Prof. zw. dr hab. Marta Bogdanowicz

Instytut Psychologii Uniwersytet Gdański

Kraków 2010

METODA DOBREGO STARTU

w kontekście nowej

PODSTAWY PROGRAMOWEJ

Geneza MDS- uczenie polisensoryczne

- pionierzy

J.A. Komeński (1592-1670)

M. Montessori (1870-1952)

O. Decroly (1871-1932)

Uczenie polisensoryczne- współcześni autorzy

J. Ayres (1920-1988)

- Integracja Sensoryczna

T. Bugnet Van der Voort (1887-1951)

- Le Bon Depart (dobry odjazd, odlot)

Inspiracje z metody Le Bon Depart

założenia: wielozmysłowe uczenie się wykonywanie ruchów zharmonizowanych w czasie i

przestrzeni

techniki: wystukiwanie rytmu na wałeczkach z piaskiem, rysowanie figur geometrycznych w rytm śpiewanej

piosenki w powietrzu, na piasku i na papierze,wzory– kilka figur geometrycznych

Własny wkład do Metody Dobrego Startu

struktura zajęć:zajęcia wprowadzajace, właściwe i końcowe

rodzaje ćwiczeń: nazwy, przebieg

wzoryfigury geometryczne, litery, cyfry

wersje MDS i programy Łatwe wzory i piosenki/wierszyki Wzory literopodobne i piosenki/wierszyki Litery/cyfry i piosenki/wierszyki

Rozwój Metody Dobrego Startu

1967-1968

wzmianki o metodzieLe Bon Depart w publikacjach,

relacja prof.Hanny Jaklewicz

pierwsze próby pracy w Poradni Nerwic dla Dzieci w Gdańsku

Rozwój Metody Dobrego Startu

1969-1979 prowadzenie zajęć w przedszkolach

Rozwój Metody Dobrego Startu1996 – pierwszy program „Piosenki do

rysowania„ (Bogdanowicz, Szlagowska, 1996)

Od 1994 – adaptacja MDS czeska (Bogdanowicz, Swierkoszowa, 1994) w Rosji (na ukończeniu)

2003 – filmy, 2004 – Skala Oceny Skuteczności MDS

Wersje Metody Dobrego Startu

I. ŁATWE WZORY i piosenki/wierszyki- od 2 r.ż

II. WZORY LITEROPODOBNE i piosenki/ wierszyki

- od 5 r.ż

III. LITERY, CYFRY i piosenki/wierszyki– od 6 r.ż

Czytanie i pisanie jako złożone czynności

nabywanie tych umiejętności wymaga jednoczesnego zaangażowania funkcji:

spostrzeżeniowych

językowych

ruchowych

integracji percepcyjno-motorycznej

jednoczesne zaangażowanie funkcji:

spostrzeżeniowych wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinestetycznych

językowychfonologicznych, syntaktyczno-morfologicznych, semantycznych

ruchowychmotoryki dużej i małej , równowaga

integracji percepcyjno-motorycznej(współdziałania między funkcjami)

Integracja

Violet Maas

Metoda Dobrego Startu

• założenia • cele • zastosowanie • struktura zajęć

ZAŁOŻENIA

MDS jako metoda:

wielozmysłowego uczenia

usprawniająca i integrująca pracę wielu analizatorów

Trzy funkcjei trzy aspekty ćwiczeń MDS

1. funkcje wzrokowo –przestrzenne 2. funkcje słuchowo-językowe3. motoryka duża, mała, artykulacja

współdziałanie funkcji

(integracja percepcyjno-motoryczna)

Trzy aspekty ćwiczeń MDSi trzy funkcje Aspekty ćwiczeń MDS

1. Aspekt wzrokowy

2. Aspekt słuchowy

3. Aspekt ruchowy

4. Integracja

Aspekt wzrokowy

Materiał :wzory graficzne

(figury geometryczne / litery/ cyfry)i ich lokalizacja w przestrzeni

Aspekt słuchowy

Materiał :

piosenki, wierszyki, słowa, zdania

Aspekt ruchowy

odtwarzanie wzorów graficznych:figur geometrycznych/ liter/ cyfr

kierunek ich odtwarzania

oraz czynności artykulacyjne, ruchy gałek ocznych, ruchy rąk, całego ciała

Zgodność aspektówwzrokowego-słuchowego-ruchowego

czyli uczenie polisensoryczne

fragment wzoru graficznego

fragment piosenki (sylaba, wyraz)

ruch (odtworzenie elementu graficznego)

