. 39.

202.

1544. 30. decembra. U Beču.

Pavao Varda, nadbiskup ostrogonski piše kralju Ferdinandu, o naivne -novanju biskupa zagrebačkoga.

Sacratissime res, domine clementissime. Orationum deuotarum et fideiium seruitiorum nostrorum humillimam commendationem. (Slijedi pogledom na obranu grada i crkve jegarske, Agriensis). Cum autem alio-quin mtelligam maiestatem vestram esse erga reuerendissimum dominum Zagrabiensem, vicecancellarium affectam, et is quamuis sit promotione ecclesiastiea bene dignus, meo iudieio pro ecclesie illius et earum partium m recta religione conseruatione, diuinique cultus vel retentione. maiestas vestra prefatum dominum Zagrabiensem in episeopum illius ecclesie con-stituet. (Ostalo ispušteno.) Vienne, 30. decembris 1544.

Sacratissime vestre maiestatis fidelis seruitor et capellanus

Paulus archiepiscopus Strigoniensis.

manu propria.

Vani: Sacratissime regi§ maiestati. domino meo clementissimo.

Original na papiru. Na rptu Џ pečat, kojim je pismo bilo za-tvoreno XI e. i kr. ku&i., dvor. i đržav. arhivu u Beču: Њтдаггса.

233

203.

.1544.-1550.

Raöun o trošku gradnje grada Siska.

Summar ium expensa rum ad cons t rucc ionem cas t r i -Se i sc i ens i s per c a p i t u l u m ecc les ie Zag-rabiensis ab anno do-

min i 1544., vsque annum domini 1550. fac tarum etc.

Anno domin i 1544.

Item de precio vini decimalis mense capituli prouenire debentis, de ordinario feštorum sanctorum Georgii et Martini, de .pecunia redempcio-nis poreorum. et de peeuniis taxe regi§ et aliis prouentibus peeuniariis capituli, ad muratores castri Seisciensis. quod castrum idem capitulum in confluenti fluminum Zawy et Oolapis a fundamentis erexit, exposuit. prout continetur in regestis particularibus annexis flor. Vc.XVIII, den. XXVII, wiennenses II.

Item ad ianitores eiusdem castri sub idem tempus, prout in particularibus continentur flor. II.CVI, den. LVI.

Item ad expenses particulares exposuit flor. 1.СХХХПП. den. LXXVIIIL wiennenses II.

Summa fior. VIII.CLVIIII, denar. LXIII, wienn. I.

Anno domini 1545. Item ad emendum sclopos barbatos, similiter et paruos, larda. fer-

rum, plumbum, pulueres. naues et excubias "exposuit flor. II.CXXXIII. den. LX.

Anno domini 1546. Item ad muratores flor. LXXXV, den. LVilli. Sclopos barbatos flor. XXVIIII. Ferrum flor. VII, den. XXV, wienn. I. Parciales expense flor. I.°XI, den. XXVIII, wienn. II. Ad ianito

res flor. I.c

Flor. riLcXXXIII, den. XIII.

Anno domini 1547. Ad muratores exposuit flor. II.CLXXXVIIII, den. ХШ1. Ad castellanos et ianitores flor. I.cLXXV, den. XL. Ad parciales expensas castri flor. 1Ш.СХХХ, den. LXXXXVUtl.

Ad hararaias ad castrum Zyzek conductos, eo tempore, quo Wlama bassa. conflatis omnibus viribus parcium sui principis eidem castro obsi-dionem minabatur, capitulum exposuit flor. II/'LXXXXII, den. XLIL

Sclopos barbatos a Sowan.1 et domino Luca Zekel emptos flor. LXXVIII, den. LXXXXIIII.

Flor. 1"'.11ЛЛГ1, den. LXXXVIII.

A n n o d o r a i n i 1548.

Ad muratores efc ianitores expositi flor. LXXXXIIII, den. II. Ad vaiias necessitates castri flor. XXXII, den. LIII.

Flor. HC.XXVL(!) den. LV.

f

Ann.o do m i n i 1549. Ad muratores flor. I.CVIII. Ad ianitores flor. XXVIII, den. XXXVI, wienn. II. Ad tecturam castri Zizek, carpentarios, ferrum, clauos, oleum, has-

tas, et alia armamenta castri prejfati, prout continetur in regesto particular!, expositi flor. l.KLIIII, den. XXXVI.

Flor. II/LXXXX, den. LXXIL wienn. II.

A n n o d o r a i n i 1550. Item salnitrum ex Sop'ronio pro necessitate castrorum finitimorum ca-

pituli et signanter castri Zyzek, capitulum fecit adducere pro flor. Ic. Bombardam vnam, simulcum expensis, quibus adducta fuit flor. Lllll. Ad alias quoque circumstancias, hoc est ad homines capituli. expo

siti flor. VI, den. LXXVI.

Floren. 1C.LX, den. LXXV'.

S u m m a r i u m e x i t u s far. it. (lor. [I(.mIli/'LXV. den. XXVIII.

Original na papiru u obliku, sveščića. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capit. antiaua fasc. 31. No. 85.

Gaspar Pastor.

23>

204.

1545. 14. januara. U Pragu,

Kralj Ferdinand piše zagrebačkom kaptolu, da je odredio procjenu štetar nanesenih kmetovima biskupa i njima po vojsci bana Nikole Zrinskoga.

Ferdinandus diuina f'auente clemencia Romanorum, Hungarie, Boemi § etc. rex semper augustus etc. Honorabiles, fideles, nobis dilecti. Ac-eepta de manu fidelis nostri, reuerendissimi domini Nicolai Olachi, episkopi istius ecelesie Zagrabiensis, consiliarii nostri et procancellarii Hungarie, etc. supplicatione, qua vim et oppressionem gentium tidelis nostri,. spectabilis et magnifici Nicolai comitis Zriniensis, ac regnorum nostrprum Dalmati§, Oroatie et Sclauonie bani, deprecabimini. et si ad continuas-querelas vestras vno. atque altero mandato nostro ipsi bano iusseramus, vt persolutis primum damnis colonis ipsius domini episcopi et vestris illatisr gentes suas de bonis ecelesie educeret, easque ab vlteriori damnorum, illatione cohiberet; verum ex hac posteriori vestra supplicatione intellexi-mus, illum. ab incepta vi et oppressione colonorum istius ecelesie, nonđum, destitisse, propterea supplicatione vestra et oppressione colonorum exau-dita, mandauimus ali is uteris nostris egregiis Ioanni Kasnarytth et Phil-lipo Horwath, iudicibus nobilium comitatus istius Zagrabiensis, vt preter dilationem vriiuersa damna et oppressiones colonis, tam ipsius domini episcopi, quam etiam vestris, per prefatas gentes bani illatis(!) sub' iura-mento fideliter inquirant et diligenter conscribant. conscriptäque sub si-gillis suis ad nos, vel ad Melem nostrum, magnificum Leonardum liberum baronem a Fels, eonsiliarium nostrum, et tocius exercitus nostri in Hun-garia capitaneum generalem, transmittere debeant. Mandauimus illi aliis literis nostris. vt interea temporis. dum huiusmodi inquisitio transigetur, salarium ipsius bani, quod nunc, vel futuro tempore illi pendendum erit, retineat, vtque eognita damnorum quantitate, ex eo' damna illata miseris colonis tam domini episcopi, quam vestris, persoluere debeat, mandatunj itaque nostrum per iudices nobilium prefatos super inquisitione faćienda, exequendum, et conscripta per illos damna atque oppressiones ad nos, vel pr§dictum Leonardum a Fels mittenda curetis et debeatis. Datum in arce nostra Pragensi, decima quarta ianuarii, anno domini millesimo quingen-tesimo quadragesimo quinto.

Ferdinandus. . . . • . '. "• '] •" Nieolaus Olahus.

Vani: Honorabilibus, capitulo ecclesi§ Zagrabiensis, fidelibus, nobis dilectis.

Original na papiru. Na rpiu je mali pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capit antiqua, fasc. 94. No. 7.

23'6

205.

1545. 14. januara. U Pragu.

Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da svoje čete odvede sa imanja biskupa i kaptola zagrebačkoga, kamo ih je ukonačio.

Ferdinandus diuina fauente clemeneia Komanorum. Hungarie. Boe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. fideli nostro, speetabili et magnifico Nicolao comiti Zriniensi, ac regno-rura nostrorum Dalmatie. Croatia et Selauonie bano salutera et graciam. Noua rursum supplicatione deelaratum est maiestati nostr§, gentes tum tuas, turn etiam alienas. quibus de bonis fidelium nostrorum, reuerendis-simi domini Nicojai Olahi. episeopi Zagrabiensis, consiliarii nostri et pro-cancellarii regni nostri Hungari§, et perconsequens capituli eiusdem edueen-das, semel atque iterum te monueramus. nondum te eduxisse, sed eas per vniuersa bona ecclesie. pr§fatorumque domini reuerendissimi et eiusdem capituli libere debachari. armenta mactari et abigi. frumenti omne genus in predam verti. iumentisque onerariis auferri, vinum eciam. quod epotari et consummi non posset, vasis dissecatis effundi, nihilque crude-Htatis genus pretermits, quod ab illis in miseros colonos non exerceretur. magno colonorum detrimento ipsiusque domini episeopi et eiusdem capituli preiudicio et damno, qu§ cum grauiora esse videantur, quam vt a nobis §quo possint feri animo, et indigna. qu§ a fidelibus nostris in fide-les nostros exerceantur. Fidelitati tue harum serie ex superhabundanti mandamus firmissirae. quatinus aeceptis presentibus et premissis sic stantibus, prefatas gentes, persolutis primum illatis damnis, de bonis dicti domini episeopi et eius capituli educere. ab vlteriorique damnorum illa-tione eas cohercere debeas et tenearis. Secus sub indignationis nostre pena facere nullo modo audeas: pr§sentibus perleetis, exhibenti restitutis. Datum in arce nostra Pragensi, decima quarta ianuarii. anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo quinto.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut mali pečat. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zaqrab. Acta capit. antiqua fasc. 99. No. 46.

287

206.

1545. 26; marta. U Wormsu'. Kralj Ferdinand potvrdjuje zaključak tmavskoga sabora, koji odredjuje, da se odredjeno podavanje za buduću vojnu vma.de od kanonika i kme

tova biskupije zagrebačke upotrebiti za gradnju utvrde u Sisku.

Nos Ferdinaudus diuina fauente clemencia Komanorum, Hungarie, Boemie, Dalmatie, Oroatie. Sclauonieque etc. rex semper augustus, infans-Hispaniarum, archidux Austrie, dux Burgundie. marchio. Morauie etc. Memorie commendamus tenore presencium significantes quibus expedit uniuersis. quod nos cum ad suppiicationem fidelis nostri, reuerendissimi domini Nicolai Olahi, episcopi Zagrabiensis et proeancellarii regni nostri Hungarie, nostre. pro parte honorabilium canonicorum capituli eiusdem ecclesie sue Zagrabiensis factam maiestati, turn vero considerantes labores et sumptus eorundem canonicorum, quos in §dificatione castri sui Zizek uocati. in confluent! fluminorum Zaui et Colapis, pro tutela et deiensione illarum partium regni nostri Sclauoni§ et eciam prouinciarum hereditari-arum illi uicinarum, ex sua et colonorum suorum facultate impendere dicuntur. illam ordinationem et eonstitiutionem, quam fideles nostros do-rainos, pr^latos et barones, coeterosque status et ordines regni nostri Hungary in proximo conuentu Tyraniensi, pro festo purifications Marie.1 nunc pr§terito, uigore literarum suarum superinde emanaturum, super deputa-tione ad dicti castri Zizek §difieationem eius subsidii, quod ex pr§fato-regno nostro Sdauoni§ de prouentibus et redditibus canonicorum eiusdem capituli. necnon de medio colonorum eorundem, atque etiam ab illis one-ribus, qu§ uniuerso clero ac personis ecclesiastieis ipsius Zagrabiensis ecclesie pro futura expeditione generali imposita sunt, in medium eorundem regnicolarum regni nostri Hungarie/ prouenire deberent, fecisse per literas eorum dicuntur. ratara, gratam et acceptam habentes, eandem ordinationem et constitutionem prefatorum statuum ac ordinum regni nostri Hungarie. in fauorem et auxilium dictorum canonicorum capituli Zagrabiensis. modo pr§misso factam, in omnibus eius clausulis et articulis appro-bauimus. ratificauimus et confirmauimus, mandantes omnibus et singulis fidelibus nostris, cuiuscunque status, ordinis et conditionis sint, vt nul-lus eorum contra has literas nostras preclictos capitulares et ecclesiasticos-uiros diocesis dicte ecclesie, Zagrabiensis, eorundemque colonos, ullo modo-pro pr§missis impedire, turbare, aut damnificare presumat, gratie nostr§ sub obtentu. Immo approbamus, ratificamus, confirmamusque ac mandamus harum nostrarum, quas semper reddi committimus pr^sentanti, uigore et testimonio literarum. Datum Wormati§, vigesima sexta mensis martu, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo quinto.2

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis. 1 2. febr. 1545. 2 Nedosljednost u pisanju e i e, pridržana je.

'238

Original na papiru. Odozdol je pritisnut mali pečat. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. * Zagrab. Acta, capit. antiqua fasc. 32. No. U.

207.

1545. 21. aprila. U Wormsu.

Kralj Ferdinand doznačuje kod ugarskih tridesetnica plaće i opskrbnim nekih državnih i crkvenih dostojanstvenika, a medju ovima i biskupa senj

skoga i zagrebačkoga.

Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungari§, Bohe-mi§, Dalmatie, Croatie. Sclauonie. ete. rex, infans Hispaniarum, arehidux Austrie etc., dux Burgundie etc., marchio Moraui§ etc. eomes Tirolis etc. fidelibus nostris egregio Thorny Francisci, perceptori tricesimarum no-trarum in regno Hungari§, Georgio Vilkel, contrascribe, eiusdem, saiutem et gratiam nostram regiam. Quoniam nunc a reuerendissimo in Ohristo patre, domino Paulo de Warda, archiepiscopo Strigoniensi, locumtenente nostro. et a venerabilibus, egregiis. fidelibus, nobis syncere dilectis N. et aliis consiliariis regiminis nostri Hungarici, pro conficiendo et erigendo necessario statu expensarüm ex camera nostra Hungaric-a annuatim facien-•darum, turn etiam ordinatione aliqua, ex trieesimis nostris vestre admini-strationis, pro intertenendo dicto statu, et in solutionem stipendiorum suorum, quo.quisque suo officio eo eommodiuš pr^esse et defungi posset. aliquoties humiliter admoniti et requisiti sumus, nos vero nunc eertis ex causis, tarn subito praedictum statum conficere et erigere non potue-rimus, proinde dicto archiepiscopo Strigoniensi. locumtehenti, caeterisque regiminis consiliariis et aliquibus officialibus regni sequentibus. vnicuique interim pro commodiori sua sustentatione. certain et subnominatam pecuniarum sumam in defalcationem stipendii sui, siquidem eis tantum debetur, ex prouentibus tricesimarum nostrarum regni Hungarie/, vestre et Sebastiani Syrmiensis, ac Wolfgangi Schreiber administrationis, quanta citius fieri poterit, numerandam et exoluendam, gratiose ac clementer annuimus et consensimus, videlicet praememorato Strigoniensi, locumte-nenti, mille et quingentos florenos in moneta, episcopis Quinqueeeclesi-ensi, Iauriensi, Segniensi et .Vesprimiensi eorum ordinariam intertentio-nem, dum adsunt in loco regiminis, nempe vnicuique in diem florenum renensem, floreno sexaginta crueiferis calculate; Francisco de Rewa, lo-cumtenenti palatini regni mille, Bmerico Balassa mille, Michaeli Merey, personalis presentie nostre in iudrciis locumtenenti, ducentos. Ioanni Zo-morey, direetori causarum, centum quinquaginta, Thom§ Nadasdi. ratione iudicatus curi§, mille, Andree Bathori ratione officii magistratus thauerni-cum, ducentos quinquaginta florenos hungaricales in moneta, quae solutio denique praescriptis personis ex pecunia hactenus per vos et antenomina-tos Sebastianum Syrmiensem et Wolfgangum Schreiber e dictis tricesi-

2b

mis collecta et vltra priores nostro iussu. de illis factas expensas et pre-ter menstruam intertencionem, quam episcopo Zagrabiensi, procancellario nostro Hungariae. ех illis tricesimis per alias literas nostras iam pridem deputauimus, in promptu existente et quotidie vlterius ex eisdem proueni->ente. absque omni mora fieri et exhiberi debebit. hae Videlicet conditione et modo. quod vtra pars ex vobis plus perceperit et meliora tricesima-rum loca oeeuparit, plus numeret et pluribus etiam de. prescripta . ordina-tione. nostra satisfaciat, et huiusraodi solutio. pr§fatarum personarum per oameram nostram Hungäricam. vobis ac Sebastiano Syrmiensi et Wolf-gango Sehreiber. prout cuique parti iuxta respeetum tricesimalium loco-rum occupatorum iustum et aequum videbitur. distribuatur. ita vt pre-dictus loeumtenens et alii consiliarii ac .officiates ex ambabus tricesimis vestre et Sebastiani Syrmiensis administrationis. quisque suam praescriptam ordinatam summam et salarium medii anni habere possit, Ideoque vobis ha-rum serie firm iter committimus et iniungimus. quod superius annotatis per-sonis quibuscunque ex eisdem de praeseriptis summis per praefectum et consi-liarios camer§ nostrae per vos satisfaciendum iniunctum fuerit, ex supranomi-natis prouentibus tricesimarum nostrarum regni Hungarie vestre functionis, vnacum Sebastiano Syrmiensi et Wolfgango Sehreiber acceptis competentibus quietantiis, absque aliqua dilatione debita et iusta solutione praedictarum summarum nunc semel respondeatis et satisfaeiatis, et quicquid in saepe-dictam solutionem memoratarum personarum ex prouentibus illis tricesi-malibus vestre administrationis numerabitis et expendetis. hoc omne vobis in futuris vestris rationibus erga hane nostram comraissionem et compe-tentes quietantias pro bonis et iustis expositis poni et admitti debet. Nostram in eo seriosam et omnimodam exequuturi voluntatem. Datum in nostra ac sacri Eomani imperii eiuitate Wormacia. die vigesima prima mensis aprilis. anno domini M.D. quadragesimo quinto. regnorum nostro-rum Romani decimo quinto, reliquorum vero omnium decimo nono.1

Ferdinandus. Ad mandatum domini

regis proprium. Achacz Schratt.

'Be. Kewenhuller, propria. Turkh.

Regestrata. E. Dunant.

Na rptu savremena bilješka: Mandatum seu decretum Ferdinandi regis de soluendis nonnullorum dominorum et oftieialium certa portione stipendiis. Anno 1545. Status camerae hie fit mentio, sed non eius per-fectio sequitur. seu plenaria dispositio.

Original na papiru. Odozdol je bio pritisnut veliki pečat. U kr. ugar.' držav. arkivu u Budimpešti: Acta publica fasc. 16. No. 7.

1 Nedosljednost pisanja e, e i ae. pridržana je.

\

t

240

208.

1545. 1. maja. (U Zagrebu.)

Kaptol zagrebački nalaže kaštelanu topličkomu Nikoli Segiljeviću pogledom na utvrdjenje utvrda topličkih.

Egregie, nobis dilecte. Intelleximus scripta tua racione conductionis ligaorum, pro qua re seripsimus domino Paulo Rathkay literas, quas ad ilium sine mora mittere cures, et quandocunque relacionem nobis fe-cerit, literas aperias, et si hanc eondueionem relaxauerit, bene quidem. alioqui communi ordinatiohi sufragary non presumas. Agendum erit, quod communitas ordinauit. Quia autem fortalitium illud ibrtificas, probe facis, ad quod fortitieandum colonis nostris, laboratoribus fortalidi, de vino-deteriori dare debeas cubulos decern, tandem bona spe confirmes animos colonorum nostrorum. Procul dubio hac estate contra hostem Christiana expeditio fiet. Datum in festo Philippi et Jacobi, 1545.

Capitulum ecclesie Zagrabiensis.

Na rptu: Egregio Nicolao Zeghylyewych, castelJano castelli nostri Thoplycensis, nobis sincere dilecto.

Bilješka: Acceptare tenetur.

Original na papiru. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Archi-vum eapituli Zagrabiensis. Acta capitulh antiqua fasc. 59. <Vo. 5.

209.

1545. 27. augusta. U Pragu.

Kralj Ferdinand saopćuje austrijskoj komori, o povišenju pristojba kod slavonske tridesetnice, koju i gradjani zagrebački imaju plaćati.

S t a t t A g r a m von e r f o r d e r u n g w e g e n d e s S t a i g e r u n g G e l ts.

Edler vnđ lieben, getreuen. Aus Eurem Schreiben, des Datum den XV. Tag verschines Monats July steet vnd iiberschickter Abschrifft eines Artiels von den Ambtsleuten der Dreissigisten in Windisch Lanndt, ha-ben wir gnediglich verstannden. welches gestalt die von Agram zu sambt dem vorigen halben Guldin. so inen von vnsz zu gemainer Statt Nott-durflften vnd Gepewen aus Gnaden volgen zulassen bewilligt, noch dartzue den anndern halben Guldin der jungsten neuen Staigerung in Chrafft berueter vnnserer vorigen Gnaden Bewilligung auch einemem vnd haben

241

wollen, derhalben gedachte Ambtleut von euch vnd ir von vnsz Beschaidt begert; darauf wollen wir euch zu Anntwurdt nicht verhaltn, das vnnser Wil noch Maynung nit ist, bemellter Statt Agram angezaigten halben Guldin der neuen Staigerung, so wlr alain auf vnnderhalltung vnnsers Hoffstats aufgericht, vnd ein Zunemen verordnet. zu iren Stattsgepewen volgen zu lasseri, wie wir es dann anddern gleiehsfalls abgeslagen vnd gewaigert; vnd ist deranach vnser Peuelch, das ir bemelten Dreissigern in Windisch Lanndt von vnnsern wegen rait Ernst aufleget vnd beuelhet, beruerte Staigerung von inen denen von Agram, sowol als von Anndern zuerfordern vnd einzubringen, vnd auch was bemelte Staigerung allent-halben ertragen, vnd s j fur Gelt bei Hannden haben lautter zuberichten, welches ir vns volgunds auch zuschreiben sollet.

An die Niederösterreichische Oamer.

Protocollum: Hungarische Registrator annor. 1541. —1546. fol. 2271a. U arhivu c. i Ir. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

210.

1545. 4. novembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da priloženi nalog (pre-ceptorie) izdan u prilog Ivana Sajf'ranich-a, gradjanina zagrebačkoga, po svom svjedoku predoči sucu, priseŽnicima i gradjanina grada Zagreba,

te što budu ovi kazali i odgovorili neka izvijesti.

' Na rptu je bilješka, da je na Tomaševo nalog izručio prebendar Blaž de Dobrakwchya, a odgovorio je Matija Dely.

Original na papiru. Na rptu, je mali pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus cred. S, (irregestrata).

211.

1545. 19. novembra. Odredba komore pogledom na kriomčarenje robe kod ugarskih tride-

setnica.

Memoriale pro reuerendissimo џ domino . Zagrabiensi. procancellario regni Hungariae in negotio tricesimarum regni Sclauoniae.

Licet maiestas regia ех certis et euidentibus eausis iam antea omnium ciuitatum et oppidorum, tam in Hungaria et Sdauonia, quam etiam

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBURGICA III. 1 6

242

prouinciis suis hereditariis libertates et exemptiones tricesimarum et the-loniorum, quas sese habere pretendebant, abrogarit nimirum quod hui-usmodi libertatibus et exemptionibus valde abusum est, eodemque non eomunitatibus, sed. duntaxat duobus aut ad suramum tribus personis et eisdem exteris, que parua aliqua pecunia pro rare municipal! numerata vigore talium libertatum et exemptionum in dictis ciuitatibus et oppidis maximum questum exercuere hactenus commodarunt, et non modo nihil inde ad aedifieia publiea, reparationem meniorum, aliarumque communium necessitatum. ad quas prefatae libertates, si quas habent, et exemptiones a preeessoribus nostris originem duxerunt, datum et collatum sit, sed etiam aliis ciuitatibus et oppidis easdem non habentibus. mereesque suas ob solutionem tricesimarum et theoloniorum maiori pretio vendere coaetis magnam iacturam et detrimentum intulerit, predictique regiae maiestatis officiales et trieesimatores in regno Sclauoniae propterea veteres et noui-ter erectas tricesimas a subditis dominorum Francisci de Bathyan et co-mitis Nieolai de Salm, ac relictae quondam Alexii Thurzonis in oppidis Oussnig, Slauing et Murayzombat habitantibu.s exegerint, tamen idem Pranciscus de Wathyan(!) antenominatis suis subditis huiusmodi tricesimarum solutionem prorsus vetuit, minando ipsis officialibus et tricesima-toribus, ut a suis bonis et finibus sese omnino contineant, et hec est causa quamobrem iidem prouentus tricesimales tarn exigui nunc, ut vix equites ex eisdem interteneri possint.

Proinde summopere necessarium est, quod regia maiestas cum vtro-que domino comite Nicolao a Salm, quam domino Francisco Bathyani propterea nunc hie coram et presertim domino Bathyani, qui sese nimium huic ordinationi regiae opponere audet, seriose loquatur, eisque iniungat, quod cum subditis suis commissionibus su§ maiestatis pareant et obedi-ant et prescriptas tricesimas offieialibus et tricesimatoribus suae maiesta-tjg absque aliqua renitentia numerent et exoluant, et eisdem in exigences huiusmodi tricesimis nullo sint impedimento, subditosque eorum, si rebelles et inobedientes fuerint, ad eandem solutionem debita ratione et modo compellant, et officialibus ipsis in hoc erga illos iusticiam admi-nistrent.

Ad hee cum intra tricesimam Soproniensem et Slannig ad arcem Lakenhaus, domino Nadasdi pertinentem, bona ac trita publiea via sit. et per eandem uiam multa pecora et variae merces ad Sabariam, Schupring et alia .loca absque solutione tricesimarum abigantur et deducantur, quod regia maiestas cum memorato domino f noma Nadasdi oretenus aut Uteris suis tantum agere uelit, ut circa dictam arcem iiliale tricesimarum erigi permittat et regiis officialibus in hoc nullum impedimentum faci-ant. Insuper etiam trieesimatores regii in regno Sclauoniae contra Nede-litzenses ualde conqueruntur, quod a suis contrabandis et imposturis non desistant, sed bona et merces suas clam et absque scitu eorundem in aedes suas inducant et educant, non absque magna diminutione tricesimarum, et quamuis Petrum Ke,glowitsh sepius requisierint, ut dictis Ne-delitzensibus iniun^eret, ne ullas merces absque scitu eorum in aedes suas abducerent, aut de curribus deponerent, nisi prius per trieesimatores i;-Hos perlustratae et ipsis hoc significatum fuerit, egre tamen hoe ipsum

243

apud prefatura Keglowitsh, obtinuisse, nee etiam officiales et iudices suos. in eius absentia in hoe quicquam aeturos.

Quapropter tricesimatores ipsi Sclauonienses serioso mandate regio ad dittos Nedelitzenses et alios regiae maiestatis subditos opus habent, in quo eis sub obtentu indignationis regiae et grauissima animaduersione iniungatur, quod a suis eontrabandis et deuiis, per que bona et merces suas absque solutione tricesimarum transducere solent. in posterurn ab-stineant, et hoe per suos mereatores fieri omnino curent, neque tricesima-toribus ipsis ulterius ullam conquerendi oceasionem prebeant. turn etiam quod dictis trieesimatoribus liberum et permissum sit, qualiaque eunque bona ita in deuiis et domibus suis prius non ab ipsis significata et per tricesimatores perhistrata deprehenderint, quod statim ad manus regias, tanquam eontrabandam arripiant et detineant.

Ex camera auliea, 19. nouembris, 45.

Notandum, an maiestas regia Petrum Keglowits propter eamet Uteris suis. sieuti tricesimatores petunt et huiusmodi Uteris aliquid proficere posse aiunt. requirere uelit.1

Koncept u arkivu c. i kr. zajedn. finane. ministarstva u Beču.

212.

1545. 27. novembra. U Beču.

Pogodba sklopljena medju kraljem Ferdinandom i Jurjem Vragovićem radi predaje grada Sokola kod Bihaća kralju u svrhu obrane od Turaka.

»Sciendum. Posteaquam vigesima secunda die iulii. praesentis mille-simi quingentesimi et quadragesimi quinti anni, in Warasdino, ex com-missione et mandato serenissim§ Eomanorum, Hungarie, Boemie etc. regie maiestatis, infantis Hispaniarum, archiducis Austrie etc., per quondam spec-tabilem et magnificum dominum Leonardum liberum baronem in Veils iam vita detunctum, tunc temporis autem supremum rerum bellicarum mai^sfatis sue in Hungaria capitaneum, cum egregio viro Georgio Wrago-wyth, ratione cuiusdam castri sui Sokol in regno Oroatie. siti, nomine maiestatis sue regie, vt idem castrum hoc periculoso regni Hungariae statu, ac metu cottidiane Turcarum incursionis, certis sub eonditionibus ad manus maiestatis sue per eundem Wragowyth assignaretur, actum,

Nedosljednost u pisanju e i ae, pridržana je.

№4

tractatumque et ad raaiestatis sue graciosum beneplacitum modo et con-ditionibus vt sequitur, conuentum et conclusum est.

Nimirum et in primiš, vt maiestas regia a dicto die praefate eon-uentionis, quatuor annis proxime sequentibus. castrum Sokol maiestatis sue expensis possidere et ipse Wragowyth, suique haeredes et successo-res interea ratione eiusdem nihil agere possint aut debeant.

Dein, vt memorato Wragowyth pro suis expensis, laboribus et iti-neribus hinc inde eo in negotio factis, ducenti et quinquaginta floreni renenses in moneta, duabus vieibus, media pars illico a die conuentionis, altera vero post exitum quatuor mensium proxime a praedicto die futu-rorum, acceptis superinde debitis quietantiis per maiestatem regiam per-soluantur, cuius summe primam et mediam partem saepedictus Wragowyth ab ipso domino generali iam defuncto Warasdini statim percepit.

Tertio, quod i psi Wragowyth, aut eo decedente, eonsorti et haere-dibus suis, adeoque egregio Ladislao Kerecheny de Kanyafewde, sororio suo, vel Catherine Orlowchych, eiusdem vxori et eorum haeredibus spa-tio quatuor annorum a praedicto die conuentionis sequentium, quibus regia maiestas dicto modo castrum Sokol possidebit, incipiendo, per maiestatem suam singulis annis singuli centum floreni hungaricales in moneta, qui quatuor anni summatim faciant summam quadringentorum florenorum hun-garicalium in moneta, ex prouentibus quadragesime Tergestin§ semper prima die augusti persolui debeant.

0§terum, vt transactis antedictis quatuor annis praefato Ladislao' Kerecheny vel eonsorti ipsius Catherine, haeredibusque ipsorum, castrum" Sokol per dictam maiestatem regiam iterum aut resignetur, aut restituatur. vel de vlteriori possessione cum ipsis conueniatur et concordetur.

Postremo, vt etiam maiestatis regie haeredes et successores prae-scriptam conuentionem, si (quod deus auertat) maiestatem suam obire contingeret, seruare teneantur, dolo et fraude remotis.

Quod prelata regia maiestas, intellecta eiusmodi conuentione et c-on-clusione per ipsum quondam dominum generalern ratione possessions castri Sokol factis in earn, eiusdemque suprascriptos articulos clementer annuit et consensit, imo facta eidem Wragowyth solutione centum viginti quinque llorenorum renensium ratione laborum et expensarum suarum praefati castri nomine factorum, qua de dueentis et quinquaginta florenis renensibus in ipsis conuentionis articulis . . . . expressis. plene persolutu& est, et assignatis Uteris [assecuratoriis] regiis, Ludouico a Brandis, consi-liario maiestatis sue [ex prouentibus] quadragesimarum Tergestinarum, scriptis [pro Georgio Wrago]wyth ex reditibus eiusmodi quadragesimarum solutionera predictorum centum florenorum de castri Sokol possessione, a praedicto tempore incipiendo, quatuor annos. singulis annis centum florenos hungaricales pro decern solidis computatos, acceptis ab ipso quietantiis ac certification i bus. dare et persoluere debeat. tenore presentium ratificauit et confirmauit. In quorum fidem et euidens testimonium he conuentionis liter§ inter prefatam sacram regiam maiestatem ac ipsum Georgium Wragowyth. cum suis articulis insertis sunt

245

expedite et vnicuique parti eiusdem conforme exemplum sub vtriusque et maiestatis regie et ipsius Wragowyth subscription, sigillique appressione ad manus suas est assignatum. Datum Vienne, vigesima septima die men-sis nouembris. anno millesimo quingentesimo quadragesimo quinto.1

Ferdinandus. Georgius Wragoych

de Maryasowez

Prijepis B. Lopašića s originala na papiru, iz arkiva Jugoslavenske akademije u Zagrebu. Mi ga ondje nijesmo našli.

21?,.

1545. 4. decembra. U Beču,

Kralj Ferdinand nalaže kaptolu zagrebačkomu, da izruči po svom svjedoku neki nalog plemiću Ivanu Gezthy, izdanu pro parte NicoJai Olahi,

episcopi Zagrabiensis. te da izvijesti sto će ovaj na to odgovoriti,

Na rptu je bilješka, da je iste godine na Tomaševo, kaptolski povjerenik Blaž de Iwanych. prebendar pošao do Gezthy-ja u njegov ka-šteo Lowreehyna, u županiji križevačkoj i na izručeni nalog primio od njega odgovor, da on nije sam, koji neće desetine plaćati biskupu zagrebačkomu, jer i on da ima castra fmitima. koja mora podrzavati\ovom desetinom.

Original na papiru. Pečat otpao. U kr. zem arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Locus credib. P. (irregestrata).

214.

1545. 5. decembra. U Beču, Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkom kaptolu, da suca i gradjane zagrebačke pozove na odgovornost pogledom na plemića Matiju Delija. Kap

tol to učini, a sudac se pokorio nalogu.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie, Boe-m[ie et<\ rex] semper augiistus. infans Hispaniarum. arehidux Austrie etc. fidelibus nostris capitulo [ecclesie] Zagrabiensis salütem et graeiam. Fidelitati vestre harum serie mandamus firmiter, quatenus aecep[tis] presen-

Nedosljednost pisanja e, e i ae pridržana je.

246

tibus alias literas nostras patentes pro parte fidelis nostri, nobilis Matthie/ Dely, ci u is ciuitatis nostre, Montisgrecensis, fidelibus nostris. prudentibuset circumspeetis, iudiei et iuratis ciuibus eiusdem ciuitatis nostra Montisgreeensis praeceptorie sonantes, cum pr§sentibus vobis exhibendas, per uestrum testimonium fidedignum eisdem exhiberi et presentari facere de-beatis; qui si mandato nostro paruerint, bene quidem. alioqui idem testimonium vestrum amoneat eosdem, dicatque et committat eisdem verbo nostro regio, vt ipsi iuxta contenta earundem aliarum Hterarum nostra-rum superinde ad eos datarum. tricesimo secundo die, a die oxhibieio-nis presencium immediate sequente computando. coram nobis persona-liter comparere debeant et teneantur; quiequid autem iidem iudex et iurati ciues ad literas nostras ac admonicionem testimonii vestri fecerint, dixerint vel responderint. id nobis suo modo fideliter rescribatis. Sec us non facturi. Datum Vienn§, quinta deeembris, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo quinto.

Na rptu: Pidelibus nostris capitulo eeclesie. Zagrabiensis, pro fidele nostro, nobili Matthia Dely, exhibitoria.

Na rubu : Lecta. Na rptu je sa strane koncept provedenja: 1545., die sabbati pro

ximo post festum beati Thome apostoli,1 execucio facta- est per dominum Mathiam Degecz. prebendarium Zagrabiensem iudicy et ciuibus persona-liter in domo iudicis. Responsum est, quod ipsi sint obedientes mandato regie maiestatis. et quod parati sunt respondere Mathie Dely iuridice.

Original na papiru. Pečat (mali), kojim je pismo bilo zapečaćeno sačuvan je. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capi tuli Zagrabiensis. Locus credibilis. D. (irregestrata).

215. 1545. 5. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand, nalaže zagrebačkomu kaptolu, da priloženi nalog, izddn u prilog Nikole Olaha, biskupa zagrebačkoga, uruči po svom svjedoku plemenitom Stjepanu Dersfy, koji se ima na petnajsti dan nakon uručenja

naloga staviti pred kralja. Sto bude odgovrio neka izvijesti. '.'• Na rptu je bilješka, da je nalog na TomaŠevo2 donesao Blaž meštar

de Iwanych u fortalitium Roycha, gdje obitava Stjepan Dersfy de Zer-dachel. ali ga ondje nije našao, već je isti nalog uručio njegovomu službeniku (offičialis) Andriji Marchych-w, koji je odgovorio, da je sa svojim gospodarom često razgovarao o plaćanju desetine, ali da on neće ovu plaćati, dok to i drugi ne učine. ' ' ' - ' . . '

1 26. decembra 1545. 3 21. decembra 1545.

24?

Original na papiru. Na rptu je pritisnut mali pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno. TJ kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrdb. Locus credibilis 0. (irregestrata).

216.

1546, 29, decembra. U Beču, Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da uruči Bihaćanima nalog pogledom na povratak posjeda Vulihova, plemiću Mihalju Bu-dišiću, na sto Bihaćani odvraćaju, da će radije se predati Turcima,

nego posjed izručiti. Ferdinandus diuina fauente clemeneia Eomanorum, Hungari§,

Boemie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. fidelibus nostris capitulo eeclesi§ Zagrabiensis salutem et graciam. Volumus et fidelitati vestre harum serie firmiter committimus, vt accep-tis presentibus, statim alias literas nostras preeeptorias fidelibus nostris, prudentibus et cireumspeetis, iudici et iuratis ciuibus ciuitatis nostnj Byhycz, pro parte fidelis nostri, egregii Michaelis Bwdosyez de Hrezno, et nobilis domine Barbare consortis eiusdem emanatas, cura pr§sentibus vobis exhibendas, eisdem iudici et iuratis eiuibus per testimonium vestrum fidedignum presentari faciatis, et quicquid iidem ad eontenta earundem literarum nostrarum fecerint vel responderint. nobis fideliter rescribatis, Aliud non facturi. Datum Vienn§, vigesima nona decembris. anno đomini millesimo quingentesimo quadragesimo quinto.

Na rptu: Fidelibus nostris capitulo ecclesie Zagrabiensis, pro egre-gio Michaele Budosyeh ac nobili domina Barbara consorte eiusdem ех-hibitorie.

Na rptu, je bilješka o izvršenju: 154b., feria quarta in fešto beati Blasii.1 Executio facta est per Stephanum presbiterum de Iwanyeb,. pre-bendarium Zagrabiensem in ciuitate prefata Byhygh, constitutis iudice et ciuibus. Noluerunt accipere literas regias preeeptorias, neque relegere, sed audita earum eontinencia, responderunt, quod pocius se velint subdere Turco et commendare in manus Turcorum, quam : restituere dictam possessionem Wlyhowa, et quod nil curarent de rege Ferdinando, ipse enim quantum esset regia maiestas, sed tenebre; '

Original na papiru. Na rptu je pritisnut mali pečat bez legende. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capituli Zagrab. Locus, credibilis B. (irregestrata). • , . . .

1 3. februara 1546.

24S

217.

1546. 19. januara U Beču.

Kralj Ferdinand nalaze Albertu de Pereg, prepoštu pečuhskomu, svom savjetniku, predstojniku ugarske kgmore i ostalim savjetnicima, da imadu godimice plaćati 40 for. ugar. kao uzdržavanje (sustentatio) plemenitomu Nikoli Hrazthowyczay, koji je superioribus annis, za opsade Stolnog Biograda (Alba Regalis) od Turaka ranjen u obje ruke (jedna ranjena

mačem, druga tanetom od puške) i tako ostao sakat.

Protocollum. Benignae resol. regiae I. fol. 76. JJ kr. ugar. držav. arhivu u Budimpešti.

218.

1546. 25. januara. (U Zagrebu.)

Kaptol zagrebački nalaže Nikoli Segiljeviću, svomu kaštelanu u Toplicama, da priskrbi salitar i željezo iz Optuja.

Nobilis, nobis dilecte. Literas tuas intellexiraus. Postquam ex Pe-touia redieris, significes nobis de precio salnitrii et preterea quando ibis pro salnitrio, debes emere ferri centenarios duos, quod simulcum salni-trio adduces. Datum feria secunda, in festo conuersionis beati Paul i apostoli, 1546.

-f- Capitulum ecclesie Zagrabiensis.

Na rptu: Nobili Nicolao Segylyewych, castellano nostro in Tho-plyka, nobis dilecto.

Bilješka: Acceptata.

Floren. X. den. XXXV. Floren. VI, den. VI, wienn. II. Floren. XVII. den. I. wienn. II. Floren. XVI, den. XII.

Original na papiru. Pečata nema. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capituli Zagrabiensis. Acta capituli antiqua fuse. 69. No. 5.

m 219.

1546. 26. januara. U Been.

Kralj Ferdinand nalaže upraviteljima slavonske tridesetnice, da isplate gradjanima zagrebačkim odredjeni njima dohodak tridesetnice u ime utvrdjivanja varoši njihove, Tako isto, da im se dade polovina nameta

carinskoga odredjenoga po y2 for. po volu.

Statt Agram den Dreissigist so inen bewilligt zu geben. Waszrnassen vnnser getrew, liob N. vnnser Statt vnd gantz Ge-

main zu Agram an vnss etlicher Irer Besehwerden vnd Mergl des drei-szsigist halben, so wir Inen versehiner Zeit so uil als durehi sy in den Dreissigist in Windisch Lanndt eurer Innhabung vnd verwalltung geselt. zu befestigung bemelter Statt raiehen vnd folgen zulassen genedigst be-willigt haben, vnderthänigist supplieiert vnd vns »rmb gnedigste Wendung vnd einsehung angeruefft vnd gebeten haben, das habt Ir aus dem Aus-zug vnd Abschrifffc Irer Supplication hierinn beschlossen nach lenngs zuuernemen.

Was nun den erstn articl, das durch di«*h Zlikl vnse*er verordnung nach den Supplieanten der gefallen Dreissigist aus den Laden zuraichen gewaigert vndan an anndern Dreissigisten in Windisch Landt in dieselb Laden nieht gelegt, noeh Inen zuegestellt wirdet, betreffen ist, beueihen wir dir vnd wellen, das du vnserm derhalben hieuor an dich ausgangnem Beuelch gegeben vnd darinnen ausgedruekhten ordnung vnd masz nach. dich hinfuran mit Raiehung angezaigtes Gelts haltest, derselben ordenlichen nachkomest, vnd die von Agram darwider ainicher weisz nieht be-schwärest.

Dann von wegen der Staigerung des halben Gulden auf jeden Oeh-sen. den inen die von Agram souil von iren Mitbiirgern gefelt, zu befestigung der Statt, vnd zum thail zu ergötzlichait ires vnd irer Mitbiirger erlitnen Sehaden, aueh in die verordent Lad volgen zulassen begern. Wie-wol wir angezaigten Dreissigist des erstn halben Guldin, allain zu Befestigung vnd Gepew ernennter Statt, auf ir hochfleissig Ansuechen verordent vnd bewilligt haben, ydoeh weil sy je irem Anzaigen nach der-massen in grossen Sehaden,, verderben vnd Vnuermugen khumen, so haben wir in Ansehung desselben, vnd zu noeh merern Gnaden aüeh zuegeben. das den Biirgern vnd Inwonern der halb Thail des gedachten halben Gulden, souil desselben also in die derhalben geordent Lad gefelt, zu Erhollung vnd Ergotzliehait ires Sehaden gegen den Grafen von Serin, solanng bis sy desselben Sehaden dauon wider ergötzt werden, vnd des tibrig halb Thail, das ist ain Orfc eines Gulden zu Befestigung der Statt Agram zuesteen, volgen vnd geraicht werden soils. Vnd ist darauf vnnser Beuelch, das ir solcher vnnserer Bewilligung nach inen dasselb gelt also zuestel-let vnd tiberanntwortet, was aber den. halben Gulden Staigerung betrifft, darinnen khunden wir dem Supplieaten nichts bewilligen.

250

Der übrig<m Articl gethanen Ansueclien vnd Begern halben. \veil wir darein nicht bewilligen, oder denselben stat thuen khunden, haben wir gedachte von Agram derhalben mundtlichen verabschieclt, vnd (ias wir es bei der alten durch vnss gegebnen Ordnung vnd Mass beleiben lassen. Beschaicl geben. Darnaeh ir eueh auch zuehalten werdet wissen.vnd souil wolten Avir euch auf geiachter Supplicanten Ansuechen nicht verhalten. ir thuet auch daran vnsern Willen vnd Maynung. Geben zu Wienn, den XXVI. ianuarii. anno etc. im XLVI.

An Lucasen Zaci vnd Benedicten Loss.

Protocollum: Hungarische Registratur annor. 1541.—1546. foL 253/a.—5. U arkivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

220.

1546. 10. marta. U Beöu.

Kralj Ferdinand nalaže Ivanu hngnadu, da posjed Kučan povrati samostanu Franjevaca u Varaždinu.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorum. Hungarie, Boe-mie/ etc. rex semper augustuš, infans Hispaniarum, archidux Austria etc. iiđeli nostro, generoso et magnifies Ioanni Wngnad, baroni in Sonek, con-siliario nostro, capitaneo prouincie nostr§ Stiri§, vicedomino Oili§ a<-comiti comitatus Warasdiensis, salutem et gratiam. Expositum est maiestati nostre. in personis religiosorum fratrum Minorum, ordinis sancti Francisci in claustro Warasdiensi commorancium, quomodo illustris quondam et mägnificus Georgius marchio Brandenburgensis, possessiones ipso-rum exponencium, ad elaustrum eorundem Warasdiense ab antiquo per-tinentes, vtramque videlicet Kochan, in comitatu Warasdiensi existences, viuente adhuc serenissimo quondam Lodouico rege Hungari§, predecessors et sororio nostro charissimo, ad idem castrum Warasdiense, nescitur qua racione oceupasset, ab eoque tempore quoad vixit tenuisset. et ipso e viuis sublato diuerse, manus, et nunc tu ad dictum castrum Warasdiense teneres, in graue pr§iudicium pr§fatorum exponencium, cultusque diuini diminucionem, supplicantes nobis humiliter. vt eis superinde gratiose- prouidere dignaremur. Quorum nos humili supplicatione accepta, volentes pro nosto regio officio iuribus ecclesiarum dei, quarum nos in regno nostro Hungarie, et partibus ei subieetis supremi sumus patroni, earumque ministrorum iuribus gratiose prouidere. considerantes etiam impendentem ruinam et desolationem dicti claustri- per alienationem ab eo dictarum possession urn, quarum auxilio alias idem reparari solitum fuisse dicitur. fidelitati tu§ mandamus firmiter. quatinus acceptis pr§sentibus, et pre-missis sic vt nobis relatum est stantibus et se habentibus, pr^scriptas-possessiones. vtramque videlicet Kochan, memoratis exponentibus ad elaustrum eorundem sine dilatione remrttere, aut si quod legitimum obstaret

impedimentum. ob quod femittere non possis, id nobis quam primum perscribere debeas. Secus non facturus. Presentibus perleetis. exhibenti restitutis. Datum Vien$$, decima mensis mart«, anno -dommi mUlesimo quingentesimo quadragesimo sexto.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis.

Na rptu je savremena bilješka: Ista omnia hie iam nihil valent. quia lis finita est.

Original na papiru. Odozdol je bio pritisnut veliki kraljevski pecat. U kr. ugar. drzav. arkivu u Budimpešti: Kukuljevićeva zbirka.

221.

1546. 19, marta. U Beču.

Kralj Ferdinand piše ugarskoj komori, da je lucrum camerae, koji mu se imao plaćati od imanja biskupa i kaptola zagrebačkoga, odredio za gradnju utvrde sisačke, te da s toga ne smije biti kaptol kao i njegovi

kmetovi uznemirivani utjerivanjem te daće. Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorum, Hungarie, Boe-

mi§ etc. rex semper augustus, infans Bispaniarum, archidux Austrie etc. fidelibus nostris, venerabili et egregiis, Alberto de Pereg. preposito Quin-queecclesiensi, consiliario nostro. prefeeto, ceterisque eonsiliariis camere. nostre Hungarie/, salutem et graciam. Quamuis nos anno superiori, cum ad intereessionem fiđelis nostri, reuerendissimi domini Nicolai Olahi. epi-seopi Zagrabiensis, consiliarii nostri, et regni nostri [Hungarie; vicecancel-larii], turn vero considerantes ereecionem et eđificacionem castri Zysek ;•. . ecclešie Zagrabiensis. visa confiniorum regni nostri Sclauo-nie te propter arcenđas et auerfenđas crebras Thurcarum [excursion esj . . . . ipsius regni nostri Sclauom§, et ad defensionem pro-uinci[ar b m] in possessione ipsorum Zyzia, propriis eorum aboribus magna ex parte absoluisse dicuntur. om-nem ta[m] lucrum camere, nostre Hungariee, de bonis oppi-dis et . . . . : [Zagrjabiensis vbiuis in prefato regno nostro Sclauonie h[abitis] . vigore aliarum literarum nostrarum superinde eman[atarum] . erimus, verum auto futura contributio a statibus [et ordinibus] . . . . : . . .'-. . . in proximo: co-nuentu Posoniensi, exclusa omni deputatione ad . ... .'•-.•". . sensionum, et non in alios vsus sit nobis ablata, nee possit ex ea vila de-putatio fieri, nihilominus volumus et fidelitati vestre mandamus; quatinus lucrum camere viginti đeHarierum. quod de bonis memorati capituli Za-

25ž

grabiensis. iuxta oblationem eorundem statuum et ordinum regni nostri Himgarie, ad cameram nostram prouenire deberet, secundum priorem nos-tram gratiosam deputationem, ad necessariam edificationem prescripti ca-stri Zyzek, eidem capitulo ecclesie. Zagrabiensis, exigendum relinquere, neque eosdera vel ipsorum colonos propter non administrationem manibus vestris dicti lucri camere, nostre. in personis rebusque. aut bonis ipsorum quibttsuis impedire. turbare, vel quouis modo damnifieare presumatis. neque sitis ausi modo aliquali. Presentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Vienne. decima nona mensis marcii, anno domini millesimo quin-gentesimo quadragesimo sexto.1

Ferdinandus. Nieolaus Olahus.

Original na papiru vlagom oštećen. Odozdol je pritisnut • veliki pe-eat. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Archivum- capituli Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 31. No. 87.

222.

1546. 4. jula. U Sichelbergu.

Ivan Lenkovie piše generalu grofu, Nikoli Salmu, da treba grad Skhelberg popraviti, a još nenastanjene Uskoke negdje, mošebiti u Slavoniji (Hrvatskoj) smjestiti. Moli neka bi mu isposlovao zapis Kostanjeviee.

Wolgeborner graf, genediger her Obrister. Wassmassen ich auf eur gn&den jungiste abfertigung, dj Vsskhokhen sambt dem geschloss Sichel-berg eingenommen vnd gemeltes geschloss also zerissen znd pawföllig, das vast niemands mer darineji wonen mag, dergleichen die Vsskhokhen in grosser Armuedt vber ainen hauffen wonen an alle ordnung vnd gefun-der, ware eur gnaden lang darum anzeczaigen, aber in summa. an den 1st es. wo disen geschloss eine pesserung nit von stundan hilf beschehen. so wierdt es in khurz alles zehaufen fallen. Dergleichen wo dj vbrigen Vsskhokhen, so khain hueben oder erdreich haben, nicht vnderpracht vnd vnder der erblandt luessfolkh. im Windisch landt vnd an diser Gräniz nicht eintailt. besoldt vnd vnderhalten werden. So ist aller tibler vnradt all stund gänzlich von Inen zu besorgen, vnd thue ich oder ein ander darzue, was er will. 1st darauf in ansehung der not an eur gnaden mein hoehfleissig pitt, dieselb wolten bey der ßöm. königl Majestet handlen. damit von stundan etwas etlich hundert gulden ßheinisch herein aufpesse-

rung des geschloss Sichelberg verordnet wurden. somit wirdt es zu khurez ze.hauffen fallen.

1 Nedosljednost u pisanja e i §, pridržana je.

253

Bitt aueh eur gnađen dieselb wolten obgenandten Vsskhoken vnder-pringung mit wonung vnd mit diensten in khain vergessen oder ver-zug stellen.

Nachden aueh im geschloss Siehelberg nit mer als etlich hagkhen. khain pulfer noch andere munition darin. allain was ich yeczö hie von hern landsverwalter vnd viczdomb hundert vnd ain phunds zeug puluer, XXV phunds khiiernt puluer vnd OVIIII pfunds pley gegen meiner ver-schreibung auspetten. wo nit. so muess iehs auf meinen aignen chosteri widerumben hieher erlegen. bitt abermals eur gnaden (in ansehung, wie beruerts geschloss beuestigt vnd was volkh es ligt) dieselb wol-len mir dureh ainen schriftlichen beuelch an herrn landtsverwalter. viczdomb oder zeugwardt hie noch zvvei zentner -puluers, ain zentner play vnd etlich dopelhagkhen zegeben vnd geen Sichlberg zuerlegen verorden.

Bitt auch eur gnaden mier me nen bestellprieff von der kunigL Majestet ausszepringen vnd zuezeschigkhen vnd das mier ier Majestet ainen sondem beuelch an viczdomb hie vmb mein haubtmansbesoldung nebeu bemelten bestellprieff genedigist heren verorden, wie es weillends heir Hans von Wernegk von irer Majestet gehabt, der bestellung copey ich eur gnaden hierinen verslossen zw vnderricht zueschikh. allain. das mier mein dienst den XII. tag verschinens may angangen.

Dann Lanndstrass halben, wie ich eitr gnaden gepetten, ist mir von irer Majestet noch von eur gnaden das wenigist wort zu nntworf nicht erfolg. vnd dieweilen ich vernimb, das ier etlich bey irer Majestet darumben handlen vnd villeicht ain merers darauf zu leichen sich an-pieten, welches aber mit den wenigisten mein vermugen nit ist. sondem wo es jee nicht anderst sein möeht, vnd dieweil ich den beuelch vber đj Vskhokhen haben soil, vnd Landstrass also gar bey vnd neben inen ge-legen vnd das geschloss Siehelberg ain hauss ist, wie vor angeczaigt. hab ich ier kunigl. Majestet yeczo von hie auss vnderthenigist geschri-ben vnd gepetten, mir Landstrass abzulösen vnd mein leben lang zuuer-schreiben genedigist zu bewilligen. endtgegen wolt ich ieren Majestet mein haubtmansbesoldung der Vskhokhen (als lang ich dnrselben haubt-man vnd Landsstrass von den Turkhen vnuerderbt peleiben wurdt) vnde'r-thänigist nachlassen, vnd dennacht des von Wernegkh erben ir gelt, so sy auf Landstrass haben erlegen vnd beczallen. bitt ich nochmals bey ihrer Majestet rättlich zesein, damit ich bey der ersten post derhalben endtlichen beschaydts haben möcht.

Weil auch yecz an alien disen vnd ander gräniczen vom Turkheu vnd Christen gross vnd klain zug vnd raisen beschehen, vnd dj Vsskhokhen so gar arm vnd mein haubtmanbesoldung so gar khlein, wirdt ich mich etwas paldt vmbsehen vnd vmbthuen muessen, was zu vberkhomben, damit ich sambt gemelten Vsskhokhen nit erhunger. oder verdyerb. Datum Siehelberg, den vierdten tag Julii, anno MXLVI.

Euer gnaden geliorsamer

Hans Lenkhouitsch.

254

Vani: Dem wohlgeboren herrn JSTiclasen grafen zw Salm, Rat, Obrister earner haubtman vnd span auf Presspurg vnd general obrister Teldthauptman zu Hungern.

Original u arhivu c. i. kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču, fasc 13.391.

223.

1546. 2. septembra. U Oakovačkom samostanu.

Ban Nikola Zrinski potvrdjuje, da je od Petra Keglevića primio za kralja gradove Cakovac i Strigovu.

Nicolaus comes perpetuus de Zrynio, regnorum Dalmacie, Oroacie et Sclauonie banus fatemur et recognoscimus per presentes literas nostras, quod postquam sacra maiestas regia, dominus noster clementissimus, ma-gnificum dominum Petrum Keglewyth de Bwsyn, omni bellorum genere nobis capiendum commiserat, eundemque, fortuna ita volente cum duobus Hberis suis, Gaspare et Matthia intercepissemus, postulare cepimus, quod duo castra Chaktornya et Strygo vocata, in comitatu Zaladiensi constructa. simulcum cunctis eorum pertinenciis et ingeniis, que alias magnifici con-dam Gasparis Ernusth, generi sui prefuissent, eidemque Petro Keglewyth et suis liberis per eundem generum suum testamentaliter. vt dicitur, legata fuissent, pr§fat§ maiestati regie, redderet et manibus nostris assi-gnaret et restitueret, vnde dictus Petrus Keglewyth predicta duo castra cum cunctis eorundem pertinenciis et ingeniis in eisdem habitis, maiestati sue. ad manus nostras tradidit, restituit et assignauit, testimonio pre-sentium sigillo et chirographio nostro communitarum mediante. Datum in claustro Heremitarum ad Chaktornya constructo. secundo die septembris. anno domini millesimo quingentesimo quadragessimo sexto.

Nicolaus comes Zrynii, banus Croacye, manu propria.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu. . '

2бб

224.

1-546. 3 septembra. U Oakovačkom samostanu.

Ban Nikola Zrinski izjavljuje, da će sinove i službenike Petra Keć/le-vića slobodne pustiti iz Čakovca i Strigove.

• Nos Nicolaus comes perpetuus de Zrynio, regnorum Dalmaeie, Oroacie. et Sclauoni§ banus etc. f'atemur et recognoscimus per presentes. quod cum magnificus dominus Petrus Keglewyth duo castra Ohaktornya et Strygo vocata. in comitatu Zaiadiensi constructa. simul cum cunctis eorundem pertinenciis et ingeniis in eisdem habitis, maiestati regi§, domino nostro clementissimo ad manus nostras reddiderit et resignauerit, ob hoc nos promittimus ad fidem, honorem et humanitatem nostram, vt filios dicti domini Petri Keglewyth, nee non castellanos. officiales, decu-riones, peđites, portarios et alios quoslibet vnacum omnibus pecuniis, pecoribus. captiuis et equis. aliisque rebus ipsius domini Petri et suorum castellanorum, aliorumque subditorum in dicto castro Ohaktornya existen-cium, libere. pacifire et absque omni impedimento et defectu dimittemus et dimitti faciemus, et per duos speciales familiares aliosque homines nostros vsque ad castrum Koztel deducere et comitari faciemus, testimo-nio pr§sencium, sigillo pt chirographo nostro communitarum mediante'. Datum in claustro Heremitarum ad Ohaktornya, tercia die septembris, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo sexto.

Nicolaus comes Zrynii, banus Oroaeye, manu propria.

Original na papiru. Odozddl je bio pritisnut pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

225.

1546. 11. septembra, Pod Čakovcem.

Ban Nikola Zrinski izdaje Gašparu i Matiji, sinovima Petra Keglevića pismo, kojim im dozvoljava posjećivati oca, kojega po nalogu kralja Fer

dinanda drži uapšena. Nos Nicolaus comes perpetuus de Zrynio, regnorum Dalmaeie/(!)

Cracie et Sclauonie banus etc. fatemur et recognoscimus per presentes literas nostras, quod cum nos magnifieum dominum Petrum Keglewych de Bwsyn, vnacum duobus filiis suis, Gaspare et Matthia de voluntate sa-cre maiestatis regie, domini nostri clementissimi, intercepissemus et capti--uassemus, intereedentibus tamen nonnullis dominis et familiaribus nostris specialibus. dictos duos filios eiusdem domini Petri Keglewych hoc pacto

356

liberos dimisimus, vt interim, donee prefatus pater ipsorum in vinculis nostris detinebitur, alter eorum quicunque maluerit. seorsum libere erga patrem suum predictum venire et cum eodem eolloqui possit. et tandem iterum abire valeat, toeies, quociens voluerit, absque omni nostro et nos-trorum impedimento, promittentes eisdem ad fidem, honorem et humani-tatem nostram, nos presentem saluum et seeurum conduetum nostrum inuiolabiliter obseruaturos et obseruari facturos, testimonio presencium mediante. Datum in castris nostris sub Ohakthornya positis, vndecima die septembris, anno domini 1546.

NicolausTomes Zrynii. ban us Croachye(!),

manu propria.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

226.

1546. 11. septembra. Pod Čakovcem.

, Ban Nikola Zrinski polvrdjuje, da je Petar Keglević izručio gradove i^akovac i Strigovu. zajamčuje slobodno kretanje njegovih sinova Gjure

i Franje, i da će poštediti njihova imanja.

Nos Nieolaus comes perpetuus de Zrinio. regnorum l)almacie(!), Croacie et Sclauonie banus etc. fatemur et recognoscimus per presenter literas nostras, quod postquam raagnificus dominus Petrus Keglewych de Bwsyn, duo ilia castra Ohakthornya et Strigo vocata, in comitatu Zaladi-ensi eonstructa. maiestati regie, domino nostro clementissimo manibus nostris assignauerit, eidem domino Petro Keglewych, promitiimus ad fidem, honorem et humanitatem nostram, vt interim, quo eum ad man us maiestatis su§(!) assignauerimus, nulla eiusdem castra et bona impedire. aut molestare volumus, vtque duo filii sui, Georgius et Franciscus, qui nunc in Thopwczka sunt, intra vnius integri mensis spacium a die data-rum presencium computando. ad castra et bona ipsorum libere ambulare possint et valeant, absque omni nostro et nostrorum impedimento, testimonio presencium, sigillo et chirographo nostro communitarum mediante. Datum in castris nostris sub Ohakthornya constitutes, vndecima die septembris, anno domini 1546.

Nieolaus comes zrynii. banus Corvacye(!),

manu propria.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

257

221.

1546. 11. septembra. Pod Čakovcem.

Ban Nikola Zrinski obriČe Petru Kegleviću, da će nastojati oko njegove izbave iz tamnice uz uvjet, da mu kaštelani predadu grad i varoš Ko

privnicu.

Nos Nicolaus comes perpetuus de Zrinio, regnorura Dalmacie, Croa-cie et Sclauonie banus etc. fatemur et recognoscimus per *presentes, quod postquam nos magnificum dominum Petrum Keglewych de Bwsyn, vnacum duobus filiis suis Gaspare et Matheo iuxta comissionem sacre maiestatis regie, domini nostri clementissimi captiuassemus, postulauit a nobis idem Petrus Keglewych. vt pro sua et flliorum suorum predictorum eliberaci-one apud maiestatem suam ageremus et laboraremus. ob hoc nos pro-mittimus ad fidem, honorem et humanitatem nostram, vt pro eliberacione sua et liberorum suorum apud maiestatem suam pro nostro posse omni diligencia laborare et intercedere volumus, prout melius et efficacius a nobis fieri poterifc, ad id vsque temporis, quoad ipse eliberabitur. E con-uerso vero idem quoque dominus Petrus pro hisce officiis nostris pro-misit nobis castellum et oppidum Kapruncza. si eastellani illud eidem resignauerint, manibus nostris assignaturus. Nos vero eosdem castellanos et quoslicet in dicto eastello existentes, cum omnibus rebus ipsius domini Petri et dictorum hominum suorum libere, pacifice et absque omni im-pedimento, quocunque uoluerint, dimittemus et dimitti faciemus, si uero dicti castellani predictum castellum et oppidum resignare nollent, nos ni-hilominus eundem per aliquant coarctacionem aut tormenta ad restitucio-nem ipsius castelli et oppidi non astringemus. neque compellemus, obli-gamine nostro sub premisso, testimonio presencium, n'gillo et chirographo nostro communitarum mediante. Datum in castris nostris sub Ohakthor-nya constitutis, vndecima die septembris. anno domini 1546.

Nicolaus comes Zrynii, banus Oroacye, manu propria.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBURGICA Ш . 17

258

228.

1546. 21. septembra. U Blinji.

Gjuro Keglević moli Nikolu grofa Salma, da se zauzme za njegovoga oca Petra Keglevića, kojega ban Nikola Zrinski drži uapšenoga. Spectabilis et magnifice domine, domine mihi obseruandissime. Ser-

uicionim meomm et meipsius commendationem. Intelligere potuit vestra spectabilis magnifieentia, qualiter magnificus dominus Petrus Keglewych de Bwsin, domraus et genitor meus, a iuuentute sua felicis memorie eon-dam serenissimo principi et domino, domino Ludouico regi Hungarie et sacro eius diademati diuersis locis et temporibus cum multa sanguinis sui effusione fideliter seruiuit, prout totum regnum Hungarie nouit. et res elaras contra hostem nominis christiani gessit, ob quas ipse euaserat cla-rus. Sacra eciam regia maiestas, dominus noster clementissimus, ipsa propria experiencia cognouit a principio regiminis sui Hungarici, patrem meum semper fidelissime sue maiestati seruiuisse, caput, res et bona sua fortune exponendo, neque aliquando alia inteneio fuit. nisi summam fideli-tatem erga sacram suam maiestatem obseruare, veluti vsque in hec tem-pora obseruauit. tutando confinia in suis expensis, certum numerum equi-tum et peditum haramyarum in his confiniis conseruando, nisi si in hoc vno sacram suam maiestatem offendisse videtur, quod castrum Chakthor-nya apud manus suas retinuit, quod castrum non per violenciam a quo-pi am occupauerat. sed eondam magnifieus dominus Gaspar Ernsth, con-dam generose domine Anne, consorti sue. que erat soror mea, legauerat testamentarie, et pen.-onsequens ipsa domina Anna in articulo sue mortis patri et fratribus suis similiter testamentarie legauerat; deinde sacra regia maiestas. dominus noster clementissimus, ex sua gracia dederat lit-teras donacionales ipsi patri meo. vt quecumque bona primo deuolueren-tur ad suam maiestatem. ea ipsi patri meo donauerat; ad quod habemus litteras sue maiestatis. Pr§terea regia maiestas, dominus noster clementissimus. pro fidelibus seruiciis ipsius domini patris mei certam summam pecunie nobis obligabatur, videlicet florenorum quadraginta quinque mi-lia; et his tribus de causis ipse dominus pater meus predictum castrum apud se retinebat, eatamen intencione, vt si quando regia maiestas eum pro suis seruiciis contentasset. ipsumque castrum e manibus suis accipere voluisset, illud restituturus erat. Nunc autem scio audiuisse spectabilem magnificenciam vestram, qualiter spectabilis et magnificus dominus Nico-laus comes Zriniensis, banus etc., ipsum patrem meum ignominiosis malis afiecit, affectumque in vincula coniecit et captiuum tenet; nescio si id ex voluntate regie maiestatis fecerit nee ne. Credo, quod neque regia maiestas, neque vllus christianus princeps tantis malis affecisset reum, quan-tis afiecit eum dominus banus, me quoque adeo persequitur vt, nisi regia maiestas a me represserit eum, eompellet me a seruiciis sue, maiestatis ex hoc regno in exilium ire. Igitur supplico spectabili magnificencie vestre, tanquam domino obseruandissimo, velit et dignetur perpetuorum seruiti-orum meorum ob respectum apud regiam maiestatem pro eliberacione

259

patris mei intercedere, vt emitteretur et libertati clementer restitueretur, et vt sua raaiestas raanum dicti bani ab impeticione nostra et bonorum nostrorum clementer auertere dignetur. vt pater meus meeum et cum reliquis filiis suis perpetua fidelitate, sicuti et prius, seruire possit et va-leat sue maiestati, tanquam domino nostro clementissimo. Plura dicet is presentium ostensor spectabili magnificencie vestre, cui graciosam audien-•eiam et fidem indubium prestare dignetur. et altissimus eandem fideli-ter conseruet. Ex castro nostro Blynye, in fešto Mathei apostoli et euan-geliste, anno domini 1546.

Eiusdem speetabilis et magnifice dominationis vestre deditissimus eeruitor

Georgius Keglewych de Bwsyn etc.

Vani: Spectabili et magniiico domino, domino Nicolao comiti a Salmis, locumtenenti regie maiestatis, domino mini obseruandissimo.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno, [otpao je. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

229.

1546. 27. oktobra. U Pragu.

Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, neka izvrši kraljevski nalog pogledom na povratak kule (Popov turen) i čestice zemlje, Što

spada istoj, te koju drže gradjani zagrebački, zagrebačkomu kaptolu. Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorum. Hungariae, Boe-

mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidui Austriae etc. fideli nostro, spectabili et magniflco Nicolao comiti de Zrinio, regnorum nostrorum Dalmatiae, Groatie et Sclauonie bano salutem et gratiam. Ех-posuerunt maiestati nostre per supplicacionem fideles nostri eapitulum ecclesiae Zagrabiensis, quomodo ipsi exponentes ex donatione diuorum quondam Hungariae regum, nostrorum predecessorum, haberent in ciui-tate nostra Montisgreirensis turrim quandam. cum certa particula terre siue are§ illi adiuncte, quam quidem turrim uetustate antea tectis riuda-tam iidem ad iudicis ceterorumque ciuium eiusdem ciuitatis nostre requi-sitionem et promissionem restitutionis terre quoque turri adiuncte, repa-rassent, que postquam per eodem exponentes reparata esset, ciues ipsi non curatis ipsorum priuilegiis, noluissent et ne modo quidem uellent dictam particulam terre ad ipsam turrim pertinentem pisdem exponenti-bus remittere, in detrimentum iurium, damnumque ipsorum manifestum. Supplicantes nobis humiliter, ut ipsis superinde gratiose prouidere digna-

260

remur. Quorum nos humili supplicatione accepta, et si rnandauerimus aliis literis nostris prefatis iudici et iuratis ciuibus dicte eiuitatis nostre Montisgrecensis, vt memoratam turrim, unacum particula terre i 11 i ad-iunete. prenominatis exponentibus sine dilatione et difficultate remittere et restituere debeant, quod eos facturos esse non dubitamus; verum si iidem ciues nostri mandatum nostrum exequi, et turrim cum particula terre. eis-dem exponentibus reddere nollent, fidelitati tue mandamus firmissime. quatinus aeceptis presentibus, ipsos ciues cum dictis exponentibus conc o r d a t debeas, ut utraque pars sit contenta. Quod si uero ne concordia quidem ipsas partes accedere uelle uideris, reuisis ambarum partium iuribus et priuilegiis, prefatam turrim et terram ad earn pertinentem concernentibus, id facere debeas, quod aequum et iustum fore uidebitur, authoritate nostra presentibus tibi eoncessa, et iure et iustitia mediante. Secus non facturus. Presentibus perleetis, exhibenti restitutis. Datum Pragae, vigesima septima mensis octobris, anno domini millesimo qiiin-gentesimo quadragesimo sexto.1

Ferdinandus.

Nicolaus. Olahus, episeopus Zagrabiensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrabiensis. Acta capituli an-tiqua, fasc. 10. No. 10.

230.

1546. 28. oktobra. (U Zagrebu.)

Kaptol zagrebački nalaže Ivanu SegiljevUu, kaštelanu toplickomu, da dade Ivanu orguljaŠu vino, kao likov za uredjenje orgulja stolne crkve.

Egregie. nobis dilecte. Salutem. lam magister Johannes organista debito modo perfecit organum nostrum, eidemque plenarie satis fecimus. tamen adhuc pro victima, exigentibus meritis eiusdem donauimus ei vini cubulos viginti. Tu igitur debeas eiđem dare de bono vino prefatos vi-tginti cubulos, et facias deduci Warasdinum ad domum ipsius. Vale. Da-ura in fešto beatorum Simonis et lude apostolorum 1546.

t Capitulum ecclesie Zagrabiensis.

1 Nedosljednost pisanja e, e i ae, pridržana je.

261

Vani: Egregio №colao Segylewyeh, castellano nostro Thoplycensi. fideli, nobis dilecto.

Bilješka: Acceptata.

Original na papiru. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archie um capituli Zagrabiensis. Acta capituli antiqua, fasc. 59. No. 5.

231.

1546. 20. novembra. U Pragu.

Kralj Ferdinand piše ugarskoj komori pogledom na ubiranje poreza (dica).

Ferdinanđus diuina fauente elemencia Romanorum, Hungarie, Boe-mie etc. rex semper augustus. infans Hispaniarum etc. Venerabiles et egregii, fideles, nobis dileeti. Ea que. ad nos et priuatim et communiter seripsistis, et que/ per dominum Zagrabiensem. caneellarium nostrum nobis vestro nomine referri voluistis, plane intelleximus, vestramque in sol-licitanda dice administracione diligenciam et studium probamus. Nam quod scribitis certis in locis earn impeditam, pluresque esse, qui illam administrare noluerant, commisimus fidelibus nostris, locumtenenti et ca-pitaneo nostro generali, vt his gentibus, quas nostro iussu conduxerunt, ad puniendos rebelles et dice exaccionem vtantur, mandauimus autem aliis Uteris fidelitatibus nostris, reuerendo Francisco Twrzoni. episcopo Nittriensi, consiliario nostro, et Ludouico Pekry, comiti comitatuš Lyptho-wiensis, vt hie ex Lypthowiensi, ille ex Nittriensi, aliisque comitatibus, ex quibus pro se exigere velle dicitur. administrari et ad manus tuas, Blasii preposit^, dari faciant. Comes Nicolaus Zriny, banus noster Oro-atie significauit nobis per literas suas, de bonis Ohakthornya, vtramque •dicam per Petrum Keglewyth, statim post connumeracionem fuisse exac-tam; priorem dicatori nostro per eundem fuisse administratam, posterio-rem vero pro se reseruasse, prout ex copia literarum ipsius bani, pr§-sentibus inclusa intelligetis. Et quia idem banus supplicauit nobis, ne trinaria huius dic§ solucione miseros colonos impediri permitteremus, iustum nobis videtur esse, illos non esse impediendos, si vtramque per-soluisse comperti fuerint. Quare fidelitati vestr§ committimus. vt rebus sic, vt banus nobis retulit. stantibus, colonos suos ad trinariam dict§ contributions solutionem compellere non debeatis. nam pro retenta dica Petrum Keglewyth require faciemus, et per eum ea pecunia omnino re-stitui debebit, ad quern iam hac de re mandatum dedimus, Mathie quo-que Erdevvg aliis uteris nostris. vt propter cesum dicatorem nostrum coram locumtenente nostro ad quintum deeimum diem post exhibition^m literarum nostrarum compareat; locumtenenti vero nostro dedimus commis-sionem, vt contra enm agat secundum contenta articulorum iuxta meri-tum, commisimus dfinde per alias literas nostras pr§fectis eciam arcis

ŽU2

nostra Hwzth, vt alter eorum, nempe Stephanus Mekchey, cum eontra-scriba ad festa Epiphaniarum domini, Viennam ad nos venire debeat, et confecta regesta adferat, tunc quid facto opus sit, prouidebimus. Tu nihi-lominus, Blasii preposite, vt te facere scribis, in solieitacione et exaetione ipsius dic§, omnem quam potes, diligenciam prastare debeas. Datum Prag§, vigesima mensis nouembris, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo sexto.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus

episcopus Zagrabiensis etc.

Vani: Venerabili Blasio literato de Waradino, Petri preposito de. Jazow, perceptori contribucionis regni nostri Hungari§ ac egregiis eonsi-liariis camere, nostre Hungari§ etc., fidelibus. nobis dileetis.

Bilješka; 1546. 11. die decembris pr§sentate. Ostalo bilješka je o sadržaju spisa.

Original na papiru. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. U kr. ugar. držan, arkivu u Budimpešti: Benignae resolutiones regiae, anno 1546.

232.

1546. 17. decembra. Na Eijeci.

Gvarlno Tranquillo, kancelar riječki, ogradjuje se u ime općine riječke, protiv povreda sajamskih sloboda na Rijeci.

Nos iudices ordinarii et consiliarii singulorum nomine expresso et vniuersa communitas Terre sancti Yitti Fluminis, vniuersis et singulis, ad quos hec nostre patentes littere peruenerint, plenissimam fidem facimus et vere attestamur, quod cum a sacra regia maiestate Romanorum etc., domino nostro clementissimo impetrassemus confirmationem de verbo ad verbum priuilegii duarum nundinarum, videlicet in festo diui Ioannis de mense iunii. et dine, Marie, de mense septembris, olim huic reipubliee pro restaurandis damnis ab ea passis pro inclita domo Austria, a felicis memories cesare Maximiliano concessi in lingua germana conscripti, et fere omnes interpretes callentes germanum et italicum sermonem, nobis affir-massent, id priuilegium intelligi liberum a solutione vectigalium etc. oratorem nostrum destinauimus Laybaccum cum eo priuilegio ad ma-gnificum dominum Guilelmum Pranspergar, Oarniol§ vieedominum, qui viso et lecto eodem priuilegio, licentiam expressam concessit in Lay-baeeo et vbilibet publicandi id priuilegium et edictum ac proelamatj) publicum faciendi, vt quilibet mercatores cum suis mercibus tempore ea-rum nundinarum libere. iuxta formam dicti priuilegii ad Terram Flu-

263

minis venire possent et recedere. Hoc itaque edicto proclamare pluri-bus in locis facto, cum tempus nundinarum sancti Johannis de mense iunii, 1545. aduenisset, nos omnes vnanimiter, concorditer ex singulorum nostrorum expresso consensu, vt fidem nostram seruaremus, et ne sub edictis nostris mercatores a nobis se deceptos merito conqueri possent. si cogerentur ad solutionem vectigalium, in consilio nostro determinaui-mus et decreuimus, ne ab eis vectigalia exigerentur, sed hac tamen con-ditione, quod si sacra regia maiestas postea mandaret ea vectigalia per-solui, quod ipsa communitas ea se soluere offerebat, net-, hoc fecimus consilio, persuasione, instigatione aut subieuatione aliqua domini Martini Bondenarii, vicarii regii huius loci, qui in consiliis nostris non interest, nisi a nobis vocatus, quinimo dicto tempore nundinarum sancti Johannis de mense iunii 1545. absens erat a terra Fluminis. Die nam 20. iunii, predictus orator noster, qui causa confinium hinc ad suam sacram regiam maiestatem Viennam profectus fuit, sed id determinauimus ex nobis ser-uande fidei nostre. causa, et h§c ita est pura Veritas. Similiter in nundi-nis de mense septembris eiusdem anni 1545. determinauimus in consilio nostro, cum consensu magnitici domini capitanei nostri, non contradicente ipso domino Adamo exactore quadragesim§, quod mercatores conserua-rentur Hberi a solutione vectigalium. In hoc etiam consilio nostro inter-fuit ipse vicarius. vt constat ex libris cancellarie consiliorum nostrorum. Hee ex eius persuasione aut consilio quicquam in hac re gessimus, quam-obrem ne in ea re, in qua culpa vacant(l), idem vicarius immerito, tam-quam factiosus aut seditiosus incusetur, hys nostris sigillo nostro munitis omni et singuli pure veritati testimonium perhibemus. Datum Fluminis,(!) die XVII. mensis decembris, 1546.

Guarinus Tranquillus. communitatis terre Flu minus cancellarius, man-

dato scripsit.1

Original na pergameni. Odozdol je pritisnut pečat prevučen papirom, h c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arhivu u Beču: Hungarica.

-233. 1546.

Popis poreza u županiji zagrebačkoj. Contr ibucio r egn i Sclauoni§, anno 1546. per spec tab i l em et magni f icum d o m i n u m Nicolaum „comitem de Zr in io per-

cep ta pro sal a rio suo anni 1546.2

C o m i t a t u s Z a g r a b i e n s i s 1546. E e g i s t r u m p r imo taxe denar iorum LXXV. c o m i t a t u s

Z a g r a b i e n s i s i u x t a rect i f icacionem et defalcacion e m per 1 Nedosljednost pisanja- e i §, pridržana je. 2 N"a rptu spisa. Niže bilješka: Reuisnm et probatum.

264

r e g n i c o l a s in congregac ione eorum genera l i , p rop te r đesolacionem per excurs iones T w r c a r u m susceptam. penes inquis ic ionem iudicum nobi l ium faetam anno 1546.

P rocessus Ioan'nis Belouarezy.

Byztrycze, relicte Emerici Bradacz XI. Ibidem loannis Bradach VI. Ibidem Gregorii Bradach XI. Ibidem, quod tenuit Dely Eadozlaw II. Vnus eorum relicte Emerici

alter Gregorii. Sosomberk Georgii Wragoych III. Sythomer Gaspar VI. Globochecz Stephani Hrwssoczy I. Bedenycza Wokozlawych V. Ibidem Nicolai Dely I. Vicecomes. Portio Georgii Mihanowych III. Dicator. Ibidem Ambrosii literati III. Matthias Zrymach ad. pertinencias Rokonok VII. Pezeryo Ladislai X. Ibidem Nelepeezy V. Ibidem prebendarii I.

Na dnu stranice: Latus tumi 80.

Byskwpcz domini episcopi Zagrabiensis V. Oristoff Nemchych I. Stephani Zwhodoly I. Marci Kontercz I Gereben domini Bacchyani XXXX. Horn Michaelis III. Horn Stephani I. Bykzad Oastellanffy XV. Bedenycza Spyranchych I. . Prothonotarii. Ibidem magistri Rawony II. Gaspar Gottal III. Threm Viti Horwath II. Simwnowcz Georgii Woykffy II. Ibidem Balthasar II. Ibidem Nicolai II. Michaelis Thoth I. Georgii Ladomer I. Zelyna Kerechyn XXXX. Nobiles vnius sessionis sunt aliquot, qui hanc taxam non soluunt.

Na dnu stranice: Latus 123.

Processus l o a n n i s Kasnarych . Zomzedwara cum pertineneiis I.cLXXV. Byztra Ohristophory, ad idem V. Mirynna fratrum de Lepoglawa II. Alsozthobyeza cum pertineneiis LXXVI. Lepaweeh Andre Folnogywyez ad idem II. Vieecomes. Zthobycza Georgii Mihanowych III, Dicator. Ibidem Ambrosii literati III. Yiceiudex nobilium. Ibidem Colomani Zthobyczay 1111. Iudex nobilium. Ibidem Stephani Wythez II. Ibidem Petri Petriehewycz VII.

„ Nicolai Beroyewycz XII.1 ' „ Ladislai Borothwa II. „ Nicolai Ladtowacz I. „ loannis Lanthos I. „ Francisci Borothwa II. „ plebani II. „ loannis Arky I. „ relicte Dorothe Zenth Iwany II.

Omelye Stephani Hrwsoczy I. Drenowa relicte Augustynycza I. Pepesa(!) Georgii Kooz I. Viceiudex nobilium. Ibidem Bolthys I. Alexandryeza in Welykagora I. Beryzlawcz relicte Helizabeth II. Ibidem Andre Galynych I. Ibidem Francisci Czwethnyez I.

Xa dnu stranice: Latus Ш.СХ1. *

Glawnycza domini bani V. Ibidem plebani sancte Trinitatis I. Glawnycza Kerechyny III. Stephani Kwkawycza II. Relicte Michaelis Fachar I. Ibidem Ladislai Kasner I. Iudex nobilium. Jezenowcz, loannis Belowaivzy II. Adamowcz Parys III I. Ibidem loannis Ladomer I. Ladomercz relicte Emerici Bradacz XIII. Ibidem Gregorii Brađacz VIII Ibidem loannis Bradacz VI. Bosako domini bani ХХХХ. Districtus capituli Zagrabiensis I.CXXV.

1 Plemić kojemu je Kacianer dao imanje.

Vgra domini episcopi Zagrabiensis XXIIIL Seryawyncz eiusdem XVI. Ohwcher eiusdem VI. Vrnowcz eiusdem III. Samsynowcz eiusdem Ш1. . Blagwsa eiusdem I. Planina propositi Glogonczensis VII. Blyzna Heremitarum sub Medvve VI. Medwewara domini bani XV. Zlamnowcz reliete Nowakowyeha III. Grachyan ciuitatis Montisgreeensis II. Mykwlycz Thome literati cum Matthia II. Ohernomercz plebani II. Pobresye reliete Bmerici Bradaez I. Ibidem Gregorii I. Ibidem Ioannis Bradaez I.

JVa dnu stranice: Latus III.cVI.

Ibidem Micbaelis Kyssewycz I. „ Matthie Magdalenycz I.

Mathie Dely III. Abbacia beate virginis de area capitulari II. Ciuitas Montisgreeensis ППС. Sunt aliquot nobiles vnius sessionis, qui non soluunt taxam.

Processus Phi Hip pi Horwath . Koznyeza et Koyenyk capituli Zagrabiensis XXXX. Eakythowcz Heremitarum sub Medwe XIIIL Koznyeza Georgii Saronych I. Sehythario Thome I. Ibidem Matthie II. Ibidem Stephani I. Chernkowcz Ioannis II. Oppidum Zyzek capituli Zagrabiensis LIIII. Prouincia ad idem IcXXYOl. Pertinencia Hrazthowycza domini episcopi Zagrabiensis LL Orawarzka domini Erdewdy LXVHI. Selyn cum pertinenciis eiusdem PVIII. Vieecomes. Podothoehye Georgii Mihanowycz П. Dicator. Ibidem Ambrosii literati II. Wokowyna domini Alapy ХХХШ1. Hrwssowcz Ioannis I. Ibidem Michaelis I. Ibidem Stephycza I. Na dnu stranice: Latus VIIHC.XXXV.

Sasyn Nicolai Lowynchyc VII. Letowanyez vtraque domini Zlwny XXXVIII. Miholnya Wgrynowycz VI. Wratcza ad Topozka X. Berkysewyna ad idem X. Syssyncz Christophori ad idem II. Castrum Pokopye ad idem XXV. Eelicta Boraczka ad idem II. Eelicta Detychka Dethychkoycza ad idem I. Luce Kowachyt-z ad idem II. Eelicta Bynycycza ad idem VI. Stephani Ztrezoya ad idem V. Thome Mislenowycz ad idem I. Eelicta Krysanyeza ad idem VIII. Ladislai Kranchycz ad idem V. Iwryssa Sarkowycz ad idem III. Prykray Iwanecz ad idem I. loannis Bylethych ad idem II. Jamnycza Francisci Impryez III. Ibidem Nicolai Imprych IIII. Ibidem Petri Bylyak III. Ibidem Thome Pmprych(!) X Syslawychy loannis Bwdacky XII. Francisci Spyssycz III. Zameosche Stephani Krisanycz ИП. Dolyan Gregorii I. Zlaweticzy loannis Orsycz X. Petrovyna capituli Zagrabiensis XVII. Superior Wolawya Barthakowycz 1Ш. Thoplyncycza(!) relicte Magdalene I. Wolawya Kyssewyez IIII. Na dnu stranice: Latus ПС.Х1.

Kösczycha Georgii Strychko I. Castrum Okych cum pertinenciis IC.LIII. Castrum Jaztrabarzka cum pertinenciis IC.XXXXI. Oppidum Zamobor XXXII. Prouincia ad idem LXXL Ibidem plebani П. Jegywdowcz Petri Harmiczar VI. Vicecomes. Ibidem Gaspar Gwzycz V. Kys Mlaka Georgii Beryzlawycz VII. Ibidem Georgii Magdalenycz I. Ibidem Matthie Magdalenycz I. Dicator. Brezowycza Ambrosii literati XIIII. Lwka cum - Beczj'ca ad Ztoenyehmyak(!) XXV. Lomnycza Michaelis Kyssewyez VI.

26S

Hrasche ciuitatis Montisgrecensis II. Petrowyna Bedekowycz V. Bobowycza ad Mokrycza IIII. Dicator. Odra Ambrosii literati IIII. Vicebani. Bocyncz ad Med we V. Lokawecz eum pertinenciis XXXX. Viceiudex nobiliura. Michael et Andre Pwnyczych II. Vieeiudex nobilium. Ioannis Krayachych II. Summa generalis tocius eomitatus facit fumos IIm.IIIIcLX XXXVI,

qui per denarios LXXV faciunt florenos Im.VIIIc.LXXII.

JNa dnu stranice: Latus VC.XXX.

Summa fumorum de consuetudine regni. Excepti sunt et libertati. Jegwdowcz et Bothyncz vicebani. furai X. Bedenycza domini prothonotarii Eauoni. fumi IT. Bona Ambrosii literati, dicatoris, fumi XXVI. Bona Georgii Mychanowycz, vicecomitis, fumi VIII. Zthwbycza Stephani Wytez, iudicis nobilium, fumi II. Zthwbycza Kolomani. iudicis nobilium, fumi III. Nezpesa Boltys, viceiudicis nobilium. fumus I. Jezenowez Ioannis Belowarczy, iudicis nobilium. fumi П. Michaelis et Andre Punychycz, viceiudicis nobilium, fumi II. Ioannis Krayachycz, viceiudicis nobilium, fumi II. Pumi LVIIII. qui faciunt florenos: Latus XXXXIIII, den. XXV. Ex eadem summa relaxati per maiestatem regiam ad racionem

prime taxe: Zomzedwara cum pertinenciis, fumi IC.LXXX. Also Zthwbycza cum pertinenciis domini Luce Zekel, fumi LXXVIIII. Oiuitas Montisgrecensis, fumi IIIIC. Districtus capituli Zagrabiensis, fumi P.XXV. Oppidum Zyzek eiusdem, fumi LIIII. Prouincia ad idem, fumi RXXVIII. Koznycza et Koyenyk eiusdem, fumi XXXX. Petrowyna eiusdem, fumi XVII. Fumi Im.XXIII, qui simul computati faciunt florenos VIIc.LXVII,

den. 25. Tamen etiam stante relaxatione predicta ex bonis capituli ädmini-

strati sunt domino bano floreni Ic.. sicque hee defalcacio regia facit florenos VKLXVII, den. 25.

Ex eadem summa iuxta regni consuetudinem dominus vicebanus, qui facit administrari ipsam contribueionem, habet de processu cuiuslibet iudicis nobilium florenos VI, facit simul florenos XXI11I

Item quilibet iudex nobilium in suo processu habet florenos sex, facit simul florenos XXIIII.

269-

Item exactori de consuetudine regni dantur pro singulo mense flo-reni 4, et sic ad tres menses tacit florenos XII. t

Sicque de prefata surama plenarie prouenerunt ad manus domini bani flor. 1ш.1с. den 50.

S u m m a r i u m a l t e r i u s t a x e s i m i l i t e r d e n a r i o r u m L X X V e i u s -dem an ni 1546.

Summa eiusdem secunde taxe facit simili modo fumosIIm.I[IIc.LXXXXVL qui faciunt florenos lm.VJIIc.LXXH, prout in prima taxa.

Ex ista summa fumorum de consuetudine regni exempti et libertati sunt illi fumi vicebani. dieatoris, iudicum nobilium, prout supra in prima contribucione, et sunt fumi LVIIII, faciunt flor. XXXXIIII, den. XXV.

Ex eadem summa relaxati sunt per maiestatem regiam ad raeionem secunde contribucionis Zomzedwara cum pertinenciis domini Luce Zekel fumi RLXXX.

Also Zthwbycza cum pertinenciis eiusdem, tumi LXXVIII. Oiuitas Montisgrecensis fumi UIIC. Districtus capituli Zagrabiensis fumi RXXV. Oppidum Zyzek eiusdem, fumi LII1I. Prouincia ad idem, fumi !C.XXVIII. Coznyeza-et Koyenyk eiusdem, fumi X^XXX. Petrowyna eiusdem, fumi XVil Byskwpecz đomini episcopi Zagrabiensis, fumi V. Vgra eiusdem. fumi XXIUI. Seryawyncz eiusdem, fumi XVI. Chwcher eiusdem, fumi VI. Vrnowcz eiusdem, fumi III. Sasynowez eiusdem. fumi 1Ш. Blagusa eiusdem, fumus 1. Hrazthowycza eiusdem, fumi LI. Latus 1133, absque superioribus.1

Facit florenos 849, den. 75. Administrate de predieto comitatu Zagrabiensi facit florenos

I.mVIII.cLXXIIir, den. 25. Faciunt renenses flor. II.mIIlI.c67, den. LV.

6 sol. 15 den.

Protocollum Comitatuum Grisiensis, Varasdiensis, Zagrabiensis. Liber conscriptionum dicarum. U kr. zem. arkivu u Zagrebu.

1 Slijedi precrtano: Fumi I".1C.LXXXII, qui faciunt simul flor. VIIIC XXXXVIIII, den. 75.

270

234.

1547. 4. januara. U öeünu.

Gaspar Peranski dijeli s Anom udovom Stjepana Križanića grad i imanje Hresno.

Ego Gaspar Pernyey do ad notitiam omnibus et singulis, in quorum peruenerint conspectum praesentes meae Hterae patentee, qualiteriego una cum consorte mea Oatharina, sorore vero nobilis quondam Stephani Kri-sanich, veniens in Ozethyn ad magnificum dominum, dominum Georgium Szlunii, et iliac quoque venit in Ozethyn egregia et nobilis domina Ursula Novakovicza, una cum filia sua Anna, consorte olim domini Stephani Krisanich, nee non filio suo Ioanne Novakovieh, et coepimus pacificari coram magnifico domino Georgio Slunyo et coram domina Ursula, suae magnificentiae consorte, tamquam coram domino nostro uno et altero, ac suarum magnifieentiarum servitoribus, videlicet dominis Thoma Karinchich, Nikolao Klarich, atque Caspare Budissich, et in hunc modum concorda-vimus: quod iobagiones et castrum Hrezno in duas aequales partes divi-dantur omnes quot quot sunt boni et mali, et quod ilia portio, quae do-minae Annae contingent, ut sit perpetuatis mora portione libera, ac quod liberum sit ei maritum ducere, liberumque pro refrigerio animae legare, vel cuicunque libuerit ex sua genealogia dimittere, utque castrum in duas partes partiatur. Ego vero Gaspar Pernyey debeam earn honorare et con-servare in medietate ipsius castri, quoadusque ipsa maritari voluerit, et quando maritabitur, tenebitur eadem domina Anna mihi totale castrum remittere. nullaque via possit a me alienare, sed mihi assignare. ac meae consorti Oatharinae, et haeredibus meis. ad haecque iuravimus in reliquiis sanctorum coram magnifico domino et magnifica domina, atque coram eorundem(I) servitoribus supranominatis, quod volumus in omnibus his praestaiv, prout in his Uteris et magnifici domini uteris continentur, quas sua magnificentia super his descripsit. Ubi vnro ego Gaspar Pernyey in hoc obligamine noluero praestare. vel mea consors Oatharina, et haeredes mei. ex tunc convinciamur in fidei et honoris amissione, et illius portionis, quae in Hrezno nos contigit; si autem ipsa domina Anna in hoc obligamine non praestaret, vel sua mater domina Novakovicza. aut suus frater NTovakovicz, ut ipsi simili modo convincantur. in amissione fidei ac honoris et illius portionis, quae contigit dictam dominam Annam in Hrezno. Et ego Gaspar Pernyey super hanc portionem ipsi dominae Annae dedi Zamersje, et vineam in Zvinyakov. quam quondam dominus Stephanus Krisanich planiavit sibi et suis haeredibus, iure perpetuo. Et super his omnibus sunt isti testes: magnificus dominus et magnifica domina, et isti nobiles supranominati. Datum in Ozetin, feria tertia proxima post festum Circumcisionis. anno domini 1547.

Ego Gaspar Peransky, manu propria subscripsi, et ista sunt verba mea. et meae consortis Oatharinae. et meorum haeredum.

271

Prijepis, odnosno prijevod s hrvatskoga, učinjen po zagrebačkom kaptolu 18. maja 1547. na molbu Lrsule udove Ivana Novakovich-a de Zlamnowez. koja je molila i u ime svoje kćeri Ane, udove Stjepana Krisanich-ä de Hrezno. Original bio je pisan Uteris eroaticis (glagolica) na papiru, na kojem je odozdol bilo udareno osam pečata, jedan u crvenom vosku (za cijelo Frankopana), ostali u zelenom vosku, natkritih papirom. Na molbu gorespomenutlh preveo je kaptol taj original de idiom ate croatico in linguam latinam.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. ArcK cupit. Zagrab. Locus eredibus.

235.

1547. 9. januara. (U Zagrebu,)

Plemići Krisčićki brane svoje pravo na gradove Podzvizd i Vranograč, te kašteo Cavicu, koje bi moglo trpiti uslijed oporuke Ivana Tompića.

Die dominico infra octauas Epiphaniarum domini. nobiles Paulus Seleskowych et Georgius Podgorzky de Krysehych, in suis, necnon tocius generacionis nobilium." de prefata Krysehych, nominibus et in personis, per modum protestaeionis et inhibicionis detegere curarunt in nunc mo-dum. Quod quia totalia castra Wranograch et Podzwyzd, necnon castellum Chawycza vocata, simul cum cunctis eorundem pertinenciis in districtu prenotato Krysehych, et comitatu Zagrabiensi existencia et habita, que videlicet alias ex prefato protestancium eommuni voluntate et beneplaeito per egregium olim Johannem Twmpych de Zechen. hactenus tenta et possessa extitissent, tamen quia, prout iidem protestantes percepissent et in noticiam ipsorum deuenisset, idem eondam Johannes Thwmpych hys proximis diebus absque heredum solacio ex humanis decessisset, et supra prescriptis castris ipsorum protestancium quandam legacionem testamen-tariam in vltimo articulo vite sue fecisset in preiudicium et dampnum, iuriumque ipsorum protestancium derogamen manifestissimum, vnde facta huiusmodi protestacione, prefati Paulus Seleskowych et Georgius Podgorzky, in suis ac quorum supra personis, prescripte testamentarie legaci-oni dicti eondam Johannis Tompych(!), in quantum iuribus et priuilegiis ipsorum super predictis castris eorum habitis vergi erueretur, contra-dixissent. et nichilominus tam ipsum eondam Johannem Thwmpychr ab iniusta et minus debita prefata testamentaria legacione, quam eciam se-renissimum prineipem et dominum, dominum Perdinandum diuina fauente elemencia regem Hungarie et Bohemie etc., dominum nostrum naturalem grariosissimum. a donacione, eollacione et consensus adhibicione etc.. alios eciam quoslibet cuiusuis status et condicionis .homines ab impetracione, occupacione, detencione et conseruacione. necnon introduccione et sibipsis statuifaccione prescriptorum totalium caströrum et castelli, vsuum eciam

272

et i'ructuum ac quarumlibet vtilitatum et pertinenciarura eorundem pereepcione seu pereipifaccione, factis quomodolibet vel fiendis, publice et manifeste contradixerunt inhibentes. et inhibendo contradixerunt.

U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus credibilis. Protocollum 23. pag. 186.

236.

1547. 22. januara. U Rimu.

Pavao Zondi, prepost rosonski piše zagrebačkomu kaptolu o dvojbenom uspjehu kod pape pogledom na novčanu pomoć za nabavu lumbarda i

strjeliva. Javlja novosti iz Njemačke. Seruitutem. Beuerendi domini obseruandissimi. In negocio subsidii

ad emendas bombardas, scit deus, qui nihil ignorat. me summam fecisse diligentiam eausis in varus, varie in aula pap§ emergentibus, quas Ion-gum esset prosequi, nondum habui resolutionem expectatam, spes tamen non deest assequendi omnia. Secretarius N. pap§, in festo sancti Ioannis Euangeliste. sollieitandi(!) mihi his verbis respondit: Habetis bombardas, musehetos uocatas Ancon§. et vnam vel duas puluerum tunellas, de pecu-niis dandis ad emendura bombardas ne verbum quoddam dicendum est. Papa N. non potest milites in Germania soluere, tantum abest, vt nobis elargiatur se tamen daturum operam, vt voti compotes euadamus. Auxit procrastinationem expeditionis cardinalis camerarii infirmitas, qui 20 iam diebus incumbit lecto. Per dominum Parnesium curato mox raateriam nostram pape. referret, qui si suis manibus habuisset literas capituli iam-pridem finem sortita fuissent negotia. Instabo adhuc, si non pecunia, saltern bombarde dentur. quas si redeundura erit, mihi restituta quarta vel alia conducendo oblata, per viam Tergesti vel Lubaci deferam mecum ad Lubianam, illinc suo tempore Zagrabiam deferende. Sed ego in hoc vi-deor ante flores pomma ex arbore decerpere, nee ab re, quia quod mi-seri volunt facile credunt.

Fama est hie, quasi indubitata, Turcum hac estate venturum in Vngariam, iamque atque promulgatum, vt omnes sub ditione illius onere bellandi obligati in bellum affuturum sese pr^parent, sed hanc famam

certius maius vera ne an falsa sit, probabitur e silet non se sub bello Germanico in aliquo mou. po]sterum quo-que [u]icturum illic credunt. Ees c§saris in Gefrmania] feliciter succes-serunt, ea fine ducit in dies deo ilium adiuuante, et hostes religionis de-struente. Langrauius est in suo statu, nescio quo castro. contra quern dux de Bera, cuius auspicio c§sar victor euasit, missus cum exercitu, vt cre-ditur. et illinc fugabitur lajigrauius. Dux Vitembergensis collegit langra-uii graciam apud ce,sarem, optinuit vnacum palatino rem. Ioannes dux Saxoni§, caput discordiarum, conscribit exercitum ad recuperandum per-

278

elita et oceupata per regem et Mauricium, fratrem ducis Saxonie, In eon-cilio 13. huius sessio sexta celebrata solemniter, in qua decretum de ius-tificatione. plurimos articulos religionem et animarum salutem concernen-tes, vel in se compleetentes, fecit et promulgauit, m quo decretum est, opera bona, tanquamfidei complements, et earn perficientia necessarie esse ad remissionem, pecatorum. Hanc doctrine/ veritatem Luterani, tan-quam fundamentum et seupumQ) su§ heresis et erroris impugnauerunt, asserentes, solam fidem dei gratia sine operibus ad iustifieationem impii satis esse. Decretum istud sanctum purgätoriumque in se complectitur et indulgentiam et autoritatem pape. a solo deo datam, esseque supra concilium, quod eius autorifcate conuocandum est. et a papa aecipere autoritatem, tanquam a eapite. Habet papa et alii pauci . . . . . . . renter mis-sum nondum est typis commissum, eius copiam reddi . dominationibus reuerendis curabo. Oonquestus et contra dominos Banffy ad festa 4, qu§ hac septimana hie fuerunt, non potuerunt, expediri; die martis futura expedientur; per primum istuc venturum :'reddentur. Dominationes veštras reuerendas [plurimjum valere opto. quibus me commendo et negotia in sacra-rio et domi. Rom§s, 22. ianuarii, 1547.

Earundem dominationum vestrarum seruitor Paulus Zondi, Rossonensis

propositus etc., manu- propria.

Vani: Reuerendis fratribus, dominis meis obseruandissimis, dominis eapitulo ecclesi§ Zagrabiensis etc. Zagrabie.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno sačuvan je. U kr. zem,. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, ćapit. Zagrab.: Acta capituli antiqua (irregestrßta).

287.

1547. 26. januara. (U Zagrebu.)

Plemići kriščićki izabiru bana v Nikolu Zrinskoga i njegovo potomstvo svojim starješinom- i upraviteljem svojih plemenskih gradova Vranograca

iPodzvizda. Eađem fer'ia quarta proxima post festum conüersionis sancti Pauli

apostoli, spectabilis et magnificus dpminus Nieolaus comes perpetuus de Zrinio, ac regnorum Dalmatie^ ,Qroeitie et Sclauonie banus ab vna, item nobiles Paulus Lwxyeh, iudex nobilium generacioms Kryschych, ac Petrus» Swtkowacz, Andreas Pryznachych. et Georgius Bensych de eadem Kryschych, in suis, ae tocius communitatis nobilium generacioms pre-

MONUMENTA HIST. XXXX.* MONUM. HABSBURGlCA III , 1 8

274

notate de Kryschych nominibus et personis parte ab altera, oneribus eciam et quibuslibet grauaminibus vniuersorum et quorumlibet here-dum, successorum, fratrum, consanguineorum ae proximorum suorum, quos infrasćri'ptum tangit, tangereue posset negocium quomodolibet in. futurum, in seipsos per omnia respectiue et vicissitudina a assumentes et leuata, nostram personaliter venientes in preseneiam, spontanea et libera ipsorum voluntate, oraculo viue voeis sue dixerunt et eonfessi sunt in hunc modum. Et imprimis quidem memorati Paulus Luxych, iudex, et Petrus Swthko-waez',' ac alii prenominati. modo premisso in suis ae quorum supra nominibus et in personis, taliter fassi sunt: Quod prenotata communitas nobilium generationis de Kryschych iam olim a tempore serenissimi olim domini Wladislai. regis Vngarie et Bohemie, ab anno videlicet domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto,, ex speciali annuentia et commissi-~one eius.dem domini Wladislai regis, pro euitandis et auertendis periculis tam seuicieThurcalis. quam etiam aliorum tyrannorum, construxerat et edificauerat sibi intra metas et terminos territorii sui, quedam duo' castra lapidea, Wranograch vtputa et Pozwyzd vocata, in comitatu Zagrabiensi existencia et habita, ad que videlicet castra sew fortalitia toti eidem com-munitati generationis prefatorum nobilium de Kryschych, semper pateret refugium in periculis, que a seuissimis Thurcis et aliis thyrannis, vim tune timebantur, futura iam sunt presentissima, que quidem castra et fortalitia cum suis pertihentiis prefata communitas solita sit semper remit-tere regimini sew gubernamini ac iurisdictioni alicuius potencioris fratriS sui, "qui curam et solicitudinem defensionis, tam eorundem castrorum, quam etiam ipsius communitatis nobilium, gerere deberet et administrare. quique inter eorundem nobiles maior et senior ac vulgari eorum nomine ztha-ressyna vocaretur et esset, constitutis etiam et ordinatis certis prouentibus et emoluments, vnde ipsa castra conseruare possent. Cum itaque proxime transactis temporibus, egi'egii olim Bernardus, Johannes et Andreas Thom-pych dicti, vltimi et postremi eiusdem generationis nobilium de Kryschych maiores et seniores, et dictorura castrorum Wranograch et Pozwyzd possessors, ex hac luce absque heredum solatio decessissent, communitasque ipsa nobilium prefatorum sine tali suo superiori, maiorique et seniore re-mansisset, timens eadem communitas nobilium, ne propter diuturniorem carentiam talis superioris sew stharessyne periculum quodpiam eueniret, tam castris ipsorum prenotatis, quam etiam toti reipublice nobilitatis prenotate. Eapropter ipsa communitas dietorum nobilium de Kryschych, pari et vnanimi omnium ipsorum voluntate, consensu et annuentia, sano-que et deliberatb ac maturo inter se ipsos prehabito consilio, spectabilem et magnifičum dominum Nicolaum comitem perpetuum de Zrinio, ac re-gnorum Dalmatie, Oroatie et Sclauonie banum, eiusdemque heredes et pos-teritates vniuersas, imprimis ad confraternitatem et ad communitatem ipsorum, deinde vero sibi ipsis, heredibusque et suceessoribus ipsorum in maiorem sew seniores, prefectos ac žtharessinas suos eligissent, acceptas-sent et assumpsissent, necnon castrorum suorum sepefatorum Wranograch et Pozwizd, pertinentiarumque eorundem possessionem et guberna-men ac regimen eundem permisissent, dedissent et assignasseht, pront prenominati Paulus Lwxych, iudex, Petrus Swthkowacz, Andreas Pryzna-

275

-chych et Georgiüs Bensych,nominibus.' yt prefertur, et in peršonis tocius generacionis prenotate nobilium de Kryschych, eundem dominum eomitem Nieolaum. de Zrinio. banum etc.. heredibusque = e.t posteritatibus eiusdem vniuersis(!) in suos seniores, prefectos, maioresque sew ztharessynas nomi-nauerunt, elegerant, aeceptaüerunt, assumpserunt et approbauerunt nostri

v in presentia, dando et assignando manibus eiusdem liberam possessionem, regimenque et gubernram ae administrationem et predominationem ca-gfcrorum prenotatorum Wranograch et Pozwyzd, cum omni ea iurisdicti-one et pptestate, qua alii eorum ztharessine in eisdem habuissent, pei> mittendo insuper eidem domino Nicolao comiti et bano, heredibusque et posteritatibus eiusdem vniuersis, prefectis vtputa et ztharessinis ipsorum ad eonseruationem castrorum memqratorum plenarie persoluere et admi-nistrare omnes et singulos eos prouentus et victualia. que ab antiquo •semper temporibus e medio ipsius communitatis nobilium ad castra ipsa persolui consueti sunt.

U.kr: zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus .. .credibilis. Protocollum28. pag. 161, 162, 154. (krivo vezano).,

' 238.

1547. 26. januara. (U Zagrebu.) *

Magister, Laurenthis Gözner, kamenar (lapicida) de Bylkocz izjavljuje pred zagrebačkim kaptolom, da mu je .Luka Zekel, kao štitnik sina pokoj. Stjepana i Lukrecije Gywlay, namirio tražbinu, Što je imao dobiti kao plaću za zidanje (muracio) grada Wynnycza u županiji varaž

dinskoj, koje je još za života Lukrecije Gywlay obavljao.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu, Depos. Archiv. capit. Zagrab. Locus credit. Protocollum 28. p. 188.

.239.

1547. 8.—10. februara. U Sracici, Buzinu, Cazinu i Bihaću.

Izaslanici; kraljevski i kaptola zagrebačkoga saslušavaju svjedoke pogledom .na to, "komu je pripadala obanamenićka, koju je ban Nikola Zrinski

•':':. uzeo pod zaštitu.

1547. Attestationes pro Blagay. Inquisitio attestationis sew fassionis super proprietate dominii pos-

sessionis. Menyth, facta per egregium dominum Georgium Zymych de. *

276

Gorycza, regium hominem, presente testimonio capituli, Stephano de Fe-yerkew, canonico eeclesie Zagrabiensis.

Feria tercia post festum Dorothee,1 venimus ad eccjesiam beate Marie virginis in Zrachycza, in bonis abbatie de Thopwzka, ibique conuoea-tis bonis et honestis nobilibus et ignobilibus, senioribus viriš, fecimus hanc infraseriptam inquisitionem.

Egregius Ladislaus Kernchych, castellanus in Zrachycza, adiuratus-et interrpgatus fassus est, qualiter ipse adhuc adoleseens seruiret quondam dominum Ioannem comitem Oorbauie, tunc banum, et tunc casu quodam contigisset ei cum aliis seruitoribus domini sui in dicta Menyth. consedisse, tunc incole possessionis ipsius Menyth insurexfcrunt contra eosr clamantes auxilia domini comitis de Blagay, domini scilicet sui, et ab illo tempore recordatur et scit, ipsum dominum comitem de Blagay semper fuisse in possessione Menyth, donee dominus banus (comes Nicolaus de-Zrynyo) per detractionem illorum incolarum per violeneiam occupauit ipsam possessionem.

Item honorabilis Ioannes, plebanus in dicta Zrachycza, interrogatus-ad conscientiam suam fassus est, qualiter a memoria -sua semper seit, dominum comitem de Blagay fuisse in possessione Menyth vsque ad defeeti-onem incolarum ipsorum Menyth et domini bani occupationem. neque-scit in tota Croatia possessionem, que Menyth vocaretur. nisi hanc, quami dominus comes de Blagay -possedit.

Item nobilis Nicolaus Lwchych de Dolacz, fassus est vt seoun-dus testis.

Item nobilis Jacobus Polchych memorat regem Mathiam, et fassus-est, se scire dominos comites de Blagay fuisse in possessione dicte possessionis Menyth vsque ad deditionem incolarum ipsius Menyth et occupationem domini bani.

Item nobilis Ioannes Symwych memorat Ladislaum regem, et idem* dicit quod prescripti testes.

Item nobilis Nicolaus Boryehewyth de Lapacz. memorat Ladislaumi regem, et idem fassus est, quod predicti testes. Item nobilis Štipan Ke-raysych de Brathetyeh fassus est idem. Item nobilis Simon Mychynych > de Myrynchych fassus est idem, item nobilis Thomas Syrawyth fassus-est idem quod predicti testes.

Item nobilis Thomas Krayachych de Syrawyth, Petrus Syrawyth, Georgius idem, Bogdan Brathomanyth de Drynowacz, Štipan idem de eadem, Georgius Medak de Fylkowcz.* Matke Iwranowyth de Brayth, Laurentius Bratynchyth de Zrachycza, Nicolaus Radyehewyth de eadem, Nicolaus Gherghychew de eadem, I wan Pwzoyewyth de Eowychno, Petrus Hwkowych de Zrachycza, isti omnes prescripti nobiles adiurati singullatim et interrogati fassi sunt, quod dominus comes de Blagay a. memoria eorum semper fuit in possessione et dominio (possessionis) Menyth vsque ad tempus, quo incole possessionis ipsius Menyth ab eo defe-

1 8. februara 1547.

277

•eerunt ad dominum banum, neque sciunt in tota Croatia possessionem .que voearetur Menyth, preter hanc, in cuius possessione et dominio dominus koines de Blagay fuit.

Item nobiles prediales de Gradecz. capituli Zagrabiensis, Petrus Jan-nyn, vir etatis grandis, memorat Mathiam regem, et dicit, a memoria sua nunquam fuit alius dominus in possessione Menyth, nisi domini comites •de Blagay, vsque tempora, quibus dominus banus per defeetionem inco-larum Menyth eosdem ineolas occupauit.

Item Nicolaus Gwich a memoria sua id«m se scire fassus est. Item Petrus Bylacz, predialis Gradecz, a memoria sua idem fas

sus est. Item loannes Krwlych a memoria sua idem fassus est. Item prouidi Franye Zydynych, Paulus Pwrgych et Iwan Krayach

de Gradacz, coloni capituli Zagrabiensis. idem sunt fassi, quod suprascripti. Item feria quarta post Dorothee,1 egregius loannes Bwdachky de

Gorycza, in Bruraan constitutus, fassus est, a memoria sua dominum co-mitem de Blagay semper fuisse in possessione Menyth, vsque defeetionem incolarum Menyth ad dominum banum.

Item nobilis Rade de Radonya, idem fassus est. Feria quarta post Dorothee.2 venimus ad Bwsyn, ad bona domini

Petri Keglewyth, que a parte orientali vicinantur et commetenea sunt possession! Menyeh.

Item honorabilis Petrus (presbyter), plebanus in dicta Bwsyn, vir •etatis adulte quasi annorum sexaginta, fassus est, quod a memoria sua •domini comites de Blagay semper fuerunt in dominio et possessione ipsius Menyeh, neque scit alium dominasse in dicta possessione. preter auum et patrem moderni domini Stephani comitis de Blagay et ipsum dominum Stephanum. neque scit aliam possessionem in tota Oroacia, que Menyth voearetur, nisi hanc, quam dominus comes Blagay possedit vsque ad occupationem istam domini bani (moderni), que ad defeetionem incolarum ipsius Menyeh facta est.

Item nobilis Martinus Zlowynacz, vir etatis quasi annorum LXX. idem fassus est, quod prescriptus plebanus (Petrus).

Item nobilis Martinus Spilarych, castellanus castri Bwsyn, a memoria sua idem fassus est, quod predicti testes.

Item nobilis Martinus Magdalenych, prouisor eiusdem castri. idem fassus est, quantum ipse memorat.

Item prouidus vir Mihowyl Rwsych, iudex in Bwsyn, memorat an-nos LXX. et fassus est prout plebanus predictus.

Item prouidus Mathko Pwehych memorat annos septuaginta et idem fassus est, quod proximus testis.

1 9. februara. 2 10. februara.

278

Item prouidi Thomycza Waryachych, Jwray Ozrinowych, Nicolaus Eoghynyeh,. Ztipan Zerklych, Ztipan Ozrinowytfi, Jwray Marych, Marti-nus Ztrychych. Simon Badwlowych. Nicolaus Kralyeh, Jwray Thomko-wych, Mathias Kwsychych. Anthonius Marych. Andreas Lwchych, Lucas Krayachych, Marko Zmaylowyeh, Mihowyl Bosnyachyeh, vir annorum septuaginta, isti prescripti coloni a memoria eorum idem fassi sunt, quod primus testis (plebanus).

Item nobiles de Ohawych, Nicolaus Wernchych, iudexnobiliumdeChawa,. Andreas Obradowych, vir annorum sexaginta, Jakow Goryekowych, Valent Swgowych de generatione Kachych. Lucas Ztrylchych, Thomas Wychych, Petrus Blasychewych, Petrus Kersych. Martin Bensieh, isti nobiles idem sciant, quod- plebanus prescriptus.

Feria quinta in profesto Scholastice virginis,1 venimus ad bona epi-scopatus Tiniensis, ad castrum Czazyn vocatum, quod a parte occidentali vicinatur et commetaneum est possessioni Menych.

Honorabilis Martinus (magister), plebanus ibidem, fassus est ad con-scienciam suam, quod nunquam fuit tempore sue memorie alius dominus' in dominio et possessione Menyth. nisi dominus comes de Blagay vsque ad hoc tempus, quo dominus banus ad deditionem incolarum Menyth eos-dem incolas oceupauit, et memorat quando auus moderni domini eomitis de Blagay possessionem ipsam pacifico possedit dominio et omnes po-steri sui.

Item honorabilis Georgius. plebanus de Koprywnycza, fassus est, qua-liter preteritis temporibus. fuit annis sex decimator domini episcopi Tiniensis. et decimauit decimas in Menyth ipsi domino episcopo, et a sua memoria incole Menych semper seruierunt dominis comitibus de Blaga}r

vsque defectionem ipsorum ad dominum banum. Item prouidus Mihowyl Ewsych memorat etiam modernum dominum

comitem de Blagay fuisse in possessione Menych. Item prouidus Luxa Othaw-chych, ciuis in Czazyn. fassus est, adhuc; proauum moderni domini eomitis de Blagay, et alios suos posteros fuisse in possessione et dominio dicte possessionis Menich vsque ad tempus hoc, quo dominus banus earn oceupauit.

Item prouidi Stepan Eozgowych, Iwan Wchych, Matheus span, Simon, 2wdacz. Martin Swssych, Iwan Malych, item nobiles Iwan Zthanye-wych, Georgiüs Grwbessych, Gregorus Mylozlawych, Gregorius Mogorich, Andreas Dwsych, qui in Menych natus est. Iwan Milozawych.

Item prouidi Petrus Ewsych, Iwan Opathych, Andreas Kwchych, Mathias Kerbawehych, Gregorius idem. Nicolaus Wboykowych, Mathias idem, Bias idem, Gregorius Nozowych. Mihowyl Thwrkowych, Ztepan. Blagwtnowych. Matheus Eobkowyeh, Jwray Eadoyewych, Jwray Pyw-chych, Iwan Boschyeh, Matheus Dezpothowyth, isti prescripti in Czazyn idem fatentur, quod omnes prefati, videlicet, quod a memoria eorum pos-

1 Pogriješno, profestum ove god. je feria quarta, 9. februara.

279

sessio Menyth nulli alteri seruiunt. nisi dominis eomitibus de Biagay vsque quo ipsa possessio defeeit ad dominum banum.

Isti predicti omnes in Czazyn morantun Item nobiles de Kopriwnie'za, generatio Kachych, vieini et comme-

tanei possessioni Menyth, Mathias Thwrkowycb, iudex ipsius generati-onis, memorat auum huius moderni domini eomitis de Biagay, et suos posteros. et scit semper dominos comites de Biagay fuisse in dicta pos-sessione Menyth vsque ad tempus. quo domino bano ipsa possessio sese dedtdit; item Gregorius Twrkowycb. Mawar Kowaehyeh, Bias Kelemyno-wyeh, Jakow Wydkowyeh. Jwray ^Rwdelych, Nicolaus Sywkowych-, Martin Dobroklykowych, Georgius Pawsych. Jandrey Stipkowyeh, Georgius Kelemynowych, Vitus Sywkowych, Marko Pawsych, Matheus Brwndych, Pauel Radowanyeh. Iwan idem, Lucas Kralych, Iwan Wydkowyeh..

Isti prescript! ad iurati et interrogafci. fassi sunt, quod a me/noria eorum nunquam incjle possessionis Mrnych altero dominio seruiuerunt, nisi dominis eomitibus de Biagay, qui semper fuerunt in dicta possessi-one Menych vsque ad hoc tempus, quo dominus banus per defeetio-nem incolarum ipsius Menych eosdem oceupauit, et isti oranes ne-gauerunt aliam Menych in tota Croatia, nisi hanc, quam dominus comes de Biagay tenuit.

Feria sexta in festu Scholastice virginis,1 Byhygyum venimus et vo-catis ciuibus et militaribus personis loci illius, accepto a singulis iura-mento, examinauimus eos, quantum quis eorum sciret de possessione Menych, cui domino seruiuit.

Honorabilis Marcus, plebanus diete regie ciuitatis Byhygyensis, t'as-sus est. quod a memoria sua dominus comes de Biagay semper fuit in possessione ipsius Menych vsque ad occupationem domini bani.

Item Lucas Zlathar, iudex ciuitatis Byhygyensis idem f'assus est. Item duodecim iurati Byhygyenses: Nicolaus (ihergych, memorat

regem Mathiara. Nicolaus Radychewych idem dicit. Thomas idem, memorat Ladislaum regem, Gregorius Thomazowych idem memorat, Myho-wy] Zwyrchych idem memorat. Paulus Zwythkowych idem memorat, Matheus Bryzowyeh idem memorat, Bartol Krosych, Iwan Wladyeh, Jwray Jwrlynowych. Nicolaus Jwrmanycjh, Jwray Persych. Isti duodecim iurati idem fassi sunt, quod plebanus Byhygyensis (videlicet Marcus presbiter).

Prouidi ciues Byhygyenses, Marcus Bryzqwchych memorat Mathiam regem et idem fassus est, quod plebanus Byhygyensis, Petrus Zoranych memorat Ladislaum regem, et idem fassus est. Iwan Babyrych a sua memoria idem fassus est; Jandrey Ohwerzticbych, Ladislaum regem memorat, et idem fassus est, Martinus Iwynowych idem fassus est, Paulus lus Merslyenowych et Lucas Wdrynyeh idem fassus est.

Nobiles et militares viri Byhygii existentes. in primiš Stephanus Iwryewyeh de Polyeze. item Bogdan Knesych, Iwan Isaehyeh. Thomas

1 Pogriješno. s. Scholastics pada te godino пл fer V.

280

Kathalenych de Tininio. Vitus Thehoyewych de Obrowacz, Martinus Ros kowych. Paulus Herakowych, Radych Sismanowyeh, Iwan HIapchyeh de Tininio, Marko Hrynchych, Petrus Kwczkowych.

Nobiles de Omerslyan: Simon Weehnyeh. Jwray Iwanyeh. Lucas Kralych, item nobilis Ivan Kolwrych. Item nobiles de Zwdchan: Maurus Mladkowych memorat Ladislaum regem, Nicolaus Mladkowych. Andreas idem.

Isti omnes supradicti adiurati et interrogati idem fassi sunt, quod plebanus Byhygyensis (Marcus presbiter). et omnes negant in tota Croatia possessionem, que Menych vocarefur, nisi hec sola, quam domini co-mites de Blagay possiderunt.

Stephanus de Feyerkew, canonicus ecclesie Zagrabiensis.

Original na papiru. U kr. zem arhivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus credib. B. No. 2.

240. 1543. 3. marta. U Dresdenu. Kralj Ferdinand javlja gradjanima grada Zagreba, da je odredio povjerenike, koji će doći u Hrvatsku u svrhu, da učine što treba za obranu

od Turaka. Perđinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungariae, Boe-

miae etc. res semper au'gustus, infans Hispaniarum etc. Prudentes et circumspecti, fideles. nobis dilecti. Ea, de quibus in Uteris vestris ad nos missis nobis supplicastis, clementer intelleximus. Et quamuis non sit nobis metuendus hoc anno Turca hostis, quern plurimum vereri vos significa-stis, utpote a Persis et Georgianis afflictus et debilitatus. Nichilominus vestre, supplicacionis et defensionis racionem habentes, designauimus certos commissarios nostros, qui et vestram, ceterorumque fidelium nostrorum, atque adeo tocius regni istius nostri Sclauoniae defectum et necessitatem videant et intelligant, vobisque prout aliis fidelibus nostris de rebus et presidiis neeessariis, quantum fieri poterit, prouideant. Fidelitatem itaque vestram hortamur, sitis quieto et forti animo, nihil dubitantes nos de vestra defensi[one cle]menter prouisuros. Postquam enim diuino presidio hoc bellum contra hostes religionis Ohr[istian]e susceptum, quod breui fore speramus, confeeerimus. ita vestre saluti et quieti profuidebijmus, ut vos in fide et fidelitate erga nos tuti et securi permanere possitis. Secus non fa[ct]uri. Datum in ciuitate Drestden, tercia mensis marcii, anno domini millesimo quingentesimo [qjuadragesimo septimo.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis.

281

Na rptu: Prudentibus ćt circumspeetis, iudici ret iuratis ciuibus ciuitatis costre Montisgrecensis etc.. fidelibus, nobis dilectis.1

Original, na papiru, djelomice izjeden. Na rptu je bio pritisnut pecat. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Arch, civit. Zagrabiensis. Diplomata a. 1547.

241. .

1547. 3. marta. U Dresdenu.

Kralj Ferdinand nalaze Lulci Zekelu, da ne smeta ubiranje desetine po zagrebačkom kaptolu na imanjima Susjedgrada i Donje Stubice.

Ferdinandu« diuina fauente clemencia Romanorura. Hungarie,, Boe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austria, dux Burgundie, marchio Morauie4 etc. fideli nostro. magnifico Luce Zekel de Kewend. libero domina in Ormosd, ас exercitus prouinciarura nostrarum hereditariarum in regno nostro ScJauoni§ capitaneo salutem et graciam. Honorabiles ac deuoti. fideles nostri eapitulum ecolesie, Zagrabiensis sup-plicarunt nobis humiliter, vt. cum vniuerse decime de bonis et pertinen-•ciis castri nostri Zomzedwara et castelli Also Zthwbycza, qu§ nunc nostra -annueocia in manibus tuis sunt, ex institucione diuorum quondam Hungary regura, predecessorum nostrorum bone memorie, ipsis exponentibus. ad ecclesiamque eorum et cultura diuinum, ab antiquo fuerint administrate, dignaremur hanc bonam et salutarem,' deoque gratam consuetudinem obseruare. eosdemque exponentes et eorum ecclesiam in iustis suis iuribus •conseruari facere. Quorum nos supplicaeione clementer exaudita, volentes Jiuiusmodi decimas saeris vsibus, adeoque ad exercendum cultum diuinum, alendosque eeclesie. dei ministros, a diuis quondam Hungarie regibus con-secratas, dictis exponentibus adrainistrandas esse, fidelitati tue mandamus firraissirae, quatinus vniuersas decimas, tarn vinorum et frugum, quam etiam aliarum rerum decimari solitarum, citra onmem difficultatem, ex-cepcionem, prefatis exponentibus iuxta veterem bonam consuetudinem in prescriptis bonis et pertinenciis castri Zomzedwara et castelli Zthwbycza, •ex quibus semper ab antiquo illlc decim§ fuerunt administrate, libere. pacifice et absque vila rem'tencia connumerandas atque exigendas perrait-tere, et per tuos officiales, banowczy vocatos, more hactenus semper obser-uato, integre administrari facere debeas et tenearis. Secus igitur ne fece-ris. Presentibus perleet's, exbibenti restitutis. Datum in ciuitate Dresthen, tercia die mensis marcii, anno domini millesimo quingentesimo quadra-gesimo septimo.

Ferdinandus. Mcolaus Olahus,

* episeopus Zagrabiensis. 3 Nedosljednost u pisanju ae, e i e, pridržana je.

282

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capit. Zagrdb. Acta capituli an-tiqua fasc. 13. No. 67.

242.

1- 47. 3. marta. U Dresden u.

Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da bezodvlačno plaća zagrebačkomu kaptolu desetinu čakovačku i štrigovsku.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungari§, Boe-m\§ etc. rex. semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austria etc., fideli nostro, spectabili et magnifico Nicolao eomiti Zriniensi. regnorum nostrorura Dalmatie. Croatie et Sclauonie bano salutem et gratiaro. Fideles nostri, honorabiles et deuoti capitulura ecclesi§ Zagrabiensis supplicarunt nobis humilirer, vt, cum vniuers§ decime, de' bonis et pertinentiis castro-rum Ohakthomya et Strygo, qu§ nunc ex nostra collatione in tuis mani-bus sunt, ex institutione diuorum quondam Hungari§ regum. pr§decesso-rum nostrorum bone/ raemori§, ad ipsos exponentes, et consequenter ad eccJesiam eorum et cultum diuinum ab antiquo pertinüerint, dignaremur hanc bonam et saiutarem. deoque gratam consuetudinem obseruare, eos-deraque exponentes et eorum ecclesiam in iustis suis iuribus eonssruari faeere. Quorum nos suplicatione clementer exaudita, volentes huiusraodi decimas sacris vsibus, adeoque ad exercendum cultum diuinum. alendos-que eccJesi§ dei mini.stro.s. a diuis quondam Hungari§ regibus eonsecratas, dictis exponentibus administrandas esse, fidelitati tue mandamus firmis-sime, quatinus vniuersas decimas, tam vinorum et frugum. quam etiara aliarum rerum decimari solitarura. citra omnem diffkultatem. exceptio-nera et cunctationem, pr^fatis exponentibus in prescripts bonis et pertinentiis castfi Chakthornya et Strygo. ex quibus semper et ab antiquo illuc decime fuerunt administrate^ libere, pacifice et absque vlla reniten-tia connumerandas atque exigendas permittere, et per tuos oföciales iotegre administrari facere debeas et tenearis. Secus igitur ne feceris. Presentibus perlectis. exhibenti restitutis. Datum in ciuitäte Drestden, tertia raensis-martii, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo septimo.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus, episcopus Zagrabiensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U kr. zem, arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrah. Acta, capit. antiqua fasc. 9. No. 3.

283

243.

1547. 3. marta(?). U Lukavcu.

Ban Nikola Zrinski moli kaptol zagrebački, da mu izruči izdajice, koje su pohvatali kaptolski kmetovi.

Reuerendi domini et araici nobis honorandi. Salutem et omnem fl-delitatem. Intelleximus pro certo, quod nuper, dum homines vestrarum dominacionum reuerendissimarum. ilium Iwankonera Bwlkowych interee-perunt infra Scisciam, tunc eciam quosdam infideles nostros et tocius ehristianitatis proditores, alias iobagiones nostros Koztaniczenses, qui spreta ehristianitate et postposita fide in Turciam saltum feeerant. captiuaue-runt, qui apud easdem esse dicuntur detenti eciam raodo. Et propterea rogamus easdem vestras dorainaciones reuerendas ob respectum perpetue amicicie nostre, [velijnt eosdem proditores ad manus nostras assignare, pro quibus nos eisdem vestris dominacionibus reuerendissimis alios capti-uos dare volumus, si autem eedem vestre dominat-iones reuerendissime eosdera neci dare et iustificare per suos homines volunt. velint eos ad Koztanyezam mittere, vt illic, vnde saltum feeerant, reatus penam soluant, vtque et eeteri Christiani a talibus prodicionibus se retrahant. Sdant enim vestre dominaeiones reuerendissime, prout id et dominus Mathias archidiaconus Bexin [eci]am dicere potest, quod pro maiori parte ipsi de-solauerunt bona iDic habita, et vestris quoque dominacionibus ueue-rendis maximo semper fuerun[t] et futuri sunt, si dimitterentur. dampno, et fiterum at]que iterum easdera petimus st dominaeiones reuerendas ne faciam. quas valere optaraus felieiter [relacijonem expectaraus. Ex eastello nostro Lwkawaez. feria quinta ante [domini]eam . . m 1 1547.

Nieolaus comes perpetuus de Zrynio. banus etc.

Na'rptu: Reuerendis dominis eapiftulo eeclesie] Zagrabiensis, ami-eis [nobis honorandis].

Original na papiru oštećen. Pečat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno sačuvan je. U kr. zem, arkivu u Zagrebu: Depos. Arehivum capituli Zagrabiensis. Ada capituli antiqua fasc. 99. No. 73.

Možda Rem in iscere.

284

244.

1547. 4. aprila. U (Zagrebu.) Plemić Nikola Mernywchych, familiaris Stjepana Vrsini comitis de Bla-гау, prosvjeduje. pred zagrebačkim, kaptolom protiv svakoga posvojenja (detentio) cijeloga posjeda ili distrikta Menychy po Nikoli Zrinskomu.

U kr. zem: arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus credibus. Protocollum 28. p. 157.

245.

1547. 10. juna. U Zagrebu,

Gašpar Pastor, gradjanin zagrebački potvrdjuje, da mu je kaptol zagrebački namirio dug i kupovninu za teške puške bradatice.

Ego Gaspar Pastor, ciuis regie ciuitatis Montisgreeensis, fateor et rec.oguosco per presentes, qualiter reuerendi domini. capitulum ecelesie Za-grabiensis me totaliter, plenarie et integre reddiderunt cofltentum super totali illo debito centum et quinquaginta florenorum, quam pecuniam ego olim tempore banatus magnifici domini Francisei de Batthyan, eidera ca-pitulo, pro eertis necessitatibus mutuo dederam, vnde etiara eisdem in sede banali litem moueram. super quo debito prefati domini me contentaue-runt, et nunc ad complementura omnis solutionis prenotati debiti, dede-runt mihi florenos vigintiquinqne, reliquum quidem prius dederunt, sic, quod plenarie sum contentatus. Item iidem domini plenarie persoluerunt mihi omnes pixides barbatas, quas ego eisdem hactenus quandocunque "vendidi, testimonio presentis chyrographi mei mediante. Datura Zagrabie, die decima iunii, 1547.

Idem qui supra Gaspar Pastor, manu propria.

Original na papiru. Odozdob u desnom uglu pritisnut je u papiru pečat (prsteni): slova G. P. vezana (Gp). U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capituli Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 99. Хо. 9-i.

28&

246.

1547. 12. juna. (U Zagrebu,)

Plemić Gjuro Polychanyn de Polycze, prosvjeduje u svoje ime, te u ime Elizabete udove Ludovika Pekry-a de Pethrowyna, kćeri pok. Petra Bochkay de Razynya, Jelene udove Mirka Bradach de Ladomercz i Kristine, svoje žene, Ane, Žene Stjepana Lossonczy de Lossoncz, kćeri rečenih Ludovika i Elizabete Рекгу, te Ivana, sina Sofije, kćeri pok. Nikole Рекгу, sina istih; Ane, djevojke i Kristine, kćeri, Stjepana i Nikole, sinova spomenute Jelene udove Bradach, te u ime svih rodjaka i svojte svoje, protiv darovanja, što bi ga učinio kralj pogledom na imanja pok. Ludovika Pekry-a u kraljevini Slavoniji, te protiv svih kaptola i konvenatay

koji bi pogledom na to izdali pisma.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, eapit. Zagrab. hocus-credibilis. Protocollum 28. p. 145.

