mjedisi, shëndeti, dimensionet sociale dhe gjinore të ... march/presentationfiorelaplani.pdf ·...

Tiranë, 7 Mars 2018

Mjedisi, Shëndeti, Dimensionet Sociale dhe Gjinore të

Strategjive Kombëtare të Shqipërisë

Objektivat e projektit

Women2030: Promovimi i implementimit të çështjeve gjender të Ojektivave të Zhvillimi të Qëndrueshëm

NDËRTIMI I KAPACITETEVE, MENTORIMI DHE NËN-GRANTIMI

MONITORIMI I POLITIKAVE, PJESËMARRJA, ADVOKIMI

NDËRTIMI I KAPACITETEVE, MENTORIMI DHE NËN-GRANTIMI

Trajnimi dhe Mentorimi i 4-10 OJF-ve lokale në fushat kryesore të zhvillimit të qëndrueshëm, barazisë gjinore dhe të drejtave të grave

Nën-grante për të zhvilluar një iniciativë lokale mbi gjenderin dhe Objektivat e Zhvillimit të qëndrueshëm (SDG-të)

Mentorimi i iniciativave të nën-granteve të shoqërisë civile sipas nevojave

Vlerësimi Gjinor me komunitetin

Takime konsultative me politikëbërësit, komunitetin dhe OJF-të lokale

Hartimi, publikimi dhe paraqitja e raportit "Shadoë" mbi ecurinë e SDG- ve dhe objektivave e qëllimeve për cështjet e mjedisit.

MONITORIMI I POLITIKAVE, PJESËMARRJA, ADVOKIMI

Përmbledhje e të dhënave të bazuara në komunitet, të mbledhura në kuadër të Vlerësimit Gjinor të Women2030 në Shqipëri nga

“Gruaja në Zhvillim”

QËLLIMI I PYETËSORIT

Të kuptojmë se cilat janë perceptimet e grave dhe burrave në jetën e tyre të përditshme, si i perceptojnë kushtet e tyre të jetesës, duke bërë krahasimin burra

dhe gra, të moshuar dhe të rinj, persona që jetojnë në zonat rurale, pre-urbane dhe urbane.

Ku u zhvillua pyetësori dhe si?

Ku? Shkodër (zonë Urbane, Pre-Urbane, Rurale) Malësi e Madhe (zonë Urbane, Pre-Urbane, Rurale)

Si? U intervistuan: - të paktën 30 gra dhe 30 burra nga zonat rurale, pre- urbane dhe urbane. Intervistat u zhvilluan në takime individuale me të intervistuarit. Cdo intervistë ka zgjatur nga 10 – 15 minuta

Drejt zbatimit të Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDG) deri në vitin 2030 me fokus në Barazinë Gjinore (SDG 5) dhe Veprimin Klimatik

Vlerësimi Gjinor: Mbledhja e të dhënave me bazë komunitetin për ti dhënë një Zë të

rëndësishëm qytetarëve në monitorimin e SDG-ve

Pyetësorët e WOMEN2030:

Pytësori përmban : 5 Pyetje / 198 të intervistuar - 111 gra dhe 87 burra

Men 44%

Women 56%

Rural 32%

Periurban 30%

Urban 38%

Të intervistuarit – informacion demografik

198 persona morën pjesë në vlerësim: 111 (56%) ishin gra dhe 87 (44%) burra

• Të ndarë sipas GRUP MOSHAVE

• Rreth 85 % e të gjithë të intervistuarve janë të grupmoshës 16 – 55 vjec

[RUBRIKENNAME

] [PROZENTSATZ]

25 - 35 25%

35-45 22%

45-55 18%

55-65 10%

65-95 4%

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Men Women Men Women Men Women

Rural Periurban Urban

%

15 - 25 25 - 35 35-45 45-55 55-65 65-95

• Ndarja sipas statusit civil

Të martuar [PROZENTSATZ]

Beqar [PROZENTSATZ]

Të divorcua

r [PROZENTSATZ]

I/ E vejë [PROZENTSATZ]

Burra

Të martuar [PROZENTSATZ

]

Single 27%

Të divorcu

ar [PROZENTSAT…

I/ E vejë [PROZENTSATZ

]

Gra

Të martu

ar [PROZENTSA

TZ]

Beqarë

[PROZENTSA

TZ]

Të divorc

uar [PROZENTSA

TZ]

I/E vejë

[PROZENTSA

TZ]

Total

Burra - rural, [WERT]

Gra - rural, [WERT]

Burra - preurban,

[WERT]

Gra - preurban,

[WERT]

Burra- urban, [WERT]

Gra- Urbane,[WE

RT]


198 persona morën pjesë në vlerësim: 111 (56%) ishin gra dhe 87 (44%) burra

• Niveli I Arsimit sipas zonës dhe gjinisë


• Ndarja sipas nivelit të Arsimimit Edukimi I detyrues

hëm [PROZENTSATZ]

