Voorjaar 2016nr. 10

MISSHét magazine van Miss Natural

Natural

Detox vanLisanne

Groentenuit eigen tuin

DOEN!Suikervrijin 21 dagen

7 vragen aanWilfred Genee

FEEST!Miss Natural5 jaar!Win leuke cadeaus!t.w.v. €1.085,-

HealthyFastfood

Hét magazine over natuurlijk levenBiologisch, de beste basis voor groei en ontwikkeling!

ColofonMiss Natural magazine verschijnt 4 x per jaar en wordt gratis verspreidt in natuurvoedings-winkels, gezondheids-winkels en reformwin-kels. Miss Natural Lucky Members ontvangen het magazine thuis met de post. missnatural.nl/lucky-member

RedactieadresMiss Natural Lifestyle T.a.v. Eva van ZeelandHenegouwenlaan 555628 WL Eindhovenredactie@missnatural.nl

4

6

10

12

16

18

19

2122

26

30

Inhoud5 jaar Miss Natural

Detox van Lisanne

De passie van Sandra

Groente uit eigen tuin

Goed voor de bloeddruk

Liever gifvrij

Doen! Suikervrij eten

Natuurlijk Shoppen

Healthy Fastfood

Luchtzuiverende planten

7 vragen aan Wilfred

Miss Natural inspireert!

www.missnatural.nl 3

Inhoud5 jaar Miss Natural

Detox van Lisanne

De passie van Sandra

Groente uit eigen tuin

Goed voor de bloeddruk

Liever gifvrij

Doen! Suikervrij eten

Natuurlijk Shoppen

Healthy Fastfood

Luchtzuiverende planten

7 vragen aan Wilfred

Dus dat ga ik deze maand dan ook doen, alle Miss Natural hoogtepunten vieren! Graag doe ik dat samen met jou, want wie jarig is trakteert. In het hele nummer van Miss Natural staan 30 leuke cadeaus waar je kans op maakt.

In 2011 deed ik de opleiding orthomoleculaire geneeskun-de en mijn ogen werden geopend. Op dag 3 van de oplei-ding wist ik dat ik met deze kennis een groot publiek wilde bereiken. Al brainstormend in het bos wandelend met mijn hond kwam ik op de naam Miss Natural en schreef ik in 1 week het complete bedrijfsconcept. Niet lang daarna ging de website Miss Natural online en startte ik met het delen van mijn nieuw opgedane kennis. Voornamelijk over voeding en supplementen, biologisch en suikervrij eten en gifvrij en natuurlijk leven. Op dat moment was ik nog eigenaar van mijn eerste bedrijf in de fitnessbranche. Sinds februari 2007 ben ik namelijk ondernemer. In de zomer van 2012 verkocht ik dat bedrijf en ging ik fulltime aan de slag met Miss Natural Lifestyle.

In januari 2012 werd op Miss Natural de cursus ‘40 dagen zonder suiker’ gelanceerd. De naam voor de cursus bedacht ik naar aanleiding van het toen populaire TV-programma “40 dagen zonder Sex”. Al snel meldden zich tientallen mensen aan voor deze online cursus, of liever gezegd verandering in levensstijl. Met geweldige resul-taten! Vol trots hebben we gelezen wat een leven zonder suiker voor zoveel mensen heeft gedaan en nog steeds doet.

Het is duidelijk dat steeds meer mensen weten wat de negatieve invloed van suiker is op ons lichaam en onze geest. Helaas ziet de Suiker Stichting dat nog anders. Zij blijven campagne voeren om suiker te promoten. Bela-chelijk natuurlijk, vinden wij van Miss Natural. En gelukkig staan we daar niet alleen in! Meer en meer mensen weten dat suiker ongezond voor je is. De cursus was en is nog steeds het meest gevolgde programma van Miss Natural en ik ben ook enorm trots dat inmiddels duizenden men-sen bewust en suikervrij hebben kunnen maken.

Welkom!Miss NaturalHet is een mooi moment om eens stil te staan en terug te kijken op wat er de afgelopen 5 jaar is gebeurd. Terugblik-ken en stilstaan is niet iets dat ik vaak doe, ik ben meer een voor-uit-kijker. Toch is het belangrijk om niet als maar te blij-ven doorrazen en gasgeven, maar ook in het moment te zijn en successen te vieren.

Eva

van

Zeel

and

opric

hter

Mis

s N

atur

al L

ifest

yle

Hét magazine over natuurlijk leven

Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl! 4

Miss Natural AwardsEen andere primeur in 2012, was de organisatie van de Miss Natural Awards. Hiervoor kon iedere vrouw die een natuurlijke levensstijl aanhangt, zich opgeven. Uiteindelijk werden er uit al die inzendingen 10 finalisten bekend ge-maakt. Zij mochten strijden om de titel Miss Natural 2012. Naast deze eer ontving de winnaar een geweldig pakket met allemaal natuurlijke prijzen. Op 28 april 2012 werd de winnares bekend gemaakt tijdens het Miss Natural Awards event in de Tuinen van Appeltern.

Op zaterdag 20 april 2013 werd voor de tweede keer de Miss Natural Awards georganiseerd. Nog uitgebreider, leuker en inspirerender dan de eerste! De dag, die plaats-vond op een prachtige locatie in het midden van het land, werd gevuld met geweldige lezingen van Albert Son-nevelt, Geiske de Ruig, Yvonne van Stigt en Richard de Leth.

Tijdens de laatste Miss Natural Awards op 19 april 2014 gingen we ook Miss Natural Awards uitreiken aan natuur-lijke merken en bekende inspirators. Met deze vakprijs voor de retail heeft Miss Natural tot doel de verkrijgbaar-heid van natuurlijke en biologische producten stimuleren. De voorwaarden waar de merken/producten aan moeten voldoen zijn; biologisch gecertificeerd, zonder geraffineer-de suiker en E-nummervrij.

Nominaties2013 was voor Miss Natural een jaar van erkenning. Miss Natural en de cursussen werden veelvuldig genoemd in kranten en tijdschriften en het aantal bezoekers steeg tot wel 200.000 per maand. En het aantal blijft groeien! De erkenning van Miss Natural bleek niet in de laatste plaats uit de nominaties voor een tweetal veelbetekenende awards: de telegraaf VROUW Awards en de VIVA 400. Bij beide awards bleef het lang spannend. De telegraaf VROUW Award ging aan onze neus voorbij. In de VIVA 400 eindigde Miss Natural maar liefst in de top 5 van onze categorie. Wat waren we trots!

Het Natuurlijk SpreekuurIn maart 2013 kwam Miss Natural met het ‘Natuurlijk Spreekuur’. Vanaf toen werd er bijna wekelijks een live spreekuur via de webcam georganiseerd. De eerste paar keren voornamelijk samen met orthomoleculair arts Geiske de Ruig die gespecialiseerd is in de werking van de darmen, ontgifting en voedselintoleranties. Later kwa-men er meer thema’s aan bod, zoals leven zonder suiker, emotie-eten en natuurlijke huidverjonging. En wat zijn deze webinars en online workshops nog steeds populair. www.missnatural.nl/workshops

Awards

Winaars

Miss Natural

Detox Cursus

Recepten

Magazine

www.missnatural.nl 5

Miss Natural inspireert!

FEEST!Miss Natural5 jaar!Win leuke cadeaus!

Natuurlijk leven op IbizaIn oktober 2013 organiseerde Miss Natural voor het eerst een Inspiratie en Relaxweek op Ibiza. Verblijven op een prachtig eiland, midden in de natuur, even helemaal tot rust komen, leuke mensen ontmoeten en genieten van de ondergaande zon. Maar ook: meer leren over Paleo voeding en koken, deelnemen aan een wijnproeverij, een total body scan ondergaan en persoonlijk voedingsadvies. Dat alles was mogelijk tijdens deze week, wat voor veel mensen een prachtige ervaring bleek te zijn. In oktober 2015 was er een Miss Natural Detox Vakantie op Ibiza en in november op Fuerteventura.

Aan tafel met fabrikantenOmdat bewustwording niet alleen van toepassing is bij de consument ging ik in 2012 al in gesprek met voedingsfa-brikanten. Mijn eerste “Aan tafel gesprek” was met Alpro, helaas is de video daarvan nooit online gekomen omdat ik daarvoor geen toestemming kreeg. In de loop der jaren sprak ik verder nog met marketing directeuren, product managers, communicatie hoofden en R&D mensen van FrieslandCampina, Peijnenburg, Unilever en Honig-Heinz. Mijn voornamelijk doel van deze gesprekken is om te pra-ten over toegevoegde suiker en kunstmatige zoetstoffen en misleidende marketing.