247.

1547. 17. juna. U Nitri.

Pavao Warda, nadbiskup oslrogonski, javlja Gjuri MartinuŠeviću; biskupu varadinskomu, rizničaru i kr. locum tenens-«* u Erdelju, me-dju ostalim io turskim stvarima iz Hrvatske: Ех Thurcica et Scla-uonia et Venetiis, aliisque locis allatum est his diebus. Thurcam nus-quam hoc anno facturum ipsam expeditionem, propter discordiam filio-fum, qui iam in armis erant ad mutuam permtiem, deleetos tamen esse-sangiaeos aliquot cum certo equitum numero, qui in Sclauoniam, bona-que imprimis domini bani et fodinas1 inuadant atque oceupent, id quod et dominus banus suis Uteris affirmat. Si quid habet de his certiora reuerendissima dominatio vestra, ad nos perscribat; rogamus et frustulum auri ex fodina, quod iam dudum petimus, dominatio vestra reuerendissima mittere veJit. (Ostalo ispušteno). Nittrie, die 17. iunii 1547.

Original na papiru. Pečat, na rptu pisma sačuvan je. V c i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

Gvozdansko.

ш 24S.

1547. 27. jula. U Donjoj Lindavi.-

Ladislav Banffy ispričava se kaptolu zagrebačkomu, Što zbog straha od Turaka nije mogao u roku poslati desetinski novac.

Reuerendi domini et amici nobis honorandi. Salutem et amjcicie nostre oblacionern. Credimus dominationes vestras reuerendas et egro a nobis animo tollerasse. quod statuto per easdera die, festo videlicet sancti Jäcobi preterito,1 horao noster aput easdem comparare non potuit, quem per nos ad eundem terminum. simulcum pecunia eo eciam expeditum iuisse, certo credant. Ocurente tamen fama illi Turcarum, quod videlicet iam iusque Chasmam omnes vires hostiles peruenissent. itineri se commit-tere formidans, ob temporis et viarum discrimina redire fuit coactus, vnde nunc quoque nop potuimus nobis sane persuadere, vt tali periculoso tempore pecuniam ipsara tute mittere', ne videlicet tarn nobis, quam ves-tris reuerendis dominacionibus dampnum aliquod eueniret. Sed dominaciones vestre reuerende statuant vnura locum, vel videlicet aput raanus raagni-fici domini Luc§ Zekel, vel .autera Warasdini aput quempiam, quo nos pecuniam ipsam mitteremus, vbi nos sine dubio ad terminum per vestras reuerendas dominaciones pr§figendum. florenos centum substituere volu-mus. Rogamus tamen sumraopere, vt residuitatern debiti nobis relaxare et condonare pro hoc vice velit. quod nos singulari semper amicicia in omnibus, quibus nos requisites habeant, eidera maioribus reffundere volumus, id enim (prout et prius scripseramus). non nostra, sed officialium nostro-rurn negligencia tolleramus. De cetero tamen ita nos officialibus nostris commissuros credat, quod annuatim. durante diuino adiutorio nostro domi-nio, in solucione huiusmodi decimarum nullum defectum pacientur. Alia dicet is seruitor noster. cui fidem credencie adhibere et cum optata ad nos relacione eundera remittere velint. Iterura rogamus, et felicissime easdem valere optamus. Ex castro nostro Alsolyndwa, 27. iulii, 1547.

Ladislaus Banffy de eadem AJsölyndwa, comes Zaladiensis.

Vani: Reuerendis dominis, capitulo ecclesie Zagrabiensis, dominis et amicis nobis honorandis.

Original na papiru. Na rptu je pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 17. No. 28.

1 25. jula 1547.

287

249.

1547. б. novembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand nalaže Nikoli Zrinskomu, bana, Gašpam Gwsyth de Thwran, podbanu, i protonotaru Mihalju de Rawen. da imanja pokojnoga Nikole Benkowyth-a, koja su per mortem et defectum seminis eius-dem masculini sexus, u županiji zagrebačkoj i kraljevini Slavoniji, darovana Ivanu liter, de Feyertho, notaru velike kancelarije ugarske i njegovomu bratu Ambrozu, zbog kojih se već dvije godine vuče parnica, a u posjedu su nekih ljudi, koji su uvodu obdarenika prosvjedovali, povjeri sekvestru, odabranom iz reda vjernih plemića, i da ovaj upravlja, dok se

parnica riješi.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. Potpis: Fer-•dinandus i Nicolaus Olahus, episc. Zagrab. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit.. Zagrab. Locus cred. B. (irregestrata).

250.

1547. 7. novembra. U Lukavcu.

Ban Nikola Zrinski moli kaptol zagrebački, da popravi ceste, koje su usljed povodnje Save stradale, da može vojskom prolaziti.

џ Reuerendi domini, amici nobis honorandi. Salutem et. felicitatem:

Quoniam deas ita voluit, vt aque ita frequenter inundentur, et ex eorum solilo defluxu exeurrunt, dominaeionibus vestris reuerendis palam esto. quod adeo hie penes Üuuium Zawe eundo ad Brelyanbrod, hinc et illinc vias strictas multum fecerunt, vt nequaquam illo antiquo itinere tutura est ambulare. Potest autem contingere,. vt nos oporteret isfcuc vnacum exercitu nostro, vrgente necessitate permeare, tumque nobis adifcus non concederetur. Quare dominaeiones vestras reuerendas intime rogamus, ve-lint tam ex ista parte, quam alia, vias ipsas latas efficere et extirpare. vt vnus quisque liber transtre possit, facient dominaeiones vestre reue-rende hac re nobis et aliis omnibus rem gratisjsimam et necessariam. Nos iterum eisdem omnibus complacere studebimus. Cupimus 'easdera bene valere. Ex castello nostro Lwkawecz, 7. die nouembris, 1547.

Nicolaus comes perpetuus de Zrynio, banus etc,

Vani: Reuerendis dominis, eapitulo ecclesie Zagrabiensis etc., ami-cis nobis honorandis. " . •

Original na papiru. 'Na rptu je pritisnut pečat, kojim je pismo blio zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capituli antiqua fasc. 99. No. 74.

288

2 б Ј .

1547. 15. novembra. U Augsburgu.

Kralj Ferdinand dozvoljava zagrebačkomu kaptolu, da crkvenim kaznama prisili Ladislava Banjfy-ja na plaćanje desetine od imanja Donje

Lindave, koju kaptol treba za gradnju utvrda u Sisku.

Nos Ferdinandus diuina fauente cleraeneia Roraanorura, Hungariae. Boemiae. Dalmatiae, Croatiae et Sclauoniae etc. res semper augustus, in-fans Hispaaiarum, archidux Austriae. dux. Burgundie,, marchio Morauiae etc. memorie commendamus per presentes nostras, quod fideles nostri, ea-pitulum eeclesiae Zagrabiensis per supplicacionem suam nobis declaraue-runt humiliter, quod licet fidelis noster, magnificus Ladislaus Bamffy de-Also Lyndwa, comes comitatus Zaladiensis. semper et ad antiquo obliga-tus fuerit persoluere et persoluerit uniuersas decimas de pertinenciis castri sui Also Lyndua(!) ipsi capitulo Zagrabiensi, aliquot tamen pro-xime fransactis annis easdera decimas contra expressam ipsius capituli uoluntatem et requisitiönem dicta bona sua potencia mediante pro se ipso fecisset deciraare et exigere. ex quibus parum admodura, uel quasi nihil respectu quantitatis decimarum ipsarum eidem capitulo dedisset Et quam-uis idem napitulum prefatum Ladisläum Bamffy crebris nostris mandatis requisiuisset, ut easdem decimas de prescriptis pertinentiis arcis sue, Also Lyndwa, iuxta ueterem morem permitteret libere exigere. ipse tamen non gratis mandatis nostris, etiam modo pro se ipso perciperet in detrimen-tum iurium predict? eeclesiae Zagrabiensis et cultus diuini diminutionem, atque damnum ipsorum manifestum. Supplicantes nobis humiliter, vt cum ipsi pro presentiura temporum ratione coacti essent pro defensione rd£nt nostri Sclauoni§, locorumque finitimorum conseruatione in decursu flumi-nis Zauy supra arcem Welykam, castrum Zyzek ad sustinendos Turcorum impetus extruere, nee sufficiant ad eius necessariam eonseruationem sine decimis, dignaremur id ipsis gratiose coneedere. ut cum aliis viis et mo-dis non sperarent sese decimas ipsas a prefato Ladislao Bamffy extor-quere posse, liceret tantum uia iuris eeelesiastiei, et per censuras ecclesi-asticas ratione dictarum decimarum contra eundem Ladislaura Bamffy pro-cedere. Quorum nos humili supplicatione accepta, prescripts rationibus inducti, aequum et iustum esse eensentes, decimas ipsas a diuis quondam Hungariae regibus ad cultum dei ordinatas, eo quo institute sunt, fideli-ter administrari, predicto capitulo et canonicis prenominate eeclesiae Zagrabiensis annuendum duximus et concedendum, ?t si iustas decimas suas ex prescriptis bonis dicti Ladislai Bamffy aliter exigere non possent, uel non permitteret eis ipse Ladislaus Bamffy, liceat eisdem contra eundem Ladislaum Bamffy, propter eius contumatiam, obseruato ordine et pro-eessu consueto, per uiam iuris eeelesiastiei et censuris ecelesiasticis proee-dere tandiu, donee idem Bamffy eisdem, uel per eoncordiam. uel aliter qualitercunque tarn de preteritis perceptis, quam etiam futuris decimis satisfecerit, eosdemque contentos reddiderit. Imo annuimus et eoneen-

289

dimus harum nostrarura vigore et testimonio literarura. Datum Augusts Vindelicorum, deeima quinta flouembris, anno domini miUe.simo quingen-tesimo quadragesimo septimo.1

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episeopus Zagrabiensis.

Original na pergament. Odozdol •- je pritisnut veliki pečat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capituli Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 17. No. 27.

252.

1548. 1. maja. U Zagrebu.

Podban Gaspar Gušić svjedoči, kako je 150 kmetova Petra Erd'oda, koji su se silom naselili ha kaptolskom posjedu kod Siska, prisiljeni, da se

otsele.

Nos Gaspar Gwsych de Thwran, vicebanus et comes, ac iudices no-bilium comitatus Zagrabiensis memorie commendamus per presentes, quod cum nos ad instantem et legittimam peticionera venerabilium dominorum capituli eeclesie Zagrabiensis, egregium Philippum Horwath de Klokoch, vnum ex nobis, videlicet iudicem nobilium ad infrascriptam inquisicionem, reuisionem et admonicionem faciendam, de sede nostra iudiciaria legittime destinassemus, tunc idem exinde ad nos reuersus, nobis retulit in hunc modum, Qualiter ipse feria quinta proxima ante festum beati Georgii martiris,2 ad oppidum eiusdem capituli Zagrabiensis, Zyzek vocatum, in prefato comitatu Zagrabiensi existens et habitum, personaliter accessisset, ibideraque ab .omnibus quibus decuit palam et occulte diligenter inqui-rendo, talim de infrascriptis reseiuissefc certitudinis veritatem, immo et oculis suis propriis lustrando vidisset et aspexisset, qualiter nonnuli co-loni magnifiei domini Petri Erdewdy de Monyerokerek, eirciter centum quinquaginta,* in possessionibus eiusdem Zamlaehe, Lazy, Loghomer et Obrowo voeatis, in vlteriori ripa flumiois Sawy existentibus et habitis, ad castellum eiusdem Hraztylnycza vocatum, in prealle^ato comitatu Zagrabiensi existens pertinentibus, commorantes, de locis eorum, in quibus prius habitabant,. sese cum domibus et rebus eorundem ad citeriorem ripam eiusdem fluminis Sawy, ad territorium videlicet prenotati capituli Zagrabiensis, ac ad pertinencias predicti oppidi eiusdem Zyzek transtulissent moraturi, illicque in territorio ipsius capituli Zagrabiensis non longe a castro nouo eiusdem capituli, itidem Zyzek vocato, consedissent, et terram

1 Nedosljednost pisanja e, e i ae, pridržana je. 2 19. aprila 1548.

MOXl'MBxMTA HIST. XXXX '. MONUM. HABSBURGICA III. 1 9

£90

amplam pro se ipsis occupassent, illicque sine omni obediencia prefato capitulo Zagrabiensi prestanda, immo contra expressam eiusdem volunta-tem in terra capituli prenotati, sub obediencia memorati domini Petri Erdevvdy et officialium eiusdem resideneiam personalem et mansionem cum tota familia, rebus et suppellectili sua šibi fecissent et occupassent. poten-cia mediante, in preiudicium et damnum dicti capituli valde magnum. Vnde facta huiusmodi inquisicione et occulata reuisione, prenotatus iudex nobilium ad requisicionem memorati capituli Zagrabiensis, feria sexta ante prefatum festum beati Georgii martiris.1 memoratos colonos eiusdem do-"mini Petri Erdevvdy, sic vt prefertur in terra dicti capituli Zagrabiensis commorantes. personaliter accessisset, eosque admonuisset in eo, vt si illic residere et mansionem personalem facere vellent, extunc prefato capitulo Zagrabiensi et officialibus eiusdem in dicto oppido et castro Zyzek consti-tutis et commorantibus, debitam et congruam obedienciam obsequiaque et munera necessaria prestare deberent, alioquin ipsum capitulum Zagra-biense pati non posset, terram suam sic ab eisdem occupari et coli atque inhabitari. Qui quidem coloni, dum premissa omnino facere recusarent, sed illic velle residere sub obediencia prenotati domini Petri Erdewdy respondissent, tunc mox ibidem et eodem die memoratus iudex nobilium pro parte prefati capituli Zagrabiensis eosdem colonos dicti domini Petri Erdewdy admonuisset et requisiuisset i[n eo, vt] ipsi infra quinque dierum spacium tunc immediate sequencium, cum omnibus domibus. familia et rebus ipsorum sese de territorio memorati capituli Zagrabiensis, quod ita vt prefertur occupassent. libere et pacifi.ce leuare atque ad terram et dictum oppidum domini Petri Erdewdy, domini videlicet sui, Hraztylnycza dictum, illic in proximo situm, aut quocunque eis placuisset transfere, deberent, alioquin cogeretur ipsum capitulum Zagrabiense iure regni requirente vim vi re-pellere, et terram suäm ac ecclesie sue eciam cum disieccione prefatarum domorüm, illic vt prefertur erectarum, eliberare et vindicare. Quibus sic habitis et elapsis prefatis quinque diebus, feria deinde quinta proxima J)öst prenotatum festum beati Georgii martiris,2 nobiles Marcus Thomazo-wych et alter Marcus Vaskezy, seruitores et officiates eiusdem domini Petri Erdewdy, nomine et in persona prefati domini ipsorum, ibidem eirca memöratum c-astrum Zyzek pecissent(t) venerabiles dominos Geor-gium Thompä, prepositum Galgoncensem, gubernatorem episcopatus Zagrabiensis, Antonium Kamarczensem, Lucam Ohasmensem, archidiaconos, Stephanum de Peyerkyw, Nicolaum de Zlobochyna et Emericum Wely-kinum, canonicos ecclesie Zagrabiensis, qui hinc a prenotato capitulo Zagrabiensi ad hoc deputati erant in Zyzek. in eo, vt prefatis colonis dare-turlongior terminus, saltern videlicet dierum duodecim. quo temporis spacio ipsi officiales possent dominum ipsorum consulere, in quern locum suarum possessionum iuberet dictos colonos suos transferri. Capitulum vero memoratum Zagrabiense permisisset, non saltern duodecim dies, sed integrum vn u m mensem, maium, tunc immediate sequentenl, vt infra id

1 20. aprila. 2 26. aprila.

291

tempus coloni memorati possint et debeant sese libere et paeifice de terra capituli cum domibus suis leuare, atque in terram et possessionem dicti •domini ipsorum transferre moraturi, cum espressa declaracione, quod si •eciam eo termino et mense preterito illie residere violenter vellent, ex-tune necessario ..cogitur capitulum Zagrabiense iure suo uti, et vim vi repellere ac terram suam et ecclesie sue vindicare, eciam cum disiecci-one domorum illarum, ne per diutinam illic commoracionem illi colloni ius aliquod in .terra aliena sibi vindicarent. Datum Zagrabie, sexto die •exequucionis prenotate, anno domini millesimo quingentesimo quadrage-simo octauo.

Original na papiru. Na rptu su pritisnuta dva pečata (kao na ispravi od 14. juna 1548. pod br. 253). U kr. zem. arkivu u Zagrebu. Depos. Archiv. capit Zagrab. Acta capituli antiqua fasc. 35. No. 21.

253.

1548. 14. j'ima. U Zagrebu. *

Gašpar Gusić, podban, svjedoči, da je Petar Erdödy dao porušiti dva mlina na Savi,koji su služili za uzdržavanje sisačke tvrdjave.

Nos Gaspar Gwzych de Thwran, vicebanus et comes, ac iudices liobilium comitatus Zagrablensis, memorie commendamus per presentes, quod cum nos ad instanciam etlegittimam peticionem venerabilium domi-norum eapituli ecclesie Zagrabiensis, egregium Philippum Horwath de Klokoch, vnum ex nobis videlicet iudicem nobilium, ad infrascriptam in-quisicionem faciendam de sede nostra iudicaria legittime destinassemus, tunc idem exinde ad nos reuersus nobis retulit in hunc modum. Quali'ter ipse sabbato proximo p@st octauas sacratissimi corporis Ohristi, proxime preteriti,1 ab omnibus quibus decuisset et licuisset palam et occulte dili-genter inquirendo. talem de infrascriptis resciuisset eertitudinis veritatem. Qualiter feria quarta proxima post octauas dicti festi corporis Ohristi proxime preteriti,2 nobilis 4Marcus Waskezy dictus, seruitor et castellanus magnifici domini Petri Erdewdy, per eundem in castello suo Hrazthyl-nycza vocato, in comitatu Orisiensi3(l) existenti et habito constitutus, nesci-tur quibus motus respectibus, ex speciali mandate et commissione . preno-tati domini sui, missis et destinatis nonnullis hominibus et seruitoribus predicti domini sui, in et ad molendina quedam duo venerabilium doml-norum eapituli ecclesie Zagrabiensis in publico flümine Sawi, ex opposite

1 9. juna. 8 6. juna. 3 Ispravljeno iz: Zagrabiensi.

/

*

292

castri eorundem finitimi Zyzek voeati, constructa et deearrencia, quibus-videlieet molendinis finitiinum illud castrum sustentabatur,. eorundemque molendinorum lapides molares et ferramenta in aquam proici, ac molen-dina ipsa per äquam fluminis Sawy demitti fecisset potencia mediante, irr preiudicium et dampnum dicti capituli Zagrabiensis manifestum. Datum Zagrabie, sexto die diei inquisicionis prenotate, anno domini millesimo* quingentesimo quadragesimo octauo.

Original na papiru. Na rptu su pritisnuta dva pečata (I. u Štitu-uspravno stojeći rak: obitelj Krizanić, gore slova G. K.-II. u štitu гате^ koje drži grančicu s plodovima, gore slova P. H.: Philippus Horvat). U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capit. an-tiqua fasc. 35. No. 23.

254.

1548. 24. juna. (U Zagrebu).

Pred kaptolom ćazmanskim prosvjeduje kaptol zagrebački protiv zabrane prijelaza kroz posjede Petra Erdoda, što je napereno na štetu kaptolskih

utvrda, koje služe protiv Turaka. Nos capitulum ecclesie Chasmensis memorie commendamus per pre-

sentes, quod cum nos ad instantem et legittimam peticionem venerabilium dominorum capituli ecclesie Zagrabiensis, duos ex nobis, venerabiles videlicet Mathiam de Chasma et alterum Mathiam de Dombro, socios et con-canonicos nostros, ad audienda. infrascripta negocia coram eisdem fienda, e medio nostri legittime destinassemus. Tunc iidem fratres nostri exinde-reuersi, nobis conscieneiose retulerunt in hunc modum, quod cum ipsi die dominieo proximo post octauas festi sacratissimi corporis Ohristi pro-xime preteriti/ in medio prenotatorurn dominorum capituli ecclesie Zagrabiensis, et signanter in interiori eorum sacrario siue consistorio in preal-legata ecclesia eorum Zagrabiensi fuissent constituti, tunc ibidem et coram eisdem fratribus nostras, nobilis Stephanus. de Schytaryo, nomine et in persona egregiorum Marci Thomazowyeh, castellani de Zelyn, prefecti videlicet bonorum magnifici domini Petri Erdewdy, et alterius Marci Waskezy, castellani de Hraztylnycza, seruientum vtputa dicti domini Petri Erdewdy, venisset in presenciarn et in medium eorundem dominorum, capituli ecclesie Zagrabiensis, eisdemque et omnibus hominibus ipsprum expresse et manifeste interdixisset et prohibuisset terram et aquam, siluam,. montes. vias publicas, generaliter omne commercium et accessum omnium et quorumeunque bonorum eiusdem domini Petri Erdewdy, vbicunque-per totum regnum Sclauonie existencium et habitorum, sic, quod non sit eis liberum accedere aut attingere vel pertransire terram vel aquam aut.

1 10. juna 1548.

/

29a

wias publicas in bonis eiusdem sitas, nil penitus exeipiendo, neque ha-faendo respectum finitimi castri eiusdem capituli Zagrabiensis, Zyzek vo-cati, et aliorura finitimorum castrorum eiusdem, ad que omnia non potest fieri transitus, nisi per territoria et bona eiusdem domini Petri Erdewdy* Facta huiusmodi inhibicione prenotati domini capitulum ecclesie Zagrabiensis mox et incontinenti ibidem protestati fuissent, quod ista inhibicio "fcendit ad manifestum perieulum pretactorum castrorum finitimorum, que -non poterunt construi et muro, prout cepta erant, firmari, quum tamen sint Turcis finitima, et quasi in faucibus eorum posita, ac in quibus pen-det status et perieulum tocius adhuc relique Sclauonie, Oroacie, Oarinthie •et Oarniole; ibidem prenotati domini capitulum ecclesie Zagrabiensis ex-presse permittendo hominibus domini Petri Brdewdy, liberum vbilibet per suas possessiones transitum commeatum et gencium, eo quod talis prohi-•hicio non soleat fieri, nisi contra illos, qui essent infideles regie maiesta-tis et regni. Vnde nos ad relacionem prenotatorum fratrum nostrorum, presentes literas nostras testimoniales super omnibus premissis fideliter »emanari, et sigillo nostro autentico consignari fecimus. Datum in festö beati Johannis Baptiste, anno domini millesimo quingentesimo quadrage-«imo octauo.

Original na papiru. Na rptu je bio pritisnut kaptolski pečat. U .kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capituli untiqua fasc. 35. No. 22.

255.

1548. 5. julä. (U Zagrebu.)

•Gjuro Keglević opozivlje pred zagrebačkim kaptolom ustupnicu vrhu imanja Vratečko (Wratcha), koju je prisiljen od bana Nikole Zrin-

skoga izdao Ivanu Alapiću.

Nos capitulum ecclesie Zagrabiensis memorie commendamus per presentes, quod magnificus dominus Georgius Keglewych de Bwsyn co-*' ram nobis personaliter constitutus, sponte et libere oraculo viue vocis sue per modum protestacionis et reuocacionis dixit et confessus est in hunc fflodum. Qualiter annis et temporibus proxime elapsis, dum spectabilis et magnificus dominus Nicolaus comes de Zrynio, regnorum Dalmacie, Cro-acie et Sclauonie banus eundem persequeretur, castrumque Bowych de manibus eius vi eripuisset, nec non capiti eciam eiusdem et omnibus bonis hereditariis minaretur,.. eotunc idem dominus banus in congressu •quodam et colloquio ipsorum mutuo, fide prestita interuenieiite, prope, castrum Pokopzky facto, obtulerat eidem Georgio Keglewych scripturam quandam de manu egregii Ambrosii literati de Gregoryancz, seruitoris ipsius đomini bani. sub nomine eiusdem Georgii Keglewych factam, in qua continebatur, qualiter ipse Georgius Keglewych possessionem quah-

29%

dam Wratcha vocatam, in pertinenciis eiusdem castri Pokopzky et comi-tatu Zagrabiensi existentem. simulcum curia nobilitari ibidem habita. et cunctis pertinenciis eiusdem. egregio domino Johanni Alapy. tanquam ius aliquod in eadem habenti, libere et pacifice remisisset, petendo ipsum Georgium Keglewych. quatinus scripture huiusmodi suum sigillum et sub-scripcionem proprie manus apponere deberet. offerendo eciam ibidem ei-dem calamum et atramentum pro ipsa subscripcione facienda.. Qui quidem Georgius Keglewych. adactus presencia ipsius domini bani. timens sibi de maiori aliquo periculo, si id denegaret, sigillum suum et subscripcionem manus sue talibus Uteris, licet satis inuitus et. coactus apposuisset. Vnde facta huiusmodi protestacione. idem dominus Georgius Keglewych huiusmodi suas literas, sic vt prefertur sigillatas et subscriptas, tanquam non sponte nee libere, sed coacte et violenter extortas, reuocasset, retractasset et anichilasset, immo reuocauit. retractauit et anichilauit. cassasque et vi-ribus carituras reliquit coram nobis, harum nostrarum v i gore et testimo-nio mediante. Datum feria quinta infra octauas festi visitaclonis beate Marie virginis, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo octauo.

Original na papiru. U rptu je pritisnut kaptolski pečat. L ar-kivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

256.

1548. 9. augusta. U Bisagu. %, Barbara udova Ivana Oastelanfi, te Petar, Krsto i Ladislav Castelanfi, sinom njezini, daruju plemiću Grguru Barbir dva selišta m uilla nostra

Mirkouach in pertinenciis castri nostri Bisagh. Datis in castro nostro Bisagh, in vigilia beati Laurencii martiris,

anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo octauo. Vlastoručni potpisi: Petrus Castelanfii de Zentlilek, propria. Cri-

stophorus Oastelanffi de Zentlilek, propria.

Original na papiru. Pečata nije bilo. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

257.

1548. 18. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže kaptolu zagrebačkomu, te Pavlu Batkaju i Kr-stu Ceraru, da provedu otstup polovine imanja i grada Krapine, što ga

ima učiniti Luka Zekel Gjuri Kegleviću.

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum. Hungari§, Bohe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie. etc

295

fidelibus nostris capitulo ecclesie. Zagrabiensis, ac egregiis Paulo Rathkay de Nagh Thabor. et Christophoro Oerar, prefecto arcis Ohazarwara. salutem et gratiam. Remissurus et resignaturus est nostro mandato fidelis noster ma-gnificus Lucas Zekel de Kewend, liber dominus in Ormosd, consiliarius noster, ac gencium prouinciarum nostrarum h§reditariaruni in isto regno nostro Sclaupnie, capitaneus, međietatem vniuersorum bonorum et perti-nenciarum arcis Krapina, partem videlicet magnifici Petri Keglewyth, quam nos anno superiori, post detencionem propter certos excessus eius-dem Petri Keglewyth contra nos admissos, ad manus nostras occupäri feceramus, et pro duobus millibus florenis rhenensibus eidera Luc§ Zekel, vigore literarum nostrarum superinde ei datarum inscripseraraus, iideli nostro egregio Georgio Keglewyth de Bwsyn et eius fratribus. Quare fide-litati vestry harum serie mandamus, quatinus ad requisicionem cum pr§-sentibus eiusdem G( gii Keglewyth, vel fratrum suorum, vos capitulum. Zagrabiense, homin' vestrum mittatis pro testimonio fidedignum, et vos Paule Rathkay et Onristophore Cerar personaliter illuc accedere, ac pre/-soripte. resignacioni medietatis bonorum et pertinenciarum dict§ arcis Krapyna(!) interesse et attendere diligenter debeatis, an prefatus Lucas Zekel eadem bona secundum literarum nostrarum inscripcionalium et sua-rum reuersalium sit eidem Georgio Keglewyth et fratribus suis resignaturus, cuius quidem remissionis et resignacionis pr§scriptorum bonorum modum et seriem volumus, vt vos capitulum vestris, vos item Paule. Rathkay et Christophore Cerar, similiter vestris Uteris nobis fideliter per-scribere debeatis. Secus non facturi. Prejsentibus perlectis, exhibenti resti-tutis. Datum Vienne, decima octaua mensis augusti, anno domini mille-simo. quingentesimo quadragesimo octauo.

Perdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pecat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

258.

1548. 21. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaze generose. et magnifies domine. Magdalene^ Zekel de Ormosd, fidelis nostri magnifici Ioannis a Pernstain consorti, da zaostalu kroz sedam godina desetinu od гждо*;ах Zygeth, namiri zagrebačkomu kaptolu, koji desetinom ne samo. podržaje službu božju, već hoće i

izgraditi tvrdjavu tjLjzek i uzdržavati ostale gradove na krajini. Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U kr. zem.

arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 18. No. 8.

Tekst i potpisi potpunoma se podudaraju sa slijedećom, ispravom od istoga datuma, upravljenom na Gjuru Frankopana.

396

259.

1548. 21. augusta. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže Gjuri Frankopanu Slunjskomu. da plaća kaptolu zagrebačkomu desetinu od Stenišnjaka, Cetina, Krstinje i Kladuše.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorum. Hungariae, Bohe-miae etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austriae etc. fideli nostro, spectabili ac magnifico Georgio Zlwny de Frangepanibus, Segniae, Wegliae, Modrwssiaeque comiti, salutem et graciam. Expositum est maiestati nostrae in personis fidelium nostrorum capituli ecclesiae Zagrabiensis, quomodo tu decimas ipsorum exponencium ad ecclesiam eorum Zagrabiensem, ex ordinaeione diuorum quondam Hungariae regum, nostrorum predecessorum, ad cultum diuinum, vsumque ministrorum dei insti-tutas, de bonis castrorum tuorum Stenysnyak, Ozethyn, vtraque Oladusa et Kerzthyna, magno defectu administrare faceres, ita quod bonam partem, earum in tuum vsum reseruares, in derogamen iurium predictae ecclesiae Zagrabiensis, cultusque diuini diminucionem, ac ipsorum exponencium damnum non mediocre. Suppiicarunt itaque nobis iidem exponentes humiliter, ut cum ex decimis ipsis non solum ministeria diuina in dicta ecclesia sua exercerent, sed eciam edificacionem sumptuosam nouae arcis ipsorum Zyzek uocatae continuarent, aliaque castra' sua conseruarent. di-gnaremur eis superinde graciosae(!) prouidere. Cum autem ex officio nostro regio, velimus iura ecclesiarum dei, quarum in regno nostro Hungariae et partibus ei subiectis, more predecessorum nostrorum regum, su-premi sumus patroni, conseruare. decimasque et alios prouentus ad cultum dei, vsumque et sustentacionem ministrorum eius ordinatos, per omnes fideles subditos nostros administrare, supplicacione eorundem exponencium exaudita, fidelitati tuae harum seriae(!) mandamus firmissime, aliud habere nolentes, quatinus acceptis presentibus, et premissis sic, ut nobis relatum est, stantibus et se habentibus, prescriptas decimas, tarn preteri-torum, quam eciam tuturorum annorum, de dictis bonis tuis, memoratis exponentibus integre et sine defectu reddere et administrari facere, et deinceps homines eorundem ad decimandum et exigendum decimas ipsas [in pjretacta bona tua admitfcere debeas et tenearis. Nam si secus feceris, prouidebimus. quomodo decime. ips§ ad prenominatam ecclesiam Zagrabiensem. dictis exponentibus ex eisdem bonis tuis administrabuntur. Secus nuVlo modo facere audeas. Presentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Viennae, vigesima prima augusti, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo octauo.1

Ferdinandus. Nieolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis.

Nedosljednost pisanja e, e i ae, pridržana je.

297

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Arehiv. capit. Zagrab. Acta capituli antiqua

Jasc. 5. No. 39.

260.

1548. 28. augusta. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaze Stjepanu Banffyrju, da plaća kaptolu zagrebačkomu desetinu od svojih imanja, jer ovaj to treba za gradnju utvrde

u Sisku. Ferdinandus diuina fauente clemencia Bomanorum, Hungari§, Bohe-

anie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austria, dux Biirgundie. etc., fideli nostro, magnifico Stephano Banfij de Alsolyndwa, comiti comitatus Zaladiensis salutem et gratiam. Expositum est maiestati nostre in personis fidelium nostrorum capituli ecclesie Zagrabiensis, quo-modo tu de bonis et pertinenciis eastri tui Alsolyndwa et vicinorum nobilium. prout processus cultelli illius tenet, ipsis exponentibus ad eecle-siam eorum Zagrabiensem, pro duobus proxime preteritis annis. nihil decimarum dedisses. in derogamen iurium ecclesie, ipsorum predict^, ćul-tusque diuini diminutionem. Supplicantes nobis humiliter, vt cum ex de-cimis non solum ministeria diuina per eos exerceantur, sed etiam sumptu-osa §diftcatio castri ipsorum Zyzek continuetur, aliaque eorundem castra conseruentur. dignaremur eis superinde gratiose prouidere. Quorum nos humili supplicatione accepta. volentes iura ecclesiarum dei, quarum in xegno nostro Hungarie, et partibus ei subiectis supremi sumus patroni, conseruare, decimasque et alios prouentus earum per omnes fideles sub-ditos nostros administrari, fidelitati tue, harum serie mandamus firmissime, aliud- habere nolentes, quatinus acceptis pr§sentibus et prejnissis sic stantibus, prescriptas decimas de dictis bonis et pertinenciis castri tui Alsolyndwa, pr§nominatis exponentibus integre reddere et administrare, et de perceptis hactenus cum eis bono modo concordare. atque deinceps ab ех-accione decimarum de bonis vicinorum tibi nobilium. contra voluntatem et concessionem eorundem exponencium omnino cessare, et eisdem easdem libere et pacifi.ee exigendas permittere debeas, nam alioqui nos prouidebi-fflus, quomodo decim§ ipse, tam de tuis, quam etiam nobilium bonis pre-nominatis exponentibus integre- administrentur et exoluantur. Secus nullo modo' facturus. Pnjsentibns perlectis, exhibenti restitutis. Datum Vienn§. vigesima tercia die mensis augusti, anno domini millesimo quingentesimo •quadragesimo oetauo.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus, episeopus Zagrabiensis.

298

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pecat. U kr. zem. drkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta eapit. antiqua fasc. 17. N6-BI.

261.

1548. 23. augusta. U Bečn.

Kralj Ferdinand nalaže gradu Zagrebu, da plaća kaptolu desetinu od Gracana i Podbrežja.

Ferdinandus diuina fauente dementia ßomanorum, Hungarie. Boe-mi§ etc, rex semper augustus, mfans Hispaniarum, archidux Austria etc. fidelibus nostris, iudici et iuratis,. ceterisque ciuibus et inhabitatoribus ciui-tatis nostr§ Montisgrecensis salutem et graciam. Expositum est maiestati nostr§ in personis fidelium nostrorum capituli ecclesie Zagrabiensis, quo-modo vos in. administraeione decimarum ipsorum exponencium, ex ordina-

*cione diuorum quondam Hungarie, regum, nostrorum predecessorum, ad čulni diuinum, vsumque et sustentacionem ministrorum dei dari et admini-

strari debendarum, diffieultatem faceretis, decimasque frugum de bonis et possessionibus vestris Grrachan et Pobresye voeatis, de quibus ab antiquo vsque ad pr§sens tempus, decimas ipsas soluissetis, eisdem exponentibus red-dere nolletis, quinpoeius decimatorem eorum ad decimandum easdem pos-sessiones vestras admittere noluissetis, in derogamen iuriüm ecclesi§ ipsorum Zagrabiensis, cultusque diuini diminucionem atque damnum eorundem exponencium. Supplicatum itaque est nobis nomine eorundem exponencium humiliter, vt, cum ex decimis, non solum ministeria diuina per eos exer-ceantur, sed eciam sumptuosa edificacio castri ipsorum Zyzek continuetur, et alia quoque oastra eorundem conseruentur, dignaremur ipsis superinde-graciose prouidere. Quorum nos humili supplicacione moti, volentes pro nostro regio officio iura ecc]esiarum dei, quarum nos in regno nostro Hungarie, et partibus ei subiectis supremi sumus patroni, conseruare, decimasque et alios prouentus earum per omnes fideles subditos nostros, et vos integre administrari. mandamus vobis harum serie firmissime, quati-nus acceptis presentibus et premissis, sic vt nobis relatum est, stantibus,, decimatores dictorum exponencium, tarn ad decimandum fruges in prescripts possessionibus vestris. quam eciam exigendum decimas vini in istam ciuitatem nostram, secundum veterem bonam consuetudinem admittere, neque vllam diffieultatem in earum exaccione et pereepcione facere debeatis, nam si seeus feceritis, prouidebimus de modo et via. qua de-eim§ ipse, frugum de pr§tactis possessionibus vestris Grachanet Pobresye, et vini de ista ciuitate nostra memoratis exponentibus administrentur. Secus igitur nullo modo facere pr§sumatis. Pr§sentibus .perlectis, exhibenti restitutis. Datum Vienn§, vigesima tercia mensis augusti, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo octauo.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis.

299

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. Ü kr. zem.. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capit. antique? fasc. U. No. 69.

262.

1548. 25. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaze Ladislavu Banffy-ju, da ubranu za sebe desetinu povrati zagrebačkomu' kaptolu, jer ovu treba za gradnju utvrde

u Sisku.

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungariae, Bohemia etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austriae etc. fideli nostro, magnifico Ladislao Banfiy de Alsolyndwa, comiti comitatus Zaladiensis, salutem et gratiam. Expositum est maiestati nostrae in per-sonis fidelium nostrorum, capituli ecclesiae Zagrabiensis, quomodö tu de bonis et pertinentiis castri tui Alsolyndwa et vicinorum nobilium, prout processus cultelli illius tenet, ipsis exponentibiis ad ecclesiam eorum Za-grabiensem, pro duobus proxime preteritis annis nihil decimarum dedis-ses, sed in tuum propium vsum collegisses et percepisses, in derogamen iurium ecclesiae ipsorum predicte, cultusque diuini diminutionem. Suppli-cantes nobis humiliter, vt cum ex decimis non solum ministeria diuina per eos exereeantur, sed etiam sumptuosa edificatio castri ipsorum Zyzek continuetur, aliaque eorundem castra conseruentur, dignaremur eis super-inde gratiose prouidere. Quorum nos humili supplicatione aecepta, volen-tes iura ecclesiarum dei, quarum in regno nostro Hungariae et partibus-ei subiectis supremi sumus patroni, conseruare, decimasque et alios pro-uentus earum per omnes fideles subditos nostros administrari, fidelitati tuae harum serie mandamus firmissime, aliud habere nolentes, quatinus acceptis presentibus, et premissis, sic vt nobis relatum est stantibus et se habentibus, praescriptas decimas de dictis bonis et pertinentiis, tam dicti castri tui Alsolyndwa, quam etiam nobilium circumuicinorum,' prae-nominatis exponentibus integre reddere et administrari, ac de perceptis hactenus cum eis bono modo eoncordare, atque deinceps ab exactione earundem contra voluntatem et concessionem ipsorum exponentium omnino-cessare, et easdem eisdem libere et pacifice exigendas permittere debeas, nam alioqui nos prouidebimus, quomodo decimae ipsae, tam de tuis, quam etiam vicinorum nobilium bonis praenominatis exponentibus integre admi-nistrarentur et exoluantur. Secus nullo modo facturus. Praesentibus per-Jectis, exhibenti restitutis. Datum Vienn§, vigesima quinta mensis augusti,, anno dömini millesimo quingentesimo quadragesimo octauo,1

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis.

1 Nedosljednost u pisanju e, ae i e pridržana je.

300

Original na papiru. Odozdol je 'pritisnut veliki -pečat. U kr. zem. urkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrabiensis. Acta capit. anti-•qua fasc. 17. No. 31.

263.

1548. 30. augusta. U Beču.

Kralj Ferdinand potvrdjuje, da je Gjuro Keglevic izručio grad Gjur-gjevac i tvrdju Prodavić (Virje) Ivanu Gezthg-ju i Vidu Vugrinoviću.

Ferdinandus điuina iauenfce clemeneia Bomanorum. Hungari§, Bohemia etc., rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie. etc. recognoscimus per pr§sentes nostras, quod fidelis noster, egregius Geor-gius Keglewyth de Bwsyn, arcem nostram Zentgyerg et fortalicium Pro-dawyz, 'simulcum omnibus victualibus, bombardis, tormentis et ingeniis bellicis, item scioppis, pulueribus tormentariis et globiš, atque aliis rebus •et inuentariis omnibus in regestum conscriptis, ađ manus egregiorum Ioannis Gezthy et Viti Wgrynowyth, fidelium nostrorum, iussu nostro •et commissione reddidit, restituit et resignauit. Super quorum ad manus eorundem Ioannis Gezthy et Viti Wgrynowyth resignacione, pr§fatum Georgium Keglewyth quietum reddimus et expeditum, harum nostrarum vigore et testimonio literarum. Datum Vienn§. penultima mensis augusti, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo octauo.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus, episcopus Zagrabiensis.

Original na papiru. Odozdol bio je pritisnut veliki pečat. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

264.

1548. 4. septembra. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, službenicima i ljudima u Hrvatskoj, da ne smetaju Uskoke u njihovoj slobodi kretanja, a sva

koga Uskoka, koji bi uskočio, da izruče Ivanu Lenkoviću.

Ferdinandus etc. Spectabilibus, magnificis, nobilibus, egregiiis ac fidelibus nostris, dilectis, Nicolao comiti Zrinii, regorum nostrorum Dalma-tie, Croatie et Selauonie. bano, necnon vniuersis aliis comitibus, baronibus, nobilius^c^terisque cuiusuis status, gradus, ordinis, eonditionis, authorita-tis. potestatis et preeminently personis, subditis nostris in partibus Dalma-

«SOI

tie. Croatie. et Sclauonie ac alias ubilibet eonstitutis, ad quorum notitiam pr§sentes nostr§ liter§ peruenerint. et qui earum vigore requisiti fuerint, gratiam nostram regiam et omne bonum. Cum intellexerimus, quod s§pe-numero Vskoky in ditione nostra commorantes impediantur, quominus possint pro rebus et negotiis eorum expediendis ultro citroque per regna et dominia nostra proficisci, idque impedimenti sine ulla iusta causa illis fieri, nosque ob id prouidere cupiamus, ne dictis Vskokis tale impedimen-tum a quoquam amplius inferatur, quo nobis eo raaiori fide, studio et diligentia seruire et in fldelitatis debito sine aliquo grauamine perseue-rare valeant. Idcireo vobis omnibus et singulis supradictis et cuiuslibet vestrum fidelitati ha rum serie firmissime precipientes mandamus et com-mitt imus. vt Vskokos. fideles nostros, ubilibet in ditione nostra habitantes, per regna, dominia et prouintias nostras ac loca nobis subiecta libere et sine aliquo impedimento, molestatione, retentione et perturbatione ultro citroque proficisci. versari et negotiari permittatis vos ipsi, et ab aliis, qui-bus imperandi potestatem habetis permitti faciatis; pr^terea, u t dicti Vskoky eo melius in debito fldelitatis et obedientie officio contineantur, vobis omnibus et singulis pr§dictis et vestrum cuiuslibet fidelitati preci-pimus et mandamus, ut quandocumque contigerit, unum vel plures ex dictis Vsckokis(l) ad vos, uel aliquem ex vobis transfugere, eum uel eos^ egregio, fideli, nobis dilecto Ioanni Eenkowitsch, nostro in partibus Croatia, Sclauonie, et For i Juli i commissario et dictorum Vskokorum capi ta-neo, ad omnem eius requisitionem sine ulla exceptione remittatis, tradatis et restituatis et secus in pr§missis omnibus sub obtentu gratie, nostr§ non faciatis. Pr§sentibus perlectis, exhibendis restituendis.(l) Datum Vienna, 4. septembris, 1548.

Koncept na papiru. U c. i kr. kum., dvor. i drzav. arkivu u. Beču: Hungarica.

265.

1548. 11. oktobra. U Been. Kralj Ferdinand nalaze Ivanu Alapiću, da posjed Vratečko (Wratclia),.

povrati opatiji topuskoj. Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorum. Hungari§, Boe-

mi§ etc., rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austria etc. fideli nostro. egregio Ioanni Alapy de Naghkemlek salutem et gratiam. Expositum est maiestati nostr§ in persona fidelis nostri. venerabilis Fran-cisci Keglewyth de Bwsyn, abbatis ecclesie, beate Marie, viginis de Tho-pozzka, quomodo superioribus temporibus, quum videlicet Petrus Keglewyth de Bwsyn, genitor ipšius exponentis, in nostram regiam indignati-onem incurrisset, et eum nos ob certas causas detinere fecissemus, pr§-dium quoddam Wrathcha vocatum, iuxta fluuium Oolapis existens. ad

ш •ecclesiam abbatie. pr§fate. ipsius exponentis de iure et ab antiquo spec-tans, quod pr§deeessores sui ab antiquo, ipseque ad illud vsque terapus pacifi.ee possedisset, quo idem genitor suus nostro iussu detentus fuisset. cum omnibus pertinenciis et vtilitatibus suis violenter occupasses. Super cuius remissione, tametsi idem exponens mandate nostro te requisiuisset, remittere tamen ei noluisses. sed illud etiam modo teneres, magno pr§-•dicti exponentis et perconsequens ecclesie sue. preiuditio et damno. Sup-plicatum est itaque maiestati nostre. pro parte eiusdem exponentis humi-liter, vt ei. iuribusque ecclesi§ su§ superinde gratiose prouidere dignare-mur. Oum autem pro supremo iure patronatus nostri offitio, quo more pr§decessorum nostrorum. regum, in omnibus regni nostri Hungarie. et partium ei subiectarum ecclesiis fungimur, velimus eeclesiarum dei iura defendere. et ea non permittere a sacris vsibus alienari, supplicatione pre-fati exponentis exaudita, fidelitati tu§ harum serie firmiter committimus •et mandamus, aliud habere nolentes, quatinus acceptis pr§sentibus, et premissis sic vt pr§fertur stantibus et se habentibus, pr§scriptum pr§dium Wrathcha cum omnibus suis pertinentiis et emolumentis dicto Fran-'Cisco Keglewyth, abbati, aut official! suo, et ad ecclesiam suam pr§tactam citra moram, difficultatemque et tergiuersationem aliquam remittere et resignare debeas et tenearis, non obstante tua allegatione et excusatione •quod idem predium Wrathcha fidelis noster, egregius Georgius Kegle-wych. frater ipsius abbatis tibi contulisset. Nam Georgius Keglewyth in bonis abbatie nihil habet iurisdictionis, nee quicquam de illis disponere potest. De prouentibus autem pr§sentis anni ipsius pr^dii per te percep-tis, dictum exponentem contentare, aut cum eo bono modo eoncorđare •debeas. Nam alioqui commissmus aliis Uteris nostris fideli nostro. specta-bili et magnifico Nicolao eomiti de Zrinio, regnorum nostrorum Dalmacie. Croatia et Selauoni§ bano, cui pr§sentibus firmiter committimus, vt dictum predium e manibus tuis excipiat, et'supradicto exponenti, vel eius offici-ali restituat, ac eundem in eo contra te et alios quoslibet violentos impe-titores tu[eri], protegere et manutenere debeat, authoritate nostra sibi in hac parte attributa. iureque et iustieia mediantibus. Secus nullo modo facturus. Pr§sentibus perlectis. exhibenti restitutis. Datum Vienn§, vnde-cima die mensis octobris, anno domini millesimo quingentesimo quadra-gesimo octauo. . „ ••

Ferdinandus. Nicojaus Ölahus,

episcopus Zagrabiensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu,

303

266.

1548. 27. oktobra. (U Zagrebu.)

Luka Zekel izručuje po nalogu kralja Ferdinanda Vidu Olahu 200 for.

Sabbato in vigilia beatpnim Simonis efc Jude. apostolorum, honorabi-;]is đorainus Emericus, officialis in Zomzedwara, nomine et in persona generosi et magnifier domini Luce Zekel de Kewend, etc., deposuit du-centos florenos renenses, quemlibet florenum per cruciferos sexaginta com<-putendo^ nobili Vito Olah dicto^ per regiam maiestatem deputatos, vnde •eidem domino Luce Zekel fassus est expeditorias;

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capituli Zagrabiensis. -Locus credihilis. Protocollum 28. pag. 183. .

267.

1548. 13. novembra. U Požunu.

Pred kraljevskim sudom prenosi Ivan Feyertho sve svoje pravo na imanja izumrle u muškoj lozi porodice Benkovića, a njemu po kralju daro

vana, na žensko potomstvo Nikole Benkovića.

Nos Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum. Hungarie, Bohemie etc. rex semper augustus,, infans Hispaniarum, archidux Äustrie etc. memorie commendamus per presentes, quod egregius Ioannes de Feyertho. maioris cancellarie nostre secretarius conseruator. coram nostra personali presencia personaliter constitutus, sponte et libere confessus est et retulit in hunc modum, quod quamuis ipse superioribus annis vniuersa bona, curias nobilitares, possessiones, porcionesque et quelibet iura pos-sessionaria, tam in comitatu Zagrabiensi, quam eciam alias vbiuis intra fines regnorum nostrorum Oroatie et Sclauonie existencia et habita. que alias egregii quondam Nicolai Benkowyth, filii quondam Greorgii Benkowyth prefuissent; per mortem et defectum seminis maseulini sexus eius-dem Nicolai Benkowyth, simulcum toto et omni iure nostro regio in eis-dem eciam alias qualitercunque habito, vigore aliarum literarum nostra-rum donationalium exinde confectarum, pro se et per eum nobili quondam Ambrosio de eadem Feyertho, fratri šuo, ipsorumque heredibus et posteritatibus vniuersis, pro fidelibus suis seruiciis sacre hums regni nostri Hungarie corone. et deinde maiestati nostre exhibitis, a maiestate nostra impetrare, seque in dominium eorundem et earundem legitime in-troduci et šibi ipsi statui facere curauerit, huiusmodique introductioni et statucioni in personis geflerosarum dominarum Clare, consortis egregii >Gasparis Gwzyth. de Thwran, regnorum nostrorum Oroatie et Sclauonie predictorum vicebani, filie videlicet egregii quondam Nicolai Benkowyth

304

de Plawno, fratris carnalis indiuisi dicti quondam Georgii Benkowyth. necnon Helene, coniugis Petri Harrayczados, filie vtputa prefati quondam Georgii Benkowyth, contradictions velamine obuiatum extiterit, exinde-que diuerse lites et differenciarum materie inter eundem Ioannem Feyer-thoy ac dictas dominas, earundemque raaritos prescriptos mote fuerint et in sede banali ventilate extiterint, nichilominus tamen [predictus] Ioannes Feyerthoy matura intra se deliberatione prehabita, certorum eciam pro-borum et nobilium virorum opera et [interuen]ientibus, maxime cum prescripta bona iuri foeminino aeque(!) ut masculino deser-uire dicantur, totum at omne ius suum [etdominii] proprietatem, si quod vel quam idem Ioannes Feyerthoy vigore premisse donacionis nostre in prenotatis vni[uersis bonis curiis nobili]taribus, possessionibus, porcioni-busque et quibuslibet iuribus possessionariis prefati quondam Nicolai Benkowyth habuisset, vel habere posse sper[aret] quomodolibet in futu-rum, in easdem dominas Glaram et Helenam et earundera maritos preno-minatos, necnon generesam duminam Peregrinam, consortem egregii Io-annis Budachky de Bwcha, similiter filiam dicti Georgii Benkowyth. et maritum eiusdem, eorundemque et earundem heredes et posteritates vni-usrsos, necnon Hberos et heredes egregii quondam Gasparis Benkowyth, filii videlicet antefati Nicolai Benkowyth, senioris, transtulisset iure per-petuo et irreuocabiliter tenendas. possidendas pariter et habendas, nullum ius, nullamue iuris et dominii proprietatem peramplius in eisdem bonis sibi ipsi et suis heredibus reseruando, sed totum et omne ius in prefa-tas dominas, consequenterque maritos earundem et Hberos quondam Gasparis Benkowyth, ac heredes eorundem et earundem prenotatos trans-ferendo, pleno iure et cum effectu. Imo transtulit et assignauit coram nostra personali presencia prenotata, harum nostrarum vigore et testimonio-literarum mediante. Daium Posonii, in die beati Brictii episcopi et con-fessoris, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo octauo.

Coram me Michaele de Mere, presencie regie maiestatis in iudiciis locumtenente.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti: Kukuljevićeva zbirka.

268.

1548. 12. decembra. (U Zagrebu.) Gjuro Frankopan Slunjski, potvrdjuje svoju darovnicu učinjenu Nikoli Babonosiću od plemena Mogorovi6,t pogledom na imanja kod Krstinje

i Donje Kladuse. Feria quinta proxima ante festum beate Lucie virginis et martiris,

spectabilis et magnificus dominus Georgius Zluny, Vegle, Segnie Modrusieque-

305

comes, oneribus etc. Francisci filii, necnon Catherine et Anne filiarum, ali-orum eciam vniuersiorum fratrum etc. in se assumptis, fassus est, quod ipse annis superioribus transacts, attentis et consideratis fidelitate et fide-hum seruiciorum gratuitis meritis dilecti olim familiaris sui, egregii Ni-colai Babonosych de genere et familia Mogorowych, eidem domino comiti Georgio, genitorique eiusdem exhibitis, quasdam duas totaJes et integras possessiones suas, vnam videlicet Prekowersche dictam, in pertinenciis castri sui Kerztynya vocati, ad nouem integras sessiones iobagionales se extendentem; alteram vero possessionem Dermelyewo vocatam, in pertinenciis castri sui Dolnya Kladwsa vocati, in qua videlicet possessione quat-tuor integre essent sessiones iobagionales, omnino in comitatu Zagrabiensi existentes et habitas, ipsum dominum comitem iure hereditario concer-nentes, simul cum cunctis prenotatarum possessionum vtilitatibus et pertinenciis quibuslibet, terris vtputa etc., prout prefato olim Nicolao Babonosych, ita et heredibus ac posteritatibus eiusdem vniuersis, dedisset, donasset etc. et contulisset. Quam quidem donacionem suam olim factam, idem dominus Georgius comes in personas eciam egregiorum Ioannis.et Pauli itidem Babonosych, filios nempe prenotati Nicolai, necnon Nicolai, Georgii, Miehaelis, Ladislai, Gabrielis, eiusdem Ioannis et Francisci. prenotati Pauli filiorum heredum et posteritatum eorundem vniuersarum ratam et firmam fieri voluisset, eisdem prenotatas possessiones, sic vt prefertur donatas, deđisset, donasset, tradidisset et contulisset, immo dedit etc. nil iuris etc. šibi aut suis heredibus et officialibus peramplius reseruando etc., in prefatos olim Nicolaum Babonosych ac loannem et Paulum, filios eiusdem et heredes eorunđem transferendo pleno iure etc.

U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Arch, capii. Zagrab. Locus credib. Protocollum 28. pag. 192.

269.

1548. 14. decembra. (U Zagrebu,)

Petai' Despot de Lika i Nikola Hobetić sklapaju pred zagrebačkim kaptolom uzajamnu adopciju s pravom baštine polovine dobara. Feria sexta proxima post festum beate. Lucie virginis et martiris,

nobilis Petrus Dezpoth dictus de Lyka ab vna, ac Nicolaus egregii olim magistri Balthasari Hobethych de Dobowcz, alias regni Sclauonie viceprothonotarii, filius, ex generosa domina Margaretha, filia nobilis quondam Thome. Bewenywd procreatus, ab altera partibus, comparentes, idem Nicolaus pr§fatum Petrum in patrem adoptiuum, dictus vero Petrus J»V eundem Nicolaum in filium adoptiuum, fatendo per expressum idem Nicolaus, quodque dictus Petrus ЦегроШ tempore necessitatis ipsum iuuis-set, presertim in acquisicione castri sui Oztrosyn, ideo directam et equalem međietalem iuris. quod ipse in castro Oztrosyn, in comitatu Zagrabiensi,

MONUMRNTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBUHGICA. III. 2 0

306

ipsum iure hereditario pertinentem haberet, eidem Petro et h§redibus ipsius fassus est, promittendo, quam primum deuenerit in dominium eius-deni castri et realem possessionem, extune direetam(!) preiate porcionis sue in ipso castro porcio sit ipsius Petri et h§redum eius perpetuo. Exad-uerso idem Petrus promisit, quod vbicunque et qualitereunque ipse suis seruiciis, vel qualitereunque acquisierit bona aliqua hereditaria, similiter directam(!) medietas eorundem bonorum sit ipsius Nicolai et heredum eius iure perpetuo. Coram lectore et Dombrensi.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus, credib. Protocollum 28. pag. 191.

270. X.

1548. 27. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izruči banu Nikoli Zrinskomu priloženi nalog izdan pro parte vniuersitatis nobilium Oampi

Zagrabiensis. te da izvijesti, sto bude on na to odgovorio.

Na rptu isprave je koncept odgovora kaptola. Nalog je izvršio Jvan de episcopali Zerđehel, prebendar zagrebačke crkve, koji je banu izručio nalog u Lukavcu, u nedjelju poslije osmice sv. triju kralja, ovaj je odgovorio, da je poslušan kralju i da je sve kralju odgovorio. Taj odgovor izručio je kaptol, izaslaniku.

Original na papiru. Na rptu je veliki pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. V kr. zem. arkivu u Zagrebui Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus cred. T. (irregestrata).

371.

1548.—1549.

Računi o iskupu sužanja kaptola zagrebačkoga, učinjenih iz grada Siska.

1548.

R e g e s t u m t e r c i e p a r t i s r e d e m p c i o n i s c a p t i u o r u m T h u r -c a r u m , vt i n t u s h a b e t u r .

Ratio redempcionis trium captiuorum pauperum a Gradyski. Item Nicolaus socius Anthonii Thrawlanyn pactatus fuit flor. XV. Item pro obdula flor. I.

307

Item pro victu trium mensiura percepi flor. iy2. Item quibusdam haramiis, qui fuerunt pay das flor. П. Item restant cum nostris diuidendi flor. Xy2. De quibus tercia dominii facit flor. 111½. Ex isto igitur captiuo habet dominium pro vietu et pro tertia

flor. V. Item Marcus adolescens pactatus fuit .flor. XII, sed ad preces et

nimium fletum matris su§, que, venerat a Gradyski, communiter rela-xati flor. II.

Item ex residuis* decern obdula data flor. I. Item pro vietu quattuor mensium flor. П. Restant diuidendi flor. VII, de quibus tertia dominio flor. II,

den. XXXIII. Pro victu igitur wiennensis I. ex tertia cesserunt dominio flor. ПП,

den. XXXIIL wienn. I. Item Jwragh pactatus fuit flor. XX, de qua summa communiter

relaxati presente domino Kamarcensi den. LXXXX. Item pro obdula flor. I. Item pro victu trium mensium flor. 1]/2. Restant diuidendi flor. XViy2, den. X. Item cedunt pro tercia dominio flor. V%. den. Ill, wienn. I. Igitur ex ipso Jwragh pro victu et pro tercia cedunt flor. VII, den.

Ill, wienn. I. Summa totalis victus et tercia facit flor. XVI, den. XXXVI.

wienn. II.

Exitus.

Larda tria bona manent in castro flor. VI. Attuli frenum vnum den. LXXV, dati Kezyke tria paria flor. II,

Thkanyeze maiores flor. II, quinta minor den. XXXX. Item de parualiis venditis attuli flor. V, den. LX. wienn. II. Prima vice de porcis venditis a Gradysko adductis tempore cate

racionis dedi dominis flor. VIII. Secunda vice de tribus captiuis venditis. in quibus erand(!) paydas

seruitores alieni, dedi dominio flor. VIII, den. VI. Item Zthanoe redempcionem administraui plenarie. super ipso habeo

-expeditorias. Item -duxerant seruitores pr§sente domino Dombrensi porcos XXVIII.

Brant primo XXX. sed duo perierant. Item ex ipsis porcis pro tercia permiserunt mihi seruitores eligere

V, quos accipiens mactaui castro, et longe meliores erant vice tercia. Summa tocius pecunie prescript^ floi\ XXI, den. LX, wienn. II. 1548. die V. maii, prefata totalis summa pecunie fuit presentata et

acceptata per capitulüm in sacrario.

Lecta etc. de voluntate capituli ecclesie Zagrabiensis. *

308

Itidem et de porcis omnibus.

Antiquus Thodor pactatus fuit flor. XXXX. Eadouan portauit pro eo larda et res flor. XXX, den. LXIII. Item primo pro obđula flor. I. Pro vietu quattuor mensium flor. II. Eestant diuidendi flor. XXVII, den. LXIIII. Hinc cedit pro tercia dominio flor. Villi, den. XX. De quattuor denariis concessi tereiam seruitoribus. Organ et penula flor. V. Byzoge III. flor. iy2. Tkanycze III. maiores flor. I, den. XX. Larda III. bona flor. 111½. Sic pro tercia et victu cesserunt flor. XL den. XX. Debet adhuc iste Thodor, flor. Villi, den. XXVII. Iste Thodor captus fuit 10. aprilis, discessit 12. augusti, igitur IIIL

mensibus est hie seruatus. Eadouan cum Alio captus fuit 15. maii, emissus vero ejat 18. mar-

cii, pactatus fuit flor. XXXX. Eediit vndecima iunii, decern mensibus est seruatus, priusquam

fuisset emissus. Hie portauit saltern flor. XII. Ex hac summa primo pro obđula flor. I.

Alium recepi pro nutritura flor. I. In hoc sunt paydas septem milites, nostri IIII, Simonis Nagh tres. Nostris eederunt flor. V, den. LXVIII, superant den. VI. quos con

cessi ex porcione nostrorum. tercia cedit flor I, den. LXXXX, dominio concessi.

Tkanycz IIII, vna maior, tres minores flor. I, den. XXXX. Byzage I, den. L. Singula maior tkanycza XXXX, minor den. XXXIII, wienn. I. Thodor fuit a dominio donatus castellano. Eadouanum et Hranyczam, seruitores. permissione dominorum vendi-

derunt flor. ХП1, a quibus flor. П pro obdula. Pro tercia flor. ПП, den. LXVI. wienn. II.

Equus Ali§ venditus flor. VIII, ex eo tercia flor. II, den. LXV. Iterum, equi duo venditi flor. L. Cessit pro tercia flor. VIIIy2, den. XXX. ad preces concessi.1

Myko Gradysanyn captus, venditus flor. XXI, den. LXXX. In hoc fuerunt paydas milites XVilli, Vzkoczi sex, domestici ХШ,

singuli(!) cessit flor. I. den. X : Vzkoczis est tercia plenarie data flor..VI,. den. LX. .

Manebunt cum domesticis diuidendi flor. XIIII, den. XX. Hinc,. cessit tercia flor. 111%, den. LXXIII. wienn I.

Facit tercia flor. XX, den. LV.

2 Slijedi precrtano: Facta tercia omnino flor. XV y2} den. XXXI wienn II.

309

Florenus ille vnus pro obdula. Iste res introscripte cum pecunia tercie partis sunt presentate in.

saerario et presertim die б. iaunarii 1549., presentati per dominum. ma-gistrum Nicolaum spanum flor. XX, den. LV.

Lecta dn voluntate capituli ecclesie Zagrabiensis.

Niže bilješke: Flor. XVilli, den. XXIII.

Mwsim flor. I, den. LX. Lasjch flor. I. den. LX. Chyk flor. I. den. XXXX. Blasych flor. I. den. XXXX. Clauigero den. L. Nicolao muratori flor. 1Ш. Nouozelo flor. I. Pro uictu ad angariam den. LXXX.1

Original na papiru u frakturnom formatu arka U kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Archivum capituli Zagrabiensis. Acta, capit. antiqua fast. 94. No. 108.

272.

1548.—1549. Gospodarski račun kaptolskoga imanja Toplica*

E e g e s t r u m f a c t u m s u p e r e x p e n s a a f e s t o b e a t i Luce E u a n -gel is te a n n o d o m i n i 1548.

In primo, quum domini graciosissimi mandauerunt venire ad Zagra-biam circa festum beate Katherine, tunc exposui den. XX.

Item duobus hominibus dedi, qui tempore porcos pugnauerunt de Zagrabia pro expensis den. XXII.

Item pro victualia porcorum in via exposui den. V. Item ad portam magnam cordam emi den. XVI.

, Item feria quarta ante festum beati Andrei,3 venerunt litere reue-rendi domini gubernatoris, et misi eas ad Ohakthornyam vicearchidiacono. dedi pro expensis den. П.

1 Nedosljednost u pisanju e i §, pridržana je. 2 Priopćujem ovaj jedan primjerak računa, jer držim, da je barem

donekle zanimljiv za gospodarske prilike tadanjega vremena, a imade u njima i nekoliko važnijih vijesti.

3 Pobliže datiranje u tekstu spomenutih dana, nijesam ovdje proveo, jer je datiranje nesigurno i pobrkano, a nije ni od važnosti.

310

Item sabbatho die post festum beate Lucie, misi cum uteris ad vestras reuerendas dominaciones cum duobus hominibus et eciam cum butiro reuerendi domini Luce et domini Emerici. dedi eis pro expensis den. XII.

Item feria quinta in profesto Thome apostoli, misi cum uteris ve-strarum reuerendarum dominacionum circa magnificum dominum banum, pro expensis dedi den. III.

Item dominico post festum beati Thome apostoli, misi cum literis vestrarum reuerendarum dominacionum ad magnificum dominum Wngnad, dedi pro expensis den. III.

Item feria tercia ante festum beati Anthonii, misi cum literis vestrarum reuerendarum dominacionum sonantibus domino Paulo Rathkay, dedi pro expensis den. II.

Item feria quarta in festo beati Anthonii, fuit congregacio facta hie Varasdini, et ibi fui duos dies cum domino Nicolao Sugilewych, et ex-posui den. XX.

Na dnu stranice: Den, LXXXXV.

Item feria quarta post festum beati Vincencii, misi cum literis vestrarum reuerendarum dominacionum sonantibus magnifico domino Luce Zekel ad Ormosd, dedi pro expensis den. IIII. »

Item die dominico ad festum Fabiani et Sebastiani, vespere vene-runt reuerendi domini, dominus cantor et dominus Grangya, ac dominus Benedictus, canonici ecclesie Zagrabiensis.

Ad cenam carnes den. VII. Panes den. VI. Capones II. Candellas den. III. Auene pol. I. Item feria secunda, ad prandium exposui carnes den. VII. Piper et crocum den. VI. Caponem I. Gallinas II. Panes den. VI. Item post recessum dominorum horum venit eodem die feria 2a- ad

festum beate Agnetis virginis, dominus Georgius gubernator, et exposui: Carnes den. III. Caponem I. Panes den. VIII. Candellas den. II. Auene pol. y2. Item feria quinta in profesto beati Pauli conuersionis, venerunt li-

tere de Dombro et sonantes reuerendissimo domino episcopo Zagrabiensi, misi eas ad Vinyczam, dedi pro expensis den. II.

Na dnu stranice: Den. LIIII.

311

Item sabbatho die post festum conuersionis beati Pauli, misi literas ad vestras reuerendas dominaciones sonantes ab magnifko domino Luca Zekel, et ab egregio Paulo Kathkay, et dedi pro expensis den. VI.

Item feria tercia ante festum purificacionis Marie virginis, venit egregius Ioannes Alapi, et dedi sue dominacioni eaponem I.

Panes den. П. Auene pol. liy2. Item feria sexta in profesto purificacionis Marie virginis. venit reue-

rendus dominus Stephanus Palffy, quando sua dominacio expectauit pecu-niam de Zyget et do Letenye, exposui ad prandium pisces den. V.

Piper et crocum den. III. % Item sabbato die ad festum purificacionis Marie virginis, ad pran

dium exposui caseum vnum, quod dedi Hungaris, qui pecuniam portaue-rant de Zyget et de Letenye den. IIII.

Piper et crocum exposui den. III. Canclellas den. III. Item ad cenam exposui caseum vnum den. III. Item die dominico ad prandium exposui carnes den. IIII. Piper et crocum den. IIII. Tritici exposui pol. y2. Caponem I. Gallinam I. Ad equos Hungarorum exposui auene pol. I. Ad equos reuerendi domini Stephani pol. I. Item sabbatto die ad festum purificacionis Marie virginis. misi cum

Uteris vestrarum reuerendarum dominacionum ad Wynyczam reuerendis-simo episcopo Zagrabiensi, et dedi pro expensis den. III.

Na dnu stranice: Den. XXXX.

Item feria 2s- post festum beati Blasii, venit egregius Johannes Gezti, et dedi sue dominacioni caponem I.

Item die dominico post festum purificacionis Marie virginis, per mandatum vestrarum reuerendarum dominacionum, ad iter Posonii, dedi egregio Nicolao Segilewych pro expensis florenos VI.

Item sabbatto die proximo ante Oarnispriuii, misi cum ferinis car-nibus ad Wrasy Laz. super duos equos, dedi pro expensis den. X.

Item eodem die misi vnum hominem cum Uteris sonantibus vestris reuerendis dominacionibus. dedi pro expensis den. VI.

Item ferrum arratri inferiorem,(!) denuo feci reformare et ad neces-sariam eiusdem emi ferrum den. X.

Item feria tercia Oarnispriuii, venit reuerendus dominus Gregorius Mayczen de Posonio. Ad cenam exposui carnes den. III.

Piper et crocum den. IIII. Caponem I. Gallinam I. Tritici quartam. Auene pol. y2.

312

Item sabbatto die post Carnispriuii, venerunt egregii domini, domi-nus Ravvenay et Paulus Rathkay, Stephanus Dersffy. Johannes Kwskoczy, dedi suis dominacionibus panes den. IIII.

Auene pol. I.

Na dnu stranice: Flor. VI, den. XLIII.

Item eodem die venerunt egregii domini Witus Wogrinowyeh loco magnifici domini Luce Zekel et Thomas Zalaj. Petrus Pathachych. et suis dominacionibus dedi panes den. II.

Auene pol. ljt. Item in octaua resureccionis domini Quasimodo geniti, fuit hie eon-

gregacio facta Varasdini huius comitatus eiusdem, et ibi fui duos dies cum Nicolao Segile\vych? et exposui den. XVI.

Item sabbatto die post festum apparicionis Michaelis, misi cum Uteris vestrarum dominacionum reuerendarum domino reuerendissimo episcopo Zagrabiensi ad Wynyczam, dedi pro expensis den II.

Item fen-urn emi, quod debui reformare. quod wul°;o dieitur brana, den. XX.

Item die dominico ante festum ascensionis domini, fuit hie Varasdini congregacio huius comitatus eiusdem, et ibi fui, exposui den. VIII.

Item feria quinta ad festum beati Ladislai regis, misi vnum homi-nem ad vestras reuerendas dominaciones pro educilacione vini decijnalis, si oportet educilari. aut non, dedi pro expensis den. VI.

Item tempore seminature railii exposui earner bouinas den. VI. Item quando feci milium extirpare, tunc exposui carnes den. VII. Item tempore messis tritici et siliginis exposui carnes den. XII.

Na dnu stranice: Den. LXXVIIII.

Item sabbatto die ad festum beate Margarethe virginis. venit ma-gnificus dominus Lucas Zekel. dedi sue dominacioni panes den. IIII.

Item tempore messis milii exposui carnes den. VIII. Item feria quarta ante festum natiuitatis Marie virginis, misi cum

Jiteris pro taxa regia ad vestras reuerendas dominaciones, dedi pro expensis den. VI.

Item die dominico in octaua natiuitatis Marie virginis, misi per duos homines taxam regiam de fnmis XXV vestris reuerendis dominacionibus, dedi pro expensis den. XII.

Item ad festum natiuitatis Marie virginis, fuit congregacio hie Varasdini huius comitatus, et fui ibi cum egregio Nicolao Segilewych. et exposui den. XII.

Item feria quattuor temporum ante festum sancti Mathei Ewange-liste,. venit reuerendus dominus Emericus Welikinus. quando vina decimalism ) . inde adduximus ad Zagrabiam, et hie fuit sua dominacio dies qumque. et exposui hie et ad viam. quod secum accepimus carnes den. XVI.. .

313

Item piper et crocum exposui den. XV. Capones II. Gallinas II. Auene ad equos sue' dominacionis pol. ТД. Item ad viam secum accepimus auene chorum I. Candellas den. ПП.

Na dnu stranice: Den. LXXVII.

Papira emi in toto den. VIII. Item circa diem dominicum proximum ante festum beati Luee

Ewangeliste. per mandatum vestrarum dominacionum misi vnum bonum bouem egregio domino Eawenay ad Ormosd, ad nupcias, florenis quattuor et medio.

Item dedi egregio Nlcolao Segilewych terciomet ibi ad Ormosd am-bulando pro expensis den. XVI.

Item a festo beati Luee Ewangeliste eciam vsque festum Luce, exposui prout est mihi deputatum a vestris reuerendis dominacionibus, ad carnes, oleum et ad sal et alia victualia flor. XII.

Floreni XVI, den. LXXIIII. Totalis summa expensarum facit florenos XXVI1/,, den. XII.

Item a festo sancti Luce vsque festum sancti Andree, fuerunt ple-narie sex portarii. illi duo ianitores, quos remisi, seruierunt septimanas sex, et dedi eis singulo pro salario den. LXXX. et hoc faciunt renen. flor. I1/,, den. X.1

Item quattuor ianitores, qui per integrum annum seruiuerunt, singulo dedi pro sallario medii anni flor. Ill, den. XX, et pro medio anno quattuor ianitorum sallarium facit flor. XII, den. LXXX.

Et adhuc obligor eis cum sallario medii anni etc. Item mercenario maiori, qui dicitur biros, dedi pro sallario annuali

flor. P/,. Tunicam emi ei den. LXXX. Oaligas emi den. XL. Oalciamenta den. LXXX. Pileum den. XII. Pro camesias(!) duo dedi den. XXXII. Item alio mercenario pro sallario dedi LXXXXIII. Tunicam emi den. LV. Oalligas emi den. ХХШ1. Oalciamenta in toto flor. r

t . Pileum den. XII. Oamesias duas den. XXIIII.

Svršena stranica.

314

Item pastori vno pro sallario dedi flor. 1/2.1

Tunicam em i ei iior. 1/2. den. V. Calligas emi den. XXIIII. Calciamenta emi den. XL. Camesias duas den. XXIIII. Pileum emi den. XJI.

Item pro annuali sallario horum duorum mercenariorum et vni pastori s. et ad omnem necessariam eorundem. summa expense facit flor. VIII1/«, den. VII.

Pro sallario ianitori et . mercenariorum ad vestimenta et ad alias necessitates summa facit flor. ХХШД, den. XLVII.

De taxa ordinaria. Ad conviuas et ad dominos graciosos exposui: Capones VIII. Gallinas sex.

De taxa ordinaria. Ad equos dominorum graciosorum et ad conviuas: Auene exposui choros V. Item ad seminaturam seminaui choros IIP/a- l

R e g i s t r u m f a c t u m s u p e r e x p e n s a v i n i ad c o n v i u a s e t ad a l i a s n e c e s s i t a t e s a f e s to s a n c t i L u c e , a n n o do m i n i 1548.

Inprimo, feria tercia ad festum Briccii feria venerat castellanus eastri Varasdiensis cum filiis germanis et cum magistro Iwstre et hie pernocta-uerat. Dedi eis vinum pynth V.

Item feria secunda ad festum beate Elizabethe virginis, egregius Thomas cum egregio Georgio Medosewez, castellanus eastri Nagh Kemlek. et dedi eis vinum pynth II.

Item a festo sancti Luce, vsque festum sancti Andree, fuerunt ple-narie sex portarii et duo mercenarii. ac seruitrix et vnus pastor, et sin-gulo die exposui virium pinthas VIII, et hoc faciunt dies XLIII, et in hys diebus XLIII, singulo die exposui plus, prout postmodum constitue-runt mihi exposite(I) pynthas II, et hoc faciunt in toto pynth LXXXVI, cubulos vero VIII, minus pynth II.

Item quum fenum feci adduci et insimul congregare, exposui vini pynth II.

Item die dominieo vespere ad festum beatorum Fabiani et' Sebasti-ani, venerunt reuerendi clomini, dominus cantor et dominus Grangia. do-

1 .Svršena stivmicn.

315

minus Benedietus, canonici ecclesie Za^rabiensis hue ad Thopliczarn, et exposui vinura ad suas dominaciones pynth XVI.

Na dnu stranice: Oubuli X, pynth III.

Item feria secunda ad festum beate A.gnetis, post recessum domi-norum venit reuerendus dominus Georgius. gubernator, et exposui vinum pynth XIII.

Item feria tercia post festum conuersionis Pauli, venit egregius Johannes Alapj de Chaktornya, et dedi sue dominacioni vinum pynth III.

Item feria sexta in profesto purifieaeionis Marie virginis, venit reuerendus dominus Stephanus Palfty. et hie fuit sua dominaeio tres dies> quod pecuniam expectauit de Zyget et de Letenye. et exposui circa men-sam sue dominaeionis vinum pynth XXVIIII.

Item illis Hungaris per se clebui dare per mandatum domini Ste-phani ad hospieium vinum pynth VI.

Item feria secunda post festum saneti Blasii, venit egregius Johan-Gezti. et dedi sue dominacioni vinum pynth II.

Item ieria tercia Carnispriuii, venit rauerendus dominus Gregorius. Mayczen de Posonyo, et hie fuit sua dominaeio duos dies, exposui vini pynth X.

Na dnu stranice: Cubuli VI, minus pynth I.

Item sabbatto die ante dominieam Inuocauit. venerunt egregii domini, dominus Eawenaj et Paulus Rathkay, Stephanus Dersfty, Johannes Kwskoezy, dum iter Orisium babuerunt ad eongregaeionem. dedi suis do-minacionibus vinum pynth HIT.

Item eodem die vespere venerunt et hie pernoctauerunt egregii domini Vitus Wogrinowych loco magnifiei domini Luce Zekel et Thomas. Zalaj, Petrus Pathachych, dedi suis dominacionibus vinum pynth IIII.

Item feria secunda. ad festum Johannis ante portam Latinam. yene-runt egregii domini Johannes Alapj et Johannes Geztj, et dedi suis dominacionibus vinum pynth Ш.

Item magnifieus dominus banus ante festum beate Elene. miserat hue vnum nobilem suum adoleseentem, videlicet Jeronymum, et hie fuit per vnam septimanam in aqua ealida, et sua magnifica dominaeio com-mendauit eum per literas suas, vt prouiderem circa eum, et exposui ad eum vinum pynth IIII.

Item quando feci extirpare tritieum et siliginem, exposui vinura pynth VI.

Item tempore seminature milii exposui vinum pynth Villi. Item tempore messis tritiei, siliginis exposui vinum pynth VII. Item feria quinta post festum visitaeionis Marie, venit egregius

Johannes Geztj, et dedi ei vinum pynth I.

Xa dnu stranice: Cubuli Ш, pynth V.

316

Item sabbato die ad festum beate Margarethe, venit magnificus do-minus Lucas Zekel, et hie sua dominaeio pernoctauit, dedi vinum pynth IIII.

Item feria quinta ante festum Vincula Petri, venit egregius Johannes Alapj, vnacum aliis nobilibus, Antonio Kwpynczky et Thoma Rwcha-nych, et aliis, dedi eis vinum pynth IIII.

Item ad falcatores et qui fenum congregauerunt et adinsimul adduxe-runt. exposui vinum in toto cubulos II'Д.

Item tempore messis milii exposui vinum pynth V. Item ad impleturam acetorum in toto exposui vinum cubulos III Va-Item feria quarta quattuor temporum ante festum Mathei Ewange-

liste, venit reuerendus dominus Emericus Yelikinus, et hie fuit sua dominaeio dies quattuor, et exposui vinum cubulum I.

Item super currus vasa omnia adimpleui per mandatum reuerendi •domini Emerici, quando voluinlus abducere et impleui vinum cubulum^

Na dnu stranice: Cubuli VIIIy2, pynth III.

Na priloženoj ceduljici: Ad conviuas et ad dominos graeiosos et ad alias necessitates expensa vini facit cubul. XXVIII. pynth III.

I n p r i m a mensse(!) d o m i n o r u m e d u c i l a t u m v i n u m in a n n o d o m i n i 1549.

Primum vas vini venditum cub. L, singulum cubulum per kruciferos XX, eidem pro educilacione ac fecibus cesserunt cubuli V, et scilicet cubuli XLV faciunt florenos ad denarios numerando XII.

Item aliud vas decimale venditum similiter cub. L, singulum cubulum per cruciferos'XX, eidem pro educilacione et fecibus cesserunt cub. V, et scilicet cub. XLV. faciunt flor. XII.

Item tercium vas venditum cubul. XL, singulum cub. per kruciferos XX, eidem pro educilacione et fecibus cesserunt cub. IIII, et scilicet cub. XXXVI. faciunt flor. Villi, den. LX. Quartum vas venditum cub. XXXII. singulum per kruciferos XX. eidem pro educilacione et fecibus cesserunt cub. Ill, et scilicet cub. XXVilli, et faciunt flor. VII. den. LXXIII. vienn. I.

Summa pecunie educilacionis vini facit flor. XLI, den. XXXIII, vienn. I.

Original na papiru. U kr. zem. arJcivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 46. No. SI.

31?

273.

1549. 1. januara. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da prisili Petra Er-döda, Ivana Alajpića i Gašpara Gusića, neka bi kaptolu^ zagrebačkomu

povratili neke zemlje i uskraćene desetine.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorum, Hungariae, Bohe-miae etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austriae etc. Meli nostro. spectabili et magnifico Nicolao comiti Zriniensi, regno-rum nostrorum Dalmacie, Croacie et Sclauonie bano, salutem et graciam. Expositum est maiestati nostrae in personis fidelium nostrorum capituli ecclesie Zagrabiensis, quomodo fideles nostri, magnificus Petrus Erdewdi de Monyarokerek, nescitur quibus respectibus circa districtum Zyzek et possessionem ipsorum exponencium Kralewcz uocatam. terras, siluas et metas ab antiquo ad eosdem exponentes. consequenterque ecclesiam eorum Zagrabiensem pertinentes, occupasset, occupätasque teneret; decimas item ex bonis suis, ipsis exponentibus prouenire debentes, persoluere et admi-nistrare, aut saltern more alias solito connumerare et percipere ipsis per-mittere noluisset; egregii uero Joannes Alapy de Naghkemlek, circa Koz-nycza et Hralych(!), Gaspar autem Gwzych de Twran, vicebanus tuus, circa Remethyncz. possessiones prefatorum exponencium multum terrae et aquae eorundem occupassent, occupatasque eciam modo tenerent, neque ad sepissimas requisiciones dictorum exponencium iidem Petrus Erdewdy, Ioannes Alapy et Gaspar Gvvsych, uiolenter occupata ipsis remittere uolu-issent, in damnum et iniuriam eorundem exponencium, iuriumque dictae ecclesie, Zagrabiensis derogamen manifestum. Supplicatum itaque est maiestati nostrae pro parte prenominatorum exponencium humiliter, ut eis superinde de opportuno iuris remedio prouidere dignaremur. Cum autem nos pro nostro officio uelimus iura ecclesiarum dei. quarum in regno nostro Hungariae et partibus ei subiectis, more predecessorum nostrorum, diuorum regum, supremi sumus patroni, defendere et non pati, vt qui-piam bona eorum. quae ad exercenda diuina officia, alendosque ministros sunt illis data, quoquo modo violenter et indebite a se alienarent, supplica-cione prenominatorum exponencium exaudita, fidelitati tuae harum serie mandamus firmissime, quatinus acceptis presentibus, in uno certo et breui termino, locoque per te partibus prefatis prefigendo, adhibitis tibi aliis eciam nobilibus iurisperitis in hac causa neütri parcium suspectis, vocatis-que coram te eisdem partibus, uniuersas differencias et controuersias, tam racione terrarum, siluarum, metarumque etaquarum occupatarum,;. quam eciam retentarum decimarum, quocunque modo exortas, inter eas-dem secundum deum et eius iusticiam reuidere. cognoscere, tuamque et' aliorum nobilium iudiciariam deliberacionem debite execucioni demandare debeas et tenearis. iure et iusticia mediantibus. Secus non facturus. Pre-/*

318

sentibus perleetis exhibenti restitutis. Datum Vienne, prima mensis ianu-arii, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo nono.1

Ferdinand us. Nicolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis etc.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capitut. Zagrab. Acta capituli anti-qua fasc. 28. No. 117.

274.

1549. 3. januara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da prisili Ivana Ala-pića, Ivana i Pavla Mikulića te podbana Gašpara Giišića na naknadu

šteta, što su ih nanijeli nekim plemićima.

Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie, Boe-mi§ etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie. etc. fideli nostro, speGtabili et magnifico Nicolao comiti Zriniensi, regnorum nostrorum Dalmatie,, Croatie et Sclauonie, bano, salutem- et gratiam. Ех-positum est maiestati nostre in persona fidelis nostri. egregii Stephani Ezthyeny, quomodo anno ab hine circiter sexto, fidelis noster, egregius Ioannes Älapy de Nagh Kemlek, misso ad curiam ipsius exponentis nobi-litarem Jerdowcz vocatam, nobile Mathia Posgay, seruitore suo, cum suis complicibus, decern ehoros tritiei purgati, totidem siliginis; alio vero tempore per eundem Mathiam Posgay et suos complices totam supellectilem et clenodia domus eiusdem exponentis ex eadem curia sua Jerdowcz, que, •a Turcarum populations ibi remansissent, auferi fecisset; his non contends, missis alio tempore idem Ioannes Alapy seruitoribus suis, Thoma Za-lay et Nicolao Lathoczy ad dictam curiam ipsius exponentis, indeque vi-gintiquinque iugera tritici boni et duo siliginis per ipsum exponentem demessa et in aceruulos eongesta recipi, et eodem autumno vineas, tam dicti exponentis, quam eeiam colonorum suorum vindemiari, et plusquam decern magna vaša musti abduci. ac insuper curiam eeiam pr§fatam iam-fati exponentis, domosque colonorum suorum distrahi, eosque ac totam possessionem suam Jerdowcz desolari fecisset. ad h§c seruitores eciam egregii Ioannis Mykwlych, seruitoris sui. circiter festum Penteeostes proxime pr§teritum, in publiea via currum s§pedicti exponentis, quo idem ex curia sua Symonowcz ad aliam curiam Danadowcz vocatam vinum ad-vehi fecisset, adorti fuissent, ibique verberto seruitore suo, vulneratisque bobus,ex vase circiter decern cubulos vini accepissent potentia mediante. Insuper circiter festum natiuitatis beate Mari§ virginis, similiter proxime

Nedosljednost pisanja. §, e i ae, pridržana je.

819

preteritum, clum idem exponens aliud vas vini de prefata curia sua Sy-monowcz, ad eandem curiam suam D"amadawcz(!) deduci faceret. homines egregii Pauli Mykwlych, similiter seruitoris tui. e domo domini ipsorum Moykowcz vocata egressi, duos boues pr§fati exponentis, ceteris meliores, valentes florenos duodecim, e curru aecepissent et ad domum eiusdem Pauli Mykwlych abegissent. neque postea ad sepissimas ipsus exponentis requisitiones ei reddere voluisset vsque in hodiernum diem. Egregius eciam Gaspar Gwzych de Thwran, vicebanus tuus, annis superioribus, dum inter te et quondam Simonem. episcopum discordie fuissent, in pas-cuis equum vnum valentem florenos triginta. accepisset potentia medi-ante, neque ei restituendum curasset, in damnum et preiudicium eiusdem exponentis valde magnum. Supplicatum itaque est maiestati nostre pro parte ipsius exponentis humiliter. vt ei superinde gratiose prouidere di-gnaremur. Cuius nos humili supplicacione accepta, volentes vnicuique quod suum reddi, et neminem preter iuris viam opprimi, fidelitati tue harum serie mandamus firmissime, quatinus aoceptis presentibus, et prejnissis sic stantibus, prenominatos Ioannem Alapy, eiusque seruitores illius tempo-ris, necnon Ioannem et Paulum Mykwlych, seruitores, atque Gasparem Gwzych, vicebanum tuos, ad refusionera memorato exponenti damnorum per eos, ipsorumque homines et familiares sibi illatorum admonere et compel-lere, ipsisque de eisdem satisfactionem impendere, atque deinceps eundem exponentem, tam eontra prefatos, quam etiam alios quoslibet violentos im-petitores tueri, protegere et defendere debeas et tenearis . . tue . . . nostra authoritate presentibus tibi in hac parta concessa ac iure et iuststia medi-antibus. Secus non facturus. Wresentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Vienne, tercia mensis ianuarii, anno domini millesimo quingente-simo quadragesimo nono-.

• Ferdinandus. Nicolaus Olahus.

episcopus Agriensis.

Onginal na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

275. • •

1549. 5.(?) januara. U Beču. Nikola Olah, biskup zagrebački i electus Agriensis. kr. kancelar, šalje ka kaptolu zagrebačkomu svoga pouzdanika plemića Alberta Zyhva, te po

ziva kaptol, da ovomu sve vjeruju, što bude govorio u njegovo ime.

Original na papiru kod oznake datuma manjkav. Na rptu je pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capituli antiqua fasc. 92. No. 40.

320

276.

1549. 9. januara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekelu, da nadoknadi štetu braći Kegle-vićima, koju je učinio, izrućivši im polovinu imanja Krapine, ali

ne onakovu, kakovu je primio od kralja. Ferdinandus diuina fauente clemeucia Eomanorura, Hungari§, Bohe

mia etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austria etc. fideli nostro magnifico Luce, Zekel de Kewend, libero domino in Ormosd, et gencium prouinciarum nostrarum he,reditariarum in Sclauonia capitaneo, salutem et graciam. Exposuit maiestati nostre. suo et fratrum suorum nomine fidelis noster, egregius Georgius Keglewyth de Bwsyn, quod licet tu medietatem bonorum Krapine iuxta commissionem nostram eis reddide-ris, cum damno tamen eorum et non ita, vti tu illam a nobis acceperis. Qua de re supplicauit nobis, ne ipsum et fratres ipsius in damno per-mitteremus. Eius igitur supplicacione accepta, volumus et tibi committi-mus, vt rebus sic vt pr§fertur se habentibus, de damno pr§fato exponenti illato, cum eo concordare, et id quod iuxta prius mandatum nostrum ad~ huc non est per te illi redditum, reddere et eum contentare debeas. Aliud non facturus. Presentibus perlectis. exhibenti restitutis. Datum Vienn§, nona die mensis ianuarii, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo nono.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Agriensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

277.

1549. 12. januara. U Beču.

Pavao Varda, nadbiskup ostrogonski nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izvidi Štete, koje je Luka Zekel nanesao Jurju Kegleviću, izrućivši mu polovinu imanja Krapine, ne onako kako je od kralja Ferdinanda

primio. Paulus de W'arda, archiepiscopus ecclesie Strigoniensis, primas Hun

gary, legatus natus, summus cancellarius ac locumtenens serenissimi prin-cipis et domini. domini Ferdinandi diuina fauente clemencia Eomanorum, Hungarie, Bohemie etc. regis, semper augusti, infantis Hispaniarum, archi-ducis Austrie etc. amicis nostris reuerendis. capitulo ecclesi§ Zagrabiensis

321

salutem et amiciciam paratem cum honore. Exponitur nobis in persona egregii Georgii Keglewytth de Bwssyn,(!), qualiter raagniiicus dominus Lucas Zekel de Ormosd, iuxta commissionem predate regie maiestatis do-mini nostri clementissimi, medietatem bonorum arcis Krapin§, ipsi exponent! reddiderit, non tamen ita vti earn a prefata mai'estate regia accepe-rat, sed cum damno ipsius exponentis. Super quibus quidem damnis per vestrum testimonium et egregium Paulum Batkay, vieeeomitem comitatus Warasdiensis, in dictis bonis inquisicio et examinacio eciam facta esset, propterea hortamur vos ac requirimus diligenter, et nihilominus regia, qua fungimur auetoritate, eisdem comittimus, quatenus iuxta examinacio-nem et inquisicionem diet i testimonii vestri et Pauli Eathkay, facta, da-mna predicta in restitucione bonorum pr§dictorum per dictum magnifieum dominum Lucam Zekel ipsi exponent! illata. in tranšumpto literarum vestra-nim sub sigillo vestro. maiestati regi§ pre/ate fideiiter perscribatis. Secus non facturi. Presentibus perleetis, exhibenti restitutis. Datum Vienna, šab-bato proximo post festum beati Pauli, primi heremite, anno dominf mille-simo qu'ingentesimo quadragesimo nono.

Oommissio propria domini locumtenen-tis regie maiestatis.1

Original na papiru. Odozdol je pritisnut pečat. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

278.

1549. 14. januara. (U Zagrebu).

Ban Nikola Zrinski, gubernator priorata Tiranskoga, odobrenjem kralja Ferdinanda zapisuje grad Hresno za 1000 for. Gašparu Peranskomu.

Feria secunda proxima post octaua» Epiphaniarum domini, speeta-bilis et magnificus dominus Nicolaus comes perpetuus de Zrynio. banus etc., ac gubernator prioratus Aurane, personaliter fassus, est, qualiter ipse ex consensu et annuencia regie maiestatis. totale castrum Hrezno cum suis pertinenciis, in pertinenciis prioratus Aurane, et comitatu Zagrabiensi existens, vltra illam inscripcionem mille florenorum, pro quibus ipsum castrum olim P.etrus banus Beryzlo etc., itidem gubernator prioratus, eg-regio olim Johanni Krysanych inscripserat, et penes quam inscripcionem pronunc ipsum castium possideret egregius Gaspar Pernyey, gener pre-fati olim Johannis Krysanych, eidem Gaspari Pernyey et heredibus eius vtriusque sexus vniuersis, pro aliis mille florenis inscripsisset. prout et

1 Nedosljednost pisanja e i e, pridržana je. MONUMENTA HIST. XXXX. JIONWI. HABSBUKGICA III. 21

822

inscripsit: titulo pignoris, vt interim non possint deici de possessione ca-stri.prefati, nisi depositis ambobus duobus millibus florenis. Coram lec-tore et cantore,

XI kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depös. Arch, capit. Zagrab. Locus credib. Profomllum 28. pag. 215.

279.

1549. 9. februara. U Požunu.

Kr. locumtenentes et consiliarii regiminis Hungarici pišu banu Nikoli Zrinskomu, da im se potužio zagrebački kaptol, kako je on — Zrinski — već kroz dvije godine prisvojio si desetinu kaptolsku na svojini imanjima Ohakthornya i Strigo. i nije dozvolio, da se ista ubire. Pozivlju ga. da

ovu desetinu izruči kaptolu, e da izbjegne parnici.

Original na papiru U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv: capit. Zagrabiensis. Acta capit. antiqua fasc. 9: No. 4.

280.

1549. 11. februara. (U Zagrebu).

Pleme čaglićko prosvjeduje protiv bana Nikole Zrinskoga, koji ih hoće pokmetiti.

Feria secunda proxima ante festum beati Valentini martiris, nobilis Petrus Kachak et Gregorius Ohwkoych de Ozaglych. in sua necnon toči üs vniuersitatis generacionis nobilium de prefjata Ozaglych nominibus et personis etc.. per modum protestacionis et inhibicionis etc. Quod prouti ipsi nobiles percepissent et in noticiam eorum deuenisset, spectabilis et magnificus dominus Nicolaus comes perpetuus de Zrynio,. ac regnorum Dalmaeie, Croacie et Sclauonie banus, instinetu quorundem maleuolorum hominum, vellet et niteretur ipsam generacionem nobilium de prefato districtu Ozaglych contra eorundem antiquam nobilitatis libertafcem, in qua semper et ab antiquo ex diuorum regum Hungarie priuilegiis et conces-sionibus perstitissent. perstarentque eciam modo, infringere, ac ipsos nobiles in rusticitatem redigere, et cuidam suorum familiarmm inscribere ac subditos reddere, tanquam colonos rusticos. in graue eorundem preiudi-ciura. Vnde facta huiusmodi. protestacione. se*renissimuin principem etc.. prefatum vero spectabilem et magnificum dominum Nicolaum comitem de Zrynio, banum etc., et quoslibet euiusuis status et condicicionis homines

323

ab impetracione. occupacione et inscripcione et alia quauis alienaciorie prefati tocius districtus eorundem nobilium de Ozaglych, in comitatu Za-grabiensi existentis, ipsos protestantes omni iuris titulo concernentis, inhi-buerunt etc.

U kr. zem arhivu u Zagrebu: Depos, Avchivum. capit. Zagrab. Locus credibilis. Protocollum 28. pag. 216.

281.

1549. 16. februara. U Pragu.

Kralj Ferdinand nalaze banu Nikoli Zrinskomu i Stjepanu Frankopanu-Ozaljskomu, da uznastoje, neka bi Favao Lasović, vodja Uskoka, otšte-

tio mletačke podanike na otoku Krku, koje je porobio.

Ferdinandus etc. Spectabilis et raagnitice, fidelis. dilecte. Exponi nobis fecit illustrissima respublica Veneta per oratorem suum apud nos

' existentem graui cum querela, quomodo quidam Paulus Lassouich., ductor •et capitaneus Vschochorum, triginta hominibus associatus, armata manu predabundus cum magna strage et quam plurimis commissis homicidiis ad insulam Vegle, iurisdictionis prefati dominii Veneti, irruerit et diuersa animalia non in vno tantum, sed in pluribus locis abduxerit ad valorem ducatorum quattuorcentum et amplius, quodque h§c omnia asportauerit ad locum quendam dictum Olinoe prope castrum de Londeniza,. in iuris-dictione m a g n i f i c i com i t i s S t e p h a n i de F r a n g ep an i bus.1 quem •quidem locum sibi dictus Paulus pro tuto latrociniorum suorum domicilio elegerit. Et petiit a nobis nomine dominii sui dictus orator Venetus, ut ablatorum restitutionem fieri mandaremus et prouideremus. ne dicti Vschocky posthac talia patrare audeant. Oum itaque huiusmodi petitionem aequitati(!) et honestati consentaneam esse existimamus, ac mens et voluntas nostras(!) nequaquam sit istiusmodi Vschockorum predationes, latrocinia et rerum alienarum ablationes et ex nostra ditione in loca dominii Veneti irruptiones ulio modo ferre aut tollerare. idcirco fidelitati tu§ firmissime committimus et mandamus, ut dictum Paulum Lassouich cum sociis et sequacibus suis oportunis viis et mediis ad faciendam subditis Venetis rerum ablatarum restitutionem adigas et compellas, eosque de huiusmodi latrociniis, pr§dationibus et homicidiis tarn seueriter punias, ut ipsorum poena ceteris transeat in exemplum. et denique ita prouideas, ut deinceps di<-ti Vsckoky talia contra mentem et voluntatem nostram nullatenus ad-mittere audeant, quemadmodum hec eadem etiam magnifico comiti Ste-

1 8a strane: tua, t. j . riječ, koja se imala na mjesto razmaknuto tiskanoga staviti u Čistopis na kneza Frankopana.

324

phano de Frangepanibus scripsimus et commisimus, ut premissa et ipse omni studio curet, in quibus tn nostram seriam et omnimodam executu-rus voluntatem. Datum Prag§, die 16. februaru. I549.

In simili magnifico comiti Stephano de Frangepanibus, Meli, nobis dilecto.

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arkivu u Beču: Hun-garica.

282.

1549. 20. februara, U Ozlju,

Ban Nikola Zrinski uvjerava zagrebački kaptol, da će platiti desetinu dok bude smogao novac, jer nije kriv, što kaptol neće da prima stvari,.

koje ima na mjesto novca.

Reuerendi domini et amici nobis honorandi. Salutem et seruicium. Literas dominacionum vestrarum reuerendissimarum intelleximus, et non possumus non admirare,(!) quod domino locumtenenti et aliis consiliariis regie maiestatis fecistis querelam. Vestre dominaciones reuerende bene sciunt. quod ego eisdem soluere volui decimas vestras illis rebus, qua& habio.(!) vos autem accipere noluistis, et nunc sum paratus soluere ves-tris dominacionibus illis rebus, que nobis sunt, et sic non erit opus facere ilia querimonia. Si dominaciones vestre reuerende illas res nullo modo accipere volunt. extunc expectent, quousque pecuniam habere poteriinus ad sojuendum decimas vestrarum dominacionum reuerendarum, et cum iis-. vestras dominaciones reuerendas feliciter valere optamus. Datum Ozal, die 20. februaru, anno 1549.

Nicolaus perpetuus comes Zrinii et banus etc.

Vani: Reuerendis dominis, capitulo ecclesie Zagrabiensis, dominis et amicis honorandis.

Original na papiru. Pečat, kojim je bilo pismo zapečaćeno, otpao' je. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 9. No. 6.

325

283.

1549. 21, februara. U Požunu.

Kralj Ferdinand nalaze konventu de Kapornok, da pozove bana Nikolu . Zrinskoga, na 15. dan od dana poziva na sud coram nostra presencia, zbog toga, što je kaptolu zagrebačkomu preoteo desetinu na imanjima Chakthornya i Strigo u županiji zaladskoj i što ne pušta istomu kaptolu ni popis ni ubiranje desetine. Bude li došao na sud sam ili po svom zastupniku, ili ne bude li došao, sudit će se, što je pravo. Datum Poso-

nii. feria quinta in profesto cathedre beati Petri, anno domini 1549.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut kraljev pečat (personalis praesentiae). Spis nije nitko potpisao, samo stoji: Lecta. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capiluli antiqua fasc. 9. N. 5.

284.

1549. 25. februara. U Pragu.

Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da Petru Erdeiudu uruči njegove literas patentes izdane pro parte Wolffgangi Englbert đe A.ws-pergk i Wolffgangi de Stwbmbergk. štitnika pupila pokoj. Franje de

Shvbmbergk, a Što bude na to odgovorio, neka izvijesti.

Original na papiru. Na rptu je pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus credib. E. (irregestrata). Relacija kaptola manjka.

285.

1549. 3. marta. U Pragu.

Kralj Ferdinand piše ugar. komori pogledom na plaću bana Nikole Zrinskoga i utjerivanje takse na medjumurskim imanjima.

Ferdinandus. (Ostalo ispušteno.1) Ceterum mittimus ad vos exem-plum transactions cum bano Oroatiae, Nicolao comite a Zrinio. factae, ex qua intelligetis, nihil ipsi tam de restantiis subsidii proxime elapsi, quam praesentis anni in rationem salarii sui ordinatum esse, quanquam cum id

1 Ne odnosi se na Hrvatsku.

336

ipsum petierit. noluimns tamen ea ipsa subsidia omnia, cuiquam alio, quam nobis cedere, vt itaque non tam restantiae praeteriti, quam etiam subsidia huius anni, in comitatu Zaladiensi ac Sclauonia exigantur. vos omnino curare et efficere volumus.

lam etiam idem banus ad nos de salario ac equitibus suis scripsit, ac inter alia orat, vt sibi a colonis pertinentiarum castri Cakthornia taxam exigere liceat. Quod itaque ad solutionem attinet. earn vnacum aliis gen-tibus nostris, quando soluuntur, pro eo ac antea ordinauimus, accipiet; de taxa autem praedictorum colonorum arbitiamur, si hoc ipsum in vtilitatem colonorum et faciliorem ipsorum contributionem tenderet, facile ipsi bano (,'oncedi posse, sic vt talis summa dicata ipsi in salario suo postea sub-duceretur. Quare si vobis sic esse consultum videbitur. ordinare poteritis, sin minus, et forsan rationes cur illud faciendum non sit, subessent, eo-rum nos certiores cum deliberatione vestra reddatis, simul etiam ipsi comiti super istis responsum detis (Ostalo ispušteno1). Data in arce nostra regia Pragae, tercia die mensis marcii. anno domini MDXLVIIIL, regno-rum nostrorum Eomani decimo nono. aliorum vero vigesimo tercio.

Perdinandus. Ad mandatum domini regis proprium.

Philippus Breyner, Melchior v. Hoberkh.

Sigmar.

Na rptu: Reuerendo, venerabili- ac egregiis, Francisco Tburzoni de Bethlenfalwa, episcopo Nitriensi, praefecto, ceterisque camerae nostrae Hungariae consiliariis, fidelibus, nobis dilectis.

Bilješka: 1549. praesentatae die 12. marcii.

Original na papiru. Pečat na rptu otpao je. Koncept u Protocol-lum: Benignae resolutiones regiae 11. fol. 33.—36.— U kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti.

286.

1549. 14. marta. U Pragu. Kralj Ferdinand poziva Pavla Gregorijanca. vikara biskupije zagrebačke, da dodje u Požun, gdje će s nekolicinom vještaka sredjivati ugarske

zakone. Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie, Boe-

mie. etc. rex semper augustus etc. Venerabilis, Melis, nobis dilecte. Ore-dimus te non latere, in di§ta Posoniensi, nunc proxime in prolesto beati

Ne odnosi se na Hrvatsku.

327:

Luce Euangeliste celebrata, eommuni omnium statuum et ordinüm regni nostri Hungarie voto et assensu deliberatum esse, prout in articulis ipsius diete clare eontinetur, vt decreta regni eiusdem per.viros iurisperitos per j

lustrare, et ea que iuri consentanea in illis esse non videbuntur, eorum iudicio emendare et restaurari faeiamus. Quum autem ad hoe munus sub-eundum tua et aliorum fidelium nostrorum legisperitorum virorum, in hoc negocio exequendo indigeamus opera, committimus tibi firmissime, quati-nus a.cceptis presentibus, prefer omnem moram Posonium ad fidelem lo-cnmtenentem nostrum venire, et istic cum aliis collegis tuis, quos ad id muneris obeundum tibi adiunximus, predieto labori iuris et decreti regni perlustrandi et emendandi, tuam quam potes operam impertire debeas; quod vt commodius facere possis. curabimus, vt ex camera nostra de ex-' pensis neeessariis tibi prouideatur. Aliud faeere non presumas. Datum Prage. decima quarta marcii. anno domini millesimo quingentesimo qua-dragesimo nono.

Ferclinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Agriensis.

•Ne rptii: Venerabili Paulo, decretorum doctori, lectori, canonićo et vicario ecelesie Zagrabiensis etc., fideli, nobis dilecto.

Original na papiru. Pečat je na rptu. kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. ugar. držav. arhivu: Benignae resolutiones regiae a. 1549.

287.

1-549. 1.4,. marta. (U Pragu).

Kralj Ferdinand poziva kanonika cantora i vikara stolne crkve zagrebačke na sabor u Požan.

Zagrabiensis capituli cantor et vicarius ad diaetam Posonium evo-cantur, de dato 14. martii i549,

U kr. ugar. držav. arhivu u Budimpešti: Benignae resolutiones regiae A. 1549. Index. Originala nema.

328.

288.

1549. 14. marta. U Ravnu.

Ban Nikola Zrinski poziva po zagrebačkom kaptolu Gjuru Frankopana Slunjskoga i neke druge osobe na svoj sud, jer su nanijeli nasilja opatu Topuskomu, a naročito oteli plijen, što ga g. 1о46. oteo Turcima Toma

Galinović. Amicis suis reuerendis, capitulo ecclesie Zagrabiensis. Nicolaus co

mes perpetuus a Zrynio, acregnorum Dalmacie, Oroacie et Sclauonie ba-nus amiciciam paratam cum honore. Dicitur nobis in persona reuerendi ac magnifici Francisci Keglewyeh, electi abbatis ecclesie de Thopozka, qua-Jiter feria quarta proxima post festum beatorum Petri et Pauli apostolo-rum, in anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo sexto trans-acto preteritum,1 dum videlicet validissimus exercitus Thwrcarum per Wlimabegum. bassam Boznensem missus, flumen Oolapis penetrando, hoc regnum versus partes Croacie inuasisset et Oarniolam vsque deuastasset. ac illic reuersus penes Zawm per campum Thwropolye vocatum. descen-dens, rursum dictum fluuium Oolapis ättigisset. et certa pars eiusdem exercitus vadum Wagathowycha brod vocatum, in comitatu Zagrabiensi habitum. transire voluisset, ibique prouidus Thomas Galynowych, villicus et officialis prefati exponentis. in possessione eiusdem et dicte abbacie sue, Berkwsevvyna voeata. constitutus, leuatis penes se. et sibi eoadunatis hominibus. coionisque ipsius exponentis sub officiolatu suo existentibus, eisdem Thurcis vadum prediefum transire volentibus, se opposuisset, et habito cum eis singulari conflieto et prelio, eosdem a transitu continuis-set, ac post multorum cedem et submersionem, quendam insignem capti-uum Thwrcam. waywodam Vylych nominatum, ac quinque equos specia-les, nonnullas eciam alias res Thurcicas cepisset, et absoluto prelio l'uga-tisque hostibus, idem officialis dicti exponentis, ad propria regrediens. dictum captiuum cum prelibatis quinque equis prenominato exponent!, domino scilicet suo ducere, ac ab eodem vado non longe iter suum conti-nuare habuisset, tunc- nobilis Georgius Kathych, familiaris magnifici domini Georgii Zluny de Frangepanibus, Segnie. Weglie, Modrvvsieque comitis. ex speciali commissione et mandato eiusdem Georgii Zlwny, domini scilicet sui, assumptis secum certis suis et ipsius domini sui famili-ariis, manibus armatis et potenciariis in eundem officialem dicti exponentis irruendo, prescriptum captiuum Thurcam cum predictis quinque equis, aliisque rebus Thurcicis, omnino ad valorem trium millium florenorum se extendencium, ab eodem officiali iamfati exponentis minus iuste et inde-bite, ac preter omnem viam iuris recepisset, ad castrumque sepefati Georgii Zlwny, domini vtputa sui, Gora vocatum. in eodem comitatu Zagrabiensi existens, consequenterque ad ipsum dominum suum tunc ibidem presentem, duxisset. ac quod sue et ipsius domini sui voluntati plaeuisset,

i 30. juna 1546.

329

feeisset potencia mediante, in preiudicium et damnum dicti exponents manifestnim. /Ostalo se odnosi na Ivana Alapy de Nagy Kemlek. koji je posvojio posjed Wratheza opatije Topuske oko Filipova 1547. Ban poziva kaptol, da ove nasilnike pozove pred banski sud). Datum in Ra-wen, feria quinta proxima ante dominicam Reminiscere. anno domini mil-lesimo, quingentesimo quadragesimo nono.

Original na papiru. Na rptu je pečat podbana Gaspara Gušića, kojim je isprava bila zatvorena. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

289.

1549. 21. marta. (U Zagrebu.)

Plemići Farkašići prosvjeduju pred zagrebačkim kaptolom protiv otudje-nja grada Vinodola.

Eodem die,l egregius Ioannes Farkassych de Mecbenycza in sua, ac Gaspari, Balthasari, Melchiori et Georgii filiorum suorum. et alterius Ge-orgii filii condam egregii Albe similiter Farkassych, fratris sui, nominibus etc., regiam maiestatem a donacione, collacione et consensus ađhibicione, egregios vero Ladislaum et Michaelem Kerecheny et fratres eorundem et alios etc. a detencione et conseruacione castri Vinodol vocati. in cömitatu Zagrabiensi habiti, et suarum pertinenciarum, ipsos certo iuris titulo con-cernentis, et capitula a literarum. iuri eiusdem protestantis deroganeium emanacione inhibuit.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capii. Zagrabien. hocus credibilis. Protoeollum 28. pag. 219.

2У0.

1549. 26. marta. U Grazu.

Ivan Ungnad moli zagrebački kaptol, da mu za Franju Turna izda neke spise, koje je pokoj. Nikola Tuni ondje pohranio.

Reuerendi ac nobiles, amid [honorandissimi]. Vestrae reuerendae paternitati offici ria cum salutatione amicabili. Nunc n reuerendae fraternitates vestrae procul dubio recenti

1 T. j . feria quarta proxima ante dominicam Oculi.

330

etia[ra gerunt in mejmoria. qualiter quondam s[pectabilis ac magnijfieus dominus Nicolaus аТ^игд]1 . r ... .•- -» pro se, suorumque hae[redum cau-tela testimoniales] et coritratus literas ho . . . . . . . . . . . . . . . . . Thum-pitsch pertinentes reposuerit. Qu[ales autem literas quondam] magnifi-cus dominus, dominus Nicolau[s a Turri, regie maiestatis] generalis milicie eapitaneus litf-ris testimonialibus contrac-tusque in[ ] . .. id partim antea acceptis reliqu[int] per nostros eommissarios (seruitorem nobis intimum . . . . dominjum Ohristoherum Eembaldum <4 venefrabilem] dominum Martinum Duelacherum, plfba-num Oiliae et Gurcfeldiae, et fidelem nostrum praefectum Warasdini Georgium Walter et Ioannem Poschner, iudicem inibi. quos tan-quam legatos ad reuerendas paternitates vestras • unacum uteris mi-simus a spectabili et magnifieo domino, domino Francisco a Turri etc. comite, ad reuerendas paternitates vestras spectantibus ablegantes) poteritis inteligere. Eogantes, eis praenominatis nostris ablegatis et commissariis, in eorundem expositionibus, iuxta ac propriae nostrae praesenti personae, plenariam fidem [adhibe]re, et sic praetactas testimoniales contractusque illas literas apud reuerendas paternitates vestras de-positas redere velitis. E regione reuerendarum paternitatum vestrarum obligatorias obsigna čas literas. quas rouerendae paternitates ves-trae supradicto domino a Turri . . . . ' . testimonialium contractusque literarum gra . . . . . d . . . [tranjslationes eorum restituend

legatis recipient. Non redditione dictarum testimonialium [et contractus] literarum circa moram matr [qu]am [citi]ssime demerenda. reuerendas paternitates vestras pe[timus] . .

nobis certissime. Optantes reuerendas paternitates vestras . . . eque pro votis. Datae Gratz, XXVI. die mareii, ano Ohristi MDXLIX.

Ioannes Vngnad, baro in Sonek, generalis

Stiriae eapitaneus.

Vani: Reuerendis ac venerabilibus dominis, capitulo ecclesie Zagra-biensis etc., dominis et amicis nobis honorandis.

Bilješka: 1549. Plenipotentiariae. Capitl.

Original na papiru izjeden. Pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno, sačuvan je. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

Vidi se gornja crta za T.

331

291.

1549. 8. aprila. (U Zagrebu.) Gjuro Zamladinecki prosvjeduje pred zagrebačkim kaptolom, što Ivan de Gezih svojata neku sjenokošu, koju je držao dotad po Turcima rastepeni

samostan krizevacki. Eodem die.1 nobilis Georgius Jiteratus đe Zamladyncz, notarius nos-

ter,2 in sua ac nobilium Johannis et Andre§ fratrum vterinorum, aliorum eeiam vniuersorum fratrum suorum generacionalium eti condiuisionalium nominibus et in personis, per modum protestacioniš f-t inhibicionis dete-gere et significare curauit etc. Quod licet superioribus annis maiores et progenitores eorundem protestancium quoddam fenile eorum in possessione Zamladyncz vocata, et comitatu Orisiensi existens, ad presens Brachycze dictum, pro refrigerio animarum suarum ac pro celebrandis singulis sep-timanis iuturis semper temporibus duabus missis, monasterio Orisiensi et perconsequens fratribus legauerint, et vt eciam ipsi fratres in dicto monasterio Orisiensi deberent mortuos eorundem protestancium generacionales in propria vectura et curribus vsque ad monasterium prescriptum ad se-peliendum ducere et in bono spacio ante ipsum monasterium cum processione, habentes lucernas ardentes in manibus, obuiare deberent, sub aliis eciam certis condicionibus exinde confectis fassi fuerant; qui quidem fratres vsque ad hec tempora, donee essent per Thurcas dispersi, semper maioribus et progentioribus et eciam ipsis protestantibus pr§missa adim-pleuerunt, videlicet duas missas singulis sep timanis celeb ran tes, mortuos eciam eorundem protestancium, generacionales in propria vectura ad suum monasterium honorifice perducentes. ac cum processione inducendo; quia tamen nunc prefatum monasterium Orisiense esset per Thurcas desolatum, nullusque frater in eodem moraretur, ob hocque et ideo de iure prescriptum fenile in eosdem protestantes esset deuolutum et condescensum. Ne-scitur tamen vnde motus egregius Johannes de Gezth prescriptum fenile Brachycze dictum, in prefatos protestantes legitime ob premissas causas condescensum, pro se occupasset, occupatumque tenet et possidet, fructus-que et vtilitates eiusdem recipiendo, nee illud ipsis protestantibus ad plu-rimas eorundem repeticiones medio iudicis nobilium factas, remittere vel-let, in graue pr§iudicium et damnum eorundem protestancium manifestum. vnde facta huiusmodi protestacione. memoratum Johannem de Gezth et alios omnes etc., ab huiusmodi violenta occupacione, detencione dicti feni-lis, regiam maiestatem a donacione, collacione etc., capitula et alia loca etc. a literarum iuri eorundem protestancium derogancium emanacione etc., inhibuit solemniter etc.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus credib. Protocollum 28. pag. 225,

1 Feria secunda ante dominicam Palmarum. 2 T. j . capituli Zagrabiensis.

332

292.

1549. 12. aprila, U Pragu.

Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izruči banu Nikoli Zrinskomu priloženi nalog izdan pro parte egregiorum Matthie et Chri-

stophori Gwzyth. te da izvijesti, sto bude Zrinski odgovorio.

Na priloženoj ceduljici je koncept izvještaja kaptola. Kaptolski izaslanik Blaž de Dobrakocha, prebendar, našao je Zrinskoga u srijedu poslije Duhova (12. juna) u Ozlju i uručio mu kr. nalog. Ban je odgovorio, daje u rečenoj stvari već 14. februara t. g. pogledom na zahtjeve Gjure Gwzy-cha u gradu Ozlju raspravljao s kraljevskim povjerenicima i da se hotio s dobra nagoditi, Što ali nije uspjelo, le su s toga povjerenici preslušali pod prisegom mnoge magnates i nobiles. koji zapisnik je već odavna poslan kralju, neumjesno je s toga bilo iznova tužiti se kralju. On će uvjeke biti poslušan kralju.

Original na papiru. Na rpiu je pritisnut veliki pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. hocus credib. Z. (irregestrata).

293.

1549. 28. aprila, U Pragu.

Kralj Ferdinand odobrava odredbu ugar. komore, koja dozvoljava banu Nikoli Zrinskomu utjerivati ratnu daću.

Ferdinandus diuina fauente dementia Bomanorum, Hungariae ac Boemiae etc. rex, infans Hispaniarum. archidux Austrie etc. (Ostalo ispušteno).1

Quod autem nuncio comitis de Zrinio, bani. responsum dedistis. et quod nemini priuato. ut dicas uel alia subsidia exigere possit. permitti debere censistis, probamus et in eo quoque ex rationibus non uulgaribus in praedictis Uteris uestris per nos adductis sententiam et consilium ues-trum plurimum. Volumus quoque in posterum clementer recordari, ne eiusmodi exactiones cuipiam tribuantur uel permittantur. (Ostalo ispuš-

1 Ne odnosi se na Hrvatska.

333

Uno).'1 Datum in arce nostra regia Pragae, vigesima octaua mensts aprili«, anno etc. quadragesimo nono, regnorum nostrorum Romani deeimo nono, aliorum uero vigesimo tertio.

Ferdinandus.

Ad mandatum domini regis proprium. Philippus Breyner,

Melchior von Hoberckh. per manum propriam.

Baptista Dumant.

Ха rptu: Reuerendo. venerabili ac egregiis, Francisco Thurzoni de Bethlenfalwa, episcopo Nitriensi, praefeeto. coeterisque camerae nostrae Hungaricae consiliariis, fidelibus, nobis dilectis.

Bilješka: 1549. 6. maii pr§sentate ad cameram.

Original na papiru, pečat je otpao. U Jer. ugar. držav. arhivu u Budimpešti: Benignae resolutiones regiae. A. 1549.

294.

1549. 9. maja. U Prag'ii. Kralj Ferdinand nalaze ugar komori, da izda Luki Zekelu spise, koje treba da natrag zadobije imanja, koja su otrgnuta od gradova Susjed-

grada i Stubice. Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum. Hungarie, Boe-

mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum etc. Reuerende, vene-rabilis, ac egregii, fideles, nobis dilecti. Exposuit niaiestati nostre per sup-plicationem fidelis noster. magnificus Lucas Zekel de Kewend, liber domi-nus in Ormosd. ac gentium prouinciarum nostrarum hereditariarum in Sclauonia capitaneus, qualiter ipse ad recuperacionem certorum bonorum et'territoriorum, que olim ad castra nostra Zomzedwara et Zthwbycza. pertinuerunt, et nunc ab aliis possidentur, certis literis indigeret, quas quidem Hteras isthic in camera nostra repositas olim fuisse significat. Quum autem proprietas predietorum castrorum ad nos pertineat, ipseque Lucas iiire saltern temporalis inscriptionis a nobis ilia possiđeat, et nostra res agatur, si bona ab eisdem castris alienta, recuperari possint, volumus. et vobis committimus firmiter, quatinus, si priuilegia aliqua dictorum castrorum, ipsi supplicanti ad recuperationem bonorum alienatorum ne-cessaria, apud vos habetis, ea vel in specie, ita tamen, vt reportentur, vel earum tantum transsumptum, sub sigillo autentico, ipsi Luce Zekel ex-

Ne odnosi se na Hrvatsku.

334

tradare debeatis. vt bona ipsa a castris nostris pr§fatis alienata, recupe-rare possit. Secus non facturi. Datum Prage, nona die mensis maii. arino domini millesimo quingentesimo quadragesimo nono.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus. episcopus Agriensis

etc.

Vani: Beuerendo, venerabili. ac egregiis, Francisco Thwrzoni de Bethlehnffalwa, episcopo Nitriensi, pre,fecto, ac Blasio de Waradinio Petri, pr§posito Scepusiensi, magistro, c§terisque camere, nostre Hungarice con-siliariis, etc., fidelibus, nobis dilectis.

Original na papira. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno, skrhan je. U kr. ugar» držav. arkivu u Budimpešti: Вепгдпае resoluti-ones regiae A. 1549.

29б.

1549. 15. maja. U Beču.

Luka Zekel moli, da se izdadu nalozi na ugarsku i austrijsku komoru, po kojima bi dobio u ruke spise za obranu stubičkoga imanja.

Weiter erindre ich euch, das ich nun, seidem ich Sosseth halben mit des kun. Majestet verglichen pin, vili anstosz hab, vnnd zuuor von denen Edlleuten zu Ober-Stubicza siczen, dieselben gueter. dann auch mit Techteren von Unnder Stubicza khomen sein. nun wirdt mir itz auf sannt Johannes Tauffers Tag. da die Landrechten in Windisch-Lannd zu Agram geen werden, in die 34 Paurn entzogen werden. die ye und albeg zu dem Stubicza, so ich inen liab gehorth hat. vnnd der Oaczianer seliger auf des Graf Hannsen von Serin Pith uns auf ain Zeit einen Krabaten. haist Beronitz, geben hat gehabt, vnd itz seine Sun von der kun. Majestet erblichen gebeten haben, abermein Verweisung derhalb mit recht erkhenndt ist worden, das ich mit brieflich Vrkhundt weisen soil, dasz ye vnnd albeg zu vnndern Stubicza gehorth hat.

Nun hab ich die Brief nit, dann der hungerisch Kanczler, seliger der Bischoff Thomas, die Brief vnnd die Heiser Sossed vnnd Stubicza in-nen gehabt, vnnd wie er hie gestorben ist, hat die kun. Majestet alle Brief zu sich nemen lassen. Also weisz ich nit, ob dieselben Brief in der hierigen Niderosterreichischn Oamer sein, oder in der hungerisch Kamer. Demnach ist an euch mein hochvleissig bitt, mir von der kun. Majestet zwen Beuelch zu erlangen, ain auf die hieig Kamer. vnnd den anndern auf die hungerische Kamer-Räth, damit sy mir auf gnugsam-^Verschrei-

335

bung den Thailbrief suechten vnd gaben. Wie man aber Stubicza vnnd Vnrider Stubicza von annder thailth ist worden, darinnen alle' Dorffer pjbraerkeh(!) auf alle Orth ausweiseri. Datum Wienn. am 15. Maj...49:

Lucas Zäkchl.

Original kao prilog ispravi od 13. juna 1549. U kr. ugar. državi arkivu u Budimpešti: Benignae resolueiones regiae A. 1549.

296.

1549. -13. juna. U Praga.

Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da Luki Zekelu izda pisma, što ih treba ža obranu imanja donjo-stubickih.

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungarie(!) ac Boemiae etc; rex, infans Hispaniarum, archidux Austri§(!) etc. Reuerende, venerabilis, ac egregii, fideles. dilecti. Ex incluso exemplo literarum1 ma-gniflci, fidelis, nobis dilecti Lucae Zekel de Ormosd, consiliarii nostri. ac supremi in regno nostro Slauoniae tricesimatoris intelligetis. petere ipsum, vt literas diuisionis bonorum Superioris et Inferioris Stubicza, in Croatia sitorum, ipsi transmittere vellemus, ut scilicet iisdem in controuersia, quam ratione quorundam colonorum Superioris Stubicza habet, uti posset. Cum itaque negotium utilitatem et pertinentias bonorum camerae nostrae con-cernat, ac praedictae literae post mortem quondam cancellarii nostri Hun-garici, Thomae archiepiscopi, uti possessoris eiusmodi bonorum, ad manus nostras, uel camerae Austriacae aut Hungaricae, sicuti intelligimus, traditae sint, quemadmodum etiam ea de causa praedk-tae camerae Austriacae scripsimus. Volumus et committimus nobis, vt. praedictas diuisionum literas penes uos, cameram nostram, diligenter queratis, et eas inuentas eidem Zekel ad requisitionem suam. accepta tamen ab ipso prius obligatione de his restituendis. assignetis, ut iis in praedicto negotio uti possit. Execu-turi in eo nostram omnimodam uoluntatem. "Datum in arce nostra regia Pragae, decima tercia die mensis iunii,. anno etc. quadragesimo nono. re-gnorum nostrorum Romani decimo nono, aliorum uero vigesimo tercio.

Ferdinandus.

Ad mandatum domini regis propium, Philippus Breyner,

Melchior von Hoberkh, per manum propriam,

Sigmar. Baptista Dumant.

1 Vidi ispravu od 15. maja 1549. pod br. 295.

336

Vani: Reuerendo, venerabili, ac egregiis, Francisco Thurzoni de Bethlehenfalwa. episcopo Nitriensi, praefectQ. caeterisque camerae nostrae Hungaricae eonsiliariis, fidelibus, nobis dilectls. Preszpurg.

Bilješke: Pr§sentate ad cameram die 21. iunii 1549. Vt litere metales Stwbicza in Croatia existenti, dentur Luce Zekel

obligacipne restitucionis earum ad cameram.

Original na papiru. JSfa rptu je pečat, kojim je pismo bilo zapečaćeno. V kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti: Benignae resolutiones regiae.

297.

1549. 18. juna. (U Zagrebu.)

Izaslanik banski i kaptola zagrebačkoga izvješćuju o saslušanju svjedoka u pravdi Doroteje Blagajske sa Antonom Bakšićem.

Spectabili et magnifico domino Nieolao comiti perpetuo de Zrynio, ae regnorum Dalmacie, Croaeie et Selauonie bano, domino et amico ipso-rum plurimum honorando capitulum ecclesie Zagrabiensis amicieiam pa-ratam cum honore. Vestra nouerit spectabilis et magnifica dominacio, li-teras eiusđem adiudicatorias modum et formam cuiusdam communis in-quisicionis in se denotantes. pro parte nobilis Anthonii Baxych, in causam attracti contra generosam dominam Dorotheam Zlwny, relictam, ac ma-gnificum dominum Franciscum, filium magnifici condam domini Stephani Vrsini comitis de Blagay, actoris, Zagrabie, decimo quinto die termini celebrationis iudiciorum diei domini Oculi рго-пше preteriti,1 emanatas, nobis-que amicabiliter sonantes et directas, honore quo decuit et licunt rece-pisse, iuxta quarum literarum. tenorem et continenciam nos amicabilibus peticionibiis vestre spectabilis et magnifice dominaeionis in omnibus, vt tenemur, obedire cupientes, vnacum nobili Ioanne Herendych. homine vestre spectabilis et magnifice dominaeionis banalis, in prenotatis uteris eius-dem pro parte diet i Anthonii Baxych specialiter expresso, nostrum homi-nem, discretum videlicet Nicolaum presbiterum, de Kothenya. chori pre-fate ecclesie nostre Zagrabiensis prebendarium, ad premissam communem inquisicionem suo modo diligenter peragendam, nostro pro testimonio-transmiseramus fidedignum, qui tandem exinde ad nos reuersi, nobis vni-formiter retulerunt tali modo: qualiter ipsi feria tercia e*t quarta proxima ante festum äscensionis domini proxime preteritis,2 ac aliis certis diebus infrascriptis ad queuis loca, vbi scilicet partes ipse prefatam communem inquisicionem fieri voluerunt, in comitatu Zagrabiensi, in partibus Croacie

1 7. aprila 1549. 2 28. i 29. maja.

337

existencia. accessissent. ibique ab infranotatis probis. egregiis. et nobilibus ae ignobilibus viris. v i gore prefatarum literarum vestre spectabUis-et ma-/ • gnifice dominacionis in eorum nostri et vestri hominum presenciam con-vocatis, ac ad fidem eorum deo debitam, fidelitatemque; prefato. domino nostro regi et sacro eius regio diademati obseruandam, tacto dominice erucis signo prestitam, odio. amore, fauore, timore, prece proximo et - . complacencia pareium postergatis, absque serupulo cuiuslibet falsitatis, so-; , lum deum et eius iusticiam pre oculis ferentes. de et vtrum prefatus ; Anthonius Baxych. in causam attractus, seruitor apropriatus et administrator bonorum dictorum aetorum fuerit et ad reddendum eisdem actöri-.".;, bus racionem, in aliquo obnoxius et astrictus extiterit, nee ne, more com- / munis inquisicionis procedentes. talem resciuissent. requisiuissent/et .. expert! fuissent meram. plenam atque omnimodam constitudinis'veritatem.; ; , Item, feria tereia proxima ante festum ascensionis domini proxime- prete-';', ritum.1 in possessione Menych vocata. in dicto comitatu Zagfabiensi exi- :

stenti, nobiles generacionis de prefata Menych prope Kuppa commoräntes, adiurati et examinati fassi, primus honorabilis et nobilis Quirinus presbiter, plebanus de dicta Menych. et Petrus Menyenzky, Nicolaus Herezegych,-Quirinus Drwganowych. Broz Tokochych. Mathias Gerdonowych, Lwxa Tokochych, Bartol Ztoykoych, NicolausFogosych,GregoriusMarsych,MarcusHercze%goych, ; Iwryeza Jagonych, Nicolaus Tokosyeh, Lucas idem. Paulus idem, Stepnanuš , Skarych. Paulus Tokosyeh, Stephanus Berlobasyeh, Andreas Babych, Michael Zelachych. Gregor Loganowyeh. Iwan Malythko. Steff Uijanowych, Petrus . Nazalych, Lucas Marsyeh. Martinus Gerdetych. Gaspar Sythkanych. Geor-gius Iwsych. Benko Jaworych, Gabriel Bonthych. Andreas Brybychewych. • Nicolaus Dwsych, Iwan Palehak. Marko Herczegowyeh, Petrus Lwchy-nych. Lucas Ztepsych. Jacobus Ilyeh. Jwrysa Endreassych, PetruSf idem, Simon Goysych. Wale. Thomas Koych. PaweiEadosych, Simon Fraiikoych, Wyd Lwxynowyeh, Lucas Gerdenoych, Quirinus Markasyeh. Lucas Ba-dyeh. Iwan Jaworych, alter Iwan Hwhylych, Georgius Jezerkowych. Petrus Myksych. Michael Ztrychkowych, Quirinus Ormarizky, Lucas Ztepsych. Iwan Ilych. Thomas Babych. Lucas Zkwarych. Georgius Jegodych, Iwan Banyeh. Steff Fogossyeh. Nicolaus Blaskowyeh, Mathiaš Bodyeh. Paulus Waleryeh. Georgius Fogossych, Simon Gwlysewych. Petrus Ztepehyeh, Paulus Hernych et Stephanus Boynych, isti omnes nobiles preseripti generacionis Menych fassi sunt scitu propter vicinitatem, quod Anthonius . Baxych nunquam fuit seruitor ipsius, apropriatus et administrator bonofum olim spectabilis et magnifici domini Stephani Vrsini comitis de Blagay, et magnifice domine Dorothee relicte. ac Francisci filii eiusdem et neque ipse Anthonius Baxych fuit astrictus et obnoxius dicto olim domino Ste-phano Blagay ad reddendam aliquam rationem. Item feria .quarta in vigi-lia ascensionis domini proxima preterita,2 vestre spectabilis et magnifice . dominacionis ac noster homines ad oppidum Krwppa, sub eodem caštro Kruppa vocato habitum, in comitatu Zagrabiensi antedieto existens. re-

1 28. maja. 2 29. maja.

