Moduł 6

Modernizacja i rekonfiguracja komputera osobistego

1. Czynności rekonfiguracyjne i konserwacyjne systemu operacyjnego 2. Opis oprogramowania narzędziowego wchodzącego w skład popular-

nych systemów operacyjnych 3. Modernizacja i rekonfiguracja sprzętowa komputerów osobistych 4. Harmonogramy przeglądów i audytów sprzętu i oprogramowania

2

Modernizacja jest procesem wymiany podzespołów systemu komputerowego lub zmia-ny jego parametrów pracy, który nie jest spowodowany uszkodzeniem lub awarią i ma na celu przywrócenie lub podwyższenie wydajności jego pracy.

Do podstawowych operacji związanych z modernizacją zaliczamy: 1. Konserwację podzespołów i oprogramowania. 2. Monitorowanie i diagnostykę parametrów pracy systemu komputerowego. 3. Konfigurację lub rekonfigurację podzespołów i programów.

Każda z tych operacji składa się z szeregu czynności wykonywanych przez użyt-kownika lub administratora systemu, podczas których korzysta się z wielu programów narzędziowych.

1. Czynności rekonfiguracyjne i konserwacyjne systemu operacyjnego

Ważnym elementem dla prawidłowej i wydajnej pracy systemu operacyjnego są działania dotyczące jego konfiguracji oraz współpracujących z nim urządzeń w warstwie programowej. Ponieważ główne działania konfiguracyjne wykonywane są podczas przygotowania komputera do pracy, w tym module opisane zostaną najważniejsze dzia-łania rekonfiguracyjne, zmieniające dotychczasowe ustawienia.

Czynności rekonfiguracyjne prowadzone w celu usprawnienia pracy systemu ope-racyjnego i programów użytkowych lub dla poprawy wydajności sprzętu poprzez dzia-łanie programów narzędziowych można podzielić na następujące grupy:

1. Rekonfiguracja ustawień BIOS-u. 2. Rekonfiguracja plików systemu operacyjnego. 3. Rekonfiguracja oprogramowania użytkowego (np. przeglądarki internetowej). 4. Rekonfiguracja sterowników urządzeń (np. karty graficznej, monitora lub dru-

karki). 5. Rekonfiguracja zasad uwierzytelniania i bezpieczeństwa. 6. Personalizacja interfejsu użytkownika. 7. Zmiana ustawień pamięci wirtualnej. 8. Rekonfiguracja zarządzaniem energią. 9. Zmiany dotyczące uruchamiania procesów, usług i aplikacji w systemie operacyj-

nym. 10. Zmiany dotyczace wykonywania kopii zapasowych i punktów przywracania sys-

temu. 11. Zmiany dotyczące pracy w sieci.

Prawidłowa konfiguracja BIOS-u może się przydać nie tylko amatorom przetakto-wywania, ale każdemu użytkownikowi systemu komputerowego. Gdy są właściwie ustawione, komputer pracuje stabilniej, wydajniej, sprawia mniej problemów, a nawet zużywa mniej prądu i ciszej pracuje. Większość producentów oprogramowania niskopo-ziomowego posiada własną strukturę funkcji w programie BIOS-SETUP. Jednak więk-szość opisanych poniżej opcji jest powszechnie stosowana, może być tylko w innym miejscu menu lub posiadać inną nazwę.

Do przykładowych czynności konfiguracyjnych BIOS-u, które poprawiają wydaj-

ność i szybkość pracy systemu komputerowego zaliczamy: 1. Określenie dostępności kanałów do napędów dysków (grupa Standard CMOS Se-

tup). Przestawienie opcji z Auto na None we wszystkich niewykorzystanych ka-

3

nałach pozwoli na niewielkie przyśpieszenie uruchamiania komputera, ponieważ BIOS nie będzie tracił czasu na wyszukiwanie napędów na każdym kanale.

2. Opcja Quick Boot wyłącza szczegółowe testy sprzętowe podczas startu kompute-ra (grupa Advanced BIOS Setup). Jeżeli nie zmienia się często źródła bootowania systemu, powinna być uaktywniona. W celu podniesienia bezpieczeństwa syste-mu należy wyłączyć pierwszeństwo bootowania z płyty CD/DVD i USB.

