midterm review cwp 2014-2018

25
1

Upload: dinhthu

Post on 14-Feb-2017

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Midterm review CWP 2014-2018

1

Page 2: Midterm review CWP 2014-2018

Twee jaar geleden zijn wij gestart met de uitvoering van ons

Collegewerkprogramma (CWP) 2014-2018. Onder het motto ‘Nieuwe

realiteit, Westlandse oplossingen; samen werken aan een economisch

sterk, sociaal krachtig en aantrekkelijk Westland’ is in deze periode samen

met de gemeenteraad, inwoners, het bedrijfsleven en maatschappelijke

organisaties veel werk verzet.

We zitten nu halverwege de bestuursperiode, tijd om de balans op te

maken. Waar staan wij met de uitvoering van het CWP? In hoeverre zijn

onze ambities waargemaakt en wat moet er nog gebeuren om over twee

jaar de beloofde doelen te hebben bereikt? Wat is er nog niet gelukt? De

Midterm review, die ook een preview biedt, geeft antwoord op deze

vragen.

Met de Midterm review legt het college verantwoording af over het

gevoerde beleid.

De Midterm review is tevens de opmaat naar de nieuwe begroting. Wij

geven hierin aan welke extra uitgaven wij de komende jaren willen doen

om verder vorm en inhoud te geven aan onze speerpunten en hoe wij

deze extra uitgaven bekostigen.

2

Page 3: Midterm review CWP 2014-2018

Duidelijk is dat ook in Westland sprake is van herstel van de economie.

Het vertrouwen van ondernemers groeit, wat tot uitdrukking komt in de

bereidheid te investeren, zowel binnen het bedrijf als in uitbreiding.

Er is sprake van een positieve ontwikkeling van de algemene uitkering van

het Rijk.

Wij constateren tevens dat de schuldpositie van de gemeente in 2015 licht

is gedaald.

Het lijkt er op dat de magere jaren voorbij zijn en dat er mede dankzij het

voorzichtige financiële beleid dat de gemeente de afgelopen jaren heeft

gevoerd weer ruimte is voor extra investeringen en woonlastendaling voor

onze inwoners.

3

Page 4: Midterm review CWP 2014-2018

Binnen de geschetste context werken wij aan uitvoering van het

collegewerkprogramma 2014-2018. Er zijn in de eerste helft van deze

collegeperiode al flinken stappen gezet. Bij veel accenten liggen wij op

koers en zijn resultaten al voor 50 % of meer gerealiseerd. Op een aantal

accenten moet extra inzet worden gepleegd om deze gerealiseerd te

krijgen.

Een greep uit de bereikte resultaten binnen het thema Sterke economie.

Het bestemmingsplan van de Greenport Horti Campus is vastgesteld.

De bouw start na de zomer.

We hebben verschillende aardwarmte-initiatieven ondersteund via

energiestudies, businesscases en geologische studies. De boringen van

Nature’s Heat en Vogelaer starten nog dit jaar en in het eerste kwartaal

start de boring van Trias Westland, waarvoor we ons als gemeente

garant hebben gesteld.

We hebben deelgenomen aan tuinbouwmissies naar Japan en China en vele buitenlandse delegaties ontvangen, met als doel deuren te

openen voor onze ondernemers. Er is inmiddels in Japan een groot

tuinbouwproject van Westlandse bedrijven opgeleverd.

4

Page 5: Midterm review CWP 2014-2018

Dankzij actieve acquisitie en accountmanagement hebben drie nieuwe buitenlandse bedrijven zich in Westland gevestigd.

Vanuit het MKB Investeringsfonds zijn verschillende projecten ondersteund.

En ten slotte zijn er vele infrastructurele verbeteringen gerealiseerd. Zo zijn het

3-in-1 project en de herinrichting van de N223 afgerond, is de Verlengde Van

Luijklaan inclusief een nieuwe fietstunnel opgeleverd en is er een fietstunnel

aangelegd tussen het duingebied in Monster en de Poelzone, onder de N211 door.