MONUMENTA HIST. ХХХХ.Г MONUM. HABSBURGIGA III. 2 2

ш cessissent. ibique dues eiusdem oppidi Kruppa. videlicet Mathe index, de eadera Krwppa, Georgius Lwchakowych. Michael Zodchych. Stephanus Tkanycharych, Antholyssa. Mark us Wlapanowych. Andreas Bartholowych. Martinus Berlosowych. alter Martinus Makalowych, Martinus Lwcheno-wych. Andreas Keze. Stephanus Krepchych. Nicolaus Hwzkowych et Martinus Krepych. isti omnes ciues de Krwppa prefata eodem modo fassi sunt per omnia scitu prout prescripti nobiles generations de Menych. Item eodem die circa ecelesiam beatorum Oosme et Damiani martirutn de'Jezeryany, similiter in preallegato comitatu Zagrabiensi. nobiles infra-scripti. adiurati et examinati fassi sunt: Petrus Thwrak de Gradec/,. Mathe Gregwryewych de eadem. Czwethko de Kruppa. Thomas Malyche-wych de Banyan. Georgius Kowachych de eadem. Ilya Prybegh de eadem. Stephanus Wgryn de Banyan, Marcus Belawyeh de Jezeryanyn, Georgius Zlathar de Gwozdanzky, item egre.o-ius Gaspar Dobrosewy>-h.. isti qtioque omnes fassi sunt scitu per omnia vt suprasi-ripti Menychenses. Item feria quiata in vigilia ascensionis domini.1 circa eandem ecclesiam santi Cosme et Damiani, nobiles de Jezeryany, adiurati et examinati Georgius Bwdnych. Biasius Kohmanoych. Marko Bwdnych. Bartol Kwsynych. Iwan Grwbe-sych. Anthonius Dobrych. Nicolaus Bwdakowych, Jwray Perlchych. Petrus Bensych, Iwan Sethan. Paulus Ohmanowych, alter Paulus Zawersky. Petrus Persych. Quirinus Karysych. Michael Grwbysych. Thomas Koh-manowych. Marko idem. Thomas Taychych, Andreas Bwdnych. Simon Belchych, Lucas Jexeryanych. Laurentius Kothkowych. Biasius Bolthysa-ryeh, Simon Franchych. Markus Zobnyeh. Biasius Radosewych. Vitus Bwdnych, Mathias Zyla}rewych. Jwryssa Kwchmanowych. Markus Zwor-chyn, Nicolaus Fran et Thomas Kolmanoych. Isti similiter fassi sunt scitu: Anthonius ßaxych nunquam seruitor apropriatus fuit et administrator bonorum ölim domini comitis Stephani Blagay et neque ipse Anthonius Baxych fuisset astrictus et obnoxius ipsi olim domino Stephano Blagay ad reddendam aliquam racionem. Item feria sexta prosima post festum ascensionis domini,2 circa prefatam eclesiam beatorum Cosme et Damiani martirum in dicta Jexeryany constructam, nobiles generacionis de Dobro-chan adiurati et examinati: Damianus Glawych, Jacobus Mathwsewych. Mathko Werbanowych. Andreas Myxych, Martinus Jaa-ysych. Bartol Му-xych, Myxa Badlych, Paulus Swrdych, Georgius Iwanchych. Georgius Ko-, bylych. Bernardus Iwryssych, Gregorius - Obrowasky. Andreas Bathalich Marco Kobylych, Jwragh Badlych, Fabianus idem. Gregorius Wochako-wych, Thomas Fabyanowych. Fran Borkowych, Iwan Bolsych. Thomas Woctiakowych. Martinus Myrkowych, Barthol Bwkoych. Iwan Kobylych. Mathias Bwksych, Iwan Ztraehych, Petrus Swrdych. Nicolaus Worzatho-wyth, Lucas Bysych, Petrus Bwdyn. Nicolaus Bergelyrh, Mathias Kobylych. Martin Kobylych, alter Martinus Swrdych. Broz Benakowych. Isti similiter eodem modo fassi sunt scitu per omnia, quemadmodum pre-

1 Pogriješilo, jer feria quinta je sam bagdari Ascensionis, a ne vigilia. 30. maja.

2 31. maja.

339

•scripti omnes preeedentes' testes. Item sabbato post festum ascensiouis •domini,1 in ciuitate regia Byhygh vocata. in comitatu Zagrabiensi. nobi-les et cireumspeeti eiusdem ciuitatis Byhygyensis. Marcus presbyter, pie-ban us Byhygyensis, Johannes Glawych, iudex eiusdem ciuitatis Byhygh, Nicolaus Radychewyeh, Thomas idem, Ioannes Ohyalych. Bartholomeus Hratthynych, Georgius Kosynych. Mathias Kokosych. Paul us Ozwethkowych, Nicolaus Iwrmowych, Petrus Popowacz, Iwragh Persych, Michael Czwer-chych, Nicolaus Gergich. Iwan Marcbin, eodem modo prout omnes supra-scripti testes fassi sunt scitu. Anthonum Baxych nunquam fuisse seruito-rem apropriatum et administratorem bonorum sepefati olim domini Ste-.phani Blagay ac astrictum et obnoxium eidem olim domino Blagay ad reddendam aliquam racionem. Item eodem die ibidem nobiles militares per-sone Ioannes Ezachych(!), alter Ioannes Rebrowynh, Stephanus Iwryewych. Thomas Kathalenych. Iwan Hlapchych, Gregor Kohmanowych. Marko Herin-chych. Mathe idem. Iwan idem, Baryssa Brathychych, Lucas Rogynych. Vitus Tehowych. Iwan Kolwrych. Mathias Krwselych. Paulus Medosych. Stephanus Rethkowych, Petrus Bwehkowych, isti quoque omnes fassi sunt eodem modo prout suprascripti testes: Anthonius Baxych nunquam fuit seruitor apropriatus et administrator bonorum olim domini comitis Stephani Blagay, et neque ipse Anthonius Baxych fuit astrictus et obnoxius dicto olim domino Stephano Blagay ad reddendam aliquam racionem. Item die domi-nico infra octauas ascensionis domini proxime elapso,2 prefati vestre spec-tabilis magnifici dominacionis ac noster homines ad oppidum sub castro JSTouigrad vocato, in dicto comitatu Zagrabiensi situm, ascessissent, ibique nobilibus ac inhabitatoribus dicti oppidi Nouigrad in eorundem vestre et iiostri hominis presenciam conuocatis, inprimis egregius Thwdor Dely dictus, castellanus eiusdem castri Nowygrad. fassus est scitu. quod Anthonius Baxych nunquam fuit seruitor apropriatus et conducticius, neque administrator bonorum predicti domini Stephani Blagay. aut astričtus et obnoxius ad reddendam aliquam rationem domino Stephano Blagay; item Benedictns Berowych. Valentinus Pochynych, Simon Sanchyeh, Stephanus Dobrochanyn. Petrus Kathwsych, Lucas Pawlasych, Iwragh Isthanych, alter Iwragh Molych, Andreas Dunyanowyeh, Mathias Byhychanyn. Georgius Thernowzky, Thomas Krywoglawych, Iwray Lukanych, Broz Damyano-wych, Andreas Praynowych, Mathias Iwrakowych, Iwan Bwbanowych. Stephanus Fwmylych, Iwan Dudych, Petrus Zwyraez. Stephanus Drobyno-wych. Iwan Thomalowych. Mathaz Wydowych. Thomas Mwrathowych. alter Thomas Lewachky, Marco Czwythowyth. Michael Gywratowych.BlasiusMath-koieh. Lucas Banychewych, Gregor Bandychewych, Lucas Thomasych. Iwan GywrysyL-h. Nicolaus Welypchych. Iwan Herdenych, Georgius Wylakowych. Gregor Pwksar. Georgius Wokothych, Thomas Wogolych, Georgius Ben-sych, Gregor Kozmachych, Lucas Matkhowych, isti quoque itidem fassi sunt scitu per omnia prout dictus De|y Thwdor, quod videlicet Anthonius Baxych nunquam fuit seruitor apropriatus et con due tic i us, neque

1 1. juna. 2 2. juna.

340

administrator bonorum olim domini comitis Blagay, aut astrictus et ob-noxius ad reddendam aliquam rationem. Item sequenti feria seeunda1

infra oetauas aseensionis domini. annotati vestre spectabilis et magnificie-dominacionis ae noster homines adoppidum sub ca'stro Gwozdanzky voeato, in sepedicto comitatu Zagrabiensi existenti habitum aceessisent, ibique-nobiles ac ciues eiusdem oppidi ac pertinenciarum eiusdem eastri Gwozdanzky in eorundem vestre et nostre hominum preseneiam eonuocati, videlicet Stephanus Gwozdyanyn, Mawar Pwkawych, Gregorius Zkende-rowych, Nicolaus Papkowych, Benko Jakwsych, Myko Pakoych. Janko> Gmazych, Valentinus Gzwythkowych, Iwan Petrychych, Martin us Iwssych, Nicolaus id^m, Thomas Petrychewych, Stephanus Lwchych, Simon Pole-thynyeh, Georgius Prylchych, Martinus Polethynych, Lwcas Bwdych, Ni-colaus Zwynarych, Petrus Belozlawych, Georgius Czwethkowych, Stephanus jVIaryn. Lucas Pawkowych, Georgius Zwynarych, Lwca Rahotych, Petrus Pawkowych, Paulus Zwynarych, Simon Deak, Paulus Wythko-wych, Philippus idem, Quirinus Poletynych, Barthol Dyanesewych. Lucas idem, Iwan Bwkowacz, Thomas idem, Iwryssa Myhynych, Stephanus Ka-thynych, Iwray Kowach, Jacobus Myhynych, Stephanus Perkomaychych, Jacobus Blaseych, Valent Jelenych, Georgius Doly. Valent Gleyano-wych, Quirinus Blaseych, Stephanus Dywkowyeh, Petrus Barkowych, alter Petrus Wokanych, Iwan Ozrokowych, Ilya Jelynynch, Iwan Drasetha, Petrus Jakowych, Matheus Kerbawacz. Stephanus Ozrokowych. Martinus-Myhynych, Jacobus Mathesewycb, Thomas Werbanowych. Marko Jelenych, Nicolaus Goczylynych. Iwryssa Kathychych, Georgius Pwnychych, Thomas Kerbawchych, Stephanus Margin, Paulus Lywiko. alter Paulus Korbawacz. Simon Krayaeh, Andreas Seserkowych, Blasius Kramar, Georgius Radosew, Andreas Woychenowych, Stephanus Wokanych, Thomas Golowych. Matheus Soztar, Gregor Gwpych, Andreas Zkodan, Petrus Iwra-novvych. alter Petrus Swpanowych, Jacob Nwdalowych, Lucas Petrychyn, Blasius Jelynych, Awgustin. Georgius Radwsewych, Bartol Krayaeh. item-egregii Georgius Mokrowych de Pedel, Franciscus Mernyawchych de ea-clem Pedel. ac nobilis Johannes Blasewyeh, castellanus de Zwynycza, eodem-mqdo fassi sunt scitu per omnia prout prescriptus D> ly Thodor et nobiles de jSiowygrad. Item feria quinta, in octaua videlicet aseensionis domini proxime preterita,2' in possessione Zthabancha voeata, in predicto comitatu Zagrabiensi, egregii et nobiles eiusdem generacionis de prescripta Zthabancha, et imprimis egregius Ioannes Hoyzych, castellanus de Kruppa, fassus est scitu, quod Anthonius Baxych nunquam fuit seruitor apropri-atus et conducticius neque administrator bonorum olim domini comitis Blagay, aut astrictus et obnoxius ad reddendam aliquam racionem; item nobiles Lucas Nylypowych, Martinus Gerdakowych. Bartholomew Woko-wyeh. Georgius Walethych. Stephanus Sypkowych, Martynus Ztoychych, Ilia Pwschack, Martinus Ohernychych, Iwan Waletyeh, Andreas Borych,. Martinus Myliolych, Andreas Oczyanzky, Marko Gerdakowych, Gregorius.

1 3. juna.' 2 6. juna.

341

Bogasych, alter Gregorius Mychalych. Thomas Isych, Myhael Bogosych. •Gregor Bwschak. Iwray Jagaychych, alter Iwray Marchycb. Petrus Lahych. Georgius Myloztyn, Petrus Kowachych, Mykwla Fylypowych. Blasius Zto-yanowych, Michael Metheneehky, Georgius Sepkowych, Miehal Mychalych. Mykwla Zidych, Nieolaus Zgwrych, Iwan Saffarych, Petrus Haclar. Georgius Mwthnynzky, Nieolaus Wysnych. Georgius Pwchych. Iwan Blamanzky. Georgius Krayach, Iwan Martynow, Martinus Mwthnynzky. Georgius Kran-chych, Luxa Kerbawchych, Thomas Zthoychych, Matias Chernchych, Lwka Chernchych, Mathias Waletych, Stephanus Zyachych. Iwan Zwdchych, alter Iwan Mylkowych. Thomas Zlywacz, Pawel Pawchych. Martinus Zly-wach. Georgius Mathewych. Georgius Zladenych. Mathias Ztegarych. Lwksa Myhalych. Wyd Belanych. Jacobus Zladnych, Iwan Woykowych. Thomas Myhalych. Andreas Jelych, Martinus Myholych, eodem modo fassi sunt scitu per omnia sicut prescriptus Johannes Hoyzych. Item fe-, ria sexta proxima' ante festum Pehteeosthes proxime preteritum,1 in pos-sessione Czaglychy vocata, nobiles de eadem Czaglych. imprimis honorabi-lis et nobilis Petrus presbyter, plebanus de eadem Czaglych, alter Petrus Salko-wych, Ambrosius Lwchych. Matheus Myhanowych, Mykwla Lwchych,, alter Mykwla Petrychych, Jacobus Fabchych, Valent Lwchych, Petrus Koehak. Georgius Zwdchych. Thomas Salkowych, Mathias Poznanowych, Lucas Bekethych.. Nieolaus Petrechych. Mathko Fabyanehych, Michael Drasych, Mathias Petrechych. Martinus Marthynchych, Marcus Swgowych, Andreas Drobych, Iwray Salkowych. Mathko idem, Iwan Marthynchych, Petrus Dragoych, Marko Swgowych, Michael Benkowych, Gregorius My-lychewych, alter Gregor Petrowych. Wyd Marenych, Simon Drokych. Georgius Belosych, Iwan Kaychak, alter Iwan Marenych. Martin Bwdych. Marko Tokosych, Paulus idem, Iwrytch Thosych. Matthias Wisanyn. Iwray Kwprychych. Quirinus Swgowych, Iwan Skalyeh, Michael Swgowych, Martinus Juratych. Wyd Marynych, Luxa Swgowych, Mykwla Lythyanyn, Iwan Jaztreblych, Martin Zwyracz. Simon Ladowych, Lucas Herkowych, Stephanus idem, Gregor Ohwkoych, Thomas Zwdchych, Georgius Domy anowyeh, Georgius Kosehych, Myhowil Lychanoych, Bernardus Salkowych,. Myhowyl idem. Stefanus idem. Georgius Zerblyn. Thomas Zgwrych, Petrus; Zkrysanych et Iwan Zowynych, similiter eodem modo fassi sunt scitu quemadmodum prescriptus Johannes Hoyzych. Item, feria secunda sacri festi Penthecostes proxime transacta,'2 sub cast.ro Koztanycza, aliter Nowy-grad vocato, nobiles generacionis de dicta Koztanycza, Bensa. iudex eius-dem generacionis de Koztanycza. Thomas Sytharych, Mikwla Mwlych?l Thomas Kawchych. Martinus Zwbc-hych, Mychowyl Pawchych, Iwray Sydarych, Mathias Drobchych, Lowre Wkasynowych, Jacobus Zersych. Andreas Salawych, Lowre Mwlych, Andreas Iwysych. Iwray Halyanowych,; Petrus Jaztrebych, Anthonius Eadowaz. Andreas Byztrychky. Franciseus Fwmych. Petrus Mazych, Martinus Zwynowych, Symath Koztanyewechky... Barthol Ilyanych, Lucas Woywodych, Paulus Marych. Andreas Krysanyefk

1 7. juna. 2 10. juna.

342

Iwray Tantaryeh, Marco idem, Nicolaus Damyanowych, Iwray Kesyehych,. Gregor Podkray, Quirinus Wokanych. Iwray Swrylch, Marko Maloych.. Ioannes Rodych de Klyz, Gregor Radoyewyeh de Klokoch, Iwray Drago-sewych, Ioannes Posesacz de Pech, alter Ioannes Gwzych de Dobowacz, Michael Woynowych. Matthayko de Nowygrad, Myehael Bwthkoyeh, Lucas, plebanus sancti Martini de prefata Koztanycza. Rade Mahmutowyeh, Simon Zayechych. Johannes presbyter, capellanus de dicta Koztainyeza, Martinus Mylosych, Petrus Bartholowych. Lucas Radynowych. Gaspar Posegany, Gregorius Zayechych. Iwan Syswlyeh, Paulus Selesnykoyeh de Krysebyeh. Johannes Koztanychky et Petrus Sarehych. eodem modo fassi sunt scitu prout prefatus Iohannes Hoyzych et nobiles de Zthabancha. Item feria tercia proxima post prenotatum festum Pentecosthes similiter proxime preteritum,1 dum videlicet prefatus Anthonius Baxych omnes nobiles generacionis Krysehych in vnum locum, videlicet eimiterium ecele-sie beati Martini episcopi et confessoris de pretacta Krysehych in presen-ciam vestri et nostri hominum conuocasset et adduxisset, ac iuxta vim et continenciam literarum vestre spectabilis et magnifice dominacionis. in-quantum eis constaret certitudo veritatis inter ipsum Anthonium Baxych,. vt in causam attraetum, et prefatos actores faterent et attestarent. interim venit homo dictorum actorum cum Uteris eorundem ad memoratos nobiles generacionis prescripte Krysehych petens eos tamquam vicinos. ne pro ipso in causam attracto, sed pro ipsis actoribus quondam domini Stephani Blagay fuisset, tantas res et bona vbi accepisset, et sic hys intellects prenotati nobiles de Krysehych in voces prorumpendo vnanimiter dixe-runt, preter nobilerh Paulum Seleskowych: Nee pro predicto Anthonio-Baxych. in causam attracto. et neque pro sepefatis actoribus fatebimur et testificabimur. Inquentes: nolumus esse' notabiles et exosi neutri parcium litigancium. Item feria quinta proxima post festum Penthecostes proxime preteritum.2 in possessione Gorycza vocata. nobiles de eadem Goryeza, imprimis egregii Oristophorus Jechkowych. Mathias Banzky, Thomas Daro-ych fassi sunt scitu, quod Anthonius Baxych nunquam fuit seruitor apro-priatus et conducticius, neque administrator bonorum olim domini comi-tis Blagay. aut astrictus et obnoxius ad reddendam aliquam rationem. Item Iwray Sydakowych, Verban Lepsak, Iwray Markwsych, alter Iwray Lwchych. Emericus Rwdynowych. Mathias Terdynyeh. Martinus Lepsak, Marcus Jantholych. Oristophorus Rwdynowych. Thomsa Lepsaak, Jacobus Wrasych, Paulus Thwrkowych. Mykwla Therdynych, Martynus Mylko-wych. Andreas Thwsylowych, Ioannes Brwdych, Lucas Wokowych. Michael Dragisych, Luxa Radynych, Martinus Goythanowyeh, Iwray Kwsy-nych. Petrus Hlwdynych, Iwray Kolenchych, Petrus Rodynych, Mathko-Swlynowych. Paulus Barych, Marco Zwdynych, Petrus Rprynowych,. Jwray Maryn, Andreas Zwdacz, Paulus Merelasych, Simon Ztezow, Petrus Kralych, Barthol Kwrylowyeh. Ztansa Jezych, Martinus Pedethynych, Mathias Zamolkowych, Bartol idem, Iwan Poletych, alter Iwan Gerych,

1 11. juna. 2 13. juna.

343

Michael idem, Philip Gwdacz, Benko Lwxych, Stephanus Jendryschyeh, Michael Lwksych, Wale de Dobrawa, Philippus .Marsetych, Wyd Kerbaw-chych, Iwan Thodol, Barissa Zezych, Mathias Resetarych, Marko Kralyeh, Kyryn Kerkowych. Walent Krayachych. Simon Chwrylowych, alter Paulus Marychyeh, Luxa Kwrylowych. Andreas Koserowych. Luxa Dragyssych, Bernardus Anthonowych. Nicolaus Kyrynowych. Thomas Banych, Marty-nus Bwchych, Baryssa idem, Antonius de Dobrawa, Georgius Ohwryno-wych, Franciscus Matsetych. Simon Gywrynowyeh, alter Simon Jakon-chych, Petrus Vnysych, Nicolaus Jakopchych, Bartholomeus Klokothych. Gregorius ICazyeh, alter Gregorius Lwbyeh. Petrus Sormanych. Andreas Zwdynych, Iwan Ztepanych, Quirinus Kasawarych, Martinus Threny. Paulus Berdar, Lucas Mesthar, Iwan Blasych. Michael Iwanchych, Nicolaus Jezych, Laurentius Iwanchych. Michael Tkalacz, Georgius Kosawarych, Simon Pwchych, Martinus Berlethych, Stephanus Dragyssych. Petrus Krayachych, Martynus Mwlasych, Myhe Geraychych, Gregorius Lwxych, Mathko Aptonych, Mathias presbyter, plebanus ecclesie sancti Elie de Go-rieza. Georgius presbyter, prebendarius de eadem Gorieza, Petrus Marychyeh. Quinnas Bartholych, et Iwan Pawelych. eodem modo fassi sunt scitu sicut prescripti Ohristophorus Jechkowych. Mattias Banzky et Thomas Darowych. Item feria sexta proxima post festum Penthecostes proxime preterita,3 in possessione Woynowch, in eodem comitatu ' ZaaTa-biensi exiStenti, nobiles de eadem Woynowych, Bernardus Zepchych, Bar-thoJomeus Sydomynych, Iwan Zepchych. Gregor Jarcich. Gregorius No-sychych, Nicolaus Apetych, Martinus Grapchych, Pawlus Mawrowych, Bernardus idem, eodem modo fassi sunt scitu sicut prescripti nobiles de Gorieha. Item eodem die sub castro Zkrad vocato. nobiles de pertinen-ciis eiusdem castri Zkrad, Johannes presbyter, plebanus de eadem Zkrad, Petrus Zthoykowyeh. Mattkho Thwrchynowych. Iwan Skarych. Andreas Dobrynych. Luca Makowych. Barthol Thwrchynowych. Marko Ztawleno-ych, Iwan. Mawrowych, Iwan Skarych. Andreas Dobrynych. alter Iwan Salkowych, Michael Saffarych. Gergwr Royarych. Bartho) Sorowacz. Georgius Grabws, Iwycza Karynehych. castellanus de Kruppa. Johannes Nowak de Wdwyna, Vitus Wlah, Baryssa Rachych, Miehal Jaychay. Bias idem, Georgius Zlathar de Guozdanzki. Gaspar Dobrosewych de Dobrownyk, Gregorius Wlachowych. Martinus Goytanowych, Johannes Rachych de Thrawnyk, Petrus Bylyak de Jamnycza. Johannes Bwdachky de Bwcha, Paulus. Ohwnych de Mwskowcz, Gregorius Swthylowych *de Prylyzyn, Rade Sesfcryeh de eadem, Thomas idem de eadem, Mathias Bazadowych de eadem, Nicolaus Berowyeh. Dely Wok, castellanus de Nowygrad. Michael Bely. eodem modo fassi sunt scitu per omnia prout prescripti nobiles de Gorycza, quod videlicet Anthonius Baxych nunquam fuit seruitor apro-priatus et eonuenticius. neque administrator bonorum olim domini comi-tis Stephani Blagay, aut astrictus et obnoxius ad reddendam aliquam raci-onem. Quam quidem attestacionis, inquisicionis, resciteque veritatis pre-missorum seriem cum attestaneium nominibus ac prescriptis Uteris vest're spectabili et magnifice domination! adiudicata capite sigilli nostri consi-

3 14. Juna.

344

gnatis. vt fuerat expediendum, ad quintam dec-imam diem vltimi diei, ipsius communis inquisicipnis legitime perdiirande. eidem vestre specta-bili et magnifice dominacioni amicabiliter duxiraus rescribendum. Datum sexto die diei communis inquisicionis prenotate. anno domini millesimo quingentesimo quadragesirao nono.

Originalni koncept na papini. U kr. zem. arkiou u Zagrebu: Depoa. Arch, capit. Zagrabiemis. Lonis credih. B. No. i'22.

298

15.49. 22. juna. U Pragu.

Kralj Ferdinand nalaze zagrebačkomu kaptola, da uvede (raspara Pe-ranskoga u grad Hresno. koji je pok. ban Franjo Berislavić, kao prior

vranski založio njegovomu taslu Ioanu Križaniću. Ferdinandus diuina fauente cleraencia Romanorum. Hungarie, Bohe

mia etc. rex semper auüustus. infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. fidelibus nostris capitulo ecHesie Zagrabien.sis salutem et graciam. Cum nos illi fassioni et inscripcioni. ac obligationi et impignorationi. qua fide-lis noster spectabilis et magnificus Nicolaus comes de Zrinio, regnorum no-strorum Dalmaeie^ Croai'ie et Sclauonie banus, ac gubernator prioratus Aurane. super castro Hrezno vocato, in comitatu Zagrabiensi exi-stenti. quod olim per reuerendum Petrum. Beryzlo. episcopum Vesprimi-ensem. tunc thesaurarium regiura ac dictorum regnorum Dalmacie. Croa-cie et Sclauonie banum, nee non gubernatorem prioratus Aurane. eciam alioquin egregio loanni Krysanyc/,. capitaneo Klyssyeusi, heredibusque et posteritatibus eiusdem vniuersis in mille florenis. quibus racione seruici-orum eidem debitörura remansisset. accedente ad id consensu serenissimi condam principis. domini Wladislai. regis Hungarie et Bohemie etc.. so-ceri nostri charissime, vt ex priuilegio superinde confecto clare cerneba-tur, fuerat inscriptum fldeli nostro, egregio Gaspari de Pernye. genero scilicet dicti condam loannis Krysanjcz., ipsiusque heredibus et posteritatibus vtriusqiie sexus vniuersis. racione seruiciorum, que nobis et veipu-blice christiane, necnon ipsi bano nostro a multis temporibus idem impen-dere studuisset, pro mille florenis monete currentis, quibus idem debitis remansisset, vigore literarum vestrarum fassionalium superinde confectarum. usque ad tempus rederapcionis modo, ordine et. condicionibus in eisdem Jiteris Vestris fassionalibus repressis et specificatis, fecisse dinoscebatur, nostrum regium-consensum beneuolum. pariter et assensum prebuerimus. velimusque eundem in dominium eiusdem castri Hrezno per nostrum et vestrum homines legitime facere introduci, fidelitati vestre firmiter com-mittimus et mandamus, quatenus vestrum mittatis horainem pro testimo-nio fidedignum. quo presente Georgius Aythyvh. aut Gaspar Kobazych.. vel [oannes Wydazych, sine [oannes Bwda-hky. aliis absentibus homo

3 45

noster ađ faci era predicti casfcri Hrezno. vicines.et commetaneis eiusđeia vniuersis inibi legitime conuocatis et presentibus accedendo, introdueat prefatum Gasparem de Pernye in dominium eiusdem, stafcuatque idem, ipstim •castrum eidem simul cum cunctis suis vfcilitatibus et pertinenciis quibus-libet, premisso iure fassionis et inseripcionis. ae. obligaeionis et impigno-racionis. ac dicti consensus nostri titulis incumbentibus. vsque ad tern-pus redempcionis eiusdem. vt premissum est, possidendum, si nou fuerit v contradictum, contradictores vero si qui fuerint. euocet eosdem in presen- " dam memorati bani nostri ad terminum competentem. racionem contradic-tionis eorundem reddituros. et posthec huiusmodi introductionis et statutio-nis seriem cum contradictorum et euo:;atorum si qui fuerint. vicinorumque •et commetaneorumque, qui premisse statutioni intererunt nominibus. ter-minoque assignato, dicto bano suo raodo fideliter reiTibatis. Datum Prage, vigesima secunda die mensis iunii, anno domini millesimo quingentesimo,. •quadragesimo nono.

U kr. zem. ark ivu u Zagrebu: Depos. Archivum capituli Zagrabi-ensis. Loeus credib. lit. P. No. 583.

Na rptu je bilješka, iz koje se vidi, da su uuodiMji bili kralj, čovjek Jure Ajtić,- a kapt. Benedikt pop ocl Bijenika. prebsndar. a susjedi Grgur Farkašić, Ivan Babonošić, Ivan Vidasić, Juraj Grabuz, Simeon literat od Dubovea i Nikola Kralić.

'299.

1549. 23. juna. U Pragu.

Kralj Ferdinand nalaže kaptolu zagrebačkomu, da neki nalog izdan za Matiju, biskupa kninskoga izruči Petru Kegleviću i njegovomu sinu

Jurju.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungari§, Вопд-mi§ etc. res semper augustus, infans Hispaniarum, arehidus Austrie. etc., fidelibus nostris, capitul'o ecclesie. Zagrabiensis salutem et graciam. Fide-litati vestre harum serie mandamus firmissime, quatinus acceptis presentibus, alias literas nostras patentes, fidelibus nostris egregiis Petro Ke-glewych ac Georgio filio eiusdem, pro parte fidelis nostri, reuerendi Matting, electi Tininiensis, archidiaconi de Bekssyn, etc. pre^eptorie sonantes, •cum presentibus vobis exhibendas, per vestrum testimonium fidedignum. eisdem Petro Keglewych et filio ei-us Geojrgio,, exhiberi et. pr§sentari faci-atis, ac quicquid iidem ad contenta prescriptarum literarum nostrarum dixerint. fecerint. vel responderint, id nobis suo modo fideliter rescribere debeatis. Secus non facturi. Datum Prage. vigesima tercia iunii. anno đomini millesimo quingentesimo quadragesimo nono.

846

Na rptu: Fidelibus nostris. capitulo eeclesie Zagrabiensis, pro re-uerendo Mathia. eleeto Tininiensi, arehidiaeono de B>xyn. exhibitorie .

Niže: Lecta.

Original na papiru. Pečat na rptu, kojim je isprava bila zatvorena,, je sačuvan. U kr. гет. arhivu, u Zagrebu: Depos. Archivum capit. Za grabiensis: honis eredibilis (irregestrata).

300.

1549. Prije 27. juna. U Senju.

Senjani mole kralja Ferdinanda, da isposluje od pape, kako bi se povlastice .porušene crkve sv. Duha izvan zidina senjskih, prenijele4 na novu

wkvu, koja se na mjesto ove gradi u gradu.

Serenissime rex ac domine. domine clementissime. Vestre saere regie maiestati. domino nostro clementissimo felicem in rebus gerendis et in regnorum vestre saere regie maiestatis administracione sucessum ех animo optamus et eompreeamur tamquam tideles vestre maiestatis subditi. Clementissime rex. ßeferimus ad vestram sacram maiestatem nostram piam et deuotam intencionem. qua conamur pro honore dei et salute hominum extruere in ciuitate vestre regie maiestatis Segniensi ecclesiam Spiritus sancti et ospitale ad illam pertinens. que anbo(!) olim extra menia dicte urbis extructa. et a Bonifacio octauo, pontifice maximo indulienciis(!) et aliis prouisionibus spiritualibus acta(!). tandem Mathie regis Hungarorum cura et studio a Sixto, suramo poutifice, confirmata fuerat. Oum autem hostis Christianitatis infestissimus Turca, ciuitati Segniensi imineret, eccle-sia ilia iussu pie memorie Ludouici regis fuit destructa, ac ab eodem transferi et redificari cepta in ipsa ciuitate Segniensi. sed quia ecclesia est pauper propter ademcionem bonorum per Turcas, non potuit redimere a summo pontifice confirmaclonem istius translate in cmitatem eeclesie. Quare ad vestram sacram regiam maiestatem confuimus(l) nunc supliciter rogantes, ut ue.stra sacra regia maiestas suo gracioso auxilio nobis suis subditis, adesse dignetur. ac intercedere pro nobis apud summum pontifieem, ut sanctitas sua ceptum opus nostrum prouehere uelit et in-dulgencias atque priuilegia priori illi ecclesie extra menia nunc destructe olim concessa ac donata, in hac(!) nouam transferre. et eidem appropriate, deinde eciam vestram sacram regiam maiestatem rogamus, ut, quoniam ecclesia ilia per predones Turcas adiptis(!) omnibus bonis ad earn pertineatibu«,. sit redacta ad extremam inopiam. vestra sacra regia maiestas ex sua munificenc.ia dignetur aliquod supsidium ferre, ad ospitalis dicte ec-elesi Spiritus sancti sustentacionem. ut pauperes. qui sunt in hospitali, habeant falem aliquam prouisionem. qualem habent frat res monasterii

347

sancti Francissi(!), uidelicet 27 eruciferos singulis septimanis ex trige-si ma vestre sacre regie maiestatis. Hoc imortali beneficio deuineiores red-demur. Responsum graciosum rogamus.

Vestre sacre regie maiestatis fideles senper(!) subditi Nobiles eiues et tota

communitas Segniensis.

Na rptu: Suplicacio pro ospifcali Seguiensi.

Bilješka o rijesenju: Die Röm. kun. Majestet bewilliget die begerte Fursehrifft an die bäpslieh heligheit

2. Glaychergestallt das wochenlich zum Spittal wie es hieuor denn Pariusser Oloster аш-.h bewilligt worden.

Per regem den 27. junii, 1549.

Original na papiru. U c. i kr. kuću., dvor. i držav. arhivu u-Beču: Hungarica.

301.

1549. 5. jula, U Kostelu.

Petar Keglević moli zagrebački kaptol, da izda Ursuli Novaković pisma, potrebna za obranu njezinih prava na grad Sokol.

Reuerendi domini, amici nobis honorandi. Salutem et omne bonum.. Vt intelligimini reuerende dominaciones vestre. quomodo venit ad nos domina Vrsula, relicta condam egregii Ioannis Nowakowyeh, racione quarun-dam literarum priuilegialium, vt dum et quando eramus persona sacre regie maiestatis. nos autem tempore ipso fuimus Zagrabii(!) in ciuitate-regia, domina Vrsula cepit nobis dicere eo modo: Domine, inquit, sunt litere aput dominam Annam Skalyckam, que litere miehi sunt neces-sarie et concernunt ad oastrum Zokol in comiiiitatu Zagrabiensi habite(!} et existens, que litere mihi et posteri tati bus meis sunt neeessarie. Nos itaque vocauimus ad nos dictam dominam Oatharinam(!) Skalyckam, vt dictas Jiteras exstradare debuisset, que sic dixit: Que litere sunt neeessarie, iis volo dare capitulo copiam rescribere, sed literas a me dare nolo, sed retro reddi debent mihi iterum. Litere dicta inter ceteras literas in-ueilte sunt, que erant neeessarie diete domine Vrsule. ipsas dedimus in-eapitulum, vt inde paria rescriberentur, deinde litere priuilegiales prefate-domine Catharine restitüerentur. que litere sunt date domino Ioanni. Su-panyth. Propter istas iamfatas literas, prefate videlicet domina Oaterina(!) Skalycka et domina Vrsula nos sepe requisiuit, quo eisdem literas rešti-tuissemus; vnde nee paria nee liter.as ipsas speeiales a vestris reuerendis dominacionibus habere potuimus. Quare rogamus reu^erendas dominaciones-

348

vestras et a(!), quo prefatas literas - inte[r] vos requirere et extradnre huic domine Vrsule velitis. nam ipse litere moderno tempore necessarie foreut huic domine ad castrum Zokol. quia bene nouerint vestre reuerende do-rninaciones, qualiter dictum castrum nunc maiestas regia tenet et possi-'det, racione illarura literarum. quas a vobis dominis reabere(')' non pos-sumus, nam cum eodem castro dicta domina Vrsula su is heredibus bene vti possunt, nisi sepef'atas literas superinde inuenir« posset, et si iam dicte litere inter vestras dominaciones* reuerendas inueniri non poterint, adhuc vestre reuerende dominaciones poterint i 11 i dare tales literas a ca-pitulo. quibus ipsum castrum posset se iuuare coram regia maiestate, nam et nos testis sumus in hae parte et testimonium pro eisdem. Vestras dominaciones bene valere cupimus. Datum ех castro nostro Kozthel, feria •sexta infra octauas visitacionis beate Marie virginis, anno domini 1549.

Petrus Keglewych de Bwsyn etc.

Vani: Reuerendis dominis capitulo e.-.clesie Zagrabiensis. dominis •et amicis nostris honorandis.

Original na papiru. Pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. U kr. гет. arhivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrah. Locus credib. (irregestrata).

302.

1549. 22. jula. U Bihaću.

Bihaćka posada moli Ivana Lenhovića, kapetana Uskoka, da im od kralja Ferdinanda priskrbi plaću, jer se mora opskrbiti zivezom.

Magnifice et generose domine, domine noster obseruandissime. Ser-uiciorum nostrorum recommendacione premissa. Bene scit vestra magni-ficencia, quod elapsi sunt termini solueionis sallarii nostri. Inter nos vero «unt multi, qui de nullo alio prouentu viuimns, nisi tantum de sallario regie maiestatis, domini nostri clementissimi. Dominus vero capitaneus .noster quamdiu habuit. quid nobis mutuaret, non distulit sua dominacio nobis mutuare et prouiđere. Sed iam nee sua dominacio, neque nos habe-raus, quo in hys sustentaremur eonfiniis. Supplicamus igitur vestre ma-gnificencie, tanquam domino nostro et commissario regie maiestatis, qua-ten'us eadem dignetur instare aput regiam maiestatem. dominura nostrum clementissimum, vt nobis de prefato sallario prouiđere dignetur. quia si mine tempore messis et annualis introitus nos non emerimus et comparu-•erimus nobis necessaria pro victu futuro. non poterimus commode com-morari in seruiciis sue maiestatis. cum qui non laborat, non metit, sed •omnis spes nostra consistit in sallario regie maiestatis. Vestram igitur •magnificenciam iterum atque iterum rogaraus, vt eadem pro nobis procu-

349*

rare dignetur, quatenus in futurum possimus consistere in seruiciis regie-maiestatis, quia prima sallaria nobis soluta, vis suffecerunt pro debitis precedentibus, quibus nos obligaueramus creditoribus nostris, prout scit bene vestra magnifica dominaeio, quam semper et diu yalere bene opta-mus. Bihichii, 22. iulii, anno etc. 1549.

Omnes seruitores et clientes regie maiestatis Bihichii

commorantes.

Vani: Magnifico et generoso domino Johanni Lenkowych. Yskoko-rum capitaneo, ac Oroacie. Sclauonie et omnium confiniorum eommissario-regie maiestatis etc., domino nostro semper-in omnibus obseruandissimo.

Savremena bilješka: Der Dienstleut von Wichitsch schreiben irer Pezallung halben.

Original na papiru. Pismo je bilo zatvoreno s četiri pečata, koji su--otpali. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

303.

1549.. 24. jula. U Gradu. Stenišnjaku.

Toma Nadasdy na zahtjev bana Nikole Zrinskoga, svoga prijatelja^ moli zagrebački kaptol, da mu izda pisma, koja se odnose na imanja grada Stenimjaka, jer je sva ta pisma izgubio, a treba ih za sud na dan sv. Mateja. Ova pisma je već molio za vrijeme, dok je Ivan Tar-

noczy bio službenikom njegovim u Stenišnjaku.

Potpis: Comes Thomas de Nadasd, iudes curie regie maiestatis et supremus regni Hungarie capitaneus.

Idem Nadasdy,manu propria..

Original na papiru. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv^ capit. Zagrdb. Locus credib. (irregestrata).

350

804.

1549. 28, augusta. U Pragu. .Kralj Ferdinand čini odredbe na upravu slavonske tridesetnice, pogledom

na ono, što ima dobiti grad Zagreb u svrhu utvrdjivanja.

Statt Agram Dreissigist von iren Warn hinturan zuerfordern. Edler vnd lieben getreuen. Wir haben euer vnd des Pawmaisters

zu Gratz gehorsam Schreiben vnd Anzaigen noch vom dreivndzwainzigi-stem Junii an vnsz ausganngen. emphanngen. vnd daraus die gehalten Erkhundigung vnd Besichtigung, was die von Agrara auf vnser genedige Zuelassung von dem dreissigist Gefell, an der Statt gepawt, vnd das des-selben nichts sunders, vnd auch sunderlich in der Truhen. darein die iDreissigistgetell zu Erpawung berurter Statt gelegt hetten sollen werden. nichts befunden worden, mit mererm inhalt furnemblich was noch zu pawen, von Noten were, verstannden. Nun hetten wir vnns zu gedachten von Agram wol versehen, sy sollen sich auf ir selbst Erbieten mit Raich ung der Dreissigist, vnd anderer Meilt daselbst mit dem die Gepew vnd Pesserung der Statt verricht heten sollen worden. etwas gehorsaraer er-zaigt haben. in sunderm bedenkhen, das solches inen. iren Weib und Khindern in khuntftiger Gef;trlichait zu Rett ung vnd Aufenthaltung ge-raicht ware. Weil aber das durch sy nit geschehen, vnd wo in dem Fal nit zeitliche Einsehung furgenommen. villeicht hinfuran auch nit beschehen \vurde. so ist demnach vnser ernstlicher Beuelch an euch. das ir aus euren Dreissigist puechern fürderlichen ainen Auszug. was bisher vnd seidt wir denen von Agram die Bewiligung gethan, das sy die Gefell der Dreissigist in die Truhen legen, vnd alsdann an die Statt verpawen vnd anwenden mugen.»sy die bemelten von Agram allenthalben fur Viech getrieben vnd sunst Kaufmansgueter gefuert haben. vergreitfet, vnd vnsz alszdann solichen Auszug mit ehistem übersendet. Vnd im Pal. das erst-beschribne von Agram noch einichen Dreissigist zubezallen sehuldig befunden, inen folgunds mit allem ernst auüeget. das sy denselben Aus-stanndt zum furderlichisten erlegen vnd bezallen, auf das derselb alszdann zu dem Gepaw villgemelter Statt Agram angelegt vnd verbraucht werden muess, mit dišem weitern angehengteri Beuelch, das ir hinfuran alien Dreissigist von dem Viech vnd Khaufmannsgueter, so sy durchtreiben vnd verfueren, von innen den von Agram erforderet. einnembet vnd denselben ferrer gen Agram vberschickhet, vnd in die verordent Truhen einlegen lasset, darait hinfuran solicher Abgang der bisher bei inen befunden gepess.ert vnd furnemblich die Statt vmb souil statlicher gepawt werde; daran erzaigt ir wnnsern entlichen Wiilen vnd Beuelch. Geben zu Prag. den XXVIII. augusti, anno etc. im XLVIIII.

An Herr Lucasen Zäckhl vnd Benedicten Loss.

Protocollum: Hungarische Registratur annor. 1547.—1549. /of. 283ja. b. U arhivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Bebu.

S51

:-305.

1549. 17. oktobra. U Optuju.

Ivan Ungnad, kapetan štajerski, opominje Petra Keglevića. da namiri neki dug Apoloniju Moskonu. gradjaninu optujskomu.

Salutacione amicabili praemissa. Generosae(!) atque nobilis domine, amice familiarissime. Appoloni Moscon. riuis Petouiensis. oretenus mihi indicando significauit, apud eandem šibi adhuc debita aliqua deti-nendo extare, ob que et ipse tempore eiusdem captiuitatis patientiam cum eadem tollerare uolens. per eiusdem filium fuerit requisita, in qua scilicet solutione se etiam beneuolam exhibuit. Nunc autem eiusmodi pecunia est necessarius, qua de re petiit eiusmodi meas promotorias sibi dari Ji-teras. Et quamuis non dubitem. eandem alias in eiusmodi rebus quantum decet promptam et beneuolam se exhibere. nolui tamen suae praescriptae et iustae petitioni hoc recusare, quapropter eandem familiariter peto. qua-tenus eadem praefatum Moscona cum decenti solutione, remotis omnibus •dilationibus, de praelibato debito contentare et.se tanquam regiae maiesta-tis subditum. non in longiores uias, maiores sumptus atque expensas in-•ducere uelit. uti eadem alias absque omni dubio faeere beneuola et prom-pta est. offerens me simul eidem in omnibus paratissimum. quam et simul deo commendatam nolo etc. Adam Petouii. 17. oetobris. anno 1549.

Ioannes Vngnad, baro-in Sonneck, humanae regiae maiestatis consiliarius et capi-

taneus Styriae.

Vani: Geueroso atque nobili domino, domino Petro Kheglouitsch de Busin etc.. domino et amico nostro optimo etc.

Original na papiru. Pecat je na rptu (mali grb Ungnada), kojim je pismo bilo zatvoreno. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

306.

1б49. 23. oktobra. U Jastrebarskom.

Petar Erdödy dozvoljava zagrebačkomu kaptolu, da može kod Siska urediti na stjecištu Kupe i Save branu, 'za gojenje riba, što će koristiti

uzdržavanju tvrdjave sisačke.

Nos Petrus Erdewdj de Monyorokwrek. comes Montis Olaudii etc. memorie commendamus tenore presencium vniuersis et singulis officiali-bus nostris, ac cuiusuis status et coiidicionis hominibus, presentium noti-ciam habituris etc. Quod quia reuerendi ac venerabiles domini. capitulum

шг ecclesie Zagrabiensis, infra eastrum ipsoruin Zyzek vocatum. in confluenti' fluminum Sawi et Colapis. pro eonseruatione castri eitisdem elausuram piscium erigere vellent, cuius quidem fluminiš' pars dimidia et alter por-tus ad nos iure hereditario pertinet. super quo prefatum eapitulum sup-plieauit nobis, vt .'nos eisdem. earn porei.onem,-.que nos concemit annuere et coneedere dignaremur. Nos itaque habentes debitum respectum ad prefatum eapitulum. animoque eonsiderantes, quante vtilitatis reipublice ehri-s'tiane sit prefatum eastrum Zyzek, eisdem dominis eapitulo, vt prefatam elausuram in dicto'flumine Sawi et loco prefato I i bere erigere et dispones possint et valeant, annuimus et concedimus. harum nostrarum vigore et. 'testimonio literarüm mediantibus. Presentibus perleetis. exhi'benti resti-futis. jDatu'm in eastro nos tro Jazt'rebarzka. feria quarta prosima post fe-stum' sancte Vrsule virginis et martiris. anno domini millesimo quingen-te'simo quadragdsimo nono.

f . . . ' i - •

' Original na papiru. Odozdol je pritisnut mali pečat, if kr. zem. ar/civu u Zagrebu: Depos. .Arch, capit. Zagrab. Ada capit. antiqua fasc. 3r>. No. 24. . . .

:307.

1549. 1. novembra. U Prami.

Naputak izdan povjerenicima- kralja Ferdinanda, koji će s turskim povjerenicima urediti medje i poremećene odnosaje za vrijeme petgodisnjega

primirja. I n s t r u e t i o sacrae Romanorum, FT u nga r i ae . Boemiae etc. r e g i a e maies ta t i s , fidelibus s u i s. magnificis. Ioanni W n-gnad. l ibero ba roni in Son nek. capi tan eo St i r iae , vice đoni i no Cil iäe. et comiti comi ta tus Varasd iens i s . Lucae Ze-kel 'de Keuend, l ibero domino in Ormosd, ac gencium pro-u inc ia rum h a e r e d i t a r i a r u m suae ma ie s t a t i s in Sc lauon ia cap i tan eo. eon si I i ari i $• s u is, nee n on e g r e g i i s Paulo Rath-k a y d e N a g h Thabor. vicecomiti praefa t i comi ta tus Wa-rasd iens i s , et Vito W g r i n o u i t h , c o m m i s s a r i i s suis. d a t a ' ad t r a c t a t u s de recti fi cation e in pa r t i bus r egn or urn , s uo-rum Croaciae et Sclauoniae di fl'erenciar u m, sub induc i i s s ubor tarum. cu m comissar i i s Ture i c i s habendos, de lee t is.

•. Cum omnium controuersiarum, dissensionum ac tumultuum, quicun-que haetenus sub induciis quinquennalibus inter saeram regiam maiesta-tem et principem Thurearum initis contingerunt. fons et origo. eausaque precipua inde extiterit.'quod de limitibus et termihis ditionis vtriusque pririeipis, tarn in Hungaria, quam in Selauonia et Croaeia, articulum, qui in'Uteris sacre regi§ maiestatis super induciis prexlitis, postremo corifeetis et emanatis expresse satis eontinentur. aliter officiates principis TurcaVum.

353

interpre.tati sunt et ol)seruarunt,Mquam conclusio ipsa iridueiarura iisdera Uteris eipressa continent, seseqüe^m possidendis oppidis. yillis,\et posses^ • sionibus'eqmpluribus, que lieet vi et-juetu fortassis aliqiiando;aliquidTJur- • eis rontnbjuissent. et ante indueias., tamen et tempore initarum ;induciaru.m, * sub ditione, regie maiestatis et in manibus ac potestate fidelium. subdito-rum suorum .fuerunt. ad descriptionem thesaurarii .et scrib§ , prineipis Thurcarum super ipsis oppidis et vi Ills post, initas inducias- pro eorum libito factam referant... vigqre illius descriptionis contra expressum in-dueiarum tenorem, magnam partem ditionis regi§ maiestatis,, 'bonor ruraque fideimm. suorum sibi vendicare hactenus eonati sunt, indiesque nitantur, vnde milites et subditi regi§ • maiestatis ad defensionem, vindiej-tamque s§penumero fuerunt contra Tureas optimo jure, prouocati,- vi'debur . imprimis et- ante omnia artieuluq hie eum commissariis Turcicis per commissaries regit? maiestatis explieandus et resoluendus esse iuxta tenorem literarum, predietarum regie maiestatis, qu§ litere omnium tractatuum antea per oratorem sue maiestatis super indueiis factorum. omniuraque seriptura'rum antea vtriusque, quouis tempore super iisdem- "tractalibus emanatarum eonclusio et tanquam extreme manus, appositio fuerunt.

Nam cum maiestas regia hoc biennio. turn ipsa s§pius et potentis-simo imperatori seripserit.i et nuncios suos miserit ad passara Buden-sem.pro articuli huius-explanätiöne, turn vero . per. dominos quondam lo-oumtenentem et capitaneum suum generalem, eidem pa^e et scribi -et n'unciari fecerit. quo aliquando Turc§ ditionem sue niniestatis Lnfestai-e desinerunt. et se intra suos limites iuxta tenorem predietarum literarum continere eurarent, neque tamen quidquam effieere potuisset. Ob häne imprimis rationem addueta est tandem maiestas sua, vt fidelem suum, egregium Sigismundum Posga.y. vsque ad exeelsam portam magnitudinis sue mitteret et ea omnia copiose nuneiaret. qu§ ad bonam araieitiamj paeemque cum principe Thun-arum confirmandam. augendamque. omnes-que tumultuura occasioned rollendas pertinere videbantur, quemadmodura ista in instruceione reo-ie maiestatis ipsi nuncio data, cuius exeraplura, quantum, adhue artieulum apud ipsos eoramissarios est raissum. clare eontinetur, cupiens sane maiestas sua etiam in absentia ipsius impera-toris propensum. eius ad bonam araicitiara atque miti federis obserua'ti-onem animum eidem ostendere, et eonfidens magnitudinem suam neqüe descriptionem illam per tbe^aurarium et seribara suum. quoquo тоДо faetam fieri iussisse et optare vieissim regi§ maiestatis, beueuol&ntjam ei pacera etiam diuturniorem. ' '

Cum. autem nunc maiestas sua ex tenore literarum Thurcarum principis. turn ad suam maiestatem. turn vero ad eommissarios suos da? tarum'. et ex relacione nu'neii sui plane intelligat, ipsum Thurcarum prinr cipem nihil a suis olficia-libus 'aut i sujbditis admitti voluisse aut, vetye* quod iraperialLbuš suis capitulis- iindueiarum sit eontrarium/ et' ea,, qu$ coJDtifferunt contra excelsum^p^eceptum .suum accidisse. insistendum, eri.t commissariis regiis. vt commissars 'Ph.ureici .iuxta tenorem literarum,regie maiestatis pre/lidarum. super induciarum condusione : emanatarum, quai;um e^empluni jiidern commissarii regie jmaiestatis^vnaCumhac instrue--y. \ . . • '•' \ • : ' . . . . , i ' i : . ' i . . ." i • • • ' • - . • . ' ;

MONUMRNTA HIST. ХЛХХ. 510N1JM. HARSRCROICA • III. 2 3

354

tione acceperunt, vigore pleni mandati, quod habent a principe suo. đe-cernant, modumque constituant et committant tam passe Budensi, quani ceteris sangyachis. prefectis et, militibus Turcieis, ne se in regie maiestatis ditionem ingerant, abstineantque a possessione et dominio eorum castrorum, castellorum, oppidorüm, possessionum et villarum. que, ante inducias et tempore induciarum in manibus ehristianorum fuerunt. Quan-do quidem licet ante aliquot annos, presertim vero cum princeps Thurca-rum personaliter cum exercitu in Hungaria fuit. coloni ipsi vi et metu potius. quam vlla certa subiectione Turcis aliquid prestiterint, ante tamen inducias initas, coloni ipsi per capitaneos et gentes regie maiestatis. maiori ex parte ab huiusmodi subiectione. censuumque solutione fuerant eliberati, et turn, cum inducie facte, fuerunt, liberi erant, maiestas regia insuper, tam pro agria ac bonis vndecim illorum baronum, qui sese principi Turcarum subdederant, quam pro aliis omnibus castris, castellis. oppidis et villis, que. in manibus Christianorum modo predicto fuerunt redimenda, et a potestate officialium ac dominio militum principis Turcarum vindicandis, ab omnique iure et authoritate. quam princeps Thur-carum in aliis quoquomodo possit pr§tendere eliberandis Turcarum nomine penitus extinguendo, proque complanandis omnibus differentiis, que in priori legatione, ante videlicet conclusionem induciarum quinquenna-lium indeeise remanserunt. Maiestas regia in postremos ' articulos induciarum prefatis suis Uteris dare expressos consensit, minusque honorarium, quod pro redemptione, eliberationeque huiusmodi maiestas sua quotannis obtulit principi Turcarum iuxta suam oblationem. proximo biennio iam misit, neque in posterum oblationi sue vel in minimo est defutura. Princeps autem Turcarum honorarium munus acceptans, ea confirmare visus est, que per oratores regie maiestatis in predietis uteris regiis contenta. postremo fuerant conclusa et omnes ac singulos articulos ipsis uteris expressos rectificare atque approbare se ostendit, id quod alioqui etiam pro-ximis uteris suis confirmat. vti superius est demonstratum.

Quod si forte commissarii Turcici, alias literas principis eorum producerent, et ad eas. atque descriptionem thesaurarii et scribe pr§dicti ad librum imperatoris factam, sese referrent, subiungant commissarii regii confirmationem postremam induciarum quinquennalium, vigore -literarum regie maiestatis, qu§ vltime emanarunt factam esse, deseriptionem-que thesaurarii et scribe, vt supradictum est. contra inducias conclusas factam, pro eorum libito fieri potuisse, sed ad earn non solum consensum regie, maiestatis non accessisse, sed. et maiestatem suam et eius loeumte-nentem ac capitaneum generalem, sepenumero et Uteris et nunciis palam ei reclamasse, ac propterea ad obseruationem induciarum, fidemque principis Turcarum in ea re prestandam. tenori literarum regie, maiestatis aliud consentire non possint, turn vero indignum esse commissarios Tur-cicos aliud optare, quando in induciarum articulis, dolum et fraudem vtrinque abesse. neque ad ea capitula quiequam addi, vel ex eis nemini oportere, palam in ipsis Uteris est expressum.

Quod si commissarii Turcici allegarent maiestatem regiam in lega-tionibus aliquot, turn suis, turn dominorum locumtenentis et capitanei ge-neralis, post conclusionem illam induciarum. et literas suas regias ema-

Збб

natas, honorariumque munus principi Turcarum raissum in solutionem eolonorum vtrique parti pari ratione faciendam, nihilorainus eonsensisse dicant comraissarii regii, cum regia raaiestas ex licentia Turcarum mili-tum, magis ae magis indies vexari atque opprimi videret passim mise-TOS colonos. quorum iabore omnium vita sustinetur. ad tempus id dun-taxat permisisse, donee a principe Turcarum, ad quera propterea mittere statuerat, responsum in ea re acciperet. vt scilicet interim de suo quoque' iure maiestas sua non nihil concedens. principi Turcarum longe absenti, et graui bello iraplieito, bonam voluntatem suam declararet, spe-ransque colonos quoque ex ea permissione sub id temporis raaiori frui posse quiete. Verum vbi longe aliter, quam sua maiestas opinabatur, eue-Tiit. miserique sub hac regia eoncessione ita oppressi et vexati fuerint a multibus Turcicis, vt multis in locis maiestatis su§ ditio colonis vacua facta sit, pergraues et inaudifeas vexationes nequaquam miseris ferre di-utius volentibus. Ob earn eausam maiestas sua oratorem suum vsque ad portam principis Turcarum postremo raisit, vt reliquum tempus indueia-rum non aliter, quam iuxta tenorem pr§scriptarum literarum regie maiestatis, pro vtraque parte inducie, obseruarentur, cessarentque imprimis miserorum colonorum oppressiones et terr§ deuastacio, quam principi Turcarum raaiorem in modum displieere, maiestas sua non ignorat. Qui quidem orator, cum illud a principe Turcarum responsi attulerit, vt nihil eum conclusioni induciarum contrarium admittere liquido appareat, vt sane decebat. propterea maiestatem suam quoque ab huiusmodi induciarum conclusione discedere amplius minime proposuisse.

Si forte nulla ratione coramissarii regii cum r.ommissariis Turcicis possent super hoc artieulo conuenire. sed Turcae in tenorem literarum principis eorum, descriptioneque thesaurarii persisterent, tandem agant comraissarii regii. vt quoniam constat subditos et milites quoque regie, maiestatis a Turcis iniuriis et damnis pauperum colonorum sub ditione regiq maiestatis existentium lacessitos. vicissim in diciunera Thureieam. in qua ante initas inducias ipsi quoque dominium habuerunt, nonnun-quem exeurrere. et miseros colonos pari racione in bonis illis infestare solere. Videturque propterea ad bonam amicitiam et vicinitatem colendam, modus omnio aliquis et vndo constituendus super dominio et ditione vt- -riusque, quos vtrique parti, durantibus induciis, transcendere nefas sit, ad tollendas omnes controuersias et rixas, constituendamque miseris colonis, vtrique parti §que necessariis. quietem et tranquillitatera. maiorem scilicet quam hactenus. Turci posthac vltra et citra Danubium in ditione ea, in qua tempore initarum 'induciarum fuerunt, quieti maneant; maiestas regia etiam, et fideles subditi eius in dominio eorum locorum et vsu. •quern habuerunt tempore initarum induciarum. pacifici permaneant, atque ita in posterum neutra pars alteram in sua dicione impediat, sed eautum sit sub graui poena, ne quis subditus milesue regie, maiestatis 0 posthac intra fines ditionis Turcica sese quouis modo violenter Lngerat. -et econtra. Et vbi aliquis decretum hoc transgressus fuisse compertus fuerit. sine mora per generalem capitaneum et bassam eius principis, •cuius is subditus aut miles fuerit. puniatur.

Sin autem Turcici coramissarii. ne ad id quidem induci possent *

356

turn postremo consentiant commissarii regii, vt facta communi vtrinque-consensu et deliberatione, certa limitatione et competent de solutione et seruiciis colonorum vtrique parti prestandis, coloni illi omnes, qui castris et castellis finitimis interiacerent, et a quibus constat Turcas, turn cum inducie facte fuerant, aliquid palam exegisse, secundum huiusmodi limi-. tationem tolerabilem, eosdem census et seruicia prestent Turcis vsque ađ finem induciarum, que turn prestabant, cum inducie ipse quinquennales fuerant concluse et non amplius. Iidem tamen coloni regie, maiestatis dicas regias et dominis eorum terrestribus census ordinarios, decimas, nonas, aliosque prouentus et seruicia, vti ab antiquo consueuerunt, prastare teneantur. Vicissim idem fiat de iis colonis, qui sub dicione Turcica existentes. regie maiestati, vel eius prefectis aut subditis tempore initarum induciarum aliquam solutionem fecerunt. Neque vlla pars alteram in hoc. ordine seruando impediat, neque posthac pre,fecti, sangyachy, way-wode. vel alii quicunque milites aut subditi alterutriiis principis miseros colonos vltra eum ordinem limitationemque exactione vel seruicio oppri-mere aut vexare audeant, sub grauissima pena super hoc negocio per vtrosque commissarios decernenda et in omnes partes denuncianda.

Oaueant etiam in ordine predicto constituendo, ne Turce suos officiales ad villas aut oppida huiusmodi, a quibus solutionem vel seruicium aliquod iuxta predictam limitationem expectaturi erunt, emittant. vel in illis teneant. Sed solutiones et seruicia huiusmodi statis(j) et debitis tem-poribus, prout fuerit conclusum per commissarios, ab ipsis colonis expec-tent, et si coloni vel different, vel recusarent id facere, dominum capita-neum generalem, vel eos pr§fectos aut officiales regie, maiestatis, qui ad reuisionem, complanationemque futurarum differentiarum, qu§ vtrinque pos-sent emergere, fuerint deputati, admoneat, a quibus ilico ipsi coloni-ad debitas huiusmodi solutiones et seruicia Turcis pr^standa compelli debe-ant. Nam cum tempore induciarum initarum officiales huiusmodi Turce; exire ad villas soliti non fuerint, pretextu vero exactionis solutionum cen-suum iidem Turce a certo tempore exeuntes. diuersa mala et nefaria fa-cinora, grauesque iniurias et oppressiones miseris colonis soleant inferre, ad quas auertendas, propulsandasque, milites et subditos regie maiesta-

- tis prodire necesse est, vti sepius hactenus contigit, multis in locis pro-pterea ad tollendos omnes tumultuum occasiones satius videtur esse et consultius, adeoque etiam necessarium, vt quemadmodum tempore initarum induciarum, ita etiam inposterum Turce intra suas munitiones census et seruitia expectent a colonis.

His itaque peractis et conclusis, proponenäe erunt per commissarios regios ille plurime querele, quas turn descriptas maiestas regia iam pri-dem domino quondam locumtenenti et consiliariis suis miserat, et que; commissariis ipsis regiis per dominos consiliarios, simulcum instructions hac, nunc dande erunt, turn ex diuersis locis ad eos officiales et subditi regie maiestatis perferent, de iniuriis et damnis a Turcis vel prefectis, vel militibus a tempore initarum induciarum acceptis, deque vulneratip-nibus fidelium subclitorum et militum maiestatis regi§, quarum quer^la-rum satisfactionem et rectificationem. habita prius de illis siifficienti pro-batione, pro vno certo die et loco ad earn rem per vtrosque commissarios.

357

prefigendo, comraissarii Turcici /aeientes curare debebunt. quemadmodum ipsis expresse prineeps ipsorum in suis Uteris fieri mandat. Super pro-batione autem huiusmodi querelarum aliquot proborum virorum testimo-niis et indiciis pro rei qualitate sufficientibus vti poterunt ad executionem taeiendam. Si que autem querele huiusmodi contigerent. ad quas neque testimonia sufneientia, neque valida indicia aut alie probationes necessarie in medium proferri queant, queque ob aliam aliquam rationera euidentem. eorrigi aut reetificari non posse viderentur. illis silentium imponatur.

Quod si Turcici comraissarii super querelis subditorum et officia-liuni, militumque regie maiestatis sufficient! probatione demonstratis exe-cutionem et rectificationem debitam fecerint, ac captiuos illos. quos partira ex di'-ione Agriensi, partim vero ex aliis loeis finitimis maiestatis regie, sub his induciis eeperunt, restituerint. vieissim commissarii regie maiestatis, iuxta postulacionem principis Turcarum uteris suis* expressam, -querelas offidalium de subditorum Turcicorum audiant, et comperta rei veritate ipsi quoque satisfactionem et rectificationem per omnes capita-neos, milites et subditos regie maiestatis, per quos f'uerit neeesse, sine mora fieri iubeant. et captiuos etiam Turcarum. si qui apud subditos et of'ficiales sunt regios. reddi laciant. deque ea re plenum mandatum et au-thoritatem habeant a regia maiestate. ita tamen, vt quomodo prineeps Turcarum in Uteris suis ad suos comraissarios excepit palarri spaydes seu aulicos suos et eximit a punicione. si qui contra inducias aliquid deli-quissent. sed de illis tamen ad se scribi iubet, vieissim commissarii regii, si qua contra inducias per officiales aut aulicos regie maiestatis admissa fuisse comperissent. ad deliberationem regie maiestatis ea omnia reiici-ant, et ea demum ratione in huiusmodi satisfactione se gerant. qua Tur-eas sese gessisse et gerere viderint.

Super difierentiis autem in posterum emergendis et rectificandis, ne quis ex illis tumultus ab alterutra parte possit in posterum obiici, vi--detur ita cum commissariis Turcicis conueniendum esse, vt certis in loeis <3erti commissarii constituantur ab vtraque parte, qui plenam authoritatem •et faeultatem habeant ab vtro principe, sine longa contentione ilia omnia, <que contra inducias. contraque limitationem et ordinem per ipsos com-missarios nunc modo supradieto cotistituendos, acciderint. cognoseere. ac cognita eorrigere. et omnes tumultuum occasiones ab vtraque parte debita et matura prouisione amputare, poterit autem per dominum eapitaneum generalem a Jaurino vsque Zechen ab vtraque parte Danubii, a Zeehen vero vsque ad Tibiscum per Andream Bathori, a Jaurino vsque ad Dra-uum per dominum comitem Nadasdy, in Sclauonia autem et Croatia per clominum banum fieri reuisio, vicissim Turee sua loca, suosque eommis-sarios eontinuos nominare. et illis plenam informationern dare debebunt, •quibus tandem prineipem Turcarum omnimodam potestatem super execu-tione faeieuda in his. que emerserint. mittere oportebit. quemadmodum maiestas sua. suis prenominatis commissariis factura est.

Quod si forte autem Turee conquerentur, multos transfugas sub hoc induciarum tempore per Christianos contra induciarum tenorem esse recep-tos, dicant commissarii. id absque scitu regie maiestatis ac dorrrnoruni locumtenentis ae capitanei generalis accidisse. Qui si quam antea quere-

358

lam ea de re audiuissent, eurassent illos vndique reddi. iuxta indueiarum, tenorem, nunc quoscunque Turci nominauerint. maiestatem suam reddi fa-cere paratam esse, eo modo, vt competens terminus preftgatur. ad quern maiestas sua conquisitos vndique transfugas, qui ei fuerint nominati, penes commissarios suos ad eum locum tunc deligendos. statuant. Licet ipsi quidem transfug§, si qui essent, vitro et sine tumultu ad dicionem regie maiestatis concesserunt, vicissim Turce. transfugas et colonos eos om-nes, quos de ditione regi§ maiestatis vi et aperto marte ac furtim etiam, tarn equites scilicet, quam Marthalosios ex Hungaria et Sclauonia sub in-duciis abduxerunt, quique ipsi vitro- ad eos concesserunt. in eundem locum adducant, vt sic permutatio vtrinque fiat, et omnis querimonia ab vtraque parte vno tempore tollatur.

Propterea. ne qua in pnjdictis rebus exequendis. vel per malam? valetudinem," vel per alios casus, vnius aut duorum commissariorum pr§-dictorum. intermissio fieri possit, maiestas regia dat potestatam dominis consiliariis regiminis sui Hungarici. vt loco illius, qui ex premissis com-missariis suis regiis infirmitate aut aliaqua excusatione iusta detenti, ad hoc munus sibi demandatum proficisci non possent, alium idoneum et sufieientem virum mittere possint, qui eandem. quam alii habeat agendi, tractandi et eoneludendi facultatem. .

Et cum intelligamus ex scriptis fidelis nostri. spectabilis et magni-fici Nieolai de Zrinio. regnorum nostrorum Dalmacie,. Croaeie et Sclaiionie-bani, inter fines regni istius nostri et ditionis Turearum imperatoris esse non parum tern? deserte, spacium. hactenus propter crebras incursiones, metumque hostium, nee a nostris Christianis, nee a Tureis habitatum,. nunc vero posteaquam induci§ inite et n'rmat§ sunt, Turcas ipsos magnum-eolonorum numerum eduxisse. et in terra ilia, pagis et edificiis extructis colloeasse et in dies plures educere, ibique colonias constituere. qui in posterum vicinis regnis et prouineiis nostris, si ibi residire pateremur. magnum damnum et desolationem essent allaturi etc.. commissarii nostri pr§fati agant cum eommissariis Tureieis, et omnino perfieiant, vt omnes colonos Turcicos, sub induciis eo traductos. ex ilia terra, intra fines diei-onis prefati imperatoris Turearum abducere, terramque ipsam vaeuam et habitatore destitutam relinquere debeant, quemadmodum ante inducias initas fuit, non enim conuenit, vt durantibus induciis, dum veteres violence rectificari debent, noue terrarum occupationes vel per Turcas ipsos, vel subditos nostros exerceantur. Datum Prag§. prima mensis nouembris,. anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo nono.1

Ferdinandus. Nicolaus Olahus.

episcopus Agriensis.

Sav remeni prijepis s oznakom: 1539. Presentata ad e-ameram 12. nouembris. V kr. ugar. drmv. arkivu u Budimpešti: Acta publico fasc. 41. No. 11.

1 Nedosljednost pisanja, ae, e i e pridržana je.

359

308.

1549. 1. novembra. U Pragu.

Kralj Ferdinand ovlašćuje Ivana Lngnada, Luku Zekela, Pavla Rat-kaja i Vida Ugrinovića, da ugovaraju s turskim povjerenicima pogledom na uredjenja medja koje su poremećene za vrijeme petgodišnjega primirja.

Plenum mandatum ad infrascriptos.

Nos Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum. Hungarie. Bohemi§ etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie, dux Burgundi§ eto. recognoscimus tenore presencium, quod nos de fide, integritate et rerum agendarum experiencia fidelium nostrorum. magni-ficorum Ioannis Wngnad, liberi baronis in Sonnek, capitanei Stiri§, vice-domini Oilie, et comitis eomitatus Warasdiensis, Luc§ Zekel de Kewend. liberi baronis in Ormosd. ac gencium prouinciarum nostrarum bereditari-arum in regno nostro Sclauoni§ capitanei, eonsiliariorum nostrorum, nec-non egregiorum Pauli Rathkay de Nagh Thabor, vicecomitis prefati eomitatus Warasdiensis, et Viti Wgrinowyth. äd plenum confisi, eisdem plenum mandatum et omnimodam facultatem nostram in eo dandam duxi-mus et concedendam, vt ipsi, vel si aliquem eorum času egrotare et ab-esse contingeret, qui in locum eius surrogabitur, cum comraissariis Tur-cicis, serenissimi et potentissimi imperatoris Turcarum, de negociis finiura et locorum finitimorum regnorum nostrorum Croaeie et Sclauoni§; item captiuis. captiuitatibus, direpcionibus. damnis et eorum rectin'caeionibus, generaliter vero omnibus et singulis, que. in instruccione nostra eis data, satis abunde descripta sunt et comprehensa, agere, loqui, tractare et concludes possint et valeant, promittentes in verbo nostro regio, quod quic-quid per eosdem rommissarios nostros cum pr§fatis commissariis potentissimi Turcarum imperatoris in quibuscunque nostris et fidelium subdi-torum nostrorum rebus atque negociis iuxta premissam nostram instruc-cionem eis datam, actum, factum et conclusum fuerit, eciam si specialius mandatum nostrum, quam presentibus est expressum id exigeret, ratum, gratum et firraum habebimus ac inuiolabiliter obseruabimus. sine omni dolo et fraude. imo damus, concedimus et proraittimus harum nostrarum vigore et testimonio literarum. Datum Prage, prima nouembris. anno do-mini millesimo quingentesimo quadragesimo nono.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus.

episcopus Agriensis.

Savremeni prijepis s oznakom na omotu: 1649. Presentata ad ca-meram 12. nouembris. A na rpiu: Exemplum literarum pleni mandati ad Sclauoniam cum Turcis. U kr. ugar. držav. arkivu u Budimpe-Hi: Acta pub lica fasc. 41. No. 11.

360

809.

154.9. 16. novembra. U Pragu.

Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrhiskomu. da pusti na slobodu Blaža Krpica, službenika Petra i Gjure Keglevića.

Ferdinandus diuina fauente dementia Romanonim. Hungarie. Bohemia etc. rex semper augustus. in fans Hispaniarum. archidux Austrie etc. fideli nostra, spectabili et raagnifico Nicolao comiti Zriniensi. regnorum' nostrorum Dalmatie, Croatia et Sc.lauonie bano salutem et gratiam. Con-queruntur maiestati nostre fideles nostri. egregii Petrus Keglewyth de Bwsyn et Geonrius similiter Keglewyth, eius filius. quomodo tu seruitorem ipsorum Blasiura Kerpyi-h nomine, dudum intereeptum etiam modo in vinculis teneres. pro cuius dimissione licet iam quaternas ad te nostras dedissemus literas, hactenus tamen пне ас mandata nostra, nee ad fide-iussoriam cautionem certorum nobilium. ilium dimittere noluisses, et ne modo quidem esset tibi animus eum dimittendi. in contemptum tot man-datorum nostrorum et in prejudicium ac iniuriam ipsorum exponencium manifestam. Supplicantes nobis humiliter, vt eis superinde gratiose proui-dere dignaremur. Quorum nos humili supplicatione moti. fidelitati tu§ harum serie sub indignationis nostre poena mandamus firmissime, quati-nus intra decimum quintum diem a die exhibitionis tibi presentiura immediate sequentem computando, pr§fatum Blasium Kerpych, seruitorem dietorum exponentium e tuis vinculis et captiuitate sub fideiussione, vt coram nobis comparare debeat. liberum dimittere, aut si id facere nolles. eodem decimo quinto die rationem non obseruatorum mandatorum nostrorum coram nobis reddere debeas. Secus nullo modo facere presumas. Pr§-sentibus perleetis. exhibenti restitutis. Datum Prage. decima sexta mensis nouembris. anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo nono.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus.

episcopus Agriensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kralj, pecat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

810.

1550. 9. januara. U Valledolidu. Gospar Keglević piše svomu bratu (jjuri, da su se kralj i kraljica Spa-nije zauzeli za njihovoga oca. Moli -pripomoć, da moie u tudjini živiti

Javlja, da je postao stolnik španjolskoga kralja. Magnifice domine. domine frater obseruandissime. Obsequiorum rae-

orum humilimam commendaeionem. Salutem ac huius noui anni fan-

361

stum principium. felicem progressum et l'elicissimum exitum, Quantum pro eliberatione domini parentis nostri apud serenissimum regem nostrum laborauerim, res ipsa plus quam mea scripta explieare videtur. Mitto nunc Htteras commendaticias, et simul copias illarum serenissimi regis et regine ad Romanorum regiam maiestatem. que cum reddite fuerint. ma-gnifiea dominaeio vestra scit, quod facto opus erit. Quod autem noui scri-bam nihil habeo. preter quod serenissimus rex ex sua dementia officium dapiferatum(l) mini tribuit. Dominus Adam S.raekuwyeh, cubicularius, ^qui mecum maxima familiaritate vtitur, summa admiratione ducitur, quod raagnifica dominaeio vestra tamdiu nihil ad ilium scripserit; Rogo. vt me et ilium de statu suo. ae de omnibus r^bus doinesticis quam sepissime cerciorem faciat. Insuper rogo, vt me expensis magnifica dominac-io vestra prouidere digneatur, nam quos Hispania maxime deuorat. penitus egeo. Iterum atque itnrum oro magnificam dominaeionem vestram tan-quam fratrem obsertiandissimum. vt me ne dereliuquat in liys partibus sine sumptibus. nam non queo nulloraodo viuere absque domestico auxi-lio. Magnificam dominaeionem vestram quam felieissime valere exopto longa per tempora. Datum Walledolid. 9. ianuarii, anno domini nostri Jesu Christi 1550.

Seruitor Gaspar Keglewych de

Busyn.

Na rptu pripisak: Litteras commendaticias. quas regina scripsit. earum eopiam habere non potui, quia propria manu scripsit eas, sed suf-•ficit nos litteras regine habere, et certum est, si etiam mayus negotium •esset, adiuuante deo. nos id efficere posse.

Vani: Magnifico domino Georgio Keglewych de Bwsyn etc.. domino •et fratri meo obseruandissimo presententur.

Original na -papiru. Pečat, kojim je bilo pismo zatvoreno otpao je. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

311.

1550. 29. januara U Beču.

Kralj Ferdinand podijeljuje opatiju sv. Dujma iznad Senja Nikoli Baroviću.

Pr§sentationes. Regestrata,-

Ferdinandus etc. Reeognoseimus tenore pr§sentiura significantes. •quibus expedit vniuersis, quod cum abbatia saneti Duiam in monte Se-

3ö2

gniensi sita,1 pre,teritis disturbiorum et bellorum temporibus in ruinam redacta atqüe deserta sit, ad nös autem de beneficiis in prouinciis nos-tris existentibus disponere pertineat, idcirco volentes eidem vacanti abba-tie de aliquo rectore et gubernatore, qui quod reliquura in ea est legitime possideret, cohseruaretque atque adeo iUius instaurationi et reparation! pro viribus suis operam. daret, ex certa nostra scientia. animoque bene deliberato, eandem abbatiam deuoto. nobis dilecto, presbytero NieoFao Barowitz2 daodam et cop.cedendam esse duximus. sicuti pr§sentium per tenorem tamquam rex et princeps patri§ damus et concedimus. atque ipsura ad earn tenendam et possidendam eligimus. pr§sentamus et nominamus, decernentes et expresse mandantes, ut in actualem et realem possessionem eiusdem abbatie,, illiusquc pertinentiarum omnium inducatur et induc-tus in ilia auctoritate nostra defendatur et manuteneatur. Harum nostra-rum testimonio Htterarum, sigi Hi nostri appensione raunitarum. Datum Posonii, 29 ianuarii. 1550. *

Koncept u c. i kr. kućn., door, i držav. arkivu u Beču: Пип-garica.

312.

1550. 3. februara. U Topuskom.

Stjepan Strizoje ima poći pred kralja Ferdinanda radi izručenja grada Cazina Petru Kegleviću. Ne bude li išao gubi pravo na novac, koji mu

je imao dati Keglević za otkup račenoga grada.

Ego Thomas Crayachych de Seryawynch, vk-eiudex nobilium, nobi-lis Johannis Herendych, comitalus Zagrabiensis, memorie commendamus tenore presencium significantes quibus expedit vniuersis, quod quia no-bilis Stephanus Kwlyanych de Bwsan. in persona et ex commissione ma-gnifici domini Petri Keglewych coram nobis personaliter constitutus, no-bisque litteras sacratissime regie maiestatis presentare curauit, nobili Stephano Ztryzoy preceptoiie sonantes, nempe, vt dictus Stephanus Ztry-zoy abhinc. scilicet a die datarum presencium sibi computando. ad diem decimum quintum coram sacra regia maiestate Posonii comparere debe-ret et teneretur, prout etiam ipsi Stephano Ztryzoy generalis dominus suus, magnificus . dominus Pet.rus Keglewych mandat et precipit. iuxta litteratorium mandatum ipsi us sacre maiestatis regie, vt abiecta omni pro-crastinacione ad prefixum terminum in preseneiam maiestatis regie com-

1 Sa strane: Abbatia sancti Georgii prope ciuitatem oostram Se-gniara sita.

2 Sa strane: Thome Kattridaritz. presbytero.

363

pareat, raci one et pretextu cu.iu.sdam composiriouis et obligaminis inter ipsos, magnificura dominum Petrum Keglewych ab vna. partibus ab altera inter prefatum Stephanum Ztryzoy i'acta. scilicet quum prefatus-Stephanus Ztryzoj castrum Chazyn dicto magnifico domino Petro Kegle-wych anirao beniuolo dederat alque concesserat, quod si preallegatus Stephanus Ztryzoy nolit quoquo raodo, vel renueret ad comparicionem personaliter coram et in presenciam sacre regie maiestatis ire ad termi-nura reputatum. extunc ipse abhinc et de cetero nullo modo, nullaue-authoritate possit et valeat investigare et perquirere super memoratum magnificum dominum Petrum Keglewych. neque a posteritatibus et he-redibus eiusdem illam sumpmam pecunie, que inter eos compositorie erat.missa atque deputata, coramque nobis pro maiorj testimonio et ro-bore dictus Stephanus Kwlyanych in persona magnifici domihi Petri Keglewych, protestare curauit sedulo, coramque certis egregiis et nobili-bus dominis, Nicolao Kralyewacbky de Kralyewacz. Georgio Barthakoych de Kamychak. Georgio Aythych de Bwzeth, Luca Radmylowych de Che-thyn. necnon et Georgio Marthynkoych de Ztrelchyazela, spano de Tho-pwzk, plerisque reliquis certis nobilibus etc. Гп cuius rei memoriam efc testimonium, firmitatemque perpetuam presentes sigillis nostris vsualibus duxiraus comrauniendas atque roborandas. Datum in Thopuzk, feria se-cunda. videlicet in festo sancti Blasii episcopi, anno eiusdem domini mil-lesimo quingentesimo quinquagesimo. ч

Original na papiru. Odozdol je pritisnuto osam malih prstenih pečata. (I. grb nejasan: u štitu stojeći čovjek s uzdignutim mačem u desnici. — 77. grb: u štitu desno okrenuto rame sa mačem u šaki, gore slova N. C. — III. kameja. — 1 V. grb: u štitu na desno okrenuto rame s mačem u šaki, gore slova L. A. — V. kameja. — VI. grb: u Štitu tri poprečne grede, gore slova G. B. (Bartaković). — VII. kameja (glava). VIII. kameja (glava)). U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

313.

1550. 11. februara. U Požimu. Kralj Ferdinand poziva Petra Erdöda, da dužnu desetinu plati kaptolu

zagrebačkomu i da neovlašteno podignute malte na Savi digne. Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum. Hungarie, Bohe-

mie etc. rex: semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. fideli nostro, magnifico Petro Erdewdy de Monyarokerek, aul§ nostre. fa-miliari, salutem et gratiam. Expositum est maiestati nostre in personis fidelium nostrorum capituli ecclesie Zagrabiensis, quornodo tu decimas bonorum tuorum. partim capitulo ipso inuito, partim vero ex consueta

' arenda. annis superioribus dicasses et exegisses ex quarum precio tene-reris eis florenos circiter treeentos, preterea colonis possessionis eorundem exponentium Zyzek vocat§, per homines tuos non leuia nocumenta et vio-

t

364

'lentias sine omni iusta et Iegitima causa inferri. thelonia insuper ineon-sueta in decursu fluminis Saui erigi fecisses. quorum exaetione colonis eiusdem possessions Zyzek non leue incommodum et pressura fuisset illata. super quibus omnibus, tametsi anno ab hinc seeundo, in ciuitate nostra Vienna, coram fidele nostro. spectabili et magnifico Nicolao coraite Zriniensi, regnorum nostrorum Dalmati§, Croatie et Sclauonie. bano, per speciales nuncios dicti capituli tecum transactum et concordatum fuisset. tuque horum omnium rectificationem ipsis te facturum promisisses, non-dum tamen ad plenum per te ipsis fuisset satisfactum, in damnum eorum non minimum, supplicantes nobis humiliter, vt eis superinde gratiose pro-uidere dignaremur. Quorum nos humili supplicatione ascepta, cupientes pro nostro regio officio vnicuique quod suum est reddi, et neminem suis iustis iuribus impediri, fidelitati tue. harum serie mandamus firmissime, -quatinus*acceptis presentibus. et premissis sic stantibus, prescriptam sum-mam trecentorum florenorum, precium scilicet decimarum per te exacta-rum, dit-tis exponentibus reddere, et ab impetitione, infestationeque colo-norum eorundem desistere. tuosque cohibere. atque etiam thelonium alias inconsuetum, preter nostram gratiosam annuentiam, vt dicitur erectum, deponere, adeoque iuxta transactionem et eoncordiam eorundem exponen-tium per nuncios suos in pr.efata ciuitate nostra Vienna tecum factam, eosdem super premissis omnibus contentos reddere. aut cum eisdem bono modo concordare debeas et tenearis. Secus nullo modo facere presumas. Presentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Posonii. vndecima mensis februaru, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo.

Ferdinandus. Nicolauš Olahus,

episcopus Agriensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pecat. U kr. гет. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capituli Zagrabiensis. Acta capituli antiqua, fasc. 13. No. 30.

314.

1550. 6, marta. U Beču.

Ugovor sklopljen izmedju kralja Ferdinanda i Ladislava Kerecheng-a, pogledom na ustup grada Sokola potonjemu.

Sciendum, quod inter sacram Romanorum; Hungariae. Boemiae etc. regiam maiestatem, infantem Hispaniarum. archiducem Austriae. domi-num nostrum clementissimum, et egregium Ladislaum Kerecheny rati--one castri Sokol in regno Croatiae siti. modo ac conđitionibus vt sequitur conuentum et conclusum est.

Nimirum et in primiš, vt maiestas regia a prima die mensis augusti proxime elapsi quadragesimi noni anni incipiendo, sex annis proxime

•

365.

sequentibus, castrum Sokol maiestatis suae expensis possidere, et ipse Kerecheny, suique Tiaeredes et suecessores interea ratione eiusdem nihil agere possint aut debeant.

Dein. vt ipsi Kerecheny, aut eo decedente. haeredibus suis. scilicet Christoffero, Vuolfgango et Ioanni Kerecheny, de Catarina Orlow-ehych, consorte sua progenitis, spacio sex annonira praedictorura, quibus-regia raaiestas dicto modo castrum Sokol possidebit, per raaiestatem suam, singulis annis, singuli centum floreni hungaricales, in moneta pro decern solidis computati, qui sex anni sumraatim faciunt summam sexin-gentorum florenorum hungaricalium in moneta, ex prouentibus tricesimae-Nedelensis in Sclauonia, semper prima die augusti persolui debeant.

Tercio, vt exactis antedictis sex annis, praefato Ladislao Kerecheny, ipsiusque haeredibus castrum Sokol per dictam maiestatem regiam iterum aut resignetur et restituatur, vel de ulteriori possessione cum ipsis con-ueniatur et concordetur.

Oaeterum. cum quondam Georgio Wragowith. vigore superioris trans-sactionis ratione dicti castri Sokol, centum floreni ex prouentibus quadra-gesime Tergestinae numerati fuerint, inposterum dicto Kerecheny eiusmodi centum floreni supra expressi ex prouentibus tricesimae Nedelensis. vt dictum est, ill is sex annis persolui debent, quemadmodum et eidem Kerecheny ea de causa mandatum regium tricesimatori illi scriptum cum his expe-ditura et assignatum est. Ea, uero peeuniarum- summa. quam raaiestas sua uigore superioris transactionis de elapsis annis adhuc tenetur eidem/ Kerecheny, ex redditibus quadragesimae Tergestinae statim jam persolui debet, sicuti etiam ad reddituum ipsorum perceptorem cum hys regia man-data percepit.

Item si medio tempore praefatorum sex annorum. vel maiestas regia, vel idem Kerecheny aliqua bona comperife(!) poterit. quibus ipse Kerecheny de ipso castro Zokol Contentari posset, vel si idem maiestati suae illud castrum praetio uendere uelit, extunc superinde cum maiestate-sua regia transigendi eidem Kerecheny semper saluum esse debet. Sic tamen. vt semper illius anni solutio, de quo transactione ageretur, ipsi Kerecheny prestetur. Etsi hoc maiestas sua regia cum eodem- Kerecheny ratione dicti castri, uel per assignationem aliorum bonorum, aut emptionem1

ipsius castri transegerit. turn etiam maiestas sua regia de damnis ante-priorem supra dictam transactionem, acceptis ac postulatis se clementem erga ipsum Kerecheny uel haeredes suos exibere debet.

. Postremo maiestatis regiae haeredes et suecessores, praescriptam? conuentionera. si (quod deus auertat) maiestatem suara obire contingeret. seruare teneantur, dolo et fraude semotis. In quorum fidem et euidens. testimonium hae conuentionis literae inter praefatam sacram regiam maiestatem ac ipsum Ladislaum Kerecheny cum suis articulis insertis sunt expeditae, et unicuique parti eiusdem eonforme exemplum, vnum sub maiestatis regiae, alterum uero ipsius Kerecheny subscriptione. sigillique appensione, ad manus suas est assignatum. Datum Viennae. die sext&. martii, anno etc. quinquagesimo.

Ferdinandus.

ж Dolje na rubu: Abred zwisehen Eur Majestet vnd Ladislauen Kere-

chany(!) von wegen der Sehlosz Sokol, soli Euer Majestet allain vnder-zeichneu.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

Protocollum: Вепгдпае resolutiones regiae l V. pag. 105. U kr. ugar, •držav. arkivu u Budimpešti.

315.

1550. 16. marta. U Padovi.

Juraj Draskovic piše Petru Kegleviću pogledom na naobrazbu njegovih sinova.

Seruiciorum suorum diligentissima commendaeio in graciam magni-fieae dominacionis vestre praemissa. Magnifice domine mihi summa obser-uancia eolende. Redditae sunt mihi literae magnificenciae vestrae 13. raartii, ex quibus facili(!) perspexi magnificeneie vestrae erga filios vere diuinum animum et veri parentis atfectum. Nam aceipio magnificenciara vesti'am non «sse contentam, quod corpora eorum, dei raunere genuerit, set etiam animos eorum non citra raagnos sumptus, quos et ipse hie experior, vnice excolere et •expolire curat. Imitatur quippe dominacio vestra magnifica et recte ipsum Phylippum magni Alexandri parentem, qui vt filium dignum sua succession redderet, prirnum eum ingenuls disciplinis liberalifcer erudiendum eurauit et postea bellicis rebus eum dedieans, effeeit, vt maioribus suis praeluceret. Gaudebat autem Phylippus non de filio sibi nato. sed quod •eum temporibus Aristotelis nasci contigerit, quem postea Alexander et amauit et eoluit vt praeceptorem charissimura. Quum igitur et magnifi-ceneiam vestram viderim laborare. quo dignum praeceptorem suis filiis inuenire- possit, sane et ego huie pietati paternae suceurrere, quantum in me erat, studui. studeboque. meamque operam magnificeneie non de-negabo.

Sed quum hie neminem inuenire possuraus. qui earn prouintiam erudiendorum nimirum filiorura magnificenciae vestrae subiret. sane mul-tum doleo. ac Jieet quidam non deessent, tamen iustae mercedis metas sua petitione transiliri videntur, adeo vt neminem credam esse, qui etiam cibum cum illis caperet, veile suam operam locare minus centum florenis in moneta. Consultius igitur videretur, si e Fienna aliquem non indoctum seholasticum magnifieentia vestra hue transmitteret; interim tamen hie eorum conductius paedagogus Lazari Bonamici uepos, eorum studia continuabit in Uteris politioribus. et cum mihi vacauerit ab vnda meorum negotiorum, illis non defuturam meam operam polliceor, praesertim si qua in re ilia prodesse potuero. Ceterum rogo dorainacionem vestram magnificam, quo digneatur eum suo primo seruitore, qui hie proficiscetur. fratrem germa- •

367

num meum hue transinittere, non ob aliam causam, quam vt hie linguam -hane Italicam discat et regiones ykteat. Ego pro mea tenuitate šibi ne-cessarias expensas suppeditabo. Oratias autem iramortales ago magnificen-ciae vestrae, quod in eum, quemodrnodum et in me sua liberalitate sit vsa, quod ego vnacum germanis meis omni genere obsequiorum raagni-ficenciae vestrae et suis liberis reseruire contendemus, et vbieunque terra-rum fuerimus, vestrae maguificenciae laudes decantare non negiigemus. "Quam deus diu et felicissime con^eruare dignetur.

Commendo magnificenciae vestae etiam meam materteram Helenam. •consortem. olim Leonardi Kerpachych. sub Bow.ych. manentem, supplex •orans, quo illam ab omnibus suis aduersariis magnificencia vestra tueri •digheatur. Datae Patauii, 16. martii, anno 1550.

Vestrae magnificenciae seruitor.

Magister Georgius Drascouicius. archidiaeonus et canonieus

Varadinensis.

Vani: Magnifico domino Petro Keglewych de Bwsyn etc., domino •suo maxime obseruandissimo. eolendissirao.

Original na papiru. Pečata nema, ali se vide prorezi, kroz koje je bila provučena zaporna vezica. Za cijelo je list putovao zajedno s drugim pismima. U arkivu Jugoslvenske akademije u Zagrebu.

Ш.

1550. 17. marta. U Požimu.

Pavao Gregorijanec, biskup zagrebački, ' piše kaptolu zagrebačkomu, da kanoniku Benku od Dubrave oprosti počinjeno, i da mu opet dade mje

sto u svom zboru.

Venerabiles domini, fratres nobis in Christo sincere dilecti. Salutem et mutui amoris commendacionem. Ex Uteris fratris nostri charissimi. do-mini Ambrosii literati intelleximus, quo tauore et beneuolencia domina-eiones vestre, negoeiis istic nostris fauerint, quoque animo ilium nomine nostro istic agentem, et exceperint et prosecute sint. Animum hunc ves-trum, ea qua decet beneuolentia excepirnus. scientes nil vnquam per nos tale istic, dum in medio vestri essemus, et eciam preessemus, nedum actum, sed ne . . . itatum quidem fuisse, quod merito quempiam ex vobis in . . . amorem inducere potuisset. Deinceps quoque omnibus rebus, salua nostr§ existimatione et acturi et cogitaturi sumus. [Seri]bit autem nobis idem dominus frater noster charissimus, d§ veterano et intimo dileeto amico. fratre nostro Benedićto Dombrensi, ilium

368

ob nescimus quos ßxressus, per vos hoc ipso iam tempore, quo ad pr§-laturam istius ecclesie. nostre. diuina ordinatione voeareraur. prouentibus suis et consortio quoque fuisse priuatum. Qui cum, vt fere omnes scitis, nobis semper fuit et familiarissimus et charissimus. cum inter vos sit senior iam eanonieus, et raulta ecclesie, vobisque .seruierit non sine pro-i'ectu, non potuiraus protecto, illius tanta et rerum et nominis iactura, non comoueri vehementer, et nisi integritas vestra nobis eognita iam diu foret. nescimus quid causae.(!) ob nostram cum illo animorum arctissimam coniunctionem, suspicati fuissemus. Attamen, si quid vnquam in hoc cora-placendi genere nobis cpmplacere in animum induxistis, in hoc vt com-placeatis hortamur summopere, vt nostri gracia excessus illos, quicunque sint. illi pro hac duntaxat vice condonetis. et id quod de illius prouentibus reseruatum est. illi reddatis cum condicione, si quid vnquam simile admiserit, istud quoque non ignoscendi. Peticio hec nostra non erit vobis, et ecclesie inutilis. Rogamus eciam vos, optimos atque dilecto.s fratres nostros, ne mutuam christianam, fraternamque inter vos charitatem per talia, h§<* odiorum seminaria, labefactari inter vos sinatis, neque nos maio-ribus intentos curis, talium rerum molestia afiectos esse velitis, quibus nil vnquam fuit gratius, quam mutuam preseruare, custodireque inter homines diuinam charitatem. Valete. Posonii. 17. marcii, 1550.

Gracius1 eerte nobis vix aliquid erit, quam si mutua et vere Christiana et mutuorum odiorum expers inter vos ainfieiciej chari-tas, pro qua etiam nos multa ob respectum parati erimus agere.

De lectoratu et eantpratu deo volente prouidebimus cito, prout fue-rit condecens et ecclesie. vtile.

Interim volumus manere cantoratum et lectoratum.

Paulus. episcopus ecclesie Zagrabiensis.

Vani: Venerabiiibus dominis, eapitulo ecclesie nostra Zagrabiensis, fratribus nobis in Christo syncere dilectis.

Original na papiru. Pečat, kojim je -pismo bilo zatvoreno, sačuvan je. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capiluli Zagrab. Acta capituli antiqua (irregestrata).

1 Od ove riječi do kraja pisano rukom biskupa Pavla.

369

317.

1550. 20. aprila. U Brunnu.

Kralj Ferdinand poziva ugar. komoru, da doznači Pavlu Gregorijancu, biskupu zagrebačkomu novae, što ga -treba za put k papi kao poslanik

kraljev. Reuerende, ae egregii, fideles, dilecti. Quum statuerimus, ut reue-

rendus, deuotus, fidelis. nobis dilectus, Paulus Gregoriancz. eleetus Za-grabiensis, ad summum pontificem et ad sanctam sedem apostolicam, in certis rebus et negotiis regni nostri Hungariae, sine dilatione orator pro-ficiseatur, eommittimus et mandamus vobis, vt, donec pecunia ad came-ram nostram administretur, interim tantum peeuniarum aliunde, quam primum conflare, et per antieipationem eonquirere studeatis, quantum pro eius sumptibus sufficere queat, quo res et negotia haec tanti momenti propter nunc sumptuum defectum in longius tempus differi haud opor-teat, sicuti tecum Nitriensi ex Vienna discedenti locuti sumus. In quo nostram seriam exequemini voluntatem. Datum in oppido nostro Bruna, die vigesima mensis aprilis, anno domini millesimo quingentesimo quiri-quagesimo, regnorum nostrorum Romani vigesimo, aliorum vero vigesimo quarto.

Perdinandus. Ad mandatum sacrae regiae

maiestatis proprium S. Jordanus.

Protocollum Benignae resolutiones regiae Tom. II. fol. 186. U kr ugar. držav. arkivu u Budimpešti.

Ponovno isto pospješuje kralj nalogom na komoru iz Brunna, 27. aprila 1550. Ibidem fol. 187.

318.

1550. 21. aprila. U Požunu. Pretstojnik i savetnici ugarske komore nalažu Mihalju Bavenskomn, protonotaru dvorskog suca i „dikatoru" u Hrvatskoj, kako da plaća dnevnice povjerenicima, koji će doći u Samobor, da urede medje Hrvatske

naprama Kranjskoj. Egregie domine et amice bonorande. ISalutem et nostri commenda-

cionem. Oonuentun sunt ad primum diem maii proximi eerti domini eommissarii ad Zamobor, per regiam maiestatem designati, videlicet reue-renđissimi domini Quinqueecclesiensis et Tininiensis, domini Franeiscus Battiany et Andreas Choron, dominacio vestra, item et honorabilis magi-

MONUMENTA HIST. ХХХХ: MONUM. HABSBURGICA ИГ. 24

370

ster Lucas, an-hidiaconus Chazraensis et canonicus Zagrabiensis. qui bus cum viatico opus sit. et non nisi de subsidiis publieis hoc ipsurn eurari possit, dorainacionera vestram. egregiam diligenter requirimus, et nomine maiestatis su§ regie com mittimus, vt predictis dominis Francisco Battiany et Ohoron, in dies singulos florenos tres nuraeret. quaradiu istic occupa-buntur, dominis autem duobus pr§latis in diem duos florenos, et tantum-deni dominacio vestra pro suis expensis accipiat. Magistro autem Luc§, florenum vnum in dies singulos det. Obseruet autem in dando moderaci-onem bonam, nam plerumque contingere solet, quod rebus infectis com-missarii intra triduum dissoluantur. et redeant ad sua. Accipiat autem a singulis literas expeditorias. C^terum ex regestis dicacionis su§ istius regni Sclauoni§, non potest elici. ex quibus loeis solutum sit subsidium, et ex quibus non. necesse est igitur, vt dominacio vestra purgatum regestum mittat hue, vt sciamus quid collectum sit ex tota contribucione ilia, non ignorat unum, quod hucusque prefer mille florenos domino bano deputa-tos, nihil administrauit. Dominacionem vestram optamus valere feliciter. Posonii, die 21. aprilis. anno 1550.

Sacre. regie maiestatis earner^ prefectus et

consiliarii.

Voni: Egregio domino, magistro Michaeli de Rawen. protonotario domini iudicis curi§, ac dicatori regni Selauonie etc., domino et amico honorando.

Original na papiru. Pismo je bilo zapečaćeno s četir prstenih pečata. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

0 uredjenju medja Hrvatske naprama Kranjskoj g. 1550., na koje se odnosi i ovaj spis, priopćen je moj članak sa 6 dodanih isprava, u Vjesniku kr. zem. arkiva, god. Vili. str. 178. — 186.

319.

1550. 5. maja. U Bosiljevu. Nikola Frankopan Trzački hoće od kaptola zagrebačkoga uzeti u zakup

samoborsku desetinu u svrhu opskrbe svojih pograničnih gradova.

Reuerendi domini, domini et amici nostri nobis plurimum obser-uandi. Salutem et nostre seruitutis commendacionem. Quia iam sat clare constat nobis decimas de bonis pertinenciarum castri Zamobor mense ve-strarum reuerendarum dominacionurn peruenire debendas, per reuerendum dominum Georgium, gubernatorera et prepositum ecclesie Zagrabiensis. in suum commodum ac vsum a vestris reuerendis dorninacionibus in certa sumpmula pecunialia arendasse et appreciasse. Cum autem dominaciones ve.stre reuerende aiebanfc nobis, easdem decimas in castrum ipsorum Zy-

371

ziense oranino velle dedicere, quara ea res secus eomperitur. idem reue-rendus dorainus Georgius hane vtilitatem de aliis prouentibus potuisset nancisse. Sunt nobis eerta finitima castra, que plus egent sustentaeione et victualibus quam mensa eiusdem domini prepositi, nee nummi nemini erant deteriores, quam sue amplitudini. Quare si veritati non irapugnare. decimam musti cum admissione reuerendarum dominacionum vestrarum nos conducere intendimus, ac ad conseruacionem castrorura noftrorum finitimorum despensare, et quod iustum fuerit, secundum arendacionem prefati domini prepositi et gubernatoris, vestris reuerendis dominaeionibus plenarie exoluere et deponere iuxta terminos sue dominacionis. per vestras reuerendas dominaeiones impositos et prefixos. In hys vestras reuerendas doininaciones certificandas esse volumus, super quibus erga nos aduerso anirao et graui corde esse non dignantur. In reliquo vestras reuerendas doininaciones quam per optime optamns valere. Datum in Bozilieuo. feria sei-tmda post festum sancte Orucis, 1550. .

Nicolaus de Frangepanibus, • comes a Thersach.

Vani: Reuerendis dominis, dominis capitulo ecclesie Zagrabiensis, dominis et amicis nostris, nobis quam plurimum obseruandis.

Original na papiru. Na rptu je sačuvan pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. (Grb.) U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 14. No. 2.

820.

1550. 9. maja. U Vukovini, Ivan Alapić poziva Petra Kastelanovića na svoj pir u Vukovinu.

e Egregie domine, đomine et amiee nobis plurimum honorande. Post

salutem omnius boni inerementum. Significaraus per presentes, quod nos (deo optimo dante) generosam puellam Elizabeth, filiam pie memorie speetabilis et magnifici domini Wolfgangi de Frangepanibus desponsaue-rimus, cuius nupcias (deo dante) die dominicoproxime futuro post festum sacratissimi corporis Ohristi,1 ritu et more Eomane matris ecclesie, in domo nostra Wokojna celebrare proposuimus. Igitur rogamus egregiam dominacionem vestram, vti die prefixo inter ceteros conuiuas principales, conuiua vna cum consorte sua interesse dignetur. quod egregie domina-cioni vestre, quousque nos deus superstitera effecerit, reseruire curabiraus. Quam in reliquo felieiter valere optamus. Datum in Wokoyna nostra, feria sexta ante dominicam vocem Jocunditatis, 1550.

1 8. juna. *

372

Oeterum rogamus egregiam dominaeionem vestram. quod prefix» diei dorainicp sabatho.2 tempore prandii simul constituamur, quod perno-etare volumus apud sanctam Trinitatem sub Okych.

Ioannes Alaphj de Nagh Keralek etc.

Vani: Egregio domino, domino Petro Castelanffy de Zentlelek etc.,. domino et amico nobis plurimum honorando.

Original na papiru. Pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je* U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

321.

1550. 20. juna. U novom dvoru Čakovcu.

Pred Tomom Nadasd (perpetuus terre Fogaras ac comitatus Oastri ferrei comes et iudex curie) očituje ban Nikola Zrinski, da je sa zagrebačkim kaptolom učinio slijedeći ugovor pogledom na sve desetine spadajuće istomu kaptolu et mense eorum capitulari de pertinentiis castrorum Chak-thornya et Strygo vocatorum et aliorum inter flumina Drawa et Mwra in comitatu Zaladiensi existencium et habitarum : Zrinski uzima za se i svoje potomstvo u zakup ove desetine uz godišnju zakupninu od 300 for. ш tehućem novcu, forint po 75 krajcara računan, koji će svake godine kaptolu položiti na Ushrs. Ne bude li to mogao i hotio, ili bi rod Zrinskih u muškoj lozi izumro, to se opet pravo pobiranja desetine povraća kaptolu. Izjavljuje konačno, da je kaptol njemu izdao o tom zasebni testimoniales. Datum in Noua Curia Ohakthornya. feria sexta proxima post festura bea-torum Viti et Modesti martirum, anno domini millesimo quingentesimo.

quinquagesimo.

Original na pergameni. Odozdol je pritisnut pečat U kr. zem^ arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrabiensis. Acta capituli an~ iiqua fasc. 0. No. 7.

322. 1550. 24. juna. U Payerbach-u. Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da dade trošak povjerenicima,

koji će poći u Hrvatsku. Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorum, Hungariae, Boe-

raiae et*-. rex semper augustus etc. Reuerende, venerabilis. ac egregiu 2 7. juna.

373

fideles. dilecti. Tametsi uobis antea pauio ante discessura nostrum ex Vienna per alias literas nostras iniunximus, vt commissariis Agriae in negocio Turcieo existentibus et deputatis, sufficientes impensas dare et persoluere deberetis; tamen cum iidem commissarii ex mandato nostro. peracta legatione *sua Agriae, in Selauoniam quoque, ad primam diem augusti proxime futuri in simili causa comparere debeant, quo itaque praedicti commissarii huiusmodi commissionem in Selauoniam defectu et inopia impensarum non recusent, vel omnino intermittant, mandamus pro-pterea fidelita.tibus uestris harum serie firmiter ac serio, quatenus curetis ac efficiatis, vti praefatis commissariis, iuxta priorem commissionem nos tram, non de expensis solum Agriae, in nostris seruiciis factis, plene satisfiat, verum de eaetero etiam sufficientibus expensis in Selauoniam prouideantur. Nostram in eo clementem et expressam executuri volunta-tem. Datum in Pewrbach. vigesima quarta iunii. anno etc. quinquage-simo. regnorum nostrorum Eomani vigesimo, aliorum uero vigesimo quarto.

Ferdinandus. Ad mandatum

domini regis proprium. Melehior von Hoberckh,

per manum propiam. Baptista Dumont.

Vani: Reuerendo, venerabili, ac egregiis Francisco Thurzoni-de Beth-lehenfalwa, episcopo Nitriensi, praefecto. caeterisque camerae nostrae Hungariae consiliariis, fidelibus, nobis dilectis.

Bilješka: Date 24. iunii. Exhibite 17. iulii. Posonii, anno 1550.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno otpao je. U kr. ugar. dršav. arhivu u Budimpešti: Benignae resolutlones re-giae a. 1550.

323.

1550. Mjeseca juna.

Vijećanje o posadi i utvrdjivanju grada Zagreba. Hernachuolgt die Peradtslagung der vnuermeydlichen Notgepew vnnd

Pesserung an den Krabatischen Ortt flegkhen, im monadt Juni des 50. etc. Jars peschehen. (Ostalo ispušteno). Item die Pesatzung vnnd Pefessti-gung des flegkhens Agram petreffendt hat auff irer kön. Majestet etc. Peuelh durch Herrn Lucasen Zägkhll etc. vnnd mich, piszheer nicht pe-sichtigt mögen worden vnnd der Vrsaeh pey irer kön. Majestet etc. auch

374

vnerledigt peliber, daran auch irer kön. Majestet etc. Lannden vnnd Leuten vili gelegen, vnnd mit der fiirstehung darauff nicht lennger zu-wardten.

Original na papiru. U arkivu c. i kr. zajedn. financ.' ministarstva u Beču: fasc 134. Zengg unci Venedig.

324.

1550. 13. jula. U Zagrebe.

Ban Nikola Zrinski i knez Stjepan Frankopan Ozaljski riješavaju upravitelja svoga imanja Jurja Gušića i njegovu braću od dužnosti, da

polože račun o upravi, te se izjavljuju posve namirenima. Nos Nicolaus comes perpetuus de Zrinio, ac regnorum Dalmacie,

Croacie et Sclauonie banus, ac Stephanus de Frangepanibus. Segnie, We-glie, Modrusieque comes etc. memorie commendamus per presentes, quod licet iuxta deliberacionem et comissionem serenissimi principis et domini Ferdinandi diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie, Boemie etc. regis semper augusti, infantis Hispaniarum, archiducis Austrie etc., lite-rarumque sue maiestatis superinde emanatarum continentias, nobilis Ge-orgius Gwzych, alias seruitor et administrator prouentuum, atque gubernator vniuersorum bonorum, castrorumque et iurium possessionariorum, sed et rerum mobilium nostrorum, scilicet Stephani comitis, coram com-missariis. regie maiestatis per suam maiestatem ad id delegatis, de eisdem vniuersis rebus ac bonis mobilibus atque prouentibus bonorum nostrorum, vt pote Stephani comitis, nobis vsque ad debitam satisfaccionem racio-nem dare debuerit, fueritque in omnem euentum astrictus et obligatus, tamen quia idem Georgius Gwzych, ac nobiles Ohristophorus. Johannes et Mathias similiter Gwzych, fratres eiusdem carnales sese recognoscentes, et ad cor, ad humilitates et singulares obediencie debitum regredientes, medio certorum dominorum fratrum et amicorum nostrorum, vtpote ma-gnificorum dominorum Luce Zekel de Kewend, liberi baronis de Ormosd ac gencium prouinciarum hereditariarum regie maiestatis in hoc regno Sclauonie capitanei, ac Georgii de Zlwny, similiter Segnie, Weglie, Modrusieque comitis, nee non egregiorum Pauli de Rathka. vicecomitis co-mitatus Warasdiensis. magistri Michaelis de Rawen, iudicis curie regie maiestatis et regni Sclauonie prothonotarii, ac Ambrosii literati de Gre-goriancz, prefecti bonorum nostrorum, amicorum nostrorumque, eeiam huiusmodi humilis supplicacionis eorundem Georgii, Ohristophori, Io-annis et Mathie Gwzych nobis propterea facta, eisdem Gwsych vniuer-sos excessus et reatus eorum contra nos hactenus. qualitercunque pa-tratos et commissos, aut quibus nos quocumque modo offendissent, benigne condonauimus, relaxauimus et remisimus, ac insuper de omni prescripta racione per eos aut eorum alterum nobis modo quo supra

87б

reddi debenda, tanquam super plenaria satisfaceione omnium premisso-rura quittos, expedites ac modis omnibus absolutos fecimus, reddidimus et commisimus, immo faeimus. reddimus et • committimus. Ita tamen, vt peramplius a vicio alicuius ingratitudinis aut note nobis vel posteris nostris inferendo, sese continere et preseruare studeant. aliter autem presens indultum nostrum illis suffragare minime valeat. Harum nostrarum sigillis nostris et subscripcionibus manuum nostrarum propriis consignatarum vigore et testimonio literarum mediante. Datum Zagrabie. in festo beate Margarethe virginis et martiris, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo.

Nicolaus comes de Zrynyo, banus,

manu propria. Stephanus comes de Frangepan, Segnie, Veglie, Modrusieque

comes, manu propria. Original na papiru. Odozdol su pritisnuta dva pečata. U ljubljan

skom Rudolfinu: Landesvertheidigung L. A. F. alt. fasc. 122/a.

325. 1550. 19. augusta. U Augsburgu. Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da Krstu Kqstelanovicu plaća

godišnju pripomoć od 100 for, Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie ac

Boemie etc. rex semper augustus etc. Reuerende. venerabilis. ac egregii, fideles. dilecti. Ex incluso supplici libeilo lacius intelligetis, quomodo nobis egregius, fidelis, nobis dilectus Ohristofferus Oastellanny, ratione prouisi-onis sue centum florenorum hungaricalium, humillime supplicauit. Cum itaque vos de huiusmodi prouisione, quam sibi annuatim dari deputaui-mus et graciose concessimus, antea plenam nabeatis facultatem, iccirco volumus et commitimus vobis denuo atque iterum,. ut antenominato Ca-stellanflfy predictos centum florenos iuxta priorem commissionem nostram, ad vos ea de causa datam. sine vlteriori dilatione ac mora persolui faci-atis, ac etiam in posterum debito tempore reddi curetis. Nostram in eo clementem executuri voluntatem. Datum in nostra et sacri Romani imperii ciuitate Augusta Vindelicorum, decima nona die mensis augusti, anno etc. quinquagesimo, regnorum nostrorum Romani vigesimo. aiiorum vero vigesimo quarto.

Ferdinandus. Ad man datum

domini regis proprium. Philippus Breynner.

Melchior v. Hoberckb. Sigmar.

376

Vani: Eeuerendo, venerabili, ac egregiis. Francisco Thurzni de Be-thlehenfalwa, episcopo Nitriensi, praefecto, caeterisque caraerae nostrae Hungaricae eonsiliariis, fidelibus. nobis dileetis.

Original na papiru,. Pečat je bio pritisnut na rptu. U kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti: Benignae resolutiones regiae, i Protocol-lum Tom. II. fol. 257.

326.

1550. 4. septembra, U Augsburgu,

Kralj Ferdinand podijeljuje na molbu plem. Ivana Kuskoi-zi de Sabnicza Zenth Iuan, a na korist kraljevine Slavonije i stanovnika predijalnoga posjeda istoga Kuskoczi-ja Biskupeez u županiji varaždinskoj'. godišnje sajmovno pravo za Biskupec na dan uzačašća (15. augusta) i rodjenja (8. septembra) B. D. M. et aliis diebus ipsas festiuitates precedentibus et immediate sequentibus . . . absque tamen preiuditio nundinarum se u fororum annualium liberorum aliorum. Prima pod zaštitu sve trgovce i kupce. Datum Augustae Vindelicorum, quarta septembris, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo . . . Potpis: Ferdinandus. Nico-

laus Olahus, episeopus Agriensis.

Prijepis XVII. vijeka na papiru. U arkivu nadbiskupije zagrebačke Vol. II. Privilegia No. 60.

•621.

1550. 9. septembra. U Augsburgai.

Kralj Ferdinand poziva ugar. komoru, da ga izvijesti, što da se učini. da Nikola Zrinski ne bude u Italiju izvažao srebro, koje se po starom

običaju imade izručivati komori kremnickoj,

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungariae. Boe-miae etc. rex. Reuerende, venerabilis, ac egregii, fideles, dileeti. Oertiores sumus redditi. banum. nostrum in regno Oroatiae, Nicolaum comitem df Serinio, satis iustam quantitatem argenti illic in Croatia conficere, quod tamen argentum in Italiam perferatur diuendaturque. Cum itaque haec ita se habeant, in regno aut(!) nostro Hungariae et subiectis dominiis mos et consuetudo hactenus fuerit, omne argentum in cameram nostram Orem-nicensem deferre, volumus et committimus vobis, certiores nos cum opL-nione et consilio uestro reddatis, quid inposterum de dicto argento bani nostri statuendum nobis sit, quidue ea de re decreta regni Hungarie con-

377

tineant. Nostram in eo expressam exequuturi voluntatem. Datae in nostra ac sacri Romani imperii ciuitafce Augusta, die nona septembris, anno etc. quinquagesimo, regnorum nostrorum Romani vigesimo. caeterorum vero ХХ1Ш.

Ferdinandus. Ad mandatum

domini regis proprium Philippus Breynner. Melchior v. Hoberckh.

Sigmar.

Vani: Reuerendo, venerabili, ae egregiis, Francisco Thurzoni de Be-thlehemfalwa, episcopo Nitriensi, praefecto, eaeterisque camerae nostrae Hungariae consiliariis, fidelibus, nobis dilectis.

Presspurg. Bilješka: 20. septembris 1550.

Original na papiru. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. U kr. ugar. drmv. arkivu u Budimpešti: Benignae resolutions regiae a. 1550. i Protocollum: Tom. II. fol. 262.

328.

1560. 28. septembra. U Augsburgu.

Kralj Ferdinand poziva ugar. komoru, da Pavla Gregorijancu, biskupu zagrebačkomu, kojega je imenovao savjetnikom ugarske vlade, isplaćuje godišnjih 600 for. i da mu za uzdržavanje pograničnih njegovih gra

dova otpusti porez (taxa) od 100 kmetova. Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie ac Boe-

mie etc. rex semper augustus etc. Reuerende, venerabilis, ac egregii, fide-les, dilecti. Signifieamus vobis. quod nos ob respectum et intuitu integri-tatis ac virtutum reuerendi, venerabilis, fidelis, nobis dilecti, Pauli, epi-scopi Zagrabiensis, necnon fidelium seruiciorum nobis et regno nostro Hungarie hactenus prestitorum, eundem Zagrabiensem episcopum in con-siliarium regiminis nostri Hungarici clementer assumpsimus, concessimus-que, vt eidem ratione eiusmodi functionis inposterum a dato presencmm literarum nostrarum incipiendo. singulis annis, et quamdiu dictum offi-cium exercebit, sexingenti floreni hungaricales ex camerae nostrae Hun-garicae vestrae administrationis prouentibus numerentur, exoluanturque. et uti in persoluendo eiusmodi salarii, sicuti alii consiliarii nostri penes dictum regimen tractetur. Quare volumus et committimus uobis, curetis

378

et efficiatis, vt eiusmodi salarium šibi inposterum eo modo, quo supra expressum est, persoluatur.

Et quoniam certiores sumus redditi, arces quasdam, ad dictum epi-scopatum Zagrabiensem pertinentes, confiniis Thurcarum admodum pro-ximas esse adeo certe, vt ipsis inde non parum periculi immineat, quae tamen arces nullos plane habeant prouentus, nec commode interteneri possint, ea etiam ratione dicto episcopo clementer concessimus, ut sibi contributionum pecuniae ex taxa centum colonorum dicti episcopatus, in subsidium et intertencionem dictarum arcium. vsque ad voluntatem nos-tram, et quoad, id ipsum reuocabimus. cederet et consignaretur. Iniungi-mus itaque vobis iterum, modum et ordinem detis, vt eidem episcopo huiusmodi taxa centum colonorum, in praedictos usus persoluatur. Nostram in eo expressam executuri voluntatem. Datum in nostra ac imperiali ciui-tate Augusta Yindelicorum, vigesima octaua die mensis septembris, anno etc. quinquagesimo. regnorum nostrorum Romani vigesimo, aliorum vero vigesimo quarto.

P'erdinandus. Ad mandatum

domini regis proprium. Philippus Breynner.

[Melchior v. Hoberckh. Sigmar.

Baptista Dumont. Vani: Reuerendo, venerabili, ac egregiis, Francisco Thurzoni de Be-

thlenfalwa, episcopo Nitriensi, praefecto, caeterisque camerae nostrae Hun-garicae consiliariis, fidelibus, nobis dilectis,1

Bilješka: 24. oktobris 1550. Grygorianezy.

Original na papiru. Pečat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno otpao je. U kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti: Benignae resolutio-nes regiae a. 1550. te Protocollum fol. 260—261.

329.

1550. 14. oktobra. U Augsbnrgu, Kralj Ferdinand nalaze svim sucima kraljevina Ugarske i Hrvatske, da kroje pravdu Petru Kegleviću protiv njegovih tuženika, a ne samo

njegovim tužiteljima, tobož s razloga, jer je u nemilosti kraljevoj. Perdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie, Bohe-

mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc.,

1 Nedosljednost pisanja e i ae. pridržana je.

37 £

iidelibus nostris, reuerendissimo Francisco ab Wylak, episcopo Jauriensi, locuratenenti. ceterisque iudicibus et iusticiariis, nemon magistris protho-notariis et iuratis assessoribus sedium nostrarum iudiciariarum, tara irr predicto Hungarie, quam eciam Sclauonie, regnis nostris, constitutis et eommorantibus, presentes nostras visurK salutem et gratiara. Expositum est maiestati nostre in persona fidelis nostri, magnifici Petri Keglewych de Bwsyn, quoraodo certi fideles nostri, barones et nobiles eiusdem regni nostri Sclauonie. lites et causas contra ipsum exponentem mouissent. econtra ipse quoque contra nonnullos suscitasset, easque coram vobis age-ret, quibus vos contra ipsum ius et iusticiam administraretis, ei uero-«•ontra ipsos barones et nobiles nullam iusticiam administraretis, eo tan-tum nomine, quod idem exponens eciam modo in nostra esset indignati-one, et per hoc non liceret ei contra quospiam causantes iure agere, vnde magna sibi illata fuisset et inferretur indies iniuria et damnum, propter quod certas eciam causas suas in superiorem sedem nostram maturius: discuciendas appellassent, supplicans nobis humiliter. vt ei superinde gra-ciose prouidere dignaremur. Cum autem nos sibi graciam fecerimus, iam-que liceat ei contra quoslibet fideles nostros iure agere, quemadmodum aliis contra eum, supplicacioni eius clem enter exaudita, fideJitati vestre et vestrum singulis hariim serie mandamus firmissime, quatinus acceptis presentibus. et premissis sic, ut nobis relatum est, stantibus et se haben-tibus, prefato Petro Keglewych, ex parte eorum omnium, contra quos coram vobis, vel aliquo vestrum causam et litem habet, vel deinceps habe-bit, aeque(!) ut aliis, de se iudicium et iusticiam administrare debeatis^ et teneamini, lege et consuetudine regni requirente. Secus non facturi. Presentibus perlectis. exhibenti restitutis. Datum Auguste Vindelicorum, deoima quarta mensis octobris, anno'domini millesimo quingentesimo quin-quagesimo.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus, episcopus Zagrabiensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat* U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

330.

1550. 15. oktobra. U Augsburgu.

Kralj Ferdinand nalaže posebnomu povjerenstvu, da ispita i riješi spor izmedju gradjana varaždinskih i Ivana Ungnada, odnosno njegovoga

kaštelana.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum. Hungarie. Bohe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc.

380

fidelibus nostris, reuerendis, Georgio Thompa, Quinqueecclesiensis et Mat-thie Zaberdino, Tininiensis ecclesiarum electis, necnon spectabili et magni-ficis, Thome de Nadasd, perpetuo terre Fogaras et Castri ferrei comitatus comiti, iudici curie nostre. ac supremo regni nostri Hungarie capitaneo, Francisco de Batthyan, consiliariis nostris, item magistro Luce archidiacono Chasmensi ac lectori et canonico ecclesie Zagrabiensis, atque egregiis Gaspari Gwsych de Thuran, regnorum nostrorum Dalmacie. Oroacie et. Sclauonie vicebano, necnon Michaeli de Eawen, iudicis curie et eiusdem regni nostri Sclauonie magistro prothonotario, simul vel diuisim constitu-tis, presentes nostras visuris, salutem et graciam. Commiseramus superiori tempore vobis, vt illas differencias et contrauersias, que inter fideles nos-tros magnificum Ioannem Wngnad, liberum baronem in Sonnek, capitaneum nostrum Stirie, vicedominum Oilie, ac comitem comitatus Warasdiensis, et egregium Georgium Bolther, castellanum suum in arce nostra Warasdi--ensi constitutum ab vna, necnon prudentes et circumspectos iudicem et iuratos, ceterosque ciues et inhabitatores ciuitatis nostre eiusdem Varas-diensis(J). partium ab alia, racione eertorum negociorum mote et exorte esse dicebantur, ex parcium priuilegiis, allegacionibus, proposicionibus, respons^sque et fidedignis testimoniis intelligere, reuidere et reeognoseere. ac tandem vestram nobis de his opinionem et sententiam perseribere de-•beretis, et licet ad certum terminum ad dictam ciuitatem nostram Wa-rasdiensem conuenissetis, nihil tamen, prout ex Uteris , vestris ad nos missis intelleximus, ibi aliud egissetis, quam quod parcium allegaciones. preposiciones ac responsa sine vlla testium examinacione ac probacionum accepcione in scriptis ad nos misistis, et interim dissensionis et contrauer-siarum materiam in pristino statu reliquistis, quare nos volentes eas pro pace et quiete dictarum parcium omnino reuideri et flniri facere, fideli-tati vestre harum serie mandamus firmissime, aliud nullo modo habere volentes, quatinus acceptis presentibus, ad festum beati Nicolai episcopi proxime venturum,1 rursum Warasdinum proficisci et conuenire, ibique non obstante vnius vel duorum aut trium vestrum absencia, prescriptas •differencias et contrauersias secundum allegaciones et preposiciones ac responsa parcium in scriptis ad uos missas, et per' nos vicissim cum presentibus sub sigillo nostro ad no« remissas, rurssus assumere. et si quid eciam aliud partes i[pse d]e nouo vobis proponere aut prescrutare volue-rint, acceptare, ac cognicionem omnium istarum rerum continuare, omnes •eciam literas et priuilegia, aliaque tam literatoria, quam eciam viua tes-timonia parcium videre. audire et diligenter examinare, ac in earum re-uisione, cognicioneque et discussione. vsque ad sentencie pronunciacionem procedere, sentenciam tamen in his inter partes non pronunciare, sed to-tam hanc causam vnacum processibus et actis eis omnibus, simul opinionem et sentenciam vestram in scriptis sub sigillis vestris ad nos per hominem fidum mittere debeatis. vt nos postea visa et intellecta iudicia-ria vestra deliberaeione. id inter partes ipsas statuere et concludere possi-

2 G. degembra.

381

mus, quod equum et iustum fore videbitur. Seeus non facturi. Presentibus, perlectis, exhibenti restitutis. Datum Auguste Sueuorum, deciraa quinta die mensis oetobris. anno domini 1550.

Ferdinandus. * Nicolaus Olahus,

episcopus Agriensis.

Savremeni prijepis u kr. ugar. držav. arhivu u Budimpešti: Acta publica fasc. 41. No. 16.

331.

1550. 21. oktobra. U Augsburgu.

Kralj Ferdinand stavlja plemiće Vuglovačke pod zaštitu Ivana Un-gnada, župana, i Pavla Ratkaja, podžupana varaždinskoga.

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungari§, Bohe-mi§ etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum. archidux Austrie,. fidelibus nostris, magnifico Ioanni Wngnad, libero baroni in Sonnegk, capitaneo nostro Styri§, viceđomino Oili§, ac comiti, et egregio Paulo de Eathka, vicecomiti comitatus Warasdiensis, salutem et gratiam. Quoniam nos, fideles nostros nobiles Barnabam de Woglowcz, ac Stephanum, Tho-mam, Laurentium et Simonem, ftlios eius, item Martinum, Georgium, Anthonium, Lucam, Valentinum, Demetrium, Michaelem, Martinum et Lucam, necnon dominas Anastäsiam et Agatham de eadem Woglowcz. sorores eorum. simul cum curia siue sessione nobilitari Woglowcz, in dicto comitatu Warasdiensi, necnon rebus et bonis eorum quibusuis, vbi-cunque habitis et existentibus, iustis vtputa et legittimis. in nostram regiam recepimus protectionem et tutelam specialem; vice et in persona nostra vestre, duximus committendos tuitioni et protectioni; fidelitati igitur vestry harum serie firmiter committimus et mandamus, quatinus a modo in-posterum prefatos hobiles in dicta curia nobilitari Woglowcz. necnon rebus et bonis suis quibuslibet, vbiuis habitis et existentibus, iustis vt pr§mitti-tur et legittimis, contra quoslibet illegitimos impetitores, turbatores et damnatores, signanter contra egregium Benedictum Pethew de Gerse, et officiales suos. qui eos prefer viam iuris vi turbare dicuntur, tueri, prote-gere et defendere debeatis et teneamini, authoritate nostra presentibus vobis in hac parte concessa, iureque ac iustitia mediantibus. Secus nullo modo facturi. Pr§sentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum August^ Vinđelicorum, vigesima prima die mensis oetobris, anno domini millesima quingentesirao quinquagesimo.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Agriensis.

•382

Na rptu: In anno 1550., die tamen 23. nouembris he presentate sunt nobis-in castro nostro Nagg Thabor.

Paulus Eathkay, propria.

1551. feria sexta proxima post festum conuersionis sancti Pauli.1

tercio die presentis termini iudiciorum. in sede prenotata, per introseriptos -querulantes, dominus Pethew petit par ipsarum. Dabitur. Melchior. litera-tus, propria.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. U -arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

332. 1550. 2б, oktobra. U Augsburgn. 'Kralj Ferdinand podijeljuje Luki Zekelu i njegovim sinovima pravo

mača na svim posjedima njihovim u Ugarskoj i Hrvatskoj. Perdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie, Bohe-

'ffliae, Dalmatie, Croatiae, Sclauonie, Rame,. Seruie, Gallitiae, Lodomerie. Comaniae, Bulgarieque etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, an-hidux Austrie, dux Burgundie, Brabantiae, Stiriae, Carinthie, marchio Morauie, dux Lucemburgae et Theke. princeps Sueuie, eomes Habspurgi, 'Tirolis, Ferretis, Kyburgi et Goricie, Landgrauius Alsaciae, шагс-hio sacri •Romani imperii supra Anasum Burgouie, ac Superioris et Inferioris Lu--satiae, dominus marchie Sclauonic§, portus Naonis et Salinarum etc. memories commendamus tenore presentium significantes quibus expedit uni-uersis, quod nos attentis et consideratis fidelitate et fidelibus seruiciis fidelis nostri, magnifici Luc§ Zekel de Kewend, liberi domini in Ormosd. •ac gentium prouinciarum nostrarum hereditariarum in regno nostro Sclauonie capitanei, que ipse sacre primum regni nostri Hungarie corone, et deinde maiestati nostre pro loeorum et temporum varietate exhibuit et impendit, cum igitur ob hoc, turn vero, quod nostri regii muneris et iusticie intersit prouidere, vt in regnis nostris inter subditos nostros. •quibus diuinitus prefeeti sumus. pax et securitas vbique seruetur, ma-lefactorumque et nociuorum hominum temeritas et malieia compesca-tur, ac iusti et innocentes in vietuum suorum necessaria acquisiti-•one commode vti possint, eidem Luce Zekel, ac Jacobo et Mihaeli similiter Zekel, filiis suis de plenitudine nostre regie potestatis id duxi-«lus annuendum et conceđenđum, in eoque plenam facultatem đanđum •«t tribuendum, ut ipse intra territoria vniuersorum castrorum, castel-'lorum, oppidorum, possessionumque et portionum possessionariarum, tam -suarum et domine consortis sue hereditariorum, quam etiam impi-

1 29. januara.

3S3

gnoraticiorum, nunc in manibus suis existentiura (intra tempus redemp-tionis eorum), in quibuseunque eomitatibus predictorum regnorum nostro-rum Hungarie et Sclauonie habitorum, patibula. rotas, palos et aliorum tormentorum. genera erigere, vniuersosque tures. latrones, plagiarios, vene-ficos, incendiarios, intoxieatores, incantatores et incantatrices, homicidas, aliosque malefactores, intra veras metas et territoria prefatorum castrorum. castellorum, oppidorum, possessionumque et portionum possessionariarum suarum et vxoris sue, tarn hereditariorum, quara impignoratitiorum, intra tempus, vt premittitur, redemptionis eorum, publice et manifeste depre-hensos, in personis detinere, et detentos prout iuribus eorundem regnorum nostrorum Hungarie et Sclauonie videbitur expediri, iuxta eorum excessus et facinora, condignis poenis afficere. omniaque alia et singula, que in premissis secuudum eorundem regnorum nostrorum eonsuetudinem fieri consueuerunt. facere et expedire valeat atque possit. Oaueat tamen, ne huiusmodi malefactores publico« pecunie vel aliarum rerum causa impu-nitos dimittere presumat. Immo annuimus et eoncedimus, damusque et tribuimus harum nostrarum. quibus 'secretum sigillum nostrum, quo vt rex Hungarie vtimur est appensum, vigore et testimonio Hterarum. Datum Augustae Vindelicorum, vigesima quinta die mensis octobris, anno do-mini millesimo quingentesimo quinquagesimo, regnorum nostrorum Romani vigesimo, aliorum vero vigesimo quarto.1

Ferdinandus.

Original na pergameni. Pecat je otpao, visi samo crvena, zlatna i srebrena vrpca. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

333.

1550, 6. novembra. U Augsburgu.

Kralj Ferdinand odredjuje za grad Zagreb posebnoga topnika, koji će dobivati plaću od onoga iznosa, što ga Zagreb dobiva od tridesetnice za

uzdržavanje utvrda. Prudentes, circumspecti, fideles, dilecti. Cum nobis per uos humil-

lime significatum fuerit, ciuitatem nostram Zagrabiensem inter alias necessitates bombardario nunc temporis indigere, sine quo ciuitas ipsa propter Turcarum confinia hoc inđuciarum tempore absque periculo conseruari non possit. Vos autem ob graues vestras expensas ad soluendum annuum salarium dicto bombardario omnino insufficientes esse, enixe supplicantes vt nos intuitu earundem causarum in subsidium solutionis dicti bombar-darii singulis annis certam summam pecuniae ex prouentibus tricesimae

Nedosljednost u pisanju ae, e i e, pridržana je.

384

nostrae Zagrabiensis deputare gratiose dignaremur. Hine vestrae subditae petitioni clementer annuimus, volumusque et eommittimus vobis, ut pro insigni magistro bombardarum diligentem inquisitionem adhibeatis, cura eo de tolerabili stipendio conueniatis, et ex prouentibus tricesimae nostrae Zagrabiensis, quos ad necessaria aediflcia ciuitatis iam antea destinaui-mus, annuatim dicto bombardario persolui curetis, efffciatisque. Nostram in eo clementem exequuturi voluntatem. Datum Augustae. die VI. nouembris, anno etc. quinquagesimo.

Ciuitati Zagrabiensi.

Protocollum: Hungarisehe Registratur minor. 1550.—1551. fol. 149ja. U arkivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

334.

1550. 14. novembra. U Augsburg'u.

Kralj Ferdinand izdaje Petru Kegleviću provodno pismo, da se smije slobodno kretati na svojim posjedima, kojih ali granice ne smije pre

koračiti.

Nos Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorum, Hungari§, Bohemie, Dalmati§, Oroaci§, 8clauoni§que etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austria, etc. memorie, eommendamus tenore pr§-sentium significantes quibus expedit vniuersis, quod licet nos annis supe-rioribus magnificum Petrum Keglewyth de Bwsyn, certis de causis, et maxime ob eras in nos inobedientiam, anjea tamen generali omnium re-gnicolarum nostrorum decreto proscriptum detineri feceramus et postea ex nostra, in eum misericordia ex captiuitate nostra hac condicione di-mitti iusseramus, vt in vno ex aliis suis et filiorum suorum castro semper manere et istic non egredi deberet. Nunc tamen interueniente, turn sua humillima et assidua. turn etiam aliorum nonnullorum fide-lium nostrorum crebra supplicatione apud maiestatem nostram facta, id eidem ex gracia nostra speciali duximus annuendum et concedendum, vt ipse ad castra etiam ilia, ac castella, necnon bona et possessiones suas in regno nostro Selauonie. habitas, secure et pacifice, quocies-cunque voluerit, proficisci, et bona sua visitare, ac necessitatibus eo-rum subuenire et ibidem morari, redireque valeat atque possit, persona, rebusque et bonis suis ac familiarium ad ipsum pertinentium saluis semper sub protectione et tutella nostra permanentibus. Caueat tamen et pmnino abstineat, ne bona et territoria sua excedat, ac in bona aliorum proficiscatur, ibique morari et herere cuiuscunque rei causa audeat, sub grade nostre obtentu. Immo annuimus et concedimus harum nostrarum vigore et testimonio literarum. Datum Auguste. Videlicorum, decima quarta

385

mensis nouembris, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo, regnorum nostrorum Romani vigesimo, aliorum vero vigesimo quarto.

. Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Agriensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

335.

1550. 29. novembra. U Požurm. Pavao Gregorijanec, biskup zagrebački moli Mirka, kanonika čuvara zagrebačkoga, da mu sporazumno s kaptolom pošalje na porabu jedno

crkveno ruho. Venerabilis domine et frater nobis in Christo dilecte. Salutem et

commendationem. Sunt inter šacerdotalia ilia vestimenta ecclesie nostr§ Ohasmensis istic Zagrabie reposita nonnulla ех kamoka alba condecencia ornamenta. Quoniam autem nos adhuc adeo non sumus diuites, vt de ta-libus indumentis nobis proüidere p[ossemus, ideo hor]tamur vestram domi-nacionem, vt vnum ex illis ornamentis us omnibus ad vsum nostrum , . . . ssas prim . . s per primum occurentem, habito superinde tractatu cum venerabilibus dominis capitulo ecelesiarum nostra-rum, tarn Zagrabiensis. quam Ohasmensis, hue ad nos transmittere veli-tis. Assecuramus nos ecclesiam ipsam nostram vtramque super integra talium ornamentorum reddicione. Venturas est ad festa Epiphaniarum domini vel dominus Praschoczy, vel dominus Korenyaky, quorum medio •secure ad nos transmittere poteritis. Valete. Posonii, penultima nouembris anno domini 1550.

Paulus, episcopus ecclesie Zagrabiensis.

Vani: Venerabili domino Emerico, custodi et canonico ecclesie nostreZagrabiensis etc., fratri nobis in Ohristo syncere.dilecto.

Original na papiru, vlagom oštećen. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. ArcMv. capit. Zagrab. Acta capit. antiqua (irregestrata).

MONUMENTA HIST. ХХХХ '. MONUM. 4IABSBURGICA Ш. 25

386

336.

1550. 2. decembra. U Kostelu.

Petar Keglević tuži se banu Nikoli Zrinskomu, kako je Luka Zekel zarobio slugu njegovoga zarobljenika i oteo konje.

Speetabilis. et magnifice domine nobis honorande. Salutem et feli-citatem. Literas eiusdem intelleximus. Grauamen maximum tandiu ехрес-tare non potuimus, quod dominus Lucas Zekel absque omni via iuris seruitorem captiui nostri, qui ad nostram fidem hue venerat, detinuit, ac equos nostros duos, quorum raeionem iam circa maiestatem regiam misi-mus. Cum hys vestram magnificam dominackraem bene valere optamus. Datum ex castro nostro Kozthel, feria tereia aduentus domini, 1550.

Petrus Keglewyth de Bwsyn etc.

Vani: Spectabili et magnifico domino. Nlcolao comitti(!) perpe-tuo de Zrinio, ac regnorum Dalmacie, Croaeie et Sclauonie bano etc., domino nobis honorando.

Original na papiru. Pečat, kojim je bilo pismo zatvoreno, otpao je. Г arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

337.

1550. 7. decembra. U Donjoj Stubici.

San Nikola Zrinski piše kapetanu Luki Zekelu o raznim stvarima i opažanjima na svom putu po Zagorju. ч

Generose ac magnifice domine et amice nobis obseruandissime. Salutem ac seruiciorum nostrorum commendacionem Nolumus vestram ge-nerosam magnificam dominacionem ignorare, nos per triduum in Ohazar-wara morasse, ibidem litere eiusdem vestre generose magnifice domina-cionis reddite sunj; nobis, quos et intelleximus. Hodie iterum Zthoby-czam. ad domum dominacionis vestre generose magnifice rediuimus per-noctandum.. De bobus illis dedimus instruccionem. Et quidem dominus Petrus Erdewdy suum erga Kegiewych coram nobis misisset homi-nem, qui negocium tricesimarum, mutuamque intelligenciam commissa-riorum penitus negauit, iuste vel iniuste ignoramus, vsque hactenus de aduentu dominorum commisariorum nihil sciret. Rogatus est per domi-num Erdewdy quam primum aduenerint, daret ad scitum. obtullit se in hoc prestandum amiciciara erga dominacionem suam. De negoeio iuridico,

887

nunc ^ primum nobis Petrus Keglewych feeit relacionem per literas, quas in specie ad dominacionem vestram magnificam pressntibus inclusas transmisimus. Intelliget eadem optatis suis contrarium, omninoque fugit iuris reuiüionem. Oredimus non proficere illi talis astucia in futurum, literas vero suas ad dominacionem vestram generosam magnificam, quas mittimus nunc et presens reseruet, ne forte opus eidemerit illis. Nouita-tes, quas dominacio vestra generosa magnifica scribit nobis intelleximus. Be vtroque principe, vtinam in illam venirent vnionem mutuo (quisquis foret Eomanorum rex), vt nobis auxilium ferrent. quo indigemus nimium, necesse est, vt protestacio fiat. Die et loco iuris reuisionis eonstitutis, si que parcium non conparuerit. coram magistro protonotario et ali.is ad id consedendis, literas eciara vestra generosa magnifica dominacio super-inde extrahat.

Bquos nuper propter nocturnum nostrum abhinc discessum equitari non potefimus, hodie tantum ad ortum exduci feceramus. ambos. Maior satis idoneus esse videtur, et iuuenis, poterit bonus esse, in corpore non deficit, niger vero fortelyos. erkelgyel, apparuit, voluit dominus Emericus ad Zozed illos mittere. Oonsulimus illi, vsque ad aduentum magnificencie vestre sineret eos in pace, nostra autem iudicio melius esset, illos semper aput se habere eandem(!) et equitare, quam in pace prout nunc stare. Ool-laudare nos possumus eidem, quod in aggressu, quam regressu per Emericum presbyterem, oficialem eiusdem, satis nobis honoris impendit, nosque in domo dominacionis vestre generose ac magnifice tractauit laudabiliter, quod dominacioni vestre generose magnifice promereri, reseruireque stu-debimus. Ipsumque dominum Emericum vti probum et bonum seruitorem eiusdem dominacionis4-vestre magnifice generose vnice commendamus. Dominus magister protonotarius constituetur Warasdini in negocio supra-scripto; nobis scribit ita. Hys dommacionem vestram generosam magnificam bene et quam felicissirae valere desideramus. Ex Also Zthobycza. 7. decembris . 1550.

Nicolaus comes perpetuus a Zrynio, banus..

Vani: Generoso ac magnifico domino Luce Zekel de Kewend, libero domino in Ormosd, ac sacre regie raaiestatis capitaneo, domino et amico nobis obseruandissimo.

Bilješka: Az Keglewicz loway felewll. 1. decembris 1551.

Original na papiru. Pecat, kojim je list bio zapečaćen otpao je. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

*

388

338.

1650. 13. decembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand traži od ugar. komore obavijest, za što Krsto Kaste*

lanović ne dobiva dopitanu mu godišnju potporu. Ferdinandus diuina fauente clemeucia Romanorum, Hungariae ac

Bohemiae etc. rex semper augustus, etc. Reuerende, venerabilis, ac egre-gii, fideles, dilecti. Licet iam aliquocies vobis iniunxerimus, vt Meli nos-tro, egregio Ohristophoro Castellanffy prouisionem annuam centum floreno-rum persoluere, vel qua de causa id ipsum non fieret, nos certiores red-dere deberetis. Tamen intelligimus eidem Castellanffy adhuc nihil fuisse persolutum. Oumitaque toties ab eodem ea de re interpellemur, volumus denuo. et eommittimus vobis plane et serio, ipsi solutionem fieri curetis, äut quamobrera id ipsum intermittatur, nos quamprimum eertiores redda-tis. nostram in eo seriam et expressam executuri voluntatem. Datum in nostra ac imperiali ciuitate Augusta Vindelicorum, decima tereia mensis decembris. anno etc. quinquagesimo, regnorum nostrorum Eomani vige-simo, Hungarici vigesimo quarto, Bohemici vero vigesimo quinto.

Ferdinandus. Ad mandatum

domini regis proprium. Philippus Breynner.

Melchior von Hoberckh. Sigmar.

Vani: Reuerendo, venerabili. ac egregiis, Francisco Thnrzoni de Bethlehenfalwa, episcopo Nitriensi, praefeeto, caeterisque camerae nostrae Hungaricae consiliariis.

BilješJca]: 2. ianuarii 1551.

Original na papiru. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zapečaćeno, otpao je. U kr. ugar. drzav. arkivu u Budimpešti: Benignac resolutio-nes regiae i Protocollum III. fol. 1.

339.

1550. U Senju. Ivan Lenković moli od pape pomoć za hrvatsku krajinu.

Beatissime pater. Post beatorum pedum oscula. Postquam summo rerum opifici deo visum est, sanctitati vestre ad hunc suprelmum dignitatis locum pro bono et vtili totius reipublice Ohristiane assignare, ideo subiit

389

in animo nobis habere recursum ad pedes sanctitatis vestre, signiflean-tes quantis miseriis. quantis calamitatibus, predis et rapinis et quottidianis incursionibus ab hostibus crucis Christi et religionis sue ciuitates et loca sacratissimo Romanorum regi, domino nostro gratiosissimo in his eonfinibus subieeta paciantur. vix vllis verbis explieare valemus. Videlicet Segnia. Bihaehium, Ottoeac et Brigne, quas ciuitates sua regia maiestas, post-quam sub sua recepit proteetione, summis atque imraensis expensis hactenus contra inimicos dcffendit et tutata est. Animaduertens igitur sua regia maiestas ciuitates has et precipue Segniam, minime munitas et prouisas esse, vt deberent, valentes obsistere et suffere impetus hostiles in his in-duciis. aliquot millia ducatorum gratiose ad reparationem dietarum ciuitatum •exposuit, que ciuitates cepte iam sunt muniri et quousque suppetunt dicte pecunie, non cessabitur a fabrica. Nus uero nolentes suam regiain maiesta-tem vltra uexari et grauare, ne forte sua maiestas nobis indignetur et ea penitus nos a se abigeret, cum sua maiestas nos in proteetione habeat, iam anni XXIIII. aguntur, et nullum a nobis emolumentum seu vtilita-tem habens, multa millia ducatorum quottannis exponere. gratiose in tutella dietarum ciuitatum non negligit. Sed quia, beatissime pater, ceteri predecesso-res sanctitatis .vestre soliti sunt prebere suppetias prefate ciiiitati Segni-•ensi et etiam Olissiensi. ac ceteris locis in his eonfinibus existentibus. exhibendo pro fabrica dictorum locorum pecuniaš, triticum et alia uictui humano necesaria, prout de his tures fabricate per summos pontifices in ciuitate Segnie verum perhibent testimonium, retinentes nomina summorum pontificum, excepto summo pontifice Paulo, qui memoratis locis nullum penitus subsidium prestare voluit. Nbtum est sanctitati vestre Clissium pau-cos ante annos amissum esse et ad manus hostium deuenisse, quod oppidulum et paruum respectu Segnie appelari potest, que Segnia est •ciuitas-maritima opposita ori infidelium Thurcarum, que non solum clauis est ceterarum ciuitatum et loeorum saeratissime regie maiestatis in his eonfinibus. uerum etiam agri Piceni seu Marchie. Nos igitur versantes in his tribulationibus, augustüs, timoribus et periculis, intelleximus sancti-tatem vestram esse prppiciam, benignam et piam in dandis suffragiis miseris et oppressis ad pedes sanctitatis vestre, hos N. N. nuntios nostros mittere decreuimus, vt flexis genibus supplicantes et^orantes humiliter per viscera misericordie dei nostri, quibus visitauit nos forenses ex alto, ne sanctitas vestra deserat nos similiter et hec loca finitima, quibus maxima cura ab ipsis infidelibus quottidie minatur. neque et sanctitas vestra permittat ab isto nos rabido drachone deuorare atque inglutire. sed quanto cicius sanctitas vestra pro ausilio nos subuenire in aliqua, milli-aria scutorum pro fabrica et reparatione anteseriptorum locorum, et spe-eialiter ciuitatis Segniensis, que cum habeat monticulum prope muros «minentem et minitantem desolationem et ruinam ipsi ciuitati, in cuius monticuli vertice, nisi edificatum fuerit aliquod fortalicium, procul dubio ab hostibus obsidionem ponentibus, ciuitas ipsa capietur, quod quidem opus sine auxilio et ope sanctitatis vestre perfici non poterit. Supplicamus igitur sanctitati vestre, beatissime pater, vt de oportuno remedio proui-dere eadem dignetur, quatenus ipsa opera mediante auxilio suo ad debi-tum finem demandetur, succurrendo et machinis, puluere et.aliis muni-

390

tionibus. vt omni impetu inimicorum araodo resistere valearaus, presidio in primiš summi dei, deinde sanctitatis vestre nec non sacratissime et catholice cesaree maiestas, ac etiam serenissimi Romanorum regis, non verentes tanquam veri fidei catholice cultores pro ipsa fide mortem subire. Pro tali igitur ac tanto munere, quo nos sanctitas vestra visere curauerit, si debitas grates redere et seruitiis reconpensare non valebi-raus, sanctitas vestra eadem apud summum opificem par meritum con-sequetur, nos vero quousque vixerimus. diuinam clementiam pro salute et diuturnitate sanctitatis vestre atque foeliei statu sanr-te Romane ecclesie indesinenter orabimus.

Eiusdem sanctitatis vestre humilimi seruitores (et oratores) Johannes Lenchouich, sacratissime Romanorum et regie maiestatis

maritimorum et Oroatie locorum finitimorum Segnie, Bihachc-etc. supre-mus commissarius, omnesque capitanei. iudices et nobiles ac populi ibidem degentes.

Vani: Humilissima(!) supplicatio ad summum pontificem Johannis Lenchouicz etc.

Savremeni prijepis. U arhivu c. i kr. zajedn. ßnanc. ministarstva u Belu. fasc. 15398.

340. 1550.-1551.

Računi zagrebačkoga kaptola o nabavi ratnih potrepština i dr.

Raciones posite, cum Se bas fcLano, organ is ta, de i l l is c e n t u m Üorenis. quos cap i tu lum de pecun i i s tax§ per m a g i s t r u m S tephanum de Feyerkew exact §, eidem, d'um pro bomba r-

dis et sa ln i t r io pr'oficis cere tur , a s s i g n a t i s . Item exposuit ad se ipsum et ad equum flor. VI, den. hXXVL Item ad currus duos, in quibus bombarde et salnitrium vecta sunt

flor. VIII. Item Stephano literato Dragonycz. castellano Thoplyczensi. ad emen-

dam bombardam in Alsolyndwa dedit Jor. XXXVI. Item rediens assignauit ad manus archidiaconi Ohasmensis flor.

XXXXVIIII, den. XXIIII. Summa flor. I.c*

Ex prefa t is q u a d r a g i n t a e t n o u e m florenis et d e n a r i i s vigint.i quat tuor expense facte per a r c h i d i a c o n u m Ohas-

m ens em. Item pro sentencia contra Sfephanum Schytharoczy, domino protho-

notario dedi talleros VI.

391

Item procurators us Mylethynczy dedi talleros VI. Item pro quique euocatoriis scriptoribus dedi talleros III. Item Laurencio literato, procuratori, contra Petrum Erdewdy dedi

talleros V. Item pro pariis attestacionum Leonardi Itali, domino prothonotario

per dominum Mayczen dedi tallerum I. Item domino Francisco custodi et canonico Ohasmensi eunti ad

euocandum Medessewecz et Saronych den. L. Item pro quinque iudicialibus dedi talleros III. Item scriptoribus earundem den L. Item domino mao-istro Sebastiano, organiste. proficiscenti ad Also-

lindwam dedi flor. XIIII. Item sabbato infra octauas corporis Christi,1 misi domino magistro

Benedicto in sedem talleros II. Item feria secunda infra octauas festi sacratissimi corporis Ghristi2

ad manus domini magistri Benedicti Dombrensis. pro redempcione Htera-rum a domino prothonotario dedi talleros VI.

Item secunda vice Mylethynczy dedi talleros III. Magistro Francisco eunti ad Jazkam et Selyn ad exequucionem ca-

pituli dedi flor I. Mathie Deeech eunti ad Kezkhe dedi flor. I.

1551*

Feria quinta proxima post festum conuersionis sancti Pauli,4 perlu-stratum regestum hoe in presencia dominorum in domo domini lectoris. Interessentes domini: Prepositus, lector, cantor, Kemlek, Ohasmensis, custodis(I).

Excedit exitus introitum den. XLII, qui eomputati sunt.

Anni 1550.

Bombarda de Alsolindwa flor. XXXXVI. Salnitrium flor. I.c

Niže bilješka: Talleri XXXV, faciunt flor. XXXII, den. LXVI, wienn. II.5

Original na papiru. U kr. zem arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 31. No. 85.

1 7. juna 1550. 2 9. juna 1550. 3 Od ovuda do kraja pisano drugom rukom. * 29. januara 1551. 5 Popravljeno iznad linije iz den. LXXXXVI, wienn. I.

392

841,

1551. 8. januara. U Stenišnjaku.

Iskaz svjedoka, koji tvrde, da Gjuro Frankapan Slunjski nije prigodom preuzeća grada Ostrožina od Turaka, zarobio majku Franje Jarnije-

vića, nit da joj je ugrabio imetak.

K e g i s t r u m s p e c t a b i l i s et m a g n i f i c i d o m i n i G e o r g i i Z l w n y ad c o m m u n e m i n q u i s i c i o n e m f a c t u m in o p p i d o Z t h e n y c h -

n y a k d ie t e r c i o E p i p h a n i a r u m 1551.

Izvadak: Anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo primo, feria quinta proxima post festum Epiphaniarum domini,1 facta est communis inquisicio in oppido Zthenychnyak, inter spectabilem et magni-ficum dominum Georgium Zluny et Pranciscum Jarnyewych. Homo re-gius Georgius Zathnyk, capitulum vero Ioannes Welykei, prebendarius Zagrabiensis.

1. testis. Nobilis Ioannes Wydazych, adiuratus et examinatus fassus est, quomodo ipse eo tempore, quando Thurce accepissent castrum Ozthrosyn. fuisset castellanus in Zthenychnyak, et quod ipse primus veniss§t eo tempore ab ipsis Thurcis rogare castrum Ozthrosyn, tandem venisset spectabilis et magnificus dominus Georgius Zlwny, quem miserat Nicolaus Mikwlicza, capitaneus regie maiestatis, cum vexillo regio petere castrum ipsum Oztrosyn, et ei tunc Thurce ipsi castrum Ozthrosyn ad racionem regis Perdinandi dedissent, matrem tamen dicti Jarnyewich ipse Zlwny min ime detinuisset, neque audiuisset, quod detentam vbieun-que tenuisset, et quod idem dominus Georgius Zluny in hac re detenci-onis ipsius, aut verum eiusdem dissipacione penitus esset innocens et immunis. Eo enim tempore ipse Ioannes Wydazich fuisset familiaris spectabilis et magnifici domini Christhoibri Groff et castellanus in Zthenychnyak.

2. testis. Nobilis Franko Berczkowych de Bo wych. vicinus castri Ozthrosin, adiuratus et examinatus fassus est, quod castrum Ozthrosyn dicti Thurce eapciui dederunt magnifico domino Georgio Zlwny, et ipse non captiuasset matrem dicti Jarneyewych actoris, neque res ipsius dissi: passet, neque pro se habuisset.

Isto posvedociše dalje susjedi grada Oztrosyn-a, nobiles atque igno-biles et honesti homines, svi iz Bovića (de Bowych): Georgius Thwrko-wych, Petrus Lwkachewych, Valentinus Thurkowyez, Matbei Thwrkowieh, Martinus Kerchelowych, Emericus Iwanusewich, Nicolaus Kerchelowich, Gregorius Zebenzky, Petar Iwrchewch. Iwan Suskowych, Martinus Math-kowych, Michael Belych, Andreas Belych, Matei Belyeh, Pbilippus Kolarych, Iwan Poznanowyeh, Andreas Greksieh, Stephanus Greksich,

8. januara.

393

Stephanus Kwsanych Gregorius Zthoykowych. Gradjani ostrožinski : Michael Mezaryeh, Michael Ohwyklewych. iudex eastri Ozthrosyn, Bernardus Kathalenych, Vitus Skwlyeh. Valentinus Vithkowich, Antho-nius Chwsych. Matei Radachich, Mikwla Gmazowych. Martin us Czweth-nych. Mawar Jakowlych, Georgius Jakowlych, Iwan Kadazych, Zte-phan Zidarich. Petrus Kwlychich. qui eo tempore fuit in castro Oztro-syn. fassus est. quod quando Thur-ce captiui idem castrum interce-pissent. Thurce dederunt castrum Ozthrosyn magnifico domino Geor-gio Zlwny, et quomodo ipse matrem dicti Jarneyewich. actoris, n^n de-tinuisset neque res ipsius pro se recepisset, sed omnia ipsi Thurce dissi-passent et pro se habui.ssent et eui ipsi voluissent distribuissent, et quo voluntati eorum placuisset fecissent. Isto su potvrdili: Zthepan Domyanych i Nikola Gerdosich.

Kao ovi poslijednji svjedoci, izjavili su i svjedoci iz Zlata (de Zlath eastri Zthenychnyak): Marcus, iudex de Zlath. Martinus Chenchych, Georgius Ztepsich. Michael Lwkachich. Martinus Iwsych, Emericus Kris-manych, Paulus iudex de Mwlecz. Gregorius Wcnych. Thomas Doymo-wich. Paulus Sostharich, Broz Sostharich. Gregorius Koc-hych, Ztypan Doy-mowich, Elias Jagnych. Marcus Iwsych. Georgius Doynlowych.

Georgius Valianych de oppido Zthenychnyak, iudex. Andreas Greb-chych, ciuis oppidi Zthenychnyak, Bernardus Gorsich, ciuis in Zthe -nychnyak.

Petrus, iudex Magdych, iudex Kozthanychky, eastri Zthenychnyak. fassus est, quomodo nulliiis huius rei se esse sciturum, neque fecit iura-mentum et noluit nullo m,odo deponere iuramentum.

Georgius Petekowych, iudex Hwthynzky, vicinus castro Oztrosyn, adiuratus et examinatus fassus est, quod nihil mali fecisset dominus Zlwny, matri Jerneyewych, actoris, neque earn detenuisset, et neque res eius pro se vsurpasset.

Isto su posvjedočili: Valek Jendreyewich de eadem, Valent Krisan-chych de eadem Hwthyn. "Michael Zitharich de eadem, Georgius Wok-manych de eadem, Martinus Nowaehych, Marcus Kwchek-, Kyrin Fabyan-chych aliter Krisanehieh, Iwan Ohernkowych, Gregorius Nowaehych (stii de Hwthyn).

Domina Helena Jernyewychka: quomodo omnia bona eius dominus Zlwny dissipasset et ab ea literas accepisset, sed non potencia mediante, sed ipsa sibi dedit literas suas.

Franciscus Jarneyewych fassus est,, quomodo omnia bona eorum accepisset, et eum in Pernya detentum apud Peranzky per familiarem suum in Pernya detentus fuisset, sed ad presenciam Zlwny adductus mi-nime fuisset.

Domina Elena Jarneyewycza fassa est, quomodo earn magnificus dominus Zlwny detenuisset et omnia bona ab ea accepisset et non dimi-sisset, quousqüe literas ad castrum pertinencia ei dedisset, et sic ei.de-disset literas suas ipsa domina Elena Jarneyewyczka.

Original na papiru. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus credibilis (irregestrata).

394

Istraga o posvojenju grada Ostrožina vodila se je već g. 1549., kad je ban Nikola Zrinski 13. marta 1549. naložio kaptolu zagrebačkomu, da o tom povede istragu, učinio je to na molbu nobills domine Catherine relicte egregii quondam Francisci Pewkry. filie vero olim Ioannis Zemphey. Tom zgodom izjavio je svjedok nobilis Bartholomeus Jelachyeh: Qualiter ipse memineri potest, prefatum castrum Oztrosyn voeatum, in co-mitatu Zagrabiensi existens et habitum. cum suis pertinenciis fuisset Ioannis ae Nicolai et Thome Bewenywd, et in paeifioo dominio eiusdem semper quoad vixerunt fuerunt. sed post mortem eorundem ad heredes ipsorum Nicolai et Thome condescenderat. ex quo Ioannes nunquam ha-buisset proles, iidem vero Nicolaus Gatherinam, Thomas autem Marga-retham, filias, post se dimisissent, que quidem Catherina maritata fuit eg-regio olim Ioanni Zempchey. Margaretha vero egregio olim Balthasari Hobethyeh de Dwbowcz. et dum iam eisdem maritis suis tradite fuissent, sola domina Anna, relicta dicti condam Ioannis Bewenywd, ex eodem castro ad bona sua in Kothenya exiuisset, ibidemque absqne heredibus deces-sisset, quidam Thomas Ernyewych, primum agazo dictorum dominorum Bewenywd, tandem eastellanus eiusdem castri ipsorum Oztrozyn factus, idem castrum pro se ipso iniuste et proditorie occupasset, et nee vlterius aliquem ex predictis heredibus dictorum Bewenywd ad illud intromittere voluisset, medio tamen tempore dictus Thomas Ernyewych per Thurcas captiuatus in eodem castro Oztrosyn seruatus occisus extitisset. Quo oc-ciso idem postea Thurce captiui prefatum castrum Oztrosyn manibus ma-gnifici domini Georgii Zlwny de Frangepanibus tradidissent, quod idem dominus Zlwny ea racione vsque modo possidet. Testis scitu deposuit propter veritatem.

Drugi svjedok 80-godišnji circumspectus Valentinus Homschyak dodao je još i to: quod illic fuisset, quando eciam fundamentum muri dieti castri Oztrosyn prefati Ioannes et Nicolaus ac Thomas Bewenywd ince-pissent iacere et ponere. Sve to potvrdilo je ukupno deset svjedoka.

Originalni izvještaj zagrebačkog kaptola banu od 28. marta 1549. na papiru. Pečat je na rptu. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

342.

1551. 2. marta. U Senju.

Ivan Lenković odgovara rektoru zadarskomu na pisma njegova pogledom na Uskoke, Turke i Mlečane, te ga kori zbog pisanih objeda.

Magnifici signori, amici honorevoli. In questa hora instante, veni in questa terra dove trovai alquante man di lettere di vostre magnificenze di niuno altro tenore, se non incargando di quande iniuria questi soldati

395

della sacra Romana etc. regia maesta. mio signor graciosissimo, quali noi tutti chiainati Us'.;hochi, seeondo ce vostra usanza e costume, non sa-pendo dir altramente, et seudo in questa terra alquanti centinara di soldati pagati, non ritrovarsi tra tutti da (15) in-(20) Uschochi, et non con-tenti di tal infamia anchora incargati la persona mia, cum dire che tutol mundo murmura, che io partieipo con li ladri et deffendo quelli. Lo qual incargo io non merito ne ho meritato ne della sacra et catolica cesarea maesta. ne da quella de re di Romani, ne da muno principe christiano, se non da per tuto tegnuto et raputato per uno degno et valoraso capi-tano et cavagliero, amatore et exequtore d' iustizia. si come e noto a tutti regni. paesi, provintie, et confini delli anteditti serenissimi et 4nuietissimi principi et capi dell Ohristianitade, et a tutti questi circumvicini luogi de Dalmatia et se voi o altri nossano dire o scrivere altramente ad sua maesta regia aut alia illustrissima signoria uostra, quel tale non dira, ne potra seriver la verita, anche questi dui anni passati da voi e sta querellato* a sua regia maiesta contra questa terra, et non s'ha trovato punto della verita, ben vero, e, che anchora ho sotto la obedienza mia in sino a due migHara e mezo d' Uschochi, li quali non hanno visto ne eereato niente di mar per fina adesso, onde se io volessi attemptar le cose delle quali voi indegnamente me incargate, haveria ben modo di far cose, che ne pa-reriano troppo stranie, ma mi non essendo persona di tal .sorte, ne poi havendo ordine di sua regia maesta altramente, se non convicinar bene, si come fazo. con vui e dove io potria cum verita lamfmtarme di voi, vui pigliati avanti tratto, non reducendo a memoria. quanti mali, quanti homicidii et quanti arsalti questi anni passati li vostri legni armati hano eomesso in li luogi et porti et iurisdiction di sua maesta regia, quali per adesso se destendeno insino a Obrovaz. Zualisando e pigliando infinito numero delle barche delli subditi di sua regia maesta cenza regione piu volte, et di quelli alquni amazando, alquni fazando pregioni, si da voi, come dali Thurchi. Et ulimatim fa uno anno che Perliza fece co alqune barche armate la imboscata arenti questa terra di notte uni. et lui il scia a eh' effetfco. Oirca li Hebrei per ordine mio anci che fui recercato da voi, sono liberati senza alquno lor dano.

Avenga che per essi se prometteva una gran summa di danari, tamen mi ho piu a caro Г honor mio, che il danaro, siano de chi si voglia. Et cusi per causa delli frumenti, quelli di Anchona, quali dicana esser paroni d' essi da me a Lubiana sono sta expediti di modo che sano contenti, itidem non in virtu delle lettere vostre, ma per corportar cusi il dovere. per che a quel fine che vui dičiti non sono sta toiti se non per bisogno et necessita et ad effelto di pagarli.

Quanto spetta alia pressa delli Thurchi et altri Sehiavi. quali se ben havesseno questi 80ö 70 soldati preso o per avanti, o, adesso, come vui dičiti, a voi di cio non me voria sensare, ne mancho ho a darve conto di questo, per non esser cosa vostra se no di sua regia maesta et del gran Thurco, li subditi del qual Thurcho infiniti et imensi damni, cusi in li homini, come in animali efc alfcre robbe questo anno passato hano comesso in questi confini ad me sottoposti, et fina eh' essi non hano principiato ad inferrire danni ad mo, mai lassai che ad essi se faza dano per valor

396

dt una gallina, per tal causa, poditi ben perdonar alia penna et cartha et non scrivermi pin. per che serivendomi da me non pensati haver resposta alquna.

Quanto poi alii animali, si come mio logotenente vi ha scritto, sel si tro vara legitimamente esser sta tolto piu di quello ch' e pagato. an-chora intra vegnando ch1 il se cometesse qualche altro dano da questi mei •del che non dubito, ultra la d-bita satisfazione. suscedera anchora il de-bito castigo come iusto ce et come per fini hora ho fatto sempre.

Ulterius vi se manda questa garzona depredata sul schoglio di scarda da essa cusi. come et dal nuntio vostro intender et informarvi potreti come et da chi e susceduto et perpetrato quel miserabile et inhumano raso, et ultra che istesi sapiti esser stati li salariati vostri me maraveglio •ehe circa tal matoria ad me scriviti, delle quali tristi uno fu freso e morto portado in questa terra et apicato sulle furca con li piedi in suzo. II resto di quelli tristi vostri vui sapiti meglio, di me, dove sono accapi-•tati. N"e altro ad voi me arrieomando. Segnie, die 2* martii. 1551..

Johannes Lenchouicz, sacre Romanorum etc, regie ma-iestatis comissarius et capi-

tanius. • Na rptu: Oopia responsionis Jehannis Lenchouicz super nonnullis

litteris rectorum Jadere in Dalmatia.

Savremeni prijepis, prilog pismu od 15. marta 1551. pod br. 343. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beru: Hungarica.

343. 1551. 15. marta. U Senju. Ivan Lenković piše kralju Ferdinandu o neprilikama, koje ima s Tur

cima i Mlečanima, te mu šalje svoj odgovor Zadranima. Allerdurehleuchtigister, großmechtigister khonig etc., allergnedigister

herr. Ewr Rom, kon. Majestet etc. sein mein vnderthenigist schuldig vnnd pflichtig diennst albey zuuor. Ewr kon. Majestet etc: peuelh des datum Augspurg. den XII Januaru sambt der Venedigischen eingeslossnen dag wider mich vnnd Ewr kon. Majestet etc. hieig- dienstleut, welche durch sy allczeit nicht anderst dann Vßkhogkhn, mörder, rauber vnnd vblthädter genandt werden. hab ich den ХЦ. gegenburtiges märzii alhie empfangen, vnnd vnderthenigist vernomen, vnnd .weill mein gehorsamister pericht fur gedacht Venediger khomben soli, hab ich denselben ladteiniß stellen vnd sambt dem was ich iren rectoren von Sara1 auff ir sehreiben

Vidi ispravu pod br. 342.

89?

zuuor, derhalben fur antbort geben, hkn^ben Ewr -kon. Majestet etc vnnderthenigist vbersenden wellen, also vnnđ nicht annderst es sey nun wpll oder vbl gehandlt, werden es Ewt kon. Majestet etc. allergenedigist pefinden, ausser des, das ich von zwaytausendt funffhundert Vßkhogkhen, di vnđer meinem peuelh vmb Sichlberg Melld etc. vnnd aber deren nicht vili vber acht hundert sein, vnd wo deren vnnchristliehen vnnd tierani^ schen pesehedigung der wenigisten artigcl nur ainer dermassen wie die Vehnedigisehen anzaigen durch Evvr kon. Majestet etc. diennstleut oder Vszkhogkhen peganngen, vnnd durch mich nicht gestrafft, wie ich alhie von jnnen gebelđtigcltchen pezigen, so wissen Ewr kon. Majestet etc. vnnd all derselben hochlöblieh rätte zuuor mein wnnderthenigiste pe-sehehne obligation, allain das jch Ewr kon. Majestet etc. abermalls mit höehster vnderthenigister gehorsarab anruefi vnd pitt, wie ichs auch zu merraallen gethan, den Vennedigern noch andern jn jren elagen (mi<-b zuuor allergenedigist vnuerhört) khainen glauben zegeben.

Dann wo ich in werendem" Khrieg, oder yeczigen anstandt/ gegen den Tiirgkhen, Vennedigern vnd etlichen andern meinen holldtselligen nachparn, so lanng ich Ewr kon. Majestet etc. vnderthenigist hie dinn, anderst gehanndlt, alls ich piszheer gethon, so hette ich meines vnerfar-nen erachtenns zu mermallen schwäre veranndtbortungen pey Ewr kon. Majestet etc. ze thuen vor mir gebabt, vnnd wo mir aueh Ewr kon. Majestet etc. jurißdiction vnnd pordten des möersz piß auff den Tiirgkhi-schen wasserfluß vnnder Obrouacz, die Dalmatiä vnnd dieselben ordter durch die Vennediger aus diesem fleghen gespördt vnnd Ewr kon. Majestet etc. arm dienst vnd ander sshieig vollgkh, souill der geweldtigen muedtwilligen peganngner mordt, raubs vnnd plunderns von jren der Vennediger gearmierdten schiffen leiden miiessten, so wesst ich mich ain haimbliche oder offennliche Tiirgkhen khundschafft oder shkhardt топ hie zehalten, noch jn khainer nodt jnen den feindten jn jren geschwinden einfällen furzupüegen oder ainichen abpruch zethuen, noch annder Ewr kon. Majestet etc vnnd diser gränitzen nodtiirfft ze hanndlen, wie jchs dann nun Ewr kun. Majestet etc zuuillmallen mit höchster peschwärd vnderthenigist. furpracht vnnd vmb allergenedigiste einsehung angeruefft vnd noch albeg derselben hilft, schutz vnnd schermbß, vnnd von den Vennedigern (welhen jch mein lebenlang khainen schaden gethan noch zethuen gestadt) ergeczligkhait der gelidten peschedigung gebartundt.

Das jch aber ainen khlainen griff auff das Turgkhisch thuen; las-sen, jst nicht allain (des schulld), das sy die Tiirgkhen mier die verschi-nen zway jar vnnd auch den yeczigen windter, weill jch an Ewr kon. Majestet etc. hoff zu Augspurg gewesst, so grossen schaden pey denen ortflegkhen gethon, sonnder ails jch nun widerumben vor weihnachten anhaimbs khoraben, sein gedacht Tiirgkhen jn ainer woehen fur Wichitsch, Repitsch vnnd derselben ennd, zwaymallen zw roß vnnd fueß etlk-h hundert stargkh vnnd widrumben fur Zenng (auch dermassen) gerendt vnnd mir abermals meines khlainen viechs vierhundert wegkh getrieben, vnd siben schönner khnaben vnnd ainen alten man dapey gefangen, aber das viech inen widrumben abgedrungen worden. :

398

Weitter dijhenigen. so von mier vnd mein6n vnderhaubtleuten der-halben fur di sännschägkhn vnd voiuoda zu clag geschigkht, ist khainer nicht widerumben khomben, sonnder der erst zw Obrouacz gespisst, zwen zw Ohleuno nidergehauen worden, vnnd wmb den vierdten waiß khain mensch. wo er hinkhoraben ist, wie solh.es alles Ewr kon. Majestet etc. in vorangezaigtera meinem ladteinischen warhafftigem vnderthenigisten pericht nachlenngs sehen vnnd sonnder zvveifl noch allergenedigist inge-denngkh sein mögen, was ich zw dreymalen auff dergleichen Tiirkhen hanndlung von Ewr kon. Majestet für allergenedigisten peschaid erlanngt, demselben pin ich zum taill souill müglichen gewesst. nächkhomben; nun aber yeczo, so lang jch von jnen den Türgkhen nicht widrumben angriften, oder piß mier aines offentlichen khriegß oder verrern anstandts Ewr kon. Majeset etc. allergenedigister peschaid oder peuelh zuekhombt. will ich abermalls mein ruee haben vnnd sy zufriden lassen. Hab ich Ewr kon, Majestet etc. auff derselben allergenedigisten peuelh zw warhafftigem ge-horsamisten pericht anzaigen. vnd mich derselben hier innen vnnd allem' anderm vnderthenigist peuelhen wellen. . Datum Zenng, den XV_ten tag marczii, anno etc. im LI is ten jar.

Ewr Rom. khun. Majestet etc, vriderthenigister vnd gehorsamster diener

Hans Lenkowitsch.

Original na papiru. Pečat na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno otpao je. U c. i kr. kućn., dvor. i dmav. arkivu u Beču: Hungarica.

344. 1551. 2. aprila. U Ozlju. Ban Nikola Zrinski piše Petru Kaštelanoviću, da je odredio povratu

njegovoga kmeta i da je primio lovačkoga psa. Egregie domine, nobis sincere dilecte. Eursum ad Ioannem Kws

koczy pro restituendo iobagione tuo scripsimus, remittas illi literas. Pro leporario cane agimus tibi graeias. Alterum nigrum tibi remisimus. Si loannes Kwskoczy tuum iobagionem ad presentes quoque nostras restituere recusauerit, mox ad scitum nobis dare velis. Ex castro nostro Ozal, 2. aprilis, 1551.

Nicolaus comes perpetuus de Zrynio, banus etc.

Vani: Egregio domino Petro Kastellanffy de Zenthlelek, familiari nostrn etc., nobis sincere dilecto.

Original na papiru. Pecat je bio na rptu. D 'arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

899

345.

1551. 11. aprila. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaze L'uJci Zekelu. da Petru Kegleviću povrati turskoga zarobljenika, kojega mu je pod Susjedgradom oteo.

Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie, Boe-mie, etc. rex semper augustus. infans Hispaniarum, archidux Austrie, etc. fideli nostro, magnifico Luc§ Zekel de Kewend, libero domino in Ormosd, ac gencium prouinciarum nostrarum h§ređitariarum in regno nostro Scla-uoni§ capitaneo salutem et gratiam. Expositum est maiestati nostr§ in persona magnifici Petri Keglewyth de Bwsyn, quomodo, cum nuper quidam seruitores sui. vna cum quodam Turca captiuo suo et equis, quos pro redemptione aliorum quorundam captiuorum Turcarum ad se allatos fuisse asserit, ad portum fluminis Zawy, sub castro tuo Zomzedwar peruenis-sent, vt iliac ad castrum Topowzka vocatum, quo a se missi erant, tran-sirent, missis abs te ex eodem castro tuo hominibus tuis, in transitu flu-minis Turcam captiuum et equos ab ipsis seruitoribus ipsius exponentis violenter abduei, auöerrique fecisses, neque hactens ipsi exponenti ad crebras suas petitiones reddere voluisses, allegans, te h§c ideo fecisse, quod non fuisset liberum ipsi exponenti quempiam captiuum Tujcam dimittere etiam in redemptione.m sui preter scitum bani nostri; ita enim esset publica constitucione deeretum, vnde supplicatum est nobis pro parte eiusdem exponentis, vt cum ipse nihil de hac. si que. facta vnqnam fuit, constitutione sciuerit, nihilque de ea in captiuitate nostra diuturno tempore existens, audiuerit. et etiam alioquin indignum sit te, qui etiam opem contra violentos vnicuique in tuis bonis afierre debeas, vltro~ cuiquam fideli nostro vim inferre; fiđelitati tu§ harum serie firmiter committimus et mandamus, vt acceptis pr§sentibus, Turcam captiuum cum equis, eciam si constitutio pr§missa facta et obseruata sit, de cuius tamen ex ignorantia per ipsum expenentem non obseruatione hac vice eidem gratiam facimus, dicto Petro Keglewyth omnino 'reddere et restituere đebeas et tenearis. Aliud nullo modo facturus. Presentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Vienne,. vndecima aprilis, anno domini millesimo quingentesimo quin-quagesimo primo.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Agriensis.

Na rptu savremena bilješka: Exhibita per actorem. In causam at-tractus par petit.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

400

346.

1551. 15. juna. U Kanyaföldu.

Mihajlo i Ladislav Kerečen pišu svojoj „mladjoj sestri1' Barbari Cobor rodjenoj Gorazda. te spominju, borbu proti Turaka u. Hrvatskoj.

Tyztelende nemes azonnunk es mynekink zerelme.s hugank . Keze-netynknek es magunk ayanlasonknak wthana. Kegelmed meg bochasa. hog enny ideig egynk sem lathata meg kegelmedeth. azt se velie kegelmed, hog mi illien maga feledethlen athiafiak volnank. hog kegelmedet tny ideig ilien nag ziksegebe meg nem latok volna. Ennek byzonios legen kegelmed semy egeb oka nynch, hannem ennetem Kerecheny Mihalnak tiztesegemre valo dolgom vala. ky miath kegelmedet meg nem lathatam ez ideig. En pedig Kerecheny Lazlo mind az mai napyg Horwath orzagba voltam .Terek eleri hadba. Im most jvtem meg. Azert jo hugunk kerink. hog rank ne nehezelye, mert mikor zembe lezilnk. meg erted te magad. hog olyh oka volth. hog nem ilik. rank nehezelned. Im pedigh minden kesedelem nelkil fel megink kegelmedhez, es minden dolgaidhoz wg aka-runk latny, az minth ilik jo athyafinak athyafia gondiat viselny. Adig kerink minth jo hugunkath, hog semy dolgaidba my hyrenk nelkil ne chelekediel es my tanachonk nelkil. mert tvdionk azth, hog senky neked felieb nalunknal jodath nem kyvanhat. Tebet izentink az my zolgank atal Sebestien atal, kinek kelmed meg hidie azoeat. Az kegelmes„ Isten meg tarchya kegelmedet mind az kegelmedhez tartozokal minden jo zerenche-vel. Kelt ez level Kanyaffelden, 15. mensis junii 1551.

JVIikhael et Ladislaus Kerecheny de Kanyaffelde etc.

Na rptu: Ez level adassek az my. zerelmes hugunknak Garazda Borbara azonnak, az nehay nagsagos Oobor Janos meghagoth felesegenek, minekink zerelmes athyankfianak.

Original na papiru. Pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

347. 1551. 21. juna. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže kaptolu zagrebačkomu, da izašalje svojega svjedoka, pred kojim će kraljevski povjerenik saslušati svjedoke, koje će Ivan

Ungnad označiti u parnici protiv gradjana varaždinskih.

Oommissio propria domini regis. Ferdinandus diuina fauente clemencia Komanonim, Hungarie, Bohe-

mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc.

401

fldelibus nostris capitulo ecclesie. Zagrabiensis salutem et gratiam. Ехро-situm est maiestati nostre, in persona fidelis nostri, magnifioi Ioannis Wngnad, liberi baronis in Sonnek, capitanei nostri Stirie, vicedomini Cilie. et comitis comitatus Warasdiensis, qualiter ipse in quadam causa, inter ipsum ab vna, ac prudentes et circumspectos, iudicem et iuratos ciues ciuitatis nostre Warasdiensis, partium ab alia, ratione certorum ne-gotiorum mota, pro iurium suorum defensione, fassionibus et attestationi-bus certorum fidelium nostrorum, tam ecclesiasticorum, quam secularum(I), nobiliumque et ignobilium, per prefatum exponentem nominandorum, plu-rimum indigeret, cui cum iustitia communis non sit neganda, fidelitati vestre harum serie mandamus firmissime, quatinus acceptis presentibus, ad requisitionem ipsius exponentis, vel hominis eiusdem ad diem et ter-minum per eundem vobis pr§figendum, ad ciuitatem nostram Warasdien-sem, vestrum mittatis hominem pro testimonio fidedignum, quo prezente Ambrosius literatus de Gregoriancz. aut Petrus Iwanczy. vel Michael Zenth Iwany, aliis absentibus, homo noster, ex curia nostra speeialiter ad hoc transmissus, ad prefatos ecclesiasticos et seculares, nobilesque et igno-biles viros, quos videlicet dictus exponens vel homines sui nominandos duxerint, ad prefatam ciuitatem nostram Warasdiensem accedendo. ammo-neat eosdem, dicatque et committat eisdem verbo nostro regio, vt; ipsi simul vel diuisim ad fidem eorum deo debitam, fidelitatemque nobis et sacro nostro regio diademati obseruandam, sub onere sedecim marcarum grauis ponderis. ab eis, si mandatis nostris parere nollent, iuxta formam decreti irremissibiliter exigendarum, qualis ipsis super his, de quibus querentur et interrogabantur, constiterit certitudo veritatis, dicere, fated et attestari modis omnibus debeant et teneantur. Super qua quidem eorum fassione et attestatione, literas tandem vestras sub sigillo vestro capitulari ad cautelam iuris ipsus exponentis dari volumus et mandamus, iusticia suadente. Secus non facturi. Datum Vienn§, vigesima prima die iunii, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo primo.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Locus cred. W. (irre-gestrata).

348.

1551. 26. juna. U Beču.

Ivan Ungnad moli kaptol zagrebački, da izašalje u Varaždin svoga izaslanika, u smislu naloga kralja Ferdinanda.

Eeuerendi domini, amici honorandi. Salutem et propensam beneuo-lenciam. VTisimus erga reuerendas dominaciones vestras cum presentibus mandatum regie maiestatis, domini communis nostri clementissimi, quo accepto eosdem amicabiliter petimus, velint statim vnum et(!) fratribus et

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBURG1CA. Ш . 26

402

consociis vestris, dominum videlicet Emericum Welykinum (si fieri potent), siue alium quempiam. ad exequueionem eiusdem mandati regii hue Warasdinum sine mora transmittere. Oommisimus, vt comitiuam habeat, quo securius montes pertranseat et progressum itineris salubrionem habere valeat. Ourabimus hanc earundem complacentiam et alias semper nobis exhibitam amiciciam reuerendis dominacionibus vestris omni amicabili officio contentare, et easdem feliciter valere cupimus. Datis Vienne, 26. mensis iunii, anno domini M.D.L.I.

Johannes Vngnad, liber baro de Suneckh etc., consiliarius regie maiestatis, ac prouincie

Stirie capitaneus.

Vani: Reuerendis dominis N. capitulo ecclesie Zagrabiensis etc., dominis et amicis honorandis."

Original na papiru. Na rptu je pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U arhiva Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

849.

1551. 18. jula. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da Nikoli Olahu, biskupu jegar-skomu, izruči trećinu interkalarnih dohodaka ove biskupije, tim više, jer

je isti zagrebačkoj biskupiji ostavio mnoge svoje stvari. Perdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie, ac

Bohemiae etc. rex semper augustus. Reuerende, venerabilis, ac egregii, liđeles, dilecti. Dicit nobis reuerendissimus in Ohristo pater, dominus Agriensis, consiliarius et cancellarius noster, quod cum nos anno domini quadragesimo nono supra millesimum et quingentesimum, proxime prae-terito, in mense februario, de episcopatu Zagrabiensi ad praelaturam ecclesie Agriensis transtulissemus, idem nos tro speciali mandato vniuersos prouentus episeopatus sui Zagrabiensis anni quadragesimi octaui. atque etiam bombardas et bellica instrumenta, ipsum proprie concernentia, ad conseruationem arcium et fortalitiorum eiusdem. episeopatus Zagrabiensis, tanquam obediens sacellanus noster, reuerendo quondam Wolfgango Gyw-lay, cui episcopatum ilium Zagrabiensem eontuleramus. reliquisset. Nostra ductus verbali assecuratione, quod nos ei tertiam partem prouentuum episeopatus Agriensis eiusdem quadragesimi oetaui anni, a vigesima die iu-lii, vsque ad quintum diem februaru anni praedicti millesimi quingente-simi quadragesimi noni inclusiue computando, loco prouentuum prioris episeopatus sui Zagrabiensis relinqueremus et assignaremus. Nunc autem nos in praedicta tercia parte prouentuum Agriensium ei reliquenda diffi-cultatem faceretis, supplicans nobis humiliter, vt cum res. vt praemissum

403

«est. se habeat, dignaremur vobis mandare, ne damnum pateretur. Quando-quidem ipse longe plures prouentus in episcopatu Zagrabiensi nostro mandate reliquisset, quam hec tertia pars esset prouentuum episcopatus Agri-ensis. Oum autem bene recordemur, hec ita fuisse acta, nosque vt prae-anissum est, loco omnium prouentuum suorum in arcibus praedicti episcopatus alias sui Zagrabiensis per eum relictorum, a vigesima die iam >dicti mensis iulii, vsque ad quintum diem februaru sequentis anni inclu-siue prouenientium gratiose, vti recordamur, deputauerimus et assignaueri-mus, fidelitati vestrae committimus. quatenus predictam terciam partem prouentuum Agriensium in computum et rationem accipere, dictumque Agriensem de eadem tertia parte modis omnibus contentare, illamque ipsi integre reddere et persolui facere debeatis et teneamini. Secus non fac-turi. Datum in ciuitate nostra Vienna, decima octaua die mensis iulii, •anno etc. quinquagesimo primo, regnorum nostrorum ßomani XXI., ali-•oruin vero XXV.

Ferdinandus.

Ad mandatum domini regis proprium.

Philippus Breynner. Melhior v. Hoberckh.

V. Adler(?). Baptista Dumant.

Vani: ßeuerendo, venerabili, ac egregiis, Francisco Thurzoni de Bethlehenfalwa, episcopo Nitriensi, praefecto, caeterisque camerae nostrae •consiliariis, fidelibus nobis dilectis.'

Bilješka: 24. iulii 1551.

Original na papiru. Pecat je na rptu, kojim je pismo bilo zatvoreno U kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti: Benignae resolutiones re-giae i Protocollum III. fol. 126.

350.

1551. 24. augusta. Na Eijeci.

Fr. Benedikt Juanisceuich de Poglicia, nepos et seruus reuerendissimi domini fratris Georgii episcopi Waradiensis, moli kralja Ferdinanda, da mu obzirom na njegove zasluge i zasluge biskupa mradinskoga, njegovoga ujaka (avuncuus), podijeli opatiju sancti Jacobi de Oastua, koja je uslijed starine opustila i dohodcima siromašna^ gdje bi do smrti sirotan živio i

1 Nedosljednost pisanja e, § i ae, pridržana je.

4Ö4

molio se bogu za kralja i djecu njegovu. Ako bi kralj uslisio njegovu molbu, neka bi naložio kapetanu riječkomu, da ga stavi u posjed ove

opatije i njezinih dohodaka.

Original na papiru. Na rptu je pecat (s križem i napisom), kojim -je pismo bilo zatvoreno. Istoga dana piše Ivanu Lambergeru kapetanu ljubljanskomu pismo, u kojemu moli, da priložena neka pisma na kralja i biskupa varadinskga pomno otpravi na odredište. U c. i kr. kućn,y dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

Зб1.

1551. 1. septembra. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izruči kaštelanima grada Maloga Kalnika kr. nalog u korist stanovnika Donj. Rijeke, koje su ovi ugnjetavali. Kaptol izvješćuje, da kaštelani ostaju i nadalje kod,-

tjeranja Donjoriječana na službu k gradu.

Ferđinandus diuina fauente clemencia Komanorum. Hungarie. Boe-mie etc., rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. fidelibus nostris capitulo ecclesie Zagrabiensis, salutem et graciam. Com-mittimus et mandamus fidelitati vestre harum serie firmiter, quatinus-alias literas nostras preceptorias pro parte circumspectorum iudicis. ćete-rorumque populorum ac incolarum possessionis Eeka Bodogazon vocate, in comitatu Orisiensi existentis, confectas, ac nobilibus Sthankony With-kyth sew Pysthych, prouisori ac castellano, et Georgio Mylychych, similiter castellano, aliisque officialibus castri Kyskemlek, in dicto comitatu Orisiensi existentis, constitutis, sonantes, cum presentibus vobis exhibendas,. eisdem Sthankony Wythkych sew Pysthych ac Georgio Milychych. aliisque officialibus prefati castri Kyskemlek, per vestrum testimonium fide-dignum exhiberi et presentari taciatis, et quicquid iidern officiates preno-tati castri Kyskemlek ad contenta earundem fecerint vel responderint, id maiestati nostre suo modo fideliter rescribatis. Datum Vienne Austrie, in festo beati Egidii abbatis, anno domini millesimo quingentesimo quinqua-gesimo primo.

Vantf: Fidelibus nostris, capitulo ecclesie Zagrabiensis, pro circum-spectis iudice, ceterisque populis et incolis possessionis Eeka Bodogazon.

Preko složenoga ruba papira: Lecta.

Prileži cedulja s nacrtom izvještaja kralju Ferdinandu. Kaptol je izaslao u smislu gornjega naloga svoga prebendara Nikolu de Kothenya, koji je 8. oktobra došao ad oppidum et fortalicium Eekabodogazzon vo-catum sub castro Kyskemlek existens, te je ondje našao plemića Matiju Nagh-a, kaštelana grada Rasinje, upravitelja dobara nekoč Ludovika;

• 40.&.

Pekrija i Stanka Wythkych, kaštelana grada Maloga Kalnika (Kys-> kemlek), kojima je predočio kraljevsko pismo. Ovi odgovoriše slijedeće:' Noster.inquit, dominus Ioannes Pewkry est in captiuitate Thurcica, si quando redierit ipsius stabit arbitrio, quomodo et in quibus iuribus po-pulos ac ciues de Eekabodoghazzon conseruare voluerit, nos tamen interim cogemus eosdem ad omnia seruicia castro necessaria. Tu vero domine Nicolae, nocte ista in istis bonis pernoetare non presumas, alioquin exibis hine prout nos voluerimus.

Izvještaj je datiran 13. oktobra 1551.

Original ?га papiru. Na rptu je pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U Jer. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Locus credib. lit. B. (irregestrata).

352.

1бб1. 16. septembra. U Beču.

Kralj Ferdinand preporučuje plemiće Vuglovačke, koje je primio pod suoje okrilje i zaštitu, županu i podžupanu varaždinskomu, da ih štite,

a naročito ad Benka Peteva.

Perdinandus diuina fauente clemeneia Eomanorum, Hungari§, Boe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie, etc. fidelibus nostris, magnifico loanni Wngnad. libera baroni in Sonnegk, capi taneo nostro Stirie, vicedomino Oilie, ac comiti, et egregio Paulo de Rathka, vicecomiti comitatus Warasdiensis, salutem et graciam. Quoniam nos fideles nostras, nobiles Barnabam de Woglowcz, ac Stephanum, Tho-mam, Laurencium et Simonem, filios eius, item Martinum, Georgium, Anthonium, Lueam, Valentinum, Demetrium. Michaelem, Martinum et Lueam-, necnon dominas Anastasiam et Agatham de eadem Woglowcz, sörores eorum, simul cum curia siue sessione nobilitari Woglowcz, in -cl i eto comitatu Warasdiensi, necnon rebus [et bonis eorundem qu]ibuöuis, vbk-.uncjiie habitis et existentibus, vtputa et legittimis, in nostram regiam recepimus proteccionem [ac tutelam specialem], et in persona nostra, vestve duximus committendum tuicioni et proteccioni; fidelitati igitur vestre harfum serie firmiter committimus et manjdamus, quatinus a modo imposterum, prefatos nobiles in dicta curia nobilitari Woglowcz, necnon rebus et bonis [eorundem v]biuis habitis et existentibus, iustis vt pre-mittitur et legittimis, contra quoslibet illegittimos impetitores, turbatores et damnatores, signanter contra egregium Benedictum Pethew de Gerse et officiates suos, qui eos preter viam iuris vi turbare dicuntur, tueri, pro-tegere et defendare debeatis et teneamini, autoritate nostra presentibus vobis in hac parte concessa, iureque et iusticia mediante Secus nullo

406 •

modo facturi. Presentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum /Vienna;, decima sexta mensis septembris, anno domini milesimo quingentesimo. quinquagesimo primo.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus.

episcopus Agriensis.

Na rptu: Praesentatae sunt hae regia[ae . . . . . . . onum literae-ad manus magnifici domini Ioannis Vngnad, [liberi baronis in Sun]negg, capitalis Stirie capiftanei . . . . . . . . . . necn]on supremi comitis comitatus [W'arasdiensis ] imo septimo die . ,

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. IT arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

353.

1551. 19. septembra. U Zagrebu, Malija Zaberdin, biskup kninski piše Petru Kegleviću pogledom na-

njegovu parnicu s Lukom Zekelom. Magnifice domine, domine mihi obseruandissime. Seruiciorum et

oracionum aput dominum deum eommendacionem. Literas regie maiesta-tis et magnifice dominacionis vestre, tam et literas magnifici domini Luce Zekel accepi, literas regias mihi sonantes retinui, alias autem magnifice dominacionis vestre remisi. Diem festum sancti Dionisii martiris,l locum vero Zagrabiam, domino Luce Zekel racione reuisionis cause magnifice dominacionis vestre, iuxta mandatum regie maiestatis prefigeram. Ita eciam et a domino Ztresemlyey fui edoctus. En dominus Zekel in uteris suis rescripsit, quod velit regiam maiestatem đe causa adhuc informare, et quando relacionem habuerit, tunc velle rescribere ad requisicionem nos-tram. Si quando quid rescripserit, tunc magnifice dominacioni vestre si-gnificabo. Tamen faciet magnifica dominacio vestra interdum vigilare ad relacionem. Quos seruitores habeo, sunt Crisii, libenter seruirem in tali negocio magnificencie vestre, tamen nunc non đatur facultas. Valere ean-dem opto feliciter. Zagrabie, sabato ante festum sancti Mathei Ewangeli-ste, 1551.

Seruitor Mathias, episeopus

Thininiensis etc.

1 9. oktobra.

407

Vani: Magnifico domino Petro Keglewych de Bwsyn,1 domino mihi obseruandissimo.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo blio zatvoreno otpao je. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

35 k

1551. 26. septembra. U Beču.

Kralj Ferdinand piše banu Nikoli Zrinskomu, da ga izvijesti, što da se učini sa zarobljenim plemićima Posedarskima, koji su dvorjanici

sultana.

Comiti Zriny.

Ferdinandus etc. Spectabilis, magnifiee, fidelis, nobis dilecte. Cum superioribus temporibus principis Turcarum gentes et milites hostili in-cursione in omnia confinia nostra passim facta, inducias, quae nobis cum dicto illorum principe intercesserant, violassent, nos autem propterea, turn capitaneo etiam nostro Segniae existenti, Joanni Lenckowitsch, vt aliis permiseramus, imo iusseramus. quod nee ipse cum gentibus, militibusque nostris eis auspiciis et ductui concreditis pacetn posthac amplius obser-uaret, sed Turcis et hostibus nostris quocunque saltern modo posset no-ceret, quod turn idem capitaneus intellecta hae voluntate nostra, nonnullis suorum militum ad faciendum lucrum aliquo exire concessit, qui milites egressi Possedary, duos fratres nomine Sehafer et Khurtan Possedarsky, dicti principis Turearum aulicos. vna cum duobus pueris Turcis, equo uno ipsorum, armis et quibusdam vestibus, noctu deprehensos captiuos Se-gniam perduxerunt. Postquam vero maior ipsorum fratrum ab ipso capitaneo, quern alioqui petierat, ad prandium fuisset inuitatus. coepit palam plurimis circumstantibus eloqui, sese pro nostro exploratore ab te conduc-tum et constitutum fuisse, qua re audita, praedictus capitaneus noster statim ilium adbüc loquentem compressit, ae seorsim ductum, ne talia in tanta astantium frequentia dieeret, comonefecit, et quia etiam in iis, quae praeposuerat persistere, existimauit operepreeium fore, nobis earn rem humiliter declarare, ac mentem voluntatemque nostram intelligere, quo-modo scilicet sese erga dictos captiuos prosthae exhibere debeat, signifi-cans sese ipsos interim in custodia militari cum honesta, conuenientique intertencione asseruare velle. Proinde licet nos memoria teneamus, te ali-quando de vno vel pluribus Possedarsky nobis scripsisse. tamen non abs re tore censuimus, priusquam aliquid de huiusmodi captiuis statueremus, tibi hane rem, ut gesta est, per literas nostras benigne ostendare, tuamque đesuper informationem, consilium ct opinionem percipere. Atque ideirco

Slijedi prekriženo : Reg-no rum Dalmacie, Ooacie etc.

408

tibi clementer committimus, quod primo quoque tempore nos certiores facias, an unum vel ambos istos fratres ad seruitia nostra conduxeris, item an magis expediat illos liberos dimittere, quam detinere, ac si di-missi fuerint, quomodo nobis posthac etiam tua opinione utiliter seruire possint, ut ita nos super ista tua införmatione facilius meliusque resolue-re ; et quod aequm fuerit, decernere queamus. In quibus exequuturus es benignam et expressam voluntatem nostram, regia nostra dementia reco-gnoscendam. Datum Viennae, die 26. septembris, 1551.

Koncept u c. i kr. hućn.. dvor. i držav. arhivu u Beču: Hun-garica.

355.

1561. 9. oktobra. Ü Beču.

Kralj Ferdinand svjedoci, da je egregius Gaspar Orehoveczy, alias castellan us arcis Lykawa. uslijed presude Franje de Rewa, namjesnika palatina i sudca kraljevine ugarske, izručio grad Lykawa u ruke kralja i njegovih ljudi, i da će njega i njegovo potomstvo pogledom na odgovornost Lu-

doviku Fekry-ju, koji se nalazi u turskam ropstvu, braniti i štititi.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

ЗбО.

1551. 18. novembra. U Grazu.

Kralj Ferdinand hvali Matiju Zabcrdina, biskupa kninskoga, što se svojski brine za obranu Hrvatske od Turaka.

Ferdinandus diuina fauente olemencia Eomanorum, Hungariae, Bohe-miae etc. rex semper augustus etc. Keuerenđe. deuote, fidelis, nobis di-lecte. Eedditae sunt nobis litterae tuae cum inclusa scriptura modum ac rationem intertenendorum soluendorumque, militum pro defensione confini-oruni regnorum nostrorum Croatiae et Sclauoniae continente.1 et inde tuam erga nos fidem et deuotionem clare perspeximus, eandemque una cum fideli isto suo consilio dementi ac grato admodum animo suseipimus, eo-rumque omnium, quae scripsisti clementer recordabimur. Id quod tibi pro

1 Ovo pismo biskupa kninskoga, priopćeno je u Šišić. Monum. comi-tialia II. str. 366.

409

nostra in te clemencia benigne rescribere uoluimus. Datum in ciuitate nostra Gratz, die XVIII. mensis nouembris, anno domini MDLI"0«, regno-rum nostrorum Eomani XXL, aliorum uero XXV.

Ad mandatum saerae regiae raaiestatis pro-

prium M. Singkhmoser.

Na rptu: Reuerendo, deuoto. fideli. nobis dilecto Matthiae, episcopo Thyniniensi.

Clstopis (minuta) u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

357.

1551. 20. decembra. U Ormužu.

Ban Nikola Zrinski poziva kaptol zagrebački, da po svom povjereniku, a u prisuću banskoga povjerenika (homo banalis) Gašpara de Pernve, ili Ivana Wydazyeh-a ili Jvana Herendych-a, ili Tome Im-prych-a ili Mihalja Kyssewych-a uvede plemenitoga Ivana Hoyzyeh-a u posjed totalis possessionis sew ville Gradac-z voeate u županiji zagrebačkoj, a u pristojalištu grada njegovoga Mutnice (Mwthnycza). izim selišta i dijela plemića Nikole Grwbyssych-a u rečenom selu Gracu, te totalis ea-stelli Mlacha u županiji zagrebačkoj, a u pristojalištu grada Ozlja, koji je kasteo sagradjen na nekom otoku rijeke Mresnyeza, pak posjeda Mlacha. Goryeza. Lyzyna i Borenczy, u pristojalištu grada Ozlja, sa svim kraljevskim pravom, koje je na ovim posjedima. Svoje pravo osniva Hoj-zić na darovnici kneza Stjepana Frankopana i odobrenju Katarine Fran-корапке, banove supruge, učinjenoj pred zagrebačkim kaptolom, kao i •uslijedjelom konsensu vrhu toga i darovnici vrhu i us regium od kralja-Ferdinanda. Bude li tko prigovarao, neka ga pozove na banski sud, da

izjavi razlog prigovora. Ob učinjenom neka mu izvijesti.

Uvedenje obavio je banski povjerenik Toma Imprić i izaslanik zagrebačkog kaptola Toma, presbyter de Ohasma Kwezys dictus. u petak na Agatino (5 januara) 1552. Prisutni su bili susjedi plemići: Ivan Herendych, iudex nob. županije zagrebačke, Nikola Barylowych. Ivan Bwdachky, Grgur Farkassych, Ivan i Stjepan Gwzych. Stjepan Thoma-sych. Ivan Zwarachky, Martin Hothkowych. Mihalj Woynych. Petar Hay nosy eh, Jvan Swra de Bakar, Matija Hhwerdyzawych, Gjuro Hor-wath, Ladislav Myslyanowych, Stjepan Zymyeh de Goryeza, Mihalj Dra-gowanych, Gjuro Kathalenyeh. Giuro Makowych. Marko Petrechych, -Stjepan Hranchych, Gjuro Kozthanychky, Franjo Pezery de Pezerje, Pa-

410

vao Boenych. Toma Golubych, Mathyako de Nouigrad. Nikola Zthoysych,. Luka Jankowyeh. Niko nije prigovorio. Izvještaj kaptola na bana izdan je 16. dan poslije dana uvedenja. (20. jan.) god. 1552.

Original uvodnice zagrebačkoga kaptola na pergameni od 20 januara 1552. U kr. zemalj arkivu u Zagrebu: Neoacquisita acta a 155¾.

358.

1551. 23. decembra. (U Zagrebu.)

Plemić Gašpar Kobazych de Brykowycza prosvjeduje pred zagrebačkim kaptolom protiv ophodnje medja, posvojenja totalis predii Krala vocati u pristojališiu opatije de Thopozka, što ih hoće učiniti ban Nikola Zrinski, opat topuski Franjo Keglević i gradjani bihaćki (de Byhagyo) i druge ostale osobe, na koji predij ima Kobasić pravo. Prosvjeduje i protiv

eventualnoga darovanja kraljeva pogledom na taj predij.

U kr.zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capituli Zagrabiensis. Locus credibilis. Protocollum 28. pag. 507.

359.

1551 .

Našastar oružja i zaire i t. d. u sisačkoj tvrdjavi.

I n v e n t a r i u m c a s t r i S y s c y e n s i s p e r r e u e r e n d o s d o m i n o s a r-e h i d i a c o n u m K e m l e k e t G e o r g i u m G r a n g y a, s e n i o r e m , ac d o m i n u m m a g i s t r u m E m e r i c u m W e l y k y n u m , c a n o n i c o s .

e c c l e s i e Z a g r a b i e n s i s c o n s i g n a t u m .

Item pri mo maiores bombarde VII. Item pixides barbate Pragenses XXXV. Item lagenule eorundem XXIIII. Item pixides barbate f'erre(!) more antiquo parate V. Item tres pixides glaznyczy vocati III. Item pixides manuales cum formis eorum LIIII. Item salnitrii tunella maior I. Item saletri tunelle minores III. Item sulphuris parue tunelie pars г/2. Item ferri baculi II1II. Item chatena pro oecludendo Colapi integra. Item calibis porciones Till.

411

Item globuli plumbei minorum bombardarum XXXXIIII. Item globuli plumbei mediocriura bombardarum XXXXV. Item plumbi tabule integre V. Item globuli plumbei bombarde stanne(!) LX.KXII. Item globuli plumbei maiojis bombarde ferree LXIIII. Item plumbi vna bona particula. Item comp'edes ferrei VII. Item catene ferree ad saykas necessarie 1Ш. Item claue ferre pro scinde'ndis lapidibus II. Item ehyakany1 II. Item tormentarii pulueris tunelle plene VII14. Item pulueris pixidum manualium benzy tunella y2. Item forme pixidum barbatarum ferre II. Item globuli plumbei pixidum barbatarum IIIIC.LXXXX. Item vexilla magna cum cuspidibus Villi. •Item haste peditum ad saykas cum vexillis et cuspidibus I;.XXXV11L Item haste peditum sine ferris et vexillis I°.LX. Item sere pro occludendo castro et domus tamrniee(!) V. Item sponde de corio nouo IIII Item mense magne noue II. jtem mensalia sindona noua II. Item manutergium sindonüm nouum I. Item mateoli ad mensam necessarii sindoni IIII. Item scutelle plumbee noue maiores tres, minores tres. Item disci plumbei noui XII. Item peluis cuprea noua I. Item candelabra cuprea noua II. Item vasa magna et noua X. Item vnum vas vini plenum cub. XXXX. Item cadi caulium III. Item scrinia magna frumentaria IIII. Item serre ferre II. Item terebra maiora et minora III. Item falcastrum vnum I. Item ligones III. Item securis magna' I Item lardum I. Item caldar ferreum magnum I. ђ е т cultelli coquinarii IIII. Item tritici anni preteriti scrinium mediocre vnum pars1/^.2

Item salis vasculum mediocre vnum et cadus vnus eontinens quar-tas L. et in vno cado tercia pars.

Item in allodio vacce mugiles(!) cum vitulis IIII. et vna sine 1а<че_ Item vitulus anni preteriti I.

1 Slijedi prekriženo: et quedam ferramenta portarura. 2 Slijedi precrtano: Item cadus salis.

412

Item boues trium annorum III. Item bos magnus I. Item ance maiores et minores L. Item anates maiores et minores XXXIII. Item zynser vnum. Item ferra hastarum noua XXVI. Item vexilla de sindone parata minora L. Item apud sartorem vexilla maiora sartita Ic. Item vnum vasculum aeeti plenum.' Alterum in eoquina pars ½. Item dominus spanus modernus, archidiaconus de tritico sessionali

vt in regesto domini Waske continetur. Item decimale triticum anni presentis habebit quart, LXXXIIII.

Na rptu bilješka: lnuentarium castri Zyzek per reuerendos dominos Kemlek. seniorem. Welykynum et magistrum Nicolaum. spanum. factum anno 1551.

Original na papiru. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 46. No. 32.

360.

1551. Mjeseca decembra.

Ivan Lenković preporučuje kralju Ferdinandu, da se hrvatskim velikanima i plemićima dade pomoć za uzdržanje njihovih gradova, jer Tarci

sve više prodiru i na medjama mnogo naseljuju Vlahe.

Allerdurehleuchtigister. grossmächtigister Römischer, zw Hungern vnd Behaimb khonig . . . . Weil yeczo neben alien derselben khonigrei-ehen vnd landen aus Orain die ansehenlichisten vnd furnembisten herrn vnd landleut an ewr kön. Majestet etc. hof sein. hab ich aus augenscheind-lichen nodt vnd vnderthenigister schuldiger pflicht nicht vnderlassen mo-gen, der ganzen Khrabatischen vnd Crainerischen graniczen ortflegken vnd Vskhogkhen peschberlich obligen durch gegenbiirtigen meinen ge-sandten fur Ewr kön. Majestet vnderthenigist furzubringen, vnd dieselb abermals vmb hilf vnd einsehung anzumetren, wie ich es zw etlichmallen yeczo nacbeinander gethan mit warhaftiger vnderthenigister erinerung, wassmassen gancz Khrabadten pass an das Windischlandt an khriegs-uolkh sonderlich an pfärdten gar endtplösst, dann was etlich derselben grauen, herrn vnd edleut fur pfärdt allenthalben pey vnd auf iren ordt-heusern gehalten, die vverden innen yeczo gezen dem Windischlandt von •ewr kön. Majestet pesoldt, wie'aber solch ewr kön. Majestet verordent pesoldung vnder den maisten gemainen, adl vnd ansehenlichist khriegss-leudt etlich grafen, herrn vnd haubtleut ausstailen vnd daneben das landt zeainzigen, zedrimmern gehen lassen, das waiss meingelichen vnd woues €S ewr kon. Majestet auch gefollig sok-hes ze wissen. so mögen sich die-

41S •

selb alles des Ieichtlichen erkondigen. Also wo ewr kön. Majestet (an-derst) dise lanclt graniczen vncl ortfl-egkhen zuerhalten verwarnen, so wirdt es meinen vnsehuldigen erfarenhaidt nach (doch zw derselben allergene-digisten gefallen) gleieh zeidt sein. das hierinen fürderliche einsehungen peschehen, damit in Khrabatten, Windischlandt vnd andern orten pey ewr kön. Majestet obristen • khriegs-gobernatoressn, haubtleutten vnd beuelchs-habem. peuorab in Khrabatten ordnung vnd weg fur die hanndt geno-men, das nicht allain sj, sondern aueh der arm adi vnd die ansehenlichi-sten khrigsleudt derselben genilssen vnd rait sellczamen titln rait gewaldt oder in ander weg daiion nicht gedrungen. sonst an das worden ewr kön. Majestet neben alien derselben peschwärlichisten lassten vnd vnerschwing-lichen aussgaben auf Sibenwürgen, Vngern, Osterreich vnd alle ordt der gedachten Khrabatischen grauen. herrn vnd edlleute irer ordtheuser hal-ben (die yeczo aus obeingefüerdten vrsachen vnd sonnst aus grosser ar-muedt vnd vnuermögenhaidt in grosser gefär. vnpesezt vnd vnuersehen.. den feindt vor der thürr liegen) täglichen nachlauftens, scbreyens And protestationen nimmer rner endthebt, wie die nun yetzo anfachen ewr kön. Majestet nachzeziehen, vmb hilff. vnderhaltung vnd fiirsehung gedach-ter irer ordtheuser anzeruefien. dess auch gebiss di.ser griinczen vmier-meidliche nodturf erfordert, das innen in ainem oder andern weg ewr kön. Majestet allergnedigisten gelegenhaidt nach geholfen, dan wo derselben ordtheuser ains oder mer dem feindt in die handt khomben (welches Gott der allrnechtig verhindern welle). so wiert ewr kön Majestet zu erhaltung der vbrigen ewr Majestet ortflegkhen yeczo meiner verbald-tung jäflichen zehenfacher vnkhosten auflauffen vnd dennocht die tiigli-cben Sträyff vnd einfal schwärlichen vnd yerzu z-idten gar nicht ver-hüedt mögen werden.

Erstliche graf Georg von Slun drey treffenliche ordtheusser Shin, Zettin vnd Ledenitz.

Zum andern graf Niclas von Prängkhepan ain veest vnd treftenlich ordthaus als ains in Khrabaten sein mag, Terschäcz genandt, sambt andern zwayen Dreschnigkh vnd Wosseyl, welche alle ich den verschüne Sommer auf ewr kön. Majestet peuelch besichtigt.

Zum dritten graf Steflfan von Frangepan zwey treffenliche veeste vnpesezt vnd vnuersehen ordtheuser mitten an den Tilrgkhen piissen.. daran Orain vnd Kharst mit den khreudtschtissen vnd andern nodturfften zw des feindt widerstandt vil gelegen, welieher graff sonst anderer oeder vester heusser mer hat, die ime herr Waan • eingeandtbort. er aber die pesten vnd pesezten ftirsich pehalten.

Zum vierdten Caspar Khobassasch auch ain vestes ordtheusl an ainen pass des Tiirgkhischen wasserfluss Woun, ain meil wegs von Wi-chatsch gelegen Wrekhoutz genandt.

Zum fünften die frau grafin von Blagay auch daselst an der Woun. zwo meil von Wichitsch ain weestes khlaines städtl vnd geschloss Ostro-schäez genandt, daran auch zum höchsten vili gelegen.

Vnd von dannen auf zwo meill wegs werdt ligen naehmals des herrn Waans ordtheuser auch an der Woun nachainander als nämblichea

414

Khrup. Nouigrađ vnd Khostaneacz biss an das Tilrgkbisch geschloss Dubitz.

Disse hieuorgemelten Khrabatischen grafen, herrn und eđlleutt {ausser des herr Waans), als vili ich von inen vernemen mögen, wann inen реу iren ordtheusern mit pfärdten auf jar prouisionierdt (dergestalt, das die viermal im jar vnd auch zw yeder auömonung gemustert vnd wo es •die nodt am grössten erfordert, es sey auf das Windischlandt, Fryaul, Khrabadten oder ander orgt gepraucht, allain wan sy ausser landts gehen solten, das inen die monadts pesoldung, wie andern, so lang sy aus wä-ren gereicht) durch ewr kön. Majestet allergnedigist geholfen vnd der •ofitgemelten ordtheussern etlich daran am maisten gelegen, mit ainer gepiirlichen munition versehen, so wären sy zufriden, mit den vnderthe-nigisten erpedten bey verlierung irer eern, bestallung vnd pesoldung so •oft sy durch ainen haubtman, dem sy von ewr kön Majestet vndergeben wurden, mit khreudtschüssen oder ander weg aufgemondt, neben irer pe-stelten anzall albey topldt zw ross vnd fuess anzeziehen, wie sy es yeczo zw zwaienmallen naehainander gethan, das sy vber mein autfmonnen, also -vnpesteldt, alss offt in dreyen tagen zw ross vnd fuess vber drey tausendt stargkh an die ordt, da ich sy peschieden, anzogen. wellches meines er-aehtens diser landt vnd granitzen nicht ain khlaine wolfardt vnd pey dem feindt ain zimblich gross geschrey vnd endtsetzen, wann in die dreyhun-dert oder mer pfardt vnd souil püxenschüczen in vnder Orain, Windi-schen March vnd bey den nägsten Khrabatischen grafen, herrn vnd edleuten neben den prouisionirten Vsskhogkhen vnnd dienstleutten aus den ortflegkhen vnd ainer ehrsamen landschafit in Orain järlichen pesoidten fuessuolkh an diser gräniczen auf ain gepiidich jargeldt, wie hiuor ge-meldt, besteldt (vnd im Windischlandt vmb souil destweniger gehalten) welche albey durch die khreudsehiiss in ainem tag pey ainander sein vnd gegen den feindten in die wälder vnd andere ordt anziehen mö3hten, dardurch der Tiirgkhen gemain anziig mit vier oder fiinf tausendt stargkh vast allemal verhiledt vnd aber ainem gebaldtigen einfal grosser abpruch gethan werden mecht. Wie yeczo disen verschinen Somer vnd herbst zw zwayenmallen naehainander durch mich peschehen. dauon vnnodt alle anzezaigen, weill solches meingelichen in disen landen pewont, das der-gleichen flucht zwischen den Tilrkhen an disen iren gräniczen mit ver-hagkhen od r wälder vnd pass in vill jaren nyer gehört worden.

Wie peschwerlichen aber ich mit so wenigen fuessuolgkh an pfärdt, wie vorgemeldt gegen ainer solchen weydten des Türkhen gräniczen (welche in dem gewesenen anstandt aus der tyefle der Tiirgkhey mit souil tausendt Morlagkhen oder Walachen pesezt worden, was furträgliches oder ansehenliches handlen mag, haben ewr kön. Majestet abermals allergnedigist zuerwegen, allain was ich zeainzigen an inen rupff, dardurch die all dennocht dahin gedrungen, das sy ain grosse tagraiss wider ze-rugkh gewichen vnd sich zesamben gethan, alle wälder vnd gehaag, vor innen gegen mier verhagkht, alss nämblichen Ssrb pey Wihitsch vnd zw Khoschllouopolle urn möer ser 16 Teutscher meilwegs von Zeng, aid etlich tausendt vorgemellter Morlgkhen oder Walachen mit ainer grossen ч пгаИ vber hunderttausendt haubt, allerlay viechs zwischen den Türgkhi-

415

schen ortflegkhen vbereinander stögkhen vnd diše landt mit so uilfeldti-gen iren versamblungen, an vnd abziigen zum hoehsten plagen, welche aber vnd sonderlichen die zu Khoschollouopole aus Zeng am möer (wann mieh die Veneđigischen Gallern, fuschte, vnd wargkhe longe nicht der-massen tägliche gebeldtigelichen plagten vnd hinderten) mit Gotts hilf noch disen windter vertrieben, peraubt vnd in grunđt ausstilgt werden möchten, aber also muess ich paczienez haben.

Dan verrer von meiner hieuor eingefürdten oder andrer ewr kön. Majestet geuölligen ordnung vnd fursehung wie aine vnd andere graniczen erhalten vnd zum tayl gleiehmässig, vnd das Windischlahdt oder dieselb graniczen (daran ewr kön. Majestet landen vnd leuten, vnd sonderlichen an der pefestigung, pesaczung vnd erhaltung des flegkhens Agram auch zum hoehsten gelegen) demnocht damit gar nichts geschwecht, sonder in yeder furfallenden nodt vili ee doplt vnd dreyfach gesterkt, weil sonst die coresponts zwischen den herrn Waan vnd herrn Lucasen Zägkhl vnd mier auf yede Thugkhen khunđschaft, weche vorzuzeidten widerwerttig vnd vngebiss auf ewr kön Majestet an vns all drey ausgangen peuelch zesamben zeziehen on grosse geuerlichkeit ainer oder der andern grä-nitzen vnd an sondorn mergklichen vnkhosten nicht wol peschehen mag. ausgenomen es ware dan gegen ainen gebeldtigen des feindts anzug zu ainer schlacht vnd redtung aines flegkkens, dan die obgemelten zween herrn mit souil khriegsuolkk zw ross vnd fuess paid auf der Windischen vnd ich (allain) mit fünf ot sechs hundnrt Vskhogkhen vnd ungeuerli-chen ainhunder vnd funfzig dienstleuten aus den ortflekhen, da zwischen nicht vber fünffzig pfärdt auf der Khrabatischen granitzen peyleufig etli-chen vnd zwanzig fuss auf -die dreissig meyl zesamben zeziehen haben.

Darzue wan ich dieselb en 150 personen aus den ortflegkhen, sonderlichen aus Zeng fuere, so muss das vbrig volgkh alles pesoldt vnd vnpesoldt daselbst an vnderlass auf des wachten vnd scarten der stadt-mauer vnd all thor tag vnd nacht piss wider auf mein ankhonft wie in ainer pelegerung verspordt pelieben, also schwach sein die pesezt vnd an den merern orten pauföllig vnd vnpefestigt, wie ich ewr kön. Majestet dits jar zwe souilmallen vmb verordnung merers paugelds zue verrichtung der peradslagten angefangen gepew, die yeczo also stögken vnderthenigst angeruefit, aber ausser des neuen thurms ob Z-ng nichts erlangen mogen.

Der eingeftirdten vrsachen bitt ich nochmals ewr kön. Majestet der khrabatischen pfärdt, ihrer ordt heuser vnd der ganzen granitzen vnder-haltung vnd der Ortflegkhen,meiner verhaldtung mit notturftigen munition vnd profiandt fursehung, der peradtschlagten angefangen gepaw verrichtung, der dienstleut daselbs vnd der 315 prouisionirt n Usshhokhen sambt der Turkhen khunđschafit scardt vnd post khönftiger pezallung inhalt hie peygelegten register, yeczo austinigeliche richtige veroidnung zu thuen,, allergnedigist gedacht ze sein.

Was aber mein aigen sachen antrifft, daruber werden mlr ewr kön. Majestet hochlöblich hofkamerradt auf mein p-yligendt vnterthenigist fur-pringen aberraals ainen peschaidt zu geben wissen.

Ewr Rom. kön. Majestet vnderthenigister vnd gehorsamister diener Hans Lenkouitsch.

416

Vani: Hansen Lenkhowitsch vnderthenigiste supplieatur die khraba-tisehen ortflegkhen, Vsskogkhen vnd dieselb ganz granizen petreffendt.

Opazka izvana: Signata 4. ianuarii.

Original na papiru. U arhivu c. i kr. zajedn. finano. ministarstva u Beču, fasc. 15399.

361.

1552. 10. februara. (U Zagrebu).

Grad Zagreb šalje Mateja Zlatinskoga ka kralju Ferdinandu, te moli kralja, da mu vjeruje, što hide govorio.

Sacratissima regia maiestas. domine. domine nobis cli-mentissime. Fidelitatis perpetue et fidelium seruitiorum humillima commendatioue pre-missa. Misimus in eonspectum saeratissime maiestatis vestre hunc nobi-lem Mattheum literatum Zalathnoky, coneiiKm nostrum, presentium videlicet exhibitorem. in certis et arduis negociis nostris et huius ciuitatis maiestatis vestre. per eum coram maiestate vestra referrendum. Supplica-mus igitur humillime sacratissime maiestati vestre, tanquam domino nostro clementissimo, dignetur pro sua innata regali dementia prefato Mattheo literato pias aures audientie accomodate, ac dietis et relationibus eiusdem, sic ut prefertur ex parte nostri fiendis, plenam fidem adhibeiv, ac a con-spectu sue mai statis ad nos cum optata relatione remitter« gratiose, quod nos apud sacram maiestatem vestram fidelibus obsequiis promereri stude-bimus. In reliquo deus optimus maximus sacratissimam maiestatem vestram vnacum serenissimis liberis eiusdem pro augmento, tutelaque reipu-blice christiane, sanam et incolumem conseruare dignetur quam diutissime. Datum 10. februaru, anno domini 1552.

Eiusdem sacratissime maiestatis vestre fideles et humillimi subditi

Iudex ac iurati, totaque • eommunitas ciuium ciuitatis Montisgrecensis Za-

grabiensis.

Vani: Sacratissime Romanorum, ffungarie, Boemie etc. regie maiestati etc., domino nobis clementissimo.

Bilješka: Oredencionales.

Original na papiru. Na грШ je gradski pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

417

362.

1552. 19. marta. U Požunu.

Kralj Ferdinand nalaže Pavlu Gregorijancu, biskupu zagrebačkomu, neka ne dozvoli poslaniku portugalskoga kralja, da zapremi mjesto pred njim

na tridentskom saboru.

Ferdinandus etc. Eeuerende, deuotp, fidelis, dilecte. Accepimus litte-ras tuas ad septimam presentis mensis diem ad nos datas et intelleximus, quomodo orator regis Lusitani§, qui nuper ad concilium missus fuerit, pretendat ante te locum habere, te uero, ut qui ratione dignitatis nostre. regie, indignum id existimaueris, ei eedere noluisse. Cum itaque super ea re voluntatem nostram intelligere optes, tibi significant us non probare atque adeo velle, ut ipsius r§gis Lusitanie oratori precedentiam nullomodo concedas, et cum non videamus, qua ratione rex Lusitanie, regi Hungarie, precedere aut pr§ferri debeat, imo etiam non parum miremur, quomodo oratori regis Hungarie preferri velle pre,tendere audeat. non putuimus necessarian! esse alterius mandati transmissionem, sed speramus quoscun-que facile iudicaturos vel lis rationibus. de quibus in litteris tuis mentio-nem fecisti. tibi utpote nostro ratione regni Hungarie. et Bohemia oratori priorem locum sine ulla controuersia deberi. Quin potius tibi firmiter committimus. vt locum tuum. priorem- scilicet, retineas et defendas et omnibus interesse sessionibus studeas, desque omnino operam, ne te ab illo tuo priori loco per Lusitanum quouis modo amoueri patiaris. in quo tu nostram seriam omnino executurus es voluntatem. Posonii. 19. mar-cii, 1552.

Interrogatur maiestas regia, si hoc cum Hungaricis consiliariis ne-gotium communicauerit et an pro ilia sententia aliqua alia fundamenta superaddere velit.

Koncept u c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hun-garica.

H63.

1552. 22. marta. U Požunu.

Kralj Ferdinand kori Benka Peteva zbog nasilja, sto ga čini plemićima vuglovečkim i poziva • ga, da štuje njihove slobode, i da im dade zado

voljštinu.

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungariae, Boe-miae etc. rex, infans Hispaniarum, archidux Austri§(!) etc. fideli nostro, egregio Benedicto Pethew de Gerse salutem et gratiam. Expositum est

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBURGICA Ш . 2 7

418

maiestati nostrae in persona fidelium nostrorum, nobilium de Woglowc-z, quod licet ipsi exponentes condicionarii essent ad castrum tuum Bela, t.e-nenturque censu tantura fes tor um beati Martini et Georgii, quem quidem iidem nobiles semper suo tempore exoluere prompti, paratique essent, ab aliis tamen seruiciis et solutionibus ab antiquo exempti esse dieerentur. prout priuilpgia eorum continerent. semperque inter alios regni nobiles. videlicet in exercituacionibus. necnon aliis iuridicis executionibus vsi fuissent; tu vero non curatis ipsorum Hbertatibus. siue nobilitatis praerogatiua. eos-dem nobiles miseros contra iura ipsorum. rusticos facere intereris, ipsis-que, vti dicunt plus trecentorum fiorenorum damni intulisses. ac ex eis tres crudeliter verberari fecisses, ex quibus vnus intra triduum vitam fini-uisset temporalem, reliqui vero duo semianimi vexarentur; reliquis item dira quoque minareris, ita quod nee in domum ipsorum venire ausi essent. magno ipsorum detrimento et oppressione. Quod si sic est, non possumus a te bono animo accipere. vt nobiles pauperes, praeter eorum demerita, sine omni iuris via violenter turbares. Proinde tibi firmiter committimus et mandamus, aliud habere nolentes, quatinus acceptis praesentibus, et praemissis sic stantibus, praefatos nobiles de Woglowcz, in eorum iuribus et Hbertatibus conseruare, ab eorumque persecutione cessare, de damnis item per te, vel tuos homines ipsis illatis, deque morte et verberationibus fratrum eorundem, eosdem quoad plenum contentos reddere vel cum eis bono modo concordare. et si quid iuris erga illos babes, vel habueris, id non via facti. sed iure mediante coram iudice illorum ordinario, comite scilicet vel vicecomite comitatus Warasdiensis, prosequi debeas et tenearis. Secus non facturus. Praesentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Po-sonii, vigesima secunda marcii, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo secundo.

Ferdinand us. Nicolaus Olahus.

episcopus Agriensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

364.

1552. 24. marta. U Požunu.

Kralj Ferdinand nalaže haptolu zagrebačkomu, da uruči plemiću Вепки Pethew de Gerse njegove literas patentes preceptorie sonantes pro parte vniuersorum nobilium generacionis Wglowcz in comitatu Warasdiensi i da

saopći Pethewov odgovor. Na rptu povelje je koncept odgovora kaptola kralju o izvršbi na

loga. Kaptol je izaslao prebendara Matiju Degecz zvanoga de Chazma. koji je u subotu prije Cvijetnice (9. aprila) došao u grad Belu u varaž-

419

dinskoj županiji, te je nalog izručio Pethewu. Ovaj je na to odgovorio, da su incole de Wbglowcz njegovi kmetovi, da su na labores tlaca dic-tos vazda bili tjerani, i da će ih i u buduće na tlaku tjerati, od njih samo da su dvojica predijalci, pa ako je što kriva učinio, pripravan je in oetauis regnicolarum za to odgovarati. Datum sexto die dei execucionis prenotate . . 155¾.

Original na papiru. Na rpiu je veliki kraljevski pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

365.

1552. 25. marta. U Požunu.

Kralj Ferdinand nalaže Dori, udovi Stjepana Blagaja i njezinomu sinu Franji, da kaptolu .zagrebačkomu plati dužnu desetinu na svom imanju

Blagajskom Turnu na Korani.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungariae, Bohe-miae etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Äustriae etc. generosae et magnificae dominae Dorotheae Zlvvny de Prangepanibus. magnified quondam Stephani Vrsini, comitis de Blagay relicta-. et Francisco similiter Blagay. eius filio, salutem et gratiam. Expositum est maiestati nostrae in personis fidelium nostrorum capituli ecclesiae Zagrabiensis, quo-modo idem quondam Stephanus Vrsinus, dominus et maritus, genitorque vester, clum vixit, neque etiam vos post eius fatum, decimas plurium an-norum, de bonis et pertinentiis castri vestri Thwran vocati, in comitatu Zagrabiensi existentis, ipsi capitulo ab antiquo ad exercendum cultum dei prouenire debentes, retinuissetis, easque pro vobis exigi fecissetis, magno ipsius capituli damno, cultusque diuini diminutionem. Supplicatum itaque est maiestati nostrae pro parte eiusdem capituli Zagrabiensis humi-liter, vt eis superinde gratiose prouenire dignaremur. Oum autem nos pro nostro regio officio nolimus iura et prouentus ecclesiarum dei, quarum in regno nostro Hungariae et partibus ei subiectis supremi sumus patroni, per quospiam alienari et in vsus prophapos conuerti, qui olim a piis ho-minibus ad cultum diuinum sunt destinati, et quibus nunc castra quoque finitima eonseruari debent, supplicatione eiusdem capituli exaudita, mandamus vobis harum serie firmissime, quatinus aceeptis praesentibus, prae-scriptas decimas praeteritorum annorum, tam praedicti olim Stephani Blagay, quam etiam vestris temporibus retentas et perceptas, praedicto capitulo reddere et restituere, aut cum eis bono modo concordare debeatis. De oaetero vero in easdem decimas vel alios prouentus eiusdem capituli vos ipsos ingerere non audeatis, nam alioqui commisimus fideli nostro, spec-tabili et magnifico Nicolao comiti Zriniensi. regnorum nostrorum Dalmatian, Croatiae et Sclauoniae bano. vt ipse ad requisitionem eiusdem capituli. S'-ita prius rei veritate, vos ad solutionem et administrationem eidem

*

420

capitulo praescriptarum decimarum per omnia oportuna remedia compel-lere debeat Seeus non iacturi. Praesentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Posonii, vigesimo quinto mensis marcii, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo secundo.

Ferđinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Agriensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. IT U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta^ capit. antiqua fasc. 2. No. 20.

366. 1552. 31. marta. U Požunu. Franjo ab Wylak, biskup gjurski i locumtenens kralja u Ugarskoj izdaje za zasluge plemićima Ivanu i Simeonu Horwath alias Swsselych zvanima de Lwkarych — jer su stara pisma izgubili — darovnicu za sve kraljevsko pravo na posjed Grabarye u županiji varaždinskoj, u dis-

triktu Zegerye. Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pecat. U arkivu

Jugoslavenske akademije u Zagrebu. Istoga dana uslijedio je iz Požunu nalog locumtenensa na kaptol za-^

grebački, da obdarenika uvede u posjed. Kaptol je to obavio u prisuću kr. povjerenika Gjure Ladomer de Adamowcz po svom izaslaniku Blažu de Dobrahocha, prebendaru zagrebačke crkve, u ponedjeljak poslije nedjelje Misericordia. Prisutni susjedi: Blaž Forko de Zlathar alias de Ladi-zlawcz, Gjuro i Nikola Jambrekowych de eadem i Gaspar Ferkwlewzkj de Ferkwlewcz. Prigovarao nije nitko. — U istom arkivu.

367. 1552. 5. aprila. U Požunu. Franjo ab Wylak, biskup gjurski i kr locumtenens, poziva Luku Zekela de Kewend, baruna in Ormosd i kapetana gencium prouinciarum heredi-tariarum u Slavoniji na 15. dan Gjurgjeva na sud u Požun. i to u predmetu parnice, koju protiv njega vodi Petar Keglević zbog otetih mu dviju turskih konja i jednoga turskoga zarobljenika. Ovu raspru imao je presuditi kr. povjerenik Matija (Zaberđinus), biskup kninski, ali je i to

odgodjeno, jer Keglević radi podagre nije mogao doći na ročište.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut mali pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

421

368.

1552. 12. aprila. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekelu, kapetanu pokrajinske vojske u Hrvatskoj, da Ladislava Kerhena pusti na slobodu, jer će spor izme-

dju njega i Kerhena urediti posebni povjerenici.

Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungarie. Bohe-mie "etc. res, infans Hispaniarum, archidux Austrie. etc. fideli nostro, magnifico Luce, Zekel de Kevend, gentium prouinciarum nostrarum in regno nostro Sclauonie, capitaneo, salutem et gratiam. Ex supplicatione fidelis nostri, egregii Ladislai Kerhen, apud te eaptiui, nobis denuo por-recta intelleximus, ad binas nostras literas preceptorias pro parte eiusdem ad te datas, nondum eum e captiuitate per te dimissum esse. Gum igitur idem obtulerit sese sufficientes fideiussores apud te constituturum de com-parendo in iuditium, racioneque tibi reddenda coram commissariis nostris, ac si eonuictus per eos fuerit, tibi satisfaciendum, quemadmodum tu ipse hec optare- uidebaris, dignumque sit, eum iam tandem sub hac fideiusi-one. quam offert. liberum dimitti. Pidelitati tue harum serie firmiter com-mittimus et mandamus, vt ^accepta, admissaque fideiussione et cautione sufficienti, prefatum Ladislaum Kerhen e captiuitate iam tandem dimittere, et ei sua regesta apud te existentia restiture, adque diem, per fideles commissarios nostros ad reuisionem huiusmodi cause seu diflerentie. inter te et ilium uertentis. per nos electos et deputatos, videlicet venerabiles magistros, Lucam Jectorem, ac Ioannem Kranehieh, canonicos ecclesie Za-grabiensis, et egregios Thomam literatum de Kapolna, tibi literatorie pr§-figendum, in castro tuo Orapyna, personaliter uel per procuratorem tuum legitimum comparere, coramque ipsis aduersus dictum Ladislaum Kerhen actionem tuam proponere, et rationes seu computum exigere, ab eisque finalem determinationem super his omnibus expectare debeas et tenearis. Secus nullo modo facere pr§sumas. Presentibus perlectis, exhibenti resti-tutis. Datum Vienn§, die duodecimo mensis aprilis, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo secundo.

Ferdinandus.

* Nicolaus Olahus, episcopus Agriensis.

Original na papiru'. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pecat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Locus cre-dibilis lit. Z. (irregestrata).

422

369.

1552. 9. maja. U Vinici.

Franjo Bacan poziva Petra Kaštelanoviea k sebi, da s njime чdogovara o nekom pomirenju.

Egregie doraine, amice nobis honorande. Salutem. Literas vestras intelleximus Nos adhuc vsque feriam quartam vel quintam proxime ven-turam hine non discedemus, igitur peracta monstra petatis vobis a domino bano licenciam, vt ad nos veniendi. Dicatis saltern sue dominaeioni, nos vos hue vocasse, et si opus fuerit, presentes eciam ostendere poteritis. Nos enim pro nullo nostro negocio vos ad se vocamus, nisi optaremus inter vos bonum aliquem finem et concordiam facere, si fieri poterit. Ad-dueatis vobiseum germanum quoque vestrum. Vale(!) feliciter. Ex Wynyche, 9. die maii, anno domini 1552.

Franciscus de Bathyan.

Vani: Egregio domino Petro Kastellanffy de Zenthlelek, amk-n nobis honorando.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut mali pečat s grbom, kojim je pismo bilo zatvoreno. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

370.

1552. 25. maja. U Beču.

Maksimilijan, kralj češki, poziva bana Nikolu Zrinskoga, da prisili Ivana Egyesi-ja, neka pruži zadovoljštinu za oteto Franji Bartoloviću,Dalmatincu.

Bano. Maximilianus etc.- Speetabilis et magnifice, fidelis. nobis dileete. Ех-

posuit nobis humiliter Praneiscus Bartholocz Dalmata. cum superiori anno in Selauonia in seruitiis sacr§ Eomanorum, Hungari§, Bohemie etc. re-giae maiestatis, domini nostri clementissimi et parentis colendissimi mi-litaret, se una cum nonnullis commilitonibus suis, inter quos etiam Ioannes Egezthy, qui nunc est capitaneus tuus, extiterit, Turcam quendam coepisse nomine Vukmer Vipischich, quern Turcam ipse Ioannes Egezthy penes se detinuerit, ac deinde pro precio quadringentorum florenorum hungaricalium liberum dimiserit, et licet ei supplicanti tertiam partem precii redempti-onis istius captiui Turce iuxta iuris et aequitatis dictamen competere aperte constet, tamen earn se a prefato Ioanne Eghetzy(!) in hanc usque diem obtinere non potuisse, quinimo et aliam etiam querelam adiunxit,

423

nempe saepenominatum Eghezy(!) eodem tempore šibi stipendium trium mensium, sedecim* florenis pro singulis mensibus computandis, intercepisse, quod scilicet ei lustracionum magister, Geoigius Pauly1 ipsi Francisco con-signandum numerauerat, quod tamen idem Eghezj non fecerit, prout hu-ius rei nobis n'delis, nobis dilectus Lucas Zekel grauissimus testis esse queat, nobisque propterea loco regiae suae maiestatis humillime suppli-cauit, quatenus ipsi benignitate nostra regia adesse et clementer auxilium adferre dignaremur, ut quicquid ei a saepedicto Ioanne Eghezj de iure et aequitate debetur, adipisci seu consequi valeat. Nos igitur clementer attenta humilima dicti Francisci supplicatione, ex quo valde iusta et aequa p etere videatur, cum etiam alias cuipiam iniuriam fieri ferre nequeamus^ tibi per presentes nostras litteras maiestatis suae regiae ac nostro nomine benigne et firmiter committimus, ut supradictumIoanni(!)Eghezy in prae-sentiam tuam euoces et non solum ab ipso quid respondeat audias, verum etiam aliunde plenam informationem capias, ac rei veritatem omnibus modi's intelligere studeas, et si rem ita se habere, quemadmodum soepe-dictus Franciscus in supplicatione sua asseruit, prout in praemissis con-tinetur, exacto cognoueris, tunc eundem Ioannem Eghezy omnino com-pellas, ut dicto Francisco Bartolaczy(l) citra ullam moram vel tergiuersatio-nem cum tertiam eiusmodi precii partem, quo Turca antenominatus sese redemit persoluat, turn trimestre quoque stipendium. quod eius nomine acceperat restituat. neque ipsi ulteriorem iuste conquerendi causam prae-beat, in quo facturus es tarn regiae suae maiestatis, quam nostram beni-gnam et expressam voluntatem. Datum Viennae, 25. maii, 1552,2

Koncept u c. i kr. kum., dvor. i držao, arkivu u Beču: Hiin-garica.

371.

1552. 26. maja. U Pozunu.

Gjuro Keglević piše svomu ocu o stanju njegovih parnica u Pozunu, te o svom bratu Gasparu, koji se kod njega nalazi bolestan.

Magnifice domine, domine genitor mini obseruandissime. Seruicio-rum meorum commendacionem humilimam. Notificamus vestre dominaci-oni magnifice, vt negocium habitum cum Luča Zekel in iudicio est pro-positum, quarum omnia paria procurator ipsius Zekel accepit. Nunc dominus locumtenens cum ceteris iudieibus regie maiestatis, nesoio qua ex causa, prorogant, quia sentenciam difinitiuam dicere adhüc nolueruni. Tamen nunc, feria sexta aut sabbato,8 omne negocium ipsum cum Luca

1 Peglin? * Nedoslje-dnost pisanju e, e, ae i on pridržana je. 3 27. i 28. maja.

424

Zekel habitum diffinietur. Speramus in deo. et vt iam certo intelligimus, in bonum finem deducetur. Quantum autem ađ negocium habitum cum abbaciensibus hodie par omnium priuilegiorum ipsorum abbaciensium, a magistro prothonotario regie maiestatis redacta in libellum excepimus, pro quibus per maxiraas preees soluimus hodie flonmos viginti; adhuc optat vltra. quod et promisimus illi soluere, cum primum a vestra ma-gnifica dominacione ven%rint. Vt autem intelligimus, adhuc pluria priui-legia porrigent in sedem, quorum iterum copiam aut paria habere nobis opus est. Illud eciam negocium speramus dei benignitate in bonum de-ducere statum. quod assumetur iam cito, quia multitudo causancium no-bilium venit, vt vix octaua vsque messem perficietur, nee tam cito abso-lui poterimus, licet dietim et horatim intermissiue solicitemus dominum locumtenentem et alios iudices regios. Dominus autem Gaspar hie nobis-cum est, quia maxime fuit infirmus et dominus doctor regie maiestatis illi dixit, vt exeat pro capienda aura, quia si non exierit, vel domum versus, aut ad alias partes, morietur. Licet profectus fuit ex Vienna domum versus, tamen in itinere resciuit nos esse Posonii, ita erga me venit. Cum autem advenerat feria sexta proxima ante dominicam Oantate.2

omnino totum corpus suum trem^batur, et credat vestra magnifira domi-nacio, quod est infirmus. Licet hie Posonii aliquantulum melius habet, equos suos penes curiam Jossa Parkas pascere faciemus. Nobis itaque videtur, si est voluntas vestre magnifice dominacionis, vt per vnum aut duos menses descendat ad Koztel, causa aure capiende, et ita postea re-dire erga regiam inaiestatera, prius habito consilio cum vestra magnifica dominacione potest, vtcunque vestra magnifica dominacio consultauerit ita faeiet, licet ipse dominus Gaspar nobis(!) scripserit literas vestre magnifice dominations quas ego non legi. Ceterum pro Uteris inquirendis in capi-tulo hoc Posoniensi, seruitores nostri, quibus hanc curam commiserat vestra magnifica dominacio, satis solertissime quesierunt, tamen nullibi quidquam invenire potest, nee in prothocollo, nee extra prothocollum. Tamen dicit dominus custos, sunt quedam litere vetustissime in scriniis, eas sine Uteris preceptoriis inquirere nullo modo possumus, nisi si dicit, vestra magnifica dominacio literas preceptorias excipere et cum illis magis re-quirere. Noua nulla hactenus scitu digna. Vestram magnificam dominaci-onem altissimus conseruet feliciter. Datum Posonii, in die ascensionis do-mini, 1552.

Seruitor Georgius Keglewyth de Bwsyn, filius vestre ma

gnifice dominacionis. Vani: Magnifico domino, domino Petro Keglewyth de Bwfsyn], do

mino et genitori nobis obseruandissimo.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno otpao je. Li arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

2 13. maja.

425

372.

1552. 30. maja. U Novom Gradu.

Ban Nikola Zrinski pozivlje Petra Keglevića, da dobro čuva svoj grad Ustilonju, koji će Turci potsjesti.

Magnifice domine nobis honorande. Tam per captiuos, qui hisce diebus sunt intercepti, turn etiara aliunde ex plerisque locis edocti sumuSj bassam Boznensem magnis copiis eonuenisse ad Hlewachky. eertaque in-genia atque alia bellica instrumenta in Gradysthye Bewa ad naues ex-posita esse. Oommunemque hostem Thurcam eo esse proposito. vt neutrum castrum aut Zyzek aut Koztanyezham. aut Hoztylwynam obsideat atque op-pugnet, quum igitur certo audiamus istis eastris tale immineri perieulum, magnificenciam vestram duximus requirendam simul et commonendam, vt illo suo castro HwythylowynaO) de neeessariis ita prospiciat atque consulat. vt si hostem in obsidionem illius venire contigerit (quod deus auertat), ne illud imparate, inordinateque reperiant. Hoc magnificeneie vestre significare voluimus. Ex Noua nostra curia, 30. maii, anno domini 1552.

Nicolaus comes perpetuus de Zrynio, ban us.

Vani: Magnifico Petro Keglewyeh de Bwsyn, nobis honorando clentur.

Bilješka: Oastrum Hustilovina Keglevitianum, 1552.

Original na papiru. Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

373.

1552. 30. maja. U Požunu.

GaŠpar Kegleoić piše svomu bratu Matiji, da je bio bolestan, i da po želji očevoj mora ostati na dvoru.

Magnifice domine ac frater amantissime. Salutem ac nostri com-mendacionem. Selo non latere magnificam dominaeionem vestram, quod ego his transacts diebus in Lynz maxime egrotus iui, ita quod vix tran-siui ex hoc mundo, sed deo volente nunc bene valeo.

Recepi nuper Vienne literas a magnifica dominacione, vestra, que mihi gratissime fuerunt (redendo Lynz). in quibus percepi, vestrum amo-rem frat' rnum. Noua varia sunt, sed non audeo scribere, que certe non in-telligo, nonnulla domino parenti scribsi(!), ex quibus magnifica dominacio vestra poterit intelligi. Oeterum scire volo dominaeionem vestram, quod est voluntas domini parentis, vt maneam diutius in curia, quod ego iam

426

satis habere curiam, sed nihilorainus vti est voluntas domini parentis. Ergo rogo dominacionem vesfcram vti fratrem charissimum. vt quam pri-mum poterit. et per primum nuntium mihi vestes in Kozthel sitas,' mit-tere vellet. Sollo(!) modo Zlaukoycz scribere vellet quando habuerit nuncium ad istas partes, ne negligat dictos(!) vestes mittere. Valete frater charis-sime per multa tempora. Datum ex Posonio. 30. maii, 1552.

Vester frater charissimus Gaspar Keglewycz de

Bwsyn.

Vani: Magnifico domino Matteo Kegleuych de Bwsyn etc.. domino ac fratri charissimo.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno otpao je. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

374.

1552. 5. juna. Ü Been.

Maksimilijan, kralj češki, nalaže slavonskoj tridesetnici, da gradu Zagrebu isplati 2000 for. za gradnju utvrda gradskih.

Auf Befestigung Agram zwai tausend gulden darzugeben.

Nach deru wir euch hieuor aus Beuelch des Rom. khun. Majestät etc., vnnsers gnedigisten liebsten Herrn vnnd Vattern auferlegt, das ir alles Gelt, so in euer Ambts-Verwaltung getblgt beyeinander behalten, vnnd dauon den Fuggern in Abschlag irer Verweisung nichts reichen oder auszellen sollet, darauf beuelch en wir auch in Namen seiner Rom. khun. Majestät auch fur vnns selbs ernstliehen vnnd wellen. das ir gegen Vberantwortung dits Beuelchs, wemb solche summa der Ban in Win-disch Landt vnd Lucas Z:ikl zuemphahen verordnen, zwai tausent gulden auf das Gepeu zu Agram aus vermeltem Gefellen auszellet vnnd dargebet, solche Ausgab solle euch gegen Furbringung geburlicher Quittung vnd dises Beuelchs in eurn Raittungen fur guet angenumen, gelegt vnnd pas-sirt werden. vnnd es beschiecht daran seiner kun. Majesät vnnd vnnser endlicher Willen vnnd Maynung. Geben Wien, am V. iunii, anno etc. im LII.

An die Dreissiger in Windisch Landt.

Protocollum: Hungarische Registrator annor. 1552.—1553. fol. 55ja. U arkivu c. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

4-17

375.

1552. 26. jula. U Kočevju.

Bora Slunj ska (Zlwny), udova Stjepana Vrsini comitis de Blagay, sklapa ugovor s kaptolom zagrebačkim, po kojemu uzima u zakup desetinu kaptolsku na svom imanja Blagajskom Tumju (de bonis et pertinenciis raširi nostri Thwran vocati) u županiji zagrebačkoj, uz godišnju zakupnina od 25 tigar. for. po 100 ugar. denara, koju će svake godine položiti o Tomasevom u Zagrebu (Zagrabie, in mensa ip.sorum dominorum eapi-tulari). Ako bi propustila platiti na taj rok, platit će dvostruko. Ako i to ne bi učinila, prestaje njezino pravo na desetinu i opet se povraća kaptolu pravo ubiranja. Datum in dominio nostro Gottschee, 26. die mensis iulii. de anno doraini millesimo quingentesimo quinquagesimo

secundo.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut pecat. (Gib Frankopan-ski). Potpisa nema. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capi-tuli Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 2. No. 21.

376.

1552. 23. augusta. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da spremi plaću od 800 for. za vojsku, koju je sakupio Petar Erdödy.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Eomanorura rex, infans Hi-spaniarum, archidux Austriae etc. Eeuerende, venerabilis, ac egregii, fideles. dileeti. Cum ad magnifici, fidelis, nobis dileeti Petri Erdewdi etc. humi-lera petitionem clementer concesserimus, vt ducentos equites leuis arma-turae condueeret, atque ad proxime uenturum diem natiuitatis Mariae. quae est octaua mensis septembris, cum ipsis Zagrabiam ad lustratiouem ueniret et compareret, opere praecium erit. illis ipsis equitibus facta iu-stratione, solutionem quoque fieri et enumerari, quam solutionem ad octin-gentos florenos hungaricales se extendentem, omnium commodissime ex dica regni nostri Sclauoniae fieri posse arbitramur. Fidelitatibus insuper uestris harum serie iniungimus atque committimus, quatenus eius rei habita deliberatione, utram Sclauoniae dica in hoc suffectura sit, nee ne, uel ubi tolli et percipi debeat, nos quamprimum ad cameram noštram aulicam informetis et certiores faciatis. Oasu uero, ubi baec• so-lutio ex ipsa iam fata dica minus fieri posit, iterum mandamus nobis, huiusmodi summam octingentorum florenorum hungaricalium ex aliis camerae nostrae Hungaricae prouentibus summatis, et iam fatae camerae nostrae aulicae statim consignari et admitti faciätis, quam denique sum-

428

mam. hine inde per nostros transfgrri et debito modo enumerari facieraus. < uod ita uos facturos certo confidimus, executuri nostram in eo omni-modam uoluntatem. Datum in ciuitate Vienna, vigesima tercia augusti, •anno etc. quinqagesimo seeundo, regnorum nostrorum Romani vigesimo see undo, aliorum uero vigesimo sexto.

Ferdinandus. Ad mandatum domini regis proprium.

Philippus Breyner. Melchior von Hoberkh, per manum propriam. Baptista Dumarit.

Vani: Reuerendo, venerabili, ac egregiis. Francisco Thurzoni de Bethlehenfalwa, episcopo Nitriensi, praefecto, caeterisque consiliariis ca-merae nostrae Hungaricae, fidelibus. nobis dilectis.

Preszpurg. Bilješka: 26. augusti, 1552.

Original na papiru. Pecat na rptu je otpao. U kr. ugar. držav. •miiivu u Budimpešti: Вепгдпае resolutiones regiae.

377. 1552. 24, augusta. Nikola Bradat javlja Luki Sekelu, da uhvaćeni Vlasi Martolozi pripovijedaju, kako se kod Cernika kupi turska vojska s namjerom, da osvoji

Sisak i Zagreb. Generose et magnifice domine, domine mihi graciosissime. Post ser-

moiorum raeorum eommendacionem. lam expeditis aliis meis hodie hys preeedentibus Uteris, certa fama venit, haramias Eronimi Limkoyeh heri uesperi ех armis ad Gradum et nouem Volachos Martholos inter ar-ces Zryeli ac Seluyac captos adduxisse, qui Volachi faterentur, bellum Turearum, quod nuper hoc regnum inuaderat et modo penes Czernik pa-riter castra metatur. insimulque esse, atque ex omni parte copiosiores gentes illuc conflarent. Habent enim ab imperatore Turearum illis com-missum fore, ut Zyzeck et Zagrabiam expugnare, adimereque debeant. Oeterum hesterno die octo equites Turce prope Rakonok, ubi quidam Ile-nyk, colonus spectabilis et magnifici domini bani moratur, insultum fe-cerunt, unde raptis qulnque puerilis ad propria redierunt; alias nouitates magnifice dominacioni vestre ad presens scribere non possumus, cui ser-uitia mea commendo; quam et felicissime valere cupio. Datum 24. die augusti, anno 1552.

Seruitor Nicolaus Bradach de

Ladomercz.

-ш Vani: Generoso et rnagnifico domino, domino Luce Zekel de Ke-

bend. libero domino in Ormosd, ae regie maiestatis capitaneo in regno. Sclauonie etc., domino meo gratiosissimo.

Savremeni prijepis u arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

378. 1552. 28. augusta. U Križevcima. Nikola Bradač piše Luki Sekelu, da turske vojvode po nalogu sultanovu idu Zagreb otimati. Malkoc beg dopro je do Tmave, a Vlampaša je u

Požegi; topovi nalaze se u Velikoj. Generose et magnifice domine, domine mihi gratiosissime. Post rae-

ritorum serum@rum commendacionem. Hue ipsa hora ferme uerit explo-rator domini Kerethyny; hie fatetur, Malkwz wegum cum 1500 equiti-bus et certis peditibus hodie venire procul dubio et luce futura uel perendie depopulationem facere velle, ad quam partem manent. Dicit enim sermonem hunc inter illos diuagari, ut aliquod fortalitum per pedites irrui faceret; ipse autem cum equitibus insidiis positis expeetaret, quicquid facere presentierit, hodie deputabitur, prout hie affirmat. Oete-rum fatetur , bassam Boznenst-m cum eius gentibus, et gentes Malkuch begy penes Thernawam castra metasse. Wlabassam, pro certo in Posga-war esse, bombardas posuerunt in Yelyka. Dicit wlakwm ab imperatore Turcarum ad ius zangyakoss uenisse, qui si illos apud Ohasmam at tin -gere potuisset, versus Zagrabiam expugnandos illos direxisset, quia cesar Turcarum precipit illis, aut ut Zagrabiam adimant, aut sese laqueo sus-pendant, qua obtenta, fodinas argenti domini bani aggrediant. Narrat, sep-tem zangyakoss illis et numerosos ianicharos per cesarem ad subsidium missos, qui statim facto nouo lunio, quicquid facere intenderint, attemp-tabunt; quia autem ieiunium quoddam in presenti mense obseruant, vsque coniunctionem noue lune silebunt. Vestra magnifica dominacio quicquid nouit, inde quid faciendum, uel unde auxilium esset petendum curet. Oonsulissimum esset, si magnifica dominacio vestra futura nocte plures equites mitteret hue. Deo iuuante isti Malkoch bego resistere poterimus. Reliquum est, quod magnifice vestre domioacioni seruitia mea com-mendo. quam et felicissime ualere desidero. Orisii, 28. die augusti,, anno domini 155*2.

Seruitor Nicolaus Bradach.

Vani: Generoso et magnifico domino Luce Zekel de Kewend, libera baroni in Ormosd, regie maiestatis capitaneo etc.

Savremeni prijepis u ljubljanskom Rudolfinu: Landesverthei^ digung.

4-30

379.

1552. 5. septembra. U Beču.

Kralj Ferdinand potsjećava ugar. komoru, da 1000 for. isplati za vojsku od 200 momaka, koju je sakupio Petar Erdödy.

Ferdinandus diuina fauente cleraencia Romanorum rex semper au-gustus, infans Hispaniarum, etc. Reuerende, venerabilis, ac egregii, fideles. dilecti. Et si vigesima nona die elapsi mensis augusti fiđelitatibus vestris per specialia mandata iniunxeramus, vt de duobüs millibus, illic apud oameram Hungaricam habitis, vnum mille hue ad solutionem ducentorum equitum, nouiter per magnifieum Petrum Erdöudj conductorum transmit-teretur, id ipsum tamen hucusque minus factum est. Nostra uero, quo •quamprimum id. fiat magni interest, quapropter fidelitates vestras iam de-nuo clementer adhortamur, iamfatos mille florenos adhuc quamprimum hue ad cameram nostram aulicam transmitti faciatis. Exequuturi in eo •expressam voluntatem nostram. Datum in eiuitate nostra Vienna, quinta die septembris, anno etc. quinquagesimo secundo, regnorum nostrorum Romani XXII., aliorum uero XXVI.

Ferdinandus.

Ad mandatum domini regis proprium.

Philippus Breynner. Melchior v. Hoberckh.

W. Adler.

Vani: Reuerendo, venerabili, ac egregiis Francisco Thurzoni de IBethlehenfalwa. episcopo Nitriensi. praefecto, caeterisque consiliariis cara erae nostrae Hungarieae, fidelibus, nobis dilectis.

Preszpurg.

Cito. Oito. Cito. Cito.

Bilješka: 1552. pr§sentate 2. septembris.

Original na papiru. Pecat je na rptu, kojim je pismo bilo zatvo-4-6)10. V kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti: Benignae resolutiones 4-egiae. Protocollum tom. IV. fol. 87.

431

380.

15-52. 10. septembra. U Beču.

Kralj Ferdinand požuruje kod ugarske komore, da se vojsci Petra Er~ döda isplati 1000 for.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungariae, Bohe-miae etc rex etc. Eeuerende, venerabilis, ae egregii, fideles, dilecti. Literas vestras in negotio mille florenorum apud cameram Hungaricam eii-stentium, quos in solutionem ducentorum equitum per fidelem. nobis dilectum, magnificum Petrum Erdewdi, liberum baronem etc., nouiter conscriptorum, nobis hue transmittendos destinauimus. ad nos scriptas accepimus, et ex subscripto post scripta intelleximus, vt huiusmodi sum-mam victualium solutionum magistro, ad comparationem comeatuum dare velle. Cum uero ipsi magistro solutionum hie alias pecunias consignari fecimus, quibus iam satis nunc prouisum esse arbitramur, uobis insuper iterum committimus, praefatos mille florenos adhuc quamprimum hue trans-mittatis. Nihilominus quoque dicto magistro solutionum interea, si quid pecuniae breui ad cameram uenerit, ad eo meliorem prouisionem uictua-lium consignari faciatis. Exequuturi nostram in eo omnimodam et elemen-tem voluntatem. Datum in ciuitate nostra Vienna, die deeima septembris, anno etc. quinquagesimo secundo, regnorum nostrorum Romani vigesimo seeundo, aliorum uero vigesimo sexto.

Ferdinand us.

Ad mandatum domini regis proprium.

Philippus Breynner. Melchior v. Hoberckh.

V. Adler.

U kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti: Benignae resolutiones re-giae. Protocollum IV. fol. 88.

381.

1552. 20. septembra. U Beču.

Gašpar Keglević javlja svojemu bratu Jurju, što je na kraljevskom dvoru obavio i priopćuje mu neke novosti.

Magnifice domine ac frater obseruandissime. Salutem [et] seruiciorum meorum commendacionem. Literas magnifice dominaeionis [medio] domini Rattkay ad me missas grato animo sufscepi], ac ad vnguem intellexi.

432

Fro negotio do[minacionis vestre] apud suam maiestatem laboratum est, atque literas, quas [noster] parens miserat ad Posonium sue maiestati, per notariura porreximus, sed sua maiestas nullomodo vult Uteris illis esse eontenta, atque iterum iussit reddi, vult alias habere, propter quas imprimis ab eo petiebat. Propterea ignoro, quid simus facturi. Notarius vult discendi(!) domum his diebus; pro negotio vero dominacionis vestre ha-pud(!) suam maiestatem iam relatio accepta est. Ait sua maiestas, quod nunc non posse dominacionem vestram ex capitaneatu domini Rattkay accipere, quousque expeditio regie maiestatis in Hungariam versus non erit. Tunc promisit dominacioni vestre alterum locum atque sub altero capitaneatu dari. Videant dominaciones vestre, si adhuc laboraiidum est pro hoc negotio apud regem. Ex parte Zagrabie nihil est. nee iam nih[il] auditur mali. Turce ac Olambek impace . . . . dicunt, quod congregat exer-citum maiorem . . . . ignoro certum, preter illud damnum, quod h[ac] estate fecit, postea nihil actum est, nee Thurca quidem venit. Rex Romanorum nee quidam filius suus ad bellum hoc anno nolunt proficisci. Certum est, nam curialibus inductum est. sed Mauricius dux ipse iam profectus [in Hun]gariam est. Sed ignoramus, vbi nam. Gentes. quas re^ potest atque potuit habere, cum ipso sinuit ire. Deus concedat ipsi prosperum iter. Galleam dominacioni vestre libenter misissem, sed eredat dominacio vestra. quod non potui ipsam nullibi inuenire. Hac sebtimana(l) mihi pollicitus est vnus magister preparari. Sed quam primura erit parata, illico curabo mittere earn. Rattkay bene scit, quod laboraui apud regem pro altero loco dominacionis vestre, nam cancellarius ipsi narrauii. Meque dictus Rattkay interrogabat sepe, si perfeci negotium dominacionis vestre apud regem. quod ego respondi ipsi pro alio negotio non laboraui, nisi vt solueret sua mayestas ilia, qua debet m[eo] fratri. Et vt mayestas maiorem stipendifum] dominacioni vestre daret, quia non potest preterire h[oc] stipendio. Dixi quoque Rattkay, dominacionem vestram [velle] ire domum, quia non potest hoc stipendi[o hue] transire. Sed pro reuera scit, quod laborfatum] est pro altero loco dominacionis vestre apud regem. Sed nihil mea. Vinum, quod tricesimatores arestare fecerant prope Petho-uiam, habemus mandatum a rege, vt reddatur. Et si aliquando dominacio vestra voluerit scribere domino parenti, hue ad me faciat perferri literas, nam quaque die habeo nuntios. Et magnificam dominacionem vestram felicissime valere exopto. Datum Vienne, 20. septembris, 1552.

Eiusdem seruitor ac frater minor

Gaspar Kegleuych de Bwsyn.

Quaque die expecto seruitorem a patre.

Vani: Magnifico domino Georgio Kegleuycz de Busyn, domino fratri meo obseruandissimo.

Original na papiru. Poznaju se prorezi, koji su služili za zapornu vezicu U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

433

382.

1552. 26. septembra. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže Luk i Zekelu, kapetanu, da ne traži natrag od biskupa i kaptola zagrebačkoga onaj prah, sto ga je dao za obranu Za

greba i Siska, kad je zaprijetila pogibelj od Turaka.

Ferdinandus diuina lauente dementia Romanorum, Hungarie,, Bohe-mie etc. rex semper augustus etc. Magnitiee, fidelis, nobis dilecte. Intel-ligimus ex fidele nostro. reuerendo episcopo Zagrabiensi, te ad eius et capituli ecclesie, su§ Zagrabiensis supplicacionem, dum proximis mensi-bus arcibus Zagrabiensi et Zyzek periculum a Turcis impendere videre-tur. certam quantitatem puluerum tormentariorum, ex Petouia, vnacum fidelibus nostris bano et Ioanne Lenkowytth. dari fecisse, videlicet ad Zyzek centenaria viginti vnum cum dimidio, quos pulueres prefatum capi-tulum Zagrabiense restituturum se promisisset. Oum autem idem episcopus cum suo capitulo supplicauerit nobis, vt pro eonseruatione eorum locorum puluerem huiusmodi in ipsis lot-is relinquamus, nos supplicacioni eorun-dem gratiose annuentes. committimus tibi, ne pulueres pr§fatos ab episcopo vel capitulo supradicto amplius repetas. sed pro necessitatibus loco-rum pr^dictorum relinquas, prout et nos relinquimus. Secus ne feceris. Datum Vienne, die vigesimo sexto mensis septembris. anno domini mille-simo quingentesimo quinquagesimo secundo.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus. episcopus Agriensis.

Na rptu: Magnifico Luc§ Zekel de Kewend, libero domino in Or-mosd, gentium prouintialium nostrorum in regno nostro Sclauonie capi-taneo, fideli. nobis dilecto.

Original na papiru. Pismo je bilo zapečaćeno velikim kraljevskim pečatom. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 32. No. 9.

383.

1552. 26. septembra, U Rakovcu. Ban Nikola Zrinski moli Ivana Lenkovića, da bude spreman s kranj

skim i koruškim četama na obranu zemlje od Turaka.

Generose et magnifice domine, amice nobis obseruandissime. Salu-tem et seruitiorum nostrorum commendationem. Significare possumus ma-

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBURGICA III. 2 8

434

gnifieentie vestre, certum exploratorem hue ex Thurcia venisse. Quid autem de futuro hostium conatu refert, ex presentibus incluso scripto, dominatio vestra magnifica omnia elarius intelliget. Eogamus eandem. festi-net ista istis sibi propinquioribus prouintiis, puta Carniole, Charinthieque ad scitum dare, suasque dominaciones interpellare, ne pretermittant de-fensionem maturiori subsidio; laboret, intercedatque dominacio vestra magnifica apud suas dominaciones, velint cum ipsorum copiis ad nos propius venire, ne hostis ex improuiso veniens, nos imparatos reperiat, regnoque huic cladem aliquam inferat. Si ettenim copie suarum dominacionum at-que Stiriensium (nam ad eos quoque scripsimus) nobiscum coniungentur, dei auspicio hosti resistere. eumque a finibus huius regni arcere potue-rimus. Nos cum omnibus nostris hie insimul sumus. Reliqua omnia in-dustrie eiusdem committimus. Feliciter valeat precamur. Ex nostra Roko-nok, 26. septembris, anno 1552.

Nicolaus comes perpetuus de Zrynio, banus.

Prilog: Ad scitum possum dare vestre magniiice dominacioni, quod certus explorator mens redierit, qui mini nuneciauerat, vt futurum quum bellum Thurcarum eggressurum esset. prius ante bellum decern diebus

'personaliter esset ad me eggressurus. Ideo nunc aduenit, qui refert, bas-sam Boznensem in Thornawa. Malkwchbegum in Bachindol, Wlamam vero esse in Posgawar, hosque commisisse copiis eorum equitibus et pe-ditibus. vt iam iam debeant moueri. Iumenta sew pecora quoque sub ingenia, aliaque bellica instrumenta necessaria, vndique conducere. com-pellereque iussisse. Ait omnino eos hoc proposuisse, vt recta eant sub arcem Zyzek, ea capta venturi sub Zagrabiam. Si autem inquit, propter presentis temporis condieionem ingenia vehi non possent. tunc omnino eos velle, vel ad campum Warasdiensem, aut versus Zagrabiam excursionem facere. Adiungebat etiam, quod Malkwehbeegh magnopere instaret, ut in Oroatiam proficiscerentur. Refert hoc quoque, ut ad cesarem ipsorum pro prestandis maioribus subsidiis miserant, responsi hoe habent. nullum eis de interius daturum subsidium, quam zangyachum Herezogowynay. qui vtrum in eorum subsidium est venturus, nee ne, incertum est. Is vero explorator aput me habet duos filios et dieit, quod si, inquit, in hoc mense ut dixi. bellum Thurcarum non egredietur, pueri mei mala morte occidantur. Nos ea scribimus, que ex relatu exploratoris intelleximus, pen-epimusque.

Vani: Generoso et magnifico domino loanni Lonezowych(!). Segni-ensi et Hwzkokonum capitaneo etc., domino amieo nobis obseruandissimo.

Cito. Cito. Cito. Cito. Cito. Oitissime. Bilješke: Present. 29. September, 1552.

Von Herrn Wann. Thurckenkhuntsehafft.

Original na papiru. Pecat kojim je pismo bilo zapečaćeno, sačuvan je (nejasan). U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

435

384.

1552. 28. septembra. U Beču.

Pavao Gregorijanec, biskup zagrebački šalje kaptolu zagrebačkomu kraljevsku odredbu, po kojoj Luka Zekel ne smije natrag tražiti kaptolu •dani barut.. Piše o potsadi jegarskoj i o bijedi, koja vlada ondje i u

Vel. Varadinu

Venerabiles domini, fratres nobis in Ohristo syncere dilecti. Salutem <et mutui amoris commendacionem. Mitto vobis. binas maiestatis regie li-teras. Iste que clause sunt, hoc continent, vt dominus Lucas Zekel illos pulueres, quos cum. domino bano et Lenczowych dedit ad arcem nostram Zagrabiensem, vtpote prout vos scribitis centenarios XXI%,. ad Zyze'k wero XVI, nunquam repetat.1 Immo dixit mihi verbaliter sua maiestas, -non esse timendum vt repetantur, et si repeterentur inquit: Ego vos ab-soluo ab obligacione, non reddatis. (Itaque videte, si litere sunt ante tempus presentande, an illud tempus expectandum, si quando repetet). Possetis faeere hane practicam petere eum ne repetet, videlicet si vellet habere literas regias, vos curaturos vt flerent, tempus vos docebit. Ista tarn en est contineneia literarum. ne vnquam repetat. Nam ego vtrasque formaui. Mensuram globorum sua maiestas accepit ad se, et promisit globos. Ve-nit nuneius, qui dicat, obsidionem Agriensem esse solutam, propter famam huius exercitus, qui cum duce Mauricio iuit in Vngariam. Sola arx Agri-•ensis mansit. ciuitas et capitulum omnino combusta. .Quam miserum est in alienis edibus peregrinari, docent hy, quos videmus ita errantes. tarn Agrienses, quam Waradienses. Vos longe estis aliis beaciores. Orate deum. •qui potens est, locum hunc nobis preseruare, eciam si celum ruat. Dedi

•aliquid scriptoribus pro Uteris etc. Valete. Vienne, 28. septembris, 155.2.

Paulus, episcopus Zagrabiensis.

Na rptu: Venerabilibus dominis, capitulo ecclesie nostre Zagrabi-•ensis. fratribus nobis in Ohristo dilectis.

Original na papiru. Pismo je bilo vezano običnom tankom lanenom vrpcom i zapečaćeno. Pečat: grbu štitu na lijevo okrenuta ptica sa štrijeli-com preko vrata, a stoji na grančici s lišćem. U kr. zem-. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrabiensis. Acta capituU antiqua fasc. 100. No. 2.

1 Sravni listinu od 26. septembra 1552. pod br. 382.

496

385.

1552. 1. oktobra. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da Krstu KaUelanoviću plaća kroz Šest godina pripomoć od godišnjih 100 for.

Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungariae, Bobe-miae, Dalmatiae, Oroatiae, Sclauoniaeque etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austriae, dux Burgundiae, marchio Morauiae etc. memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit vniuersis, quod nos consideratis fidelibus et strennuis seruitiis quondam fidelis nostri, egregii Ioannis Castellanfy, nobis et coronae nostrae Hunga-ricae pluribus annis fideliter et constanter praestitis., nusdem Castellanfiy relicto filio Christophero, habita eorundem fidelium seruitiorum dicti quondam parentis sui, dementi ratione, quo se eo melius in cancellaria nostra Hungarica sustentare possit, a data praesentium computando; ad sex annos proxime sequentes, centum florenos hungaricales in moneta ex prouenti-bus camerae nostrae Hungaricae exigi solitis, annuatim et singulis annis exoluendos, numerandosque deputauimus et per praesentes deputamus. Vobis reuerendo. uenerabili, ac egregiis, fidelibus, nobis dilectis, Francisco Thurzoni de Bethlehenfalwa, episcopo Nitriensi, praefecto, caeterisque camerae nostrae Hungaricae consiliariis, modernis et i'uturis, propterea praesentium per vigorem firmiter praecipientes et mandantes, quatenus me-morato Castellanfiy ex dictae camerae nostrae Hungaricae, uestrae admi-nistrationis prouentibus, praedictos centum florenos hungaricales praetacti valoris, per sex continuos annos a data harum nostrarum literarum inci-piendo, imposterum singulis annis, sine omni subterfugio. modis omnibus exoluere et consignare debeatis et teneamini, harum testimonio literarum, _ exhibenti postquam fuerint perlectae, restituandarum. Datum in ciuitate nostra Vienna, prima die octobris, anno domini M.D.LIL, regnorum nos-trorum Romani XXII., aliorum uero XXVI.