3. Opcja Graphics Aperture Size pozwala przydzielić określoną ilość pamięci RAM na potrzeby zintegrowanego z płytą główną układu graficznego. Jeżeli mamy nadmiar pamięci operacyjnej, a obraz podczas pracy się zacina, wartość tę należy zwiększyć. Jeżeli natomiast komputer służy tylko do prac biurowych, a pamięci operacyjnej jest niewiele ponad wymagania samego systemu operacyjnego, war-tość tę można zmniejszyć do minimum.

4. Grupa Power Management Setup grupuje opcje ułatwiające oszczędzanie energii. Aktywowanie ich pozwoli na zmniejszenie zapotrzebowania na moc, co odciąży zasilacz komputerowy i może przynieść oszczędności finansowe.

5. Opcje zebrane w grupie PC Health Status odpowiadają za kontrolę napięć i temperatury najważniejszych komponentów oraz umożliwiają sterowanie pod-łączonymi do płyty wentylatorami. Za ich pomocą określa się wartości graniczne temperatury oraz sposób pracy wentylatorów. Tutaj można również zapoznać się z odczytami czujników wbudowanych w płytę. Szczególnie ważny jest miernik temperatury procesora, który informuje użytkownika o tym, czy układ pracuje w bezpiecznych ustawieniach. Powtarzające się przegrzewanie procesora lub in-nych podzespołów pracujących w jednostce centralnej, powoduje szybsze ich zu-żywanie i w konsekwencji może skończyć się awarią.

6. Opcje Set Supervisor Password i Set User Password pozwalają na ustalenie hasła dostępu do BIOS-u oraz podania hasła przed załadowaniem systemu operacyjne-go. Może to zwiększyć bezpieczeństwo całego systemu komputerowego, a na pewno nie pozwoli na ingerencję w ustawienia BIOS-u nieupoważnionym użyt-kownikom.

Aby określić aktualną przydatność również innych opcji programu BIOS-SETUP, należy zapoznać się z ich dokładnym opisem w instrukcji załączonej do płyty głównej.

Ustawienia plików systemowych wymagają dokładnej znajomości struktury i roli każdego z nich. W systemie typu Windows ustawienia konfiguracyjne znajdują się w rejestrze systemowym oraz w plikach: win.ini, system.ini, boot.ini. Można je konfigu-rować bezpośrednio z poziomu edytora lub za pomocą programów narzędziowych.

W celu podwyższenia bezpieczeństwa i zwiększenia szybkości działania stosuje się konfiguracje programów użytkowych. Najczęściej dotyczy to przeglądarek interneto-wych, programów obsługi poczty i programów antywirusowych.

Poprawę bezpieczeństwa systemu mogą przynieść czynności rekonfiguracyjne do-tyczące zasad uwierzytelniania, haseł lub kontroli rodzicielskiej. Natomiast ustawienia programów typu firewall czy kreator kopii zapasowych może niejednokrotnie przyśpie-szyć działanie systemu operacyjnego.

Bardzo ważną czynnością, która ułatwia zarządzanie oraz poprawia bezpieczeń-stwo systemu i danych jest odpowiednie skonfigurowanie uprawnień poszczególnych użytkowników oraz zablokowanie możliwości instalacji aplikacji i obsługi nośników pamięci (optycznych i USB). Dokonuje się tego w komputerach, których zasoby powinny być szczególnie chronione.

Często spotykanymi działaniami rekonfiguracyjnymi są zmiany parametrów ste-rowników urządzeń współpracujących z systemem np. drukarki, karty graficznej czy

4

urządzeń USB. Innym przykładem popularnych działań jest zmiana rozmiaru pamięci wirtualnej, która może zdecydowanie poprawić wydajność systemu plików i przyśpieszyć działanie aplikacji.