Miss Natural Lucky MemberSinds augustus 2014 is er het Lucky Member lidmaat-schap. Na het volgen van een cursus wil je uiteraard jouw natuurlijk nieuwe levensstijl behouden. Dit lidmaatschap is om je te blijven motiveren en inspireren. Leden ontvangen elke maand 15 heerlijke natuurlijke recepten, Miss Natural magazine thuis, 50% korting op e-learning, gratis produc-ten testen, leuke cadeaus en nog veel meer!

InspiratiewekenDe afgelopen jaren hadden we heel veel inspiratieweken bij Miss Natural. Deze weken stonden in een bepaald thema en daar kon iedereen gratis aan deelnemen. Zo hadden we de Detox Week, Week zonder E-nummers, Oer Week, Natural Beauty Week, Super Natural Kids Week, Week zonder Suiker, Week zonder Tarwe en Groente Chal-lenge.

Miss Natural magazineAl heel wat jaren had ik een eigen magazine op mijn doelenlijstje staan. Zo had ik in 2012 al bijna een gedrukt magazine voor Miss Natural gerealiseerd, maar is dit op het laatste moment toch niet door gegaan. Maar zoals dat gaat met mooie dromen, blijven ze terugkomen en dan wel in juli 2014 in de vorm van een online magazine! En dat is eigenlijk veel meer van deze tijd en bovendien ook nog eens super handig. Toch kwam er een paar maanden later in december 2014, na 2 online versies, eindelijk ook een gedrukte versie en heb jij nu nummer 10 in handen. Nog iets om te vieren!

Aan tafel

Inspiratieweken

Detox Ibiza

Win mooie cadeau’s! Ga naar www.missnatural.nl/5jaar

Hét magazine over natuurlijk leven

Lisanne, Birgit, Andrea, Hester en Esther deden een detox en

delen hun ervaring.

Deze rommel komt niet alleen binnen via je voeding, maar ook door de cosmetica, die je dagelijks op je huid smeert en de kleding die je draagt. Al deze afvalstoffen slaat het lichaam op in je spieren, gewrichten en vetweefsel. Deze schade hoopt zich op, jaar na jaar. Het is dan ook helemaal niet vreemd als jij pas tussen je twintigste en dertigste levensjaar last krijgt van bepaalde klachten als energietekort, hoofdpijn of gewrichtspijn.

Je bent zeker niet de enige! Deze klachten ontstaan na jaren lang voedingsmiddelen, cosmetica en kleding te ‘gebruiken’ die eigenlijk helemaal niet goed zijn voor je lichaam. En dat zijn alleen nog de zaken die je zelf in de hand hebt. Ook meeroken en blootstelling aan uitlaatgassen zijn enkele oorzaken.

Door het volgen van een Detox kan je lichaam weer een nieuwe start maken. Je ondergaat als het ware een grote schoon-maak en afvalstoffen worden uit lichaam verwijderd. Met het gevolg dat je lichaam wordt ge-reset en je weer nieuwe energie krijgt en veel kwaaltjes en klachten zullen verdwijnen!

6

Detox vanL i s a n n e

De 10 meest voorkomende gezondheidsklachten door gifstoffen in je lichaam.

1. Stemmingswisselingen2. Hoofdpijn3. Misselijkheid4. Darmklachten5. Overgewicht6. Allergieën7. Gewrichtspijn8. Energietekort9. Depressie10. Stress

Wist je dat je per jaar minstens 4,5 kilo bestrijdingsmiddelen en synthetische chemicaliën binnen krijgt? En dat die gedeel-telijk worden opgeslagen in je lichaam?

Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl!

Detox vanL i s a n n e

Miss Natural inspireert!

Wat was de voornaamste reden dat je gestart

bent? Ik wilde graag een reiniging doen, ik was name-lijk al wel gezond bezig maar vooral tijdens het verlof van mijn zwangerschap is het toch weer een beetje de verkeerde kant opgegaan, en dit is de start van een op-nieuw gezond leven maar dan met een schoon lichaam.

Heb je de detoxperiode kunnen volhouden?

Hoe ging dat? Ik heb het helemaal volgehouden, ik moet zeggen dat ik het niet eens heel erg zwaar vond. Ik had soms wel heel erg honger waardoor we een half uurtje eerder gingen eten haha maar dat was niet eens specifiek op de sapdagen. Ik heb het goed kunnen volhouden! Aan het einde merk je wel dat je focus kan verslappen.

Waar zag je tegenop? En viel dit mee of juist

tegen? Ik zag vooral op tegen de recepten, want ik ben nooit een hele makkelijke eter geweest. Sterker nog ik ben altijd een hele moeilijke eter geweest dus ik was bang dat ik heel veel dingen niet lekker zou vinden. Maar wat schepte mijn verbazing. Ik heb bijna alles gegeten. En ik vond ook bijna alles lekker! Mijn god wat gaat er een wereld voor je open. Mijn man is overigens ook bijzonder blij want ik wilde nooit zuurkool eten, maar ik vond het super lekker en hij is GEK op zuurkool.

Hoe voel je je na de detoxperiode? Merk je ver-

schil? En zo ja, wat? Ik ben energieker! Ondanks ik nog steeds korte nachten heb door onze 7 weken oude baby en drukke en heel vroeg wakkere peuter heb ik meer energie. Ook voel ik veel beter aan of iets lekker voor mijn lichaam is of niet. Ik heb gisteren op een ver-jaardag een mini stukje taart gegeten waarbij ik direct voelde dat ik last kreeg van mijn buik en dat ik een opgejaagd gevoel kreeg door de suikers, heel bizar.

Welke recepten vond je echt heel lekker en

welke vond je minder? Ik denk dat ik 95% heel erg lekker vond, er zat aan alles heel veel smaak! Er zitten altijd dingen tussen die je minder lekker vind maar dat heeft in dit geval echt met smaak te maken en niet met een specifiek recept.

Ga je bepaalde voedingsmiddelen na je detox

ook niet meer of minder eten of drinken en

waarom kies je daarvoor? Ik kies ervoor om suikers, zuivel en vooral brood niet tot weinig meer te eten. Ik heb gemerkt dat ik me daar zoveel beter bij voel! Terwijl ik voor de detox bijna alleen maar melk en melkproduc-ten dronk. Daarbij ben ik volledig over naar natuurlijke cosmetica, mijn huid en haar voelen bizar goed aan en ik zie er veel gezonder uit.

Verder ben ik heel blij met het programma, ik vind het een hele fijne manier van detoxen en de informatie was super. Vond het ook leuk moet lezen waarvoor iets goed is en wat iets nu precies doet voor je lichaam. Ik hoop dat je nog een keer een volledige sappenweek zult uitbrengen, die zou ik zeker willen volgen. Heel erg be-dankt voor alle info en ga vooral zo door zou ik zeggen!

Lisanne, 27 jaar uit Pijnacker

www.missnatural.nl 7

Hét magazine over natuurlijk leven

8

Over mijn detox

“Ik zag op tegen de sap/soep dagen, maar dat viel enorm

mee. Ik voel me veel fitter, heb minder buikpijn, ben minder

moe en slaap beter!’’

“Ik voel me super energiek! Mijn organen doen weer wat ze horen te doen. Het was goed vol te houden, veel lekkere recep-ten en motiverend genoeg om

mee door te gaan.’’

“Een prettige detox om vol te kunnen houden. Mijn huid voelt

zachter, mijn buik is strakker, meer energie en ik zit weer

lekker in mijn vel!’’

Birgit, 41 jaar uit Milsbeek

Andrea, 48 jaar uit Hoogezand

Hester, 30 jaar uit Leeuwarden

9

Miss Natural inspireert!

Wat was de voornaamste reden dat je gestart

bent? Ik was zat van al dat gesnoep de afgelopen maanden, voelde mij totaal niet fit en energiek. Ik wilde even weer op het goede spoor komen en dan graag door iemand die mij voorlegt hoe ik kan gaan eten.

Heb je de detoxperiode kunnen volhouden? Hoe

ging dat? Jazeker heb ik het volgehouden, geen enkel probleem. Ik stond er volledig achter en dan is het voor mij geen enkele moeite. Ik vond het leuk en makkelijk.

Waar zag je tegenop? En viel dit mee of juist

tegen Nergens of toch, mijn eerste kopje koffie op het werk. Na één dag was het geen enkel probleem meer. Ik heb lekkere thee gekocht en kon eindeloos variëren.

Hoe voel je je na de detoxperiode? Merk je ver-

schil? En zo ja, wat? Heerlijk. Ik ben opgeruimd en weer energie voor de gehele dag.

