mgnregs - mahatma gandhi national rural employment guarantee scheme

35
jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ¢eÕQua¡ fËLÒf (MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme)

Upload: mintu-debnath

Post on 14-Jun-2015

196 views

Category:

Education


6 download

DESCRIPTION

The presentation will help to understand the implementation process of the program,

TRANSCRIPT

Page 1: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ

¢eÕQua¡ fËLÒf

(MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme)

Page 2: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl E ŸnÉ fËd¡e E ŸnÉ qm -

k pLm NË¡j£Z f¢lh¡ ll fË¡çhuú pcpÉl¡ Acr

L¡¢uL nËj Ll a CµR¥L, pC lLj fË aÉL f¢lh¡l L

fËL Òfl naÑ Ae¤k¡u£ hR l 100 ¢c el L¡S cJu¡l

j¡dÉ j p¡j¡¢SL p¤¤lr¡ fËc¡e

NË¡j£Z Hm¡L¡u ÙÛ¡u£ pÇfc p«¢ø, Sm p Ql p¤

¤ k¡N h«¢Ü, j¡¢Vl pwlrZ fËi«¢a E cÉ¡ Nl j¡dÉ j

L«¢o a Evf¡cen£ma¡ h¡¢s u c¢lâ Sep¡d¡l Zl

S£¢hL¡ ASÑ el SeÉ fË u¡Se£u p¤¤ k¡ Nl ¢i¢š…

¢m L BlJ n¢š²n¡m£ Ll¡

NË¡j£Z Hm¡L¡l j¡e¤o L HL¢c L Ml¡ Hhw AeÉ¢c

L heÉ¡l Lhm b L lr¡ Ll¡l Ef k¡N£ AhÙÛ¡ Hhw f

¢lL¡W¡ j¡ ¢ejÑ¡Z

Page 3: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

L¾cÊ£u BCe l©f¡u Zl j¡dÉ j p¡j¡¢SLi¡ h Ap¤¤

¢hd¡l pÇj¥M£e ¢h noax j¢qm¡, ag¢p¢m S¡¢a J

EfS¡¢al hÉ¢š²h NÑl rja¡ue

¢h¢iæ c¡¢lâ c§l£LlZ J S£¢hL¡ ASÑ el fËLÒf…¢ml

j dÉ pjeÄup¡de L l pqi¡N£-¢h L¾cÊ£L«a f

¢lLÒfe¡ fË¢œ²u¡l p¤¤c«tLlZ

f’¡ ua hÉhÙÛ¡ L n¢š²n¡m£ L l a«Zj§m Ù¹ l NZa ¿»l

¢i¢š p¤¤c«tLlZ Hhw

n¡pe hÉhÙÛ¡u üµRa¡ J c¡uhÜa¡ h«¢Ü

fËL Òfl E ŸnÉ

Page 4: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl j§m fkÑ¡u…¢m

fy¡Q¢V fkÑ¡ u i¡N Ll¡ k¡u-

L) LjÑfË¡bÑ£ f¢lh¡ ll B hc el ¢i¢š a NË¡j f’¡ u al fr b L f¢lh¡ ll l¢S ØVÊne M) l¢SØVÊ£L«a f¢lh¡l…¢m L NË¡j f’¡ u al fr b L Sh L¡XÑ cJu¡ N) Sh L¡ XÑl ¢i¢š a öd¤j¡œ LjÑfË¡bÑ£ f¢lh¡ ll fr b L L¡ Sl B hce Ll¡ J NË¡j f’¡ u a h¡ ¢e¢cÑø LaÑ«f rl j¡dÉ j a¡ NËqZ Ll¡ z L¡ Sl

B hce Ll m a¡¢lMpq a¡l fË¡¢çü£L¡l Ll¡O)  l©f¡uZL¡l£ pwÙÛ¡l al g L¡ Sl B hce Ll¡ f¢lh¡l…¢m L L¡S

hl¡Ÿ L l S¡¢e u cJu¡, Hhw P) NË¡j f’¡ u al fr b L fËLÒf l©f¡u Z jS¥¢l fËc¡e Hhw L¡ Sl hl¡Ÿ Ll a e¡ f¡l m hL¡l i¡a¡ fËc¡e J a¡l ¢qp¡hlrZ

Page 5: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl fË¡NË¡j A¢gp¡l Hhw ¢X¢ØVʃ

fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eVl

fˡNˡ

j A¢gp¡l q me pj¢ø Eæue

B¢dL¡¢l

L h¡ ¢h¢XJ

¢X¢ØVʃ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eVl q me

Sm¡ n¡pL h¡ ¢X Hj

Page 6: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl p¤¤ù¥ l©f¡u Zl SeÉ NË¡ jl j¡e¤ ol L¡ R LjÑp§¢Ql

¢ho u fËQ¡l

h¡¢s h¡¢s ¢N u

fËQ¡l, f¡s¡ ¢i¢šL B m¡Qe¡ ¢mg mV,

f¡ØV¡l, cJu¡m ¢mMe

NË¡j pwpc pi¡

Hhw NË¡j pi¡u B m¡Qe¡

¢h no NË¡j pwpc pi¡u B m¡Qe¡

NË¡j Eæue p¢j¢a…¢m

L/ ¢i¢S m¾p J j¢eV¢lw L¢j¢V…¢m

¢e u B m¡Qe¡

j¡CL ¢c u O¡oZ¡ J ¢j¢Rm

AeÉ¡eÉ pi¡u kje - ü¢eiÑl c ml pi¡u B

m¡Qe¡

Page 7: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

HC fËL Òfl

BJa¡u L¡l¡ L¡S f a f¡ le ?