Przykładem działań rekonfiguracyjnych dotyczących sterowników urządzeń pery-

feryjnych może być dostosowanie parametrów drukowania w celu zwiększenia wydaj-ności tego procesu i przyśpieszenia pracy sterownika urządzenia. Podczas drukowania informacje są zazwyczaj zapisywane w pliku na dysku twardym przed wysłaniem do drukarki. Ten proces zwany jest buforowaniem wydruku. Korzystając z niego, można kontynuować pracę z programami podczas drukowania dokumentu. Buforowanie wy-druku jest zazwyczaj szybsze niż drukowanie bezpośrednio do drukarki. W przypadku ograniczonej ilości miejsca na dysku wyłączenie buforowania wydruku może przyczynić się do zwiększenia szybkości drukowania. Ustawienia te można wprowadzić w oknie właściwości drukarki w zakładce „zaawansowane” (rys. 6.1).

Rys. 6.1 Konfiguracja parametrów pracy drukarki.

Źródło własne (MS Windows 7).

Innym przykładem może być rekonfiguracja tak zwanej pamięci wirtualnej. Ma to znaczenie szczególne w sytuacjach, gdy odczuwa się niedobór zasobów pamięci opera-cyjnej. System może przejąć część funkcji pamięci operacyjnej, rezerwując fragment pa-mięci dysku twardego do tworzenia pliku stronicowania. Zwiększenie rozmiaru całko-witego pliku stronicowania może spowodować przyspieszenie działania systemu i apli-

5

kacji użytkowych. Na rys. 6.2 przedstawiono okno konfiguracji pliku stronicowania dla systemu Windows 7.

Rys. 6.2. Okno konfiguracji pamięci wirtualnej.

Źródło własne (Windows 7).

Podczas pracy na komputerze osobistym, użytkownicy często zmieniają konfigurację ustawień dotyczących personalizacji interfejsu systemu operacyjnego. Zmiana tapety czy dodanie gadżetów to w większości przypadków pierwsza czynność pracownika lub ucznia. Zbyteczne obciążanie systemu trójwymiarowymi wygaszaczami lub dużą ilością gadżetów, działających w tle, może powodować spowolnienie działania innych aplikacji czy problemy z wydajnością karty graficznej, szczególnie w komputerach o minimalnych parametrach konfiguracyjnych.

W komputerach spełniających rolę serwerów często zupełnie rezygnuje się z interfejsu graficznego systemu operacyjnego, co znacząco poprawia kwestie bezpie-czeństwa i wydajność.

Oprócz działań doraźnych lub okresowych, podczas pracy systemu operacyjnego należy podjąć działania permanentne, polegające na monitorowaniu zdarzeń lub proce-sów aktualnie wykonywanych w systemie. Pomoże to uniknąć niepotrzebnego urucha-miania programów w tle i reagować na powstawanie bieżących awarii i problemów w systemie.

6

Rys. 6.3. Okno narzędzia konfiguracji systemu Windows.

Źródło własne (Microsoft Windows 7).

Konserwacja systemu operacyjnego to zespół działań cyklicznych, realizowanych według założonego harmonogramu. Powinna ona realizować elementy polityki bezpie-czeństwa, BHP oraz zapobiegania powstawaniu przyczyn prowadzących do awarii i utraty wydajności systemu operacyjnego. Działania dotyczące konserwacji systemu operacyjnego skupiają się głównie wokół następujących czynności:

instalacja aktualizacji systemowych, aktualizacja BIOS-u, instalacja aktualizacji oprogramowania użytkowego, instalacja baz wirusów programu antywirusowego, skanowanie zasobów dyskowych programem antywirusowym, defragmentacja dysków, czyszczenie dysków, sprawdzanie spójności danych (w bazach danych), sprawdzanie partycji dyskowych, odinstalowanie niepotrzebnego oprogramowania i dodatków.

Aktualizacja BIOS-u może na przykład umożliwić obsługę nowszych mikroproce-sorów lub innych komponentów płyty głównej, nieobsługiwanych przez wcześniejszą wersję.

Aktualizacja systemu operacyjnego może poprawić obsługę urządzeń, interfejsów komunikacyjnych oraz bezpieczeństwo całego systemu. Natomiast aktualizacja baz wi-rusów i cykliczne skanowanie wszystkich zasobów dyskowych jest obecnie kanonem zasad bezpieczeństwa pracy na stanowisku komputerowym.

7

W celu poprawienia gospodarki systemem plików niezbędne jest wykonywanie okresowo czyszczenia oraz defragmentacji dysków. Zawsze poprawia to wydajność pra-cy z pamięcią wirtualną i plikami.

