mijn kind is hooggevoelig, wat houdt dit in? voorlichtingsbrochure … · 2018. 5. 25. · en de...

WWW.ICMW.NL

WWW.ACADEMY4LIFE.NL

VLAARDINGEN

Mijn kind is hooggevoelig, wat houdt dit in? Voorlichtingsbrochure docenten en ouders

http://www.academy4life.nl/

2 voorlichtingsbrochure hooggevoeligheid www.academy4life.nl – www.icmw.nl

Voorlichtingsblad hooggevoeligheid / hoogsensitiviteit

En de sociaal – emotionele, fysieke en cognitieve gevolgen daarvan

Ongeveer 20 procent van de kinderen is hooggevoelig (hoogsensitief). Wat houdt dit in?

Hooggevoelige kinderen zijn zeer opmerkzaam (ze zien/horen/voelen alles). Dit houdt in dat alle indrukken van binnen in en van buitenaf extreem worden beleefd, zoals licht, geluid, voorwerpen, emoties, sfeer, pijn, stemming, schokkende gebeurtenissen, kritiek, houding, uitstraling van iemand, schrik, angst, zenuwen, beweging etc. Hierdoor kan iemand snel ´overprikkeld´ raken (te veel indrukken) waardoor:

- ze zich afsluiten of waardoor ze juist hyperactief worden. - ze soms moeite hebben met concentreren - het zelfvertrouwen daalt, onzekerheid - leerproblemen kunnen ontstaan door ander leersysteem.

Kenmerken

Tast

De meeste mensen die zeer gevoelig zijn, kunnen niet tegen strakke kleding, etiketten in kleding, wol of loshangende draadjes. Wassen met een ander wasmiddel veroorzaakt al snel irritatie, net als ongewassen nieuw aangeschafte kleding direct dragen. Ook knuffelen ze spaarzaam, (vaak alleen met ouders) en houden ze meestal niet van onverwachte aanraking. Daarnaast komen bewegingen van anderen werkelijk waarneembaar aan als een fysieke druk op het eigen lijf. En krijgen ze het benauwd in ruimtes met veel mensen. (drukte, lawaai, indrukken van andere mensen, in de eigen ruimte staan’ van anderen). Sommige hooggevoelige mensen voelen ook pijn van anderen.

Horen

Hooggevoelige mensen (hsp = high sensitive person /hsk high sensitive kid)hebben een uiterst goed gehoor en hebben moeite om geluiden weg te filteren als geroezemoes of apparaten die zoemen oid. Ze horen die net zo sterk als een ander ´gewone geluiden´ waarneemt, zoals een gesprek dat actief gevoerd word of muziek op ´gemiddelde´sterkte. Ze ervaren veel sneller geluid als oorverdovend lawaai, met concentratieproblemen als gevolg.

Zien

Hoogsensitieve mensen zijn vaak heel visueel ingesteld, wat in het hoofdstuk leersysteem verder wordt uitgediept. Er is een grote behoefte aan visueel overzicht, en als dit er niet is (veel mensen door elkaar heen lopen in dagverblijf, school of op schoolplein) kan er onrust, paniek of een fysiek niet lekker voelen optreden (misselijk, hoofdpijn). Ook kunnen hoogsensitieve mensen last hebben van fel licht, waardoor geïrriteerde ogen ontstaan, hoofdpijn of vermoeidheid. Als het licht wat meer gedimd is, of voornamelijk natuurlijk, kunnen ze zich vaak beter concentreren en gaat ook het lezen makkelijker.


Beleving (Indrukken / emotie / intentie / stemming)

Naast de meer ´zichtbare´ indrukken, nemen hsp’s /hsk’s ook indrukken van andere mensen waar. Iedereen is in staat emotie van anderen waar te nemen of te voelen, denk aan een acteur die slecht acteert, die ‘voelt de emotie niet echt’ en daardoor vindt de toeschouwer het slecht acteerwerk. Of ‘aanstekelijke’ vrolijkheid, iemands ´ogen in je rug voelen prikken´. De x-factor hebben. Als je hoogsensitief bent, voel je deze emoties, stemmingen, intenties, aandacht van anderen enorm versterkt. Oftewel je voelt je soms ook zelf zenuwachtig of blij als een ander dat ook is, of neemt waar dat iemand liegt of onzuivere intenties heeft. Ook zijn ze heel sfeergevoelig. Veel hoogsensitieve mensen zijn verbaasd te horen dat niet iedereen dit zo waarneemt.