HC fËL Òf L¡S

f¡Ju¡ c¡¢lâp£j¡l

Jfl ¢eiÑln£m eu

f¢lh¡ l ShL¡ XÑ e¡j B R Hje 18 hR ll E ÜÑ LjÑrj hÉ¢š²l¡ L¡S f a f¡ le z B¢bÑL hR l phÑ j¡V 100

¢ce L¡S f a f¡l he

L¡S Ll a prj

q m fË

¢ahå£l¡J

L¡S f a f¡

le

k¡l¡ L¡eJ fËL¡l i¡a¡ h¡ fene f¡e a¡ cl k¢c Sh L¡XÑ b¡ L - L¡S f a h¡d¡ eC

Page 8: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Sh L¡XÑ pwœ²¡¿¹ L uL¢V fË u¡Se£u abÉ

• e¡j e¢bi¥š²Ll Zl f e l¡ ¢c el j dÉ NË¡j f’¡ ua fË aÉL¢V ¢ehå£L«a f¢lh¡l L HL¢V Sh L¡XÑ c h

• fË¢a f¢lh¡l ¢fR¥ Lhmj¡œ HL¢VC Sh L¡XÑ b¡L h

• Sh L¡XÑ ph pju Ef­i ¡š²¡l L¡ RC b¡L¡ clL¡l z HV¡ LM e¡C NË¡j f’¡ ua, p¤¤f¡li¡CS¡l, NË¡j Eæue p¢j¢a h¡ AeÉ L¡lJ L¡ R b¡L h e¡

• HL¡¢dL pcpÉ HLC p ‰ fªbL fªbL L¡ S ¢ek¤š² b¡L m f¢lh¡ ll HLSe j§m Sh L¡XÑ¢V p ‰ l¡M he Hhw h¡¢L pcpÉl¡ Sh L¡ XÑl g V¡L¢f p ‰ l¡M he

Page 9: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Sh L¡XÑ pwœ²¡¿¹ L uL¢V fË u¡SZ£u abÉ

• Sh L¡XÑ CpÉ¥ qJu¡l hRl b L fy¡Q hR ll SeÉ JC Sh L¡XÑ¢V Q¡m¤ b¡L h Abh¡ ka¢ce e¡ ea¥e L¡XÑ Cp¤¤É Ll¡ q µR aa¢ce I Sh L¡XÑ¢V Q¡m¤ b¡L h

• Sh L¡XÑ¢V eø q u N m h¡ q¡¢l u N m X¥¢fÔ LV Sh L¡ XÑl SeÉ B hce Ll¡ k¡ h z NË¡j f’¡ ua kb¡kbi¡ h k¡Q¡C L l a hC X¥¢fÔ LV Sh L¡XÑ Cp¤¤É Ll h

• Sh L¡ XÑ R¢h b¡L¡ Bh¢nÉL z Sh L¡ XÑ LjÑ£ ¢qp¡ h kaS el e¡j B R fË aÉ LlC R¢h b¡L¡ BhnÉL

• cr h¡ AdÑcr nË¢j Ll Sh L¡XÑ b¡L¡ h¡dÉa¡j§mL eu

Page 10: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

L¡e gjÑ L£ L£ L¡ S hÉhq©a qu ?gjÑ 1 - Acr nË¢jL ¢qp¡ h L¡S Ll a BNËq£ Hje f¢lh¡ ll LaÑ¡ h¡ pjÙ¹ fË¡çhuú pcpÉ cl e¡j e¢bi¥š²Ll Zl SeÉ B hc el gjÑ

gjÑ 2 - B hce l¢SØV¡l kM¡ e B hcef œl pw¢rç ¢hhlZ a¡¢lM pq ¢m¢fhÜ b¡ L

gjÑ 3 - ¢ehå£LlZ J LjÑpwÙÛ¡e l¢SØV¡l

gjÑ 4 - Sh L¡XÑ

gjÑ 4 (L) - Sh L¡XÑ fË¡ç hÉ¢š² HC g jÑ NË¡j f’¡ u al L¡ R L¡ Sl SeÉ clM¡Ù¹ L le

gjÑ 4 (M) - NË¡j f’¡ ua ¢m¢Ma i¡ h HC g jÑl j¡dÉ j L¡ Sl SeÉ B hceL¡l£ L S¡¢e u cu LMe Hhw L¡b¡u L¡ Sl SeÉ Ef¢ÙÛa q a q h