Ferdinandus.

Ad mandatum domini regis proprium.

Philippus Breynner. Erasmus, v. Gera.

Adler.

Original na papiru. Odozdo I je pritisnut pecat. U kr. ugar. držav.. arkivu u Budimpešti: Benignae resolutiones regiae i Protocoll. IV^ fol. 108.

437

386.

1552. 5. oktobra. U Varaždinu.

Ban Nikola Zrinski javlja namjesniku Kranjske Jakobu Lambergu, da su tri paše Bosanski, Vlam i Malkoc prodrli u varaždinsko polje sve do Vinice i Samica, a on da je na nje udario, potukao ih i oslobo

dio roblje.

Generose et magnifiee doraine. amice nobis obseruandissime. Salu-tem et seruitiorum nostrorum eommendacionem. Eeddite sunt nobis vestre generose et magnifiee dominacionis litere nouissirae ad nos misse, et quidem cum protestatione seripte, quibus nos rogat atque hortatur, ut con-stituto. praefixoque commodo. certoque termino seu die. iuxta maiestatis regie commissioner!! curaremus simul constitui. quemadraodum per pro-ximas quoque literas nostras dominacioni vestre generose perscripsimus. De ipsa insimul constitutione per nos nullus defectus futurus est, nos etenim ut in cunctis regie maiestatis mandatis. ita in hoc quoque presta-turos se obedientissimos offerimus, dummodo vestra generosa et magnifica dominaeio, habita mutua inteligencia cum dominis Stiriensibus de termino. ad quem conuenire insimul possent, coneordet, quo tandem nobis significato ad ei.usmodi per easdem constitutum terminum presto scimus venire. Nam regia quoque maiestas.dominus noster elementissimus, per suas.. literas iubet, quando per dominos Stirienses, aliosque fuerimus requisiti, cum suis dominacionibus constitui curaremus. Igitur. quandocunque domina-tiones vestre possunt insimul conuenire. nobis [signijficent, parati quod nos ad easdem ire scimus; nos etenim super dummodo suum nobis significent conuentum. per vnum diem ad dominaciones vestras generosas peruenire possumus. Ceterum ante aliquot diebus magnifico domino Ioanni Lenko-wytseh. capifaneo Segniensi significandum curaueramus, hos nobis hisce-que eonfiniis viciniores tres bassass. puta Boznensem, Wlamam atque Malkwezbegum paratos. instructosque esse, breuique velle eos in hoc reg-num SHauonie simul cum bombardis, si per temporis eondicionem admit-teretur. erumpere; sin vero per temporis conditionem ingenia sew bom-bardas vehi non possent; nihilominus tamen egressuri essent ad faciendas excursiones. vel sub Zagrabiam, aut versus Warasdinum. Perscribendum etiam curaueramus redeuntis nostri exploratoris de huiusmodi hostium futuro e-onatu omnes fassiones, suamque magnificam dominacionem rogauera-mus, vt ea omnia eidem significasset, id, quod suam magnificam dominacionem et fecisse arbiträmur. .Nunc itaque vestre generose et magnifiee dominaciones. hostem Turcam eiusmodi suum conatum exerciuisse, scribere possumus. Presentis etenim mensis octobris 3. die, prefati tres bass^ copiis non eontemnendis venerunt hue sub Warasdin, totum ilium Warasdiensem campum vsque arcem Viniczam, vadumque Drawy, Zawrachia vocatum excursitarunt. depopulaueruntque, quod quidem bellum adhuc altero die venire persenseramus ex Orisio, ubi tunc, eramus cum omnibus stypendia-riis gentibus, ex alio latere belli festinauimus die noetuque ad eundem Wai'asiliensem campuin venire, quo ante venientem hostem apulimus. ex-

438

cursitantes versus Wyniczam anulieramus, eosque profligauimus; quantum per nos fieri potuit, regie maiestati, domino nostro clementissimo, aflictoque huic regno inseruiuimus, permultos Cbristianos, qui in fedam seruitutem ducebantur, eliberauimus, facta per hostcm excursione subsequenti nocte pernoctauit prope ex opposito ciuitatis Warasdiensis, vbi tandem rursus cum domino Luca Seehl conue[ne]ramus, illic etiam coniunctis copiis, quantum fieri potuit, inseruiuimus. Si alique conpetenciae praesidia habuis-semus, (quia hostem ut expendere potuimus, vix p^us iuisse, quam sex millibus) potuissemus cum dei auspicio profligari, a confiniisque huius regni propulsare, itaque et regnum ipsum, nosque omnes per aliquot tem-pus quieti fuissemus. Si hoc regnum voluerit ab ulteriori periculo con-seruari regie maiestati, domino nostro clementissimo, dominacionibusque vestris aliter erit curandum. prouidendumque, nam tam vicinis nobis i am hostis est, ut cum vult ad deuastandum hoc regnum egredi, et si quan-tumvis fideles haberem exploratores, antequam ad nos egrediatur, eisdem-que ad scitum dare possumus, dumque dominaciones vestre insurgere. nobisque in auxilium venire vellent, interea hostis potest esse in regni visceribus, virusque(l) suum exercere, ad propriaque reuerti, nunquam aliter hoc regnum ab hoste potuerit defendere, nisi si gentes earundem suffi-cientes continue hie seruabuntur. Inter alia scripta illud quoque intelle-ximus, vestram generosam et magnificam dominacionem istac cum certis ve-nisse copiis. lam hostis ex regni visceribus est reuersus. Nobis uideretur magnopere. ut iam hae gentes sine alique preclaro facto n on dispergentur. Si itaque vestrae generose et magnifice dominacioni videtur, habita mutua intelligentia seu consultatione cum magnifico domino Johanne Lenchowic-h, faciant ad dicionem hostium aliquod iter, nos etiam parati essemus ad easdem proficiscere, nostrasque vires cum viribus eiusdem coniungere. in tantum tarrien omnium nostrorum seruitorum equi defatigati sunt, ut tan-tum iter sufiere nullo pacto possent. Aliud est, habituri sumus cum gentibus nostris ad futurum die dominico lustrationem, haec eciam confinia omnino gentibus denudata relinquere haud possumus. Quod restat, eandem vestram generosam et magnificam dominacionem bene et feliciter valere cupimus. Datum Warasdini, 5"ta octobris, anno etc. 52.

Nicolaus comes perpetuus de Zrinio, banus.

Vberschryfft. Generoso et magnifico domino Jacobo Lamberg de Stain, locumtenenti in Oarniola etc., domino amico nobis obseruandissimo.1

Savremeni prijepis na papiru. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

1 Nedosljednost pisanja e, e i ae pridržana je.

439

387.

1552. 10. oktobra. U Optoju.

Gjuro Herberstein. potkapetan Štajerski piše zagrebačkomu kaptolu, da preuzme 30 centi baruta za obranu grada Zagreba i Siska.

Reuerendi, honorabiles ae magnifici domini, domini amici nobis obseruandissimi. Post seruitiorum nostrorum promptam ae beneuolem commendation era. Notum facimus dominacionibus vestris reuerendis et magnificis, quod generosi, spectabiles et magnifici domini, capitaneus pro-uintialis et gubernatores ordinarii ducatus Stiriae, triginta centenarios pulueris bombardici hue ad nos miserunt, vt eo.sdem centenarios ad do-minaciones vestras reuerendas et magnificas destinaremus. Viginti videlicet pro defensione ciuitatis Zagrabiensis, et reliquos decern pro castro Sisek. Ac tametsi super his generosum et magnificum dominum Lucam Zekel certiorem fecerimus, orantes. vt haec dominacionibus vestris reuerendis et magnificis ad scitum daret. et vt dominaciones vestrae reuerendae et ma-gnificae aliquos hue mitterent, qui prefatos triginta centenarios pulueris reciperent et Zagrabiam deuehendos curarent. Tamen ex quo nemo huius rei gratia hue aduenit, nee vllae a dominacionibus vestris reuerendis et magnificis ad nos peruenerint liters, ignoramus, an prefatus Lueas Zekel dominacionibus vestris reuerendis et magnificis hae nondum significauerit, aut quas ob [caus]as dominaciones vestrae reuerendae et magnificae in adductione pulueris tarduerint. [Projinde dominaciones vestras reuerendas et magnificas 'presentibus commonefaciendas duxi[mus, v]t praenomi-natam pulueris bombardici quantitalem . . . . Zagrabiam transportandam curent et prouideant. [De]us optimus maximus dominaciones vestras reuerendas et magnificas quam diutissime seruet felices et incolumes. Ex Pettouia, decima octobris. anno LTI.

Georgius baro in Herberstain. Neitperg et Guettenhag, regie maiestatis c.onsiliarius. ac Sty-ri§ vicecapitaneus, nee non

eiusdem dueatus exereitus praefeetus.

Vani: Reuerendis, venerabilibus, ac magnificis dominis, domino decano ac canonieis capittuli(!) ecclesiae Zagrabiensis, dominis et amicis nobis obseruandissimis.1

Original na papira. Na rptu je sačuvan pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno (grb Herbersteinov). U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 100. No. 9.

1 Nedosljednost pisanja e, e i ae. pridržana je.

440

388.

1552. 10. oktobra. U Ormužu.

Ban Nikola Zrinski svjedoči, da je Nikola Balsa, unuk hercega sv. Save, prodao grad Mali Kalnik Ivanu Gezthy-ju.

Nos Nicolaus comes perpetuus de Zrinio ac regnorum Dalmatie, Croatie et Sclauonie banus memorie eommendamus tenore presentium signifieantes quibus expedit uniuersis, quod egregius Nicolaus Balsa, filius quondam Mathie. filii quondam Petri, filii quondam Wladislaw similiter Balsa, ducis Saneti Sabe, coram nobis personaliter constitutus, oneribus etiam et quibuslibet grauaminibus Iwany, Andree et Thome, filiorum suorum. necnon puelle, filie similiter sue nouissime nate ac nondum sacro baptismate ablute, uel aliquo nomine appellate, per omnia in se leuatis et assumptis. sponte et libere confessus est et retulit eo modo. Quomodo ipse sana ac matura intra se deliberatione prehabita, considerans etiam et in animo reuoluens, quod Thurca, hostis fidei Christiane immanissimus predictum regnum Sclauonie ferro et flam ma, suaque tiranide iam adeo destruxisset atque deuastasset. ut etiam de reliquiis eiusdem regni dubium magis quam spes haberetur. et quod castrum quoque ipsius Nicolai Balsa. Kyskemlek vocatum in eodera regno Sclauonie et coin i tatu Cri-siensi existens et habitum, cum suis cunctis pertinentiis in ipsissimis confimis regni foret. ac per eundem hostem in tantum restrictum et desolatum existeret, vt ipse Nicolaus Balsa, castrum ipsum sibi et suis prolibus iam penitus inutile, seque et dictas proles suas ad conseruationem et manuten-tionem eiusdem castri omnino minus sufficientes esse sentiret. Hac igitur consideratione permotus, cupiens denique rebus hysce suis salubrius consu-lere, ac loco eiusdem castri sui aliqua utiliora, tutioraque bona sibi et dictis suis prolibus ordinare, idem Nicolaus Balsa prescriptum castrum suum Kyskemlek in dicto regno Sclauonie et comitatu Orisiensi, ut pre-missum est existens et habitum, simulcum oppido Reka appellato, sub eo-dem castro adiacente, ac aliis uniuersis suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet, terris scilicet arabilibus. cultis et incultis, agris, pratiš, pascuis, campis, fenetis, siluis, nemoribus, montibus, alpibus, vallibus, vineis. vi-nearumque promonthoriis, aquis, fluuiis, piscinis, piscaturis, aquarumque decursibus, molendinis et eorundem locis. generaliter vero quarumlibet utili-tatum et pertinentiarum suarum integritatibus, quouis nominis uocabulo uoci-tatis, sub suis veris et antiquis metis existentibus, ac ad ipsum castrum it op-pidum de iure et ab antiquo pertinentibus, seu pertinere debentibus, egregio Joanni Gezthy de Zenthlevvryncz, suisqueheredibus et posteritatibus uniuersis. pro treeentis florenis hungaricalibus et centum talleris dedisset, uendidisset et inscripsisset, immo dedit, uendidit et inscripsit nostri in presentia iure per-petuo et irreuocabiliter tenendum, possidendum pariter et habendum, nil iuris nihilue proprietatis aut dominu in eodem castro et oppido ac cunctis eiusdem pertinentiis, sibi aut suis heredibus reseruando, sed totum et omne ius suum. oranemque iurisac dominii proprietatern. quod et quam in dicto castro haberent uel habituri essent in futiirum, quouis modo, in eundem

441

Joamiem Gezthy et suos eunctos heredes et posteritates transferendo, pleno cum eflfectu, harum nostrarum pendentis et autentici sigilli nostri rauniraine roboratarum, vigore et testimonio literarum median te. Datum in Ormosd, feria secunda proxima post festum beati Dionisii confessoris. anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo secundo.

Original na pergament. Pecat je otpao, visi samo crvena svilena vrpca,. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

Vjesnik hrvat, arkeol. društva g. 1898. (po prijepisu XVIII. vj.) LaszoKski: Prilog rodopisu, hercega sv. Save.

389.

1552. 18. oktobra. U Bakoveu.

Ban Nikola Zrinski prikazuje kralju Ferdinandu pogibelj od Turaka, ako im se ne otme Čazma.

Serenissime prineeps et domine, domine clementissime. Post fidelium seruieiorum meorum in graeiam vestre serenissime maiestatis humili-mam commendacionem. Que proximis hys diebus Thurca in hoc regno vestre maiestatis Sclauonie patrauerit, prioribus uteris meis eidem signi-ficandum curaui non dubitans. eandem ab aliis quoque fidelibus suis omnia clarius for.sitan quam ex me intelligere potuisse. nunc rursum quid hostis agat. in quoue statu hec partes regni modo pendeant. quantum mini innoteseere potuit, volui vestre serenissime maiestati significare: certa sit vestra sacratissima maiestas. quod posteaquam hec duo castra Chasma et Werevvcze amissa sunt, excursiones clandestine, turn equitum. turn plagiariorum Thurcicorum in hoc regnum seuire non desinunt, qui-bus cum propter densitatem siluarum ac moncium et alpium copiam, lo-cique naturam, turn propter proximitatem. contiguamque vicinitatem ipsius castri Chasmensis. resistere est impossibile. Quamdiu idem eastrum in manibus habetur hostilibus. prout id ipsum vestra serenissima maiestas eciain ab aliis, quibus situs horum con fini oru m constat, forte experiri potest, et nisi eastrum ipsum statim reeuperetur, omne preter dubium hoc ipso authumno, aut ad summum per hyemem proximam, actum erit de hys paucissimis remanenciis huius afflicti regni. lam quoque, vt fama communi circumfertur, misera plebs hac nuperima clade, hysque continuis excursionibus Turcicis adeo perterrita et in dubium ducta est. vt iain nonnulle. possessiuncule ac ville, clam ad -Thurcam scripsisse ferantur supplicature, vt nisi a depredacionibus libere esse possent, parati essent, sese dedere. Quare rex clementissime supplico humiliter, vesträ serenissima maiestas dignetur tam euidenti, proximoque periculo regni sui beni-gne prouidere. subuenireque suis fidelibus subditis. ac tempestiue aliquas condignas vires mittere, cum quibus infra, quo fessus hostis vires resum-

442

pserit, temptaretur forsitan cum dei optimi adiutorio, [ut] Chasma reeuperari possit. Cum hys deus ipse optimus maximus conseruet vestram serenissi-mam maiestatem cum suis ser'enissimis liberis quam felicissimam pro comođo tocius reipublice christiane.

Ex Eokonok, 13. octobris. 1552. Eiusdem vestre serenissime maiestatis fidelis subditus,

Nicolaus comes Zryriiensis, ae ban us etc.

Vani: Saeratissime Romanorum, Hungarie, Bohemie etc. regie maie-stati etc., domino, domino ac principi clementissimo.

Bilješka: Comes de Serin Baan.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

390.

1552. 19. oktobra. II Varaždinu.

J'&rg Walter, kaštelan varaždinski piše štajerskim stalešima, što je do-čuo od uhoda o namjerama Turaka. Savjetuje, kako bi se uhode imali

urediti. Wolgeborn, edl, gesstreng. genedig, gonnstig vnnd gebietundt herrn.

Ewr Gnadn sein mein vndertenig gehorsamb willig dienst zuuor. vnnd thue hiemit Ewr Gnadn zuerinndern, daz mir in der stundt khunđsehafft zuekhomen ist. das sich der Vilama vvasha auf ain neus von aln seiten stergkht vnnd berueffen lassen, daz jederman zw roß vnd fueß sich ge-riht mah, wan er zum ander mal beruefen laß, daz jederman vertig sei vnnd antzieh, derselb beruef ist besheenn am vergangen son tag1 zw Po-shega offentlichen.

Das ander so zaigt man mir an, wie das des Vlama washa weiuoda ainer zw Fünffkhierhen gewest, daselbs er sich vmb 300 pherdt bewor-ben nnd etlich shutzen. die sollen jetzt am vrfar an der Traa sein vnd vberfarn.

Der washa auß Wossn hat gleichermassen beruefen lassen, das sich jederman gerust sol halten, wan man zum andermal beruefft, daz man antziehen soil, vnnd hat dem fuesfolgkh alßvil er im Woßn aufbringen khan, ansagen vnd aufpieten lassen vnnd das alles auf Gradishkhi wrodt beshiden, vnnd wie sich die reyter in der gehaimb hörn lassen so soln sy willens sein, ain straf enhalb der Saw auf Ohrabatn zu thuen willens,

1 16. oktobra, 1552.

443

aber doch nichts grundtlihs khan man wissen, wo sy noh auß wellen, aber mein khundtschafi'ter vermaint er trag fursorg daz der Vilama sein sun rehen wellen vnnd sich vnndersteen Oopreinitz zu belegern vnnd Sandt Jorgn geschloß vnnd daz renen auf Waraßdiner feldt thuen, vnnd noh verprenen waß da ist, dan er der Vilama hab daz stugkh so zw Were-titz gewest sambt andern zwaien stukhen mit aller zuegehorung auf dem platz zw Posehega ziehen lassen, wo er aber darmit auß will, ist noh nihts grundtlihs wissendt.

Gennedig vnnd gonnstig herrn. Ich hab Ewr Gnadn vormals auh geshriben von wegen der khundtschafft vnnd bin noh erbütig alles daz zu thuen waß mir menschlihen vnnd muglihen ist, dieweil sich aber di granitz gar herzue gethann. vnd mit den fueßkhnechten die khudtschaift langsam von stat geet, wie es dan jetzt in dem vergangen antzug des feindts auch bescheen, das mein khundtschafi'ter, so ih zw Wartza halt, mir ain diener, so ich auch vnderhalt abgefertigt derselb in tag vnnd naht von Wabatscha heer khomen vnnd vngeuerde suben stund vor dem feind khomen, di ih dan Ewr Gnadn an vertzug zuegeschikht, vnnd die annder khundtschafft die ist niht zwo stundt vor dem feindt khomen, alß-uil daz ih di khreudshüß than hab vnnd di pherdt auf die shkhart ge-shikht, da sein ime di feint entgegen khomen, deßhalben vnmuglihen ist di khundtschafft zw fueß zw haltenn vnnd so ain weite raiß zu lalifenn, vnd wer großlichen vonnotn ain guetn, erlihen vnnd vershwigen menshen mit zwaien phardten zuhalten, der da albeg wan was furfiel daz ain pherdt eillent shikhet, damit man Ewr Gnadn solihes zeitlichen erindem moeht, vnnd daz ander pherdt mit gwisser vnd warer khundtschafft her-nah khomen moht, damit man daz arms volkh zeitlichen gewarnet wurdt, dan ih trag fursorg, das man ain tag daz armb volkh vberfaln wurdt, ee di khundtschafft zw fueß khumbt, vnnd daz man denselben zwaien pherdten die besoldung auh darnah mahet, dan Ewr Gnadn bedenkhen mugen, daz sich niht gern ain jeder zw solhen sahen brauhen last, vnnd di gefer vbersteen will.

Ich will auh Ewr Gnadn hiemit antzaigen, das der khundtschaffter so ich zw wegen braht ain khaufman ist vnnd handlt geen Weligkho. Posehega, geen Wossn vnnd derselben enden, vnnd haist mit namen Nicola, bat sein sitz zu Wartza, vnnd hat albeg zwenn oder drey ktmeht, die mit seiner handlungen vnd khaufmanschafftn vmbtziehen. desgleihen so hab ich ain jungen khaufman so zw Funffkhierhen sein sytz hat vnnd handlet auch geen Wartza mit allerlei gatungen, derselb haist Anndre Wriuatsh, hat auh ain brueder alhie bei mir, derselb mir alle die sahen von Funffkhierhen verkhundt, nun hab ich biß auf die stundt mit dennselben khainen nihts endtlihs beshlossenn, sunder ime baiden 21 taller darann geben, deßhalben mein vndertenigs bitn an Ewr Gnadn, die wellen mir darinen beshaid geben, wie oder in waß gestalt ich mit inen beshliessen soil, dan got waiß, daz ich niht gern ain phenuig zu-uill außgeben wolt, damit Ewr Gnadn beshwart mohtn werden, sunder was mir Ewr Gnadn darinen auferlegenn, daz will ich gehorsamblihen voltziehen vnnd alles thain, waß ich khan oder mag, souer mir Ewr

444

Gnadn beuilht mit inen zu shliessenn, so will ich an vertzug hinab vnd mit inen handlen, aufs geringist als mir muglihen ist vnnd deßgleihen mit den pherdtn auh. vnnd will hiemit von Ewr Gnadn genedigen vnnd furderlihen beshaidt gewartund sein, wil mich hiemit Ewr Gnadn vnn-dertennigclihen beuelhen. Datumb Waraßdin, am 19 tag octobris. im 1552 jar. zwo stund in der naht.

Ewr Gnaden gehorsamer vnnd williger diener Jörg Walther.

Vani: Dem wolgebornen, edlen vnnd gestrengen N. des lobliehenn fursstentumbs Steyr verordenten etc.. meinem genedigen vnnd gebietun-den herrn zw aigen hannden.

Oito.

Original na papiru. Pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno, otpao je-U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

391.

1552. 24. oktobra. U Beču.

Kralj Ferdinand saopćuje Petru Kegleviću smrt njegovoga sina Gašpara i kako je odredio, da se uredi njegov dug kod Ivana Montanesija.

Keglouith de relict-is bonis et debitis post mortem suam. Ferdinandus etc. Magnifice, fidelis. nobis dilecte. Quamquam laeti-

ora noua tibi significare magnopere cuperimus, quam mortem quondam filii tui Oasparis Keglowyth, qui ad 14. presentis mensis octobris ex hu-manis composite, sancteque abut, atque a suramo et aeterno deo in coele-stem patriam reuocatus' ac resti tutus est, tamen voluimus, ut ea de re nostris quoque litteris certior fieres et cognosceres, nos et serenissimum filium nostrum, dominum Maximilianum, regem Bohemiae etc.. ipsi omni regia nostra dementia inclinatos fuisse, nam bene et fideliter nobis serui-uit. magnamque omnibus de se expectationem mouit. Te autem, ut virum fortem decet, hunc ca.sunoi equo et erecto animo ferre, ac voluntati diuinae patenter aequiescere. Sed quominus tu cum reliquis flliis tuis, qui super-sunt, detrimenti ex issta praematura dieti filii tui Casparis morte accipias, ex quo ipsum quidpiam aeris alieni contraxisse constat, ideo iussimus quicquid ille post se reliquit, vestes, equos et alia mobilia bona diligenter conseribi [atque in inuentarium comprehendi, tibique illud simul cum exemplo obligationis suae occasione sexcentorum ac triginta florenorum

345

rhenensium Johanni Montanessio datae, et supplicatione ab eodem Montanes-sio desuper nobis exhibitae, presentibus adiunctum benigne transmittimus. quo commodius ista relicta prenominati quondam fllii tui bona, qualia vel quantacunqne sint, ad tuum ac reliquorum Hberorum tuorum usum et utilitatem conuertere queas. Id quod tibi clementer ostendendum esse du-ximus. Datum Vienae, 24. octobris, 1552.1

Koncept u c. i kr. кибп., dvor. i držav. arhivu u Beču: Hun-garica.

392.

1552. 25. oktobra. U Varaždinu.

Jörg Walter, kaštelan varaždinski javlja štajerskim staležima o kretanju turske vojske.

Wolgeborene, eđl, gestrenng, genedig vndt gunstig herrn. Ich егуп-nere Ewr Gnaden, das mir inn der stundt aberrahals whare kunezshafft ist zu kommen. das sich die drey washa gewies mit aller sachen gerust, die zwew aus Wossen. die seindt herdisshalb der Saw, der aus Wossen vnnd der Malkgolsh washa mit aller versammlunge zu fuess vnd ross, der Vilama ist zu Poshega auch mit aller zugehorunge zu ross vnndt sein fuessvolgk ist zu Werouiticz bey denn geshucz, daselbs drey stugk sein sollen, vnndt soil sich das gancz heer auf beiden seitten denn kunf-ftigen freitag2 erheben, mann wais aber nit gewies wo hinaus, wie aber die kunezshafft vermeint, so wirdt der zuegk auf Oappreinicz vnndt Wha-rasdin gehen.

Am vergangenem sambstage, der da ist der 22 diczs monats, hatt des kaisers zhalmaister alle temonnigkhie oder pfisoner, so der kaiser aim der grenniczen hatt, sampt denn janiczshern, so auf dem ortflegkhen seindt, zu Weroticz beczaldt, die seindt noch alle zu Weroticz bey einander.

Am Sonntag, das ist der 23e tag, seindt des Durrfuess wegg voim Funftkirchen 300 pferdt genn Sant Nicklaus ankammen, die also alleine auf des Vilama anezug wartten, also wais ich Ewr Gnaden nichts annders anezuczaihen, sonndern besorge daz wier denn feindt gewies innerhalb vier oder funff tagenn wider haben werden, oder eines eilenden vberfall der pferdt biss das fuessvolgk mitt denn geshucz hernach komptt.

Es zaigt der kunczshaffter auch an, wie daz deme washa vonn Wossen inn die 800 pferdt zukommen seindt vnndt zu Gradisskhi wrodt her-uber auf daz lanndt gefharn, er weiss aber nicht vonn wannen die kommen seindt.

1 Nedosljednost pisanja e, e i ae pridržana je. 2 28. juna 1552.

446

Am zwanczigisten tage dicz monats haben viel dorffer, so vnnder Wabotsha gehorn, mit deme Durrfues wegg vonn B'unffkirchen gehulldigt vimdt zvv Sokhlash bey mir gewest vnnd gelübt denn haracz zu gebenn. vnnđt mir 24 rinnder haben geshengktt vnnd viel hunner vnndt annders.

Ich hab Ewr Gnaden jungst auh geschrieben vonn wegen der kuncz-shaffter. das mann mit mier shluess, bit Ewr Gnaden mier ainen entli-ehen beshaidt darynnen zu geben was ich thun oder lassen soil, dessglei-chen mit đenn pferdten auch ob mann die halttenn woll oder nicht. Was Ewr Gnaden gelegenhait darynnen sein will, das lass mich Ewr Gnaden aufs furderliehst wissen. Will mich hiemit Ewr Gnaden als meinem gne-digen herrn wndertheniglichen beuhelen. Datum Warasdin, am 25. tag octobris, anno domini 52"-

Ewr Gnaden gehorsamer vndt williger diener,

Jorge Walther.

Vani: Dem wolgebornen, edlen. gestrengen N. dess loblii-hen fur-štenthumbs Steir verordenten. meinen gnedigen vnd gebietenden hern zu handen.

Cito. Citissimo.

Bilješka: Georg Walther.

Datum 24. octobris 52. R[eceptum] 26. tarde. R[esponsum] 27. octobris.

Original na papiru. Pečat, koji je bio na rptu, otpao je. U c. i kr. Icaćn., dvor. i drzav. arhivu u Beču: Hungarica.

393.

1552. (U Zagrebu.)

Kaptol zagrebački opravdava se kod kraljevskih ratnih povjerenika pogledom na mjere učinjene u Sisku za obranu od Turaka.

Generosi, spectabiles et magnifici domini, domini nobis gratiosissimi. Intelleximus voluntatem, amonitionem et man datum generosarum. spec-tabilium et magnificarum dominacionum vestrarum, et licet nihil responded decreueramus, sed simpliciter mandatis earundem obtemperare, mhilominus, quoniam quaedam nobis obiecta sunt, quae citra laesionem honoris nostri obiceri non poterant, propterea voluimus. generosas, spec-

447

tabiles et magnificas dominaciones vestras non animo contradicendi, sed purgandi nostrae innocentiae circa breuitatis respondere.

Inprimis generosis. spectabilibus. magnifieis dominacionibus vestris humillime gratias agimus, quod promiserint suppiicacionem nostram sa-crae caesareae. maiestati fauorabiliter offerre, remque nostram promouere et suae sacrae maiestati animum et voluntatem primo quoque tempore nobis significare. Nos etiam pollicemur interim diligenter daturos operam, ne ex illis castris aliquid dampni respublica Christiana accipiat. \

In eo vero, vbi generosis, spectabilibus et magnifieis dominacionibus vestris relutum est, nos in castro Zyzekh non plus quam quinque aut ad suramum octo uel nouem homines tenere, quod nos egerrime tulimus. In-uentum esse videlicet, • qui ex emulatione et inuidia nos in odium apud sa-cram caesaream maiestatem et generosas, spectabiles et magnificas vestras dominaciones inducere non rubuit. JSt propterea ingenue fatemur. nos semper ad minus triginta personas in illo castro tenere. Esse praeterea foris octuaginta pixidarios, qui ab omnibus laboribus nostris et contributi-onibus per nos libertantur, vt videlicet tempore necessitatis omni hora in castro praesto esse debeant. Nosque illud castrum maiori diligentia, quam quisque in hoc regno, quod sacrae cesareae maiestatis stipendium non per-cipit. custodire.

Propterea supplicamus generosis magnificenciis vestris, ne talibus fidem adhibere veUnt, et si quid huiusmodi caesareae maiestati contra nos suggestum fuerit, pro sua humanitate excusare dignetur.

Porro, quod obiectum est nobis, nos tenere duos prešbiteros et aliquot rusticos. generose, spectabiles et magnificae dominaciones vestrae bene norant. nos alios non posse habere fidelioreš, quam sunt nostri fratres, qui nobis et ecclesiae nostrae ac sacrae caesareae maiestati strictissimo sunt iuramento deuincti. neque adeo degeneres, vt ipsorum officio fortiter satis facere et exigente necessitate eciam vltimum vitae subire discrimen for-midarent.

Uli verö praesidiarii milites, licet sint rustici, tamen totum regnum ac nostra et Turearum eonfinia norunt, ipsos saepius sacrae caesareae maiestati et huic afflictae patriae fidelem nauasse operam et maxima dedisse virtutis suae experimenta. et talia quidem, qualia vix alter huius regni angulus praestitit.

Tenentur etiam ibi castellani probatae virtutis, qui et ipsi nullo vn-quam tempore officio suo defuerunt.

Deinde castra in Croatia, Petrynia et Superior Gradacz, non sine ma-gno animi nostri merore deleta sunt, seel quum sacram cesaream maiestatem, dominum nostrum clementissimum requisiuissemus, sua sacra maies-tas nobis respondit, se nolle töt confiniorum arcibus operare. Itaque generosae, spectabiles et magnificae dominaciones vestrae, illis fidem habere noluit, qui eisdem retulerunt, illos miseros homines supplieasse nobis, ne delerentur. Ipsos etiam voluisse ea castra tenere, quia et pridem post discessum ex Gradacz generosarum, spectabilium et magnificarum domina-cionum vestrarum illi incolae pecuniam salarii reiecerunt ita, ut eo ex Zizio milites praesidiarios mittere coacti sumus, nedum ipsi propriis im-pensis ea tenere voluissent.

448

Quod autem eisdem generosis. spectabilibus et magnificis dominacio-nibus vestris relatum est, nos a nostris subditis lucri partem mediam uel tertiam interdum ac totam außere, licet ea fuerit consuetudo nostra pro prius, vt dominus cum suis colonis pro suo arbitrio semper agere potue-rit, tamen nos nunquam ab eis ezacte quippiam extorsimus, sed cum eis nostros pulueres, plumbum, interdum etiam panem subministremus, nihil inique fieri putamus. si et ipsi partem nobis interdum praedae faciunt, quam nos plerumque ad excubias siue strazas et alias ipsorum necessitates expendimus.

Cum interim nonnulli maiestati obtrudunt suae, pro captiuo vno ta-leros quinque aut ad summum duodecim, nos vero liberam nostris semper dedimus potestatem secundum eorum arbitrium diuendendi. a quibus etiam nos magno pretio coemimus captiuos, quorum' plurimos, quia perni-ciosos nostris confiniis ferebamus, reiecta magna precii summa, quam pro se offerebant, diuersis tormentorum generibus necare fecimus.

Vt autem inducium seruetur, per nos magno studio semper elabo-ratum est. sed cum sint Zizii vltra quam ducentae domus. quae nil habent, vnde viuant. praeter pixidem vnam et dardam et nauiculam paruam pis-catoriam, ipsis si mori fame nolunt. ex confiniis viuendum est piscatura et venatione. Hostes. qui hoc probe nonmt, eos per siluas et aquas consec-tantur. Si quis forte in tali re oritur tumultus, debilior succuml)it fortiori. Neque possum us defensionem eis prohibere, praesertim cum in terra caesarea maiestatis id fiat.

Pröpterea supplicamus generosis, spectabilibus et magnificis dominacio-nibus vestris, velint caesareae maiestati nos in omnibus nostris negotiis excusare, et suae sacrae caesareae maiestati nos et nostra omnia negotia hu-millime comendare et persuadere. Nos omnia quaecunque possumu> iuxta fidelitatem nostram suae sacrae caesareae maiestati debitam pro isto-rum confiniorum conseruatione fideliter et constanter facere, nos generosis, spectabilibus et magnificis dominacionibus vestris sedulo studebimus reseruire.

Earundem generosarum, spectabilium et magnificarum dominacionum vestrarum humiles capellani et seruitores

Capitulum ecclesiae Zagrabiensis.

Savremeni prijepis u ljubljanskom Rudolfitiu: LandesveHheidigang L, A. F. No. 13211.

449

' 594.

1552. (U Zagrebu.)

Juraj Heresinački, prepošt čazmanski i gubernator imanja biskupa zagrebačkoga opisuje rdjavo stanje imanja i gradova biskupskih i moli. pošto ih biskup ne može sam braniti od Turaka, da se od države op

skrbe stražama, prahom i oružjem. Spectabilis et magnifice atque generose domine et patrone colendis-

sime atque gratiosissime. Orationum in domino et seruitiorum humilem ac deditissimam commendationem. Manifestum est omnibus dominis re-gnieolis et signanter spectabili et magnifico NTicolao comiti perpetuo de Zrynio, Dalmatie, Oroatie et Si-lauonie bano et generoso et magnifico domino Luce Zekel de fcewend, libero domino in Orraosd. ac gentium prouinciarum hereditariarum regie maiestatis. domini clementissimi in re-

. gno Sclauonie capitaneo, qualiter bona episeopatus Zagrabiensis iam fere a multis annis per hostes fidei desolata et oceupata sunt,' et quod episco-pus Zagrabiensis post oceupationem i psi us episeopatus vix habere potuit de redditibus, quibus castra eiusdem episeopatus, que adhue extant, con-seruare potuisset.

Postquam autem confinia et signanter Chasma per hostes capta et desolata sint, iam id-m dominus lvuerendissiraus et neque administrator eiusdem episeopatus nsidua castra, videlicet Zenth K*-rezth, elaustrum et nouura fortalitum in Iwanych, ac tbrtalitium Gradetz ac Lemes Zenth Ge-orgy, que omnia dempto Lemes ad шшт milliare hungaricum a Chasma et Monoszlo distant, quorum fortaliciorum iobagiones omnes partim per hostes abdueti, panim vero dispersi. propriis viribus et impensis conser-uare non potest.

Item eastrum Hrazthowyeza. cuius pertinencie prius; quam regnum Sclauonie per hostes desolaretur, in magna parte' desolate fuerunt, et iam eonfiniis illis afflictis omnino desolate sunt, eitra presidium regie maiestatis, dominum clementissimum et dominorum regnicolarum, prouinciarum-que vieinarum Carinthie, Carniole et Styrie conseruari non potest. Oui eastro adiuncta est ciuitas murata, que si periclitaretur. reliquie regni Croaeie perielitarentur ipso facto.

Oastrum Zagrabiense, prout palam est omnibus, paucos habet iobagiones, quod eastrum stante infeliei času episeopatus de aliorum castro-rum eiusdem episeopatus redditibus sustentabatur. demptis paucis prouen-tibus ordinariis, eget multis presidiis et municionibus, que presidia et munieiones gracia regie maiestatis et dominorum pretactorum fieri pos-sunt et non alit' r.

Quod eastrum Zagrabiense et alia omnia fortilicia pr notata egent militibus multis, bombardis, pulueribus, ferro, plombo, globiš, ferris et salnitrio, barbatis Pragensibus.

Omnia eastra et fortalicia prelata, dpmptis Hrazthowyeza et Zagra-bia, omnino sunt desolata et nullos penitus habent redditus.

MONUMRNTA HIST. XXXX.". MONUM. HABSBURGICA III. 2 9

45.0

. Omnia castra memorata et fortalitia iam ita afflicta ac omnibus red-ditibus orbata, presidiis et municionibus regie maiestatis et dominorum preallegatorum ope egent, neque aliter conseruari possunt.

Supplicat itaque gubernator et administrator eiusdem episcopatus nomine et in persona domini videlicet prelati sui vestris spectabilibus, generosis et magnificis pro amore dei omnipotentis et pro salute chare patrie, quatenus spectabiles, generose et magnifice dominaciones vestre dignentur inter alia consilia, que ad eonseriiationem horum confi-niorum pertinere videntur ita tractare et determinafe, vt memorata castra et fortalitia militibus ad defensionem sufficientibus, bombardis, pulueri-bus, ferro, plombo, sclopis barbatis ita muniantur, vt aduersus hostem seeura permanere possint, nam ipsis amissis, actum erit de reliquiis regni*huius miserimi.

De quibus omnibus prenotatus gubernator et administrator a vestris spectabilibus, generosis et magnificis dominacionibus benignam optatamque expectat relationem.

Earundem' capellanus deditissimus, Georgius Heresynczy,

prepositus Chasmensis. gubernator.

Original na papiru. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

395.

1553. 17. januara. TJ Grazu. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da u slučaju, ne bude li se Ђепко Petev pokorio kraljevskomu nalogu, sam kroji pravdu izme-

dju njega i Vuglovackih plemića, koje je Petev gotovo uništio. Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungari§, Bohe-

mie, etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie. etc. fideli nostro, spectabili et magnifico Nicolao comiti de Zryno, regnorum nostrorum Dalmati§, Oroatie et Sclauonie, bano salutem et gratiam. Ехро-situm est maiestati nostre. in persona fidelium nostrorum. nobilium Bar-nab§ et Luc§ de Woglewcz, filiorumque eorundem Laurentii, Stephani, Tom§, Simonis, Vrbani ac Georgii, quomodo ipsi per fidelem nostrum, egregium Benedictum Pethew d Gerse, e domibus eorum biennium iam expulsi,, varias et graues persecutiones ab eodem patiantur adeo, vt rebus ac bonis ipsorum omnibus despoliati, nihil iam preter corpus et animam reliquum habeant, ac quamuis binis iam Uteris nostris mandati eundem Benedictum Pethew requisitum habuerint, vt sibi bona, resque ablatas reddere, et ab omni vlteriori persecutione imposterum abstinere deberet. hactenus tamen mandatis nostris contemptiš id facere recusasset, in pre,-iudicium et damnum, oppressionemque extremam eorundem exponentium.

451

vade pro parte eorundem supplicatum est nobis pro remedio iuris in hac parte opportuno. Cum igitur iniquum sit huiusmodi pauperes nobiles a pofcentiori quopiam hoc modo vexari, p§naque in huiusmodi violentos, no-«trorumque mandatorum contemptores grauissima constituta sit in decreto regni et etiam in artieulis proximorum eonuentuum, commisimus eidem Benedicto Pethew tertiis Uteris nostris mandati, vt bona, resque ablatas dictis exponentibus restituere, atque illis de omnibus eorum damnis sa-tisfacere djbeat. Cum autem incerti simus, num vel huic tertio quoque mandato, idem Pethew sit pariturus, nolimus autem diutius pauperes no-biles in tarn graui oppressione remanere, fidelitati tue committimus, vt si iidem nobiles ad te recurrerint, tunc prefatum Benedictum Pethew ad breuem terminum illi per te et his etiam exponentibus pr§figehdum, ac-cersire, cognitisque allegationibus et responsis vtriusque partis, quod iuris et iustitie. fuerit, inter ipsos decernere, ae si prater omnem viam iuris et indebite pr§fatos exponentes bonis eorum eiectos, despoliatosque et oppres-sos- compereris, eos modis omnibus in bona eorum restituere et in illis defendere, damnaque illata resarciri facere debeas et tenearis, authoritate nostra tibi in hac parte attributa et iustitia requirente. Secus ne feceris. Presentibus perleetis, exhibenti restitutis. Datum in ciuitate nostra Gracz, die decimo septimo mensis ianuarii. anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo tertio.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus.

episcopus Agriensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut vefiki kralj, pečat. U <arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

396. 1558. 18. januara. U Grazu. Grof Toma de Nadasd, iudex curiae, nalaže zagrebačkomu kaptolu, da

priloženi kraljevski nalog izdan za Nikolu Jwryssych-a po svom izaslaniku izruči Petru Erdewdy de Monyorokerek, a ob onom, što bude ovaj odgovorio, neka izda Jurišiću svjedodžbu. Datura, in Gracz, in fešto beate

. . Prisce virginis, a. d. 1553. Na prišivenoj ceduljici je nacrt izvještaja kaptola: Kaptol je k

Erdödu izaslao svoga povjerenika Blaža de Dobrokwchya, prebendara •stolne crkve, kojiv je 24. januara (feria 3. ante fest. convers. b. Pauli apost.) došao u Zelin i Erdödu izručio nalog. Taj je odgovorio, da je pokorni podanik kraljev, ali da je Nikola Jurišić krivo izvijestio kralja, te da će doskora poslati kralju svoga čovjeka, koji će sve razjasniti.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut pečat. Ü kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Locus credib. (irre-gestrata).

*

452

397.

1553. 20. januara. U Grazu.

Kralj Ferdinand imenuje Gašpara Gotala, nadzornikom gradnje utvrda u Zagrebu i doznačuje mu plaću od 20 for. na mjesec.

Wir Ferdinand etc. Bekhennen ofiendlich mit disen Brief, alls wier vnns aniezo die Stat Agram zu statlichen Gegenweer vnnd Wid^rstandt des Erbfeindts der Notturfft nach befestigen vnnd erpauni zulassen, gne-digist *-ntschlossen. wenn dann vnnser NotturÜt • rfordert, damit von sol-then Gepew guete Raittung gebalten. vnnd auf das Gepew vl-issig ge-schehen. vnnd ordentlichen gepaut werde, das wier demnai-h vnnsern ge~ treuen Oasparen Göttal. in Ansehung seiner erbar vnnd Geschickligkait dafur er vnns beruembt werden, zu Pauzalmaister daselbshin geen Agram mit Gnaden an vnnd furgenumen haben. thuen soh-hes aueh hiemit wis-sentlich vnd in Ohrafft dits Briefs, also das der gedacht Gottal sieh sol-ches Pauzallmaisters Ambts vnnderfahen. vnnd dauon ieder Zeit aufrich-,tige guette Raittung halten, auch sein vleissig Aufsehen auf die Arbaiter haben, vnnd alles das ihenig handlen. furnemen, thuen vnnd lassen solle, das zu Befurdrung vermeltes Gepew nutzlich п vnnd diensliehen, vnnd ain gvtreuer Diener seinem Herrn vnnd Lanndsfurstn zu thuen schuldig vnnd verpunden ist, inmassen er vnns dann zu thu^n angelobt vnnd ge-schworen hat, vmb vnnd fur solich sein Dienen wir ernenten Gottal mo-natlichen zwaimzig(l) Gulden Rennsch in Muntz, ieden Gulden zu funfzehen Patzen oder sechzig Kreutzern gerechnet zu Besoldung, deren er sich aus seiner Ambtverwaltung s lbs entrichten mag z^zalen. vnnd angeregte B^-soldung von dem ersten Tag dtcembris, des negstverschinen zwaiunnd-funfzigisten Jars anzuraiten, angeen zulassen, vnnd noch darzue vier ge-ringe Pherdt vnnder des Anzall so zu Agram gehalten wirdet, zu besolden bewilligt, vnnd zugesagt, mit Vrkundt dits Briefs. Geben Gratz, an XX. ianuarii. anno etc. im dreiundfunfzigisten.

Protocollum: Hungarische Registratur annor. 1552. —1553. fol. 1301a. U arkivu e. i kr. zajedn. financ. ministarstva u Beču.

398.

1553. 5. marta. U Grazu. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da plemiće Plesiće i

druge uvede a posjed Menića i pripadajućih ovomu posjeda. Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie, ßohe-

mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum. archidux Austrie etc,,, fidelibus, honorabilibus capitulo ecclesie Zagrabiensis, salutem et graciam. Quum nos, cum ad nonnullorum fidelium nostrorum humillimam suppli-

453

cac-iorifm raaiestati nostre factam, turn vero attentis et consideratis fidelitata. et fidelibus seruiciis fidelium nostrorum nobilium Simonis, Petri et Gaspa-ris Plessych alias Sywkowych vocatorum. nee non Stephaui Fogasycb, Mathie Gerdmanych, Gcorgii Ztepsyeh, Nicolay Dwsych, Andree Hercze-gowych, Stephani Ilych, Gregorii Grubanowyth et Ioannis Stankowych. fratrum carnalium et generacionalium de Menych, que ipsi sacre imprimis regni nostri Vngarie corone el deinde maiestati nostre pro loeorum et temporum varietate iuxta possibilitatis ipsorum exigenciam exhibuerunt et impenderunt, exhibereque et impendere in posterum quoque non cessa-bunt, totalem possessionem eorum Menych vocatam, simul cum possessio-uibus ipsorum possessionariis Gorycza, Kremen, Obrow, Orehowacz, Osse-wacz, Ztepchycha gorycza, Glynycza et Podyele vocatis, in predicta possession eorum Menych, in regno nostro Croacin, et comitatu Zagrabiensi existente habitis. in quarum quieto et pacifico dominio iidem genitöres, progenitores SUQS ab antiquo a tempore adepcionis et consequucionis ea-rundem perstitisse. et se nunc quoque persistere, literasque et alia literalia instrumenta sufficiencia superinde habuisse, sed superioribus his diebus valido Thurcarum exercitu dictum regnum nostrum Oroatie vastante et depopulante, vna cum domibus, aliisque rebus et bonis ipsorum ignis voragine consumpta et ab ipsis alienata esse asserunt, simul cum toto et omni iure nostro regio, si quod in prescriptis possesione et porcionibus possessionariis Goricza, Kremen, Obrow, Orehowacz, Ossewacz, Ztepchycha gorycza, Glynycza et Podyele vocatis in predicta possessione Menych exi-stentibus habitis qualitercunque haberemus, aut eađem nostram ex qui-buscunque causis, viis, modis et rationibus concernerent maiestatem, pari ter cum cunctis suis vtilitatibus et pertinenciis quibuslibet, quouis no-miuis vocabulo vocitatis, sub suis veris metis et antiquis existentibüs. ad easdem de iure et ah antiquo spectantibus et pertinere debentibus, premises sic vt prefertur stantibus et se habentibus, memoratis Simoni, Petro •et Gasparo Plessych, alias Sywkowych, necnon Stephano Foghasych, Mattheo Gerdmanych, Georgio Ztepchych, Nicolao Dwsych, Andree Hercze-gowyth, Stephano llych, Gregorio Grwbanowych et Ioanni Ztankowyth, ceterisque fratribus ipsorum generacionalibus de predicta Menych, ipso-a-umque heredibus et posteritatibus vniuersis noue nostre donacionis titulo vigore aliorum literarum nostrarum superinde confectarum dederimus, donauerimus et contulerimus, velimusque eosdem in dominium earundem et dicti iuris nostri regii in eisdem habiti per nostrum et yestrum homines legitime -facere introduei. Super quo fidelitati vestre harum serie firmiter committimus et mandamus, quatenus vestrum mittatis hominem pro te-stimonio fidedignum, quo presente nobilis Georgius Woykfiy de Klokoch, .aut loannes et Georgius Aytych de Bozetha, seu Philippus Horwath de ^adem Klokoch, siue Franeiseus et Nicölaus Imprych de Jamnycza. vel Christophorus Othmyeh, sin loannes Herendych de Otthok, sin Stephanua Schithäroczy vel Mathias Jelachych de Gradacz, aliis absentibus homo no-ster ad facies prescripte totalis possessionis Menych —• vicinis et corame-taaeis eiusdem et earundem inibi legittime conuocatis et presentibus — accedendo, introdueat prefatos Simonem in dominium eiusdem possesio-nis Menych, contradictores vero si qui fuerint, euocet eosdem in presen-

454'

ciam bani regni nostri Croacie ad decimum qnintum diem. Secus no» faeturi. Datum in eiuitate nostra Gracz, quinta marcii, anno domini iml-lesimo quingentesimo quinquagesimo tercio.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut veliki kraljevski pečat. U. kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capit. Zagrab.: .Locus-credibilis P. No. 595.

Bilješka o uvedenju spominje kao kr. povjerenika Ivana Ajtića 4e Boze ta, a kaptolskoga popa Blaža de Dobrakocha, prebendara. Prisutni plemići: Petar Seleskowych de Kryschych, Andrija Preznachych, iudex nob. de eadem Krychych, Gjuro Fwchych de Kryschych et alii.

399.

1553. 8. marta. U Grazn.

Kralj Ferdinand poziva po zagrebačkom kaptolu Stjepana Frankopana, da Ivanu Dokmaniću, kojemu je ban Nikola Zrinski dao grad Zvečajt nadoknadi nanesenu štetu. Frankopan odgovara, da je taj grad njegov,

ali mu ga je ban s drugim boljim imanjima oteo.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie, Bohe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austria etc. fidelibus nostris capitulo ecelesie Zagrabiensis, salutem et gratiam, Fide-litati vestre harum serie committimus et mandamus firmiter, quatinus aceeptis presentibus alias literas nostras, nunc fideli nostro, spectabili et magnificp comiti Stephano de Frangepanibus, pro parte fidelis nostri, eg-regii Ioannis Dokmanych, pr§ceptorie loquentes, vobis cum presentibus exhibendas, per vestrum testimonium fidedignum eidem comiti Stephano-exhibere et presentare, ac quicquid idem ad contenta earundem literarum nostrarum fecerit, vel responderit, nobis fideliter rescribere debeatis. Secus :non facturi. Datum in ciuitate nostra Gracz, octaua mensis marcii, anno, domini millesimo quingentesimo quinquagesimo tercio.

Vani: Fidelibus capitulo ecclesie Zagrabiensis, pro fidele nostro, eg-regio Ioanne Dokmanych, exhibitoria. Lecta.

Na prišivenom papiru napisan je koncept izvršenja. Kaptol zagrebački izaslao je svoga povjerenika Valentina, presbiterum de Iwanyeh,. prebendara stolne crkve, koji je u subotu poslije blagdana sv. Ambrozija,, t. j . 4. aprila i. g. došao do Stjepana Frankopana u grad Ribnik, gdje mu je izručio kraljevski nalog. On je na to odgovorio: Ego, inquit, sum obediens regie maiestati, domino meo clementissimo, et literas preceptorial sue maiestatis pro parte castri Zwechay intellexi. Ego tamen, quicquid aecepi, meum accepi. quia dominus ban us, sororius meus, pro serui-

455

ciis alicuius meum dare non potuit, et ipse dominus banus me tanquam orphanum reliquit, bona mea poeiora et meliora pro se occupauit, dete-riora et vihora mihi dedit.

Izvještaj taj podfiio ie kaptol kralju 9. aprila i. g.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut veliki kraljevski pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno, U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capituli Zagrab. Locus credibilis (irregestrata).

400. 1553. 12. aprila. U Sopronu. Pavao Gtregoriianec, biskup zagrebački, moli kralja Ferdinanda, da se njegov upravitelj gradova pošalje u Hrvatsku, gdje Ivan Ungnad raz

gledava utvrde na Krajini. Sacratissima maiestas regia, domine et domine clementissime. Post

fiđelium seruierorum meorum, in gratiam vestre sacratissime maiestatis humillimam commendationem. Jussu vestre sacre maiestatis, ego quoque cum reuerenđissimo domino locumtenente, sum hie Sopronii, quo dum venis-sem, ofienđi hie meum in Sclauonia prouisorem, sew gubernatorem, qui vices meas in episeopatu gerit. DispHeuit mihi vehementer, ilium hoc tempore ab illis confiniis abesse, presertim quum dominus Ioannes Wn-gnad, nunc arces illas finitimas, ex mandato vestre sacre maiestatis per-lustrat et cireumspicit, arees autem nulle sunt neque possunt esse magis finitime, quam me*», vtpote in quibus mutuus vigilum clamor ex Turci-cis arcibus auditur. Ketulit autem michi idem prouisor meus. se venisse, vocatum personaliter. ad dietam hanc, ad instanciam alterius seruitoris mei, Sebastiani Balogdy, qui tempore amissionis arcis mee Ohasmensis fuerat in ea arce, et sic necessario cogeretur esse hie, donee vestra sacra maiestas negocium inter illos faceret reuideri; itaque clementissime domine. quum ego hinc soli homini negocia mea omnia in illis confiniis demandarim, et res, pro qua isti duo seruitores mei inter se litigant, pos-sit eciarri inter eos aliter iuridice diffiniri, presertim, quum ambo sint mei; supplico Vf-stre sacre maiestati, sit cum bona gratia eiusdem, vt hoc tempore vadat in Sclauoniam is prouisor meus, signanter, donee arces fini-time per dominum Wngnad reuidentur, nam plurimum et plurimum homo iste est illic necessarius ad perambulandas et ostendendas meas illas fini-tissimas arces, et si vestre sacre maiestati ita visum erit, redeat postea ad alium locum, quem eadem graciose prefix^rit, et in hoc quicquid vestre sacre maiestati visum fuerit, supplicit michi graeiose reschribi,(!) quam deus, optimus maximus, conseruet sanam et felicem per multa tempora. Sopronii, die 12. aprilis, 1553.

Sacratissime maiestatis vestre fidelis eapellanus

episeopus Zagrabif-nsis.

456.

Vani: Sacrafcissime Romanorum. Vngarie. Bohemia etc, regie maies-tati etc., domino et domino clementissimo.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno' sačuvan •>e. U c. i Jer. kućn., dvor. i držav. arhivu u Beču: Hungarica.

401.

1553. 15. aprila. U Wienerneustadtu.

Kralj Ferdinand obećaje Pavlu Gregorijancu, biskupu zagrebačkomu, da će njegovoga upravitelja skoro poslati u Hrvatsku.

Zagrabiensi.

Fnrdinandus etc. Eeuerende, deuote, fidelis, nobis dileete. Redditae sunt nobis literae tuae e Sopronio ad di^m duodecimum praesentis men-sis aprilis data^,1 unde intelleximus humilimam petitionem tuam, ut cle-menter annuere dignemur, quo gubernator seu prouisor tuus in Sclauonia, qui ad instantiam alterius tui seruitoris pprsonaliter Sopronium citatus fuit, in Sclauoniam redeat, vnde scilicet absque tuo incommodo abesse nequeat. praesertim hoe tempore, quo magnificus. fidelis, nobis dilectus Ioannes Vngnad, liber baro in Sonnegg, noster consiliariu«, praefectus Stiriae, eapitaneus et vicedominus Oelliensis, ae supremus Oroaticorum et Sclauonicorum confiniorum nostrorum eapitaneus, loea et arees illas finiti-mas perlustrat, quanquam igitur hint; tuae petitioni non illibenter annue-remus, tamen hanc rem, donee ipsimet Sopronium perueniamus, (quod deo propitio diutius non differetur) et reliquos etiam cousiliarios nostros ad manum habeamus, quare te clementer requirimus, ut pusillam moram is-tam patienter feras. tunc enim statim super istiusmodi tuis humilimis postulatis resolutionem capiemus, id quod ad praedictas tuas literas gra-tiose respondere voluimus. Datum in Noua ciuitate Austriae, 15. aprilis, 1553.

Koncept na papiru. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

1 Sravni pismo pod br.: 400.

m 402.

1553. 8. jula. U Zelinu,

Petar Erdödi Javlja Jurju Siglstorferu i Martinu Galu, da Turci namjeravaju Čazmu učvrstiti. Bosanski čehaja i gradiški kapetan žele

razgovor s kršćanskim kapetanima u Ivaniću.

Generosi et magnifici domini et amiei nobis obseruandissimi. Salu-tem et nostri commendacionem. Pro certo seiaat vestre dominaciones, пиш-Tschazmam quinque millia Turcas venisse fortificandi arcem, pacem tamen obseruare nituntur. Quare a dominacionibus vestris informaeionem ехрес-tamus. quid simus faeturi; est ne eis permittendum in pace fortifieare. an non; si ipsi arcem illam fortificabuntur, et nos non, extunc facile nos ex illo oppido vel autem vt dicam stabtilo, tempore- reposite expellere poterint.

Ceterum Boznay chehaya et Gradyschay capitaneus cupiunt nobis-cum illic in Iwanich constitui. Ideo dominaciones vestre faciant dominum capitaneum de hys certiorem, quid sumus faeturi, debeo ne cum eis constitui, uel non. Easdem foeliciter ualere optamus. Date ex Selyn. 8. iulii. anno 1553.

Petrus Erdeudi de Monyorokerekh.

Vani: Generosis et magnificis dominis Georgio Siglstorffer et Marti no Gall, rerum bellicarum magistris etc., dominis et amicis nobis ob-seruandis.

Prijepis B. Lopasića po savremenom prijepisu iz ljubljanskoga Ru •dolfina Ja ga u tom arkivu nijesam našao.

403.

1558. 27. jula. U Zagrebu.

Ivan Ungnad pozivlje Petra Kastelanovića, da svoje haramije predvede u Križevce na smotru.

Egregie domine. amice nobis dileete. Offitiorum nostrorum recom-mendationem. Damus vobis ad scitum. quod hys diebus, tarn equitum, quam peditum lustrationem facere intendimus. Propterea mandamus vobis. •quatenus haramyas vestros ad proxime venturum diem lune, Orisium mit-tatis, vt ibidem aduentum magistri lusfcratoris expectent. Ibidem etiam

458

lustrabuntur, et tandem illis hucusque deseruitum stipendium Warasdinr numerabitur. De cetero vos bene valere optamus. Zagrabie, die 27. mensis iulii, anno 1553.

Ioannes Vngnad. baro in Sonnegg, confiniorum Croatie et Sclauonie ca-

pitaneus generalis.

Vani: Egregio domino Petro Oastellamphi, amico nobis dilecto.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zapečaćeno otpao-je. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu. '

404.

1553. 9. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand potvrdjuje, da je od Luke Zekela u redu preuzeo gradove Susjedgrad i Stubicu i da je ove dao Andriji Bathoru i Andriji

Teuffenbachu. Nos Ferdinandus diuina fauente dementia Bomanorum, Hungarie,

Bohemi§ etc rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austri§ etc. recognostimus per presentes literas nostras, quod fidelis noster, ma-gnificus Lucas Zekel de Kewend, liber dominus in Ormosd, castrum Zora-zedwara et castellum Zthwbycza, que ipse a maiestate nostra certo inscriptions titulo possidebat, cum omnibus eorundem ingeniis bellicis, bombardis ac aliis inuentariis. secundum regestum superinde conscriptum,. ad manus nostras regias reddidit et restituit, quod quidem castrum et castellum nos deinde medio certorum commissariorum nostrorum, per no& ad id speeialiter transmissorum, fidelibus nostris, spectabili et magnilico Andree de Bathor, comiti comitatuum Zathmar et Zabolch, tauernicorum nostrorum regalium magistro, ac suppremo regni nostri Hungarie. capita-neo cum fratribus eiusdem. quibus eongruit, ac Andree Tewfenpahar, dedimus et assignauimus iure illis incumbente possidenda, super quarum quidem castri ft castelli restitutione nos eundem Lukam Zekel, hejedes-que ipsius contra omnes impetitores intra et extra iudicium defendemus ex protegemus, immo reddimus, assecuramus et certificamus harum nos-trarum uigore et testimonio literarum. Datum Vienna, nona die mensis augusti, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo tercio.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus, Strigoniensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. IT arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

45a

405.

1553. 6. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaze banu Nikoli Zrinskomu, da utjera od Petra-Keglevića dvije stotine i nekoliko forinta renskih i 30 krajcara, Što je njegov sin pokojni Gospar Keglević, dok je bio na dvoru sina mu Mak-similijana, kralja češkoga, kao dapifer ostao dužan (od 630 ren. for.} Jakobu Crasteru iz Augsburga, a za koju je svotu Petar Keglević bio jamcem. To je uslijedilo na molbu plemića Ivana Montagnes, vestiarii kralja Maksimilijana. *

Potpisi: Ferdinandus. Nicolaus Olahus, episcopus Strigoniensis.

Original izjeden. Dolje je pritisnut veliki kraljevski pecat. U kr.. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capituli Zagrab. Locus credib* (irregestrata).

406.

1553. 15. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Ivanu Lenkoviću, da se grad Sokol kod Bihaća?

preda Ladislavu Kerecenu. Ferdinand von Gotes Genaden Kom. auch zu Hungern vnd Beharni

etc. khunig etc. Getrewer, lieber. Nachdem wir zu etlicH mallen von La-dislav Kerechenj von wegen wider einantwurtung des schloss Zokhol. so-wir ain zeit lang mit khriegsvolckh selbst besetzt, vndterthenigclichen an-gelangt worden, vnd vns dan di beschehene schatzung des werts vermel-tes schloss nit annemlichen ist. darauf haben wir genediglichen bewilligt, ime Kereeheny, solch schloss widerumben eingeben zu lassen. Doch das er dasselb wol verwarlich innhalten thue. Derhalben ist vnser beuelch, das du gedachten Kereeheny angeregt schloss Zokhol mit dem anhang,. das er dasselb obsteender massen wol verwarlich innzuhalten verpunden-seie, von vnsertwegen eingebest vnd vberantwurtest. An dem beschiht vnser gefelliger Willen vnd mainung. Geben in vnser stat Wien, den 15. tag September, anno im dreiundfunftzigisten, unserer Eeiche des Rö-mischen im dreiunzwanzigisten. vnd der andern im siebenundzwain-zigisten.

Ferdinandus. Ad mandatum domini

regis propriunii Erasmus von Gera.

Adler. Baptista Dumant.

460

Vani: Vnsern getrewen, lieben Hansen Lengkhowitsch zum Freyen Thurn an der Khulp, vnsern rat, obristen eommissarien der Orabatisehen. Friaulischen vnd Windischen ortflekhen, haubtman zu Zeng vnd vber die Vsskokhen.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut veliki carski pečat. U arhivu, Jugoslavenske akademije ti Zagrebu.

407.

1ббЗ. 5. oktobra. U Beču.

Kralj Ferdinand izdaje nalog na ugar. komoru, da se Ladislavu Kere-čenu na godinu isplaćuje iznos od 150 for. za uzdržavanje grada So

kola, dok mu se ne isplati dug od 3000 for. Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorum, Hungariae. Bohe-

miaeque etc. rex semper augustus. Reuerendi ae egregii, fideles, dilecti. Custoditum ac intertentum fuit hucusque castrum Zokol in Croatia situm, propriis nostris expensis, vigore tractatus cuiusdam inter nos ex una, et egregium, fidelem. nobis dilectum Ladisslaum Kerecheny. ad quern castrum illud sppctabat, altera ex partibus initi et conclusi, de quo vobis copiam hie inclusam transmittimus. Nuper autem elapsis diebus, ita cum eo transsegimus, quod etiam se accepturum, habita prius deliberations, nos per literas suas certiores fecit, videlicet, quod castrum Zokol, cum omnibus et singulis attinentiis, vtilitatibus et iuribus suis. nobis atque haere-dibus et posteritatibus nostris vniuersis in perpetuum manere debet, absque Ladiszlay et fratrum uel aliorum nomine illorum, uel haeredum suo-rum impedimento; in rFCompensationem uero huiusmodi resignations castri Zokol, tenemur dicto Ladisslao Kerecheny. uel eo decedente haere-dibus suis legittimis a data praesentium computando, in posterum singulis annis centum et quinquaginta florenos hungaricales. vsitatae monetae, florenum pro decern solidis intelligendo, ex redditibus trieesimae nostrae Ned^lensis in Sclauonia absqu • mora Л defalcatione assignari facere eousque, donee ad nos iure fisci regii in regno nostro Hungariae, bona tanti valoris deuoluantur, quae ipsemet Ladisslaus nobis indicare tenetur, ex quibus 11 li Ladisslao, uel eo decedente. haeredibus suis pro castro totali, necnon castri vtilitatibus et prouentibus, hucusque per nos receptis, de summa trium millium florenorum hungaricalium. moneta", consuetae, siue bonis ipsis (quae bona tamen non in extremis confiniis siue limi-tibus sita sunt), siue numerata in pecunia satisfactum fuerit. Si autem Ladisslaus diligenti habita inquisitione in spatio trium annorum proxime futurorum, huiusmodi bona ad nos deuoluta, inuestigare non poterit. tunc elapsis hisce tribus annis, debemus istum Ladisslaum, vel eo interim decedente, haeredes suos de praedicta summa ter mille' florenorum hungaricalium in monetis eontentum reddere. introitibus et prouentibus trice-

46t

simarum nostrarum in Sclauonia existentium, paratis in pecuniis. Proinde-quamprimum Ladisslao Kerecheny, siue ut dictum haeredibus suis, d& trjbus millibus florenis, eo quo supra modo, siue ex bonis ad nos deuo-lutis, siue in tricesimis nostris in Sclauonia satisfactum fuerit, tunc neque-nos, neque haeredes uel successores nostri Ladisslao vel fratribus suis, haeredibusque eorum ratione dicti castri et utilitatuum per nos et nostros perceptorum, vel annuos centum et quinquaginta florenos, vel aliud quis-piam amplius persoluere et ordinare tenpmur. Oaeterum, quoniam nostra interest, vt castrum totale Zokol modo superius narrato nobis resignetur et tradatur, et huic conclusae transaction! conformes erigantur literae,. mandamus vobis, ut absque mora supra allegatis articulis transaetionis conformes et sufficientes literas emptionales, iuxta ius, stilum et consue-tudinem r^gni confici, erigi, nobisque ad uidendum et expediendum trans-mitti curetis. Executuri in hoc nostram voluntatem. Datum in eiuitate nostra Vienna, quinta die mensis octobris, anno etc/ quinquagesimo tertio,, regnorum nostrorum Eomani ХХШ., aliorum uero XXVII.

Ferdinandus. Ad mandatum

domini regis proprium.. Philippus Breynner.

Melchior v, Hoberckh, per manum propriam.

Još jedan nečitljiv potpis. Na rptu: ßeuerendis, ac egregiis, Francisco Tburzoni de Bethlehen-

falwa. episcopo Nitriensi. praefecto, caeterisque consiliariis camerae nos--trae, Hungaricae, fidelibus, nobis dilectis. Presspurg.

Bilješka savremena: Begestrata L. Kampr. Novija dilješka: Inallegata transactio reposita est ad caeteras tran-

sactiones.

Original na papiru. Pecat na rptu, kojim je pismo bilo zapečaćeno otpao je. U kr. ugar. držav. arkivu u Budimpešti: Benignae resolutions regiae i Protocollum 1V. fol. 194. i 222.

408.

1554. 21. januara. U Been.

Kralj Ferdinand poziva kaptol zagrebački na sabor u Požun, ureceni na dan 1. marta, gdje će se obaviti i izbor palatina.

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungarie, Bohe-mie etc. rex semper augustus etc. Honorabiles, fideles, nobis dilectL.

462

Quanto studio, quantaque diligentia vestrae caeterorumque fidelium nostrorum -defensioni salutique semper incubuerimus, satis uobis atque omnibus ho-minibus palam constare minime dubitamus. Oum igitur hoc eodem studio aflecti de n[ego]ciis ad eaudem defensionem, salutem ac permansio-nem vestram, caeterorumque fidelium nostrorum illius regni nostri Hun-ga[rie perjtinentibus, quaeque nullam moram paciuntur, vobiscum et cum «aeteris fratribus vestris, statibus scilicet atque ordinibus eiusdem regni >{nostri] quamprimum tractare proposuerimus, atque ideo generalem con-uentum ad.primum diem proximi mensis martii, in ciuitatem nostram Po--soniensem i[ndicen]dum duxerimus, vbi inter caetera negocio de electione et creatione palatini, siue eius locumtenen[tis, in] locum magnifici Francisesde Eewa [nupjer demortui tractandum [erit]. Fidelitati vestrae prop-terea sub pena in decreto ex[pres]sa firmissime committimus et mandamus, ut ad praefatum diem et locum spetiales homines vestros cum pleno, suf-.ficientique mandate dimittere, neque vti antea consueuistis [adluentum illo-rum ultra prescr[iptum t]erminum differre, debea.tis, cum vt praemisimus, negotia, de quibus in ipso conuentu agi debebit, nullam moram paciantur, vt mutuis tractatibus, parique omnium consensu negotia ipsa tunc coram proponenda, pro totius regni salute ac defensione mature tractari ac de-cerni queant. Dietam autem praedictam ideo coacti sum us ad tarn breuem terminum iudicere. quod urgentia regni ac salutis vestrae negoeia lon-giorem moram non pati posse uidebantur. Secus itaque in praemissis nullo modo feceritis. Datum Vienne, vigesima prima ianuarii, anno do-mini millesimo quingentesimo quinquagesimo quarto.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

Strigoniensis.

Vani: Honorabilibus, capitulo ecclesiae Zagrabiensis, fidelibus, nobis -dilectis.1

Original na papiru. Pismo je bilo zatvoreno velikim kraljevskim pečatom. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. Zagrab. Acta capit. antiqua (irregestrata).

409. 1554. 22. januara. U Senju. Ivan Lenković opisuje papi kako je zarobio na moru neke Zidove, zbog kojih je nastala buna u Senju. Brani Uskoke, koje svi kleveću, premda

junački brane kršćanstvo. Moli oprostenje grijeha. Beatissime in Ohristo pater et domine, domine clementissime. Post

heatorum pedum oscüla, humilimaque seruitiorum meorum commendatio-

Nedosljednost pisanja e, i ae, pridržana je.

463

•Hem. Hnmiliter et cum ea qua decet reuerentia sanctitati vestre significo. -qualiter nona die iunii anni preteriti, cum de nocte Turc§ cum numeroso exereitu. tarn equestre. quam pedestre ad faciendum excursiones sub hac miserima sacre Bomane etc. regie maiestatis, domini mei gratiosissimi. «iuitate Segniensi venissent, a qua omnipotentis dei auxilio, qui in omni-фив laudandus est, absque vllo luc'ro, sed magno cnm dedecore discede--runt, quos etiani ab istis strenuis" eiusdem regie maiestatis militibus, qui in illis partibus Vschochi nominantur, tam per mare, quam terra hostili-ter persequi mandaram, accidit quidem, quod in ipsa persecutione hostium, ventorum rabies unam nauiculam cum viginti militibus, a caeteris aliis separauit, qui ad insulas et dominium Venetorum propter barcarum seu nauigiorum armatorum timorem continue, tam per mare, quam terra Chri-stianos dirobantium, omnesque suos excessus in dictos sacre regie maiestatis milites conuertentium diuerticulum, ad se saluandum a maris, ipsa tempestate facere non auderunt, sed maluerunt cum summo personarum suarum periculo alto pelago se committere, idque non semel. sed pluries •inuiti feceriht, sicque currentes, inter Anchonam et Bachanatum obuian-tes predicti milites vnum uauigium Turcicum vulgo dictum sehirazum, de -quo nouem Nauseate, siue cum Tolipanis persone descenderant, que. Judei esse reperti sunt, et remigio ad terram in dicti nauigio schipho venire procurabant et nitebantur. ab eisdem militibus intercepti et ad hanc •ciuitatem sine aliis ipsorum bonis deducti fuere. alii autem milites sopra-*hominatorum(!) consocii oppidum Turcarum nobis uicinum, uocatum Obro-uatz hostiliter inuadentes depopulati sunt, alii vero aliud oppidum similiter Turcarum nuncupatum Oarin igni atque flame exposuerunt, potitique prefati milites non parua preda cum ipsa ad propria se receperunt; qui nempe milites ad duos circa menses utrasque predaš, uolentes inter se more ipsorum solito diuidere, ob idque non Concordes summe rixe et dis-«ensiones inter ipsos exhorte(!) fuere, parumque abfuit, quin exinde inter eos non solum homieidia immensa sequerentur, verum etiam et tota hec ciuitas in seditionem verteretur, ob quod et facilime perire potuisset, ad quod ego animaduertens, huic malo medelam prestare offitii mei esse co-gitaui, in quantum possem, et vt talem seditionem sedarem et ipsos milites placarem. quicquid a teneris unguiculis seruiendo suam regiam maie-statem et nostrara hanc orthodoxam Mem aquisiueram, eisdem regie maiestatis militibus exhibui et dedi, eo tunc nihil cogitans, quod ista Judeorum depopulatio et mea ipsorum emptio sanctitatem vestram uel in minimo offenderet, videns propatulose et audiens ipsos Turcas mare et terram infestari depopulando et mancipando . pauperimos Ohristianos, prout solum hoe anno deus scit, quot milliaria Ohristianorum vtriusque sexus -ex istis et aliis partibus partim occiderunt, partim ,uero in captiuitatem -ad deflendam perpetuam seruitutem, abdiixerunt, prout sanctitati vestre lucidus ista quam mihi cognita sunt, nisi postquam ad aggrauationem et •petita vestre sanctitatis nuntii, et querellas commissi. Anchonitani a sua regia maiestate binas successiuas commissionales literas receperim, quibus sua maiestas mihi firmiter mandabat, predictos Judeos ab eorum tali cap-"tiuatione liberare, ego propterea totius predicti negotii seriem et sticces-sum in scriptis sue maiestati significaui et qualiter se res haberet infor-

464

mationem dedi humiliter supplicando, ne sua maiestas in me hane uio-lentiam et iniustitiam comittat, vt id, quod a iuuentute mea in his confi-niis fideliter suam regiam maiestatem et fidem Christianam seruiendo aquisiui, cum sümmis diseriminibus et perieulis vite. proprie perdere debeam, quoniam si ego vellem ab ipsis militibus rehabere id, quod eis dedi, esset impossibile, multaque prius eentinaria hominum mortuorum, caderent; cum autem huius ciuitatis totali ruina et amissione. que si ali-quando ad manus infidelium, quod deus nolit, inciderit, turn Veneti. turn autem tota Marchia maiorem ex ea sentient iaeturam et damnum, quam iste omnes prouintie sue regie maiestatis. Et quantum nunc, tam apud sanctitatem vestram, quam Venetorum dominium, vociferant et clamant contra hane eiuitatem et hos milites, centies tantum et plus, si amittetur, ipsam luctuose defiebunt, neque alium finem sortiri poterit. ex eo quod' miiites prefati, quorum hie numerus paruus est, sed in aliis locis fidei mee commissis habeo etiam vsque ad sue regie maiestatis voluntatem sub-mea obedientia vsque ad duo millia, incessanter pugnantes contra Ohristi nominis hostem, viriliterque et strenue ista eonfinia deffendentes suum sanguinem eftundentes. loco optime remunerationis. que, eis iu to iure debuisset fieri, pro pyratis nephandissimis, assassinis atque pessimis latro-nibus nominati et reputati. specialiter a Venetis, sunt, et etiam ab al;is, ob hancque causam omnes isti milites per suos nuntios iam a sua regia maiestate licentiam discedendi ab hac ciuitate misserunt postulare. ad quem finem me penitus latet. et si ištud aliquo bono modo non emende-

' tur, vestra sanctitas. sua regia maiestas et bona pars Christianitatis et maxime Veneti videbunt, si ego ipsos hactenus sub optimo ordine atque timore, defiendendo maria et montes Christianorum non tenuerim, in fine-cuius informationis me§ sue maiestati supplicaui, vt mihi gratiose annue-ret, quod ego ipse cum sanctitate vestra humilime de his tractare possim, sperans et multum confidens, quod erga me fidelissimum prelibate regie/ maiestatis et totius Christianitatis seruitorem. tanquam qui manuteneo et defiendo pro virili mea. hanc nostram salutarem, sanctamque Catholicam Romanam fidem stricto in manu gladio, vna cum aliquot millia optimorum Christianorum horum miserimorum confinium Croatie, sanctitas vestra. tanquam dominus et pater noster clementissimus, gratiam et clementiam suam potius ostendet et mihi compacietur. quam ipsis infidelibus Judeis, qui saluatorem nostrum Jesum Christum in cruris patibulo necauerunt, a sua maiestate id totum obtinui, prout et quemadmodum sua maiestas sanctitati vestre pro me interpellando et supplicando, scribit, quas literas per presentem nuntium meum Antonium Stipsicz. fidelissimum seruitorem sue regie maiestatis et horum confinium(!), sanctitati vestre mitto, supplicando humiliter igitur sanctitati vestre, eiusque beatos deuote et reueren-ter deosculando pedes, quattenus sanctitas vestra ex sua inata dementia hoc in negotio, ac pro reliquis peccatis meis, que a iuuentute mea ope-ratus sum, sanctam suam benedictionem ac totalem remissionem super me, ac si coram sanctos pedes suos personaliter adessem, clementer im-ponere. apudque his personam meam aliqua alia condigna speeiali gratia seu dono liberalitatis sue prosequi benigne dignetur, ita vt ego et posteri mei, tanquam verus christicola, et filius licet indignus et minimus sane-

465

titätis vestre et illius sancte sedis apostolice de benignitate et gratiosis-simo suo apostolicoque munere iubilari possim, in his aütem et in omnibus aliis quam humiliter sanctitati vestre me, seruitiaque mea commendo atque offero. ab eadem gratiosam et optatam expeditionem et resolutionem expectando summo cum desiderio. Datum Segnie, die XXII ianua-rii, 1554..

Eiusdem vestre sanetitatis humilissimus seruitor Ioannes Lenchouich,

sacre Komane regie mai-estatis capitaneus.

Vani: Copia literarum domini Ioannis Lenchouich, capitanei etc. ad summum pontificem datarum.1

Lenkhowisch.

Savremeni prijepis. U c. i kr. kućn., dvor. i drzav. arkivu u Beču: Hungarica.

410.

1554. 25. januara. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaže Petru Kegleviću, da pošalje zahtjevano očitovanje, * pod kojim uvjetom mu je kralj oprostio učinjeno, i da sina Franju, opata topuskoga dovede preda nj kao redovnika, što do sad

nije učinio.

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungarie ac Bohe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie/ etc. magnifico Petro Keglewitth de Bwsyn, salutem et gratiam. Constat tibi, quo pacto superiori anno, ad intercessionem serenissimi regis Maximili-ani, filii nostri charissimi. supplicaeionemque certorum dominorum nobis pro tua parte porrectam, de et super omnibus exeessibus tuis, gratiam tibi feceramus, ea conditione, vt certas literas reuersales, quarum formu-lam.tibi preseriptam rniseramus, vicissim ad nos remitteres, quod tamen hactenusabste penitus fieri est pretermissum, pr§terea non ignoras id quoque,. quod per hec tempora aliquoties tibi mandauerimus, vt filium tuum Franciseum Keglewytth. cuius nomine abbatiam de Thopoczka hac-tenus possedisti, ac nunc quoque possides, sacris iniciari et monasticum habitum induere, ecelesieque su§ muneri vacere, ad nosque personaliter venire, nobisque presentare curares, et cum aliquot termini ad earn rem

1 Nedosljednost pisanja e, e i ae, pridržana je.

MONUMENTA HIST. XXXX. МОЖЈД1. HABSBURGICA. Ш . 3 0

466

ti bi pr§scripti preteriissent, postremum tibi ad id termihum festum Bpi-phahiarum domini proxime pre^eritum1 fuisse pr§fixum, ad quem scilicet terminu'm, ipsum tuum filium sacris iniciatum et monastico habitu indu-tum ad nos mitteres, quo hie differentie, etiam ill'§, que. cum nobilibus predialibus dicte abbatie, de Thopoczka, certo tempore tecum intercedunt, reuiderentur et pro iustitia terminarentur. qui tamen eciam terminus abste prorsus est denuo neglectus. Oura autem vtraque in re te manifesto nostrorum mandatorum. contemptorem, inobedientemque ostenderis, et si satis iam pro iure nostra contra te ex his rationibus secundum iustitiam proeedi facere possemus, voluimus tamen ex superabunbanti tibi denuo presentibus uteris nostris committere ac mandare, vt et literas reuersales sub ea formula, quam tibi pr§scriptam multo antea misimus. ad nos in spatio trium hebdomadarum, a datis presentibus computando, manu tua subscriptäm et sigillo tuo communitam mittere, et pr§fatum Franciscum, filium tuum, sacris iniciatum et monastico habitu indutum ad nos perso-naliter ad eundem terminum .mittere debeas et tenearis, alioqui exacto pr§fato spatio trium hebdomadarum. teque adhuc in his mandata nostra contemnente, in te tanquam manifestum rebellem et inobedientem. personam scilicet ac bona tua, prout antequam literas grati§ a nobis acci-peres (qu§ tamen cum conditione in Uteris reuersalibus per te dandis ex-pressa, tibi date fuerunt). modis omnibus proeedi et abbatiam prefatam de Thopoczka, abste et pr§fato filio tuo ob eandem inobedientiam ademptam et ablatam, alteri illico conferemus. Secus itaque nullo modo feceris. Presentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Vienne, die vigesimo quinto ianuarii, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo quarto.

Ferdinandus.2

Nicolaus Olahus, Strigoniensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pecat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Acta capituli antiqua fasc. 91. No. 18.

411.

1554. 5. februara. U Ivaniću.

Petar Erdady pise Ivanu Ungnadu, kako stoji banova vojska i da je pozvan na sud u Pozun. Pita za savjet jeli bi onamo išao ili ne.

Generose, speetabilis, et magnifice domine, domine obseruandissime. Salutem et meorum seruitiorum commendationera. Literas generos§, spec-

1 6. januara 1554. 2 Nedosljednost pisanja e i §, pridržana je.

467

tabilis, magnifice dominationis vestre hodie ad me allatas intellexi. lam in binnis Uteris meis signifieaui spectabili, generose, magnifi.ce dominati-oni vestre, vt gentes domini bani nullibi sunt, in Koztanycza haramie sunt 50, in Orboez 40, in aiiis löeis nullibi sunt. JSTunc nonnulli ex equi-tibus domini bani accomodant bellica instrumenta, credo eis fore lustram. Literas domini Petri Keglewich generose, magnifice dominationi .vestre speetabili dudum transmisi, preterea heri allate sunt mini litere regie maiestatis. Mandat maiestas regia, vt primum diem marcii. Posonii in ge -nerali dieta interesse debeam. Mandatis sue maiestatis fui, sum et ero obedientissimus. tamen sum iuridice conuictus, ita si dominica Judica et Ramispalmarum, Zagrabie in cäpitulo bina uice iuramentum non deposu-•erb, incurram in capitalem sententiam et maximum damnum non eui-tabo, quare rogo, spectabilis, generosa, magnifica dominatio vestra velit mini dare instruetionem, vtrum uadam an non, et quomodo in mea absentia possem hoc meum magnum incomodum euitare, cui me et mea ser-uitia iterum eommendo. quam longa per tempora felieissime ualere cupio. Datum in Iwanich, б februaru, anno etc 54.

Seruitor Petrus Erdeudi de Monyorokerekh.

Domino loanni Vngnad, baroni in Sonnegg, capitaneo generali.

Savremeni prijepis. U c. i kr. kućn., dvor i držav. arkivu u Beču : Hungarica.*

412'.

1554. 9. februara. U Beću.

Kralj Ferdinand nalaze banu i ostalim oblastima u županiji zagrebačkoj, da ne vrijedjaju sloboštine grada Zagreba.

Ferdinandus diuina fauente clemeneia Eomanorum; Hungarie, Boe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc., fidelibus nostris, spectabili et magnifico Nicolao comiti de Zrynio, regno-rum nostrorum Dalmacie, Groacie et Sclauonie bano, eiusque vicebano, item dicatoribus et exactoribus quorumlibet censuum, taxarum et contri-bucionum nostrarum. necnon comiti, vicecomitibus et iudicibus nobilium comitatus Zagrabiensis, modernis et futuris, presentes nostras visuris, sa-lutem et gratiam. Expositum est maiestati nostre in personis Melium nostrorum, prudentum et* circumspectorum, iudicis et iuratorum, tocius-que communitafis ciuium et inhabitatorum ciuitatis nostre Montisgrecen-sis, quod licet nos superioribus annis, dum ipsi exponentes se in antiquis ipsorum iuribus. priuilegiis et libertatibus, a diuis quondam Hungarie re-gibus, nostris predecessoribus ipsis concessis, et per nos graciose confir-matis, minime obseruari grauiter conquesti fuissent, vobis aliis Uteris

*

468

nostris serio commisissemus, vt ipsos in dictis eorum libertatibus et pri-uilegiis inuiolabiliter conseruaretis, vosque id aliquandium iuxta manda-tum eiusraodi nostrum feeissetis, nunc tamen denuo ipsos exponentes contra eiusmodi eorum libertates et priuilegia ad diuersas et insolitas contribuciones et soluciones compelleretis, magno ipsorum exponencium preiudicio et damno, inque derogamen iurium et libertatum suarum ma-mfestum. Vnde maiestati nostre supplieatum extitit pro parte et in perso-nis eorundem exponencium humiliter, quatinus ipsis hac in re graciose prouidere. neque eos contra antiquas eorum libertates insolitis contribucionibus et oneribus grauari permittere dignaremur. Quorum supplieacione clementer exaudita. volentes fideles sub&itos nostros in antiquis eorum' iuribus et libertatibus per quoscunque indemnes conseruari, iidelitatibus vestris et vestrum cuilibet harum serie mandamus et committimus fir-mišsime, quatinus rebus, sic vt prefertur, se habentibus,' a modo impo-sterum prefatos ciues et inhabitatores dicte ciuitatis nostre Montisgrecen-sis, in eorum iustis et antiquis iuribus, priuilegiis, libertatibusque, a diuis quondam, vt premissum est, Hungarie regibus ipsis concpssis, et per nos graciose confirmatis. indemnes et inuiolabiliter conseruari et per vestros* aliosque fideles subditos nostros conseruari facere, neque ipsos contra eorum-libertates et priuilegia insolitis aliquibus solucionibus, contribucionibus et oneribus quibusuis grauare vel propterea in personis, aut rebus, bonisque, eorum quibusuis impedire, turbare, vel molestare presumatis, nee sitis ausi modo aliquali, Presentibus perlectis, exhibenti restitutio. Datum Vienne, nona die februaru, anno domini millesimo quingentesimo quin-quagesimo quarto.

Savremeni prijepis na papiru. U kr. zem. arhivu u Zagrebu: De-pos. Archivum, capituli Zagrab. Acta capit. antiqua fasc. 99. No. 63.

413.

1554. 9 februara. U Beču. Kralj Ferdinand izdaje nalog na sve dostojanstvenike, činovnike i t. d.r

da sprečavaju uvoz stranoga kositra. Ferdinandus etc. Vniuersis et singulis principibus, tam ecclesiasticis

quam secularibus, archiepiscopis, episcopis, ducibus, marchionibus, comi-tibus, baronibus, militibus. nobilibus, clientibus, capitaneis, locumtenenti • bus, gubernatoribus, vicesgerentibus, castellanis, rectoribus, magistratibus,. pretoribus, antianis, vexilliferis, potestatibus, biirgimagistris, consulibus,. ac locorum, vrbium, terrarum et eomitatuum offlcialibus, custodibus, mer-eatoribus ac negoeiatoribus. presertim vero omnibus daciariis, mutariis,. tricesimatoribus, deeimatoribus, teloniorumque receptoribus et collectoribus vbilibet constitutis. et aliis nostris et nostrorum subditis et fidelibus vbi-que in nostris regnis, regionibus ac iurisdictionibus, etiam iis, qui ia

469

regnis nostris mercaturam exercent, cuiusuis status, gradus, ordinis, con-ditionis ac preeminentie existant. amieis et beneuolis nostris salutem et beneuolentie noštre affectum, ceteris vero graciam nostram regiam et omne bonum. Significamus vobis, quod vos sine dubio bona in memoria habe-tis. qua ratiöne preteritis annis, et non ita pridem nolio ac serio vobis generalibus nostris mandatis preceperimus, ne exteras stanni massas siue politas siue impolitas, quocunque tandem nomine appellentur, in nostra supranominata regna ac regiones inuehi, vendi, mercaturam in iis exerceri, vel ad vsum preparari vilo pacto permitteretis, sed potius hoc omnibus modis caueretis, sub pena et stanni amissionis et indignationis nostre, ac vbicunque tale exterum stannum ostensum inueniretur, id statim ad ma-iius vestras arriperetis. Et in hoc negocio, cum pro nostra necessitate, turn etiam propter nostram indignationem ac penam effugiendam, vos omnino obedientes exhiberetis, vt hac ratione et nostrum Bohemicum' stannum ac fodine eiusdem in vsu ac valore esse possent, vtque camere nostre bonorum quemadmodüm decet, ratio haberetur.

Verum intelligimus neminem prorsus in exterum stannum esse internum, neminem id inuestigare, sed vt antea factum, clam adportari, di-uendi et ad vsum preparari, neglectis iis omnibus, que et in prioribus, et nuper editis nostris mandatis precepimus, plane conniueri ac permitti, quam vestram erga nos et edictorum nostrorum inobedientiam valde indi-gnanter ferimus. Hac enim ratione et exterum stannum in valorem ac nostrum in neglectionem Iodine denique illius starini nostri, si non impe-•diremus, vllius precii esse desinerent.

Quandoquidem autem in hoc negotio stanni plane decreuerimus. grauiter in eos animaduertere, qui posthae et nostra mandata vilipendent et exterum stannum in nostris regnis ac regionibus diuendent. et mer-canturam aliquam in iis exercere pacientur, nos supradictos omnes affec-tuose hortamur, ceteris vero districte precipiendo mandamus, quatenus omnibus hac de re promulgatis, etiam presenti edicto et mandato nostro sine vllo impedimento aut repugnatione obtemperetis, et omnibus modis nostram voluntatem in iis expressam factis exequamini. Precipue vero' vos consules, iudices ciuitatum, oppidorumque ac nundinarum inspectores res fabrorum, stannariorum et mercatorum, quale stannum habeant, tractent, vendant, hine inde vehant, diligenter explorate, maturoque denique vestro consilio, ne quis dolus hac in re ad recipiendum magistra-tum exerceri possit, prospicite. Similiter et vos supranominatos teloniato-res, mutarios, datiarios. contrascribas, speculatores, handgraphios, tricesi-matores et reliquum postpositum magistratum, in omnibus teloniiSj, tribu-tis vectigalibus, daciis, tricesimis, passibus, diligentem inquisitionem et inuestigationem exteri stanni, pro iuramento erga nos vestro habere volu-mus, ae si aliquid huiusmodi stanni exteri exploratum, porro nobis aut nostro consiliario et imperii dilecto, fideli Ounrado Mayr, cum quo nos superioribus annis in venditione stanni conuenimus. aut eius seruitoribus vel eius negocii executoribus inuentum foret, dementi enim fauore nominate nostro consiliario Oonradö Mayr, concessimus et hie earn nostram voluntatem renouamus, vt vel ipsemet, vel eius executores, vbicunque lo-corum tale externum stannum repererint. confestim vt detineant et ad se

470

recipiant, et ipsi pro regia nostra eoncessione immotum detinerent. Ea de re volumus. vt huiusmodi stannum sine impediments vllo ad manus vestras recipiatis vel detinere velitis. Quod si vero magistratus, prefectos et subditos nostros huic expresse nostre voluntati repugnantes of-fenderimus, et in' animaduersione exteri stanni negligentes. hinc inde vehi ac diuendi permittentes cognouerimus. erga vos. qua decet pena progredi non sumus intermissuri, vt nostra edicta rata firmaque habeantur.

Quo vero mercature et venditiones huiusmodi stanni exteri vsus in desuetudinem veniant et aboleantur, coneedimus per presentes ac volumus, nt primum ei, qui tale exterum interdictum, vel aliud stannum preter id,. quod Cunradus Mayr a nobis emit, exploratum, ad magistratom detulerit, tenia pars sine vllius impedimenta, vt sine mora tribuatur. deinde due relique partes ad cameram nostram c-onsignentur, et denique pro nostra conuentione res transigatur. Executuri in iis omnibus omnimodam et ex-pressam voluntatem. Datum Vienne. 9. februaru 1554.

Na rptu savremene bilješke: Exemplum mandati Cunradi Mayr. exteri stanni interdicti causa.

Ad singula loca cum commissione camere. vt obseruent exempla. sunt missa etc.

Savremena dva prijepisa. U kr. ugar. dršav. arkivu u Budimpešti : Acta publica fasc. 33. No. 6.

414.

1554. 31. marta. U Čakovcu.

Ivan Hojsić javlja banu Nikoli Zrinskomu, da Turci pustoše oko Zrina i Шраса.

Spectabilis et magnifice domine, domine mihi gratiosissime. Serui-tiorum meorum commendationem . . . . do ad scitum vestrae spectabili et magnificae dominationi, quod castellanus [arcium] vestrae dominationis magnificae, Bernardin vocatus. significauit mihi . . . Turcas nuper in maiori hebdomada ad numerum quadringenta(?) peditum exiuisse, fecisseque excur-sionem sub Oztr , examinauimus vnum ex eisdem captis, qui di-cebat, se pro [capienda] lingua per bassam missus esse; ceterum hoc-quoque sciat vestra spectabilis et magnifica dominatio. quod nuperrime Thurea sub castrum eiusdem vestrae spectabilis et magnificae dominationis Zryn vocatum excurerunt. possessionemque eiusdem Zprech(?) vocatam depopularunt, ex qua viginti homines et totidem boues abduxerunt et fn-e quotidie aliquando ad decern personas. aliquando vero minus vel plus sub castro illo spectabilis et magnificae dominationis vestrae cursitant, homi-nesque rapiunt, sicque misera ilia plebs ab eis vexatur. Intellexi praete-rea. quod Thurcae et sub Eypach excurerant. ex quibus illi. qui in eodem

471

castro fuerunt, oeto vivos intercepissent, si tallia pluries Thurcy caeperint facere, nobis de pace quid sperandum sit. Vestra dominatio magnifica con-sideret. et cum hys vestrae magnifieae dominationi mea seruicia humilime recommendo . . .

Ex Chathornya, vltima marcii. 1554. Eiusdem vestrae spectabilis et magnifieae dominationis

humillimus seruitor Johannes Hoyzych.

Vani: Copia literarum Johannys Hoyzych ad dorainura banum Groatiae datarum.

Savremeni prijepis. U c. i kr: kućn., dvor. i drzav. arkivu u Beču: Hungarica.

415.

1554. 14. maja. (U Zagrebu).

Grad Zagreb šalje Gospara Songorića i Lovru Bogdana, svoje poslanike, ka kralju Ferdinandu.

Sacratissima maiestas regia. domine, doraine nobis clementissime. Fi-delitatis perpetue, ae iidelium seruitiorum nostrorura in gratiam saeratissime maiestatis vestre humilima commendatione premissa. Misimus in conspeetum vestre saeratissime maiestatis, hos nobiles et prudentes viros. Gaspar Songoryeh, magistrum ciuium, ac Laurentium literatum Bogdanum. notarium et eonciues nostros. presentium videlicet exhibitores, in arduis negociis nostris per eosdem maiestati vestre saeratissime nomine nostro oretenus referrenđos. Quapropter humilime supplicamus maiestati vestre saeratissime, tanquam domino nostro clementissimo, dignetur pro sua in nos solita regali dementia eisdem conciuibus nostris et aures audientie gratiose accomodare. et relatibus eorundem. sic vt prefertur, ex parte nostri maiestati vestre saeratissime fiendis, fidem credentie adhibere, ae tandem eosdem a conspetu'sue maiestatis ad nos cum gratiosa relatione dimittere. Quam quidem gratiam nos aput saeratissimam maiestatem ves-tram perpetuis et fidelibus seruitiis promereri studebimus. In reliquo deus optimus maximus sacratissimatn maiestatem vestram vnaeum charissimis ae serenissimis prolibus eiusdem in augmentum et tutelam reipublice christiane sanam et felicem eonseruare dignetur longa per tempora. Datum 14. maii. anno dom ini 1554.

Eiusdem saeratissime maiestatis vestre fideles et humilimi seruitores, Communitas ciuium ciuitatis Montisgrecensis Zagrabiensis.

472

Vani: Sacratissime Romanorum, Hungarie, Bohemie etc. maiestati regie etc., domino nobis clementissimo.

Original na papiru. Ulomci pečata vide se na rptu. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

416.

1554. 15. jula. (IP Zagrebu).

Ivan Ungnad svjedoči, da je Stjepan Bradač u redu izručio povjereni mu grad Novigrad, koji je predao u upravu, Ivana Saronića. Nos Johanes Vngnad, liber baro in Sonnekh. ac saerae Romanorum

regiae maiestatis etc. consiliarius, rerumque bellicarum eapitaneus gene-ralis, fatemur et recognoscimus per praesentes. quibus expedit vniuersis, quod cum castrum Nouigrad ad manus praefatae regiae maiestatis redac-tum sit. cuius castri curam atque administrationem per dominos commis-sarios regios tunc temporis deputatos, nobili Stephano Bradaz, tanquam praefecto concreditam, hactenus ipse fideliter pr^stiterit. et inpraesenti-arum ad requisitionem nostram id ipsum Stephanum Bradaz. eandem curam atque custodie dicti castri offitium egregio Johanni Saronich, quern in locum eiusdem subrogauimus, integra ac fideli eonsiguatione vti sibi datum et impositum fuerat, restituisse. In cuius rei fidem et testimonium praesentes sigillo et manu nostra propria muniri fecimus. Datum Zagra-biae, die XV. iulii. M.D.LIIII.1

Hanns Vngnad etc., manu propria.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut mali pčat. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

417.

1554. 18. jula. U Beču. Kralj Ferdinand nalaze zagrebačkom kaptolu, da izruči Ivanu Ungnadu

neki nalog izdan u korist varaždinskih Franjevaca. Ferdinandus diuina fauente clemencia Romanorum, Hungarie, Bohe

mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc.

1 Nedosljednost pisanja e, § i ae, pridržana je.

473

fidelibus nostris, capitulo ecclesie, Zagrabiensis, salutem et gratiam. Fide-litati vestre, harum serie firmiter cora.mittim.us et mandamus, quatinus acceptis pr§sentibus, alias literas nostras patentes, pro parte fideliuin •nostrorum, religiosorum fratrum ordinis sancti Prancisci, in claustro Wa-rasdiensi commorantium, fideli nostro, generoso et magnifico Ioanni Wn-gnad, libero baroni in Sonnek, gentium prouintiarum nostrarum heredi-tariarum in regno nostro Sclauonie. capitaneo etc. pr§ceptorie sonantes. .per vestrum testimonium fidedignum exhiberi et pr§sentari facere, et •quicquid idem ad contenta earundem Iiterarum nostrarum dixerit, fecerit, vel responderit, nobis fideliter reseribere debeatis et teneamini. Seeus non facturi. Datum Vienna, decima1 oetaua mensis iulii, anno domini mille-simo quingentesimo quinquagesimo quarto.

Vani: Fidelibus nostris, honorabili capitulo Zagrabiensi, pro parte fidelium nostrorum, religiosorum fratrum ordinis sancti Francisci, in claustro Warasdiensi degentium exhibitoria. — Lecta.

Na prišivenoj ceduljici jest koncept izvještaja kaptola od godine 1554. Kaptol je izaslao s nalogom k Ivanu Ungnadu Valentina pres-biterum de Iwanych, svoga prebendara, koji je Ivana Ungnada našao u Optuju u ponedjeljak post festum deposicionis sancti Emerici ducis (10. sept. 1554.), te, kad mu je izručio nalog, odgovorio je ovaj, da hoće sam odgovoriti kralju.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut veliki pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capituli Zagrabiensis. Locus credibilis. (irregestrata).

418.

1554- 19. jula. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaze zagrebačkomu kaptolu, da izruči priloženi nalog Petru Erdödu, izdan pro parte Lazari Liebman, ludei de Zizestorf, a

što bude Erdödy odgovorio, da izvijesti. Kaptol je izaslao s tim nalogom prebendara Valentina, presbiterum

-de Iwanych, koji je Erdöda našao 17. augusta u gradu Zelinu fSe-lyn). Na predočeni nalog odgovorio je (pismeno), da je već prije poslao Gjuru Ozayger-a većom svotom novaca u Beč, ali Židov Lazar nije ho-tio primiti novac, jer nije bila potpuna^ svota, niti vratiti zalog, kašnje, da je poslao cijelu svotu u Beč. ali Židov — kako mu rekoše — bio je u Veneciji. Tako je novac opet natrag donesen. Medjutim je počela u Beču vladati kuga, što je prekinulo izvršenje toga posla, kako je to svjedočio Andrija de Pwkam, Marsalko Austri§. Erdödy se izjavio sporazu-

1 Ispravljeno iz „vltimo". Dosta nejasno.

474

miti se sa Židovom, dok mu povrati stvari, koje ima u zaloga. Izvještaj-taj datovan je 28. augusta 1554.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut veliki pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. Prišiven je izvještaj kaptola. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, captt. Zagrab. Locus credib. (irregestrata).

419.

1554. 27. jula. U Beču.

Kralj Ferdinand dozvoljava, da Luka Zekel može otpustiti nekog Turčina zarobljenika.

Nos Ferdinandus diuina fauente dementia Bomanorum, Hungari§, Bohemie. etc. rex semper augustus, infans Hispamarum. arehidux Austria etc. recognoscimus per preterites nostras, quod nos ad supplicationem fide-lis nostri, magnifiei Lue§ Zekel de Kewend, liberi baronis in Ormosd nobis factam, eidem plenam et omnimodam, libere et sine impediment Turce illius. quem ipse superioribus annis redemptionem quorandam ali-orum captiuorum Thurcarum, contra mandatum nostrum generale ac regni nostri Sclauonie, determinatione, sine seitu et permissione fidelium nostro-rum, spectabilum et magnificorum quondam -comitis Nicolai a Salmis, ca-pitanei tunc nostri generalis «t eius locumtenentis, magnifiei Luce, Zekel etc., ac comitis Nicolai de Zrinio etc., et aliorum capitaneorum nostrorum in regno nostro Sclauonie, tunc esistentium, ex Turcia, fideli nostro, ma-gnifico Petro Keglowyth- de Bwsyn exportare ausum comprehenderat, di-mittendi facultatem, potestatemque dedimus et concessimus. ita ne quis eundem Lucam Zekel ratione dimissionis eiusdem Thurc§, modo prejmssa a se capto; iniuria aut damno aliquo afficere imposterum quouis modo possit. Imo damus et concedimus harum nostrarum " vigore et testimonia literarum. Datum Vienne, vigesima septima die mensis iulii, anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo quarto.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus, Strigoniensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

475*

420.

1654. 3, augusta. U Jurketincn.

Pavao Ratkaj javlja Ivanu Ungnadu o spremanju dvoboja izmedju bana Nikole Zrinskoga i bosanskoga paše.

Spectabilis, generose ac magnifice doraine. Ego. iuxta mandatum magnificentie vestre cum oratore basse Boznensis de omnibus satis su-perflueque traetaui efc sciscitaui, ab eo tamen quicquam percipere potui, nisi quod antea quoque vestre magnificentie significaui de confliccione duelli domini bani; ipse pro certo dicit, quod fiet, et quod eciam nimium ornantur in partibus illorum milites ad diem ilium duelli. Intencionem. autem et conatum illorum deus nouit; cum his seruicia mea spectabili,. generose magnificentie vestre vnice commendo. Datum in Jurketyncz, 3. augusti, anno 1554.

Paulus de Bathka.

Vani: Ad magnificum dominum, dominum Joharinem Vngnad, libe-rum dominum et capitaneum generalem.

Savremeni prijepis. U c. i kr. kućn., door, i drzav. arkivu u Beču: Hungarica.

421.

1554. 4. augusta. Popis vojske u Hrvatskoj.

Verzaichnus des khriegsuolckh zu roß vnnd fues ann der Windischen-vnd Orabatischenn granitzen, vnnd \vo dieselben ligen.

Erstlich die pferdt zu Warasdin 32 Zu Lubrigkh Iwan Marckhetitseh 50 Zu ßassing Rathkay Paull . . . . . . . . 65 Zu Khopreinitz herr Lucas Zegkhel pfert . . 82 Zu Sannt Jeorgen herr Jacob Zägknl . . . . 100

Ennhalb des gepirigs Allapj Janusch zu Kreitz hat pferdt . . . . 66 Niclaß Prodatsch zu Gradetz hat pfert . . . 66 Jesstj1 Janusch zu Iwanitsch hat pfert . . . 65 Vnd so man dieselben weghnimbt, so bleibt die-

•Insell der dreier flekhen gar ploß. 1 Gezthy.

476

Herr Cristoff Vnngnatt vnd Släy Tomaseh ligen zu Kressma am mitterspill zwischen Warasdin vnnd Ruckhanackh. haben pferdt 150 Herr Petter vonn Eberau ligt in Krabatten zu Has-strawitza, versiecht auch die zwenn fleckhen Oas-stanabitz vnnd Nouigradt, hat pferdt . . . . 150 Dise des herrn Erdeudj pfert khan man auch nit abfordern.

Suma diser obgemelten pferdt ausser der zwayen pošten die man nit abfordern khan thuett 611 pferdt, die anndern zwo pošten thain 215 pferdt.

Fuessuolckh neben der Traa

Zu Warasdin Theutseh vnd Windisch khneeht 89 Zu Khapreinitz 104 Zu Sannt Jeorgen 83

Fuessuolckh ennhalb des gepirigs

Zu Agram Teutseh vnd Windisch knecht . . 40 Zu Iwanitseh inn der innsel dreier fleckhen das Stätl Olosster vnd fleyling Kreitz khneeht . . 81 ZumKreitz " 79 Khupinatz 50 Zu Gradetz 39 Zu Castanawitz vnd Nouigradt 78

Suma diser khneeht 643.

Ausz obgemelten flekhen khan man khain kneht. nachdem sy sunst gar ring vnd nit halb gnueg besetzt. nemen, man well sy dan gar plos steen lassen.

Volgenn hernach was noch fur Haramie mit dem herrn obrissten ziehen mochten vnd aber ann naehtl nit wol sein kkunde. nachdem sy an dem Warasdinischen gepirg ligen

Erstlichen jnn der Depplitz 59 Zu Rematnitz 35 Zu Appalatz 40 Zu Toppalotz 42

Suma diser kneeht 176.

»

477

Vani: Verzaichnuß des khriegsvolkh, weliehs von dem Traafluß an durch die gantz Windisch grenitzen piß auff Nouigrad enhalb der Sau vnnd Kulp in Krabaten. B.

Original, prilog spisu od 4. augusta 1554. U c. i kr. kućn., dvor,, i dršav. arkivu u Beču: Hungarica.

422.

1554. 20. augusta. U Koprivnici.

Kapetan Luka Zekel javlja Ivanu Ungnadu Što rade Turci u Požegi i Gradiški.

Wolgeborner, günstiger herr obrister. Euch sein mein willig dienst von mir jederzeit zuuor, vnnd erindere ewr gnaden, das mir mein sun sehreibt, das Plawetz neehten spatt khomen ist vnd ain Wala-chen bey Khowar gefangen hat, der gen Zernikh hatt wellen vnd vor-acht tagen zw Gradischer vrfar gewest, zeigt an, das da khain Zurich-tung mit der schiffung nit ist, sonder di schifi völler wasser sein sollen. . Zum andern, so hat er nichts gehort. das der Bascha aus Wossen zu-samen zihen soil, oder aufpieten sol. Zum dritten. das es in der statt, Paszgawar vest sterben soil, das der Bascha seine puebn oder weiber alle auf Ossekh schikhen thuet vnd andere Turkhen. Darzue er der Bascha solt selbst auch hinab ziehen, hat die Martalasen derhalb zu sicht erfordert; vber khaufleut von Wabotza sein hie gewest, die zeigen an, das sich di Tirkhen an vngerischen zuerichten. Datum Khopreinitz, den 20. augusti, anno 54.

Ewr gnaden williger % Luka Zäckhl.

Am Herrn Hannsen Vngnaden, Freyherrn, Obristen, Veldthaubman..

Savremeni prijepis. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu«.

423. 1554. 23. augusta. U G-jurdjevcu, Kapetan Luka Zekel javlja Ivanu Ungnadu, cla su ban i druga neka-gospoda došla u Gjurgjevac i da se je sandžak bosanski utaborio u-

Orahoviei. Wolgeborner, gunstiger herr obrister. Euch sein mein willig dienst

jederzeit von mir zuuor. Ewr gnaden schreiben des datum Petaw, am,

478

20- Vn ditz monats, hab ich heut frue empfangen. Daneben ich ewr gnaden anžeigen wollen. dass der Waan neehten hieher ankhumen ist; auch der herr Dahy vnd der Nađasdi Ohristof mit des herrn grossgrauen dienern. Es sollen noch die Bamffy vnd andere heat khumen. Dera herrn Ban ^ein neehten drey gefangen khumen. die zeigen an. das der sanschakh aus Boschetja sich bey Eahutza ins feldt gelegert haben solle. Datura Sanct Georgen, 23. augusti, anno 54'ten-

Ewr gnaden williger Lucas Zäekhl.

Am Herrn Hannsen Vngnaden, Freyherrn, Obristen Veldt Haubman.

Suvremeni prijepis.. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

424.

1554, 23. augusta. U Gjurgjevcu.

Wolgeborner. gunstiger herr obrist. Ewr gnaden sein mein wilKg dienst jederzeit von mir zuuor. Diser stundt sein die khnecht khomen, di ich auf Bresowitz geschikht habe. Die zaigen an, wie sie von iren freunden erfaren haben, die da zum Bascha in Poschega gewest sein vmb etlicher sachen; darunter in gepeten, das der Bascha sy mit sambt iren Eossen auf den selben zug frey lassen soil. Darauf der woyuoda anstat des Sanschakhen inen anzaigt, sie misen des dargeben, dann sie dj Profandt aufi den Puckl nit fueren migen. darauf den. khnechten anzaigt ist worden fur gewiss, das der Possganisch sanschakh mit sein Volkh auf Eahotza oder Trementz ziehen vnd sich noch am suntag erhebt sollen haben.

в Zeigen auch an, wie des Bascha auf Wossen 1500 Phärdt vnder

Posehgawar sich gelegt haben; er zeigt auch an, das von Socklos vnd ander orten die Tirkhen vberschiffen auf Possga, weiter zeigen an, das zue der Proffandt die vndterthanen mit iren Eossen zuziehen haben müssen. "Datum Sanct Georgen, am 23. augusti, anno 54.

Ewr gnaden williger Lucas Zäkhl.

Vani: Am Herrn Hannsen Vngnaden, Freyherrn. Obristen Velld Haubman.

; Savremeni prijepis na papiru, na kojem su spisana još dva lista Zekela na Ungnada (pod br. 422. i 423.J.

Na rptu bilješka: Articl ausz des Herrn Lucassen Zäckhl Schreiben. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

479

425.

1554. 23. augusta. rUGjurgjevcu.

Pavao Ratkaj javlja generalu Ivanu Ungnadu o boravku paše bosanskoga i požeškoga. •

Oeterum venerunt heriad vesperum(!) captiui domini bani, medio quos Mehmethan admiratur domino bano, quod bellum conoitat hue ad Zenth-•gerghwar, quia inquit, non permittit ad suos fines bassam- Boznensem Jbellari, nisi in bonis domini Zrini penes eius castrum Zrini vocatum. Datae in Zehthgerghwar, 23. augusti, 1554.

Seruitor. Paul us de Badkay,

Post scripta. Iterum a captiuis cognoseimus, quod bassa Boznensis •cum gentibus suis nunc in Banialwka esset, Mehmetan uero ex Posgawar ad Eahutza venit; inde nihil.aliud intelligimus. Nisi aliquod(!) dolus per <eos nobis venturos vel executuros velle.

Spectabili, generoso et magnifico domino, domino Ioanni Vngnad, libero domino in Sonnegk etc., nee non regnorum Dalmacie. Oroacie. Sclauonie generali capitaneo, nobis domino obseruandissimo et gratio-sissimo.

JSfa rptu: Articl aus Herrn Hauptmans Eadkhei Paulus schreiben.

Savremeni prijepis. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

426.

1554. 23. augusta. U Koprivnici.

Pavao Satkaj javlja generalu Ivanu Ungnadu, da se je ujedno sa ostalim zapovjednicima vratio iz vojne pod banom Nikolom Zrinskim. Pojedini zapovjednici odoše na svoja mjesta, da čuvaju zemlju od Turaka.

Grenerose. speetabilis et magnifice domine, domine mihi gratiosis-sime. Seruitiorum meorum eommendacionem. Significare possum spectabili, magnifice dominacioni vestre, quomodo omnes, quotquot penes spec-tabilem, magnificmn dominum banum fuimus. incolumes rediimus, ulio penitus Turca apparente. Dominum Nicolaum Bradach cum gentibus iuxta eommissionem sue magnifieentie hie Koprontze degentem, similiter offendimus.. Dominus Alapy et Gezty et Bradach, weywodas quoque haramiarum singulos eor.um ad locum cuique deputatum dimisimus, con-si deran do utilius fieri, ut unusquisque eorum locum suum ac miseram plebem a raptu Turcarum precaueant; wayuodis etiam haramiarum no-

480

'mine spectabilis, magnifice dominacionis vestre iniunximus. ut diligentissi-mas excubies siue straxas obseruare debeant. Quantum autem negotium meum attinet, prout spectabilis, magnifica dominacio uestra mibi man-dauerat in locis necessaris exereitum meum diuideram. solum in persona mea fui cum speetabili, magnifico domino bano; mihi etiam de equi-tibus meis 20 equites uersus Zenth Peter, prout et cum domino Schaler comunicaui, forte si aliqua depopulate per Turcas ad illas partes fieret, quippiam efficere possint. Ego prout pretuli hie ordinatis, super vnum essedem siue kothy profectus sum domum, quod si quid spectabilis dominacio magnifica vestra mihi mandare uoluerit, obediens sum; cum his speetabili, magnifice dominacioni vestre seruitia mea commendo et earn felicissime ualere cupio. Date Kopronza, die dominico proximo post fe-stum diui Bartholomei, 1554.

Seruitor Paulus de Radkay

Vani: Generoso, speetabili et magnifico domino, domino Ioanni Ungnad, libero domino in Sunneg, confiniorum Oroatie. Sclauonie capi-taneo generali etc.

Savremeni prijepis. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

427.

1554. 23. augusta. U Gjiirgjevcu.

Ban Nikola Zrinski piše generalu Ivanu Ungnadu, da je prispio u Gjurgjevac radi toga, da se sastane sa pašom bosanskim i svoje poštenje

osvjetla (dvobojem).

Spectabilis, generose et magnifice domine, affinis obseruandissime. Salutem ac seruitiorum nostrorum commendacionem. Sciat vestra spectabilis et magnifica dominacio, nos hue ad Zenthgergttwara ad diem sta-tutum negotii nostri cum bassa Boznensi habiti applicuisse, quemadmodum> et maiestas regia, dominus noster elementissimus, nobis gratiose commisit, quo honori nostro contra eum, ac insidias, si quas cogitaret, in hae parte consuleremus. Prout autem maiestas regia dominacioni vestre speetabili. et magnifice committere dignata est, ac etiam medio generosi ac magni-fici domini Luce Zekel cum eadem dominacione vestra speetabili et magnifica coneluseramus ratione nobis prestando subsidio, videlicet gentium; ingeniore(!) ac puluerum penitus nihil hie apparet. Expectamus a dominacione vestra speetabili et magnifica in his nobis non defuturam.; preser-tim, cum adhue nullam ab eadem experte conatus dieti bassa relationem aeceperimus, eum domino Luca Zekel, preter duobus wayuodis ex Oo-prentza, nemo venit, quos dominacio vestra spectabilis et magnifica nouit.

481

quanto numero peditum sint, in reliquo vestram spectabilem et magnifi-cam dominacionem bene et quam felicissime ualere cupimus. Ex Zenth-gerghwara, 23. augusti, 1554.

Nicolaus comes perpetuus de Zrinio. banus.

Vani: Spectabili, generoso ac magnifico domino Ioanni Vngnad, baroni in Sonnegk, consiliario regiminis ducatus Styrie ac confiniorum Oroatie et Sclauonie generali capitaneo, domino et affini nobis obser-uandissimo.

Na rptu. Copi des Herrn Bann schreiben.

Savremeni prijepis u arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

428.

1554. 24. augusta. U Hrasfcovici. Petar Erdödi javlja vijesti iz Bosne i o gibanju turske vojske. Noua hec sunt: Venerat nunc homo ex Turtia, quern dominacio '

vestra magnifica, generosa, obseruandissima nouit. Ait, bassam Boznensem esse in loeo prope Banyalwka, qui locus vocatur Mertwytza; illic bassa disponit puteum unum et balneum pro refrigerio anime sue. Dicit, nihil gentium penes se habere, nisi curiales; atque, vt bassa dixisset: Si banus ostenderit literas regias. vt cum eo duellaret, duellabo; sin uero minus, uolo ego cum eo uunc duellare. Tnquirebam eum, si imperator Turcarum esset profligtus, dicebat, quod est et quod esset Vlambassa oceisus. Pla-giarii hie in istis partibus ualde surripiunt homines. Propterea penes Costanyczam pertransiuit captiuus domini bani, dixit simili raodo, tamen Vlambassam dicit domi mortuum esse et non in prelio. Postea рбг hara-mias in Nouigrad fuit unus harambassa captiuus, qui nocte per non ad-uertentiam haramiarum euasit. Qui, quum per haramias duceretur, dixit sicuti supra, sed hoc adiecit. quod in breui volunt Turce raille uel ultra equites cum dolo et fraude exeursiones hue sub Chrastouicza facere. Nu; per subditi domini bani sub Lesnitza per Turcas sunt multi abducti. Dis-eitque idem harambassa, vti istis, qui hue nituntur exeursiones facere. preerit eis Malkwchbeg. Ad presens nulla alia noua habeo.

Vani: Neue. zeitung von herrn Pettern Erded, den 24. augusti, anno 54. zw Hrastowytscha aufgenomen.

Bilješka:. Neben ainen postscripta sein die Zeitungen der khun. Ma-jestet auch eingeschlossen worden. ' *

Savremeni prijepis u arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu,

MONUMENTA HIST. XKXX. MONÜM. HABSBURGJ.CA Ш. 3 1

482

429.

1554. 24. augusta. U Optuju Ј:каг tajnih uhoda o držanju bosanskoga i požeškoga paše. od kojih н

taj čas ne prijeti pogibelj.

Zweyer gehaimer khundtschaffter Anzaigen, so sy auf vleyssiges vnnd ernstliehes befragen an heut dato vor dera Herrn Obristen vnnd Khriegs-

Räthen gethan. Actum Petaw, den 24. Tag Augusti, anno im 54_t'n-Erstlich zaigen si an, allsz sy von ermellten Herrn Obristen abge-

iertigt worden. das von ainem Aga vnd Waywoda zu den anndern ge-tzogen. vnnd vor 10 Tagen zw Bainalukha, vor acht Tägen zw Gradi-schga vnnd volgundts zw Posehega. zunegst daselbst sy dann ier haimb-wesen haben gewest sein, vnnd aber gar minders khain versamblet hor noch Volkh gpfunden, sunder der Wascha von Bossen. vnnd die andern Sfhanschakhen al eiu ieder an sein ort noch still sein. Allain, das sy sich mit Geschutz auf redern, khugln vnd andere munition von dem ob-bemellten ort. alls zw Bainalukha. Gradischga, in der Posehega vnnd zw Pakhrifz gefasst gemacht, derwegen sy dann soliches anzuzaigen yetzo herausz khumen, vnnd haben aber ine gestellen dinnen lassen. die so ain hör zuge, daselbst hernach zw wissen machen oder ierer wider hinein Ankhunfft erwartten sollen.

Der Mehmet Wascha von Bossen, welchen sy auch mit augen ge-sehen, ligt zw Banialuka. bat niemandts als sein Hofgesindt bey 200 oder dreyhundert pey ime, die Turggen khumen wol dahin vnnd fragen wann man auf sein solle. Denen gab er aber zw beschaidt, das er allain auf des Khaysers beschaidt wartte, vnnd bisz derselb kumbt stilhallten muesse. alls die andern Schanschakhen, (zw denen dann gleichffalsz Vlackhen oder Dienstleiit taglich khumen, vnnd des Aufseins halben frageu) geben auch diesen beschaidt. das man auf des kheysers beschaidt wartten muesz. vnnd sein sy die Schanschakhen auch all noch still vnnd nindert khain: Versamblung.

Der Wascha ausz der Posehega Mehmethan sey daselbst zu Posehega. vnnd hab auch nit mer dann sein gesindt bey ain zwayhundert bey ime, dieweil die Thurggen noch der Zeit vassten, derfifen man sich khaines anzugs besorgen, sich schikh auch niemandt darzue, sunder die-Turggen sein gantz still, vnnd so aber bemellter Wascha von Bossen inner ain zwaintzig Tagen von dem negstuerschinen montag anzurechnen ziehen, wurde er gewisz'ain zwelf der Schanschakhen mit ime pringen.

Von dem Herrn Baan sagen die Türggen gleichwoll: das er sich russte zum Khampf, das aber sy nit zw demselben Platz vnnd S(;hlosz, sunder wo sy seine gueter finden. rait lusten khumen. vnnd dieselben

»einnemen wellen. Esz werde auch der Wascha erstlich vor seinem Zug ainen Tichnia

* rennen lassen. Zungen zu fahen, dardurch sich zuerindern, wo die Herrn all ligen vnndt alszdann den Herrn Baan, wo er ine finde, zuziehen, vnd

483

sy allsz die ganntz gewisse sag vnder den Turggen, das man allain auf desz Khaysers beschaidt wartte.

Die Turggen sagen auch von dem Herrn Baan, vnd halten von seinem Thuen nichts, der Bascha werde auch mit ime gewisz nimermer Spiesz prechen, sunder gedenkbt wie er ime Herrn Baan muge betriegen. So sagt man auch für gewisz, das der Wascha dem Tiirggischen Kayser geschriben, es sey ain Khauer oder Crist, der weder vmb sein groszmech-tighhait noćh vmb seinen Khunig nichts gebe, der hab ime Wascha ainem Khampf angepbtten. derselb hab aber giieter, die auch weder dem Khinig(!) noch Khaiser nichts dienen noch nutzen, vnnd hab er Wascha darauf begert, das ime der Khaiser erlaub dieselben einzunehmen vnnd zuübertziehen.

Yon dem Tiirgishen Khayser haben sy ietz nichts gehert, das er etwas wiederwertiges hette, allain was er vor vier schaden gelitten, sunder er sey auch gesundt. Actum vt supra.

Diesen khundschafften gleichlautundt zaigen andere des Herrn Öbri-sten von mer ortten bestellte gehaime Khundschaffter an, also das wie hierinnuermellt nicht allain nindert vnder der Turggen khain Versamb-lung sey, sunder die zaigen auch an, was der Wascha thuen sey.

Gleichsfallsz es auch von seinem Herrn Oberstens Leitenanndt, Herrn Hannsen Lenckhquitsehen, vnd denselben sundern gehaimben be-bestellten Khundschafften geschrieben wuerdt.

Also schreibens auch etliche der ansehenlich Herrn aus Krabathen. so auch iere sundere bestellte Khundschafften haben.

Na rptu bilješka: Khundtschafften aus Bossen.

Original na papiru. U arhiva Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

430.

1554, 25, augnst'a. (U Optuju). Pribeg Martin Sipuš iz Gudovca ispovijeda, kako je u Turskoj i da sultan Soliman ima velike muke u borbi sa Softom Kozul pašom (perzij

skim šahom), koji se protiv sultana pobunio.

Pribökh. An heut dato đen 25. augusti, anno im 54"te", hat diser.pri-bökh vor dem herrn obersten vnd Khriegräten nachgenede artiel angeezaigt

vnd bekhennet. • : Erstlichen, das er ain geporner Crist vnd Schipusch Martin; genandt,

auch von Gudouecz in Windischlandt geporen sei. Item, das es yeczo bei 13 jahren sei, da er der Röm. khun. Maje-

stet gedinnet habe. ah welichen seinen dienst ime dan 3 monatsoldt vn-*

484

bezalt pleiben, vnd er sei durch dj Thurkhen dazumal in bej Khopreinitz "verwundet vnd gefangen hinweggeftlerth worden, siderheer er aueh die-Türkhisch sprachen gelernet hab.

Item, das es vngeuerlich ain monat sej vnd lenger nieht, das er von Andrianopolj ist ausgezogen vnd durch die ganze Turkhei vnd Bos-sen piss auf Schibenikh, von danem auf Zeng, Sandt Veit am Pflaumb, Ösal vnd Agramb vnd bis zura Lassla haramia haubtman khumen sej, der ime zu dem herrn obersten beschiden hat.

Item, das er vor seinen verriikhen zu Adrianopolj gesehen, das daselb hin viel der spahia. deren etlich zw 50 oder 60 asperl des tags zu besoldung gehabt, khumen, so all von des Tilrkhischen Khaisers leger entrinnen vnd er der Khaiser lige gar enhalb des andern roten meers vnd Arabien, da die Moren sein; hab aueh viel volkhs, wie man sagt, bej ime, wie er sich dann zu Kalipolj, aueh zwaj gantzer monat lang mit demselben seinen hör überfüeren lassen miiessn. wellichen orts damahl das meer von ainem gstath an das ander beisehen werden mag.

Von ainen derselben entwichnen Türkhischen spahien diener, so von Sant Jorgen schoss ain geporner Crist ist, des vater vnd mueter aueh noch daselbst in leben vnd wol erkhennt sein, hat er pribökh daselbst in Adrianopolj, in massen es aueh andere mer der spahia angezaigt, ver-standen, darzue er derselb geporn Crist, als er gemerkht, das diser her-aus zihen welle, ine gepeten, so ime Got heraus helfe, solliches alien herrn anzuzaigen, das es dem Türkhischen Kaiser vbl gee, also das ime der Kosul wascha vill vnd wol in 45 tausent volkhs geschlagen, darund-ter dj zwen wascha. den Achmetweg, so Temeschwar eingenumen, vnd den Vlamaweg gefangen vnd bemelten Vlamanbegs cörper pratten lassen. dauon er erstlich den Ahmetweg wascha, folgendts den Tiizkischen Kaiser zu essen geschikht.vnd ime dem Kaiser entpoten, solte nuer das salcz. zurechtun. er der Sofy welle im paid mer fleiseh schikhen.

Item, das der Soffj also imer zu vornen vnd hindten vnd wo er nur mag. an dem Türkischen hör zugehen vnd vor demselben alle die wasser vergiftet, aueh das landt verprenet hab vnd also schier nicht woll miiglichen sei, das der Khaiser one grossen schadn dauon khumen mtige.

Item, das der Kaiser, als ime der Soffy aueh nun bej 16 schlössern eingenumen, zu ime Sofij geschikht vnd an denselben mit ime dem Kaiser ainen friden anzunemen znd zu halten pegert, der hab ime dem khaiser aber zu entpoten. warumben er mit ime ainen frieden halten solle . so er doch ain pokhlissär vnd mit ermordung seines aigenen suns ain verreter worden sey. also thue ime der Soffy aueh noch nuer mer seha-den vnd ihm khain frid beschlossen.

Item, das die saeh vndter den Tiirkhen sei, wie dan der Teutsehe-Khaiser dem Soffy mit vili volkh vnd schiitzen hill' gethan.

Item, das dem Hädomweg gen Heczogowina von dem Turkischen Khaiser schreiben, gleich also er pribökh daselbst durchzogen, khumen,. dardureh er ine vordert zw ime zuraisen, vnd hab er pribökh gesehen, das das volkh sich gesamblet hat vnd dem Khaiser zuezogen sei. Disss

485

•sei aber nit der Hädumbeeg, welcher zu Ofen gewestist, sondern derselb sei .schon zuuor peim Khaiser, vnd dises ain anderer.

Item, er sej durch die gantz Turkhei zogen vnd sej ausser, was gegen disen grenizen in Bossen vnd Poschega ligen, nindert khain khriegsvolkh versamblet- vorhanden, vnd vndter den weibern ain grosses wainen vnd clagen irer manner haiben, so bej dem Kaiser so grosse noth leidn vnd hungers haiben sterben vnd etlich entlaufen mtissen.

Soliches alles, das er also ferer ein warhait gehörth vnd zum thail seibst gesehen, hat er auch bej verpfendung seines khopfs bekhennet, vnd daran schliesslich ine mit diensten zu befordern begerth, da er auch noch gerne neben der Oristen hat vnnd umb derselbigen willen das leben schliessen welle, wie das auch vndter dem haramia vast woll bekhant ist. Actum ut supra.

Vani: Priwökhens so von den Andrijanopoli khumen, vnd Schi-pusch Martin genannt auch ein Crist, vnnd von Gudouecz geporen ist, bekentnuss.

Original na papiru. U arhivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

431.

1554. 6. septembra.

Kralj Ferdinand imenuje Luku Zekela kapetanom gradova Gjurgjevca, Prodavića i Koprivnice te mu izdaje potrebne naredbe.

Wir Ferdinand von Gottes genaden römischer auch zu Hungern vnnd Beheim etc. Kunig, Infandt in Hispänien, Erzherzog zu Österreich, Her-zog zu Burgundi, zu Steir, Kärnndten, Krain vnnd Wiertemberg etc., Grave zu Tirol etc. bekennen ofienntlich mit diesem brief vnnd thuen khundt menigelich. das wir an yezo den edlen, vnsern lieben, getreuen, Lu-casen Zäkhel von Kewendt, freyherrn zu Fridaw etc. in gnedigister erwe-gung seiner erlichen ritterlichen, dienst darinnen wir ine bisheer red-lich vnd aufrechts befunden, vnd sonnderlich aus dem gnedigen vertrauen, so wir in sein person setzen, zu vnnserm Hauptman vber heernach be-nannte dreu Schlösser vnd befestigungen, nämblich Sanndt Georgen, Pro-dauis vnd Kopreiniz, mit alien derselben ein vnd zuegehörungen in Win-disch Land gelegen, auch sonnderlich des Kriegsvolkhs zu Ross vnd fuess, so yezo oder ktinftiglich hinein in die besazungen gelegt wierdet, furge-nomen, bestelt, vnd ime darauf obberüerte heüser vnd befestigungen, vberantwurt haben, thuen das auch hiemit wissendtlich in krafft dits briefs, also das gedachter Lucas Zäkhl, an obberiierten orten vnser hauptman sein, von menigelich darfiir gehalten, gechert, vnd erkhennt werden, vnnd in denselben Schlössern, als erstlich zu Sanndt Georgen ainen phle-ger mit acht geringen pherdten, mer ainen hausphleger, ainen schreiber,

486

aohtzecheu Thorschüzen, vnd acht 'waehter. vnnd dann im Sehioss Kopreiniz gleieher massen ainen phleger, mit sechs geringen pherdten. sambt ainem hausphleger, vnd zechen Thorsehiizen, auch sechs wachtern, auch dise alle . hieobvermelte personnen auf seinen eigenen kosten, vnd besoldung (wie er sich dessen mit inen vergleichen khanj vnderhalten vnd versechen:, F'iir nemlichen aber mit solchen Schlössern. vnd:befesti-gungen, auch deren jedes obvermelten zuegeordenten Personen, sambt dem Kriegsvolekh, so yezo oder kiinftigelich hinein geordent wierdet. vnns treuliches vnd pestes Vleis diennen, sein aut solchen nach vnns sovil die erhaltung vnd fürsechung obberüerter Schlosser betrifft, auf yezigen vnnsern obristen velthaptman, den edien,-vnnsern Heben, getreuen Hannsen Vngnađen, freyherrn zu Sonegkh, vnserm Rat, Landshaptman in Steir, hauptman vnd vizdomb zu Cilli, obristen veldhauptman an vnsern Kra-batischen vnd Windischen Gränitzen, oder wer đer jeder Zeit sein wier-det,. h'aben, vnd auf sein vnsers obristen ervordern. zu der Beratschlagung wie vnnd was massen jez bemelte Sčhlosser erhalten, vnd fürseehen wer-den mechten, jederzeit erscheinen. auch alle sachen zum pesten berat-schlagen, vnd filrdern helffen. Desgleichen mit Scarten vnd khundt-schafften gegem ime sich gueter korrespondenz geprauchen solle. wie wir dann deshalben den vnkosten nach gelegenhait durch vnnsern Kriegs-zallmaister zubezallen verordnen wellen, vnnd also obbemelte befesti-gungen vnnd ffeckhen in gueter huet vnd bewarung vnns vnd vnsern Erben, zum pesten innen haben, vnnd dieselben menigelichen vorhal-ten. Auch der Veinde sträffzüg vnnd vberfall aller milglichait nach ent-gegnen vnnd abvoren, vnnser vnnd gemeines Lanndsnuz, ; vnnd fru-men zum treulichisten befilrdern, entgegen alien schaden vnnd nach-tail, als vil ime mtiglichen fiirkhumen. vnnd warnen, auch sonsten in gemain alles das thuen vnnd handlen solle, das aingetreuer hauptman vnhd dienner seinem herrn vnnd Landsfiirsten zu thuen schuldig, phlichtig vnnd verpunden ist, wie er vnns dann solches mit mund vnnd hannd an ejdts stat bey seinen Echren vnnd phlichten angelobt vnnd geschworen hat. Weiter solie obbenanter Lucas Zäckhl als hauptman. seinem habunden bevelch nach, auf seine vndergebne hausphleger, haupt vnnd kriegs-letith, als vil der zu frid oder vnfridlichen zeiten hinein ge-legt werden, sein vleissig aufsechen vnnd Acht haben, das dieselben iren phliehten nach, vnnd was inen sonnst ir bestallung auflegt vnnd einpindt. treulichistes vleis vnd ires pestes vermügen. verrichten vnd derselben wie sich gepilrt. in allbeeg nachleben, wnnd besonder war. daran vnd darob sein, auch bey beriierten hausphlegern, sovil verordnung thuen, das die profandt daselbst woferr wir aine hinein ordnen wurden, woll verwarlich behalten vnd die one sonndere noth nit angegriffen. Im faal aber es nit vmbgangen werden mecht. als dann dieselb mit pester ordnung anzugreif-

.. fen, vnnd an vnnsern nachtail vnnd schaden s^egen zimblicher bezallung anszuthaillen vnnd davon gepilrliche raitung zuhalten verordnen, desglei-chen auch das Geschiiz vnd munition samb aller Zuegehörung, auf das dasselb nit schadhafft oder in verderben gestelt werde, in gueter ordnung behalten lassen. verrer nachdem alle vnnd jede armen vnderthanen

. obberüerten häuser. Sandt Georgen, Prodauis vnnd Kopreiniz bemelten

48?