Zgodność aspektówwzrokowego-słuchowego-ruchowego

_____________

_____________

Idzie Jaś/ idzie też Ma-/ wszyscy dziś/ i nie tylko

idzie Staś/ rysia/ grzeczni są/ dzisiaj

Zgodność aspektówwzrokowego-słuchowego-ruchowego

////na zie-/ lonej/ łą-/ce //

raz/ dwa/ trzy/ cztery//

pasły/ się za-/ jące//

raz/ dwa/ trzy/ cztery//

Zgodność aspektówwzrokowego-słuchowego-ruchowego

ŁŁapki/ łap/ -ki //

tak bie/ -ga/ ły //

że o/ - gró/ -dek //

pode/ -pta/ -ły

Struktura zajęć MDS:

1. Zajęcia wprowadzające

2. Zajęcia właściwe

3. Zajęcia końcowe

Struktura zajęć

ZAJĘCIA WPROWADZAJĄCE

Ćwiczenia orientacyjno-porządkowe Ćwiczenia świadomości osoby, schematu ciała, przestrzeni Nauka piosenki Ćwiczenia językowe Ćwiczenia logopedyczne

ZAJĘCIA WŁAŚCIWE

1. Ćwiczenia ruchowe.2. Ćwiczenia ruchowo-słuchowe.3. Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe.

ZAJĘCIA KOŃCOWE

CELE Metody Dobrego Startu

wspomaganie rozwoju (optymalizacja, profilaktyka)

diagnozowanie zaburzeń rozwoju (diagnoza)

korekcja zaburzeń (wyrównywanie i terapia)

wczesna edukacja (nauka rysowania, liter)

Zastosowanie Metody Dobrego Startu

przedszkola masowe, integracyjne, specjalne, włączające

klasy I-III w szkole masowej, specjalnej

ośrodki szkolno-wychowawcze (dla dzieci niepełnosprawnych intelektualnie, z wadą słuchu, wzroku)

Metoda Dobrego Startu- w teraźniejszości

Podstawa programowa a MDS

MDS ma na celu wspomaganie rozwoju i edukacji

MDS odgrywa funkcje wychowawcze i kształcące

zapewniają możliwość wspólnej zabawy i nauki

I. Zajęcia wprowadzające

Ćwiczenia orientacyjno-porządkowe

Ćwiczenia świadomości osoby, schematu ciała, przestrzeni:ćwiczenia świadomości osobyćwiczenia świadomości schematu ciała ćwiczenia świadomości przestrzeni

Nauka piosenki - pytania dot. treści piosenki, rozwijanie myślenia

Ćwiczenia językowewyjaśnienie trudnych pojęććwiczenia językowe (“zabawa w zagadki”)

Ćwiczenia logopedyczneoddechowe i artykulacyjne

wspomaganie rozwoju intelektualnego ...rozróżnia stronę lewa i prawą, określa kierunki i ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów

Cele wychowania przedszkolnego

wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowaniu czynności intelektualnych – zajęcia wprowadzające

aby osiągnąć cele wychowania należy wspomagać rozwój, wychowywać

i kształcić dzieci w obszarach

wspomaganie rozwoju mowy dzieci

wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych

5) słucha np. opowiadań...rozmawia o nich: interesuje się książkami;

6) układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby; wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej...

aby osiągnąć cele wychowania należy wspomagać rozwój, wychowywać

i kształcić dzieci w obszarach

wspomaganie rozwoju mowy dzieci

wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych

Cele wychowania przedszkolnego

zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej – usuwanie opóźnień rozwojowych funkcji wzrokowo-przestrzennych, słuchowo-językowych, ruchowych oraz integracji tych funkcji

Ćwiczenia ruchowe

skoki do wody

promyki słońca

Ćwiczenie równoważne

Ćwiczenia ruchowo-słuchowe

aby osiągnąć cele wychowania należy wspomagać rozwój, wychowywać

i kształcić dzieci w obszarach

wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec

wychowanie przez sztukę – różne formy plastyczne

Wyklaskiwanie rytmu

uczenie się przez modelowanie

Ćwiczenia dwoma rękami:pięściami – jednocześnie

Zajęcia wprowadzające – nauka piosenki

Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe

uczenie się wielozmysłowe

kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania

Dziecko kończące przedszkole...

1) potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenie... narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki.

2) potrafi uważnie patrzeć...,aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach;

Rysowanie wzoru palcem na kaszy

reprodukcje graficzne

3) dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania;

Odtwarzanie wzoru

Interesuje się rysowaniem i swoimi rysunkami

Duma z własnej pracy

4) interesuje się czytaniem i pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania

Zajęcia końcowe

relaksujące

Dziękuję za uwagę