MÜZE GÖRMEMİŞ

ÇOCUKLARIN İLK ÇAĞ

KUTUCUKLARIDERYA BOÇKAY

ESKİŞEHİR EMİNE – EMİR ŞAHBAZ

BİLİM VE SANAT MERKEZİ

DİLEK ARIN

ESKİŞEHİR VALİ SAMİ SÖNMEZ

İLKÖĞRETİM OKULU

2008-2009 eğitim –öğretim yılının birinci yarısında

Vali Sami Sönmez İlköğretim Okulunda

6. sınıf Sosyal Bilgiler dersinin

YERYÜZÜNDE YAŞAM ünitesinin

İLKÇAĞ UYGARLIKLARI konularının işlenişinde

2 hafta süre ile altıncı sınıfta bulunan 105 öğrencimizin

tamamıyla İLKÇAĞ KUTUCUKLARI adlı bir

uygulama gerçekleştirdik.

AMAÇ

ÖĞRENCİLERİN BİLİŞSEL VE SOSYAL

BECERİLERİNİN GELİŞMESİNİ

SAĞLAYABİLMEK

ÖĞRENCİLERİN BİLGİ ALICISINDAN ANLAM

ÇIKARICIYA DÖNÜŞEBİLMELERİNE

YARDIMCI OLABİLMEK

PERFORMANS GÖREVLERİ, ETKİNLİK VE PROJELERİN

KOPYALA-YAPIŞTIR BİLGİSAYAR SUNUSU HAZIRLA FORMATINA

DÖNÜŞMESİNİ ENGELLEMEK

BİLGİLERİN SOMUT VE KALICI HALE GETİRİLMESİNİ

SAĞLAMAK

ÖĞRENMENİN SOMUT

MATERYALLERLE DESTEKLENMESİ

HAYAL GÜCÜ VE YARATICILIĞIN

GELİŞMESİ

ÖĞRENCİLERİN YAPISALCI YAKLAŞIM

ÇERÇEVESİNDE KENDİ

ÖĞRENMELERİNDEN SORUMLU OLMALARI

VE ARAŞTIRMAYA YÖNLENDİRİLMELERİ

SORUMLULUK VE

DUYARLILIĞIN ARTMASI

ÇOKLU ZEKA YAKLAŞININA

UYGUN TAM VE AKTİF

ÖĞRENMENİN GERÇEKLEŞMESİ

PROJE TABANLI, ÖĞRENCİ

MERKEZLİ, İŞBİRLİĞİNE

DAYALI ÖĞRETİMİN

GERÇEKLEŞMESİ

İLK ÇAĞ UYGARLIKLA

RI

KONUSUNDA FARKINDALIK YARATILMASI

AMAÇ 2

ÇALIŞMANIN HEDEF KİTLESİ

Uygulama 12-13 yaş grubu içerisinde bulunan 105

6. sınıf öğrencisine ile gerçekleştirilmiştir.

Öğrencilerimiz gelir düzeyleri düşük ailelerin

çocuklarıdır . Çoğunluğunun bilgisayarı

bulunmamaktadır. Tatillerde farklı bir kent , müze, ören

yeri görme olasılıkları düşüktür.

KULLANILAN MALZEMELER

Okul seçimizde

bize ilham veren

oy sandığımız

Kullanılmış orta boy

karton ,fon kartonu,

kullanılmış kapak gibi

geri dönüşümü olan

atıklar, oyun hamuru,

kil, tel, boncuk , ip,

alçı, tutkal,kumaş,

suluboya vb.

Kürdan ve

kilden yapılma

Asur terazisi

Kartondan

ziggurat

I. AŞAMA ANODOLU ve MEZOPOTAMYA

MEDENENİTLERİ İLE İLGİLİ ARAŞTIRMA YAPILMASI ve bilgi paylaşımı

II. AŞAMA İLK ÇAĞKUTUCUKLARININ HAZIRLANMASI

III. AŞAMA SUNUMLAR, KİL ÇALIŞMASI VE DEĞERLENDİRME

IV . AŞAMA

OKUL SERGİSİ

V. AŞAMA

NİSAN AYI İÇİNDE ÖĞRENCİLERİN HATIRDA KALMA DÜZEYLERİNİN ÖLÇÜLMESİ

UYGULAMAMIZIN

AŞAMALARI

İLK ÇAĞ KUTUCUKLARI HAZIRLAMA YÖNERGESİ I

UYGULAMAMIZ İKİ HAFTA 8 DERS SAATİNDE

( SOSYAL BİLGİLER ve HALK KÜLTÜRÜ DERSLERİ)

SÜRECEKTİR

BU YÖNERGE BİR DERS SAATİNİ VE ÖN HAZIRLIKLARI

KAPSAMAKTADIR

I.AŞAMA

1. İlk Çağ’da Anadolu ve Mezopotamya kurulmuş

olan uygarlıklar la ilgili( Sümer, Asur, Babil, Hitit,

Frig, Lidya,Urartu,İyon) çeşitli kaynak ve

internetten araştırma yapınız.