Zäkhl nun hinftiran vertraut- vnd z,uegeben sein. Solle er von . ambts-weg n aUs oberhaupt sein. getreues aufmerkhen haben. das sok-he arme Leüth vnd vn'derthanen von den hausphlegern oder sonnst anndern wider die pillichait, vnd ire alten freyhaiten nit bekhuraert oder beschwärt werden, sunder dieselben handthaben, besehützen vnnd beschirmen. aueh zu irer gepürlichen Robat vnnd dienst halten vnnd darüber nit dringen. Weiter so nun an jezo obberürte flekhen vnnd befestigungen vilgehörtem

, Zäckhl vertraut vnd eingeantwort worden, solle t-r sieh persondlichen oftt vnnd zum dickhermall alda aufhalten. vnd sein vleissig aufmerkhen haben, damit alle notdurfftige fürsechung daselbst ordentlich bescheehe. Vnnd die weill an solchen jVzermelten heüsern vnnd flöckhen vnns vnd. gemaihen . Land nit wenig gelegen. haben wir derhalben ohberüerten

' Lucaseu Zäckhl, vber hieobbemelte personen auf angezeigte vnsere heiiser zwen vnnderhauptleüth, so von adl sein. die jeder zeit in seinem abwesen ir guet aufsechen haben vnnd getreue handlung des Kriegswesen halben phlegen vnnd halten sollen aufzunemen, vnd derse'lbeh jedem monatlich zu besöldung zwainzig gulden reinisch, vnd denselben baiden haubtleüten hundert knecht vndterzugeben. derselben knecht jedem zu besöldung mo-natlichen drey gulden reinisch, vnd jedem Rotmaister zu vbersoldt ain halben gulden reinisch. Item auf vier puehsenmaister, jedem das monat zechen gulden reinisfh. vnnd er welt-hen piiehsenmaistern ainer zeug-warth sein, dnnselben auch monnatlich zu vbersold zwen gulden reinisch zugeben. Vnd solche bezallung durch vnnsern kriegszallmaister. vnd von den orten, von welchen annderm kriegsvolckh an vnnsern Krabatischen vnd windischen grenizen bezallung b^schiecht. auch zuraichen. zuentrich-ten, vnd mehr berüertem Lucasen Zäckhl zue zustellen, allergnedigist bewilligt. 4-

Weliche jez bemelte haubtleiith vom Adl. jeder zeit rait vorwissen vnnser oder vnnsers obristen, bestelt, aufgenomen vnd widrumben vt-r-änndert werden sollen. Die puehsenmaister vnd knecht aber, solle merbe-melter Zäckhl jeder zeit seines gefallens anzunemben vnd zuvrlauben. Wir oder vnnser obrister auch dieselben jeder zeit nach gelegenhait der leiif zu mindern, oder zu meeren, macht haben, doch das die obvermelte an-zall alweegen alda völlig gehalten werde, allain es wurde dies-lb durch vnns oder vnnsern obristen gemindert. Im fall aber, das der friedUch annstandt sich zura ^nnde vnd krieg naigen. wurde, vnnd. sich aines vber-fals vnd beiegeruug zubesorgen, so wellen wir alsdann gnedigist dahin gedacht sein, das bemelte schlösser vnnd befestigungen mit ainer merrern anzall kriegsvolckh vnnd alien anndern notdurftten durch vns oder vnnsern obristen veldhaubtman endtsezt, die besezung damit also gesterkht, vnnd. zu khainer zeit vermitels götlicher gnaden verlassen werden. vmb derselben verwaltung vnnd versechung willen mergedachter fleckhen vnnd befestigung sambt den vermelten personen. so er wie hievorgeschriben auf seinen aigenen kosten darinnen vrmdterhalten solle, haben wir ime solanng er also gehörter gestal.lt vnnser haubtnian der ennden sein wier-det, jarlichen. vnnd jedes jars besonnder zway tausendt drey hundert

. gulden reinisch in miinz, den gulden per sechzig kreizern gerechent. zu besoldung quartemberlich ieder zeit durch obbenanten vnnsern verorden-

488

ten kriegszallmaister. raichen vnnd bezallen,' ime auch dar zue alle be-rüerter schlösser vnnd befestigung eirikhumen. nuzungen vnnd zue-stenndt, mit alien derselben . gerechti^cheiten, ein vnnd zuegehörungen ervolgen vnd zuesteen zulassen griedigeiicberi bewilligt.

Welche sein besoldung der vorgömelten zway tausenndt drey hun--dert gulden reiniseh, ime Zäckhl auf den ersten tag septembris gegen-würtigs vierundfiinffzigisten jahrs angeen, vnnd irae fiirchinalwegen wie obgemelt geraicht vnnd bezabllt werden solle. vnnd ob sich mitler weil

\vber lang oder khurz begabe, das wir mit solehen ffeckhen verännderang oder anndere versehung thuen wolten.

Welches dann in vnserm gefallen steen solle, so wellen wir soliehe abtretung berüerter Heiiser. ime Zackhl alweeg ain quatember vor aus-ganng vnnd verscheinung aines jeden jars, zuwissen thuen.

Hinwiderumb im faal, das er Zackhl weiter alda zu diennen nit willens ware, solle er vnns des ingleicher zeit zuverkhiinden, vnnd dann soliehe haubt vnnd gräniz heüser. in massen ime die vnnd seinen vnder-gebnen hausphlegern vnnd haubtleüthen- emgeantwurt worden, laut aines inwentars so derhalben aufgericht werden solle, on alien abganng vnnd ainiche waigrung .beyden phlichten, damit er vnnd sy vnns verphlicht widerumben einzuantwurten vnnd zu vberlifern schuldig, vnnd verpunden sein viigeverlich mit vrkhundt dits briefs» Geben den ersten tag des monnats septerabris, im fiinfzechen hundert vnnd viervnndfiinffzigisten jar, vnnsers reiche des römischen im vier vnnd zwainzigisten. vnd der anndern ira achtvndzwainzigisten.

/ Ferdinand. Ad mandatum

domini regis proprium. Philippus Breyner. Erasmus von Gera. H. Wieschen(?). Baptista Diimant.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U arhivu ratnog ministarstva u Beču. J. Ö. Kriegs-exped. extra acta lit. 104. No 5. 1554.

432.

1554. 4. decembra. U Velikom Taboru. Ana Blagajska, udata Ratkaj, pozdravlja Petra Kaštelanovića. Egregie đomine. nobis plurimum honorande. Salutem et nostri per-

petuam commendacionem. Nos omnes hie vna cum sponsa vestre egregie dominacionis, deo sit laus bene et peroptime valemus, in qua valetudme

489

et eandem vestrarn egregiam dorainacionem esse et fore optamus. De grata anunciacione vestre egregie dorainaeionis, in qua nnnciat et scribit eadem. dominum nostrum bene feliciterque ualere, agiraus gracias iramortales, quare eidem in omnibus gratificari et inseruire summopere . studebimus. lam ego. domina Cristina, sponsa yestre egregie dorainaeionis, scribo om-nem salutera et prosperitatem. tandem lato animo expectaraus vestrarn eg-regiam dorainacionem et aduentum vestrum erit nobis omnino gratis-simus. Quod reliqum est. vestrarn egregiam dominaei'onem bene feliciterque valere optamuš. Ex magno Tabor. 4. die decembris. 1554.

Anna Blagay. domini Petri Ratkay

consors.

Vani: Egregio domino Petro Cästellanfy etc.

Prijepis B. Lopašića s originala u arkivu Jugoslavenske \akademije u Zagrebu. U tom arkivu ga ja nijesam našao.

433.

1554. 24. decembra. U Požurm.

Toma de Nadasd, palatin г locumtenens kralja Ferdinanda piše reue-rendo Francisco Keglewyth de Bwsyn. opatu topuskomu i vniuersitati predialium iste opatije, da je kralj uslijed priziva njihovoga na kralja pogledom na njihovu razmiricu, naložio Pavlu de Hwthyna. biskupu kninskomu i svomu savjetniku, Matiji Brumano, arcidjakonu goričkomu (Goriczensi) i kanoniku zagrebačkomu, meštru Damjanu de Aranyan. protonotaru i Gjuri Pernezych, familiari, tanquam iudicibus et commissariis, da ovaj njihov spor riješe. Poziva ih, da na njihov poziv dodju u varoš Topusko (in oppido Thopozka) i da ondje pred njima sve svoje razmirice očituju, pak da se pokore presudi njihovoj. Ako se ovaj spor ne bi tad riješio, imadu doći 4. februara slijedeće godine u Pozun (ili poslati zastupnike svoje) pred palatina i locumtenensa. koji će njihov spor ko

načno riješiti.

Potpisi: Thomas Nadasdi, manu propria. Gabriel Zenthgewrgy etc.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

490

434.

1554. 31. decembra. (U Zagrebu),

•Općina grada Zagreba potvrdjuje, da je od Ivana Tatlenpeka primila iz slavonske tridesetnice 40 for. i 70 denara.

Nos communitas ciuium regie libere c'iuitatis Montisgreeensis Zagra-biensis fatemur et recognoscimus per presentes, noš ab egregio domino Ioanne Tattempek, prefecto trieesimarum regie maiestatis in regno Sclauo-nie de prouentibus tricesime mercium conciuium nostrorum in angaria •quarta presentis et infrascripti anni proxime transacta. in tricesima dun-taxat Zamoboriensi et eius filiabus eollectis. nobisque iuxta indulta et priuilegia libertatis nostre a diuis -olim Hungarie regibus graciose eonces-sis, ac per sacratissimam quoque maiestatem regiam. dominum videlicet nostrum clementissimum, nobis clementer confirma,ta. singulis annis nobis proüenire debentibus, florenos quädraginta ac denarios septuaginta1

leuasse et percepisse, nobisque plenarie reddidisse, super quorum quidem quadraginta florenorum ae quinquaginta* denariorum plenaria solucione nos prefatum dominum loannem Tattempek reddidimus et coramisimus <juittum et expeditum; immo redimus et committimus raodis omnibus absolutum. harum nostrarum sigillo nostro impressiu communitarum vi-gore et testimonio literarum mediante. Datum ultima die mensis decem-bris. anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo quarto.

Savremeni prijepis na papiru. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch. lib. reg. civitatis Zagrabiae.

1 Ispravljeno iz quinquaginta. - sic.

DODATAK. ) . • •

435'.

1540.. 28. novembra. (U Zagrebi}). Mihalj. župnik legradski, prosvjeduje pred zagrebačkim kaptolom u ime Petra Keglevića pogledom na tražbinu, koju imade Kegleoić kod kralja.

Feria tertia in fešto beati Clementis pape, honorabilis dominus Michael plebanus de Legrad beate virginis, in persona magnifici domini Petri Keglewych de Bwsyn. regnorum Dalmaeie, Oroacie et Selauonie bani, domini videlicet sui. prolestatus est in eo, qualiter regia maiestas, dominus noster clementissimus, debitor extitisset et quod magnifico. domino Gaspari Ernusth de Ohakthornya, genero videlicet prefati domini Petri Keglewych, .bani, florenorum" sexmillium.

U kr. zem arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum. capit. Zagrab. Locus credibilis. Protoeollum 28. pag. 84.

436.

Oko 1540. * Popis gradova i utvrda u Hroatskoj, k»je se imadu ili porušiti ili uz

državati.

P r o p e S a u u m . Feyerkew Petri Keglowyth prope vadura Grad.ystsch.ye, diruatur

quia nullius valoris ad đefensionem, vis stube locum habens in aree. Vel teneat Keglowyth suis sumptibus1 si valet.

1 Na strani: Welike Nadasdy, non honestum et maiestas regia sup-peditat subsidium. Sic etiam de Petro Erdewdy et Bathyany.

Marmasusium demptis impensis casteHanorura 25 M. flor. in red -ditibus.

Arces, que teneri possiat cum vtilitate et conseruatione regui, tenean-tur, que non possint, dimittantur. Nouograd et Soboczky in mauibus Turca-rum. Jaycza 32 M.

492

Welycke Thome, Nadasdy, tenenda pre omnibus, quia tantum pro-uentura habet, vt bene tenere possit.

Mandetur Nadasdy. vt tenea't- cum arce ilia noua. Wsthylonia Petri Keglowytli. Wywar similiter Keglowyth.

Interteneantur. Dyanwara episcopi Zagrabiensis. sit liberum ei tenere yel non. Monozlo Petri Erdewdy, teneat dominus. suus. Zarwaskew eiusdem Erdewdy, teneatur vel diruatur. Garyth ) Zagrabiensis episcopi, relinquatur illius arbitrio, sed petit Ywanch j . subsidium. Bosyacko domini Zriny, destruatur.

A r c e s p r o p e Drauum. Zenthersebeth Ladislai More, vulcano tradetur. Werewcze Stephani Banffy. teneatur.» Berzewcze castellura Ladislai Kerecheny, diruatur. Gorbonok Francisci Thahy, seruetur et adiuuetur. Zenthysthwan. Sandroez castelum loannis Sandorffy. contra impetum Martholosorurn

teneatur. Zenthgyerghwara arx ) „ . ... .. ~ , , „ ( Hamponis. ex prouentibus proprns tene-Prodawycze castellum ? a nt , i r

Kaproneza j Razynya castellum Ludouici Pewkry, teneatur. Ludbreck castellum loannis Thwroczy, teneatur. Warasdinum filie quondam palatini. Bela Benedieti Pethew. Wynicze Stephani Gyuiay. Pethoman.

Arces in medio r egn i si te. Nekche Ladislai More. Rahocza prouentibus carens, prouideatur. Zenthmyklos Francisci Zay, prouentibus carens seruetur. Darnowcz. seruetur. Athyna Urbani'Bathy any. Soproncze Stephani Banffy. Dobra Kochya Francisci Zeckel, destruatur, nullius momenti. Also Dobrakochya, destruatur. Bela monasterium loannis Castellanphy, seruetur. • Zyrcz, diruatur. Sthynyck Castellanphy. diruatur. Chackocz Francis Tahy, diruatur.

49.$

Pekrewcz Zryny, seruetur. . • ' Pethrowynya Ludouici Pewkry, diruatur. Gorydnycza | Franeisci Bathyany, remittatur maiestati regie et Crystallowcz | faciat reuisionem si sunt seruande nee ne. Wywdwar eiusdem Bathyany. BochaOCZ | Ladislai More, diruantur, non habent redditus. Megeryche Zagrabiensis, oppidum defendetur a rege. Ohazma Ladislai More, teneat ipse. Gadocz, Ludouici Pewkry, castellum seruetur quia habet colonos. Ohayalowcz relicte. Dersffy. Ztreza monasterium Heremitarum, seruetur quia habet prouentus. Cyrquenna Ladislai Oherecheny. Zenthleryncz Wolffgangi Zemphthey. Dombro. Zenthleryncz Zagrabiensis. Crisium oppidum maiestatis regie.

Na priloženom papiru: Welyke teneantur pedites 50, per annum per duo florenos flor. 1200

Wyzilone(l) pedites 20 „ 481 Ywantj. vbi Zagrabiensis miinitionem facit, pe

dites 500 facit . . „ 1290 Werewcze pedites 50 facit „ 1200 Chorbonok . „ 25 „ 6 0 0 Sandrocz „ 24 „ 2 8 8 Razyna . „ 10 „ 240 Ludbreck . . „• 10 „ 240 Kahocza „ 50 „ 1206 Nekche „ 20 „ 4 8 0 Zemyklos(l) „ 25 „ 600 Bela „ 32 „ 768 Podborya „ 25 „ 600 Ohrystallowcz „ 25 „ 600 Gorydnycza „ 20 „ -240 Ohazma „ 25 „ 600

Ohapalowczj a d utrumque . „ 25 „ 600 Isdencz „ 25 „ 600

Summa ; . „ 11736

Na rptu: De castris et fortalitiis in regno Sclauonie etc. partim con-seruandis, partim diruendis. .

Original na papiru. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica. (1542.)

494

* 437.

1541. 20. februara, U Bruvnu.

Stjepan Blagajski piše zagrebačkomu kaptolu, da povrati kmetove, koje je oteo Ivanu Vurotskomu.

Reuerendi ac venerabiles domini et amiei nobis honorandi. Post sa-lutem ac điuinam benignitatem. Quoniam iam sepesepius. tam per literas, quam eeiam per seruitores nostros reuerendas dominaciones vestras requi-siuimus, ac rogatos habuimus ex parte arestacionis colonorum egregii Ioannis Wrwczky, que quidem petieiones nostre apud reuerendas domi naciones vestras quicquam efficere potuerunt, et si quidem pro extraneo quopiam tantum supplicassemus reuerendis dominacionibus vestris, speras-semus nobis fauere, quod tamen non sit grande negocium apud easdem a nobis petitum, pro qua re eeiam literas magnifici domini comitis de Zrinio, reuerende dominaciones vestre percipient et vlterius magnifici domini Petri de Erdewd. Igitur iterum atque iterum reuerendas dominaciones vestras pe-timus, quatinus ob respectum amicicie nostre et pretactorum dominorum, ipsos co]onos ipsi(!) Ioanni Wrwezki, seruitoris nostri, ad pristina seruieia restitui velitis, alioquin nos eum in damno persistere non pretermittemus, quic-quid enim iniuriarum dicto Ioanni infertrs, ac si persone nostre inferretis. Ceterum nee id reuerendas dominaciones vestras latere volumus: nuper-ime quidam ex seruitoribus nostris ad superiorem(!) castrum capituli vestri Gradacz, causa empcionis vini profectus fuerat, quem acerime castellanus de eadem verberari fecit, nulla sibi obiecta causa, qua pro re nee ipsi prefecto castrorum vestrorum Gradaczensi scribere voluimus, quoadusque a reuerendis dominacionibus vestris non sciscitemus, si sit ex consensu earundem reuerendarum dominacionum vestrarum, nee ne Si enim hac-tenus capitulo aliquo opitulamine non extiterimus, aduersus eundem haud-quaquam extitimus. Eeliqnum est, reuerendes dominaciones vestras feli-eissime valere exoptamus. Ex castro nostro Bruman, die dominico proximo ante festum cathedre beati Petri apostoli, anno domini 1541.

Stephanus de Vrsinis, comes perpetuus de Bla-

gay, manu propria.

Na rptu: Reuerendis dominis, capitulo alme ecclesie Zagrabiensis etc., amicis nobis honorandis.

Original na papiru. Pečat na rptu. kojim je pismo bilo zatvoreno sačuvan je. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archivum capituli Zagrabiensis. Acta capiuli antiqua fasc. 71. No. 5.

49&

438.

1541. 5. marta. (U Zagrebu).

Plemići Kaštelanovići ogradjuju^ se pred zagrebačkim kaptolom pr otiv krivnje, ako bi gradovi Sirač, Želnjak i sv. Lavislav pali u turske r uke>

jer nemaju pripomoći za obranu ovih. ~

Sabbato ante dominicam Inuoeauit. Egregii Melchior Castellanffy de Zenthlelek, necnon Georgius et Petrus, filii condam «Johannis similiter4 Oa-stellanffy de eadem, protestati sunt coram lectore et Swpanych, qualiter ipsi iam sepe. adhuc viuente dicto domino Johanne, pecierunt a regia maiestate subsidium ad castra eorum finitima Zyrch, Selniak et Zenthla-zlo. pecierunt eciam a regnicolis, immb et nunquam itidem missuri sunt ad regiam maiestatem presens subsidium, ex quo ipsi non habent qui bus conseruare eadem castra et allicuerunt suam raaiestatem, vt eadem prose recipiat, vel iuuet, cum id sua maiestas rion curat, protesta ue runt, quod si pre/ata castra penerint et in man us Turearum deuenerint, nou erit culpa eorum.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. oapit. Zagrab. ho-cus credibilis. Protocollum 28. pag. 87.

439.

1542. 24. novembra. U Požunu.

Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izruči Stjepanu Gyw-lay-w kr. nalog ч pogledom na izručenje grada Vugre zagrebačkomu bis

kupu Simunu. Sto bude taj odgovorio neka mu izvijesti.

Iz originalnog izvještaja kaptola zagrebačkoga. U kr. zem. arkivu u Zagrebu. Depos. Archiv. capit. Zagrab. Locus credibilis (irregestrata)^

440.

1542. 27. decembra. (U Zagrebu).

Zagrebački kaptol (uz uvršteni kr. nalog od 24. novembra 1542.)1 podastire kralju Ferdinandu izvještaj, daje kraljev nalog pogledom na povratak grada Ugre predočio Stjepanu Gywlay-м Mihalj presbiter de Iwanych,.

1 Vidi ispravu pod. br. 439.

496

rector aree sancte Dorothee virginis, i prebendar stolne crkoe, dne 9. decembra u gradu Vinici, u običajnom obitaval'ištu G'givlajevom, na što je ovaj odgovorio, da je pokorni podanik kralja, i da će fortalitium prefati doraini Simonis episcopi, VVgra vocatum izručiti pred dvojicom kanonika zagrebačkih, sa svim pripadnostima rečenomu biskupu na dan 22. decembra. Na taj rok izaslao je kaptol kanonika kantora Mathiam Bru-manum i Paulum archidiaeonum Dubicensem. pred kojima je plemić Stjepan Drusskoczy, službenik Stjepana Gywlaya, izručio fortalitium Vgra sa svim pripadnostima plemenitomu^ Sebastijanu Balagdy, kaštelanu zagrebačkomu, službeniku biskupa Simuna. (Izdano 6 dan poslije iz

ručenja).

Original na papiru. Na rptu j-e bio pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. [ Arch, capit. Zagrab. Acta capit. antiqua (irregestrata).

441.

1543. Mjeseca novembra.

Molbe i zelje ugar. velikaša pogledom na Petra Регепуг-а, Ludovika Pe-krija, -povratak Stenišnjaka, Nikolu Zrinskoga, Tomu Nadažda itd. pod

nesene kralju Ferdinandu.

Supplicationes domini locumtenentis et caeterorum dominorum praelatorum et baronum privatae.

Supplicant primum suae maiestati. domino eorum clementissinio. vt (quemadmodum regnicolae in conventu Nouo Zoliensi existente unanimiter supplicarunt), sua maiestas uelit iamtandem dorainum Petrum Регепу suae pristinae libertati ex captivitate diuturna exemptum, restituere. cuius captivitas turn aestate proxima in amissione arcium Soklyos et Valpo (quibus aliter. si liber iuisset, prouidere potuisset), turn quominus ad bunc conventum Novi Zoliensera plures convenerint. et suae maiestati et regno non parum obfuit, oberitque. nisi dimittatur etiam in futura generali ex-peditione contra Thureas. Paratus est autem idem dominus Pereny omnes honestas et possibiles conditiones offerre suae maiestati pro danda cauti-

* one futura obedientiae et fidelitatis suae. Deinde, quum regia maiestas benigne obtulerit accepta certa fide-

iussionis securitate, ipsum dominum Ludouicum Pewkry velle ex captivitate liberum dimittere, suplicant iidem domini, qui pro eo fideuissores extiterunt, literasque obligationis et fideiussionis nunc suae maiestati trans-miserant, vt sua maiestas praefatum Ludouicum Pewkry Posonium ad-ducendum curet. ut coram capitulo Posoniense et ipse sese obstringat his,

497

qui pro eo fideiussores faeti sunt et nogotium quoque arcium suarum resignandarum, praesente eapitulo melius transigatur.

Supplieatur etiam suae maiestati, velit iam tandem serio committere domino comiti Zluny. ut arcem domini Nadasdy. turn interceptam, cum idem dominus Nadasdy in seruitiis ardius suae maiestatis esset. (id quod maiestati suae optime constat) reddat eidem domino Nadasdy. ut ex pro-ventibus art-is illius possit arx quoque Velyke conser.vari aut conseruand§ arcis illius curam sua maiestas suseipiat, aut curet sua maiestas penitus demoliendam. ne in manus Turcarum deveniat. quod proeul dubio fiet, si modo praescripto art-i i 111 non providebitur, non sine ingenti ruina Styriae et Carintiae, provineiarum maiestatis suae.

Habeat curam regia maiestas vestra, ut dominus comes de Zrinio retineatur in officio banatus, quo se Tirnavi§ per interventum suum coram domino locumtenente et caeteris consiliariis suae maiestatis abdi-cavit, eoquod vix minima ex parte sibi de praeteritis suis servitiis satis-factus sit, neque ea, quae sibi in comitatu Zaladiensi et in bonis domini quondam Hampo deputata pro suis seruitiis erant. sint per comites Zala-dienses. ipsos uidelicet dorainos Banffy et ipsum dominum Keglewyth ad-ministrata.

Dignetur committere sua maiestas ipsis dominis comitibus Zala-diensibus. ut dicam preteritara cum sexagesima. tam de bonis ipsorum. •quam etiam aliorum una cum dica nunc ordinata administrandam curent.

Sc-ribatur magnifico domino Ioanni Ungnad. ut sit auxilio domino bano. tam in exigendis dicis in bonis Hamponis. eidem domino bano de-putatis contra Petrum Keglewyth. rebellem suae maiestatis. quam etiam domino Thomae Nadasdy. i udici curiae et capitaneo suae maiestatis, in erigendis munitionibus seu fortaliciis contra eiusdem Petri Keglewyth arces. Chakthornya videlicet et Strigo.

Committat etiam sua maiestas his, qui in Sclavonia militant, vt sint auxilio domino bano. tam contra Turcas, quam etiam alios rebelles et intestinos hostes, cum res postulat.

Den tur litterae credentiae ad regnum Sclavonie ad nomina Pauli Rathkay et Thome Kamaray. ut iidem vel alter eorum referat legationem suae maiestatis. Legatio autem suae maiestatis erit, ut regnicolae St-lavo-niae accommodent in omnibus sese articulis Novizoliensibus recens conf'ec-tis. et per suam maiestatem confirmatis, utque de medio ipsorum dica presens ad solutionem ipsi bano faciendam administretur.

Iniungat insuper sua maiestas ipsis dominis comitibus Zaladiensibus. Stephano scilicet et Ladislao BanÖy, fratribus. qui in mutuam ruinam atque adeo perniciem non secus atque hostes ruunt. ut honeste et plane fraterne inter sese vivant, arcesque ipserum inter eos dividantur. ne quae in posterum gravior turba oriatur.

Seeretum. Videbatur dominis praelatis et baronibus in couuentu Novo Zoliensi

existentibus. ut ad futuram generalem expeditionem aduersus Thurcas. MONUMENTA HIST. XXXX: MONUM. HABSBURGICA Ш . H2

498

tam equites, quam pecuniam eonferrent. ümnisque ea pecunia ad manus caraerariorum maiestatis suae daretur, erogareturque nonnisi ad solutio-nem bani, capitaneoruna, caeteroruraque virorum militarium. et ne quae fraus, aut dissipatio fierit in alios usus, sfcatuerant iidem domini. vt ex do-minis nobilibus certi continue assisterent ipsis camerariis suae maiestatis.

Verum nobiles isti (suasu praesertim nonnullorum) hanc sententiam dominorum non approbantes, deereuerunt, ne quid omnino pecuniae prae-ter duplex lucrum camerae ad manus camerariorum daretur, sed ipsimet milites conscriberent, cui sententiae cum omnino domini refragerentur, propterea quod maior hoc pacto dissipatio fieri posset ab ipsis nobilibus et milites quoque ipsi, qui a nobilibus conscriberentur, non aeque idonei et durabiles forent atque dominorum bani, capitaneorum et caeterorum virorum militarium decreverunt, tandem iidem domini cum dimoueri a sententia ipsorum nobiles nollent, vt uterque status et ordo per suos ora-tores decreta sua seorsim suae maiestati aperiret, et quae maiestati suae salubriora viderentur esse, ea per suam maiestatem confirmarentur et ra-tificarentur, sed cum ne hoc quidem vellent nobiles, et infeeta penitus re discedere ex conuentu conarentur. coacti sunt tandem domini ipsi vel ob hanc solam causam, ne hostis Thurca intelligere posset, dissidentibus pene animis. et prorsus confuse ea conventu discessisse Hungaros eorum mentem amplecti. Nihilominus maiestas sua perpensa utriusque status et ordinis voluntate et utra maiori maiestatis suae turn regno futura sit commodo, diligenter considerandam po'.erit sua maiestas ad singulos co-mitatus litteras dare pro hac re in ea forma, quam,suae maiestati trans-, miserunt, quo pecunia iuxta deeretum dominorum exigatur, -unde- fiat tandem dominis bano, capitaneis, caeterisque viris militaribus solutio.1

Savremeni prijepis. U c. i kr. kućn., dvor. i držav. arkivu u Beču: Hungarica.

442. 1544. 28. marta. U Speieru. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da štiti grad Zagreb, koji je uslijed svoga položaja i kuge mnogo stradao i neka mu se ne

namiču neobične daće. Što se protivi njegovoj slobodi. Ferdinandus d[iuina fauente clemencia Eo]manorum. Hungariae. Bohe-

mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austriae, dux [Burgundiae ] speetabili et magnifico comiti Nicolao de Zri-nio, regnorum nostrorum Dalmatiae, Oroatiae et, Sclauoniae ban[o salutem et graciam], Supplicarunt nobis humiliber fideles nostri, prudentes et cir-cumspecti, ciues et communitas ciuitatis nostrae Montisgrecensis, quod personas ac res et bona ipsorum quelibet in ipsorum antiquis libertatibus, consuetudinibus et iuribus, iuxta tenere et illibate conser-

Nedosljedaost pisanja ae i e pridržana je.

499

nare dignaremur. Nam contra eas a multis Melibus nostris et multis in locis Sclauonie turbarentur, et maxirae nouis et insolitis taxis, priuilegiis atque libertatibus eorum que omnino propter extremam inopiam suam intollerabilibus se grauari conquerunt, prout etiam nunc q[uoque ad solucijonem aliquam extraordinariam cogerentur, qui tamen parati essent ad cameram nostram ea soluere, qu[ae iuxta] •eorum priuilegia ordinarie soluenda essent. Vnde accepta eorum suppli-cacione, considerantes eos et in conflnibus uitam agere, et peste praete-rila ad paruum ciuium numerum redactos eos esse, ob idque in extremam inopiam deuenisse, nonque esse facultatis eorum defensioni et custodiae ciuitatis eorum satisfacere. His itaque ex rationibus fidelitati tuae harum serie eommitrimus et mandamus, ut eosdem in praemissis ipsorum libertatibus eonseruare, neque eos contra eas impedire, imo etiam contra alios «osdem protegere et manutenere debeas et tenearis, auctoritate nostra praesentibus tibi concessa. iureque et iustitia mediante. Secus nulla ratione facturus. Praesentibus perlectis, exhibenti restitutis. Datum Spi-rae? vige.sima octaua marcii, anno domini millesimo quingentesimo qua-dragesimo quarto.1

Perdinandus. Nicolaus Olahus.

Original na -papiru izjeden. Odozdol je pritisnut mali pecat bez legende. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu.

443.

1544. 21. oktobra. (U Zagrebu).

Pred zagrebačkim kaptolom prosvjeduje venerabilis dominus Johannes Ozegledi, lector et eanonicus eeelesie Agriensis, ac specialis capellanus et •seeretarius . . . . Nicolai Olahi, . . . episeopi eeelesie Zagrabiensis, u ime biskupa zagrebačkoga, protiv dominos regni Oroaeie, a naročito protiv bana Nikole Zrinskoga, Stjepana Blagaja, Petra Keglevića, Nikole i Petra Erdöda i alios nonnullos dominos et nobiles kraljevine Hrvatske i Slavonije, koji su obećali platiti desetinu biskupu i crkvi zagrebačkoj, ali

ju nijesu platili.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch, capil. Zagrab. Locus •credib. Protocollum 28. pag. 111.

1 Nedosljednost pisanja e, e i ae pridržana je.

500

444.

1544. 31. marta. U Speieru.

Kralj Ferdinand odredjuje, da se od zagrebačkih gradjana ne ubiru carine i trgovine, koja sloboda im je zajamčena kraljevskim poveljama.

Ferdinandus diuina fauente dementia Romanorura. Hungariae. Boe-miae etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum. archidux Austriae etc. fidelibus nostris uniuersis et singulis praelatis, baronibus, comitibus, eapi-taneis. castellanis, nobilibus, ipsorumque officialibus; item ciuitatibus. oppidis et villis, earumque rectoribus, iudicibus et villicis. necnon thelo-niatoribus, tributorumque exactoribus, ac cuiusuis conditionis hominibus offieiolatus tenentibus, praesentibus et futuris, praesentium noticiam habi-turis, salutem et graciam. Ex supplicatione querulosa fidelium nostrorum prudentum et cireumspectorum eiuium, populorum et incolarum ciuitatis nostrae Montisgrecensis intelligimus, quod quamuis ipsi ab omni soluti-one tributi, thelonei et alia exactione a diuorum quondam regum Hunga-riae, praecessorum nostrorum eis data libertate et priuilegiis per nos etiam confirmatis, exempti sint et supportati, tamen essent inter vos plerique. qui eos contra huiusmodi eorum libertates atque priuilegia in eorum mer-catura. negotiatione et itineratione turbarent et grauarent. Unde eorum aecepta supplicatione, volentes eos in eorum iuribus conseruare, iccirco vobis et vestrum cuilibet harum serie firmissime committimus et mandamus, ut praefatos ciues et incolas ciuitatis Montisgrecensis, aut homines et famulos ipsorum, contra praemissam eorum iibertareni et priuilegia ad nullam tributi. thelonei et alterius exactionis solutionem, de personis. rebus et mercibus eorum cogere debeatis, neque eosdem impe_dire, molestareque ullo pacto audeati^, namalioqui committimus per praesentes comitibus et vicecomitibus, ac iudicibus nobilium illorum comitatuum? in quibus forsan huiusmodi nostra mandata non obseruarentur, ut quemlibet vestrum ad ea obseruanda per omnia opportuna onera compellere debeant, aucto-ritate nostra praesentibus ipsis in hac, parte concessa. ac iure et iustitia median te. Secus nullo modo facere praesumatis. Praesentibus perlectis, ex-hibenti restitutis. Datura Spirae, ultima martii. anno domini- millesimo quingentesimo quadragesimo quarto.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut mali kraljevski pečat bez legende. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch. lib. reg. civit. Zagrabiae.

501

445.

1545. б. augusta. (U Zagrebu), Pleme KriŠćića ogradjuje se pred zagrebačkim kaptolom protiv nasilnoga prisvojenja časti starješine medju njima, koju obnaša stari i slabi Ivan

Tumpić, koji će ostati bez potomstva.

Eodem die,1 nobilis Stephanus Horwath de Krysehych, in sua nec-non toeius communitatis seu generacionis nobilium de dicta Krysehych, nominibus et in personis nostram personaliter veniens in presenciam etč. etc. etc. Quod prout res humane sunt fragiles et infirme, nemoque est, qui ipse sibi satis sit, et alieno non indigeat presidio et defensione, ob-hocque ipsi protestantes superioribus annis et temporibus, spontanea et libera ipsorum voluntate elegerunt sibi familiam et domum sew genera-cionem nobilium Thompych dictorum in tutores defensoresque et omnium suorum negociorum prefectos quosdam et seruitores, qui iuxta loci ipsorum consuetudinem stharesyna dici solent, qui quidem domini Thompych toto transacto multorum annorum curriculo. quo prefecture huiusmodi pre-sunt, nihil penitus moliti sunt, neque attemptauerunt, quod in preiudi-cium sew derogamen aliquod libertatis dictorum protestancium vergere po-tuisset, adherendo semel vnanimi et concordi eorundem protestancium voto atque voluntati; nunc postquam deo ita res humanas ordinante, tota ilia nobilissima eorum Tompyeh(!) familia adeo decreuerit et defecit, vt vni-cus duntaxat Ioannes Tompych, ipseque sine prole et herede et admo-dum valetudinarius ac etate quoque grauatus supersit, tbrent nonnulli ex vicinis dominis et nobilibus, qui preiecturam huiusmodi super dictos protestantes, sic vt prefertur, spontanee per dominos Tompych exerc[itam], sibipsis appropriare et vsurpare vellent et niterentur. non prospiciendo nee desiderando aliquod commodum dictorum exponencium, sed id duntaxat, vt pretextu talis prefecture protestantes ipsos sibipsis subiugare, sueque dicioni et potestati subicere, ac in eisdem dominium et tyranni-dem exercere possint et valeant, atque libertatibus eorundem derogare. Vnde facta huiusmodi protestacione, dictus Stephanus Horwath et in personis quorum supra, omnes et singulos cuiusuis status et condicionis homines, dominos comites, magnates et nobiles ab occupacione, vsurpacione et sibipsis appropriacione, seque ipsos quouis exquisito sub colore intro-missione, serenissimum quoque principem et dominum Ferdinandum, diuina fauente elemeneia Komanorum, Hungarie. Bohemie etc. regem, dominum nostrum clemenfissimum a collacione dicte prefecture sew seni-oritatus dictorum protestancium contradixit inhibendo, et inhibuit contra-dicendo publice et manifeste coram etc.

U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. capit. Zagrab. Locus credibilis. Protocollum 28. p. 120., 121.

1 Feria quarta in festo »sancte Marie de Nive.

50Ž

446.

1546. 9. augusta. Nasastar zatre i oružja Ud. u novoi sisačkoj tvrdjavi.

In nomine domini amen. Anno eiusdem 1546., augusti 9. Inuentaria eastri Sciscie assignata manibus venerabilis domini ma

gistri Nicolai de Zlobochyna, canonici ecclesie. Zagrabiensis, perfectique(!) prefati eastri Sciscie. per venerandos dominos Emericum de Kacha, archi-diaconum de Waska, et magistrnm Michaelem de Zaberdie, canonicos pr§fat§ ecclesie. Zagrabiensis, primos spanos in edifficacione prefati eastri etc.

Frumentum. Item tritici purgati nil, manipuli decimales inexacti IIICXXXVL Item milii in toto quarte PLVII. Item siliginis quarte, Hit. Manipuli decimales inexacti 1288. Item vini cubuli L. Item aceti cub. 1½. Item scrinia magna V. Item larda XL Item pixides tarazk voeate II. Cum form is et XXXVI. globulis. Item pixides barbate, ueteres Pragenses XVI. Item pixides barbate, minores cum vna fraeta VI. Item pixides barbate, noue XII. Globuli pixidum barbatarum IIICLXXXX. Item forme pixidum barbatarum VIL. Item lagenule pixidum barbatarum VIII. Item pixides manuales nou§ quinquaginta nouem. Item pixides manuales ad prouinciam diuise, XV. Item pixis vetus curta a domino palatino empta I. Item pixides manuales habent suas formas. Item venabulum I. Item gladius hungaricus I. Item pulueris pixidarii tunelle. IIII. Quarta tunella tercie partis defectum patit. Item pulueris pixidarii tercia pars vnius mediocre oll§. Item sulfuris tunella I. Item salnitri tunella L, cuius tercia pars deficit. Item plumbi tabule IL, quarum altera in tercia parte defectum patet Item ferri baculi VII. Item ligones II. Item secures magne. II. Item terebra magna II.

503

Item cathene bone II. Item cathena magna ad aquam pro hostibus prohibendis neces-

saria I. Item serra magna I. Item serre magne IIII. Item compedes pro eaptiuis compiendis VI. Item ladula I. cum sera I. Item pinguendo siue.adeps poreina eueurbite vnius. Item pisarum quarte IIII. Item fabarum quarte 1½. Item salis quarte 11½. Item setacia II. Item crebra II. Item tine VIII. Item vacce II. cum vitulis IIII. Item corde magne, II. Item mense magne III. Item mensalia II. Item scutelle ligne(!) sufficientes, disci lignei 2. Alia armamentaria

siue clenodia domus. Item bucalia mezan dicta II. Item portarii XVI. Item vigilatores II. Item coquus et pistor idem I. Item faber lignarius I. Item molendinator I. Item murator I. Item pastor porcorum I. Item porci dominorum capituli ecclesie Zagrabiensis hereditarii cast-

renses. item minores XVIIII. Due porc§ aufugierunt. Item mediocres X. Item minores porcelli XXVIIII.

Finis regesti etc.

Exquutores huius negocii, dominus Paulus Medueffy, arehidiaconus Dubicensis et magister Anthonius de Bosyako, canonici ecclesie Zagrabiensis.

Original na papiru. Ü kr. zem. arhivu u Zagrebu: Depos. Arch, capit. antiqua fasc. 52. No. I.

504

447.

1546. 30. augusta. U Pragu.

Kralj Ferdinand otpušta gradu Zagrebu onaj dio poreza (taxa dicae)y koju je ban Nikola Zrinski za svoju plaću hotio imati.

Ferdinandus dimna fauente clemencia Eomanorum. Hungarie, Boe-mie etc. rex semper augustus. infans Hispaniarum, arohidux Austria etc.. fideli nostra, spectabili et magnifieo Nicolao comiti de Zrinio, regnorum nostrorum Dalmaci§, Oroaei§ et Sclauonie, bano salutem et graciam. Ex-positum est maiestati nostre, in personis fidelium subditorum nostrorum ciuium ciuitatis nostre Montisgreczensis, quomodo tu prefer iura et priui-legia ipsorum super non solucione taxarum et contribucionum extraordi-nariarum, ac aliarum quarumuis solucionum, quacunque racione in medium regnicolarum istius regni nostri Sclauonie, ex aliquo publico instituto sol-vendarum, a diuis olim Hungarie, regibus, nostris scilicet pr§decessoribus, bone memorie, ipsis concessa. et per nos eciam graciose eonfirmata, ad solucionem dice anni presentis. allegans nos illam pro tuo sallario tibi esse assignatam. compelleres. in derogamen iurium et libertatis ipsorum manifestum, supplicantes nobis humiliter, ut eosdem in vetustis ipsorum iuribus conseruari lacere, et ab hac solucione contribucionis. a qua pri-uilegio veteri exerapti essent, immunes reddere dignaremur. Quorum nos iuribus et priuilegiis visis, considerantes eciam ciuitatem nostram Montis-greczensem propter vicinum hostem ad sui municionem rebus necessariis opus esse, ciuesque ipsos semper custodias et vigiles non sine eorum ex-pensis habere, et alia quoque necessaria onera. velint nolint, sufferre de-bere, quibus custodies et oonseruačioni ciuitatis bene prospectum esset, presentem taxam, quam in salarium tuum numerari et adscribi nolumus, pro hac vice eisdem eiuibus nostris omnino relaxandam duximus. prout relaxauimus per presentes. Pidelitati itaque tue mandamus firmissime, qua-tinus ab exaecione utriusque dice presentis anni. erga eosdem ciues nostros pacienciam habere, neque eos ad solucionem illius quouis modo compellere, aut propterea in personis, rebusque et bonis ipsorum quibus-vis impedire, turbare, molestareque et damnificare nusquam et nequa-quam presumas. Secus nulla racione facere debeas Presentibus perlectis. exhibenti restitutis. Datum Prag§. penultima mensis augusti, anno do-mini millesimo quingentesimo quadragesimo sexto.

Ferdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis.

Na rptu bilješka: Contra banum pro taxa extraordinaria.

Original na papiru. Odozdol je prltisnat veliki kraljevski pečat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Arch. lib. reg. civit. Zagrabiae. Do-cumenta.

505»

448.

1547,. 21. januara. U Beču.

Kralj Ferdinand nalaze banu i drugima, da gradjani zagrebački imadur biti slobodni od plaćanja tridesetnice.

Ferdinandus dei gratia Eomanorum, Hungariae, Bohemiae etc. rex. semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austriae, dux Burgun-diae, marehio Morauiae etc., fidelibus nostris, spectabili et magnifies Nicolao comiti a Zrinio, regnorum nostrorum Dalmatiae, Oroatiae et Sclavoniae bano, eiusdemque vicebano ac camerae nostrae Hungarieae-praefeetis et consiliariis; item dicatoribus et exactoribus quorumcunque-censuum, taxarum et contributiönum nostrarum, tam ordinariarum quairt extraordinariarum, ac lucri camerae nostrae, ac comitibus, vicecomitibus et iudicibus nobilium comitatus Zagrabiensis, modernis et. futuris, praesen-tes visuris, salutem et gratiam. Fideles nostri, prudentes et eircumspecti iudex et iurati, totaque communitas ciuium et inhabitatorum civitatis nostrae-Montisgrecensis, per nuntios et supplicationem eorum deelaraverunt mai-estati nostrae gravi cum querela, quomodo vos ipsos cives nostros in ipso-rum antiquis iuribus, Hbertatibus et privilegiis, a diviš olim Hungariae re-gibus, praedßcessöribus nostris bonae memoriae, ipsis datis et concessis,, ac per nos gratiose confirmatis, non conservaretis, sed eos contra ilia ad solutionem taxarum, contributionumque et aliarum quarumlibet extraordinariarum et insolitarum exactionium, a quibus sese omnino liberos et. exemptos fuisse, esseque etiam modo asserunt, magno eorundem detrimento-compelleretis, per hocque crebro magnis et intollerabilibus damnis et iniu-riis eos afficeretis, supplicantes nobis humillter, ut eis in tali oppressionis-et tantae necessitatis casu regia nostra dementia providere et libertates atque Vetera eorum privilegia per vos et quoslibet etiam alios observari facere dignaremur. Quorum nos humili supplicatione exaudita, volentes-eorundem iustis iuribus et antiquis libertatibus gratiose subvenire, fidelitati vestrae, et vestrum cuilibet harum serie mandamus firmissime, quatenus* a modo imposterum praefates cives et inhabitatores dictae civitatis nostrae-Montisgrecensis in eorum iustis iuribus et antiquis libertatibus, privilege isque a divis, ut praemissum est, Hungariae regibus ipsis concessis, et per nos gratiose confirmatis ćonservare, et per vestros conservari facere,. eosdemque contra eorum libertatem et privilegia in personis aut rebus,, bonisque eorum quibusvis impedire, turbare vel molestare nusquam et nullo modo debeatis, nee sitis ausi modo aliquali. Praesentibus perlectis,. exhibenti restitutis. Datum Viennae, vigesima prima ianuarii, anno do-mini millesimo quingentesimo quadragesimo sexto.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus, episcopus Zagrabiensis.

506

Jednostavni prijepis XVII. vijeka. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. lib. reg. civit. Zagrabiae. Iza potpisa slijedi opaska: Locus sigilli regii.

449.

1547. 14. novembra. U Augsburgu.

Kralj Ferdinand nalaže banu, podbanu i t. d.\ da ne smiju od zagrebačkih gradjana ubirati porez, koji je na hrvat, saboru zaključen.

Ferdinandus diuina fauente dementia ßomanorum, Hungarie Bohe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum. archidux Austrie. dux Burgundie, marchio Morauie etc. fidelibus nostris, spectabili et magnifico Nicolao comiti Zriniensi, regnorum nostrorum Dalmati§, Croatie et Scla-uonie, bano, eiusque vieebano. ac egregiis magistro prothonotario, comiti-bus. vicecomitibus. iudicibus et uniuersitati nobilium; item dicatoribus et exactoribus quarumcunque taxarum et contributionum in predicto regno nostro Selauoni§ nunc constitutes, et in futurum constituendis, presentes visuris. salutem et gratiam. Exposuerunt maiestati nostre per supplicati-onem Meles nostri. prudent.es et circumspecti iudex et iurati. ac tota communitas ciuium ciuitatis nostre Montisgrecensis, quod quamuis ipsi haberent certas Jiteras et literalia instrumenta super non solutione quo-rumcunque censuum, taxarum et contributionum in medium vestri ad quamcunque necessitatem regni isti uš nostri contribuendarum. a diuis quondam regibus Hungarie, nostris predecessoribus ipsis datas et concessa. et per nos gratiose confirmata. in pr§terita tamen vestra congregatione certa pecunie taxa per vos eisdem ciuibus nostris imposita fuisset. quam vos nunc ab eis contra huiusmodi libertatem et prerogatiuam ipsorum omnino exigere veletis. supplicantes nobis humiliter. ut eosdem in huiusmodi antiqua eorum libertate per nos gratiose confirmata, nunc maxime, cum propter hostem vicinum eadem ciuitas nostra necessariis ad sui rau-nitionem et fortificacionem sumptibus indigeat, conseruari facere gratiose dignaremur. Oum autem nos ex officio nostro regio teneamur omnes fi-deles subditos nostros in iustis eorum Hbertatibus, iuribusque conseruare, dignumque etiam alioqui sit, ut ipsa ciuitas nostra contributionem (si quam facere poterit) in sui potius munitionem conuertat, quam ad alios usus contribuat. ut ad ingruentem quamlibet occasionem vobis. vestrisque colonis tutum profugium apud eos esse possit; supplicacione eonmdem ciuium nostrorum exaudita, et iuribus eorum intelleetis, fidelitati vestre harum serie firmiter committimus et mandamus, quatinus acceptis pre-sentibus. preseriptam contributionem per uos modo premisso ipsis ciuibus nostris impositam, ab eisdem nullo modo exigere, neque propterea eosdem ant aliquem eorum in rebus uel bonis ipsorum quibusuis impedire. tur-bare vel damnificare. sed a modo inposteriim eos in prejnissa libertate ipsorum immunes conseruare et conseruari facere omnibus modis debea-

507

tis et teneamini. Secus nulla ratione facturi. Pr§sentibus perlectis, exhi-benti restitutis. Datum Auguste, Vindelicorum, decima quarta die novem-bris, anno domini millesimo quingentesimo quadragesimo septimo.

Perdinandus. Nicolaus Olahus,

episcopus Zagrabiensis.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kvaljevski pečat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Deposit. Arch. lib. reg. civitatis Zagrabiae. Documenta.

450. • 1548.—1553.

Iskaz o izdacima grada Zagreba na utvrde i čuvare, sto nijesu odobrili kr. povjerenici.

A r t i c u l i e r eg i s tro c i u i t a t i s Mont i sgrecens i s dese r ip ti, quos magnifici domin i Ioannes Tattenpek, ae F r a n c i s c u s Pwtyndorff, c o m m i s s a r i i sacre cesaree et reg ie maies ta -

tis etc. non aeceptarunt . Imprimis in anno domini 1547. communitas diete ciuitatis Montis

grecensis de salnitro ad necessitatem pulueris tormentarii emit centenarios 12. singulum centenarium florenis 14. quemlibet florenum per miciferos 75 numeranclo, facit florenos 168.

Anno eodem, quando videlicet Vlambeg Bassa cum ingenti exercitu Turcarum ad obsidendam hane ciuitatem venire famabatur, eotunc propter metum eiusdem et Turcarum preter illos portarios 12, quos continue ipsa communitas in portis ciuitatis penes se conduxerat. pedites pixidarios 50, quos soluit per mensem, dati sunt rhenenses floreni 3.

Quinque vero decurionibus eorundem, unicuique per mensem super-additus est ad singulum mensem rhenensis florenus 1, sicque tota summa solucionis eorundem simul computata, singulum florenum per cruciferos 75 numerando, facit florenos 248.

Ittem damnificatis ciuibus per dominum eomitem Zriny. tunc regni Sclauonie banum, ex speciali mandato sacratissime regie maiestatis ipsa communitas iam de facto soluit florenos 1323.

Insuper idem dominus comes Zriny, banus, medio exactorum taxe eiusdem anni eciam per vadiaciones iumentorum et interempciones per-sonarum ciuium ab ipsa communitate ciuitatis extorsit florenos 100.

Ittem 1549., 12. die mensis maii, (juattuor lapicide fuerunt, qui per 12 dies aqueductum ad portam carnifieam murarunt, quorum singulo per diem dati sunt cruciferi 10, facit florenos (3, denarios 40.

508

Latus facit florenos 1845, denarios 40. Ittem 8. die iunii, eiusdem anni 1549. dicti quattuor lapicide fuerunt

per 8 dies in reformacione strati seu vici ciuitatis ad dictara portam car-nificum, quorum singulo per diem soluti sunt cruciferi 10, facit florenos 4, denarios 25, wienenses 2.

Ittem 1551., 26. die mensis iulii, propter metum Thurcarum tunc increbeseente et vigente, supra illos 12 portarios, quos ciuitas continuo in portis ciuitatis tenuit, assumpsit infrascriptos milites ad custodiam ci-vitatis, videlicet loannem haramiam, Anthonium Cituaredum, Valentinum Dwgy, Anthonium Kranyecz, Georgium Lathin, Mykyczam Vratar dictum5i et Georgium haramya de Methlyka, cum quibus facta fuit conuencio per singulum mensem, singulo floreni duo hungarici, qui in eisdem seruiciis continue fuerunt per menses sex, quibus itaque soluti sunt per cruciferos 75, facit florenos 84, denarios —.

Anno eodem ex dementi et graciosa annuencia regie maiestatis Phi-lipus bombardarius assumptus fuit in bombardarium, cui soluti sunt flo-' reni 38, denarii 40.

Ittem 1552.,25. die septembris, missus fuit Fabianus Thurnar pro lapicida Gregorio ad Bresecz, in facto combustionis cementi, cui ad ex-pensas dati sunt denarii 25.

Ittem 12. die mensis maii, eiusdem anni, pro vectura duorum morta-riorum ferreorum, per generosum et magniflcum dominum loannem Len-kowych. ex commissione regie maiestatis mutuo *ad confinia acceptorum, usque ad Bresecz. soluti sunt denarii 75.

Ittem 1. die mensis augusti, quando Vlambeg bassa Ohasmam cepe-rat, eotunc ad conductos pedites pixidarios ciuitas exposuit florenos 70.

Ittem 1553. 12. die aprilis. Laurencius Vertorepecz, qui cum con-ductoribus cupri fracte bombarde expeditus fuit versus Labacum, dati sunt eidem ad expensas denarii 50.

Ittem 1557. 27., die mensis iunii, a Michaele Prankowych pleh empti floreni 20, denarii 80.

Pro conductura eiusdem pleh denarii 50. Summa facit florenos 219. denarios 45. Ittem eodem anno, 29. die mensis maii, Georgio Thurnaro, qui mis

sus fuit ad Bosyako et Kralyewcz pro duccione eanalium ad fossatum, dati sunt ei denarii 16.

Utraque summa prescriptorum facit florenos 1064 denarios 85.

Original na papiru. U kr. zem-, arhivu u Zagrebu: Depos. Arch, lib. reg. civitatis Zagrabiae.

509

451.

1548. 4. marta. U Beču. Stjepan Zakalinci zahvaljuje zagrebačkomu kaptolu na iskazanim dobročinstvima i javlja, da je u Bebu umro Petar Perenyi, kojega žele Ma-

djari prenijeti u Ugarsku.

Reuerendi domini, domini et patroni mihi semper graciosi. Mei et meorum obsequiorum perpetuam eommendaeionem. Pro singulari et fauo-rabili eorundem in me exhibita clemencia in opitulacionem meorum stu-diorum mihi presidio prestito, habeo et ago eisdem immortales graeias, et quoad vixero, tarn in oracionibus. quam in omni officio et seruitute huius beneficii me memorem et gratum exhibere curabo, agamque deo adiutori, quo illud tarn ad aedificacionem mei ingenii, quam ad eorundem laudem collatum iudicetur. Hie nouitatis nihil aliud habemus. quam quod nunc penultima februaru Petrus Prymy1 in castro Vienensi mortuus est, qui nondum est sepultus, volunt enim Hungari, si regia maiestas concesserit, aliquo in Hungariam deducere. Funus est positum in ecclesia ante cas-trum, et tandiu illic manebit, donee a regia maiestate nuncius aduenerit. In reliquo easdem feliciter valere eupio, quibus me meamque seruitutem iterum commendo. Yienne Austria, 4. marcii,' 1548.

Reuerendarum dominacionum vestrarum seruitor

Stephanus Zakalynczy.2

Vani: Reuerendis dominis, dominis capitulo ecelesie Zagrabiensis, dominis et patronis mihi graciosissimis.

Original na papiru. Pečat, kojim je pismo bilo zatvoreno, pritisnut je na rptu. U kr. zem arkivu u Zagrebu: Depos. arehiv. capit. Zagrab. Acta capituli antiqua, fasc. 94. No. 43.

1 Petar Perenyi (pisano Prymy, Priny, Pryny) bio je župan županije Abaujvär i kr. kancelar (1540—1542). God. 1548. bio je po kralju Ferdinandu 10. okt. 1542. u Ostrogonu zarobljen, i do smrti držan u Beču. Mrtvo tijelo njegovo prevezeno je u Šarošpatak.

2 Stjepan Zakalinczi ä Czasma bio je god. 1547. sacellanus Nicolai Olahi. cancellarii regie maiestati etc in Hungaria. 1548. bio je upisan na bečkoj universi. S njim bili su tamo ovi Hrvati: Gjuro Draskovic, bacala-rius, Matija Rutzenitz de Zagrabia, Ivan Pleuienithoycz a Warazino, Gjuro Sirmyensis, quondam capellanus Ludovici regis, Grgur Boynychych, Gabro literat, Matija Murakewzy (Medjumuree), Pavao [de] Nowak, Matija a Zache-zamye, Ivan Lubych, Petar i Simun Keglevith de Bwsin. — Schrauf Kar. •dr. A becsi egyetem magyar nemzetenek anyakönyve. Budapest 1902.

510

452.

1548. 26. septembra. U Beču.

Kralj Ferdinand uvjerava Zagrepčane, da će se pobrinuti za utvrde grada.

Ferdinandus diuina lauente dementia Romanorum, Hungarie Boe-mie etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie etc. Prudentes et circumspecti, fideles nobis dilecti. Supplicacionem. vestram diebus hisce per nuntios vestros ad nos missam intelleximus, ubi suppli-eastis nobis, ut munitioni et fortificationi istius ciuitatis nostr§ pro vestra quiete et securitate aduersus hostium insultus prouidere digriaremur. Ves-tris precibus inclinati, curabimus quamprimum fieri poterit, illam pro quiete et permansione vestra bene muniendam, atque ob id breui mura-rios etiam istuc mittendos, qui menia et alia loca munienda videre et per-lustrare debeant. Sitis itaque Meli et constanti erga nos animo, certo vobis statuentes nos vestri curam omnimodam habituros. Datum Vienne, vigesima sexta septembris, anno domini millesimo quingentesimo quadra-gesimo octauo.

Ferdinandus.

Nicolaus Olahus. episcopus Zagrabiensis.

Na rptu: Prudentibus et circumspectis, iudici et iuratis, ceterisque oiuibus ciuitatis nostrae Montisgrec^nsis etc., fidelibus. nobis dilectis.

Original na papiru. Na rptu je pritisnut reliki pecat, kojim je pismo bilo zatvoreno. U kr. zem. arkivu u Zagrebu. Depos. archiv. lib. reg. civitatis Zagrabiae. Documenta.

453.

1548. 4. oktobra. Ü Beču.

Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da gradjanima zagrebačkim povrati jamčevinu, koju im je iznudio u ime maltarine.

Ferdinandus diuina fauente clemencia Komanorum, Hungarie, Bohe-mie, etc. rex semper augustus, infans Hispaniarum, archidux Austrie, etc. fidelibus nostris capitulo ecclesi§ Zagrabiensis salutem et gratiam. Ехро-situm est maiestati nostr§ per fideles nostros, iudicem ac iuratos, et totam eommunitatem ciuium ciuitatis nostre Montisgrecensis, qualiter vos. nescitur qua racione, contra iura et priuilegia ipsorum ciuium nostrorum, a diuis quondam Hungarie regibus, nostris videlicet precessoribus data et cbn-.

511

cessa, ac per maiestatem quoque nostram gratiose confirmata, ab eisdem thelonium cepissetis exigere; ac eo nomine diebus proxime pr§teritis in Hbero campo ipsius ciuitatis nostre viginti quattuor boues Stephani Saffranych ac Mathi$ Maznecz et Ioannis Zbegowyeh, conciuium ipso-rum exponentium in pascuis existentes reeipi, et in septa illius capi-tuli vestri agi fecissetis, nee prius reddere curastis, quam ciues ipsi nostri certum pignus coacti fuissent vobis dare, in pr§iudiemm et derogamen iurium et libertatis ipsorum manifestum; supplicatum ita-que extitit maiestati nostre per eosde.m ciues nostros humiliter, digna-remur ipsis superinde gratiose prouidere; cum autem velimus Vetera i ura et antiquas libertates dictorum ciuium nostrorum, a diuis quondam regibus Hungarie ipsis data et concessas, ac per nos etiam gratiose confirmatas, per omnes fideles subditös nostros obseruari facere, sup-plicatione eorundem exaudita, fidelitati vestr§ harum serie mandamus firmissime, quatinus acceptis pr§sentibus, et premissis sic ut nobis relatum est stantibus et se habentibus. prescriptum pignus a prenominatis ciuibus nostris nomine thelonei acceptum, eisdem reddere. et deinceps a violenta huiusmodi thelonei ab eisdem ciuibus nostris exaetione suppersedere ac superinde cum bono modo concordare, si quid autem vetustioris aut me-lioris iuris et priuilegiorum super ipso theloneo quam ipsi ciues habetis, id iure mediante. et non violentia requirere debeatis et teneamini. Secus non faeturi. Pr§sentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Vienne, quarta mensis octobris, anno domini millesimo quingentesimo quadrage-simo octavo.

Perdinandus.

Nicolaus Olahus. episcopus Zagrabiensis.

Bilješka na rptu: Contra capitulum pro theloneo.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. U kr. zem. arkivu u Zagrebu: Depos. Archiv. lib. reg. civitatis Za-grabiae. Doeumenta.

455.

1548. Mjeseca augusta.

Doroteja, udova Stjepana Blagaja moli kralja Ferdinanda, da nju i sina njezinoga Franju uzme u zaštitu, da natrag zadobije imanja u Me-

nićima, koje je ban Nikola Zrinski oteo.

Sacratissima majestas et domine, domine clementissime. Exponitur eidem in persona fidelium et humilium seruitorum ac orphanorum eius-dem vestre sacratissime maiestatis, generose videlicet ac magnifice domine

512

Đorothee de Frangepanibus, relicte, ac magnifici Francisci pueri, filii spec-tabilis ac magnifici olim domini Stephani Vrsini comitis de Blagay, fide-lis vtpote seruitoris sacratissime maiestatis vestre, qui 15. die mensis iulii proxime preteriti obiit.1 qualiter superioribus annis idem olim dominus •comes Stephanus Vrsinus, dum viuebat, vestre sacratissime maiestati plu-ries conquestus fuisset contra spectabilem et magnificum dominum Nico-laum comitem Zryny. regnorum sacre maiestatis vestre Dalmatie. Croatie •et Sclauonie banum, ex eo quod ipse possessionem ipsorum exponentium Menychy vocatam, preteritis temporibus, iam videlicet tempore banatus sui, nullo penitus iuris ordine obseruato oceupasset, et eotum vestra sacratissima maiestas visis et perspectis vetustis iuribus ipsorum exponentium, vt puta serenissimorum et inclitissimorum olim diuorum regum Hungarie Imdouici ac Ladislai et Caroli nee non Sigismundi imperatoris, precessorum scilicet sue maiestati Uteris, et deinde spectabilis quoque et magnifici olim •domini Mathie Gereb de Vingarth, eorundem regnorum sacre maiestas vestre Dalmatie, Oroatie et Sclauonie bani adiudicatoriis, consideratis etiam ;articulis Nouizoliensibus. ac oneribus in eisdem specifice declaratis de et super remissione bonorum possessionariorum per quoscumque uiolenter ac .potentia mediante occupatorum, eandem possessionem Menych ipsis exponentium per dictum dominum Nicolaum comitem ec banum sub pre-•dicta pena onerum et grauaminum in dictis articulis Novizoliensibus oontentorum, vigore plurium literarum sue maiestatis preceptoriarum in •diuersis locis et terminis ad eundem datarum, firmissime mandauerit. Ipse tamen dominus banus nescitur unde motus ad tot plurima man-data vestre sacre maiestatis ipsam possessionem Menychy eisdem expo-nentibus in hodiernum usque diem remittere et rastituere uoluisset minime.

Oeterum quamuis vestra sacratissima maiestas superiori anno decima •quinta videlicet die mensis nouembris. ex Augusta Vindelicorum2 median-tibus sue maiestatis uteris mandare dignata fuerit, vt tam prefatus olim dominus Stephanus Vrsinus, comes, quam eciam incole prefate possessions Menychy cum omnibus iuribus et priuilegiis, atque ceteris omnibus .probabilibus documentis tricesimo secundo die post felicem videlicet ad-uentum sacratissime maiestatis vestre Viennam, coram eadem comparare debuissent. Atamen quum idem dominus comes Stephanus Vrsinus uolente sic diuina uoluntate interim e uiuis sublatus sit, ideo par non est, vt ipsa domina relieta, cum prefata Genera prole sua in tam mestissima, immo cruda orphanitate et merore constituta, ad lites aliquales prosequen--das ad longinquas partes posset progredi, quare supplicatur humillime vestre sacre maiestati, tanquam domino clementissimo et piissimo tutori •et protectori orphanorum, dignetur vestra sacratissima maiestas ex sibi innafca regali dignitati dementia ipsos exponentes in integrum dominium dicte possessions iniuste occupate restitui facere iuxta prefatorum articulorum decreta, qui restituti ad instar reliquorum fidelium sacratis-

1 god. 1548. 2 god. 1547.

513

sime maieštatis vestre dominörum et regnieolanim omnibus ius- in ipsam possesionem querentibus in eođem regno maiestatis ves'tre semper erant et iuri stare et iudicatum pati.

Preterea memineri potest vestra saeratissima maiestas, qualiter hiis superioribus annis eciam conquestum et supplicatum fuit-pro. parte dicti condam domini ćomitis Stephani Vrsini pretextu possessionis Zmerchko-wychy uocatae, per vestram sacratissimam maiestatem ipsi domino comiti pro mille florenis oppignorate, quam itidem prefatus dominus Nicolaus comes et banus nullo iuris ordine obseruato et nee depositis dictis 1000 fl. potentia dumtaxat fretus propria occupait, ad cuius quidem domini comitis Stephani humilime supplicaeionis instanciam vestra sacra maiestas dignata fuit per literas sue maiestatis preeeptorias dicto domino bano man-dare, vt absque omni recusa et tergiuersacione dictam possessionem ipso-rum exponencium Zwerchkowychy vocatam, eisdem remittere debuisset; ipse tarn en dominus banus ad huiusmodi mandatum vestre saere maiestatis eandem ipsa potencia detineret eciam modo, quare supplicatur vestre . sacratissime maiestati, tanquam domino clementissimo, dignetur vestra saeratissima maiestas uel predictam possessionem aut pretactam sumpmam pecunie uelle seu ipsis exponentibus restitui facere, ne ipsi exponentes duppliciter dampnificati gratia et dementia vestre sacratissime maiestatis se noscant deseri.

Insuper supplicatur eciam humillime sacratissime maiestati vestre, ut eadem ex regali sibi innata gratia et dementia, prefatam domi nam Do-rotheam de Frangepanibus, exponentem, vnacum dicto puero, filio suo, or-phanos videlicet vestre sacratissime maiestatis, simulcum castris et uniuersis bonis eorundem in sue clementie tutelam et protectionem recipere, ac uice nomineque sue maiestatis hanc prouinciam spectabili et magnifico domino Georgio Zlwny de Frangepanibus, Segnie, Wegle, Modrusie comiti deman-dare. Propter quod\ vestra saeratissima maiestas a deo optimo maximo et semper propicio graciam in present! et in futuro seculo premium uite eterne est habitura. Super quibus omnibus a vestra saeratissima maiestate optata et graciosa expectatür relaeio.

Vani: Supplicatio generose et magnifi.ee domine Dorothee de Frangepanibus, spectabilis et magnifier olim domini Stephani Vrsini, comitis de Blagay relicte, ae Francisei filii eiusdem.

Po prijepisu R. LopaHća • s originala u hr. ugar. držav. arhivu u Budimpešti: •• N. R. A. fasc. 27. -No. 28. Ja ga ondje nijesam mogao naći.

MONUMENTA p iST. rXXXX. MONUM. HABSBURGICA Ш . 33

514

456.

1550. 20. maja. U Beču.

Kralj Ferdinand potvrdjuje plemićima Vuglovečkim novom darovnicom njihove\ posjede u Trsteniku.

Ferdinandus diuina fauente dementia Eomanorum, Hungari§, Bobe-mi§, Dalmatie, Croaci§. ScIauoni§que etc. [rex semper augustus. infans Hispaniarum, archidux] Austria, dux Burgundie etc. memorie, eomraen-damus tenore presentium significantes quibus expedit vniuersis, [quod nos

. . . . . . . . . . ad .] humillimam sup-plicationem maiestati nostre factam, turn vero considerantes fidelitatem et seruitia fidelium [nostrorum •

Valentini. filii olim Stephani de eadem Therzthe-nyk ac Stephani, Thorn?, Laurentii et Simonis, fi'iorum suorum, necnon

quondam Valentini, filii olim Stephani de eadem Therzthenyk, item Georgii et Anthonii filiorum eiusdem

de eadem] Therzthenyk, atque Luce, filii quondam Ohristophori, filii olim Ambrosii, filii quondam Ioannis, filii olim Petri item Valentini Martini et Demetrii, filiorum quondam Andree, filii annotati olim Ioannis, filii quondam Pet[ri . necnon Michaelis et Luc§? filiorum quondam

Gregorii, filii olim Philippi, filii dicti de prelata Therzthenyk, que ipsi primum

regni nostri Hungarie. corone et deinde maiestati nostre. pro loc[orum et temporum varietate . .# . . . . . . . . . . . exigendo exibuisse dicuntur, moti etiam pietate nostra regia,

qua erga nobiles dominas Anastasiam et Agnetem olim Valentini, filii annotati

quondam Stephani de s§pedicta Therzthenyk afficimur, totale pr§dium seu districtum(?)

in] pertinenciis castri Bela, in comitatu Warasdiensi existens habitum, in cuius quieto et pacifico dominio iidem

Valentinus, Martin us, Demetrius, Michael et Lucas ac Anastasia et Agatha, maiores et progenitores suos a tempore

perstitisse, seque ipsos eciam modo persi-stere asserunt. Totum item et omne ius nostrum regium, si quo[d . . .

. . . . . Woglowcz etiam aliter qualitercunque haberemus, aut eadem nostram ex quibuscunque causis, viis. modis et raci[onibus concernerent maiestatem . . . vtilitatibus et pertinenciis quibuslibet, terris scilicet arabilibus, cul-

tis et incultis, agris, pratiš, pascuis, eampis * vineis [vinearum-

515

jue promontoriis. aquis, fluuiis, piscinis. piscaturis], aquarumque decursi-•onibus, molendinis. et eorundem [locis . . ;

et pertinenciarum suarum inte-gritatibus quouis nominis voeabulo vocitatis. sub suis veri.s metis et an-v tiquis existentibus

ßarnab§ ac Stephano. Thom§. Laurentio •et Symoni, filiis, necnon Martino. .Georgio, Anthonio, Luce. Val[entino . .

Anastasie et Agath§. ipsorumque. heredibus posteritatibus vniuersis. noue nostre donationis titulo dedimus, [donauimus et contulimus, imo dam us, donamus] et eonferimus iure perpetuo et irreuocabiliter tenendum, possi-dendum, pariter et habendum; saluo iure alieno, ha[rum nostrarum vigore et testimonio mediante. Datum] Vienn§, vigesima die mensis maii. anno domini millesimo quingentesimo quinquagesimo. regnorum [nostrorum Eo-mani quarto.

Perdinandus.

Original manjkav s desne strane Odozdol je pritisnut veliki pečat. U arkivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu. *

457.

1550. 29. oktobra, U Beču.

Kralj Ferdinand osniva bolnicu u Ljubljani, za koju preuzima samostan Augustinaca, kojega se dio dohodaka daje samostanu istoga reda na Rijeci. Odredjuje se i pogledom na opatiju sv. Jakoba, koju ima do

smrti uživati senjski biskup.

Nos dei gratia Ferdinandus Romanus(!). Hungariae et Bohemiae etc. rex, Hyspaniae(I), archidux Austriae, dux Burgundiae, Stiriae, Oarintiae, Carniolae et Wirtembergae etc., comes Tirolensis etc. unacum haeredibus et successoribus nostris. Postquam nos prouinciae princeps in honorem et laudem dei omnipotentis, animabusque nostris salutem et com muni po-pulo commodum xenodochium, ut in aliis locis habetur, etiam in nostra ciuitate Laybaeh Carniolae, extruere et aedifieare proposuimus, fidelique nostro Jacobo de Lamberg in Stein, et Christophoro de Knüllenberg, ambobus nostris camerae consiliaribus(!), ubi locus in nostrac iuitate Laybaeh esset aptus, scripsimus, illorumque opinionem intelleximus. quod nullus Jocus aptior in dicta nostra ciuitate possifc reperiri et excogitari, quam. raonasteriurn sancti Augustini ordinis, in honorem sancti Jacobi, quod de die in diem deficit opibus, quod praedictum monasterium cum adiunctis possideremus. et ut subditi(ut antea faetum), census, tributum et omnia, quae monasterio dare tenentur, singulis annis porrigant. Nostris consilia-

*

516

"ribus, ut cura pio et fideli nostro Joanne Primosiehtz, ordinis sancti Au-•gustini-ibidemque patre prouinciali et uicario in nostris tribus regionibus Stiriae, Oarinthiae et Oarniolae. et cum patre*priore sancti Viti Fluminis

'* et similiter cum patre priore et conuentu sancti Jacobi Laybachi/ traetent et conueniant, iniunximus, ut illius monasterii fundata nobis ad hoc opus deo beneplacitum traderent, quandoquidem illis diutius conseruare difficile nobis uidetur. Econtra illis a principali nostra camera singulis annis cum pecunia ad. sanctum Vitum Fluminis monasterio eiusdem ordinis. ut eo melius sustentantur. porrigere consesismus. qua in re contentos sese de-elararunt et nobis totum monasterium cum omnibus sibi fundis et ad monasterium spectantibus, nihil exceptis. in perpetuum nobis tradiderunt. Nempe et primo saepenominatum monasterium, secundo tam in terra, quam in Goy census, et monasterii eolonos traditi vrbarii. quinqua-ginta septem medii et toti fundos, qui subditi et coloni simul cum ali-quibus paneis • in terra censibus praedictorum vrbarii posse, in pecunia centum et quatuordecim reinisch florenos. cruciferos quinquaginta duos, tritiei septendecim, milii quatuordecim, auenae sexaginta sex mensurae modo cistarum, quorum tres in nostra ciuitate Laybach duas faciunt, quandoquidem supradieti patres et fratres in istis frumentis non contend,, in certam quandam pecuniae summam est transactum et Laybachorum mensura tritiei pro uigiriti quatuor crueiferis, milii pro duodecim, et men-sura auenae pro sex crueiferis taxata est, quae summa in communi faeit nouem florenos et quinquaginta duos cruciferos. moneta uero reinisch. Item aliqua in nostra ciuitate Laybach et accumbentia seruitia faciunt florenos nouem et quinquaginta quatuor cruciferos et unum nigrum num-mum in moneta supradieta. In Wippaeher fundis quatuordecim labra et unam amphoram uini, unum labrum per quatuordecim cruciferos taxa-tum, faeitque summa nouem florenos, cruciferos triginta. In uinea prope uiara itinerantium (de qua decimae porrectae in hisce uero Uteris non taxatae) duodecim amphoras. et pro istis unum florenum, quorum summa summarum saepedieti monasterii census centum et quadraginta quinque florenos moneta reinisch oeto cruciferos et unum nigrum nummum facit. et unumquemque florenum pro sexaginta crueiferis, quapropter dicti monasterii inhabitantes omnem templi ornatum et suppelleetilia nobis tradiderunt. quae tamen per nostrum supradictum fiscum in pecunia satisfacere quam primum curauimus. Postquam uero a dicto monasterio quatuor centum floreni sexaginta et unus pro tributo porrigendi remanserunt, et aliqua bona econtra a nobis reseruata, ilia nostris magnifieis in regione Oarintia consiliariis dimisimus et in nos suscepimus. Econtra uero illis ob debitum nobis tri-butum secundum opinionem procerum nostrorum uiginti florenos a supradicta summa detraximus, ita ut non plus quam centum et uigintiquinque-floreni octo eruciferi et unus niger nummus (quorum oeto eruciferorum et nummi eursuum non mentio facta) r^man^t. Sed in huius monasterii saneti Jacobi Labaehi, ordinis saneti Augustini refrigerium, supradieto monasterio Hieronymi apud sanctum Vitum Fluminis eiusđem ordinis centum, et uiginti quinque florenos reinisch dare promisimus, et quam primum' nostris praepositis quarenti ibidem apud sanctum Vitum Fluminis clemen-ter mandauimus ut dietos centum et uiginti quinque florenos singulis annis

517

proximo die primo ianuarii incipiendum, et elapso medio anno, huius sum-mae mediara partem, et consumato anno reliquam partem expendant et persoluant. In cuius rei fidem hasee literas in membranam descriptas hac eonditione, ut in dietas prouincias et non in alium quam in illorura mona-sterii corrjmodum et utilitatem transferant, dedimus. Eeontra et nos cum praedictis nobis translatis monasterii fundis et bonis peragendum quoddam nostris camerae opibus liceat, alias a supradictis monasterii inhabitantibus literas testimonials aceepimus. Secundo. quantum ad duos piscatores, quos monasterium saneti Jacobi ordinis Augustini in nostro flumine Laybaehi habuit, et praedictos colonos, robotas. monasterii saneti Jacobi et paucos fundos quomodo fruendi sint attinet. religiosis abhaciam saneti Jacobi in Palo, una cum saneti Viti Fluminis in oriente. eum omnibus beneficiis, tarn in uino, quam frumentis, fundis et omnibus aliis eo speetantibus, in perpetuum tradidimus. tamen post mortem nostri pii et frdelis Francisci, in Zeng episeopi, qui in tota uita sua abbaeia immutabiliter fruatur, ita ut relioriosi post mortem illius [ue]l eum Uli aliquid aliud tribuatur (secundum sententiam nostrorum eommissariorum) possideant. Si uero in porrigendo eentorum et viginti quinque florenorum et monasterii post obitum dicti episeopi illius denegaretur. me tutorem esse uelle confiteor. Item saepedictis religiosis eoneessimus in abbaeia saneti Jacobi vinum et irumenta in illorum monasterium apud sanctum Vitum Fluminis absque perieulo perducere et frui. In cuius rei fidem illis per nostras Inferioris Austriae camerae eonsiliarios nostro iussu hasee litteras adiuneto nostro sioillo praeparauimus. Datum in nostra ciuitate Vienn§, uigesimo nono die oetobris, post Christi domini et saluatoris nostri natiuitatem millesimo quinqueeentesimo quinquagesimo, nostri regiminis Romani vigesimo quinto, et altero uigesimo nono anno.

Commissio domini regis in consilio camerae. Ioannes Alberti Wit-manstPter. D. caneellarius, Baro de Herberstein. H. Beck v. d. propria. B: Biller m. p.

Jednostavni veoma loš prijepis učinjen po prepoštu, dekanu, kanonicima ljubljanskoga kaptola, na molbu o. Simplicijana Frazul-a; priora samostana sv. Jeronima na Rijeci, u Ljubljani 18. maja 1583. Li ar-kivu Jugoslavenske akademije u Zagrebu. Bilješka na rptu: Copia del priuilegip de la abbazia de san Giacomo de Palo et monasterio del Lubiana ex germanico in latinum versa.

518

458.

1551. Mjeseca februara. General Ivan Lenković izviješćuje kralja Ferdinanda o stanju hrvatske-

krajine i naznačuje, što joj je nuždno. Allerdurchleuchtigister, grossmächtigisterRömischer zw Hungarn vnd

Behaimb Khonig etc. Wie ich euer kon. Majestet etc. all windtcz per-sönndlich vnd vngerthenigist sueeh vnd vmb fursehung der Krabatischen Ortflekhen. Vsskhokhen vnd anders yeczo meiner verwaldtung gehorsam-bist anrueff, also khorab ich abermals yeczo euer Röm kon. Majestet mit aller vnderthenigister gehorsamb pitundt: erstlichen vmb derselben aller-gnedigisten verordnung der verdienten vnd aussteendigen Pezallung auf yeczgemelldt ortflegkhen von verschinen ersten juny piss auf den nags-khombenden ersten marozy, sambt dem khundsehafft skhardt vnd postglt auf das eingeundt ainvndfiinfzigist jahr — auf den aufschlag zw Laibach oder in ander weg, wie es euer kon. Majestet vorhin järliche genedi-gist pezallen lassen vnd wie es auch diser graniczen höchsten nodturft sein wirdt.

Verrer. nachden di gemelten Graniczen vnd orttiegkhen (ausser Wihitsch) in vill jaren dergleichen mangl an profandt nieht gelitten. als dits vngeradten theuer jar vnd sonderliche Zeng. darinnen ain Zeidt heer khain ander profandt gewest, als was die dienstleut auf iren Saumbrossen ainziger wais in Khraba'ten vmb salz gewexldt vnd hinein pracht. welches nun di Tilrkhischen Martollossen gewisst. jnen an vnderlass in den wälden turgewardt. sy todt geslageo, gefangen vnd sambt den rossen. salz oder traids dauon gefuert, also das ich in disen ainigen jar auf Zeng. vnd denselben vmbligunden flekhen ain grosse anzal volkhs vnd ross ver-]oren vnd mangl der ross den flekhen nicht mehr profandt fieren inögen, der vrsach ich im veschinen September vierzig Zengern in der still pe-uolchen. etlichen Turkhen vnd derselben vnderthanen pey Obrouacz, die in dem friedJichen anstandt gar zu nahendt gegen Zeng niessten wellen, in ier leger vnd hiidten pey nächtlicher weil zefallen vnd ver-suechen. widerumben ain anzahl ross zu nemben vnd den flekhen auf ain neuss aus Khrabaten darmit zu profandtieren, welches sy die Zenger also gethan vnd daselbs etlich Türkhen zw todt geschlagen, ihnen 100 vnd etlich sambross genommen vnd den flekhen darmit profandtirt.

Die verschinen jar hab ich albey aus Neapolis mit euer kon. Majestet schreiben an herrn vicze rey dieselben ortflekhen mit traidt profandtirt, aber gedachter herr vicze rey wiel es nun yeczo an sonder pe-uelch der Röra. kon. Majestet weder trätäfrey noch anderer gestaldt nicht mehr zuegeben. — Pitt ich euer kön. Majestet, dise trädte füren järli-chen piss in die 150 oder 200 kharn waycz vnd gesten (alien dacz vnd khonigl. chamer pagamentsfrey) zw profandtirung Zenng vnd der andern ortflekhen yeczo pey der Röm. kay. Majestet allergnedigist richtig ze ma-chen vnd das derhalben ir kay. Majestet mandat vnd peuelch an den yeczigen vnd all khonfthigrjn herrn vicze rey in Neapoliss yeczo hie ge-

519

fertigt vnd mier zugestelđt werden raöchte, das ist di höchst nodt vnđ obligen derselben ortflekhen.

Weither, wo nun dj so offtgeraelten flekhen dergestalt, wie oben an-gezaigt, stadlich vod härig profandtiert, so wirdt von nödten, dass die-selbn auch zura tail pas pefestigt, dan rait den pargelt, so inhalds ainer ersamen Iandschaft in Crairj ausstaillung, das aus irer bebilligung von der nagsuersehineii dreyen jaren auf dieselben Kbrabatischen orthflekhen yedes jars 500 gulden Reinisch gepuren soil, mögen allain di paufölige orten daran nicht gar gepessert werden. will geschweigen was fur ainen gebaldt oder ernst darrait zupefestigen, dern wegen rait euer kön. Maje-stet allergnedigist erlaubniss ich yeczo des willens ware die päbstliche heylikheit inhalt disser peyligunden supplicatia1 durch meinen gesandten vmb hilf eines paugelts. geschilcz vnd ander munition in dise ortflekhen (an welche seiner heiligkheit landen vnd stedt vnd sonderliche der Ro-mischen Markh nicht wenig gelegen) demiiettiglichen zesuchen vnd anze-ruffen, dann dj vorigen pabst allbey geen Kliss. Zeng, Ottotsehacz vnd andere ortflekhen daselbst ier ansehenlich hilfen dargeben, wie aber dieselben (durch der Zeit Hungarisch vnd Khrabatiseh gewesen gobernato-res vnd haubtleut) verpaudt vnd angelegt worden, das sieht man yeczo an denselben ortflekhen woll.

Als ich auch von euer Röm. kon. Majestet pesteldt in yeder fur-fallenden nodt den so offgemelte Krabatischen ortflekhen "mit etlich hun-dert man Vsskhokhen vnd andern zura zuesaz redtung oder abpruch den feindten an den engen passen zueziehen vnd euer kon. Majestet wolten dj pezallung dits völkhls aufs eeist verordnen riehtig zemachen — dergestalt, das ich khonftiglich in yeder furfallenden nodt darmit nicht ge-saumbt vnd meiner pestallung gehorsambist nachkhomben möge.

So hat auch graft Niclas von Frangepan nun-zw souilmallen an euer kon. Majestet supplicierdt vmb fursehung seines geschloss Dresch-nikh genandt, zwischen Wichitseh vnd Ottotschacz gebiss an ainen seer vestenpass vnd den Turkhen an weg gelegen. Dergleiehen Caspar Kho-bassitsch auch ainen anđern seinen geschloss Wrekhouiz genanđt, an der Wihitscher vrfar nicht vill weniger, dan yeden freundt vnd feyndt zu ainen schlüssl geen Wihitseh. welche geschlösser paid feest, aber gar nicht pesezt, sonder zw meren zeidten allain weiber gefunden werden. Darauf gleichwoll euer kön. Majestet nun zw zway malen an herr 'Lucasen Zäkhl vnd mich genedigist peuelch ausgeen lassen. dieselbn zu pesichtigen vnd euer kon. Majestet zu perichten, welches aber niebt an mier, sondern an herrn Zägkhl erwunden. das es piss heit nicht peschehen, dan die etlich tagraisen weidt von gedachten herrn Zäkhl ligen, daneben so zaigt ge-dachten herrn graf an, er herr Ziäkhl sey ime nicht holdt, aber mir ist vnnodt die anderst zu pesichtigen. dann ich dieselben an das vasst all monadt sehen vnd d ari Or Ziehen muss, vnd pitt dera gemelten grafen zw Dresschnikh wo nicht mer, doch nur vier vnd den Kbobassitsch zw Wrekhowicz zwen wachter oder thorrschiiezen neben den andern dienst-

1 Sravni ispravu pod br. 339.

520

volkh in den vorigen euer kon. Majestet Khrabatisch ortflekh zu pesol-den vnd zw vnderhalten.1. • . • •

Ich hab auch euer Röm. kon. Majestet zu mermallen der Venedi-gen gearmüerdten schiff muedtwilligen fräffls vnd gebalt, den sy in euer kon. Majestet mörpordten pey Zeng. Weintal vnd derselben ende an vnderlass treyben, vnderthenigist peschwerdweis furpracht, rueft euer kon. Majestet nochmals an derselben pordten dienstvolkh vnd vnderthanen an gemelten orten vor innen zusichern vnd iren muedtwilligen gewaldt mit ernst abzustellen, dan Zeng ain Zeidt heer dureh villfeldtig weg grossen vberdrang von innen leyden miissen, dauon euer kon. Majestet lang an-zezaigen ware, vnd wo darinen durch euer kon. Majestet nieht allergne-digist einsehung furgenomen. so werden abermals vngegriindt clagen durch sy vber Zeng fur euer kön. Majestet khomben wie dits jar zw zwaymallen peschehen.2

Verrer allergnedigister khönig der Vsskhokhen jungsten auffruere halben zaig ich euer kon. Majestet an, souil ich pissher pefunden mogen, das dieselb ditsmals auf khaine widerwärtige oder verdachtliche weg zwisehen innen erstanden gewest, sonder das sy von etlichen iren mit-vervandten, nämbliche Weitchetta Popouitsch vnd iren priester ainem die erst vom herrn Petter Wagkhitsch khomben, dasselb landt (des Wagkhitsch wondt) gehördt seer zu loben. wie es ain geraumb frucht-par vnd wollfäll-landt sey, vnd aueh allbey yeder khriegsman mit dienst pefurdert, dise vnd an dere dergleichen reden haben sy zw der auffruer pewegt. aber yeczo, wie sy euer kon. Majestet vernomen, vnd derselben einstlich peuelch gehördt, ier sin vnd gedankhen nimermer dahin zestel-len von diser grännizen wegh zeziehen, sein sy all still worden vnd mier all von neien angelobt, liiran nicht mehr von diser gränizen zetrachten. sondern alhie als die getreuen ritterlichn leudt in euer kon. Majestet diensten mit den säbl in der handt zue rsterben, aber den erschrogkhli-chen todt des hungers wolten sy mier nicht zuesagen. hie zuerwardten. dan sy khundten sich selbst lebendig nicht pegraben, der vrsach sy if armuedt vnd obligen in ain supplication stellen. ire gesandten an euer kon. Majestet hof abfertigen vnd ires pegangenen ierthumbs pey euer kon. Majestet vmb genad (dergleichen in allergnedigisten peherczigung iren grossen armueds vnd nodt) vnderthenigist pitteh, welches sy die' jar heer zu mermallen thuen wellen, aber solches durch mich pey innen allmal abgestelt worden vnd yeczo auch, aber ir supplication an euer kon. Majestet hab ich zw mier genomen vnd inen zuegesagt, dieselbe euer

1 Sa strane: Di Hofkamer achten. das den Lenkowitsch in den fall glauben zu gebeu sei, derhalben möchte dj kön. Majestet auf die 6 Kneht die besoldtmg bewilligen.

2 Sa strane: Den Lenkowitsch ware aufzulegen, das er anzeigt, was die dienstlaiten vnd vnderthanen von den Venedigischen zugefuegt worden sei, alsdan möchte euer kon. Majestet sich desselben gegen der Venedigischen podschaft hie oder aber durch iren Agenten zu Venedig besche-hen lassen.

521

kon. Majestet vnderthenigist zeantworten. vnd anir aller stall vmb . aller-gnedigist pesehaid anzerueften. Vnd wie dern altera, sy sagen .nun. euer. kön. Majestet. mier oder.andern zue. was sy weljen. so glaub ich in en in diseni fall niehts, vnd in ahdern weg aueli nicht. Vill- rner, spndern wie ichs euer kön. Majestet vorhep-vnderthenigist gesehrieben. also zeig ichs derselben hiemit noehmals an, das sy an disen. ortH) gebiss; nieht^lenger pleiben, sondern-als lang sy müssea vnd iror zeldfe.yrtd'. gelegeoheidt.er-wardten. dan der jungen vasst • 'vill neben den alte a ;.aufwaxen,, vnd die armuedt von tag zu tag sich. vuder 'men meerdt. also, das khaines pestenr digen wesens pey inen zuuerhqflen. Ich. hab die geholfen aus der.Turgkey in dhs landt zu peJaidten vnd gesehen, wie sy gerüsst vnd mit alJeley guettern iren wesen nach reich vnd habhaft fewest, aber yeezo. jst von irer armuedt vnglaublieh zu sagen. Zw dern alien, so ist es inen auch wie den Zigeinern von jrer ardt heer angeppren nindert lang an ainen ordt zu peleiben, sondern albeg von ainer.wiJden alben auf dj-andern mit iren viech ze ziehen vnd daraus Turkhen vnd Christen zerauben vnd. zeraor-den. Das ware ier narung vnd nicht mit dem pilug oder hauen. Aus dennen vnd noeh vill andern merreren vrsachen gar nicht auf sy zepauen, das sy in disem landt di leng mit irer arbait (ausser euer.kön. Majestet oder derselben lande järliehen hilfen vnd vnderhaltungen vnd sonderiichen, die so khriegsleudt sein) erhalten raögen werden vnd.ain er.same land-sehaft in Crain oder ander periehten nun ewr kpn. Majestet was yedem wollgefellig, so werden es ewr kon. Majestet hinnach also befinden, wie ichs anzeig, aussgenommen des Ttirkischen kfiaiser gewaldt wurde zehau-fen geen, welches Gott der almechtig palds schikhen welle. so möchten sy sich zwischen di Khrabatisehen ortflekhea niderthuen,. daselbst hetteh sy geraumb vnd placz irem angepornen :hand! ausszewaidten,

Dann auf euer kön. Maejstet peuelch di radlfuhrer vnder inen der gedaehten aufruer zestraffen, hab ich den vorangezeigten Weitseheta Po-pouitsch vud iren priester, dureh welch dise_ aufrüer -irer red. halben er-standen, zw Meyhaw in eysen. vnd der andern ain anzal auf purgschaft vnd ir gelübd in iren beysern euer kön. Majestet pegnadung oder straff zuerwardten verstrikht weill dan wenig zwischen jnen, die nicht aufrue-rig gewest, so pit ich euer kön. Majestet vnderthenigist, dits ellendt vnd verstokht volkh irer verhandluug auf difsmal zu begnadea'vnd genedigist weg vnd ordnung furzenemben, di in der Oristenhäidt zu erhaken, oder. aber einer austriigiich peuelch zegeben. wass massen ich die straffea soil, damit ich nicht zuuil oder zu wenig gegen inen handlet.

Verrer allergnedigister khönig als rair euer kon. Majestet im ver-schinem 49. jar meia commissariadt pesoidung järliehen 200 fl. Rheiniseh allergnedigist abthuen vnd'einstellen lassen aus vrsaehen der haubtraan-schaft Zeng, da ich nun yeezo mein wonung habe. gleichwol das euer kön. Majestet meiner gefcreuen vnd vleissigen dienst den werrigisten teil wissen, so waiss doch zw fordrist Got der allmeehtig vnd meinglieh ge-melten gränczen, Christen vnd Tnrkhen, wassmassen ich euer kon. Majestet. diene vnd was ich fur vnerschwinglicbe extraordinary ausgaben auf faglieh furfallend nodturft der ganzeh gräriizen alles von meiner plos-sen l)esoldung fhuen muess, vnd euer kön. Majestet raein lebeh lang nicht

522

ein khreyzer in khain raidtung gelegt noch vmb ergeczlichkhait oder er-stadtung ' angerueit, wie es evvr kön. Majestet sonsten alien derselben haubt peuelchsleuten. vnd dienern passieren, darzue das mir sonst järli-chen an" euer kön Majestet hoff zeziehen vnd souil der potten vnd gesand-ten im jar gedachten ortflekhen, Vsskholrhen vnd der ganzen Gränczen obligen halben zeschikhen auflauft vnd nicht mer pesoldung habe als der haubtman* von Wihitsch oder dj vorigen haubtleut zw Zeng vor mein gehabt, wie ich aber mit den souilfeltigen hieiior angezaigten extraordinary aussgaben vnd hin vnd wider raisen darmit auskhomben mag, secz ichs euer kön. Majestet allergnedigist zuerwegen, dieselb gehorsambist pitiindt mier widrumben die gemelten 200 fl. Rheinisch laudt meiner pestallung'zehilff zuuerordnen, vro nicht, so will ieh wie pisshrr ainen weg als den andern: so lang es euer kön. Majestet get'eilig, derselben vieis-sig an diesen orten oder wo raich euer kön. Majestet hin ordne dienen vnd: hai*en, piss ich nicht weidter mag 1

Zum peschluss allergnedigisten khönigi wie ich yeczo jar zw Wien vnd Presspurg euer kön. Majestet ainen edlmanssitz vnd pefestigung in Medtiinger podn an der Khulp (darzue ich fiinf -hueben zw Podbresyach einzögh. welche vor euer kon. Majestet vrbar gutter gegen Meyhaw ge-west, vnd in der nägste vnderpringung der Vsskhokhen Ottn Semenitch vnd Jorgen vori Sigerstät im auswexl vmb ander ir frey aigen giietter durcii euer kön. Mäjeset verordent rädt vnd comissary eingeandtwor-den, die ich aber vön gemelten zwayen edlleuten auch vmb ander mein frey aigen Güth gewexelt vnd an mich gepracht) aus der pflicht der erbholden zuheben vnd wie andere edlmäns sicz in Crain vnd der vridern March mit ainen khleinen purgkfrid euer kön. Majestet vnd mein-gelich on alien schaden dergleichen des solcher sicz zum Freyenthurn genandt, allergenedigist zu pefreyen vnd zu pegaben vnderthenigist suppli-cirdt'vnd mier von euer kon. Majestet dergestalt pebilligt, dieselb wellen sich meines änzaigens zuuor allergnedigist errndern, vnd so das dermassen. wie ichs fürpraeht pefunden sodän sein mier euer kon. Majestet genedi-gist genaigt, dise vnd merere genad mitzutailen. So rueft ich euer kön. Majestet vmb die obgemelten pefreyungen. gaben vnd gnaden hiemit vnderthenigist on, also das mier yeczo hie dariiber was von nödten aut'-zerichten; vnd zefertigen von euer kon. Majestet allergnedigist pebilligt vnd verordent werden /möcht, dan ich rair yeczo in den anstand ange-fangen-daran zu pauen, vmb solches alles will ich euer kön. Majestet on-gespardt meines leibs solang derselb gewöerdt, treulichst dienen.-

• Ewi* .-Kom. khun. Majestet vnderthenigister vnd gehorsamster diener • - Hanns Lenkpwitsch.

2 Sa strane: Die hoifkamer hat woll wiissen, das der Lenkowitsch irer kön. Majestet redlichen dient, aber er hat sich gegen annemung der haubtmanschaft Zeng der 200 fl. comissariats besoldung begeben. Wollen ime nun ir Majestet diese 200 fl. yeczo ausfolgen lassen, das stet bei ir Majestet.

2 Sa strane: Derweil es der Camer so befinden wirdet, das diese be-willigung nit allain rait nachteilung sonder wo der Lenkowitsch mit seinen furnemen fur guet dem landt Crain nutzlich ist, so achten die Hofkamer ir, Majestet möchte dem Lenkowitsch bewilligen.

523

Vani: Hansen Lenkowitseh vnđerthenigiste supplicata die Khra-batischen orthflekhen, V'sskhokhen vnd anders petreffendt. 1550. Junius.

Original na papira u arkivu c. i kr. zajedn: financ. ministarstva u Beču.: fasc. 15.398. . . . • • .

459.

1552. 19, augusta. U Beču.

Kralj Ferdinand piše Krstu Bacanu, da je zadovoljan s njegovim radom pogledom na obranu Hrvatske od Turaka i da je odredio pomoć bdnur

koji ima i u njegov grad Greben •postaviti. stražu..

Izvadak: Ferdinandus . . . . Cbristophoro de Bathyan. pincerna-rum magistro . . . . Intelleximus ea. que ad serenissimum regem Ma'ximi-liaiiura, filium nostrum s-cripsisti de statu istius regni nostri Sclaubnie et ardbus in eo per hostem his diebus occupatis. Probatur nobis diligeneia tuä, quam adhibuisti exequendis his negociis. quorum gracia per prefatum filium nostrum istuc missus es. Ea quod ad delensionem istius regni attinet, habent ab aliquot diebus a nobis in mandatis fideles prouinciales nostri in Styria et Oarniolia, simul et capitaneus. Segniensis, vt omnibus viribus penes banum insurgant, et quod eos jam fecisse arbitramur. Scrip-simus eciam ad eundem banum, vt arcem tuam Gereben et monasterium sub ea constructum. presidium aliquod curet illico committere. Commisi-musque magnifico Luce Zekel, vt certam pulueris quantitatem in eandem arcem tuam tibi dare debeat. . . Datum Vienne, decima nona augustir anno doraini millesimo quingentesimo quinquagesimo secundo . . . . .

Ferdinandus.

Original na papiru. Odozdol je pritisnut veliki kraljevski pečat. U arkivu knezova Bathyana u Körmendu.

SADRŽAJ. 1. 1540. Mjeseca jula. Kralj Ferdinand piše Franji Bacanu, da

je Vuk Fedaratzy, s nekora ubranom svotom u tridesetniei nekuda umak-лио. Naložio je istomu, da se u roku od mjesec dana s računima stavi, pred donjo-austrijsku komoru, ako to ne bi učinio, neka ga Bacan nastoji uhvatiti . 1

2. 1540. Mjeseca jula. IJ Beču. Kralj Ferdinand poziva Baltazara Ban%-ja, da pomogne Fianji Bacanu uloviti Franju Fedaratzy-ja, službenika tridesemičara u Hrvatskoj, koji je s ovećom svotom novaca pobjegao 1

3. 1540. 2. augusta. Martolozi u Ogulinu imadu se korisno upotrijebiti protiv turskih Martoloza 2

4. 1540. 11. augusta U Beču. Kralj Ferdinand poziva Tomu Nadažda na važan dogovor 2

5. 1540. 15. augusta. U Biogradu. Mehmetbeg odgovara Petru Kegleviću, da će poslanika prijazno primiti i pratiti do sultana . . 3

6. 1540. 16. augusta. U Dubravi. Šimun, biskup zagrebački daruje Stjepanu Prašeovečkomu kuću i zemlje u Dubravi, koje je nekoe držao provizor Ivan 3

7. 1540. 18. augusta. U Senju. Općina senjska tuži se kraljici Ani na bijedu, koju trpi od gladi. Moli dovoz živeža od pape i iz Napulja ." 4

8. 1540. 26. augusta. U Senju. Senjani i stražari u Otošcu, Starigradu i po ostalim hrvatskim gradovima, mole opetovano plaću i hranu, koje zbog suše nema u Hrvatskoj, već se mora iz Italije dovesti. Tuže se na nasilje Kijeeana, koje oni od Turčina brane, a ovi ih za nagradu sramote toliko, da će se morati sami svetiti, ako ne bude inače pomoženo .- 5

9. 1540. 4. septembra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand piše Simunu, biskupu zagrebačkom, da ga izviješeuje o nakanama Turaka .• 7

10. 1540. 12. septembra. U Zagrebu. Krsto Svetački piše banu Tom i Nadaždu o provalama turskim u Slavoniju v 8

11. 1540. 13. septembra. U Zagrebu.,Simun, biskup zagrebački opisuje svoju veiiku nevolju, koju trpi od-nasrtaja Turaka . . . . 8

12. 1540. 15. septembra. U Sarväru. Toma Nadažd moli kraljicu Anu, da se u otsuću kralja ђппе za Hrvatsku 10

-526

13. 1540. Mjeseca septembra. U Cetinu. Knezovi Frankopani tuže se kralju Ferdinandu na [vana Lenkovića, kapetana senjskoga, što je razorio samostan Franjevaca pod Senjom, a hoće razoriti i trsatski samostan. Mole, da kralj odredi novo mjesto za samostan u gcadu Senju 11

14. 1540. 4. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand izdaje Pavlu Glavaču aliter Grobiću novu darovnicu na imanja Ratkovac, Kolarevac i Rovno te plem. dvor na Kostelini 13

15. 1540. 9. oktobra. U Ormužu. Mihalj Ravenski. protonotar 'kraljevine Hrvatske piše Ivanu Ungnadu o ubiranju poreza . . . . 14

16. 1540. II. oktobra. Iz tabora kod Višegrada. Leonard barun Fels kr. savjetnik, vrhovni notar kurije i kapetan u Ugarskoj piše medju inim Martinu de Lazi-ano. kapetan Ostrogona. pogledom na uhadjanje Turaka 16

17. 1540. 18. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže žiteljima Zagorja, da plaćaju desetinu zagrebačkomu kaptolu . 16

18. 1540. 18. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand hvali nastojanje Gjure Gušiea, upravitelja ozaljskih .imanja, pogledom na naselenje Uskoka. . . 17

19. 1540. 18. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand .nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izašalje sa Stjepanom Gjulajem dvojicu svojih vjerodostojnih ljudi do Petra Keglevića. koji će ga preslušati 18

20. 1540. 18. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand doznačuje kod slavonske tridesetnice 300 for. za utvrdjivanje grada Varaždina 18

21. 1540. 18. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand doznačuje plaću za posadu u Vustilonji 19

22. 1540. 18. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand imenuje Vuka i Gjuru Frankopana te Stjepana Blagajskoga svojima „co-•mites i'amiliarii" i doznačuje im 2000 for. godišnjih za uzdržavanje 400 konjanika za obranu njihovih imanja i domovine 20

23. 1540. 19. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže Ivanu Ungnađu, da čuva gradove Franje Kasteianovića i Tvana Tahija . . . " ' .' 22

24. 1540. 19 oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekelu,- da Franji Tahu isplati 600 for. iz. dohodaka tridesetnice 22

25. 1540. 20. oktobra. U Wienerneustadtu. Kr. dvorsko vije-će(?) priopćuje knezovima Zrinskim, da će im kralj dati 1000 dukata za uzdržavanje njihovih gradova, a 2000 dukata za uzdržavanje 400 konjanika u svrhu obrane od Turaka ' 23

26. 1540. 24. oktobra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand piše knezovima Frankopanima, .da je samostan Franjevaca pred Senjom srušen po njegovom nalogu, jer je bio pogibeljan po grad u slučaju pot-sade turske. Novo mjesto,за samostan ođredj-eno je u .gradu . . . 25

27. 1540. 31. oktobra. U Jastrebarskom. Petar Erdödi svjedoči, •da se je zagrebački kaptol u svim njegovim nastojanjima iskazao susretljivim, a za to ga-je uzeo pod svoju osobitu zaštitu, te da je od njega primio u

52?

zakup od Štefanja (20. augusta) 1540. na.pet godina (do 1545.) desetinu na imanju Kravarskom 2в

28. 1540. Mjeseca; oktobra, U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekelu, da zadržanu, robu Zagrepčana pusti na račun dopitanih 300 for. gradu Zagrebu u svrhu ufcvrdjivanja grada. . . . 26

29. 1540. 3. novembra. U Dubravi. Šimunv biskup zagrebački piše kralju Ferdinandu o teškim nevoljama, koje trpi od Turaka, te se tuži aa Krsta Svetačkoga . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2?

30. 1540. Prije 9. novembra. Vuk Frankopan Brinjski ispričava se kralju Ferdinandu, što je prisiljen prilikama, platio danak Turcima. ' Moli, da mu dozvoli sastati se s Muratbegom . . . . . . . . . . . 29

31. 1540. 9. novembra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand dozvoljnje Vuku Frankopanu Brinjskomu. da se može sastati s Muratbegom . . . . . . . •. 30

32. 1540. 12. novemcra. U Gjurgjevcu. Petar- Keglevie, ban hrvatski, moli kraljav Ferdinanda, da odgodi postupak o vlasništvu imanja Gaspara Ernusta Cakovačkoga, dok udovica ovoga ne rodi dijete . 30

33. 1540. 19. novembra. U Gjurgjevcu; Ban Petar Keglevie izvješćuje kralju Ferdinandu o sukobima s Turcima kod Gjurgjevca 31

34. 1540. 21. novembra. U Gjurgjevcu. Ban Petar Keglevie javlja kralju Ferdinandu kretanje Turaka u Slavoniji, i da se sprema s Ivanom Ungnadom na vojnu . . ..'.••'. . . . . . . 34

35. 1540. 8. decembra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand izdaje na sve svjetovne i crkvene oblasti svoje države nalog, da imadu knezove Ivana i Nikolu Zrinskoga, koji putuju u Veneciju u svhu oporavka zdravlja, svagdje dostojno susretati, i da ih ne smiju na tom putu smetati . . . ';• 35

36. 1540. 10. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand šalje k banu Petru Kegleviću i k Ani, udovi Gaspara Ernusta, svoga pouzdanika Stjepana Gjulaja 35

37. 1540. 12. decembra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand oslobadja Hrvate, koji su u ljetu god. 1540. pred Turcima pobjegli iz Hrvatske, a naselili se na imanjima Franje Bacana u Ugarskoj, od svih poreza za vrijeme od šest godina 36

38. 1540. 13. decembra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand •nalaže kaptolu čazmanskomu. da pozove Matiju Skalića pred kraljev sud radi nasilja, što gaje počinio na štetu zagrebačkoga kaptola u -Toplici i na drugim posjedima istoga kaptola 36

39. 1540. 16. decembra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand osigurava Franji Bacanu njegovu tražbinu dohocima slavonske tridesetnice 38

40. 1540. 16. decembra. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže upravitelju slavonske tridesetnice, kako da osigura isplatu tražbine Franje Bacana v : 39

41. 1540 17. decembra. U Čakovcu. Ban Petar Keglević moli zagrebaČk kaptol, da izda prosvjed s njegove strane i kćeri mu. u svrhu

52S

odgode postupka pogledom na ošasnost imanja Gašpara.'Ernusta Oakova-čkoga, dok udova ovoga ne rodi dijete .40

42. 1540. Prije 29. decembra. Gjiiro Strasser tuži se kralju Ferdinandu, kako su mu Zagrepčani zaplijenili stvari i nanesli mu štetu, te moli. da naloži banu Petru Kegleviću, neka bi prisilio Zagrepčane na povratak zaplijenjenih stvari . . . '. 41

43. 1540. Franjo Jožefić, biskup senjski moli kralja Ferdinanda, da mu dopita neke dohotke, i da ga zaštiti od nasilja nekih ljudi . 42

44. 1540. Gjuro Vragović moli kralja Ferdinanda, da mu se povrati , grad Sokol 43

45. 1540. Gjuro Vragović moli kralja Ferdinanda, da mu se povrati grad Sokol i dohoci, koje je izgubio uslijed gubitka toga grada. 44

46. 1540. Generai Ivan Ungnad izvješćuje o neprilikama, što potiču od Uskoka, i da će se novi Uskoci namjestiti oko Ogulina na zemljištu kneza Stjepana Frankopana . . . 45

47.. 1540—41. Franjo Frankopan, nadbiskup kaločki javlja papi Pa-vlu III, uzroke, za što su mnogi ostavili kralja Ivana Zapolju i prešli ka kralju Ferdinandu 47

48.1541.1. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand dopituje Ivanu i Nikoli Zrinskomu novčanu pripomoć u svrhu čuvanja njihovih gradova, naročito grada Pakraca 50

49. 1541. 3. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže banu Petru. Keglevic'u,vda. isposluje povratu stvari i novca, koje je uhoda zagrebačkoga biskupa Simuna sobom nosio iz Turske, a što mu je, ubivši ga, oteo Franjo Tah 51

50. 1541. 3. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže Zagrepčanima, da dadu Gjiiri Strasseru natrag oduzete mu stvari, koje su zaplijenili kod nje^a kao jaraca za platež vina, danoga zagrebačkoj posadi, koji dug, da ide na račun kralja 51

51. 1541. 3. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand čini kod. slavonske tridesetnice odredbe pogledom na plaću Leonarda Ku-binj-a i Bornemisse . . .- 52

v52. 1541. 3. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand javlja Simunu, biskupu zagrebačkomu svoje pregnuće pogledom na oslobo-djenje zemlje od Turaka. Franji Tahu naložio je, da dade zadovoljštinu za ubijenoga turskoga zarobljenika 53

53. 1541. 12. januara. (U Zagrebu). Ban Petar Keglević izjavljuje pred zagrebačkim kaptolom po svom službeniku, plemiću Pavlu Mu-ratoviću od Klisa, da ' pozvan pred kralja Ferdinanda po dvor. sucu Aleksiju Thurzu.vzbog važnih stvari pogledom na imanja pokojnoga Ga-špara Ernusta Cakovačkoga, ne će prije doći, dok mu kralj ne izda sal-vum conduetum, jer znade, da je od nekih svojih neprijatelja kod kralja optužen, a kralj se na nj ljuti. Boji se za glavu 54

54. 1541. 13. januara. U Pragu. Kralj Ferdinand određjuje novac i živež za Senj, Otočac i druga mjesta 55

55. 1541. 13. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand piše banu Petru Keglevic'u. daje odredio Ivana Gjulaja, koji će s nekim

529:

gospojama: doći, da ove nadziru porodi njegove kćeri, udove Ivana Ernu-sta Cakovačkoga . . . . , , 57

56. 1541. 14. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand piše banu Petru Kegleviću, da je povjerio Ivanu Ungnadu neke važne stvari, koje će s njime raspravljati. Poziva ga, da dodje u Graz, gdje će TJngnada naći 58

57. 1541. 15. januara. U Istarskom Novigradu. Gjuro V'ra-govie obvezuje se,da će grad Sokol, koji mu je povratio kapetan Brazmo Turn, vjerno, čuvati i na zahtjev predati kralju 58

58. 1541. 24. januara. U Wienerneustadtu. I ralj Ferdinand nalaže kaptolu zagrebačkomu, da dva naloga, jedan za kaptol eazmanski, drugi za Mirka Bradaca, upravljena na Ivana kneza Zrinskoga, po svome izaslaniku istomu predoči, i što bude odgovorio vjerno izvijesti . . . 59

59. 1541. 25. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand piše ugar. komori, da Ivana Gjulaja namješta k tridesetnici slavonskoj 60

60. 1541. 25. januara. U Wienerneustadtu. Komora austrijska biva obaviještena o namještanju Ivana Gjulaja kod slavonske tri-desetnice 61

61. 1541. 25. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand piše Stjepanu Frankopanu Ozaljskomu, da šalje k njemu Erazma Turna, koji će mu saopćiti njegovu volju 62

62. 1541.v 27. januara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand odredjuje, da Simun, biskup zagrebački pusti na slobodu nekoga zagrebačkoga gradjanina, a da općina zagrebačka sudi pobjeglomu službeniku biskupovu • 62

03. 1541. 29. januara. U Beču. Kralj Ferdinand preporuča Dubrovčanima (Ragusanis) svoga poslanika k turskomu caru, da ga svim silama na putu pomažu 63

64. 1541. 14. februara. U Jastrebarskom. Knez Ivan Zrinski moli kaptol zagrebački, da povrati Ivanu Vurotskomu, imanje Vurot, što ga je posvojio 64

65 1541. 19. februara. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand nalaže Nikoli Zrinskomu. da prisili Stjepana Frankopana Ozaljskoga, da nadoknadi štete nanesene kaptolu zagrebačkomu u Petrovini . . . (54

Q6. 1541. 7. marta. U Grebengradu. Krsto Bacan piše Barbari, udovi Ivana Kastelanovića pogledom na zaslužbe nekoga svoga službenika 65

67. 1541. 23: marta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže knezu Ivanu Zrinskomu, da povrati oteta imanja Mirku Bradaču . . . . 66

68. 1541. 24. marta. U Beču. Kralj Ferdiuand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da. priloženi, nalog, upravljen na kneza Ivana Zrinskoga, pogledom na povratak imanja Mirka Bradača. ovomu izruči i odgovor kneza saopći 67

69. 1541. 4. aprila. U Beču. Kralj Ferdinand doznačuje Franji MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBURGICA III. 3 4

530

Tahu još 200 for. za čuvanje njegovih gradova i obustavlja isplate neposlušnomu Petru Kegleviću 67

70. 1541. 23. aprila. U Beču. Kralj Ferdinand imenuje povjerenike, koji će riješiti razmiricu izmedju grada Zagreba i Simuna, biskupa zagrebačkoga 68

71. 1541. 25. aprila. (U Zagrebu). Zagrebački kaptol izvješćuje kralja Ferdinanda, da je njegov izaslanik po nalogu kralja pozvao Ivana Zrinskoga, da povrati Emeriku Bradaču oteto imanje . . . . 69

72. 1541. 30. aprila. Upravitelj gradova Susjeda i Stubice moli kralja Ferdinanda, da opskrbi ove gradove 70

73. 1541. 2. maja. U Kaniži. Rayky javlja Ivanu Salayu de Ke-rechen, županu požunskomu pripreme Turaka, da se uzmogne potsjednu-tomu Budimu u pomoć priteći . 71

74. 1541. 6. maja. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Luki Ze-kelu, da se Franji Bacanu ostatak duga što skorije isplati iz slavonske tridesetnice • 72

75. 1541. 9. maja. U Senju. Općina senjska moli kralja Ferdinanda, da joj pomogne, inače će morati ljudi bježati u svijet. Moli tako-djer plaću za vojsku 73

76. 1541. 9. maja. U Senju. Senjani i Otočani šalju Ivana Kan-turića do kralja Ferdinanda , da mu orise njihovo stradanje i ishodi pomoć protiv Turaka 74

77. 1541. 10. juna. U Beču. Kralj Ferdinand daje Gjuri Kaste-lanoviću 300 for., da lakše brani od Turaka gradove Sirač, Selnjak i manastir Podborje 76

78. 1541. 11. juna. U Vinici. Stjepan Gjulaj potvrdjuje primi-, tak novaca krapinske i nedelišćanske tridesetnice, što mu ih je predao Stjepan Druškovački 76

79. 1541. 23. juna. U Ljubljani. Nikola Jurišić. Andrija Lam-berg i Vuk Srh war opominju kapetana bihaćkoga, da ne progoni Biha-ćane, kojih je grad štit i utjeha Hrvatske . . • 77

80. 1541. 12. jula. U Građecu. Knez Nikola Zrinski nalaže svojim kaštelanima u Medvedgradu, Ugri i Božjakovini, da puste kanoničke posjede na miru 78

81. 1541. 15. jula. U Regensburgu. Kralj Ferdinand piše gradu Varaždinu. Paviu Kečkešu i drugima, da šalje do njih Luku Zekela Ivana Gjulaja, pak da im vjeruju, što budu govorili 78

82. 1541. 15. jula. U Regensburgu. Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekelu i Ivanu Gjulaju, da varoš i grad Varaždin, pak Gjurgjevac i Zdence preuzmu za njega, jer su ova imanja smrću Ane, kćeri Stjepana Bathora, postala ošasnima 79

83. 1541. 20. jula. U Wienerneustadtu. Kraljica Ana poziva gradjane zagrebačke, da ne primaju k sebi službenike Nikole Zrinskoga, koji su nanijeli nas'lja kmetovima biskupa zagrebačkoga 80

84. 1541. 10. augusta. U Dubravi. Simun, biskup zagrebački kori kaptol zagrebački zbog nasilja i što uskraćuje dohotke Andrije (Ohe-sija), prepošta ostrogonskoga 81

531

85; 1541. 18; augusta. U Sisku. Vojvode i sudac sisački javljaju zagrebačkomu kaptolu nasilja počinjena kmetovima kaptolskim i mole savjet za sud . 82

86. 1541. 23. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand piše Simunu, biskupu zagrebačkomu, kaptolu zagrebačkomu i Petru Kegleviću, da budu na pomoć Jeronimu Laskiju, koji putuje kao poslanik k sultanu . . 83

87. 1541. Mjeseca augusta. Želje i molbe grada Varaždina 83 88. 1541. Mjeseca augusta. Odgovor Varaždincima iz kr. vijeća

pogledom na njihove molbe 84 89. 1541. 19. septembra, U Varaždinu. Šimun Zaršić, sudac i

cijela općina grada Varaždina svjedoče, da je gradjanin Mihalj svoju gra-djansku kuću prodao za jedanaest ugar. forinta, plemenitoj gospoji Jeleni; udovi pok. Gjure Herkovića od Zajezde 86

00. 1541. 28. septembra. U Sintavi. Jeronim Laski piše kralju Ferdinandu, da želi zbog bolesti istupiti iz njegove službe, te napustiti gradove Susjed i Stubicu 86

91. 1541. 2. oktobra. U Varaždinu. Pavao Kečkeš moli kralja za pomoć, da gradovi na krajini ne' propadnu. Varaždinci ne će plaćati taksu. Javlja vijesti o kretanju Turaka . 87

92. 1541. 6. oktobra. U Linzu. Kralj Ferdinand preporučuje Dubrovčanima svoga Jposlanika . . . . : . . 89

93. 1541. 12. oktobra. U Linzu. Kralj Ferdinand hvali prijedloge Pavla Kečkeša pogledom na obranu gradova i poziva ga k sebi na dogovor 89

94. 1541. 22. oktobra. U Linzu. Kralj Ferdinand nalaže Stjepanu Gjulaju, upravitelju tridesetnice u Hrvatskoj, da iz dohodaka tridesetnice namiri dug Franji Bacanu . 90

95. 1541. 23. oktobra. U Linzu. Kralj Ferdinand odredjuje. da se iz dohodaka hrvatske tridesetnice plati 2000 for. Franji Bacanu . 91

96. 1541. 31. oktobra. U Linzu. Jeronim Laski obvezuje se povratiti kralju Ferdinandu Susjedgrad i Stubicu, čim mu se povrati zapi-sna svota novca 92

97. 1541. 16. novembra. U Jastrebarskom. Petar Erdbđi moli kralja Ferdinanda za provodno pismo u Trst, gdje se hoće liječiti. U slučaju smrti preporuča mu svoju ženu i djecu •. 93

98. 1541. 1. decembra U Devenu. Kapetan Pavao Kečkeš ispričava se kralju Ferdinandu, što nije došao do njega. Moli za odredbu, što da čini sa povjerenim mu gradovima, dok se. kralj povrati s puta u Speier 95

99. 1541. 27. decembra. U Pragu. Kralj Ferdinand obećaje opskrbu i obranu gradu Zagrebu 96

100. 1541. Stjepan Blagajski moli kralja Ferdinanda,, da mu pomogne novcem, te da mu daruje Metliku, imanje pokojnoga Nikole Turna i da mu potvrdi posjed njegove djedovine 97

101. 1542. 16. januara. U Pragu. Kralj Ferdinand hvali vjernost Stjepana Biagajskoga, obećaje mu pomoć, i da će biti uvršten s nekoliko

*

53¾

konjanika u kr. vojsku. Metliku mu ne može dati, jer ne poznaje prilike ' . • 98

102. 1542. 22. januara. U Križevcima. Franjo Bacan piše izvršiteljima oporuke Ivana Songorića, gradjanina zagrebačkoga, da nije jamcem za neko sukno, koje se u oporuci njegovoj napominje . . . . 100

103. .1542. 28. januara. U Lukavcu. Nikola Zrinski izmiruje se sa zagrebačkim kaptolom i obećaje mu mir i zaštitu 101

104. 1542. 6. februara. Pred kaptolom eazmanskim iznaša kaptol zagrebački, da je Nikola Zrinski od njega silom izmamio pismo, kojim se očituje namirenim za nasilja, što ih je učinio kaptolskim ljudima, zbog česa to pismo qpoziva . . . . . . . . . . . . . . . 102

105. 1542. 1. marta. U Stolnom Biogradu. Katarina Bacan, ne-koč despotkinja srpska, piše svojemu bratu Franji Bacanu, da je Murat-beg osvojio Orahovicu. Boji se, da će i ona pasti u tursko ropstvo 103

106. 1542. 22. aprila. U Innsbrucku. Kralj Ferdinand piše kaptolu i gradjanima zagrebačkim, da će na njihove molbe odgovoriti njegov pouzdanik Vuk Sehreiber . . . . . . . . . . . . . 105

107. 1542. 10. juna. U Beču. Kralj Ferdinand javlja svim pripadnicima gradova Susjeda i Stubice, da je ove gradove založio Luki Zekelu, vrhovnomu slavonskomu tridesetničaru i kapetanu pecuhskomu, pak s toga ga imadu smatrati svojim gospodarom 105

108. 1542. 1. jula. U Beču. Kralj Ferdinand izdaje provodno pismo Dori, supruzi Petra Erdöda i njezinoj pratnji za put u kupke padovanske • 106

v 109. 1542. 1. jula. U Šibeniku. Ivan Kučić izvješćuje Ivana Len-

kovića, da se Turci spremaju na Budim. Na Senjane da su Turci ljuti zbog četovanja 106

110. 1542. 10. jula. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Stjepanu Gjulaju, da se Franji Bacanu još 1800 .for. ,plati iz slavonske t'idesetnice u ime putnih troškova i kamata . 1 0 7

111. 1542. 1. augusta. U Nürnbergu. Kralj Ferdinand nalaže Ivanu Primožiću, prioru Augustinaca na Rijeci, da nadje vrsna propovjednika za grad i da ga od svojih dohodaka uzdržava 108

112. 1542. 1. augusta. U Nürnbergu. Kralj Ferdinand nalaže arcidjakonu, župniku i kaptolu riječkomu, da pridonesu za uzdržavanje propovjednika, kojega će odabrati prior Augustinaca 109

113. 1542. 7. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Krstu Gnojevskomu, prefektu susjedgradskomu, da plaća desetinu kaptolu zagrebačkomu 110

114. 1542. 2. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Stjepanu Blagaju, da ne smeta kaptol zagrebački ц ubiranju desetine na svojim imanjima, već da ju podaje, a dužnu da izravna 111

115. »1542. 3. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Stjepanu Frankopanu, da ne smeta kaptol zagrebački u ubiranju desetine na imajnjima grada Ozlja, već da ju točno plati, pak i zaostalu da nadoknadi , 111

533

116. 1542. 13. augusta. U Zagrebu. Odredbe zagrebačkoga kap tola pogledom na svetkovanje blagdana i otstranjenja kletvi . . .. Ü 2

117. 1542. 19. septembra, U Beču. Kralj Ferdinand imenuje suce, koji imadu riješiti spor izmedju gradjana varaždinskih i Pavla Keč-keša, koji je nastao radi neke kuće . 1 1 3

118. 1542. 22. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand određjuje, da Zagrepčani imadu svagdje plaćati pristojbe trideseinica, a ubrana svota, da se ima njima dati za potrebe grada • 114

119. 1542. 22. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže predstojnicima tridesetnice, da od gradjana zagrebačkih ubrani iznos trideset-nice istima isplaćuju za javne potrebe grada . 115

120. 1542 1. novembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže knezu Nikoli Zrinskomu, da Mirku Bradaču povrati grad Ladomir . . . . 116

121. 1542. 1. novembra. U Čazmi. Šimun, biskup zagrebački, daruje plemiću Ivanu de Warallya, svomu barbiru, za zasluge, koje si je stekao u njegovoj službi od vremena svog djetinjstva, te u borbama protiv Turaka, cijeli predij Cerje u križevačkoj županiji, a u provinciji iva-nićkoj 117

122. 1542. 24. novembra. U Požunu. Andrija Tarnoczy tuži se kralju Ferdinandu na Gjuru Frankopana Slunjskoga, koji je posvojio grad Stenišnjak, svojinu Tome Nadažda, a time mu nanesao velike štete i nasilja 117

123. 1542. 25. novembra. U Požunu. Franjo Frankopan, biskup jegarski moli kralja Ferdinanda, da odredi, neka bi Gjuro Frankopan Slunjski povratio grad Stenišnjak Tomi Nadaždu 118

124. 1542. 25. novembra. U Požunu. Toma Nadažd moli kralja l^erdinanda, da naloži Gju;i F.ankopanu Slunjskom», neka bi inu povratio grad Stenišnjak 119

125. 1542. 28. novembra. TJ Brunnu. Kialj Ferdinand piše Tomi Nadaždu. da je potpisao neko pismo pogledom na grad Stenišnjak 120

126. 1542. 18. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand zalaže gradove Susjedgrad i Stubicu za 14.000 for. Luki Zekelu 120

127. 1542. 22. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand piše Petru Kegleviću, da si je sam kriv nemilosti, u koju je pao zbog otetih imanja Gašpara Ernusta. Vrati li ih u vrijeme, postići će opet milosti kralja 122

128. 1542. 30. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand dozvoljuje Bonaventuri Hasiberu, da slobodno prolazi kod slavonske tridesetnice sa sto volova ili robom iste vrijednosti 123

129. 1542. 30. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand osigurava tražbinu Nikole'Salma dohotcima slavonske tridesetnice 123

130. 1542. 31. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže tride-setničarima slavonskim, kako će tražbinu Nikole Salma iz dohodaka tridesetnice namiriti 125

131. 1542. Iskaz plijena, što ga kaštelani zagrebačkoga grada oteše ljudima Zrinskoga i drugih . 127

534

132. 1543. 15. februara. U Varaždinu. Povjerenici kraljevi, na osnovi darovnice Jurja markgrofa Brandenburškoga, đosudjuju općini varaždinskoj zidanu kuću u Varaždinu, koju je Pavao Keekes posvojio 128

133. 1543. Poslije 15. februara. U Varaždinu. Općina vaiažclin-ska moli kralja Ferdinanda, da joj potvrdi posjed zidane kuće u Varaždinu, koju su njegovi povjerenici njoj dosudili, i pogledom koje je uslijedilo uvedenje , 131

134. 1543. Poslije 15. februara. U Varaždinu. Općina varaždinska moli kralja Ferdinanda, da joj potvrdi dosudjenu zidanu kuću 132

135. 1543. 8. marta. U Lukavcu. Ban Nikola Zrinski moli Ivana AVernikara, kapetana Uskoka, da pripazi na ove. jer ih Turci hoće natrag odvesti . . . . . . 133

136. 1543. 9. marta. U Lukavcu. Ban Nikola Zrinski javlja kapetanu uskočkomu Ivanu Wernikaru, da je. on sklonio kneza Tržačkoga, da izravna učinjena nasilja Uskocima, a da se to isto očekuje i od Uskoka. Vlah Ivan došao je medju Uskoke iz Turske, a po Uskoke sprema se turska vojska 133

137. 1543. 2. aprila. U Nürnbergu. Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekelu, da posjed Dobovac, što ga je od crkve stubičke posvojio Ivan Katzianer, i nekomu darovao, natrag povrati crkvi 134

138. 1543. 29. aprila. U Donjoj Stubici. Ban Nikola , Zrinski poziva kaptol zagrebački, da uvede Milialja Budišića u posjed Caglića i Marsine drage u pristojalištima gradova Krupe i Novoga grada (To-dorova) 135

139. 1543. 30. aprila. U Lukavcu. Ban Nikola Z inski piše generalu Ivanu Ung.nadu, da spremi veću silu. osobito lumbarde, da idu po Icaljevoj zapovijedi otimati Stenišnjak, što ga je bio Franji Nadaždu oduzeo knez Juraj Frankopan Slunjski, te ga je odlučio pridržati i braniti pomoću ostalih Frankopana i kneza Blagaja 136

140. 1543. 2. maja. (U Čazmi). Oporuka Simuna. biskupa zagrebačkoga 137

141. 1543. 2. juna. U Varaždinu. Luka Zekelv piše Ivanu H(or-vatu)?, da šalje k njemu svoga pouzdaniša Gašpara Zapčića. i da je „atlas" priredjou uz ustanovljenu cijenu 139

142. 1543. 6. juna. U Varaždinu. Luka Zekcl javlja Nikoli Juii-šiću, da Murat, beg potsjeda Valpovo, ali da nije štete učinio . . . 139

143. 1543. 10. juna. U Koprivnici. Petar Kcglević javlja Nikoli Jurišiću i zastupnicima Kranjske, kako Mu rat beg potsjeda Valpovo, i kada polazi sultan Sulejman s velikom vojskom u Ugarsku 140

141. 1543. Prije 11. juna. Ivan Kuškovački i Ivan Glačak mole kralja Ferdinanda, da se njihovi rodjaci iskupe iz turskoga sužanjstva s dva Turčinu, zarobljenika, koji su u rukama zagrebačke biskupije . . 141

145. 1543. Prije 11. juna. Ivan Feyertlioy. tajnik pokoj. Simuna. biskupa zagrebačkoga i kanonik zagrebački, moli kralja Ferdinanda, da mu podijeli arcidjakonat Bekšin 142

535

146. 1543. Prije 11. juna. Gjuro Torapa, kanonik zagrebački moli kralja Ferdinanda, da mu podijeli prepozituru glogovničku 142

147. 1543. Prije 11. juna.v Stjepan Praščovečki, bivši magister curiae pokoj, biskupa zagrebačkoga Siinuna i vikara biskupije zagrebačke, moli kralja Ferdinanda, da daruje prepozituru u Glogovnici njegovomu sinu Luki .. . 143

J48. 1543. 11. juna. U Čazmi. Stjepan Praščovečki, vikar biskupije zagrebačke in temporalibus i Ivan Feyertoy te ostali službenici zagrebačke biskupije izdaju vjerodostojnicu Sebastijanu, kojega šalju do kralja Ferdinanda 143

149. 1543. 13. juna. U Bihaću. Kapetan bihaćki Martin Gali moli' za isplatu nagrade za uhvaćene Uskoke Vlaha i Perlu 144

15^. 1543. Prije 14. juna. (U Zagrebu). Kaptol zagrebački moli kralja Ferdinanda, da mu se izruče lumbarde, kojih ima dosta, i da mu se doznači prah u Optuju 144

151. 1543. 14. juna. (U Zagrebu). Kaptol zagrebački šalje kralju Ferdinandu svoga posjanika. koji će iznijeti molbe njegove . . . . 145

152. 1543. 15. juna. U Nemet-Ujväru. Franjo Bacan piše kralju Ferdinandu, da nije v ni najmanje ushićen, što je ovršiteljem oporuke biskupa zagrebačkoga Simuna. Preporuča podijeljenje nekih crkvenih beneficija u biskupiji zagrebačkoj 146

153. 1543. 15. juna. U Ujväru. Franjo Bacan medju ostalim javlja kralju Ferdinandu o potsadi Valpova 148

154. 1543. 18. juna. (U Zagrebu). Kaptol zagrebački piše ratnomu vijeću u Beč i hvali, što je Luka Zekel odredjen za obranu biskupije zagrebačke. Utvrde biskupije su u redu. Moli, da se imenuje novi biskup 148

155. 1543. 22. juna. U Požunu. Pavao Varda, nadbiskup ostro-gonski preporuča kralju Ferdinandu, da što skorije popuni stolicu zagrebačkoga biskupa v 149