Welke recepten vond je echt heel lekker en

welke vond je minder? Ik vond echt alles lekker, be-halve de venkel dille soep, deze was bitter. Ik denk dat ik teveel dille stengels had mee gesneden en het hart niet uit de venkel had gedaan. Ik ga deze soep gewoon nog een keer maken.

Ga je bepaalde voedingsmiddelen na je detox

ook niet meer of minder eten of drinken en

waarom kies je daarvoor? Ik laat de suiker staan en de koffie begin ik voorlopig niet meer aan. Verder blijf ik de detox iedere 10 weken herhalen en iedere week een sap/soep dag inplannen, heerlijk.

Heb je de detox alleen of samen gedaan? Mijn partner en kinderen (12-14-16) hebben de soepen/sapjes en de warme maaltijden meegegeten. Ze vonden het echt heerlijk en een TOF dieet zoals de oudste vertelde. We blijven met sapjes starten en de rest wordt ons eet patroon.

Gezinsdetox

Esther, 40 uit Dalfsen

www.missnatural.nl/5jaar

FEEST!

Miss Natural

5 jaar!Win dit cadeau!

Hét magazine over natuurlijk leven

Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl! 10

Sandra Pilkes is samen met Eva van Zeeland als ambas-sadeur betrokken bij de leefstijlweken van EkoPlaza. Als culinair redacteur bij Koffietijd ondersteunt zij kok Caspar Burgi bij zijn dagelijkse maaltijden, recepten, tips & tricks. Een mooie gelegenheid om Sandra te vragen naar haar passie voor voeding!

Sandra: “Ik laat mij inspireren door het goede uit de natuur en maak ik keuzes met hart voor de wereld om ons heen. Van nature heb ik een aanleg voor ‘zuinig’ ko-ken: restverwerking, kliekjes transformeren en ‘ketting-koken’: restjes van vandaag vormen de basis voor het gerecht van morgen. Resultaat: rijkere sauzen, diepere smaken, meer variatie… en geen verspilling”.

Kliekjes zijn cool. Toevallig beter voor het milieu, maar vooral ook zelf veel geld, tijd en energie besparen. En voor mij het belangrijkste: super smakelijk! Want ko-ken met ‘left overs’ draagt wel degelijk bij aan de smaak en de culinaire diepgang van een gerecht. Zelf pleit ik voor #leftovertuesday. Om dit te bereiken zijn creativi- teit en soms ook lef nodig. Het leidt in ieder geval tot verrassende combinaties en veel smakelijke ‘onge-lukjes’. In de huidige trend van exotische ‘super foods’ zie ik juist de uitdaging de verborgen krachten van alledaagse producten te belichten. Dus zet ik de grapefruit in het voorjaarszonnetje. Dat citrusfruit vitamine C bevat is bekend. Maar wist je dat naast verhoging van de weer-

stand grapefruit ook een positief effect heeft op stress en helpt veroudering tegen te gaan? Klinkt al ‘super’, toch? De grapefruit is rijk aan antioxidanten, voedings-waarden en vezels en is cholesterol verlagend.

De dag beginnen met een kop groene thee en een halve grapefruit is een optie. Maar wanneer de pure, iets bit-tere smaak van de vrucht je tegen staat ga dan voor een lekkere combinatie. Bijvoorbeeld in deze amuse met garnalen en avocado. Een slanke superfoods cocktail van zon, zee en citrus!

De passievan SandraIn 2005 gooide Sandra het roer om en stapte vanuit de marketingwereld over naar de keuken. Ruim 10 jaar werkt zij nu als kok, cateraar en food stylist. Sandra; “Al veel langer ben ik dol op lekker eten. Ik heb een passie voor pure, eerlijk voeding, vaak met een eigenwijze twist”.

10

Miss Natural inspireert!

Miss Natural inspireert!

www.missnatural.nl 11

Zo maak je deze heerlijke amuse

1. Ontvel de tomaten door ze kort in kokend water en daarna ijswa-ter te dompelen. Verwijder het vel en de zaadlijsten en snijd het vruchtvlees in kleine blokjes. Snipper de sjalot en snijd de knoflook fijn. Fruit dit kort in een hete pan met 1 eetlepel olijfolie. Zet het vuur uit en voeg de tomaat toe met twee eetlepels olijfolie.

2. Spoel de kappertjes onder koud stromend water en laat uitlekken.3. Rasp de groene schil van de limoen en pers het sap uit. Rasp een

deel van de roze schil van de grapefruit (1 theelepel). Snijd de rest van de schil rondom weg en snijd het vruchtvlees in partjes uit de grapefruit.

4. Meng de kappertjes met limoensap, grapefruitrasp, azijn en mo-sterd in een maatbeker. Maal fijn met de staafmixer en voeg de resterende olie in een dunne straal toe. Mix tot een gladde dressing, maak op smaak met versgemalen peper.

5. Halveer de avocado en snijd het vruchtvlees in blokjes. 6. Maak de garnalen aan met 1 eetlepel van de dressing, peper en

zout.7. Serveer de cocktail in 4 schaaltjes of mooie glazen. Bedek de

bodem met een flinke eetlepel tomaat, voeg dan de garnalen en avocado toe. Eindig met de resterende garnalen.

8. Garneer de salade met twee partjes grapefruit. Maak af met fijne sla, aangemaakt met de dressing.

9. Serveer met een gezouten, krokant afgebakken broodcrouton.

Zon, zee & citrus

Ingrediënten

4 trostomaten1 sjalot1 teentje knoflook60 ml olijfolie1 eetlepel gekepelde kappertjes1 limoen1 rode grapefruit1 eetlepen appel cider azijn1 theelepel Dijon mosterd200 gram Hollandse garnalen1 avocadofrisee slazout en versgemalen peper4 plakken zuurdesembrood

Sandra’s Garnalencocktail

Kies waar kan voor biologisch!

Hét magazine over natuurlijk leven

Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl! 12

Groente verbouwen kan overalMisschien heb je niet eens een tuin, of maar een kleintje. Ook dan zijn er mogelijkheden! Ga eerst eens bedenken wat er allemaal wel kan. Enkele voorbeelden:

• Potten en bakken (op het balkon, of in een klein tuintje zonder grond, of hangend aan de muur)

• Een border• Een vierkante-meter-tuin• Een lapje grond in de tuin dat je kunt inrichten als

moestuin• Een stuk grond huren bij een volkstuinencomplex

Vierkante-meter-tuinEen vierkante-meter-tuin is erg leuk en overzichtelijk om mee te beginnen. Je kunt ze kopen bij tuincentra als Intratuin of Welkoop. Het is een vierkante bak waarin je potgrond doet en deze verdeelt in vakjes. Je krijgt dan 16 vakjes waarin je verschillende groenten en kruiden kunt gaan kweken. Zo heb je veel variatie en zit je ook nooit met te veel groente die allemaal tegelijk geoogst (en gegeten) moet worden. Klein beginnen is sowieso handig, uitbreiden kan altijd nog.

BeplantingsplanWanneer je de ruimte hebt, maak dan eens een lijstje met groenten die je graag eet of kruiden die je lekker vindt. Heb je tijd en zin om deze planten op te kweken (dus zaadjes laten kiemen) of begin je liever met een klein plantje? Kijk ook naar de beste tijd om te planten en te oogsten. Als je kunt afwisselen, scheelt dat ruimte. Op internet zijn zaaikalenders te vinden, die je daarmee kunnen helpen. Spinazie kun je bijvoorbeeld in maart zaaien en in mei eten. Andijvie gaat in juni de grond in en oogst je in september. Let ook even op hoe groot de plant kan gaan worden (de aanbevolen plantafstand van de zaden geeft al een indicatie). Aan de hand daarvan kun je een beplantingsplan en een boodschappenlijstje maken.

Een goede bodemEerst nog de grond zelf. Potten en bakken kun je vullen met potgrond. Dit is een speciale samenstelling van meststoffen en compost. Ga je tuinieren op bestaande bodem, dan is het handig om eerst de zuurgraad van de grond te bepalen met een bodemtest. Deze zijn te koop bij tuincentra. Als de grond te zuur is kunnen planten de

Met groente uit eigen tuin weet je zeker dat je verse biologische groen-te eet. Bovendien smaakt voedsel uit eigen tuin toch het lekkerst! Fi-nancieel voordelig is eten uit eigen tuin natuurlijk ook. Tenminste, voor mensen die voldoende tijd hebben.

