metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na...
TRANSCRIPT
![Page 1: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/1.jpg)
Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra wspólnego
Tomasz Schimanek
![Page 2: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/2.jpg)
1. O ANIMACJI LOKALNEJ
Animacja lokalna, czyli pobudzanie mieszkańców do
aktywności na rzecz swojej wspólnoty, po to, by mogli
racjonalnie wykorzystać zasoby lokalne: przyrodę, lokalne
instytucje, infrastrukturę do tego, żeby im i ich następcom
żyło im się lepiej. Po to, żeby każdy mieszkaniec mógł
pełniej zaspokajać swoje potrzeby dzięki wsparciu
i współpracy z innymi mieszkańcami społeczności, ale
także, żeby mógł czuć się jej członkiem i ją razem z innymi
współtworzyć.
2
![Page 3: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/3.jpg)
Animacja lokalna, niezależnie od metody, zawsze powinna
uwzględniać:
otwartość na wszystkich członków społeczności,
również tych, którzy do tej pory nie byli aktywni,
łączenie własnych indywidualnych potrzeb
z potrzebami innych i całej wspólnoty,
nastawienie na zmianę myślenia i działania
mieszkańców, jeżeli jej nie będzie, to nic się na dłuższą
metę nie zmieni w społeczności,
kontakty, wymianę informacji, rozmowy - wzajemna
komunikacja ludzi jest niezbędna do tego, żeby
cokolwiek zrobić razem.
3
![Page 4: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/4.jpg)
2. SKĄD SIĘ WZIĘŁA METODA ?
Metoda powstała na podstawie doświadczeń programu
Działaj Lokalnie, a także doświadczeń realizatorów innych
programów Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.
Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, która jest
operatorem programu Działaj Lokalnie, wspólnie
z Fundacją oraz przy wsparciu zespołu profesor Anny Gizy-
Poleszczuk z Pracowni Badań i Innowacji Społecznych
„Stocznia” opracowała innowacyjną, autorską metodę
animacji lokalnej, która została następnie sprawdzona
i udoskonalona w ramach programu Lokalne Partnerstwa
PAFW.
4
![Page 5: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/5.jpg)
Program Lokalne Partnerstwa PAFW wykorzystujepotencjał i doświadczenia realizatorów różnychprogramów Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności dobudowania partnerstw lokalnych na rzecz dobrawspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas,w ramach pięciu już edycji Programu, opracowana metodaanimacji została zastosowana przez 38 partnerstwlokalnych, które objęły działaniami 85 gmin.W prace partnerstw włączyło się blisko 450 podmiotów:organizacji pozarządowych, szkół, bibliotek, urzędówgmin, ośrodków kultury, przedsiębiorców, mediów, grupnieformalnych i indywidualnych liderów. W działaniarealizowane z inicjatywy partnerstw dotychczas włączyłosię ponad 100 tysięcy mieszkańców.
5
![Page 6: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/6.jpg)
3. NA CZYM POLEGA i CZEMU SŁUŻY METODA ?
Metoda jest unikalnym sposobem aktywizowania
społeczności lokalnej, pozwala pobudzić, organizować
i wspierać aktywność jej mieszkańców na rzecz dobra
wspólnego.
Metoda została stworzona głównie z myślą o mniejszych
wspólnotach, liczących do 50 tysięcy mieszkańców, ale
jest na tyle uniwersalna, że można ją wdrażać w każdej
społeczności lokalnej.
6
![Page 7: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/7.jpg)
Metoda jest elastyczna, można wypełnić ją różnymi
działaniami, które wynikają z lokalnej specyfiki, pod
warunkiem zachowania pięciu fundamentów, na których
opiera się metoda, czyli: diagnozy potrzeb mieszkańców,
wspólnej wizji, partnerstwa, dobra wspólnego i korzyści
społecznych.
7
![Page 8: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/8.jpg)
Metoda to nie tylko nowy sposób działania,
wykorzystujący sprawdzone metody i formy, ale przede
wszystkim nowy sposób myślenia o społeczności lokalnej
i jej mieszkańcach.
I to jest w niej najtrudniejsze.