gjÑ 5 - L¡S cJu¡l ¢e¢cÑø ¢qp¡h HC g jÑ fË¡NË¡j A¢gp¡l L S¡e¡ e¡ qu

gjÑ 6 - j¡ØV¡l l¡m

gjÑ 7 - j¡ØV¡l l¡m ØVL l¢SØV¡l

gjÑ 8 - jS¡l j¾V h¤L

gjÑ 9 - pÇfc l¢SØV¡l

gjÑ 10- mh¡l h¡ SV

Page 11: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

L¡S Q¡Ju¡l SeÉ B hce• L¡S Q¡Ju¡l SeÉ B hce Ll¡ h¡dÉa¡j§mL

• ÙÛ¡e£u NË¡j f’¡ u a 4 (L) g jÑ B hce Ll a q h z haÑj¡ e L¡ Sl Q¡¢qc¡ ¢m¢fhÜ Llh¡l SeÉ abÉ ¢jœ L¾cÊ…¢ml pq¡ua¡ eJu¡ q µR, L¡S Q¡C Re Hje j¡e¤o L¡ Sl SeÉ B hce abÉ ¢jœ L ¾cÊ ¢m¢fhÜ Ll a f¡l he

• HL¡¢dL B hceL¡l£ L¡S Q¡Ju¡l SeÉ k±b clM¡Ù¹ Ll a f¡ le z pj ha B hc el r œ fËbj hÉ¢š²l j¡dÉ j S¡e¡ e¡ k a f¡ l z p r œ a¡l L¡R b L l¢pc ¢e a q h

• HLC f¢lh¡ ll ¢h¢iæ pcpÉ fªbL fªbL B hce L l L¡S Q¡C a f¡ le

• L¡S Q¡Ju¡l SeÉ B hce p¡l¡ hR ll k L¡eJ pju Ll¡ k¡u

• p¡d¡lZa HLV¡e¡ Ljf r 14 ¢ce (pç¡ q Ae¢dL 6 ¢ce) L¡S Ll¡ k¡ h

• L¡eJ L¡ S k¢c Ae¤f¢ÙÛa b¡ Le a h ¢a¢e L¡S Q¡Ju¡l SeÉ f¤el¡u B hce Ll a f¡l he

• L¡S Q¡Ju¡l 15 ¢c el j dÉ L¡S ¢c a q h

Page 12: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Acr, AdÑcr Hhw cr nË¢j Ll jS¥¢l1 H¢fËm, 2013 b L -• Acr nË¢j Ll jS¥¢l - °c¢eL 151 V¡L¡• AdÑcr nË¢j Ll jS¥¢l - °c¢eL 226.50 V¡L¡• cr nË¢j Ll jS¥¢l - °c¢eL 302 V¡L¡• HL¢ce L¡ Sl SeÉ p hÑ¡µQ jS¥¢l ¢edÑ¡¢la jS¥¢ll (H r œ 151 V¡L¡) h¢n q h e¡

pjÙ¹ Acr nË¢jL L a¡ cl hÉ¡ˆ h¡ f¡ØV A¢g p ¢eS e¡ j AÉ¡L¡E¾V M¤m a q h z 1 e iðl, 2008 b L k¡ha£u jS¥¢l AÉ¡L¡E ¾Vl j¡dÉ j fËc¡e Ll a hm¡ q u R z AeÉ L¡eJ i¡ h jS¥¢l fËc¡e Ll¡ k¡ h e¡

jS¥¢ll q¡l p¡d¡lZa fË¢a hR lC f¡ÒV¡u

AÉ¡L¡E¾V M¡m¡l SeÉ L¡eJ V¡L¡ m¡N

h e¡

fË¢a¢V jS¥¢l fËc¡ el abÉ Sh L¡ XÑ ¢m¢fhÜ Ll a q h

Page 13: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Acr, AdÑcr Hhw cr nË¢j Ll jS¥¢lSh L¡ XÑ e¡j B R f¢lh¡ ll

Hje pLm pcpÉl e¡ j Bm¡c¡ Bm¡c¡ AÉ¡L¡E¾V

M¡m¡C h¡“e£u

L¡ Sl f¢lj¡f e¡ L lC Ns q¡ l nË¢jL cl jS¥¢l fËc¡e hBC¢e L¡S

p¡ç¡¢qL ¢i¢š a jS¥¢l ¢c a q h ¢L¿¹¥ LMeC a¡ 14 ¢c el h¢n c

¢l Ll¡ k¡ h e¡

j¡ØV¡l l¡ m, j§m Sh L¡ XÑ Hhw ¢ehå£LlZ J LjÑpwÙÛ¡e l¢SØV¡ l (kb¡œ² j gjÑ ew 6, 4 Hhw 3) jS¥¢l fËc¡ el abÉ ¢m¢fhÜ q h

Page 14: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

j¡¢V L¡V¡l r œ ¢p¢XEm Ag lV (SOR)

j¡¢V L¡V¡l f¢lj¡Z k¡Q¡C ul r œ plL¡¢l ¢e cÑ¢nL¡ Øj¡lL pwMÉ¡ 7490- Bl.¢X/¢f/He.Bl.C.¢S.H./18 Hp -09/06 a¡¢lM: 2012.2011 Ae¤k¡u£ p¡d¡lZ j¡¢Vl SeÉ 5 ¢gV fkÑ¿¹ ¢mgÚV (M¡s¡C) J 80 ¢gV fkÑ¿¹ ¢m Xl (c§laÆ) r œ j¡¢Vl f¢lj¡Z 69 Oeg¥V p£j¡ ¢edÑ¡¢la, k¡ Acr nËj¢ch pl e§Éeaj jS¥¢l f¡Ju¡l k¡NÉa¡ ¢qp¡ h ¢edÑ¡¢la q h z