Ook de eigen innerlijke belevingswereld is intens. Eigen emoties zijn uitvergroot, angsten, pijn, falen, kritiek, maar ook het genieten van muziek of een intense ervaring. Omdat gevoelige mensen zich niet altijd bewust zijn dat bepaalde indrukken van anderen afkomstig zijn, kunnen ze zich soms onverklaarbaar ineens heel verdrietig of boos voelen terwijl ze dat een seconde daarvoor niet waren.

Leersysteem

Alle eigenschappen van hoogsensitieve mensen hebben te maken met een voorkeur voor/ dominante rechterhersenhelft (te vergelijken met links of rechtshandig, beide zijn te gebruiken en te ontwikkelen maar één hand geniet de voorkeur). En dit terwijl we leven in een maatschappij waar nagenoeg alles geordend en aangeboden wordt voor de informatie van de linkerhersenhelft, net als het onderwijs.

(NB veel beelddenkers zijn ook linkshandig en ochtendmensen of vaak vroeg wakker.)

Links Logica/ratio Feitelijk Realistisch Praktisch Cijfers Woorden Doener Detail Structuur Orde Lineair tijdsbesef Volgorderlijk Nuchter

Rechts Emoties/intuitie Impressie/sfeer/globaal Dromerig/fantasievol idealistisch Beelden / kleur indrukken/impressie Visualiseren / ontwikkelen Visie Ritme, muziek Creativiteit Geen tijdsbesef maar terugkerende ritmes /energieflow Associatief Spiritueel


Een van de eigenschappen van de rechterhersenhelft, is beelddenken, ook wel globaal denken genoemd. De linkerhersenhelft heeft een voorkeur voor auditief-volgorderlijk denken, ook wel logisch denken genoemd. Dit houdt in dat informatie op een andere manier wordt waargenomen, opgenomen en onthouden.

Beelddenken (globaal denken) Auditief volgorderlijk (logisch denken)

Losse woorden worden als plaatje in het hoofd opgeroepen / weergegeven

Geen associatie volgt, of gedacht wordt aan functie of letters

associatieve samenhang (bij 1 hoort ook 11 en piet woont op nummer 11)

logische, volgorderlijke (eerst 1 dan 2, van klein naar groot) structuur en opbouw

cijfers worden eerst beoordeeld op vorm, kleur of klank, voor dat de cijferwaarde van een getal doordringt,

cijferwaardering in aantal komt eerst, geen oog voor vorm, aanleg voor cijfers en rekenen

toekomstige gebeurtenissen worden onbewust van tevoren gevisualiseerd en gevoeld, onafhankelijk van volgorde en tijdsbesef

lineair tijdsgevoel, inschatting in tijd, denken aan feiten

concepten als thuis, school, op vakantie, mama, etc zijn opgeslagen als totaal plaatje / als samenhangend visueel 3D patroon, (bij hsp’s vaak ook nog gekoppeld aan een gevoel van sfeer, geur etc)

concepten zijn een opsomming van feiten en details

informatie die visueel wordt aangeboden wordt onthouden en begrepen (film, foto, live voordoen, overzichtsmindmap, korte tekst op powerpoint of bord, grafiek, schema, plattegrond, met kleuren, en daar kan een heel concept of verhaal door worden onthouden. Gesproken info blijft moeilijk hangen

informatie opgehakt in opeenvolgende stukken (stap voor stap), gesproken informatie of grote stukken tekst wordt onthouden en begrepen. Teveel beeld of overzichten leidt af

groot naar klein:

weet wat de onderdelen zijn als het grote geheel wordt gezien / ervaren (bij recept, door kijken en proeven weet het hoe het te maken),

leert van samenhang /overzicht naar details of vergeet wel eens details

klein naar groot:

heeft losse onderdelen en stappen ernaartoe nodig om eindresultaat te kunnen bereiken of snappen

leert stap voor stap van details naar geheel, overziet niet altijd overkoepelend of verbindend concept


3D denken /zien letters en voorwerpen kunnen eenvoudig driedimensionaal in het hoofd gedraaid worden, waardoor bv verwarring ontstaat bij de b,p,q en 9 en 6 etc. goed ruimtelijk inzicht en richtinggevoel

2D denken - zien

sfeer wordt niet alleen gevoeld maar ook in beelden gevat (moodboard) lichaamstaal wordt eenvoudig gelezen

minder sfeergevoelig

Wil naar een gevraagd eindresultaat toe werken met eigen verzonnen weg ernaartoe / strategie/oplossing

Wil gedetailleerde instructie om een doel te bereiken

Intuïtief aanvoelen, weten zonder verklaring

Logisch beredeneren en onderbouwen

Chaotisch Ordelijk

NB± je kan elementen uit beide voorkeurssystemen hebben. Waar je de meeste keer ja op kunt antwoorden, is je dominante hersenhelft.