8
![Page 9: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/9.jpg)
Metoda
Pobudzanie i wspieranie aktywności mieszkańców
Budowanie trwałych relacji międzyludzkich opartych na wartościach i zasadach
wspólnotowych
Określanie przez mieszkańców wspólnych celów rozwojowych i organizowanie się
wokół nich
Współpraca mieszkańców i instytucji samorządowych, organizacji
pozarządowych, przedsiębiorców, mediów, liderów lokalnych w realizacji wspólnych
celów
Racjonalne wykorzystanie lokalnych zasobów oraz szans rozwojowych, także
z myślą o przyszłych pokoleniach
Integracja mieszkańców,
poczucie lokalnej tożsamości
Zrównoważony rozwój społeczności
Lepsze zaspokajanie potrzeb
indywidualnych i zborowych
Lepsza jakość życia, zadowolenie z mieszkania w społeczności
Umacnianie poczucia dobra wspólnego
wśród mieszkańców
![Page 10: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/10.jpg)
4. DLACZEGO WARTO STOSOWAĆ METODĘ ?
Stosowanie metody daje możliwość:
skorzystania ze sprawdzonej w wielu społecznościach
ścieżki postępowania,
uniknięcia wielu błędów, które wcześniej popełniali
pionierzy wdrażający metodę,
dostosowania metody do lokalnej specyfiki,
zwiększenia szans na sukces działań animacyjnych,
lepszego wykorzystania dostępnych lokalnie
zasobów,
10
![Page 11: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/11.jpg)
integrowania mieszkańców wokół dobra wspólnego,
a to zwiększa szanse na trwałość efektów działań
animacyjnych,
korzystania z wiedzy i doświadczeń innych
społeczności, a także ze wsparcia animatorów
Pracowni Dobra Wspólnego.
11
![Page 12: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/12.jpg)
5. PIĘĆ FUNDAMENTÓW METODY
Metoda animacji społeczności
lokalnych na rzecz dobra wspólnego
Diagnoza potrzeb
mieszkańców
Wspólna wizja
Korzyści społeczne
Dobro wspólne
Partnerstwo
12
![Page 13: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/13.jpg)
DIAGNOZA, czyli rozpoznanie potrzeb społeczności
lokalnej, jest punktem wyjścia do dalszych działań, ale też
punkt ich odniesienia, długofalowym celem
prowadzonych działań. Aktywność na rzecz dobra
wspólnego służy zaspokajaniu potrzeb zbiorowych
i indywidualnych mieszkańców, więc konieczne jest ich
poznanie.
Tym, co wyróżnia metodę animacji społeczności lokalnych
na rzecz dobra wspólnego jest pytanie mieszkańców, nie
o problemy, a o ich oczekiwania, marzenia, wizje
dobrostanu.
13
![Page 14: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/14.jpg)
Przykłady sposobów diagnozowania potrzeb społeczności
lokalnej:
ankiety wśród mieszkańców,
spotkania z mieszkańcami,
wywiady z mieszkańcami, z ekspertami, liderami
opinii,
warsztaty,
obserwacja uczestnicząca,
analiza danych zastanych, np. danych GUS, strategii
lokalnych, protokołów z zebrań sołeckich, itp.
14
![Page 15: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/15.jpg)
WSPÓLNA WIZJA powstaje na podstawie rozpoznanych
potrzeb mieszkańców, jest rodzajem wspólnego
mianownika dla, niekiedy zróżnicowanych, oczekiwań
i dążeń. Dzięki temu otwiera się możliwość włączenia się
we wspólne działania wielu mieszkańców, organizacji,
instytucji. Im szersza wspólna wizja, tym potencjalnie
więcej będzie stron chętnych do zaangażowania się w jej
realizację.
Ale dobrze, żeby nie była to wizja abstrakcyjna,
im bardziej będzie miała konkretną postać, tym bardziej
będzie zrozumiała dla ludzi i tym łatwiej będą się oni
włączać w jej realizację.
15
![Page 16: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/16.jpg)
Przykłady wspólnej wizji:
Chcemy pracować na rzecz rozwijania i wykorzystania
naszej historii, aby stworzyć tzw. miasto tematyczne pod
hasłem "Stoczek Łukowski - miasto walki i oręża„
Chcemy, aby nasza społeczność lokalna była przyjazna dla
młodych ludzi i umożliwiała im rozwój z pożytkiem dla
mieszkańców
16
![Page 17: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/17.jpg)
PARTNERSTWO LOKALNE jest formułą realizacji wspólnej
wizji umożliwiającą włączenie się każdemu, kto chce
i może w niej uczestniczyć.
Partnerstwo to także sposób racjonalnego wykorzystania
- na co dzień rozproszonych - zasobów społeczności
lokalnej i połączenia ich w realizacji wspólnych celów.
Umożliwia również efektywne planowanie, realizację
i ocenę działań służących dobru wspólnemu.
Partnerstwa tworzone są najczęściej przez organizacje
pozarządowe, samorządy i ich instytucje, lokalny biznes,
media oraz liderów lokalnych.