156. 1543. 23. juna. U Čakovcu. Petar Keglević piše Luki Zekelu, da sultan Sulejman s velikom vojskom na ladjama polazi po Dunavu u Ugarsku i prama Beču 151

157. 1543. Mjeseca juna. (U Zagrebu). Zagrebački kaptol moli kralja Ferdinanda, da skoro popuni biskupsku stolicu zagrebačku i da ga pomogne prahom i topovima za obranu od Turaka 152

158. 1543. 3. jula. U Pragu. Kralj Ferdinand podijeljuje prepo-štiju Glogovnicu (Galgoncza) kanoniku zagrebačkom Gjuri Tompi, te nalaže banu Nikoli Zrinskomu i zagrebačkomu kaptolu, da ga stave u posjed 153

159. 1543. 15. jula. U Dubravi. Žitelji biskupije zagrebačke mole kralja Ferdinanda, da ih zaštiti od raznih činovnika i nasilnika, a ne manje od Turaka, od kojih svih, iza smrti biskupa Simuna, mnogo trpe . . . 153

160. 1543. 1. augusta. U Slunju. Ivan Babonosić piše sinu Se-kuli, da su Uskoci (žumberački) nevjerni, da ugovaraju s Turcima i da treba na njih paziti 154

536

161. 1543; 6, augusta. U Pragu. Kralj- Ferdinand piše banu Nikoli Zrinskomu i podbanu, da je Ivana Kuškovačkog primio pod svoju osobitu zaštitu, s toga ga ima braniti od svakoga, a naročito, da ima uznastojati, da ono, što po pravu ima dobiti od Ladislava Kerecheny-a, po zakonu i običaju kraljevine Slavonije dobije 155

162. 1543. 9. augusta. U Cetinu. Juraj Frankopan Slunjski javlja barunu Antunu Turnu, da će Murat beg s velikom vojskom poći po Uskoke (žumberacke). Moli, da se bolje uredi pazka na rad turski, kako da bude manje štete od. Turaka . 155

163. 1543. 1. septembra. U Požunu. Pavao Varda, nadbiskup ostrogoiiski preporučuje biskupa senjskoga kralju Ferdinandu . . . 156

164. 1543. 8. oktobra. U Požunu. Kralj Ferdinand nalaže austrijskoj komori, da se obustavljena plaćanja Franji Bacanu kod slavonske triđesetniee nastave 157

165. 1543. 9. oktobra. U Požunu. Kralj Ferdinand nalaže au strijskoj komori, da dade izviditi potrebne popravke varaždinskih utvrda i da se Ivanu Ungnadu, kojemu je zapisao grad i varoš Varaždin, godimice doznačuje 200 for., a za popravak grada 500 for. iz dohodaka slavonske triđesetniee. Iz gradačke pako oružane, da mu se dade 10 centi baruta i olova 157

166. 1543. Mjeseca oktobra. U Varaždinu. Općina grada Varaždina moli kralja Ferdinanda, da ne dozvoli od nje ubirati raspisani porez (taxa), jer je siromašna i mnogo troši na gradske utvrde . .. . 159

167. 1543. 11. oktobra. U Požunu. Kralj vFerdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da predloži oporuku pokojnoga Simuna, biskupa zagrebačkoga 160

168. 1543. 27. oktobra. U Senju. Kapetan Ivan Lenkovićv javlja kranjskim staležima, da su njegovi vojnici sretno četovali kod Šibenika i Vrane, a da će mjesto Beli-bega doći na hrvatsku medju za zapovjednika Malkoč-beg Karušmanović 161

169. 1543. 31. oktobra. (U Zagrebu). Zagrebački v kaptol podastire kralju Ferdinandu izvještaj o sastavku oporuke biskupa Simuna 161

170. 1543. 11. novembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Lu-kreciji, udovi Stjepana Gjulaja, pretstojnika slavonske triđesetniee, da novce triđesetniee, koje ima u ruci, izruči Benku Losu, tridesetničaru slavonskomu • 163

171. 1543. 25. novembra. U Bihaću. Bihaćki kapetani javljaju Antunu barunu Turnu i zastupnicima Kranjske, da je sudac bihaćki nepokoran, i da samovoljno postupa. Mole, da se pozove na sud u Ljubljanu 164

172: 1543, 21. decembra. U Pragu. Kralj Ferdinand saopćuje austrijskoj komori, da je Gjuru Völkla namjestio u svojstvu „Gegen-sehreiber-a", kod slavonske triđesetniee -. . 165

173. 1543. 22. decembra. U Pragu, Kralj t^erdinand nalaže Benku Losu, da Gjuri Völklu, gradjaninu pečuhskom, isplati iz dohodaka slavonske triđesetniee 30 for 166

537

174. 1643. Općina bihaćka tuži svoje nevolje kralju Ferdinandu te moli pomoć i zaštitu . . . . . . . 166

175. 1543.(?) Ivan Pastor prikazuje kralju Ferdinandu, što i kako bi valjalo raditi pogledom na obranu Hrvatske . . . • 169

J76. 1544. 26. januara. U Zagrebu. Luka Zekel javlja barunu Antunu Turnu. da će Murat paša uzimati Viroviticu, a dvije paše Ulam-beg i Murat. da imaju carski nalog pokoriti Slavoniju sve do njemačkih medja 171

177. 1544. 21. februara. U Čakovcu. Juraj Keglević javlja kapetanu Jurju Wildensteinu, da Turci stoje u Brezovici i da kane za cijelo udariti prema Zagrebu i Varaždinu. Opominje na opreznost . . . . 172

178. 1544. 19. marta. U Speieru. Kralj Ferdinand odredjuje. da se udovi Stjepana Gjulaja. upravitelja slavonske tridesetniee, isplati dug 172

179. 1544. 21. marta. U Topuskom. Peta" Keglević javlja zagrebačkomu kaptolu, da ne može čuvati Vustilonju, već da će ju spaliti, ako od bana ne dobije pomoć. Pripravan je ovu utvrdu izručiti kaptolu uz sigurnost povratka 174

180. 1544. 3. jula. U Gvozdanskom. Ban Nikola Zrinski javlja upraviteljima Kranjske, da će turska vojska navaliti na Veliku . . 175

181. 1544. 8. jula. U Senju. Vuk Auersperg izvješćuje, kako je s krajiškom vojskom potsjeo Udbinu, varoš popalio, ali da kulu osvojiti nije mogao, dočim je nanesao Turcima veliku štetu . 176

182. 1544. 20. jula. U Senju. Kapetan Ivan Lenković javlja namjesniku uprave zemaljske u Kranjskoj, Krištofu Kreigu, da su Senjani bez banskih Hrvata, koji su ih u Lici ostavili, porobili i požgali Vranu, tamo mnogo naroda uništili. Ostrovicu porobili i svu okolicu do Obrovca u strah utjerali 177

183. 1544. 24. jula. U Gvozdanskom. Ban Nikola Zrinski javlja kapetanu Uskoka Ivanu Wernikaru, da se Turci u veliko spremaju, da zaokupe i ostatke kraljevine Hrvatske i Slavonije. Opisuje jade Hrvatske i pita, što da učini u nevolji 179

184. 1544. 29. jula. U Gvozdanskom. Ban Nikola Zrinski javlja Jurju Wildensteinu. da su Turci sakupljeni u Oerniku i spremni udariti na Hrvatsku 180

185. 1544. 31. jula. U, Zadru. Nikola Draskovic javlja kapetanu Ivanu Lenkoviću. da su Turci spremni u Grahovu, i da će ili popravljati Vranu i Udbinu, ili će udariti na Kras i Vinodol 180

186. 1544. 31. jula. U Mikšića gorici. Kapetan Bartol Eavnikar piše kapetanu barunu Vuku Auerspergu, da po dobivenom nalogu ide s četama u Bihać, Preporučuje Grgura Gojmerčića u Ogulinu, na kojega . hoće da navali banov kapetan Marko Vidošić 181

187. 1544. 4—18. augusta. Eačun o dopremi ladja, baruta i pušaka iz Ljubljane, danih za utvrdu ич Sisku 182

188. 1544. 6. augusta. (U Zagrebu).Obćina grada Zagreba obavješćuje Antuna baruna Turna. kranjskoga zemaljskoga poglavara o turskoj nevolji i moli tri do četiri stotine vojske 184

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBUKG1CA. III. 34a

538

189. 1544. 8. augusta. U Senju. Ivan Lenković javlja kapetanu Jakovu Bavnikaru, da je Velibeg sa 3000 Turaka u Udbini, koju čvrsti, a da će k njemu do skora doći Vlambeg i Muratbeg 185

190. 1544. 12. augusta. (U Zagrebu). Kaptol zagrebački šalje kanonike svoje u Ljubljanu do baruna Antuna Turn a i kranjskih komesara radi dogovora, kako će se braniti od Turaka 185

191. 1544. 17. augusta. U Ljubljani. Kranjska vlada šalje zagrebačkomu kaptolu za novu utvrdu u Sisku ladje, barut i lumbarde . 180

192. 1544. 31. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da uruči Petru Erdödu, mladjemu neki nalog, izdan u prilog Petru Erdödu, starijemu, i da izvijesti, što bude ovaj odgovorio 187

193. 1544. 2. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand piše austrijskoj komori, da je obračun s Lukom Zekelom, upraviteljem slavonske trtdesetnice, za zadnje godine u redu 188

194. 1544. 7. septembra. U Senju. Ivan Lenković javlja barunu Josipu Lambergu, da ?e je novi Velibeg povratio u. Carigrad, i da su njegovi Senjani i Vinodolci navalili i porobili Nadin 188

195. 1544. 8. septembra. U Beču. Nikola Olah. biskup zagrebački spočituje kaptolu zagrebačkomu neke nepravde, koje mu je nanesao i razlaže, kako će upravljati biskupijom i s njime u miru živiti . . 189

196. 1544. 14. septembra. U Virovitici. Martin Paxi, upravitelj. Ivan Zalay, kapetan Virovitice i Gjuro Zalaj, kapetan haramija, javljaju Jurju Wildensteinu, da se Muratbeg u Moslavini sprema ili na Prodavić (Virje) ili na Viroviticu " 193

197. 1544. 18. septembra. U Varaždinu. Juraj Wildenstein javlja barunu Antunu Turnu, da su Turci pod Velibegom, Vlambegom i Mura-tom (7000 pješaka i 4000 konjanika) zauzeli Medjurie i Oaklovac, a toranj račanski da je narod sam upalio i pobjegao. Turci će udariti za cijelo na Viroviticu, a na Savi ili na Novigrad ili na Moslavinu . . . . 194

198. 1544. 15. oktobra. U Senju. Ivan Lenković javlja barunu Antunu Turnu o četovanju Senjana u gornjoj Dalmaciji i o kretanju turskoga brodovlja pod Barbarosom. Na mjesto Velibega dolazi kao zapovjednik na Krajini Mehmedbeg, a Vlambeg ostaje u Bosni. Kod Velike sakupljena je turska vojska 196

199. 1544. 22. novembra — 1545. 14. oktobra. Računi o gradnji i čuvanju nove tvrdinje u Sisku, koju je sagradio kaptol zagrebački ' . . . . " 197

200. 1544. 22. decembra. (U Zagrebu). Kaptol zagrebački tuži •se kralju Ferdinandu na nasilja, što ih trpe kaptolski kmetovi od vojnika bana Nikole Zrinskoga. Moli zaštitu 231

201. 1544. 30. decembra. U Beču. Nikola Olah, biskup zagrebački, šalje zagrebačkomu kaptolu kraljevski nalog, kojim se ban Nikola Zrinski poziva, da ne oštećuje kaptolske kmetove" 230

202. 1544. 30. decembra. U Beču. Pavao Varda, nadbiskup ostro-gonski piše kralju Ferdinandu o naimenovanju biskupa zagrebačkoga 232

53£

203. 1544.—1550. Eaeun o trošku gradnje građa Siska . . . 233 204. 1545. 14. januara. U Pragu. Kralj Ferdinand piše zagre

bačkom kaptolu, da je odredio procijenu šteta, nauesenih kmetovima biskupa i njima po vojsci bana Nikole Zrinskoga 236

206. 1545. 14. januara. U Pragu. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da svoje čete odvede sa imanja biskupa i kaptola zagrebačkoga, kamo ih je ukonaeio 236

206. 1545. 26. marta. U Wormsu. Kralj Ferdinand potvrdjuje zaključak trnavskoga sabora, koji ođređjuje, da se određjeno podavanje za buduću vojnu imade od kanonika i kmetova biskupije zagrebačke upotre-biti za gradnju utvrde u Sisku 237

207. 1545. 21. aprila. U Wormsu. Kralj Ferdinand doznačuje kod ugarskih tridesetnica plaće i obskrbnine nekih državnih i crkvenih dostojanstvenika, a medju ovima i biskupa senjskoga i zagrebačkoga. 238

208. 1545. 1. maja. (U Zagrebu). Kaptol zagrebački nalaže ka:

štelanu topličkomu Nikoli Segiljevicu pogledom na uredjenje -utvrda to-pličkih ' 240

209. 1545. 27. augusta. U Pragu. Kralj Ferdinand saopćuje austrijskoj komori odredbe o povišenju pristojba kod slavonske tridesetnice, koju i gradjani zagrebački imaju plaćati 240

210. 1545. 4. novembra. U Beču. Kralj Ferdinand v nalaže zagrebačkomu kaptolu, da priloženi nalog, izdan u prilog Ivana Safranića, gra-djanina zagrebačkoga, po svom svjedoku predoči sucu, prisežnicima i gra djanima grada Zagreba, te što budu ovi kazali ili odgovorili neka iz

-vijesti 241 211. 1545. 19. novembra. Odredba komore pogledom na kriom-

čarenje robe kod ugarskih tridesetnica 241 212. 1545. 27. novembra. U Beču. Pogodba sklopljena medju

kraljem- Ferdinandom i Jurjem Vragovicem o predaji grada Sokola kod. Bihaća kralju u svrhu obrane od Turaka 243

213. 1545. 4. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže kaptolu zagrebačkomu, da izruči po svom svjedoku neki nalog plemiću Ivanu Gezthvju izdan za Nikolu Olaha. biskupa zagrebačkoga, te da iz-vijesti što će ovaj na to odgovoriti 245

214. 1545. 5. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da suca i građjane zagrebačke pozove na odgovornost pogledom na plemića Matiju Delija. Kaptol je to učinio, a sudac se pokorio nalogu 245

215. 1545. 5. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da priloženi nalog, izdan u prilog Nikole Olaha, biskupa zagrebačkoga, uruči po svom svjedoku plemenitomu Stjepanu Dersfy-ju koji se ima na petnaesti dan nakon uručenja naloga staviti pred kralja. Sto bude odgovorio neka izvijesti 246

216. 1545. 29. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da uruči Bihaćanima nalog pogledom na povratak, po-

ш sjeda Vulihova, plemiću Mihajlu Budišiću, ua sto Bihaćani odvraćaju, da će- radije se predati Turcima, nego posjed izručiti . . . . . . . . 247

217. 1546. 19. januara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Albertu de Pereg, prepoštu pečuhskomu, svom savjetniku i predstojniku ug'arske komore i ostalim savjetnicima, da imadu godimice plaćati 40 for. ugar. kao uzdržavanje plemenitomu Nikoli Hrastovičkomu, koji je za potsade Stolnog Biograda od Turaka ranjen u obje ruke (jedna ranjena mačem, druga tanetom od puške) i tako ostao sakat 248

218. 1546. 25. januara. (U Zagrebu). Kaptol zagrebački nalaže Nikoli Segiljeviću, svom kaštelanu u Toplicama, da priskrbi salitar i željezo iz Optuja 248

219. 1546. 26. januara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže upraviteljima slavonske tridesetnice, da isplate gradjanima zagrebačkim odre-djeni njima dohodak tridesetnice u ime utvrđjivanja varoši njihove. Tako isto. da im se dade polovina nameta carinskoga odredjenoga po y2 for. po volu 249

220. 1546. 10. marta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Ivanu Un-gnadu, da posjed Kučan povrati samostanu Franjevaca u Varaždinu . 250

221. 1546. 19. marta. U Beču. Kralj Ferdinand piše ugarskoj komori, daje lucrum camerae. koji mu se imao plaćati od imanja biskupa i kaptola zagrebačkoga, odredio za gradnju utvrde sisačke, te da s toga ne smije biti kaptol kao i njegovi kmetovi uznemirivani utjerivanjem te daće 251

222. 1546. 4. jula. U Sichelbergu. Ivan Leuković piše generalu grofu Nikoli Salmu. da treba grad Sichelberg popraviti, a još nenastanjene Uskoke negdje, može biti u Slavoniji (Hrvatskoj) smjestiti. Moli, neka bi mu isposlovao zapis Kostanjevice 252

223. 1546. 2. septembra. U Cakovačkom samostanu Ban Nikola- v Zrinski potvrdjuje. da je od Petra Keglevića primio za kralja gradove Cakovac i Strigovu 254

v

^24. 1546. 3. septembra. U Cakovačkom samostanu. Ban Nikola Zrinskivizjavljuje, da će sinove i službenike Petra Keglevića slobodne pustiti iz Čakovca i Strigove . . • . . 255

225. 1546. 11. septembra. Pod Čakovcem. Ban Nikola Zrinski izdaje Gašparu i Matiji, sinovima Petra Keglevića pismo, kojim im dozvoljava posjećivati oca, kojega po nalogu kralja Ferdinanda drži uapšena . 255

226. 1546. 11. septembra. Pod Čakovcem , Ban Nikola Zrinski potvrdjuje. da je Petar Keglević izručio gradove čakovac i Strigovu. Za-jameuje slobodno kretanje njegovih sinova Gjure i Franje, i da će pošte-diti njihova imanja 256

227. 1546. 11. septembra. Pod Čakovcem. Ban Nikola Zrinski obriče Petru Kegleviću, da će nastojati oko njegove izbave iz tamnice uz uvjet, da mu kaštelani predadu grad i varoš Koprivnicu . . . . . 257

228. 1546. 21. septembra. U Blinji. Gjuro Keglević moli Nikolu grofa Salma, da se zauzme za njegovoga oca Petra Keglevića, kojega ban Nikola Zrinski drži uapšena • . . 258

5-41

229. 1546. 27. oktobra U Pragu. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, neka izvrši kraljevski nalog pogledom na povratak kule (Popov turen) i cestice zemlje, što spada istoj, te koju drže gradjani zagrebački, zagrebačkomu kaptolu 259

230. 1546. 28. oktobra. (U Zagrebu). Kaptol zagrebački nalaže Ivanu Segiljeviću, kaštelanu t^pličkomu, da dade Ivanu orguljašu vino, kao likov za uredjenje orgulja stolne crkve 260

231. 1546. 20. novembra. U Pragu. Kralj Ferdinand piše ugarskoj komori pogledom na ubiranje poreza (dica) 261

232. 1546. 17. decembra. Na Rijeci. Gvarino Tranquillo, kancelar riječki, ogradjuje se u ime općine riječke protiv povreda sajamskih sloboda na Bijeci 262

233. 1546. Popis poreza u županiji zagrebačkoj \ 263 234. 1547. 4. januara. U Cetinu. Gašpar Peranski dijeli s Anom,

udovom Stjepana Križanića grad i imanje Hresno 270 235. 1547. 9. januara. (U Zagrebu). Plemići, kriščićki brane

svoje pravo na gradove Podzvizd i Vranograč, te kašteo Cavicu. koje bi moglo trpiti uslijed oporuke Ivana Tompića 271

236. 1547. 22. januara. U Kimu. Pavao Zondi, prepošt rosonski, piše zagrebačkomu kaptolu o dvojbenem uspjehu kod pape pogledom na novčanu pomoć za nabavu lumbarda i strijeliva. Javlja novosti iz Njemačke 272

237. 1547. 26. januara. (U Zagrebu). Plemići kriščićki izabiru bana Nikolu Zrinskoga i njegovo potomstvo svojim starješinom i upraviteljem svojih plemenskih gradova Vranograča i Podzvizda 273

238. 1547. 26. januara. (U Zagrebu). Lovro Gozner. kamenar izjavljuje pred zagrebačkim kaptolom, da mu je Luka Zekel, kao štitnik sina pokoj. Stjepana i Lukrecije Gjulaj, namirio tražbinu, što je imao dobiti kao plaću za zidanje grada Vinice u županiji varaždinskoj, koje je još za života Lukrecije Gjulajeve obavljao 275

239. 1547. 7.—10. februara. U Sračici, Bužinu, Cazinu i Bihaću. Izaslanici kraljevski i kaptola zagrebačkoga saslušavaju svjedoke pogledom na to, komu je pripadala općina menićka. koju je ban Nikola Zrinski uzeo pod zaštitu 275

240. 1547. 3. marta. U Dresdenu. Kralj J'erdinand javlja gra-djanima grada Zagreba, da je odredio povjerenike, koji će doći u Hrvatsku u svrhu, da učine što treba za obranu od Turaka 280

241. 1547. 3. marta. U Dresdenu. Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekelu, da ne smeta ubiranje desetine po zagrebačkom kaptolu na imanjima Susjeđgrada i Donje Stubice 281

242. 1547. 3. marta. U Dresdenu. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da bezodvlačno plaća zagrebačkomu kaptolu desetinu čakovačku i strigovsku 282

243. 1547. 3. marta(?). U Lukavcu. Ban Nikola Zrinski moli kaptol zagrebački, da mu izruči izdajice, koje su pohvatali kaptolski kmetovi 283

54¾

244 1547. 1. aprila. (U Zagrebu). Plemić Nikola Mrnjavčić, .slubenik Stjepana Blagaja, prosvjeduje pred zagrebačkim kaptolom protiv svakoga posvojen ja cijeloga posjeda ili distrikta Menića po Nikoli Zrinskomu . . . ' . ' . . . ! . . ' . 284

245. 1547. 10. juna. U Zagrebu, Gašpar Pastor, gradjanin zagrebački potvrdjuje. da mu je kaptol zagrebački namirio dug i kupovninu za teške puške bradatice 284

246. 1547. 12. juna. (U Zagrebu). Plemić Gjuro Poljičanin de Polvcze, prosvjeduje u svoje ime i drugih osoba protiv darovanja, što bi ga učinio kralj pogledom na imanja pok Ludovika Pekry-a u kraljevini Slavoniji, te protiv svih kaptola i konvenata, koji bi pogledom na to izdali pisma 285

247. 1547. 17. juna. U Nitri. Pavao Warda, nadbiskup ostrogon-ski. javlja Gjuri Martinuševiću, biskupu varadinskomu, rizničaru i kr. locumtenens-u u Erdelju, medju ostalim i o turskim stvarima iz Hrvatske 285

248. 1547. 27. juna. U Donjoj Linđavi. Ladislav Banffy izpri-čava se kaptolu zagrebačkomu, što zbog straha od Turaka nije mogao u roku poslati desetinski novac 286

249. 1547. 6. novembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand nalaže Nikoli Zrinskomu, banu. Gašparu Gušiću de Thwran, podbanu, i protonotaru Mihalju de Raven, da imanja pokojnoga Nikole Benkovića, u županiji zagrebačkoj i kraljevini Slavoniji, darovana Ivanu liter, de Реуег-tho. notaru velike kancelarije ugarske i njegovomu bratu Ambrozu, zbog kojih se već dvije godine vuče parnica, a u posjedu su nekih ljudi, koji su uvodu obdarenika prosvjedovali, povjeri sekvestru, odabranom iz reda vjernih plemića, i da ovaj imanjem upravlja, dok se parnica riješi . 287

250. 1547. 7. novembra. U Lukavcu. Ban Nikola Zrinski moli kaptol zagrebački, da popravi ceste, koje su uslijed povodnje Save stradale, da se može vojskom prolaziti 287

251. 1547. 15. novembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand dozvoljava zagrebačkomu kaptolu, da crkvenim kaznama prisili Lađislava Banfify-ja na plaćanje desetine od imanja Donje Lindave, koju kaptol treba za gradnju utvrda u Sisku 288

252. 1548. 1. maja. U Zagrebu. Podban Gašpar Gušić svjedoči» kako je 150 kmetova Petra Erdöda. koji su se silom- naselili na kaptolskom posjedu kod Siska, prisiljeno, da se otsele 289

253. 1548. 14. juna. U Zagrebu. Gašpar Gušić, podban, svjedoči, da je Petar Erdödy dao porušiti dva mlina na Savi, koji su služili za uzdržavanje sisačke tvrdjave 291

254. 1548. 24. juna. (U Zagrebu). Pred kaptolom čazmanskim prosvjeduje kaptol zagrebački protiv zabrane prijelaza kroz posjede Petra Erdöda. što je napereno na štetu kaptolskih utvrda, koje služe protiv Turaka . . ' . . . 292

255. 1548. 5. jula. (U Zagrebu). Gjuro Keglević opozivlje pred

543

zagrebačkim kaptolom ustupnieu vrhu imanja Vratečko (Wratcha), koju je prisiljen od bana Nikole Zrinskoga izdao Ivanu Alapiću . . . . 293

256. 1548. 9. augusta. U Bisagu. Barbara, udova Ivana Kastela-novića, te Petar, Krsto i Ladislav sinovi njezini, daruju plemiću Grguru Barbiru dva selišta uMirkovcu 294

257. 1548. 18. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže kaptolu zagrebačkomu, te Pavlu Ratkaju i Krstu Ceraru, da provedu otstup polovine imanja i grada Krapine, što ga ima učiniti Luka Zekel Gjuri Ke-gleviću Г 294

258. 1548. 21. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Magdaleni Zekel de Orraosd, da zaostalu kroz sedam godina desetinu od imanja Siget, namiri zagrebačkomu kaptolu.- koji desetinom ne samo podržaje službu božju, već hoće i izgraditi tvrdjavu Sisak i uzdržavati ostale gradove na krajini 295

259. 1548. 21. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Gjuri Frankopanu Slunjskomu, da plaća kaptolu zagrebačkomu desetinu od Ste-nišnjaka, Cetina, Krstinje i Kladuše . 296

260. 1548. 23. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Stjepanu Banffy-ju, da plaća kaptolu zagrebačkomu desetina od svojih imanja, jer ovaj to treba za gradnju utvrde u Sisku • . . . . • ' . 297

261. 1548. 23. augusta. 1; Beču. Kralj Ferdinand nalaže gradu Zagrebu, da plaća kaptolu desetinu od Gračana i Podbrežja . . . 298

262. 1548. 25. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Ladi-slavu Banffy-ju, da ubranu za sebe desetinu povrati zagrebačkomu kaptolu, jer ovu treba za gradnju utvrde u Sisku 299

263. 1548. 30. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand potvrdjuje, da je Gjuro Keglević izručio grad Gjurgjevac i tvrdju Prodavić (Virje) Ivanu Gezthy-ju i Vidu Vngrinoviću 300

264. 1548. 11. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, službenicima i ljudima u Hrvatskoj, da ne smetaju Uskoke u njihovoj slobodi kretanja, a svakoga Uskoka, koji bi uskočio, da izruče Ivanu Lenkoviću 300

265. 1548. 11. oktobra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Ivanu Alapiću, da posjed Vratečko (Wratcha), povrati opatiji topuskoj . . 301

266. 548. 27. oktobra. (D Zagrebu). Luka Zekel izručuje po nalogu kralja Ferdinanda Vidu Olahu 200 for. . . . . . . . . 303

267. 1548. 13. novembra. U Požunu. Pred kraljevskim sudom prenosi Ivan Feyertho sve svoje pravo na imanja izumrle u muškoj lozi porodice Benkovića, a njemu po kralju darovana, na žensko potomstvo Nikole Benkovića 303

268. 1548. 12. decembra. (U Zagrebu). Gjuro Frankopan Slunj-ski, potvrdjuje svoju darovnicu učinjenu Nikoli Babonosiću od plemena Mogorović, pogledom na imanja kod Krstinje i Donje Kladuše . . 304

269. 1548. 11. decembra. (U Zagrebu). Pelar Despot de Lika i

544

Nikola Hobetić sklapaju pred zagrebačkim kaptolom uzajamnu adoptaciju s pravom baštine polovine dobara . . • 305

270. 1548. 27. decembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izruči banu Nikoli Zrinskomu priloženi nalog izdan za Turepoljce, te da izvijesti, što bude on na to odgovorio . . . . 306

271. 1548.—1549. Računi o iskupu sužanja kaptola zagrebačkoga, učinjenih iz grada Siska 306

272. 1548.—1549. Gospodarski račun kaptolskoga imanja Toplica \ . . ' . 309

273. 1549. 1. januara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu. da prisili Petra Erdöda, Ivana Alapića i Gašpara Gu-šića, neka bi kaptolu zagrebačkomu povratili neke zemlje i uskraćene desetine 317

274. 1549. 3. januara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da prisili Ivana Alapića. Ivana i Pavla Mikulića te pod-bana Gašpara Gušića na naknadu šteta, što su ih nanijeli nekim plemićima 318

275. 1549. 5(?) januara. U Beču. Nikola Olah. biskup zagrebački i izabrani biskup jegarski, kr. kancelar, šalje ka kaptolu zagrebačkomu svoga pouzdanika plemića Alberta Zylwa, te poziva kaptol, da ovomu sve vjeruje, što bude govorio u njegovo ime 319

276. 1549. 9. januara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Luki Ze-kelu, da nadoknadi štetu braći Keglevićima. koju je učinio, izručivši im polovinu imanja Krapine, ali ne onakovu. kakovu je primio od kralja 320

277. 1549. 12. januara. U Beču. Pavao Varda, nadbiskup ostro-gonski nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izvidi štete, koje je Luka Zekel nanesao Jurju Kegleviću, izručivši mu polovinu imanja Krapine, ne onakovu. kakovu je primio od kralja Ferdinanda 320

278. 1549. 14. januara. (U Zagrebu). Ban Nikola Zrinski, gubernator priorata vranskoga., odobrenjem kralja Ferdinanda zapisuje grad Hresno za 1000 for. Gašparu Peranskomu 321

279. 1549. 9. februara. U Požunu. Кг. locumtenentes i vijećnici pišu banu Nikoli Zrinskomu. da im se potužio zagrebački kaptol, kako si je on — Zrinski — već kroz dvije godine prisvojio desetinu kaptolsku na svojim imanjima Čakovcu i Strigovi i nije dozvolio, da se ista ubire. Pozivlju ga. rta ovu desetinu izruči kaptolu, e da izbjegne parnici 322

280. 1549. 11. februara. (U Zagrebu). Pleme čaglićko prosvjeduje protiv bana Nikole Zrinskoga, koji ih hoće pokmetiti . . . . 322

281. 1549. 16. februara. U Pragu. Kralj Ferdinand nalaže banu Zrinskomu i Stjepanu Frankopanu Ozaljskomu, da uznastoje, neka- bi Pavao Lasović, vodja Uskoka... otštetio mletačke podanike na otoku Krku. koje je porobio : 323

282. 1549. 20. februara. U Ozlju. Ban Nikola Zrinski uvjerava zagrebački kaptol, da će platiti desetinu dok bude smogao novac, jer nije kriv, što kaptol ne će da prima stvari, koje ima na mjesto novca . . 324

545

283. 1549. 21. februara . U Požunu. Kralj Ferdinand nalaže "kon-ventu de Kapornok, da pozove bana Nikolu Zrinskoga na sud vzbog toga, stoje kaptolu zagrebačkomu oteo desetinu na imanjima Čakovcu i Strigovi . . . . . . . . . . . . . : . . . . . . . . . . . . 325

284. 1549. 25. februara. U Pragu. Kralj Ferdinand nalaže za-gr ebačkomu kaptolu, da Petru Erdođu uruči kr. nalog izdan za Wolff-ganga Englberta Auersperga i Wojfganga de Stubenberg. štitnika pu-pila pokoj. Franje de Stubenberg, a što bude na to odgovorio, neka izvijesti. . . . . . . . . . . . . . . . . . . : . .'. . . . . . . 325

285. 1549. 3. marta. U Pragu. Kralj Ferdinand piše ugar. komori pogledom na placu bana Nikole Zrinskoga i utjerivanje takse na medjumurskim iman j ima . . . . . . . . . . . . . . . ; . . . 335

286. 1549. 14. marta. U Pragu. Kralj Ferdinand poziva Pavla Gregorijanoa. vikara biskupije zagrebačke, da dodje u Požun, gdje će s nekolicinom vještaka sredjivati ugarske zakone . . . . •'.. . . . .' 326

287. 154,9. 14. marta. (U Pragu). Kralj Ferdinand poziva kanonika cantora i vikara stolne erk\-e zagrebačke na. sabor u Požun . ; 327

288. 1549. 14. marta. U Ravnu. Ban Nikola Zrinski poziva po zagrebačkom kaptolu Gjuru Frankopana Slunjskoga i neke druge osobe na svoj sud, jer su nanijeli nasilja opatu topuskomu, a naročito oteli plijen, što ga je g. 1546. oteo Turcima Toma Galinović . . . . . 328

289. 1549. 21. marta. (U Zagrebu). Plemići Farkašići prosvjeduju pred zagrebačkim kaptolom protiv otudjenja grada Vinodola . 329

290. 1549. 26. marta. U Grazu. Ivan Ungnad moli zagrebački kaptol, da mu za Franju Turna izda neke spise, koje je pokoj. Nikola Turn ondje pohranio. . . . . . \ . . . . . . . . . . . . . . 329

291. 1549. 8. aprila. (U Zagrebu.) Gjuro Zamladinečki prosvjeduje pred zagrebačkim kaptolom, što Ivan de Gezth svojata neku sjeno-košu, koju je držao dotad po Turcima rastepeni samostan križevački 331

292. 1549. 12. aprila. U Pragu. Kralj Ferdinand nalaza zagrebačkomu kaptolu, da izruči banu Nikoli Zrinskomu priloženi nalog izdan za Matiju i Krsta Gušica, te da izvijesti što bude Zrinski odgovorio 332

293. 1549, 28. aprila. U Pragu. Kralj Ferdinand odobrava odredbu ugar. komore, koja dozvoljava banu Nikoli Zrinskomu utjerivati ratnu daću 332

294. 1549. 9. maja. U Pragu! Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da izda Luki Zekelu spise, koje treba da natrag zadobije imanja, koja su otrgnuta od gradova Susjedgrada i Stubice 333

295. 1549. 15. maja, U Beču. -Luka Zekel moli, da se izdadu nalozi na ugarsku i austrijsku komoru, po kojima bi dobio u ruke spise za obranu stubiekoga imanja . . . . . . . . . . . 334

296. 1549. 13. juna. U Pragu. Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da Luki Zekelu izda pisma, što ih treba za obranu imanja donjo-s.tubičkih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335

297. 1549. 18. juna. (U Zagrebu). Izaslanik banski i kaptola za-MONUMENTA HTSX. ХХХХ '. MONUM. HABSBUROICA Ш. 3 5

,г>46

grebačkoga izvješćuje o saslušanju svjedoka u pravdi Doroteje Blagajske sa Antonom Bakšićem 336

298. 1549. 22. juna . U P r a g u . Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da uvede Gašpara Peranskoga u grad Hresno, koji je pok. ban Franjo Berislavić, kao prior vranjski založio njegovomu tastu Ivanu Križaniću 344

299. 1549. 23. juna . U P r a g u . Kralj Ferdinand nlaže kaptolu zagrebačkomu, da neki nalog izdan za Matiju, biskupa kninskoga izruči Petru Kegleviću i.njegovomu sinu Jurju '. 245

300. 1549. Prije 27. juna . U Senju.^ Senjani mole kralja Ferdinanda, da isposluje od pape. kako bi se povlastice porušene crkve sv. Duha izvan zidina senjskih, prenijele na novu crkvu, koja se na mjesto ove gradi u gradu . . . . . . 346

301 . 1549. 5. jula. U Koste lu . Petar Keglević moli zagrebački kaptol, da izda Ursuli Novaković pisma, potrebna za obranu njezinih prava na grad Sokol . . .. . . . . . . . . . .. ' . . 347

,302. 1549. 22. jula. U B ihaću . Bihaćka posada moli Ivana Len-kovića, kapetana-Uskoka, da im od kralja Ferdinanda priskrbi plaću, jer se mora opskrbiti živežpm . . . . . . . . . . . . . 348

303. 1549, 24. jula. U Građu S t e n i š n j a k u . Toma Nađažd. na zahtjev bana Nikole Zrinskoga, svoga prijatelja, moli zagrebački kaptol, d a m u izda pisma, koja se odnose na imanja grada Stenišnjaka, jer j e sva ta pisma izgubio, a treba ih za sud na dan sv. Mateja. Ova -pisma je već molio za vrijeme, dok je Ivan Tarnoczy bio službenikom njegovim u Stenišnjaku 349

304. 1549. 28. a u g u s t a . U P r a g u . Kralj Ferdinand čini odredbe na upravu slavonske triđesetnice, pogledom na ono, što ima dobiti grad Zagreb u svrhu utvrdjivanja . . . . . . . . , , 350

305. 1549. 17. oktobra. U Optuju. Ivan Ungnad, kapetan štajerski, opominje Petra Keglevića, da namiri neki dug Apoloniju Moskonu. građjaninu optujskomu 351

306. 1549. 23. oktobra. U J a s t r e b a r s k o m . Petar Erdödy dozvoljava zagrebačkomu kaptolu, da može kod Siska urediti na stjecištu Kupe i Save branu za gojenje riba, Što će koristiti uzdržavanju tvrdjave sisačke . 251

307. 1549. 1. n o v e m b r a . U P r a g u . Naputak izdan povjerenicima kralja. Ferdinanda, koji će s turskim povjerenicima urediti medje i poremećene odnošaje za vrijeme petgodišnjega primirja. . . . . . . . . 352.

-.; 308. 1549. 1. n o v e m b r a . U P r a g u . Kralj Ferdinand ovlašćuje Ivana Ungnada, Luku Zekela, Pavla Rätkaja i Vida Ugrinovića, da ugovaraju s turskim povjerenicima pogledom na uredjenja medja, koje su poremećene za vrijeme petgodišnjega primirja . . . . . . . . . . 359

309. 1549. 16. n o v e m b r a . U P r a g u . Kralj Ferdinand nalaže bana Nikoli Zrinskomu. da pusti na slobodu Blaža Krpica, službenika Petra i Gjure Keglevića 280

547

310.1550. 9. januara. U Valledolidu. Gašpar Keglević piše «vorau bratu Gjuri, da su se kralj i kraljica Spanije zauzeli za njihovoga oca. Moli pripomoć, da može u tudjini živiti. Javlja, da je postao stolnik španjolskoga kralja . 360

311. 1550. 29. januara. U Beču. Kralj Ferdinand podijeljuje opatiju sv. Dujma iznad Senja Nikoli Baroviću 361

312. 1550. 3. februara. U Topuskom. Stjepan Strizoje ima poći pred kralja Ferdinanda radi izručenja grada Cazina Petru Kegleviću. Ne bude. li išao gubi pravo na novac, koji mu je imao dati Keglević za otkup rečenoga grada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . / 362

313. 1550. 11. februara. U Požunu- Kraj Ferdinand poziva Petra Erdöda. da dužnu desetinu plati kaptolu zagrebačkomu i da neovlašteno podignute malte na Savi digne 363

314. 1550. 6. marta. U Beču. Ugovor sklopljen izmedju kralja Ferdinanda i Ladislava Kerečenja, pogledom na.' ustup građa Sokola potonjemu .-..' . . . . . . . . . . . . . -..'; . . . . . . . . . . . 364

315. 1550. 16. marta. U Padovi. Juraj Draskovic piše Petru Kegleviću pogledom na naobrazbu njegovih sinova . . . . . . . . 366

316. 1550. 17. marta. U Požunu. Pavao Gregorijanec, biskup zagrebački, piše kaptolu zagrebačkomu, da kanoniku Benku od Dubrave oprosti počinjeno, i du mu opet dade mjesto u svom zboru . . . . 367

317. 1550. 20. aprila. U Brunnu. Kralj Ferdinand poziva ugar. komoru, da doznači Pavlu Gregorijancu. biskupu zagrebačkomu novac, Što ga treba za put k papi kao poslanik kraljev 369

318. 1550. 21. aprila. II Požunu. Pretstojnik i savjetnici ugarske komore nalažu Mihajlu Eavenskomu, protonotaru dvorskog suca i „dika-"toru" u Hrvatsjcoj, kako da plaća dnevnice povjerenicima, koji će doći u Samobor, da urede medje Hrvatske naprama Kranjskoj 369

319. 1550. 5. maja. U Bösiljevu. Nikola Frankopan Tržački hoće od kaptola zagrebačkoga uzeti u zakup samoborsku desetinu u. svrhu opskrbe svojih pograničnih gradova . 370

320. 1550. 9. maja. U Vukovini. Ivan Alapić poziva Petra Ka-stelanovića na svoj pir u Vukovinu 371

321. 1550. 20. juna. U novom dvoru Čakovcu. Pred Tomom Nadaždem očituje ban Nikola Zrinski, da je sa zagrebačkim kaptolom učinio ugovor pogledom na sve desetine spadajuće istomu kaptolu . . . . 37 i

322. 1550. 24. juna. U Pajerbachu. Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da dade trošak povjerenicima, koji će poći u Hrvatsku . . 372

323. 1550. Mjeseca juna. Vijećanje o posadi i utvrdjivanju građa Zagreba . . . . ' . . • . •'.'..'/. ;. . . . . . . . . . . . . . . 373

324. 1550. 13. jula. U Zagrebu. Ban Nikola Zrinski i knez Stjepan Frankopan Ozaljski riješavaju upravitelja svoga imanja Jurja Gušića i njegovu braću od dužnosti, da polože račun o upravi, te se izjavljuju posve namirenima . . . . . . . . . . . . . . . . : 374

325. 1550. 19. augusta. U Augsburgu. Kralj Ferdinand na-

548

laže ugar. komori, da Krstu Kaštelanoviću plaća godišnju pripomoć od 100 for. . . . 37б

326. 1550. 4. septembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand podije-Ijuje na molbu plem. Ivana Kuškovačkoga, a na korist kraljevine Slavonije i stanovnika predijalnoga posjeda ßiskupca u županiji varaždinskoj, godišnje sajmovno pravo na tom posjedu 376

327. 1550. 9. septembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand poziva ugar. komoru, da ga izvijesti, što da se učini, da Nikola Zrinski ne bude u Italiju izvažao srebro, koje se po starom običaju imade .izručivati komori Nkremničkqj . . . 37в

328. 1550. 28. septembra. TJ Augsburgu. Kralj Ferdinand poziva ugar. komoru, da Pavlu Gregorijancu, biskupu zagrebačkomu, kojega je imeuovao savjetnikom ugarske vlade, isplaćuje godišnjih 000 for. i da mu za uzdržavanje pograničnih njegovih gradova, otpusti porez (taxa) od 100 kmetova. . . . . . . . . . . . '.".. . . . -... . .... . . . 377

329. 1550. 14. oktobra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand nalaže svim sucima kraljevina Ugarske i Hrvatske, da kroje , pravdu Petru Ke-gleviću protiv njegovih tuženika, a ne samo njegovim tužiteljima, tobož e razloga, jer je u nemilosti kraljevoj . . . . . . . . . . . . . . . . 378

.330. 1550. 15. oktobra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand nalaže posebnomu povjerenstvu, da ispita i riješi spor izmedju gradjana varaždinskih i Ivana Ungnada, oinosno njegovoga kaštelana. 379

331. 1550. 21. oktobra. U Augsburgu- Kralj Ferdinand stavlja plemiće Vugiovačke pod zaštitu Ivana Ungnada, župana, i Pavla Batkaja,. podžupana varaždinskoga . 381

332. 1550. 25. oktobra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand podije-Ijuje Luki Zekelu i njegovim sinovima pravo mača na svim posjedima njihovim u Ugarskoj i Hrvatskoj . . . . . . . . . . J . . . . 382

333. 1550. 6. novembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand odre-djuje za grad Zagreb posebnoga topnika, koji će dobivati plaću od onoga iznosa, što ga Zagreb dobiva od tridesefcnice za uzdržavanje utvrda . 383

334. 1550. 14. novembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand izdaje Petru Kegleviću provodno pismo, da se smije slobodno kretati na svojim posjedima, kojih ali granice ne smije prekoračiti . . . . . . . . 384

335. 1550. 29. novembra. V Požunu. Pavao Gregorijanee, biskup zagrebački moli Mirka, kanonika čuvara zagrebačkoga, da mu sporazumno s kaptolom pošalje na porabu jedno crkveno ruho 385

336. 1550. 2. decembra. U Kostelu. Petar Keglević tuži se banu Nikoli Zrinskomu, kako je Luka Zekel zarobio slugu njegovoga zarobljenika i oteo konje 386

337. 1550. 7. decembra. U Donjoj Stubici. Ban Nikola Zrinski piše kapetanu Luki Zekelu o raznim stvarima i opažanjima na svom putu po Zagorju . . . 386

338. 1550. 13. decembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand traži od ugar. komore obavijest, za što Krsto Kaštelanović ne dobiva dopitanu mu godišnju potporu 388

б4И

339. 1550. U Senju. Ivan Lenković moli od pape pomoć za hrvatsku krajinu 388

340. 1550.—1551. Računi zagrebačkoga kaptola o nabavi ratnih potrepština i dr. . 390

341. 1551. 8. januara. U Stenišnjaku. Iskaz svjedoka, koji tvrde, da Gjuro Frankopan Slunjski nije prigodom preuzeća grada Ostrožina od Turaka, zarobio majku Pranje Jarnijevića, nit da joj je ugrabio imetak 392

342. 1551. 2. marta. U Senju. Ivan Lenković odgovara rektoru zadarskomu na pisma njegova pogledom na Uskoke. Turke i Mlečane, te ga kori zbog pisanih objeda - . . . . . 394

343. 1551. 15. marta. U Senju. Ivan Lenković piše kralju Ferdinandu o neprilikama, koje ima s Turcima i Mlečanima, te mu šalje svoj odgovor Zadranima 396

344. 1551. 2. aprila. U Ozlju. Ban Nikola Zrinski piše Petru Ka-štelanoviću, da je odredio povratu njegovoga kmeta i da je primio lovačkoga psa 398

345. 1551. 11. aprila. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Luki Ze-kelu. da Petru Kegleviću povrati turskoga zarobljenika, kojega mu je pod Susjedgrađom oteo ' 399

346. 1551. 15. juna. U Kanyaföldu. Mihajlo i Ladislav Kerečen pišu svojoj „mladjoj sestri" Barbari Oobor rodjenoj Gorazda, te spominju borbu protiv Turaka u Hrvatskoj 400

34<\ 1551. 21. juna. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže kaptolu zagrebačkomu, da izašalje svojega svjedoka, pred kojim će kraljevski povjerenik saslušati svjedoke, koje će Ivan Ungnad označiti u parnici protiv gradjana varaždinskih 400

348. 1551. 26. juna. U Beču. Ivan Ungnad moli kaptol zagrebački, da u smislu naloga kralja Ferdinanda izašalje u Varaždin svoga izaslanika, 401

349. 1551. 18. jula. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da Nikoli Olahu. biskupu jegarskomu, izruči trećinu interkalarnih dohodaka ove biskupije, tim više, jer je isti zagrebačkoj biskupiji- ostavio mnoge svoje stvari .' . . . 402

350. 1551. 24. augusta. Na Rijeci. Fr. Benedikt Ivanisevic, moli kralja Ferdinanda, da mu obzirom na njegove zasluge i zasluge biskupa varadinskoga. njegovoga ujaka, podijeli opatiju sv. Jakoba Kastav-skoga, koja je uslijed starine opustila i dohocima siromašna, gdje bi do smrti sirotan živio i molio se bogu za kralja i djecu njegovu . . . 403

351. 1551. 1. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkom kaptolu, da izruči kaštelanima grada Maloga Kalnika kr. nalog u korist stanovnika Donje Rijeke, koje su ovi ugnjetavali. Kaptol izvješćuje, da kaštelani ostaju i nadalje kod tjeranja Donjoriječana na službu k gradu • • • • 404

352. 1551. 16. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand preporučuje plemiće Vuglovačke. koje je primio pod svoje okrilje i zaštitu, županu i podžupanu varaždinskomu, da ih štite, a naročito od Benka Peteva 405

ббО

353. 1551. 19. septembra. U Zagrebu. Matija Zaberdin, biskup* kninski piše Petru Kegleviću pogledom «na njegovu parnicu s Lukom Zekelom " ' 406

354. 1551. 26. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand piše banu Nikoli Zrinskomu, da ga izvijesti, što da se učini sa zarobljenim plemićima Posedarskima, koji su dvorjaniei sultana . . 407

355. 1551. 9. oktobra. U Beču. Kralj Ferdinand svjedoči, da je Gašpar Orehovaeki kaštelan grada Likave, uslijed presude Franje de Rewa, namjesnika palatina i sudca kraljevine ugarske, izručio gradLikavu u ruke kralja i njegovih ljudi, i da će njega i njegovo potomstvo pogledom na odgovornost Ludoviku Pekry-ju. koji se nalazi u turskom ropstvu, braniti i štititi ' . . . . ' 40S

356. 1551. 18. novembra. (U Grazu. Kralj Ferdinand hvali Ma-tiju Zaberdina, biskupa kninskoga, što se svojski brine za obranu Hrvatske od Turaka .' 408

357. 1551. 20. decembra. U Ormužu. Ban Nikola Zrinski poziva kaptol zagrebački, da uvede plemenitoga Ivana Hojsića u posjed Graca, Mlake i dr.. . . . . 409

258. 1551. 23. decembra. (U Zagrebu). Plemić Gašpar Kobasić prosvjeduje pred zagrebačkim kaptolom protiv ophodnje medja, posvojenja predija Krala u pristojalištu opatije Topuske, što ih hoće učiniti ban Nikola Zrinski, opat topuski EYanjo Keglević i gradjani bihaćki i druge neke osobe, na koji predij ima Kobasić pravo. Prosvjeduje i protiv eventualnoga darovanja kraljeva pogledom na taj predij . 410

359. 1551. Našastar oružja i zaire i t. d. u sisačkoj tvrdjavi 410 360. 1551. Mjeseca decembra. Ivan Lenković preporučuje kralju

Ferdinandu, da se hrvatskim velikašima i plemićima dade pomoć za uzdržavanje njihovih gradova, jer Turci sve više prodiru i na medjama mnoga naseljuju Vlahe 41¾

361. 1552. 10. februara. (U Zagrebu). Grad Zagreb šalje Mateja, Zlatinskoga ka kralju Ferdinandu, te moli kralja, da mu vjeruje, što bude govorio 416

362. 1552. 19. marta. U Požunu. Kralj Ferdinand nalaže Pavlu Gregorijancu, biskupu zagrebačkomu, neka ne dozvoli poslaniku portugalskoga kralja, da zapremi mjesto pred njim na tridentskom saboru . .417

363. 1552. 22. marta. U Požunu. Kralj Ferdinand kori Benka» Peteva zbog nasilja, stoga čini plemićima Vuglovačkim i poziva ga. da štuje njihove slobode i da im dade zadovoljštinu 417

364. 1552. 24.. marta. U Požunu. Kralj Ferdinand nalaže kaptolu zagrebačkomu, da uruči plemiću Benku Petevu nalog, izdan u prilog ple-jmića Vuglovečkih i da saopći Petevov odgovor 418

365. 1552. 25. marta. U Požunu. Kralj Ferdinand nalaže Dori, udovi Stjepana Blagaja i njezinomu sinu Franji, da kaptolu zagrebačkomu plati dužnu desetinu na svom imanju Blagajskom Turnu na Korani 419

• 366. 1552. 31. marta. U Požunu. Franjo de Wylak, biskup gjur-ski i locumtenentes kralja u Ugarskoj izdaje za zasluge plemićima Ivanu

551

i Simeonu Horvatu alias Suželie zvanima de Lukarić, darovnicu za sve kraljevsko pravo na posjed Grabarje u županiji varaždinskoj, u dis-triktu zagorskom 420

367. 1552. 5. aprila. U Požunu. Franjo de Wylak. biskup gjur-ski. kr. locümtenens. poziva Luku Zekela na sud u Požunu. i to u predmetu parnice, koju protiv njega vodi Petar Keglewie zbog otetih mu dviju turskih konja i jednoga turskoga zarobljenika 420

368. 1552. 12. aprila. U- Beču. Kralj Ferdinand nalaže Luki Ze-kelu, kapetanu pokrajinske vojske u Hrvatskoj, da Ladislava Kerhena pusti na slobodu, jer e'e spor izmedju njega i Kerhena urediti posebni povjerenici • 421

369. 1552. 9. maja. U Vinici. Franjo Bacan poziva Petra Kašte-lanovića k sebi, da s njime dogovara o nekom pomirenju . . . 422

370. 1552. 2б. maja. U Beču. Maksimilijan, kralj češki, poziva bana Nikolu Zrinskoga, da prisih' Ivana Egyesi-ja, neka pruži zadovoljštinu za oteto Franji Bartoloviću-Dalmatincu 422

371. 1552. 26. maja. U Požunu. Gjuro Keglević piše svomu oeu o stanju njegovih parnica u Požunu, te o svom bratu Gašparu, koji se kod njega nalazi bolestan . . . . 423

372. 1552. 30. maja. U Novom dvoru. Ban Nikola Zrinski pozivlje Petra Keglevića, da dobro čuva svoj grad Vustilonju, koji će Turci potsjesti . . . . . . 425

373. 1552. 30. maja. U Požunu. Gašpar Keglević piše svomu bratu Mätiji, da je bio ' bolestan, i da po želji očevoj mora ostati na dvoru . . 425

374. 1552. 5. juna. U Beču. Maksimilijan, kralj češki, nalaže slavonskoj tridesetnici, da gradu Zagrebu isplati 2000 for*, za gradnju utvrda gradskih 426

375. 1552. 26. jula. U Kočevju. Dora Slunjska. udova Stjepana Blagaja, sklapa ugovor s kaptolom zagrebačkim, po kojemu uzima u zakup desetinu kaptolsku na svom imanju Blagajskom Turnju . . . . 427

376. 1552. 23. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da spremi placu od 800 for. za vojsku, koju je sakupio Petar Erdödy '. ' 427 "

377. 1552. 24. augusta. Nikola Bradač javlja Luki Zekelu, da uhvaćeni Vlasi Martolozi pripovijedaju, kako se kod Cernika kupi turska vojska s namjerom, da osvoji Sisak i Zagreb 428

378. 1552. 28. augusta. U Križevcima. Nikola Bradač piše Luki Zekelu, da turski vojvode po nalogu sultanovu idu Zagreb otimati. Mäl-koč beg došao je do Trnave, a Ulam paša je u Požegi; topovi nalaze se u Velikoj . . . . ' . 429

379. 1552. 5. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand potsjećava ugar. komoru, da 1000 for. isplati za vojsku od 200 momaka, koju je sakupio Petar Erdödy 430

380. 1552. 10. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand požuruje kod ugarske komore, da s«. vojsci Petra Erdöda isplati 1000 for. . 431

552

381. 1552. 20. septembra. U Beču. Gašpar Keglević javlja svojemu bratu Jurju. što je na kraljevskom dvoru obavio, i priopćuje mu neke novosti 431

382. 1552. 26. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Luki Zekelu, kapetanu, da ne traži natrag od biskupa i kaptola zagrebačkoga onaj prah, što ga je dao za obranu Zagreba i Siska, kad je zaprijetila pogibelj od Turaka 433

383. 1552. 26. septembra. U Rakovcu Ban Nikola Zrinski moli Ivana Lenkovića, da bude spreman s kranjskim i koruškim četama na obranu zemlje od Turaka 433

384. 1552. 28. septembra. U Beču. -Pavao Gregorijanec. biskup zagrebački, šalje kaptolu zagrebačkomu kraljevsku odredbu, po kojoj Luka Zekel ne smije natrag tražiti kaptolu dani barut. Piše o potsadi jegarskoj i o bijedi, koja vlada ondje i u Vel. Varađinu 435

385. 1552. i. oktobra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže ugar. komori, da Krstu Kaštelanoviću plaća kroz šest ffodina pripomoć od godišnjih 100 for Г 430

386. 1552. 5. oktobra. U Varaždinu. Ban Nikola Zrinski javlja namjesniku Kranjske Jakobu Lambergu. da su tri paše Bosanski. Vlam i Malkoč prodrli u varaždinsko polje sve do Vinice i Savrića. a on da je na nje udario, potukao ih i oslobodio roblje 437

387. 1552. 10. oktobra. U Optuju. Gjuro Herberstein, potkapetan štajerski piše zagrebačkomu kaptolu, da preuzme 30'centi baruta za obranu grada Zagreba i Siska 439

388. 1552. 10. oktobra. U Ormužu. Ban Nikola Zrinski svjedoči, da je Nikola Balša, unuk hercega sv. Save, prodao grad Mali Kalnik Ivanu Gezthy-ju ' 440

389. 1552. 13. oktobra. U Rakovcu. Ban Nikola vZrinski prikazuje kralju Ferdinandu pogibelj od Turaka, ako im se ne otme Čazma . 441

390. 1552. 19. oktobra. U Varaždinu. Jorg Walter, kaštelan varaždinski piše štajerskim staležima, sto je dočuo od uhoda o namjerama Turaka. Savjetuje, kako bi se uhode imali urediti 442

391. 1552. 24. oktobra. Ü Beču. Kralj Ferdinand saopćuje Petru , Kegleviću smrt njegovoga sina Gašpara i kako je odredio, da se uredi

njegov dug kod Ivana Montanesija ' 444 392. 1552. 25. oktobra. U Varaždinu. Jörg Walter, kaštelan va

raždinski javlja štajerskim staležima o kretanju turske vojske . . . . 445 393. 1552. (U Zagrebu). Kaptol zagrebački opravdava se kod kra

ljevskih ratnih povjerenika pogledom na pripreme učinjene u Sisku za obranu od Turaka 446

394. 1552. (U Zagrebu.) Juraj Herešinački. prepošt čazmanski i gubernator imanja biskupa zagrebačkoga opisuje rdjavo stanje imanja i gradova biskupskih i moli. pošto ih biskup ne može sam braniti od. Turaka, da se od države opskrbe stražama, prahom i oružjem . . . . . . 44Sj

395. 1553. 17. januara. U Grazu. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da u slučaju, ne bude li se Benko Petev pokorio kra-

553

Ijevskom nalogu, sam kroji pravdu izmedju njega i plemića Vuglovaekih, koje je Petev gotovo uništio 450

396. 1553. 18. juna. Ü Grazu. Grof -Toma Nađa-žd, dvorski sudac nalaže zagrebačkomu kaptolu, da priloženi kraljevski nalog izdan za Nikolu Jurišića, po svom izaslaniku izruči Petru Erdödu. a ob onom, što bude ovaj odgovorio neka izda Jurišiću svjedodžbn 451

397. 1553. 20. januara. U Grazu. Kralj Ferdinand imenuje Ga-špara Gotala nadzornikom gradnje utvrda u Zagrebu i doznačuje mu placu od 20 for. na mjesec • 452

398. 1553. 5. marta. U Grazu. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da plemiće P]esiće i druge uvede u posjed Menića i pripadajućih ovomu posjeda ' 452

399. 1553. 8. marta. U Grazu. Kralj Ferdinand poziva po zagrebačkom kaptolu Stjepana Frankopana. da Ivanu Dokmaniću, kojemu je ban Nikola Zrinski dao grad Zvečaj, nadoknadi nanesenu štetu. Franko-pan odgovara, da je taj grad njegov, ali mu ga je ban s drugim boljim imanjima oteo : . . . . : . . . . - . - 454

400. 1553. 12. aprila. U Sopronu. Pavao Gregorijanee, biskup zagrebački, moli kralja Ferdinanda, da se njegov upravitelj gradova pošalje u Hrvatsku, gdje Ivan Ungnad razgledava utvrde na Krajini . 455

401. 1553. 15. aprila. U Wienerneustadtu. Kralj Ferdinand obećaje Pavlu Gregorijancu. biskupu zagrebačkomu, da će njegovoga upravitelja skoro poslati u Hrvatsku 456

402. 1552. 8. jula. U Zelinu. Petar vErdody javlja Jurju Sigistor-fer u i Martin u Ga'u, da Turci namjeravaju Čazmu učvrstiti. Bosanski če-haja i gradiški kapetan žele razgovor s kršćanskim kapetanima u Ivaniću 457

403. 1553. 27. jula. U Zagrebu. Ivan Ungnad pozivlje Petra Ka-štelanovića, da svoje haramije predvede u Križevce na smotru . . . 457

404. 1553. 9. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand potvrdjuje, da je od Luke Zekela u redu preuzeo gradove Susjedgrad i Stubicu, te da je. ove dao Andriji Bathoru u Andriji TeufiEenbaehu 458

405. 1553. 6. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da utjera od Petra Keglevića dvije stotine i nekoliko forinta renskih i 30 krajcara, što je njegov sin pokojni Gašpar Keglević, dok je bio na dvoru sina mu Maksimilijaria, kralja češkoga, kao dapifer ostao dužan (od 630 ren. for. I Jakobu Krasteru iz Augsburga, a za koju je svotu Petar Keglević bio jamcem . . 459

406. 1553. 15. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Ivanu Lenkovieu, da se grad Sokol kod Bihaća preda Ladislavu Kerečenu 459

407. 1553. 5. oktobra. U Beču. Kralj Ferdinand izdaje nalog na ugar. komoru, da se LadHavu Kerečenu na godinu isplaćuje iznos od 150 for. za uzdržavanje grada Sokola, dok mu se ne isplati dug od 3000 for... ' T. 460

554

408. 1554. 21. januara. U Beču. Kralj Ferdinand poziva kaptol zagrebački na sabor u Požua. urečeni ,na dan 1. marta, gdje će se obaviti izbor palatina 461

409. 1554. 22. januara.v U Senju Ivan Lenković opisuje papi kako je zarobio na moru neke Židove, zbog kojih je nastala buna u Senju. Brani Uskoke, koje svi kleveću, prerada junački brane kršćanstvo. Moli oproštenje grijeha 46¾

410. 1554. 25. januara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže Petru Kegleviću, da pošalje zahtjevano očitovanje, pod kojim uvjetom mu je kralj oprostio učinjeno, i da sina Franju, opata topuskoga dovede preda nj kao redovnika, što do sad nije učinio 465

411. 1554. 5. februara. U Ivaniću. Petar Erdödy piše Ivanu Ungnadu, kako stoji banova vojska i čla je pozvan na sud u Požun. Pita za savjet jeli bi onamo išao ili ne . . . . • 46l>

412. 1554. 9. februara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže banu i ostalim oblastima u županiji zagrebačkoj, da ne vrijedjaju sloboštine grada Zagreba 467

413. 1554. 9. februara. U Beču. Kralj Ferdinand izdaje nalog na sve dostojanstvenike, činovnike i t. d., da sprečavaju uvoz stranoga kositra v . 468

414. 1554. 31. marta. U Čakovcu. Ivan Hojsić javlja banu Nikoli Zrinskomu. da Turci pustoše oko Zrina i ßipaca 470

415. 1554. 14. maja. (U Zagrebu.) Grad Zagreb šalje Gašpara Songorića i Lovni Bogdana, svoje poslanike, ka kralju Ferdinandu . 471

• 416. 1554. 15. jula. (U Zagrebu). Ivan Ungnad svjedoči, da je Stjepan Bradač u ivduv izručio povjereni mu grad Novigrad, koji je predao u upravu Ivana Saronića 472

417. 1554. 18. jula. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da izruči Ivanu Ungnadu neki nalog izdan u korist varaždinskih Franjevaca . . . . . 472:

418. 1554. 19. jula. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu •kaptolu.v da izruči priloženi nalog Petru Erdödu, izdan za Lazara Lieb-mana, Zidova iz Zizestorfa, a što bude Erdödy odgovorio, da izvijesti 473

419. 1554. 27. jula. U Beču. Kralj Ferdinand dozvoljava, da Luka Zekel može otpustiti nekog Turčina zarobljenika 474

420. 1554. 3. augusta. U Jurketincu. Pavao Ratkaj javlja Ivanu Ungnadu o spremanju dvoboja izmedju bana Nikole Zrinskoga i bosanskoga paše 475

421. 1554. 4. augusta. Popis vojske u Hrvatskoj 475 422. 1554. 20. augusta. U Koprivnici. Kapetan Luka Zekel

javlja Ivanu Ungnadu što rade Turci u Požegi i Gradiški 477 423. 1554. 23. augusta. U Gjurdjevcu. Kapetan Luka Zekel

javlja Ivanu Ungnadu, da su ban i druga neka gospoda došla u Gjur-gjevac i da se je sandžak bosanski utaborio u Orahovici 477

424. 1554. 23. augusta. U Gjurgjevcu. Luka Zekei javlja Ivanu Ungnadu o kretanju Turaka u Slavoniji.,. . • . . . , 478

555

425. 1554. 23. augusta. U Gjurgjevcu. Pavao Eatkaj javlja generalu Ivanu Ungnadu o buravku paše bosansnoga i požeškoga . . 479

426. 1554. 23.« augusta- U.Koprivnici. Pavao Eatkaj javlja generalu Ivanu Ungnadu, da se je ujedno sa ostalim zapovjednicima vratio iz vojne pod banom Nikolom Zrinskim. Pojedini zapovjednici odoše na svoja mjesta, da čuvaju zemlju od Turaka 479

427. 1554. 23. augusta. U Gjurgjevcu. Ban Nikola Zrinski piše generalu Ivanu Ungnadu, da je' prispio u Gjurgevac, гасЦ toga, da se sastane sa pašom bosanskim i svoje poštenje osvjetla (dvobojem). . . 480

428. 1554. 24. augusta U Hrastovici. Petar Erdödi javlja vijesti iz Bosne i o gibanju turske vojske 481

429. 1554. 24. augusta U Optuju. Izkaz tajnih uhoda o držanju bosanskoga i požeškoga paše, od kojih u taj čas ne prijeti pogibelj 482

430. 1554. 25. augusta. (U Optuju). Pribeg Martin Šipuš iz Gu-dovca ispovijeda, kako je u Turskoj i da sultan Soliman ima velike muke u borbi sa Softom Kozul pašom (perzijskim šahom), koji seje protiv sultana pobunio . 483

431. 1554. 6. septembra. Kralj Ferdinand imenuje Luku Zekela kapetanom gradova Gjurgjevca, Prodavića i Koprivnice te mu izdaje potrebne naredbe . . . ^85

432. 1554. 4. decembra. U Velikom Taboru. Ana Blagajska, udata Eatkaj, pozdravlja Petra Kaštelanovića 488

433. 1554. 24. decembra. U Požunu. Toma Nadažd, palatin i lo-eumtenenlfces kralja Ferdinanda piše Franji Kegleviću, opatu topuskomu i feudalcima iste opatije, da je kralj uslijed priziva njihovoga na kralja, pogledom na njihovu razmiricu, naložio Pavlu Hutinjanu, biskupu kninskomu i svomu savjetniku, Matiji Brumanu, arcidjakonu goričkomu i kanoniku zagrebačkomu, meštru Damjanu de Aranyan, protonotaru i Gjuri Perne-ziću. kao sucima povjerenicima, da ovaj njihov spor riješe 489

434. 1554. 31. decembra. (U Zagrebu). Općina grada Zagreba, potvrdjuje, da je od Ivana Tatenpeka primila iz slavonske tridesetnice 40 for. i 70 denara 490

435. t540. 23. novembra. (U Zagrebu). Mihalj, župnik legrad-ski, prosvjeduje pred zagrebačkim kaptolom u ime Petra Keglevića pogledom na tražbinu, koju imade Keglevie kod kralja 491

436. Oko 1540. Popis gradova i utvrda u Hrvatskoj, koje se imađu ili porušiti ili uzdržavati 491

437. 1541. 20, februara- U Brubnu. Stjepan Blagaj ski piše zagrebačkomu kaptolu, da povrati kmetove, koje je oteo Ivanu Vurot-skomu . , 494

438. 1541. 5. marta. (U Zagrebu). Plemići Kaštelanoviei ogra-djuju se pred zagrebačkim kaptolom protiv krivnje, ako bi gradovi Sirae, Želnjak i sv. «Ladislav pali u turske ruke. jer nemaju pripomoći za obranu ovih 495

439. 1542. 24. novembra. U Požunu. Kralj Ferdinand nalaza

556

•zagrebačkomu kaptolu, da izruči Stjepanu Gjulajuvkr. nalog v pogledom ;na izručenje grada Vugre zagrebačkomu biskupu Šimunu. Sto bude taj odgovorio neka mu izvijesti . 495

440. 1542. 27. decembra. (U Zagrebu). Zagrebački kaptol podastire kralju Ferdinandu izvještaj, da je kraljev nalog pogledom na povratak grada Vugre. izručio Stjepanu Gjulaju po svom povjereniku Mihalju de Ivanić, svećeniku, dne 9. decembra u Giulajevom obitavalistu gradu Vinici . 495

441. 1543. Mjeseca novembra. Molbe i želje ugar. velikaša pogledom na Petra Perenyi-a. Ludovika Pekrija, povratak Stenišnjaka, Nikolu Zrinskoga, Tomu Nadažda itd. podnesene kralju Ferdinandu . 496

442. 1544. 28. marta. U Speieru. Kralj Ferdinand nalaže banu Nikoli Zrinskomu, da štiti grad Zagreb, koji je uslijed svoga položaja i kuge mnogo stradao i neka mu se ne namiču neobične daće. što se protivi njegovoj slobodi . . 498

443. i544. 21. oktobra. (U Zagrebu). Pred zagrebačkim kaptolom prosvjeduje Ivan Ozegledi. kanonik jegarski u ime biskupa zagrebačkoga, protiv hrvat, plemstva, a naročito protiv bana Nikole Zrinskoga, Stjepana Blagaja. Petra Keglevića, Nikole i Petra Erdöda, te ostajoga plemstva kraljevine Hrvatske i Slavonije, koji su obećali platiti desetinu biskupu i crkvi zagrebačkoj, ali ju nijesu platili 499

444. 1544. 31. marta. U Speieru. Kralj Ferdinand odredjuje. da se od zagrebačkih građjana ne ubiru carine i trgovine, koja sloboda im je zajamčena kraljevskim poveljama 500

445. 1545. 5. augusta. (U Zagrebu). Pleme Krišćića ogradjuje se pred zagrebačkim kaptolom protiv nasilnoga prisvojenja Časti starješine medju njima, koju obnaša stari i slabi Ivan Tumpić, koji će ostati bez potomstva! . . . 501

446. 1546. 9. augusta. Našastar zaire i oružja i t. d. u novoj sisačkoj tvrdjavi 502

447. 1546. 30. augusta. U Pragu. Kralj Ferdinand otpušta gradu Zagrebu onaj dio poreza (taxa dicae), koju je ban Nikola Zrinski za svoju plaću hotio imati 504

448. 1547. 21. januara. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže banu i -drugima, da gradjani zagrebački imadu biti slobodni od plaćanja tride-setnice 505

449. 1547. 14. novembra. U Augsburgu. Kralj Ferdinand nalaže banu, podbanu i t. d., da ne smiju od zagrebačkih građjana ubirati porez, koji je na hrvat saboru zaključen 506

450. 1548.—1553. Iskaz o izdacima grada Zagreba na utvrde i čuvare, što nijesu odobrili kr. povjerenici 507

451. 1548. 4. marta. U Beču. Stjepan Zakalinci zahvaljuje zagrebačkomu kaptolu na iskazanim dobročinstvima i javlja, da je u Beču umro Petar Perenyi. kojega žele Madjari prenijeti u Ugarsku . \ . . . . 509

45¾. 1548. 26. septembra. U Beču. Kralj Ferdinand uvjerava Zagrepčane, da će se pobrinuti za utvrde grada 510

55?

453. 1548. 4. oktobra. U Beču. Kralj Ferdinand nalaže zagrebačkomu kaptolu, da gradjanima zagrebačkim povrati jamčevinu, koju im je iznudio u ime maltarine 510'

454. 1548. Mjeseca augusta. Doroteja udova Stjepana Blagaja moli kralja Ferdinanda., da nju i sina njezinoga Franju uzme u zaštitu, da natrag zadobije imanja u Menićima, koje je ban Nikola Zrinski oteo 511

455. 1550. 20. maja. U Beču. Kralj Ferdinand potvrdjuje plemićima Vuglovačkim novom darovnicom njihove posjede u Trsteniku . 514

456. 1550. 29. oktobra. U Beču. Kralj Ferdinand osniva bolnicu u Ljubljani, za koju preuzima samostan Augustmaea, kojega se dio dohodaka daje. samostanu istoga reda na Rijeci. Odredjuje se i pogledom na opatiju sv. Jakoba, koju ima do smrti uživati senjski biskup . . . . 515.

457. 1551. Mjeseca februara. General Ivan Lenković izvješćuje kralja Ferdinanda o stanja hrvatske krajine i naznačuje, što joj' je nuždno . 518-

458. 1552. 19. augusta. U Beču. Kralj Ferdinand piše Krstu Bacanu, da je zadovoljan s njegovim radom pogledom na obranu Hrvatske od Turaka i da je odredio pomoć banu, koji ima i u njegov grad Greben postaviti stražu 523.

Kazalo.

Abbaujvar (Abbauyuar) županija 47. Abruzzi (Abratz), pokrajina Italije 6. Adam, ubirač četrđesetnice na Rije

ci 263. Adamovac (Adamowcz), imanje 265. Adamovac (Adamowcz). Vidi: Lado-

mer đe A. Adler V., činovnik kr. dvor. kan

celarije 403. 430, 431, 436. Adrianopolis. Vidi: Drinopolje. -Agrain. Vidi: Zagreb. Agria. Vidi: Jegar. Ahmetbeg (Achraetweg) paša 484. Aichlberg. Vidi: Kbewenhtiler de A. Ajtić (Aytych, Aythych) de Bozeta,

Gjuro, plemić 344, 345, 363. 453.

Ajtić (Aytych) de Bozetha, Ivan, ple-. mić 453.

Alapić (Alapy, Alaphy, Allapj) de Veliki Kalnik. Ivan (Janusch), kapetan 141, 203, 266, 301, 315, —319, 329, 372, 475, 479.

AJba regia. Vidi: Stolni Biograd. Alberto, prepošt. Vidi: Pereg. Aleksandar Veliki, kralj macedon-

ski 366. Aleksandrica (Alexandrycza), plem-

kinja 265.. Alija (Alie) turski zarobljenik 308. Ana, kraljica ugar.-hrvat. 5 ,80,81. Ancona, grad u Ital. 395, 463. Andronicus Tranquillus, sekretar

kralja Ferdinanda 7.

Antoliša (Antholyssä), plemić 338. Antonović (Anthonowych) Bernard

343. Antun iz Dubrave (de Dobrawa)

343. Antun, zidar iz Ljubljane 183. Antun, areidjakon de Kamarehal97,

290. Apetić (Apetych) Nikola 343. Aptonić (Aptonych) Matko 343. Arabija (Arabien) 484. Aranyan Damijan de, protonotar

489. Aristotel, grčki filozof 366. Arky Ivan, plemić 265. Auersperg (Awspergk, Aursperg)

Vuk Englbert, baro in Susem-berg, kapetan 135, 177, 182.

Augsburg (Augusta Vindelicorum, Sueuorum),grad 289, 377—379, 381, 383, 384, 388, 459, 512.

Augustinci, red kod sv. Jakoba u Ljubljani 515—517.

Augustinci, red kod sv. Jeronima na Rijeci 109, 515—519.

Augustinić (Augustynycza) udova 265.

Austrija, vladajući dom, (domus im> peratoria) 262.

Austrija donja (Infer. Austria) nad-vojvodina 18, 30, 58, 170, 413.

Austrijska bajlija njem. reda 62. Azlanbeg (Azlanbeegh) sin Mehmet-

bega 32—34. Azopok, turske čete 32, 33.

560

B.

Babić (Babych) Andrija 337. Babić (Babych) Toma 337. Babirić (Babyrych) Ivan, gradjanin

bihaćki 279. BaboČa (Wabotscha, Wabatscha), mje

sto u Ugar. 443, 445, 477. Babonosić (Babonosych) od plemena

Mogorović, Nikola; Ivan i Pavao sinovi njegovi; Nikola. Gjuro, Mi-halj, Ladislav i Gabro sinovi Ivana; Franjo, sin Pavla 305.

Babonosić (Wabanoschitsch); Ivan (Iban) 155; Šekula. sin mu 154.

Bačindol (Bachindpl), mjesto u Slavoniji 434.

Badlić (Badlych) Fabijan, Juraj i Mlkša 338.

Bakar. Vidi: Sura de B. Bakić (Wagkhitsch) Petar, kapetan

u Ugar. 520. Bakšić (Baxych) Antun, plemić 336,

337—340, 342. 343. Balogdy Sebastijan, službenik zali, grebački biskupa, kaštelan grada

Zagreba 455, 496. Balassa Emerik 238. Balassy Melkior, plemić 43. BalŠa (Balsa) Nikola, sin Matije,

sina Petrova, sina Ladislava, herceg sv. Save; Ivan, Andrija i Toma. sinovi njegovi 440.

BandiĆević (Bandichewych) Grgur 339.

Banfly, velikaši ugar. 273, 478. Banfly Baltazar, velikaš 1. Banfly (Banfly) de Alsolyndva, La

dislav, župan zaladski 286. 288, 299, 497.

Banfly de Alsolyndva, Stjepan, župan zaladski 297, 492, 497.

Banjaluka (Banialwka), grad u Bosni 479, 481, 482.

Banjan (Banyan). Vidi: Miličević de B.

Banić (Banych) Ivan 337. Baoić (Banych) Toma 343. Baničević (Banyehewych) Luka 339. Banski (Banzky) Matej 342, 343. Barbarossa (Warbarossa), turski ad

miral 196. Barbir Gjuro, plemić 294. Barbiero Bernard iz Baške 181. Bares (Wartza), mjesto u Ugar. 443. Barić (Barych) Pavao 342. Barilović (Barilowych) Nikola, ple

mić 409.' Barković (Barkowych) Petar 340. Barović (Barowitz) Nikola, svećenik

362. Bartaković (Bartiiakowycz), plemić

267. Bartaković (Barthakoych) de Kami-

čac, Gjuro, plemić 363. Bartolić (Bartholych) Kirin 343. Bartolović (Bartholowych) Andrija,

338. Bartolović (Bartholoz, Bartoloczy)

Franjo, Dalmatinac 422, 423. Bartolović (Bartholowych) Petar 342. Baška (Bescha), mjesto na otoku

Krku 181. Bata (Batha), trgovište u Ugar. 88. Batalić (Batbalich) Andrija 338. Bathyany (Bathian, Bathyani, Bo-

thiany, de Batthian, Buthian, Wa-thyan, Bacchyani) Franjo, župan željez. županije, kr. savjetnik 1, 19, 36, 38, 39. 60, 72, 90— 9-2, 101, 104. 107, 138,144,148, 157, 162, 163. 242, 264, 284, 369, 370, 380, 422, 491, 493.

Bathyany (de Bathyan) Krsto, kr. peharnik 38, 39, 66; Kata, de-spotkinja, žena njegova 38; 39r 104, 523.

Bathyany (Bathyan) Mihalj, brat Katarine 104.

Bathyny Urban, plemić 492.

Ш1

Bäthory (de Bathor) Stjepan; Ana, kći njegova 79.

ßäthoiy (de Bathor) Andrija, meŽ-tar tavernika, župan županije Szatmäri Szalolcs 238, 257, 458.

Bazadović (Bazadowych) de Prilišće, Matija 343.

Baziny (Pösing). Vidi: SzentGyörgy. Beč (Vienna, Wien), grad u Au

striji 1, 2, 22, 66, 68, 69, 72, 83, 106, 108, 111, 113—116, 122, 123, 124, 125, 126, 129, 149, 151. 164, 188, 192> 232, 246, 247', 250, 252, 262, 263, 295, 296. 297—299—301, 302,

1 318—320, 321, 335, 364 — 366, 369, 273, 399, 401—405, 408, 421, 423, 424, 425, 426, 428, 430, 431, 435, 436, 445, 458, 459, 461, 466, 468, 470, 473, 474, 509—512, 515, 517, 522, 523.

Beck H. 517. Bedeković (Bedekowycz), plemić 268. Bedenica (Bedenycza), imanje 264,

268. Beglerbeg, turski „palatin" 32,

71, 88, 180. Beketić (Bekethych) Luka 341. Beketića selo (Beketycha zelo), po

sjed 135, 136. Bekšin (Bexin), arcidjakonat 142,

146, 147, 204, 205, 210, 283, 345.

Bela, grad 418, 492, 493. Belanić (Belanych) Vid. 341. Belavić (Belawych) de Jezerjani,

Marko 338. Belčić (Belchych) Šimun 338. Beletić (Belethych) Ivan 204. Beli (Bely) Mihalj 343. . Belibeg. Vidi Velibeg. Belić (Belych) Andrija, Matej i Mi-

halj 392. Belković (Belkowych) Blaž iz Iva

nića, zidar 223, 224, 226, 328. Belošić (Belosych) Gjuro 341.

MONUMENTA HIST. ХХХХ. MONUM. HABSBURGICA UI.

Beloslavić (Belozlawych) Petar 340 Belovar. Vidi: Horvat de B. Belovarski (Belowarczy, Belouarczy)

Ivan, sudac plem. žup. zagreb. 264, 265, 268.

Benaković (Benakowych) Broz 338. sv. Benko, opatija 42. Benko, pop iz Bijenika, prebendar.

zagreb. 345. Benković (Benkowycb) Mihalj 341. Benković (Benkowyth) de Plavnö,

Nikola, sin pok. Gjure, plemić 287, 303, 304; Klara, kći Nikole a žena Gašpara Gušića, 303. 304.

Benković (Benković) Gjuro, brat Nikole, plemić 304.

Benković iz KrateČkoga, Toma, vratar grada Siska 217—219,

Bensa, sudac roda Kostajničanff 341.

Benšić (Bensych) Gjuro, plemić kriščićki 273, 274, 339.

Benšić (Bensich) Martin, plemić 278.

Benšić (Bensych) Petar 338 Bera de, vojvoda 272. Bergelić (Bergelich) Nikola 338. Bergstädte (Bergstett) u Ugar. 107. Berislavec (Beryslawez), imanje 265. Berislavić (Beryzlawycz) Gjuro, ple

mić 267. Berislavić (Beryzlo) Petar, biskup

vesprimski, kr. rizničar i hrvat. - ban 238, 321, 344.

Berlobašić (Berlobasych) Stjepan 337.

Bernardin, kaštelan Zrinskoga 470. Bernardo, svećenik zagreb. 69. Berojević (Beroyewycz) Nikola, ple

mić 265. Berović (Berovitz), hrvat, plemić

334. Berović (Berowyeh) Benko 339. Berović (Berowych Nikola 343. Betlehemfalva (Bethlehemfalva, Beth-

lenfalva). Vidi Thurzo de .B, 36

562

Bevenjud (Bewenywd) Toma; Margareta Hobetić, kći njegova 305.

Bienger B., potkancelar kralja Ferdinanda 2, 7, 26, 57, 62, 97. 100.

Bihać (Wihitsch, Byhygium, Wihitz, Bihagium, Byhycz. Byhygh, Bi-hichium, Wichatsch), grad, varoš, kapetanija 2, 43—46. 58, 74, 77, 144, 161, 164, 166—169, 196, 247, 279, 280, 33*9, 349, 389, 390, 410, 415, 414, 518, 522.

BihiČanin (Byhychanyn) Matija 339. Bijela (Bela), samostan 492. Bijelastijena (Feyerkew), grad 491. Bijelostijenac (de Feyrkew, Feyer-

kewy, Feyerkel) Stjepan, kanon, zagreb., vratar i kaštelan grada

** Siska 113, 207, 215, 216, 217, 576, 280, 296, 390.

Bijenik (Вуепук). Vidi: BenkoizB. Hilac (Bylacz) Petar, pređijalista

277. Biletić (Bylethych) Ivan, plemić

267. Biljak (Bylyak) de Jamuica, Petar,

plemić 267, 343. Bilkovac (Bylkocz). Vidi: . Gozner

iz B. Biller B. 517. BiniĆica (Bynyeycza), udova 267. Biograd (Belgrad, Belgradum), grad

u Srbiji 1, 3, 70, 71. Bisag (Bykzad, Bisagh), grad 264,

294. Bišić (Bysych) Luka 338. Biškupec (Biskupecz. Byskwpcz), ima

nje, predij 264, 269, 376.' Bistra (Byztra), imanje 265. Bistrica (Byztrycze), imanje 264. BistriČki (Byztrychky) Andrija 341. Blagaj Ana, žena Petra Ratkaja

489. Blagaj Dora rodjena Frankopan,

žena Stjepana B. 336, 337, 413, 419, 426, 512, 513.

Blagaj Franjo, sin Stjepana i Dore 337, 419, 512.

Blagaj (Blagay) Stjepan Ursin, knez 13, 21, 24. 26, 64, 98, 100, 111, 137, 204, 275-—280, 284, 336—340, 342, 343, 419, 426, 494, 499, 512.

Blagajski Turan (Thwran), grad na Korani 419, 427.

Blaguša (Blagwsa), imanje 266. 269.

Blagutović (Blagwthowych) Stjepan, kmet 278.

Blamanski (Blamanzky) Ivan 341. Blaž de Petrovaradino Vidi: Petro-

varadinac. Blažević (Blazewych) Ivan, kaštelan

Svinice 340. Blažević (Blaxeych) Jakob i Kirin

340. Blažić (Blasych) obit, ime 309. Blažić (Blasych), pekar u gradu Si

sku 216. Blažić (Blasych) Ivan 343. BlažiČević (Blasychewych) Petar, ple

mić 278. Blinja (Blynya), grad Keglevića

259. Blizna (Blyzna), imanje 266. Bobovica (Bobowycza), imanje 268. BoČa (Bocha), grad 493. Bocskay (Bochkay) de Rasinja, Eli-

sabeta, kći Petra B., žena Ludovika Pekrija 285.

Boganić (Boganich) Andrija, plemić 136.

Bogašić (Bogasyeh) Gjuro 340, 341. Bogdan Lovro, gradjanin zagreba

čki 471. Bogošić (Bogosych) Mihalj 341. Bojanić (Boyanych) Andrija, banski

povjerenik 136. Bojenić (Boenych) Pavao, plemić

410. Bojnić (Boynych) Stjepan 337. BojniČić (Boynychych) Grgur, djak

509.

563

Bolšić (Bolsych) Ivan 338. Bolthys, viceiudex nob. župan, za

grebačke 265. Boltisarić (Bolthysarych) Blaž 338. Bonamici Lazar, pedagog 366. Bondenari Martin, kr. vikar na Ri

jeci 263. Bonifacij VIII. papa 346. Bontić (Bonthych) Gabrijel 337. Boračka (Boraczka), udova 267. Borenci (Borenczy), selo 409. Borić (Borych) Andrija 340. Boričević (Borychewyth) de Lapac,

Nikola, plemić 276. Borković (Borkowych) Fran 33#. Bornemissa Grgur, upravitelj bisku

piji zagrebačke 142, 191. Bornemissa Pavao, tridesetničar 53,

124. Bornemissa Vuk (Farcasius) 103. Borothwa. Vidi: Britvić. Bosanski čehaja 457. Bosanski paša 106, 140, 155, 179,

195, 196, 425, 429, 434, 437, 475, 477—482, 484, 485.

Bosanski plemići 151. Bosanski Turci 189. Bosna (Bosnensis), sandžak 86. Bosna (Wosen) 442, 443, 445. BošČić (Boschych) Ivan, kmet 278. Bosiljevo (Wosseyl, Bosilieuo), grad

371, 413. BošnjaČić (Bosnyachych) Mihovil,

kmet 278. Botinec (Bothyncz, Bwtbyncz, Bo-

cyncz), imanje, selo 37, 268. Bović (Bowych), selo, grad 293,

367. Bović (Bowych). Vidi: Brcković

de B. Božjakovina (Bosako, Bosyako, Bo-

хако,, Воуасо), imanje, grad 78. 101, 127,' 265, 492,' 508.

Božjakovinaki (de Bosyaco) Antun, procurator, kanon, zagreb. 112, 113, 206, 208, 503.

Bračića (Brachycze), livada 331.

Bradač (Bradacz) Grgur, plemić 264—266.

Bradač (Bradacz) Ivan 264—266. Bradač (Bradach) de Ladomercz, Je

lena, udova Mirka 285. Bradač (Bradach) de Lađomerce, Mir

ko, plemić 59, 66, 67, 69, 113. 116, 128, 129, 264—266.

Bradač (Bradach, Prodatsch) de La-domercz,Nikola, zapovjednik u Gra-decu 428, 429, 475, 479.

Bradač (Bradaz) Stjepan, plemić, kaštelan novigradski 472.

Braić (Brayth). Vidi: Juranović de B.

Brandis (Brandisser, Prandiser) Lu-dovik, kr. savjet., uprav, trideset-nice tršćanske 20, 55. 56; 244.

Bratetić (Brathetysh). Vidi: Keraj-šić de B.

Brandenburški (Brandenburgensis) markgrof Juraj 84, 130, 250.

Bratičić (Brathychych) Bariša 339. Bratinić (Bratynych) de Šračića, Lo-

vro, plemić 276. Bratomanić (Brathomanyth) de Dre-

novac, Bogdan i Stjepan, plemići 276.

Brcković (Berczkowych) de Bović Franjo, plemić 392.

Brdar (Berdar) Pavao 343. Breyner Filip, činovnik kr. kancela

rije 326, 333, 335, 375, 387, 378, 388, 403, 428, 430, 431. 436, 461, 488.

Brekovica (Werkhowicz), grad 519. Brekovica (Brykowycza). Vidi : Ro-

basić de B. Breljanbrod (Brelyanbrod) na Savi

287. Brescia (Breschya) Dominik de, Tali

jan, zidar 221, 222, 226, 227, 228, 229.

Brezice (Bresecz), mjesto n Stajer. 508.

Brezovica (Brezowycza), imanje kod Zagreba 267.

*.

564

Brezovica (Brezowycz, Presouiz, Bre-zowitz, Berzewitza) grad. selo na Dravi 172, 195, 478, 492.

BribiČević (Brybychewych) Andrija 337.

Brinj (Pründl, Brüudl. Brigne), grad 176, 185, 196, 389.

Brinjski (de Briniis) knez. Vidi: Frankopan Brinjski.

Britvić (Borothwa) Franjo i Ladislav, plemići 265.

Brizovčić (Bryzowchych) Marko, gra-djanin bihaćki 279.

Brizović (Bryzowych) Matej, prisež-nik bihaćki 279.

Brkiševina (Berkwsewina), posjed 267, 328.

Brletić (Berlethyeh) Martin 343. Brlošović (Berlosowych) Martin 338. Bršljanica (Braschanocz. Berchanocz),

kašteo u Hrvatskoj 8, 9. Brubnanski (de Brwman) Luka. zi

dar 223—228,. Brubnanski» (Brumanus) Matija, ka

nonik pojac zagreb., arcidj. go~ rički 102, 103, 162, 489, 396.

Brubno (Buman), grad 227, 494. Brudić (Brwdych) Ivan 342. Brumanus. Vidi: Brubnanski. Brundić (Brwndych) Matej. plemić

279. Brunn (Pruna, Brunna), grad u

Austriji 120, 369. Bubanović (Bwbanowych) Ivan 339. Buča (Bwcha). Vidi: Budaćki de B. BuČić (Bwchych) Bariša i Martin

343. BuČković (Bwchkowyeh) Petar 339. BudaĆki (Budachky, Bwdaehky) de

Gorica, de Buča, Ivan, plemić 267, 277, 304, 343, 344, 409; Peregina Benković, njegova žena 304.

Budaković (Bwdakowych) Nikola 328.

Budić (Bwdych) Luka 340.

Budić (Bwdych) Martin 341. Budim (Buda, Ofen), tvrdjava, grad

u Ugar. 7, 8, 33, 71, 106, 4 85. Budimski paša 353. Budin (Bwdyn) Petar 338. Budišić (Bwdoschicz), plemić 167,

168. Budišić (Budissich) Gašpar, plemić

270. Budišić (Bwdissych) de Hottwcchia,

Mihalj, kaštelan novigradski; Klara, žena njegova 135, 136.

Budišić (Bwdosych) de Hresno, Mihalj, sudac bihaćki; Barbara žena njegova 247.

Budnić (Bwdnych), Andrija, Gjuro, Marko i Vid 338.

Bukovac (Bwkowacz) Ivan i Toma 340.

Bukovca selo (Bwkowcza zelo), posjed 136.

Buković (Bwkoych) Bartol 338. Bukšić (Bwksych) Matija 338. Bulković (Bwlkowych) Janko, izda

jica 283. Bušćak (Bwschak) Grgur 341. Butković (Bwtkowych) Mihalj, ban.

povjer. 136, 342. Buzeta (Bozetha). Vidi: Ajtić de B. Bužin (Bwsyn), grad Keglevića 277,

Vidi takodjer: Keglević de B.

c. ć. c. Čadović (Chyadowych) Mihali, hu

sar iz Sela 198. Čaglići (Ozaglych. Czagglychy), ple

menska župa (generatio, distric-v tus) 135, 136, 322, 323, 341. Čaklovac (Chakocz, Chackocz, Tscha-

cocz), grad Tahov 28; 51. 54,194. v 492. Čakovac (Chakthornya), grad 40, 41.

151, 172, 254—258, 282, 309, 315, 322, 325, 326, 372, 471. 497.

565

Oakovae novi (Noua curia Chak-thornya), dvor 372.

ČakovaČki samostan heremita sv. Pavla 254, 255.

ČakovaČki (deChakthornya) . Vidi: Ernust de Č.— Hampo.

Carigrad (Constantinopolis). glavni grad Turske 104, 189, 106.

öarolus Adamus, kr. kancelar 7. 43, 62, 100.

Castello nouo Petar de. Talijan, zidar 221. 222, 226, 227, 228. 229.

Castrum ferreum. Vidi: Vasvär. Oaviea (Chäwycza), kašteo 271 . Čavići (de Chawa, de Cchawych), v plemići 278. Cavlovac(?) (Chayalowcz). kašteo

493. Cazin (Czazyn), grad, varoš 278,

3*63. Čazma (Chasma, Tschazma, Kses-

sna), grad zagreb. biskupa 117, 162, 163. 286, 409, 441, 449, 455, 457, 476, 493, 508, 509.

Cazmanska (Chasmensis) crkva, kaptol 37, 59, 60, 102, 385.

Čazmanski (de Chasma) Matija. kanonik čazmanski 292.

Čazmanski arcidjakon 290, 391. Čazmanski prepošt 112. Celje (Čilea, Cilia), grad, župa,

vicedomat 15, 250, 320, 380, 381, 401.

Čenčić (Chenchych) Martin 393. Čepelovac (Chapalowcz), kašteo 493. Cerar Krsto, prefekt grada Cesar-

grada 295. Cerje (Сегуе), selo.-predij 37, 117. Cerje selo (Czerye zelo), posjed

i 36. Cernik (Czernyk, Zernigkh. Zernikh), v grad 179, 180, 194, 477. ČeruČić (Cheruchych) Nikola, vratar

grada Siska 215. Cesargrad (Chazarwara), grad 295,

386, 387.

Češka (Bohemia), kraljevina 95, 96, 99. U naslovu kralja se redovito spominje. Vidi: Ferdinand I.

Cefin (Cetyn, Czethyn, Zettin), grad Frankopana 12, 156, 215, 270, 296, 413.

Cetin (Chethyn). Vidi: Radmilović de C.

Chesy Andrija, doktor, ostrogonski prepošt 81.

Choron Andrija, kr. povjerenik 369, 370.

Čiće (Chyche), selo 199, 200. Cigani (Zigeinern) 521. Čijalić (Chyalych Ivan 339. Cik (Chyk), obit, ime 309. Čik (Chyk) Franjo, službenik i vra

tar grada Siska 198. 207, 216, 217, 218, 219.

Cirkvena (Cyrquenna), grad 493. Cituaredus Antun, vojnik 508. Clinoe(?)7 mjesto kod Ledenica 323. Colapis. Vidi: Kupa. Craster Jakob, Augsburžanin 459. Cristalocz. Vidi: Kreštelovac. Crnčić (Chernchych) Luka i Matija

341. Crnec (Chernacz), selo 128. Crničić (Chernychych) Martin 340. Crnkovački (de Chernkowcz) Ivan, v plemić 266. Crnković (Chernkowych) Ivan 393. Črnomerec (Chernomerch), selo 127,

266. Csabrag (Chabrag), grad u Ugar.

138, 148. Csurgö (Chergo), grad u Ugar 24. Čučerje (Chwcherya. Chwcher), po

sjed, selo 127, 266, 269. Cverčić (Czwerchych) Mihalj 339. Cvetko iz Krupe 338. Cvetković (Cwethkowych) Gjuro 340. Cvetković (Czwethkowych) Pavao

339. Cvetuić (Czwethnycz) Franjo, ple

mić 265. Cvetnić (Czwethnych) Martin 393.

566

Cviklević (Chwyklewych) Mihalj, sudac ostrožinski 393.

Cvitković (Zwythkowych) Pavao, prisežnik bihaćki 279.

Cvitković (Czwythkowych) Valent 340.

Oitović (Czwythowyth) Marko 339. Čuković (Chwkoyeh) Grgur, plemić

čaglićki 322, 341. Čultić (Czwlthych). selo 209. Cunić (Chwnych) de Muškovac, Pa

vao 343. Čurilović (ChwryJovvych) Šimun 343. Curlek (Czywrlek) Gjuro. tesar u v gradu Sisku 209, 212, 229. Čvrstičić (Chwerztichych) Jaudrej.

gradjanin bihaćki 279. Cušić (Chwsych) Antun 993. Czayger Gjuro, službenik Petra Er-

döda 473. Czegledi Ivan, kanonik jegarski i

sekretar biskupa Nikole Olaha 193, 499.

Czobor (Cobor) Ivan, ugar. plemić 400.

D.

Damadovac (Damadowcz, Danodowcz). selo 318, 319.

Damjanović (Damyanowych) Broz 339.

Damjanović (Damyanowych) Nikola 342.

Darnovac (Darnowcz). grad 492. Darović (Daroych) Toma 342, 343. Deak Šimun 340. Degec (Degech, Degecz) de Čazma.

Mato, prebendar zagreb. 246, 391. 418. ^

Dely Matija. gradjanin zagreb4., plemić 128. 241, 246, 266.

Dely Nikola, plemić 264. Dely Radoslav, plemić 264. Dely Todor (Thwdor), plemić, kašte

lan novigradski 339, 340.

Delivuk (Dely Wok), kaštelan novigradski 343.

Dersfly. Vidi: Držanić. Despot (Dezpoth) de Lika, Petar,

plemić 305, 306. Despotović (Dezpothowyth) Matej,

kmet 278. Detićka Detićkovica (Detychka De-

tychkoycza), udova 267. Deven (Dewen), grad u Ugar. 79, 96. Dijanežević (Dyanesewych) Bartol i

Luka 340. Dijankovac (Dianw'ara), grad bis

kupa zagreb. 492. Dimković (Dymkowych) Matija, su

dac sisački 198, 199, 203, 214. Divković (Dywkowych) Stjepan 340. Dobovee (Dobowcz). Vidi: Hobetić

de D. Dobra kuća (Dobra Kochya), grad

492. Dobrakuća (de Dobrakucha, Dobra-

kwchya, Dobrokwchya) Blaž de. prebendar zagreb. 60, 241, 441, 451, 454.

Dobrić (Dobrych) Antun 338. Dobrinić (Dobrynych) Andrija 343. Dobročani (Dobrochan), plemeniti rod

(nobilis generatio) 338. Dobročanin (Dobrochanyn) Stjepan

339. Dobrokliković (Dobroklykowych)

Martin, plemić 279. Dobrošević (Dobrosewych) de Do-

brovnik, Gašpar 338, 243. Dobrovnik (Dobrownyk). Vidi: Do

brošević de D. Dojmović (Doymowych) Gjuro, Toma

i Stjepan 393. Dokmanić (Dokmanych) Ivan, ple

mić 454. Dolac (Dolacz). Vidi: Lučić de D. Doly Gjuro 340. Doljanski (Dolyan) Grgur, plemić

267. Dombro. Vidi: Dubrava. Domjanić (Domyanych) Stjepan 393.

567

Domjanović (Domyanowych) Gjuro 341.

Dragišić (Dragyssych'i Lukša 343. Dragišić (Dragisych) Milialj 342. Dragišić (Dragissych) Stjepan 343. Dragonić (Dragonyez) Stjepan lite

rat, kaštelan toplički 390. DragoŠević (Dragosewych) Juraj 342. Dragovanić (Dragowanych) Mihalj,

plemić 409. Dragović (Dragowych) Petar 431 . Draskovic (Drascouicius) Gjuro, ba-

calarij, arciđjakon, kanonik va-radinski 367, 509

Draskovic (Draschouich) Nikola, Zadranin 181.

Drava (Dravus, Traa) rijeka 8, 33, 34, 46, 88, 195, 357, 372. 437, 442, 477.

Dražeta (Drasetha) Ivan 340. Dražić (Drasvch) Mihalj 341. DrenČina (Drenchyna), selo 215.

216, 217. DrenČina donja (Inferior Drenchy

na), selo 215. DrenČinski (de Drenchyna) Ivanac

215, 216, 217. Drenova (Drenowa), imanje 265. Dresden (Drestden), grad u Saskoj

280, 281, 282. Drežnik (Dreschnigkh), grad 413. Drinopolje (Arianopoli), grad u Tur

skoj 484, 485. Drinovac (Drynowacz). Vidi: Bra-

tomanić de D. Drobčić (Drobchych) Matija 341. Drobić (Drobyeh) Andrija 341. Drobinović (Drobynowych) Stjepan

339. Drokić (Drokych) Šimun 341 . Druganović (Drwganowych) Kirin

337. Druškovački (Druskoczy, Drwskoczy)

Stjepan, krapinski tridesetničar, službenik Stj. Gjulaja 76, 496.

Držanić (Dersffy) de Zerdahely, Stjepan, plemić 246, 312, 315.

Držanić (Dersffy), udovica 493 .

Dubica (Dubicensis), arcidjakonat 209, 210, 496, 503.

Dubovac (Dobocz), mjesto 203. Dubovac. Vidi: Šimun lit. iz D. Dubovac (Dobowacz). Vidi: Gušič

de D. Dubrava (Dombro), arcidjakonat 307.

310. Dubrava (Dombro), trgovište, ka-

šteo 4, 9, 28, 71, 81,154, 493. Dubravski (Dombrensis) Benko, ka

nonik zagreb. 18, 146, 198, 310. 315, 367, 391.

Dubravski (de Dombro) Matija, kanonik ćazmanski 292.

Dubravski (de Dobrawa) Vale 343. Dubrovnik (Ragusa), republika 63,

89, 170 Dudić (Dudych) Ivan 339. sv. Duh (Zenthlelek). Vidi. Kašte-

lanović de sv. D. Dugi (Dwgy) Valentin, vojnik 508. sv. Dujam (s. Duimus), opatija na

senjskom brdu 361. Dulacher Martin, župnik celjski i

krški 330. Dumant (Dunant) Baptista, Činov

nik kr. kancelarije 239. 333, 335, 373, 403, 428, 459, 488.

Dunav (Danubio, Danubius), rijeka, sandžak 3. 8, 141, 151, 355.

Dunjaković (Dunyakowych) Andrija 339.

Durfusbeg 446. DuŠić (Dwsych) Andrija, plemić

278. Dušić (Dwsych) Nikola, plemić

337, 453. Dužica (Dwsycza), selo kod Siska

82, 198, 199.

E. Een Jakob, istražitelj 74. Eberan. Vidi: Erdödy. Egyesi (Egezthy, Eghezy) Ivan, ple

mić 422, 423.

568

Elisabeta (Helisabeth), plemkinja u Berislavcu 265.

sv. Elisabeta (Zenthersebeth), grad 492.

Endrejašić (Endreassych) Juriša i Petar 337.

Erdelj (Siebenbiirgen, Transsilvania), kneževina 39, 285> 413.

Erđeljski (Transilvan.) biskup 47. Erdewd. Vidi: Palossy de E. Erdewg Matija 261. Erdödy Dora, žena Petra Erdöda

106. Erdödy Simun, (Simon, episcopus

Zagrab.) biskup zagrebački 3, 4, 8, 9, 28, 41, 51, 53, 62, 68, 80, 81, 83. 88, 90, 97, 117, 137, 143, 146, 149, 152, 153, 160, 162, 163, 170, 319. 495, 496.

Erdödy (Erdewdy, de Erdöud, Palf-fy de Chabrag, von Eberau) de Monyorokerek, Petar, župan željezne županije, kr. komornik, dvor-janik kralja 26, 94, 138, 144, 146, 148, 149, 162, 287, 266, 289, 290, 291—293, 317, 325, 351, 363, 386, 391, 427, 430, 431, 451, 457, 467, 473, 476, 481, 491, 492, 494, 499.

Erdödy Petar ml. 503. Erdovac (Jerdowcz), selo 318. Erlau. Vidi: Jegar. Ernust Cakovački(de Chakthornya),

Ivan (Hampo) 57; Gašpar Ham-po, velikaš 18, 31. 35, 55, 122, 125, 254, 258, 492; Ana Ke-glević, njegova žena 35, 258, 497.

Ezthyeny Stjepan, plemić 318.

F.

Fabčić (Fabchych) Jakob 341. FabijanČić (Fabyanchych) aliter Kri-

žančić Kirin 393.

FabjanČić (Fabyanchych) Matko 341. Fabjanović (Fabyanowych) Gjuro

338. Fabri Antun 68. Fačar (Fachar) Mihalja udova 265. Fanthurno. Vidi: Turn. Farkaš Jossa, plehnić u Požunu 424. Farkašić (Farkassyth) obit, ime u

Ivanjoj Reki 127, 128. Farkašić (Farkassych) Grgur, ple

mić 345, 409. Farkašić (Farkassych) de Meche-

nycza, Ivan;, Gašpar, Baltazar, Melkior i Gjuro, sinovi njegovi; Gjuro, sin pok, Albe, plemići 329.

Farnese (Fanesius), kardinal 272. Feyerkewy. Vidi: Bijelostjenac, Feyerthoy (de Feyertho) Ivan, tajnik

Simuna, biskupa zagreb., notar kr. kancel. 138, 142, 143, 163, 287, 303, 304.; Ambroz, brat njegov 287. 303.

Ferkuljevaćki (Ferkwlewzky) de Fer-kwlewcz, Gašpar, plemić 420.

Felber Lovro, upravitelj živeža 56. Fels (Vels, Felz) Leonard, barun,

•kr. savjet., vrhov. notar kurije i kapetan u Ugar. 16, 23, 235. 243.

Ferdinand I. kralj ugar.-hrvatski, 1, 2. 7, 13, 14, 26, 17, 18, 25, 26, 27. 30, 33—39, 50, 52, 53, 54, 57—59, 61—64, 65 — 67, 69, 63, 73. 83, 88, 89, 90, 96—98. 100, 105, 106, 108 —111, 113, 115, 116, 119— 123, J25, 134, 142, 143, 148, 153, 154, 155. 160, 187, 235 —239, 241, 245, 246—248, 250, 251, 252, 259, 261, 262, 271, 280, 281, 282, 287—289, 294, 295—303, 306. 317—320, 323, 325, 326, 327, 332, 333, 334, 335, 444, 345, 350, 352. 358, 359, 360, 361, 363—365, 369. 372, 373—375, 376—385,

388, 392, 399, 40-2—408. 417 — 4 2 1 , 427, 428. 430, 431, 433. 436, 442. 444, 450. 451. 452, 454, 456, 458, 459—461 . 465 —468, 472, 473. 474. 485, 488. 489, 495, 498. 499, 500, 501, 504. 505—507, 510—511. 514. 515, 523.

Filip, kralj maćedonski 366. Filipović (Fylypowych) Nikola 341. Filkovac (Fylkowcz). Vidi: Medak

de F. Fodrovački (Fedaratzy, Fedroczy,

Vodraczy) Vuk, službenik Erazma Kubiny-ja, tridesetničara slavonskoga 1, 52.

Fogašić (Fogasych) Stjepan, plemić 453.

Fogašić (Fogossych) Gjuro 337. Fogošić (Fogosych) Nikola 337. Folnegović (Folnogywycz) Andrija.

plemić 265. Forko de Zlatar alias de Ladi-

zlawcz, Blaž, plemić 420. Frančić (Franchych) Mihalj 215. Frančić (Fränchych) Šimun 338. Francisci Toma, ubiraČ ugar. tri-

desetnice 238. Francuska, kraljevina 196. Franjo, kanonik čuvar čazmanski

391. • Frankopan Slunj ska. Dora, žena

Stjepana Blagaja 336. 419, 512. Frankopan (de Frangepanibus) Eli-

sabeta, kći pok. Vuka. zaručnica Ivana Alapića 371.

Frankopan (de Frangepanibus) Franjo, biskup jegarski, nadbiskup kaločki 45, 119.

Frankopan Slunski, Franjo. Kata, Ana, djeca Gjure 305.

Frankopan (de Frangepanibus) Slun j -ski (Zlunii), knez Gjuro 13, 21 . 24. 26. 107, 117—119. 137, 204, 267, 270. 296, 304, 305, 328, 274, 392, 393. 413, 497, 513. MONUMENTA HIST. ХХХХ. MONIIM. HA

569

Frankopan (de Frangepanibus) Katarina, žena Nikole Zrinskoga 409.

Frankopan (de Frangepanibus, Groff) Krsto 392.

Frankopan (de Frangepanibus) Nikola, knez (comes) TržaČki (de Tersach) 13, 134, 371. 413, 519.

Frankopan (de Frangepanibus, Graf von Osi) knez (comes) modruški (de Modrussio), Stjepan 13, 46. 62, 64. 65. 111, 171. 323, 324, 375, 409, 413, 454.

Frankopan (de Frangepanibus) Brinj-ski (de Briniis. von Prundl), knez (comes) Vuk 13, 23. 26. 29.

Frankopani (de Frangepanibus), knezovi (comites) 11 .

Franković (Frankowyeh) Mihalj 508. Franković (Frankoych) Šimun 337. Frazul Simplicijan, prior samost. s.

Jeronima na Rijeci 517. Freitliurm (Freyen Thurn an der

Kulp), grad u Kranjskoj 460. Friaul. Vidi: Furlanska. Fridau. Vidi: Ormož i Zekel de 0 . Fuchs Martin, gradjanin pečuhski

38, 40. Fučić (Fwchych) de Kriščić, Gjuro,

plemić 454. Fumić (Fwmych) Franjo 341 . Fumilić (Fwmylych^ Stjepan 339. Fiinfkirchen Vidi: PeČuh. Furlanska (Fryaul, Forum Julii),

pokrajina 21, 301, 414.

G.

Gabro literat, djak 509. Galinić (Galynych) Andrija, plemći

265. Galinović (Galynowych) Toma, su

dac u Brkiševini 328. , Galipoli (Kalipolj), predgradje Ca

rigrada 484. RGIOA ш. 36a

570

Gall von Gallenstein, Martin (Merx), kapetan bihaćki, ratni meštar 44, 144, 164, 166, 167, 457.

Galović (Galowych) Mihalj iz Ivanića, zidar 223, 226, 227.

Galović (Galowych) Toma 340. Gambvis Luka, tridesetničar 52. Garazda Barbara 400. Garić (Garyth), grad zagreb. bis

kupa 492. Gent (Gandauum), grad u Belgiji 92. Georgijanci (Georgiani) 280. Gera Erazmo de, Činovnik kr. kan

celarije 436, 459, 488. Gerajčić (Geraychych) Miho 343. Gerdmanić (Gerdmanych) Mato, ple

mić 453. Gerdonović (Gerdonowych) Mato 337. Gereb de Vingarth, Matija, nekoč

ban hrvatski 512. Gerić (Gerych) Ivan i Mihalj 242,

343. Gerse. Vidi: Pethev de G. Gezthy (Gezti, Gesty, de Gezth)

de Sentleurincz, Ivan, plemić, zapovjednik u Ivaniću 171, 245, 300, 311, 315, 331, 440, 441, 475, 479.

Györ. Vidi: Gjurski. Gyulay (de Gywla, Czwla, Czrwla,

Julei, Jiulai, Julay) Stjepan, kr. dvorjanik, kr, savjetnik, tridesetničar slavonski, kapetan 18, 31 , 35. 40, 57, 60, 61, 76—79, 91 , 113, 116, 124—126, 128, 129, 157. 163, 172, 173. 175, 492, 495, 496.

Gyulay Lukrecija, udova Stjepana 164. 172? 173, 275.

Gyulay (Gywlay) Vuk, biskup zagrebački 310, 311, 512, 402.

Gjuratović (Gywratowych) Mihalj 339.

Gjurgjevac (Zenthgyergwara, Zent-gyerghwara, Sandt Jorgen, Sant Georgen), grad 31—34, 79,172,

300, 443, 475, 476, 478. 480, 481 , 481—486, 492.

Gjurinović (Gywrynowych) Simun 343.

Gjurisewic (Gywryssewych) Nikola ' 210.

Gjurišević (Gywryssewych Stjepan 217, 218.

Gjurišić (Gywrysych) Ivan 339. Gjuro literat 216, 217, 218. 219. Gjuro, prebendar sv. Ilije de Gori

ca 343. Gjuro, službenik biskupa zagreba

čkog 63, 68. Gjuro, župnik koprivnički (kod Ca

zina) 278. •Gjurski (Jauriensis) biskup 14, 17.

Vidi takodjer: Wylak Franjo. Goršić Gorsych) Bernard 393. Gotal (Gottal) Gašpar, gradjevni

blagajnik u Zagrebu 264, 452. Gozner Lovro, meštar kamenar iz

Bilkovca 275. Glačak (Glaehak, Glacchaak) Ivan

141, 142. Glavač (Glawacz) inače Grobić (Gro-

byth) Pavao; Ludovik i Franjo, njegovi sinovi, hrv. plemići 13; Jelena, žena njegova 14.

Glavić (Glawych) Damjan 338. Glavić (Glawych) Ivan, #udac bi

haćki 339. Glavnica (Glawnycza), imanje 265. Glejnović (Gleynowych) Valent 340. Glinica (Glynycza), posjed 453. GloboČac (Globochecz). imanje 264. Glogovnica (Galgocz, Galgoncza), pre-

poštija 142, 143, 147, 153, 266, 290.

Gmažić (Gmazych) Janko 340. Gmazović (Gmazowych) Nikola 393. Gnojewski (Gnoyewsky) Krsto, pre

fekt susjedgradski 111. Gocilinić (Goczylynych) Nikola 340. Goy, posjed samostana Augustinaca

u Ljubljani 516. GoymerČić(Gojmerchych) Grgur 181.

&71

Gojšić (Goysych) Šimun 337. Gojtanović (Goythanowych) Martin

342, 343. Golubić (Golwbych) Stjepan, plemić

136. Golubić (Golubych) Toma, plemić

410. Gorbonok. Vidi: Kloštar. Gore (Ghore, Gore), kasteo 82, 204.

328. Gorica (Gorycza), selo, plemići 342,

409, 453. Gorica (Goricza), župa sv. Ilije

343. Gorica (Gorycza). Vidi: Budački de

G. — Zimić de G. Gorydnycza, grad. Vidi: Koritna. •Gorjeković (Goryekowyeh) Jakob,

plemić čavićki 278. Grabarje (Grabarye), posjed u žu

paniji varažd. 420. Grabus (Grabuz, Grabws) Gjuro

243, 345. Gračani (Grachan, Grachyan), selo,

imanje 266, 298. Gradec (Gradecz, Gradacz, Gradetz),

kašteo, imanje, selo 78, .112. 200, 205, 206, 209, 214, 223, 224, 228, 229, 409, 449, 475, 476. 494.

Gradec (Gradecz). Vidi: Turak de G. — Jelačić de G.

Gradec gornji (Superior Gradecz), grad 447.

Gradec srednji (Gradecz mediocris). selo 205.

GradeČki (de Gradecz) Martin 200. 219, 220, 225, 226, 227.

GradeČki (de Gradecz) Nikola, zidar 200, 219, 220, 325, 226, 227, 228.

GradeČki (de Gradecz) predijalisti 277.

Gradišanin (Gradysanyn) Miko, zarobljenik 308.

Gradiška (Gradiški, Gradysko. Gra-dystchye, Gradischer Urfar, Gra-

disskhj, Gradysthye Rewe), mjesto, prelaz na Savi 306, 307, 425, 442, 445, 477, 482, 491.

Gradiški (Gradyschay) kapetan 457. Grahovo (Grohovo), mjesto u Bosni

181, 190. Grangia (Grangya) Gjuro, starješi

na kanon, zagreb. 18. 113, 206, 208, 310, 314, 410.

GrapČić (Grapchych) Martin 343. Graz (Gretium, Gräz. Gratz). grad

u Štajerskoj 58, 70, 158. 159. 330, 350, 409, 452, 454.

Grci (Greci) 170. Grdaković (Gerdakewych)Marko 340. Grdaković (Gerdakowy eh) Martin 340 Grdenović (Gerdenoych) Luka Зо7. Grdetić (Gerdetych) Martin 337. Grdošić (Gerdosych) Nikola 393. Grebčić (Grebchych) Andrija 393. Greben (Gereben), grad 6S, 264. Gregorijanec (de Gregoryancz) Am-

brozij, literat, dikator, poslanik zagreb. biskupa, službenik bana, sudac plem. župan, zagreb, 54. 69, 264, 265, 266—268, 293. 367, 401.

Gregorijanec (Gregoryancz) Pavao. decretor. doctor, kanon, i vikar zagreb. biskupije, biskup zagrebački 192. 327, 368, 369, 377, 378, 385, 433, 435, 449, 455.

Gregurjević (Gregwryewych Mato 338.

Grekšić (Greksich) Andrija i Stjepan 392.

Grgić (Giergych) Nikola, prisežnik hibaćki 279, 339.

GrgičeV (Gherghychew) de SraČica. Nikola, plemić 276.

Grgur, barbir 206. Grgur, kamenar 508. Grobić (Grobych). Vidi; GlavaČ. Grubanović (Grubanowyth) Grgur,

plemić 453. Grubešić (Grwbessych) Gjuro, ple

mić 278.

572

Grubešić (Grwbesych) Ivan 338. Grubišić (Grwbysych) Mihalj 338. Grubišić (Grwbyssych) Nikola, ple

mić 409. GuČić (Gwchych) Toma, kmet iz

Odre, vojvoda sisački, brodar u Odri. vićešpan sisački 198. 215.

Gudač (Gwdacz) Filip 343. Gudovac (Gudocz, Gudowecz. Gw-

docz), selo, kašteo 195, 205. 483. 485, 493.

Gudovački (de Gwdocz) Mihalj. radnik 205.

Gujić (Gwich) Nikola, pređijalista 277.

Gulišević (Gwlysewych) Šimun 337. Gvozdansko (Gwozdansky. Gozdan-

zky), grad, rudnici 17б, 179. 180, 210, 285, 338, 340.

Gvozdanski. Vidi: Zlatar de G. Gvozdjanin (Gwozdaynyn) Stjepan

340. Gupić (Gwpych) Grgur 340. Gušće (Ghosche). selo 217. Gušić (Gwzych) Ivan 374, 409. Gušić (Gwzych) de Dubovac, Ivan

642. Gušić (Gwzych) Matija i Krsto, ple

mić 332. 374. Gušić (Gwzych, Gwsyts) de Thwran,

Gašpar, podžupan zagreb.. pod-ban i župan zagreb. 136. 267. 287, 289, 291, 303. 317, 319. 380.

Gušić (Gwzych) Stjepan, plemić 409.

Guttenegg (Geietnekh), grad u Kranjskoj 185.

H.

Habiser Bonaventura, trgovac 123. Häbiser Melkior, upravitelj vicedo-

mata kranjskoga 187. Hadar Franjo, gradjanin varaždin

ski 86.

Hađar Petar 341. Hadumbeg (Hadomweg). tuTski za

povjednik 484, 485. Haynal Gregorije 127, 128. Hajnošić (Haynosych) Petar, plemić

409. Hajtić (Haythych) Gjuro 204. Haljanović (Halyanowych) Juraj 341. Hampo. Vidi: Ernust Cakovački. Haramije, vojska 194. Harmicar (Harmiczar, Harmyczados)

Petar, plemić 267, 304; Jelena Benković, njegova žena 204.

Hasan (Hassan), Turčin 179. Heidelberg (Haydlberg), grad u

Njemačkoj 124. Heraković (Herakowych) Pavao, ple

mić, vojnik bihaćki 280. Herberstein, barun 517. Herberstein in Neitperg et Guet-

tenheg. Gjuro, kr. savjet., potka-petan Štajerske 439.

Hercegić (Herczegych) Nikola 337. Hercegovački (Hertzegosshki) san

džak 161, 434. Hereegović (Herczegowych) Andrija,

plemić 453. Hereegović (Herczegoych. Herczego

wych) Marko 337. Herendić (Herendych) de Otok, Ivan.

ban! povjerenik, sudac plem. županije zagreb. 336, 339, 362. 409, 453. ' .

Herešinački (Heresynczy) Gjuro, prepošt čazmanski i upravitelj zagreb. biskupije 4 50.

HerinČić (Herinchych) Ivan. Marko i Mato 339.

Herković (Herktfy) de Zajezda, Jelena, udova Gjure 86.

Herković (Herkowych) Luka i Stjepan 341.

Hispania. Vidi: Španija. Spominje se redovno u naslovu kralja Ferdinanda.

Hlapćić (Hlapchych) Ivan 339. Hlapčić (Hlapchych) Kninski, Mar

tin, plemić, vojnik bihaćki 280.

573

Hlivno (Hlefno, Chleuno. Hlewacky, Hleffno) u Bosni 189. 196. 398. 424.

Hludinić (HlwdÄnych) Petar 342. Hoberkh (Hoberckh) Melkior de,

činovnik kr. kancel. 326, 333', ЗЗб, 373. 375, 377, 378, 388, 403, 428, 430, 431 . 461.

Hobetić (Hobethych) de Dobovec, Nikola, sin Baltazara, protonotara 305. 306.

Hojzić (Hoyzych) Ivan, ban. povjerenik, kaštelan grada Krupe, službenik bana Nikole Zrinskoga 136, 340—342. 409. 471 .

Holzer (Hollczer. Holzcr) Ivan (Hanns). upravitelj, „Zahlmeister Amt-a" „magister solutionum" 93, 120. 188.

Horvat (Honvath) de Klokoč. Filip, sudac plemića župan, zagreb. 231. 235, 266. 289, 291. 453.

Horvat (Horwath) Gjuro. plemić 409.

Horvat Ivan, plemić 139. Horvat (Horwath) de Belo war, Ivan

127. 128. Horvat (Horwath) alias, Suželić {Sws-

selych) Ivan i Šimun. zvani Lu-karić (Lwkarych), plemići 420.

Horvat (Horwath) de Krišćić. Stjepan, plemić 501 .

Horvat (Horwath) Vid, plemić 264-Hotković (Hothkowych) Martin, ple

mić 409. Hotthwcchya. Vidi: Budišić de H. Hrančić (Hranclryelij Stjepan, ple

mić 409. Hranica (Hranyezä), zarobljenik 308. Hrašće (Hrasche), imanje 258. ч Hrastilnića (Hraztylnycza), kašteo

289—292. Hrastovica (Hraztowyeza, Chrastoui-

cza, Castrawitza). kašteo. grad, mjesto 82. 206, 207, 212. 214. 266, 269, 449. 476. 4 8 1 .

•^Hrastovički (Hrazthowyczay) Nikola, plemić 248. : '

Hratmić (Hratthynych) Bartol 339. Hreljići (Hralych, selo 317. Hresno (Hrezno). grad 270, 271 .

321. 344, 345. Vidi takodjer: Budišić de H.

Hrgešić (Hergessych) Valent, vojvoda sisački 82.

Hrinčić (Hrynchych) Marko, vojnik bihaćki 280.

Hrnić (Hrnych) Pavao 337/ Hrvati naseljeni u Ugarskoj 36. Hruševački (de Hrwssowcz) Ivan i Mi-

halj, plemići 266. HruševaČki •= (Hrwssowczy) Stjepan,

plemić 264, v 65, 266. Huhilić (Hwhylych) Ivan 337. Huković (Hwkowycz) de Sračica,

Petar, plemić 276. Hunjadić (Hwnyadych) Martin, voj

voda sisački 198, 199, 215. Humski (de Hom) Mihalj i Stjepan,

plemići 264: Hušković (Hwzkowych) Nikola 338. Huszt (Hwzth); grad u Ugar. 262. Hutina (Hwthyna). selo 3 9 3 : -Hutinski (de Hwthyna) Pavao. bis

kup kninski, kr. savjet. 489.

I. J.

Jadransko more (Golpho Ädriatico) ; i o 6 , . :

Jagajčić (Jagäychych) Juraj 341 . Jagišić (Jugysych) Martin 338. Jagnić :(Jagnych) Ilija 393. Jagnić (Jagnych) Nikola 2. 15. Jagodno (Jagodno), selo 204, 205 .

Jägonić (Jagonych) • Jurica» 337. JajČaj, (Jaychay) Blaž i Mihalj 343. Jajkpvjć (Jaykowych) Grjuro, brodar

(magister vadi) u Strelečkom 198.

574

JakopČić (Jaköpchych) Nikola 343". Jaković (Jakowych) Petar 340. Jakovlić (Jakowlycli) Gjuro i :Ma-

vro 393, Jakušlć (Jakwsych) Benko 340. Jambreković (Jambrekowych) de

Zlatar, Gjuro i Nikola, plemići 420 . . ; • " ; • ' .

Jamaica (Jamnycza), imanje 267. Vidi takodjer: Imprić de J. — Biljak de J.

Janin Petar, predijalista 277. Jankončić (Jankonchych Šimun 343. Janković (Jankowych) Luka, plemić

410. Jantolić (Jantholych Marko 342. Jantgloćić (Jantholoehycb) Juša 215. JarČić (Jarcich) Grgur 343. Jarnijević (Jarnyewych, Jarneye-

wych) Franjo,plemić 392, 393; Jelena 393.

Jastrebarsko (Jazka, Jaztrebarzka) grad, trgovište 26, 60, 64, 94, 267, 352, 391 .

Jastrebić (Jaztrebych) Petar 341. Jastreblić (Jaztreblych) Ivan 341. Javorić (Jaworych) Benko i Ivan

337. Jaurinum. Vidi: Gjor. Jazö (Jazow). prepoštija 262. Jazvenik (Jazwenyk), selo 204. JeČković (Jechkowych) de Gorica,

Krsto, plemić 342, 343. Jegar (Agria), grad u Ugar. 373,

435. Jegar (Agriensis ditio), pokrajina

357. Jegarski (Agriensis) biskup. Vidi:

Frankopan Franjo. — Olah Ni-, kola.

Jegodić (Jegodych) Gjuro 337. Jegudovag (Jegwdowcz, Jegywdowcz),

imanje 267, 268. Jelačić (Jelachych) de Gradac, Ma-

tija, plemić 453. Jelengrad (Zarwaskew), grad 492.

Jelenić (Jelenych) Marko i Valent 340.

Jelić (Jelych) Andrija 341. Jelinić (Jelynych) Blaž i Ilija 340. Jendrišeić (Jendryschych) Stjepan

343. Jeronim, mladić, kupališni gost u

varažd. Toplicama 315. Jesenovac (Jezenowcz), imanje 265,

268J Jezerćani (Jezeryani), plemići, selo s

crkvom sv. Kuzme i Damjana 338.

Jezerjanić (Jexeryanych) Luka 338. Jezerković (Jezerkowych) Gjuro 337. Ježić (Jezych) Nikola 343. Ježić (Jezych) Stanša 342. Ilenik (llenyk), kmet 428. Ilić (Uych) Ivan i Jakob 337. Uić (Uych) Stjepan, plemić 453. llijanic(Ilyanych) Bartol 341. Ilijanović (Iliyanowych Stjepan 337. Imprić (Imprych) de Jamnica, Franjo

i. Toma, plemići 267. Imprić (Imprych) de Jamnica, Ni

kola, plemić. 267, 453 . Imprić (Imprych) de Jamnica. Toma,

hrv. plemić 409. Innsbruck (Innsprugae), grad u Ti

rolu 105. Jordanus Š., kr. sekretar 369. Jožefić Franjo, biskup senjski 43.

238, 517. Isić (Isych) Toma 341 . Ištanić (Isthanych) -Juraj 339. Istwanfly Stjepan 103. Italija 376. ' Ivan iz Središća (de episcopali Zer-

dehel), prebendar zagreb. 306. Ivan, haramija 508. Ivan. kapetan kostajnički 342. Ivan literat, notar varaždinski 129. Ivan, organista iz Varaždina 260. Ivan, prepošt leleški 27. 35. 37k

63, 66, 69. I l l , 116, 122. Ivan. upravitelj kaštela Dubrave 4. Ivan Vlah, uskok 134.

575

Ivan, župnik skrađski 343. Ivan, župnik srač.ćki 276. Ivanćlć (Iwanchych) Gjuro 338. Ivančić (Iwanchych) Lovro i Mihalj

343. IvaneČki (Iwanczy) Petar, kr. povjer.

401. Ivanja Reka (Iwanya Reka). selo

127. 209. Ivanić (Iwanych, Iuanitsch, Iwa-

nitsch. Ywanch, Ywantj), rajesto. grad. trgovište 9, 28. 195, 223, —226, 228, 449, 475. 476, 492, 493.

Ivanić (Iwanicensis), otok 8. Ivanić (Iwanych) Juraj, plemić 280. Ivanićki (de Iwanych) Blaž, pre-

•bendar zagreb. 245, 246. Ivanićki (de Iwanych) Mihalj. sve

ćenik 195. Ivanićki (de Iwanych) Stjepan, pre-

bendar zagreb. 247. Ivanićki (de Iwanych Valentin, pre-

bendar zagreb. 473. Ivanisevic (Iuanisceuich) de Poljica,

Benko, fratar, nećak biskupa va-rađinskoga 403. .

Ivanušević (Iwanusewich) Mirko 392. Ivinović (Iwynowych) Martin, gra-

djanin bihaćki 279. Ivisić (Iwysych) Andrija 341. Jurag (Jwragh), zarobljenik 307. sv. Juraj (s. Georgius), opatija kod

Senja' 362. Juraković Jwrakowych) Matija 339. Iuranović (Jwranowyth) de Braić,

Mato, plemić 276. Juranović (Jwranowyeh) Petar 340. Juratić (Juratych) Martin 341. Jurčević (Jwrchewich) Petar 392. Jurjević (Jwryewych) de Poljice, .

Stjepan, plemić, vojnik bihaćki 279, 339. . .

Jurinović (Jwrinowych) Juraj, pri-sežnik bihaćki 279.

Jurišić (Jwryssych) Bernad 338.

Jurišić (Jurischitz. Juryssych, Jurf-schicz, kapetan Nikolica) Nikola, barun,, kapetan Kranjske, kr. savjetnik i zapovjednik Kisega 398, 140, 141, 451.

Jurketinac; (Jurketyncz), dvor 475. Jurmović (Jwrmowych) Nikola 339. Ivšić (Iwsyeh) Gjuro 337.. \.-' Ivšić (Iwsych) Marko i Martin 393. Ivšić (Iwsych) Martin i Nikola 340. Jušić. Vidi: Ivšić. Izačić (Ezachych, Isachych) Ivan,

plemić, vojnik bihaćki 279, 389.

K.

Kačak (Kachak) Petar, plemić Ča-glićki 322. -

Kačjakovo (Kachyakowo) posjed 135, 1 S 6 . ••• • . . .

KaĆić (Kacbych). rod (generatio) 278,: 279.. '

Kadašić , (Kadazych) Ivan 393. Kajčak (Kaychak)Ivan 341. Kalnički (Kemlek) areidiakon 112,

Kalnik^ Maüf Syskemlek), grad 404, :405^:440: :r V , ;

Kalnik Veliki (Nagli Kemlek), grad 314. Vidi täkodjer: Alapić de 'K.*" (Nagykemlek). .

KaloĆki nadbiskup. Vidi: Pranko-pan Franjo,:

Kamaraš Toma, plemić 497. KamarČa (Kamarcba, Kamarcehsis,

Kamarža) arćhidjakonat 17, 197, 29Ö,- 307.

Kamičac (Kamychak). Vidi: Barta-kpvić đe K.

Kamengrad (Khpwar), grad 477. Kamilo (Camillus), gospodin, 206. Kanyaffelde, mjesto u Ugar. 400.

Vidi takodjer: Kerecheny de K. Kaniža (Kanysa) varoš, tvrđjava u

Ugar. 72. Kantorić (Kantoritsch, Kanturitsch)

576'

Ivan, poslanik Senjana, Otočana i Starigradjana 6, 75.

Kapa Gjuro 204. Kapelski (de Kapolna) Toma- lite

rat, plemić 421. Kapolna. Vidi: Kapela. Kapornak (Kapornok), konvent u

Ugarskoj 325. Karin (Carin), varoš u Dalmaciji

463. , Karinčić (Karynchych) Ivica, ka

štelan krupski 343. Karinčić (Karynchych) Martin, ple

mić 136. Karinčić Toma, plemić 270. Karišić (Karysych Kirin 33<9. Karlo Robert, kralj ugar.-hrvat. .512. Karlović. knez krbavski (comes

Corbauiae) Ivan 276. Karušmanović. Vidi: Malkočbeg. Karst. Vidi; Kras. Kasnarić (Kasnarych. Kusnaryth).

Ivan, sudac plemića župan, zagrebačke 231. 235, 265.

Kasner LadisJav, plemić 265. Kastav (Castua), opatija sv. Jakoba

403. Kastelanović (Castellanffy. plemić

264. Kastelanović (Casteilanty). de Zenth,

lelek, Barbara udova Ivana K. 66-* 294. Kastelanović (KastelJanphi) de'Zehth-

lelek, Gjuro; sin Ivana 76, 41)5. Kastelanović (Castellanffy, Castel-

lanphy) de Zenthlelek, Ivan star. i mladji 22, 66, 294. 436. 492, 495.

Kastelanović (Kastellanffy) Krsto, sin Ivana 294, 375. 385. 436.

Kastelanović (Gastellanfly) de Zent-lelek, Lađislav, sin Ivana 294.

Kastelanović (Castellanffy) de Zent-lelek, Melkior, sin Ivana 495.

Kastelanović (Castellanffy) de Zejit-leiekj Petar, sin Ivana, familiaris bana Nikole Zrinskoga 294. 373.

; 398, 422, 489, 495.

.Katalenić (Kathalenych) Bernard 393.

Katalenić (Kathalenych) Gjuro, plemić 340.

Katalenić (Kathalenych) iz Knina. Toma, plemić, vojnik bihaćki 280, 339.