Groente uiteigen tuin

Miss Natural inspireert!

www.missnatural.nl 13

voedingsstoffen niet goed opnemen. Dit kun je tegen-gaan door kalk te strooien. Je kunt ook wat tuinaarde door de bovenlaag van de aanwezige bodem mengen. Je hoeft trouwens niet bestaande planten op te offeren in je border, je kunt ook groenten op de lege plekken neerzetten.

PlaatsbepalingBij het aanplanten moet je natuurlijk rekening houden met de zon. Tomaten en de meeste kruiden houden van veel zon, maar andere gewassen doen het weer beter in de halfschaduw. En bij sommige indelingen doen groenten het beter als ze wel of juist niet naast elkaar staan. Zo zijn wortels en uien naast elkaar een goede combinatie, omdat ze elkaar beschermen tegen insecten. Aardbeien naast uien is ook een goede com-binatie. Uien naast sla wordt juist weer afgeraden, net als tomaten naast sla. Over sla en uien gesproken: die twee hebben een hoog kan-niet-mislukken-gehalte, en

zijn daarom ideaal om mee te beginnen. Rucola is ook een slasoort die het prima doet. Nog een tip: haal in de bloeitijd de bloemetjes weg. Anders staat je tuin het volgende jaar vol met rucola.

Ongewenste mee-etersHet is natuurlijk heel Miss Natural (en makkelijk) om je moestuin z’n gang te laten gaan, maar je hebt er meer plezier van als je zo nu en dan het onkruid weghaalt en wat water geeft als het erg droog is. Vogels en katten kun je weren door een net over de moestuin te span-nen. Andere onwelkome gasten zijn slakken. Gifkorrels waren er niet in het paleolitische tijdperk, en bovendien zijn deze niet zo biologisch. Een slakkenval of een inge-graven beker met bier is een wat natuurlijker oplossing. Ook kun je kalk (of denk aan schelpjes) of kippengrit strooien rond de stengel van de plant.

1. Neem opgekweekte plantjes voor het snelste resultaat.

2. Zet niet alles in een keer in de grond maar in etappes. Je kunt dan namelijk ook in etappes oogsten.

3. Bedenk dat groenten als broccoli en spruitjes grote planten worden en veel ruimte innemen.

4. Voor sla, rucola, aardbeien, uien, spinazie en praktisch alle kruiden hoef je geen groene vingers te hebben.

5. Leuke en handige websites zijn makkelijke-moestuin.nl, mijnmoestuin.nl, moestuin.nl en zaaikalender.com.

6. Je vindt in de Miss Natural Shop heel veel verschillende soorten biologische zaden en artikelen om deze zaadjes te laten ontkiemen, de plantjes te laten groeien, verzorgen en uit-eindelijk te oogsten!

7. Geniet van het werken met je handen in de aarde, dit werkt heel erg ontspannend en is goed om je hoofd helemaal leeg te maken!

7 extra tips voor jouw groentetuin

13

Moestuinieren is o

ok

ontzettend leuk

en

leerzaam voor k

inderen!

Hét magazine over natuurlijk leven

Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl! 14

StadslandbouwStadslandbouw is niet nieuw. Wel wordt het verbouwen van voedsel in de stad steeds populairder en is het in steeds meer verschillende vormen terug te vinden in straten, buurten en wijken. Niet zo gek: het is niet alleen ontzettend leuk om zelf of samen met de buurt voedsel te verbouwen, het heeft ook nog allerlei positieve ef-fecten voor de stad en haar inwoners! Positieve effec-ten die voor steeds meer mensen aansluiten bij wat ze belangrijk vinden. Zo draagt stadslandbouw bij aan het vergroenen van de stad en het vergroten van de biodi-versiteit. En door stenen te vervangen door groen hoef je de volgende keer misschien niet meer met laarzen door de straat na een flinke regenbui. Daarnaast is niets lekkerder dan je eigen gekweekte radijsjes en tomaten natuurlijk! Maar het laat ook zien wat er voor nodig is om voedsel op je bord te krijgen. Kinderen leren dat voedsel niet uit de fabriek komt en misschien ga je zelf ook wat bewuster om met wat voor eten je koopt en waar het vandaan komt. Met de keuze van ons voedsel kunnen we veel bijdragen aan een duurzamere wereld. Het mooiste is misschien nog wel dat je, door samen in de buurt met een moestuin aan de slag te gaan, je buren beter leert kennen. Dat je er achter komt dat de Turkse meneer op de hoek veel van kruidenplanten weet, en dat die oudere dame verderop in de straat een kei-lekker recept voor zelfgemaakte groentesoep heeft, of vertelt over groentes waar je nog nooit van gehoord hebt.

Boekentips

Het zakboek voor de stadstuinierJean Vanhoof zet stadsbewoners aan om op hun bal-kon of zelfs op de stoep te gaan tuinieren. De handige lijstjes en verzorgingstips maken dat ook de absolute beginner meteen met succes aan de slag kan. Dit zakboek is een ideale leidraad om ook samen met de kinderen aan de slag te gaan, hen zo dichter bij de natuur te brengen en ze te leren om bewust om te gaan met voedsel.

‘Zakboek voor de stadstuinier’ is verkrijgbaar bij de boekenwinkel voor € 18,99

Een hippe kruidengids voor jong en oudDe bekende kruidenvrouw Daniëlle Houbrechts be-schrijft hoe je kruiden zelf kunt kweken, hoe je ze het beste verzorgt en oogst, wat je er allemaal mee kunt doen in de keuken, welke deugddoende middeltjes je kunt maken tegen allerlei kwaaltjes en hoe je ze omto-vert tot zalige beautyproducten. Handig! In het boek zit een poster met daarop een kruidenwijzer met kruiden voor alle veel voorkomende kwaaltjes.

‘Kruiden Omnibus’ is verkrijgbaar voor € 24,99

Miss Natural inspireert!

www.missnatural.nl 15Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl!

Groente Challenge

Jouw uitdaging3 x per dag groente!

Waarom moeten we meer groente eten? Groente zijn gezond en ook echt lekker! Ze bevatten weinig calorieën en veel voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen en bio-actieve stoffen. Omdat groente veel voedingsvezel bevat heb je er snel een vol gevoel van, wat helpt om op gewicht te blijven. Volgens de We-reldgezondheidsorganisatie (WHO) levert de wetenschap overtuigend bewijs voor een beschermend effect van groente en fruit tegen chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker.

Miss Natural organiseert de Groente Challenge. Met deze Challenge da-gen we je uit om 3 x per dag groente te eten, dus bij elke maaltijd. Ja, ook bij het ontbijt! Miss Natural laat je zien hoe je zelfs aan 500 gram groente per dag kunt komen met heerlijk en eenvoudige recepten. Tevens ge-ven we je tips hoe je kinderen meer groente kunt laten eten!

Doe mee www.missnatural.nl/groente-challenge

16

Meestal wordt de diagnose vastgesteld tijdens een routinecontrole. Toch kan dit, zeker als de bloeddruk geruime tijd te hoog is, ernstige gevolgen hebben voor je gezondheid. Door de hoge bloeddruk kunnen er namelijk beschadigingen in de vaatwanden ontstaan waarop zich gemakkelijk vetten en cholesterol afzetten. Dit kan leiden tot aderverkalking omdat de bloedvaten langzaam nauwer worden en uiteindelijk dichtslibben. Hoge bloeddruk kan in principe op elke leeftijd voorko-men, maar naar mate mensen ouder worden neemt de kans erop wel toe.

Oorzaak hoge bloeddrukIn negen van de tien gevallen is er geen duidelijke oorzaak aan te wijzen voor een hoge bloeddruk. Wel is bewezen dat bepaalde leef- en eetgewoonten een nadelige invloed op de bloeddruk kunnen hebben. Zo lopen bijvoorbeeld mensen die roken of te zwaar zijn, overmatig alcohol gebruiken, te weinig bewegen of onder grote stress werken meer kans op het krijgen van een te hoge bloeddruk.

Meten is wetenJe bloeddruk is alleen te meten met een bloeddrukme-ter. De waarde van de bloeddruk wordt weergegeven in millimeters kwik afgekort mmHg. Bij een meting wordt altijd eerst de bovendruk gemeten en daarna de onderdruk. De bloeddruk van een volwassen persoon is te hoog als de bovendruk hoger is dan 160 mmHg en/of de onderdruk hoger is dan 95 mmHg. Een bloeddruk van rond de 120/80 mmHg wordt als normaal beschou-wd. Voordat de arts een recept voor een bloeddrukver-lagend geneesmiddel uitschrijft, zal hij de patiënt duidelijk maken dat er beslist veel andere manieren zijn om de bloeddruk onder controle te krijgen, zoals afval-len en meer lichaamsbeweging (ook gunstig voor het eventuele te hoge cholesterolgehalte), minder zout en minder alcohol gebruiken en verminde-ring van ‘stress’ en psychische spanningen. Veel mensen met een licht verhoogde bloeddruk (90 à 100 mmHg onderdruk) rea-geren gunstig op deze simpele leefregels.