Page 15: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

j¡ØV¡l l¡m L CpÉ¥ Ll he ?

fË¡NË¡j A¢gp¡l C -j¡ØV¡l l¡m Cp¤¤É Ll he z LÇf¥V¡ l j¡ØV¡l l¡m °al£ qu pgVÚJu¡ ll j¡dÉ j Hhw a¡ NË¡j f’¡ u a f¡W¡ e¡ qu

L¡ Sl f¢lj¡f L Ll he ?

fË aÉL¢V L¡ Sl SeÉ ¢e u¡¢Sa p¤¤f¡li¡CS¡l fË¢a¢ce L¡ Sl f¢lj¡f Ll he z NË¡j f’¡ ua b L ¢ejÑ¡Z pq¡uL h¡ LjÑ pq¡uL p¡a¢ce A¿¹l L¡ Sl S¡uN¡u ¢N u f¢lj¡f Ll he Hhw p¤¤f¡li¡CS¡ ll f¢lj¡ fl p ‰ ¢j¢m u cM he z NË¡j l¡SN¡l phL pq¡ua¡ c he

NË¡j f’¡ ua L jS¡l j¾V hC-

L plhl¡q Ll he ?

jS¡l j¾V hC- fË¡NË¡j A¢gp¡l plhl¡q Ll he

Page 16: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl BJa¡u k k dl el L¡S Ll¡ k a f¡ l

Sm pwlrZ J Sm p’u, kje- f¤L¥l Ia¢l, hy¡d Ia¢l

hepªSe Hhw hªr l¡fe pq rl¡ fË¢a l¡ d hÉhÙÛ¡

r¥â J R¡VM¡ V¡ p Ql L¡S pq pQ M¡m Mee ag¢p¢m S¡¢a / B¢ch¡p£ pÇfËc¡ui¥š² hÉ¢š² cl S¢j a,

iu¢j pwú¡ ll j¡dÉ j f¡Ju¡ S¢j a, c¡¢lâp£j¡l e£ Q hph¡pL¡l£ f¢lh¡ ll S¢j a, C¢¾cl¡ Bh¡p k¡Se¡l Ef­i ¡š²¡ cl S¢j a Hhw r¥â (Q¡o k¡NÉ S¢jl f¢lj¡Z 2.5 b L 5 HLl h¡ 1 b L 2 qƒl) J fË¡¢¿¹L Q¡o£ cl (Q¡o k¡NÉ S¢jl f¢lj¡Z 2.5 HLl h¡ 1 qƒ ll Lj) S¢j a p Ql hÉhÙÛ¡, EcÉ¡e f¡me Hhw iu¢j Eæu el hÉhÙÛ¡

f¤L¥l pq ¢Ql¡Q¢la S ml Ev pl pwú¡l

iu¢j Eæue, kje - hph¡ pl SeÉ S¢jl Eæue

heÉ¡ ¢eu¿»Z J fË¢a l¡djumL L¡S, kje - hy¡d pwlrZ h¡

¢ejÑ¡Z

ph Ga¥l Ef k¡N£ NË¡j£Z psL k¡N¡ k¡N hÉhÙÛ¡

Page 17: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl BJa¡u k k dl el L¡S Ll¡ k a f¡ lL) Sm¢hi¡¢SL¡ pwœ²¡¿¹ L¡S (Watershed related works)M) f¡hÑaÉ A’ m Sm¢hi¡¢SL¡ pwœ²¡¿¹ L¡S (Watershed related works in Mountain Regions)

N) L«¢o pÇfÑ¢La L¡S (Agriculture Related Works)

O) fË¡Z£pÇfc ¢houL L¡S (Livestock related works)

P) jvpÉQ¡o pÇfÑ¢La L¡S (Fisheries Related Works)

Q) EfLUmhaÑ£ Hm¡L¡u L¡S

R) NË¡j£Z f¡e£u Sm pwœ²¡¿¹ L¡S

S) NË¡j£Z ü¡ÙÛÉ¢hd¡e pÇf¢LÑa L¡S (Rural sanitation

related works)

T) heÉ¡ ¢eu¿»Z pðå£u L¡S ( Flood Management Related

Works)

U) pQ hÉhÙÛ¡fe¡ pwœ²¡¿¹ L¡S (Irrigation Related Works)

Page 18: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

NË¡j l¡SN¡l phL cl c¡¢uaÆ

p¡d¡lZ j¡¢Vl L¡ Sl j¡f eJu¡

fË u¡S e ¢ejÑ¡Z pq¡uL L pq¡ua¡

cJu¡

NË¡j f’¡ u al p¤¤f¡li¡CS¡ ll L¡ Sl ac¡l¢L

Ll¡

HC fËL Òfl L¡S…¢m cMi¡m Ll¡fËLÒf l©f¡u

Zl r œ NË¡j f’¡ ua L

pq¡ua¡ Ll¡

Page 19: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ¢eÕQua¡ fËL Òfl p ‰ ü¢eiÑl cm…¢m L£i¡ h k¤š² q a f¡ l ?

