mga komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · mga komplikasyon ano-anong mga komplikasyon,...

12
Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le complicanze (LINGUA FILIPPINA)

Upload: others

Post on 08-Sep-2019

61 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

Mga KomplikasyonANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO

(Bersiyon sa Filipino)

Le complicanze(LINGUA FILIPPINA)

Page 2: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

Ano-ano ang mga sanhi ng komplikasyonAng diabetes ay isang talamak na sakit na inilalarawan sa pamamagitan ng matataas na antas ng asukal ng dugo (kilala rin bilang glocuse ng dugo o glycemia), kadalasang iniuugnay sa sobrang timbang o labis na katabaan, mataas na presyon ng dugo, at matataas na antas ng cholesterol.

Mga mata Mga bato Puso

Peripheral nervous system at mababang mga parte

ng katawan (lower limbs)

Paa na may diabetes

Ang di-nakokontrol na diabetes ay makapagdudulot ng mga komplikasyon na nakakaapekto sa iba’t ibang mga organ o parte ng katawan:

Page 3: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

HbA1cSusuriin

2-3 beses sa isang taon

Ang “PANUKAT” ng kontrol ng diabetes ay ang antas ng glycosyla-ted (o glycated) hemoglobin, na dapat suriin nang di bababa sa 2 o 3 beses sa isang taon at dapat hindi lalampas sa dami na tinukoy ng iyong diabetologist.

ANG DIABETES AY MAAARING MAPAPANATILIN G NASA KONTROL GAMIT ANG MGA GAMOT, INIINOM NA MGA HYPOGLYCEMIC AGENT AT/O INSULIN, NA PINAGSAMA SA TAMANG URI NG PAMUMUHAY, TAMANG NUTRISYON AT REGULAR NA EHERSISYO.

NAKOKONTROL

NA DIABETES

EHERSISYO GAMOT

TAMANG NUTRISYON

TAMANG URI NG PAMUMUHAY

Page 4: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

Ano-anong mga komplikasyon

Ang pagkakaugnay ng maliit at malaking mga arteryo (‘microangiopathy’ at ‘macroangiopathy’) ay ang pangunahing sanhi na responsable sa mga komplikasyon ng diabetes.

DIABETIC RETINOPATHY Kung hindi kaagad makilala at magamot, ang kondisyong ito ay maaaring mapunta sa lumalalang pagbaba at pagkawala ng paningin.

DIABETIC NEPHROPATHY Ang kondisyon ng bato na ito ay inilalarawan sa pamamagitan ng pagkawala ng mga protina sa ihi (‘microalbuminuria’), na sa paglipas ng panahon ay maaaring maging sanhi ng hindi paggana ng bato (renal insufficiency).

Kabilang sa mga ito ang:

Page 5: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

MGA KOMPLIKASYONG MACROVASCULAR Ang pagkakasangkot ng mga daluyang arteryo ng puso, utak at mga mababang bahagi ng katawan ay maaaring mapunta sa pagkamatay ng tissue (infarction), istrok sa utak at (nananakit na binti kapag naglalakad).

DIABETIC NEUROPATHY Inilalarawan sa pamamagitan ng mga sakit sa peripheral nervous system, na may pakiramdam na nanunusok sa mga kamay o paa at nabawasang sensitibidad.Paminsan-minsan, maaaring maging sanhi ito ng nabagong persepsiyon ng pananakit.

PAANG MAY DIABETES Ang komplikasyong ito ay resulta ng iba pa na inilarawan sa taas; karaniwang nagaganap ito sa mga may diabetes na may neuropathy at nabagong sensitibidad, at may arteriopathy at mga problema sa sirkulasyon. Ang mga paa ay nangangailangan ng natatanging pansin, dahil kahit na maliliit na lesyon, kung hindi magamot, ay maaaring maging sanhi ng malubhang mga komplikasyon.