Katić (Katych) Gjuro, službenik kneza Slunjskoga 328.

Katićić (Kathychych), Juriša 340. Katinić (Kathynych) Luka 340. Katriđarić (Katridaritz) Toma, sve

ćenik 362. Katušić (Kathwsych) Petar 339. Katzianer (Caczianer, Cazianer, Ka-

czianer) Ivan. nekoć general. 70. 135. 334.

KauČić (Kawchych) Toma 341. Kazić (Kazych) Gregorij 343. Kečkeš (Kochkes, Kezkes, Keskes)

de .Kokonya Pavao. kaštelan grada Varaždina 78, 79, 88. 89, 96. 113, 129, 131. 132.

Keglević de Bužin, Ana, žena Ga-špara Ernusta ČakovaČkogn, kći Petra Keglevića, bana 35. 41 . 258.

Keglević (Keglewich) de Bužin, Ga-špar, sin Petra, bana, 254, 255, 257, 36! , 424. 432, 459.

Keglević (Kegleuich, Keglewytth) de Bužin, Gjuro. sin Petra bana, stolnik Maksimilijana češkoga kralja 172, 259. 293, 294, 295. 300, 302. 3*20. 321, 360—363, 424, 432, 459.

Keglević (Keglewyth. Kegleuich) Franjo, sin Petra bana, opat topu-ski 256, 301. 302, 328. 465. 466. 489 . .

Keglević (Keglewich) de Bužin, Ma-tija, sin Petra, bana 254. 255, 257, 426.

Keglević (Kegleuich. Kegleuith, Ke-glew'isch, Keglewich, Keglowyth. Keglewyth. Keglewitsch, Kogle-witsch) de Bužin. Petar, hrv. vel-

577

raoža, hrv. ban, knez (comes) 3, 18. 19, 30, 31 . 33, 34, 35, 38, 39, 4 1 , 42, 51 , 54, 57, 60, 64, 67. 83, 122, 137, 140, 15l', 174, 195, 242, 243, 254, 255 — 257, 258. 2 6 1 , 2 7 7 , 2 9 5 , 3 0 1 , 345, 348. 351, 360, 362, 363, 367, 379, 384, 386, 387, 399, 407, 410, 420. 424, 425, 444, 459, 465, 467, 474, 491 , 497, 499.

Keglević Petar i Širaim, djaci, sinovi Petra, bana. 509.

Kelerainović (Kelemynowych) Blaž i Gjuro, plemići 279.

Kerajšić (Keraysych) de Bratetić, Stjepan, plemić 276.

Kerčelović (Kerchelowych) Martin 392.

Kerechenyi (de Kerechen) Ivan 8a-lay, župan požunski 71 .

Kerecheny (Kerecheny, Kerechany, Kerethyny, Cherecheny, Kerechyn, Kerechen) de Kanyafelde, Ladi-slav. plemić, kapetan haramija, 155. 244, 264, 265, 329, 364 — 366. 400, 429. 4 5 9 - 4 6 1 , 484, 492, 493; Kata Orlović. njegova žena 344, 365.

Kerecheny Mihalj 400. Kerecheny Krsto, Vuk i Ivan, si

novi Ladislava 365. Kerekes Petar, kaštelan grada Za

greba 127, 128. Kerhen, obit. ime 127. Kerhen Ladislav, hrv. plemić 421 . Keršić (Kersych) Petar, plemić 278. Kesčica Kösczycha), imanje 267. Kešičić (Kesychych) Juraj 342. Keze Andrija 338. Kezkhe, mjesto 391. Kesten, mjesto 185. Khewenhüller (Kewenhüler, Kueen-

hueller) de Aichlberg, Krsto, kr. savjetnik 56, 108. 109.

KJiewenhüllcr (Khewhuller) Be. 239. Kirin, župnik meniČki 337.

MONUMENTA НГвТ. ХХХХГ MONUM. Ш

Kirinović (Chyrynowych) Gjuro 343. Kirinović (Kyrynowych) Nikola 34:5. Kys Matija, kaštelan biskup, grada

Zagreba 127, 128. Kišević (Kyssewych) Mihalj, ple

mić 266, 267, 409, Kišević (Kyssewyez), plemić 267. Kladuša Donja (Dolnya Kladwsa),

grad 305. Kladuša mala i velika (Cladusa ma-

ior et minor), gradovi 296. Klarić (Klarich) Nikola, plemić

270. Klinoe. Vidi: Clinoe. Klis (Klyssyura, Gluss, Klyss), grad.

u Dalm. 151, 344, 389, 519. Vidi takodjer: Muratović de K. — Rodić de K.

Klokoč (Klokoeh). Vidi: Radojević de K. — Vojković de K.

Klokotić (Klokothych) Bartol 343. Kloštar (Chorbonok, Gorbonok, Clos-

ster), varoš 476, 492, 493. Knežić (Knesych) Bogdan, plemić,

vojnik bihaćki 279. Knin (Tininium). Vidi: Katalenić iz

Knina. Kninski (Tininiensiš) biskup 278,-

345, 369. Vidi takodjer: Hutin-ski Matija. — Zaberdinus Pavao.

Kniillenberg Krsto de, savjetnik komore 515.

Kobasić (Kobazych, Khobassitsch, Khobassacsch) de Brikovica, Ga-špar, plemić 344, 410, 413, 519.

Kobilić (Kobylych) Gjuro, Ivan, Marko, Matija i Martin 338.

Kočak (Kochak) Petar 341. Kocetić (Koczethych) Ivan 215,

216. Kočevje (Gottschee), grad, gospo-

štija u Kranjskoj 427. Kečić (Kochych Grgur 393. Kochmanović (Kochmanoych) Blaž,

Marko i Toma 338. Kohmanović (Kohmanowyeb) Grgur

339. RGICA III. 3 7

578

Kojenik (Коуепук), imanje 266. 267, 269.

Kojić (Koych) Toma i Vale 337. Кокопуа. Vidi: Kečkeš de K. Kokošić (Kokosych) Mato 339. Kolarić (Kolarych) Filip 392. Kolarovac (Kolarowcz), posjed 13. Kolenčič (Kolenchych) Juraj 342. Kolmauović (Kolraanowych) Franjo.

Nikola i Toma 338. Kolurić (Kolwrych) Ivan, plemić

280, 339. Komoran (Gomorn), tvrdjava 124. Komornica Vidi: Kamarča. Kontovac (Kontholcz), grad 493. Kontrec (Kontrecz) Marko, plemić

264. Koprivnica (Kaproncza, Caproncza.

Kapruncza, Koprywnycza, Coprei-nitz, Capreinitz, Khopreinitz), varoš, tvrdjava, 140, 141. 151, 172, 257, 278, 443, 445. 475. 476. 477, 479. 480. 484—48б! 492.

Koprivnica (Kopriwnicza) kod Cazina, mjesto plem. roda (genera-tio) Kačić 279.

Korenyaky, gospodin 385. Koritna (Gorytnycza), grad 493. Körmend (Kerment), grad Bacana

u Ugar. 39 Koruška (Carmthia, Kärndten), voj

vodina 56, 136. 159, 169, 180. 293, 434, 449, 497, 516.

Kos 'Kooz) Gjuro, plemić 265. Koščić (Koschych) Gjuro 341. Koserović (Koserowych) Andrija

343. Kosinić (Kosynych) Gjuro 339. Košnica (Koznycza). selo, imanje

112. 266, 268, 217. Kostajnica (Koztanycza, Koztanycha.

Castanabitz), grad 283, 393, 414^ 425, 467, 476, 481.

Kostajnica (Koztanycza) iliti Novigrad, grad 341.

Kostajnica (Koztanycza), župa sv. Martina 342.

Kostajnički (Kozthanychky) Gjuro, plemić 40U.

Kostajnički (Koztanychky) Ivan 136, 342.

Kostajnički (Kozthanychky) de Kos-thannycza, Petar, ban. povjerenik

136. Kostajnički (Kozthanychky) de Koz-

thanicza, Stjepan, plemić 136.^ KostanjeveČki (Kozthanyewechky) Si-

mat 341. Kostanjevica (Landtstrass, Kosta-

nycza). grad, kapetanija u Kranjskoj 176, 180, 253.

Kostel (Kozthel), grad 255, 386. 424, 426.

Kostelina (Kozthelyna), rijeka 13. Köszeg (Gussnig) trgovište u Ugar.

242. Kotković (Kothkowych) L'ovro 338 Kovač (Kowach) Juraj 340. Kovačić (Kowachych) Gjuro 338. Kovačić (Kowachych) Luka, ple

mić 267. Kovačić (Kowachych) Mavro, ple

mić 279. Kovačić (Kowachych) Petar 34 1. Kovačić (Kowachych I Stjepan, ple

mić 136. Kozlovopolje (Khosthllouopolle, Kho-slee polle) kod Senja 178, 414.

415. Kozmačić (Kozmachych) Grgur 339-Kozovarić (Kosawarych) Gjuro 343. Kozovarić (Kasawarych) Kirin 343. Kozul (Kosul) paša 484. Krajač'i Krayach) Bartol 340. KrajaČ (Krayach) Gjuro 341. Krajač (Krayach) Ivan, kmet 277. Krajač (Krayach) Šimun 340. Krajačić (Krayachych) Ivan, vice-

iudex nob. žup. zagreb. 268. Krajačić (Krayachych) Luka, kmet

278. Krajačić (Krayachych) Petar 343.

579

KrajaČić (Oayachych, Krayachych) de Žerjavinec (Syrawyth) Toma, viceiudex nob. žup. zagreb. 276. 362.

KrajaČić (Krayachych) (Valent 343. Krala, predij opatije topuske 410. Kraljevački (Kralyewachky) de Kra-

lyewacz, Nikola, plemić 363. Kraljev brod (Kralyew Brod), gaz

209. Г Kraljevac (Kralyewcz. Kralewcz),

posjed 37, 128, 317, 508. Kraljić (Kralych) Luka, plemić

279, 380. Kraljić (Kralych) Marko 343. Kraljić (Kralych) Nikola, kmet 278. Kraljić Nikola, plemić 345. Kraljić (Kralych) Petar 342. Kramar Blaž 340 Kranjec (Kranyecz) Antun, vojnik

508. Kranjčić 'Kranchych) Gjuro 341. KranjČić (Kranchich) Ivan, kanon,

zagreb. 421 . Kranjeić (Kranchycz) Ladislav, ple

mić 267. Kranjska (Crain, Carniola, Carnio-

lia), vojvodina (Landschaft) 2, 6, 46, 54, 77, 140, 161, 168, 169, 171, 176, 177, 179. 182, 1S7, 189, 195, 262, 293, 328, 412 — 4 1 4 , 4 3 4 , 4 4 9 , 515, 516, 521 —523 .

Krapina (Crapyna, Krapynya), trgovište, grad 13, 76, 29б, 320, 321.421.

Kras (Chassia, Krast, Chras), primorje austr. 107, 181, 413.

Kratečko (Kratechko), selo 217. Kravarsko (Krawarzka, Krawazka),

imanje 26, 266. Krbavac (Kerbawacz) Matija 340. Krbavac (Korbawaczl Pavao 340. Krbavčić (Kerbawchych L u k š a 3 4 1 . Krbavčić (Kerbawchych) Grgur i

Matija, kmetovi 278. Krbavčić (Kerbawchych) Toma 340. Krbavčić (Kerbawchych) Vid 343.

Krbavski (Corbauiae) knez (comes) 276. Vidi takodjer: Karlović.

Kreyg Krsto, barun, upravitelj Kranjske 179.

Krković (Kerkowych) Kirin 343. Kremen, posjed 453. KremniČka komora (camera Crem-

nicensis) 376. Krepčić (Krepchych) Stjepan 338. Krepić (Krepych) Martin 338. Kreštelovac (Crysfcallocz), grad 493. Kreuz. Vidi: St. Križ. — Križevci. Kriščići (Kryschych). crkva sv. Mar

tina 342. Kriščići (Kryschych), plemenska op

ćina, distrikt, plemići 271 , 273, 274, 501. Vidi takodjer: Zeleš-ković de K.

Kristina, zaručnica Petra Kastela-novića 488.

Krivoglavić (Krywoglawych) Toma 339.

sv. Križ (Zenth Kerezth, Heuling Kreitzj, mjesto u Hrvatskoj 449, 476.

KrižanČić (Krisanchich) aliter Fa-bijanehich Kirin 393.

KrižanČić (Krisanchych) Valent 393. Križanić (Krysanych) Andrija 341. Križauić (Krysanych) Ivan, plemić

321. Križanić (Krysanycz) Ivan, nekoć

kapetan kliski 344. Križanić (Krysanych) Kata, sestra

Stjepana K., žena Gašpara Peran-skoga 270.

Križanić (Krischanitsch) Nikola, plemić hrv. 164.

Križanić (Krisanich, Krysanicz) Stjepan, plemić 267, 270, 271.

Križanić (Krysanycza), udova 267. KriževaČki sabor 315. Križevački samostan malobraćana

331. Križevci (Crisiuin, Kreuz, Kreitz).

varoš 27, 63, 101, 147, 149,

580

195. 406, 429, 437, 457, 475. 47б', 493.

Križevci (сош. Crisiensis), županija 69, 117, 245. 291. 331. 404, 440.

Krizmanić (Krismanyeh) Miško 393 Krk (Vegla). otok 323. Krnčić (Kernchych) Ladislav, ka

štelan sraČički 2 76. KrnČić (Kernchych) Marko. Uskok

144. Krošić (Krosych) Bartol, prisežnik

bihaćki 279. Krpačić (Kerpaehych) iz Bovića, Je

lena udova LeonardaK.. tetka Gju-re Draškovića 367.

Krpić (Kerpych) Blaž. službenik Keglevićev 360.

Krško (Gurkfeldia), župa 330. Krstinja (Kerzthyna),, grad 296,

305. Krsto. organista stolne crkve zagre

bačke 113. Krsto, plemić u Bistri 265. Krulić (Krwlyeh) Ivan, predijalista

277. Krupa (Khrup, Krwppa), grad, tr

govište u Hrvatakoj 135, 337, 338, 340, 343, 414.

Krušelić (Krwselych) Mato 339. Kubinyi (Cubinj) Erasmo, tridesetni-

čar . slavon. 1. Kubinyi (Cubini) Krsto, 52. Kubinyi (Kubinj) Leonard, činovnik

tridesetnice 10, 38, 40 ' 53, 61 . Kučan (Kochan), selo 250. Kuček (Kwchek) Marko 393. Kučić (Kwchych) Andrija, kmet

278. Kučinić (Kwezynych) Vid, vel. su

dac varaždinski 129. Kučiš Kwczys) zvan Toma, pop iz

Čazme 409. . Kucković (Rwczkowych) Petar, voj

nik bihaćki 280. KuČmanović (Kwchmanowych) Ju

riša 338. •

Kukavica (Kwkawycza) Stjepan, plemić 265.

Kuljanić (Kwlyanyeh) de Busan. Stjepan, pouzdanik Petra Keglevića

. 362, 363. Kuličić (KwlychyclO Petar 393. Kupa (Colapis, Khulp, Kwpa). rije

ka 101, 200, 214, 229 , ' 233, 237, 301 , 328, 352. 460, 477, 512.

Kupinečki (Kwpynezky) Antun, plemić 316.

Kupričić (Kwprychych) Juraj 341. Kurilović (Kwrylowych) Bartol 342. Kurilović (Kwrylowych) Lukša 343. Kusanić (Kwsanych) Stjepan 393. Kuščić (Kwschych) Petrić, vratar

grada Siska 207, 215, 216, 217. Kuščić (Kwschych) Mato, kmet 278. Kuščinić (Kwschynych) Bartol 338. Kušinić (Kwsynych) Juraj 342. Kuškovački (Kwskoczy, Kuskoczy)

de Žabnica sv. Ivan, Ivan. plemić 141, 142. 155, 312, 315. 376, 398.

Kutinski (de Kothenya) Nikola, pop. prebendar crkve zagrebačke 336, 404.

sv. Ladislav (Zenthlazlo), grad 495. Ladislav I. kralj ugar.-hrvat. 512. Ladislav II. kralj ugar.-hrvat 276. Ladislavec (Ladislawcz). Vidi: For-

ko de Zlatar alias de L. Ladomer Ivan 265. Ladomer de Adamowcz. Gjuro, kr.

povjer. 264. 420. Ladomer (Ladomerch), kašteo 116.

Vidi: Bradač de L. Ladović (Ladowych) Šimun 341. Lahić (Lahych) Petar 341. Lakenhaus, grad Nadažda u Ugar.

242.

581

Lamberg de Rotenpiichel, Andrija, potkapetan Kranjske 77.

Lamberg zum Stein, Jakob, upravitelj u Kranskoj. kr. komornik i savjetnik 187 , '438 , 515.

Lamberg" (Lamberg) Josip, barun, kr. tajnik, zera. kapetan u Kranjskoj 81 . 189.

Lamberg- (Lamberger) Ivan, kapetan ljubljanski 404.

Lanthos Ivan plemić 265. Lapac (Lapacz). Vidi: Boričević

de L. Las Benko. Vidi : Los. Lasić (Lasych). obit, ime "09. Lasla, kapetan Vidi: Kerecheny

Lad. Lasović (Lassouich) Pavao, vojvoda

(ductor) i kapetan Uskoka 323. Lathoczy Nikola, službenik Alapića

318. Latin (Lathin) Gjuro. vojnik 50S. Latovac (Ladhowacz) Nikola, ple

mić 265. Lazar, bečki Židov 473. Laži (Lazy), selo kod Hrastilnice

2S9. Ledenice (Ledenitz). grad 413. Legrad, župa 491. * Lehner Gašpar. ljubljanski solicita-

tor 182, 183 Lelez. prepoštija u Ugar. 27, 35>

37^ 63, 66. 69. 111, 116. 122. Lemeš sv. Juraj (Lemes Zenth Ge-

org-ii), tvrdjava 449. Lenković (Lenkowych, Lennkowitsch,

Lenkuytsch, Lenkowycz, Lenko-uich. Lenchouiz) de Freienthurn, Ivan, kapetan senjski, komesar u Hrvatskoj i Furlanskoj 11. 55, 56. 74. i 0 7 , 161 ."18l . 185. 189. 196, 253, 3 0 l , | 3 4 9 , 390. 396, 398. 415, 460,* 465. 467, 508. 520, 522, 523. -Јђ

Leonard,^Talijan (Italiis) 391.f Lepanto (Lepant), grad \ u Grčkoj

196.

Lopaves (Lepawech). imanje 265. Lepoglava (Lepoglawa). samostan

pavlinski 265. Lepšak (Lepsak) Martin. Toma i

Urban 342. Letenje (Letenye). mjesto u Medju-

murju 311, 315. Letovanić (Letowanycz). imanje 267. Levački (Lewachky) Toma 339. Ličanin (Lythyanyn) Nikola 341. Ličanović (Lychanoych) Mihovil

341. Lješnica (Lesnitza), selo 481 . Lika (Lykha), prijedjel u Hrvatskoj

185. Vidi takodjer : Despot de L. Likava (Likawa). grad u Ugarskoj

408. Limković (Limkoych) Jerpnim (Ero-

nimus), zapovjednik haramija 428. LindavaDonja (Also Lindwa), grad

286. 288,' 297, 299, 390, 391 . Linz (Lintium Linz, Lintz, Linsium.

Lynz), grad u Gor. Austriji 89. 90, 92, 93. 95, 425.

Liptava (Lypthowiensis), županija 261.

Lisina (Lyzyna), selo 409. Litigenberg(P) Jobst, plemić, činov

nik kralj, kancelarije 108, 109. Ljubić (Lwbych) Grgur 343. Ljubić (Lubych) Ivan, djak 509. Ljubljana (Laybach, Labacum), grad

u Kranjskoj 56, 57. 182, 183, 185, 186, 26 2. 272, 395, 515, 516. 518.

Ljubljanica (Lwblyanyca), rijeka u Kranjskoj 183.

Ljubljanski kaptol 517. Ljulko (Lywlko) Pavao 340. Lodron Ludovik, grof i vojskovodja

170. Loganović (Loganowych) Grgur 337. Logomer (Loghomer). selo kod Hra

stilnice 289. Lomnica (Lomnycza), imanje 257. Los • (Los, Las, Lass) Benko, tri-

desetničar erdeljski, pisar (con-

582

trascriba) i tridesetničar slavonski 19, 39. 60. 61 . 90. 116, 123. 157, 158, 168, 165, 250.

Lossonczy de Lossoncz, Stjepan; Ana, žena njegova 284.

LovinČić (Lowynchych) Nikola, plemić 267.

Lovrečina (Lowrechyna), imanje 245. Lovreković (Louhekowych) Toma, su

dac sisački 82. sv. Lovro (Zenthleryncz). Vidi: Vr

bov ac. Lovro, prokurator 391. Lučaković (Luchakowych) Gjuro

3H8. Lučenović (Lwchenowych) Martin

338. Lučić (Lwchych) Ambrozij, Nikola

i Valent 341. Lučić (Lwehych) Andrija, kmet 278. Lučić (Lwchych) Juraj 342. Lučić (Lwchych) de Dolac, Nikola,

plemić 276. Lučić (Lwchych) Stjepan 340. Lučica (Lwchycza) Luka. kmet 135.

136. Lučinić (Lwehynych) Petar 337. Ludbreg (Ludbreck, Lubrigkh), grad

475, 492, 493. Ludovik 1. ugar.-hrvat. kralj 512. Ludovik II. ugar.-hrvat. kralj 250.

258, 346, 599. 512. Luka (Lwka). imanje 267. Luka, štioc kanon zagreb., arci-

djakon čazmanski 102, 10H, 290. 310. 370, 380, 421.

Luka, zlatar, sudac bihaćki 279. Luka, župnik sv. Martina u Kos

tajnici 342. Luka iz Novoga (de Nowo). plemić

136. Lukačević (Lvrkachewych) Nikola,

Petar 392. Lukačić (Lwkachich) Milmlj 393. Lukanić (Lukanych) Juraj. 339. Lukarić (Lwkarych). Vidi: Horvat

alias Suželić.

Lukavec (Lwkawecz, Lwkhawacz. Lokauecz), grad u Turopolju 101. 102. 133, 134. 137, 268. 283] 287, 306.

Lukšić (Lwksych, Lwxych) Benko i Mihalj 343.

Lukšić (Lwxych) Gjuro 343. Lukšić (Lwxych) Pavao, sudac kriš-

čićki 273, 274. Lukšinović (Lwxynowych) Vid 337. Luterani, vjesrka slijedba 12. 273.

M.

Mačako (Mathyako) iz No vigrada, plemić 410.

Mačetić (Matsetych) Franjo 343. Magdalenić (Magdalenycz) Gjuro i

Matija. plemići 267. Magdalenić (Magdalenycz) Mato. ple

mić 266. Magdalenić (Magdalenych). upravi

telj grada Bužina 277. Magdić (Magdych) Petar, sudac kos-

tajnički 393. Mahmutović (Mahmutowych) Rade

342. Majcen (MaycZen) Gjuro, kanonik

čuvar zagreb. 112. 182, 311. 315, 391.

Mayr Konrad. kr. savjetnik 469, 470.

Makalović (Makalowych) Martin 338. Maković (Makowych) Gjuro. plemić

409. Maksimilijan I. car njemački 262. Maksimilijan, kralj Češki, sin kra

lja Ferdinanda I. 422. 444. 459. 465, 523.

Malić (Malych) Ivan, kmet 278. Maličko (Malythko) Ivan 337. Malkoč beg Karušmanovlć (Mauk-

. hucz weg Kharussmanouith. Mal-kwchbeg, Malkuzweg). turski zapovjednih 1 6 1 . 4 2 9 . 4 3 4 , 437. 481.

583

Malović (Maloych) Juraj 342. Marchia seu Ager Piceni. pokrajina

Italije 389, 464. Marčić (Marchych) Andrija, službe

nik Deršfijev 246. Marčić (Marchych) Juraj 341. Marčin (Marchin) Ivan 339. Marec (Marecz) Martin 216. 217. Marenić (Marenych) Ivan i Vid 341. Margin Stjepan 340. Marić (Marych) Antun i Juraj, kme

tovi 278. Marić (Marych) Pavao 341. Maričić (Marychych) Pavao 343. Maričić (Marychych) Petar 343. Marin (Maryn) Juraj 342. Marin (Maryn) Stjepan 340. Marinić (Marynych) Vid 341. Marka (March), pokrajina (Kranj

ska) 522. Markašić (Markasych) Kirin 337. Marketić (Markhetich) Ivan, zapo

vjednik u Ludbregu 475. Marko, mladić, zarobljenik 307. Marko, postolar (sutor) varaždin

ski 86. Marko, sudac zlatski 393. Marko- iz Topuskoga (de Thopozka),

strijelac sisaćki 218, 219. Marko, župnik bihaćki 279, 339. Markušić (Markwsych) Juraj 342. Maršetić (Marsetych)Pilip 343. Maršić (Marsych) Grgur 337. Maršić (Marsych) Luka 337. Maršina Draga (Marsyna Dragha\

pustoselina 135, 136. Marsupini. prijatelj Franje Franko-

pana 49. Martin, kovač u gradu Sisku 211,

212, 213. Martin, zidar iz Zagreba 224, 225. Martin, župnik cazinski 278. Martinčić (Martinchych) Ivan i Mar

tin 341. Martinčića selo (Martlrynchycza ze-

lo). posjed 135. 136.

Martinković (Marthynkoych)de Strel-časela, špan topuski 361.

Martinov (Martynow) Ivan 341. Martinušević Gjuro, biskup vara-

dinski. kr. rizničar i locumte-nens u Erdelju 47, 285. 403.

Martolozi (Martholozen. Martolossi) 2, 8, 99. 169, 170, 185. 196 358, 428. 51S. .

Maruševac (Maryasowcz). Vidi: Vra-gović de M.

Masnec (Maznecz) Mato, gradj. Zagreb. 511.

Matajko iz Novigrada 342. Matajko (Mathayko) Matej, ban. po

vjerenik 136. Matešević (Mathesewych) Jakob 340. Matević (Mathewych) Gjiiro 341. Matija Korvin, ugar.-hrvat. kralj

276, 277, 279, 346. Matija. arcidjakon de Bexin 283. Matija, kanon, pojac zagreb. 199, Matija. sudac krupski 338. Matija, župnik sv. Ilije u Gorici

343. Matković (Mathkovich) Blaž 339. Matković (Mathkowych) Luka 339. Matković (Mathkowych) Martin 392. Matušević (Mathwsewych) Jakob 338. Mavro, vojvoda saksonski 432, 435. Maurović (Mawrowych) Bernard i

Pavao. 343. Maurović (Mawrowych) Luka 343. Mazić (Mazych) Petar 341. Mečenečki (Metbenechky) Mihalj

341. Mečenica (Mechenycza). Vidi: Far-

kašić de M. Medak de Filkovac, Gjuro, plemić

276. Medoševac (Medessewcz, Medosewcz)

Gjuro, plemić, kaštelan Vel. Kalnika 314, 391.

Mediolano Petar de, isplatnik, meštar zidara grada Siska 222, 226, 227, 228, 229.

Medjumurac (Murakewzy) Matija, djak 509.

-584

Medjunrarje (inter liumina Drawa et Mura) 372.

Medjurača (Megeryche, Mesimertschi). mjesto, trgovište u Slavon. 191. 493.

Medošić (Medosych) Pavao 339. Medvedgrad (Medwe. Medwewara).

grad 78. 101, 128. 266. 268. Medvedić (Medveffy) Pavao. arci-

djakon dubićki 503. Mehmedbeg Jaliia, pasa bosanski 3.

32, 33, 34, 71 . 482. Mehmethan, požeški sandžak 479.

482. Mekchey Stjepan 262. Melkior literat, notar suda varaž

dinske župan. 382. Meld(?), mjesto u Kranjskoj 397. Menići (Menyth, Menyeh), plemići,

piemen, općina 275 — 279. 337. 338, 453, 512.

Menjenski (Menyenzky) Petar 337. Merey (de Mere) Mihalj, kr. perso

nal 79, 238, 304. Merelašić (Merelasych) Pavao 342. Merzyny Gavro, sin Petra. 143. Mesarić (Mezarych) Mihalj 393. Meštar (Mesthar) Luka 343. Metlika (Methlyka, Metling, Med-

ling), grad u Kranjskoj 46. 98. 100, 522.

Mičalić (Mychalych) Grgur i Mihalj 341.

MiČinić (Mychynych) de Mirinćić, Ši-mun, plemić 276.

Mihalj. postolar (sutor) varaždinski 86.

Mihalj. župnik legradski 491. Mihalić (Myhalyeh) Lukša i Toma.

341. Mihanović (Michanowycz) Gjuro, pod

župan žup. zagreb. 264 — 266. 268.

Mihanović (Myhanowych) Matej 311. Mihinić (Mychynych) Jakob, Juriša

Miartin 340.

Miholić (Myholych) Martin 340, 341.

Miholjnja (Miholnya), imanje 267. Mihovo (Myehaw), grad u Kranjskoj

521. 522. Mikočević (Mykochewych) Petar, hu

sar iz Dužice 198. Mikšić (Myxych) Andrija i Bartol

338. Mikšić (Myksych) Petar 337. Mikšića gorica (Mikssieha goricza).

mjesto 181. Mikulić (Mykwlych) Ivan 318, 319;

Pavao 319 Mikulić (Mykwlycz) Matija i Toma,

plemići 266. Mikulica (Mikwlicza) Nikola, kr. ka

petan. Vidi: Jurišić. Miletinečki (Mylethynczy), hrv. ple

mić 391. Miličević (Mylychewych) Grgur 341. Miličević (Mylychewych) de Banjau,

Toma 338. Miličić (Mylychych) Gjuro. kaštelan

Mal. Kalnika 404. Milković (Mylkowych) Ivan 341. Milković (Mylkowych).. Martin 342. Milošić (Mylosych) Martin 342. Miloslavić (Mylozlawych) Ivan i.

Grgur, plemići 278. Milostin (Myloztyn) Gjuro 311. . Mirina(Myrynna), imanje 265. Mirinćić (Myrynchych). Vidi: Mići-

nić de M. Mirko (Emericus), prevendar župne

crkve u Stubici 134, 135. Mirko, upravitelj Stubice. službenik

grada Susjedgrada 303, 387. Mirkovac (Mirkouach). selo 294. Mirković (Murkowych) Martin 338. Mišljanović (Myslyanowych) Ladi-

slav 409. Mišljenović (Mislenowycz) Toma, ple

mić 267. Mitrovica (Zawazonthdemeter). mje

sto 71.

585

Mladenić (Mladenych) Nikola, vratar građa Siska 206, 216, 217,

Mladković (Mladkowych) Andrija. Mavro i Nikola, plemići 280.

Mlaka (Mlacha), selo, kašteo 409. Mlaka mala (Kysmlaka), imanje

2-67. Mleci, Mlečani. Vidi: Venetia. Modruški (Modrussie) knez. Vidi:

Frankopan. Mogorić (Mogorich) Grgur, plemić

278. Mogorovići (Mogorowych), pleme

305. Mojkovac (Moykowcz), plem. kurija.

319. Mokrice (Mokricza), grad u Kranj

skoj 268. Mokrović (Mokrowych) de Pedalj,

Gjuro 340. Molić (Molych) Juraj 339. Mons Claudii. Vidi: Moslavina. Montagnes, Montanessis Ivan, ple

mić, ruhar kralja Maksimilijana 445, 459.

Montanessis. Vidi : Montagnes. More Ladislav, plemić 103, 104,

492, 493. Morlaci (Moragkhen) 414. Morošić (Morossych) de Gradec. Ivan,

liter, 205, 206, 214. Moskon (MosconY Apolonij, gradja-

nin optujski 351 . Moslavina (Moslauina, Mons Clau

dii, Monozlo), kraj, grad 194, 195, 449, 492. Vidi: Erdödy de M.

Mostarski ('Mostarsky) paša 155. Mrijeznica(Mresnycza). rijeka 409. Mrnjavćić (Mernyawchych) đe Pe-

del, Franjo 340. MrnjavČić (Mernyawchyeh) Nikola,

službenik kneza Blagaja 284. Mršljenović (Merslyenowych) Pavao,

gradjanin bihaćki 279.

Mrtvica (Mertwycza)t mjesto ko Banjaluke 481 .

Muhač (Mohach) gradu Ugar. 88. Muhačko polje (Mohachiensis cam

pus) 94. Mulašić (Mwlasych) Martin 343. Mulec (Mwlecz), selo 393. Mulić Mwlych) Lovro i Nikola 341. Mura (Mwr), rijeka 33, 195, 373. Muratbeg (Mwrathbeg), paša 29. 30,

32. 34, 103, 104, 139, 140. 155, 171, 172. 185, 193—195.

Muratović (Mwratowych) de Klysyo Pavao, plemić 54.

Muratović (M wrath owy ch) Toma 339.

Murazombat, trgovište u Ugar. 242. Musim (Mwsim), ime 309. Mutnica (Mwthnycza), grad 409, Mutninski (Mythnynzky) Gjuro i

Martin 341. Mužkovci (Mwskowcz). Vidi: ' Čunić

de M.

N.

Nädasdy (Nadasdi) Krsto 478. Nädasdy (de Nadasd, Nadasdi, Na-

dasdinus) Toma, ban hrvat., dvor. sudac, kr. locumtenens, palatin, župan željezne županije, vrh. kapetan u Ugar 3, 10, 38, 39. 117—120. 137, 238, 349, 357. 372, 380. 451, 489, 491, 492,

Nadin, grad u Dalm. 189. Nagy (Nagh) Matija. plemić, kašte

lan rasinjski 404. Nagy Siraun, kaštelan grada Gore

204, 308. Nagyvärad. Vidi: Varadin veliki. Nagywathy N.. plemić 79. Napulj (Neapolis, Pulia). kraljev

stvo, potkralj napuljski 5, 518. Nart (Narth),4selo 209.

MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBUltGICA Ш . 37a

586

Našice (Nekche), grad 492, 493. Nazalić (Nazalych) Petar 337. Neapolis. Vidi: Napulj. Nedjelišće (Nedewlcze), mjesto, tr

govište u Medjumurju, sijelo tridesetome 15, 76, 242, 243, 365.

Nelepić (Nelepeezy), plemić 264. NemČić (Nemcbych) Krsto, plemić

264. Nemetujvär (Nemethwywar), grad,

trg. u Ugar. 147. Neretva (Narenta), rijeka u Dalm.

196. Nespeški (Nezpesa) Boltys, viceiu-

dex nob. 268. Vidi takodjer: Bol-thys.

Neuburg. Vidi; Salm de N. Neusoll (Neuensoll). Vidi: Ujzo-

lyom. Neustadt. Vidi: Wienerneustadt. Niary Franjo, plemić 43. Njemačka (Teitsche land) 171. sv. Nikola (Zentmyklvs). grad 492.

493. Nikola literat, služb. Nik. Zrinsko-

ga 127. J

Nikola iz Zagreba, zidar 224, 225, 226, 227, 228, 229, 309.

Nikola, zarobljenik 306. Nikopoljc (Nikopoli), grad u Tur

skoj 8. Nilipović (Nylypowych) Luka 340. Nitra (Nittria), grad u Ugar. 285. Nitranski (Nittriensis) biskup. Vidi:

Turzö Franjo. Nosichych (Nosychycli) Grgur 343. Noua ciuitas. Vidi: Wienerneustadt. Novaćić (Nowaehycb) Grgur i Mar

tin 393. Novak (Nowak) de Udbina. Ivan,

343. Novak (de Nowak) Pavao, djak

509. Novaković (Nowakovicza, Nowako-

wych) Ursula, udova Ivana 260. 270, 347, 348; Ana. žena Stje

pana Križanića i Ivan. djeca njezina 270; 271.

Novidvor (Noua curia, Wywdwar), dvor, grad 425, 443.

Novi grad (Nova civitas), grad u Istri 59.

Novigrad (Nowygrad, Nouigrad, No-uograd), Keglevićev grad 135. 136, 195. 410, 472, 476. 477. 481, 491, 492.

Novigrad (Nowygrad, Nouigrad), grad i trgovište kod Bihaća 339. 343.

Novigrad (Koztanycza aliter Nowi-grad). grad 341.

Novigrad (Castellnouo), grad. u Dalmaciji 196.

Novigradski (de Nowygrad) Mataj-ko 342.

Novigradski (de Nowygrad) plemići (kod Bihaća 340.

Novo (Nowo). Vidi: Luka iz N. Nouo Loco Martin de, Talijan, zi

dar 221, 222, 226, 227, 228, 229.

Novosel (Nouozel), ime obitelji 309. Nozović (Nozowych) Grgur, kmet

278. Nudalović (Nwdalowych) Jakob 340. Nfirnberg (Nuerenberga, Norimber-

ga), grad u Njemačkoj 108, 109, 135.

0.

Obradović (Obradowych)f Andrija, plemić čavićki 278.

Obrov (Obrow), posjed 453. Obrovac (Obrouatz, Obrovacz), grad

u Dalm. 178, 199, 395, 397. 398, 518.

Obrovac (Obrowacz). Vidi: Tehoje-vić de 0 . /

ObrovaČki (Obrowasky) Gjuro 338.

ObrovQ (Obrowo), selo kod Hrasto-vice 289.

Očjanski (Oczyanzky) Andrija 340. Odra, rijeka 199, 200, 214. Odra, selo kod Siska 198, 204,

214, 215. Ofen. Vidi: Budim. Ogulin, grad, mjesto u Hrvatskoj

1, 46. 181. Ohmanović (Ohmanowych) Pavao

338. Okić (Okych). grad 267. Okić sv. Trojstvo (s. Trinitas sub

Okych), selo 372. Olah (Olahus) Nikola, biskup za

grebački, onda jegarski, kr. vi-cekancelar, kancelar. 193, 232, 235, 236, 237, 239, 241, 245, 246. 251. 252, 260, 262, 280 — 282, 295—300, 302, 318— 320, 334, 358—360. 377, 379, 381, 385. 399, 406, 418, 420, 421, 433, 450, 458, 459, 468, 468, 474, 499, 400, 405—507, 509—511. Olah Vid, plemić 303.

Omeršljani (de Omerslyan), plemići 280.

Omilje (Omelye), imanje 265. Opatić (Opathych) Ivan, kmet 278. Opatovina (Abbacia B. M. V.) na

kaptolu zagreb. 266. Optuj (Pethowya, Pethotiia, Petau),

grad u Štajerskoj 133, 145. 169, 248, 351, 432, 433. 439, 473, 482.

Orahovica (Rahowcza, Rochocza, Ra-hotza, Rohotcza). grad u Slavon. 103, 104, 171, 478, 492, 493.

Orbach, mjesto (in insula Ivanić) 3. Orehovae (Orehowacz), posjed 453. OrehovaČki (Orehoveczy) Gašpar,

kaštelan Likave 408. Orlovčić (Orlowchych) Kata," žena

Ladislava Kerečenja 244, 365. Ormanski (Ormanzky) Kirin 337.

587

Ormuž (Ormostl, Fridau), grad, mjesto u Štajerskoj 15, 105, 310, 313, 441.

Oršić (Orsycz) Ivan, plemić 267. Orševac (Orsewacz), posjed 453. Osijek (Eszek, Essekh, Ossekh, Ezek),

varoš, grad 8, 16, 33, 34, 71, 171, 477.

Ostrogonski nadbiskup. Vidi: War-da Pavao. — Olah Nikola.

• Ostrovica (Osterwitz, Ostrowitz), grad u Dalm. 178, 189.

Ostrožac (Ostroschäcz, Oztrfosaczj), grad 413, 470.

Ostrožin (Osthrosyn, Ostrosyn), grad 305, 392, 393..

Ostrožinski (de Ostrosyn) Matej, zidar 223, 224, 225, 226, 227.

Ostrožinski (de Ostrosyn) Stjepan, zidar 223, 224, 225.

Otavčić (Otawchych) Lukša, gradja-nin cazinski 278.

Otmić (Othmych)Krsto, plemić 453. Otočac (Ottoschicz, Ottocatz, Otto-

schatz, Ottozitch, Otoschicz. Otho-zitsch). grad, varoš 7, 56, 75, 176, 178, 185, 196. 519.

Otok (Otthok). Vidi: Herendić de 0. Ozalj (Ösal, Ozal. Ozel), grad 64,

111, 324, 332, 398, 409, 484. Ozow, mjesto 71. Ozrinović (Ozrinowych) Juraj i Šti

pan, kmetovi 278. Ozroković (Ozrokowych) Ivan i Stje

pan 340.

P

Padova (Patauium), grad u Italiji 367.

Padova (Thervae Patauinae), kupalište u Italiji 106.

Payrbach (Pewrbaeh), mjesto u Austriji 373.

*

588

Pakrac (Pekretz, Рекгел\сг, Pakh-ritz), grad u Slav. 50, 482, 49:i.

Pakši (Paxi) Martin, upravitelj Virovitice 194.

Paladinus Mihalj, arcidjakon kal-nički 112.

Palčak (Palchak) Ivan 337. Palffy Petar. Vidi: Erdödy Petar. Palffy Stjepan, kanon, zagreb. 311,

315. Paković (Pakoych) Miko 340. Palo sv. Jakob de, opatija 517. Palossy de Erdewd Matej, arcidja

kon bekšinski 142. Papković (Papkowych) Nikola 310* Parys, plemić 265. Pašijan (Passyan), selo u Slavoniji

194. Pastor aliter Sowan, Gašpar gradja-

nin zagreb. 234, 284. Pastor de Zagrabia, Ivan, gradjanin

zagrebački 170. PataČić Pathachych) Petar, plemić

312, 315. Pavao, kanonik štioc zagreb. 101. Pavao, arcidjakon dubički 209. 210,

496. Pavao II., papa 389. Pavao III., papa 272. Pavao, sudac mulečki 393. Pavčić (Pawchych) Mihovil 341. PavČić (Pawchych) Pavao 341. Pavelić (Pawelych) Ivan 343. Pavlašić (Pawlasych) Luka 339. Pavlica (Paulicza), Uskok 134. .Pavlini (Heremitae) redovnici 493. Pavković (Pawkowych) Luka i Pe

tar 340. Pavšić (Pawsych) Gjuro i Marko, ple

mići 279. Peć (Pech). Vidi: Posežac de P. PeČuh (Quinqueecclesiae, Fünfkir-

chen). varoš u Ugar. 40, 48, 71, 88, 141, 148, 165, 166, 442, 443, 445, 446.

Pečuhski (Quinqueecclesiensis) biskup. Vidi: Tompa Gjuro.

Pečuhski prepošt, 248, 251. Pedalj (Pedelj. Vidi: Mokrović de P. Pe)rgershamer (Peygerzhamer, Pey-

gerschaymer) Ivan (Hanns), ratni savjetnik, vojni računovodja, blagajnik ratni 20, 41, 52.

Pekry Ivan, sin Ludovika 285. 405. Sofija, kći Ludovika 285.

Pekry (Pecri, Pewkry) de Petrovina, Ludovik, kapetan, župan liptav-ski 83, 85, 261, 285, 404, 405, 408, 492, 493. 496. Elisabeta. žena njegova, rodj. Bocs-кау 285.

Pepesa. imanje 265. Peranski (de Pernye. Pernyey) Ga

špar. plemić 270, 321, 34 4, 345, 408. Kata Križanić, njegova žena 270.

Peranski (Peranzky), plemići 393. Pereg Alberto de, prepošt pečuhski,

predstojnik ug. komore 18, 31, •36, 156, 248, 251.

Perenyi (Pereni, de Peren, Prymy) Petar, župan abbaujvarski. kancelar kralja Ferdinanda 46. 65. 496, 509.

Perkomajčić (Perkomaychych) Stjepan 340.

Perla, Uskok 144. Perlčić (Perlchych) Juraj 338. Perlica, gusar turski? 395. Perna (Регпуа), grad 393. Pernezić (Pernezych) Gjuro, službe

nik Tome Nadažda 489. Pernstein (de Pernstain) Ivan ; Mag

dalena Zekel, njegova žena 295. Peršić (Persych) Juraj, prisežnik

bihaćki 279, 338, 339. Perzijanci (Persi) 280. Perzijski car (Persarum rex) 32,

Vidi: Sofi. sv. Petar, mjesto 480. Petar, župnik u Bužinu 277. Petar, župnik ćaglićki 341. Peteković (Petekowych) Gjuro, su

dac hutinski 393.

589'

Pethew fie Gerse, Benko, plemić 382, 405, 417, 450, 451 . 492.

Pethomanf?). grad 492. Petrećić (Petrechych) Marko, ple

mić 409. Petrećić (Petrechych) Matej 341. Petretić (Petrechych) Nikola 341. Petrić (Pethrych) iz Velike, ime 228. Petrićević (Petrichewycz) Petar, ple

mić 265. Petrićević (Petrychewych) Toma

340. Petrićić (Petrychych) Ivan 340, Petrićić (Petrychych) Nikola 341 . Petrićin (Petrychyn)Luka 340. Petrinja (Petrynia. Petrina), mjesto,

grad 206, 447. Petrinjanin (de Petrinya) Filip, lite

ra t ' 117 . Petrovaradinac (de Waradino Petri)

Blaž, prepost šipuški, varadinski, jazovski 261, 334.

Petrović (Petrowych) Grgur 341. Petrovića selo (Petrowycha zelo), po

sjed 135, 136. Petrovina (Pethrowynya\ grad 493.

Vidi takodjer: Pekri de P. Petrovina (Petrowyna), selo, imanje u

Turopolju 267 268. Petrovina (Petrowyna), selo, posjed

kod Jastrebarskoga 65, 268, 269. Petau. Vidi: Optuj. Pezerski (Pezeri de Pezerye) Franjo,

pleinić 409. Pezerski (Pezeryo) Ladislav, ple

mić 264. Pezinek. Vidi: Baziny. Pištić (Pysthych). Vidi: Vitkić seu P. Pivčić (Pywcbych) Juraj, kmet 278. Planina, imanje 266. Plavec (Plawetz), ime 477. . Plavno (Plawno). Vidi: Benković

de P. 304. Plemenitović (Plemenithoycz) de Va

raždin, Ivan, djak 509. Plešić (Plessych) alias Živković

(Sywkowych) Šimun, Petar j Gaš-par, plemići menićki 453.

Poćinić (Pochynych) Valent 339. Podborje (Podborya. Podboria), tvr-

djava, samostan 76, 493. Podbrežje (Podbresye). posjed gra

da Zagreba 298. Podbrežje (Freyen Thurm). grad u

Kranjskoj 460. 522. Podetinić (Podethynycb), Martin 342. Podgorski (Podgorzky) Gjuro, ple

mić krišćićki 271 . Podjele (Podyele), posjed 453. Podkraj (Podkray) Grgur 342'. Podotočje (Podotochye, Podothochye)..

imanje 69, 266 Podzvizd (Pozwyzd), grad plemena

Krišćića 271. 274, 275. Pokupsko (Pokopzky, Рокоруе), grad

267, 293, 294. Polćić (Polchych) Jakob, plemić

276. Poletić (Poletych) Ivan 342. Poletinić J Polethynych), Kirin, Mar

tin i Šimun 340. Polićan (Policzan) Štipan. Uskok

144. Polićanin (Polychanin) de Polycze,

Gjuro, plemić; Kristina, njegova žena 285.

Poljica (Poglicia). Vidi: Ivanisevic de P.

Poljice (Polycze). Vidi: Jurjević de P.

Poljska (Polonia), kraljevina 86. Popovac (Popowcz), selo 37. Popovac (Popowacz) Petar 339. Popović (Popouitsch) Vučeta (Wei-

tschetta), Uskok 520, 521 . Popovturen (Turris) u Zagrebu 259,

260. Portugiški kralj (rex Lusitaniae)

417. Poschner Ivan, sudac varaždinski

330. Posedarje (Possedary), mjesto u

Dalm. 407.

590"

Posedarski (Possedarsky) Safer i Kurtan, plemići 407.

Posežac (Posesacz) de Peć, Ivan 342.

Pössing. Vidi: Szent György et Ba-ziny,

Požega (Posga, Posega, Posgawar, Poschega, Boschega), grad 32, 33, 34, 195, 429, 434, 443, 445, 477, 478, 482, 485.

Požgaj (Posgay) Matija, plemić 318.

Požgaj (Posgay) Sigismund, kr. poslanik k sultanu 353.

Požegani (Pesegany) Gašpar 342. Poznanović (Poznanowych) Ivan 392. Poznanović (Poznanowyeh) Mato

341. Požun (Posonium, Pressburg), grad

u ugarskoj 118, 119, 123, 124, 126, 130, 141, 150, 156-158 , 160. 304. 311, 315, 325—327, 362, 368, 377, 388, 417, 418, 420, 424, 426, 428, 430, 4 32, 461, 467, 489, 496, 522.

Požunski sabor 251. Požunski župan 71. Prag. (Praga), grad u Češkoj 57,

95, 97, 165, 166, 235, 236, 260, 262, 324, 325, 333, 345, 350, 358—360.

Prajnović (Praynowych) Andrija 339.

Prandisser. Vidi: Brandis. PraščovaČki (Praschoezy) Luka. sin

Stjepana 143. PrašČovački (de Praschowcz, Pa-

schoczy, Paschoczy) Stjepan, dvorski meštar biskupa zagreb., kr. povjerenik, vikar in tempor. zagrebačke biskupije 4, 113, 129,

' 138, 143, 144,' 147, 162. 163. 385.

Pravašić (Prauazych), obiteljsko ime u Dužici 82,

Prauspergar Vilim, vicedom kranjski 262.

Prebil Andrija, pisar tridesetnice slavon. 61.

Prečno (Prechno), selo 209. Prekovršje (Prekowersche), posjed

305. Prem (Premb), grad u Isfri 185. Prezuaćić (Preznacbych) Andrija,

plemić 454. Pribeg (Prybegh) Ilija 338. Prikrajski (de Prykray) Ivanac, ple

mić 267. Prilčić (Prilchych) Gjuro 340. Prilišće (Prylyzych). Vidi : Šutilo-

vić de P. Primožić (Primozitz, Primosichz)

Ivan, prior Augustinaca na Rijeci onda u Ljubljani 109, 516.

Priznačić (Priznachych) Andrija, plemić križevački 273. 274.

Prodavić (Prodawycz, Prođauis, Pro-dawycze, Prodawyz), grad, trgovište 172, 194. 300. 485, 486, 492.

Prolog (Prollog), brdo kod Hlivna 196.

Prozor (Prossor), grad u Hrvatskoj 56.

Pučić (Pwchych) Gjuro 341. Pučić (Pwcbych) Matko, kmet 277. Pučić (IVchycb) Šimun 343. Puheim (de Pwkam) Andrija, ma-

reskalko Austrije 473. Pukavić (Pwkawych) Mavro 340. Puničić (Pwnychych) Gjuro 340. Puničić (Punychycz, Pwn.yczych)

Mihalj i Andrija, plemići 268. Purgić (Pwrgych) Pavao. kmet 277. Puščak (Pwschack) Ilija 340. Puškar (Pwskar) Grgur 339. Putendorf (Pwtyndorff) Franjo, kr.

povjerenik 507.. Puzojević (Pwzoyewyth) de Rovično,

Ivan, plemić 276.

Q.

Quinqueecclesiae. Vidi; Pečub.

591

R.

Raca (Ratscha, Rathscha), grad, mjesto 194.

Račanski (de Racha, Rachinus) Emerik, kanonik zagreb., arci-djakon de Vaška 112, 197, 199, 200, 204, 205, 209, 211. 214, 215, 218, 221, 225, 226, 502.

Recanatum (Rachanatum), grad u Italiji 463 .

Račić (Raehych)Barisa 343. Račić (Rachych) de Travnik, Ivan

343. Radačić (Radachych) Matej 393. Radić (Radycb) Luka 337. Radičević (Radychewych) Nikola i

Ivan, prisežnici " bihaćki 279. 339.

Radičević (Radychewych) de Sračica. Nikola 276.

Radičević (Radychewych) Vrban 215.

Radinić (Radynych) Lukša 342. Radinović (Radynowych) Luka 342. Radmilović (Radmylowych) de Ce-

tin, Luka. plemić 363. Radojević (Radoyewych) Gjuro, kmet

278. Radojević (Radoyewych) de Klokoč,

Grgur 342. Radonjski (de Radonya) Rade, ple

mić 277. Radošev (Radosew) Gjuro 340. Radošević (Radosewych) Blaž 338. Rađošić (Radosych) Pavao 337. Radovac (Radowacz) Antun. 341. Radovan, zarobljenik 308. Radovanić (Radowanych) Ivan i Pa-' vao, plemići 279. Radulović (Radwlewych) Šimun, kmet

278. Radušević (Radwsewych) Augustin

i Gjuro 340. Ragusa. Vidi: Dubrovnik. Rahofcić (Rachotych) Luka 340.

Raj (Ra?), posjed kod Susjedgra-da 70.

Rayky, plemić 72. Rakitovac (Rakitowcz), imanje 266. Rakovac (Rochanackh, Rokonok), . grad 264, 428, 434, 442, 476. Rasciani. Vidi: Srbi. Rasinja (Razynya. Rasinya). grad

404, 492, 493. Vidi takodjer: Bocskay de R.

Ratkaj (Ratkay) Ana. rodj. Blagaj, žena Petra Ratkaja 489.

Ratkaj (Ratkay, Rathkay, Radkay, de Ratka) Velikotaborski, Pavao, kr. povjerenik, podžupan varaždinski 171, 240, 295, 311, 312, 321, 352, 359, 381, 382, 405, 431, 432, 479, 497.

Raven (Rawen), mjesto 329. Raven (de Rauen, Rawen, Rawenay,

Rauaoni, Rawony) Mihalj, protonotar hrv., protonotar dvor. suca, dikator hrvatski 15, 18, 68. 113, 128, 129, 264, 268, 287, 312, 313, 315, 370, 374, 380, 390, 391.

Raunach (Rawnichar) Bartol, kapetan u Bihaću 164, 181.

Raunach Jakob, kapetan 185. Rebrović (Rebrowych) Ivan 339. Rečan (Ritzan) Gašpar, kapetan

riječki 108, 109. Reciqa (Reczyca), imanje 267; Regensburg (Ratisbona), grad u

Njemačkoj 78, 80. Reka (Reka, Reka Bodogazon), selo

u križevačkoj županiji 404, 405. 440.

Rembald (Rembaldus) Krsto, službenik Ivana Ungnada 330.

Remete (Heremitae de sub Medwe), samostan pavlinski 266.

Remetinec (Rematinitz), samostan 476.

Rešetarić (Resetarych) Matija 343. Retković (Retkowych) Stjepan 339.

592

Rewa Mihalj de, loeumtenens palatum 238.

Ribarić (Rybarych) Gjuro, prisež-nik sisački 199.

Riječki (terrae Fluminis) kaptol 110. Rijeka (Sankt Vaidt am Pflaum, s.

Vitus terrae Fluminis, terra Flu-minis, St. Veytt). grad 6, 108— 110, 169, 185. 262. 26:'., 484, 516, 517.

Rim (Roma), grad u Ital 273. RipaČ (Repitsch. Rypach, Repitz).

grad u Hrvat. 58, 397, 470. Rodić Rodych) de Klis, Ivan 342. Rodinić (Rodynych). Petar'342. Roginić (Rogynych) Luka 339. Roginić (Rogynych) Nikola, kmet

278. Rojarić (Royarych Grgur 343. Ropković (Robkowych) Matej, kmet

278. Rosković (Roskowych) Martin, ple

mić, vojnik bihaćki 280 Rosonski (Rossonensis) biskup 214. Rosonski (Rossonensis) prepošt 273. Rotenptichel. Vidi : Lamberg de R. Rovično (Rowychno). Vidi : Puzoje-

vić de R. Rovišće (Roycha), utvrda 246. Rovno (Rovrao), posjed 13. Rozgović (Rozgowych) Stjepan, kmet

278. Rprinović (Rprynowych) Petar 342. Ručanić (Rwchanych) Toma, ple

mić 316. Ručenić (Rutzenitz) de Zagreb, Ma-

to, djak 509. Ručić (Rucich) Ivan (Zuane), gra-

djanin šibenički 107. Ruđelić (Rwdelych) Gjuro, plemić

279. Rudinović - (Rudynowych) Krsto i

Mirko 342. Ružić (Rwsych) Mihovil, kmet 278. Ružić (Rwsych) Mihovil, sudac bu-

žinski 277; Petar, kmet 278.

v

s. s. Šafarić (Saffarych) Mihalj 343. Safranić (Saffranich) Ivan, gradja-

nin zagreb 241, 341. Safranić (Saffranvch) Stjepan, gra-

djanin zagreb. 511. Sajkovića selo (Saykowycha zelo).

posjed 135, 136. Sajtošić (Saytosych) Petar, Imsar iz

'Odre 198. Salavić (Salawych) Andrija 341. Šalković (Salkowych) Bernard. Mi

hovil i Stjepan 341. Šalković (Salkowych) Gjuro i Mat-

ko 341. Šalković (Salkowych) Ivan 343. Šalković (Salkowych) Petar i Toma

341. Salra (zu Salben u. Neuburg am

Inne) Nikola, grof, kr. savjetnik, vrhovni kapetan i župan po-žunski, vrhov. komornik. vrhov. zapovj. u Ugar. 123—126, 242. 252, 474.

Samobor (Zamobor), trgovište 267, 369, 370, 490.

Šamšinovac (Sarasynowcz), imanje 266.

Šančić (Sanchych) Šimun 339. Sanct Georgen (Sandt Georgen) u.

Posing. Vidi : Szent-Györg i Ba-zinyi.

Sandorffy Ivan, plemić 492. Šandrovač (Sandrocz), kašteo 492,

493. ŠantaČić (Santhachych) Jurica i

Petar, vratari grada Siska 218. Santić (Santhych) Pavao i Jurica

219. Sarčić (Sarchych) Petar 342. Šaronić (Saronych), hrv. plemić

391. Šaronić (Saronych) Gjuro, plemić

266.

593

Šaronić (Saronich) Ivan, kaštelan novigradski 472.

Sarvär (Sarwar), grad Nadaždov u Ugar. 10.

Särviz (Sarwiz), mjesto u Ugarskoj 88 .

Šašin (Sasyn), imanje 267. Šašinovec (Sasynowcz), imanje 269. Saski (Saxoni§) vojvoda Ivan 272. Saski (Saxoniae)* vojvoda Mavro

•273". Batnik (Zathnyk), Gjuro, kr. povje

renik 392. Sava (Sava, Zawa, Saw), rijeka 34,

46, 7 1 . 101, 151, 174, 183, 195, 200, 204, 209, 214, 233, 237, 287—289, 291, 292, 295, 328, 352, 364, 399, 445, 477.

sv. Save, herzeg 440. Saurer L., činovnik kancelarije kra

ljice Ane 81 . 97. Schaler, ime obit. 480. Schlaining. Vidi: Szalonok. Sehnytzempaüin Vilim, kapetan u

Bihaću 164. Schrat Akacij, kr. sekretar 239. Sehreiber (Schreyber) Vuk (Wolph-

gangus), pouzdanik kralja Ferdinanda, tridesetničar 105, 238, 239.

Schwar Vuk, zamjenik kranjskoga vicedoraa 77.

Schupring, grad u Ugar. 242. Sćitarjevački (de Schythario) Gjuro

i Tomo, plemići 266. Sćitarjevački (de Schytaryo, Schy-

tharoczy) Stjepan, plemić 266. 292,-390, 453.

Šćitarjevo (bona Stythariewsky), posjed 127. .

Sebastijan, organista stolne crkvo zagrebačke 390, 391.

Šegiljević' (Seghylyewych, Segylye-wych, Segylewych, Sagiliewych) Nikola, kaštelan topliČki 240, 248, 261, 310—313 .

Seyrl Jorg. upravitelj u Ljubljani 57.

Sekel. Vidi: Zekel. Sela (Zela), selo kod Siska 198,

202. Selačić (Zelachych)Mihalj 337. Selesković. ' V id i : Želešković. Šelibić (Selybych) Marko 215, 216,

217, 218, 219. Selnjak (Selniak, Solnak(!), Schy-

nyck), grad u Slavon. 76, 492, 495.

Semenić (Semenitch) Oton, kranjski plemić 522.

Sempthe, mjesto u Ugarskoj 87. Senj (Segnia. Segna, Zeng, Zenng.

Seny). grad u Hrvatskoj 2, 5, 6, 7, 11. 25, 55, 56, 73, 75, 101. 106, 154, 156. 1.76—177, 179, 181, 189, 189, 196. 346, 347, 389, 390, 399 — 398, 407, 414. 415. 460, 463, 465, 484, 518 —522.

Senj, crkva sv. Duha 346. Senjski (Segniensis) biskup. Vidi :

Jožefić Franjo. Senjski samostan Franjevaca 1 1 , 2 5 ,

347. Senjsko brdo (mons Segniensis)

361. Šepković (Sepkowych) Gjuro 341. Serblin (Zerblyn) Gjuro 341 . Seršić (Zersych) Jakob 341 . Seršić (Zerssych) Šimun, prisežnik

varaždinski 129. Šešerković I Seserkowych) Andrija

340. Sestrić (Sestrych) de Prilišće, Rade

i Toma 343. Šetan (Sethan)-Ivan 338. Siaradski (Syradiensis) palatin. Vi

di : Laski. Sichelberg (Sichlberg), grad u Kranj

skoj, 253 v 397. Šibenik (Sibenico, Schibenikh), grad

• u Dalm. 107, 196, 484. MONUMENTA HIST. XXXX. MONUM. HABSBUUGICA. III. 38

594'

Sybrik Gjuro 70. Sidaković (Sydakowych) Juraj 342. Sidić (Zidychj Nikola 341. Sidominić (Sydomynych) Bartol 343. Sigerstät Jorg, kranjski plemić 522. Siget. (Zyget), mjesto u Medjumurju

311, 315. Siget (Zygethl, imanje u zagreb.

županiji 295. Siglsdorffer Gjuro, ratni meštar

457. Sigmar, činovnik kr. kancelarije

335, 375, 377, 378, 388. Sikloš (Soklyos). grad u Ugar. 33,

103 Siksto IV., papa 346. Šimonenski (Schimonensky) Ivan,

upravitelj Susjedgrada 70, 71. Šimun lit. iz Dubovca, plemić 345 Šimun, sudac 278. Šinmnovac (Symonowcz), plem. ku

rija, imanje 264, 319. Singkhmoser M., činovnik kr. kance

larije 409. Šintava. Bidi: Sempthe. Šipković (Sypkowych) Stjepan 310. Šipuš (Schipuscb) Martin iz Gudov-

ca, prebjeg 433, 485. Sirač (Zyrcz, Zryli(!). Zirchl grad

u Slavon. 70, 428, 492, 495. Siravić (Syrawycth) Gjuro i Petar

plemići 276. , Siravić (Syrawyth, Syrawycb) Ivan

i Tomo, plemići 276. Sirmium. Vidi: Srijem. Sisak (Zizek, Zyzya, Scitium, Sci-

scia), provincija, varoš, držanje, grad. trgovište 82, 122, 182. 183, 1S6, 197—200, 203 . 206, 207. 209, 211, 212, 214—224 233. 234, 237, 251, 252, 2бб' 268, 269, 283, 289—290, 292' 293, 296—299, 317, 352, 363 ' 364, 370. 410, 411 . 425, 428' 433—435, 439, 447, 448, 502 '

Šišinački (deSyssyncz) Krsto, plemić 267.

Šišljaviić (Syslawych), imanje 267. Sišmanović (Sismanowych) Rade, voj

nik bihaćki 28o. Sitarić (Zitharich) Mihalj 393. Sitarić (Sytharych) Toma 341. Skalić (Skalyeka) Ana (Kata) 347. Skalić (Skalych) Ivan 341 . Skalić (Skalycz) Matija, građjanin

zagrebački 37. д38. Škarić (Skarych)I^an 343. Skarić (Skraych) Stjepan 337. Skenderović (Zkenderowych) Gjuro

340. Škodan (Zkodan) Andrija 340. Skrad (Zkrad), grad. plemići 343. Skrižanić (Zkrysanych) Petar 341. Skvarić (Zkwarych) Luka 337. Škulić (Skwlych) Vid 393. Sladenić (Zladenych) Gjuro 341. Sladnić (Zladnych) Jakob 341. Slamnovec (Slawnoch, Zlamnoucz),

imanje 266, 271. Vidi takodjer: Novaković de S.

Slaning. Vidi: Szalonok. Slatinski (Zalathnoky) Matej, po

vjerenik bana, građjanin zagrebački 136. 416.

Šlavetić (Zlaweticzy), grad 267. Slavković (Zlaukoycz), plemić 426. Slivac (Zlywacz) Martin i Toma

341 . Slobočinski (de Zlobochyna, Slobochi-

nus) Nikola, kanonik zagreb.. špan sisački 113, 199, 205, 411 .

Slovinac (Zlowynacz) Martin, plemić 277.

Slunj (Schlung. Zlun, Slun), grad 155, 413 . Vidi takodjer: Franko-pan Slunjski.

Slunjski (de Zlunii) knez (comes). Vidi: Frankopan S.

Smederevo (Šamandria), sandžak 3. Šmeković (Smekowych) Adam, hr

vatski plemić, dvorjanik kralja Maksimilijana 361 .

Smrčković (Zmerchkowychy), selo, pleme 513.

595

Sočić (Zodchych) Mihalj 338. Sofi (Zophy. Soffj). perzijski vladar

32. 484. ' Soklos. Vidi: Siklös. Sokol (Zokol. Zokhol, Zockol), grad

kod Bihaća 43. 44, 48 . 59, 243, •244. g47, 343, 364—366. 459 — 4 6 1 .

Songorjć (Zongorych) Gašpar, načelnik zagreb. 471 .

Songorić (Songorych) Ivan, gradja-nin zagreb. 100, 101.

Šonneg (Sonnegseh, Swneg). Vidi: Ungnad, barun od S.

Sopić (Zopych) Gal, brodar (magi-ster vadi) u Sisku 197. 199.

Šopron. grad u Ugar. 455, 456. Šopronska tridesetnica 242. Sormanić (Šorraanvcli) Petar 343. Šorovac (Sorowacz) Bartol 343. Šoršić (Zorsych) Petar 210, Šoštar (Soztar) Matej 340. Šoštar (Soschar) Petar, gradjanin

varažd. 129. Šoštarić (Sostharicb) Broz i Pavao

393. Š(Hvan. Vidi: Pastor. Sovinić (Zowynych) Ivan 341. Spanija (Hispauia), kraljevina 361. Španjolska vojska u Ugar. 169. Speier (Spira). grad u Njemačkoj

95. Špilaiić (Spilarych) Martin, kašte

lan grada Bužina 277. Špirančić (Spyranehych), plemić

264. Spišić (Spyssycz) Franjo, plemić

267. Spitall. grad u Koruškoj 56. Sračica (Zrachycha), kašteo, selo,

crkva sv. Marije 218, 219, 276. Sračićki (de Zvrchycha) Petar, stri

jelac sisački 218, 219. Srb (Ssrb), mjesto u Lici 414. Srbi (Rassiani, Šeruiani) 170. Srbija (Seruia). sandžak 3.

Šredišće (Zerdahely). Vidi: Dersßy de S.

Srijem (Sirmio, Sirmium, Sirmia) sandžak 3, 71, 151.

Srijemac (Sirmiensis) Gjuro, nekoć kapelan kralja Ludovika II. 509.

Srijemac (Syrmiensis) Sebastijan, tridesetničar 238, 239.

Stabandža (Zthabancha), posjed, plcm. rod (generatio) 340, 342.

Štajerska (Stiria, Stayer), vojvodina 15, 159, 169, 170, 180.-195, 439, 444, 197, 523 .

Stain. Vidi: Lamberg zu S. Štanjević (Ztbanyewycli) Ivan, ple

mić 278. Stanković (Stankowych) Ivan, ple

mić 443. Stanoje (Zthonoe), zarobljenik 307. Starigrad (Starigradt), grad u Hr

vatskoj 7, 56. Stavljenović (Ztawlenowych) Marko

343. Stegarić (Ztegarych) Matija 341. SteniŠnjak (Sthenycznyak. Zthenych-

nyak, Stinisnyak), grad 117, 118, 119, 120, 137, 249, 267, 292 293, 296.

Stepanić (Ztepanychj Ivan 343. Stepšić (Ztepsych) Gjuro, plemić

393, 453. Stepšić (Ztepsych) Luka i Petar

337. Sfcepšića Gorica (Ztepsycha Gorycza),

posjed 453. Stezov (Zt'ezow) Šimun 342. Sthynyk. Vidi: Selnjak. sv. Stjepan (Zenthysthwan), grad

492. Stjepan, arcidjakon vrbovaeki 112. Stjepan (Stefano), službenik bana

Petra Keglevića 3. * Sfipković (Stipkowych) Jandro, ple

mić 279, Stipšić (Stipsicz) Antun, službenik

Lenkovića 464.

596

Stiria. Vidi: Štajerska. Stojanović (Ztojanowych) Blaž 341 . Stojčić (Ztoychyeh) Martin 340. Stojčić (Zthoychych) Toma 341. Stojković (Ztoykowych) Bartol 337. Stojković (Zthoykowyeh) Grgur 393. Stojković (Zthoykowyeh) Petar 343. Stojšić (Zthoysych) Nikola, ple

mić 410. Stolni Biograd (Albaregia). grad u

Ugar. 104, 248. Stračić (Ztrachyeh) Ivan 338. Strasser Engelhard, kapetan u Za

grebu 4 1 , 42. Strasser Gjuro 52. Strelčasela (Ztrelchyazela). Vidi :

Martinković de S. Strelećko (Ztrelychko). gaz, mjesto'

198, 203, 209. Streza (Ztreza), samostan pavlinski

493 . Strezemlej (Ztrezemlyey), gospodin

406. Strezoj (Ztrezoya, Ztyzoy) Stjepan,

plemić 267, 362. 363. StriČić (Ztrychych) Martin, kmet

278. StriĆko (Strychko) Gjuro, plemić

267. Strićković (Ztrychkowych) Mihalj

337. • Strigonium. Vidi: Ostrogon. Strigova (Strygo), grad u Medju-

murju, 254, 255, 285, 322, 325, 372, 497.

Strilčić (Ztrylchych) Luka, plemić 278.

Stubenberg (Stwbembergk) Vuk i pok. Franjo 325.

Stubićki (Zthobyczay) Koloman, plemić, sudac plem. župan, zagreb. 265, 268..

Stubica donja (Alsozthwbycza, Also. zthobycza, Zthwbycza, Stolbycza. Stolbiza, Stubicza Inferior, Nider-Stubicza), imanje, grad, selo 70,

71 , 86. 92. 93, 105, 120, 121,. 136, 265, 268, 269, 281. 333,. 334—336, 386, 387, 458.

Stubica (Sthobycza, Sthowycza), žu-• pa 134, 135. Stubica gornja (Ober-Stubicza, Stu

bicza Superior), selo, plemići 334,. 335.

Stupčanica (Šopronczea), grad. 492 . Svaćića selo (Zwachicha zelö"). po

sjed 135. Swar Vuk, vicedom kranjski 54. Švaraćki (Zwaracbky) Ivan, plemić

409. Subočki grad (Soboczky), grad 491. Sućić (Zwdchych Gjuro 341. Sučić (Swdchych) Ivan 341. Sućić (Zwdchycb) Toma 341. Šučića selo (Zwchycha zelo), posjed

136. Sudac (Zwdacz) Andrija 342. Sudac Pavao, plemić 136. Svetački (Zemchy, Zemchey) Krsto,.

odmetnik 8, 28. Svetački (Zemphthey) Vuk (Farca-

sius), plemić 100, 493. Svetec (Zwethecz) Franjo 215, 216-

Vidi: Benko, Duh, Dujam.

Elisabeta. Juraj,. Križ, Lovro, Petar i t. d.

Sveti Benko Sveti Dub, Sveti Dujam Sveta Elisabeta Sveti Juraj Sveti Križ Sveti Lovro Sveti Petar i t. d. j

Svetoivanski (Zenth Ivany) Dora, udova 265.

Svetoivanski (Zenth Iwany) Mihalj, kr. povjerenik 401 .

šugović (Swgowych), Kirin, Lukša ' i Mihalj 341 .

Šugović (Swgowych) Marko 341. Šugović (Swgowych) Valent, odroda

Kačića 278.

597

Suhodolski (Zwhodoly) Stepan, plemić 264.

Svinarić (Zwynarych) Gjuro, Nikola i Pavao 340. ''•*

Svinica (Zwynycza), kašteo 340. Svinović (Zwynowych) Martin 341. Svirac (Zwyracz) Martin 341. Šuljanović (Swlyanowych) Matko

342. Supanić (Swpanych) Ivan, prepošt

Čazmanski 112, 495. Supanović (Swpanowych) Petar 340. Sura (Swra) de Bakar. Ivan, plemić

409. Surdić (Swrdych) Ivan i Pavao

338. Surlić (Swrlych) Juraj 342. Sušeljbreg ^Sosombregk), imanje

264. •Susemberg. Vidi: Auersperg bar.

de S. Sušić (Swssych) Martin, kmet 278. Äusjedgrad (Somssed, Sosset, Zom-

zedwar, Sused). grad 70, 71, 86, 87. 92, 93. 105, 111, 120, 121, 265. 268. 269, 281, 303. 333, 3-34', 399, 458.

Sušković (Suskowych) Ivan 392. Sutilović (Swthylowyeh) de Prilišće

(Prylyzyn), Grgur 343. Šutkovac (Swtkowacz) Petar, plemić

iz Kriščića 273, 274. Suželić (Swsselych). Vidi: Horvat

alias Š. Szabolcs (Zabolch). županija 458. • Szalav de Kerechen Ivan 71. Vidi

takodjer: Zalay. Szalonok (Slaning) grad u Ugar.

242. Szatmär (Zathmar),županija 458. Szecsan (Zechen), grad u Ugarskoj

357. Szent Gyorgy (Sanndt Georgen) i

Bazing (Pösing) Krsto, grof de 125.

Szepes (Scepusiensis), prepoštija 334.

Szombathely (Sabaria), grad u Ugar. 242.

T.

Tabor Veliki. Vidi: Veliki Tabor. Tahy (Taehi, ThahydeTah. Dahy)

Franjo 22. 23, 28, 51, 54, 67. 68, 478, 422.

Tajčić (Tajchych) Toma 338. Talijanski zidari 211, 221, 222.

226, 227. Tantarić (Tantarych) Juraj i Mar

ko 342. Tarnöczi (Tharnoezi) Andrija, služ

benik Nadaždov 118, 119. Tarnöczy Ivan, upravitelj grada

Stenišnjaka 349. Tattempek Ivan, pretstojnik slavon.

tridesetnice 490, 507. Tehojević (Thehojewych) de Obro

vac, Vid, plemić, vojnik bihaćki 280.

Tehović (Tehowych) Vid 339. Teyffl Erazmo, kapetan slavonski

68. Tisa (Tibiscus), rijeka 357. Thuröczy (Twroczy) Ivan", plemić

495. Tininium. Vidi: Knin. Tišljarić (Tyslyarych) Stjepan, kmet

kaptolski 82. Tkalac (Tkalacz) Mihalj 343. Tkaničarić (Tkanycharych) Stjepan

338. Todol (Thodol) Ivan 343. Todor (Thodor), zarobljenik 308. Tokočić (Tokochych) Broz 337. Tokoćić (Tokochych) Lukša 337. Tokošić (Tokosych) Luka 337. Tokošić (Tokosych) Marko 337.

341. Tokošić (Tokosych) Nikola 337,

598

Tokošić (Tokosyeh) Pavao 337, 341.

Tolipani, turske zete 463. Tolna (Tholna), trgovište u Ugar.

88. Toma; plemić 314. Toma literat, poslanik i sudac za

grebački 97, 101 . To'malović (Thomalowych) Ivan 339 Tomašić (Thomasych) Luka 339. Tomašić (Thomasych) Stjepan, ple

mić 409. Tomazović (Thomasowych) Grgur,

prisežnik biliaćki 279, Tomazović (Thomazowych) Marko,

kaštelan želinski 292. Tominić (Thomynych) Ivan, plemić,

kaštelan grada Siska 213, 215, 216, 217, 218. 219.

Tomković (Thomkowych) Juraj, kmet 278.

Tompa (Thompa) Gjuro-, kanon, za-greb., upravitelj dobara zagreb. biskupije, gubernator biskupije, prepošt, biskup pećuhski 113, 142, 145, 153, 193, 213. 290, 310. 315. 338, 369, 370. 371, 380.

Tompić (Thompych) de VranograĆ Andrija, ban. povjerenik 136.

Tompić (Thompych). de VranograĆ, de Zechen. Ivan, ban. povjerenik 136, 271, ' 501.

Tompić (Thumpitsch), plemić 330. Topličanec (Toplychanecz) Andrija

215, 216, 217, 218. 219. Toplice varaždinske (Thoplyoze, Dep-

plitz. Thoplicza) posjed, grad, kupke 37, 38. 240. 248. 315, 390 .476 .

Topolovac (Thoppalotz), mjesto 476. Topuski (de Thopuzka). Vidi: Mar

ko de T. Topusko (Thopozka, Thopwzka, To-

powzka, Topoezka). opatija sv. Marije, varoš, grad 174. 256.

267, 276. 301. 328, 3:29. 3 6 3 . 399, 410, 465. 466, 489.

Torek (Tewrek, Török, Therek) Valentin, kapetan 71, 88, 103.

Tot (Thoth) Nikola, plemić 264. Totuševina (Tothwssewyna), provin

cija 207. Tranquillus Guarinus. riječki kan

celar 263. Travljanin (Trawianyn) Antun, za

robljenik 306. Traunekher Toma, upravitelj živeža

(Profandtverwalter) 20. Travnik (Thrawnyk). Vidi: Račić,

de T. Trem (Threm). imanje 264. Trdinić (Terdynycb, Therdynych)

Mafija i Nikola 342. Treni (Threny) Martin 343. Trementz(?). mjesto 478. Tridentski crk. sabor (concilium)

417. Trnava (Thernawa, Thoniawa), mje

sto u Hrv. 429. 434. Trnava (Tirnauia), grad u Ugar..

497. Trnavski (Tyrnauiensis) sabor 237. Trnovski (Thernowzky) Gjuro 339:. sv. Trojstvo pod Okićem (s. Tri«i-

tas sub Okycb) selo 372. sv. Trojstvo (s. Trinitas), župa u

Zagorju 265. Trsat (Tersatum), samostan franje

vački 12. Trst (Triest, Tergestum), grad? 20^

55, 194, 244, ^272, 365. Trstenik (Tlierzthenyk). posjed, ple

mići de T. 514. Tržac (Terschicz), grad 413. Tržački (de Trsach) knez. Vidi:

Frankopan T. Tumpić. Vidi: Tompić. Turak (Tlnvrak) de Gradec. Petar

338. Turan (Thwran). Vidi: Blagajski

Turan.

Turan (Thwran) Vidi: Gušić de T. Turci, Turska, 2. 4. 5, '7, 8. 9.

10. 16, 19, '21—23 — 25, 2 8 — ' 29, 31 , 33, 34. 36, 43, 46 .47 .

48. 49, 50, 5 1 . 52. 54, 65, 67, 68, 69. 72, 76, 88, 94, 97, 99. 104, 106. 107. 110, 117, 133, 134. 137, 138. 139—142, 15tJ 152. 153, 154, 155, 156, 159, 161, 166, 167. 168, 169, 170, 171, 172, 174. 175, 177 — 179—181. 182, 184, 185, 186 —189. 194.' 195. 196, 207 ,210 . 230, 243, 247, 248, 251 , 253, 264, 274. 280, 283, 285. 286, 288. 293, 300. 318, 328. 331, 346. 351 . 353—359, 373, 378, 383, 389, 392, 393, 395. 397, 398, 399. 400. 405, 407, 413 —415 , 422, 423 , 4 2 4 . 4 2 5 , 428,

. 429, 431 . 434, 440, 441 , 447. 455, 456, 463 . 470, 471 , 474, 477, 478, 479, 480, 481—483, 485, 491 . 495, 496, 497. 498, 507, 508, 518, 521.

Turčinović (Thwrchynowych) Bartol 343.

Tvrdisavić (Thwerdyzawych) Matija, iplemić 409 .

Turkh (Tunk(!))činovnik kr. kancel 108, 109.

Turković (Thwrkowych) Gjuro, Ma-tej, Valent 392.

Turković (Thwrkowych) Grgur, plemić 279.

Turković (Thwrkowych) Matija, sudac roda Kaćića u Koprivnici 279.

Turković (Thwrkowyeh)Mihovil. kraet 278.

Turković (Thwrkowych) Pavao 342 Turn (Thurn, a Turri) et Crnce

(zum Creuz), Antun, barun, kr. savj., kapetan ljubljanski, upravitelj Kranjske 156. . 171 . 184

. —187, 195. 197. Turn (a Turri) Franjo 331 .

599

Turn (de Turri) Krsto 43. Turn (a Turri, Krysathacz de Fan-

thurno) Nikola, komtur njem. reda 98, 100. 330.

Turn (Thurn, a Turri, a Turri et s. Cruce) Erasmo, kapetan bihaćki, komtur njem. reda bajlije austrijske 43—46, 58, 62, 167.

Turopolje (Campus Thwropolye), plem. općina 306, 32S.

Turnar (Tlmrnar) Fabijan 508. Turzć (Thurzo) Aleksije, kr. locum-

tenens. dvor. sudac 54. 142. 242.

Turzö (Twrzo, Thurzo, Thwrzo) Franjo, biskup jegarski, biskup hitranski. pretstojmk ugar. komore 261, 326, 333, 334. 336, 369, 376—378. 388, 403, 428, 430. 436, 461 .

Tuščića selo (Thwsschycha zelo), posjed 135, 136.

Tušilović (Thwsylowych) Andrija 342.

U. V. W.

Vacki (Vaciensis) biskup7 4 7 . Vagatovića (Wagathowycha) brod,

prelaz na Kupi 328. Valentić (Walenthych) Gjuro i Ivan

340, Valetić (Waletych) Matija 311. . Valjanić (Valianych) Gjuro, sudac

trgovišta Stenišnjaka 393. Wälledolid, grad u Španiji 361 . Valona (Vallona), grad u Albaniji . 196. Valpovo (Valpo, Walpo), grad u

Slavoniji 33 . 139, 140, 148, 496.

Walter (Walther. Bolther) Gjuro (Jörg\ prefekt, kaštelan varaždinski 330, 380, 444, 446.

600

Varadin Veliki (Waradinum), grad u Ugar- 435.

Varadinski (Varadiensis) biskup. Vidi: Martinušević Gjuro.

Varadinski (capitulum Varadiense) kaptol 367.

Warallya Ivan de, plemić, barbir biskupa zagreb. 117.

Varašić (Warasych). Vidi. Vražić. Varaždin (Varasin. Warasin, Waras-

dinum, Varasd). grad, varoš 18, 19, 78, 79, 83—90. 113, 129 — 133. 139, 157—160, 169, 172, 194, 195. 242, 244, 260, 286. 310, 312, 314, 330, 380, 381,' 401 , 402, 437, 438, 444, 445, 446, 458, 475, 476, 492. 509.

Varaždinska (Varasdiensis) županija (comitatus) 37. 250, 352. 359, 380, 381, 405, 418, 420.

Varaždinski samostan Franjevaca (ord. minor.) 250, 473.

Varaždinsko polje (Varasdiener Feld, campus Warasdiensis) 434, 437, 443.

Warda (de Varda) Pavao, nadbisk. ostrogonski 131, 150, 156, 232, 238, 285, 320.

VarjaČić (Waryacbych) Tomica, kmet 278.

Vasić (Wassych). Vidi: Vražić. Stanko.

Vaška (Waska, VascaJ, ar.cidjako-nat 112, 197, 199, 200, 204, 209, 211 . 214, 215, 218, 221 , 225, 226, 411 , 502.

Vaskezy (Waskezy) Marko, plemić službenik Erdöda 290—292.

Vasvar (Castrum ferreum), županija. Vidi: Bäthyany 372.

Ubojković (Wboykowych) Blaž, Ma-to i Nikola, kmetovi 278.

Udbina (Vdbing, Uduigna, Vdbin), grad 177, 181, 185, 187 Vidi takodjer: Novak de U.

Udrinić (Wdrynych) Luka, gradja-nin bihaćki 279.

Večnić (AVechnich) Simun, plemić 280.

Weispriach Ivan (Hanns). barun 92.

Velibeg (Wellibeg. Vellibeg), turski zapovjednik 101, 171, 189, 194.

VeliČki (Welykei) Ivan, prebendar zagreb. 392.

Velički (Welikinus, Welykynus) Mirko, kanon. Čuvar zagreb, 211, 290. 310, 312. 316, 385, 410. 411 .

Velika (Welyke, Velihka. Weligkho. Vellika), *grad 117, ' 118, 174, 175. 179, 184, 189. 194, 196, 198, 204. 207; 209, 210, 212, 228 , .288 , 429, 443, 491—493. 497.

Velika gora (Welyka gora), imanje 265.

Veliki Tabor (Nagg Thabor), grad 382. ' Vidi taködjer: Ratkaj de Nagli Tabor.

Velipčić (Welypchych) Nikola 339. Venecija (Venetia, Veneđig, Veneti,

Venezianer), grad. republika, 35. 196, 285, 323, 396, 397, 415, 463, 464, 510.

Verböczy Stjepan, kancelar kralja Ivana Zapolje 47, 48.

Vernčić (Wernchych) Nikola, sudac čavskih plemića 278.

Wernpg (von Wernegk, Wernekh, Wernykar) de Koštan jevica (Land-strass),de Žužemberg Ivan (Hanns) kr. kapetan Uskoka 133, 177, 180, 253. Vidi takodjer: Kosta-njevički kapetan.

Verinković (Werynkowych) iz Gušća. Mihalj 217, 218, 219.

Vesprimski (Vesprimiensis) biskup. Vidi: Berislavić Petar.

Vicaković (Vyczakowych) Mato, vratar grada Siska 206, 215, 216. 217, 218, 219,

601

Vičić (Wychych) Toma, -plemić 278. Vidačić (Wydazych) Ivan, kaštelan

u Stenisnjaku, plemić 344, 345, 392r 409.

Widmanstädter (Witmansteter) Ivan Alberti. kancelar kralja Ferdinanda 517.

Vidošić (Wydossych) Gjuro, ban. povjer. 136.

Vidošić (Vidossych, Widossych) Marko 18 J.

Vidović (Wydowych) Matas 339. Wienerneustadt (Giuitas noua, Neu-

stadt) varoš u Austr. 7, 14, 17, 18, 19. 20, 21—23, 25. 26, 27, 29,'30.' 35. 36—37,39,40, 50—54, 57. 58, 61 — 64, 65, 81, 45G.

Wieschen(?) H. činovnik kr, kancelarije 488.

Üjfalva {Wyffalw), selo vi Ugar. 43 Wylak (ab Wylak) Franjo, biskup

gjurskt (Jauriensis) 379. 420. Vilaković (Wylakowych) Gjuro 339« Wildenstein (Wildenstein, Bylden-

steiner) Gjuro, kapetan u Varaždinu 172, 180, 194, 195.

Vilić (Vylych). Turčin 328. Vilkel. Vidi: Volkhl. Windischland — Hrvatska. Spominje

se nebrojeno puta. Vingarth. Vidi: Gereb de V. Vinica (VVynyche, Wynycze), grad

kod Varaždina 77, 310—312, 422, 437, 438, 492, 496.

Vinodol (Vinodol. VVeinthal) prijedjel u Primorju 107, 181, 189. 329, 520.

Vipava (Wippach), mjesto u Kranjskoj 516. - ...

Vipiščić (Vipisčhich) Vukmer, zarobljenik Turčin 422.

Virje. Vidi: Prodavić. Virovitica (Veretiz, Werewcze, We-

Jeticz, Werewcza, Weroticz), grad,

varoš 171, 194, 195, 441, 443 445, 492, 493..

Višanin .(Wisanyn) Matija 341. Wisenpach Andrija 56.. Višnić (Wysnych) Nikola 341,. Vitemberški (Vitembergensis) voj

voda 272. Vitez (Wytez) Stjepan, iudexiiob.

žup. zagreb. 265, 268. Vitkić (Witkyth) seu Pištić (Pys_

thych) Stanko, upravitelj i ka" štelan Maloga Kalnika 404, 405 •

Vitković (Wydkowych) Jakob i Ivan? plemići 279.

Vitković (Wytkowych) Filip i Pavao 340.

Vitković (Vithkowich) Valent 393. Üjzolyom (Nouo Zolium, Neuensoll),

grad u Ugar. 107, 496, 497, 512. .

Vladić (Wladych) Ivan, prisežnik bihaćki 279.

Vladislav I..kralj ugar.-hrvat. (1456.) 274.

Vladislav II., kralj ugar.-hrvat. 279. 280, 344.

Vlah (Wlah, Valachus) Vid 70, 343.

Ulam-beg paša (Wlama, Vlambeg, Wlimabeg, Wlamabassa) turski zapovjeđnikfSandžak bosanski 86, 37, 171, 185, 194, 212, 328, 429, 432, 434, 437, 442, 443, 445, 481, 484, 507, 508.

Vlahović (Wlachowych) Grgur 343. Vlapanović (Wlapanowych) Marko

338. Vlasi (Vlachen, Wolachen) 144,

171, 196, 414, 428, 477. Vlašić (Wlasych) Toma iz Odre,

strijelac u gradu Sisku 214. Una (Woun), rijeka 413. Ungnad (Vngnad, Wngnad) Ivan • (Hannš), barun od Sonnega, vi-

cedom celjski, kapetan Štajerske, kr. savjetn., župan varaždinski,

602

vrhov. kapetan u Hrvatskoj 15, 17, 19, 22, 33, 34, 47, 58, 91 , 137, 149, 157, 160, 250. 310, 330, 351, 352, 359, 401,' 405, 406, 455, 456, 458, 467, 472, 473, 475, 477, 478, 479, 480, 486, 497.

Ungnad (Vnngnatt) Krsto, zapovjednik u Čazmi 476.

-Unišić (Vnysych) Petar 343. Vočaković (Wochakowych) Andrija

i Toma 338. Voćin (Athyna), grad 492. Vogolić (Wogolych) Toma 339. VojČenović (Woychenowych) Andri

ja 340. Vojković (Woykffy) Baltazar i Ni

kola, plemići 264. Vojković (Woykffy) de KIokocL Gju-

ro, plemić 264, 453. Vojković (Woykowych)Ivän 341. Vojnić (Woynych) Mihalj, plemić

409. Vojnović (Woynowcb), selo, plemići

343. Vojnović (Woynowych), Mihalj 342. Vojvodić (Woywodych) Luka 341. Wok. Vidi: Deliviik Vokanić (Wokanych) Kirin 3-12. Vokanić (Wokanyeh) Petar 340i Vokanić (Wokanych) Stjepan 340. Vokmanić (Wokmanych) Gjuro 393. Vokotić (Wokothych) Gjuro 339. Voković (Wokowych) Bartol 340. Voković (Wokowych) Luka 342. VoLavje (Wolawya), imanje 267. Volavje Gornje (Superior Wolawya),

imanje 267. Völkhl (Vilkel) Gjuro, gradjanin

pečuhski, pisar slavon. trideset-nice 165, 166, 238.

Worms (Wormacia, Wormatia), grad * u Njemačkoj 237, 239.

Vorzatović (Worzathowytch) Nikola . 338,

Vragović (Wragowych, Wragoych, Wragowyth) Gjuro, plemić 44,

45, ,58 , 59, 243—245. 264, 365.

Vrana (Franna. WTrana). grad u Dalm. 161. 178, 181, 189.

Vrana (Аигапд), priorat 321, 344. Vranograč (Wranograch), grad ple

mena Kriščića 271 . 274, 275, Vidi takodjer: Tompić de V.

Vratar Mikica. vojnik 508. Vratečko (Wratcha. Wrathcza, Wra-

tcza), imanje 267. 294, 301, 302, 329.

Vražić (Wrasych) Jakob 342. Vražić (Vassych Wrasych) Stanko,

službenik i vratar grada Siska 198, 207, 215, 216, 217, 218. 219. ,

Vrazi laz (Wrasy Laz), selo 311 . Vrbanović (Werbanowych) Matko

338. Vrbanović (WTerbanowych) Toma

340. Vrbovae (Vrbocz, Zenthlerynez). grad

349. Vrbovački (Wrbocz) arcidjakon 112. Vrhbosna (Warzbozenya), grad u

Bosni Ђ2. Vrivac (Wriuatch) Andrija, trgovac

u Pečuhu 443. Ursin (Vrsin. Vrsini). Vidi: Blagaj. „Uskoci (Vskoki. Vskgokhen, Vskho-

khen. Vzkhokhen, Vskoky) 17, 45, 46, 134. 144, 154, 155, 168, 178, 179. 252. 253. 301, 308, 323. 395—397, 412, 414 —416, 463, 518, 520, 522, 523. .

Vučić (Wchyeh) Ivan, špan 278. Vučić (Wchyeh) Grgur 393. Vuglovac (Wglowez), plem. dvor,

plem. posjed 381, 405. 514. Vuglovečki (de Woglöwcz) Bar-

naba; Stjepan, Toma, Lovro i Široun, sinovi njegovi; Ma,rtin, Gjuro Antun, Luka, Valent,- De-meter. Mihalj, Martin i Luka,

боа

Anastazija i Agata, plemići 381, 405, 418, 419. 450. 514, 515.

Vugra (Vgra, Vugra, Wgra), selo, grad 78, 101, 127, 266. 269,

'495 , 496. Vugrin (Wgryn) Stjepan 338. Vugrinović (Wgrinowyeh, Wgrino-

wycz, Wgrinowytk) Vid, plemić, kr. povjerenik 300, 312, 315, 367, 459.

Vuk iz grada (Zagreba) 127. Vukašinović (Wkasynowych) Lovro

341. Vukičević (Wkychewych) Toma iz

Gradeca. zidar 223, 224. 225, 228, 229.

Vukoslavić (Wokozlawych), plemić 264.

Vukovina (Wokoyna, Wpkowyna), imanje, dvor 266. 371 .

Vulibovo (Wlyhowa), posjed kod Bihaća 247.

Vurnovac (Vrnowcz). imanje 266. 269.

Vurot (Wrwth), posjed 64. Vurotski (Wrwczky, Wryczky) Ivan,

službenik kneza Blägajskoga, pre-dijalac 64, 198, 494.

Vustilonja (Wztylania, Wzthilonya, Wyzilone, Hwythylowyna, Husti-lonna, Hozttyliona), grad 19,174, 425, 492, 493.

Uzref (Wzreffj beg, paša 32. ,-. Uzrembeg (Vsrembeg) paša, turski

zapovjednik 86.

z. ž. Zaberdinus (Zaberdin) Matija, bikup v kninski 345. 3.80, 406, 420. Zaberdinus (de Zaberdie) Mihalj,.ka

nonik zagreb. 209. 218, .229, 502.

Zabnica sv. Ivan (Sabnica» Szenth Iuan). Vidi: KuškovaČki. de S.

Žabo Ivan iz Velike 204. Zaćesanski (a Zachezamye) Matija,

djak 509. Zadar (Sara, Jadera, Žara), grad u

Dalm. 181, 396. Zagodno. Vidi: Jagodno. Zagorje (Zagorye, Zagorya). dis

trict u županiji varažd. 16. 17, 420.

Zagreb (Zagrabia. Monsgrecensis, Agram, Agramb), varoš, grad 8, 9, 27, 37, 38, 4 1 , 51, 63, 69,

, 81 , 97, 101, 113—115. 127, 138, 169—172, 182—184, 195, 204. 209, 210, 211, 212. 213, 214^ 224. 227 — 229, 231—233, 235. 240, 245, 250, 251 , 252, 259. 260, 266, 268, 269, 2 7 2 , 273. 281, 284, 291—292. 298 , 309, 312. 336, 347. 350, 473, 375. 373—385. 406, 415, 4 1 6 ' 426—429, 432, 434. 437, 4 3 9 ,

"• 449, 450 , '458 , 467, 471 . 4 7 2 , 476, 484, 490, 498, 500, 504 —507, 509—511.

Zagreb, crkva, biskupija 16. 141, . 142, 161, 402, 403. Zagreb (Zagrabia), distrikt .103. Zagreb, k a p t o l i — 4 , 1 8 , 37, 41 , 64,

78. 82. 83. 101, 105, 135, 144. 145, 146. 149, 152, 160, 161, 175. 182, 186, 187, 193, 197,

: 199, 209, .215, 221. 225, 265 — 269, 273, 275—277. 281 — 2,84. 286—299. 307, 309, 317. 3.19, 320, 322, 324, 325. 328,

. 330, 332, 336, 344—349, 352, 363, 368. 370, 371, 4 0 1 , 402 , 404, 410, 419, 4 21 , 427, 4.33. 439, .448. 451 , 453, 454, 473 , 494, 495, 499. 502.

Zagreb, županija 69. .135, 136, 231. 235, 263, 269. 271 , 287, 289, 291, 294, 29b, 303, 3.05,

• 321, 328, 336—340, 344, 347, 409. 453, 467, 505.

604

Zagrebački biskup. Vidi: Erdödy Simun, Gyulay Vuk, Olah Nikola, Gregorijanec Pavao.

Zagrebački sabor 15. Zagrepčanin (de Zagrabia) Mirko

kanonik zagreb. 113. Zay Franjo 492. Zaječić (Zayechycb) Grgur i Šimun

342. Zajezda (Zayezda). Vidi: Herković

de Z. Zakalynezy Stjepan, kapelan bisku

pa Nikole Olaha 509. Zala (Zaladiensis, Saladiensis), ugar.

županija 254—256, 286, 288, 297, 299, 325, 326, 372. 497.

Zalahaza Toma, pok. jegarski biskup, kr. kancelar 334, 335.

Zalay (Saley) Gjuro, kapetan haramija 194, 195.

Zalay Ivan, kaštelan virovitički 194.

Zalay Toma, plemić, službenik Ala» pića 312, 315, 318. Vidi tako-djer: Salay.

Zalathnoky. Vidi: Slatinski. Zalavar, grad u Ugar. 71. Zamlačje (Zamlache), selo kod Hra-

stilnice 289. Zamladinečki (de Zamladyncz) Gju

ro literat, Ivan i Andrija, braća, plemići 331.

Zamobor. Vidi: Samobor. Zamolković (Zamolkowyeh) Bartol i

Matija 342. Zamošće (Zamosche), imanje 267. Zamršje (Zamersje), posjed 270. ŽapČić (Zappchych) Gašpar, službe

nik Luke Zekela 139. Zapolja Ivan (Hanns zu Hungarn,

Ioannes vayuoda), pok. kralj ugar.-hrv. 47, 124, 170.

Žara. Vidi: Zadar. Žarković (Sarkowycz) Juriša, plemić

267. Zaršić (Zarssvch) Šimun, sudac va

raždinski 86.

Zarwaskew. Vidi: Jelengrad. ZavraČje (Zawrachia), prijelaz na

Dravi kod Varaždina 437. Završki (Zawersky) Pavao 338. Zazugović (Zazwgowych) Toma 204. Zbegović (Zbegowych) Ivan, gradja-

nin zagreb. 511. Zdenci (Yzdench, Isdencz), kašteo

79, 88, 493. Zebenzky Gjuro 392. Zečen. Vidi: Szecsan. Zečen (Zechen). Vidi: Tompić de Z. Zekel (Zeckel) Franjo, plemić 492. Zekel (Zeckel, Zagkhl, Zäkl, Zäghl,

Zäkhl, Sechl, Zaghl, Zeghel) de Kevend, barun u Ormužu (Fridau). Luka, slavon. tridesetničar. poručnik u slavonskoj vojsci, kapetan pokraj, vojske u Hrvatskoj 19, 23, 27, 28, 51, 55, 60, 61, 63, 68, 72. 78, 79, 92, 105, 116, 120—122, 124—126, 138, 147—149, 151, 158, 171, 188, 234, 249, 250, 268, 269, 275. 281, 286, 286, 295, 303, 310, 311, 312, 315, 316, 320, 321, 333, 335, 336, 350, 359г 373, 374, 381, 382, 386, 387, 399, 406, 415, 420, 421, 423, 426, 429, 433, 435, 438, 439, 449. 458, 474, 475, 477. 478, 480, 485 — 488, 519, 523.

Zekel Magdalena, žena Ivana de Pernstein 295.

Zekel Jakob i Mihalj, sinovi Luke 382.

Zelec (Selec), Turčin 207. Želešković (Zeleskowych) Pavao, ple

mić kriščićki 271, 342. Želešković (Seleskowych) de KrišČić,

Petar, plemić 454. Želin (Zelyn, Sölyn), grad 266, 292,

391, 451, 473. Zelina (Zelyna), grad 264. Želnik (Seluyac), grad 428. Vidi:

Selnjak. Zemchy, Zemchey. Vidi: Svetački. Zenng. Vidi; Senj.

60б

Zenthgergely, mjesto u Ugar 71. Zenthgyergwara. Vidi: Gjurgjevac. Zenthgewrgy Gavro, tajnik Tome

Nadažda 489. Zenth Iwany. Vidi: SvetoivanskL Zepćić (Zepchych) Bernad i Ivan

343. Žerjavinec (Seryawyncz), imanje 266?

269. Žerjavinec (Seryawynch). Vidi: Kra-

jačić de Ž. Zerklić (Zerklych) Stjepan, kmet

278. Zežić (Zezyeh) Bariša 343. Zgurić (Zgwrych) Nikola 341. Zgurić (Zgwrych) Toma 341. ZjaiHć (Zyachych) Stjepan 311. Zidarić (Sydarych) Juraj 341. Zidarić (Zidarich) Stjepan 393.

1 Zidinić (Zydynych) Franjo, kmet 277.

Židovi (Judaei, Hebrei) 391, 463. Žigmunt, kralj ugar.-hvvat 512. Žilajević (Zylayewych) Matija 338. Zylwa Albert, plemić, pouzdanik

Nikole Olaha, biskupa zagreb. 319.

Zimić (Zymych) de Gorica Gjuro, kr. povjerenik 275.

Zimić (Zymych) de Gorica, Stjepan, plemić 409.

Zirch. Vidi: Sirač. Žirovac (Syrawyth). Vidi: KrajaČić

de S. Žitkanić (Sythkanych) Gašpar 337. Žitomirski (de Sythoraer) Gašpar,

plemić 264. Živković (Sywkowych) Nikola i Vid,

plemići 279. Živković. Vidi: Plešić alias Ž. Živlić (Sywlych) Ivan 342. Zlat (Zlath), selo 393. Zlatar (Zlathar) de Grozđansko, Gju

ro 338, 343,

Zlathar (Zlathar). Vidi : Forko de Z. '

Zlatinik (Slatinickh), mjesto u Slavoniji 195.

• Zlatinski. Vidi • Slatinski. ZloboĆinski (de Zlobochyna) Nikola,

kanon zagreb. 290, 502. Zmajilo (Zmaylo) Nikola 215. 216. Zmajlović (Zmaylo wych) Marko,

kmet 278. Zobnić (Zobnych) Marko 338. Zomzedwara. Vidi: Susjedgrad. Zondi Pavao, doctor decretorum,

štioc kanon, i vikar zagreb. biskupije, prepošt i biskup roson-ski 162,214, 273.

ZoraniĆ (Zoranych) Petar, gradja-nin bihaćki 279.

ZpreČ (Zprech). posjed 470. Zryeli. Vidi : Sirač. Zrimac (Zrymach) Mato, plemić

264. Zrin (Zryn), grad 470. Zrinski (de Zrinio. Serinio, Zeryny.

Serin) Ivan (Hanns), brat Nikole 23, 27, 35, 50, 59. 6,0, 64, 66—69. 71. 86, 97, 99, 135, 334. Nikola (Wan, banus), ban hrvatski, gubernator priorata vran-skoga 23, 35, 50, 78. 80, 101 —103, 116, 127, 133, 135,1^7.

.153, 155, 159, 171, 175, 177, 179, 180, 204, 213. 230. 235, 236. 254—259, 261, 263, 265, 266, 282, 283, 287, 293, 300, 302, 306, 317. 318, 321, 322 —324.325,328,332, 336. 344. 349. 358, 360, 364, 372—379, 386, 387, 398, 407, 409, 410. 419, 422, 425. 434, 435, 438. 440, 442, 449, 450, 459, 467, 474, 478. 479, 481. 483, 492, 493, 494, 497. 498, 499, 504. 505, 506, 507.' 512 513.

606

Zučanski (de Zwdehan) plemići 280. Zudinić (Zwdynych) Andrija 343. Zudinić (Zwdynych) Marko 342. Znpeić (Zwbchych) Martin 341. Žuženberk (Susumberk). Vidi: Wer-

nikar de S.

Zvečaj (Zwechay), grad 454. Zvinjakov(Zvinyakov) vinograd 270. Zvirac (Zwyracz) Petar 339. Zvirčić (Zwyrchych) Mihovil, pri-

sežnik bihaćki 279. Zvorčin (Zworchyn) Marko 338.

1SPEAV01.

Broj: 28. 97.

107. 117. 175. 177. 199. 199. 206. 219. 231, 236. 239.

77 297. 342. 372. 424.:

Redak: Namjesto 1. 1. 9. 8. 1. 1.

11. 21 . 19.

8. 10. 5.

15. 41 . 16. 4 1 .

1. iza 13.

3.

: Ima biti: 1541. mjeseca oktobra — 1541. mjeseca januara. 1540. — 1541. cet Stobiza Paschowez 1543. 21 . februara Zagrbiensis lcLX. Tyraniesi Mergl

— et Stobiza. — Praschowcz. — 1538. — 18. septembra. — Zagrabiensis. — 1«LX. — Tyrnauiensi. — Mengl.

de Varadino, Petri — de Varadino Petri. Protocollum 23 Mrnich lus Kuppa Sehiavi U Kovom gradu

retka ima slijediti: duo

1543.

— Protocollum 28. — Menićh. -j— —

— Kruppa. — Sehiavi. — U Novom dvoru.

Luka Zekel javlja Ivanu Ungna-kretanju Turaka u Slavoniji.

— 1538.

Дr",haeo M'j'v:'"' u -yU ,<v\ ,*•„•'<', ,"'„•< ?' PTUJ

' «* *%.Y * - #* ' » > r ^ *- -v**1^

to -,J! 'tfontfK'i ' Mß'~ ~ i l_ . ü

%л

4*7 ' ' 7 / / /7 K ^ - <^ *%Z»i'fojiiJ>W*

4 ./ i • > '

X

£t/Wf

nrrt'i

N / K o r a

tjS*

A, /X\ j\ ¾¾

' Г J» - i»

*'r >)тм

^7"S \ /

:'4SK' / / A V7 U / v^^-

• ' | - Т I ,4/1 4i

?7 К r

^Т^Чч''-/ ITS. JJ2,# - - / x / \ ~* i ~~i # • / ' '

L Ö

W

Sfi'.'MA'if ;>—' / , / ' / • - - /—

, j A q o, rt i c a ' ^

*Jf^^,

L>*^^v4f *7.» т ^ .

,« ч

M f S i - ^ -•.-"Зл.Г»*'?.

m f e ^

i / J *

* V' f

4>mw-

?T«—finu) Tri v\\ «ц -

4*o# ,

fen

^.J,

'eamvnt n

ћ'ГШа s • \'€7T , »A»i i '.

s-"W^

.iü".

r /

V« ü /У M'K

fc.

,ц I

- ;тг**-о

I '<0»»*^

hi i*

. lam

A/

K ^ >

-¾¾ 4«S

f, • < A j > v

A&tnmfir \

i I T Wm-miretme i ^

12 -111

Д"J?

Is—».!3*'?" v „ ,-,-Y 7"7T~~X ""''•«w

IVO*»«* 8 ' I 1 jr «

> « 2

f • <tSTU

-*"v*fe-sC"

^ e j _ i > ^

^

ЗОР^- ЈГЧ

. IVr/tAa

;^fe* . « « ^ :

11 "Ш^~/ \— л juik^*?'**4

4 . / ^ ^ ^ - - - ^ r ^ „ 7 W Ä

f Ä F X V ' . f . ' l , ' 1

4

^

•9273

1%т«-"*<Г7 v \ Manic*

(

rltuf/lfa

Ш

.fiiaA*?^^7

'ŠPPflC \^У

«> i ' i

ÜW^!

!i10

M f * v . >

At i* 'W

У5/ r

4. /. fcc j __ Д

7|f| - - # •

77/Сч- ;^'" '-ј-ч

v - - /~,r • —J—r— -At . W^ - -J ifl.J^-, ~- . A -\-

/A StaJmji"MeM'\ •»•»

J№

\r-

7t 7

^ ; /**"*

'hmwufc

faAitf ß'rirmoiH'r '

" t x ^ ( '» ; j % ч f\"7

T „ » I / "•• • / /L \ \ '• f U '

T/femHf t\f"%-its \\\\

113

"Oii'. '

-rto

- №

' A'i dao j

"•:n"e V 4:A д

•ittmec fe'I' ji * s ч:- *v in1

v'f1 " / 1 /^.;7

M

ll

FrühmitMalterlich

Maßs tab WOOOOO

Gebaude Впкмеп Htigelgräber flachgrstber - •• Munzfunds Sttassw-f/nze/n Depots Gesichert Verm/fat

höble Depot fun đe tnschnften *»* Shu/pturen ßefesttgungen

DETAILPLAN VON POETOVIO

7 8

Maßstah 1: /2 500

MONUMENTA SPECTANTIA

HISTORIAN SLAVORUM MERIDIONALIUM.

KDIDJT

ACADKMIA KUILNTIARUM КТ ARTIUM SLAVORUM MERIDIONALIUM.

VOLUMKN QUADKAUErtlMUM.

ZAGRABIAE 1917. EX OFFIOINA SOCIRTATIS TYFOOUAPHICAR.

JL.>X2/-9(V*/

/

0

A. Životopis Baltazara Adama Krčelića.

Pred stotinu i više godina pokušao uman čovjek, da napiše Krče-lićevu biografiju. Ostavio nam žalibože samo njekoliko listića bilježaka. Napisao i mali uvod, koji ovako počimlje: „Hominis. per quern non ше-dioeris facta est aecessio Oroatici nominis gloriae, vitam enarrare libet. Krit profeeto tempus. quo Kerchelichii ejusque similium res gestas posteri lecturi sunt avidissime".1 Ovako je mislio i moj nezaboravni učitelj i akademik Matija Mesić, kada je prije dvadeset i šest godina napisao u „Radu" raspravu : 0 Krčeliću i njegovih Annuah.'2 To je godinu dana kašnje dopunio sa svojini prinosom u „Starinama": Korespondencija Krčelićeva i njeJfo gradje iz njegove velike pravde.3 Premda je Mesić napisao gotovo omašnu knjigu, opet završuje. da ju i sam ne smatra „podpunim i savršenim djelom, nego prispjevkom samo za pravi vjekopis Krčelićev". „Zato sva radnja moja — veli Mesić — premda dosta obsežna, ne daje podpune slike života i djelovanja muža onoga, o kojem govori. Ja scienim medjutim, da sada već neće biti tolike muke, da se napiše savršen životopis Krčelićev, pošto sam ja u ovoj svojoj radnji poglavite zgode njegova života izpripoviedao, sav mu književni rad pokazao i donekle ocienio i napokon brižno pobilježio one momente, u kojih se prikazuju misli Krčelićeve i nazori, riećju sve ono, po čem se može ustanoviti i ocieniti vriednost njegova. Sto još i nakon moje radnje ostaje dvojbeno, neodlučno i nejasno, razbistrit će se i ustanoviti, kada se prouče još svi oni izvori, do kojih ja nisam došao".4 Mesić nije bio još proučio niti upotrebio onih pisama, koja je godinu dana poslije toga priopćio u Starinama. On nije proučio sve rukopise Krčelićeve, da i iz njih crpa za biografiju njegovu. On nije ocijenio njegovih štampanih djela. Tek ponješto je ocijenio njeke rukopise. On nije napisao Krčelićevu biografiju. To ću ja sada pokušati.

1 Vita revereudissimi viri Balthasaris Adami Kerchelich, Abbatis Rt ca-nonici Zagrabiensis, u akad. arkivu pod signaturom II. b. 111.

2 Rad XXXII. 1—82. 8 Starine VIII. 93—243. * Kad XXX11. 76.

a

TI

I. 1715—1748 do osnu tka „Annua". B.-A. Krče!ić rodio se dne 5. februara 1715. н Brdovcu kraj Zagreba

od veoma štovanih roditelja plemićkoga roda, oca Nikole i majke Judite rodjeue Darić. Djedovi mu se doseliše iz Krbave, zato se piše de Uorbavia. Kumovali su mu na krstu podban Adam David Ranch i barunica Julijana Sermage. rodjena Moskon. Već sama imena kumova govore, da su mu roditelji bili „apprime nobiles", kako nam kaže i njegov suvremenik.1 Sam nam spominje na više mjesta svoju braću : Krsta, fiškala grada Zagreba, koji je mlad umro, Josipa, koji je kao oficir poginuo u buni križevačkoj, Ignjata, župnika u Kravarskom, sestru Anu, iidatu za Franju Hadrovića, a i sestra Julijana spominje se.2 Već sa osam godina dovede si otac sina Baltazara u Zagreb. Ovdje poeme učiti gramatiku kod otaca jezuita.3 U četrnaestoj godini dospije u zagrebačko sjemenište na rodbinsku stipendiju kanonika Nikole Dianiševića. „Prababa moja"' — veli sam — „bila je Kristina Dianišević. a rodjena sestra ovoga prepozita".d Poslije bude poslan u Beč u hrvatski kolegij, da uči filozofiju, napokon na teologiju u Bolonju opet u drugi hrvatski zavod. Već je mi stazi da bude svećenikom. Dvije čudne prikaze ojačaše mu — veli on — volju, da podje u svećenike. I? sedamnaestoj godini, veli sam, obavila mu se oko srca velika briga, koji će si stališ izabrati. Prikaza mu se u snu, da se je vidio u svećeničkim haljinama, kako se nalazi na mukama. Ljutim i oštrini šilom probodene mu uši. Zato da se odlučio slijediti sveti križ kao najsigurniji znak spasa, da ispije onaj kalež, koji je rekao Krst Zebedeovim sinovima, da mogu ispijati, kako će ga on piti. „Dogodi mi se", veli dalje, „i godine 1733. da sam lß. jula iz najteže smrtne bolje ozdravio, kada su me bečki lieč-nici već bili ostavili i predali milosti božjoj. Došao nepoznat stranac u naš zavod, da ga vidi. Rekoše mu, da ini je jedan drug na umoru. Udje k meni, ogleda mene i medicine, koje mi je prepisao liječnik Karalfa. Medicinu, reče, bacite, a od liječnika zaište kirurgičke instrumente, otvori mi na glavi njeku žilu i prepiše nekakav melem na ranu. Zatim ode i izjavi, da će bolestnik sigurno ozdraviti. Molio ga, rektor, neka bi se povratio, ali nije ga više bilo. Uzalud ga tražiše, da ga naplate. Bolesnik brzo ustane. Ne mogu se tomu čudu prečnditi liječnici". „Znaš bože", veli dalje K., ,.da ne lažem, niti ne izmišljam, već pripovijedam čudna djela

1 U spomenutom pokusu: „Vita" na 1-voj strani. - Mesić u Radu XXXII. str. 10—11. pokupio po Anuuama. Da je imao

i drugu sestru Julijanu vidi Starino VIII. 141. pismo rodjaka inu Adama Stepanića, kanonika zagrebačkoga.

3 „Vita". 4 Krčelić u rukopisu: Catalogi antistitum, canonicorum etc.

/ U i

i , i i. - . >

I ~~J ,<џ

(1' /10^

8CRIPT0RES VOLUMEN IV.

BALTHASARI ADAMl KERCSELICH ANNUAE 1748—1767.

PROOEMIO DE VITA OPERIBUSQUE SCRIPTORIS PRAEMISSO DIGESSIT

T. SMIUIKLAS.

4* ^ »

ZAGKABIAE 1901. IN TABERNA LIBRARIA EJUSDEM SOCIKTATIS TYPOGRAPHICAE.

\

VII

Z i Z. Opravdavam to time. što je često veoma teško ustanoviti, kojemu glasu (slovu) odgovara koje od spomenutih slova (da li je eh = ć ili č ; z =z ili ž; s = s ili š).

Nema knjige bez pogrješke; tako se je i u ovoj knjizi potkralo nekoliko takovih. Krupnije, koje bi mogle smetati čitača, ispravio sam na koncu knjige, dok sitnije t. z. štamparske pogrješke moći će svatko lako ispraviti: s toga ih nijesam ispravio. Stilistički neispravna i gramatički pogrješna te nejasna mjesta ostavio sam, kako sam ih našao u originalu. Takovih ima mnogo, a to je krivnja tadanjih pisara.

Napokon mi je dužnost, da izrazim Jugoslavenskoj akademiji toplu zahvalu, što mi je god. 1916. doličnom pripomoći omogućila proučavanje stranih arhiva u svrhu sabiranja građe za ovaj svezak. Izričem također zahvalu presvij. g. kr. ug. dvor. savjetniku dr. Ivanu pl. Bojničiću Kninskomu, ravnatelju kr. zem. arkiva u Zagrebu, koji mi je uvijek bio na pomoć kod ispoređivanja prijepisa s originalima, pak mi pomagao i kod korekture, a ne manje hvalim g. prof. dr. Bogoljubu Kernicu. arhivaru Jugoslavenske akademije, koji je vazda bio spreman dati mi uvid u arhivalne zbirke Akademije.

U Zagrebu, početkom augusta 1917.

Emilij Laszowski.

VI

Geway Ant.: Urkunden und Actenstiicke zur Geschichte der Ver-hältnisse zwischen Österreich. Ungarn und der Pforte im XVI. u. XVII-Jahrhundert; sv. I—XL Wien 1840.

Lopašić Rađoslav: Spomenici hrvatske krajine. (Sv. I. i III.) Monumenta historica Slavorum Meridionalium, tom. XV. i XX. Izdanje Jugoslavenske akademije. Zagreb. 1894.—1899.

Kukuljević Ivan: Acta Croatica. Zagreb 1863. Vjesnik kr. hrvat.-slav.-dalmat. zem. arkiva; sv. I—XVIII.

Zagreb, 1899.—1916. Bojničić Ivan dr.: Darovnice kralja Ferdinanda I. za Hrvatsku:

Zagreb. 1906. Sanuto Marino: Diarii. Katona: Historia critica regum Hungariae. Pestini, Posonii. Cas-

soviae, Budae. Oalocsae, sv. I. XLIL, Budae, 1779 — 1817. Ivić Aleksa dr.: Споменици Орба у Угарској и Славонији

около XVI. и XVII. столећа. Део I. (1527.-1600.), Књиге Матице Сриске; св. 36. и 37. Нови Сад, 1910.

Ivić Aleksa dr.: Историја Срба у Угарској од пада Смедерева до сеобе под Чарнојевићем (1459.—1G90.). Вагреб, 1914.1

Barabas Samu: Zrinyi Miklos levelek es okiratok. I. II. Budapest, 1898. —1899. Monumenta Hungariae historica. Izdanje Mađarske akademije.

Радонић Јоваи. Прилози за исгорију Срба у Угарској у XVI., XVII. и XVIII. веку. Књига I. Књиге Матице Српске; св. 25. и 26. Нови Сад, 1909.

Laszowski Emilij: Monumenta historica nob. communitatis Turopolje; tom. III. (1527.-1600.). Zagreb, 1906. Izdanje plem. općine Turopolje.

Laszowski Emilij: Povijest Desinca-Prhoća. Zagreb 1914. (Sa zbirkom isprava). Izdanje zem. zajednice Desinec-Prhoć.

Kako sam u predgovoru k prvomu svesku ovoga zbornika istaknuo načela s pogledom na izdavanje isprava, tako sam se ovih držao i u ovom svesku. Od manje važnih isprava priopćio sam budi izvadak, budi opet kratak ali tačan regest. Koješta istaknuo sam ili tumačio u bilješci k ispravi, da olakšam porabu knjige.

Sto se opet kazala (indeksa) tiče, to sam ga uredio za osobe i mjesta, poredavši u jedan slijed slova C, Ć i 0 ; I, J i Y; S i S; V i W:

3 U ovom djelu citira pisac mnogo isprava ili u izvatku ili u cijelosti, te se može upotrebiti kao pouzdano vrelo.

br. £LJ£T

PREDGOVOR. Prepisanu gradu, koju sam za-ovaj svezak preuzeo od .Jugosla

venske akademije, ponovno sam isporedio s izvornicima. Desilo se kod nekih prijepisa, ma da je označen arhiv, u kojem se nalazi izvornik, odnosno njegov prijepis, da ga ondje našao nijesam. 17 tom slučaju označio sam u bilješci onoga, čiji sam prijepis upotrijebio. Ovu preuzetu zbirku prijepisa i ovdje sam znatno popunio materijalom pronađenim u raznim arhivima. Za to su mi služili u glavnom ovi arhivi:

Zagreb: Kr. hrvat. zem. arhiv, arhiv zagrebačkoga kaptola i arhiv grada Zagreba (oba pohranjena u kr. hrvat. zem. arhivu), arhiv zagrebačke nadbiskupije (dijecezanski arhiv) te arhiv Jugoslavenske akademije,-

Beč : C. i kr. domaći, dvorski i državni arhiv; arhiv c. i kr. zajedničkoga financijalnoga ministarstva (stari komorski arhiv);

Budimpešta: Kr. ugar. državni arhiv i t. d. U ovom svesku pribrane su isprave, koje se odnose na Hrvatsku za

vladanja kralja Ferdinanda I., i to od smrti Ivana Zapolje(21. jula 1540.) do uključivo god. 1554. Kao što u pređašnja dva sveska ovoga zbornika, priopćio sam i u ovom svesku neke na oko manje važne isprave, koje ali osvjetljavaju i intimnije tumače važnije istorijske činjenice. To su naročito privatna pisma (missiles), kojih je na žalost za ovo starije razdoblje malo sačuvano.

Iz postojećih već štampanih zbornika preuzeo sam u ovaj svezak nekoliko isprava iz djela: G e o r g i u s P r a y : Epistolae procerum reg. Hungariae sv. II., koje se odnose na hrvatske prilike tadanjega vremena. To sam učinio s razloga, jer je ovo djelo dosta rijetko, a do originala nijesam došao.

Spomenuti mi je ovom zgodom i neke štampane zbornike, koji se bave ovim razdobljem (1540.—1554.), a nijesam iz njih gotovo ništa preuzeo, i to s razloga, jer su ovi pristupačniji, pa bi se djelo n e P°t r^"o nagomilalo već poznatom građom. Ovi zbornici jesu:

iinjige, Koje j e dosad izdala i l i u svojinu preuzela

JugoslavensKa aKademija znanosti i umjetnosti. I . Zbornic i .

i . Rad Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnost i ; knj . 1.—216. po K 3 ; a l i kuj . 87., SS. i 90. zajedno K 9 ; knj. 122. i 185. po K 5 ; k n j . So., 120. i Г29. po K 4 ; k n j . 142. za K 3 . 5 0 ; k n j . 2.—19. pc> K 2 .50 ; knj . 137., 139., 141., 149., 213. i 215. po K 2 ; knj. 123. K 1 .50. — N e m a v i š e z a l i h e kn j iga 1, 4. —10., iG. i т 8.

2 Stari pisci h rva t sk i ; kn j . 1. - 2 3 . — K n i i « c : 1. K 4, 2. K 4, з. K 4, 4- К 5, 5 К 4, 6. К 4, 7- К 6, S. К 3.40, о. К 10, io. К 5, u . К 3.60, 3 2. К 6, i s . К 7, i4- К 4, 15- К 4, TY>. К 5, i / . К 6, iS. К 5, 19- К 1, 2о. К 5, 2 i . К 5, 22. К 6, 2s. К 8.

3- Starine, knj . 1.—35. — K n j i g e : т . к 2.50, 2. - 6 . po К 3, 7- К 4, 8. i О. po К 3 , i o . К 4 , I T . - 2 0 . po К 3 , 2 i — 2 б . po К 4 , 27. i 2S. po K " 3 , 20. - 3 2 . p«. K 4 , з з . K 7 , 3-1- К 4 , 3.5- К 5 .

4- Monumenta spectantia historian! Slavorum meridionalium, knj . 1 . - 4 0 - K n j i £j i- : i.— 3. po K 6, 4. K 8, 5. K 5, 6. K 4, 7. K 12, S.

K 5, 0. K 6, 10. K 5, u . K 4, 12. K 5, 73.—if>. po K 6, 17. K 4, iS. K 6, 10. K 5.60, 20. K 8, 2T. i 22. po K 8, 2^. K 10, 2 4 . К 6, 25. К 7, 2(>. К 4, 27- i 28. po К 5, 20. К 7, зо / i . i 30/2. po К 5, V. К 2, 32. К 8. 33- К 6, 34- К 8, 35- К 6, зо. i 37- Р<-> К 8, З8-К 6, 30. К 8'40, К 9.

5- Monumenta historico-juridica Slavorum meridionalium, knj. 1 . - 1 0 . K n j i g e : т. i 2. po K 6, 3. K 9, .|. K 6, 5. K 8, 6. К 7, у. sv. 1. i 2. po K 3, 8. K 3, o. K 7, io. K 8.

6. Zbornik za narodni život i običaje južnih Slavena, knj . 1.—21. — K n j i-д e : х.—6. po K 5, 7. K 6, 8.—2t. po K 5.

7- Građa za povijest književnesti hrvatske, kni . 1.—8. — K n j i g e : 1. i 2. po K 3.60, з. K 4, ,|. K 3, 5 . - 7 . po K 4, 8. K 5.

8. Diplomatički zbornik (Codex Diplomaticus) kraljevine Hrvatske, Dalmacije i Slavonije, SV. 2 •—14.— S v e s c i : i .—6. po K10 , 7. K 6, S.—14. po K 10.

o Prirodoslovna istraživanja Hrvatske i Slavonije, svez. 1—10. — S v e s c i : 1.—fi. po K 2, 7. K 3, «S. K 2. 9. i 10. K 5, U . i 12. K 4.

io Izvješće matematičko-prirodoslovnoga razreda (Bulletin des travaiix de la classe des sciences mathematiques et naturelles), za godine 1867. t l ° i°T4-(ponr les annees 1867.—-1014.) K 5 . : za god. 1914.-—1916. ; sv . i.-—.5. po K 2, sv. f>. i 7. K 3.50., sv. 8. K 3.*'

u . Ljetopis Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnosti, sv. 1.—31.— S v e s c i : 1. i 2. po K 1.20, 3-—7- po K 2, 8. K 1.20, c — u . po K 2, i2. K 3, 73. K 1.60, 14.—30. po K 2, 3 ' - I- J 3 i . II- po К 1.50.

I I . Rječnic i . i . Rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, dijelovi !.—VII. (A do Neprilika)

Obnulili Đ. Daničić, M. Valjavac, P. Budmani i T. Maretić. — Svaki dio od 60 a ra ka, po K 2 4 .

->. Prinosi za hrvatski pravno-povjesni rječnik, sv. 1.—6. (A do Odmul). N a p i s a o V. Mažuranić. — j e d a n s v e z a k po K 4.

I I I . P o s e b n a d je la , k o j a j e i z d a l a Akademi ja .** a ) S kolektivnim natpisom „Djela Jugoslavenske akademje znanosti i umjet

nos t i : l.Turbar: Z a g r e b a č k i p o t r e s '9. X I . . 1S80. ; « ш ( . - р 1 / ' , ; ш К 1 — 2. Geitler:

E u c h o l o g i u m g lagolsk i ; K 4 . •—• з . Geitler: P s a l t e r i n i n glagolski ; K 7. — 4. Pilar : F l o r a ios^il is S n s e d a n a ; mal.-prir. ; K 16 . — 5- Maretić: Leck iona r i j B c r n a r d i n o v ; K 3 . — o. (,,Mad", 80.) P e d e s e t o g o d i š n j i c a p r e p o r o d a l i rv . kn j ige ;~K /4. — 7. Zima: Ka /d ike č a k a v š t i n e , k a j k a v -

* Vidi i s to p o d brojem'jV. ** I m e pisca i n . i tp i s djela donose se o v d j e p o k r a ć e n o *** O v a k r a t i c a znac i , da je]djclo r a z r e d a matematičko-prirodoslovnoga.

štinc . štokavštinc ; K 5. •—• 8. IJulić : ..- ••*. spomenici kninski ; K 5.20. — g. Maretić : Istorija hrv. pravopisa lat. slovima ; K 7. •—• io.Pilar ; Geograf, koordinate ; mat.-prir.; K 8 . — u . S.ničiklas : 200-god. oslobođenja Slavonije, I. I I . ; K 3-f-6. — f2. Valjavac : Kolunićev zbornik glag.; K 5. —• 13. Rešctar : Zadarski i Ranjinin lekcionav ; K 6. •— 14. Jelić : Jugoslav, umjetni spomenici, I.; K 4. — i.> Smiti,'.''as : Dr. Franjo Rački ; K 1. •— i6. Gorjanoiić-Kramier.ger ; D~ pu:c:"->us fossilibus ;

• mat.-prir.; K 7. —• 17. Danićić : Akcenti u glagola (II. izd.) ; K 1.40. — i8 . Brusin'a : Neogenska malakol. fauna Dahu. , Hrv . i Slav.; mat.-prir.; K 12. — io. Jelić: Dvorska kapela sv. Kriza ; K 4. — 20. Salopck ; Trijas Gregurić-brijcga i fauna ; mat.-prir. ; K 2.50. —• 2 i . Gorjanović-Kramberger : Fosilni probo.seidi Hrv . i Slav.; mat.-prir.; K 2.50. —• zi. Gorjanović-Kramberger • Fosilni rinocerotidi Hrv . i Slav.; mai.-prir.; K 12. — 23. Gorjanović-Kramberger : Život i kultura diluv. Krapinskoga čovjeka ; mat.-prir.; K 12. — 24. Danićić : Akcenti u imenica i pridjeva (II. izd.) , K 2. — 2.5. Skok : Vnlg.-kU. jezik claim, natpisa ; K 4. —• 7,6. Kresser: Gustoća žiteljstva Hrvatske i Slavonije ; K 8 . - 2.7. Karlić : Psalmi Davidovi fra Luke Bračanina ; K 4. —

b) Bez kolektivnoga natpisa:. 1. Schlosscr i Vukotinović : Flora Croatica ; mat.-vrir. ; K 12. •— 2. Berčić

Dvije službe za sv. Ćiril.i i Metoda; K 3, —• 3. I. Strohal: Pravna povijest dalmatinskih gradova, I.; K 6. —• 4. Bogišić: Pisani zakoni Jugoslav.; K 2.50. — 5- Bački: Isprave o uroti Zrinsko-Frankopanskoj; K 6. — ö. Bogišić.• Pravni običaji Jugoslav. I.; K 12. •— 7. Theine^: Monumenta hist. Slav, merid., II . ;K10. — S . Danićić: Korijeni hrv. ili srp. jezika ; K 8. —• g. Schlosser : Fauna kornjaša I., II., I II . po K 6 ; mat.-prir. — 10. Zima: Figure nar. pjesništva; K 5. —т i .Smiaklas : J. J . Strossmayer K 2 . — iz. I.Strohal : Bibliografija s ta tu ta primorskih;K 2 . — 13. Kukulje-vić: Regesta documentorum Croatiae etc. ; K 12.

IV. Knjige, koje su prešle u svojinu Akademije ili su izašle njezinim troškom.

1. Snick : Imenik bilja ; mai. pri)-. .- K 4. — 2. Kukuljevie : Acta Croatica; K 6. — Даиичии: Рјечник књиж. старина срп.; III . ; К 6.—• \. Даничгт; Св. Оава и Симеун; К 2.60. — 5- ДаничиЛ: Краљеви и архиеииекопи срп.; К 2.60. — 6. Kurdac : Stope Hns tove ; K l . - — • 7. Kurelac : JaČke ; K 2 . — S. Raćki : Assemanov Evandel is lar ; K 6. •—• g. Nndilo : Histerija srednjega vijeka, IIT.; K 2 . — • l o . J d i ć : Pontes historici liturgiae gk g.-rom. saec. ХПТ.—ХТХ. ; K 3.

V. Izvješća matematičko-prirodoslovnoga razreda. (Vidi: !. 10.)

1. Izvješće mat.-prir. razreda za god. 1867.— I 9 I 4 - (Bulletin de la classe math.-natur, a. 1867.-—1914.) ; K 5. —- 2. Izvješća mat.-prir . razreda (Bulletin de la classe math.-natur.'i. sv. 1.—5. (191^.--1915.) po K 2. sv. б. i 7. K 3.50 (1916.), sv. 8, K 8. (1917.)

VI. Znanstvena djela за opću naobrazbu. 1. Nodilo : Historija srednjega vijeka. I. П. po K 2. (III. vidi pod IV. 9.). —

2. Maretić: Narodna epika K 2.50. —• 3- JBabić : Biologija i bionomija Jadranskoga mora ; K 2.50. — 4- Langhofjer : Crvi nametnici ; K 1.5C-

VII. Otisci, koji se napose prodaju: I . Preporod hrvatske knjige (R a d So., vidi pod I I I . a 6.) ; K 4. — 2. Boško-

vićeva stogodišnjica (Rad 87., 88. i 00.) : K 9. —• ß. Dvjcstogodišnjica Boškovićeva rodjenja (iz R a d a IST. , I S3., 190. i 103.) ; K 6. — 4-Dr. Tomo Maretie: Crtice o rječniku naše akademije (iz Ljetopisa 31. I.) i K l . — 5. Milan Lang : Samobor. Narodni život i običaji (iz ,, Zbornika'* 16.—19.) ; K 5. — 6. Dr. Stjepan Ivšić : Nacrt za istraživanje hrvatskih i srpskih narječja (iz I. knjige ,,Kovčežića" •—- nije još izašla); K 0.60 —• •}. Dr.Milivoj Šrepel : OMarul iću; o 400-godišnjici Marulićeve , .Judi te"; iz 146. kniige , ,Rada") ; K 1. — 8. Dr. Iran Strohal : Osnova za sabi

ranje građa o pravu, koje u narodu živi (iz T4. knjige ,,Zbornika' ') ; K 0.60—' g. Dr. Petar Matković : Putovanja po Balkanskom poluotoku XVI. vijeka (iz 13О. knjige , ,Rada") ; K t. — то. Dr. Tomo Maretić : Jezik dalmatinskih pisaca XVIII . vijeka (iz 209. i 211. knjige , ,Rada" ) ; K l . — 11. Rudolf Strohal : Jezične osobine u kotaru karlovačkom (iz 146. i 148. knjige „Rada") ; K 0.80.