Moodboard sfeer in beelden

Mindmap, samenhang, oorzaak - gevolg


Mindmap, associatieve samenhang, delen van het geheel,


Voor en Nadelen

Voordelen die van toepassing kunnen zijn

- groot rechtvaardigheidsgevoel, aanvoelen van goed en slecht, zuiver of misleidend (kan slecht tegen onrecht, oneerlijke verdeling, etc komt tot zijn recht bij rechten, politie, maatschappelijk betrokken werk etc)

- groot inlevingsvermogen (is vaak behulpzaam en attent, meelevend, zorgzaam, komt tot zijn recht bij sociale zorgende beroepen, voor verschillende doelgroepen communiceren of produceren, bemiddelen, coachen, doceren, trainen, identiteitsdenken)

- expressief in bv acteren, muziek, dans, zang, ritmegevoel, cabaret

- creatief, out of the box, (kan zijn kunstzinnig / knutselvaardig, maar ook creatieve oplossingen verzinnen, bijvoorbeeld van nut bij productinnovatie, Mc Guyver, een, grafisch, mode, 3D of industrieel ontwerp, fantasyschrijver, filmmaker, fotograaf

- visionair vanuit diverse meningen en informatiebronnen een eigen nieuwe visie, model, theorie, methode etc kunnen ontwikkelen (vernieuwende bedrijfsvisie ontwikkelen, algemeen management groot concern, politiek, filosofie, sterrenkunde, uitvinder, communicatie of marketingstrategie

ruimtelijk 3D inzicht, goed richtinggevoel, 3D ontwerp intens kunnen genieten

- -

spiritueel, helderziend, telepathisch (medium, theologie)

- - - - - - - energie van buitenaf om kunnen zetten naar eigen energie, kracht of snelheid, conditie - - - - - hoogbegaafd


Nadelen door mogelijke gevolgen

Sociaal-emotioneel

- Moeite met drukte,

lawaai, onverwachtse gebeurtenissen, groepen mensen, verlegen

- Overprikkeld

raken – doorslaan, niets meer opnemen, erge driftbuien en huilbuien, hyperactief gedrag, of

afsluiting / afzonderen

- alles nu

moeite met beheersing, niet kunnen wachten, geen nee dulden

- tegenwerken bij stress, druk

(dwang, iets moeten, iets presteren)

- verkleedpartij

niet aan willen kleden, etiketten moeten uit kleding, loszittende kleding gewenst

- faalangst, laag zelfvertrouwen,

erg perfectionistisch of workaholic zijn, verdrietig of bang voelen, ondergewaardeerd voelen

- overschrijden grenzen

te veel rekening houden met anderen en daardoor over eigen emotionele grenzen gaan /

jezelf wegcijferen, ongelukkig voelen, niet voor jezelf opkomen, gepest worden

- gebeurtenissen ´zwaarder´ ervaren,

en daardoor rotgevoel moeilijk loslaten, het alsmaar blijven herhalen of ´hangen in iets´,

grotere angsten ontwikkelen en emotioneel meer ontdaan. (een die zeer grote impact heeft

is bijvoorbeeld een moeilijke/andere bevalling en dus geboorte)

- moeite met ‘loslaten’ ouders

, niet alleen ergens willen zijn zonder ouders of moeite met nieuwe of steeds wisselende

gezichten (thuis, dagverblijf, BSO, sport )

- abrupt stoppen

verdriet of woede bij abrupt stoppen van bezigheden vanwege geen tijdsbesef


Fysiek

- fysieke pijn

ervaren door licht, geluid, strakke kleding, andermans pijn, drukke bewegingen

- door overprikkeling last van hoofdpijn, buikpijn, misselijkheid, huilen, hyperactiviteit

- benauwdheid

door drukte last van

- paniekaanval

door faalangst last van benauwdheid, wazig zien, duizeligheid, misselijkheid, hartbonzen,

buikpijn, overmatig zweten,

- klachten of depressie

Door negeren fysieke grenzen last van rugpijn, nekpijn, schouderpijn, RSI, oververmoeid of

zelfs burn-out, depressief raken

Cognitief (leren)

- onbegrip of verveling

Als lesstof in onderdelen opgebouwd is en het geheel niet vooraf getoond wordt, wordt

deze niet begrepen, OF het kind overziet juist direct al het geheel en verliest interesse bij

andere lessen omdat het dit al ‘bij elkaar gezien heeft’ : verveling.