ANG USOK NG SIGARILYO AY MAAARING MAGPALALA SA MGA KONDISYONG ITO DAHIL SA AKSYON NG PAG-IPIT NG NICOTINE SA DALUYAN

Page 6: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

Maaari bang mapigilan ang mga komplikasyon ng diabetes?

Sa kabutihang palad, ang mga komplikasyon ay maaaring mapigilan, at kung ang mga ito ay umiiral na, maaari pa itong magamot:

Ang pagmimintina ng mga antas ng glucose ng dugo na sing-lapit hangga’t maaari sa normal na antas ay nagpapababa sa mga panganib ng komplikasyon. Ang grupo ng diabetology o ang iyong doktor ng pamilya ay makapagpapaliwanag kung ano ang “wastong” dami ng glucose ng dugo at ng glycosylated hemoglobin.

Ang grupo ng diabetology o ang iyong doktor ng pamilya ay makakatulong sa iyo sa pagkontrol ng presyon ng dugo at mga antas ng cholesterol, sa pamamagitan ng wastong diyeta, regular na ehersisyo at mga gamot kung kailangan.

1

2

Page 7: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

Ano-anong mga pagsusuri ang dapat gawin?

PAGSUSURI SA GLYCATED HEMOGLOBIN - 2 - 3 BESES SA ISANG TAON

PANA-PANAHONG EKSAMINASYONG DIABETOLOGIC

TAUNANG EKSAMINASYON SA MATA (KABILANG ANG FUNDUS OCULI)

TAUNANG EKSAMINASYON SA KARDIOLOHIYA (PUSO)

Maliban kung may natatanging mga indikasyon, ang sumusunod na pagsusuri ay kailangan at sapat:

Ang iyong diabetologist o ang doktor ng pamilya ay magmumungkahi ng ibang mga pagsusuri, kung kailangan, halimbawa isang electromyography o echocardiography scan.

Ang mga antas ng cholesterol ng dugo ay mahalaga rin at dapat regular na suriin.

Page 8: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

Ilang simpleng mga tuntunin upang mapanatiling nasa kontrol ang diabetes

MAGBAWAS NG TIMBANG KUNG IKAW AY SOBRA SA TIMBANG

SUNDIN ANG MALUSONG NA DYETA AT REGULAR NA MAGEHERSISYO

SUNDIN ANG MALUSOG NA DIYETA AT REGULAR NA MAG-EHERSISYOE FARE REGOLARMENTE ESERCIZIO FISICO

HUMINTO SA PANINIGARILYO. ANG USOK AY NAGPAPADAGDAG SA PANGANIB NG MGA PROBLEMA SA SIRKULASYON NG DUGO AT NAKAKAPINSALA NG IYONG BAGA

Sundin ang tamang uri ng pamumuhay

Page 9: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

Mas maagang makilala ang problema, mas mataas ang posibilidad ng matagumpay na paggamot sa mga ito. Kung naniniwala kang may anumang mali sa pagitan ng mga pagsusuri, makipag-ugnayan kaagad sa grupo ng diabetology.

Ilang simpleng mga tuntunin upang mapanatiling nasa kontrol ang diabetes

ISAGAWA ANG LAHAT NG REGULAR NA PAGSUSURI PARA SA GLUCOSE NG DUGO, GLYCATED HEMOGLOBIN (HBA1C), PRESSURE SA ARTERYO AT CHOLESTEROL.

REGULAR NA GAMITIN ANG LAHAT NG INIRERESITANG GAMOT

ARAW-ARAW NA SURIIN ANG IYONG MGA PAA

ISAGAWA ANG MGA PAGSUSURI SA DIABETES AT IBA PANG MGA PAGSUSURI NA ITINAKDA NG IYONG DOKTOR NG PAMILYA NANG DI BABABA SA ISANG BESES SA ISANG TAON.

Sundin ang mga tagubilin ng iyong doktor

Page 10: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

Paano maprotektahan ang iyong mga paa

Napakahalaga na suriin nang mabuti ang iyong mga paa:

Maging maingat sa pagputol ng mga kuko ng iyong mga paa, dahil kahit na ang isang lesyon ay maaaring posibleng mapanganib.Iwasan ang paggamit ng matutulis na kasangkapan; ang mga paper nail file ay dapat piliin.