4

Page 6: Midterm review CWP 2014-2018

Als we kijken naar het sociaal domein, dan zien we dat de invoering van de nieuwe taken in Westland rustig is verlopen, mede dankzij de keuze

om jeugdigen en Wmo-cliënten in 2015 en 2016 dezelfde zorg en hulp te

bieden als het jaar daarvoor.

Ook is het aantal voorzieningen met een preventief effect uitgebreid.

Voorbeelden zijn het respijthuis in Ter Heijde, de Vereeniging, de

Buurtinformatiepunten en buurtrestaurants.

Het sociaal kernteam van de gemeente is in alle kernen actief en biedt

een integrale aanpak bij jeugdzorgvragen en complexe zorgvragen bij

volwassenen.

De toegang tot het minimabeleid is fors verruimd en het KindpakketWestland is ingevoerd.

Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt worden via MVO Westland aan het werk geholpen op basis van het Westlands Actieplan

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2020 (lokaal sociaal akkoord).

Verder investeert de gemeente volop in de vervanging en nieuwbouw

5

Page 7: Midterm review CWP 2014-2018

van scholen, zoals de Pieter van der Plasschool, de Zeester en het ISW.

Daarnaast wordt geld vrijgemaakt voor ondersteuning van de topsport in Westland en willen we de 25 %-regeling voor sportverenigingen continueren.

5

Page 8: Midterm review CWP 2014-2018

Kijkend naar het thema Aantrekkelijk Westland, dan kunnen wij

constateren dat het veiligheidsniveau in onze gemeente hoger is dan in de

meeste omliggende gemeenten. Met name het aantal woninginbraken is

de afgelopen jaren flink gedaald.

In de eerste helft van deze bestuursperiode kwamen de centrumplannenin de verschillende dorpskernen tot uitvoering. In ’s-Gravenzande zal het

winkelcentrum in 2017 worden opgeleverd. De supermarkt in Kwintsheul

wordt op dit moment gebouwd en zal het eerste kwartaal van 2017 klaar

zijn. In Monster is men bezig met de tweede fase Kerkzicht. Verder wordt

brede school De Zeester medio 2016 opgeleverd. Voor de gebiedsvisie

Monster wordt een interactief proces doorlopen met de gemeenteraad en

de omgeving/belanghebbenden. En in De Lier, waar het centrum de

afgelopen jaren een metamorfose heeft ondergaan, is de ontwikkeling van

de gemeentehuislocatie in volle gang.

Om de dorpscentra te verlevendigen zijn we verder bezig met

participatietrajecten om van het Wilhelminaplein en het Marktpleinmultifunctionele pleinen te maken. Hierbij zijn bewoners, ondernemers en

marktlieden betrokken. Streven is om de pleinen in de tweede helft van

september 2017 gereed te hebben. Met vertegenwoordigers van Poeldijk

is overeenstemming bereikt over een kwalitatieve verbetering van de

Voorstraat. Dit zal naar naar verwachting in 2016 vóór het ‘Rondje

6

Page 9: Midterm review CWP 2014-2018

Poeldijk’ zijn afgerond.

De woonvisie is unaniem vastgesteld: bouwen naar Westlandse behoefte met

1.500 huurwoningen. Ook is de 750e starterslening verstrekt.

De kans op wateroverlast is verkleind door maatregelen van de gemeente en het

Hoogheemraadschap van Delfland en hebben ondernemers zich verenigd in de

stichting Bezoek Westland om het imago van Westland als toeristisch gebied te

versterken.

De ecologische zone Poelzone/De Groene Schakel is voor een groot deel klaar,

inclusief de fietstunnel onder de N211 en het verbindingsfietspad langs woonwijk

Duingeest naar het fietspad langs de duinen.

Ten slotte nemen steeds meer verenigingen en bedrijven

duurzaamheidsmaatregelen dankzij de Subsidieregeling Duurzame Energie Westland.

6

Page 10: Midterm review CWP 2014-2018

Ten slotte is onze dienstverlening de afgelopen jaren steeds meer

eigentijds geworden.