- spelling en grammatica

moeite om de vertaalslag van beeld naar letters en regels te maken, moeite met

lettervolgorde en uit elkaar houden van letters als d,b,q (dyslexie), moeite met ‘lege

woorden’ (zonder plaatje) als de, en, het, daarom, want,

- rekenen,

automatiseren van sommen (automatisch het antwoord weten, bv uit het hoofd leren van

tafels) , dyscaculie (moeizaam rekenen)

- planning,

moeite met inschatten van tijd voor een bezigheid waardoor planning / orde slecht lukt, of

bij kleinere kinderen moeite blijven houden met klokkijken

- ´er komt niet uit wat er in zit´


Oplossingen

Sociaal-emotioneel

- Voldoende rust inbouwen of een rustplek creëren - Voorbereiden door alle komende gebeurtenissen te benoemen, beeld schetsen, foto’s laten

zien, - Tijd meetbaar en visueel maken (visueel planbord, overzichtskaart vd week of van

activiteiten, benoemen na 10 minuten gaan we weg, nu nog 5 minuten, nu gaan we en we komen volgende keer weer terug, aangeven 10 minuten is de lengte van een kort flmpje)

- Iets kleins mee geven van thuis dat in de zak past (sleutelhanger oid) - Dezelfde route lopen, dezelfde routine handhaven, inzicht in het dagelijkse en wekelijkse

ritme door middel van een visueel planbord bv - De methode Ik creëer mijn wereld voor sociaal emotionele ontwikkeling (www.icmw.nl)

biedt oefeningen en handvatten voor in de klas. - Lifecoaching (faalangst verlagen, zelfvertrouwen verhogen, ontwikkelde angsten en

spannende gebeurtenissen verwerken en nieuwe betekenis geven, grenzen kennen en aangeven, rust en hulpmiddelen creëren)

Fysiek

- Voldoende rust inbouwen - Massage - Haptonomie - Yoga of ontspanningsoefeningen (mindfulness) - Sport en beweging - In de natuur tijd doorbrengen - Lichaamsgerichte lifecoaching (fysieke grenzen ervaren, ademoefening,

gevoelsgewaarwording, ontspanning)

Cognitief (leren)

- Begrip door voorlichting aan het kind, de ouders en de docent. - Bij start van een thema in de klas het uiteindelijke doel / resultaat / de samenhang visueel

weergeven (of vragen) - Tijd meetbaar en visueel maken visueel planbord, speciale klokken en horloges - Leersysteemvertaling (beelddenken anders leren coaching/training)

bv woorden in het hoofd fotograferen, tafels visueel maken, foto´s en kleuren toevoegen, mindmappen, in grafieken en tabellen info samenvatten (werkboek/training)

http://www.icmw.nl/


Hoogsensitief, hoogbegaafd, ADHD, ADDD, PDD-NOS, Asperger, NLD, autisme

Hoogsensitiviteit vertoont overeenkomsten met ADHD, autisme, en dyslexie.

Hieronder een kort overzicht van verschillende stoornissen in relatie tot hoogsensitiviteit. Dit overzicht is slechts indicatief en kan een psychologische diagnose niet vervangen. Het is daarom raadzaam om bij twijfel deskundige hulp te zoeken van een kinderpsycholoog, -orthopedagoog of -psychiater. Aan dit overzicht kunnen geen rechten worden ontleend.


Dit infoblad is samengesteld voor ouders en docenten om inzicht te krijgen in

en handvatten te krijgen voor het fenomeen hoogsensitiviteit.

Wilt u als school aan de slag met een methode sociaal-emotionele

ontwikkeling die ook rekening houdt met de meer gevoelige kinderen kijkt

u dan op www.icmw.nl Ik creëer mijn wereld.

http://www.icmw.nl/

mijn kind is hooggevoelig, wat houdt dit in? voorlichtingsbrochure … · 2018. 5. 25. · en de...

Documents