NËX-1 f¡n ü¢eiÑl cm…¢m L fËL Òfl p¤¤f¡li¡CS¡l ¢qp¡ h ¢e u¡N Ll¡ k a f¡ l

k¢c NËX-1 f¡n cm e¡ f¡Ju¡ k¡u a h Ljf r Ru j¡ pl A¢i‘a¡ pÇfæ cm LJ HC c¡¢uaÆ cJu¡ k a f¡ l

HClLj cm e¡ f m a hC AeÉ L¡E L p¤¤f¡li¡CS¡l ¢e u¡N Ll¡ k a f¡ l

HR¡s¡ hªr l¡f el S eÉ Q¡l¡N¡R Ia¢ll L¡S, j¡ØV¡l l¡m k¡Q¡C ul L¡ S ü¢eiÑl cm…¢m L k¤š² Ll¡ k a f¡ l

j¢qm¡ cl h¢n L l L¡ S k¡Nc¡ el SeÉ fËQ¡l Q¡m¡ a ü¢eiÑl cm…¢m L hÉhq¡l Ll¡ k a f¡ l

Page 20: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

nËj h¡ SV

L¡eJ NË¡j f’¡ u a ka…¢m Sh L¡XÑ B R Hhw Na hRl ka…¢m

f¢lh¡l L¡ Sl SeÉ B hce L l¢Rm pC abÉ ¢h nÔoZ Ll¡

JC Hm¡L¡u p¡l¡ hRl ¢h¢iæ jlp¤¤ j j¡V La nËj ¢chp L¡ Sl fË u¡Se

p pð å d¡lZ¡ z Hl f¡n¡f¡¢n ÙÛ¡e£ui¡ h La nËj ¢chp Ia¢l qu p pð åJ d¡lZ¡

L¡e pju L¡ Sl Q¡¢qc¡ h¢n b¡L h a¡ j¡b¡u l M pC pj ul Ef k¡N£

L¡S ¢ehÑ¡Qe Ll¡

HC p hl ¢i¢š a HL¢V hR ll ¢h¢iæ pj u La nËj ¢chp L¡S pª¢ø

Ll a q h a¡l SeÉ fË¢a j¡ pl mrÉj¡œ¡ ¢i¢šL k h¡¢oÑL h¡ SV

Page 21: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¤¤f¡li¡CS¡l cl c¡¢uaÆ L¡ Sl fË u¡Se B R Hje hÉ¢š² cl ¢Q¢q²a L l L¡ Sl SeÉ B

hce Ll a Evp¡¢qa Ll¡ Hhw 4 (L) gjÑ ful Z pq¡ua¡ Ll¡

L¡ Sl SeÉ fË u¡Se£u pjÙ¹ e¢bfœ kje - Ju¡LÑ AXÑ¡l, H¢ØV jV, i¢Vw Hl L¡NS,

lS¢mEn el L¢f, j¡ØV¡l l¡m CaÉ¡¢c NË¡j f’¡ ua b L pwNËq Ll¡

L¡S öl¦l B N Ef¢ÙÛa nË¢jL cl j¡ØV¡l l¡ m q¡¢Sl¡ eJu¡

p¤¤f¡li¡CS¡ll¡ L£ q¡ l jS¥¢l f¡ he

?

p¤¤f¡li¡CS¡ll¡ HL¢c el AdÑcr nË¢j Ll jS¥¢l

AbÑ¡v 226.50 V¡L¡ L l f¡ he

Page 22: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

NË¡jf’¡ ua a¡l e¡¢Vn

h¡ XÑ HC fËL Òf j¡¢pL

fË¢a hc el L£ L£ ¢hou S¡e¡ h ?

1z l¢S¢ØVÊL«a f¢lh¡ ll pwMÉ¡ Hhw Sh L¡XÑ cJu¡ f¢lh¡ ll pwMÉ¡ 2z L¡S Q u R Hje f¢lh¡ ll pwMÉ¡ 3z L¡S f u R Hje f¢lh¡ ll pwMÉ¡ 4z Eš² j¡ p fË aÉL f¢lh¡l N s La¢ce L¡S f u R 5z 100 ¢ce L¡S f u R Hje f¢lh¡ ll pwMÉ¡ 6z Ae¤ j¡¢ca fË¡LÚLme pq La…¢m L¡S öl¦ q u R a¡l e¡j, fËÙ¹¡¢ha MlQ Hhw La…¢m nËj ¢chp pª¢ø q h a¡l pwMÉ¡ 7z Ae¤ j¡¢ca fË¡LÚLme pq La…¢m L¡S no q u R a¡l e¡j, fËÙ¹¡¢ha MlQ Hhw La…¢m nËj ¢chp pª¢ø q h a¡l pwMÉ¡ 8z JC j¡ pl n o jS¥a A bÑl f¢lj¡Z 9z JC j¡ p hÉ¢ua A bÑl f¢lj¡Z

Page 23: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ

¢eÕQua¡ BC el Ad£ e L¡e L¡e …

l¦aÆfuZÑ A¢dL¡l…¢m NË¡j f’¡ u al A¢g pl h¡C ll cJu¡ m mM¡ fË

u¡Se ?

1. jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ¢eÕQua¡ BC el Ad£ e fË aÉL l¢S¢ØVÊi¥š² f¢lh¡l Q¡¢qc¡l ¢i¢š a 100 ¢ce fkÑ¿¹ L¡S f¡Ju¡l A¢dL¡l£

2. L¡S Q u ¢m¢Ma B hce Ll m B hcef œl a¡¢lM pq fË¡¢ç ü£L¡ ll l¢pc NË¡j f’¡ ua A¢gp ¢c a h¡dÉ

3. (L) fËL Òf LjÑla nË¢jL cl jS¥¢ll haÑj¡e q¡l

4. (M) L¡ Sl j¡f / f¢lj¡Z Ae¤k¡u£ jS¥¢ll q¡l

5. k L¡eJ hÉ¢š² fËL Òfl L¡SLjÑ pÇf LÑ L¡eJ A¢i k¡N ¢m¢Mai¡ h NË¡j f’¡ ua A¢g p S¡e¡ a f¡l he Hhw NË¡j f’¡ ua A¢gp a¡l fË¡¢ç ü£L¡ ll l¢pc ¢c a h¡dÉ

Page 24: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

A¢i k¡N l¢SØV¡l L¡b¡u

L¡b¡u b¡ L ?

fË aÉL NË¡j f’¡ u al cçl, fË¡NË¡j A¢gp¡ ll cçl, jqL¥j¡ fËLÒf pjeÄuL¡l£l cçl Hhw Sm¡ fËLÒf pjeÄuL¡l£l cç l HL¢V L l A¢i k¡N l¢SØV¡l b¡L h

A¢i k¡N Sj¡ ¢c m

L¡eJ fË¡¢çü£L¡l f¡Ju¡ k¡ h

¢L ?

qyÉ¡, f¡Ju¡ k¡ h z A¢i k¡N NËqZL¡l£ La«Ñfr A¢i k¡NL¡l£ L ¢e¢cÑø gjÑÉ¡ V fË¡¢ç ü£L¡l c he, k¡ a A¢i k¡ Nl œ²¢jL ew, a¡¢lM, A¢i k¡NL¡l£l e¡j, A¢i k¡N NËqZL¡l£l e¡j Hhw fc E õM b¡L h z 14 ¢c el j dÉ A¢i k¡N NË¡j f’¡ ua Ù¹ l ¢elpe Ll a q h z JC Ù¹ l ¢elpe pñh e¡ q m a¡ 7 ¢c el j dÉ flhaÑ£ Ù¹ l f¡W¡ a q h Hhw A¢i k¡NL¡l£ L S¡e¡ a q h

pjÙ¹ abÉ l¢Sø¡ l ¢m

¢fhÜ R¡s¡ Bl L¡b¡u e¢bi¥š²

Ll¡ BhnÉL ?

HC fËL Òfl pjÙ¹ abÉ¡¢c L¾cÊ£u plL¡l f¢lQ¡¢ma J uhp¡C V www.nrega.nic.in (Aem¡Ce NREGASoft) ¢m¢fhÜ Ll aC q h

Page 25: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

C-j¡ø¡l l¡m (e-Muster roll) L£ ?

H¢V HL¢V Aem¡Ce LÉÇf¥V¡l¡CX üuw¢œ²u fÜ¢a z k¡l j¡dÉ j j¡ø¡l l¡m °a¢l qu z HC fÜ¢a a, L¡S öl¦ qJu¡l B N k¡l¡ L¡S Ll he a¡ cl e¡j B N b LC e¢bi¥š² qu z pC C-j¡ø¡l l¡m¢V LjÑ r œ k¡u q¡¢Sl¡ Hhw flhaÑ£ pj u jS¥¢l fËc¡ el SeÉ

e-FMS L£ ?HC fÜ¢a a Acr nË¢j Ll fË cu jS¥¢l üuw¢œ²u fÜ¢a a l¡SÉ plL¡ ll aq¢hm b L pl¡p¢l Acr nË¢j Ll AÉ¡L¡E ¾V Sj¡ qu

Ae m¡Cm H¢¾VÊ pwœ²¡¿¹ k¡ha£u

pq¡ua¡ L¡b¡u f¡Ju¡ k¡ h ?

Aem¡Ce pðå£u pLm pq¡ua¡ hÔL A¢gp b L f¡Ju¡ k¡u

Page 26: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

¢i¢S m¾p J j¢eV¢lw L¢j¢V L£ ?

BCe Ae¤p¡ l jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ¢eÕQua¡ fËL Òfl pjÙ¹ L¡S ac¡l¢L J cMi¡m Ll¡l SeÉ HL¢V cm

HC L¢j¢Vl L¡S L£ ?