De gemeentelijke informatievoorziening en dienstverlening zijn verder gedigitaliseerd. Inmiddels kunnen 76 producten en diensten digitaal worden aangevraagd via de vernieuwde, vraaggerichte gemeentelijke website.

Ook is de gemeente aangesloten bij MijnOverheid, waar inwoners hun

persoonlijke gegevens en WOZ-waarde kunnen raadplegen en

kennisgevingen over het verlopen van bijvoorbeeld een reisdocument en

aanslagen gemeentelijke belastingen kunnen ontvangen.

De balie en telefonie zijn geïntegreerd. Medewerkers aan de balie

beantwoorden niet alleen vragen over burgerzaken, maar ook vragen over

belastingen en meldingen over de leefomgeving.

Het KCC is nu ook de frontoffice voor de dienstverlening in het sociaal domein.

En ten slotte zijn de ruimtelijke procedures flink ingekort.

7

Page 11: Midterm review CWP 2014-2018

Maar….niet alles loopt op koers. Op een aantal accenten zijn extra

inspanningen nodig om de beloofde ambities te realiseren. Dat geldt

bijvoorbeeld voor:

Modernisering teeltareaal

Wij hebben de overeenkomst Herstructurering en Ontwikkeling

Tuinbouwsector (HOT) ondertekend. Deze unieke combinatie moet

modernisering van het teelteareaal mogelijk maken op een schaal die

ertoe doet. Feit is echter dat ondernemers op dit moment weinig

investeringsruimte hebben en als zij dit wel hebben, vaak kiezen voor

aankoop van bestaande bedrijven of voor vestiging in gebieden elders die

qua grondprijs en energiemogelijkheden gunstiger zijn. Wij zetten ons met

de nu ter beschikking staande mix van instrumenten in om de

herstructurering te faciliteren en bouwrijpe kavels te realiseren. We

realiseren ons echter dat er - gezien de ambities en de urgentie - in veel

situaties meer nodig is om tot sluitende business cases voor gebieden te

komen en modernisering en herstructurering te doen slagen. Wij zullen in

samenwerking met de provincie Zuid-Holland en het ontwikkelingsbedrijf

HOT analyses maken van knelpunten bij het uitvoeren van de publieke

taken en daar oplossingen in voorstellen.

Free economic zone

8

Page 12: Midterm review CWP 2014-2018

Wij hebben onderzocht wat een free economic zone zou kunnen inhouden.

Hiertoe zijn gesprekken gevoerd met externe partijen, zoals ondernemers, het

ministerie van Infrastructuur en Milieu, de provincie Zuid-Holland en Platform 31.

Duidelijk is dat een free economic zone zoals in het collegewerkprogramma is

bedoeld, een gebied zonder belemmeringen, niet mogelijk is. Er zullen in een

dergelijke zone altijd landelijke wettelijke regels gelden. Om die reden laten wij

ons streven om in Westland een free economic zone te introduceren vallen. Wel

willen we start-ups gaan ondersteunen vanuit het op te richten

Duurzaamheidsfonds. Later meer hierover.

Accommodatiebeleid

Bedoeling van het CWP was een breed accommodatiebeleid op te stellen voor de

dorpen in aansluiting op de ontwikkelingen in het sociaal domein. Kijken welke

functies nodig zijn per dorp en hoe deze functies moeten worden gehuisvest.

Deze brede aanpak laten we los. Het accommodatiebeleid krijgt praktijkgericht

vorm. Gekeken wordt naar het feitelijk gebruik van gebouwen, de kosten en de

mogelijkheden voor multifunctioneel gebruik.

Sociale Westland Agenda

In 2014 is gestart met het Sociaal Innovatiefonds, wat een eerste impuls is

geweest om burgers en maatschappelijke instellingen te stimuleren in de omslag

binnen het sociaal domein. Er zijn 19 initiatieven ondersteund. Bedoeling is om de

echte Sociale Westland Agenda, die vergelijkbaar is met de economische

Westland Agenda, na vaststelling van het sociaal beleidskader vorm te gaan

geven.