Co jakiś czas należy również przeanalizować przydatność zainstalowanego opro-gramowania i dodatków do aplikacji. Zwolnienie miejsca na dysku przez odinstalowanie nieużywanego i niepotrzebnego oprogramowania poprawi możliwości nie tylko systemu operacyjnego, ale również pozwoli dysponować większą przestrzenią dyskową.

Wszystkie powyższe czynności powinny być wykonywane przez administratorów IT cyklicznie, poza bieżącym monitorowaniem systemów informatycznych, i w każdym miejscu bez względu na to, czy jest to bank, sklep czy szkoła.

Poza wykonywaniem konserwacji czynności określonych procedurami, jest moż-liwość usunięcia od razu napotkanych podczas przeglądu usterek i zatorów w pracy sys-temu operacyjnego.

Należy pamiętać, że większość czynności konserwacyjnych lub rekonfiguracyjnych powinien wykonywać administrator lub osoba przez niego upoważniona (np. operator). Użytkownik może mieć możliwość wykonywania tylko działań, które nie ingerują w ustawienia plików systemowych i nie wpływają na pracę urządzeń peryferyjnych.

2. Opis oprogramowania narzędziowego wchodzącego w skład popularnych sys-temów operacyjnych

Jeżeli system komputerowy wyraźnie traci wydajność i stabilność pracy, przyczyną tego nie musi być uszkodzenie podzespołów, ich zużycie techniczne lub atak złośliwego oprogramowania. Często w takich przypadkach przyczyną jest brak wykonywania czyn-ności konserwacyjnych oraz zwyczajne zaśmiecanie zasobów pamięci nadmiarowymi i często niepotrzebnymi plikami. Dlatego, zanim przystąpimy do modernizacji sprzętu komputerowego, warto wykonać diagnozę i analizę pracy systemu operacyjnego.

System operacyjny wyposażany jest zawsze w pakiet programów narzędziowych i diagnostycznych, które pozwalają użytkownikowi na bieżące monitorowanie zasobów systemu i dokonywanie czynności konserwacyjnych i konfiguracyjnych umożliwiających utrzymanie optymalnej wydajności.

Ze względu na funkcjonalność można takie aplikacje podzielić na następujące gru-py:

programy monitorujące pracę systemu, programy diagnozujące podzespoły, programy do konfiguracji systemu i plików systemowych, programy konserwacyjno-serwisowe, programy zwiększające bezpieczeństwo, konsole interpretera poleceń.

Przykładowymi programami monitorującymi pracę systemu są dla systemów z rodziny Windows – menedżer zadań i monitor zasobów. Monitor zasobów systemu Windows to narzędzie umożliwiające wyświetlanie informacji na temat użycia zasobów sprzętowych (procesor, pamięć, dysk i sieć) oraz programowych (dojścia do plików i moduły) w czasie rzeczywistym. Monitora zasobów można też używać do uruchamia-nia, zatrzymywania, wstrzymywania i wznawiania procesów i usług oraz do rozwiązy-wania problemów z aplikacjami. Funkcja ta świetnie wspiera diagnostykę systemu i po-prawę jego wydajności. Na rys. 6.4. widoczne jest okno tego programu. Można go znaleźć w grupie Akcesoria lub uruchomić, klikając Start i w polu wyszukiwania wpisując Moni-tor zasobów.

8

Rys. 6.4. Ekran Monitora zasobów.

Źródło własne (Microsoft Windows 7).

Menedżer zadań umożliwia wyświetlanie programów, procesów i usług, które są obecnie uruchomione na komputerze. Można go używać do monitorowania wydajności komputera lub zamykania programu, który nie odpowiada.

Jeżeli komputer jest połączony z siecią, to wówczas Menedżera zadań można uży-wać do wyświetlania stanu sieci i oceniania jej działania. Jeśli z komputerem jest połą-czonych więcej użytkowników, można sprawdzić, którzy mają aktywne połączenia i jakie czynności wykonują. Można także wysłać do nich wiadomość. Menedżera zadań uruchamia się, klikając prawym przyciskiem myszy na pasku zadań, a następnie polece-nie Uruchom Menedżera zadań.