ac¡l¢L SeÉ HC L¢j¢V ¢h¢iæ LjÑ r œ

(L¡ Sl S¡uN¡u) ¢N u nË¢jL cl p¡ b Bm¡f B m¡Qe¡ Ll he ¢h¢iæ M¡a¡fœ / l¢Sø¡l

k¡Q¡C Ll he LjÑ r œ ¢h¢iæ p¤¤ k¡N p¤¤

¢hd¡…¢m ¢WLj a¡ B R ¢Le¡ a¡ k¡Q¡C Ll he LjÑ r œ hÉhq©a pjÙ¹ j¡mf œl

…ZNaj¡e j§mÉ¡ue Ll he J M¡a¡fœ k¡Q¡C Ll he pÇf¨ZÑ qJu¡ L¡S…¢ml …

eNaj¡e J fË u¡Se£ua¡ ¢hQ¡l Ll he

Page 27: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡l E ŸnÉ

• p¤¤n¡pe fË¢aù¡l fc rf ¢qp¡ h üµRa¡ J c¡uhÜa¡ fË

¢aù¡ Ll¡

• Eæu el SeÉ fË¡ç A bÑl AfQu hå Ll¡

• l©f¡u Z AwnNËqZ Hhw ja¡ja cJu¡l p¤¤ k¡ Nl j¡dÉ j

NË¡ jl j¡e¤ ol rja¡uZ OV¡ e¡

• pL ml ja¡ja NËqZ J ¢h nÔo Zl jdÉ ¢c u l©f¡uZL¡l£

pwÙÛ¡l prja¡ h¡s¡ e¡

Page 28: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡ c ml c¡¢uaÆ

• p¡j¡¢SL ¢el£r¡l SeÉ NË¡j f’¡ ua ¢fR¥ 8 b L 10 S el HL¢V L l cm °a¢l Ll a q h

• c ml pcpÉ pwMÉ¡l A¿¹a A dÑL j¢qm¡ q he

• j¢qm¡ cl ü¢eiÑl c ml pcpÉ cl jdÉ b L p¡d¡lZi¡ h eJu¡ q h

• c ml j dÉ A¿¹a c¤'Se huú J A¢i‘ hÉ¢š² q m i¡ m¡ qu

• L¡eJ cmC ¢L¿¹¥ ¢e S cl NË¡j f’¡ ua Hm¡L¡u p¡j¡¢SL ¢el£r¡l L¡S Ll h e¡

• a¡ cl c¡¢uaÆ fs h f¡nÄÑhaÑ£ L¡eJ NË¡j f’¡ u a

• g m Hje hÉ¢š² cl eJu¡ q h ky¡l¡ AeÉ Hm¡L¡u ¢N u fl fl L uL¢ce pju ¢c a f¡l he

• üµR¡ ph£ fË¢aù¡e b L L uLSe pcpÉ L HC L¡ S ¢e u¡N Ll m i¡ m¡ qu

Page 29: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡ c ml i¨¢jL¡

p¡j¡¢SL ¢el£r¡ c ml i¨¢jL¡ j§ma c¤¢V

• fËbja, NË¡ jl j¡e¤o LjÑp§¢Ql f¢lLÒfe¡ J l©f¡u Z

kb¡kb i¨¢jL¡ NËqZ Ll Re ¢Le¡ Hhw a¡l j dÉ ¢c u L¡ Sl

j¡e h¡s R ¢Le¡ p¢V cM¡

• ¢àa£ua, ¢el£rL ¢qp¡ h fËL Òfl e¢bfœ M¢a u c M

ja¡ja S¡e¡ e¡

Page 30: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡ pi¡l L¡kÑ¡hm£

• p¡j¡¢SL ¢el£r¡ pi¡l ¢ce NË¡j f’¡ u al pjÙ¹ pcpÉ Hhw pjÙ¹

LjÑQ¡l£l¡ Ef¢ÙÛa b¡L he

• k bø pwMÉL Sepj¡Nj qJu¡l fl ¢c el L¡S öl¦ q h

• pi¡f¢a (¢k¢e NË¡jh¡p£ cl j dÉ b L q he) fËb j SeN Zl L¡ R p¡j¡¢SL

¢el£r¡l d¡lZ¡ J a¡l E ŸnÉ pw r f hm he

• Hlfl p¡j¡¢SL ¢el£r¡-cm ¢el£r¡l j¡dÉ j f¡Ju¡ pjÙ¹ abÉ pL ml p¡j e

f¡W L l n¡e¡ he

• l©f¡uZL¡l£ pwÙÛ¡l L¡eJ fË¢a¢e¢d L pi¡u B m¡¢Qa k¡ha£u fË

nÀl Ešl ¢c a q h

• HR¡s¡J f§hÑhaÑ£ p¡j¡¢SL ¢el£r¡l ¢i¢š a L£ L£ hÉhÙÛ¡ eJu¡ q u

R a¡J S¡e¡ a q h

Page 31: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡u NË¡j f’¡ u al c¡¢uaÆ

• p¡j¡¢SL ¢el£r¡ cm NWe

• cm NW el L¡ S L¡eJ pjpÉ¡ q m fË¡NË¡j A¢gp¡ ll p¡q¡kÉ eJu¡

• c ml pcpÉ cl e¡ jl a¡¢mL¡ fË¡NË¡j A¢gp¡l Hhw Sm¡ fË¡NË¡j L¡-

A¢XÑ eV ll L¡ R f¡W¡ e¡

• c ml ¢el£r¡ pwœ²¡¿¹ hÉ¡f¡ l d¡lZ¡ J prja¡ hª¢Ül SeÉ B

m¡Qe¡ pi¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡, fË u¡S e fË¡NË¡j A¢gp¡ ll p¡q¡kÉ eJu¡