2. İlk Çağ’da kurulan bu medeniyetlerin size en

ilginç gelen özelliklerinden 5 adet bilgi kartı

yapınız.

3. Bilgi kartlarını bir ders saatinde arkadaşlarınızla

paylaşacaksınız.

4. Araştırmalarınız sırasında İlk Çağ

Uygarlıklarının yaşantıları, bıraktıkları eserler ve

yaşadıkları yerlere dikkat ediniz.

5.Araştırmalarınız sırasında uygarlıkların

Dünya Medeniyetiler Tarihine ne gibi katkısı

olduğu il ilgili notlar alınız.

6.Ulaştığınız kaynaklarını belirtmeyi unutmayınız.

İLK ÇAĞ KUTUCUKLARI HAZIRLAMA

YÖNERGESİ I I

KUTULARIN HAZIRLANMASINDA DİKKAT EDİLMESİ

GEREKEN KONULAR

BU YÖNERGE 7 DERS SATİNİ KAPSAMAKTADIR

1.5-6 kişilik grup oluşturunuz.

2.Grup olarak kullanmak üzere kendinize orta boy kullanılmış

bir kutu sağlayın.

3.Kura sonucunda grubunuza çıkan İlk Çağ Uygarlığı ile ilgili

derinlemesine bilgi edinin.

4.Kutuların kullanılabilir beş yüzeyinde uygarlıkların

başkentlerini , haritalarını ve önemli özelliklerini belirtin

5.“Kutularınızın içine uygarlığınızla ilgili hangi objeleri

koyabilirsiniz?” sorusunu düşünerek, kutunuzu ve içine

koyacağınız objeleri tasarlayınız.(Tasarım için size bir ders saati

verilecektir)

6. Malzeme olarak fon kartonu, oyun hamuru, kil, tel, boncuk ,

ip, alçı, tutkal,kumaş vb. kullanabilirsiniz.

7.Tasarımızı yapabilmeniz için grubunuzda üç ders saati

verilecektir.

9.Sunumunuz sırasında sınıf arkadaşlarınıza uygarlığınızla ilgili

verebileceğiniz küçük bir obje tasarlayıp yapın.

10.Kutunuzu arkadaşlarınızla paylaşacağınız 12 dakikalık bir

sunum hazırlayın.

11.Çalışmanız sonunda Grup Öz Değerlendirme formu

uygulanacaktır.

12.Sunumlar sonrasındaki ilk ders saatinde oyun hamuru veya

kil getiriniz.

13. Çalışmalarınız performans görevi olarak

değerlendirilecektir.

1 DERS SAATİ 1 DERS SAATİ 3 DERS SAATİ 2 DERS SAATİ 1 DERS SAATİ DEĞERLENDİRME

YAZILI SINAV

SIRASINDA

YAPILACAK

4 AY SONRA DA

HATIRDA KALMA

SINAVI

YAPILACAKTIR

ARAŞTIRMA

SONUCU

BİLGİ

KARTLARININ

PAYLAŞIMI

GRUPLARIN

OLUŞTURULMASI

KONULARIN

SEÇİMİ

TASARIM

KUTULARIN VE

İÇİNE

KONACAK

OBJELERİN

YAPILMASI

SUNUM KİL VE RESİM

ÇALIŞMASI

SOSYAL BİLGİLER VE HALK KÜLTÜRÜ DERSLERİNDE UYGULANACAK

PROGRAM

Tüm uygarlıklarla ilgili genel bir bilgiye sahip olan öğrencilerimiz , bilgilerini bilgi kartları ile pekiştirdiler.

Daha önce den kullanılmış orta boy boş karton kutuları İlk Çağ Kutucuğu haline getirerek, kutuların kullanılabilir beş yüzeyinde uygarlıkların başkentlerini , haritalarını ve önemli özelliklerini belirttiler.

Süreçte rehberliğimizin devam etmesine rağmen , kutuların tasarımı ile ilgili kararların tamamını öğrencilerimiz vermiştir.

Örneğin Frigya kutusu eşek kullaklarına sahipti, İyonya kutusu ise özgür düşünceyi temsil etmek için şeffaf bir hal almıştı, Babil kutusundan asmalar uzamaktaydı.