9

Rys. 6.5. Okno Menedżera zadań Windows.

Źródło własne (Microsoft Windows 7).

Podobne funkcje spełniają w systemach Linux polecenia typu: pmap – polecenie wyświetlające mapę pamięci procesu lub procesów, mpstat – dostarcza informacji o wykorzystaniu poszczególnych procesorów

systemu, vmstat – to system monitorowania parametrów pracy komputera, które zbie-

ra i wyświetla informacje na temat systemu operacyjnego pamięci, procesów itp.

Kolejną grupą programów są narzędzia do konfiguracji plików systemowych i rejestru. Na przykład w systemie Windows znajduje się narzędzie konfiguracji systemu uruchamiane poleceniem msconfig. Na rys. 6.5. przedstawiono okno robocze tego pro-gramu.

Msconfig jest aplikacją, która ma bardzo duże możliwości. Za jej pomocą możemy dostrajać zaawansowane funkcje systemu lub w prosty sposób ograniczyć programy, które ładują się do pamięci podczas uruchamiania systemu.

Przykładowym odpowiednikiem dla Linux’a jest sysconfig editor, którego okno ro-bocze przedstawiono na rys. 6.6.

Innym programem jest Edytor rejestru (regedit), który w programie Windows jest edytorem rejestru systemowego, działającym w trybie graficznym, instalowanym wraz z systemem. Ze względu na niebezpieczeństwo wynikające z nieumiejętnej modyfikacji rejestru oraz brak możliwości cofania zmian, regedit jest przeznaczony dla zaawanso-wanych użytkowników systemu operacyjnego.

10

Rys. 6.6. Okno edytora rejestru systemu Windows.

Źródło własne (Microsoft Windows7).

Wśród programów diagnozujących podzespoły na czoło wysuwa się ScanDisk (w nowszych systemach CHKDSK). który umożliwia sprawdzanie dysku twardego w poszukiwaniu błędów. CHKDSK pozwala również na poprawianie błędów w systemie plików, co niejednokrotnie pozwala uchronić komputer przed kopiowaniem plików sys-temowych lub ponowną instalacją systemu. Dla Maca podobną funkcję pełni DiskRadar.

11

Rys. 6.7. Edytor konfiguracji systemu SUSE Linux.

Źródło: http://www.novell.com/documentation/suse91/suselinux-adminguide/html/ch13s07.html

Na dysku twardym podczas zapisywania, modyfikowania oraz usuwania plików zachodzi fragmentacja danych. Informacje o zmianach mogą być przechowywane w innej lokalizacji na dysku twardym niż sam plik. Każda kolejna zmiana może być zapi-sywana w jeszcze innym miejscu na dysku. Z czasem zarówno plik, jak i sam dysk twar-dy ulegają pofragmentowaniu, a komputer pracuje wolniej, ponieważ w celu odtworze-nia zawartości pliku, system musi przeszukiwać różne lokalizacje. Fragmentacja postę-pująca z upływem czasu znacznie spowalnia pracę komputera. Narzędzie Defragmenta-tor dysków konsoliduje pofragmentowane dane, dzięki czemu dysk twardy może wy-dajniej pracować.

12

Rys. 6.8. Okno defragmentatora dysków.

Źródło własne (Microsoft Windows 7).

Zbędne pliki także mogą zabierać wolną przestrzeń na dysku twardym. Pomocnym w takiej sytuacji będzie program Czyszczenie dysków. Defragmentacja i czyszczenie dysków są podstawowymi narzędziami konserwacyjno-serwisowymi systemów Win-dows.

Jeżeli pomimo defragmentacji i czyszczeniu dysków komputer działa ospale, moż-na zrobić przegląd zainstalowanego oprogramowania oraz włączonych funkcji systemu. Do usuwania w sposób kompletny i bezpieczny aplikacji służy narzędzie Programy i funkcje w Panelu sterowania.

Aby zwolnić miejsce na dysku twardym, możemy usunąć opcjonalne składniki sys-temu Windows. Jeśli natomiast nie brak nam wolnej przestrzeni, możemy zainstalować dodatkowe funkcje, które ułatwią codzienną pracę z komputerem. Do tych opcji należy użyć narzędzia Funkcje systemu Windows.