8

Page 13: Midterm review CWP 2014-2018

Alles overziend kunnen we concluderen dat ondanks het feit dat een paar

activiteiten nog achterblijven, wij op koers liggen met de uitvoering van het

collegewerkprogramma. De meeste doelen zijn al voor 50 % of meer

gerealiseerd. Natuurlijk ligt er nog een stevige uitdaging om alle ambities

uit het CWP voor het einde van deze collegeperiode gerealiseerd te

hebben. Wij gaan een extra impuls geven aan de leefomgeving en

duurzaamheid door fondsen te vormen. Wethouder Ouwendijk zal daar

straks op terug komen.

9

Page 14: Midterm review CWP 2014-2018

1010

Dan nu het financiële deel van deze presentatie. Als eerste licht ik

daarvoor kort de financiële startpositie toe. Deze financiële startpositie

wordt allereerst gevormd door het saldo van de huidige begroting, dat wil

zeggen de door de raad vastgestelde begroting 2016-2019. Inclusief het

amendement om te sturen op een begrotingsoverschot, laat de huidige

begroting een voordelig saldo zien dat varieert van € 1,1 tot € 1,6 miljoen.

Tweede onderdeel in de financiële startpositie is het Financieel

Meerjarenperspectief 2017-2020 (FMP). Het Financieel Meerjaren

Perspectief is de financieel-technische doorrekening van de huidige

begroting op basis van actuele informatie en parameters. Hierin zijn nog

geen nieuwe (beleids)keuzes opgenomen. Zoals u op deze sheet ziet,

heeft ook het FMP een positief effect dat varieert van € 0,7 tot € 1,7

miljoen. Belangrijke oorzaak hierin is een hogere algemene uitkering uit

het gemeentefonds. Het voordelig effect neemt in 2020 af, dit wordt

veroorzaakt door de geplande oplevering van de Oostelijke Randweg in

De Lier in 2019 en de daarmee samenhangende zogenaamde

kapitaallasten die met ingang van 2020 in de begroting zijn opgenomen.

Page 15: Midterm review CWP 2014-2018

1111

U kent nu de financiële startpositie. In de Midterm-review hebben wij

daarnaast diverse activiteiten opgenomen waarop we in de komende

bestuursperiode extra gaan inzetten. Ook is er een aantal exogene en

onontkoombare ontwikkelingen die een financieel effect hebben. Deze

financiële mutaties per thema zijn in de tabel op deze sheet opgenomen.

Per thema licht ik de grootste financiële mutaties toe:

Sterke Economie

Wij willen in de begroting 2017-2020 een budget voor incentives

voor bedrijven opnemen om het voor hen aantrekkelijker te maken

zich in Westland te vestigen (€ 0,5 miljoen in 2017 en € 0,5 miljoen

in 2018). Daarnaast nemen wij ramingen op voor de aanpassing

van de marktpleinen in ’s-Gravenzande en Naaldwijk, extra budget

voor Greenport Westland-Oostland en voor diverse investeringen in

de infrastructuur, zoals de verbreding van de N211 / Wippolderlaan

en de aanleg van de fietsverbinding Tuinveld / De Groene Schakel.

Sociale Kracht

Investeringen in onderwijshuisvesting. Voorbeelden daarvan zijn de

Page 16: Midterm review CWP 2014-2018

uitbreiding van de Montessorischool in Monster, huisvesting Herman

Broerenschool op het terrein van het Westerhonk en nieuwbouw Pieter van

der Plasschool, Eben-Haëzerschool en ISW. Ook stellen wij voor om

structureel een extra budget voor topsport op te nemen, het budget voor de

25% regeling te verlengen en de bereikbaarheid van het Julianasportpark

te verbeteren. Verder willen we extra investeren in de koppeling naar

techniek-onderwijs en een budget voor kleine initiatieven cultuur opnemen.

Tot slot investeren we ook fors extra in het sociale domein, € 1,6 miljoen

structureel en € 8 miljoen incidenteel. We zetten hierbij met name in op

preventie en innovatie van de zorg en op participatie en werkgelegenheid.