UYGULAMA SÜRECİ - İLK ÇAĞ KUTUCUKLARININ OLUŞTURULMASI

Kutuların içlerinde ise; ceplere yerleştirilmiş bilgi kartları, maketler,

tabletler bulunmaktadır. Örneğin; Asur kutusunda dünyanın ilk

kütüphanesinin karton yada alçı maketi yer alırken , Frigya’dan mini

tapates, İyonya’dan Sokrat’ın büstü, Babil’den Hamburabi’nin

kanunları, Hitit’ten Kadeş Antlaşmasının kil metni, Sümer’den çivi yazısı

tabletler , Urartularda piramite benzer kral mezarları bulunmaktadır.

UYGULAMA SÜRECİ 3 - İLK ÇAĞ KUTUCUKLARININ OLUŞTURULMASI

BİLGİLERİNİ HAYAL

GÜÇLERİ VE EL

BECERİLERİ İLE

BİRLEŞTİREN

ÖĞRENCİLERİMİZ

MATERYALLERİNİ

HAZIRLADILAR

KİL TABLETLER, İLK

MÜZİK ALETLERİİ

FİBULALAR,GÜNEŞ

KURSLARI…

5 DERS SAATİ

SONUNDA KUTULAR

ARTIK HAZIR

UYGULAMA SÜRECİ - İLK ÇAĞ KUTUCUKLARININ SUNUMU

12 DAKİKA

VERİLEN

ÖĞRENCİLERİMİZ

KUTUCUKLARINI

ARKADAŞLARI İLE

PAYLAŞTI

UYGULAMA SÜRECİ - İLK ÇAĞ KUTUCUKLARININ SUNUMU

UYGULAMA SÜRECİ - İLK ÇAĞ KUTUCUKLARININ SUNUMU

FRİGYA SUNUMUNDA

ARKADAŞLARINA EŞEK

KULAĞI DAĞITAN

ÖĞRENCİLERİMİZ ,

MİDASIN KULAKLARI

EŞEK KULAKLARI

TARIM VE HAYVANCIK

FRİGYANIN GEÇİM

KAYNAĞIDIR

DEDİLER.

UYGULAMA SÜRECİ - İLK ÇAĞ KUTUCUKLARININ SUNUMU

Sunumlar sonrasında Halk Kültürü dersinde

öğrencilere “En çok hangi uygarlığın özellik ve

kültüründen etkilendiniz?” sorusu yöneltilerek

kil ve resim çalışması yapıldı. Çalışmada en çok

sikkeler, zigguratlar, teraziler, güneş saatleri, eşek

kulakları, küçük kapların güneş kursunun, yapıldığı

gözlemlendi.

UYGULAMA SÜRECİ 5 –

SUNUMLAR SONRASI KİL VE RESİMÇALIŞMASI

UYGULAMA SÜRECİ 5 –

SUNUMLAR SONRASI KİL VE RESİMÇALIŞMASI

ÖĞRENCİLERİMİZ ÇALIŞMA

SIRASINDA OLDUKÇA EĞLENCELİ

VAKİT GEÇİRDİ.

İSTEYEN ÖĞRENCİLER RESİM

ÇALIŞMASI YAPTI

UYGULAMA SÜRECİ –

SUNUMLAR SONRASI KİL VE RESİMÇALIŞMASI

ÖĞRENCİLERİMİZİN

BİLGİ DÜZEYİNİ

YAZILI SINAVIMIZDA

SORDUĞUMUZ

SORULARLA ÖLÇÜP,

ÜRÜNLERİNİ

PERPORMANS

GÖREVİ NOTUNA

DÖNÜŞTÜRDÜK

I. YARIYILIN SON

HAFTASINDA ÇALIŞMAMIZI

BİR OKUL SERGİSİNE

DÖNÜŞTÜREREK TÜM

OKULUMUZDA İLK ÇAĞ

UYGARLIKLARI

KONUSUNDA FARKINDALIK

YARATMAYA ÇALIŞTIK

Uygulamamız öğrencilerimizin genellikle internet kanalıyla sahip

oldukları bilgiler üzerine düşünmelerini, bilgileri anlamlandırmalarını ve yeniden

kurgu yapabilmelerini sağladı.

Bilgiler kağıt ve

bilgisayar sunusu

formatından çıkıp,

elle tutulur somut

bir hale dönüştü.

Öğrencilerimizin tarihsel ve

kültürel değerlere karşı

duyarlılık düzeyleri arttı..

Tüm okulumuz öğrencilerinde ilk çağ konusunda farkındalık

yarattık

Öğrencilerimizin sanatçılık yönleri

gelişti

Tarih konuları eğlenceli bir biçime

dönüşürken, öğrencilerimiz

ezbercilikten uzaklaştı.

BULGULAR Ve

SONUÇLAR

Öğrencilerimizin proje tabanlı çalışma, araştırma, karar verme, sorumluluk, tasarım, el becerisi, hayal etme, yaratıcılık ,işbirliği içinde bulunma, ve üst düzey düşünme alanlarında gelişme

göstermeleri sağlandı.