Goed voorde bloeddrukHoge bloeddruk is één van de sterkste risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Hoge bloeddruk komt veel voor en neemt de kans toe met de leeftijd. Van een te hoge bloeddruk merk je zelf meestal weinig tot

De maretak heeft een bloed-drukverlagende eigenschap.

Hét magazine over natuurlijk leven

Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl!

www.missnatural.nl 17

Beheers je bloeddrukAls je bloeddruk aan de hoge kant is kan de natuur je een handje helpen, want de bladeren en de stengeltjes van de Maretak bevatten polyfenolen die bloeddrukver-lagende eigenschappen hebben. Maretak wordt der-halve met succes gebruikt voor het terugdringen van een licht verhoogde bloeddruk. Zodra de bloeddruk is genormaliseerd voorkomt regelmatige inname een nieuwe stijging.

De maretakMaretak is een geheimzinnige plant die we in Zuid-Lim-burg en Noord-Frankrijk vaak op Canadese populieren en in Zuid Frankrijk op een eik of een bepaald soort spar zien groeien. Maretak groeit niet op de grond of onder de grond en heeft geen wortels, maar is bevestigd op de boom waarop hij parasiteert. Maretak is een strui-kachtige halfparasiet, die water en mineralen aan zijn gastheer onttrekt. De plant woekert in bomen en vormt daar op de takken dichte bolvormige ‘pruiken’. Het heeft wel wat weg van een slordig gemaakt kraaien-nest. Maretak groeit gewoonlijk op zijtakken van het bovenste deel van de gastboom. Op de plaats waar de stengel zich vertakt, verschijnen in de lente zeer kleine mannelijke en vrouwelijke bloemen op verschillende planten (tweehuizig). Deze ontwikkelen zich tot witte, kogelronde bessen op de vrouwelijke planten en zitten vol met wit, kleverig slijm.

VogellijmMerels, maar vooral lijsters eten deze bessen. De reden waarom Maretakken slechts in bepaalde streken voorkomen, zou ermee te maken hebben dat lijsters op hun trektocht graag op de hoge Canadese populieren neerstrijken en daar hun ontlasting laten vallen nadat zij de bessen gegeten hebben. Maretakzaden worden door de vogelmaag niet verteerd en hechten zich, ingepakt in uitwerpselen, in de bastgleuven van bomen. Deze uitwerpselen dienen de kiemende zaden als meststof. Vanuit het kiemende zaadje ontwikkelt zich een kiem-stengel die zich van het licht af naar de tak richt. Wan-neer hij deze raakt, ontstaat er een zuignap die zich vasthecht.

Zo maak je maretak thee1 koffielepel gedroogde maretak in kwart liter koud water laten trekken gedurende 12 uur. Daarna opwar-men en zeven. Voor het gemak kun je ook een grotere hoeveelheid met kokend water overgieten en een paar minuten laten trekken, alleen komen hierdoor minder inhoudstoffen vrij. Je kunt hiervan 3 tot 4 kopjes thee per dag nemen.

Eigenschappen van maretak thee:• Bloeddrukverlagend bij te hoge bloeddruk• Bloedsomloopstimulerend• Ontspannend / Kalmerend• Zenuwsterkend• Weerstandsverhogend• Hartversterkend• Spijsverteringsbevorderend

Je kunt natuurlijk ook een capsule maretak innemen.

10 Tips bijhoge bloeddruk1. Eet veel groentes (vooral bieten)2. Zorg voor voldoende ontspanning3. Neem voldoende lichaamsbeweging4. Stop met roken en matig met alcohol5. Voorkom overgewicht6. Gebruik goede vetten7. Kom in beweging8. Drink groene thee en water9. Eet meer knoflook10. Neem extra magnesium

Hét magazine over natuurlijk leven

Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl! 18

LieverGifvrij!De hormoonverstorende stoffen in nagellak kunnen via de nagels het lichaam binnendringen. Dat blijkt uit Amerikaans onderzoek. Onder-zoekers van Duke University vonden sporen van hormoonverstorende stoffen in de lichamen van meer dan twintig onderzochte vrouwen enkele uren nadat zij die nagellak hadden aangebracht.

FEEST!Miss Natural5 jaar!Win dit cadeau!

Win dit cadeau! ga naar www.missnatural.nl/5jaar

Amper tien tot veertien uur nadat ze nagellak hadden aangebracht, konden in hun bloed reststoffen terug-gevonden worden van trifenylfosfaat. De concentratie aan difenylfosfaat, de stof die achterblijft nadat het lichaam tri-fenylfosfaat heeft afgebroken, was bijna verzevenvoudigd.

“Het is erg zorgwekkend dat de nagellak die verkocht wordt aan vrouwen en tienermeisjes een verdachte hor-moonverstorende stof bevat”, zegt Johanna Congleton, medeauteur van de studie. “Vooral nu we vaststellen dat hun lichaam die chemische stof relatief snel opneemt nadat een laag van de nagellak is aangebracht.”

Trifenylfosfaat wordt in de nagellak gebruikt om die flexi-beler en duurzamer te maken. De stof wordt ook al jaren op grote schaal gebruikt als vlamvertrager, onder meer in de vulling van zetels. Maar uit laboratoriumtests blijkt dat de stof een hormoonverstorende werking heeft. Tijdens proeven bij dieren werden problemen vastgesteld bij de ontwikkeling en de voortplanting. Recent onderzoek wijst ook in de richting van obesitas. De onderzoekers pub-

liceerden hun bevindingen in het tijdschrift Environment International. Bijzonder zorgwekkend vinden de onder-zoekers dat de hormoonverstorende stoffen via nagel-lak ook terechtkomt bij (tiener)meisjes, wier lichaam nog in ontwikkeling is. “Vooral nu we vaststellen dat hun lichaam die chemische stof relatief snel opneemt nadat een laag van de nagellak is aangebracht,” zo zeg-gen de onderzoekers.

Kies voor natuurlijke nagellakDe nagellak van Zoya bevat alleen gezonde, natuurlijke ingrediënten en bovendien is het vrij van dierlijke pro-ducten. Zoya was de allereerste die een langdragende nagellak zonder giftige stoffen zoals Formaldehyde op de markt brachten, óók kwamen zij als eerste met een sneldrogende topcoat. De lak blijft lang op natuurlijke nagels zitten en is zelfs uitgeroepen tot langst dragende nagellak door Woman’s Health Magazine. Een nagellak die je met plezier én een goed gevoel kunt dragen dus!

Doe mee en maak kans op een Zoya nagellakset met 3 kleuren t.w.v. €44,99! Je kunt zelf kiezen uit heel veel vrolijke kleuren. Haal je slippers maar alvast uit de kast!

www.missnatural.nl 19

Miss Natural inspireert!

Doe mee en maak kans op een van de 5 Cadeaubonnen t.w.v. €50,- van Nederlands grootste biologische supermarktketen Ekoplaza!

Ik heb het dan niet alleen het klontje suiker dat je zelf toevoegt aan je koffie of thee. Of alle zichtbare suiker in snoep, gebak en koekjes. Nee, suiker en chemische zoetstoffen worden door fabrikanten als goedkope smaakmaker in vrijwel alle producten die je kunt vin-den in de supermarkt verwerkt. Ongemerkt krijg je dus dagelijks grote hoeveelheden suiker binnen.

Al 5 jaar help ik mensen om suikervrij te gaan leven. Al heel veel mensen gingen je voor en ervaren de vele voordelen van suikervrij leven. Ga ook de uitdaging aan en eet 21 dagen suikervrij met Miss Natural. Eva van Zeeland zal je wegwijs maken in haar suikervrije wereld.

Als je meedoet ontvang je gedurende 21 dagen elke dag nieuwe informatie, tips, adviezen en suikervrije recep-ten. Je kunt gratis meedoen! Bij aanmelding ontvang je tevens het speciale Suikervrije Receptenboek met ontbijt- en lunchtips en 21 recepten voor een gezonde suikervrije leefstijl. Jij doet toch ook mee!

www.missnatural.nl/suikervrijeweken

Ik vertel je hoe het is om suikervrij te eten, wat dit voor je gezondheid kan doen, hoe je

kunt afkicken van suiker en waar je de lekkerste suikervrije producten kunt vinden.

DOEN!Suikervrijin 21 dagen

FEEST!

Miss Natural

5 jaar!Win dit cadeau!