Edukimi I mesëm

[PROZENTSATZ]

Trajnime profesion

ale [PROZENTSATZ]

Edukimi I lartë I

papërfunduar

[PROZE…

Universitet

[PROZENTSATZ]

Burra Edukimi I detyruesh

ëm [PROZENTS

ATZ]

Edukimi I mesëm

[PROZENTSATZ]

Trajnime profesiona

le [PROZENTS

ATZ]

Edukimi I lartë I

papërfunduar

[PROZEN…

Universiteti

[PROZENTSATZ]

Gra

4

5

29

6

3

5

4

32

21

16

6

14

19

16

0

0

24

5

50

22

46

47

21

19

23

24

4

31

45

57

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Men

Women

Men

Women

Men

Women

Ru

ral

Per

i Urb

anU

rban

primary education secondary education vocational training not finished higher education university

Edukimi i detyrueshë

m [PROZENTS

ATZ]

Edukimi I mesëm

[PROZENTSATZ]

Trajnime profesional

e [PROZENTS

ATZ]

Edukimi I lartë I

papërfunduar

[PROZEN…

Unisversiteti

[PROZENTSATZ]

Total

• Ndarja sipas statusit të punësimit

• Statusi i punësimit sipas zonave dhe gjinisë


Të punësuar [PR… Të

papunësuar …

Burra Të

punësuar [PROZE…

Të papunësu

ar [PR…

Gra

23

30

64

78

67

76

77

70

36

22

33

24

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Men

Women

Men

Women

Men

Women

Ru

ral

Per

iU

rban

Urb

an

employed unemployed

Të punësua

r [P…

Të papunësuar [P…

Total

(P1) Pyetja rreth kohës së shpenzuar për punë të paguar, punë të papaguar dhe kohë të lirë.

• Koha mesatare (orë/ditë) për punë shtëpie* sipas gjinisë dhe zonës • Koha mesatare e shpenzuar për kohë të lirë** (orë/dirë) sipas

gjinisë dhe rajonit

• Hendeku gjinor është më i lartë për rajonin peri-urban: gratë shpenzojnë 4.2 orë të përditshme më pak se burrat në kohë të lirë dhe 3.9 orë më shumë se burrat për punë shtëpie.

• Në zonat rurale, gratë shpenzojnë 3,6 orë çdo ditë më pak se sa burrat, dhe kalojnë 2 orë më shumë se burrat që bëjnë punë shtëpiake.

• Në zonën urbane, gratë kanë 2,4 orë në ditë më pak kohë të lirë se sa meshkujt, dhe ata shpenzojnë 2,7 orë çdo ditë më shumë se burrat për punë shtëpie.

Burrat në të tre zonat raportojnë se shpenzojnë më shumë nga koha e lirë dhe më pak nga punët e shtëpisë se gratë

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0



Orë

/dir

ë

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0



Orë

/dit

ë

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

Rural Peri-urban Urban

Orë

/dit

ë

Gender differences in domestic time and free time - positive figure shoës male advantage

Domestic work Free time

(P2) Pyetjet mbi kushtet e jetesës

• Përqindja (%) e të interevistuarve të cilët mendojnë se kushtet e tyre

të jetesës përsa i përket: situatës ekonomike, strehimit, ujit,

kanalizimeve dhe energjisë janë të këqija ose shumë të këqija.

Të intervistuarit Rural dhe Pre-Urban (gra dhe burra) ishin më të

predispozuar të ishin të pakënaqur se të intervistuarit urban.

Të intervistuarit Rural janë vecanërisht të pakënqaur me kushtet e tyre

të jetesës kryesisht me kushtet e ujit, kanalizimeve dhe energjinë.

42

23

92

69 73

30

16

62

49 54

Economic situation Housing Water Sanitation Energy

Rural

45

18

6 12

0

24 17

7

17

2


Urban

Men Women

61

39

50

64

7

44

28 28

63

19


Pre- Urban

(P3) Pyetje mbi higjienën dhe kanalizimet në shtëpi dhe punë/shkollë

PËR GRATË: A keni kushte të mira sanitare dhe higjienike dhe a ishit ju në gjendje të laheshit dhe të ndërroheshin në privatësi gjatë periudhës së fundit të menstruacioneve?

• Perceptimet e të intervistuarve mbi higjienën dhe kanalizimet në shtëpi dhe punë/shkollë.