13

Rys. 6.9. Okno Programy i funkcje.

Źródło własne (Microsoft Windows7).

Jeżeli jednak działania rekonfiguracyjne i konserwacyjne przeprowadzane za po-mocą narzędzi systemowych nie przyniosą spodziewanych efektów należy przeprowa-dzić modernizację lub rozbudowę warstwy sprzętowej systemu komputerowego.

2. Modernizacja i rekonfiguracja sprzętowa komputerów osobistych

Modernizacja i rekonfiguracja sprzętowa systemu komputerowego następuje naj-

częściej w następujących sytuacjach: jest za mało miejsca na dysku twardym, zakupione programy wymagają lepszych parametrów pracy, zacina się odtwarzany obraz, programy działają wolno, nie można odtwarzać płyt nowego formatu, komputer nie posiada interfejsu do podłączenia urządzenia peryferyjnego, komputer wyłącza się lub nie chce się uruchomić ze względu na zbyt małą

moc zasilacza, podzespoły się przegrzewają i prowadzi to do zawieszenia się komputera lub

jego restartu. Na rys, 6.10 przedstawiono informacje dotyczące podzespołów, które najczęściej

podlegają wymianie ze względu na modernizację lub rekonfigurację komputera PC. Wi-dać wyraźnie, że najczęściej to płyta główna. Jest to podyktowane faktem, że to ona od-powiada za możliwości całego zestawu komputerowego i na jej powierzchni są zinte-growane wszystkie sloty, gniazda i złącza interfejsów. W związku z tym, jeżeli chcemy wymienić procesor na najnowszy model, często okazuje się, że pasuje on do innego (no-wego) gniazda, którego nie ma na starej płycie.

14

Ten przykład ilustruje istotę problemu modernizacji, polegającej na tym, że rozbu-dowa i modernizacja jest możliwa tylko wtedy, jeżeli mamy możliwość doboru do starej konfiguracji nowych, kompatybilnych podzespołów.

Rys. 6.10. Podzespoły odgrywające kluczową rolę w procesie modernizacji komputera

Źródło: opracowanie własne na podstawie badań pcword.pl

W związku z powyższym, planując modernizację, musimy sprawdzić, jakie parame-try posiada przeznaczona do modernizacji konfiguracja, a następnie wyszukać dostępne na rynku kompatybilne i lepsze technologicznie, zamienne podzespołów.

Czasami znalezienie podzespołów o takim samym złączu lub slocie może okazać się nietrafione, gdyż jego wymiana spowoduje pogorszenie wydajności, zamiast jej po-prawy. Związane jest to z faktem, że nowe elementy nie będą w pełni współpracować ze starymi na poziomie np. częstotliwości magistrali czy przepustowości interfejsów.

W niektórych, skrajnych przypadkach może się okazać, że modernizacja jest nie-możliwa lub nieopłacalna. Wtedy należy doradzić zakup nowego zestawu komputero-wego.

Lepiej wygląda sytuacja rozbudowy czy dodawania nowych elementów systemu komputerowego. Zakup nowej drukarki, myszki, monitora czy mocniejszego zasilacza jest prostszy i nie wiąże się z przebudową całego komputera. Jednak nawet wtedy nale-ży sprawdzić, czy nowe urządzenie pasuje do interfejsów I/O naszego komputera.

Często spotykaną rozbudową konfiguracji jest wymiana lub dokładanie dysku twardego, napędu optycznego lub pamięci. Należy wtedy pamiętać, aby urządzenia mia-ły zgodne parametry pracy. W przypadku dysków twardych trzeba dodatkowo przygo-tować go do pracy w określonym systemie plików przez podział na partycje i formato-wanie każdej z nich.

Wszystkie prace modernizacyjne powinny być prowadzone z zachowaniem wszel-kich zasad BHP i procedur znanych z montażu komputera osobistego.