Win dit cadeau! ga naar www.missnatural.nl/5jaar

€9,9510 ampullen

11 BIOLOGISCHE PLANTEN

DETOX drinkampullen

InTEnsIEvEDETOX-kuur

10 dagen

Miss Natural inspireert!

www.missnatural.nl 21

€14,95Cys-control

Adviesprijs

€7,9545 capsules

Adviesprijs

€7,9545 capsules

Adviesprijs

Als er door de huisarts wordt vastgesteld dat er sprake is van een blaasontsteking werd er traditioneel een anti-bioticum voorgeschreven. Tegenwoordig zijn artsen wat terughoudender en adviseren steeds vaker om een be-wezen effectief natuurlijk alternatief in te zetten. Het is een medisch zelfzorg hulpmiddel dat helpt om urinewe-ginfecties doeltreffend te behandelen. Cys-control dient gedurende 10 dagen als kuur te worden ingezet om een blaasontsteking effectief te bestrijden.

De lever is een orgaan met meerdere functies en heeft het door onze leef- en eetgewoonten bij tijd en wijle zwaar te verduren. De vrucht van de mariadistel bevat een drietal bestanddelen, bekend onder de verzamel-naam silymarine, die een heilzame werking op de lever hebben. Silymarine bevordert de reconstructie van de lever en stimuleert het wegstromen van gal naar de galblaas. Hierdoor voorkomt mariadistel leverinsuf-ficiëntie (onvoldoende werking van de lever) en de vorming van galstenen. Mariadistel kan ook worden ingezet om de belasting van de lever te verminderen bij tabaks-, alcohol- en medicijngebruik.

Natuurlijke rustgeverDe wortel van de Valeriaan is rijk aan zogenaamde “valepotriaten” en wordt gezien als één van de veilig-ste en betrouwbaarste kalmeringsmiddelen omdat ze absoluut geen gewenning of versuffing kent. Valeriaan beïnvloed het reactievermogen niet en kan derhalve zonder bezwaar zelfs bij examens worden gebruikt waarbij je deelneemt aan het verkeer. Als je weet dat je je zenuwen moeilijk in bedwang kunt houden vertrouw dan op Arkocaps Valeriaan capsules.

Natuurlijk shoppen

De producten op deze pagina zijn verkrijgbaar bij drogisterijen, reformwinkels, natuurvoedingswinkels en gezondheidswinkels.

Levervriendelijke plant

Plantbioticum

€9,9510 ampullen

11 BIOLOGISCHE PLANTEN

DETOX drinkampullen

InTEnsIEvEDETOX-kuur

10 dagen

Hét magazine over natuurlijk leven

Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl! 22

Zo maak je deze falafel

1. Maak eerst de knoflooksaus: meng mayonaise, yoghurt, tahin, de gehakte knoflook en de klein gesneden bieslook. Zet koel weg.

2. Verhit de kokosolie. Bak de falafelballetjes in de hete olie tot ze goed bruin en knapperig zijn.

3. Verwarm de pitabroodjes in de oven of een broodrooster.

4. Snijd de broodjes open, doe er wat sla in. Verdeel de falafel over de broodjes en schep er rijkelijk knoflooksaus overheen.

Healthy fastfood

Tip! het merk Florentin verkoopt heerlijke pitabroodjes zonder

suiker en falafelballetjes!

Broodje Falafel met Knoflook Yoghurtsaus

Ingrediënten

1 pak falafelballetjes

kokosolie

2 pakken pitabroodjes

zonder suiker

gemengde sla

Ingrediënten saus4 eetlepels mayonaise4 eetlepels yoghurt1 eetlepel tahin2 tenen knoflookSprietjes bieslook

www.missnatural.nl 23

Pasta AvocadoCherrytomaat

Zo maak je deze heerlijke pasta

1. Kook de spaghetti volgens de aanwijzingen op de verpakking.

2. Lepel het vruchtvlees uit de avocado. Voeg knof-look, basilicum en het citroensap toe en pureer met een staafmixer of keukenmachine.

3. Breng op smaak met zout en versgemalen peper en voeg tot slot olijfolie toe.

4. Halveer de cherrytomaatjes en laat de maïs uitlek-ken.

5. Giet de spaghetti af en voeg daar de cherryto-maatjes, maïs en saus aan toe.

Een heerlijke

gezonde vette hap!

Ingrediënten

300 gram volkoren spaghetti2 rijpe avocado’s2 eetlepels verse basilicum2 tenen knoflook2 eetlepels citroensapzout en versgemalen peper80 ml olijfolie250 gram cherrytomaatjes1 potje gekookte maïs

Miss Natural inspireert!

Rode bieten-avocado burger

Zo maak je deze heerlijke burgers

1. Snijd de bieten fijn, draai er samen met ui, knoflook en olijfolie in een blender of keukenmacine een grove puree van.

2. Schep het mengsel in een kom, voeg ei en haver-mout toe en meng goed door elkaar.

3. Verkruimel de feta, snijd de basilicum klein en voeg allebei toe aan het mengsel. Breng op smaak met zout en versgemalen peper.

4. Laat 30 minuten rusten. Dat zorgt ervoor dat je er straks goede, stevige burgers van kunt maken. Blijft het mengel vochting? Voeg dan nog wat havermout toe.

5. Halveer de avocado, lepel de pit eruit. Haal het vruchtvlees uit de avocado en snijd in schijfjes. Was de tomaat en snijd in schijfjes. Snijd de ui in ringen.

6. Kneed vier hamburgers van het deeg, bak ze aan beide kanten kort in kokosolie. Rooster ondertussen ook de broodjes.

7. Beleg de broodjes met de hamburgers, leg de schijven avocado op de burgers en beleg deze met de ui en de tomaat.

Ingrediënten

4 bieten, voorgekookt1 gesnipperde ui2 tenen knoflook2 eetlepels olijfolie2 eieren120 gram havermout

200 gram feta1 hand verse basilicum2 eetlepels kokosolie1 rijpe avocado1 vleestomaat1 rode ui4 kaiserbroodjes, suikervrij

25

Miss Natural inspireert!

Natuurlijk shoppen

Deze lekkere mixen bevatten gemalen zaden, noten en bessen die stuk voor stuk zeer veel belangrijk voedings-stoffen bevatten. Wat ze niet bevatten zijn kunstmatige smaakstoffen en toegevoegde suikers, de mixen zijn vrijwel allemaal organisch geproduceerd, 100% natuur-lijk en bovendien glutenvrij. Je strooit ze eenvoudigweg over een maaltijd heen, van ontbijt tot diner, om je gerecht een extra gezonde boost te geven. Een schepje door je muesli, over je lunchsalade of in je stoofpotje draagt dagelijks bij aan een gebalanceerd eetpatroon. Op hun website zijn allerlei lekkere recepten te vinden met de mixen www.linwoodshealthfoods.com

Prijs: €2,99 voor een zak van 200 gram

Ervaar de kracht van zuiver sap! Eerste Hulp Van Schulp. Naast een gezonde leefstijl kunnen deze zuivere sappen een wezenlijke bijdrage leveren aan je welbevinden. Omdat Miss Natural 5 jaar bestaat maak je nu 5 x kans op een Eerste Hulp Van Schulp kennismakingspakket t.w.v. €30,- met daarin een zestal natuurzuivere sappen met ieder zijn specifieke gezondheidsvoordelen. Van Cranberrysap, Vlierbessensap, Granaat-appelsap, Blauwe bessensap, Rode Bietensap tot Wortelsap. Kijk voor verkoopadressen op www.deschulperij.nl

Heerlijke mixen

100% puur en biologisch!

FEEST!

Miss Natural

5 jaar!Win dit cadeau!

Win dit cadeau ga naar www.missnatural.nl/5jaar

Eerste Hulp pakket

Strooien maar!

Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl! 26

LuchtzuiverendePlanten in huis

Ik herinner het me nog goed, als klein kind zijnde ge-beurde het vaak. Mijn moeder was weer eens naar de tuinwinkel geweest. Dat was garantie voor een nieuwe aanwinst. Mijn vader zuchtte dan weer eens afkeurend, want het huis stond immers al vol met planten. Nu, enkele jaren later speelt het verhaal zich opnieuw af. Ik sta in de tuinwinkel te twijfelen welke plant dit keer mee gaat en mijn vriend staat in een hoekje te zuchten.

Het begint met 1...Toen ik op mezelf ging wonen kreeg ik van mijn plant-liefhebbende moeder mijn eerste aanwinst. Ik vond het leuk, maar daar blijf het bij. De daadwerkelijke interesse in planten kwam pas enkele jaren later.