Aantrekkelijk Westland:

In de jaarschijven 2017 en 2020 zijn incidentele bedragen van

respectievelijk € 1,9 en € 1,2 miljoen opgenomen voor uitvoering van de

gebiedsvisie Monster. Daarnaast varieert de structurele mutatie van € 0,3

tot € 0,5 miljoen. Dit betreft o.a. de aanleg van de rotonde Patijnenburg,

herinrichting van de buitenruimte bij kluswoningen, de ondersteuning bij de

start van het platform Toerisme en recreatie (Stichting Bezoek Westland) en

de aanleg van speelvoorzieningen in Wateringen (Juliahof). Ook nemen we

een extra budget op voor stimulering van recreatief gebruik van de kust

(o.a. parkeren en toezicht) en investeren we in duurzaamheid door de

aanleg van E-laadpalen en acties in het kader van “Westland woont

duurzaam”.

Eigentijdse Dienstverlening

De belangrijke financiële mutaties betreffen hier de vrijgave van de 2e en

laatste tranche voor de Digitalisering (€ 2 miljoen in totaal). Ook is er

sprake van een verhoogde premie voor de aansprakelijkheidsverzekering

en vindt een negatieve bijstelling van een aantal leges plaats.

Financiën

In 2017 is een incidenteel bedrag van € 1,1 miljoen opgenomen voor de

uitvoering van toekomstscenario’s voor gemeentelijke accommodaties in

Poeldijk, de verbouwing van de Hofboerderij en de kosten van de

taakstelling op het gebied van garantiebanen. Verder is er sprake van een

verlaging van de ozb met 1% en worden de tarieven voor riool- en

afvalstoffenheffing in tegenstelling tot vorige jaren niet met het

inflatiepercentage verhoogd. Daardoor dalen de woonlasten met ongeveer

11

Page 17: Midterm review CWP 2014-2018

0,5 %.

11

Page 18: Midterm review CWP 2014-2018

Instellen van fondsen

Wij willen ambities op diverse beleidsvelden stimuleren en

onderzoeken of daarvoor het instellen van fondsen een goed middel

is. Ons voornemen is om twee fondsen te vormen met elk een

omvang van € 3,75 miljoen: een leefomgevingsfonds, dat wordt

ingezet voor groen en levendige dorpskernen, en een

duurzaamheidsfonds, waarmee de energietransitie, herstructurering

en maatschappelijke duurzaamheid kunnen worden ondersteund.

Dit laatste fonds is overwegend revolverend. Bovendien wordt voor

zover mogelijk het principe van cofinanciering toegepast.

Bij de begroting 2017-2020 presenteren wij een concreet voorstel

voor de inzet van de fondsen.

12

Page 19: Midterm review CWP 2014-2018

Vpb-plicht overheden

Lokale overheden worden op grond van Europese regelgeving

vennootschapsbelasting (Vpb) verschuldigd over economische

activiteiten. Hierop kreeg u in diverse raadsinformatie-avonden een

toelichting. Volgens eerste inzichten en berekeningen wordt

Westland over geprognosticeerde winsten van grondexploitaties in

2019 en 2020 een belasting verschuldigd van respectievelijk

€ 1,2 en € 0,6 miljoen.

13

Page 20: Midterm review CWP 2014-2018

De voorgaande mutaties leiden tot het op de sheet gepresenteerde

financiële totaalbeeld. In alle jaarschijven staan tekorten die variëren van

€ 1,2 tot € 9,1 miljoen. De tekorten kennen grotendeels een incidenteel

karakter.

14

Page 21: Midterm review CWP 2014-2018

Verhogen inkomsten

Betreft verhoging diverse inkomsten door uitbreiding van areaal

(weer meer vergunningaanvrage voor ver- en nieuwbouw) zoals

nader toegelicht in de 1e Actualisatie 2016.