15

4. Harmonogramy przeglądów i audytów sprzętu i oprogramowania Każde urządzenie, również zaliczane do sprzętu komputerowego, posiada przewi-

dywany okres eksploatacji, po którym zwiększa się niebezpieczeństwo uszkodzenia lub spadek jego wydajności. Dodatkowo w procesie produkcyjnym istnieje pojęcie cyklu życia produktu, które jednoznacznie planuje okres życia technologicznego każdego pro-dukowanego urządzenia czy maszyny. Po zakończeniu tego przyjętego okresu kończy się jego produkcja i wsparcie techniczne, co dla urządzeń techniki komputerowej jest bar-dzo istotne.

Biorąc pod uwagę powyższe sytuacje, osoba lub firma zajmująca się konserwacją sprzętu komputerowego może opracować harmonogram przeglądów i konserwacji, co umożliwi maksymalne wydłużenie optymalnego działania urządzeń oraz niejednokrot-nie może ustrzec przed ich uszkodzeniem lub zniszczeniem.

Taki harmonogram powinien obejmować również audyt informatyczny oraz obej-mować czynności konserwacyjne dotyczące wszystkich elementów systemu kompute-rowego.

Audyt informatyczny jest to najlepszy sposób uzyskania wyczerpujących i aktualnych informacji o zainstalowanym oprogramowaniu, posiadanych licencjach oraz zasobach sprzętowych. Pozwala on zoptymalizować zakupy i zaplanować moderni-zację oraz umożliwia administratorom szybsze i bardziej precyzyjne reagowanie, zwłaszcza w sytuacjach awaryjnych. W audycie informatycznym wyróżniamy:

audyt sprzętu, audyt oprogramowania, audyt legalności.

Harmonogram prac konserwacyjnych powinien uwzględniać zalecenia i parametry podawane praz producentów sprzętu komputerowego.

Producenci dysków twardych przygotowują statyczny wskaźnik średniego czasu pomiędzy awariami określany skrótem MTBF (średni czas bezawaryjnej pracy). Przy opracowywaniu MTBF brane są pod uwagę częstotliwości uszkodzeń innych modeli dysków budowanych na bazie tych samych podzespołów. Żywotność niektórych współ-czesnych dysków to nawet 500 tysięcy godzin.

Drukarki komputerowe posiadają określony czas eksploatacji przewidziany w ilości wydrukowanych stron (zawarte w instrukcji dołączonej do urządzenia lub na stronie producenta). Zwykle żywotność drukarki jest związana z jej budową np. igłowa, atramentowa czy laserowa. Często wymiana głowicy czy elementów światłoczułych z powodzeniem przedłuża czas pracy drukarek.

Większość podzespołów nie ma podanych parametrów żywotności czy czasu mię-dzy awariami, jednakże cykliczna konserwacja jest jednym z czynników pozwalających na przedłużenie funkcjonowania i bezawaryjności systemów komputerowych.

16

Bibliografia:

1. Kowalski T., (2012). Kwalifikacja E.12 Montaż i eksploatacja komputerów osobi-stych oraz urządzeń peryferyjnych. Gliwice: Helion

2. Marciniuk T., Pytel K., Osetek S., (2013). Przygotowanie stanowiska komputero-wego do pracy. Część 1 i 2. Warszawa: WSiP

3. Mueller S., (2009). Rozbudowa i naprawa komputerów PC. Gliwice: Helion 4. Wojtuszkiewicz K., Urządzenia techniki komputerowej, Warszawa, PWN 2011 5. Adamczewski P., Słownik informatyczny. Gliwice, Helion 2005 6. Wilczewski S., Wrzód M., Bezpieczny komputer w domu. Gliwice: Helion 2007

Netografia:

1. http://support.amd.com/en-us/Pages/AMDSupportHub.aspx - AMD – procesory, rozwiązania graficzne

2. http://www8.hp.com/pl/pl/support.html - HP - drukarki, skanery 3. http://www.novell.com/documentation/suse91/suselinux-

adminguide/html/ch13s07.html - NOVELL – sieciowe systemy operacyjne 4. http://www.nvidia.pl/Download/index.aspx?lang=pl - NVIDIA – karty graficzne 5. http://www.linux.pl/ - System operacyjny Linux 6. http://www.apple.com/pl/osx/what-is/ - System OS Apple 7. http://www.microsoft.com/en-us/download/default.aspx - Systemy Windows