HUWAG MAGLAKAD NANG NAKAPAA O SA NAPAKA-INIT NA MGA LUGAR

MAGSUOT NG MGA PANDALAMPASIGANG SAPATOS SA MGA DALAMPASIGAN AT SA PAGPUNTA SA TUBIG

HUWAG HUGASAN ANG IYONG MGA PAA SA NAPAKA-INIT O NAPAKALAMIG NA TUBIG

PATUYUIN NANG MABUTI ANG IYONG MGA PAA, BIGYAN NG NATATANGING PANSIN ANG MGA ESPASYO SA PAGITAN NG MGA DALIRI NG PAA

Page 11: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

Kung mapapansin mo ang maliliit na gasgas, paltos o pag-iiba ng kulay ng iyong mga paa, makipag-ugnayan kaagad sa grupo ng diabetology o sa doktor ng iyong pamilya.

PILIIN NANG MABUTI ANG SAPATOSDapat komportable ang iyong mga paa. Tiyakin na nasa mabuting kondisyon ang iyong sapatos, na walang mga umbok o bitak na maaaring maging sanhi ng mga lesyon.

Iwasan ang paggamit ng mga gomang sapatos o mga takong na mas mataas sa 4 cm (1.5 in.)

Piliin ang mga balat na sapatos na may suwelas na hindi nagpapadulas at mas mababang mga takong.

Paano maprotektahan ang iyong mga paa

Page 12: Mga Komplikasyon - areapubblica.lillysalute.it · Mga Komplikasyon ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO (Bersiyon sa Filipino) Le

ABC ng insulinANO ITO AT PAANO ITO GINAGAMOT

(Bersiyon sa Filipino) L’ABC dell’insulina

(LINGUA FILIPPINA)

Tamang uri ng pamumuhayMGA REKUMENDASYON SA NUTRISYON AT EHERSISYO

(Bersiyon sa Filipino)

Il corretto stile di vita(LINGUA FILIPPINA)

SAKIT, BIYAHE AT MGA BAKASYON

Diabetes at natatanging mga sitwasyon

(Bersiyon sa Filipino)

Situazioni particolari(LINGUA FILIPPINA)

Mga Komplikasyon

ANO-ANONG MGA KOMPLIKASYON, BAKIT NAGAGANAP

ANG MGA ITO, AT PAANO MAIWASAN ANG MGA ITO

(Bersiyon sa Filipino)

Le complicanze

(LINGUA FILIPPINA)

Mababang

glucose ng dugo

PAANO ITO MAKILALA AT ANO ANG GAGAWIN

(Bersiyon sa Filipino)

L’ipoglicemia

(LINGUA FILIPPINA)

Ano ang

Diabetes

MGA SANHI AT RESULTA

(Bersiyon sa Filipino)

Che cos’è il diabete

(LINGUA FILIPPINA)

Ang kumpletong linya ng mga brochure na itinataguyod para sa Diabetes ay maaaring mai-download mula sa

www.lillydiabete.it

Makukuha rin sa sumusunod na mga wika:

Para sa karagdagang impormasyon, makipag-ugnayan sa iyong doktor o tumawag nang walang bayad sa

Araw-araw mula 8:30 ng umaga hanggang 9:30 ng gabi

Ingles Pranses Espanyol

IntsikHindi ArabeItalyano

Aleman Ruso Rumano Albanian

Ano ang Diabetes

Mababang glucose ng dugo

Mga komplikasyon

Diabetes at natatanging mga sitwasyon

Tamang uri ng pamumuhay

ABC ng insulin

800-117678

Cop

yrig

ht ©

201

2, E

li Li

lly It

alia

SpA

. Tut

ti i d

iritt

i ris

erva

ti.IT

DB

T002

67c