Boşluk doldurma ve çoktan seçmeli soruların

yer aldığı testte öğrencilerin başarı oranı

% 84,5 olmuştur.

Öğrenci merkezli bu çalışmada öğretmen

sadece bir rehber konumunda kalırken

, öğrencilerimiz kendi

öğrenmelerinden sorumlu olmuşlardır.

Bilgilerin hatırda kalma düzeylerini arttı. 6 Nisan 2009 tarihinde yapılan

hatırda kalma testinin sonucu ise

% 93,4’tür.

Çalışma sırasındaki gözlemler biz öğretmenlere

öğrencilerimizi daha fazla tanıma

fırsatı verdi.

Uygulamamızın en büyük özelliklerinden

biri her ilköğretim okulunda , farklı sınıf ve derslerde rahatlıkla uygulanabilecek , az maliyetli bir örnek

olmasıdır.

BULGULAR VE

SONUÇLAR

TOPLAM 105 ÖĞRENCİMİZİN ,

HATIRDA KALMA TESTİNDEN % 89,5’İ 50 VE ÜSTÜ

NOT ALIRKEN , % 6,6 ‘SI 40 VE ALTINDA NOT ALMIŞTIR.

Çalışmamıza bir ön testin eklenmesinin

yararlı olacağı kanısındayız

Eskişehir Arkeoloji Müzesinin

6 yıldır tamiratta olması nedeniyle de müzecilik ekseninde de yürütemedik.

Müze görmemiş öğrencilerimiz, uygulama sonucunda kendi antik eserlerini ortaya çıkarmışlar ve okuldaki tüm arkadaşları

ile paylaşmışlardır. Çalışmanın müze destekli yürütülmesinin daha faydalı

olacağını düşünüyoruz.

İlk Çağ Kutucukları ile araştıran,öğrenen, tasarlayan,

uygulayan öğrencilerimizle eğlenceli ve başarılı bir süreç geçirdiğimizi

düşünüyoruz..

ÖNERİLER

Düşük maliyetli uygulamamızın farklı

ders ve konularda yapılabilirliği kanısındayız.

Dileğimiz çocuklarımızla gerçekleştirdiğimiz uygulamamızı

tüm Türkiye ile paylaşmak ve Arkeoloji Müzemize bir an önce

kavuşmaktır

KAYNAKÇA

Akurgal,Ekrem. Anadolu Kültür Tarihi ,TÜBİTAK Yayınları, Ankara 2000.

Çığ, Muazzez İlmiye.Hititler ve Hattuşa - İştar'ın Kaleminden, , Kaynak Yayınları, İstanbul 2000.

Çığ, Muazzez İlmiye. Sümer Hayvan Masalları", Kaynak Yayınları, İstanbul 2003.

Deveci, Handan. Sosyal Bilgiler Dersinde Probleme Dayalı Öğrenmenin Öğrencilerin Derse İlişkin Tutumlarına, Akademik başarılarına Ve Hatırlama Düzeylerine Etkisi,Anadolu Üniv. Eğitim Fak. Yay., Eskişehir 2003.

Eşme, İ.; Ed.). İlk ve Ortaöğretimde Araştırma Teknikleri ve Proje, Maltepe

Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2004.

Kaltsounis, Theodore. (1987), Teaching Social Studies İn The Elementary

School, The Basic For Citizenship, Englewood,

Katz, L.G. and S.C. Chard, Engaging Children's Minds: the Project Approach Norwood, NJ: Ablex. 1989.

tr.wikipedia.org/wiki/Kategori:Anadolu_Uygarlıkları - 20k –

Saban, Ahmet, Öğrenme Öğretme Süreci. Nobel Yay., Ank, 2002.

Sönmez, Veysel. Sosyal Bilgiler Öğretimi, Pegem Yay. Ankara ,1996.

Sözer, Ersan, Kuramdan Uygulamaya Sosyal Bilimlerin Öğretimi.

Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını, Eskişehir ,1998.

www.etarih.net/tr/anadoluuygarliklari.html - 9k

ilkçağ

0

5

10

15

20

25

HATIRDA KALMA SINAVININ BAŞARI ORANLARI

100 ALAN ÖĞRENCİ

90 ALAN ÖĞRENCİ

80 ALAN ÖĞRENCİ

70 ALAN ÖĞRENCİ

60 ALAN ÖĞRENCİ

50 ALAN ÖĞRENCİ

40 ALAN ÖĞRENCİ

30 ALAN ÖĞRENCİ

20 ALAN ÖĞRENCİ

10 ALAN ÖĞRENCİ

8.5

18,09

16,8

23,08

5,7

4,7

3,80,9

1,9

0,9