Po/të mira

[PROZENTSATZ]

Jo/ jo të

mira [PROZENTSATZ]

Nuk e di

[PROZENTSATZ]

Gratë në shtëpi/ Rural

Po/ të mira

[PROZENTSA

TZ]

Jo/jo të

mira [PROZENTSA

TZ]

Gratë në shtëpi/ Urban

Po/ të mira

[PROZENTSA

TZ]

Jo/jo të mira [PROZENTSA

TZ]

Nuk e di

[PROZENTSAT

Z]

Gratë në punë/RURAL

Po/ të mira

[PROZENTSATZ

]

Jo/jo të mira

[PROZENTSATZ

]

Gratë në punë/URBAN

Po/ të mira

[PROZENTSATZ

]

Jo/ jo të mira [PROZENTSATZ

]

Gratë në punë/Pre-Urban

Po/të mira

[PROZENTSATZ

]

Gratë në shtëpi/Pre-Urban

Po/ të mira

[PROZENTSATZ]

Jo,jo të mira

[PROZENTSATZ]

Nuk e di [PROZEN

TSATZ]

Vajza në shkollë/RURAL Po/ të mira

[PROZENTSATZ

]

Jo/jo të mira

[PROZENTSATZ

]

Nuk e di

[PROZENTSATZ

]

Vajza në shkollë/ URBAN Po/ të mira

[PROZENTSATZ

]

Jo/ të këqija

[PROZENTSATZ

]

Nuk e di

[PROZENTSATZ

]

Vajza në shkollë/ periurban


Për Gratë: A keni vajza të cilat po kalojnë periudhën e pubertetit dhe frekuentojnë shkollën: A kanë vajzat tuaja kushte të mira sanitare dhe higjienike në shkollë dhe a janë në gjendje të lahen dhe të ndërrohen në privatësi në shkollë?


•

Po/të mira

[PROZENTSATZ

]

Jo/jo të mira

[PROZENTSATZ

]

Burrat në shtëpi /RURAL

Po/ të mira

[PROZENTSATZ]

Jo/jo të mira

[PROZENTSATZ]

Burrat në shtëpi/URBAN

Po/të mira

[PROZENTSATZ]

Jo/jotë mira

[PROZENTSATZ]

Burrat në punë/RURAL

Po/të mira

[PROZENTSATZ

]

Jo/jo të mira

[PROZENTSATZ

]

Nuk e di

[PROZENTSATZ

]

Burrat në punë/URBAN

Po/ të mira

[PROZENTSAT

Z]

Jo/jo të mira [PROZENTSAT

Z]

Nuk e di

[PROZENTSAT

Z]

Burrat në punë/Pre-Urban

Po/ të mira

[PROZENTSATZ]

Jo/ jo të mira

[PROZENTSATZ]

Nuk e di [PROZENTSATZ]

Burrat në shtëpi/Pre-Urban



PËR BURRAT: A keni kushte të mira higjienike dhe sanitare?

(P4) Pyetje në lidhje me vendimmarrjen

*positive opinion – (1) totally agree, (2) somehoë agree

• Përqindja e të gjithë të intervistuarve në zona rurale, pre-urbane dhe urbane të cilët kanë dhënë opinione pozitive* mbi pjesëmarrjen e GRAVE në komunitet/ takimet me komshinjtë dhe në vendimmarrjen në nivel lokal dhe kombëtar.

Më shumë gra se burra mendojnë se gratë marrin pjesë në proceset e vendimmarrjes në të gjitha nivelet, por më pak në nivel lokal

Të anketuarit ruralë janë, në përgjithësi, pak më shumë skeptikë rreth pjesëmarrjes së grave në proceset vendimmarrëse

35 35 38

59

46

59

participate in meetings influence on local influence on national

RURAL

9

82 85

50

95 90


URBAN

36

64

57

72

78 78


Pre- URBAN

Rreth 80% e të anketuarve meshkuj nga zonat urbane nuk kanë një opinion të qartë për këtë çështje, kryesisht sepse shumica e tyre nuk

shkojnë në këto takime.

pre-school for children from 3- 5 yrs

campaign to stop violenceagainst women

safer public transportation -no harassment

get official marriage/divorcepapers for women

punish parents/religiousorganisations for underage

marriage

others

Men (Rural)

Women (Rural)

Men (Urban)

Women (Urban)

Men (Peri-urban)

Women (Peri-urban)

(P5) Pyetje në lidhje me barazinë ndërmjet burrave dhe grave

Përgjigjet me prioritetin më të lartë për të dyja gjinitë, qoftë në zonat urbane apo në ato rurale është:

formim parashkollor për fëmijët nga 3 deri në 5 vjet dhe fushata sensibilizuese kundër dhunës së

grave

Mesatarja e përgjigjeve të dhëna për renditjen e 6 (+ të tjera) cështje të propozuara

të cilat mund të ndihmojnë për promovimin e barazisë gjinore mes burrave dhe grave

në komunitetet e tyre.

mjedisi, shëndeti, dimensionet sociale dhe gjinore të ... march/presentationfiorelaplani.pdf ·...

Documents