Ik had veel last van gezondheidsklachten en ik zorgde niet goed voor mezelf. Toen ik meer besef kreeg en ge-zonder begon te eten en te leven, groeide de interesse ook meer. De planten gaven sfeer, ontspanning en rust in huis en brachten het gezonde groen naar binnen.

Dat ze ook in staat waren om de lucht te zuiveren wist ik alleen nog niet. Sinds deze ontdekking is mijn planten-familie behoorlijk gegroeid!

NASANasa heeft in 1989 een studie gedaan (Clean Air Study) naar de luchtzuiverdende kracht van planten. NASA deed dit ten behoeve van de astronauten. Ze wilden kijken hoe ze de lucht op een natuurlijke manier konden zuiveren in het ruimtestation. Planten kunnen namelijk de koolstofdioxide uit de lucht omzetten in zuurstof, maar tijdens het onderzoek werd duidelijk dat er veel meer schadelijke stoffen aanwezig waren in de lucht. Deze stoffen brengen de luchtkwaliteit naar beneden en zijn schadelijk voor onze gezondheid. Het gaat om de volgende stoffen:

• Benzeen• Formaldehyde• Trichloorethyleen• Xyleen• Tolueen• Ammonia

Deze chemische stoffen worden afgegeven door bijvoorbeeld verf, vloer- en muurbedekking, meubels, isolatiematerialen en kleding.

Ze zijn decoratief, geven sfeer en brengen het groen naar binnen: planten. Ze doen echter veel meer. Dankzij planten kun je de luchtkwali-teit verbeteren in je woning. Ze zui-veren namelijk de lucht van schade-lijke stoffen en schimmels.

Hét magazine over natuurlijk leven

Teks

t: W

iets

ke B

rouw

er

Lucht zuiverenNASA heeft vervolgens onderzoek gedaan hoe ze deze stoffen kunnen zuiveren. Er is onderzoek gedaan naar(kamer)planten, die in staat zijn om 1 of meer van deze schadelijke stoffen uit de lucht te zuiveren. Hieruit is een lijst gekomen met planten die de lucht het beste kunnen zuiveren.

Aloë veraAloë vera haalt benzeen en formaldehyde uit de lucht. De Aloë is daarbij een makkelijke kamerplant om te houden en vraagt weinig verzorging. De plant houdt echter wel van een zonnige standplaats, dus houd daar rekening mee. Aloë vera heeft weinig water nodig en in de winter nog minder. Bij een overschot aan water zullen wortels namelijk rotten, waardoor de plant zal sterven. Laat de grond opdrogen tussen de waterbeur-ten door.

Mocht je de plant verpotten, geef dan de eerste twee tot drie dagen geen water. De wortels moeten namelijk eerst wennen aan de nieuwe grond voordat ze water kunnen opnemen.

De plant kan echter meer dan de lucht zuiveren. Heb je bijvoorbeeld een brandwond of last van acné? haal met een scherp mes een stuk blad er af (vanaf de stronk) en smeer het sap op je huid. Het zorgt voor verlichting en een snellere genezing.

De plant is giftig voor huisdieren (kat en hond). Geef ze dus geen Aloë vera. Mijn eigen katten negeren de Aloë vera’s compleet. Dit hoeft dus geen probleem te zijn, maar let er wel op.

Klimop (Hedera)De klimop is een bekende plant met een hoge sierwaar-de. Echter is de klimop één van de beste luchtzuiveren-de planten, iets wat minder bekend is. Zo zuivert deze plant benzeen, formaldehyde, trichloorethyleen, xyleen en tolueen uit de lucht.

De plant heeft weinig verzorging nodig en is dan ook een makkelijke kamer- of buitenplant. De plant doet het goed op lichte plekken, maar ook in de schaduw. Van de volle zon houdt de klimop niet. Zorg ervoor dat het

water altijd weg kan lopen, want van natte voeten is de plant niet gediend. Laat de grond tussen waterbeurten door opdrogen.

De klimop is giftig voor hond en kat. De plant kun je in huis dan ook het beste laten hangen.

Vrouwentongen (Sanseveria trifasciata)Vrouwentongen, ook wel ‘snake plant’ genoemd, is een zeer makkelijke kamerplant. Het bijzondere aan deze plant is dat deze koolstofdioxide in de avond omzet tot zuurstof, in tegenstelling tot andere planten. Hierdoor is de Vrouwentong geschikt voor de slaapkamer. De plant zuivert benzeen, formaldehyde, trichloorethyleen, xyleen en tolueen uit de lucht.

Zorg ervoor dat het water goed weg kan lopen, de Vrouwentong is namelijk gevoelig voor natte wortels. Hoewel de Vrouwentong een makkelijke en sterke plant is, kun je hem makkelijk om zeep helpen door te veel water geven. Net als de Aloë Vera is ook de Vrouwen-tong gevoelig voor wortelrot. De plant kan in de volle zon.

Laat de grond droog worden tussen de waterbeurten door. In de winter geef je plant nog minder, eens per 6 weken is voldoende. Is giftig voor hond en kat.

Miss Natural inspireert!

www.missnatural.nl 27

28 Miss Natural helpt je op weg naar jouw natuurlijke levensstijl! 28

Hét magazine over natuurlijk leven

Graslelie (Chlorophytum comosum)Een plant die veel gezien wordt bij studenten, gezien deze zeer makkelijk is. De graslelie zuivert formalde-hyde, xyleen en tolueen uit de lucht. De graslelie kan op een zonnige plek worden gezet, maar een plek met iets meer schaduw kan ook. Zet de graslelie echter niet in de volle zon of in de middagzon, de bladeren zullen hier namelijk dof van worden.

De graslelie houdt niet van een droge grond, dus geef de plant op tijd water. Als de plant te lang droog staat, zullen de bladeren hun frisgroene kleur verliezen totdat ze weer water krijgen.

De plant heeft een voorkeur voor een hoge luchtvoch-tigheid, dus besproei de bladeren af en toe met een plantenspuit. Af en toe zullen er bladeren afsterven, dit is normaal. Verwijder deze met de hand of met een schaartje.

De plant is niet giftig voor honden en katten.

Arecapalm (Dypsis lutescens)De Arecapalm kent veel namen: Goudpalm, Dypsis en Goudvruchtenpalm. De Arecapalm is een mooie, sier-lijke plant en zuiver formaldehyde, xyleen en tolueen uit de lucht. De plant vraagt echter wel iets meer onder-houd. De palm houdt namelijk van een vochtige grond. Als je te weinig water geeft zal je de palm beschadigen.

Geeft de plant kleine beetjes water per keer, zo’n twee keer in de week. In de winter kun je dit tot één keer per week verlagen. Meer of minder water kun je zelf con-troleren door een vinger in het zand te steken: voelt het droog aan? geef de plant dan water. Zorg er wel voor dat het water lauw is. De Arecapalm is namelijk een tropische plant, waardoor koud water minder geliefd is. Besproei de bladeren ook dagelijks met een planten-spuit.

De plant vraagt een lichte standplaats, maar kan niet in de volle zon. De plant is niet giftig voor honden en katten. Katten kunnen los vallende bladeren zien als het ideale speeltje. Dit kan geen kwaad!

Lepelplant (Spathiphyllum)De Lepelplant is een ideale aanwinst om de lucht te zui-veren. De plant haalt namelijk benzeen, formaldehyde, trichloorethyleen, xyleen, tolueen en ammonia uit de lucht. De plant maakt witte bloemen aan, die de vorm van een lepel hebben.

De plant vraagt net als de Arecapalm om iets meer on-derhoud, want ook de Lepelplant houdt van veel water. Bij te weinig water zullen de bladeren gaan hangen. Geen groot probleem, want wanneer je de plant water geeft zullen de bladeren rechtop komen te staan. Geef de plant zo’n twee keer per week water.

De plant houdt van veel licht, maar eigenlijk ook weer niet te veel. De plant kan zo’n 3 tot 5 uur direct zonlicht per dag aan. Wanneer de bladeren bruin worden is dat een teken van te veel zonlicht; bij te weinig zonlicht zul-len de bloemen van de plant groen kleuren.

Geef de plant af en toe een sproeibeurt met een plan-tenspuit. De plant is giftig voor honden en katten.

Planten in klasNiet alleen zijn planten in je huis nuttig, onderzoek laat zien dat planten in de klas ook voor een positief effect zorgen. Agnes van den Berg, hoogleraar natuurbele-ving aan Rijksuniversiteit Groningen, onderzocht het effect van planten in een klaslokaal. Op verschillende scholen werden daarvoor in totaal zeventien planten-wanden in de groepen 5, 6 en 7 geplaatst. In totaal vulden 206 leerlingen in groepen met en zonder de plantenwand drie keer een werkboekje in. Hierin ston-den vragen over hun klaslokaal, hun welzijn, gezond-heid, de luchtkwaliteit, de plantenwand en voerden ze concentratietests uit.