17
![Page 18: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/18.jpg)
DOBRO WSPÓLNE to wiodący składnik metody. Wspólne
cele, które stawia przed sobą partnerstwo lokalne i sposób
ich realizacji ujęte powinny być w formułę dobra
wspólnego. Dobro wspólne jest własnością całej
wspólnoty, nie konkretnej osoby, grupy, wójta czy rady
gminy, ale wszystkich mieszkańców. Każdy powinien mieć
prawo do korzystania z tego dobra, ale każdy jednocześnie
ma obowiązek dbać o jego zachowanie i pomnażanie,
także z myślą o następnych pokoleniach.
18
![Page 19: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/19.jpg)
Dobro wspólne integruje społeczność lokalną i powoduje,
że staje się ona nasza, a nie czyjaś, np. wójta, burmistrza
czy sołtysa. Pozwala budować autentyczną
wspólnotowość: społeczność lokalna jest nasza i jest dla
nas, ale to my za nią także odpowiadamy.
Przykłady dobra wspólnego: powietrze, środowisko
naturalne (rzeki, wody, lasy, góry), wspólne tradycje,
zwyczaje, historia, przestrzeń publiczna, drogi, instytucje
publiczne, mieszkańcy społeczności lokalnej, dzieci,
młodzież, osoby starsze.
19
![Page 20: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/20.jpg)
Rozpoznane potrzeby mieszkańców, wspólna wizja i cele
wyznaczają perspektywę KORZYŚCI SPOŁECZNYCH, które
powinny być owocem działań partnerstwa lokalnego.
Korzyści ze wspólnych działań na rzecz dobra wspólnego
powinna odnieść cała społeczność, jak i każdy z jej
mieszkańców. Wspólna wizja i formuła dobra wspólnego
tworzą możliwość łączenia korzyści wspólnych
z korzyściami indywidualnymi. Przy czym nie chodzi
wyłącznie o korzyści obiektywne, ale także o subiektywne
odczucia mieszkańców, np. poczucie zadowolenia,
bezpieczeństwa czy satysfakcji.
20
![Page 21: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/21.jpg)
Przykłady korzyści społecznych:
wzrost aktywności społecznej mieszkańców,
wzmocnienie więzi między mieszkańcami,
wzrost poczucia tożsamości lokalnej,
wzrost poczucia odpowiedzialności za dobro wspólne,
poprawa jakości życia w społeczności lokalnej,
lepsza współpraca mieszkańców i samorządu
lokalnego,
lepsze wykorzystanie zasobów własnych
i przyciągnięcie dodatkowych zasobów zewnętrznych.
21
![Page 22: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/22.jpg)
6. GŁÓWNE ETAPY WDRAŻANIA METODY
Diagnoza potrzeb
Animacja
Partnerstwo lokalne
Planowanie
Realizacja planu
Ocena realizacji
Inicjacja
22
![Page 23: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/23.jpg)
7. O CZYM TRZEBA PAMIĘTAĆ ?
nie w pojedynkę, lecz zespołowo,
nie skrycie, lecz jawnie,
nie w sposób zamknięty, lecz otwarty na innych,
nie problemy, a potrzeby,
nie działania, lecz cele,
nie tylko dobro indywidualne, ale przede wszystkim
dobro wspólne,
nie intuicja, lecz wiedza,
nie pieniądze, a korzyści społeczne,
nie doraźnie, lecz perspektywicznie, strategicznie.
23
![Page 24: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/24.jpg)
Informacje o innych programach Polsko-Amerykańskiej
Fundacji Wolności - http://pafw.pl
Informacje o Programie Działaj Lokalnie –
http://dzialajlokalnie.pl
Informacje o Programie Lokalne Partnerstwa PAFW –
www.lokalnepartnerstwa.org.pl
Biblioteka Dobra Wspólnego
Narzędzia, filmy, prezentacje i publikacje przydatne we
wdrażaniu metody
8. DLA TYCH, KTÓRZY CHCĄ WIEDZIEĆ WIĘCEJ
24
![Page 25: Metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra ... · budowania partnerstw lokalnych na rzecz dobra wspólnego. Jest realizowany od 2008 roku i dotychczas, w ramach pięciuju](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062921/5f034ea77e708231d4089135/html5/thumbnails/25.jpg)
Opracowanie składa się z
dwóch części:
Część 1: opis metody
animacji społeczności
lokalnych na rzecz dobra
wspólnego i wskazówki jej
stosowania
Część 2: inspiracje, czyli
metoda w praktyce
działania partnerstw
lokalnych
25