Mobil ve Kablosuz Sistemlerde Bilgi Erişim Özellikleri

Cenk ATLIĞ

11-Ocak-2006

Trakya ÜniversitesiBilgisayar MühendisliğiAkademik Bilişim Konferansı 2006

Bilgi Erişimi Önemi

• Bilgisayar Sistemlerinin en temel unsurlarından olan bilginin erişiminin ne şekilde yapılacağı; kullanılan sistemin başarı oranını doğrudan etkilemektedir.

Bilgi 1

VT 1

Bilgi 1

VT 2

2 sn5 sn

Bilgi Erişilebilirliği Yüksek Bir Sistemin Potansiyel Avantajları

• Yüksek erişilebilirlik oranı

• Hataya karşı tolerans

• Ölçeklenebilirlik

• Yük dengesi sağlama

• Yerel ulaşılabilirlik sağlama

• Güvenlik

Bilgi Erişilebilirliği Yüksek Sistemlerin Yaratabileceği Problemler

• İstikrarsızlık

• Belirsiz erişim süreleri

• Kullanım zorlukları

• Performans

• Ölçeklenebilirlik

İstemci / Sunucu (Client / Server)

Bilgi Erişiminin 3 Temel Yöntemi (No:1)

Melez Eşdüzey (Hybrid Peer-to-Peer)

Bilgi Erişiminin 3 Temel Yöntemi (No:2)

Tam Eşdüzey (Pure Peer-to-Peer)

Bilgi Erişiminin 3 Temel Yöntemi (No:3)

İlk zamanlar Daha sonra

Geçmişten BugüneBilgisayar Sistemlerinin Durumu

Şimdiki durum Son dönemde ve gelecekteki durum ise

Geçmişten BugüneBilgisayar Sistemlerinin Durumu (devam)

Mobil ve Kablosuz Sistemlerin Potansiyel Bazı Avantajları

• Esnek erişilebilirlik olanakları

• Sisteme dahil olma kolaylığı

• Ölçeklenebilirlik

Mobil ve Kablosuz Sistemlerin Yaratabileceği Bazı Problemler

• İstikrarsızlık

• Belirsiz erişim süreleri

• Performans

• Ölçeklenebilirlik

• Güvenlik

Kablosuz ve Mobil TeknolojilerTeknoloji Servisler/

ÖzelliklerKapsama Alanı

Kısıtlamalar Örnek Sistemler

Hücresel Taşınabilir telefonlar ile ses ve veri

Sürekli Kapsama

Çok düşük bant genişliği

Hücresel tel., avuçiçi bilgisayar

Kablosuz Yerel Alan Ağı (WLAN)

Kablosuz arayüz ile geleneksel yerel alan ağı

Yanlızca yerel yerde

Kısıtlı kapsama alanı

IEEE 802.11x, Motorola’s ALTAIR

Küresel Konumlandırma Sistemi (GPS)

3 boyutlu pozisyon ve hız

Dünyanın her yerinden

Pahalı GNSS, NAVSTAR

Uydu-Tabanlı Kişisel İletişim Servisleri

Çağrı cihazı hizmetleri, ses

~ Tüm

dünya

Pahalı Iridium, Teledesic

Ad-Hoc Ağlar Aynı mekandaki bilgisayarların bilgi alışverişi

Yerel Ağlara Benzer

Kısıtlı kapsama alanı

Bluetooth

Algılayıcı Ağları

Kablosuz özellikli küçük algılayıcılar

Küçük bir bölge

Kısıtlı kapsama alanı

Savunma ve sivil uygulamalar

Yeni Kablosuz ve Mobil Sistemler

• IEEE 802.11n

• IEEE 802.16 (WiMAX)

• HSDPA

• ZigBee

• Near Field Communication

• Ultra Wideband (UWB)

Mobil ve Kablosuz Sistemlerde Bilgi Erişim Özellikleri

• Mobil ve Kablosuz Sistemlerin doğasında bir yere bağlı kalınmaması sayesinde, yakına gelen cihazlarla iletişim otomatik olarak başlatılabilmektedir.

OK

Mobil ve Kablosuz Sistemlerde Bilgi Erişim Özellikleri (devam)

• Mobil ve Kablosuz Sistemler çok katılımcılı oyunlar, video konferans ve mobil ticaret için uygundur.

Mobil ve Kablosuz Sistemlerde Bilgi Erişim Özellikleri (devam)

• Diğer taraftan, Mobil ve Kablosuz Sistemlerin istikrarsızlık, belirsiz erişim süreleri ve performans dezavantajlarından dolayı sunucu olarak kullanılmaya uygun değildir.

Uygun Değil

Mobil Sunucu

Mobil ve Kablosuz Sistemlerde Bilgi Erişim Özellikleri (devam)

• Güvenlik konusuna dikkat edilmesi gerekmektedir.

Mobil ve Kablosuz Sistemlerde Bilgi Erişim Özellikleri (devam)

• Mobil ve Kablosuz Sistemlerde bağlantı kesilmesi sıksık yaşanmakta, bu durum bilgi erişimini direkt olarak etkilemektedir.

Bilgiye Erişilemiyor!

Sonuç

• Kablosuz sistemler her geçen gün gelişmekte ve günlük hayatta daha etkin bir şekilde kullanılmaktadır.

• Bilgi Erişilebilirliği uygulamalarının bu popüler alanda birçok uygulama alanı bulunmaktadır.

• Mobil ve Kablosuz sistemlerde Bilgi Erişimi konusunda çeşitli sıkıntılar bulunmakla birlikte çok ilginç araştırma konuları bulunmaktadır.

• Bu konulardaki çalışmalarımız devam edecektir.

Kaynaklar[1] Subramanian, R., Peer-to-Peer Computing, Idea Group, 2004.[2] Kant, K., Iyer, R., Tewari, V., “A Framework for Classifying Peer-to-Peer Technologies,”

Proceedings of the 2nd IEEE/ACM Internet Symposium on Cluster Computing and the Grid (CCGRID’02), pp.338-345, May 2002.

[3] Aziz, M.K.A., Nix, A.R., Fletcher, P.N., “A Study of Performance and Complexity for IEEE 802.11n MIMO-OFDM GIS Solutions,” IEEE International Conference on Communications, Vol.7, pp.3822-3826, June 2004.

[4] WiMAX Forum, http://www.wimaxforum.org [5] Nokia HSDPA Solution white paper, http://www.nokia.com

/NOKIA_COM_1/Operators/Technologies/Network_Enhancements/HSDPA/HSDPA_A4.pdf

[6] ZigBee Alliance, www.zigbee.org/[7] Near Field Communication white paper, http://www.ecma-international.org/activities/

Communications/2004tg19-001.pdf [8] Ultra Wideband Forum, http://www.uwbforum.org/ [9] JADE white paper, http://jade.tilab.com/papers/2003/WhitePaperJADEEXP.pdf [10] Chtcherbina, E., Wieland, T., In the Beginning was the Peer-to-Peer, 2002. http://

www.drwieland.de/beginning-p2p.pdf [11] Tanenbaum, A., Computer Networks, 4th ed., Prentice Hall, 2003.[12] Coulouris, G., Dollimore, J., Kindberg, T., Distributed Systems Concepts and Design, 4th ed., Addison-Wesley, June 2005.

Teşekkürler