Sociaal Domein

Zoals gemeld in de jaarrekening 2015 hebben we in 2015 de

activiteiten voor het Sociaal Domein ruim binnen budget kunnen

uitvoeren. Ook meerjarig is dat de verwachting. De reserve groeit de

komende jaren daardoor naar € 25 miljoen. Vanuit deze reserve

bekostigen we vervolgens de intensivering van de preventie en

innovatieve projecten om de zorg te versterken. Oorzaak voor de

positieve saldi met name het gunstige effect van het zogenaamde

historische verdeelmodel dat thans nog door het Rijk gehanteerd

wordt voor de verdeling van de rijksbijdrage. De komende jaren

wordt dat omgezet in een objectief verdeelmodel wat een dalende

bijdrage voor Westland betekend. Dit zorgde vorig jaar voor het

beeld dat er structureel financiële tekorten op het sociaal domein

zouden ontstaan. Door een innovatieve aanpak en maatregelen

zoals opgenomen in het Sociaal Beleidskader is dat naar huidige

inzichten niet meer het geval en is er sprake van een positief saldo.

15

Page 22: Midterm review CWP 2014-2018

Hierdoor is een deel van de dekking vanuit de algemene middelen waartoe

bij de begroting 2016-2019 besloten is, niet noodzakelijk.

Investeringen

Bij de jaarrekening 2015 is de stelpost achterblijvende kapitaallasten

grotendeels ingevuld. Gelet op de ervaringen maakt dit het mogelijk om de

resterende stelpost met € 0,6 miljoen te verhogen tot uiteindelijk € 1,9

miljoen in 2020. Daarmee is het bedrag van deze stelpost nog altijd lager

dan de stelpost zoals die in de begroting 2016-2019 is opgenomen.

Incidentele dekking

In de Midterm review is een specificatie van deze inzet opgenomen.

Belangrijkste mutatie betreft de vrijval uit de reserve Sociaal Domein. De

hoogte van deze reserve is bij onderdeel b. toegelicht. Vanuit deze reserve

investeren wij de komende jaren € 8 miljoen in preventieve taken, om op

basis hiervan op langere termijn de kosten beheersbaar te houden. De

reserve is daarnaast ook bedoeld voor de opvang van tegenvallers, hoewel

er op dit moment sprake is van een sluitende meerjarenbegroting. Hiervoor

houden wij in de reserve een risico bedrag van € 8 miljoen aan. Het

bovenstaande maakt het mogelijk om € 7,5 miljoen uit de reserve in te

zetten voor dekking van andere intensiveringen in de Westlandse

samenleving.

Daarnaast zetten wij o.a. € 3,0 miljoen in uit de egalisatiereserve Vastgoed

en kan 50% van het eerder beschikbaar gestelde frictiebudget voor

personele kosten vrijvallen.

15

Page 23: Midterm review CWP 2014-2018

In het financiële overzicht houden wij ook rekening met het

amendement zoals vastgesteld bij de begroting 2016-2019 om te

sturen op een begrotingsoverschot van € 1,2 miljoen om daarmee

de vermogenspositie te versterken. Dit betekent dat de

vermogenspositie in de komende begrotingsperiode 2017-2020 op

begrotingsbasis met € 4,8 miljoen (4 * € 1,2 miljoen) versterkt moet

worden. Vanwege het belang dat wij daaraan hechten, hebben wij

ons ingespannen om het volledige bedrag al in 2017 te realiseren.

Het verheugt ons dat dat ook is gelukt. Bij de begroting 2017-2020

zullen wij voorstellen om dit bedrag te storten in de reserve

Financiële Soliditeit die daardoor weer op het niveau van het begin

van de huidige bestuursperiode wordt teruggebracht.

16

Page 24: Midterm review CWP 2014-2018

De burgemeester zei het al: na een aantal jaren waarin het financieel en

economisch wat minder is gegaan, is er nu ruimte voor leuke dingen:

stevige extra intensiveringen, verlaging van de woonlasten en een extra

impuls in leefbaarheid en duurzaamheid.

Wij liggen op koers met de uitvoering van het Collegewerkprogramma

2014-2018 en blijven ons ook de komende twee jaar inspannen om

samen met de gemeenteraad, inwoners, maatschappelijke organisaties en

ondernemers Westlandse oplossingen te realiseren.

17

Page 25: Midterm review CWP 2014-2018

18