De kinderen bleken de plantenwand geweldig te vin-den. Ze vonden het klaslokaal aantrekkelijker en een meerderheid wilde graag dat de plantenwand bleef. De stemming van de individuele kinderen werden verbe-terd, ze voelde zich namelijk vrolijker.

ZelfbeeldIn twee van de vier groepen verbeterde zelfs het zelf-beeld van de leerlingen. Ze gaven bijvoorbeeld aan het eens te zijn met een stelling als ‘ik ben trots op mezelf’.

Alle studies naar planten in de klas lieten positieve resultaten zien. Zo constateerde ingenieursbureau Fy-tagoras uit Leiden in 2011 dat leerlingen uit klaslokalen met planten beter presteerden op tests voor creatief en probleemoplossend gedrag. Een Australische studie laat significante verbeteringen zien op de taal- en re-kenvaardigheid. Des te meer reden om planten aan te schaffen!

Miss Natural inspireert!

Cadeau voor jou!5 x Air So Pure plantenset Hedra Helix Wonder en een Spathiphyllumt.w.v. €25,-

Win dit cadeau! ga naar www.missnatural.nl/5jaar

FEEST!

Miss Natural

5 jaar!Win dit cadeau!

Tips voor de verzorging van kamerplanten

• Gebruik een goede vloeibare voeding. Lees de instructies van je voeding en check ook goed of je plant wel voeding nodig heeft in de wintermaanden. Ecostyle verkoopt goede plantenvoedingen.

• Keltisch zeezout is ook fijn om aan het plan-tenwater toe te voegen. Ik gebruik zelf sole en voeg enkele theelepels toe aan het water. Mocht je te veel geven, dan uit zich dit in groeigrem, en/of gele of bruine bladeren. Minder dan met de hoeveelheid sole.

• Geef op vaste dagen de planten water. Doe dit bijvoorbeeld op zaterdag of zondag, zodat je er een vast ritme in krijgt.

• De meeste planten hebben een goede afwa-tering nodig! gebruik hiervoor een pot met gaten aan de onderkant en/of hydrokorrels.

• Geef planten geregeld water aan de onder-kant. Zet de plant in een bak met een laagje water en laat deze hier 10 minuten in staan. De plant kan zo drinken naar behoefte.

• Zoek informatie op het internet of in boeken over je planten. Zo kun je rekening houden met de behoefte van de plant.

29

Hét magazine over natuurlijk leven

1. Van welke voeding dacht jij voorheen dat je goed bezig was, maar waarvan je nu weet dat dit toch niet zo’n gezonde keuze is? Brood. Al was het alleen al door de kreet: Brood, daar zit wat in. Inmiddels doseer ik daar nu mee.

2. Had je vroeger last van vage klachten als hoofdpijn, vermoeidheid, buikpijn, etc. die verdwenen zijn sinds je bewust bent gaan eten? Met name mijn vermoeidheid en mijn maagklachten zijn aanzienlijk afgenomen. Al is ver-moeidheid met 2 jonge kinderen nooit helemaal uit te sluiten. Maar zeker de vermoeidheidsdip in de middag is nu meestal verdwenen.

3. In alles wat je doet wil je de beste zijn, ben je met voeding ook heel precies of ben je daarin geen mister perfect? Nee, ik ben zeker geen mister perfect. Friet blijft mijn guilty pleasure. Het is ook de grondgedachte achter “Vullen of Voeden”. Op zijn tijd mag je best vullen, maar probeer vooral genoeg voedingsstoffen binnen te krijgen.

4. Je hebt twee kinderen, is er ook een snoep-trommel in huis en wat zit daar dan in? Jaze-ker. Het is dan toch voornamelijk snoepgoed met een biologische inslag.

7 vragen aanWilfred Genee

30

Inte

rvie

w:

Eva

van

Zeel

and

Ook Wilfred heeft het te pakken: het gezonde voedingsvirus! Deze bewust-wording begon bij zijn vrouw Lili, die zich tijdens de zwangerschap van hun eerste kind steeds meer ging verdiepen in voeding en het effect op het lichaam. Inmiddels zijn er twee boeken verschenen vanuit hun organisatie Vullen of Voeden en inspireren ze naast voetbalkantines nu ook sportkan-tines om gezondere keuzes te maken. Een stel met een prachtige missie!

www.missnatural.nl 31Win dit cadeau! ga naar www.missnatural.nl/5jaar

5. Je werkt voor de televisie en hebt daardoor onregelmatige werktijden, hoe maak je dan bewuste keuzes of neem je alles zelf mee vanuit huis? Helaas zorgt die onregelmatigheid er wel voor dat ik soms ben overgeleverd aan de voeding onderweg. Gelukkig is het verkrijgen van een salade en wat groentes vandaag de dag steeds gemakkelijker

6. Naast voetbalkantines hebben jullie nu ook een campagne om alle andere sportkantines gezonder te maken. Welke stappen zijn daar nu al gemaakt en waar loop je daar tege-naan? Het aantal kantines dat zich inmiddels heeft aangemeld is inmiddels ongeveer gelijk aan elkaar. Dus naast de voetbalkantines komen er ook steeds meer andere kantines bij. Vooral de maneges melden zich in grote getalen. Belangrijkste knelpunt is toch de tijd en de bewustzijn van de vrijwilligers bij de club. Heb je een of meer gedreven vrijwilligers dan maakt het project bij die vereniging een goede kans.

‘‘Op zijn tijd mag je best vullen, maar probeer vooral genoeg voedingsstoffen

binnen te krijgen.’’

7. Als je advies zou mogen geven aan voe-dingsmiddelenfabrikanten, wat zou dit ad-vies dan zijn? Kijk om je heen. Tijden veranderen. Kies daarom voor een bewuster aanbod. Om met Jamie Oliver te spreken. “There will be a change. The only question is: When?”

Een bewuste kantine! Bij een bewuste kantine kunnen bezoekers beter en voedzamer eten en drinken. Dit houdt niet in dat alle huidige snacks worden verbannen. Je biedt voortaan de keus tussen vullen of voeden! Naast vet en zoet nu ook gezond. Doe mee via www.vullenofvoeden.nl

Wedden dat het lekker is!Door goed te eten word je groot en sterk. Wanneer je dat als ouder tegen je kinderen zegt, dringt het waarschijnlijk niet zo door. Maar wat als topvoetballers Zlatan Ibrahimović, Klaas-Jan Huntelaar, Davy Klaas-sen en Marko Vejinovic dat zeggen? Dan is het opeens waarheid!

Favoriete gerechten van voetballersTopchefs zoals Robert Kranenborg, Jamie Oliver, Ramon Beuk en Pierre Wind hebben op verzoek van Wilfred en Lili Genee de favoriete gerechten van voet-ballers op geheel eigen wijze bereid. Daarnaast zijn er tal van interviews met voetballers die uitleggen waarom goede voeding zo belangrijk is. Bedoeld om ouders én kinderen te inspireren om een bewuster voedingspa-troon aan te nemen. Wedden dat het lekker is!

Feest! Win dit boekOmdat Miss Natural 5 jaar bestaat maak je 5 x kans op het boek ‘Wedden dat het lekker is!” t.w.v. €19,95. Om kans te maken ga je naar www.missnatural.nl/5jaar

FEEST!

Miss Natural

5 jaar!Win dit cadeau!

Ga naar www.missnatural.nl/lucky-member

Is Miss Natural iets voor mij?Beantwoord dan de volgende vragen;

1. Wil je meer energie en je fit voelen?2. Wil je (letterlijk) beter in je vel zitten?3. Is een dieet niets voor jou?4. Ben je toe aan verandering?5. Kan je wel wat motivatie gebruiken?

Indien je meer dan 2 vragen met JA beantwoord hebt en je sta je open voor verandering, dan is Miss Natural bedoeld voor jou!

Miss Natural magazine thuis ontvangen?Lucky Members ontvangen 4 x per jaar een gedrukt exemplaar van Miss Natural magazine t.w.v. €4,95 thuis gestuurd. Hét magazine over natuurlijk leven en biologisch eten! Zo kun je heerlijk op de bank met een kop kruidenthee alles lezen over natuurlijk leven en biologische eten. Miss Natural magazine inspireert en geeft praktische tips tijdens jouw ontdekkingsreis naar echt gezond eten voor een leuk en energiek leven.