• c ml L¡SL jÑl p¤¤¢hd¡l SeÉ fË u¡Se£u e¢bfœ k¡N¡e

cJu¡ Hhw fË u¡S e a¡ cl p¡q¡kÉ Ll¡l SeÉ HL Se NË¡j f’¡ ua

LjÑQ¡l£ L c¡¢uaÆ cJu¡

Page 32: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡u NË¡j f’¡ u al c¡¢uaÆ

• c ml L¡SL jÑl p¤¤¢hd¡l SeÉ c ml k¡a¡u¡a, fË u¡Se£u L¡NSf œl fË¢a¢m

¢f Ll¡

• p¡j¡¢SL ¢el£r¡l SeÉ MlQ, k NË¡j f’¡ u a ¢el£r¡ q h pC NË¡j f’¡ ua

fËn¡p¢eL Ml Ql A‰ ¢qp¡ h Ll he

• fË u¡Se£u p¡jNË£ Le¡ J AeÉ¡eÉ fËn¡p¢eL hÉu NË¡j f’¡ u al ¢eSü aq

¢hm b L MlQ Ll¡ Hhw hÉu f§l Zl SeÉ ¢hm i¡EQ¡lpq fË¡NË¡j A¢gp¡ ll L¡

R f¡W¡ e¡

• ¢el£r¡l Q¨s¡¿¹ fË¢a hce Hhw pi¡l L¡kÑ¢hhlZ£l fË¢a¢m¢f fË¡NË¡j A

¢gp¡l Hhw Sm¡ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eV ll L¡ R pi¡l c¤C pç¡ ql j dÉ f¡W¡ e¡z

pi¡l j dÉ ¢c u k pjÙ¹ ja¡ja f¡Ju¡ k¡ h a¡l f¢l fË¢r a L£ hÉhÙÛ¡ eJu¡ q µR

a¡ fË¡NË¡j A¢gp¡l L ¢el£r¡l 2-pç¡ ql j dÉ S¡e¡ e¡

Page 33: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fË¡NË¡j A¢gp¡ ll c¡¢uaÆ

• hÔL Hm¡L¡i¥š² pjÙ¹ NË¡j pwp cl p¡j¡¢SL ¢el£r¡l L¡S p¤¤¢e¢ÕQa

Ll¡ J ac¡l¢L Ll¡

• cm ¢ehÑ¡Q e pjpÉ¡ q m a¡l pj¡d¡e Ll¡

• cm…¢ml fË¢nr Zl hÉhÙÛ¡ Ll¡, fË u¡S e Sm¡ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eV ll

p¡q¡kÉ Q¡Ju¡

• ¢el£r¡l j¡dÉ j E W Bp¡ abÉ ¢h nÔoZ Ll¡ Hhw a¡l f¢l fË¢r a NË¡j f’¡

ua…¢m L fË u¡Se£u ¢e cÑn cJu¡

• ¢el£r¡l j¡dÉ j E W Bp¡ A¢euj…¢ml f¢l fË¢r a Efk¤š² J kb¡kb

hÉhÙÛ¡ NËqZ

• Hl j¡dÉ j E W Bp¡ abÉ ¢h nÔoZ L l k¡ S¡e¡ Nm pC pÇfÑ¢La k¡ha£u

¢hou fË aÉL j¡ p Sm¡ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eVl L S¡e¡ e¡

Page 34: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Sm¡ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eV ll c¡¢uaÆ

• NË¡j f’¡ ua ¢i¢šL p¡j¡¢SL ¢el£r¡l E Ÿ nÉ cm NW el SeÉ ¢h no NË¡j pi¡l

LÉ¡ mä¡l fËÙ¹¥a Ll¡

• p¡l¡ Sm¡u HC LjÑp§¢Ql ac¡l¢L Ll¡ J fË u¡Se£u p¡q¡kÉ Ll¡ , c ml fË¢nr Z fË¡NË¡j A¢gp¡l cl p¡q¡kÉ Ll¡

• Hl j¡dÉ j E W Bp¡ A¢euj…¢ml ¢ho u fË u¡Se£u fc rf NËqZ Hhw LjÑp§¢Ql p¤¤ù¥i¡ h l©f¡u Z pq¡ua¡ J ac¡l¢L

• Hl j¡dÉ j E W Bp¡ abÉ Hhw fË¢a hce…¢m ¢h nÔoZ L l fË¢a hce fËÙ¹¥a Ll¡ Hhw a¡ l¡SÉ plL¡ ll L¡ R f¡W¡ e¡

Page 35: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

HC fË¢œ²u¡u c¡¢uaÆfË¡ç l©f¡uZL¡l£ pwÙÛ¡

l¡SÉ Ù¹l f’¡ ua L¢jne¡l

Sm¡ Ù¹l HLSe A¢a¢lš² Sm¡ n¡pL J HLSe Xf¤¢V jÉ¡¢S øÊV ¢k¢e e¡X¡m A¢gp¡l - p¡j¡¢SL ¢el£r¡l jum c¡¢u aÆ b¡L he

hÔL Ù¹l hÔL Ù¹ l k¤NÈ hÔL Eæue B¢dL¡¢lL ¢k¢e e¡X¡m A¢gp¡l - j§m c¡¢u aÆ b¡L he